ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΤΕΕ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΣΙΝΟΥ

Transcript

1 ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ ΤΕΕ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΣΙΝΟΥ Κύριε Καθηγητά, Αξιότιμοι προσκεκλημένοι, Αγαπητοί συνάδελφοι, Αγαπητές φίλες και φίλοι, Σας καλωσορίζω στον φιλόξενο χώρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, στο σπίτι του μηχανικού, αν μου επιτρέπεται η έκφραση. Είναι μεγάλη χαρά και τιμή, όχι μόνο που βρίσκομαι εδώ, ως Πρόεδρος του ΤΕΕ, να προλογίζω την ομιλία ενός πραγματικού σύγχρονου λόγιου, ενός ανθρώπου που εξυψώνει τόσο την επιστήμη όσο και το επάγγελμα του μηχανικού, του καθηγητή Θεοδόση Τάσιου. Είναι και σημαντική ευκαιρία να ακούσουμε όλοι αυτά που δύσκολα μαθαίνουμε, αυτά που δεν βλέπουν εύκολα το φως της επικαιρότητας, αλλά που είναι τόσο σημαντικά, τόσο δεμένα με την ύπαρξή μας: Μια εισαγωγή στα τεχνολογικά επιτεύγματα των Αρχαίων Ελλήνων. Και ειδικότερα, στη σημερινή εκδήλωση, για την Τεχνολογία που περιγράφεται - ακόμη και αν δεν την αναγνωρίζει κανείς εύκολα από μια πρώτη ανάγνωση - στην Οδύσσεια του Ομήρου. Και να τα ακούσουμε όλα αυτά με τον μοναδικό, έγκυρο αλλά και εύληπτο, τρόπο του καθηγητή Θεοδόση Τάσιου. Ενός ακαδημαϊκού που ακόμη και όσοι δεν είχαμε τη χαρά να μας διδάξει στο αμφιθέατρο τον θεωρούμε δάσκαλό μας. Και αυτό, κύριε καθηγητά, επιτρέψτε μου να πω ότι είναι πραγματικός τίτλος τιμής για έναν ακαδημαϊκό, για έναν πραγματικό ερευνητή: να είσαι δάσκαλος όλων των επιστημόνων. Το έχετε καταφέρει, κύριε καθηγητά, και τουλάχιστον εδώ, στο σπίτι σας, στο ΤΕΕ, όχι μόνο το αναγνωρίζουμε αλλά θα θέλαμε να κάνουμε όσον το δυνατόν περισσότερα για να μεταλαμπαδεύσουμε τις γνώσεις και την προσφορά σας στους νεότερους και στους επόμενους μηχανικούς. Ξέρετε, έχω έναν φίλο που δεν είναι μηχανικός, αλλά παρακολουθεί επί χρόνια τα τεκταινόμενα του κλάδου και τις εξελίξεις της τεχνολογίας και της επιστήμης του μηχανικού. Μου έλεγε προχθές, όταν του ανέφερα για τη σημερινή εκδήλωση, μακάρι να υπήρχαν δέκα Τάσιοι, μακάρι όλοι οι κλάδοι στην Ελλάδα να είχαν από 10 τέτοιους επιστήμονες. Η Ελλάδα θα ήταν σίγουρα σε άλλο επίπεδο. Ξέρω ότι ακούγεται υπερβολικό, όμως κύριε καθηγητά, έτσι σας βλέπουν όσου ασχολούνται με την τέχνη και την τεχνική, αν μου επιτρέπετε και εμείς οι μηχανικοί τουλάχιστον έτσι νιώθουμε. 1

