ИНТЕРПРЕТАЦИЈА на NMR спектри. Асс. д-р Јасмина Петреска Станоева

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ИНТЕРПРЕТАЦИЈА на NMR спектри. Асс. д-р Јасмина Петреска Станоева"

Transcript

1 ИНТЕРПРЕТАЦИЈА на NMR спектри Асс. д-р Јасмина Петреска Станоева

2 Нуклеарно магнетна резонанца Нуклеарно магнетна резонанца техника на молекулска спектроскопија дава информација за бројот и видот на атомите во една молекула. И тоа бројот и видот на: водородни атоми со употреба на 1 NMR јаглеродни атоми со употреба на 13 C NMR атоми на фосфор со употреба на 31 P NMR

3 Нуклеарно магнетна резонанца Сигналите се мерат во однос на сигналот од референтното соединение тетраметилсилан (TMS) C 3 C 3 Si C 3 C 3 Хемиско поместување (δ): Поместувањето на NMR сигналот на даден протон во однос на сигналот од ТMS, изразено во ppm Различни типови протони покажуваат различни вредности за хемиското поместување. помеѓу 0 и 10 ppm

4 Хемиско поместување тетраметилсилан има δ вредност 0 ppm, додека алдехидите имаат поместување од речиси 10 ppm. Распоред на некои протони на δ скалата O R R N O R Ph O R R R O (R) O R OC 3 C 3 Cl C 3 R Ph C 3 O R NR 2 C 3 C 3 TMS = Me C 3 Me Si Me Me TMS Downfield region of the spectrum δ ppm Upfield region of the spectrum

5 Хемиско поместување Ако протонот има n соседни протони кои се еквивалентни: тогаш сигналот на протонот ќе се расцепи на n+1 пикови *Еквивалентни водороди водороди кои имаат иста хемиска околина Пиковите нема да бидат со ист интензитет, туку тие интензитети се дадени со паскаловиот тријаголник бр. на соседи рел. интензитет опис пример C 0 1 синглет (s) C C C C дублет (d) C C C C триплет (t) C C C квартет (q) C C

6 Хемиско поместување NMR спектар на етилбромид: C C Br Два вида протони: од C 3 група и од C 2 група протоните од C 3 групата се наоѓаат под влијание на протоните од C 2 групата кои предизвикуваат нивниот сигнал да се рацепи на 2+1=3 (триплет) Протоните кои припаѓаат на самата C 3 група не си влијаат еден врз друг, бидејќи сите имаат исто хемиско поместување Аналогно: протоните од C 3 групата предизвикуваат сигналот којшто се должи заради присуство на C 2 група да се расцепи на 3+1=4 (квартет) C C Br C C Br

7 Спектроскопски проблеми ПРОБЛЕМ Како да се определи структурата на дадена непозната компонента? СПЕКТРОСКОПСКИ МЕТОДИ КОИ? ВО ЗАВИСНОСТ ОД ПРИРОДАТА НА АНАЛИЗИРАНАТА КОМПОНЕНТА Ако е позната бруто формулата на компонентата, нејзините IR и NMR спектри тогаш структурата на дадена компонента може да се определи со релативно голема веројатност.

8 Препорачан начин за решавање на спектроскопските проблеми ЧЕКОР 1: Пресметајте го степенот на незаситеност со цел да се ограничи бројот на можни структури. ЧЕКОР 2: Погледнете во IR спектарот, особено во областа на бранви броеви над Побарајте ги можните функционални групи, водејќи при тоа сметка за степенот на незаситеност. ЧЕКОР 3: Проучете го NMR спектарт и распоредете ги функционалните групи кои сте ги откриле во чекор 2 во согласност со резултатите добиени NMR спектарот. ЧЕКОР 4: Врз основа на степенот на незаситеност, како и податоците добиени од IR и NMR спектрите претпоставете структура. Ако и понатаму не сте сигурни, снимете и MS спектар

9 КЕТОНИ: R-(C=O)-R IR спектроскопија Силна лента заради вибрација на карбоксилна група 1715 cm -1 лента за C=O вибрација кај алифатични кетони cm -1 лента за C=O вибрација, алфа, бета незаситени кетони NMR Спектроскопија Водородниот атом врзан за атомот на јаглерод, кој пак е врзан за карбонилната група, се јавува од 2-2,7 ppm нормалните алкил протони се од 0-2 ppm C 3 O CR 2 2,7 ppm RC 2 C 3 1,3 ppm 0,9 ppm

10 КЕТОНИ, пример: C 4 8 O 1. Степен на незаситеност: А x B y C z D n A = C, Si; B =, F, Cl, Br; C = N, P; D = O, S x 1y + 1z Бруто формула: C 4 8 O, x = 4, y = 8, z = 0 степенот на незаситеност = 4 ½ 8 + ½ = 1 1 една двојна врска или еден прстен

11 КЕТОНИ, пример: C 4 8 O 2. IR спектар: Дали има присутна лента за C=O вибрација? 1718 Лента за C=O вибрација кај заситен алифатични кетони (1715 cm -1 )

12 КЕТОНИ, пример: C 4 8 O Од степенот на незаситеност и од IR спектарот знаеме дека: молекулата има една двојна C=O врска постојат неколку начини на кои можат да бидат распределени четирите јаглеродни атоми Втората и третата структура се заситени алифатични алдехиди лента за присуство на С=О вибрација е околу cm -1

13 КЕТОНИ, пример: C 4 8 O 1718 Во IR спектарот лента на 1718 cm -1 не е далеку од 1720 и може да укажува на заситен алифатичен аледехид Но алдехидот треба да поседува и лента за -C=O вибрација во регионот од cm -1 не би требало да биде алдехид. IR спектарот најмногу укажува на присуство на првата компонента т.е. 2-бутанон.

14 КЕТОНИ, пример: C 4 8 O Пред да преминема на анализа на NMR спектарот треба да го имаме предвид следното: 2-бутанонот има три различни видови на протони Трите протони со зелено, немаат влијание од соседни протони, нивниот сигнал не е расцепен и покажуваат поместување од 2-2,7 ppm. Сигналот на двата протони во сино е расцепен на квартет, бидејќи тие се спрегнати со протоните во црвено и имаат поместување од 2-2,7 ppm. Трите протони со црвено се најдалеку од карбонилната група и нивниот сигнал е расцепен на триплет од протоните во сино.

15 КЕТОНИ, пример: C 4 8 O Анализа на NMR спектарот -C 2 - -C 3 - -C 3 -

16 КЕТОНИ, пример: C 7 14 O Бруто формула: C 7 14 O, x = 7, y = 14, z = 0 степенот на незаситеност = 7 ½ 14 + ½ = 1 1 една двојна врска или еден прстен 1713

17 КЕТОНИ, пример: C 7 14 O Врз основа на IR спектарот можат да се предложат следните структури:

18 КЕТОНИ, пример: C 7 14 O Анализа на NMR спектарот Интегралните вредности 2, 2, 3 опишуваат присуство на 7 протони, а вкупниот број на водороди во молекулската формула е 14. Според тоа секој од нив може да се удвои па вистинските интегрални вредности се :

19 КЕТОНИ, пример: C 7 14 O Анализа на NMR спектарот Од NMR спектарот произлегува дека молекулата мора да е симетрична, па иако постојат 7 различни јаглероди, постојат само три различни протони. Протоните чиј сигнал се јавува при поместување од 2,3-2,4 ppm се најблиску до карбонилната група, бидејќи тие понатаму се спуштени кон пониско поле и нивниот сигнал е расцепен на триплет, што значи дека се наоѓаат до јаглерод што содржи два протони:

20 КЕТОНИ, пример: C 7 14 O Анализа на NMR спектарот Протоните чиј сигнал се јавува при поместување од 1,5-1,6 ppm се подалеку од карбонилната група, бидејќи не се спуштени кон пониско поле, тие се наоѓаат до јаглеродни атоми со вкупно 5 водороди бидејќи нивниот сигнал е расцепен на секстет.

21 КЕТОНИ, пример: C 7 14 O Анализа на NMR спектарот И конечно од 0,8-0,9 ppm се забележува сигнал расцепен на триплет. Ова значи дека водородните атоми се до јаглероден атом што содржи два водороди.

22 КЕТОНИ, пример: C 7 14 O Анализа на NMR спектарот 4-хептанон

23 АЛКОХОЛИ IR спектроскопија Лента за валентна O вибрација помеѓу cm -1 Лента за валентна C O вибрација помеѓу cm -1 NMR Спектроскопија Сигналите за водородните атоми од хидроксилната група кај алкохолите се јавуваат од 2-4 ppm (во зависност од концентрацијата на примерокот). Сигналот на овој протон ретко е расцепен. Сигналите за водородните атоми кои се поврзани со јаглеродот кој е директно врзан за карбоксилната група се јавуваат од 3,4-4 ppm. Сигналите на протоните од алкил групите се од 0-2 ppm. Н O 2-4 ppm R Н 3,4-4 ppm

24 АЛКОХОЛИ, пример: C 7 16 O Бруто формула: C 7 16 O, x = 7, y = 16, z = 0 степенот на незаситеност = 7 ½ 16 + ½ = 0 0 само единечни врски

25 АЛКОХОЛИ, пример: C 7 16 O Компонентата содржи кислород, но нема двојни врски, па мора да биде или алкохол или етер. Присуството на алкохолите полесно се забележува во IR спектрите, бидејќи тие покажуваат силни, широки ленти во областа од cm -1. Во дадениот IR спектар има лента на 3397 што укажува на алкохоли и уште една од заради присуство на C-O вибрација.

26 АЛКОХОЛИ, пример: C 7 16 O Врз основа на IR спектарот можат да се предложат голем број структури, бидејќи седумте јаглеродни атоми може да се распределат на најразлични начини.

