ΛΑΙΟΝ ΡΕΝΤΑΛ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, ΕΚΜΙΣΘΩΣΗΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ, ΜΟΤΟΣΙΚΛΕΤΩΝ, ΣΚΑΦΩΝ ΚΑΙ Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις της 31 ης εκεµβρίου 2009 (Περίοδος 1 η Ιανουαρίου 2009 έως 31 η εκεµβρίου 2009) Σύµφωνα µε τις αρχές των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς Οι συνηµµένες Οικονοµικές καταστάσεις εγκρίθηκαν από το ιοικητικό Συµβούλιο της «ΛΑΙΟΝ ΡΕΝΤΑΛ Α.Ε.» την 30.4.2010 και έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.sixt.gr
Οικονοµικές καταστάσεις σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς για την περίοδο από 1 Ιανουαρίου έως Αρ. Μ.Α.Ε.: 41388/01 Τ/Β/98/59 Λεωφ. Κηφισού 138 140 Περιστέρι Αττικής Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 2
Περιεχόµενα Σελίδα I. Έκθεση ιαχειρίσεως του ιοικητικού Συµβουλίου 4 II. Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή 9 III. Κατάσταση οικονοµικής θέσης 11 IV. Κατάσταση συνολικών εσόδων 12 V. Κατάσταση µεταβολών Ιδίων κεφαλαίων 13 VI. Κατάσταση ταµειακών ροών 14 VII. Προσάρτηµα στις ετήσιες οικονοµικές καταστάσεις 15 1. Γενικές πληροφορίες 15 2. Σύνοψη σηµαντικών λογιστικών πολιτικών 15 3. ιαχείριση χρηµατοοικονοµικού κινδύνου 33 4. Σηµαντικές λογιστικές εκτιµήσεις και κρίσεις της διοικήσεως 36 5. Ενσώµατα περιουσιακά στοιχεία Στόλος 37 6. Λοιπά ενσώµατα πάγια περιουσιακά στοιχεία 38 7. Άυλα περιουσιακά στοιχεία 39 8. Αναβαλλόµενη φορολογία 40 9. Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις 41 10. Ταµειακά διαθέσιµα και ισοδύναµα 42 11. Μετοχικό κεφάλαιο 42 12. Αποθεµατικά 42 13. Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία 43 14. άνεια 44 15. Προβλέψεις για λοιπές υποχρεώσεις και έξοδα 45 16. Προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 45 17. Φόροι και ασφαλιστικές εισφορές 46 18. Ανάλυση των εσόδων 46 19. Χρηµατοοικονοµικά έσοδα / έξοδα καθαρά 46 20. Κατανοµή εξόδων σε κέντρα κόστους 47 21. Παροχές σε εργαζοµένους 47 22. Αποσβέσεις ενσώµατων παγίων και άυλων περιουσιακών στοιχείων 48 23. Φόρος εισοδήµατος 48 24. Ενδεχόµενες υποχρεώσεις 48 25. Συναλλαγές µε συνδεδεµένα 48 26. Γεγονότα µετά την ηµεροµηνία του Ισολογισµού 49 27. Αλλαγή λογιστικών πολιτικών / εκτιµήσεων 49 Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 3
I. Έκθεση ιαχειρίσεως του ιοικητικού Συµβουλίου ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΑΝΩΝΥΜΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ «ΛΑΪΟΝ ΡΕΝΤΑΛ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ,» ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ 2009 Κύριοι Μέτοχοι, Το ιοικητικό Συµβούλιο σε ειδική συνεδρίαση που έγινε για να εξετάσει τα στοιχεία των Οικονοµικών Καταστάσεων (Ισολογισµού) για την 11η εταιρική χρήση 1/1/2009-31/12/2009, δηλαδή των Καταστάσεων Οικονοµικής Θέσης της 31ης εκεµβρίου 2009, Μεταβολών Καθαρής Θέσης, Συνολικών Εσόδων και Ταµειακών Ροών, οι οποίες, όπως και την προηγούµενη χρήση, συντάχθηκαν βάσει των.π.χ.α. /.Λ.Π., και µετά από λεπτοµερή έλεγχο των δεδοµένων των βιβλίων και στοιχείων της εταιρείας, κατέληξε οµόφωνα στα παρακάτω: ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Κατά τη χρήση του 2009 (11η εταιρική) ο κύκλος εργασιών της εταιρείας ανήλθε στα 57.928.205,66 (από τα οποία ποσό 43.776.670,56 ευρώ αφορά τα έσοδα από ενοικιάσεις αυτοκινήτων και λοιπά συναφή, και ποσό 14.151.535,10 ευρώ αφορά την πώληση µεταχειρισµένων αυτοκινήτων του στόλου) παρουσιάζοντας µείωση κατά 11,68% περίπου σε σύγκριση µε τα τα αντίστοιχα στοιχεία της προηγούµενης χρήσης. Η µείωση όµως αυτή οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στη µείωση των πωλήσεων µεταχειρισµένων αυτοκινήτων κατά 34,96% περίπου, σε σύγκριση µε την προηγούµενη χρήση 2008 που ανέρχονταν σε 21.758.131,20 ευρώ, ενώ οριακή µείωση κατά 0,12% περίπου υπήρξε για τα έσοδα από ενοικιάσεις αυτοκινήτων, σε σύγκριση µε τη προηγούµενη χρήση 2008 που ανέρχονταν σε 43.830.425,72 ευρώ. Τα συνολικά έσοδα έφθασαν τα 60.198.215,75 ευρώ παρουσιάζοντας µείωση κατά 11,15% περίπου σε σύγκριση µε τη προηγούµενη χρήση 2008 όπου ανέρχονταν σε 67.751.952,76 ευρώ. Τα καθαρά αποτελέσµατα (ζηµίες) της χρήσης 2009 ανήλθαν στο ποσό των 500.559,68 ευρώ, ενώ τη χρήση 2008 υπήρχαν ζηµίες ποσού 78.162,31 ευρώ. Έτσι οι συσσωρευµένες ζηµιές την 31/12/2009 ανέρχονται πλέον στό ποσό των 2.432.868,46 ευρώ, έναντι συσσωρευµένων ζηµιών ποσού 1.932.308,78 ευρώ την 31/12/2008. Το µικτό κέρδος εκµετάλλευσης ανήλθε σε ευρώ 2.630.422,09, έναντι ποσού ευρώ 7.374.268,41 την προηγούµενη χρήση, που αντιστοιχεί σε Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 4
ποσοστό 4,54% περίπου επί των πωλήσεων (έναντι ποσοστού 11,24% της προηγούµενης χρήσης) παρουσιάζοντας µεγάλη µείωση, οφειλόµενη κυρίως στην πώληση των µεταχειρισµένων αυτοκινήτων, η οποία παρουσίασε ζηµία 1.802.394,94 ευρώ (έναντι κέρδους 15.334,83 ευρώ την προηγούµενη χρήση 2008), ενώ το µικτό κέρδος από την ενοικίαση αυτοκινήτων ανήλθε σε 4.432.817,03, δηλαδή ποσοστό 10,13% περίπου επί των αντίστοιχων εσόδων (έναντι αντίστοιχου ποσοστού 16,79% της προηγούµενης χρήσης). Η ζηµία από την πώληση των µεταχειρισµένων αυτοκινήτων οφείλεται κατά κύριο λόγο στη πολιτική ταχύτερης εκποίησης του στόλου της εταιρείας (µε µείωση τιµών κυρίως της χονδρικής πώλησης), σε συνδυασµό µε τη χαµηλή δυνατότητα απορρόφησης της προσφοράς µεταχειρισµένων αυτοκινήτων από την αγορά, ώστε να καλυφθεί η απαιτούµενη ταµειακή ρευστότητα για την ανανέωση του στόλου (µε αυτοχρηµατοδότηση) και την προσπάθεια µείωσης των δανειακών υποχρεώσεων της εταιρείας. Η µείωση του ποσοστού µικτού κέρδους από την ενοικίαση αυτοκινήτων (από 16.79% σε 10,13%) οφείλεται στο αυξηµένο κατά 20% περίπου σε σχέση µε το 2008, κόστος αποµείωσης (αποσβέσεις) της αξίας του στόλου αυτοκινήτων της εταιρείας (λόγω των συνθηκών αβεβαιότητας και ύφεσης που επικρατούν στην αγορά αυτοκινήτου) και έτσι, ενώ το λοιπό κόστος πωλήσεων µειώθηκε κατά 2% περίπου, το συνολικό κόστος πωλήσεων παρουσιάζεται αυξηµένο κατά 8% περίπου σε σχέση µε την προηγούµενη χρήση. Τα καθαρό χρηµατοοικονοµικό κόστος ανήλθε σε ποσό 4.318.227,09 ευρώ αντί ποσού 6.552.301,19 ευρώ κατά τη χρήση 2008, και παρουσίασε µείωση κατά 34,10% περίπου, λόγω της µείωσης του δανεισµού και ιδιαίτερα της µείωσης του κόστους αυτού. Οι µακροπρόθεσµες υποχρεώσεις