10 ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Εικόνες του 21 ου Αιώνα 7-16 Μαρτίου 2008 ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΤΕΛΕΤΗ ΛΗΞΗΣ 10 ΟΥ ΦΕΣΤΙΒΆΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Μέσα σε μια ιδιαίτερα γιορτινή ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 15 Μαρτίου το βράδυ στον κινηματογράφο Ολύμπιον η τελετή λήξης του επετειακού 10 ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης - Εικόνες του 21 ου αιώνα. Παρουσιάστρια της βραδιάς ήταν η Μάγια Τσόκλη η οποία ανοίγοντας την βραδιά, είπε ότι το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης είναι ένας επιτυχημένος θεσμός σε διεθνές επίπεδο, ο οποίος από την πρώτη στιγμή, στάθηκε δίπλα στα παγκόσμια ζητήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα. «Αυτή τη στιγμή το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θεωρείται το τρίτο σημαντικότερο Φεστιβάλ του είδους του στην Ευρώπη μετά το Φεστιβάλ του Άμστερνταμ και του Παρισιού. Στα 10 χρόνια που πέρασαν είχαμε την υποστήριξη σημαντικών ανθρώπων της εποχής μας, ακτιβιστών, ανθρώπων της τέχνης και της σκέψης αλλά και την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε εξαιρετικές διεθνείς και ελληνικές παραγωγές και να γνωρίσουμε και να εκτιμήσουμε το ντοκιμαντέρ ως κινηματογραφικό είδος», επεσήμανε μεταξύ άλλων η κ. Τσόκλη. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, Δημήτρης Εϊπίδης καλωσόρισε τους προσκεκλημένους λέγοντας χαρακτηριστικά: «Η σημερινή μέρα δεν είναι μόνο μια επέτειος της δεκαετίας που συμπληρώθηκε, αλλά μια ευκαιρία για απολογισμό, για νέα στοιχήματα, για νέους φιλόδοξους στόχους που μπορούμε να πετύχουμε με τη βοήθεια όσων μας στήριξαν και μας στηρίζουν». Ο κ. Εϊπίδης ευχαρίστησε μεταξύ άλλων το Υπουργείο Πολιτισμού, το Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης, το Δήμο Θεσσαλονίκης, το Ελληνικό Κέντρου Κινηματογράφου, τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, την ΕΡΤ, την ΕΡΤ 3, το πρόγραμμα MEDIA, αλλά και τους σκηνοθέτες και τους παραγωγούς που εμπιστεύθηκαν το έργο τους και το κοινό για το οποίο χαρακτηριστικά σημείωσε: «Είστε η κινητήριος δύναμη
του Φεστιβάλ. Χωρίς τη δική σας παρουσία τίποτα απ όσα κάνουμε δεν θα είχε λόγο ύπαρξης». Ακολούθησε η απονομή των βραβείων στα ντοκιμαντέρ που ξεχώρισαν στο πλαίσιο του 10 ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Η απονομή ξεκίνησε με το βραβείο καλύτερης ταινίας της ενότητας Κοινωνία και Περιβάλλον που κέρδισε το ντοκιμαντέρ Για το νερό: άνθρωποι και κίτρινα μπιτόνια του Udo Maurer. Το βραβείο απένειμε ο Κωνσταντίνος Λιαρίκος, υπεύθυνος περιβαλλοντικών προγραμμάτων της WWF Hellas, σχολιάζοντας πως αυτό το ειδικό βραβείο είναι ένα δείγμα της ευαισθησίας αυτού του θεσμού για το περιβάλλον και πρόσθεσε: «Το βραβείο το κερδίζει φέτος ένα ντοκιμαντέρ το οποίο μέσα από τρεις διαφορετικές ιστορίες μας έδειξε την