Review from 25/06/2018 Articlesize (cm2): 1528 ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ, από σελίδα 1 Customer: Author: Ντόρα Χριστοδουλου Rubric: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Subrubric: Αρχαιολογία/Μουσεία Mediatype: Print Αναζητώντας τη βιβλιοθήκη του Ομήρου στην Πάφο Μια ανατρεπτική θεωρία για την... κυπριακή καταγωγή των Ελλήνων προβάλλει ο Πάφιος ερευνητής Σάββας Παπαδόπουλος. Υποστηρίζει ότι η αυθεντική Σαλαμίνα βρίσκεται στην Πάφο στη σημερινή κοινότητα Σαλαμιού, η οποία προϋπήρχε του Τρωικού Πολέμου.»2Ο Κυπριακή η καταγωγή των Ελλήνων και όχι το ανάποδο Ανατρεπτική Θεωρία του Πάφιου ερευνητή Σάββα Παπαδόπουλου, με αφετηρία τη Σαλαμιού της Πάφου Ιϊΐς Νιορας Χριστοδούλου Η ελληνική γλώσσα, το αλφάβητο και το δωδεκάθεο επινοήθηκαν και γεννήθηκαν στην πανάρχαια Κύπρο και από την Κύπρο μεταλαμπαδεύτηκαν στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο, στον οποίο ευδοκίμησαν και ρίζωσαν βαθιά. Την ανατρεπτική αυτή θέση προσπαθεί να τεκμηριώσει μέσα από πολύχρονες έρευνες του ο Πάφιος ερευνητής, Σάββας Παπαδόπουλος. Ήδη το υλικό της έρευνας έχει καταγραφεί σε τρία ντοκιμαντέρ, συνολικής διάρκειας επτά ωρών, Ι Αμερικανίδα αρχαιολόγος ζήτησε κονδύλι 20 εκατ. δολαρίων για τη χρηματοδότηση σχετικών ερευνών Ι Αναζητώντας το «κλειδί» που θα άνοιγε τη θύρα σε σχέση με τις καταβολές των Ελλήνων τα οποία έχουν σταλεί σε πανεπιστημιακά και άλλα ακαδημαϊκά ιδρύματα του εξωτερικού. 0 κ. Παπαδόπουλος έγινε ευρύτερα γνωστός ως προς το ερευνητικό του έργο μέσα από την πρωτ β υλία του να αναστηλώσει ένα ερημωμένο και εγκαταλειμμενο μοναστήρι στη γενέτειρα του Σαλαμιού, στο οποι '^loc> απεδωσε την ονομασία «Ιερά Μονή Σαλαμιωτίσσης» όπως είναι αρκετά γνωστό σήμερα. Εξέδωσε επίσης το βιβλίο έρευνας με τίτλο: «Η Σαλαμίνα της Πάφου Μαρτυρίες και θεωρίες», το οποίο παρουσίασε στα πλαίσια του 4ου Διεθνούς Κυπρολογικού Συνεδρίου. Μιλώντας στον «Φ» ο Σάββας Παπαδόπουλος, εξηγεί πώς άρχισε η έρευνα για ένα θέμα το οποίο θεωρείται «ξεκάθαρο» ως προς την πορεία του μέσα στο χρόνο και βάσει ποιων δεδομένων ο ίδιος επιχειρεί την αναστροφή του. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Υπήρξε κάποια συγκεκριμένη αφορμή που σας οδήγησε να καταπιαστείτε με δύσκολα Θέματα της αρχαιολογίας; Εντοπίζω το κίνητρο που με ώθησε σε αυτή την έρευνα να κρύβεται πίσω από τη μεγάλη μου αγάπη για το χωριό της καταγωγής μου, τη Σαλαμιού. Είναι ο τόπος όπου πρωτοαντίκρισα το φως της ζωής μου, ο τόπος των γονιών και παππούδων