της εταιρείας προς Τράπεζες (οµολογιακά δάνεια) µειώθηκαν από 50.020.300,00 ευρώ το 2008 σε 35.440.700,00 ευρώ το 2009, ενώ οι βραχυπρόθεσµες αυξήθηκαν από 58.433.742,12 ευρώ το 2008 σε 61.256.918,96 ευρώ το 2009. Οι συνολικές υποχρεώσεις (βραχυπρόθεσµες και µακροπρόθεσµες) προς Τράπεζες την 31/12/2009 ανήλθαν σε ύψος 96.697.618,96 ευρώ (έναντι 108.454.042,12 ευρώ την προηγούµενη χρήση 2008), δηλαδή µειώθηκαν κατά 10,84% σε σχέση µε την προηγούµενη χρήση, λόγω της προσπάθειας µείωσης της δανειακής εξάρτησης και του χρηµατοοικονοµικού κόστους. Ο δείκτης δανειακής κάλυψης (ΞΚ/ΣΕ) ανήλθε τη χρήση 2009 σε ποσοστό 93,90% περίπου ενώ την χρήση 2008 είχε ανέλθει σε ποσοστό 96,30% περίπου. Κατά την τρέχουσα χρήση έγινε αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας κατά ποσό 2.641.500,00 ευρώ µε επιπλέον καταβολή ποσού υπέρ το άρτιο 1.858.500,00. Το κόστος αύξησης του µετοχικού κεφαλαίου ανήλθε σε 29.056,50 ευρώ. Το σύνολο των εξόδων, το 2009 ανήλθε στο ποσό των 48.277.851,61 ευρώ έναντι 48.442.517,13 ευρώ το 2008 είχαµε δηλαδή µια οριακή µείωση Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 5
των συνολικών εξόδων της εταιρείας κατά 0,34%. Ο επιµερισµός των εξόδων του 2009 έγινε ως κάτωθι : ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ : 39.343.853,54 81,50% ΕΞΟ Α ΙΟΙΚΗΣΕΩΣ : 1.483.461,93 3,07% ΕΞΟ Α ΠΩΛΗΣΕΩΝ : 3.064.401,91 6,35% ΑΛΛΑ ΕΞΟ Α : 67.907,14 0,14% ΧΡΗΜ/ΚΟ ΚΟΣΤΟΣ : 4.318.227,09 8,94% 48.277.851,61 100,00% Το κόστος πωληθέντων µεταχειρισµένων αυτοκινήτων (αναπόσβεστη αξία) ανήλθε σε 15.953.930,03 ευρώ. Οι επενδύσεις της χρήσης σε πάγια περιουσιακά στοιχεία ανήλθαν σε 24.259.125,24 ευρώ και αναλυτικά επενδύθηκαν σε : ι) Εγκαταστάσεις σε ακίνητα τρίτων : 177.794,33 ευρώ ιι) Μηχανήµατα : 12.237,45 ευρώ ιιι) Μεταφορικά µέσα : 23.969.694,79 ευρώ ιv) Έπιπλα & λοιπό εξοπλ. : 84.555,45 ευρώ v) Άϋλα στοιχεία : 14.843,22 ευρώ ΣΥΝΟΛΟ 24.259.125,24 ευρώ Οι ανωτέρω επενδύσεις αφορούν κυρίως την ανάπτυξη του στόλου αυτοκινήτων του τµήµατος µακροχρονίων ενοικιάσεων (Long Term), την ανανέωση µέρους του στόλου αυτοκινήτων που διατίθενται για τις βραχυχρόνιες ενοικιάσεις (RAC), την αποκατάσταση και ανακαίνηση του υποκαταστήµατος στη Λ.Συγγρού (µετά την καταστροφή που υπέστη κατά τα γεγονότα του εκεµβρίου 2008) και γενικά τη βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδοµής των υποκαταστηµάτων της εταιρείας. Η εταιρεία δεν δηµιούργησε νέα υποκαταστήµατα κατά την χρήση του 2009, αλλά αντιθέτως µείωσε, µε κατά τόπους συγχωνεύσεις, τα ήδη υπάρχοντα από 61 σε 53, ακολουθώντας µια πολιτική περιορισµού του κόστους λειτουργίας της, προκειµένου να ανταπεξέλθει µε επιτυχία στη δύσκολη οικονοµική περίοδο που διανύουµε. Όσο αφορά το προσωπικό απασχολήθηκαν κατά µέσο όρο 228 άτοµα, παρουσίασε δηλαδή µία µείωση κατά 8,43% περίπου σε σχέση µε την προηγούµενη χρήση (οφειλόµενη στην προσπάθεια µείωσης του λειτουργικού κόστους), ενώ στην περίοδο αιχµής έφτασε τα 287 άτοµα συνολικά. Ανάλυση και πληροφορίες των απαιτήσεων και υποχρεώσεων της εταιρείας αναφέρονται στο προσάρτηµα, στον Ισολογισµό και στα Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 6
αποτελέσµατα χρήσης, τα οποία είναι αναρτηµένα και στην ιστοσελίδα sixt.gr της εταιρείας στο διαδίκτυο. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Η πραγµατική εικόνα της οικονοµικής θέσης της εταιρείας είναι σαφώς καλύτερη από ότι εµφανίζεται στον Ισολογισµό µε δεδοµένη την φήµη και πελατεία που έχει αποκτήσει. Επίσης οι µελλοντικές τιµολογήσεις και εισπράξεις από ήδη συναφθείσες συµβάσεις µακροχρόνιας µίσθωσης, ανέρχονται στις 31/12/2009 στο ποσό των 39.683.711,18 ευρώ. Προβλήµατα ρευστότητας δεν προβλέπεται να αντιµετωπίσει η εταιρεία. Ο δείκτης Γενικής Ρευστότητας ανήλθε τη χρήση 2009 σε ποσοστό 23,17% περίπου ενώ την χρήση 2008 είχε ανέλθει σε ποσοστό 29,14% περίπου. ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Στην τρέχουσα περίοδο αναµένεται µια µείωση του συνολικού κύκλου εργασιών της εταιρείας, οφειλόµενη στη µείωση των εσόδων από µακροχρόνιες µισθώσεις (το µερίδιο των οποίων στον συνολικό κύκλο εργασιών είναι περίπου 60%), τα οποία αναµένεται να µειωθούν λόγω της δυσµενούς για την ελληνική αγορά οικονοµικής συγκυρίας, αλλά και των τροποποιήσεων της φορολογικής νοµοθεσίας σχετικά µε την έκπτωση των δαπανών µίσθωσης και των τεκµηρίων χρήσης αυτοκινήτων µεγάλης αξίας και κυβισµού. ιαρκής στόχος της εταιρείας είναι η περαιτέρω εδραίωση της στην αγορά τόσο των βραχυχρόνιων όσο και των µακροχρονίων ενοικιάσεων, αλλά ειδικότερα για την τρέχουσα περίοδο βασικός της στόχος είναι η θωράκιση της εταιρείας ώστε να ανταπεξέλθει µε επιτυχία και να ξεπεράσει την δύσκολη οικονοµικά περίοδο που διανύουµε. Για τη χρήση 2010 υπολογίζεται ότι ο τζίρος από ενοικιάσεις αυτοκινήτων θα κυµανθεί συνολικά στα 42.800.000,00. Καταβάλλεται ήδη από τη ιοίκηση της εταιρείας έντονη και συστηµατική προσπάθεια για την περαιτέρω µείωση του κόστους και την συστηµατικότερη και καλύτερη παρακολούθηση των εξόδων, κατά τµήµα και υποκατάστηµα. Επίσης η συνεχής προσπάθεια µείωσης της δανειακής εξάρτησης της εταιρείας, σε συνδυασµό µε την σταθεροποίηση των επιτοκίων σε ανεκτά επίπεδα, θα βοηθήσει στη µείωση του χρηµατοοικονοµικού κόστους. Τέλος θα δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα στην προσπάθεια επίτευξης καλύτερων αποτελεσµάτων από την πώληση των µεταχειρισµένων αυτοκινήτων του στόλου της εταιρείας, τα οποία κατά την κλειόµενη χρήση του 2009 ήταν ζηµιογόνα, λόγω της ανάγκης σύντοµης εκποίησης για κάλυψη της ρευστότητας, και επέδρασαν αρνητικά στα συνολικά αποτελέσµατα της εταιρείας. Ευελπιστούµε έτσι ότι τα αποτελέσµατα της τρέχουσας χρήσης, παρά τις δυσκολίες, θα είναι καλύτερα. Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 7
ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ Η εταιρεία δεν έχει στην κατοχή της χρεόγραφα κατά την 31.12.2009 ΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ ιαθέσιµο συνάλλαγµα η εταιρεία δεν έχει. ΑΚΙΝΗΤΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Η εταιρεία δεν έχει ακίνητα στην κατοχή της κατά την 31.12.2009. ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΖΗΜΙΕΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Την παρούσα χρήση προέκυψαν ζηµιές 500.559,68 ευρώ, ενώ το υπόλοιπο ζηµιών την 31/12/2009, αφού αυτές προστεθούν στο υπόλοιπο ζηµιών προηγουµένων χρήσεων εις νέο ευρώ 1.932.308,78, ανέρχεται σε ευρώ 2.432.868,46. Κανένα άλλο σηµαντικό γεγονός δεν έχει συµβεί µέχρι σήµερα. Έχοντας υπόψη ότι µε βάση τα προαναφερθέντα στοιχεία απεικονίσθηκε επακριβώς η οικονοµική κατάσταση της εταιρείας για την χρήση 2009 παρακαλούµε κύριοι µέτοχοι να εγκρίνετε τον ισολογισµό της χρήσεως 2009 και τα αποτελέσµατα χρήσεως και να απαλλάξετε εµάς και τους ελεγκτές από κάθε ευθύνη για την διαχείριση της εταιρικής χρήσης. Αθήνα, 30 Απριλίου 2010 Με εντολή του ιοικητικού Συµβουλίου Η Πρόεδρος έσποινα Θεοχαράκη Α Τ ΑΒ 340089 Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 8
II. Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή Προς τους Μετόχους της «ΛΑΙΟΝ ΡΕΝΤΑΛ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» Έκθεση επί των Οικονοµικών Καταστάσεων Ελέγξαµε τις συνηµµένες οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας «ΛΑΙΟΝ ΡΕΝΤΑΛ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» που αποτελούνται από την κατάσταση οικονοµικής θέσης της, τις καταστάσεις συνολικού εισοδήµατος, µεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταµειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ηµεροµηνία αυτή, καθώς και την περίληψη σηµαντικών λογιστικών αρχών και µεθόδων και τις λοιπές επεξηγηµατικές πληροφορίες. Ευθύνη της ιοίκησης για τις Οικονοµικές Καταστάσεις Η διοίκηση είναι υπεύθυνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των οικονοµικών καταστάσεων σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις εσωτερικές δικλείδες που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση οικονοµικών καταστάσεων απαλλαγµένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική µας ευθύνη είναι να εκφράσουµε γνώµη επί αυτών των οικονοµικών καταστάσεων µε βάση τον έλεγχό µας. ιενεργήσαµε τον έλεγχό µας σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν να συµµορφωνόµαστε µε κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να σχεδιάζουµε και διενεργούµε τον έλεγχο µε σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το εάν οι οικονοµικές καταστάσεις είναι απαλλαγµένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαµβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκµηρίων, σχετικά µε τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις οικονοµικές καταστάσεις. Οι επιλεγόµενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή περιλαµβανοµένης της εκτίµησης των κινδύνων ουσιώδους ανακρίβειας των οικονοµικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιµήσεων κινδύνου, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλείδες που σχετίζονται µε την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των οικονοµικών καταστάσεων της εταιρείας, µε σκοπό το σχεδιασµό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις και όχι µε σκοπό την έκφραση γνώµης επί της αποτελεσµατικότητας των εσωτερικών δικλείδων της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαµβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών αρχών και µεθόδων που χρησιµοποιήθηκαν και του εύλογου των εκτιµήσεων που έγιναν από τη διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των οικονοµικών καταστάσεων. Πιστεύουµε ότι τα ελεγκτικά τεκµήρια που έχουµε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεµελίωση της ελεγκτικής µας γνώµης. Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 9
Γνώµη Κατά τη γνώµη µας, οι συνηµµένες οικονοµικές καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονοµική θέση της Εταιρείας, κατά την, τη χρηµατοοικονοµική της επίδοση και τις ταµειακές της ροές για τη χρήση που έληξε την ηµεροµηνία αυτή, σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θέµα Έµφασης Χωρίς να διατυπώνουµε επιφύλαξη στη γνώµη µας, εφιστούµε την προσοχή σας στις σηµειώσεις Νο 3 και 4 επί των συνηµµένων σηµειώσεων των οικονοµικών καταστάσεων, στις οποίες γίνεται αναφορά στον τρόπο προσδιορισµού της υπολειµµατικής αξίας των αυτοκινήτων που συµπεριλαµβάνονται στα ενσώµατα πάγια στοιχεία της Εταιρείας. Με βάση τις εφαρµοζόµενες διαδικασίες εσωτερικού ελέγχου, ο προσδιορισµός της υπολειµµατικής αξίας των αυτοκινήτων στηρίζεται στην τακτική αξιολόγηση των επιδράσεων εξωτερικών παραγόντων, που ισχύουν στην αγορά. Σηµειώνεται ότι, µε δεδοµένες τις αντιξοότητες που υπάρχουν στην αγορά των αυτοκινήτων, η εκτίµηση των µεταβολών των παραγόντων αυτών εµπεριέχει σχετικό βαθµό υποκειµενικότητας και ως εκ τούτου, οποιαδήποτε αναγκαία επανεκτίµηση της υπολειµµατικής αξίας των αυτοκινήτων θα επηρεάσει τις αποσβέσεις και την αναπόσβεστη αξία του στόλου των αυτοκινήτων της Εταιρείας. Αναφορά επί άλλων Νοµικών και Κανονιστικών θεµάτων Επαληθεύσαµε τη συµφωνία και την αντιστοίχηση του περιεχοµένου της Έκθεσης του ιοικητικού Συµβουλίου µε τις συνηµµένες οικονοµικές καταστάσεις, στα πλαίσια των οριζόµενων από τα άρθρα 43α και 37 του Κ.Ν. 2190/1920. Αθήνα, 28 Μαΐου 2010 Ο ΟΡΚΩΤΟΣ ΕΛΕΓΚΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΜΜ. ΠΑΤΕΡΟΜΙΧΕΛΑΚΗΣ Α.Μ. Σ.Ο.Ε.Λ. 14421 Συνεργαζόµενοι Ορκωτοί Λογιστές α.ε.ο.ε. µέλος της Crowe Horwath International Φωκ. Νέγρη 3, 11257 Αθήνα Αρ. Μ. ΣΟΕΛ 125 Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 10
III. Κατάσταση οικονοµικής θέσης Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 11
IV. Κατάσταση συνολικών εσόδων Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 12
V. Κατάσταση µεταβολών Ιδίων κεφαλαίων Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 13
VI. Κατάσταση ταµειακών ροών Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 14