πραγματική σχέση του ανθρώπου και του περιβάλλοντος. Μας ενημέρωσε, μας εκπαίδευσε, μας υπενθύμισε την ανάγκη να προσαρμόζονται οι άνθρωποι στους ρυθμούς της φύσης, μας αποκάλυψε τι συμβαίνει όταν οι άνθρωποι σε ρόλους μικρών θεών προσπαθούν να μεταβάλουν το περιβάλλον δραστικά». Ακολούθησε το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας για την καλύτερη ταινία της ενότητας Ανθρώπινα Δικαιώματα και Πρόσωπα του Φασισμού το οποίο κέρδισε η ταινία Η τιμή της ζάχαρης του Bill Haney. Το βραβείο απένειμε η Ειρήνη Τσολάκη, μέλος του Δ.Σ. του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας η οποία τόνισε ότι «η τέχνη του ντοκιμαντέρ βλέπει την πραγματικότητα κατάματα και μας προκαλεί να κάνουμε κι εμείς το ίδιο και να αντιδράσουμε στη βία, την εξαθλίωση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, στην αδιαφορία» και συμπλήρωσε: «Ηταν μία πάρα πολύ δύσκολη επιλογή. Εκείνο που διαπιστώνει κανείς βλέποντας όλα αυτά τα πολύ σημαντικά ντοκιμαντέρ είναι ότι καλείται να αποφασίσει για το ποιο είδος παραβίασης είναι το χειρότερο και το σκληρότερο». Το βραβείο παρέλαβε, εκ μέρους του σκηνοθέτη, ο διευθυντής του Φεστιβάλ True or False του Μισούρι David Wilson. Σειρά είχαν τα βραβεία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου FIPRESCI. Το βραβείο FIPRESCI για ελληνική παραγωγή απονεμήθηκε στην ταινία Οι εραστές της Αξού σε σκηνοθεσία Νίκου Λυγγούρη, «για τον υπέροχο και γαλήνιο τρόπο με τον οποίο η ταινία παρουσιάζει το πως η αμοιβαία αγάπη απαλύνει τα γηρατειά και τις δυσκολίες της ζωής», όπως σχολίασε ο πρόεδρος της κριτικής επιτροπής της FIPRESCI, Michel Euvrard. Το βραβείο της Ομοσπονδίας σε ξένη παραγωγή, απονεμήθηκε στην ταινία Να σαι σαν τους άλλους από τον Καναδά σε σκηνοθεσία Tanaz Eshagian, καθώς σύμφωνα με το σκεπτικό της επιτροπής «μέσα από τους δυνατούς της χαρακτήρες, αποκαλύπτει πως η κυριολεκτική μετάφραση αγίων βιβλίων και κειμένων μπορεί να καταπιέσει τόσο τους ανθρώπους, ώστε να τους οδηγήσει ακόμα και στην αλλαγή φύλου». Ακολούθησε η απονομή του βραβείου τηλεοπτικής προβολής της ΕΡΤ στην ταινία Οι εραστές της Αξού του Νίκου Λυγγούρη από την ενότητα Μικρές
Αφηγήσεις. Την βράβευση έκανε ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής της ΕΡΤ3 Αναστάσιος Σπηλιόπουλος. Ο κ. Σπηλιόπουλος τόνισε ότι το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θα συνεχίσει να έχει και στο μέλλον την συμπαράσταση της ΕΡΤ3 στο έργο του, ενώ επεσήμανε ότι η επιλογή της ταινίας ήταν εξαιρετικά δύσκολη λόγω της υψηλής ποιότητας όλων των συμμετοχών. Κατέληξε λέγοντας: «Η ΕΡΤ3 θεσμοθέτησε χρηματικό έπαθλο 3000 ευρώ για το καλύτερο ντοκιμαντέρ, το οποίο και θα μεταδοθεί μέσω της ΕΡΤ3». Στη συνέχεια απονεμήθηκε το βραβείο του Υπουργείου Μακεδονίας - Θράκης σε ντοκιμαντέρ της ενότητας Πορτρέτα - Ανθρώπινες διαδρομές, το οποίο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο των 6000 