μου, ο τόπος που όταν πατώ το χώμα του ξεχνώ ό,τι με βασανίζει. Είναι μια βαθιά αγάπη την οποία κληρονόμησα από τον μακαριστό μου πατέρα και δεν ξέρω εάν σε αυτό συνέτεινε και το γεγονός ότι μεγάλωσα μακριά από τη Σαλαμιού, αφού μετοικίσαμε στη Λευκωσία όταν ήμουν στην ηλικία των 9 χρονών και συγκεκριμένα στο Καϊμακλί, στο οποίο ο μακαριστός πατέρας μου υπηρέτησε από τη θέση του ιερέως. Και πώς ακριβώς προέκυψαν οι έρευνες σας μέσα απο αυτή την αγάπη σας για την κοινότητα σας; Θα έλεγα ότι αυτή η αγάπη μου για τη Σαλαμιού με οδήγησε αρχικά στο να αναζητήσω επιτακτικά το ιστορικό γεγονός το οποίο βρίσκεται κρυμμένο πίσω από την ονομασία του χωριού. Να υποθέσουμε ότι ξεκινήσατε την αναζήτηση σας μέσα από τη ζώσα παράδοση, συνομιλώντας με γέροντες της κοινότητας σας; Ακριβώς έτσι. Αλλά δυστυχώς η ζώσα παράδοση δεν με βοήθησε και ούτε μου έδωσε την απάντηση που αναζητούσα. Ακόμη να αναφέρω ότι συνομιλώντας με κάποιον ιερωμένο, που σήμερα φέρει τον βαθμό του αρχιερέως, χαριτολογώντας μου είχε πει ότι αναμφίβολα η «Σαλαμιού» είναι το χωριό του «σαλαμιού». Γέλασα μεν, από ευγένεια, αλλά με ενόχλησε τόσο πολύ αυτή η ταύτιση, που αποτέλεσε ακόμη έναν πρόσθετο λόγο που με πείσμωσε στο να προχωρήσω σε Page 1 / 6
βάθος την έρευνα. Τελικά βρήκατε το ιστορικό γεγονός που ψάχνατε; Δυστυχώς ακόμη όχι, γιατί φαίνεται να χάνεται στο βαθύ σκότος της αρχαιότητος, αλλά βρήκα κάτι πολύ σημαντικό. Βρήκα την ετυμολογία της λέξης αφού κατέληξα στο συμπέρασμα ότι η γλώσσα είναι υποκοριστική θηλυκού ονόματος, στη βάση ενός κανόνα της «κυπριακής γραμματικής». Έχουμε λ.χ. το χωριό Μηλιά Αμμοχώστου και Μηλ ιού στην Πάφο, το χωριό Καννάβια στη Λευκωσία και Κανναβ ιού στην Πάφο, τη Λάπηθο στην Κερύνεια και Λαπηθ ιού στην Πάφο, τα χωριά Ποταμιά και Ποταμ ιού και ακόμη τη μικρή Μαρία την οποία παλαιότερα αποκαλούσαμε Μαρ ιού. Όπως λοιπόν το όνομα της Μαρ ιούς είναι Μαρία επακριβώς το ίδιο και το όνομα της Σαλαμ ιούς είναι Σαλαμίνα. Οπόταν πίσω από αυτή την ονομασία έπαψα πλέον να αναζητώ ένα απλό ιστορικό γεγονός αλλά είχα αρχίσει να αναζητώ πλέον ιστορία. Μετά από 15 περίπου χρονιά συστηματικής, επίμονης και επίπονης έρευνας εξέδωσα ένα βιβλίο με τίτλο «Η Σαλαμίνα της Πάφου Μαρτυρίες και Θεωρίες» και την εργασία αυτή την παρουσίασα στα πλαίσια των εργασιών του 4ου Διεθνούς Κυπρολογικού Συνεδρίου. Η συμπερίληψη μου στην ομάδα των παρουσιαστών ήταν μια δικαίωση λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι δεν ανήκω στην ακαδημαϊκή κοινότητα, αλλά και το