VII. Προσάρτηµα στις ετήσιες οικονοµικές καταστάσεις 1. Γενικές πληροφορίες Η ΛΑΙΟΝ ΡΕΝΤΑΛ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, και διακριτικό τίτλο «ΛΑΙΟΝ ΡΕΝΤΑΛ A.E.» ιδρύθηκε στην Ελλάδα τον Σεπτέµβριο του 1998 (ΦΕΚ 8353/22.10.1998). Η εταιρεία έχει έδρα στην Ελλάδα, Λεωφ. Κηφισού 138 140 στο Περιστέρι Αττικής. Η ηλεκτρονική διεύθυνση της είναι www.sixt.gr Η ΛΑΙΟΝ ΡΕΝΤΑΛ A.E. παρέχει υπηρεσίες στην ευρύτερη αγορά της ενοικίασης οχηµάτων, καλύπτοντας τόσο την βραχυχρόνια µίσθωση ( Rent a Car), όσο και την µακροχρόνια µίσθωση (Long term). Η ΛΑΙΟΝ ΡΕΝΤΑΛ Α.Ε. παρέχει συνεχώς βελτιούµενες, ποιοτικές, αξιόπιστες και όσο το δυνατόν οικονοµικά συµφερότερες υπηρεσίες σε σχέση µε τον ανταγωνισµό. Η εξυπηρέτηση και η ικανοποίηση του πελάτη είναι από τις βασικότερες επιδιώξεις της και αυτό επιτυγχάνεται µέσα από το προσωποποιηµένο service. Η ΛΑΙΟΝ ΡΕΝΤΑΛ A.E. λόγω των ανωτέρω αντιπροσωπεύει µία αξιόπιστη επιλογή για τους πελάτες της και για αυτό βρίσκεται σε συνεχώς ανοδική πορεία που την κατατάσσει στις µεγαλύτερες της αγοράς ενοικιάσεων οχηµάτων. Η ΛΑΙΟΝ ΡΕΝΤΑΛ A.E., στην κατηγορία του Rent a Car (Rac), δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά από το 1998, ως αποκλειστικός αντιπρόσωπος της SIXT GmbH & Co. Η ιοίκηση της SIXT παρακολουθεί συνεχώς τις εξελίξεις τόσο Ελληνική αγορά ενοικίασης οχηµάτων, όσο και στη διεθνή, προκειµένου έγκαιρα να εντοπίζονται και να εφαρµόζονται νέες τεχνικές διοίκησης µέσω των οποίων αφενός θα αξιοποιείται κατά τον καλύτερο τρόπο η εµπειρία και η τεχνογνωσία της SIXT GmbH & Co και αφετέρου να λαµβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες επιχειρηµατικές συνθήκες και πρακτικές της χώρας µας. Οι παρούσες ετήσιες οικονοµικές καταστάσεις έχουν συνταχθεί σύµφωνα µε τα υιοθετηθέντα από την Ευρωπαϊκή Ένωση ιεθνή Λογιστικά Πρότυπα και είναι οι πρώτες ετήσιες που συντάσσονται και δηµοσιοποιούνται πάνω σε αυτή τη βάση και είναι εκφρασµένες σε ευρώ. 2. Σύνοψη σηµαντικών λογιστικών πολιτικών 2.1 Αρχές σύνταξης των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων Οι οικονοµικές αυτές καταστάσεις έχουν συνταχθεί για τη χρήση που έληξε την, σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς ( ΠΧΑ) περιλαµβανοµένων των ιεθνών Λογιστικών Προτύπων ( ΛΠ) και των ερµηνειών που έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή ιερµηνειών των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως έχουν υιοθετηθεί από την Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 15
Ευρωπαϊκή Ένωση και τα ΠΧΑ που έχουν εκδοθεί από το Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών Προτύπων (Σ ΛΠ). Η σύνταξη των οικονοµικών καταστάσεων σύµφωνα µε τα ΠΧΑ απαιτεί τη χρήση ορισµένων σηµαντικών λογιστικών εκτιµήσεων και την άσκηση κρίσης από τη ιοίκηση στη διαδικασία εφαρµογής των λογιστικών αρχών. Επίσης απαιτείται η χρήση υπολογισµών και υποθέσεων που επηρεάζουν τα αναφερθέντα ποσά των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, τη γνωστοποίηση ενδεχόµενων απαιτήσεων και υποχρεώσεων κατά την ηµεροµηνία των οικονοµικών καταστάσεων και τα αναφερθέντα ποσά εισοδηµάτων και εξόδων κατά τη διάρκεια του έτους υπό αναφορά. Παρά το γεγονός ότι αυτοί οι υπολογισµοί βασίζονται στην καλύτερη δυνατή γνώση της ιοίκησης σε σχέση µε τις τρέχουσες συνθήκες και ενέργειες, τα πραγµατικά αποτελέσµατα µπορεί τελικά να διαφέρουν από αυτούς τους υπολογισµούς. Οι περιοχές που αφορούν περίπλοκες συναλλαγές και εµπεριέχουν σχετικό βαθµό υποκειµενικότητας, ή οι υποθέσεις και εκτιµήσεις που είναι σηµαντικές για τις οικονοµικές καταστάσεις αναφέρονται στη Σηµείωση 4.. 2.2 Νέα πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερµηνείες Συγκεκριµένα νέα πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερµηνείες έχουν εκδοθεί, τα οποία είναι υποχρεωτικά για λογιστικές περιόδους που ξεκινούν κατά τη διάρκεια της παρούσας χρήσης ή µεταγενέστερα. Η εκτίµηση της εταιρίας σχετικά µε την επίδραση από την εφαρµογή αυτών των νέων προτύπων και διερµηνειών παρατίθεται παρακάτω. Πρότυπα υποχρεωτικά για τη χρήση που έληξε την : ΛΠ 1 (Αναθεωρηµένο) «Παρουσίαση των Οικονοµικών Καταστάσεων» Το ΛΠ 1 αναθεωρήθηκε για να αναβαθµίσει τη χρησιµότητα των πληροφοριών που παρουσιάζονται στις οικονοµικές καταστάσεις. Οι πιο σηµαντικές αλλαγές είναι: η κατάσταση µεταβολών ιδίων κεφαλαίων να περιλαµβάνει µόνο συναλλαγές µε µετόχους, η εισαγωγή µιας καινούργιας κατάστασης συνολικού εισοδήµατος ( comprehensive income ) που συνδυάζει όλα τα στοιχεία εσόδων και εξόδων τα οποία αναγνωρίζονται στην κατάσταση αποτελεσµάτων µε τα λοιπά εισοδήµατα ( other comprehensive income ) και επαναδιατυπώσεις ( restatements ) στις οικονοµικές καταστάσεις ή αναδροµικές εφαρµογές νέων λογιστικών πολιτικών να παρουσιάζονται από την αρχή της νωρίτερης συγκριτικής περιόδου. Η εταιρεία έκανε τις παραπάνω τροποποιήσεις καθώς και τις απαραίτητες αλλαγές στην παρουσίαση των οικονοµικών της καταστάσεων για το έτος 2009. ΠΧΑ 8 «Κλάδοι ραστηριοτήτων» Το πρότυπο αυτό αντικαθιστά το ΛΠ 14, σύµφωνα µε το οποίο οι τοµείς αναγνωρίζονταν και παρουσιάζονταν µε βάση µια ανάλυση απόδοσης και κινδύνου. Σύµφωνα µε το ΠΧΑ 8 οι τοµείς αποτελούν συστατικά µιας οικονοµικής οντότητας Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 16
που εξετάζονται τακτικά από τον ιευθύνοντα Σύµβουλο / ιοικητικό Συµβούλιο της οικονοµικής οντότητας (Chief Operating Decision Maker) και παρουσιάζονται στις οικονοµικές καταστάσεις µε βάση αυτήν την εσωτερική κατηγοριοποίηση. Η τροποποίηση αυτή δεν έχει εφαρµογή στις οικονοµικές καταστάσεις της εταιρείας. ΛΠ 16 (Τροποποίηση) «Ενσώµατες ακινητοποιήσεις» (και επακόλουθη τροποποίηση στο ΛΠ 7 «Κατάσταση ταµειακών ροών»)» Η τροποποίηση αυτή απαιτεί στις οικονοµικές οντότητες µε συνήθεις δραστηριότητες στις οποίες περιλαµβάνονται η εκµίσθωση και εν συνεχεία πώληση περιουσιακών στοιχείων να παρουσιάζουν τo προϊόν της πώλησης των στοιχείων αυτών στα έσοδα και να µεταφέρουν την αναπόσβεστη αξία του στοιχείου στα αποθέµατα όταν το στοιχείο του ενεργητικού θεωρείται διαθέσιµο προς πώληση. Η επακόλουθη τροποποίηση στο ΛΠ 7 δηλώνει ότι οι ταµειακές ροές που προκύπτουν από την αγορά, εκµίσθωση και πώληση των εν λόγω περιουσιακών στοιχείων κατατάσσονται στις ταµειακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες. Η τροποποίηση αυτή οδήγησε σε σηµαντική αύξηση του κύκλου εργασιών και του κόστους πωληθέντων της εταιρείας. Επίσης επηρέασε και την κατάσταση ταµιακών ροών, αφού οι ταµιακές ροές από τα προαναφερθέντα στοιχεία αναγνωρίζονται πλέον ως λειτουργικές και όχι ως επενδυτικές. ΠΧΠ 7 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Γνωστοποιήσεις» Η τροποποίηση αυτή απαιτεί την παροχή πρόσθετων γνωστοποιήσεων σχετικά µε την επιµέτρηση της εύλογης αξίας, καθώς και του κινδύνου ρευστότητας. Συγκεκριµένα η τροποποίηση απαιτεί γνωστοποιήσεις σχετικά µε την επιµέτρηση της εύλογης αξίας µέσω µιας ιεράρχησης τριών επιπέδων. Η τροποποίηση αυτή αφορά σε πρόσθετες γνωστοποιήσεις και εποµένως δεν υπάρχει επίδραση στα κέρδη ανά µετοχή. ΛΠ 23 «Κόστος ανεισµού» Η βασική διαφορά σε