27 АЛКОХОЛИ, пример: C 7 16 O РЕШЕНИЕ? NMR спектар

28 АЛКОХОЛИ, пример: C 7 16 O Од NMR спектарот се гледа дека постојат само четири различни типови на протони: 12 од нив (при 0,9 ppm) се наоѓаат до јаглеродот којшто има само еден водород (бидејќи сигналот им е расцепен на дублет). Ова укажува дека молекулата може да има две подструктури од следниот тип: R C 3 C 3 R C 3 C 3

29 АЛКОХОЛИ, пример: C 7 16 O R C 3 C 3 Овие две суб-структури вклучуваат 6 од вкупно 7 јаглеродни атоми, што значи дека финалната структура мора да ги содржи овие две суб-структури поврзани со уште еден дополнителен C атом. R 3 C C C C 3 R C C 3 C 3

30 АЛКОХОЛИ, пример: C 7 16 O R 3 C C C C 3 R C C 3 C 3 Останува да ја сместиме уште ОН групата во молекулата. Таа не може да биде поврзана за јаглеродните атоми за кои се поврзани двете метил групи, бидејќи позицијата на секој водород обележан со сино е диктирана со фактот дека неговото присуство го расцепува сигналот на 12 водороди на дублет на 0,9 ppm. Затоа таа мора да биде позиционирана на централниот јаглерод. C 3 O C C C 3 Н C C 3 C 3

31 ЕСТЕРИ IR спектроскопија C=O вибрација, алифатични естери, од cm -1 C=O вибрација, α, β незаситени естери, од cm -1 C O вибрација од cm -1 NMR Спектроскопија Водородниот атом врзан за атомот на јаглерод, кој пак е врзан за карбонилна група, се јавува од 2-2,2 ppm. Протоните од другата страна на естерот, е поместен малку подалеку од 3,7-4,1 ppm. Ова е важно во определувањето на местоположбата на естерската група во молекулата, O-C=O или -O=C-O. O RC OCR 2 2,2 ppm 3,7 4,1 ppm

32 ЕСТЕРИ, пример: C 7 14 O 2 Бруто формула: C 7 14 O 2, x = 7, y = 14, z = 0 степенот на незаситеност = 7 ½ 14 + ½ = 1 1 една двојна врска или еден прстен

33 ЕСТЕРИ, пример: C 7 14 O Присутво на C=O група во регионот од cm -1 Бидејки молекулата содржи уште еден кислород, соединението може да биде: карбоксилна киселина, кетон и етер и естер-o-(c=o)- од cm -1 се јавува лента за C=O кај алифатични естери Појава на лента во регион од cm -1 укажува на постоење на лента за С О вибрација

34 ЕСТЕРИ, пример: C 7 14 O 2 NMR спектар NMR спектарот укажува дека постојат 4 различни типови на протони во молекулата. 6 протони, чиј сигнал се јавува при 0,9-1,0 ppm укажува на присуство на две метил групи (-C 3 ) поврзани со јаглерод кој има два водородни атоми: R C C 3 Овие две метил групи поврзани со метиленска (-C 2 -) група не се наоѓаат блиску до атом на кислород.

35 ЕСТЕРИ, пример: C 7 14 O 2 NMR спектар R C C 3 Сигналот кој се јавува на 4,0-4,1 ppm е расцепен на триплет од два протони од метиленска група. Кај естерите сигналот на водородните атоми врзани за јаглеродот кој е врзан со кислородот се јавуваат 3,7-4,1 ppm. Па ова води до следната структура:

36 ЕСТЕРИ, пример: C 7 14 O 2 NMR спектар R C C 3 Сигналот кој се јавува на 2,2-2,4 ppm е расцепен на триплет од два протони од метиленска група. Кај естерите сигналот на водородните атоми врзани за јаглеродот кој е врзан со карбонилната група се јавуваат 2,0-2,2 ppm. Па ова води до следната структура:

37 ЕСТЕРИ, пример: C 7 14 O 2 NMR спектар R C C 3 Ако ги поврземе трите предвидени подстуктури ги добиваме сите 7 јаглеродни атоми кои влегуваат во состав на структурата. Сигналот за четирите необоените водородни атоми е расцепен на секстет и се јавива помеѓу 1,6 _ 1,8 ppm. Тој е опкружен со 5 водородни атоми: 3 од C 3 и 2 од C 2 групата

38 ЕСТЕРИ, пример: C 7 14 O 2 NMR спектар

39 АЛДЕХИДИ IR спектроскопија C=O вибрација, алифатични алдехиди, од cm -1 C=O вибрација, α, β незаситени алдехиди, од cm -1 C вибрација на алдехидна група од cm -1 NMR Спектроскопија Водородниот атом врзан за карбонилната група се јавува од 9-10 ppm. Тој вообичаено е мал синглет. Како и кај кетоните и естерите водородниот атом врзан за атомот на јаглерод, кој пак е врзан за карбонилна група, се јавува од 2-2,7 ppm. O RC 2 2,7 ppm 9 10 ppm

40 АЛДЕХИДИ, пример: C 5 10 O Бруто формула: C 5 10 O, x = 5, y = 10, z = 0 степенот на незаситеност = 5 ½ 10 + ½ = 1 1 една двојна врска или еден прстен

41 АЛДЕХИДИ, пример: C 5 10 O Присутво на C=O група во регионот од cm -1 незаситен алдехид Присуство на лента од cm -1 како резултат за C Н вибрација кај алдехиди

42 АЛДЕХИДИ, пример: C 5 10 O Водородниот атом врзан за карбонилната група се јавува од 9-10 ppm Тој вообичаено е мал синглет. На спектарот е прикажан мал синглет кој одговара на присуство на еден протон на 9,2 ppm, што укажува дека оваа компонента е алдехид. Протоните кои се врзани за јаглеродот кој пак е сврзан за карбонилната група даваат пикови од 2-2,7 ppm. во овој спектар тој пик се јавува како триплет на 2,4 ppm

43 АЛДЕХИДИ, пример: C 5 10 O Според тоа може да се заклучи дека имаме алдехидна група поврзана со метиленска група којашто се наоѓа до јаглерод кој има два водороди: O C C C 2 R Со тоа се опишани 3 од вкупно 5 јаглеродни атоми во молекулата

44 АЛДЕХИДИ, пример: C 5 10 O O C C C R Необоените водородни атоми одговараат на сигнали од два водороди кои се јавуваат на 1,6 ppm овој пик е пентет што укажува дека овие протони се поврзани со јаглеродни атоми со вкупно 4 водороди Пикот кој се јавува на 1,3 ppm има два водороди и е секстет укажува дека тој се наоѓа до јаглеродни атоми што имаат вкупно 5 водородни атоми. Конечно пикот на 0,9 ppm има 3 водородни атоми и е триплет укажувајќи дека тој е метил група врзана за јаглерод кој има два водородни атоми. Според тоа структурата содржи јаглеродна низа од 5 јаглеродни атоми со алдехидна група на крајот:

45 АЛДЕХИДИ, пример: C 5 10 O O C C C C C 3 0,9 ppm 1,6 ppm 1,35 ppm

46 АРОМАТИЧНИ СОЕДИНЕНИЈА IR спектроскопија C вибрација од cm -1 овертон, слаби ленти, од cm -1 C C вибрации (во прстенот) од cm -1 C C вибрации (во прстенот) од cm -1 C oop од cm -1 NMR Спектроскопија Протоните од ароматичниот прстен имаат пик од 6,5-8,5 ppm. Протоните кои се на C атом супституиран за прстенот се јавуваат од 2 3 ppm. 6,5-8,5 ppm Моносупституираните прстени имаат 5 протони во областа од 6,5-8,5 ppm; дисупституираните прстени имаат 4 протони; трисупституираните прстени имаат 3 протони Н CR 2-3 ppm

47

48 NO 2 Cl Cl NO 2 Cl NO 2

49 КАРБОКСИЛНИ КИСЕЛИНИ IR спектроскопија O вибрации од cm -1 C=O вибрации од cm -1 C O вибрации од cm -1 O- вибрации од cm -1 NMR Спектроскопија Протонот од карбоксилната киселина дава широк синглет од 10 13,2 ppm (Понекогаш овој сигнал е толку широк што не може да се види) O RC C O 2 2,7 ppm 10 13,2 ppm

50 Карбоксилни киселини, пример: C O 3 Бруто формула: C O, x = 10, y = 12, z = 0 степенот на незаситеност = 10 ½ 12 + ½ = 5 5 ароматичен прстен, чиј степен на незситеност е 4, 3 двојни врски + ароматичен прстен, ароматичен прстен + двојна врска

51 Карбоксилни киселини, пример: C O 3 Во NMR спектарот, ако претпоставуваме присуство на карбоксилна група, треба да побараме широк синглет во областа помеѓу 10-13,2 ppm. NMR спектар Според тоа, слабо интензивниот синглет кој се јавува на 10,2 ppm во спектарот укажува на присуство на протон од карбоксилна група: -COО.

52 Карбоксилни киселини, пример: C O 3 NMR спектар Во ароматичниот регион се забележува присуство на четири протони, што укажува дека станува збор за дисупституиран ароматичен прстен Според симетричноста на сигналите произлегува дека станува збор за para супституција. Една група супституирана на прстенот би требало да е карбоксилната -СООН, додека другата е алкил група. Триплетот кој се јавува на 4,0 ppm укажува на присуство на 2 протони и е поместен кон повисоки вредности во однос на сигналите кои се јавуваат на 1,8 и 1,1 ppm, што значи дека јаглеродот на кој се наоѓаат двата водороди е поврзан со атом на кислород.