2 Και την αναγνώριση αυτήν την έχετε όχι μόνο από όσους διδάξατε, αλλά από όλους τους συναδέλφους σας μηχανικούς, αλλά και από την κοινωνία. Είναι λοιπόν πραγματικά τιμή για το ΤΕΕ η σημερινή ομιλία του κυρίου Καθηγητή. Είναι όμως και αυτονόητη υποχρέωση. Υποχρέωση του ΤΕΕ απέναντι στην Έρευνα αλλά και στην Ιστορία. Όχι μόνο για το πρόσωπο του κυρίου καθηγητή, αλλά και για την ουσία όσων θα μας παρουσιάσει. Ξέρετε, εδώ στο ΤΕΕ υποστηρίζουμε όσο μπορούμε και φιλοξενούμε την ΕΜΑΕΤ, την ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ της ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ. Η ΕΜΑΕΤ είναι μια επιστημονική εταιρεία, που ιδρύθηκε το 1993, με σκοπό να καλλιεργήσει την επιστημονική έρευνα και να διαδώσει τις ιστορικές γνώσεις γύρω απ τα τεχνολογικά επιτεύγματα των Αρχαίων Ελλήνων, μέχρι και το Βυζάντιο. Η ΕΜΑΕΤ, έχει μέλη λαμπρούς επιστήμονες με γνώσεις στην αρχαία ελληνική τεχνολογία. Και επιτρέψτε μου να πω ότι αποτελεί «παιδί» του Θεοδόση Τάσιου. Οργανώνει πολλές και διάφορες ανοικτές για το κοινό επιστημονικές εκδηλώσεις για όσα κατάφεραν οι πρόγονοι μας στον τεχνολογικό τομέα. Και μπορεί στο ευρύ κοινό να είναι περισσότερο γνωστός ο μηχανισμός των Αντικυθήρων, ως ο πρώτος υπολογιστής, όπως έχει καθιερωθεί να λέγεται, αλλά είναι τόσα πολλά αυτά που μελέτησαν και έφτιαξαν οι αρχαίοι Έλληνες Ένα δείγμα των γνώσεων και των επιτευγμάτων της πολύ πρώϊμης ιστορίας θα πάρουμε από τη σημερινή διάλεξη του κυρίου καθηγητή. Αλλά είναι τόσα πολλά αυτά που έχουμε να μάθουμε, ακόμη και σήμερα, από την μελέτη της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας: από τις αρχές σχεδιασμού των πόλεων μέχρι τα συστήματα αποχέτευσης, από τη ναυπηγική μέχρι την πλοήγηση, από την αρχιτεκτονική έως το λάξευμα της πέτρας. Και τόσα άλλα ακόμη. Και ίσως πολλά ακόμη που δεν έχουμε καταφέρει ακόμη να ερευνήσουμε. Για αυτό χαιρόμαστε που έχουμε μαζί μας τον κύριο καθηγητή, που, όπως όλοι ομολογούν, έχει, εκτός από τις γνώσεις, και έναν υπέροχο τρόπο να τις μεταδίδει σε κάθε είδους ακροατή. Ελπίζω ειλικρινά να καταφέρουμε να κάνουμε πολύ περισσότερα μαζί στο αμέσως προσεχές μέλλον. 2

3 Και το αναφέρω αυτό διότι έχουμε φέτος την ευτυχή συγκυρία να εορτάζουμε τα 90 χρόνια λειτουργίας της Βιβλιοθήκης του ΤΕΕ. Ξεκινήσαμε το 1927 με τη συλλογή του Πολυτεχνικού Συλλόγου και λίγα χρόνια αργότερα δημιουργήσαμε και το πρώτο οργανωμένο αναγνωστήριο. Οι προσπάθειες του ΤΕΕ για μια ενήμερη, σύγχρονη Βιβλιοθήκη και για την διάδοση του Τεχνικού Βιβλίου, μόλις τότε άρχιζαν. Ακόμα συνεχίζονται, ίσως όχι πάντα με τη ζέση που οι καιροί και οι ανάγκες απαιτούν, περιοριζόμενες συχνά πυκνά από τα εμπόδια, που οι οικονομικές συγκυρίες επιβάλλουν. Αλλά η δέσμευσή μας είναι συνεχής και συνεπής. Η βιβλιοθήκη του ΤΕΕ υπήρξε διαχρονικό και χρήσιμο εργαλείο του Επιμελητηρίου για να φέρει σε πέρας το δύσκολο έργο του τεχνικού σύμβουλου της Πολιτείας. Σήμερα, μηχανικοί και βιβλιοθηκονόμοι συνεργάζονται για να προσφέρουν τις υπηρεσίες που παρέχει η βιβλιοθήκη στους Μηχανικούς, επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων, τους φοιτητές, τους ερευνητές, συλλόγους, δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς από το Κέντρο και την Περιφέρεια. Θα έχουμε αρκετές φορές τη δυνατότητα μέσα στο 2017 να συζητήσουμε για το ρόλο και το έργο της Βιβλιοθήκης, όχι μόνο στο παρελθόν αλλά κυρίως στο μέλλον. Μέσα από μια σειρά εκδηλώσεων που ετοιμάζει η Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τον εορτασμό αυτών των 90 χρόνων λειτουργίας της Βιβλιοθήκης του ΤΕΕ. Που συμπίπτει με την επέτειο των 180 χρόνων του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου αλλά και πολλών αντίστοιχων επετείων πολυτεχνικών σχολών τόσο του ΕΜΠ όσο και του ΑΠΘ. Και που προηγείται της ανακήρυξης της Αθήνας ως Πρωτεύουσας του Βιβλίου για το Θα θέλαμε να σας έχουμε όλους αρωγούς και συμπαραστάτες στις δράσεις για τον εορτασμό των 90 ετών της βιβλιοθήκης. Με τη συμμετοχή σας, με ιδέες και προτάσεις. Και κυρίως με το ενδιαφέρον σας για τις υπηρεσίες της, τις οποίες σας καλώ να χρησιμοποιείτε όσο το δυνατόν περισσότερο, για να μπορούμε και εμείς να τις βελτιώνουμε σύμφωνα με τις παρατηρήσεις σας. Φίλες και φίλοι, Δεν θέλω να σας κουράσω και ειλικρινά ανυπομονώ να ακούσω και εγώ τη διάλεξη του Θεοδόση Τάσιου. Γιατί έχω ερωτήματα που ελπίζω θα απαντηθούν σήμερα: 3

