VoIP με χρήση του Cisco Ο λόγος που τα ISR (Integrated Services Router) της Cisco ονομάζονται ISR, είναι διότι όπως προμηνύει και το όνομά τους, είναι ικανά να πραγματοποιούν πολλές διαφορετικές εργασίες πέρα απο το καθαρόαιμο routing. Μία από αυτές τις λειτουργίες, είναι η δημιουργία τηλεφωνικού κέντρου και η διαχείρηση τηλεφωνικών κλήσεων. Και επειδή όπως όλοι ξέρουμε η Cisco έχει προτάσεις για τα πάντα και για κάθε μέγεθος σεναρίου που μπορούμε να φανταστούμε, εμείς (αρχικά τουλάχιστον) θα ασχοληθούμε με την μικρότερη πλατφόρμα η οποία απευθύνεται κυρίως σε Branches ή SMB με ανάγκες το πολύ 300-400 τηλεφωνικών συσκευών. O C (Cisco Call Manager Express) ή σκέτο (Call Manager Express), είναι η πρόταση της Cisco για μικρά τηλεφωνικά κέντρα τα οποία βασίζονται πάνω σε έναν ISR. Ο κάθε ISR έχει συγκεκριμένες αντοχές ως πρός το πλήθος των τηλεφωνικών αριθμών και των τηλεφωνικών συσκευών που μπορεί να υποστηρίξει. Πάντα θα πρέπει να κοιτάμε το datasheet του ISR μας για να ξέρουμε αν μπορεί να υποστηρίξει το σενάριο τηλεφωνίας που θέλουμε να υποστηρίξουμε. Δημιουργία ενός τοπικού τηλεφωνικού δικτύου με εσωτερικά extensions Επειδή η τηλεφωνία είναι ένα κεφάλαιο από μόνη της, θα αρχίσουμε να μπαίνουμε σιγά σιγά στο κλίμα και στη λογική της, φτιάχνοντας το πιο απλό σενάριο: Ένα μικρό τηλεφωνικό κέντρο με εσωτερικά τηλέφωνα.
Στο παραπάνω παράδειγμα, θα χρησιμοποιήσουμε το Subnet 192.168.10.0/24 και ο θα είναι ο 192.168.10.254. Αρχικά, θα πάμε να ρυθμίσουμε το interface του, καθώς και τον DHCP Server ώστε να πάρουν IP τα τηλέφωνα. Ιδιαίτερα σημαντική εντολή στην τηλεφωνία, είναι να ορίσουμε το Option 150 όπου δείχνει την IP του TFTP Server που έχει το image για να bootάρουν τα τηλέφωνα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, υποθέτουμε ότι έχουμε το image στην Flash του router μας, άρα σαν TFTP βάζουμε την IP του router μας. (config)#interface gigabitethernet 0/1 (config-if)#ip add (config-if)#ip address 192.168.10.254 255.255.255.0 (config-if)#exit (config)# (config)#ip dhcp excluded-address 192.168.10.254 (config)#ip dhcp pool _POOL (dhcp-config)#network 192.168.10.0 255.255.255.0 (dhcp-config)#option 150 ip 192.168.10.254 (dhcp-config)#default-router 192.168.10.254 (config-if)#exit (config)# Επόμενο βήμα, είναι να ενεργοποιήσουμε τον. Αυτό γίνεται με την παρακάτω εντολή: (config)#telephony-service (config-telephony)#ip source-address 192.168.10.254 port 2000 Με την εντολή telephony service ενεργοποιούμε τον και έπειτα, του δίνουμε την IP στην οποία θα «ακούει» τις αιτήσεις του τηλεφωνικού κέντρου. Η πόρτα 2000 είναι η default. Επόμενο βήμα είναι να ορίσουμε πόσα ephones και πόσα dn (Directory Numbers) θα έχουμε. Τα ephones είναι ο αριθμός των τηλεφωνικών συσκευών και τα dn είναι η «καρτέλα» του κάθε χρήστη, η οποία πέρα από τον τηλεφωνικό αριθμό, περιλαμβάνει και άλλες πληροφορίες όπως το όνομα, το επώνυμο κτλ (config-telephony)#max-ephones 2 (config-telephony)#max-dn 4 Με τα παραπάνω, δηλώσαμε ότι θα υπάρχουν το μέγιστο 2 τηλεφωνικές συσκευές και 4 τηλεφωνικοί αριθμοί. Ο λόγος για τον οποίο δηλώσαμε διπλάσιους τηλεφωνικούς αριθμούς, είναι γιατί θέλουμε κάθε τηλεφωνική