σχέση µε την προηγούµενη έκδοση αφορά στην κατάργηση της επιλογής αναγνώρισης ως εξόδου του κόστους δανεισµού που σχετίζεται µε περιουσιακά στοιχεία ενεργητικού για τα οποία απαιτείται ένα σηµαντικό χρονικό διάστηµα προκειµένου να µπορέσουν να λειτουργήσουν ή να πωληθούν. Η τροποποίηση δεν έχει εφαρµογή στην Εταιρεία, καθώς δεν έχει περιουσιακά στοιχεία που να πληρούν τις προϋποθέσεις αυτές. ΛΠ 32 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Παρουσίαση» και ΛΠ 1 (Τροποποίηση) «Παρουσίαση των οικονοµικών καταστάσεων» Η τροποποίηση στο ΛΠ 32 απαιτεί ορισµένα χρηµατοοικονοµικά µέσα διαθέσιµα από τον κάτοχο (puttable) και υποχρεώσεις που προκύπτουν κατά την ρευστοποίηση, να καταταχθούν ως Ίδια Κεφάλαια εάν πληρούνται συγκεκριµένα κριτήρια. Η τροποποίηση στο ΛΠ 1 απαιτεί γνωστοποίηση συγκεκριµένων πληροφοριών αναφορικά µε τα puttable µέσα που κατατάσσονται ως Ίδια Κεφάλαια. Η εταιρεία Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 17
αναµένει ότι αυτές οι τροποποιήσεις δεν θα επηρεάσουν τις οικονοµικές της καταστάσεις. ΠΧΑ 2 (Τροποποίηση) «Παροχές που Εξαρτώνται από την Αξία των Μετοχών» Η τροποποίηση διευκρινίζει τον ορισµό των «προϋποθέσεων της κατοχύρωσης (vesting conditions)», µε την εισαγωγή του όρου «προϋποθέσεις µη κατοχύρωσης (non-vesting conditions)» για όρους που δεν αποτελούν όρους υπηρεσίας ή όρους απόδοσης. Επίσης, διευκρινίζεται ότι όλες οι ακυρώσεις είτε προέρχονται από την ίδια την οντότητα είτε από τα συµβαλλόµενα µέρη, πρέπει να έχουν την ίδια λογιστική αντιµετώπιση. Η τροποποίηση δεν έχει εφαρµογή στην Εταιρεία. ΛΠ 39 (Τροποποιηµένο) «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Αναγνώριση και Επιµέτρηση» Αντισταθµισµένα στοιχεία που εµπίπτουν στο πεδίο εφαρµογής της λογιστικής αντιστάθµισης Η παρούσα τροποποίηση αποσαφηνίζει τον τρόπο µε τον οποίο θα έπρεπε να εφαρµόζονται, σε συγκεκριµένες περιπτώσεις, οι αρχές που καθορίζουν κατά πόσο ένας αντισταθµιζόµενος κίνδυνος ή τµήµα των ταµειακών ροών εµπίπτει στο πεδίο εφαρµογής της λογιστικής αντιστάθµισης. Η τροποποίηση αυτή δεν εφαρµόζεται στην εταιρεία καθώς δεν ακολουθεί λογιστική αντιστάθµισης σύµφωνα µε το ΛΠ 39. ιερµηνείες υποχρεωτικές για την χρήση που έληξε την : Ε ΠΧΑ 13 Προγράµµατα Πιστότητας Πελατών Η διερµηνεία διασαφηνίζει τον χειρισµό των εταιρειών που χορηγούν κάποιας µορφής επιβράβευση πιστότητας όπως πόντους ή ταξιδιωτικά µίλια σε πελάτες που αγοράζουν αγαθά ή υπηρεσίες. Η διερµηνεία δεν έχει εφαρµογή στην εταιρεία. Ε ΠΧΑ 15 Συµφωνίες για την κατασκευή ακίνητης περιουσίας Η διερµηνεία αναφέρεται στους υφιστάµενους διαφορετικούς λογιστικούς χειρισµούς για τις πωλήσεις ακίνητης περιουσίας. Μερικές οικονοµικές οντότητες αναγνωρίζουν το έσοδο σύµφωνα µε το ΛΠ 18 (δηλ. όταν µεταφέρονται οι κίνδυνοι και τα οφέλη κυριότητας της ακίνητης περιουσίας) και άλλες αναγνωρίζουν το έσοδο ανάλογα µε το στάδιο ολοκλήρωσης της ακίνητης περιουσίας σύµφωνα µε το ΛΠ 11. Η διερµηνεία διασαφηνίζει ποιο πρότυπο πρέπει να εφαρµοστεί σε κάθε περίπτωση. Η διερµηνεία δεν έχει εφαρµογή στην εταιρεία. Ε ΠΧΑ 16 - Αντισταθµίσεις µιας καθαρής επένδυσης σε εκµετάλλευση στο εξωτερικό Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 18
Η διερµηνεία έχει εφαρµογή σε µία οικονοµική οντότητα που αντισταθµίζει τον κίνδυνο ξένου νοµίσµατος που προκύπτει από καθαρή επένδυση της σε εκµετάλλευση στο εξωτερικό και πληρεί τους όρους για λογιστική αντιστάθµισης σύµφωνα µε το ΛΠ 39. Η διερµηνεία παρέχει οδηγίες σχετικά µε τον τρόπο µε τον οποίο µία οικονοµική οντότητα πρέπει να καθορίσει τα ποσά που αναταξινοµούνται από τα ίδια κεφάλαια στα αποτελέσµατα τόσο για το µέσο αντιστάθµισης όσο και για το αντισταθµιζόµενο στοιχείο. Η διερµηνεία δεν έχει εφαρµογή στην εταιρεία. Ε ΠΧΑ 18 «Μεταβιβάσεις περιουσιακών στοιχείων από πελάτες» Η διερµηνεία διευκρινίζει τις απαιτήσεις των ΠΧΑ για τις συµφωνίες στις οποίες η οικονοµική οντότητα λαµβάνει από έναν πελάτη ένα ενσώµατο περιουσιακό στοιχείο, το οποίο πρέπει στη συνέχεια να χρησιµοποιήσει για να παρέχει στον πελάτη τη συνεχή πρόσβαση σε αγαθά ή σε υπηρεσίες. Σε ορισµένες περιπτώσεις, η οικονοµική οντότητα λαµβάνει µετρητά από έναν πελάτη που πρέπει να χρησιµοποιηθούν µόνο για την απόκτηση ή την κατασκευή του ενσώµατου περιουσιακού στοιχείου. Η διερµηνεία δεν έχει εφαρµογή στην εταιρεία. Πρότυπα υποχρεωτικά µετά από τη χρήση που έληξε την : ΠΧΑ 3 (Αναθεωρηµένο) «Συνενώσεις Επιχειρήσεων» και ΛΠ 27 (Τροποποιηµένο) «Ενοποιηµένες και Ιδιαίτερες Οικονοµικές Καταστάσεις» (εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιουλίου 2009) Το αναθεωρηµένο ΠΧΑ 3 εισάγει µια σειρά αλλαγών στο λογιστικό χειρισµό συνενώσεων επιχειρήσεων οι οποίες θα επηρεάσουν το ποσό της αναγνωρισθείσας υπεραξίας, τα αποτελέσµατα της αναφερόµενης περιόδου στην οποία πραγµατοποιείται η απόκτηση επιχειρήσεων και τα µελλοντικά αποτελέσµατα. Αυτές οι αλλαγές περιλαµβάνουν την εξοδοποίηση δαπανών που σχετίζονται µε την απόκτηση και την αναγνώριση µεταγενέστερων µεταβολών στην εύλογη αξία του ενδεχόµενου τιµήµατος ( contingent consideration ) στα αποτελέσµατα. Το τροποποιηµένο ΛΠ 27 απαιτεί συναλλαγές που οδηγούν σε αλλαγές ποσοστών συµµετοχής σε θυγατρική να καταχωρούνται στην καθαρή θέση. Επιπλέον, το τροποποιηµένο πρότυπο µεταβάλλει το λογιστικό χειρισµό για τις ζηµίες που πραγµατοποιούνται από θυγατρική εταιρεία καθώς και της απώλειας του ελέγχου θυγατρικής. Όλες οι αλλαγές των ανωτέρω προτύπων θα εφαρµοστούν µελλοντικά και θα επηρεάσουν µελλοντικές αποκτήσεις και συναλλαγές µε µετόχους µειοψηφίας. Η Εταιρεία θα εφαρµόσει αυτές τις αλλαγές από την ηµέρα που τίθενται σε εφαρµογή. ΠΧΑ 9 «Χρηµατοοικονοµικά µέσα» (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2013) Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 19