γεγονός ότι το περιεχόμενο του βιβλίου μου μπορεί να χαρακτηριστεί ως «αιρετικό», αφού το περιεχόμενο του βρίσκεται σε απόλυτη αντίθεση με τις θέσεις της επίσημης βιβλιογραφίας. Τι εννοείτε «αιρετικό»; Στη βάση μίας σειράς μαρτυριών που παρατίθενται, εξάγεται αβίαστα το συμπέρασμα ότι ο Τεύκρος ο Σαλαμίνιος δεν υπήρξε ο κτήτορας της Σαλαμίνας της Αμμοχώστου, η οποία πόλη κτίστηκε γύρω στο 1200 π.χ. μετά από την καταστροφή της αρχαίας Έγκωμης από σεισμό, αλλά έγινε οικιστής της σημερινής Σαλαμιούς ή Παλαιάς Σαλαμίνας, όπως πλέον την αποκαλώ και η οποία πόλη προϋπήρχε του Τρωικού πολέμου και συνεπώς προϋπήρχε και του Τεύκρου. Και να πούμε ότι η γνωστή Σαλαμίνα προσέλαβε την ονομασία Σαλαμίνα πολύ αργότερα, ή «μόλις εσχάτως» όπως καταγράφει και ο Σίμος Μενάρδος και φαίνεται να το προσέλαβε από μέτοικους από την Παλαιά Σαλαμίνα της Πάφου. Επίσης, μια σωρεία άλλων μαρτυριών μέσα από την αρχαία μας ελληνική γραμματεία, οσο ακραίο και να ακούγεται, φωτογραφίζουν τον μεγάλο ποιητή Όμηρο να κατάγεται από αυτήν την άγνωστη στην αρχαιολογία Παλαιά Σαλαμίνα της Πάφου. Και αυτές οι «αιρετικές» προσεγγίσεις, έγιναν αποδεκτές, επειδή σας επετράπη και τις καταθέσατε στα πλαίσια των εργασιών ενός διεθνούς συνεδρίου; Θα έλεγα ότι είναι νωρίς ακόμη για να γίνουν αποδεκτές, γιατί αναμφίβολα χρειάζεται και η επισφράγιση μέσω της αρχαιολογικής σκαπάνης, όμως σίγουρα έχω προβληματίσει αρκετά. Και για να δώσω ένα παράδειγμα η Αμερικανίδα αρχαιολόγος κ. Bazemore Bonnie έχει ανεβάσει στο διαδίκτυο μια διάλεξη της που έδωσε στην Ουάσινγκτον και πιο συγκεκριμένα στην ομάδα των ιδιοκτητών του πανεπιστημίου στο οποίο υπηρετεί, και μέσα από την οποία τους ζητά το ποσό των 20 εκατομμυρίων δολαρίων, όχι για να γίνουν ανασκαφές, αλλά προκειμένου να ανεγερθούν μόνιμες ακαδημαϊκές εγκατάστασης στη Σαλαμιού, την οποία Σαλαμιού ανακάλυψε μέσα από το βιβλίο μου και μέσα από τις συνεχείς επαφές που είχαμε μετά τις εργασίες του αναφερόμενου συνεδρίου. Δεν ξέρω εάν τελικά θα τα καταφέρει η κα Bazemore να πείσει και κατά πόσο τελικά θα μπορέσει να υλοποιήσει το σχέδιο της αυτό. Σε κάθε περίπτωση αυτό το ζήτημα δεν επηρέασε και δεν διαφοροποίησε το δικό μου πλάνο, δηλαδή τον σχεδιασμό και τους στόχους της δικής μου έρευνας». Page 2 / 6
Page 3 / 6
