Α2 ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΗΜΟΥ ΡΥΜΑΛΙΑΣ

Α2 ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΗΜΟΥ ΡΥΜΑΛΙΑΣ Α2.1 ηµογραφικά και Κοινωνικά χαρακτηριστικά Α2.1.1 Πληθυσµός ηµογραφική εξέλιξη Ο ήµος ρυµαλίας έχει έκταση ίση µε 305 τετραγωνικά χιλιόµετρα περίπου, καταλαµβάνοντας το 70% της συνολικής έκτασης της ν. Νάξου. Ο ήµος ρυµαλίας δηµιουργήθηκε το 1999 µε τη συνένωση 11 Κοινοτήτων (Απειράνθου, αµαριώνα, ανακού, Κεραµωτής, Κορωνίδας, Κορώνου, Μέσης, Μονής, Σκαδού, Φιλοτίου και Χαλκείου) και αποτελεί τον ένα από τους δύο Καποδιστριακούς ήµους της Νάξου, όπως αυτοί προέκυψαν σε εφαρµογή του Ν. 2539/97 (ΦΕΚ 244/Α/04-12-1997). Τα πληθυσµιακά δεδοµένα και τα στοιχεία δηµογραφικής εξέλιξης που παρουσιάζονται στη συνέχεια, αντιµετωπίζονται τόσο σε επίπεδο πραγµατικού πληθυσµού όσο και σε επίπεδο µόνιµου πληθυσµού, όπως οι έννοιες αυτές ορίζονται ακολούθως σύµφωνα µε την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδος (Ε.Σ.Υ.Ε.). Μόνιµος πληθυσµός: είναι ο αριθµός των ατόµων που έχουν τη συνήθη διαµονή τους στην Περιφέρεια, το Νοµό, το ήµο, το Τοπικό ιαµέρισµα ή/και τον κάθε αυτοτελή οικισµό αναφοράς. Επισηµαίνεται ότι η µόνιµη κατοικία δεν ταυτίζεται απαραίτητα µε το Τοπικό ιαµέρισµα απογραφής. Συχνά παρατηρείται µετακίνηση πληθυσµού από τους µικρότερους οικισµούς σε µεγαλύτερους ή στην έδρα του ήµου, φαινόµενο που µπορεί να προκαλέσει µικρή απόκλιση στην εκτίµηση του µόνιµου πληθυσµού. Πραγµατικός πληθυσµός: είναι ο αριθµός των ατόµων που βρέθηκαν παρόντα κατά την ηµέρα της απογραφής στην Περιφέρεια, το Νοµό, το ήµο, το Τοπικό ιαµέρισµα ή/και τον κάθε αυτοτελή οικισµό αναφοράς. Α2.1-1

Σύµφωνα µε την τελευταία απογραφή της Ε.Σ.Υ.Ε. (2001), ο πραγµατικός πληθυσµός του ήµου ανέρχεται σε 6.099 κατοίκους ενώ ο µόνιµος πληθυσµός σε 5.585 κατοίκους. Με βάση τα στοιχεία της Ε.Σ.Υ.Ε. για τα έτη 1991 και 2001, παρατηρείται µείωση του µόνιµου πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας κατά -2,58% και αύξηση του πραγµατικού πληθυσµού κατά 3,13%. Η αύξηση του πραγµατικού πληθυσµού του ήµου είναι εξαιρετικά µικρότερη από την αύξηση που παρατηρείται για την περίοδο 1991-2001 στο ήµο Νάξου (35,47%), το Νοµό Κυκλάδων (19,80%) και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου (17,56%). Σε επίπεδο µόνιµου πληθυσµού, η πτωτική τάση που εµφανίζει ο ήµος ρυµαλίας κατά την περίοδο 1991-2001 είναι αντίθετη µε τις τάσεις πληθυσµιακής αύξησης που παρουσιάζονται για το ίδιο χρονικό διάστηµα σε ήµο Νάξου (29,11%), Νοµό Κυκλάδων (17,82%) και την Περιφέρεια Ν. Αιγαίου (16,96%). Η πληθυσµιακή εξέλιξη του ήµου ρυµαλίας, του ήµου Νάξου, του Ν. Κυκλάδων, της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου και του συνόλου της χώρας για την περίοδο 1991-2001, παρουσιάζεται στον Πίνακα Α2.1.1.1 και στο ιάγραµµα Α2.1.1.1 που ακολουθούν. Α2.1-2

Πίνακας Α2.1.1.1: Πραγµατικός Μόνιµος Πληθυσµός Χώρας, Περιφέρειας Ν. Αιγαίου, Ν. Κυκλάδων, ήµου Νάξου και ήµου ρυµαλίας (Ε.Σ.Υ.Ε., 1991-2001) ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ Μόνιµος πληθυσµός Πραγµατικός πληθυσµός ΕΝΟΤΗΤΑ Μεταβολή Μεταβολή 2001 1991 2001 1991 % % ΧΩΡΑ 10.934.097 10.223.392 6,95 10.964.020 10.259.900 6,86 Π.Ν. ΑΙΓΑΙΟΥ 298.462 255.192 16,96 302.686 257.481 17,56 Ν. ΚΥΚΛΑ ΩΝ 109.956 93.322 17,82 112.615 94.005 19,80. ΝΑΞΟΥ 11.772 9.118 29,11 12.089 8.924 35,47. ΡΥΜΑΛΙΑΣ 5.585 5.733-2,58 6.099 5.914 3,13 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία ιάγραµµα Α2.1.1.1:Πληθυσµιακή εξέλιξη µόνιµου και πραγµατικού πληθυσµού ήµου ρυµαλίας, ήµου Νάξου, Ν. Κυκλάδων και Περιφέρειας Ν. Αιγαίου (Ε.Σ.Υ.Ε., 1991 2001) 40 35 % µεταβολή 30 25 20 15 10 5 Μόνιµος Πληθυσµός Μεταβολή 1991-2001 Πραγµατικός Πληθυσµός Μεταβολή 1991-2001 0-5 Π. Ν. ΑΙΓΑΙΟΥ ΝΟΜΟΣ ΚΥΚΛΑ ΩΝ ΗΜΟΣ ΝΑΞΟΥ ΗΜΟΣ ΡΥΜΑΛΙΑΣ Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Σύµφωνα µε την τελευταία απογραφή της Ε.Σ.Υ.Ε., το µεγαλύτερο ποσοστό του πραγµατικού πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας συγκεντρώνεται στο Τ.. Φιλοτίου (29,56%, 1803 κάτοικοι). Ακολουθούν τα Τ.. Απεράθου µε 1.078 κατοίκους (17,68%), Κορώνου µε 744 κατοίκους (12,20%) και Χαλκείου που αποτελεί την έδρα του ήµου µε 635 κατοίκους (10,41%). Στα Τ.. Κορωνίδος και αµαριώνος συγκεντρώνεται αντίστοιχα ποσοστό ίσο µε 9,38% (572 κάτοικοι) και 9,13% (557 κάτοικοι) επί του συνολικού πραγµατικού πληθυσµού του ήµου. Το ποσοστό συµµετοχής των υπόλοιπων Τ.. στο συνολικό πραγµατικό πληθυσµό του ήµου δεν ξεπερνά το 4% έκαστο ενώ η µικρότερη πληθυσµιακή συγκέντρωση Α2.1-3

παρουσιάζεται στο Τ.. Κεραµωτής (76 κάτοικοι). Η ποσοστιαία κατανοµή του πραγµατικού πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα για το έτος 2001, παρουσιάζεται στο ιάγραµµα Α2.1.1.2. ιάγραµµα Α2.1.1.2: Ποσοστιαία κατανοµή πραγµατικού πληθυσµού ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001) 29,56% 2,07% 3,77% 1,90% 12,20% 10,41% 17,68% 9,13% 2,66% 1,25% 9,38% Τ.. Χαλκείου Τ.. Απεράθου Τ.. αµαριώνα Τ.. ανακού Τ.. Κεραµωτής Τ.. Κορωνίδος Τ.. Κορώνου Τ.. Μέσης Τ.. Μονής Τ.. Σκαδού Τ.. Φιλοτίου Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Στον Πίνακα Α2.1.1.2. παρουσιάζεται η πληθυσµιακή πυκνότητα κατά Τοπικό ιαµέρισµα ήµου ρυµαλίας, βάσει της τελευταίας απογραφής της Ε.Σ.Υ.Ε. σε επίπεδο πραγµατικού πληθυσµού. Ως πιο πυκνοκατοικηµένη περιοχή εµφανίζεται το Τοπικό ιαµέρισµα Χαλκείου, όπου καταγράφεται τιµή τριπλάσια από το µέσο δείκτη πληθυσµιακής πυκνότητας του ήµου (στο Τ.. Χαλκείου η πυκνότητα ανέρχεται σε 0,66 κατ./ha έναντι 0,2 κατ./ha στο ήµο). Στα Τοπικά ιαµερίσµατα Κορώνου και Μονής η πληθυσµιακή πυκνότητα υπολογίζεται αντίστοιχα σε 0,34 κατ./ha και 0,36κατ./Ha. Ως πιο αραιοκατοικηµένα Τ.. εµφανίζονται η Κεραµωτή και η Κορωνίδα µε 0,14 κατ./ha έκαστο. Στα υπόλοιπα Τ.. η πληθυσµιακή πυκνότητα κυµαίνεται από 0,16 κατ./ha έως 0,19 κατ./ha. Α2.1-4

Πίνακας Α2.1.1.2: Πληθυσµιακή Πυκνότητα ήµου ρυµαλίας Τοπικών ιαµερισµάτων (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001-Πραγµατικός Πληθυσµός). ΡΥΜΑΛΙΑΣ Πραγµατικός Πληθυσµός 2001 Έκταση (ha) Πληθυσµιακή Πυκνότητα (ανά ha) ΣΥΝΟΛΟ ΗΜΟΥ 6.099 30.282,80 0,20 Τ.. Χαλκείου 635 962,30 0,66 Τ.. Απεράθου 1.078 6.795,60 0,16 Τ.. αµαριώνος 557 3.227,40 0,17 Τ.. ανακού 162 984,80 0,16 Τ.. Κεραµωτής 76 557,50 0,14 Τ.. Κορωνίδος 572 4.231,00 0,14 Τ.. Κορώνου 744 2.172,00 0,34 Τ.. Μέσης 116 690,00 0,17 Τ.. Μονής 230 647,50 0,36 Τ.. Σκαδού 126 757,40 0,17 Τ.. Φιλοτίου 1.803 9.257,30 0,19 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Αναφορικά µε τις δηµογραφικές εξελίξεις της περιόδου 1991-2001, στον Πίνακα Α2.1.1.3 παρουσιάζεται η εξέλιξη του πραγµατικού πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα και κατά οικισµό. Στο σύνολο του ήµου διαπιστώνεται ότι η δηµογραφική εξέλιξη υπήρξε θετική σε επίπεδο πραγµατικού πληθυσµού, µε την έδρα του ήµου (.. Χαλκείου) να παρουσιάζει τη µεγαλύτερη πληθυσµιακή αύξηση (20,72%). Αύξηση παρουσίασαν επίσης τα Τ.. αµαριώνος (8,58%), Φιλοτίου (7,39%), Απεράθου (5,27%), Μονής (6,98%) και ανακού (3,18%). Αντίθετα, µείωση παρουσίασαν τα Τ.. Κεραµωτής (-36,13%), Κορώνου (-12,26%) και Κορωνίδος (-3,21%). Σχεδόν στάσιµα πληθυσµιακά παρέµειναν τα Τ.. Μέσης (µικρή µείωση κατά 1,69%) και Σκαδού (µικρή αύξηση κατά 1,61%). Η ποσοστιαία µεταβολή του πραγµατικού πληθυσµού του ήµου σε επίπεδο Τ.. παρουσιάζεται γραφικά στο ιάγραµµα Α2.1.1.3. Σε επίπεδο οικισµών ήµου ρυµαλίας, διαπιστώνονται οι ακόλουθες τάσεις για την ίδια χρονική περίοδο αναφοράς (1991-2001). Ο οικισµός του Χαλκείου παρουσίασε σηµαντική πληθυσµιακή αύξηση της τάξης του 26,32%, στοιχείο µπορεί να αποδοθεί κυρίως στην αύξηση της απασχόλησης στις Υπηρεσίες του ήµου. Από τους παραλιακούς οικισµούς που υπάγονται στο Τ.. Απεράθου, σχετικά σηµαντική µείωση παρουσίασαν οι οικισµοί Αζαλάς (-28,21%) και Α2.1-5

