در محافظهكاري آكسلي س اربينز- قانون حس ابرس تصدي دوره كليدي: واژگان شده تهران واحد اسالمي آزاد دانشگاه حسابداري گروه استاديار ** جنوب

93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال 95 محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي گزارش سودهاي در Downloaded from danesh.dmk.ir at 23:38 +0430 on Saturday August 18th 2018 * يزدي كرباسي حسين ** نوريفرد يداهلل *** بوكت چناري حسن چكيده و حسابرسان بلندمدت ارتباط از دانش اين كه است طوالني ساليان حسابرس ي قدمت به توجه با تصويب مينمايند. نگراني اظهار حسابرسان استقالل شدن خدشهدار احتمال آن تبع به و صاحبكاران از عام سهامي شركتهاي انتظامي هيات بنياد تشكيل و 2002 جوالي در آكس لي س اربينز- قانون تصدي دوره ارتباط طوالني اثرات به توجه با ميباشد. مخاطرات اين اثرات با مقابله راهكارهاي جمله با حسابرس تصدي دوره بين رابطه بررسي به اس ت درصدد پژوهش اين صاحبكاران و حسابرس ان كه بوده همبستگي و توصيفي نوع از پژوهش روش بپردازد. گزارش س ودهاي در محافظهكاري است. ش ده اس تفاده پانل تابلويي دادههاي با متغيره چند رگرس يون از پژوهش فرضيه آزمون براي قرار مطالعه مورد شركت چهار و سي و صد )1387-1390( س اله 4 اطالعات هدف اين راس تاي در سپ كه بوده تهران بهادار اوراق بورس در پذيرفته شركتهاي كليه پژوهش آماري جامعه گرفت. پژوهش از حاصل يافتههاي است. گرفته قرار مطالعه مورد شركت چهار و س ي و يكصد غربالگري از شركتهاي در گزارش سودهاي در محافظهكاري و حسابرس تصدي دوره بين كه است آن بيانگر افزايش با بهعبارتي دارد. وجود معنيداري و مستقيم ارتباط تهران بهادار اوراق بورس در پذيرفته حسابرسي تصدي دوره كاهش با و افزايش س ود محافظهكارانه گزارشگري حس ابرس تصدي دوره مييابد. كاهش محافظهكارانه سودهاي گزارشگري سودهاي در محافظهكاري آكسلي س اربينز- قانون حس ابرس تصدي دوره كليدي: واژگان گزارش گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي جنوب تهران واحد اسالمي آزاد دانشگاه حسابداري گروه استاديار * جنوب تهران واحد اسالمي آزاد دانشگاه حسابداري گروه استاديار ** جنوب تهران واحد اسالمي آزاد دانشگاه حسابداري ارشد كارشناسي *** ha_chenari@yahoo.com : * مكاتبه مسئول

93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال 96 گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي مقدمه پيشنهاد استقالل مشكل حل براي راهکار محتملترين را حس ابرس چرخش بيانيهها از تعدادي در پيش نهاد يك بهعنوان را حس ابرس چرخش متكالف گزارش قبل س ال 30 از بيش كردهاند. باعث كه نمود مطرح صاحبكار با ارتباط در حس ابرس استقالل بيش تر هرچه بهبود و ارتقا راس تاي به گرديد. اتكا قاب ل مالي صورتهاي به نس بت س رمايهگذار اعتماد و حسابرس ي كيفيت افزايش نهاد اروپا در پارالمات تا آمريكا در ورلدكام و انرون از جهان سطح در اخير مالي رس واييهاي دنبال حسابرس چرخش مورد در مطالعاتي كه كرد پيدا ماموريت آكسلي ساربينز توسط عمومي حسابرسي ريسك شامل اس ت ممكن صاحبكار و حس ابرس ارتباطات كوتاه اصطالح ديگر عبارت به دهد. انجام در عمليات و صاحبكار با حس ابرس آشنايي ميزان اينكه به بس ته باشد حسابرسي شكس ت بزرگ عنوان به را صاحبكار و حسابرس جديد ارتباطات آمريكا رسمي حسابداران انجمن باش د. حدي چه مطالعات بخش توسط گرفته انجام مطالعه يك براساس ميدهد قرار بحث مورد بزرگ ذاتي ريس ك زماني از بيشتر برابر 3 حسابرسي شكستهاي كه است ش ده معلوم بهادار اوراق و بورس كميس يون در نيز ايران بهادار اوراق بورس سازمان است. ناش ناخته و جديد صاحبكار براي حسابرس كه اس ت كي هر حسابرسي كار مسئول شركاي و حسابرسي معتمد موسسات دس تورالعمل 10 ماده 2 تبصره شركت يك قانوني بازرسي و حسابرسي پذيرش از را مذكور دستورالعمل مشمول حقوقي اشخاص از حسابرسي انجام مجاز مدت حداكثر نيز حسابرسي سازمان در است. كرده منع سال 4 از بيش مدت به مدافعان حسابرسان اجباري چرخش ميباشد. سال 5 ارشد مدير توس ط و سال 3 مدير يك توس ط صاحبكار توسط ارائه مالي صورتهاي به تازهاي نگاه ايجاد آن مدافعان دارد. فراواني مخالفان و خود داليل عنوان به را مالي صورتهاي در موجود تحريفهاي كشف و حسابرس استقالل افزايش و مخالفان 1390(. شايستهمند و )بزرگاصل مينمايند عنوان حسابرس ان اجباري چرخش از دفاع در حفظ جهت حسابرسان انگيزههاي و قضايي شكايتهاي قانوني مقررات حسابرسان اجباري چرخش به ديگر سوي از برميش مارند. حسابرس ان اجباري چرخش به نياز عدم داليل عنوان به را ش هرت چرخش )2002( پيدبليوسي حسابرسي موسسه و )1997( آمريكا رسمي حس ابداران انجمن نظر سرمايهگذاران براي هزينهها افزايش و حسابرسي كيفيت كاهش به منجر ميتواند حسابرسان اجباري ميشود مطرح سؤال اين ش ده ياد مطالب به توجه با 2000(. همكاران و )ديويس ش ود صاحبكار و پژوهش اين راستا همين در دارد وجود محافظهكاري و حس ابرس تصدي دوره بين ارتباطي چه كه در ش ده گزارش س ودهاي در محافظهكاري و حسابرس ان تصدي دوره ميان رابطه مطالعه بهدنبال به مقاله اين دوم قسمت در ابتدا ميپردازد. تهران بهادار اوراق بورس در ش ده پذيرفته ش ركتهاي روش مطالعه از پس ميش ود. پرداخته موجود تجربي پژوهشهاي يافتههاي و نظري مباني تبيي ن قرار تحليل مورد چهارم قسمت در مقاله يافتههاي سوم قسمت در پژوهش الگوي معرفي و پژوهش ميشود. ارائه پژوهش پيشنهادهاي و نتيجه پنجم قسمت در نهايت در ميگيرد.