συσκευή να έχει και αναμονή κλήσεων, οπότε θα χρησιμοποιεί το μέγιστο 2 γραμμές ταυτόχρονα. Πάμε τώρα να φτιάξουμε τις τηλεφωνικούς αριθμούς, γνωστούς και ως extensions. (config)#ephone-dn 1 dual-line (config-ephone-dn)#%link-3-updown: Interface ephone_dsp DN 1.1, changed state to up (config-ephone-dn)#number 1001 (config-ephone-dn)#exit (config)#ephone-dn 2 dual-line (config-ephone-dn)#%link-3-updown: Interface ephone_dsp DN 2.1, changed state to up (config-ephone-dn)#number 1002 (config-ephone-dn)#exit Έχουμε λοιπόν δημιουργήσει τους τηλεφωνικούς αριθμούς 1001 και 1002. Βλέπουμε ότι με το που δώσουμε την εντολή ephone- dn ανεβαίνει και το αντίστοιχο εικονικό interface. Με την εντολή dual- line, δηλώνουμε ότι ο συγκεκριμένος dn, μπορεί να εκτελεί ταυτόχρονα μέχρι 2 κλήσεις. Αυτός είναι και ο λόγος που αρχικά δηλώσαμε ότι έχουμε max 4 dn. Ανάλογα το version του IOS, η εντολή αυτή μπορεί να μην υποστηρίζεται, ή ακόμα να υποστηρίζεται η εντολή octo- line η οποία επιτρέπει 8 ταυτόχρονες τηλεφωνικές γραμμές από το ίδιο dn. Για τη δημιουργία ενός απλού dn με μια γραμμή, γράφουμε μόνο την εντολή ephone- dn. Σειρά έχει η δημιουργία των τηλεφωνικών συσκευών. (config)#ephone 1 (config-ephone)#mac-address 000B.BE04.49AE (config-ephone)#exit (config)#ephone 2 (config-ephone)#mac-address 00d0.ff63.7049 (config-ephone)#exit Ένα βασικό βήμα για την ταυτοποίηση των τηλεφωνικών συσκευών, είναι η MAC Address που έχουν. Εάν έχουμε κανονικά VoIP τηλέφωνα Cisco, τότε στο πίσω μέρος έχουν ένα καρτελάκι με την MAC Address τους, την οποία εισάγουμε στον. Επειδή όμως στο συγκεκριμένο παράδειγμα παίζουμε με εικονικά VoIP τηλέφωνα του Packet Tracer, η MAC Address φαίνεται με mouseover πάνω από τα τηλέφωνα. Να σημειωθεί ότι ακόμα και για τον Cisco IP Communicator που είναι VoIP Softphone, η MAC Address του χρησιμοποιήται για την λειτουργία του!
Μέχρι στιγμής λοιπόν, κάνουμε μια ανασκόπιση και βλέπουμε ότι έχουμε πραγματοποιήσει τα ακόλουθα: 1. Έχουμε ενεργοποιήσει τον 2. Έχουμε ορίσει τον μέγιστο αριθμό Ephone και DN 3. Έχουμε ορίσει τα DN 4. Έχουμε ορίσει τα Ephones Τελευταίο βήμα, είναι να συνδιάσουμε το κάθε Ephone με το κάθε DN. Με αυτό τον τρόπο ο θα ξέρει ποιά τηλεφωνική συσκευή θα πρέπει να ειδοποιήσει για εισερχόμενη κλήση, ώστε να χτυπήσει. Οι τηλεφωνικές συσκευές της Cisco, έχουν από 2 έως 8 κουμπιά στο δεξί μέρος της οθόνης, ώστε να μπορούν να φιλοξενούν από 1 έως 8 ταυτόχρονα DN. Η εντολή για να συσχετίσουμε το κάθε Ephone με το ανάλογο DN, έχει βγεί από τη σχεδιαστική γραμμή των τηλεφώνων της Cisco και είναι η ακόλουθη: (config)#ephone 1 (config-ephone)#button 1:1 (config-ephone)#exit (config)#ephone 2 (config-ephone)#button 1:2 Με τα παραπάνω, λέμε ότι στο Ephone 1, στο κουμπί 1 θα συσχετιστεί το DN με αριθμό 1. Στο Ephone 2, στο κουμπί με αριθμό 1 θα συσχετιστεί ο DN με αριθμό 2. Άν σε κάποια συσκευή θέλουμε να προσθέσουμε κι άλλο DN, τότε συνεχίζουμε με το button 2:(Αριθμός DN). Αφού έχουμε τελειώσει λοιπόν με τον, θα πρέπει να προχωρήσουμε σε