Μουτσούνα (-18%) ενώ σχετικά σηµαντική αύξηση οι οικισµοί Κανάκι (35,29%) και Κλειδώ (28,57%). Στο Τ.. αµαριώνος και συγκεκριµένα στον οικισµό της Αγιασσού παρατηρήθηκε πληθυσµιακή αύξηση κατά 51,11% (από 90 κατοίκους το 1991 στους 136 κατοίκους το 2001). Αντίθετα, στον παραλιακό οικισµό Πυργάκι ο πραγµατικός πληθυσµός µειώθηκε κατά 51,22% (από 41 κατοίκους το 1991 στους 20 κατοίκους το 2001). Από τους οικισµούς που υπάγονται στο Τ.. Κορωνίδος, η Κορωνίδα και ο Μυρίσης εµφάνισαν µείωση του πραγµατικού πληθυσµού τους κατά 13,65% (από 359 κατοίκους σε 310 κατοίκους) και κατά 44,44% (από 27 κατοίκους σε 15 κατοίκους) αντίστοιχα. Αντίθετα, αύξηση σε επίπεδο πραγµατικού πληθυσµού παρουσίασε ο οικισµός του Απόλλωνα (13,04%), του Κάµπου (31,58%) και της Χίλιας Βρύσης που υπερδιπλασίασε τον πραγµατικό πληθυσµό της (από 13 κατοίκους το 1991 σε 28 κατοίκους το 2001). Στο Τ.. Κορώνου, πληθυσµιακή µείωση σηµειώθηκε στον οικισµό της Κορώνου (-15,73%) και στον οικισµό του Λυώνα (-15,04%) ενώ αύξηση σηµειώθηκε στον οικισµό της Αργοκοιλιώτισσας (από 17 κατοίκους το 1991 σε 22 κατοίκους το 2001) και εντυπωσιακή αύξηση στον οικισµό Ατσιπάπη (από 5 κατοίκους το 1991 σε 25 κατοίκους το 2001). Στο Τ.. Φιλοτίου, ο οικισµός του Φιλοτίου εµφάνισε πληθυσµιακή αύξηση κατά 8% περίπου (από 1576 κατοίκους το 1991 σε 1702 κατοίκους το 2001). Σηµειώνεται ότι ο οικισµός Σίφωνες που υπάγεται στο Τ.. Μονής είναι εγκαταλελειµµένος από τη δεκαετία του 1960. Α2.1-6

Πίνακας Α2.1.1.3: Πληθυσµιακή εξέλιξη πραγµατικού πληθυσµού ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα και κατά οικισµό (Ε.Σ.Υ.Ε., 1991 2001) ΗΜΟΣ ΡΥΜΑΛΙΑΣ Πραγµατικός Πληθυσµός 2001 1991 Μεταβολή 91-01 Τ.. Χαλκείου 635 526 20,72 Χαλκείο 408 323 26,32 Ζωοδόχος Πηγή 222 198 12,12 Ράχη 5 5 0,00 Τ.. Απεράθου 1078 1024 5,27 Απέραθος 828 762 8,66 Αζαλάς 28 39-28,21 Κανάκι 23 17 35,29 Κλειδώ 54 42 28,57 Λυγαρίδια 49 51-3,92 Μουτσούνα 82 100-18,00 Πάνερµος 14 13 7,69 Τ.. αµαριώνος 557 513 8,58 αµαριώνας 341 313 8,95 Αγιασσός 136 90 51,11 Βουρβουριά 19 21-9,52 αµαλάς 41 48-14,58 Πυργάκι 20 41-51,22 Τ.. ανακού 162 157 3,18 ανακός 162 157 3,18 Τ.. Κεραµωτής 76 119-36,13 Κεραµωτή 76 119-36,13 Τ.. Κορωνίδος 572 591-3,21 Κορωνίδα 310 359-13,65 Αγιά 24 21 14,29 Απόλλων 104 92 13,04 Κάµπος 50 38 31,58 Μυρίσης 15 27-44,44 Ταξιάρχης 25 26-3,85 Φαρακλό 16 15 6,67 Χίλια Βρύση 28 13 115,38 Τ.. Κορώνου 744 848-12,26 Κόρωνος 584 693-15,73 Αργοκοιλιώτισα 22 17 29,41 Ατσιπάπη 25 5 400,00 Λιώνας 113 133-15,04 Α2.1-7

Τ.. Μέσης 116 118-1,69 Μέση 116 118-1,69 Τ.. Μονής 230 215 6,98 Μονή 230 215 6,98 Σίφωνες 0 0 0,00 Τ.. Σκαδού 126 124 1,61 Σκαδό 126 124 1,61 Τ.. Φιλοτίου 1803 1679 7,39 Φιλότι 1702 1576 7,99 Καλαντός 101 103-1,94 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία ιάγραµµα Α2.1.1.3: Ποσοστιαία µεταβολή πραγµατικού πληθυσµού ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα (Ε.Σ.Υ.Ε., 1991-2001) % µεταβολή 25 20 15 10 5 0-5 -10-15 -20-25 -30-35 -40 Χαλκείου Απεράθου αµαριώνος ανακού Κεραµωτής Κορωνίδος Κορώνου Μέσης Μονής Σκαδού Φιλοτίου ήµος ρυµαλίας Στον Πίνακα Α2.1.1.4 παρουσιάζεται η εξέλιξη του πραγµατικού πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας για την περίοδο 1981-2001 κατά Τοπικό ιαµέρισµα (Τ..). Από την επεξεργασία των συγκεκριµένων στοιχείων της Ε.Σ.Υ.Ε. προκύπτει ότι τα 11 Τοπικά ιαµερίσµατα του ήµου µπορούν να διακριθούν στις ακόλουθες 4 κατηγορίες, ανάλογα µε την τάση πληθυσµιακής εξέλιξης που εµφανίζουν σε επίπεδο πραγµατικού πληθυσµού ( ιάγραµµα Α2.1.1.4). Α2.1-8

Α κατηγορία: Τ.. Χαλκείου, Τ.. αµαριώνος, Τ.. Μονής Τάση πληθυσµιακής εξέλιξης: πτωτική για την περίοδο 1981-1991 και αυξητική για την περίοδο 1991-2001. Β κατηγορία: Τ.. Κεραµωτής, Τ.. Κορώνου, Τ.. Μέσης Τάση πληθυσµιακής εξέλιξης: αυξητική για την περίοδο 1981-1991 και πτωτική για την περίοδο 1991-2001 Γ κατηγορία: Τ.. Απεράθου, Τ.. ανακού, Τ.. Σκαδού, Τ.. Φιλοτίου Τάση πληθυσµιακής εξέλιξης: αυξητική για τις περιόδους 1981-1991 και 1991-2001 κατηγορία: Τ.. Κορωνίδος Τάση πληθυσµιακής εξέλιξης: πτωτική για τις περιόδους 1981-1991 και 1991-2001 Πίνακας Α2.1.1.4: Πληθυσµιακή εξέλιξη πραγµατικού πληθυσµού ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα (Ε.Σ.Υ.Ε., 1981 2001) ΗΜΟΣ ΡΥΜΑΛΙΑΣ 1981 1991 Μεταβολή 81-91 (%) 2001 Μεταβολή 91-01 (%) ΣΥΝΟΛΟ ΗΜΟΥ 5622 5914 5,19 6099 3,13 Τ.. Χαλκείου 549 526-4,19 635 20,72 Τ.. Απεράθου 1017 1024 0,69 1.078 5,27 Τ.. αµαριώνος 522 513-1,72 557 8,58 Τ.. ανακού 126 157 24,60 162 3,18 Τ.. Κεραµωτής 106 119 12,26 76-36,13 Τ.. Κορωνίδος 715 591-17,34 572-3,21 Τ.. Κορώνου 644 848 31,68 744-12,26 Τ.. Μέσης 110 118 7,27 116-1,69 Τ.. Μονής 260 215-17,31 230 6,98 Τ.. Σκαδού 99 124 25,25 126 1,61 Τ.. Φιλοτίου 1474 1679 13,91 1.803 7,39 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Α2.1-9

ιάγραµµα Α2.1.1.4: Πληθυσµιακή εξέλιξη πραγµατικού πληθυσµού ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα Κατηγοριοποίηση Τοπικών ιαµερισµάτων ανάλογα µε τάση πληθυσµιακής µεταβολής (Ε.Σ.Υ.Ε., 1981 2001) 25,00 40,00 20,00 30,00 15,00 20,00 10,00 5,00 0,00-5,00 Χαλκείου αµαριώνος Μονής % ΜΕΤΑΒΟΛΗ (81-91) % ΜΕΤΑΒΟΛΗ (91-01) 10,00 0,00-10,00 Κεραµωτής Κορώνου Μέσης % ΜΕΤΑΒΟΛΗ (81-91) % ΜΕΤΑΒΟΛΗ (91-01) -10,00-20,00-15,00-30,00-20,00-40,00 Α ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ 30,00 25,00 0,00-2,00-4,00 Κορωνίδος 20,00-6,00 15,00 10,00 % ΜΕΤΑΒΟΛΗ (81-91) % ΜΕΤΑΒΟΛΗ (91-01) -8,00-10,00-12,00 % ΜΕΤΑΒΟΛΗ (81-91) % ΜΕΤΑΒΟΛΗ (91-01) 5,00-14,00-16,00 0,00 Απεράθου ανακού Σκαδού Φιλοτίου -18,00-20,00 Γ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Α2.1-10