97 گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي 93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال پژوهش نظري مباني ميگيرند قرار موقعيتي در حسابرسان اجباري تغيير صورت در كه معتقدند حسابرس تغيير حاميان بيطرفانهاي قضاوت و كرده مقاومت مديران خواس تههاي و فش ارها مقابل در بود خواهند قادر كه براي تمايالتي ايجاد موجب صاحب كار يك كنار در حس ابرس طوالنيمدت حضور نمايند. اعمال را مخدوش را او بيطرفي و استقالل كه وضعيتي ميشود صاحبكار مديريت نقطهنظرات رعايت و حفظ حسابرسان كه تالشي معتقدند حس ابرس اجباري تغيير مخالفان مقابل در 1385(. )رجبي ميكند ميشود. حسابرسان نامناس ب رفتارهاي از مانع ميگيرند بهكار خود ش هرت و اعتبار حفظ جهت در ميكند كسب صاحبكار فعاليتهاي كلي سيس تم از جامعتري شناخت زمان گذشت با حسابرس ان افزايش گزارشگري و حس ابداري رويههاي نبودن يا بودن مناس ب به راجع قضاوت در وي توانايي و بخشد بهبود را حسابرسي كيفيت ميتواند صاحبكار و حسابرس طوالنيمدت ارتباط بنابراين مييابد 2004(. همكاران و )چن مالي گزارشگري كيفيت و حسابرس تصدي دوره الف( گزارش گري كيفيت قالب در درآمدها كيفيت و حس ابداري تعهدات در تغييرات به فوق پژوه ش مرتبط نامتعارف )بدهيها( تعهدات كه يافتهاند پژوهشگران عموما است. ش ده معطوف كمپاني مالي مطرح سوال اين حس ابرس تصدي دوره اصطالح در ميباش د. مالي گزارش گري كيفيت كاهش با بر مطالعات كلي حالت در اس ت مربوط طوالنيمدت ارتباطات با نامتعارف تعهدات آيا كه ميش ود صاحبكار با حسابرس تصدي دوره زمانيكه كه دادهاند نش ان متحده اياالت تجاري كمپانيهاي روي عدم كه اس ت آن از حاكي نتايج ميش وند. گزارش كمتر نامتعارفي ميزان به تعهدات ش ود طوالني بر را تاثير بيش ترين حس ابرس تصدي دوره افزايش با نامتعارف تعهدات منطقي و مناس ب انعكاس 2011(. )لي ميگذارد مالي گزارشگري كيفيت تقلب و حسابرس تصدي دوره ب( افشاييات اتكاي قابليت و صداقت افزايش راس تاي در اقدامهايي 2002 سال در آكسلي س اربينز در كمتر حسابرسان است ممكن كه بود اين در قانونگذاران اوليه نگراني داد. انجام سهامي شركتهاي باشند. داشته را طوالنيمدتي ارتباط صاحبكار با آنها اگر بگيرند مديريت تقلب با مرتبط امور جريان حاصل نتايج ميش ود. تعريف انتفاعي واحد مالي دفاتر و اس ناد در عمدي ارائه عدم عنوان به تقلب ارتباط نخستين سالهاي در نش ده كش ف تقلب كه اس ت آن بیانگر تقلب با مرتبط پژوهشهاي از زا حمايت و اثبات بر دال شواهدي و مدارك هيچ اينكه بهرغم است محتملتر صاحبكار و حسابرس ميشود متقلبانه مالي گزارشگري احتمال به منجر مدت طوالني حسابرسي كه ندارد وجود عقيده اين مآخذ(. )همان فعاليت تداوم فرض و حسابرس تصدي دوره پ( صاحبكار زمانيكه حسابرس يك كه است اين صاحبكار با طوالنيمدت ارتباط ديگر احتمالي تاثير

93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال 98 گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي پژوهشها باشد. داشته همكاري تداوم براي كمتري تمايل است ممكن ميشود مواجه مالي بحران با مالي صورتهاي بودن بيكيفيت بر مبني گزارش ي ورشكس ته كمپانيهاي اكثر كه دادهاند نش ان كاربران كردهاند. دريافت گيرند قرار ورشكس ته ش ركتهاي زمره در اينكه از قبل را گذش ته ادوار ميكنند. نگاه حسابرسي حرفه در شكست عنوان با ديدگاه اين به اغلب قانونگذاران و مالي صورتهاي مورد اين در بحث براي كردهاند انتخاب را ورشكسته كمپانيهاي از )نمونههايي( موارد پژوهش گران يا كوتاهمدت حسابرسي است: مرسوم حسابرسي انواع از يك كدام در ابهام بدون و واضح عقايد آيا كه ميرسيم نتيجه اين به منابع بررسي و مباحث در جامع مروري با ديگر بار يك بلندمدت. حسابرسي از حاكي نتايج كلي حالت در است. مش كالت از مملو عمدتا بلندمدت( )نه كوتاهمدت حسابرس ي كه رب مبني اطالعرساني در حسابرسي گزارشهاي است كوتاه حسابرس تصدي دوره زمانيكه است آن 2008(. ولوري و )جنكينز مييابد كاهش كمتري احتمال با كمپانيها بودن ورشكسته حسابرس اجباري چرخش و حسابرسي كيفيت ت( از بدتر حداقل بلندمدت حسابرسي كه است آن از حاكي ميرس د نظر به جامع نتايج از ش واهدي شناخت به توجه با حسابرسي بهتر كيفيت دهنده انعكاس است ممكن و نيست كوتاهمدت حسابرسي حسابرس چرخش به قانونگذاران ميرس د نظر به اين زعم به باش د. صاحبكار از حسابرس بيش تر ارتباط از مان ع حس ابرس اجباري چرخش زماني منظم برنام ه يك تحت معتقدن د و عالقهمن د بازه حداكثر همچنين و ميشود خود خاص مشكالت آن تبع به و صاحبكار و حسابرس طوالنيمدت ميداند. جديد حسابرس بهكارگيري و استخدام تا سال 8 يا 7 را صاحبكار و حس ابرس ارتباط زماني حسابرسي كيفيت افزايش به كمك بر مبني شواهدي آيا كه است اين ميشود مطرح كه سوالي حال چرخش كلي حالت در دارد وجود حس ابرس اجباري چرخش با حسابرسي شكس تهاي كاهش و همه آمريكا دولت محاسبات( )ديوان پاسخگويي سازمان بررسي طبق و نيس ت هزينه بدون اجباري حسابرسي كميتههاي روساي و برتر شركت هزار مالي ارشد مديران اغلب حسابرسي بزرگ موسسات آن منافع از بيش احتماال حسابرسي موسس ات اجباري تغيير هزينههاي كه دارند اعتقاد ش ركتها موسس ه اجباري تغيير كه رس يد نتيجه اين به آمريكا كل حس ابداري ديوان نهايت در بود. خواهد س وابق از حاصل بنيادي ش ناخت رفتن دس ت از و اضافي مالي هزينههاي به توجه با حسابرس ي حسابرسي كيفيت و حسابرس اس تقالل افزايش براي راه موثرترين نميتواند الزاما قبلي حس ابرس به نسبت ش ناخت فقدان صورت در كه كردند ادعا حسابرس ي موسس ات درصد 79 حدود باش د. افزايش حسابرسي موفقيت عدم ريسك حسابرسي عمليات آغازين سالهاي در صاحبكار ويژگيهاي هزينههاي حس ابرس اجباري تغيير صورت در حسابرس ي بزرگ موسس ات برآورد طبق ميياب د. درصد 20 وي كار و كسب محيط و جديد صاحبكار از الزم شناخت كسب براي نخستين حسابرسي تجاري محيط از شناخت كسب شامل هزينههايي چنين بود. خواهد بعدي سالهاي هزينه از بيش تر كلي حالت در اس ت. حسابرسان تجربه كاس تي از ناش ي غيرمس تقيم هزينههاي ديگر و صاحبكار