Το ΠΧΑ 9 αποτελεί το πρώτο µέρος της πρώτης φάσης στο έργο του Σ ΛΠ (Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών Προτύπων) για την αντικατάσταση του ΛΠ 39. Το Σ ΛΠ σκοπεύει να επεκτείνει το ΠΧΑ 9 κατά τη διάρκεια του 2010 έτσι ώστε να προστεθούν νέες απαιτήσεις για την ταξινόµηση και την επιµέτρηση των χρηµατοοικονοµικών υποχρεώσεων, την αποαναγνώριση των χρηµατοοικονοµικών µέσων, την αποµείωση της αξίας, και τη λογιστική αντιστάθµισης. Η Εταιρεία βρίσκεται στη διαδικασία εκτίµησης της επίδρασης του ΠΧΑ 9 στις οικονοµικές της καταστάσεις. Το ΠΧΑ 9 δεν έχει υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΠΧΑ 1 (Τροποποίηση) «Πρώτη εφαρµογή των διεθνών προτύπων χρηµατοοικονοµικής αναφοράς» (εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2010) Η παρούσα τροποποίηση παρέχει επιπρόσθετες επεξηγήσεις για τις εταιρείες που εφαρµόζουν για πρώτη φορά τα ΠΧΑ αναφορικά µε την χρήση του τεκµαιρόµενου κόστους στα περιουσιακά στοιχεία πετρελαίου και αερίου, τον καθορισµό για το κατά πόσο κάποια συµφωνία εµπεριέχει µίσθωση και τις υποχρεώσεις παροπλισµού οι οποίες περιλαµβάνονται στο κόστος των ενσώµατων παγίων. Η συγκεκριµένη τροποποίηση δεν θα έχει επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας καθώς η Εταιρεία έχει ήδη µεταβεί στα ΠΧΑ. Η τροποποίηση αυτή δεν έχει ακόµη υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΠΧΑ 2 (Τροποποίηση) «Παροχές που Εξαρτώνται από την Αξία των Μετοχών» (εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1 Ιανουαρίου 2010) Σκοπός της τροποποίησης είναι να αποσαφηνίσει το πεδίο εφαρµογής του ΠΧΑ 2 και το λογιστικό χειρισµό για τις αµοιβές που εξαρτώνται από την αξία της µετοχής και διακανονίζονται τοις µετρητοίς στις ενοποιηµένες ή ατοµικές οικονοµικές καταστάσεις της οικονοµικής οντότητας που λαµβάνει αγαθά ή υπηρεσίες, όταν η οικονοµική οντότητα δεν έχει καµία υποχρέωση να εξοφλήσει τις αµοιβές που εξαρτώνται από την αξία των µετοχών. Η τροποποίηση αυτή δεν έχει εφαρµογή στην Εταιρεία. Η τροποποίηση αυτή δεν έχει ακόµη υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΛΠ 24 (Τροποποίηση) «Γνωστοποιήσεις συνδεδεµένων µερών» (εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2011) Η παρούσα τροποποίηση επιχειρεί να µειώσει τις γνωστοποιήσεις των συναλλαγών ανάµεσα σε συνδεδεµένα µέρη δηµοσίου (government-related entities) και να αποσαφηνίσει την έννοια του συνδεδεµένου µέρους. Συγκεκριµένα, καταργείται η υποχρέωση των συνδεδεµένων µερών δηµοσίου να γνωστοποιήσουν τις λεπτοµέρειες όλων των συναλλαγών µε το δηµόσιο και µε άλλα συνδεδεµένα µέρη δηµοσίου, αποσαφηνίζει και απλοποιεί τον ορισµό του συνδεδεµένου µέρους και επιβάλλει την γνωστοποίηση όχι µόνο των σχέσεων, των συναλλαγών και των υπολοίπων ανάµεσα Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 20
στα συνδεδεµένα µέρη αλλά και των δεσµεύσεων τόσο στις ατοµικές όσο και στις ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις. Η Εταιρεία θα εφαρµόσει αυτές τις αλλαγές από την ηµέρα που τίθενται σε εφαρµογή. Η τροποποίηση αυτή δεν έχει ακόµη υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΛΠ 32 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Παρουσίαση» (εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Φεβρουαρίου 2010) Η παρούσα τροποποίηση παρέχει επεξηγήσεις σχετικά µε τον τρόπο µε τον οποίο ορισµένα δικαιώµατα πρέπει να ταξινοµηθούν. Συγκεκριµένα, δικαιώµατα, δικαιώµατα προαίρεσης ή δικαιώµατα αγοράς µετοχής για την απόκτηση συγκεκριµένου αριθµού ιδίων συµµετοχικών τίτλων της οικονοµικής οντότητας για ένα συγκεκριµένο ποσό οποιουδήποτε νοµίσµατος αποτελούν συµµετοχικούς τίτλους εάν η οικονοµική οντότητα προσφέρει αυτά τα δικαιώµατα, δικαιώµατα προαίρεσης ή δικαιώµατα αγοράς µετοχής αναλογικά σε όλους τους υφιστάµενους µετόχους της ίδιας κατηγορίας των ιδίων, µη παραγώγων, συµµετοχικών τίτλων. Η συγκεκριµένη τροποποίηση δεν αναµένεται να έχει επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας. ΛΠ 39 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Αναγνώριση και Επιµέτρηση» (εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιουλίου 2009) Η παρούσα τροποποίηση αποσαφηνίζει τον τρόπο µε τον οποίο θα έπρεπε να εφαρµόζονται, σε συγκεκριµένες περιπτώσεις, οι αρχές που καθορίζουν κατά πόσο ένας αντισταθµιζόµενος κίνδυνος ή τµήµα των ταµειακών ροών εµπίπτει στο πεδίο εφαρµογής της λογιστικής αντιστάθµισης. Η τροποποίηση δεν έχει εφαρµογή στην Εταιρεία. ιερµηνείες υποχρεωτικές µετά από τη χρήση που έληξε την 31η εκεµβρίου 2009: Ε ΠΧΑ 12 - «Συµφωνίες Παραχώρησης» (σύµφωνα µε την υιοθέτηση από την ΕΕ, εφαρµόζεται για τις περιόδους που ξεκινούν την 30 Μαρτίου 2009) Η διερµηνεία αναφέρεται στις εταιρείες που συµµετέχουν σε συµφωνίες παραχώρησης. Η διερµηνεία αυτή δεν έχει εφαρµογή στην Εταιρεία. Ε ΠΧΑ 17 «ιανοµή µη χρηµατικών περιουσιακών στοιχείων στους µετόχους» (εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιουλίου 2009) Η διερµηνεία παρέχει καθοδήγηση στον λογιστικό χειρισµό των ακόλουθων µη αµοιβαίων (non-reciprocal) διανοµών στοιχείων ενεργητικού από την οικονοµική οντότητα στους µετόχους που ενεργούν υπό την ιδιότητά τους ως µέτοχοι: α) Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 21
διανοµές µη χρηµατικών στοιχείων ενεργητικού και β) διανοµές που δίνουν στους µετόχους την επιλογή απολαβής είτε µη χρηµατικών στοιχείων ενεργητικού είτε µετρητών. Η Εταιρεία θα εφαρµόσει την διερµηνεία από την ηµέρα που τίθεται σε εφαρµογή. Ε ΠΧΑ 19 «ιαγραφή Χρηµατοοικονοµικών Υποχρεώσεων µε συµµετοχικούς τίτλους» (εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1 Ιουλίου 2010) Η ιερµηνεία 19 αναφέρεται στο λογιστικό χειρισµό από την οικονοµική οντότητα που εκδίδει συµµετοχικούς τίτλους σε έναν πιστωτή, προκειµένου να διακανονιστεί, ολόκληρη ή εν µέρει, µια χρηµατοοικονοµική υποχρέωση. Η διερµηνεία αυτή δεν έχει εφαρµογή στην Εταιρεία. Η τροποποίηση αυτή δεν έχει ακόµη υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ε ΠΧΑ 14 (Τροποποίηση) «Όρια Περιουσιακών Στοιχείων Καθορισµένων Παροχών, Ελάχιστο Απαιτούµενο Σχηµατισµένο κεφάλαιο και η αλληλεπίδρασή τους» (εφαρµόζεται για τις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1 Ιανουαρίου 2011) Οι τροποποιήσεις εφαρµόζονται σε περιορισµένες περιπτώσεις: όταν η οικονοµική οντότητα υπόκειται σε ελάχιστο απαιτούµενο σχηµατισµένο κεφάλαιο και προβαίνει σε πρόωρη καταβολή των εισφορών για κάλυψη αυτών των απαιτήσεων. Οι τροποποιήσεις αυτές επιτρέπουν σε µία τέτοια οικονοµική οντότητα να αντιµετωπίσει το όφελος από µια τέτοια πρόωρη πληρωµή ως περιουσιακό στοιχείο. Η διερµηνεία δεν έχει εφαρµογή στην Εταιρεία. Η τροποποίηση αυτή δεν έχει ακόµη υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τροποποιήσεις σε πρότυπα που αποτελούν ένα τµήµα του προγράµµατος ετήσιων βελτιώσεων του Σ ΛΠ (Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών Προτύπων): Οι παρακάτω τροποποιήσεις περιγράφουν τις σηµαντικότερες αλλαγές που υπεισέρχονται στα ΠΧΑ ως επακόλουθο των αποτελεσµάτων του ετήσιου προγράµµατος βελτιώσεων του Σ ΛΠ που δηµοσιεύτηκε τον Ιούλιο 2009. Οι τροποποιήσεις αυτές δεν έχουν ακόµη υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι παρακάτω τροποποιήσεις, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά, ισχύουν για τις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1 η Ιανουαρίου 2010. Επίσης, εφόσον δεν αναφέρεται διαφορετικά, οι τροποποιήσεις αυτές δεν αναµένεται να έχουν σηµαντική επίπτωση στις οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας. ΠΧΑ 2 «Παροχές που Εξαρτώνται από την Αξία των Μετοχών» (εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1 Ιουλίου 2009) Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 22