Επικεντρώνοντας την ανάλυση στο επίπεδο του µόνιµου πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας και σύµφωνα µε την τελευταία απογραφή της Ε.Σ.Υ.Ε. (2001), διαπιστώνεται ότι το µεγαλύτερο ποσοστό του µόνιµου πληθυσµού του ήµου συγκεντρώνεται στο Τ.. Φιλοτίου (1503 κάτοικοι). Ακολουθούν τα Τ.. Απεράθου (976 κάτοικοι), Χαλκείου (674 κάτοικοι), Κορώνου (636 κάτοικοι), Κορωνίδος (548 κάτοικοι), αµαριώνος (521 κάτοικοι), Μονής (207 κάτοικοι) και ανακού (153 κάτοικοι). Τα Τ.. µε την µικρότερη πληθυσµιακή συγκέντρωση είναι της Κεραµωτής (67 κάτοικοι), του Σκαδού (98 κάτοικοι) και της Μέσης (108 κάτοικοι). Στον Πίνακα Α2.1.1.5 παρουσιάζεται η κατανοµή του µόνιµου πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα και κατά οικισµό (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001). Πίνακας Α2.1.1.5: Κατανοµή µόνιµου πληθυσµού ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα και κατά οικισµό (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001) ΗΜΟΣ ΡΥΜΑΛΙΑΣ Μόνιµος Πληθυσµός 2001 Τ.. Χαλκείου 674 Χαλκείον, το 466 Ζωοδόχος Πηγή, η 203 Ράχη, η 5 Τ.. Απεράθου 976 Απέραθος, ο 747 Αζαλάς, ο 28 Κανάκι, το 23 Κλειδώ, η 47 Λυγαρίδια, τα 48 Μουτσούνα, η 74 Πάνερµος, ο 9 Τ.. αµαριώνος 521 αµαριώνας, ο 373 Αγιασσός, η 75 Βουρβουριά, η 24 αµαλάς, ο 38 Πυργάκι, το 11 Τ.. ανακού 153 ανακός, ο 153 Α2.1-11

Τ.. Κεραµωτής 67 Κεραµωτή, η 67 Τ.. Κορωνίδας 548 Κορωνίδα, η 298 Αγιά, η 14 Απόλλων, ο 107 Κάµπος, ο 50 Μυρίσης, ο 14 Ταξιάρχης, ο 24 Φαρακλό, το 16 Χίλια Βρύση, η 25 Τ.. Κορώνου 636 Κόρωνος, η 503 Αργοκοιλιώτισα, η 23 Ατσιπάπη, η 24 Λιώνας, ο 86 Τ.. Μέσης 108 Μέση, η 108 Τ.. Μονής 207 Μονή, η 207 Σίφωνες, οι 0 Τ.. Σκαδού 98 Σκαδό, το 98 Τ.. Φιλοτίου 1.597 Φιλότι, το 1.503 Καλαντός, ο 94 Στον Πίνακα Α2.1.1.6 παρουσιάζεται η εξέλιξη του µόνιµου πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα για την περίοδο 1981-2001. Στο σύνολο του ήµου διαπιστώνεται ότι η δηµογραφική εξέλιξη υπήρξε αρνητική σε επίπεδο µόνιµου πληθυσµού, καθώς η πληθυσµιακή αύξηση της περιόδου 1981-1991 (κατά 1,97%) ακολουθήθηκε από µείωση της τάξης του 2,58% την περίοδο 1991-2001. Για τη χρονική περίοδο αναφοράς 1981-2001, συνολικά σηµειώνεται µείωση στα περισσότερα Τοπικά ιαµερίσµατα που υπάγονται σήµερα στα διοικητικά όρια του ήµου ρυµαλίας ( ιάγραµµα Α2.1.1.5). ιαχρονική αύξηση σε επίπεδο µόνιµου πληθυσµού δεν παρατηρείται σε κανένα Τοπικό ιαµέρισµα του ήµου. ιαχρονική µείωση παρατηρείται στο Τ.. Κορωνίδος (κατά 20,42% την περίοδο Α2.1-12

1981-1991 και κατά 3,69% την περίοδο 1991-2001) και το Τ.. Μονής (κατά 18,08% την περίοδο 1981-1991 και κατά 2,82% την περίοδο 1991-2001). Την περίοδο 1991-2001 εµφανίζεται σηµαντική πληθυσµιακή µείωση στο Τ.. Κεραµωτής (από 120 κατοίκους το έτος 1991 σε 67 κατοίκους το έτος 2001) ενώ σχετικά σηµαντική πτωτική τάση για την ίδια χρονική περίοδο αναφοράς παρατηρείται επίσης στο Τ.. Απεράθου (από 1054 κατοίκους το έτος 1991 σε 976 κατοίκους το έτος 2001), στο Τ.. Κορώνου (από 761 κατοίκους το έτος 1991 σε 636 κατοίκους το έτος 2001) και στο Τ.. Σκαδού (από 113 κατοίκους το έτος 1991 σε 98 κατοίκους το έτος 2001). Η µεγαλύτερη αύξηση σε επίπεδο µόνιµου πληθυσµού την περίοδο 1991-2001 παρατηρήθηκε στο Τ.. Χαλκείου (από 535 κατοίκους το έτος 1991 σε 674 κατοίκους το έτος 2001). Αναφορικά µε την περίοδο 1981-2001, αύξηση παρουσιάζεται στο µόνιµο πληθυσµό των Τ.. Χαλκείου, ανακού και Φιλοτίου. Πίνακας Α2.1.1.6: Πληθυσµιακή εξέλιξη µόνιµου πληθυσµού ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα (Ε.Σ.Υ.Ε., 1981 2001) ΗΜΟΣ ΡΥΜΑΛΙΑΣ 1981 1991 Μεταβολή 81-91 (%) 2001 Μεταβολή 91-01 (%) ΣΥΝΟΛΟ ΗΜΟΥ 5.622 5.733 1,97 5585-2,58 Τ.. Χαλκείου 549 535-2,55 674 25,98 Τ.. Απεράθου 1.017 1.054 3,64 976-7,40 Τ.. αµαριώνος 522 510-2,30 521 2,16 Τ.. ανακού 126 155 23,02 153-1,29 Τ.. Κεραµωτής 106 120 13,21 67-44,17 Τ.. Κορωνίδος 715 569-20,42 548-3,69 Τ.. Κορώνου 644 761 18,17 636-16,43 Τ.. Μέσης 110 100-9,09 108 8,00 Τ.. Μονής 260 213-18,08 207-2,82 Τ.. Σκαδού 99 113 14,14 98-13,27 Τ.. Φιλοτίου 1.474 1.603 8,75 1597-0,37 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Α2.1-13

ιάγραµµα Α2.1.1.5: Πληθυσµιακή εξέλιξη µόνιµου πληθυσµού ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα (Ε.Σ.Υ.Ε., 1981 2001) Τ.. Φιλοτίου Τ.. Σκαδού Τ.. Μονής Τ.. Μέσης Τ.. Κορώνου Τ.. Κορωνίδος Τ.. Κεραµωτής Τ.. ανακού Τ.. αµαριώνος Τ.. Απεράθου Τ.. Χαλκείου ΗΜΟΣ ΡΥΜΑΛΙΑΣ -40-35 -30-25 -20-15 -10-5 0 5 10 15 20 25 % µεταβολή Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Α2.1-14

Α2.1.2 Ηλικιακή σύνθεση πληθυσµού Στον Πίνακα Α2.1.2.1 και το ιάγραµµα Α2.1.2.1 (πληθυσµιακή πυραµίδα) παρουσιάζεται η ηλικιακή σύνθεση του πραγµατικού πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας, κατά φύλο και κατά οµάδες ηλικιών, σύµφωνα µε την τελευταία απογραφή της Ε.Σ.Υ.Ε. (2001). Με βάση τον πραγµατικό πληθυσµό του ήµου, οι άρρενες υπερτερούν µε ποσοστό 54,71%. Πίνακας Α2.1.2.1: Κατανοµή πραγµατικού πληθυσµού ήµου ρυµαλίας κατά φύλο και οµάδες ηλικιών (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001) Οµάδες ηλικιών Πραγµατικός πληθυσµός 2001 Σύνολο Άρρενες Θήλεις Σύνολο 6099 3337 2762 0-4 ετών 318 166 152 5-9 ετών 356 195 161 10-14 ετών 338 184 154 15-19 ετών 366 195 171 20-24 ετών 378 219 159 25-29 ετών 437 252 185 30-34 ετών 423 225 198 35-39 ετών 402 231 171 40-44 ετών 394 220 174 45-49 ετών 291 174 117 50-54 ετών 374 196 178 55-59 ετών 315 154 161 60-64 ετών 340 171 169 65-69 ετών 418 214 204 70-74 ετών 410 240 170 75-79 ετών 250 144 106 80-84 ετών 146 79 67 85 ετών και άνω 143 78 65 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., 2001 Α2.1-15

ιάγραµµα Α2.1.2.1: Ηλικιακή πυραµίδα πληθυσµού ήµου ρυµαλίας κατά φύλο (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001 - πραγµατικός πληθυσµός) άνω 85 80-84 ετών 75-79 ετών 70-74 ετών 65-69 ετών 60-64 ετών 55-59 ετών 50-54 ετών 45-49 ετών 40-44 ετών 35-39 ετών 30-34 ετών 25-29 ετών 20-24 ετών 15-19 ετών 10-14 ετών 5-9 ετών 0-4 ετών Άρρενες Θήλεις -300-200 -100 0 100 200 300 αριθµός ατόµων Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., 2001 ιδία επεξεργασία Στους Πίνακες Α2.1.2.2 και Α2.1.2.3. παρουσιάζεται αντιστοίχως η απόλυτη και η ποσοστιαία κατανοµή του µόνιµου πληθυσµού του ήµου κατά ηλικιακές οµάδες και κατά Τοπικό ιαµέρισµα (απογραφή Ε.Σ.Υ.Ε. 2001). Πίνακας Α2.1.2.2: Κατανοµή µόνιµου πληθυσµού ήµου ρυµαλίας σε ηλικιακές οµάδες κατά Τ.. (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001) Τ.. ΗΛΙΚΙΑΚΕΣ ΟΜΑ ΕΣ. ΡΥΜΑΛΙΑΣ 0-14 15-24 25-39 40-54 55-64 65-79 > 80 Τ.. Χαλκείου 109 79 152 113 63 121 37 Τ.. Απεράθου 135 127 211 165 121 168 49 Τ.. αµαριώνος 91 32 114 88 53 112 31 Τ.. ανακού 19 13 40 23 24 27 7 Τ.. Κεραµωτής 2 12 15 16 7 14 1 Τ.. Κορωνίδος 100 58 95 93 60 123 19 Τ.. Κορώνου 95 88 132 108 63 123 27 Τ.. Μέσης 20 6 19 12 15 25 11 Τ.. Μονής 32 39 33 36 21 38 8 Τ.. Σκαδού 8 11 12 17 9 36 5 Τ.. Φιλοτίου 325 226 315 245 154 243 89 ΣΥΝΟΛΟ ΗΜΟΥ 936 691 1138 916 590 1030 284 Α2.1-16