99 بررسي ارتباط دوره تصدي حسابرس با محافظهكاري در سودهاي گزارش سال چهاردهم شماره 55 تابستان 93 نتيجهاي كه از اين مباحث بهدست ميآوريم اين است كه رابطه مثبتي ميانمدت تصدي حسابرس و كيفيت حسابرسي وجود دارد )كرباسي يزدي و چناري بوكت 1391(. ث( چرخش شريك حسابرس روش ديگر براي بيان مفيد بودن چرخش حسابرسي بحث در مورد تاثير چرخش شريك حسابرس بر روي كيفيت حسابرسي است. بخش 203 الزامات ساربينز آكسلي بر اين است كه شريك حسابرس اصلي هر 5 س ال بايس تي تغيير كند. همچنين ش ريك حس ابرس اصلي بايس تي يك دوره كامل پنجساله»وقفه«قبل از اينكه مجددا به نقش راهبري خود بازگردد طي نمايد. حال پرسش اين است كه آيا شواهد و مداركي مبني بر ارتباط چرخش شريك حسابرس و افزايش كيفيت حسابرسي وجود دارد در س ال 1995 يك مطالعه و پژوهش ي در استراليا در مورد چرخش اجباري شريك حسابرس و چرخش اختياري )اتخاذ اين رويه توس ط خود شركت نه بهصورت قانون( صورت گرفت. يافتههاي پژوهش حاكي از آن اس ت كه با افزايش دوره تصدي حسابرس فرض تداوم فعاليت از محتمل بودن كمتري برخوردار است و همچنين امكان دستكاري و تقلب در درآمدها وجود دارد بهعبارت بهتر هيچ ش واهدي مبني بر افزايش تعهدات غيرعادي در طوالني بودن دوره تصدي ش ريك حسابرس وجود ندارد )كاپالن و مولدين 2008(. پيشينه پژوهش بهرغم اهميت مبحث مربوط به اس تقالل حس ابرس مطالعههاي گس تردهاي در رابطه با ارزيابي تغيير حسابرس دوره تصدي حسابرس و آثار و نتايج آن تاكنون در كشورمان صورت نپذيرفته است. بنابراين ابتدا به پژوهشهاي انجام ش ده در خارج از كشور ميپردازيم سپس به اندك مواردي كه در كشورمان انجام پذيرفته خواهيم پرداخت. الف( مطالعات صورتگرفته در ارتباط با دوره تصدي حسابرس و كيفيت حسابرسي پژوهشگران براي اندازهگيري كيفيت حسابرسي از سه نوع معيار استفاده كردهاند: گروه اول ش امل معياره اي مبتني بر گزارشهاي حسابرس ي مانند شكس تهاي حسابرس ي گزارش گري متقلبانه و اقامه دعاوي حقوقي عليه حسابرس ان كه توس ط پژوهشگراني همچون پير و اندرسون )1984( استفاده شد گ روه دوم ش امل معيارهاي مبتني بر داراييهاي مندرج در صورته اي مالي مانند اقالم تعهدي اختياري كه توسط پژوهشگراني همچون ميرز و همكاران )2003( استفاده شد گروه س وم ش امل معيارهاي مبتني بر بازار مانند هزينه س رمايه و ضريب واكنش سود كه توسط پژوهشگراني همچون مانسي و همكاران )2004( استفاده شد. نتايج مطالعات پير و اندرسون )1984( نشان ميدهد احتمال طرح دعاوي حقوقي عليه حسابرسان در سالهاي نخستين كار حسابرسان افزايش مييابد. يافتههاي بررسيهاي ميرز و همكاران )2003(

93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال 100 گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي تعهديهاي توزيع در پراكندگي صاحبكار و حسابرس همكاري شدن طوالني با كه دارد اين بر داللت س وي از قدرت اعمال به منجر ميتواند طوالنيمدت روابط ديگر بهعبارت مييابد. كاهش اختياري همكاران و مانسي يابد. كاهش مديريت توسط تعهديها دس تكاري وسيله بدين تا حسابرس ان و حسابرسي( كيفيت و تصدي دوره خصوص )به حسابرس ويژگيهاي رابطه بررس ي در نيز )2004( مييابد. كاهش سرمايه هزينه تصدي دوره افزايش با كه رسيدند نتيجه اين به سرمايه هزينه حسابرس استقالل و حسابرس تصدي دوره با ارتباط در صورتگرفته مطالعات ب( )فروش گزارشفروشي پديده بر حس ابرس تصدي دوره اثرات بررس ي در پژوهش گران از گروهي گزارشفروشي آنها در كه ش ركتهايي در حسابرسي قرارداد زمان متوس ط كه دريافتند اظهارنظر( است كوتاهتر حسابرس تصدي دوره چه هر كه رسيدند نتيجه اين به آنها است. كمتر مشاهده صاحبكار شناخت صرف كه خود س رمايهگذاري بازگشت بهمنظور ميكنند سعي بيشتر حسابرس ان كار به شروع نخستين س الهاي در بنابراين نمايند. امتناع صاحبكار با توافق عدم هرگونه از كردهاند همكاران و دوپاچ )1998( س امر )1996( اولري مطالعات نتايج است. كمتر حسابرس ان اس تقالل تعويض كه اس ت مطلب اين مويد نيز )2003( لن و وهاس ي )2002( همكاران و ووچان )2001( همكاران و گ ول ميكند. مخدوش را آن حس ابرس اس تقالل تقويت بهجاي حس ابرس اجباري دوره به مشروط حسابرس ان اس تقالل بر غيرحسابرس ي حقالزحمههاي تاثير كه دريافتند )2007( تصدي دوره صورتيكه در تنه ا غيرحسابرس ي باالي حقالزحمههاي ديگر بهعبارت اس ت. تصدي كند. خدشهدار را حسابرسان بيطرفي و استقالل ميتواند است كوتاه حسابرس حسابرسي هزينههاي و حسابرس تصدي دوره با ارتباط در صورتگرفته مطالعات پ( اجباري تغيير كه اس ت آن بر )2000( ارونادا و )1997( پازارس و ارونادا پژوهشهاي يافتهه اي ابزار يك نميتواند ميگذارد صاحبكاران و حسابرسان دوش بر كه گزافي هزينههاي بهدليل حسابرس باشد. حسابرسي كيفيت و استقالل بهبود روند در كارا و مناسب محافظهكاري و حسابرس تصدي دوره با ارتباط در صورتگرفته مطالعات ت( دوره افزايش كه باورند اين بر گروهي محافظ هكاري و حس ابرس تصدي دوره ارتباط خصوص در اب حسابرس ان كار نخس تين س الهاي در بنابراين ميش ود. محافظهكاري كاهش به منجر تصدي ممكن كه آنان عليه حقوقي دعاوي طرح از ترس علت به حسابرسان دارد احتمال جديد صاحبكاران زا محافظهكارانهتري رويههاي آيد پديد صاحبكار فعاليتهاي از كافي ش ناخت عدم دليل به اس ت براي تمايلي استقالل كاهش احتماال و روابط گسترش با اما كنند درخواست خود صاحبكاران سوي خوشبينانه بهگونهاي مديران ترتيب اين به و نداشته صاحبكار مديريت خواستههاي برابر در مقاومت اب موافق )2007( لي و )2005( همكاران و هميلت ون پژوهشهاي نتايج كه بپردازند گزارش گري به صاحبكار و حسابرس طوالنيمدت تعامالت باورند اين بر ديگر گروهي حاليكه در اس ت. ديدگاه اين زا گروه اين اعتقاد به ميش ود. صاحبكار توس ط محافظهكارانه رويههاي بهكارگيري افزايش به منجر