53 Карбоксилни киселини, пример: C O 3 NMR спектар Значи со ова се вклучени сите 10 јаглеродни атоми: 6 во прстенот, 1 од карбоксилната група. 3 јаглеродни атоми од алкил групата коишто се врзани за прстенот

54 Карбоксилни киселини, пример: C O 3 NMR спектар за присуството на водородите означени со зелено, укажува сигналот кој се јавува на 1,8 ppm и е секстет (тие се врзани за јаглеродни атоми кои имаат 5 водороди), додека за водородите означени со розово одговара сигналот кој се јавува на 1,1 ppm и е триплет (тие се наоѓаат до јаглерод кој има два водородни атоми)

55 Карбоксилни киселини, пример: C O 3 NMR спектар

56 Карбоксилни киселини, пример: C O 3 NMR спектар Зошто не може да биде некоја од следниве структури? ПРЕДВИДЕТЕ ГИ НИВНИТЕ NMR СПЕКТРИ!

57 АМИНИ IR спектроскопија N вибрација, примарни амини, две ленти помеѓу и cm -1 N вибрација, секундарни амини, една лента од cm -1 N вибрација, примарни амини (понекогаш и секундарни амини), cm -1 C N вибрација (ароматични амини) од cm -1 C N вибрација (алифатични амини) од cm -1 N вибрација, примарни и секундарни амини, од cm -1 NMR спектроскопија Протоните на амините во NMR спектрите даваат широки пикови (но не толку широки како пиковите кај карбоксилните киселни) помеѓу 0,5 3,0 ppm ако аминот е алифатичен; 3 5 ppm ако аминот е ароматичен. Протонот од јаглеродот врзан за амино групата дава сигнал помеѓу 1,5 2 ppm. RC R' N R Н, алкил или арил група 1,5 2 ppm 0,5 3 ppm ако R е Н или алкил група 3 5 ppm ако R е арил група

58 АМИНИ, пример: C 8 11 N Бруто формула: C 8 11 N, x = 8, y = 11, z = 1 степенот на незаситеност = 8 ½ 11 + ½ = 3 3 ароматичен прстен, 3 двојни врски, тројна + двојна врска

59 АМИНИ, пример: C 8 11 N Молекулата има атом на азот прво се асигнираат ленти што би одговарале на амин, помеѓу cm -1. Во спектарот постојат две ленти во оваа облст: една на 3460 cm -1 и една на 3373 cm -1 АМИНОТ Е ПРИМАРЕН

60 АМИНИ, пример: C 8 11 N ПОТВРДА присуството на лента на 1622 cm -1, која се должи на N- вибрација кај примарни амини. Лентите лево од 3000 cm -1, укажуваат на ароматични C- вибрации. Имајќи го предвид и степенот на незаситеност може да се заклучи дека станува збор за присуство на ароматичен прстен.

61 АМИНИ, пример: C 8 11 N Според IR спектарот станува збор за примарен амин, а сигналот кој се должи на присуство на двата водороди од амино групата се јавува на 3,6 ppm и е синглет. Во ароматичниот регион се забележува присуство на четири протони, што укажува дека станува збор за дисупституиран ароматичен прстен. Бидејќи сигналите не се симетрични станува збор за meta или orto супституција.

62 АМИНИ, пример: C 8 11 N Присуството на триплет за три протони и квартет за два протони укажува на присуство на етил група -C 2 C 3

63 АМИНИ, пример: C 8 11 N NMR спектарот укажува на следната структура:

64 АЛКЕНИ IR спектроскопија Кај алкените, лентата која се должи на C- вибрација е поместена лево од 3000 cm -1. Лентата која се должи на C=C вибрација е средноинтензивна и се јавува помеѓу cm -1. NMR спектроскопија Протоните на алкените во NMR спектрите даваат сигнали помеѓу 4,6 5,9 ppm. Ако молекулата е супституирана тие се поместуваат кон 5,5-7,5 ppm.

65 АЛКЕНИ, пример: C 4 6 О Бруто формула: C 4 6 О, x = 4, y = 6, z = 0 степенот на незаситеност = 4 ½ 6 + ½ = 2 2 тројна врска, ароматичен прстен или две двојни врски

66 АЛКЕНИ, пример: C 4 6 О cm -1 лента за валентна С=О вибрација cm -1 ленти за валентни C- вибрации кај алдехиди 1641 cm -1 лента за С=С вибрација

67 АЛКЕНИ, пример: C 4 6 О Од IR спектарот и степенот на незситеност во структурата на непознатата компонента очекувано е присуство на алдехидна група и јаглерод-јаглерод двојна врска. Сигналот кој се јавува на 9,9 ppm, а се однесува на присуство на еден протон се должи на присуство на водород од алдехидна група. Според тоа дека молекулата има само 4 јаглеродни атоми, а три од нив се веќе вклучени во алдехидната група и во С=С групата останува да се вклучи само уште едниот јаглерод. Ако се погледне сигналот кој е дублет и кој се јавува на 2 ppm укажува на присуство на метил група.

68 АЛКЕНИ, пример: C 4 6 О

69 Примери за вежбање

Доц. д-р Наташа Ристовска

Доц. д-р Наташа Ристовска Доц. д-р Наташа Ристовска Класификација според структура на скелет Алифатични Циклични Ароматични Бензеноидни Хетероциклични (Повторете ги хетероцикличните соединенија на азот, петчлени и шестчлени прстени,

Διαβάστε περισσότερα

Кои од наведениве процеси се физички, а кои се хемиски?

Кои од наведениве процеси се физички, а кои се хемиски? Кои од наведениве процеси се физички, а кои се хемиски? I. фотосинтеза II. вриење на алкохол III. топење на восок IV. горење на бензин V. скиселување на виното а) физички:ниту едно хемиски: сите б) физички:

Διαβάστε περισσότερα

НАПРЕГАЊЕ ПРИ ЧИСТО СМОЛКНУВАЊЕ

НАПРЕГАЊЕ ПРИ ЧИСТО СМОЛКНУВАЊЕ Факултет: Градежен Предмет: ЈАКОСТ НА МАТЕРИЈАЛИТЕ НАПРЕГАЊЕ ПРИ ЧИСТО СМОЛКНУВАЊЕ Напрегање на смолкнување е интензитет на сила на единица површина, што дејствува тангенцијално на d. Со други зборови,

Διαβάστε περισσότερα

М-р Јасмина Буневска ОСНОВИ НА ПАТНОТО ИНЖЕНЕРСТВО

М-р Јасмина Буневска ОСНОВИ НА ПАТНОТО ИНЖЕНЕРСТВО УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ - БИТОЛА ТЕХНИЧКИ ФАКУЛТЕТ - БИТОЛА - Отсек за сообраќај и транспорт - ДОДИПЛОМСКИ СТУДИИ - ECTS М-р Јасмина Буневска ОСНОВИ НА ПАТНОТО ИНЖЕНЕРСТВО ПРИЛОГ ЗАДАЧИ ОД ОПРЕДЕЛУВАЊЕ

Διαβάστε περισσότερα

ВЕРОЈАТНОСТ И СТАТИСТИКА ВО СООБРАЌАЈОТ 3. СЛУЧАЈНИ ПРОМЕНЛИВИ

ВЕРОЈАТНОСТ И СТАТИСТИКА ВО СООБРАЌАЈОТ 3. СЛУЧАЈНИ ПРОМЕНЛИВИ Предавање. СЛУЧАЈНИ ПРОМЕНЛИВИ. Еднодимензионална случајна променлива При изведување на експеримент, случајниот настан може да има многу различни реализации. Ако ги знаеме можните реализации и ако ја знаеме

Διαβάστε περισσότερα

БИОМОЛЕКУЛИ АМИНОКИСЕЛИНИ, ПЕПТИДИ И ПРОТЕИНИ. IV ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ

БИОМОЛЕКУЛИ АМИНОКИСЕЛИНИ, ПЕПТИДИ И ПРОТЕИНИ. IV ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ БИОМОЛЕКУЛИ АМИНОКИСЕЛИНИ, ПЕПТИДИ И ПРОТЕИНИ. IV ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ ПРЕГЛЕД НА ПРОТЕИНСКАТА СТРУКТУРА ТРИДИМЕНЗИОНАЛНА СТРУКТУРА НА ПРОТЕИН

Διαβάστε περισσότερα

37. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2013 основни училишта 18 мај VII одделение (решенија на задачите)

37. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2013 основни училишта 18 мај VII одделение (решенија на задачите) 37. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 03 основни училишта 8 мај 03 VII одделение (решенија на задачите) Задача. Во еден пакет хартија која вообичаено се користи за печатење, фотокопирање и сл. има N = 500

Διαβάστε περισσότερα

Изомерија. Видови на изомерија

Изомерија. Видови на изомерија Изомерија Видови на изомерија Изомерија Изомери се соединенија кои имаат иста молекулска формула, а различни својства (физички и/или хемиски). Различните својства се должат на различната молекулска структура.

Διαβάστε περισσότερα

Алдехиди и кетони. Алдехиди и кетони. Карбонилни соединенија Кетон. Алдехид. ванилин цинамалдехид (R)- карвон бензалдехид КАРБОНИЛНА ГРУПА

Алдехиди и кетони. Алдехиди и кетони. Карбонилни соединенија Кетон. Алдехид. ванилин цинамалдехид (R)- карвон бензалдехид КАРБОНИЛНА ГРУПА Алдехиди и кетони Номенклатура, Добивање на алдехиди и кетони, Реакции на нуклеофилна адиција, Кислородни нуклеофили, Сулфурни нуклеофили, Водородни нуклеофили, Јаглеродни нуклеофили Алдехиди и кетони

Διαβάστε περισσότερα

ОПТИЧКИ МЕТОДИ НА АНАЛИЗА Молекулска и атомска спектроскопија Инфрацрвена спектроскопија

ОПТИЧКИ МЕТОДИ НА АНАЛИЗА Молекулска и атомска спектроскопија Инфрацрвена спектроскопија Молекулска и атомска спектроскопија Инфрацрвена спектроскопија Оддел IV. Спектрохемиски анализи Поглавје 23Б. Апсорпција на инфрацрвено зрачење: добри вибрации (стр.. 611 615) 615) Ског, Вест, Холер, Крауч,

Διαβάστε περισσότερα

ЗАДАЧИ ЗА УВЕЖБУВАЊЕ НА ТЕМАТА ГЕОМЕТРИСКИ ТЕЛА 8 ОДД.