Πονήματα των Κυπριακών Επών η Ιλιάδα και η Οδύσσεια Συγγραφέας είναι ο Όμηρος και τα έδωσε ως προίκα στην κόρη του που παντρεύτηκε τονστασινο Αυτά τα ερωτήματα απασχολούν τους ειδικούς ακόμη και από τα αρχαία χρόνια και έχουν γίνει πολλές σοβαρές εργασίες. Γιατί τώρα να Θεωρήσει κάποιος πιο φερέγγυα τη δική σας άποψη; Δεν υποβαθμίζω τα ερωτήματα αυτά και ασφαλώς ενδιαφέρουν την έρευνα, αλλά η κορωνίδα των ερωτημάτων είναι το ζήτημα του επιπέδου της μορφής της αρχαίας ομηρικής ελληνικής γλώσσας. Στα δύο πονήματα και προκειμένου να αποδοθεί η έξαρση της ομηρικής ποιητικής γλώσσας, χρησιμοποιούνται οκτώ χρόνοι ρημάτων, τρεις αριθμοί (ενικός, δυικός, πληθυντικός) καθώς και οκτώ πτώσεις ρημάτων. Συνεπώς το μέγιστο ερώτημα έχει να κάνει με βάθος του πολιτισμού και της ωρίμανσης που σέρνει πίσω της η μορφή της αρχαίας ομηρικής γλώσσας και ας το αφήσω μέχρι εδώ. Το επόμενο μεγάλο ζήτημα έρχεται από το εξής γεγονός. Η Ιλιάδα αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο στο 10ο και τελευταίο έτος του πολέμου και η Οδύσσεια στην επιστροφή του ήρωα στην πατρίδα του. Όλη την προϊστορία που οδήγησε στον Τρωικό πόλεμο οι αρχαίοι ιστορικοί συγγραφείς αρχικά την άντλησαν από τα επονομαζόμενα Κύπρια Έπη τα οποία δυστυχώς δεν διεσώθησαν, ενδεχομένως και λόγω σκοπιμοτήτων. Τα Κύπρια Έπη σύμφωνα με τον ιστορικό πατριάρχη Φώτιο αποτελούντο από 11 βιβλία. 0 ιστορικός Παυσανίας γράφει ότι διάβασε τα Κύπρια Έπη και μας διέσωσε και κάποια αποσπάσματα. Λόγω της σπουδαιότητας του έργου αυτού πολλοί αρχαίοι ιστορικοί αναζήτησαν τον συγγραφέα των ποιημάτων και σύμφωνα με μαρτυρίες που καταθέτονται στις δύο μου έρευνες, ο συγγραφέας των ποιημάτων είναι και πάλιν ο Όμηρος και τα έδωσε ως προίκα στην κόρη του που παντρεύτηκε τον Στασίνο. Συνεπώς, μπορούμε αβίαστα να καταθέσουμε τη θέση ότι η Ιλιάδα και Οδύσσεια αποτελούν τα δύο τελευταία πονήματα της σειράς των Κύπριων Επών. Και εάν αυτά τα έργα που αποτελούν την αφετηρία του ελληνικού πολιτισμού προέρχονται από την Κύπρο, τότε αναμφίβολα η Κύπρος είναι η κοιτίδα του Ελληνισμού. Αυτήν λοιπόν τη σειρά των ποιημάτων είναι που αναμένω να βρούμε σε αυτή την κρύπτη και η οποία σειρά θα φωτίσει τις αρχέγονες ρίζες των Ελλήνων και παράλληλα θα διορθώσει πολλές ιστορικές παραχαράξεις. Πρόσκληση στο Πανεπιστήμιο Κύπρου Αναφέρετε ωστόσο ότι δεν είσαστε ακόμη έτοιμος να συνεργαστείτε με κάποιο πανεπιστήμιο για να γίνει η ανασκαφή. Ναι. Ανεξαρτήτως, της αποδοχής ή μη των μελετών μου από τους Κύπριους αρχαιολόγους, από τη στιγμή που σε κυπριακό πανεπιστήμιο λειτουργεί ερευνητική μονάδα αρχαιολογίας, τότε δικαιωματικά και ηθικά οι Κύπριοι φοιτητές αυτής της μονάδας είναι αυτοί που πρωτίστως δικαιούνται άμεση επαφή στις εργασίες αυτής της ανασκαφής. Πιστεύω