ευρώ. Το βραβείο απέσπασε η ταινία Ο καθρέφτης και το μαχαίρι του Δημήτρη Βερνίκου. Την απονομή έκανε ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Μακεδονίας - Θράκης, καθηγητής Λουκάς Ανανίκας ο οποίος ανακοίνωσε την απόφαση του Υπουργού Μακεδονίας - Θράκης Μαργαρίτη Τσίμα, να καθιερώσει από φέτος βραβείο για μια ταινία ντοκιμαντέρ που θα γυριστεί στο χώρο της Μακεδονίας και της Θράκης ή θα έχει αυτή την περιοχή ως θέμα της, και θα συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 6000 ευρώ. Σειρά είχαν τα βραβεία του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Το ΕΚΚ, απένειμε δύο ισότιμα βραβεία σε ταινίες τεκμηρίωσης μεσαίου μήκους που συνοδεύονται από χρηματικό έπαθλο 2000 ευρώ το καθένα, στα ντοκιμαντέρ Etel Adnan Εξόριστες λέξεις της Βουβούλας Σκούρα και Αλεξ του Αλέξανδρου Παπανικολάου και της Έμιλυ Γιαννούκου, καθώς και τέσσερα ισότιμα βραβεία σε ταινίες τεκμηρίωσης μεγάλου μήκους που συνοδεύονται από 3.000 ευρώ το καθένα - στα ντοκιμαντέρ: Ο τρίτος Τάκης της Κατερίνας Πατρώνη, Ο Καθρέφτης και το μαχαίρι του Δημήτρη Βερνίκου, Οι εραστές της Αξού, του Νίκου Λυγγούρη και Πουλιά στο βάλτο της Αλίντας Δημητρίου. Την απονομή έκανε ο αντιπρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου Δημήτρης Σοφιανόπουλος ο οποίος κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, τόνισε ότι το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου θα εξακολουθήσει να ενισχύει το ντοκιμαντέρ, συνεχίζοντας το πρόγραμμα Τεκμήριο με την ΕΡΤ, όπου κάθε χρόνο χρηματοδοτεί έξι ντοκιμαντέρ μεσαίου μήκους και δύο μεγάλου και πρόσθεσε ότι το Κέντρο στο πλαίσιο των αλλαγών στον κανονισμό χρηματοδοτήσεων σκοπεύει να ενισχύσει έτοιμα ντοκιμαντέρ, τα οποία εφόσον κριθούν αξιόλογα, μπορεί να ενισχυθούν μέχρι και με 60000 ευρώ. Τέλος δόθηκαν τα τέσσερα βραβεία κοινού στα οποία φέτος για πρώτη φορά ήταν χορηγός ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός. Στη σκηνή ανέβηκε ο Πρόεδρος της ΕΡΤ Χρήστος Παναγόπουλος, ο οποίος ευχήθηκε στο φεστιβάλ να τα εκατοστήσει και να είναι πάντα φρέσκο και ζωντανό. Στη συνέχεια απάνειμε το Βραβείο Κοινού Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού σε ξένη παραγωγή άνω των 45 λεπτών, το οποίο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 4000 ευρώ στο ντοκιμαντέρ Μέσ απ αυτά τα μάτια της Hilary Helstein. Η δημιουργός ευχαρίστησε ιδιαίτερα το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
και δήλωσε ότι μια τέτοια διάκριση σημαίνει πολλά για την ίδια γιατί όπως εξήγησε τη βοηθάει να πετυχαίνει το σκοπό της που είναι να αγγίζει τις ψυχές των ανθρώπων. Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης Δημήτρης Εϊπίδης απένειμε το Βραβείο Κοινού Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού για ξένη ταινία κάτω των 45 λεπτών που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 2000 ευρώ, στο ντοκιμαντέρ Η πόλη των γερανών της Eva Weber. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους της δημιουργού, η καθηγήτρια Αγγελική Αθανασιάδου πρόεδρος του τμήματος Αγγλικής Φιλολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού Ανδρέας Μαρτίνης, ο οποίος όπως τόνισε, σκοπεύει να εισηγηθεί στο Δ.Σ. του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, να αυξήσει από του χρόνου τα ποσά των βραβείων κοινού, σε 20.000 ευρώ για τα ντοκιμαντέρ διάρκειας κάτω των 45 λεπτών και σε 30.000 ευρώ για ντοκιμαντέρ διάρκειας άνω των 45 λεπτών. Στη συνέχεια ο κ. Μαρτίνης απένειμε το Βραβείο Κοινού για ελληνική ταινία κάτω των 45 λεπτών στο ντοκιμαντέρ The Archelon Bubble του Ελευθέριου Φυλακτού, καθώς και το βραβείο κοινού για ελληνική ταινία άνω των 45 λεπτών στο ντοκιμαντέρ Πουλιά στο Βάλτο της Αλίντας Δημητρίου. Παραλαμβάνοντας το βραβείο του, ο Ελευθέριος Φυλακτός ευχαρίστησε το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, αλλά και τους εθελοντές του συλλόγου «Αρχέλων» που τον φιλοξένησαν. Εμφανώς συγκινημένη η Αλίντα Δημητρίου παρέλαβε το βραβείο της, σημειώνοντας πως αυτό το βραβείο δεν ανήκει στην ίδια αλλά στην Αντίσταση. «Το ότι υπάρχουμε τώρα εδώ», είπε χαρακτηριστικά «είναι χάριν της Αντίστασης». Ο Δημήτρης Εϊπίδης έκλεισε την τελετή απονομής βραβείων του φετινού 10 ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, εκφράζοντας τις ευχαριστίες του στους συνεργάτες του, τους οποίους και κάλεσε επί σκηνής, ενώ αμέσως μετά ακολούθησε η προβολή της βραβευμένης - με το βραβείο κοινού - ταινίας Μέσ απ αυτά τα μάτια της Hilary Helstein. Στην τελετή λήξης του 10 ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, ο γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Μακεδονίας Θρακής Λουκάς Ανανίκας, ο Γενικός Πρόξενος των ΗΠΑ Hoyot Brian Yee, ο Γενικός πρόξενος Τουρκίας Hakan Abaci, ο Διευθυντής της ΕΡΤ 3 Γεώργιος Φράστανλης, ο Πρόεδρος της ΕΡΤ Χρήστος Παναγόπουλος, ο πρόεδρος της ΕΡΤ3 Αναστάσιος Σπηλιόπουλος, ο αντιπρόεδρος του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου Δημήτρης Σοφιανόπουλος, η Γενική Διευθύντρια της ΕΡΤ3 Θάλεια Ιωαννίδου - Καραθανάση, ο Πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού Ανδρέας Μαρτίνης, η Προϊσταμένη Διεύθυνσης Κινηματογράφου και Οπτικοακουστικών Μέσων του Υπουργείο Πολιτισμού Δήμητρα Αργυρού, η Ειρήνη Τσολάκη, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του
ελληνικού τμήματος Διεθνούς Αμνηστίας, ο υπεύθυνος περιβαλλοντικών δράσεων της WWF Ελλάς Κωνσταντίνος Λιαρίκος, ο πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών Χάρης Παπαδόπουλος, η πρόεδρος Αγγλικής Φιλολογίας του ΑΠΘ Αγγελική Αθανασιάδου, ο Διευθυντής του Goethe Karl Heinz Thalmann, η υπεύθυνη εθελοντισμού του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού Βούλα Πατουλίδου, καθώς και τα τιμώμενα πρόσωπα του φετινού Φεστιβάλ, Τζο Μπέρλιντζερ, Μπρους Σινόφσκι, Άρτο Χαλόνεν και Σωτήρης Δανέζης.