4 Ποια σημαντικά για την εποχή τεχνολογικά αντικείμενα μπορούμε να βρούμε ξαναδιαβάζοντας της Οδύσσεια; Πόσο προηγμένο ήταν το πλοίο που μετέφερε τον Οδυσσέα; Ποια δείγματα έχουμε για την ναυπηγική τέχνη των Φαιάκων; Τι τεχνολογικά μυστικά κρύβει ο μύθος της Ναυσικάς; Ποια τεχνολογικά στοιχεία κρύβει η άφιξη του Οδυσσέα στην Ιθάκη του και η διεκδίκηση, εκ νέου, της Πηνελόπης; Κύριε Καθηγητά, Αξιότιμοι φίλοι και φίλες, Χρησιμοποιώ πολλές φορές όταν μιλώ δημοσίως μια διαπίστωση: ότι οι Έλληνες είμαστε χτίστες εδώ και αιώνες και μάλιστα καλοί. Το λέω επηρεασμένος από την ειδικότητά μου, του πολιτικού μηχανικού. Η ορθή διαπίστωση είναι γενικότερη: είμαστε εδώ και αιώνες περίεργοι και πολυμήχανοι. Ακριβώς όπως ο Οδυσσέας. Ο Όμηρος, μέσα από τα έπη του, κατάφερε κάτι πολύ δύσκολο: περιέγραψε το αρχέτυπο του Έλληνα που προσπαθεί και τα καταφέρνει. Δεν ξέρω αν απλώς το περιέγραψε ή αν μέσα από τη διδασκαλία των ομηρικών επών, το «εμφύτευσε» σε όλους εμάς τους επόμενους. Αυτή είναι μια συζήτηση που ίσως ο κύριος καθηγητής, με τη φιλοσοφική του προσέγγιση, θα μπορούσε να μας βοηθήσει περισσότερο. Είναι όμως μια αλήθεια: σε κάθε Έλληνα έχει εντυπωθεί «ο πολυμήχανος Οδυσσέας». Για αυτό νομίζω ότι θα βρούμε πραγματικά ενδιαφέρουσα τη σημερινή διάλεξη, από την μεγάλη προσωπικότητα των τεχνικών επιστημών, τον Θεοδόση Τάσιο. Τον επιστήμονα που έχει κοντά 60 χρόνια συνεπούς και συνεχούς ακαδημαϊκής προσφοράς στον τεχνικό κόσμο και σε ολόκληρη την κοινωνία, από το διδακτορικό του και μέχρι σήμερα. Τον δάσκαλο και μέντορα χιλιάδων επιστημόνων της χώρας μας, Τον Μαχόμενο Μηχανικό, ο οποίος ήταν πάντα δίπλα στο ΤΕΕ, σύμβουλος, εκπρόσωπος, υποστηρικτής όλων ανεξαιρέτως των Διοικήσεών του. Ξέρετε, έχω ένα προνόμιο: σκέφτομαι συχνά τον Θεοδόση Τάσιο. 4

5 Αρχικά επειδή λόγω καταγωγής από την Ήπειρο, συχνά πυκνά περνούσα γέφυρες που είχαν τη σφραγίδα του: του Αχελώου και της Άρτας, για παράδειγμα. Λόγω των επαγγελματικών μου δραστηριοτήτων, στη συνέχεια, βρίσκομαι συχνά στην Εύβοια και πάντα σκέφτομαι φτάνοντας με το αυτοκίνητο: από την παλιά ή από τη νέα γέφυρα; Αυτόματα σκέφτομαι τον κύριο καθηγητή και συνήθως η απόφαση είναι και πάλι η γνωστή συρταρωτή γέφυρα του Ευρίπου. Τα τελευταία χρόνια που ασχολούμαι με το ΤΕΕ τον σκέφτομαι και τον διαβάζω με ένα πιο ωφελιμιστικό κίνητρο: προσπαθώ να μάθω από εκείνον την ουσία στα θέματα, για να είμαι πιο χρήσιμος και πιο αποτελεσματικός για τους συναδέλφους. Δεν νομίζω ότι θα μπορούσαμε να βρούμε καλύτερο συνδυασμό: ΤΕΕ επέτειος βιβλιοθήκης - Τάσιος έρευνα τεχνολογία αρχαίοι έλληνες Οδυσσέας. Αναμένω με πραγματικό ενδιαφέρον, κύριε Καθηγητά 5