101 گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي 93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال و تجاري فعاليتهاي درباره كافي شناخت فاقد معموال جديد حسابرسان كه آنجايي از صاحبنظران رابطه در مديران تصميمهاي روي بيشتر ميشوند مجبور هستند صاحبكار داخلي كنترل سيستمهاي فرصتطلبانه رويههاي با كه دارد وجود بيش تري احتمال نتيجه در و كنند اتكا مالي گزارش گري با ش ود. محافظهكارانه رويههاي از اس تفاده كاهش به منجر ميتواند امر اين كنند. موافق ت مدي ران بيشتر كار به نس بت آنها هوش ياري بيش تر ش ناخت آوردن بهدس ت و تصدي دوره افزايش با اما رويههاي از اس تفاده درخواست مثال ميكنند اجتناب بالقوه حسابرس ي ريسك هرگونه از و ش ده استراتژي يك بهعنوان محافظهكاري از حسابرس ان داش ت. خواهند مديريت از را محافظهكارانهتري هب نسبت آتي نقدي جريانهاي درباره بد اخبار س ريعتر شناسايي ميگيرند. بهره ريس ك مديريت بالقوه حقوقي دعاوي طرح برابر در حفاظتي ابزار اولين بهعنوان ميتواند )محافظهكاري( خوب اخبار بهمنظور حسابرسي حقالزحمه در افزايش مانند اس تراتژيها س اير ش ود. مطرح حسابرس ان عليه هزينهبر ميتواند پرريسك حسابرسيهاي از كنارهگيري حتي يا حقوقي دعاوي ريسك افزايش جبران است. ديدگاه اين با موافق )2006( ولوري و جنكينز پژوهشهاي نتايج باشد. ناكارا و حسابرس اجباري تغيير با مخالفت با ارتباط در صورتگرفته مطالعات ث( اجباري تغيير نامطلوب تاثير بيانگر اخي ر دهه 3 در صورتپذيرفته پژوهشهاي از بس ياري نتايج و تجربه چون مواردي خصوص اين در اس ت. مالي گزارشگري و حسابرس ي كيفيت بر حسابرس ان هزينههاي پوشش به حسابرس ان تمايل همچنين و صاحبكار از وي ش ناخت و حس ابرس تخصص حسابرس بلندمدت ارتباط از حمايت داليل جمله از همكاري اوليه سالهاي در نخستين حسابرس ي.) 1390 شايستهمند و )بزرگاصل است عنوان صاحبكار و ارتباط حسابرس ي فرآيند كارايي و حس ابرس تصدي مدت بين كه داد نش ان )2001( ابراهي م به حسابرسان و بوده تاثيرگذار حس ابرس اس تقالل بر صاحبكار اهميت همچنين دارد. وجود مثبت رد )2008( همكاران و كمران ميدهند. سود دس تكاري در بيش تري اختيار خود بزرگ صاحبكاران حسابرسي كيفيت حس ابرس تصدي مدت افزايش و زمان گذشت با كه دادند نش ان ايتاليا كش ور حسابرسان اجباري تغيير با محيطي در كه رس يدند نتيجه اين به همچنين ايش ان مييابد. افزايش تاثير حسابرسان اجباري تغيير ولي گذارده مثبت تاثير حسابرس ي كيفيت بر ايش ان اختياري تغيير مدت بين ارتباط تايوان كشور در )2009( همكاران و چن است. داش ته حسابرس ي كيفيت بر منفي اقالم قدرمطلق رابطه كه دادند قرار مطالعه مورد را سود كيفيت و حسابرسي موسسه و شريك تصدي شريك تصدي مدت بين بنابراين است. معكوس حسابرس ي ش ريك تصدي دوره با اختياري تعهدي دارد. وجود مثبت رابطه سود كيفيت و حسابرسي حسابرس اجباري تغيير با موافقت با ارتباط در صورتگرفته مطالعات ج( تهديدكننده عوامل از يكي آش نايي استقالل اس تانداردهاي هيات اس تقالل مفاهيم بيانيه طبق و نموده حمايت حس ابرس اجباري تغيير از پژوهشگران از عدهاي راس تا همين در است. اس تقالل

93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال 102 گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي بهكارگيري در حسابرس توانايي كاهش ضمن حسابرس و صاحبكار طوالني ارتباط وجود دارند اعتقاد ميشود. حسابرسي كيفيت كاهش نهايت در و تحريفات كشف عدم به منجر حرفهاي ترديد مناس ب انگيزه كاهش طريق از و ميشود حسابرسان استقالل افزايش به منجر حس ابرس تغيير منظر اين از از برخي نتايج ميبخش د. بهبود را حسابرس ي كيفيت متقلبانه اعمال ارتكاب و ش ركتها با تباني حداكثر نمودن مشخص و محدود تنها نه كه رسيدهاند نتيجه اين به و رفته فراتر اين از نيز پژوهشها ميتوان بلكه ميگردد حسابرسي كيفيت و حسابرس استقالل افزايش به منجر حسابرس تصدي مدت شايستهمند و )بزرگاصل داد افزايش را وي استقالل حسابرس تصدي مدت حداقل تعيين طريق از.)1390 بهدس ت جنوبي كره كش ور در حسابرس ان اجباري تغيير از حمايت در نتايجي )2004( چانگ قانون اجراي از بع د و قبل را كش ور آن بورس در ش ده پذيرفته ش ركتهاي از تع دادي وي آورد. قانون اعمال از پس كه ياف ت دس ت نتيجه اين به و داد قرار ارزيابي مورد حس ابرس اجباري تغيير مدت كاهش وي اعتقاد به است. يافته كاهش اختياري تعهدي اقالم ميزان حس ابرس اجباري تغيير نيز )2004( همكاران و كاسترال گردد. حسابرسي كيفيت افزايش به منجر ميتواند حسابرس تصدي نمودند. ارائه گزارشگري خطاي و حسابرس تصدي مدت بين مثبت ارتباط وجود از شواهدي ميتوان ولي گرفته انجام حسابرس تصدي دوره به راجع كه اندكي مطالعات به توجه با كشور داخل در از يكي و حسابرس تصدي دوره رابطه بررسي به آنها كه كرد اشاره )1388( بذرافشان و كرمي پژوهش به زا محافظهكاري كردن عملياتي براي و پرداختهاند محافظهكاري بهنام مالي گزارش گري مهم نگرشهاي انتظار مورد آتي نقدي جريانهاي به مربوط بد اخبار سريعتر انعكاس و شناسايي بر مبتني كه باسو مدل مستقيم رابطه يك وجود بر داللت پژوهش نتايج كردهاند. اس تفاده است سود در خوب اخبار به نس بت بر گروه 3 به نمونه تفكيك با اين بر عالوه دارد. محافظهكاري و حس ابرس تصدي دوره بين معنيدار و افزايش نيز محافظهكاري تصدي دوره افزايش با شد مش اهده و تاييد ابتدايي نتايج تصدي دوره اس اس محافظهكاري كوتاهمدت تصدي دوره در كه هستند نكته اين مبين پژوهش يافتههاي مجموع در مييابد. داشته سود محافظهكاري روي معكوسي اثر حسابرس اجباري چرخش است ممكن بنابراين است. كمتر مديريت و حسابرس تصدي مدت بين رابطه عنوان با پژوهشي در )1390( شايستهمند و بزرگاصل باشد. اندازهگيري جهت منظور اين به پرداختند. تهران بهادار اوراق بورس در پذيرفته شركتهاي در سود جونز تعديل مدل طبق اختياري تعهدي اقالم قدرمطلق و عالمتدار تعهدي اقالم از س ود مديريت مطلق قدر و حسابرس تصدي مدت بين معنيدار و مستقيم رابطه وجود از حاكي نتايج كردهاند. استفاده عالمتدار اختياري تعهدي اقالم مطلق قدر و حسابرس تصدي مدت بين اما است. اختياري تعهدي اقالم حسابرس تصدي مدت افزايش با كه است اين مبين پژوهش يافتههاي مجموع در نشد. مشاهده ارتباطي مديريت جهت و گرديده بيشتر سود افزايش جهت در چه و كاهش جهت در چه سود مديريت احتمال ميباشد. مديريت خاص انگيزههاي به وابسته سود