Πίνακας Α2.1.2.3: Ποσοστιαία κατανοµή µόνιµου πληθυσµού ήµου ρυµαλίας σε ηλικιακές οµάδες κατά Τ.. (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001) Τ.. ΗΛΙΚΙΑΚΕΣ ΟΜΑ ΕΣ (ΜΟΝΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ) ΠΛΗΘ.. ΡΥΜΑΛΙΑΣ 0-14 15-24 25-39 40-54 55-64 65-79 > 80 Τ.. Χαλκείου 674 16,2% 11,7% 22,6% 16,8% 9,3% 18,0% 5,5% Τ.. Απεράθου 976 13,8% 13,0% 21,6% 16,9% 12,4% 17,2% 5,0% Τ.. αµαριώνος 521 17,5% 6,1% 21,9% 16,9% 10,2% 21,5% 6,0% Τ.. ανακού 153 12,4% 8,5% 26,1% 15,0% 15,7% 17,6% 4,6% Τ.. Κεραµωτής 67 3,0% 17,9% 22,4% 23,9% 10,4% 20,9% 1,5% Τ.. Κορωνίδος 548 18,2% 10,6% 17,3% 17,0% 10,9% 22,4% 3,5% Τ.. Κορώνου 636 14,9% 13,8% 20,8% 17,0% 9,9% 19,3% 4,2% Τ.. Μέσης 108 18,5% 5,6% 17,6% 11,1% 13,9% 23,1% 10,2% Τ.. Μονής 207 15,5% 18,8% 15,9% 17,4% 10,1% 18,4% 3,9% Τ.. Σκαδού 98 8,2% 11,2% 12,2% 17,3% 9,2% 36,7% 5,1% Τ.. Φιλοτίου 1597 20,4% 14,2% 19,7% 15,3% 9,6% 15,2% 5,6% ΣΥΝΟΛΟ ΗΜΟΥ 5585 16,8% 12,4% 20,4% 16,4% 10,6% 18,4% 5,1% Από την ποσοστιαία κατανοµή του µόνιµου πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας σε ηλικιακές οµάδες ( ιάγραµµα Α2.1.2.2) παρατηρείται ότι το µεγαλύτερο ποσοστό συγκεντρώνεται αναλογικά στην ηλικιακή οµάδα 25-39 ετών (20,4%). Ακολουθούν οι ηλικιακές οµάδες 65-79 ετών (18,4%), 0-14 ετών (16,8%), 40-54 ετών (16,4%), 15-24 ετών (12,4%), 55-64 ετών (10,6%) και άνω των 80 ετών (5,1%). Συνολικά διαπιστώνεται σχετικά σηµαντική συγκέντρωση πληθυσµού στις γηραιότερες ηλικίες από τη µία και ταυτοχρόνως µεγάλη συγκέντρωση στις άµεσα παραγωγικές ηλικίες, γεγονός που υποδηλώνει µερικώς τη γήρανση του πληθυσµού, αλλά και την ύπαρξη σηµαντικού αριθµού εργατικού δυναµικού ως πλεονέκτηµα για το ήµο. Ως δηµογραφική γήρανση, ορίζεται το φαινόµενο αύξησης των ηλικιωµένων ατόµων στο συνολικό πληθυσµό µε ταυτόχρονη µείωση των ατόµων νεαρής ηλικίας 1. Ως ηλικιωµένα, θεωρούνται συµβατικά τα άτοµα που έχουν φτάσει σε ηλικία συνταξιοδότησης (άνω των 65 ετών). Για την ποσοτική έκφραση της γήρανσης του πληθυσµού, χρησιµοποιείται ο εξής δείκτης: είκτης Γήρανσης = Πληθυσµός ηλικίας 65 ετών και άνω X 100 Πληθυσµός ηλικίας 0 14 ετών 1 Κανάρογλου Π., Σουλακέλης Ν., Μπαλούρδος. 2001. Χωρική στατιστική και οι γεωγραφικές ανισότητες της γήρανσης στην Ελλάδα. Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας, Βόλος. Συνέδριο: Οι χωρικές διαστάσεις των δηµογραφικών φαινοµένων. Α2.1-17

Ο δείκτης γήρανσης στο ήµο ρυµαλίας υπολογίζεται σε 140,4% δηλαδή κυµαίνεται σε επίπεδα υψηλότερα του 100%, υποδεικνύοντας έναν πληθυσµό που έχει φθάσει σε στάδιο γήρανσης. Το συγκεκριµένο στοιχείο αποτελεί µειονέκτηµα του ήµου ρυµαλίας, το οποίο όµως αντισταθµίζεται εν µέρει από τη συγκέντρωση µεγάλου ποσοστού πληθυσµού στις παραγωγικές ηλικίες. Το τελευταίο στοιχείο, που συνιστά σηµαντικό πλεονέκτηµα για το ήµο, απαιτείται να αξιοποιηθεί άµεσα, ώστε να αποφευχθεί η έξοδος πληθυσµού (ιδιαίτερα των παραγωγικών και νεότερων ηλικιών) προς τα αστικά κέντρα. ιάγραµµα Α2.1.2.2: Ποσοστιαία κατανοµή µόνιµου πληθυσµού ήµου ρυµαλίας σε ηλικιακές οµάδες (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001) > 80 ετών 65-79 55-64 40-54 ΗΛΙΚΙΑΚΕΣ ΟΜΑ ΕΣ (ΜΟΝΙΜΟΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ) 25-39 15-24 0-14 0% 5% 10% 15% 20% 25% Α2.1-18

Α2.1.3 Επίπεδο εκπαίδευσης Το επίπεδο εκπαίδευσης του µόνιµου πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας, καθώς και το αντίστοιχο για το Νοµό Κυκλάδων καταγράφεται σε δύο χρονικές περιόδους απογραφής της Ε.Σ.Υ.Ε. (1991, 2001) και παρουσιάζεται στους Πίνακες Α2.1.3.1, Α2.1.3.2 και Α2.1.3.3, καθώς και στο ιάγραµµα Α2.1.3.1. Τα στοιχεία που παρατίθενται για το επίπεδο εκπαίδευσης υπολογίζονται σε απόλυτα και ποσοστιαία µεγέθη για το µόνιµο πληθυσµό ηλικίας 10 ετών και άνω σε κάθε γεωγραφικό διαµέρισµα αναφοράς. Σύµφωνα µε τη µεθοδολογία της Ε.Σ.Υ.Ε., η διαβάθµιση του επιπέδου εκπαίδευσης των απογραφοµένων περιλαµβάνει τις ακόλουθες βαθµίδες: - ιδακτορικό - Μάστερ - Πτυχίο AEI - Πτυχίο TEI, KATE, KATEE, Ανώτερης Σχολής και Εκκλησιαστικής εκπαίδευσης - Πτυχίο Μεταδευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης (ΙΕΚ, Κολέγια κλπ) - Aπολυτήριο Γενικού Λυκείου ή Eξατάξιου Γυµνασίου ή EΠΛ - Πτυχίο TEΛ - Πτυχίο TEΣ - Aπολυτήριο Tριτάξιου Γυµνασίου - Aπολυτήριο ηµοτικού - Φοιτά στο ηµοτικό - Εγκατέλειψε το ηµοτικό, αλλά γνωρίζει γραφή και ανάγνωση - ε γνωρίζει γραφή και ανάγνωση Από την επεξεργασία των στοιχείων της τελευταίας απογραφής της Ε.Σ.Υ.Ε. (2001) αναφορικά µε το επίπεδο εκπαίδευσης του µόνιµου πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας ηλικίας 10 ετών και άνω (4.953 άτοµα συνολικά), διαπιστώνονται τα εξής: το µεγαλύτερο ποσοστό καταλαµβάνεται από τους αποφοίτους στοιχειώδους εκπαίδευσης (40,7%). Η συγκεκριµένη βαθµίδα εκπαίδευσης (απολυτήριο δηµοτικού) συγκεντρώνει το µεγαλύτερο ποσοστό και στο Νοµό Κυκλάδων (39,0%). Α2.1-19

Η βαθµίδα εκπαίδευσης µε το δεύτερο µεγαλύτερο ποσοστό στο ήµο ρυµαλίας και το Νοµό Κυκλάδων είναι η µέση εκπαίδευση (απολυτήριο Γεν. Λυκείου ή 6τάξιου Γυµνασίου ή ΕΠ.Λ.) µε ποσοστά 15,3% και 17,8% αντίστοιχα. Οι µόνιµοι κάτοικοι στο ήµο ρυµαλίας που εγκατέλειψαν το ηµοτικό αλλά γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση, αποτελούν το 13,8% του µόνιµου πληθυσµού του ήµου 10 ετών και άνω (683 άτοµα) ενώ ο αντίστοιχος πληθυσµός µε απολυτήριο 3τάξιου Γυµνασίου αποτελείται από 542 άτοµα (10,9%). Αντίστροφη είναι η εικόνα που διαµορφώνεται σε επίπεδο Νοµού, όπου το ποσοστό του πληθυσµού που ολοκλήρωσε την Γ τάξη Γυµνασίου (12,6%) είναι µεγαλύτερο από το αντίστοιχο που εγκατέλειψε το ηµοτικό αλλά γνωρίζει γραφή και ανάγνωση (8,3%). Η παραπάνω σύγκριση αποτυπώνει µία εκπαιδευτική υστέρηση του ήµου ρυµαλίας σε σχέση µε το υπερκείµενο γεωγραφικό διαµέρισµα του Νοµού Κυκλάδων. Το ποσοστό των αγράµµατων αποτελεί το 5,0% του πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας και αναδεικνύεται µεγαλύτερο από το αντίστοιχο ποσοστό πτυχιούχων Μετεδευτεροβάθµιας ή Τριτοβάθµιας Εκπαίδευσης στο ήµο. Στο Νοµό Κυκλάδων το ποσοστό των αγραµµάτων διαµορφώνεται στο 3,7% και αναδεικνύεται µικρότερο από το ποσοστό των πτυχιούχων του Νοµού στις ανωτέρω αναφερόµενες εκπαιδευτικές βαθµίδες. Ενδιαφέρον στοιχείο του Πίνακα 2.1.3.1.β αποτελεί το ποσοστό των αποφοίτων Τεχνικών Επαγγελµατικών Λυκείων (Τ.Ε.Λ.) στο ήµο ρυµαλίας (3,4%), το οποίο είναι µεγαλύτερο από το αντίστοιχο ποσοστό στο Νοµό Κυκλάδων (2,6%). Το µικρότερο ποσοστό σε επίπεδο ήµου και Νοµού καταλαµβάνουν οι κάτοχοι Μεταπτυχιακού - ιδακτορικού Τίτλου Σπουδών µε 0,1% σε έκαστο γεωγραφικό επίπεδο αναφοράς. Η σύγκριση των δηµογραφικών στοιχείων της Ε.Σ.Υ.Ε. για τα έτη 1991-2001 σε σχέση µε το εκπαιδευτικό επίπεδο του µόνιµου πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας, οδήγησε στην επισήµανση των ακόλουθων µεταβολών που έλαβαν χώρα στη συγκεκριµένη δεκαετία και οι οποίες εκφράζονται ως ποσοστά επί του πληθυσµού του ήµου ηλικίας 10 ετών και άνω ( ιάγραµµα Α2.1.3.1): Α2.1-20