ЗАДАЧИ ЗА УВЕЖБУВАЊЕ НА ТЕМАТА ГЕОМЕТРИСКИ ТЕЛА 8 ОДД. ЗАДАЧИ ЗА УВЕЖБУВАЊЕ НА ТЕМАТА ГЕОМЕТРИСКИ ТЕЛА 8 ОДД. ВО ПРЕЗЕНТАЦИЈАТА ЌЕ ПРОСЛЕДИТЕ ЗАДАЧИ ЗА ПРЕСМЕТУВАЊЕ ПЛОШТИНА И ВОЛУМЕН НА ГЕОМЕТРИСКИТЕ ТЕЛА КОИ ГИ ИЗУЧУВАМЕ ВО ОСНОВНОТО ОБРАЗОВАНИЕ. СИТЕ ЗАДАЧИ

Διαβάστε περισσότερα

Предавања доц. д-р Наташа Ристовска

Предавања доц. д-р Наташа Ристовска Предавања доц. д-р Наташа Ристовска Карбоксилните киселини добиени при хидролиза на мастите и маслата (липиди) се нарекуваат масни киселини. O O O CH 2 OCR R'COCH H 2 O O R'COH HOCH CH 2 OH HOCR CH 2 OCR"

Διαβάστε περισσότερα

46. РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА април III година. (решенија на задачите)

46. РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА април III година. (решенија на задачите) 46. РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 3 април 3 III година (решенија на задачите) Задача. Хеликоптер спасува планинар во опасност, спуштајќи јаже со должина 5, и маса 8, kg до планинарот. Планинарот испраќа

Διαβάστε περισσότερα

ИСПИТ ПО ПРЕДМЕТОТ ВИСОКОНАПОНСКИ МРЕЖИ И СИСТЕМИ (III година)

ИСПИТ ПО ПРЕДМЕТОТ ВИСОКОНАПОНСКИ МРЕЖИ И СИСТЕМИ (III година) Septemvri 7 g ИСПИТ ПО ПРЕДМЕТОТ ВИСОКОНАПОНСКИ МРЕЖИ И СИСТЕМИ (III година) Задача 1. На сликата е прикажан 4 kv преносен вод со должина L = 18 km кој поврзува ЕЕС со бесконечна моќност и една електрична

Διαβάστε περισσότερα

а) Определување кружна фреквенција на слободни пригушени осцилации ωd ωn = ω б) Определување периода на слободни пригушени осцилации

а) Определување кружна фреквенција на слободни пригушени осцилации ωd ωn = ω б) Определување периода на слободни пригушени осцилации Динамика и стабилност на конструкции Задача 5.7 За дадената армирано бетонска конструкција од задачата 5. и пресметаните динамички карактеристики: кружна фреквенција и периода на слободните непригушени

Διαβάστε περισσότερα

АЛКОХОЛИ И ФЕНОЛИ. Алкохоли и феноли. Органска хемија, применета во фармација

АЛКОХОЛИ И ФЕНОЛИ. Алкохоли и феноли. Органска хемија, применета во фармација 1 АЛКОХОЛИ И ФЕНОЛИ Органска хемија, применета во фармација 2 Алкохолите се соединенија кои имаат хидроксилна група поврзана за заситени sp 3 хибридизирани C атоми Метанол Етанол Хлорамфеникол Гераниол

Διαβάστε περισσότερα

Биомолекули: Јаглехидрати

Биомолекули: Јаглехидрати Биомолекули: Јаглехидрати Класификација на моносхариди, Fisher-oви проекции, D и L шеќери, Конфигурација на алдози и кетози, Циклична структура на моносахаридите: пиранози и фуранози, Реакции на моносахариди,

Διαβάστε περισσότερα

σ d γ σ M γ L = ЈАКОСТ 1 x A 4М21ОМ02 АКСИЈАЛНИ НАПРЕГАЊА (дел 2) 2.6. СОПСТВЕНА ТЕЖИНА КАКО АКСИЈАЛНА СИЛА Напонска состојаба

σ d γ σ M γ L = ЈАКОСТ 1 x A 4М21ОМ02 АКСИЈАЛНИ НАПРЕГАЊА (дел 2) 2.6. СОПСТВЕНА ТЕЖИНА КАКО АКСИЈАЛНА СИЛА Напонска состојаба 4МОМ0 ЈАКОСТ АКСИЈАЛНИ НАПРЕГАЊА (дел ) наставник:.6. СОПСТВЕНА ТЕЖИНА КАКО АКСИЈАЛНА СИЛА Напонска состојаба γ 0 ( специфична тежина) 0 ak() G γ G ΣX0 ak() G γ ak ( ) γ Аксијалната сила и напонот, по

Διαβάστε περισσότερα

БИОМОЛЕКУЛИ АМИНОКИСЕЛИНИ, ПЕПТИДИ И ПРОТЕИНИ. II ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ

БИОМОЛЕКУЛИ АМИНОКИСЕЛИНИ, ПЕПТИДИ И ПРОТЕИНИ. II ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ БИОМОЛЕКУЛИ АМИНОКИСЕЛИНИ, ПЕПТИДИ И ПРОТЕИНИ. II ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ ПЕПТИДИ ПЕПТИДНА ВРСКА Образувањето на пептидна (амидна) врска е реакција

Διαβάστε περισσότερα

46. РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА април II година (решенија на задачите)

46. РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА април II година (решенија на задачите) 46 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 03 0 април 03 година (решенија на задачите Задача Tочкаст полнеж е поставен во темето на правиот агол на правоаголен триаголник како што е прикажано на слика Јачината

Διαβάστε περισσότερα

Етички став спрема болно дете од анемија Г.Панова,Г.Шуманов,С.Јовевска,С.Газепов,Б.Панова Факултет за Медицински науки,,универзитет Гоце Делчев Штип

Етички став спрема болно дете од анемија Г.Панова,Г.Шуманов,С.Јовевска,С.Газепов,Б.Панова Факултет за Медицински науки,,универзитет Гоце Делчев Штип Етички став спрема болно дете од анемија Г.Панова,Г.Шуманов,С.Јовевска,С.Газепов,Б.Панова Факултет за Медицински науки,,универзитет Гоце Делчев Штип Апстракт Вовед:Болести на крвта можат да настанат кога

Διαβάστε περισσότερα

Предавања доц.д-р Наташа Ристовска

Предавања доц.д-р Наташа Ристовска Предавања доц.д-р Наташа Ристовска Почетен материјал: Ацетил коензим А Чекор 1: активирање на ацетил СоА (ацил трансфераза) со пренос на ацетил групата на мултиензимскиот комплекс - масна киселина синтаза.

Διαβάστε περισσότερα

Предизвици во моделирање

Предизвици во моделирање Предизвици во моделирање МОРА да постои компатибилност на јазлите од мрежата на КЕ на спојот на две површини Предизвици во моделирање Предизвици во моделирање Предизвици во моделирање Предизвици во моделирање

Διαβάστε περισσότερα

ЈАКОСТ НА МАТЕРИЈАЛИТЕ

ЈАКОСТ НА МАТЕРИЈАЛИТЕ диј е ИКА ски ч. 7 ч. Универзитет Св. Кирил и Методиј Универзитет Машински Св. факултет Кирил и Скопје Методиј во Скопје Машински факултет МОМ ТЕХНИЧКА МЕХАНИКА професор: доц. др Виктор Гаврилоски. ТОРЗИЈА

Διαβάστε περισσότερα

Од точката С повлечени се тангенти кон кружницата. Одреди ја големината на AOB=?

Од точката С повлечени се тангенти кон кружницата. Одреди ја големината на AOB=? Задачи за вежби тест плоштина на многуаголник 8 одд На што е еднаков збирот на внатрешните агли кај n-аголник? 1. Одреди ја плоштината на паралелограмот, според податоците дадени на цртежот 2. 3. 4. P=?

Διαβάστε περισσότερα

СТАНДАРДНИ НИСКОНАПОНСКИ СИСТЕМИ

СТАНДАРДНИ НИСКОНАПОНСКИ СИСТЕМИ НН трифазни мрежи се изведуваат со три или четири спроводника мрежите со четири спроводника можат да преминат во мрежи со пет спроводника, но со оглед што тоа во пракса се прави во објектите (кај потрошувачите),

Διαβάστε περισσότερα

Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА. Влажен воздух 3/22/2014

Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА. Влажен воздух 3/22/2014 Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА Влажен воздух 1 1 Влажен воздух Влажен воздух смеша од сув воздух и водена пареа Водената пареа во влажниот воздух е претежно во прегреана состојба идеален гас.