103 بررسي ارتباط دوره تصدي حسابرس با محافظهكاري در سودهاي گزارش سال چهاردهم شماره 55 تابستان 93 مفهوم محافظهكاري مفهوم محافظهكاري در حسابداري سابقهاي طوالني دارد و به قول باسو )1997( نفوذ محافظهكاري در حس ابداري حداقل به 500 س ال ميرسد. حسابداران بهطور سنتي محافظهكاري را قانون پيشي گرفتن زيانها و عدم س بقت سودها معرفي كردهاند. باسو محافظهكاري را تمايل حسابداران به الزام براي داش تن مس تندات قوي )درجه بااليي از قابليت تاييدشوندگي( براي شناسايي اخبار بد معرفي ميكند. بنابراين هر چه تفاوت درجه تاييدشوندگي براي سود بيشتر از زيان باشد محافظهكاري بيشتر اس ت. در مفاهيم نظري گزارش گري مالي ايران محافظهكاري در بخش ويژگيهاي كيفي اطالعات مالي بهعنوان يكي از اجزاي قابليت اتكا و با عنوان احتياط در نظر گرفته ش ده اس ت. احتياط كاربرد درجهاي از مراقبت بوده كه در اعمال قضاوت براي برآوردهاي حس ابداري در ش رايط ابهام مورد نياز است بهگونهاي كه درآمدها و داراييها بيشتر از واقع و هزينهها و بدهيها كمتر از واقع ارائه نشود. 1-4. نحوه سنجش محافظهكاري محافظهكاري را ميتوان با اس تفاده از ضريب باس و يا با نس بت ارزش بازار به ارزش دفتري سهام ش ركتها اندازهگي ري كرد. ضريب باس و معياري از تاييدپذيري نامتقارن س ودها و زيانها اس ت )الفوند و واتز 2008(. مدلي كه باس و )1997( براي اندازهگيري محافظهكاري طراحي كرده است از جنبههاي مختلفي توس ط پژوهشگران مانند احمد و همكاران )2002( بيكس و همكاران )2004( بال و ش يواكومار )2005( گيولي و همكاران )2007( لي م )2006( الفوند و واتز )2008( الفوند و رويچوده اري )2008( پاي )2007( اميربيگي )1386( مهران ي و همكاران )1389( رضازاده و آزاد )1387( مورد بررس ي قرار گرفته و اعتبارات آن به اثبات رس يده است. بنابراين براي سنجش محافظهكاري از مدل باسو )1997( بهشرح زير استفاده است: NIit = β 0 + β 1 DR it + β 2 RET it + β 3 RET it DR it + ε it در م دل ف وق ب ازده مثبت نماين ده اخبار خ وب و بازده منف ي نماينده اخبار بد اس ت. مدل باس و با اعم ال حساس يت متف اوت براي س ود خالص نس بت ب ه بازدهه ا محافظ هكاري ناش ي از تاييدپذيري متف اوت درآمده ا و هزينهه ا را اندازهگي ري ميكن د. چنانچ ه ب ازده س هام مثب ت باش د رابط ه NI it به دس ت ميآيد كه در آن β2 حساس يت واكنش سود را نسبت به اخبار خوب = β 0 + β 2 RET it + ε it NI it بهدست ميآيد كه در = β 0 + β 1 + (β 2 + β 3 ميسنجد. چنانچه بازده سهام منفي باشد رابطه ) RET + ε β 2 حساسيت واكنش سود را نسبت به اخبار بد ميسنجد. به اعتقاد باسو واكنش سود نسبت به اخبار بد + β 3 آن β 2 و در نتيجه > 0 + β 3 > β 2 بهنگامتر از واكنش سود نسبت به اخبار خوب است و با توجه به رابطههاي فوق β 3 را ضريب عدم تقارن زماني سود ناميد كه بیانگر محافظهكاري است. رويچودهاري و واتز )2008( β 3 است. وي نش ان دادند كه اندازهگيري محافظهكاري با اس تفاده از ضريب باسو هنگاميكه در فاصلههاي زماني طوالنيتر )بيش از يكسال( برآورد شود خطاي كمتري نسبت به اندازهگيري اين متغير با استفاده از نسبت ارزش بازار به ارزش دفتري دارد و بدين ترتيب با استفاده از سود و بازده انباشته چندين دورهاي ضريب باسو را تعديل كردند.

93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال پژوهش فرضيه معنيداري و مثبت ارتباط گزارش س ودهاي در محافظهكاري و حس ابرس تصدي دوره بين دارد. وجود 104 Downloaded from danesh.dmk.ir at 23:38 +0430 on Saturday August 18th 2018 گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي پژوهش روششناسي ميباش د. كاربردي هدف نظر از و همبس تگي نوع از محتوايي و ماهيت نظ ر از پژوهش اي ن كه معني بدين ميپذي رد صورت اس تقرايي قياس ي- اس تدالالت چارچوب در پژوهش انجام بلاق در معتبر س ايتهاي س اير و مجالت كتابخانهاي راه از پژوهش پيش ينه و نظ ري مبان ي نيا ميپذيرد. ص ورت اس تقرايي راه از فرضيهها رد و تاييد ب راي دادهها گ ردآوري و قياس ي انجام ميباش د. كاربردي هدف نظر از و همبس تگي نوع از محتوايي و ماهي ت نظ ر از پژوه ش مباني كه معني بدين ميپذيرد صورت اس تقرايي قياس ي- اس تداللهاي چارچوب در پژوهش قياس ي قالب در معتبر س ايتهاي س اير و مجالت كتابخانهاي راه از پژوهش پيش ينه و نظري عون بهدليل ميپذي رد. صورت اس تقرايي راه از فرضيهها رد و تاييد ب راي دادهه ا گ ردآوري و دادههاي الگوهاي روش از طول ي و مقطعي دادههاي همزم ان مقايس ه مطالعه مورد دادهه اي تعيين براي ابتدا است. ش ده اس تفاده فرضيهها آزمون و ضرايب برآورد براي ديتا( )پنل تركيبي چاواستفاده آزمون از آنها بودن ناهمگن يا همگن تش خيص و تركيبي دادههاي بهكارگيري روش زيراس ت: آزمونبهش رح آمارياين فرضيههاي ش دهاس ت. H 0 = Pooled Data H 1 = Panel Data دادهها كليه ميبايست تاييد صورت در و دادههاست بودن همگن بر مبني صفر فرض آزمون اين در غير در داد انجام را پارامترها تخمين كالس يك رگرس يون يك وس يله به و كرد تركيب يكديگر با را ينبم آزمون اين نتايج صورتيكه در گرف ت. نظر در پانلي دادههاي بهصورت را دادهها ص ورت اي ن زا يكي از پژوهش مدل تخمين براي ميبايست ش ود پانلي دادههاي بهصورت دادهها بهكارگيري بر هاسمن آزمون بايد مدل دو از يكي انتخاب براي شود. استفاده تصادفي اثرات يا ثابت اثرات مدلهاي مدلهاي تخمين براي تصادفي اثرات مدل بودن مناسب بر مبني آزمونهاسمن صفر فرض شود. اجرا است. تابلويي دادههاي رگرسيوني پژوهش مدل و متغيرها است: استفاده مورد زير شرح به پژوهش متغيرهاي پژوهش اين در مالي سال انتهاي در غيرمترقبه اقالم از قبل ويژه س ود عملياتي. خالص سود وابس ته: متغير الف( 2011 ( )لي مالي دوره ابتداي كل داراييهاي بر تقسيم