το υψηλότερο ποσοστό του πληθυσµού που είναι απόφοιτοι στοιχειώδους εκπαίδευσης (απολυτήριο ηµοτικού) παρουσίασε µείωση της τάξης του 6,3% σε σύγκριση µε το 1991 (47,1%). οι απόφοιτοι µέσης εκπαίδευσης (Γυµνάσιο Λύκειο) αυξήθηκαν κατά 5,1% σε σχέση µε το 1991 (10,2%). το ποσοστό των ατόµων µε απολυτήριο Γ τάξης Γυµνασίου παρουσίασε µικρή αύξηση κατά 1,6%, συγκρινόµενο µε το έτος του 1991 (9,3%). το ποσοστό των αγράµµατων (µη γνωρίζοντες γραφή και ανάγνωση) σηµείωσε µείωση κατά 6% στη δεκαετία 1991-2001. στη δεκαετία 1991-2001 το ποσοστό των πτυχιούχων Ανώτατων Σχολών παρουσίασε µικρή αύξηση κατά 1,4% ενώ σχεδόν στάσιµο παρέµεινε το ποσοστό των πτυχιούχων Ανώτατων Σχολών (από 1,2 το 1991 σε 1,7 το 2001) Αύξηση παρουσιάστηκε στους αποφοίτους των Τ.Ε.Λ. (κατά 2,2%) και σχολών Μετεδευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης (κατά 1,4%) ενώ σχετικά θετική ήταν η µεταβολή που παρουσιάστηκε στους πτυχιούχους των Τ.Ε.Σ. (από 0,8% το 1991 σε 1,3% το 2001). Παρά το γεγονός ότι οι κάτοχοι Μεταπτυχιακού ιδακτορικού Τίτλου καταλαµβάνουν πολύ µικρό ποσοστό το έτος 2001 (µόλις 0,1% και 0,2% επί του µόνιµου πληθυσµού του ήµου αντίστοιχα), είναι σηµαντικό να αναφερθεί ότι οι συγκεκριµένες κατηγορίες ήταν σχεδόν ανύπαρκτες το 1991 (0 κάτοχοι MSc και 1 κάτοχος PhD). Το 2001 απογράφηκαν 5 κάτοχοι Μεταπτυχιακού Τίτλου Σπουδών και 9 κάτοχοι ιδακτορικού ιπλώµατος. Το γεγονός ότι το ποσοστό των ατόµων που φοιτούν στο ηµοτικό παρουσίασε µείωση της τάξης του 14,4% σε σύγκριση µε το 1991 (16,5%), µπορεί να ερµηνευθεί από τη δηµογραφική γήρανση του πληθυσµού του ήµου. εδοµένου ότι τα στοιχεία που παρατίθενται για το επίπεδο εκπαίδευσης υπολογίζονται σε απόλυτα και ποσοστιαία µεγέθη για το µόνιµο πληθυσµό ηλικίας 10 ετών και άνω, εξάγεται το συµπέρασµα ότι η ανωτέρω µείωση αντανακλά ουσιαστικά µείωση στο ποσοστό των ατόµων του ήµου που ανήκουν στην ηλικιακή κλάση: 10-12 ετών. Α2.1-21

Πίνακας Α2.1.3.1α: Επίπεδο εκπαίδευσης σε ήµο ρυµαλίας και Νοµό Κυκλάδων (Ε.Σ.Υ.Ε. 1991-2001, Μόνιµος πληθυσµός 10 ετών και άνω) ΕΠΙΠΕ Ο ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 10 ΕΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΩ ΗΜΟΣ ΡΥΜΑΛΙΑΣ ΝΟΜΟΣ ΚΥΚΛΑ ΩΝ 1991 2001 1991 2001 ιδακτορικό 0 5 0 102 Μάστερ 1 9 126 237 Πτυχίο ΑΕΙ 139 208 2691 5.150 Πτυχίο ΤΕΙ, ΚΑΤΕ, ΚΑΤΕΕ, Ανώτερης Σχολής και Εκκλησιαστικής εκπ/σης Πτυχίο Μεταδευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης (ΙΕΚ, Κολέγια κλπ) Απολυτήριο Γεν. Λυκείου ή 6τάξιου Γυµνασίου ή ΕΠ.Λ. 58 77 1404 2.478 0 70 0 3.040 512 757 10.586 17.470 Πτυχίο Τ.Ε.Λ. 62 168 808 2.529 Πτυχίο Τ.Ε.Σ. 38 64 1.543 2.340 Απολ. 3τάξιου Γυµνασίου 471 542 7.856 12.389 Απολυτήριο ηµοτικού 2.372 2.018 39.086 38.239 Φοιτά στο ηµοτικό 833 106 10.860 2.190 Εγκατέλειψε το ηµοτικό, αλλά γνωρίζει γραφή και ανάγνωση 0 683 0 8.164 εν γνωρίζει γραφή και ανάγνωση 553 611 6.829 3.639 ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ > 10 ετών 5.039 4.953 81.789 97.967 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Πίνακας Α2.1.3.1β: Επίπεδο εκπαίδευσης σε ήµο ρυµαλίας και Νοµό Κυκλάδων (Ε.Σ.Υ.Ε. 1991-2001, Μόνιµος πληθυσµός 10 ετών και άνω) ποσοστιαία κατανοµή ΕΠΙΠΕ Ο ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 10 ΕΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΩ ΗΜΟΣ ΡΥΜΑΛΙΑΣ ΝΟΜΟΣ ΚΥΚΛΑ ΩΝ 1991 2001 1991 2001 ιδακτορικό 0,0% 0,1% 0,0% 0,1% Μάστερ 0,0% 0,2% 0,2% 0,2% Πτυχίο ΑΕΙ 2,8% 4,2% 3,3% 5,3% Πτυχίο ΤΕΙ, ΚΑΤΕ, ΚΑΤΕΕ, Ανώτερης Σχολής και Εκκλησιαστικής εκπ/σης Πτυχίο Μεταδευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης (ΙΕΚ, Κολέγια κλπ) Απολυτήριο Γεν. Λυκείου ή 6τάξιου Γυµνασίου ή ΕΠ.Λ. 1,2% 1,6% 1,7% 2,5% 0,0% 1,4% 0,0% 3,1% 10,2% 15,3% 12,9% 17,8% Πτυχίο Τ.Ε.Λ. 1,2% 3,4% 1,0% 2,6% Πτυχίο Τ.Ε.Σ. 0,8% 1,3% 1,9% 2,4% Απολ. 3τάξιου Γυµνασίου 9,3% 10,9% 9,6% 12,6% Απολυτήριο ηµοτικού 47,1% 40,7% 47,8% 39,0% Φοιτά στο ηµοτικό 16,5% 2,1% 13,3% 2,2% Εγκατέλειψε το ηµοτικό, αλλά γνωρίζει γραφή και ανάγνωση 0,0% 13,8% 0,0% 8,3% εν γνωρίζει γραφή και ανάγνωση 11,0% 5,0% 8,3% 3,7% Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Α2.1-22

ιάγραµµα Α2.1.3.1: Ποσοστιαία µεταβολή επιπέδου εκπαίδευσης πληθυσµού ήµου ρυµαλίας (Ε.Σ.Υ.Ε. 1991-2001, µόνιµος πληθυσµός 10 ετών και άνω) Αγράµµατοι Φοιτά στο ηµοτικό Απολυτήριο ηµοτικού Απολ. 3τάξιου Γυµνασίου Πτυχίο ΤΕΣ Πτυχίο ΤΕΛ Απολυτήριο Γεν. Λυκ. ή 6τάξιου Γυµν. ή ΕΠΛ Πτυχίο Μεταδευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης Πτυχίο ΤΕΙ, ΚΑΤΕ, ΚΑΤΕΕ κ.λ.π. Πτυχίο ΑΕΙ Μάστερ ιδακτορικό 2001 1991 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% Τα στοιχεία της Ε.Σ.Υ.Ε. (1991, 2001) κατά Τοπικό ιαµέρισµα του ήµου ρυµαλίας ως προς το επίπεδο εκπαίδευσης παρουσιάζονται στους Πίνακες Α2.1.3.2 και Α2.1.3.3 και αναλύονται ακολούθως. Αναφορικά µε τα δεδοµένα της τελευταίας απογραφής της Ε.Σ.Υ.Ε., διαπιστώνονται τα εξής: Τα υψηλότερα ποσοστά αποφοίτων στοιχειώδους εκπαίδευσης εµφανίζονται στα Τ.. Κορωνίδος (48,4%), Κεραµωτής (47,0%), Φιλοτίου (45,3%), Κορώνου (43,1%) και Μονής (40,3%) ενώ το µικρότερο ποσοστό ατόµων µε απολυτήριο ηµοτικού παρουσιάζεται στο Τ.. Σκαδού (26,9%). Το ποσοστό των αποφοίτων Μέσης Εκπαίδευσης στα Τοπικά ιαµερίσµατα του ήµου κυµαίνεται από 4,3% (Τ.. Μέσης) έως 23,9% (Τ.. Χαλκείου). Από τα υψηλότερα ποσοστά διαπιστώνονται στα Τ.. Κεραµωτής (22,7%), Απεράθου (21,1%) και Μονής (20,4%) ενώ από τα χαµηλότερα στο Τ.. Κορωνίδας (6,9%). Μεγάλη διακύµανση παρουσιάζεται µεταξύ των Τοπικών ιαµερισµάτων ως προς το ποσοστό των µόνιµων κατοίκων τους που εγκατέλειψαν το ηµοτικό, πλην όµως γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση. Τα χαµηλότερα ποσοστά αφορούν στα Τ.. Χαλκείου (7,7%), Απεράθου (7,8%) και Μονής (9,9%) ενώ τα υψηλότερα στα Τ.. Μέσης (33%) και Σκαδού (31,2%). Το υψηλότερο ποσοστό ατόµων που ολοκλήρωσαν τη Γ' τάξη Γυµνασίου συγκεντρώνεται στο Τ.. Χαλκείου (13,9%) ενώ το µικρότερο στο Τ.. Κεραµωτής (6,1%). Α2.1-23

Στα Τοπικά ιαµερίσµατα του ήµου, το ποσοστό των κατοίκων που δεν γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση κυµαίνεται από 2,9%-3,0% (Τ.. ανακού και Κεραµωτής αντίστοιχα) έως 8,6%-9,6% (Τ.. Σκαδού και Κορωνίδος αντίστοιχα). Μηδενικό ή σχεδόν µηδενικό ποσοστό πτυχιούχων Α.Ε.Ι. διαπιστώνεται στα Τ.. Κεραµωτής, Μέσης και Κορωνίδος ενώ το υψηλότερο ποσοστό µεταξύ των Τ.. του ήµου παρουσιάζεται στα Τ.. Χαλκείου (9,7%) και Απεράθου (6,5%). Τα υψηλότερα ποσοστά πτυχιούχων Τ.Ε.Λ. παρουσιάζονται στο Τ.. Κορώνου (5,6%) και στο Τ.. Φιλοτίου (4,4%), όπου λειτουργεί Τεχνικό Επαγγελµατικό Λύκειο (εν συνεχεία Τεχνικό Επαγγελµατικό Εκπαιδευτήριο και πλέον λειτουργεί ως ΕΠΑΛ). Οι πτυχιούχοι µεταδευτεροβάθµιας εκπαίδευσης αποτελούν το 1,9% του µόνιµου πληθυσµού (10 ετών και άνω) του Τ.. Φιλοτίου, το 1,7% του πληθυσµού Τ.. Μονής και το 1,6% του Τ.. πληθυσµού Απεράθου. Πτυχιούχοι της συγκεκριµένης κατηγορίας απουσιάζουν από το µόνιµο πληθυσµό των Τ.. Κεραµωτής και Μέσης. Το υψηλότερο ποσοστό πτυχιούχων Τ.Ε.Σ. συγκεντρώνεται στο Τ.. Κεραµωτής (6,1%). Το υψηλότερο ποσοστό αποφοίτων Ανώτερων Σχολών (3,9%) συγκεντρώνεται στο Τ.. Μονής. Ποσοστό ίσο µε 28,6% επί του µόνιµου πληθυσµού του ήµου ρυµαλίας που κατέχει µεταπτυχιακό - διδακτορικό τίτλο σπουδών συγκεντρώνεται στο Τ.. ανακού. Α2.1-24