όμως ότι αυτό το εγχείρημα δεν μπορεί να το φέρει σε πέρας από μόνη της μια αρχαιολογική σχολή και θα πρέπει να ζητηθεί συνεργασία και ξένων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Έτσι, μέσω της συνέντευξης αυτής αποστέλλω δημοσίως την πρόσκληση ενδιαφέροντος προς την ερευνητική μονάδα αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχω συγκεκριμένους όρους οι οποίοι θα πρέπει να γίνουν καταρχήν αποδεκτοί, ενώ εννοείται ότι η αποκάλυψη του σημείου της υπόγειας κρύπτης θα αποκαλυφθεί τότε και μόνο όταν φορτωθεί ο απαραίτητος εξοπλισμός και η αποστολή ξεκινήσει για το σημείο της ανασκαφής. Κύριε Παπαδόπουλε, γιατί πιστεύετε ότι θα ασχοληθούν οι καθηγητές μαζί σας από τη στιγμή μάλιστα που δεν είστε ακαδημαϊκός; Δεν είμαι ακαδημαϊκός αλλά πάντα δηλώνω ως ένα κομμάτι αυτής της ιστορίας, μακρινό μεν, αναπόσπαστο δε. Στη διάθεση τους οι καθηγητές έχουν ένα βιβλίο και εφτά ώρες βίντεο. Νομίζω ότι είναι πάρα πολύ το υλικό για να καταλήξουν στο συμπέρασμα αν αυτά που παραθέτω είναι ανυπόστατα και κατ' επέκταση δεν αξίζει να ασχοληθούν με τις έρευνες μου. Page 4 / 6
Ελληνική Γλώσσα, Αλφάβητο και Δωδεκάθεο «γεννήθηκαν» εδώ Μπορείτε έστω επιγραμματικά να μας σκιαγραφήσετε αυτό το πλάνο της έρευνας σας; Ό πρώτος μου στόχος ήταν να καταφέρω να εκδώσω την έρευνα μου σε σχέση με τη Σαλαμίνα της Πάφου. Και όταν μέσα από την αρχαία ελληνική γραμματεία αλίευα μαρτυρίες, κάποιες από αυτές δεν σταματούσαν στο ζήτημα της παλαιάς Σαλαμίνας αλλά συνέχιζαν και με οδηγούσαν στο απώτερο παρελθόν, αφού φώτιζαν ζητήματα που έχουν να κάνουν με τις αρχέγονες καταβολές των Ελλήνων. Το πεδίο όμως αυτό δεν ταίριαζε και ούτε μπορούσε να τοποθετηθεί κάτω από τον τίτλο, «Η Σαλαμίνα της Πάφου». Έτσι μου προέκυψε μια επιπλέον πίεση στο ζήτημα της ολοκλήρωσης και έκδοσης της αρχικής μου έρευνας, και αυτό, γιατί συναισθανόμουν ότι μόνο τότε θα κέρδιζα το «κλειδί» που θα μου άνοιγε τη θύρα για να βαδίσω στη βαθύτερη προέκταση της και να εισέλθω σε ένα πολύ βαθύτερο στάδιο το οποίο έχει να κάνει με τις κατά βολές των Ελλήνων. Έτσι, μου προέκυψε ο 2ος στόχος για επέκταση της έρευνας με νέο τίτλο, «Κύπρος: Κοιτίδα του Ελληνικού Αλφαβήτου και της Γνώσης των Απαρχών του Ελληνισμού». Και το στοίχημα δεν είναι το να ξεκινήσεις μιαν εργασία, αλλά το να την κλείσεις με τη δημοσιοποίηση της, έστω και με τις όποιες ενδεχομένως αδυναμίες και ελλείψεις, έτσι που να είναι στη διάθεση του όποιου μελλοντικού ερευνητή, ακόμη και στο μακρινό μέλλον, για να τη συνεχίσει. Κατάφερα