Η τροποποίηση επιβεβαιώνει ότι οι εισφορές µιας επιχείρησης για τη σύσταση µίας κοινοπραξίας και οι συναλλαγές κοινού ελέγχου εξαιρούνται από το πεδίο εφαρµογής του ΠΧΑ 2. ΠΧΑ 5 «Mη Κυκλοφορούντα Περιουσιακά Στοιχεία που Κατέχονται προς Πώληση και ιακοπείσες ραστηριότητες» Η τροποποίηση αποσαφηνίζει γνωστοποιήσεις που απαιτούνται όσον αφορά τα µη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία που κατατάσσονται ως κατεχόµενα προς πώληση ή τις διακοπείσες δραστηριότητες. ΠΧΑ 8 «Κλάδοι ραστηριοτήτων» Η τροποποίηση παρέχει διευκρινίσεις όσον αφορά την γνωστοποίηση πληροφοριών σχετικά µε τα περιουσιακά στοιχεία του τοµέα. ΛΠ 1 «Παρουσίαση των Οικονοµικών Καταστάσεων» Η τροποποίηση παρέχει διευκρινίσεις ότι ο πιθανός διακανονισµός µιας υποχρέωσης µε την έκδοση συµµετοχικών τίτλων δεν έχει σχέση µε την κατάταξή της ως κυκλοφορούν ή µη κυκλοφορούν στοιχείο. ΛΠ 7 «Καταστάσεις Ταµειακών Ροών» Η τροποποίηση απαιτεί ότι µόνο οι δαπάνες που καταλήγουν σε ένα αναγνωρισµένο περιουσιακό στοιχείο στην κατάσταση της οικονοµικής θέσης µπορούν να κατατάσσονται ως επενδυτικές δραστηριότητες. ΛΠ 17 «Μισθώσεις» Η τροποποίηση παρέχει διευκρινίσεις ως προς την κατάταξη των µισθώσεων γηπέδων και κτιρίων ως χρηµατοδοτικές ή λειτουργικές µισθώσεις. ΛΠ 18 «Έσοδα» Η τροποποίηση παρέχει πρόσθετη καθοδήγηση σχετικά µε τον καθορισµό ως προς το αν η οικονοµική οντότητα ενεργεί ως πρακτορευόµενος/εντολέας ή πράκτορας. ΛΠ 36 «Αποµείωση Αξίας Περιουσιακών Στοιχείων» Η τροποποίηση διευκρινίζει ότι η µεγαλύτερη µονάδα δηµιουργίας ταµειακών ροών στην οποία πρέπει να επιµεριστεί η υπεραξία για τους σκοπούς του ελέγχου αποµείωσης είναι ένας λειτουργικός τοµέας όπως ορίζεται από την παράγραφο 5 του ΠΧΑ 8 (δηλαδή πριν από τη συγκέντρωση/άθροιση των τοµέων). Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 23
ΛΠ 38 «Άϋλα Περιουσιακά Στοιχεία»(εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1 Ιουλίου 2009) Οι τροποποιήσεις διευκρινίζουν (α) τις απαιτήσεις σύµφωνα µε το ΠΧΑ 3 (αναθεωρηµένο) όσον αφορά το λογιστικό χειρισµό των άϋλων περιουσιακών στοιχείων που αποκτήθηκαν σε µία συνένωση επιχειρήσεων και (β) την περιγραφή των µεθόδων αποτίµησης που χρησιµοποιούνται ευρέως από τις οικονοµικές οντότητες κατά την επιµέτρηση της εύλογης αξίας των άϋλων περιουσιακών στοιχείων που αποκτήθηκαν σε µία συνένωση επιχειρήσεων και δεν διαπραγµατεύονται σε ενεργές αγορές. ΛΠ 39 «Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Αναγνώριση και Επιµέτρηση» Οι τροποποιήσεις αφορούν (α) διευκρινίσεις σχετικά µε την αντιµετώπιση των κυρώσεων/προστίµων από προπληρωµή δανείων ως παράγωγα στενά συνδεδεµένα µε το κύριο συµβόλαιο, (β) το πεδίο απαλλαγής για τις συµβάσεις συνένωσης επιχειρήσεων και (γ) διευκρινίσεις ότι τα κέρδη ή ζηµιές από αντιστάθµιση ταµειακών ροών µιας προσδοκώµενης συναλλαγής πρέπει να επαναταξινοµηθούν από τα ίδια κεφάλαια στα αποτελέσµατα στην περίοδο κατά την οποία η αντισταθµιζόµενη προσδοκώµενη ταµειακή ροή επηρεάζει τα αποτελέσµατα. Ε ΠΧΑ 9 «Επανεκτίµηση των Ενσωµατωµένων Παραγώγων» (εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1 Ιουλίου 2009) Η τροποποίηση διευκρινίζει ότι η Ε ΠΧΑ 9 δεν ισχύει σε πιθανή επανεκτίµηση, κατά την ηµεροµηνία της απόκτησης, των ενσωµατωµένων παραγώγων σε συµβόλαια που αποκτήθηκαν σε µία συνένωση επιχειρήσεων που αφορά οικονοµικές οντότητες που τελούν υπό κοινό έλεγχο. Ε ΠΧΑ 16 «Αντισταθµίσεις µιας Καθαρής Επένδυσης σε Εκµετάλλευση στο Εξωτερικό» (εφαρµόζεται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1 Ιουλίου 2009) Η τροποποίηση αναφέρει ότι, σε αντιστάθµιση µιας καθαρής επένδυσης σε εκµετάλλευση στο εξωτερικό, κατάλληλα µέσα αντιστάθµισης µπορεί να κατέχονται από οποιαδήποτε οικονοµική οντότητα εντός του οµίλου, συµπεριλαµβανοµένης της ιδίας εκµετάλλευσης στο εξωτερικό, εφόσον πληρούνται ορισµένες προϋποθέσεις. 2.3 Μετατροπή ξένου νοµίσµατος (α) Λειτουργικό νόµισµα και νόµισµα παρουσίασης Τα στοιχεία των οικονοµικών καταστάσεων της Εταιρείας επιµετρώνται βάσει του νοµίσµατος του πρωτεύοντος οικονοµικού περιβάλλοντος, στο οποίο η Εταιρεία λειτουργεί (λειτουργικό νόµισµα). Όλες οι συναλλαγές της Εταιρείας γίνονται σε Ευρώ (εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά) και οι οικονοµικές καταστάσεις παρουσιάζονται σε Ευρώ. Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 24
(β) Συναλλαγές και υπόλοιπα Οι συναλλαγές σε ξένο νόµισµα µετατρέπονται στο λειτουργικό νόµισµα µε ισοτιµίες που ισχύουν κατά τις ηµεροµηνίες των συναλλαγών. Οι απαιτήσεις και υποχρεώσεις σε ξένο νόµισµα κατά την ηµεροµηνία σύνταξης των οικονοµικών καταστάσεων προσαρµόζονται ώστε να αντανακλούν τις συναλλαγµατικές ισοτιµίες της ηµεροµηνίας σύνταξης. Κέρδη και ζηµιές από συναλλαγµατικές διαφορές οι οποίες προκύπτουν από τέτοιες συναλλαγές κατά τη διάρκεια της περιόδου (και από τη µετατροπή των στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού που εκφράζονται σε ξένο νόµισµα ) αναγνωρίζονται στην κατάσταση αποτελεσµάτων. 