Πίνακας Α2.1.3.2: Επίπεδο εκπαίδευσης µόνιµου πληθυσµού (10 ετών και άνω) ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα (Ε.Σ.Υ.Ε. 1991-2001) ΕΠΙΠΕ Ο ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ.. ΧΑΛΚΕΙΟΥ.... ΑΠΕΡΑΘΟΥ ΑΜΑΡΙΩΝΑ.. ΑΝΑΚΟΥ.. ΚΕΡΑΜΩΤΗΣ 1991 2001 1991 2001 1991 2001 1991 2001 1991 2001 ιδακτορικό 0 1 0 0 0 0 0 3 0 0 Μάστερ 0 1 0 2 0 0 0 1 0 0 Πτυχίο ΑΕΙ 34 59 40 58 9 25 1 2 2 0 Πτυχίο ΤΕΙ, ΚΑΤΕ, ΚΑΤΕΕ, Ανώτερης Σχολής και Εκκλ. 4 10 14 16 4 8 0 1 3 0 εκπ/σης Πτυχίο Μεταδευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης (ΙΕΚ, 0 5 0 14 0 6 0 0 0 1 Κολέγια κλπ) Απολυτήριο Γεν. Λυκείου ή 6τάξιου 90 146 163 187 43 78 19 25 8 15 Γυµνασίου ή ΕΠΛ Πτυχίο ΤΕΛ 4 12 4 22 4 11 2 3 0 0 Πτυχίο ΤΕΣ 5 7 4 5 6 8 2 0 4 Απολ. 3τάξιου Γυµνασίου 60 85 77 95 50 43 13 10 4 4 Απολυτήριο ηµοτικού 171 189 428 353 193 157 58 51 63 31 Φοιτά στο ηµοτικό 52 19 139 15 97 9 36 2 13 0 Εγκατέλειψε το ηµοτικό, αλλά γνωρίζει 0 47 0 69 0 89 0 34 0 9 γραφή και ανάγνωση εν γνωρίζει γραφή και ανάγνωση 52 29 80 50 47 22 12 4 9 2 ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ 472 > 10 ετών 610 949 886 453 456 141 138 102 66 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Α2.1-25

Πίνακας Α2.1.3.2 (συνέχεια): Επίπεδο εκπαίδευσης µόνιµου πληθυσµού (10 ετών και άνω) ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα (Ε.Σ.Υ.Ε 1991-2001) ΕΠΙΠΕ Ο ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ.. ΚΟΡΩΝΙ ΟΣ.. ΚΟΡΩΝΟΥ.. ΜΕΣΗΣ.. ΜΟΝΗΣ.. ΣΚΑ ΟΥ.. ΦΙΛΟΤΙΟΥ 1991 2001 1991 2001 1991 2001 1991 2001 1991 2001 1991 2001 ιδακτορικό 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Μάστερ 0 1 1 3 0 0 0 0 0 0 0 1 Πτυχίο ΑΕΙ 3 1 13 14 0 0 0 4 0 1 37 44 Πτυχίο ΤΕΙ, ΚΑΤΕ, ΚΑΤΕΕ, Ανώτερης Σχολής και Εκκλ. εκπ/σης 3 6 5 3 0 0 1 7 3 2 21 24 Πτυχίο Μεταδευτεροβάθµιας Εκπαίδευσης (ΙΕΚ, Κολέγια 0 7 0 8 0 0 0 3 0 0 0 26 κλπ) Απολυτήριο Γεν. Λυκείου ή 6τάξιου Γυµνασίου ή ΕΠΛ 20 34 58 74 3 4 10 37 5 11 93 146 Πτυχίο ΤΕΛ 0 17 13 32 0 1 0 5 1 2 34 63 Πτυχίο ΤΕΣ 1 7 15 9 0 0 0 5 2 2 5 15 Απολ. 3τάξιου Γυµνασίου 41 38 63 69 5 9 20 18 10 12 128 159 Απολυτήριο ηµοτικού 237 239 361 248 28 36 99 73 39 25 695 616 Φοιτά στο ηµοτικό 108 13 75 10 34 4 31 3 26 1 222 30 Εγκατέλειψε το ηµοτικό, αλλά γνωρίζει γραφή και ανάγνωση 0 101 0 80 0 31 0 18 0 29 0 176 εν γνωρίζει γραφή και ανάγνωση ΣΥΝΟΛΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ > 10 ετών 81 29 55 26 20 9 31 8 17 8 148 59 494 494 659 576 90 94 193 181 103 93 1.383 1.359 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Α2.1-26

Πίνακας Α2.1.3.3: Ποσοστιαία κατανοµή επιπέδου εκπαίδευσης µόνιµου πληθυσµού (10 ετών και άνω) ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα ήµου ρυµαλίας (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001) ΕΠΙΠΕ Ο ΕΚΠ/ΣΗΣ ΧΑΛΚΕΙΟΥ ΑΠΕΡΑΘΟΥ ΑΜΑΡΙΩΝΑ ΑΝΑΚΟΥ ΚΕΡΑΜΩΤΗΣ ΚΟΡΩΝΙ ΟΣ ΚΟΡΩΝΟΥ ΜΕΣΗΣ ΜΟΝΗΣ ΣΚΑ ΟΥ ΦΙΛΩΤΙΟΥ ιδακτορικό 0,2% 0,0% 0,0% 2,2% 0,0% 0,2% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Μάστερ 0,2% 0,2% 0,0% 0,7% 0,0% 0,2% 0,5% 0,0% 0,0% 0,0% 0,1% Πτυχίο ΑΕΙ 9,7% 6,5% 5,5% 1,4% 0,0% 0,2% 2,4% 0,0% 2,2% 1,1% 3,2% Πτυχίο ΤΕΙ, ΚΑΤΕ, ΚΑΤΕΕ, Ανώτερης Σχολής και Εκκλ. εκπ/σης 1,6% 1,8% 1,8% 0,7% 0,0% 1,2% 0,5% 0,0% 3,9% 2,2% 1,8% Πτυχίο Μεταδ/βµιας Εκπαίδευσης (ΙΕΚ, Κολέγια κλπ) 0,8% 1,6% 1,3% 0,0% 1,5% 1,4% 1,4% 0,0% 1,7% 0,0% 1,9% Απολυτήριο Γεν. Λυκείου ή 6τάξιου Γυµνασίου ή ΕΠΛ 23,9% 21,1% 17,1% 18,1% 22,7% 6,9% 12,8% 4,3% 20,4% 11,8% 10,7% Πτυχίο ΤΕΛ 2,0% 2,5% 2,4% 2,2% 0,0% 3,4% 5,6% 1,1% 2,8% 2,2% 4,6% Πτυχίο ΤΕΣ 1,1% 0,6% 1,8% 1,4% 6,1% 1,4% 1,6% 0,0% 2,8% 2,2% 1,1% Απολ. 3τάξιου Γυµνασίου 13,9% 10,7% 9,4% 7,2% 6,1% 7,7% 12,0% 9,6% 9,9% 12,9% 11,7% Απολυτήριο ηµοτικού 31,0% 39,8% 34,4% 37,0% 47,0% 48,4% 43,1% 38,3% 40,3% 26,9% 45,3% Φοιτά στο ηµοτικό 3,1% 1,7% 2,0% 1,4% 0,0% 2,6% 1,7% 4,3% 1,7% 1,1% 2,2% Εγκατέλειψε το ηµοτικό, αλλά γνωρίζει γραφή και ανάγνωση 7,7% 7,8% 19,5% 24,6% 13,6% 20,4% 13,9% 33,0% 9,9% 31,2% 13,0% εν γνωρίζει γραφή και ανάγνωση 4,8% 5,6% 4,8% 2,9% 3,0% 5,9% 4,5% 9,6% 4,4% 8,6% 4,3% Α2.1-27

Α2.1.4 Νοικοκυριά Ανέσεις κατοικιών Στους Πίνακες και τα ιαγράµµατα της παρούσας Ενότητας εξετάζεται η κατανοµή των νοικοκυριών του ήµου ρυµαλίας σε σχέση µε τον αριθµό µελών που αποτελούν τα νοικοκυριά, καθώς και η κατανοµή των νοικοκυριών που διαµένουν σε κανονικές κατοικίες σε σχέση µε τον αριθµό δωµατίων που διαθέτουν. Ως παράµετρος κοινωνικής κατάστασης και ποιότητας ζωής, αναλύεται το επίπεδο ανέσεων των κανονικών κατοικιών του ήµου στα επιµέρους Τοπικά ιαµερίσµατα. Σύµφωνα µε τους ορισµούς που παρέχονται από την Ε.Σ.Υ.Ε., διευκρινίζονται οι ακόλουθοι όροι που εξετάζονται και αναλύονται στην παρούσα Ενότητα: Νοικοκυριό θεωρείται: ύο ή περισσότερα άτοµα που διαµένουν µαζί, προµηθεύονται από κοινού τα απαραίτητα για τη συντήρησή τους και τρώγουν, κατά κανόνα, µαζί (πολυπρόσωπο νοικοκυριό). Η οµάδα του πολυπρόσωπου νοικοκυριού µπορεί να αποτελείται µόνο από συγγενή άτοµα ή µόνο από µη συγγενή άτοµα ή, τέλος, από συνδυασµό και των δύο περιπτώσεων. Κάθε άτοµο που µένει µόνο του σε µια χωριστή κατοικία ή διαµένει µαζί µε άλλα άτοµα σε µια κατοικία, αλλά δε συνδέεται µαζί τους, ώστε να αποτελέσει µέλος του νοικοκυριού τους (µονοπρόσωπο νοικοκυριό). Μέλη του νοικοκυριού θεωρούνται: τα συγγενή µε τον υπεύθυνο του νοικοκυριού άτοµα, τα οποία µένουν στην ίδια κατοικία, έστω και αν εξαιτίας της εργασίας τους δεν τρώνε κάθε µέρα µαζί µε τα υπόλοιπα µέλη του νοικοκυριού. Τα πρόσωπα που δεν έχουν συγγένεια µε τον υπεύθυνο του νοικοκυριού, αλλά διαµένουν στην ίδια κατοικία µε αυτόν, θεωρούνται ως µέλη αυτού, αν τρώνε τουλάχιστον µία φορά την ηµέρα µαζί µε τα υπόλοιπα µέλη του νοικοκυριού. Εποµένως, το νοικοκυριό δεν ταυτίζεται πάντοτε µε την έννοια της οικογένειας. Το νοικοκυριό το απαρτίζουν άτοµα, που µένουν µαζί, φροντίζουν από κοινού για τη συντήρησή τους και τρώνε κατά κανόνα µαζί. Την οικογένεια την απαρτίζουν άτοµα που συνδέονται µεταξύ τους µόνο µε συγγένεια. Α2.1-28