105 بررسي ارتباط دوره تصدي حسابرس با محافظهكاري در سودهاي گزارش سال چهاردهم شماره 55 تابستان 93 ب( متغير مس تقل: دوره تصدي حسابرس. تعداد س الهايي كه حسابرس به استخدام واحد مورد حسابرس ي درآمده اس ت )ل ي 2011 كاپالن 2008 كرم ي و بذرافش ان 1388 بزرگاصل و شايستهمند 1390 ( پ( متغيرهاي كنترل نرخ بازده س هام عادي: يكي از متغيرهاي مورد نياز براي آزمون فرضيه ارائه ش ده نرخ بازده سهام اس ت. اين متغير معادل ميزان ارزش يك دارايي در طول يك مقطع زماني است )لي 2011 نمازي و رستمي 1385( و از رابطه 1 محاسبه ميشود: 1( قيمت س هام ابتداي دوره / )قيمت س هام ابتداي دوره قيمت سهام انتهاي دوره( = نرخ بازده سهام :DR متغير مصنوعي كه اگر نرخ بازده س هام منفي باشد عدد يك و در غير اينصورت عدد صفر قرار ميدهيم )لي 2011(. ب ا توجه به متغيره اي پژوهش مدل اين پژوهش براي آزمون فرضيه به پيروي از مدل باس و به صورت رابطه زير ميباشد: در مدل فوق: NIit = β 0 + β 1 R it + β 2 DR it + β 3 R it DR it + β 4 Tenure it + β 5 DR it Tenure it + :NI it سود خالص عملياتي β 6 R it Tenure it + β 7 R it DR it Tenure it + ε it :Tenure it دوره تصدي حسابرس R: it نرخ بازده سهام عادي :DR it متغير مصنوعي β 7 در تفسير مدل پژوهش ميتوان بيان كرد كه فرضیه پژوهش در صورت منفي و معنيدار بودن پذيرفته خواهد ش د. يعني با افزايش دوره تصدي حس ابرس بازگشت تغييرات منفي سود جاري در دوره بعد افزايش مييابد. به اين معني كه صاحبكاراني كه حسابرسان يكساني را براي دورههاي زماني متمادي برميگزينند سودهاي محافظهكارانهاي را گزارش ميكنند. جامعه و نمونه آماري پژوهش با توجه به هدف پژوهش و با درنظر گرفتن امكان گردآوري اطالعات همگن از همه اعضاي جامعه و فقدان هرگونه منبع اطالعاتي اطمينانپذير در زمینه دسترسي به اطالعات مالي شركتهاي خارج از بورس اوراق بهادار جامعه آماري اين پژوهش در برگيرنده كليه شركتهاي پذيرفته در بورس اوراق بهادار تهران اس ت. دوره زماني پژوهش از سال 1387 تا سال 1390 در نظر گرفته است.

93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال 106 گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي آماري جامعه از ادامه معيارهاي براس اس ش ركت 134 حجم به نمونهاي پژوهش اين در همچنين است: انتخاب تهران بهادار اوراق بورس در پذيرفته شركتهاي بورس در 1387 سال از قبل ش ركت )1387-1390( اطالعات به دسترس ي زماني دوره به توجه با الف( باشد ن حذف ياد شركتهاي فهرست از 1390 سال پايان تا آن نام و باشد پذيرفته بهادار اوراق مالي س ال انتخابي ش ركتهاي ش رايط همسانس ازي و همس نجي توان افزايش بهمنظور ب( شود منتهي سال هر اسفندماه پايان به بايد شركتها مالي ش ركتهاي مالي تأمين و عملياتي فعاليته اي بين مرزبندي نبودن ش فاف دليل ب ه پ( اند حذف نمونه از شركتها اين...( و مالي واسطهگري و سرمايهگذاري )شركتهاي زا بودهاند ناقص مالي صورتهاي اوليه متغيرهاي محاسبه براي آنها اطالعات كه ش ركتهايي ت( اند حذف نمونه باشند. داده تغيير را خود فعاليت دوره و داشته فعاليت توقف نبايد شركتها ث( پژوهش دادههاي توصيف و مركزي ش اخصهاي جمله از كش يدگي و چولگي واريانس معيار انحراف ميانگين 1 نگاره در است. محاسبه كلي صورت به پراكندگي پژوهش دادههاي توصيفي آمار 1. نگاره متغير نام NI it تعداد 536 ميانگين 0/2040 معيار انحراف 0/17251 واريانس 0/030 24/185 4/91783 1/9282 536 R it چولگي 1/268 1/38 كشيدگي 2/281 4/538-0/205-1/712 7/105 2/093 9/457 49/365 0/736 0/543-2/469 1/738 1/447-5/711 8/129 0/233 2/802 7/702 663/123 113/413 2/85114 0/48309 1/67404 2/77518 25/75118 10/64958 4/4571 0/3694-0/8609 1/6474 8/2534-3/9079 536 536 536 536 536 536 Tenure it DR it R it DR it DR it Tenure it R it Tenure it R it DR it Tenure it دارد. دادهها منطقي و مناس ب پراكندگي از نشان متغيرها اكثر در ش ده محاس به معيار انحراف هك ميدهد نشان نرمال توزيع با آن مقايس ه و متغيرها از هريك كشيدگي و چولگي ميزان بررس ي اند. توزيع نرمال صورت به پژوهش متغيرهاي کلیه

93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال 107 هاسمن و چاو آزمون دادههاي بهكارگيري روش وهاسمن چاو آزمون از استفاده با ابتدا پژوهش فرضيههاي آزمون براي است: ارائه 2 نگاره در آزمون اين نتايج كه است تعيين استفاده مدل نوع و تركيبي Downloaded from danesh.dmk.ir at 23:38 +0430 on Saturday August 18th 2018 و مقطعي )اثرات صفر فرضیه نيستند( معنيدار زماني پژوهش فرضیه مدل از )استفاده صفر فرضیه تصادفي( اثرات پژوهش فرضیه هاسمن و چاو آزمون از حاصل يافتههاي 2. نگاره چاو آزمون گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي F آماره 11/24639 هاسمن آزمون معنيداري سطح 0/000 F آماره معنيداري سطح 0/1067 11/816792 آزمون نتيجه صفر فرضیه رد آزمون نتيجه صفر فرضیه پذيرش هب احتمال كه ميدهد نشان چاو آزمون يافتههاي ميش ود مش اهده فوق نگاره در كه همانگونه هب دادهها فرضيه اين آزمون براي بنابراين اس ت. درصد 5 از كمتر معنيداري( )س طح آمده دس ت مدل پارامترهاي تخمين براي اينكه تعيين براي اكنون است. گرفته قرار استفاده مورد پانلي صورت حاصل يافتههاي كه استفاده هاسمن آزمون از شود استفاده تصادفي اثرات يا ثابت اثرات مدل از درصد 5 از بيشتر هاسمن آزمون معنيداري س طح كه آنجايي از اس ت. ش ده ارائه 2 نگاره در نيز معادله پارامترهاي تخمين براي بايستي و ميشود پذيرفته آزمونهاسمن صفر فرضیه بنابراين است كرد. استفاده تصادفي اثرات مدل از پژوهش متغيره چند رگرسيون )پسماندها( خطا جمله ميانگين بودن صفر آزمون اجراي جهت پس ماندها آنكه دليل به رگرس يون آزمون از حاصل نتايج ارائه از پيش مرحله اين در خطا جمله ميانگين بودن صفر آزمون ارائه به ميباشد برخوردار خاصي اهميت از خودهمبستگي آزمون ميشود: نوشته زير بهصورت آزمون اين در مقابل فرض و صفر فرض ميپردازيم. )پسماندها( است. صفر )پسماندها( خطا جمله ميانگين H: 0 نيست. صفر )پسماندها( خطا جمله ميانگين H: 1