κάποιες ρυθμίσεις στο Switch. Αρχικά, καλό θα είναι να γνωρίζουμε πως τα VoIP τηλέφωνα της Cisco ΔΕΝ έρχονται με power supply καθώς λειτουργούν μέσω PoE. Καλό λοιπόν θα ήταν να έχουμε κάποιο PoE capable switch. Παρόλα αυτά, σε περίπτωση που δεν έχουμε PoE, μπορούμε να αγοράσουμε τον power adapter για τα VoIP τηλέφωνά μας, ο οποίος πωλείται σαν αξεσουάρ. Σε ό,τι αφορά το switch λοιπόν, θα πρέπει να ξέρουμε ότι οι access πόρτες που θα συνδέσουμε τα VoIP τηλέφωνά μας θα πρέπει να είναι απαραίτητα portfast. Αυτό, διότι υπο φυσιολογικές συνθήκες, μέχρι να ανοίξει η πόρτα από το Spanning tree, το DHCP Request της VoIP συσκευής θα έχει γίνει timeout, με αποτέλεσμα να μην πάρει IP, και να μην μπορεί να κάνει boot αφού δε θα μπορεί να βρεί την IP του TFTP Server ώστε να φορτώσει το image file της. Ακόμα, καλή τακτική είναι να φτιάχνουμε ένα VLAN το οποίο είναι αφιερωμένο στην κίνηση VoIP. Πάμε λοιπόν να κάνουμε τις απαραίτητες ρυθμίσεις στο Switch μας.
SW Switch(config)#interface range fastethernet 0/1-2 Switch(config-if-range)#switchport mode access Switch(config-if-range)#switchport voice vlan 1 Switch(config-if-range)#spanning-tree portfast %Warning: portfast should only be enabled on ports connected to a single host. Connecting hubs, concentrators, switches, bridges, etc... to this interface when portfast is enabled, can cause temporary bridging loops. Use with CAUTION %Portfast will be configured in 2 interfaces due to the range command but will only have effect when the interfaces are in a non-trunking mode. Επειδή για το παράδειγμά μας δεν έχουμε διαφορετικά VLAN, θα χρησιμοποιηθεί το VLAN 1 για την τηλεφωνία. Αυτό υποδηλώνεται με την εντολή switchport voice vlan 1. Ήρθε λοιπόν η ώρα να συνδέσουμε τα τηλέφωνα στο Switch. Λίγα δευτερόλεπτα αφού συνδεθούν τα τηλέφωνα, παίρνουμε τις παρακάτω ενδείξεις από τον : %IPPHONE-6-REGISTER: ephone-1 IP:192.168.10.4 Socket:2 DeviceType:Phone has registered. %IPPHONE-6-REGISTER: ephone-2 IP:192.168.10.2 Socket:2 DeviceType:Phone has registered. Πλέον τα τηλέφωνά μας είναι συνδεδεμένα και μπορούμε να καλέσουμε από το ένα στο άλλο. Με τον ίδιο τρόπο, μπορούμε να συνδέσουμε κι άλλα τηλέφωνα για να κάνουμε το εσωτερικό μας τηλεφωνικό κέντρο όσο μεγάλο χρειάζεται. Για να δούμε χρήσιμες πληροφορίες για τα Ephones μας, χρησιμοποιούμε την παρακάτω εντολή: #sh ephone ephone-1 Mac:000B.BE04.49AE TCP socket:[1] activeline:0 REGISTERED in SCCP ver 12 and Server in ver 8 mediaactive:0 offhook:0 ringing:0 reset:0 reset_sent:0 paging 0 debug:0 caps:8 IP:192.168.10.4 1102 7960 keepalive 43 max_line 2 button 1: dn 1 number 1001 CH1 IDLE
ephone-2 Mac:00D0.FF63.7049 TCP socket:[1] activeline:0 REGISTERED in SCCP ver 12 and Server in ver 8 mediaactive:0 offhook:0 ringing:0 reset:0 reset_sent:0 paging 0 debug:0 caps:8 IP:192.168.10.2 1055 7960 keepalive 43 max_line 2 button 1: dn 2 number 1002 CH1 IDLE # Με την εντολή αυτή, βλέπουμε το status κάθε τηλεφώνου (IDLE, CONNECTED κτλ), την ΙΡ του, το νούμερό του, το DN του, αλλά και το αν είναι REGISTERED το οποίο είναι η πιο συμαντική λειτουργία του.