Κατοικία είναι, γενικά, ένας χώρος από την κατασκευή του χωριστός και ανεξάρτητος, που χτίστηκε ή µετατράπηκε µε σκοπό να χρησιµοποιηθεί για να καλύψει στεγαστικές ανάγκες ή χρησιµοποιείται για στέγαση κατά το χρόνο της απογραφής, έστω και αν δεν προοριζόταν για το σκοπό αυτό. Σύµφωνα µε τη µεθοδολογία της Ε.Σ.Υ.Ε., δεν θεωρήθηκαν κατοικίες οι χώροι που προορίζονταν µεν για κατοίκηση, χρησιµοποιούνταν όµως κατά το χρόνο της απογραφής, εξ ολοκλήρου για άλλους σκοπούς και όχι για κατοίκηση. Σύµφωνα µε τα ανωτέρω, µία κατοικία µπορεί να είναι: Μια κατοικούµενη ή κενή οικία, ένα διαµέρισµα, ένα δωµάτιο ή σειρά δωµατίων. Μια κατοικούµενη καλύβα, παράγκα, τροχόσπιτο, πλωτό σπίτι, άµαξα πλανοδίων, βάρκα, σκηνή, γκαράζ ή οποιοσδήποτε άλλος στεγασµένος χώρος, που χρησιµοποιείται για κατοίκηση κατά το χρόνο της απογραφής. Kανονική κατοικία: είναι η µόνιµη και ανεξάρτητη κατασκευή που αποτελείται από ένα τουλάχιστον κανονικό δωµάτιο και προορίζεται για κατοικία ενός νοικοκυριού. Kανονική κατοικία µέσα σε συλλογική κατοικία είναι η κανονική κατοικία που βρίσκεται µέσα σε συλλογική κατοικία, δηλαδή σε ξενοδοχείο, νοσοκοµείο, φυλακή, γηροκοµείο κλπ. Μη κανονικές κατοικίες θεωρούνται οι κατασκευές από ευτελή και πρόχειρα υλικά, χωρίς προκαθορισµένο σχέδιο, προοριζόµενες ή µη για κατοικία, οι οποίες βρέθηκαν να κατοικούνται την ηµέρα της απογραφής. Στην κατηγορία αυτή περιλαµβάνονται και οι κινητές κατοικίες. Α2.1-29

Σύµφωνα µε τα επίσηµα στοιχεία της Ε.Σ.Υ.Ε., ο συνολικός αριθµός νοικοκυριών του ήµου ρυµαλίας µειώθηκε τη δεκαετία 1991-2001 κατά 0,85% σε επίπεδο µόνιµου πληθυσµού ενώ σε επίπεδο πραγµατικού πληθυσµού παρουσίασε αύξηση κατά 6,16% (Πίνακας Α2.1.4.1). Ωστόσο, η συγκεκριµένη αύξηση ήταν µικρότερη από την αντίστοιχη που καταγράφηκε το διάστηµα 1991-2001 σε επίπεδο Νοµού Κυκλάδων (21.1%), Περιφέρειας Ν. Αιγαίου (23.3%) και Χώρας (14.7%). Πίνακας Α2.1.4.1: Αριθµός νοικοκυριών σε επίπεδο µόνιµου και πραγµατικού πληθυσµού ήµου ρυµαλίας (Ε.Σ.Υ.Ε., 1991-2001) Μόνιµος Πραγµατικός ΗΜΟΣ Πληθυσµός Πληθυσµός ΡΥΜΑΛΙΑΣ 1991 2001 1991 2001 Αριθµός νοικοκυριών 1880 1864 1915 2033 Μεταβολή 1991-2001 -0,85% 6,16 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε. (1991,2001) ιδία επεξεργασία Στο σύνολο του µόνιµου πληθυσµού του ήµου, ο µέσος αριθµός µελών νοικοκυριών το έτος 1991 ήταν 2,98 άτοµα / νοικοκυριό, ενώ το έτος 2001 ο αντίστοιχος αριθµός µειώθηκε σε 2,84 άτοµα / νοικοκυριό. Σηµειώνεται ότι το µέσο µέγεθος νοικοκυριού στο σύνολο του ήµου είναι ελαφρώς µεγαλύτερο από το αντίστοιχο στο Νοµό Κυκλάδων (2,6 µέλη/νοικ.). Το µέσο µέγεθος νοικοκυριού σε επίπεδο Περιφέρειας και Χώρας κυµαίνεται στα ίδια επίπεδα µε αυτό του ήµου. Κατά το έτος 2001 η επικρατέστερη κατηγορία νοικοκυριών περιλαµβάνει 2 µέλη (σε ποσοστό 27,2%), µε δεύτερη κατά σειρά την κατηγορία νοικοκυριών µε 1 µέλος (σε ποσοστό 24,9%). Τα νοικοκυριά µε 3 και 4 µέλη συµµετέχουν µε αντίστοιχα ποσοστά 16,8% και 15%. Τα νοικοκυριά µε 5 µέλη (153) και τα νοικοκυριά µε 6 µέλη και άνω (148) αποτελούν αθροιστικά το 16,1% των συνολικών νοικοκυριών του ήµου ρυµαλίας ( ιάγραµµα Α2.1.4.1). Α2.1-30

ιάγραµµα Α2.1.4.1: Ποσοστιαία κατανοµή νοικοκυριών ήµου ρυµαλίας κατά αριθµό µελών (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001 - µόνιµος πληθυσµός) 30,0% 25,0% % νοικοκυριά 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 1 µέλος 2 µέλη 3 µέλη 4 µέλη 5 µέλη 6 και άνω Αναφορικά µε τον αριθµό δωµατίων κανονικών κατοικιών που διαθέτουν τα νοικοκυριά κατά το έτος 2001, διαπιστώνεται ότι κυριαρχούν οι κατηγορίες νοικοκυριών που διαθέτουν κατοικίες µε 4 δωµάτια (31%), 3 δωµάτια (28,4%) και 5 δωµάτια (22,3%). Τα νοικοκυριά που διαθέτουν κατοικίες µε 2 δωµάτια συµµετέχουν σε ποσοστό 14,72% ενώ τα νοικοκυριά που διαµένουν σε κατοικίες 1 δωµατίου αποτελούν µόλις το 3,62% των συνολικών νοικοκυριών του ήµου ρυµαλίας (Πίνακας Α2.1.4.2). Α2.1-31

Πίνακας Α2.1.4.2: Νοικοκυριά ήµου ρυµαλίας κατά µέγεθος και µέλη αυτών, ανάλογα µε τον αριθµό δωµατίων κατοικιών (Ε.Σ.Υ.Ε. 1991-2001, µόνιµος πληθυσµός) 1991 Μόνιµος πληθυσµός 2001 Μόνιµος πληθυσµός Νοικοκυριά Μέλη Νοικοκυριά Μέλη Σύνολο 1.880 5.611 1.864 5.290 1 δωµάτιο 79 135 65 121 2 δωµάτια 399 974 264 547 3 δωµάτια 548 1633 509 1386 4 δωµάτια 517 1636 556 1689 5 δωµάτια 298 1133 400 1373 εν εφαρµόζεται 39 100 66 169 Μη κανονικές κατοικίες 0 0 4 5 Νοικοκυριά µε 1 µέλος 368 368 464 464 1 δωµάτιο 39 39 33 33 2 δωµάτια 114 114 112 112 3 δωµάτια 91 91 136 136 4 δωµάτια 82 82 103 103 5 δωµάτια 31 31 60 60 εν εφαρµόζεται 11 11 17 17 Μη κανονικές κατοικίες 0 0 3 3 Νοικοκυριά µε 2 µέλη 585 1170 507 1014 1 δωµάτιο 29 58 20 40 2 δωµάτια 146 292 82 164 3 δωµάτια 184 368 143 286 4 δωµάτια 146 292 149 298 5 δωµάτια 69 138 87 174 εν εφαρµόζεται 11 22 25 50 Μη κανονικές κατοικίες 0 0 1 2 Νοικοκυριά µε 3 µέλη 290 870 313 939 1 δωµάτιο 6 18 5 15 2 δωµάτια 54 162 29 87 3 δωµάτια 91 273 93 279 4 δωµάτια 92 276 100 300 5 δωµάτια 41 123 78 234 εν εφαρµόζεται 6 18 8 24 Μη κανονικές κατοικίες 0 0 0 0 Α2.1-32

Νοικοκυριά µε 4 µέλη 278 1112 279 1116 1 δωµάτιο 5 20 5 20 2 δωµάτια 45 180 29 116 3 δωµάτια 77 308 64 256 4 δωµάτια 89 356 101 404 5 δωµάτια 54 216 71 284 εν εφαρµόζεται 8 32 9 36 Μη κανονικές κατοικίες 0 0 0 0 Νοικοκυριά µε 5 µέλη 189 945 153 765 1 δωµάτιο 0 0 0 0 2 δωµάτια 26 130 6 30 3 δωµάτια 70 350 39 195 4 δωµάτια 50 250 56 280 5 δωµάτια 42 210 49 245 εν εφαρµόζεται 1 5 3 15 Μη κανονικές κατοικίες 0 0 0 0 Νοικοκυριά µε 6 και άνω µέλη 170 1146 148 992 1 δωµάτιο 0 0 2 13 2 δωµάτια 14 96 6 38 3 δωµάτια 35 243 34 234 4 δωµάτια 58 380 47 304 5 δωµάτια 61 415 55 376 εν εφαρµόζεται 2 12 4 27 Μη κανονικές κατοικίες 0 0 0 0 Πηγή: (Ε.Σ.Υ.Ε. 1991, 2001, ιδία επεξεργασία) Στον Πίνακα Α2.1.4.3 καταγράφονται τα ακόλουθα στοιχεία ανά Τοπικό ιαµέρισµα του ήµου, σε επίπεδο πραγµατικού πληθυσµού για το έτος 2001: (α) αριθµός νοικοκυριών, (β) µέλη νοικοκυριών και (γ) µέσο µέγεθος νοικοκυριού. Το µέσο µέγεθος νοικοκυριού για το σύνολο του ήµου υπολογίζεται σε 2,8 µέλη και κυµαίνεται από 2,2 µέλη/νοικ. (Τ.. Κεραµωτής) έως 3.2 µέλη/νοικ. (Τ.. Φιλοτίου). Σηµειώνεται ότι τα αντίστοιχα µεγέθη σε επίπεδο µόνιµου πληθυσµού είναι ελαφρώς µεγαλύτερα αφού κυµαίνονται από 2,4 µέλη/νοικ. σε Τ.. Κεραµωτής και Τ.. Σκαδού έως 3,3 µέλη / νοικ. στο Τ.. Φιλοτίου. Α2.1-33