سال چهاردهم شماره 55 تابستان 93 108 بررسي ارتباط دوره تصدي حسابرس با محافظهكاري در سودهاي گزارش نگاره 3. يافتههاي حاصل از آزمون صفر بودن ميانگين جمله خطا )پسماندها( فرضيه فرضیه پژوهش آماره t -4/E37-15 سطح معنيداري 1/000 نتيجه آزمون پذيرشفرضیهصفر با توجه به يافتههاي حاصل از آزمون صفر بودن ميانگين جمله خطا )پس ماندها( آماره آزمون و س طح معنيداري مربوطه فرضیه صفر مبني بر صفر بودن ميانگين جمله خطا )پسماندها( پذيرفته ميشود. آزمون فرضیه پژوهش براي آزمون اين فرضيه از مدل پژوهش باال اس تفاده ش ده است. نتيجهآزمون فرضیه پژوهش در نگاره 4 ارائه گرديده اس ت. بين دوره تصدي حس ابرس و محافظهكاري در س ودهاي گزارش ش ده ارتباط معنيداري وجود دارد. نگاره 4. يافتههاي حاصل از آزمون مدل فرضیه اول پژوهش روش آماري: پانل حداقل مربعات )OLS( سطح معنيداري آماره t انحراف از استاندارد ضريب متغير متغير 0/000 9/815878 0/021528 0/211319 C 0/1876 1/320138 0/003557 0/004696 R it 0/3099-1/016702 0/004195-0/004265 Tenure it 0/6417 0/465646 0/03598 0/016754 DR it 0/0377 1/487398 0/009722 0/014461 R it DR it 0/0127-0/718831 0/006599-0/004744 DR it Tenure it 0/1356 1/495484 0/000726 0/001085 R it Tenure it 0/0258-1/213166 0/001626-0/001973 R it DR it Tenure it 0/203955 ميانگين متغير وابسته 0/583031 ضريب تبيين 0/586275- معيارهانان- كويين 0/435244 ضريب تبيين تعديلي 1/027178- معيار اطالعات Akaike 0/129644 خطاي استاندارد 0/099805 معيار شوارتز 6/638989 مجموع مربع باقيماندهها 3/945088 آماره F 416/2837 لگاريتم احتمال 0/000 سطح خطاي احتمال 2/060133 آماره دوربين- واتسون همان طور كه در نگاره 4 مشاهده ميشود سطح معنيداري براي تكتك متغيرها و همچنین براي كل مدل در سطح اطمينان 95 درصد محاسبه است. با توجه به ضريب تبيين تعديل مدل برازش ش ده ميتوان ادعا كرد كه حدود 0/58 درصد از تغييرات متغير وابس ته توس ط متغيرهاي

109 گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي 93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال الگوي اس تاندارد فرضهاي از يكي نقض خودهمبس تگي ميش ود. داده توضيح كنترل و مس تقل رد خودهمبس تگي نبود و بود تعيين جهت ميتوان واتس ون دوربين- آماره از و اس ت رگرس يون بين كه )2/060( محاسبه واتس ون دوربين آماره به توجه با كرد. اس تفاده رگرس يون الگوي را خطا اجزاي ماندههاي باقي اس تقالل و است خودهمبس تگي وجود عدم بیانگر 1/5-2/5 ميباش د سطح از β7( )ضريب Rit DRit Tenureit متغير براي t آماره معنيداري سطح ميدهد. نش ان و حس ابرس تصدي دوره بين معنيداري رابطه وجود فلذا اس ت كمتر درصد 5 قبول قاب ل خط اي تهران بهادار اوراق بورس در ش ده پذيرفته شركتهاي در ش ده گزارش س ودهاي در محافظهكاري معنيدار و منفي باسو ي تعديل مدل در ميش ود. پذيرفته پژوهش فرضیه و اس ت تاييد مورد ميباشد محافظهكاري و حسابرس تصدي دوره بين معنيدار و مثبت رابطه نش اندهندهي β7 بودن 1388(. بذرافشان و كرمي 2008 ولوري و جنكينز 2011 )لي پيشنهادها و نتيجهگيري شريك و گروه اعضاي آش نايي بهدليل ميتواند صاحبكار يك با حسابرس ي گروه بلندمدت رابطه تكراري باشد. داش ته اس تقالل براي خطراتي صاحبكار ش ركت مديريت و كاركنان با حسابرس ي حوزههاي به كمتر توجه باعث ناخودآگاه بهطور است ممكن كه اس ت عواملي جمله از هم كار ش دن حرفهاي رفتار آيين در كار چرخش دليل بههمين دهد. كاهش را كار كيفيت و شود تحريف مس تعد هزينههاي اجباري چرخش ديگر س وي از است. پيشبيني حس ابداران بينالمللي فدراس يون حسابرسي گروه توسط ش ناخت كس ب هزينههاي هزينهها اين از يكي دارد. همراه به توجهي قابل ابتدايي سالهاي در حسابرسي گروه كافي تسلط عدم مييابد. افزايش حسابرس ان تغيير با كه اس ت بر كمتري تس لط كه حسابرس اني چنين بزند. لطمه كار كيفيت به ميتواند صنعت و كار ش رايط بر اتكا مالي گزارشهاي با رابطه در مديران تصميمهاي روي ميشوند مجبور دارند صنعت و كار شرايط اين در كنند. موافقت مديران فرصتطلبانه رويكردهاي با كه دارد وجود اين احتمال آن تبع به و كنند محافظهكاري و حس ابرس تصدي دوره بين معنيداري ارتباط روي جامعي تحليل و تجزيه پژوهش زماني بازه در تهران بهادار اوراق بورس در ش ده پذيرفته شركتهاي در ش ده گزارش س ودهاي در چندمتغيره رگرس يوني مدل از اس تفاده با پژوهش از حاصل نتايج پذيرفت. صورت 1390 تا 1387 گزارش س ودهاي در محافظهكاري و حس ابرس تصدي دوره بين معنيدار ارتباط وجود بیانگر كرمي )2011( لي )2008( ولوري و جنكينز )2006( ولوري و جنكينز پژوهش نتايج با كه ميباشد حسابرس استقالل كيفيت كاهش پژوهش يافته كه است سازگار و دارد مطابقت )1388( بذرافشان و ميكند. رد صاحبكار با طوالنيمدت روابط بهدليل را ميشود: پيشنهاد پژوهش يافتههاي و فرضيه راستاي در مجامع قرار توجه مورد حسابرس اجباري چرخش بايستي حسابرس ي كيفيت ارتقاي بهمنظور 1(