2.4 Ενσώµατα πάγια περιουσιακά στοιχεία Τα ενσώµατα πάγια αποτιµώνται στο κόστος κτήσεως µείον τις συσσωρευµένες αποσβέσεις και τυχόν αποµειώσεις των. Το κόστος κτήσεως αποτελείται από όλες τις άµεσες δαπάνες που γίνονται για την απόκτηση των παγίων στοιχείων. απάνες που γίνονται µεταγενέστερα επαυξάνουν τη λογιστική αξία των ενσωµάτων παγίων ή καταχωρούνται ως ξεχωριστό πάγιο µόνον εάν είναι πιθανό τα µελλοντικά οικονοµικά οφέλη να εισρεύσουν στην Εταιρεία και το κόστος τους µπορεί να επιµετρηθεί αξιόπιστα. Το κόστος επισκευών και συντηρήσεων καταχωρείται στα αποτελέσµατα της χρήσεως που πραγµατοποιούνται. Τα οικόπεδα δεν αποσβένονται. Η εταιρεία δεν έχει στην κατοχή της οικόπεδα. Οι αποσβέσεις των άλλων στοιχείων των ενσωµάτων παγίων υπολογίζονται µε τη σταθερή µέθοδο στη διάρκεια της ωφέλιµης ζωής τους, που έχει ως εξής, ανάλογα µε το είδος και τη χρήση τους : - Μεταφορικά µέσα 2 6 χρόνια - Μηχανολογικός εξοπλισµός, έπιπλα, ηλεκτρονικοί υπολογιστές 3-7 έτη - Εγκαταστάσεις σε ακίνητα τρίτων ανάλογα µε τη διάρκεια της µίσθωσης Οι υπολειµµατικές αξίες των µεταφορικών µέσων υπολογίζονται βάσει της τρέχουσας αξίας τους κατά την σύνταξη των οικονοµικών καταστάσεων. Για τα υπόλοιπα ενσώµατα πάγια στοιχεία δεν έχουν υπολογισθεί υπολειµµατικές αξίες. Όταν οι λογιστικές αξίες των ενσωµάτων παγίων υπερβαίνουν την ανακτήσιµη αξία τους, οι διαφορές (αποµείωση) καταχωρούνται άµεσα ως έξοδο στα αποτελέσµατα. Κατά την πώληση ενσωµάτων παγίων, οι διαφορές µεταξύ του τιµήµατος που λαµβάνεται και της λογιστικής - αναπόσβεστης αξίας τους καταχωρούνται ως κέρδη ή ζηµίες στα αποτελέσµατα. Τα χρηµατοοικονοµικά έξοδα αναγνωρίζονται στα αποτελέσµατα χρήσεως µε την πραγµατοποίησή τους. Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 25
2.5 Άυλα περιουσιακά στοιχεία Στα άυλα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας περιλαµβάνονται µόνο λογισµικά ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι άδειες λογισµικού αποτιµώνται στο κόστος κτήσεως µείον τις συσσωρευµένες αποσβέσεις. Οι αποσβέσεις υπολογίζονται µε τη σταθερή µέθοδο κατά την διάρκεια της ωφέλιµης ζωής των στοιχείων αυτών η οποία κυµαίνεται από 2 έως 5 χρόνια. απάνες που σχετίζονται µε τη συντήρηση λογισµικών προγραµµάτων αναγνωρίζονται ως έξοδα όταν πραγµατοποιούνται. Εφόσον πραγµατοποιηθούν δαπάνες για την ανάπτυξη συγκεκριµένων λογισµικών προγραµµάτων, τα οποία θα κατέχονται από την Εταιρεία, αυτά θα αναγνωρίζονται ως µέρος των άυλων περιουσιακών στοιχείων. 2.6 Αποµείωση αξίας µη χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων Περιουσιακά στοιχεία που έχουν απροσδιόριστη ωφέλιµη ζωή δεν αποσβένονται και υπόκεινται σε έλεγχο αποµείωσης της αξίας τους ετησίως και όταν κάποια έκτακτα γεγονότα καταδεικνύουν ότι η λογιστική τους αξία µπορεί να µην είναι ανακτήσιµη. Τα περιουσιακά στοιχεία που αποσβένονται υπόκεινται σε έλεγχο αποµείωσης της λογιστικής τους αξίας όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι η αξία αυτή δεν θα ανακτηθεί. Η ανακτήσιµη αξία είναι η µεγαλύτερη αξία µεταξύ, εύλογης αξίας, µειωµένη µε το απαιτούµενο για την πώληση κόστος, και λογιστικής αξίας. Για την εκτίµηση των ζηµιών αποµείωσης τα περιουσιακά στοιχεία εντάσσονται στις µικρότερες δυνατές µονάδες δηµιουργίας ταµειακών ροών. Οι ζηµιές αποµείωσης καταχωρούνται ως έξοδα στα αποτελέσµατα της χρήσεως που προκύπτουν. 2.7 Μισθώσεις Εταιρεία ως εκµισθωτής Όπως αναφέρεται στη σηµείωση 1 (Γενικές Πληροφορίες), η Εταιρεία δραστηριοποιείται τόσο στο χώρο της βραχυχρόνιας µίσθωσης (Rent a Car), όσο και στο χώρο της µακροχρόνιας µίσθωσης (Long term). Το σύνολο των αυτοκινήτων που ταξινοµούνται σε βραχυχρόνιες µισθώσεις αφορούν αποκλειστικά λειτουργικές µισθώσεις αυτοκινήτων και συµπεριλαµβάνονται στα ενσώµατα πάγια στοιχεία. Τα αυτοκίνητα που ταξινοµούνται στις µακροχρόνιες µισθώσεις αφορούν αποκλειστικά λειτουργικές µισθώσεις αυτοκινήτων και συµπεριλαµβάνονται στα ενσώµατα πάγια στοιχεία. Η εταιρεία δεν έχει διενεργήσει µισθώσεις αυτοκινήτων που να χαρακτηρίζονται ως χρηµατοδοτικές µισθώσεις και να συµπεριλαµβάνονται στις απαιτήσεις της. Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 26
Τα αυτοκίνητα που η εταιρεία αγοράζει µε δυνατότητα (option) άσκησης δικαιώµατος επαναγοράς (από τους προµηθευτές τους) συµπεριλαµβάνονται επίσης στα πάγια της γιατί δεν είναι βέβαιο κατά την στιγµή της αγοράς ότι θα ασκηθεί το δικαίωµα και επίσης η εταιρεία εξοφλεί (κατά την αγορά) την αξία αγοράς των αυτοκινήτων αυτών. Οι πολιτικές της Εταιρείας σε ότι αφορά τις λειτουργικές και τις χρηµατοδοτικές µισθώσεις αναλύονται ως εξής: Α. Λειτουργικές µισθώσεις Α.1 Ενσώµατα πάγια στοιχεία Οι µισθώσεις όπου οι κίνδυνοι και τα οφέλη της ιδιοκτησίας διατηρούνται ουσιωδώς από τον εκµισθωτή ταξινοµούνται ως λειτουργικές µισθώσεις (βραχυχρόνιες και µακροχρόνιες). Τα αυτοκίνητα που εκµισθώνονται µε λειτουργικές µισθώσεις συµπεριλαµβάνονται στα ενσώµατα πάγια στοιχεία (στόλος) του ισολογισµού. Το έσοδο του ενοικίου αναγνωρίζεται µε τη σταθερή µέθοδο κατά τη διάρκεια της περιόδου της µίσθωσης. Τα αυτοκίνητα που είναι µισθωµένα µε συµβάσεις λειτουργικής µίσθωσης, επιµετρούνται στο κόστος µείον συσσωρευµένες αποσβέσεις και αποµείωση. Η πολιτική απόσβεσης για τα αποσβέσιµα µισθωµένα αυτοκίνητα είναι η ίδια µε την συνήθη πολιτική αποσβέσεων της εταιρείας για παρόµοια πάγια στοιχεία. Η αποσβέσιµη αξία των µισθωµένων αυτοκινήτων είναι ίση µε την αξία κτήσης µείον την εκάστοτε εκτιµώµενη υπολειµµατική αξία, και αποσβένεται µε τη σταθερή µέθοδο στη διάρκεια της µισθωτικής περιόδου, η οποία κατά µέσο όρο είναι από 2 έως 6 έτη. Α.2 Οχήµατα µε δικαίωµα επαναγοράς Τα µισθούµενα αυτοκίνητα, τα οποία η Εταιρεία έχει το δικαίωµα της πώλησής των ή µη στον προµηθευτή κατά το τέλος της µίσθωσης, σε καθορισµένες τιµές, εντάσσονται ως πάγια στοιχεία, στα λογιστικά της βιβλία και στον Ισολογισµό, µε κόστος κτήσεως την αξία αγοράς τους προσαυξηµένη µε τα άµεσα έξοδα που γίνονται για αυτά. Η εταιρεία καταχωρεί τα αυτοκίνητα αυτά ως πάγια στοιχεία γιατί κατά την αγορά τους δεν γνωρίζει εάν θα ασκήσει ή όχι το δικαίωµα της πώλησης αυτών και επίσης τα εξοφλεί στο σύνολό τους. Β. Χρηµατοδοτικές µισθώσεις Η εταιρεία τις χρήσεις 2009 και 2008 δεν είχε µισθώσεις (χρηµατοδοτικές) αυτοκινήτων, στις οποίες να µεταβιβάζονται ουσιωδώς στους πελάτες της όλοι οι κίνδυνοι και τα οφέλη της ιδιοκτησίας και κατά συνέπεια να ταξινοµούνται ως χρηµατοδοτικές µισθώσεις. Οι χρηµατοδοτικές µισθώσεις, εφόσον υπάρξουν, θα αναγνωρίζονται αρχικά ως απαιτήσεις κατά την έναρξη της µισθωτικής περιόδου στη χαµηλότερη µεταξύ της εύλογης αξίας του αυτοκινήτου ή της παρούσας αξίας των ελάχιστων εισπρακτέων µισθωµάτων. Η διαφορά µεταξύ του µικτού ποσού της απαίτησης και της παρούσας αξίας της απαίτησης θα αναγνωρίζεται ως µη δεδουλευµένο χρηµατοοικονοµικό Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων 27