να ολοκληρώσω τρία οπτικοακουστικά βίντεο συνολικής διάρκειας εφτά ωρών, τα οποία έχουν αναρτηθεί και στο διαδίκτυο. Μέσα από τις μαρτυρίες που κατατίθενται και σε συνδυασμό και με μια σωρεία ευρημάτων της αρχαιολογικής σκαπάνης, εξάγεται αβίαστα το συμπέρασμα ότι ο Ελληνισμός, δηλαδή η Ελληνική Γλώσσα, το Αλφάβητο^^^" και το Δωδεκάθεο, δεν,^ έφτασαν στην Κύπρο /.' από την Ελλάδα, όπως // θέλει η σχετική με το // θέμα βιβλιογραφία, II αλλά συνέβη ακριβώς \1 το αντίθετο. Δηλαδή, \Λ επινοήθηκαν και γεν \χ νήθηκαν στην Κύπρο και ^ από την πανάρχαια Κύπρο ^"^^ μεταλαμπαδεύτηκαν στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο στον όποιο χώρο ευδοκίμησαν. Ρίζωσαν βαθιά, άνθησαν και καρποφόρησαν πλούσια και μεγαλούργησαν. Και όσον δε αφορά στον ούτω καλούμενο εποικισμό των Αχαιών στην Κύπρο, τον οποίο η βιβλιογραφία τοποθετεί τάχατες από τα μέσα του 13ου π.χ. αιώνα, δεν ήταν παρά ο πηγαινοερχομός στην πατρώα γη. Οπόταν, αισίως έφτασα στον 3ο και τελικό στόχο της ερευνάς μου που δεν είναι άλλος από την επισφράγιση των θεωριών μέσα από την αρχαιολο Page 5 / 6
// γική σκαπάνη. Ί Όλα όσα πα, ραθέτω στις έρευνες μου είναι πολύ δυνατές "^ ^^ μαρτυρίες και ενδείξεις που συνηγορούν στην ορθότητα των δύο τίτλων των ερευνών μου, δηλαδή και για την Παλαιά Σαλαμίνα στην Πάφο, αλλά και για την προέλευση των Ελλήνων από την πανάρχαια Κύπρο. Όμως, θα παραμείνουν για πάντα εικασίες εάν δεν έρθει να τις επισφραγίσει η αρχαιολογική σκαπάνη. Από τα αρχικά στάδια των ερευνών μου, μέσα από ένα πάντρεμα μαρτυριών, ζώσας παράδοσης και αρχαίας ελληνικής γραμματείας, οδηγήθηκα σε ένα συγκεκριμένο και επακριβές γεωγραφικά σημείο στο οποίο πλέον είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι κρύβεται μία λαξευτή υπόγεια βιβλιοθήκη, στην οποία οι πρόγονοι μας διαφύλαξαν την αρχαία γνώση της μακρινής εκείνης περιόδου. Σε ραδιοφωνική μου μάλιστα συνέντευξη σε ελλαδικό ραδιόφωνο αποκάλυψα ότι η βιβλιοθήκη αυτή είναι η βιβλιοθήκη του Ομήρου. Και να σημειώσουμε ότι πίσω από το όνομα Όμηρος εμπερικλείεται μια σωρεία αναπάντητων ερωτημάτων, ακόμη και κατά πόσο υπήρξε στην πραγματικότητα αυτό το συγκεκριμένο πρόσωπο, ποια ήταν η καταγωγή του, εάν αυτός έγραψε τα δύο γνωστά πονήματα ή διαφορετικά αν γράφτηκαν από πολλούς κ.λπ. Όλα αυτά τα ερωτήματα τουλάχιστο για μένα δεν έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα. Δπό την > ' πανάρχαια Κύ Aj προ μεταλαμπαδεύτηκαν στον ευρύτερο ελλαδικό χώρο στον y όποιο χώρο ευδο / κίμησαν / Page 6 / 6