Διαβάστε περισσότερα

Примена на Matlab за оптимизација на режимите на работа на ЕЕС

Примена на Matlab за оптимизација на режимите на работа на ЕЕС 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Мирко Тодоровски Ристо Ачковски Јовица Вулетиќ Факултет за електротехника и информациски технологии, Скопје Примена на Matlab за оптимизација на режимите на работа

Διαβάστε περισσότερα

SFRA ТЕСТ ЗА МЕХАНИЧКА ПРОЦЕНКА НА АКТИВНИОТ ДЕЛ КАЈ ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОРИ

SFRA ТЕСТ ЗА МЕХАНИЧКА ПРОЦЕНКА НА АКТИВНИОТ ДЕЛ КАЈ ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОРИ 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Жан Кипаризоски Howard Industries, Laurel, MS, USA SFRA ТЕСТ ЗА МЕХАНИЧКА ПРОЦЕНКА НА АКТИВНИОТ ДЕЛ КАЈ ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОРИ КУСА СОДРЖИНА SFRA (sweep frequency

Διαβάστε περισσότερα

ШЕМИ ЗА РАСПОРЕДУВАЊЕ НА ПРОСТИТЕ БРОЕВИ

ШЕМИ ЗА РАСПОРЕДУВАЊЕ НА ПРОСТИТЕ БРОЕВИ МАТЕМАТИЧКИ ОМНИБУС, (07), 9 9 ШЕМИ ЗА РАСПОРЕДУВАЊЕ НА ПРОСТИТЕ БРОЕВИ Весна Целакоска-Јорданова Секој природен број поголем од што е делив самo со и сам со себе се вика прост број. Запишани во низа,

Διαβάστε περισσότερα

Анализа на триаголници: Упатство за наставникот

Анализа на триаголници: Упатство за наставникот Анализа на триаголници: Упатство за наставникот Цел:. Што мислиш? Колку многу триаголници со основа a=4см и висина h=3см можеш да нацрташ? Линк да Видиш и Направиш Mathcast за Што мислиш? Нацртај точка

Διαβάστε περισσότερα

Практикум по Општа и неорганска хемија

Практикум по Општа и неорганска хемија Универзитет Св. Кирил и Методиј - Скопје Фармацевтски факултет, Скопје Институт за применета хемија и фармацевтски анализи Практикум по Општа и неорганска хемија студиска програма Лабораториски биоинжинер

Διαβάστε περισσότερα

ТАРИФЕН СИСТЕМ ЗА ДИСТРИБУЦИЈА

ТАРИФЕН СИСТЕМ ЗА ДИСТРИБУЦИЈА ТАРИФЕН СИСТЕМ ЗА ДИСТРИБУЦИЈА Тарифен систем за ДС на ЕВН Македонија 2014 година (rke.org.mk) Надоместок за користење на дистрибутивниот систем плаќаат сите потрошувачи, корисници на дистрибутивниот сите

Διαβάστε περισσότερα

БИОМОЛЕКУЛИ ЈАГЛЕХИДРАТИ. III ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ

БИОМОЛЕКУЛИ ЈАГЛЕХИДРАТИ. III ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ БИОМОЛЕКУЛИ ЈАГЛЕХИДРАТИ. III ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ РЕАКЦИИ НА ЈАГЛЕХИДРАТИ РЕАКЦИИ НА ЈАГЛЕХИДРАТИ Реакции на карбонилна група (алдехидна и

Διαβάστε περισσότερα

ИНСТРУМЕНТАЛНИ МЕТОДИ ЗА АНАЛИЗА

ИНСТРУМЕНТАЛНИ МЕТОДИ ЗА АНАЛИЗА ИНСТРУМЕНТАЛНИ МЕТОДИ ЗА АНАЛИЗА интерна скрипта за студентите од УГД Штип Рубин Гулабоски Виолета Иванова Петропулос Универзитет Гоце Делчев-Штип, Штип, 2014 година 1 Вовед Инструменталните методи за

Διαβάστε περισσότερα

Вовед во резонанција

Вовед во резонанција Вовед во резонанција Резонанција, Свиткани стрелки, Формален полнеж во резонантни структури, Резонантни правила Вовед во резонанција Структурно прикажување на молекули + Ја прикажуваат поврзаноста на атоми

Διαβάστε περισσότερα

45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2012 II година (решенија на задачите)

45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2012 II година (решенија на задачите) 45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 1 II година (решенија на задачите) 1 Координатите на два точкасти полнежи q 1 = + 3 µ C и q = 4µ C, поставени во xy рамнината се: x 1 = 3, 5cm; y 1 =, 5cm и x = cm; y

Διαβάστε περισσότερα

ПРЕОДНИ ПРОЦЕСИ ПРИ ВКЛУЧУВАЊЕ НА КОНДЕНЗАТОРСКИТЕ БАТЕРИИ КАЈ ЕЛЕКТРОЛАЧНАТА ПЕЧКА

ПРЕОДНИ ПРОЦЕСИ ПРИ ВКЛУЧУВАЊЕ НА КОНДЕНЗАТОРСКИТЕ БАТЕРИИ КАЈ ЕЛЕКТРОЛАЧНАТА ПЕЧКА 8. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4 септември Бранко Наџински Илија Хаџидаовски Макстил АД ПРЕОДНИ ПРОЦЕСИ ПРИ ВКЛУЧУВАЊЕ НА КОНДЕНЗАТОРСКИТЕ БАТЕРИИ КАЈ ЕЛЕКТРОЛАЧНАТА ПЕЧКА КУСА СОДРЖИНА Во овој труд е разгледан

Διαβάστε περισσότερα

45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2012 III година (решенија на задачите)

45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2012 III година (решенија на задачите) 45 РЕГИОНАЛЕН НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА III година (решенија на задачите Рамнострана стаклена призма чиј агол при врвот е = 6 поставена е во положба на минимална девијација за жолтата светлина Светлината паѓа

Διαβάστε περισσότερα

ИНСТРУМЕНТАЛНИ МЕТОДИ ЗА АНАЛИЗА

ИНСТРУМЕНТАЛНИ МЕТОДИ ЗА АНАЛИЗА ИНСТРУМЕНТАЛНИ МЕТОДИ ЗА АНАЛИЗА интерна скрипта за студентите од УГД Штип Рубин Гулабоски Виолета Иванова Петропулос Универзитет Гоце Делчев-Штип, Штип, 2014 година 1 Вовед Инструменталните методи за

Διαβάστε περισσότερα

Катаболизам на масни киселини. β-оксидација на масните киселини. Доц.д-р Наташа Ристовска

Катаболизам на масни киселини. β-оксидација на масните киселини. Доц.д-р Наташа Ристовска Катаболизам на масни киселини. β-оксидација на масните киселини Доц.д-р Наташа Ристовска Фази на оксидација на масни киселини Три фази: Фаза 1: оксидација на долговерижната масна киселина до ацетилни остатоци

Διαβάστε περισσότερα

Регулација на фреквенција и активни моќности во ЕЕС

Регулација на фреквенција и активни моќности во ЕЕС 8 Регулација на фреквенција и активни моќности во ЕЕС 8.1. Паралелна работа на синхроните генератори Современите електроенергетски системи го напојуваат голем број на синхрони генератори кои работат паралелно.

Διαβάστε περισσότερα

4.3 Мерен претворувач и мерен сигнал.

4.3 Мерен претворувач и мерен сигнал. 4.3 Мерен претворувач и мерен сигнал. 1 2 Претворањето на процесната величина во мерен сигнал се изведува со помош на мерен претворувач. Може да се каже дека улогата на претворувачот е претворање на енергијата

Διαβάστε περισσότερα

НУМЕРИЧКО МОДЕЛИРАЊЕ НА ГАЛАКСИИ

НУМЕРИЧКО МОДЕЛИРАЊЕ НА ГАЛАКСИИ Школа млади физичари 39, (2014) p. 1-12 НУМЕРИЧКО МОДЕЛИРАЊЕ НА ГАЛАКСИИ Наце Стојанов 1. ВОВЕД Kомпјутерските симулации, гледано воопштено, се прават заради разбирањете на својствата на објектите или

Διαβάστε περισσότερα

Практикум по неорганска хемија, применета во фармација

Практикум по неорганска хемија, применета во фармација Универзитет Св. Кирил и Методиј - Скопје Фармацевтски факултет, Скопје Институт за применета хемија и фармацевтски анализи Практикум по неорганска хемија, применета во фармација студиска програма Магистер

Διαβάστε περισσότερα

Алкини. ацетилидниот анјон, Вовед во органските синтези. раскинување на алкини, Киселост на алкините, Алкилирање на

Алкини. ацетилидниот анјон, Вовед во органските синтези. раскинување на алкини, Киселост на алкините, Алкилирање на Алкини Електронска структура на алкините, Номенклатура, Добивање на алкини: елиминациони реакции на диалдехиди, Реакции на алкини: адиција на НХ и Х2, Хидратација на алкини, Редукција на алкини, Оксидативно

Διαβάστε περισσότερα

БИОМОЛЕКУЛИ АМИНОКИСЕЛИНИ, ПЕПТИДИ И ПРОТЕИНИ. I ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ

БИОМОЛЕКУЛИ АМИНОКИСЕЛИНИ, ПЕПТИДИ И ПРОТЕИНИ. I ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ БИОМОЛЕКУЛИ АМИНОКИСЕЛИНИ, ПЕПТИДИ И ПРОТЕИНИ. I ДЕЛ 2016 НАТАША РИСТОВСКА ИНСТИТУТ ПО ХЕМИЈА ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ, СКОПЈЕ АМИНОКИСЕЛИНИ ПОИМ ЗА АМИНОКИСЕЛИНИ Аминокиселините се oргански соединенија

Διαβάστε περισσότερα

МОДЕЛИРАЊЕ СО СТРУКТУРНИ РАВЕНКИ И ПРИМЕНА

МОДЕЛИРАЊЕ СО СТРУКТУРНИ РАВЕНКИ И ПРИМЕНА УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИКА ПРИМЕНЕТА МАТЕМАТИКА Штип ВАСИЛКА ВИТАНОВА МОДЕЛИРАЊЕ СО СТРУКТУРНИ РАВЕНКИ И ПРИМЕНА МАГИСТЕРСКИ ТРУД Штип, 14 UNIVERSITY "GOCE DELCEV" - STIP FACULTY

Διαβάστε περισσότερα

Анализа на мрежите на ЈИЕ во поглед на вкупниот преносен капацитет

Анализа на мрежите на ЈИЕ во поглед на вкупниот преносен капацитет 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Мирко Тодоровски Ристо Ачковски Факултет за електротехника и информациски технологии, Скопје Анализа на мрежите на ЈИЕ во поглед на вкупниот преносен капацитет КУСА

Διαβάστε περισσότερα

Методина гранични елементи за инженери

Методина гранични елементи за инженери Методина гранични елементи за инженери доц. д-р Тодорка Самарџиоска Градежен факултет УКИМ -Скопје Типовина формулации со гранични елементи директна формулација: Интегралната равенка е формулирана во врска