Πίνακας Α2.1.4.3: Αριθµός, µέλη και µέσο µέγεθος νοικοκυριών κατά Τοπικό ιαµέρισµα ήµου ρυµαλίας (Ε.Σ.Υ.Ε., 2001 Πραγµατικός πληθυσµός) Τ.. ΗΜΟΥ ΡΥΜΑΛΙΑΣ Πραγµατικός Πληθυσµός 2001 % Νοικοκυριά % Μέλη νοικοκυριών Άτοµα /νοικ. Τ.. Χαλκείου 635 10,41 187 9,20 523 2,80 Τ.. Απεράθου 1.078 17,68 367 18,05 1.019 2,78 Τ.. αµαριώνος 557 9,13 205 10,08 543 2,65 Τ.. ανακού 162 2,66 59 2,90 162 2,75 Τ.. Κεραµωτής 76 1,25 31 1,52 68 2,19 Τ.. Κορωνίδος 572 9,38 232 11,41 569 2,45 Τ.. Κορώνου 744 12,20 250 12,30 671 2,68 Τ.. Μέσης 116 1,90 40 1,97 105 2,63 Τ.. Μονής 230 3,77 79 3,89 217 2,75 Τ.. Σκαδού 126 2,07 48 2,36 109 2,27 Τ.. Φιλοτίου 1.803 29,56 535 26,32 1712 3,20 ΣΥΝΟΛΟ 6.099 100% 2.033 100% 5698 2,80 Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Το ποσοστό συµµετοχής κάθε Τ.. στο συνολικό αριθµό νοικοκυριών του ήµου παρουσιάζεται στο ιάγραµµα 2.1.4.2, συγκρινόµενο ταυτόχρονα µε το αντίστοιχο ποσοστό συµµετοχής κάθε Τ.. στο σύνολο του πραγµατικού πληθυσµού του Ο.Τ.Α. Το υψηλότερο ποσοστό καταγράφεται στο Τ.. Φιλοτίου (26,32%) ενώ το µικρότερο στο Τ.. Κεραµωτής (1,52%). ιάγραµµα Α2.1.4.2: Ποσοστιαία κατανοµή νοικοκυριών και πραγµατικού πληθυσµού ήµου ρυµαλίας κατά Τοπικό ιαµέρισµα (Ε.Σ.Υ.Ε. 2001, Πραγµατικός πληθυσµός) 35,00 30,00 25,00 % 20,00 15,00 Πραγµατικός Πληθυσµός 2001 Νοικοκυριά 10,00 5,00 0,00 Τ.. Χαλκείου Τ.. Απεράθου Τ.. αµαριώνος Τ.. ανακού Τ.. Κεραµωτής Τ.. Κορωνίδος Τ.. Κορώνου Τ.. Μέσης Τ.. Μονής Τ.. Σκαδού Τ.. Φιλοτίου Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Α2.1-34

Τέλος, στο ιάγραµµα Α2.1.4.3 παρουσιάζεται η ποσοστιαία µεταβολή στον αριθµό των νοικοκυριών κατά Τ.. ήµου ρυµαλίας για τη δεκαετία 1991-2001, σε επίπεδο πραγµατικού πληθυσµού. Υψηλότερα ποσοστά αύξησης καταγράφονται στα Τ.. Φιλοτίου (18,1%), Μονής (16,18%), ανακού (15,69%) και αµαριώνος (13,26%). Πτωτικές τάσεις παρουσιάζονται στα Τ.. Κεραµωτής (-3,13%), Σκαδού (-4%), Μέσης (-4,76%) και Κορώνου (-6,02%). ιάγραµµα Α2.1.4.3: Ποσοστιαία µεταβολή αριθµού νοικοκυριών κατά Τ.. ήµου ρυµαλίας στη δεκαετία 1991-2001 (Ε.Σ.Υ.Ε. 1991-2001, Πραγµατικός πληθυσµός) Αριθµός Νοικοκυριών - Πραγµατικός Πληθυσµός Σύνολο Τ.. Φιλοτίου Τ.. Σκαδού Τ.. Μονής Τ.. Μέσης Τ.. Κορώνου Τ.. Κορωνίδος Τ.. Κεραµωτής Τ.. ανακού Τ.. αµαριώνος Τ.. Απεράθου Τ.. Χαλκείου Μεταβολή 1991-2001 -10% -5% 0% 5% 10% 15% 20% Στους Πίνακες και τα ιαγράµµατα που ακολουθούν παρουσιάζονται τα επίσηµα στοιχεία της Ε.Σ.Υ.Ε. αναφορικά µε τις ανέσεις των κατοικιών του ήµου ρυµαλίας συνολικά και ανά Τοπικό ιαµέρισµα και συγκρίνονται µε τα αντίστοιχα στοιχεία σε επίπεδο ήµου Νάξου και Ν. Κυκλάδων. Ο αριθµός των κανονικών κατοικιών του ήµου σύµφωνα µε την τελευταία απογραφή της Ε.Σ.Υ.Ε. ανέρχεται σε 5.705 (συµπεριλαµβανοµένων και 18 κανονικών κατοικιών που βρίσκονται µέσα σε συλλογικές κατοικίες) έναντι 8.492 κανονικών κατοικιών που διαθέτει ο όµορος ήµος της Νάξου και 93.122 αντίστοιχων κατοικιών του Ν. Κυκλάδων. Όπως διαπιστώνεται στον Πίνακα 2.1.4.4, τα ποσοστά ανέσεων των κανονικών κατοικιών του ήµου ρυµαλίας είναι γενικά χαµηλότερα από τα αντίστοιχα στα υπόλοιπα γεωγραφικά διαµερίσµατα που εξετάζονται, µε τη µεγαλύτερη διαφοροποίηση να εντοπίζεται στο ποσοστό κανονικών κατοικιών που διαθέτουν κεντρική θέρµανση (13,81% στο ήµο ρυµαλίας έναντι 30,83% στο ήµο Νάξου και 23,89% στο Νοµό Α2.1-35

Κυκλάδων). Ως προς τις κανονικές κατοικίες που διαθέτουν λουτρό ή ντους, διαπιστώνεται υστέρηση του ήµου ρυµαλίας σε σχέση µε το ήµο Νάξου και το Νοµό Κυκλάδων κατά την απογραφή του 2001 (79,40% έναντι 93,55% και 93,19% αντίστοιχα). Σχετικά µικρότερη υστέρηση εµφανίζει ο ήµος ρυµαλίας ως προς τις κανονικές κατοικίες που διαθέτουν κουζίνα (89,55% έναντι 98,28% στο ήµο Νάξου και 96,87% στο Ν. Κυκλάδων), καθώς και ηλεκτρικό φως (89,94% έναντι 97,46% στο ήµο Νάξου και 95,88% στο Ν. Κυκλάδων). Σύµφωνα µε την τελευταία απογραφή της Ε.Σ.Υ.Ε., σχεδόν όλες οι κανονικές κατοικίες και στα τρία γεωγραφικά διαµερίσµατα που εξετάζονται διαθέτουν ύδρευση, αποχωρητήριο και αποχέτευση σε ποσοστό υψηλότερο του 95%. Πίνακας Α2.1.4.4: Συγκριτική παρουσίαση ανέσεων κανονικών κατοικιών σε ήµο ρυµαλίας, ήµο Νάξου και Νοµό Κυκλάδων (Ε.Σ.Υ.Ε.,2001 Μόνιµος πληθυσµός) Π ε ρ ι ο χ έ ς Σύνολο κανονικών κατοικιών* Kουζίνα A ν έ σ ε ι ς κ α ν ο ν ι κ ώ ν κ α τ ο ι κ ι ώ ν Hλεκτρικό φως Λουτρό ή ντους Ύδρευση Kεντρική θέρµανση Aποχωρητήριο Aποχέτευση. ΡΥΜΑΛΙΑΣ 5.705 89,55% 89,94% 79,40% 95,67% 13,81% 98,97% 99,19%. ΝΑΞΟΥ 8.492 98,28% 97,46% 93,55% 99,36% 30,83% 99,66% 99,72% Ν. ΚΥΚΛΑ ΩΝ 93.122 96,87% 95,88% 93,19% 98,04% 23,89% 99,58% 99,61% (*) Στον πίνακα περιλαµβάνονται οι κανονικές κατοικίες µέσα σε συλλογικές Πηγή: Ε.Σ.Υ.Ε., ιδία επεξεργασία Α2.1-36

Επικεντρώνοντας την ανάλυση στις κανονικές κατοικίες του ήµου ρυµαλίας που δεν βρίσκονται µέσα σε συλλογικές, διαπιστώνονται οι ακόλουθες τάσεις σε επίπεδο ανέσεων για το χρονικό διάστηµα 1991-2001, σύµφωνα πάντοτε µε τα επίσηµα στοιχεία της Ε.Σ.Υ.Ε.: Το ποσοστό των κατοικιών µε δίκτυο αποχέτευσης αυξήθηκε σε 79,1% το έτος 2001, έναντι ποσοστού 60,4% το έτος 1991. Στη δεκαετία 1991-2001 εκµηδενίστηκε σχεδόν το ποσοστό των κανονικών κατοικιών που δεν διέθεταν αποχέτευση (από 11,1% το 1991 σε 0,8% το 2001). Το ποσοστό των κατοικιών που χρησιµοποιούν άλλο σύστηµα αποχέτευσης (π.χ. βόθρος) διαµορφώνεται σε 20,1% το έτος 2001, µειωµένο κατά 8,3% σε σχέση µε το αντίστοιχο ποσοστό για το έτος 1991. Οι κανονικές κατοικίες του ήµου που δεν διαθέτουν αποχωρητήριο µειώθηκαν σε 1% το 2001 έναντι ποσοστού 12% το 1991. Σύµφωνα µε την τελευταία απογραφή της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, το 76,8% των κανονικών κατοικιών διαθέτουν αποχωρητήριο µε υδραυλική εγκατάσταση µέσα στην κατοικία. Το ποσοστό των κανονικών κατοικιών που διαθέτουν κεντρική θέρµανση παραµένει εξαιρετικά χαµηλό και στις δύο χρονικές περιόδους αναφοράς, παρά το γεγονός ότι στο διάστηµα 1991-2001 το συγκεκριµένο ποσοστό αυξήθηκε από 2,4% σε 13,8%. Οι κανονικές κατοικίες που δεν διαθέτουν καθόλου θέρµανση αυξήθηκαν από 44,9% το 1991 σε 51,7% το 2001, αποτελώντας την επικρατέστερη κατηγορία κατοικιών για το έτος 2001. Αντίστοιχα, το έτος 1991 οι περισσότερες κατοικίες του ήµου ρυµαλίας διέθεταν άλλο είδος θέρµανσης (κυρίως τζάκι) σε ποσοστό 52,6%. Το ποσοστό αυτό µειώθηκε τη δεκαετία που µεσολάβησε, παραµένοντας ωστόσο αρκετά υψηλό (34,4% το 2001). Στους Πίνακες Α2.1.4.5 και Α2.1.4.6, καθώς και στο ιάγραµµα Α2.1.4.4 παρουσιάζονται οι ανέσεις των κατοικιών του ήµου ρυµαλίας για τα έτη 1991 και 2001, τόσο σε απόλυτα όσο και σε ποσοστιαία µεγέθη. Α2.1-37