93 تابستان 55 شماره چهاردهم سال 110 گزارش سودهاي در محافظهكاري با حسابرس تصدي دوره ارتباط بررسي گردد. جلوگيري مالي گزارشهاي در محافظهكاري سود ارائه از تا گيرد قرار شركتها عمومي مورد حسابرسان اجباري تغيير بايس تي حسابرسان استقالل شدن خدش هدار از اجتناب براي 2( گيرد. قرار توجه تصدي مدت كاهش با و يافته كاهش اختياري تعهدي اقالم ميزان حسابرسان موقع به تغيير با 3( مييابد. كاهش گزارشگري خطاي و تامين حسابرسي كيفيت افزايش حسابرس بيشتري زمان مدت به س ال 4 از را چرخش مدت ميتوان اجباري چرخش هزينه كاهش براي 4( تجاري نام داراي موسسات رسمي شبكه تشكيل و بزرگ موسسات تشكيل كردن اجباري داد. افزايش است. حسابرس اجباري تغيير هزينه كاهش براي موثري بسيار راهحل نيز مشخص حفظ بهايي هر به را حسابرس استقالل يكديگر همكاري با بايد حسابداري حرفه و سرمايه بازار 5( خواهد سنگين نيز آن از دفاع هزينه بنابراين و است جدي بسيار اس تقالل تهديدكننده عوامل كنند. است. سرمايه بازار به مردم اعتماد حفظ آن و دارد همراه به مهمي بسيار بازده يك هزينه اين بود. منابع: مديريت و حسابرس تصدي مدت بين رابطه )1390(. شايستهمند حميدرضا و موسي بزرگاصل 1. 213-233. صص 13 شماره بهادار اوراق بورس فصلنامه سود. در محافظهكاري معي ار بهعنوان س ود زماني تقارن عدم بررس ي )1386(. اميربيگ ي حبي ب 2. قزوين. خميني امام بينالمللي دانشگاه ارشد كارشناسي پاياننامه مالي گزارشگري صص 8 شماره رسمي حسابدار فصلنامه حسابرس. تعويض چالشهاي )1385(. روحاهلل رجبي 3..53-62 آيا حسابرس تصدي دوره و چرخش )1391(. بوكت چناري حس ن و حسين يزدي كرباس ي 4. صص 63 شماره حسابرس اطالعرساني پژوهشي تحليلي- ماهنامهي دو ميكنند تغيير حسابرسان.68-77 گزارشگري و حسابرس تصدي دوره رابطه بررس ي )1388(. بذرافش ان آمنه و غالمرضا كرمي 5. صص 7 ش ماره بهادار اوراق بورس فصلنامه تهران. بهادار اوراق بورس در محافظهكارانه س ودهاي.55-80 حسابداري و نهادي مالكيت نوع رابطه )1389(. اسكندر هدي و محمد مرادي ساسان مهراني 6..47 62- صص 1 شماره مالي حسابداري پژوهشهاي مجله محافظهكارانه 7. Ahmed, A. S., B. K. Billings, R. M. Morton and M. Stanford-Harris (2002). The Role of Accounting Conservatism in Mitigating Bondholder Shareholder Conflicts over Dividend Policy and in Reducing Debt Costs, The Accounting Review, 77 (3): 867 890. 8. Arrunada B. (2000). "Audit quality: attributes, private safeguards and the role of

111 بررسي ارتباط دوره تصدي حسابرس با محافظهكاري در سودهاي گزارش سال چهاردهم شماره 55 تابستان 93 regulation". The European Accounting Review, Vol. 9, Issue 2, pp. 205-224. 9. Arrunada, B., Pas-Ares, C., (1997). "Mandatory rotation of company auditors: A critical examination". International Review of Law and Economics, Vol. 17, Issue 1, pp. 31-61. 10. Ball, R., and L. Shivakumar (2005). Earnings Quality in U. K. Private Firms, Journal of Accounting and Economics 39 (1): 83-128. 11. Basu, S (1997). The Conservatism Principle and the Asymmetric Timeliness of Earnings, Journal of Accounting and Economics, 24 (2): 3-37. 12. Beekes, W, P. Pope and S. Young (2004). The Link between Earnings Timeliness, Earnings Conservatism and Board Composition: Evidence rom the U. K, Corporate Governance: An International Review, 12 (1): 47-59. 13. Casterella, J., J. Francis, B. Lewis, & P. Walker.( 2004). Auditor industry specialization, client bargaining power, and audit pricing. Auditing: A Journal of Practice and he ory.vol 23 14. Chen, C. Y., C. J. Lin., and Y. C. Lin. (2004). "Audit partner tenure, audit firm tenure and discretionary accruals; does long auditor tenure impair earning quality?" Working paper, Hong Kong University of Science and Technology. 15. Chen.H, Chen.J, Lobo.G.(2009). Efects of Audit Quality on Earnings Management and Cost of Equity Capital: Evidence from China. From http://ssrn. com 16. Chung H.(2004). Selective Mandatory Auditor Rotation and Audit Quality:an Empirical Investigaton of Auditor Designation Policy in Korea. Working paper. 17. Ebrahim,Ahmed.(2001). Auditing Quality, Auditor Tenure, Client Importance, and Earnings Management: An Additional Evidence. Availble at URL: http://ssrn. com 18. Givoly D., C. Hayn and A. Natarajan (2007). Measuring Reporting Conservatism, The Accounting Review 82 (1): 65-106. 19. Gul F. A. Jaggi B. and Krishnan G. (2007). "Auditor Independence : Evidence on the Joint Effets of Auditor Tenure and Non-Audit Fees". Auditing: A Journal of Practice and Theory, Vol, 26, Issue 2, pp.117-142. 20. Hamilton, J., C. Ruddock, D. Stokes, and S. Taylor. (2005). "Audit partner rotation, earnings quality and earnings conservatism". Working paper, University of Technology, Sydney, and University of New South Wales. 21. Hussey R. and Lan G. (2003). "An examination of auditor independence issues from the prospective of U.K. Finance Director". Journal of Business Ethics, Vol. 32, Issue 2, pp. 169-178. 22. Jenkins, D. and U. Velury. (2006). "Does auditor tenure impact the reporting of conservative earnings"? Working paper, University of Delaware.

سال چهاردهم شماره 55 تابستان 93 23. Jenkins, D., Velury, U., (2008). Does auditor tenure impact the reporting of conservative earnings. Journal of Accounting and Public Policy 27 (2), 115 132. 24. Kaplan, S.E., Mauldin, E.G., (2008). Auditor rotation and the appearance of independence: evidence from non-professional investors. Journal of Accounting and Public Policy 27 (2), 177 192. 25. LaFond R., and S. Roychowdhury (2008). Managerial Ownership and Accounting Conservatism, Journal of Accounting Research, 46 (1): 101-135. 26. LaFond, R., and Watts, R, L (2008). The Information Role of Conservatism, The Accounting Review, 83 (2): 447 478. 27. Li, D. (2007). "Auditor tenure and accounting conservatism". PhD Thesis, Georgia Institute of Technology. 28. Li, D. (2011). Does auditor tenure affect accounting conservatism? Journal of Accounting. Public Policy, Vol. 29, Issue 2, pp. 226 241. 29. Lim R (2006). The Relationship between Corporate Governance and Accounting Conservatism: Australian Evidence, Availble at URL: http://www.ssrn.com 30. Mansi S.A., Maxwell W.F. and Miller D.P. (2004). "Does auditor quality and tenure matter to investors? Evidence from the bond market". Journal of Accounting Research, Vol. 42, Issue 4, pp. 755-793. 31. Myers, J., L. Myers, and T. Omer. (2003). "Exploring the Term of the Auditor- Client Relationship and the Quality of Earnings: A Case for Mandatory Auditor Rotation?" The Accounting Review. No. 78, pp. 779-99. 32. O Leary C. (1996). "Compulsory Rotation of Auidit Firms for Public Companies? ". Accountancy Ireland. 33. Pae, J (2007). Unexpected Accruals and Conditional Accounting Conservatism, Forthcoming in Journal of Business Finance and Accounting, 34 (5&6): 681-704. 34. Pierre K. St and Anderson J.A. (1984). "An Analysis of the Factors Associated with Lawsuits Against Public Accountants". The Accounting Review, Vol. 59, Issue 2, pp.242-264. 35. Summer M. (1998). "Does mandatory rotation enhance auditor independence". Zeitschrift für Wirtschafts-u. Sozialwissenschaften, Vol. 118, pp. 327-359. 36. Wu-Chun C., Hung-Chao Y. and Shih-Tsung C., (2002). "Mandatory rotation and auditor independence an analysis of auditor s reputation effects", Working Paper; (Presented to AAA annual meeting 2002). 112 بررسي ارتباط دوره تصدي حسابرس با محافظهكاري در سودهاي گزارش