Διαβάστε περισσότερα

II. Структура на атом, хемиски врски и енергетски ленти

II. Структура на атом, хемиски врски и енергетски ленти II. Структура на атом, хемиски врски и енергетски ленти II. Структура на атом, хемиски врски и енергетски ленти 1. Структура на атом 2. Јони 3. Термодинамика 3.1 Темодинамичка стабилност 3.2 Влијание на

Διαβάστε περισσότερα

Душан Чакмаков. Веројатност

Душан Чакмаков. Веројатност Душан Чакмаков Веројатност Интерна скрипта, Машински факултет Скопје, 04 ii Содржина. Вовед.... Случајни настани и веројатност... 5.. Простор на случајни настани... 5.. Аксиоми на веројатност... 9.3. Класичен

Διαβάστε περισσότερα

СОДРЖИНА 1. ОСНОВНИ ПОИМИ ОД ПОДАТОЧНОТО РУДАРЕЊЕ УЧЕЊЕ НА ПРЕДИКТИВНИ МОДЕЛИ...9

СОДРЖИНА 1. ОСНОВНИ ПОИМИ ОД ПОДАТОЧНОТО РУДАРЕЊЕ УЧЕЊЕ НА ПРЕДИКТИВНИ МОДЕЛИ...9 СОДРЖИНА ВОВЕД...3 1. ОСНОВНИ ПОИМИ ОД ПОДАТОЧНОТО РУДАРЕЊЕ...4 1.1 ВОВЕД...4 1.2 ОСНОВНИ ЗАДАЧИ ВО ПОДАТОЧНОТО РУДАРЕЊЕ...6 2. УЧЕЊЕ НА ПРЕДИКТИВНИ МОДЕЛИ...9 2.1 ВОВЕД...9 2.2 УЧЕЊЕ НА ВЕРОЈАТНОСНИ МОДЕЛИ...10

Διαβάστε περισσότερα

Универзитет Св. Кирил и Методиј

Универзитет Св. Кирил и Методиј Универзитет Св. Кирил и Методиј Природно-математички факултет, Скопје Институт за хемија Игор Кузмановски и Марина Стефова (за студентите на насоката биологија-хемија) Скопје, 2002 1. ВОВЕД ВО СПЕКТРОСКОПСКИТЕ

Διαβάστε περισσότερα

Тест за I категорија, Државен натпревар по хемија, 16 мај

Тест за I категорија, Државен натпревар по хемија, 16 мај Шифра: ЗА КОМИСИЈАТА Поени од прашања: од задачи: Вкупно: Прегледал: I. ТЕСТ СО ПОВЕЌЕ ПОНУДЕНИ ОДГОВОРИ ОД КОИ САМО ЕДЕН Е ТОЧЕН (Се одговара со заокружување на само еден од понудените одговори под A,

Διαβάστε περισσότερα

Доц. д-р Јасмина Тониќ-Рибарска. Алкени и алкини

Доц. д-р Јасмина Тониќ-Рибарска. Алкени и алкини Доц. д-р Јасмина Тониќ-Рибарска Алкени и алкини Алкени Алкени C n H 2n Јаглеводороди што содржат јаглерод-јаглерод двојна врска Алкени С-С двојната врска е резултат од интеракција на два sp 2 -хибридни

Διαβάστε περισσότερα

УЕФА ПРОГРАМА ЗА ЕДУКАЦИЈА НА ФУДБАЛСКИ ДОКТОРИ РАБОТИЛНИЦА 3

УЕФА ПРОГРАМА ЗА ЕДУКАЦИЈА НА ФУДБАЛСКИ ДОКТОРИ РАБОТИЛНИЦА 3 1 УЕФА ПРОГРАМА ЗА ЕДУКАЦИЈА НА ФУДБАЛСКИ ДОКТОРИ РАБОТИЛНИЦА 3 ЗАШТИТА НА ИГРАЧОТ ЕЛЕКТРОНСКА ВЕРЗИЈА (НАЦРТ) 2ри април 2015 година 2 Содржина Содржина... 2 1.СПРЕЧУВАЊЕ НА ПОВРЕДИ... 7 1.1.Зошто спречувањето

Διαβάστε περισσότερα

Почетоците на европската античка етимологија (со осврт на македонската)

Почетоците на европската античка етимологија (со осврт на македонската) УДК. 81'373.6 811.163.3'376.6 Александра Гецовска Почетоците на европската античка етимологија (со осврт на македонската) Клучни зборови: античка етимологија, дијахронија, македонска етимологија. Апстракт:

Διαβάστε περισσότερα

56. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2013 Скопје, 11 мај IV година (решенија на задачите)

56. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 2013 Скопје, 11 мај IV година (решенија на задачите) 56. РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА 03 Скопје, мај 03 IV година (решенија на задачите) Задача. Птица со маса 500 лета во хоризонтален правец и не внимавајќи удира во вертикално поставена прачка на растојание

Διαβάστε περισσότερα

ТЕРЦИЈАРНА И КВАТЕРНЕРНА СТРУКТУРА НА ПРОТЕИНИТЕ. Предавања по Биохемија I Доц. д-р Наташа Ристовска

ТЕРЦИЈАРНА И КВАТЕРНЕРНА СТРУКТУРА НА ПРОТЕИНИТЕ. Предавања по Биохемија I Доц. д-р Наташа Ристовска ТЕРЦИЈАРНА И КВАТЕРНЕРНА СТРУКТУРА НА ПРОТЕИНИТЕ Предавања по Биохемија I Доц. д-р Наташа Ристовска Терцијарна и кватернерна структура на протеини Вкупниот тридимензионален распоред на сите атоми во протеинот

Διαβάστε περισσότερα

ХЕМИСКА КИНЕТИКА. на хемиските реакции

ХЕМИСКА КИНЕТИКА. на хемиските реакции ХЕМИСКА КИНЕТИКА Наука која ја проучува брзината Наука која ја проучува брзината на хемиските реакции Познато: ЗАКОН ЗА ДЕЈСТВО НА МАСИ Guldberg-Vage-ов закон При константна температура (T=const) брзината

Διαβάστε περισσότερα

Годишен зборник 2014 Yearbook Факултет за информатика, Универзитет Гоце Делчев Штип Faculty of Computer Science, Goce Delcev University Stip

Годишен зборник 2014 Yearbook Факултет за информатика, Универзитет Гоце Делчев Штип Faculty of Computer Science, Goce Delcev University Stip 89 УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИКА ГОДИШЕН ЗБОРНИК 204 YEARBOOK 204 ГОДИНА 3 ЈУНИ, 205 GOCE DELCEV UNIVERSITY STIP FACULTY OF COMPUTER SCIENCE VOLUME III Издавачки совет Проф. д-р

Διαβάστε περισσότερα

3. ПРЕСМЕТКА НА КРОВ НА КУЌА СО ТРИГОНОМЕТРИЈА

3. ПРЕСМЕТКА НА КРОВ НА КУЌА СО ТРИГОНОМЕТРИЈА 3. ПРЕСМЕТКА НА КРОВ НА КУЌА СО ТРИГОНОМЕТРИЈА Цел: Учениците/студентите да се запознаат со равенки за пресметка на: агли, периметар, плоштина, волумен на триаголна призма, како од теоретски аспект, така

Διαβάστε περισσότερα

МЕХАНИЧКИ СВОЈСТВА НА ТЕКСТИЛНИ МАТЕРИЈАЛИ

МЕХАНИЧКИ СВОЈСТВА НА ТЕКСТИЛНИ МАТЕРИЈАЛИ УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ - ШТИП ТЕХНОЛОШКО-ТЕХНИЧКИ ФАКУЛТЕТ Д-р. Димко Димески Д-р. Винета Сребренкоска МЕХАНИЧКИ СВОЈСТВА НА ТЕКСТИЛНИ МАТЕРИЈАЛИ Штип. 2014 Димко Димески; Винета Сребренкоска МЕХАНИЧКИ

Διαβάστε περισσότερα

ОПТИЧКИ МЕТОДИ НА АНАЛИЗА

ОПТИЧКИ МЕТОДИ НА АНАЛИЗА ОПТИЧКИ МЕТОДИ НА АНАЛИЗА Оддел IV. Спектрохемиски анализи Поглавје 21. Спектроскопски методи на анализа Ског, Вест, Холер, Крауч, Аналитичка хемија Поглавје 10. Спектроскопски методи на анализа Харви,

Διαβάστε περισσότερα

НО, РЕЛАТИВНО Е МАЛ БРОЈОТ НА ХЕМИСКИ СИСТЕМИ КОИ ПОКАЖУВААТ ЗАБЕЛЕЖИТЕЛНА ФЛУОРЕСЦЕНЦИЈА! Сепак, вреди!

НО, РЕЛАТИВНО Е МАЛ БРОЈОТ НА ХЕМИСКИ СИСТЕМИ КОИ ПОКАЖУВААТ ЗАБЕЛЕЖИТЕЛНА ФЛУОРЕСЦЕНЦИЈА! Сепак, вреди! Молекулска и атомска спектроскопија Флуоресцентна спектроскопија Оддел IV. Спектрохемиски анализи Поглавје 23Г. Молекулска луминисцентна спектроскопија (стр. 616-625) Ског, Вест, Холер, Крауч, Аналитичка

Διαβάστε περισσότερα

ИНТЕЛИГЕНТНИ СЕНЗОРСКИ НОДОВИ

ИНТЕЛИГЕНТНИ СЕНЗОРСКИ НОДОВИ УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ БИТОЛА ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИЧКИ И КОМУНИКАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ БИТОЛА студиска програма по ИНФОРМАТИКА И КОМПЈУТЕРСКА ТЕХНИКА Втор циклус ИНТЕЛИГЕНТНИ СЕНЗОРСКИ НОДОВИ -Магистески

Διαβάστε περισσότερα

налазе се у диелектрику, релативне диелектричне константе ε r = 2, на међусобном растојању 2 a ( a =1cm

налазе се у диелектрику, релативне диелектричне константе ε r = 2, на међусобном растојању 2 a ( a =1cm 1 Два тачкаста наелектрисања 1 400 p и 100p налазе се у диелектрику релативне диелектричне константе ε на међусобном растојању ( 1cm ) као на слици 1 Одредити силу на наелектрисање 3 100p када се оно нађе:

Διαβάστε περισσότερα

3Д моделирање на протеински молекули

3Д моделирање на протеински молекули Универзитет Свети Кирил и Методиј - Скопје Електротехнички факултет Скопје Дипломска Работа 3Д моделирање на протеински молекули Ментор: Изработил: проф. д-р. Данчо Давчев Весна Прчковска 325/01 Јуни,

Διαβάστε περισσότερα

ДРВОТО КАКО МАТЕРИЈАЛ ЗА

ДРВОТО КАКО МАТЕРИЈАЛ ЗА ГРАДЕЖЕН ФАКУЛТЕТ-СКОПЈЕ Катедра за бетонски и дрвени конструкции ДРВОТО КАКО МАТЕРИЈАЛ ЗА ГРАДЕЖНИ КОНСТРУКЦИИ Доцент д-р Тони Аранѓеловски ОСНОВИ НА ДРВЕНИ КОНСТРУКЦИИ СТРУКТУРА НА ДРВОТО Дрвото е биолошки,

Διαβάστε περισσότερα

Природни ресурси и технологии Natural resources and technology

Природни ресурси и технологии Natural resources and technology УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ФАКУЛТЕТ ЗА ПРИРОДНИ И ТЕХНИЧКИ НАУКИ UDC 622:55:574:658 ISSN 185-6966 Природни ресурси и технологии Natural resources and technology ноември 2011 november 2011 ГОДИНА 5 БРОЈ

Διαβάστε περισσότερα

Решенија на задачите за I година LII РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА ЗА УЧЕНИЦИТЕ ОД СРЕДНИТЕ УЧИЛИШТА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 мај 2009.

Решенија на задачите за I година LII РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА ЗА УЧЕНИЦИТЕ ОД СРЕДНИТЕ УЧИЛИШТА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 мај 2009. LII РЕПУБЛИЧКИ НАТПРЕВАР ПО ФИЗИКА ЗА УЧЕНИЦИТЕ ОД СРЕДНИТЕ УЧИЛИШТА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 мај 009 I година Задача 1. Топче се пушта да паѓа без почетна брзина од некоја висина над површината на земјата.

Διαβάστε περισσότερα

ЛУШПИ МЕМБРАНСКА ТЕОРИЈА

ЛУШПИ МЕМБРАНСКА ТЕОРИЈА Вежби ЛУШПИ МЕМБРАНСКА ТЕОРИЈА РОТАЦИОНИ ЛУШПИ ТОВАРЕНИ СО РОТАЦИОНО СИМЕТРИЧЕН ТОВАР ОСНОВНИ ВИДОВИ РОТАЦИОНИ ЛУШПИ ЗАТВОРЕНИ ЛУШПИ ОТВОРЕНИ ЛУШПИ КОМБИНИРАНИ - СФЕРНИ - КОНУСНИ -ЦИЛИНДРИЧНИ - СФЕРНИ

Διαβάστε περισσότερα

НЕКОИ АЛГОРИТМИ ЗА РЕШАВАЊЕ НА ЗАДАЧАТА НА ПАТУВАЧКИОТ ТРГОВЕЦ

НЕКОИ АЛГОРИТМИ ЗА РЕШАВАЊЕ НА ЗАДАЧАТА НА ПАТУВАЧКИОТ ТРГОВЕЦ МАТЕМАТИЧКИ ОМНИБУС, 1 (2017), 101 113 НЕКОИ АЛГОРИТМИ ЗА РЕШАВАЊЕ НА ЗАДАЧАТА НА ПАТУВАЧКИОТ ТРГОВЕЦ Ирена Стојковска 1 Задачата на патувачкиот трговец е комбинаторна оптимизациона задача со едноставна

Διαβάστε περισσότερα

Грешки при хемиските анализи Случајни грешки Статистичка анализа

Грешки при хемиските анализи Случајни грешки Статистичка анализа Инструментални аналитички методи А-ниво 4+1+4 (вторник и среда 8-10, среда 10-11, понед. 9-15, четв. 1-15) Марина Стефова, кабинет 31, лаб. 310, mariaiv@pmf.ukim.mk Литература: Д.А. Ског, Д.М. Вест, Ф.Џ.

Διαβάστε περισσότερα

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Мерни мостови и компензатори V. Мерни мостови и компензатори V.. Мерни мостови. Колкава е вредноста на отпорот измерен со Томпсоновиот мост ако се: Ω,, Ω 6 и Ω. Колкава процентуална грешка ќе се направи

Διαβάστε περισσότερα

ЛАМБЕРТОВА ФУНКЦИЈА ГРАФИК, ПРЕСМЕТКИ И ПРИМЕНА. Емилија Целакоска 1 1. ВОВЕД

ЛАМБЕРТОВА ФУНКЦИЈА ГРАФИК, ПРЕСМЕТКИ И ПРИМЕНА. Емилија Целакоска 1 1. ВОВЕД МАТЕМАТИЧКИ ОМНИБУС, 1 (2017), 33 43 ЛАМБЕРТОВА ФУНКЦИЈА ГРАФИК, ПРЕСМЕТКИ И ПРИМЕНА Емилија Целакоска 1 1. ВОВЕД Математичарите поретко слушнале за Јохан Хајнрих Ламберт (1728 1777) бидејќи неговиот придонес

Διαβάστε περισσότερα

УСЛОВИ НА ПАРИТЕТ ВО МЕЃУНАРОДНИТЕ ФИНАНСИИ И ПРЕДВИДУВАЊЕ НА ДЕВИЗНИОТ КУРС. Parity Conditions in International Finance & Currency Forecasting

УСЛОВИ НА ПАРИТЕТ ВО МЕЃУНАРОДНИТЕ ФИНАНСИИ И ПРЕДВИДУВАЊЕ НА ДЕВИЗНИОТ КУРС. Parity Conditions in International Finance & Currency Forecasting УСЛОВИ НА ПАРИТЕТ ВО МЕЃУНАРОДНИТЕ ФИНАНСИИ И ПРЕДВИДУВАЊЕ НА ДЕВИЗНИОТ КУРС Parity Conditions in International Finance & Currency Forecasting Вовед Менаџерите на меѓународните компании, инвеститори, увозници

Διαβάστε περισσότερα

Универзитет Св. Кирил и Методиј -Скопје Факултет за електротехника и информациски технологии ДИНАМИЧКА ВИЗУЕЛИЗАЦИЈА НА СОФТВЕР. -магистерски труд-

Универзитет Св. Кирил и Методиј -Скопје Факултет за електротехника и информациски технологии ДИНАМИЧКА ВИЗУЕЛИЗАЦИЈА НА СОФТВЕР. -магистерски труд- Универзитет Св. Кирил и Методиј -Скопје Факултет за електротехника и информациски технологии ДИНАМИЧКА ВИЗУЕЛИЗАЦИЈА НА СОФТВЕР -магистерски труд- Ментор Проф. Д-р Сузана Лошковска Кандидат Александра

Διαβάστε περισσότερα

Емпириска анализа на загатката на Фелдштајн и Хориока во транзициски земји, со осврт на Македонија

Емпириска анализа на загатката на Фелдштајн и Хориока во транзициски земји, со осврт на Македонија Факултет за Деловна Економија и Организациони Науки Магистерски труд Емпириска анализа на загатката на Фелдштајн и Хориока во транзициски земји, со осврт на Македонија Кандидат: Деспина Петреска Ментор:

Διαβάστε περισσότερα

7. ОСЦИЛОСКОП 7.1. ПРИНЦИП НА РАБОТА

7. ОСЦИЛОСКОП 7.1. ПРИНЦИП НА РАБОТА 7. ОСЦИЛОСКОП Осцилоскопот е мерен инструмент со кој може визуелно да се набљудуваат бранови облици на разни електрични големини. Со него може да се мерат нивните карактеристични параметри, па дури привремено

Διαβάστε περισσότερα

Бесмртноста на душата кај Платон (II)

Бесмртноста на душата кај Платон (II) Бесмртноста на душата кај Платон (II) Стефан Пановски Студент на институтот за класични студии noxdiaboli@yahoo.com 1. За деловите на душата За да зборуваме за бесмртноста на душата, најнапред мора да

Διαβάστε περισσότερα

ПОДОБРУВАЊЕ НА КАРАКТЕРИСТИКИТЕ НА ИСПИТНА СТАНИЦА ЗА ТЕСТИРАЊЕ НА ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОРИ

ПОДОБРУВАЊЕ НА КАРАКТЕРИСТИКИТЕ НА ИСПИТНА СТАНИЦА ЗА ТЕСТИРАЊЕ НА ЕНЕРГЕТСКИ ТРАНСФОРМАТОРИ 8. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 22 24 септември Љубомир Николоски Крсте Најденкоски Михаил Дигаловски Факултет за електротехника и информациски технологии, Скопје Зоран Трипуноски Раде Кончар - Скопје ПОДОБРУВАЊЕ

Διαβάστε περισσότερα

СТУДИЈА НА РЕАЛЕН СЛУЧАЈ НА ВЛИЈАНИЕТО НА ДИСПЕРЗИРАНОТО ПРОИЗВОДСТВО ВРЗ СН ДИСТРИБУТИВНА МРЕЖА

СТУДИЈА НА РЕАЛЕН СЛУЧАЈ НА ВЛИЈАНИЕТО НА ДИСПЕРЗИРАНОТО ПРОИЗВОДСТВО ВРЗ СН ДИСТРИБУТИВНА МРЕЖА 6. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 4-6 октомври 2009 Методија Атанасовски Љупчо Трпезановски Технички Факултет, Битола СТУДИЈА НА РЕАЛЕН СЛУЧАЈ НА ВЛИЈАНИЕТО НА ДИСПЕРЗИРАНОТО ПРОИЗВОДСТВО ВРЗ СН ДИСТРИБУТИВНА МРЕЖА

Διαβάστε περισσότερα

Ветерна енергија 3.1 Вовед

Ветерна енергија 3.1 Вовед 3 Ветерна енергија 3.1 Вовед Енергијата на ветерот е една од првите форми на енергија која ја користел човекот. Уште старите Египќани ја користеле за задвижување на своите бродови и ветерни мелници. Ваквиот

Διαβάστε περισσότερα

Елисавета Сарџоска 1 Виолета Арнаудова Институт за психологија, Филозофски факултет, Универзитет Св. Кирил и Методиј Скопје

Елисавета Сарџоска 1 Виолета Арнаудова Институт за психологија, Филозофски факултет, Универзитет Св. Кирил и Методиј Скопје Психологија: наука и практика, Vol I (1), 2015 УДК: 159.947.5-057.1:061.2 Изворен научен труд OРГАНИЗАЦИСКА КУЛТУРА И МОТИВАЦИЈА ЗА РАБОТА ВО ГРАЃАНСКИОТ СЕКТОР НА ВРАБОТЕНИ СО РАКОВОДНА И СО НЕРАКОВОДНА

Διαβάστε περισσότερα

ОПТИЧКИ МЕТОДИ НА АНАЛИЗА Молекулска и атомска спектроскопија Примена

ОПТИЧКИ МЕТОДИ НА АНАЛИЗА Молекулска и атомска спектроскопија Примена Молекулска и атомска спектроскопија Примена Оддел IV. Спектрохемиски анализи Поглавје 23. Примена на молекулските и атомските спектроскопски методи Ског, Вест, Холер, Крауч, Аналитичка хемија Поглавје

Διαβάστε περισσότερα

Квантна теорија: Увод и принципи

Квантна теорија: Увод и принципи 243 Квантна теорија: Увод и принципи 8 Во ова поглавје се воведуваат некои од основните принципи на квантната механика. Првин се дава преглед на експерименталните резултати што довеле до надминување на

Διαβάστε περισσότερα

Проф. д-р Борко Илиевски МАТЕМАТИКА I

Проф. д-р Борко Илиевски МАТЕМАТИКА I УНИВЕРЗИТЕТ СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ ПРИРОДНО-МАТЕМАТИЧКИ ФАКУЛТЕТ ИНСТИТУТ ЗА МАТЕМАТИКА Проф. д-р Борко Илиевски МАТЕМАТИКА I Скопје, Рецензенти: Проф. д-р Никита Шекутковски Проф. д-р Боро Пиперевски Тираж:

Διαβάστε περισσότερα

АКСИЈАЛНО НАПРЕГАЊЕ Катедра за техничка механика и јакост на материјалите

АКСИЈАЛНО НАПРЕГАЊЕ Катедра за техничка механика и јакост на материјалите УНИВЕРЗИТЕТ Св. КИРИЛ иметодиј ГРАДЕЖЕН ФАКУЛТЕТ СКОПЈЕ Катедра за техничка механика и јакост на материјалите http://ktmjm.gf.ukim.edu.mk АКСИЈАЛНО НАПРЕГАЊЕ 17.02.2015 АКСИЈАЛНО НАПРЕГАЊЕ КОГА??? АКСИЈАЛНО

Διαβάστε περισσότερα

Универзитет св.кирил и Методиј-Скопје Природно Математички факултет. Семинарска работа. Предмет:Атомска и нуклеарна физика. Тема:Фотоелектричен ефект

Универзитет св.кирил и Методиј-Скопје Природно Математички факултет. Семинарска работа. Предмет:Атомска и нуклеарна физика. Тема:Фотоелектричен ефект Универзитет св.кирил и Методиј-Скопје Природно Математички факултет Семинарска работа Предмет:Атомска и нуклеарна физика Тема:Фотоелектричен ефект Изработил Саздова Ирена ментор проф.д-р Драган Јакимовски

Διαβάστε περισσότερα

Гоце Јанкулоски ТРАНСФОРМАЦИСКОТО ЛИДЕРСТВО КАКО ГЕНЕРАТОР НА УСПЕХОТ НА РАБОТЕЊЕТО - МАГИСТЕРСКИ ТРУД -

Гоце Јанкулоски ТРАНСФОРМАЦИСКОТО ЛИДЕРСТВО КАКО ГЕНЕРАТОР НА УСПЕХОТ НА РАБОТЕЊЕТО - МАГИСТЕРСКИ ТРУД - УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ - ШТИП МБА - Менаџмент Гоце Јанкулоски ТРАНСФОРМАЦИСКОТО ЛИДЕРСТВО КАКО ГЕНЕРАТОР НА УСПЕХОТ НА РАБОТЕЊЕТО - МАГИСТЕРСКИ ТРУД - Штип, февруари 2015 година

Διαβάστε περισσότερα

Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА

Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА Проф. д-р Ѓорѓи Тромбев ГРАДЕЖНА ФИЗИКА Преглед - МКС EN ISO 14683:2007 Топлински мостови во градежништво Линеарни коефициенти на премин на топлина Упростен метод и утврдени вредности Thermal bridges in

Διαβάστε περισσότερα

Ракавици и сандали. Владимир Стојановски-Дерлиев

Ракавици и сандали. Владимир Стојановски-Дерлиев Ракавици и сандали Владимир Стојановски-Дерлиев Сл. 30 Златна ракавица,, лок. Горна Порта-Охридска крепост, гроб 132, почеток на V век пред Христа Техниката во која се изработувани и овие предмети исто

Διαβάστε περισσότερα

Модел на општински информациски систем за управување со цврстиот отпад (SWIS) УПАТСТВО ЗА УПОТРЕБА 2016.

Модел на општински информациски систем за управување со цврстиот отпад (SWIS) УПАТСТВО ЗА УПОТРЕБА 2016. Модел на општински информациски систем за управување со цврстиот отпад (SWIS) УПАТСТВО ЗА УПОТРЕБА 2016. Содржина 1. Вовед... 7 1.1. Важноста на податоците во областа на управувањето со отпад... 9 1.2.

Διαβάστε περισσότερα

ФРАКТАЛИ: ДЕФИНИЦИЈА, КОНСТРУКЦИЈА, СВОЈСТВА И ПРИМЕНА. Елена Хаџиева 1 Јован Петкоски 2 1. ВОВЕД

ФРАКТАЛИ: ДЕФИНИЦИЈА, КОНСТРУКЦИЈА, СВОЈСТВА И ПРИМЕНА. Елена Хаџиева 1 Јован Петкоски 2 1. ВОВЕД МАТЕМАТИЧКИ ОМНИБУС, 3 (2018), 21 41 http://im-pmf.weebly.com/matematicki-omnibus-kniga-3.html ФРАКТАЛИ: ДЕФИНИЦИЈА, КОНСТРУКЦИЈА, СВОЈСТВА И ПРИМЕНА Елена Хаџиева 1 Јован Петкоски 2 1. ВОВЕД Една од воведните

Διαβάστε περισσότερα

ПРИЛОГ 5.Б: УПРАВУВАЊЕ СО СПЕКТАРОТ НА ЛОКАЛНАТА ЈАМКА СОДРЖИНА

ПРИЛОГ 5.Б: УПРАВУВАЊЕ СО СПЕКТАРОТ НА ЛОКАЛНАТА ЈАМКА СОДРЖИНА ПРИЛОГ 5.Б: СОДРЖИНА 1 Вовед... 2 2. Техники применливи на претплатничкиот кабел... 2 2.1 Услуги во основниот (говорен) опсег... 2 2.2 xdsl техники... 4 2.3 SDSL/HDSL група... 4 2.4 ADSL група... 5 2.5

Διαβάστε περισσότερα

РЕШЕНИЈА Државен натпревар 2017 ТЕОРИСКИ ПРОБЛЕМИ. K c. K c,2

РЕШЕНИЈА Државен натпревар 2017 ТЕОРИСКИ ПРОБЛЕМИ. K c. K c,2 РЕШЕНИЈА Државен натпревар 07 ЗА КОМИСИЈАТА Вкупно поени:_50 од теор: 5 од експ: 5_ Прегледал: М. Буклески, В. Ивановски ТЕОРИСКИ ПРОБЛЕМИ (Запишете го начинот на решавање и одговорот на предвиденото место

Διαβάστε περισσότερα

МЕТОДИ ЗА ДИГИТАЛНО ДИРЕКТНО ФАЗНО УПРАВУВАЊЕ НА СЕРИСКИ РЕЗОНАНТНИ ЕНЕРГЕТСКИ КОНВЕРТОРИ

МЕТОДИ ЗА ДИГИТАЛНО ДИРЕКТНО ФАЗНО УПРАВУВАЊЕ НА СЕРИСКИ РЕЗОНАНТНИ ЕНЕРГЕТСКИ КОНВЕРТОРИ 8. СОВЕТУВАЊЕ Охрид, 22 24 септември Љупчо Караџинов Факултет за електротехника и информациски технологии, Универзитет Светите Кирил и Методиј Скопје Гоце Стефанов Факултет за електротехника Радовиш,Универзитет

Διαβάστε περισσότερα

14 та група на елементи

14 та група на елементи 14 та група на елементи Проф. д р Руменка Петковска Доц. д р Лилјана Анастасова Институт за применета хемија и фармацевтски анализи, Фармацевтски факултет, УКИМ, Скопје 14 та група на П.С 14 та (IV A)

Διαβάστε περισσότερα