Άγγελος Αγγελόπουλος. Εισαγωγή στο LINUX. Οδηγός Χρήσης

Άγγελος Αγγελόπουλος Εισαγωγή στο LINUX Οδηγός Χρήσης Κέντρο Ηλεκτρονικών Υπολογιστών & Πληροφορικής Τµήµα Φυσικής 2004 1

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ LINUX Το LINUX, που είναι ακρωνύµιο του LINUs unix, είναι ένα λειτουργικό σύστηµα της οικογενείας UNIX που διανέµεται δωρεάν µε το σύστηµα αδειοδότησης GPL (General Public License). Όπως κάθε λειτουργικό σύστηµα έτσι και το LINUX: αποτελεί το ενδιάµεσο σύστηµα επαφής µεταξύ χρήστη και υπολογιστή, διαχειρίζεται τους πόρους του συστήµατος. Οι ενέργειες αυτές γίνονται µέσω προγραµµάτων τα οποία είναι κατανεµηµένα σε δύο ενότητες, τον πυρήνα (Kernel), που είναι η καρδιά του λειτουργικού, και το κέλυφος (Shell) που προσφέρει τα εργαλεία επικοινωνίας του χρήστη µε τον πυρήνα. Τα βασικά χαρακτηριστικά του LINUX είναι: ταυτόχρονη εκτέλεση πολλών διεργασιών (multitasking), ταυτόχρονη χρήση από πολλούς χρήστες (multi-user), υποστήριξη συστηµάτων µε πολλούς επεξεργαστές, δυνατότητα εγκατάστασης σε διάφορους τύπους υπολογιστών (portability), επικοινωνιακές δυνατότητες, µεγάλη ποικιλία προγραµµάτων, γενικής χρήσης και εξειδικευµένων. ΤΑ ΚΕΛΥΦΗ (SHELLS) ΤΟΥ LINUX Το κέλυφος (Shell) είναι το σύνολο των εργαλείων που επιτρέπουν στον χρήστη να χρησιµοποιήσει αποδοτικά τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, που βρίσκεται υπό τον έλεγχο του πυρήνα (Kernel). Έχουν αναπτυχθεί διάφορα κελύφη, ως αποτέλεσµα της ανάπτυξης του λειτουργικού και των προσφερόµενων στους χρήστες δυνατοτήτων. Τα γνωστότερα κελύφη είναι: bash (κέλυφος Bourne Again) csh (κέλυφος C) ksh (κέλυφος Korn) sh (κέλυφος Bourne) tcsh (εµπλουτισµένο κέλυφος C) zsh (κέλυφος Ζ) Όταν δηµιουργείται ένας χρήστης καθορίζεται και το κέλυφος εργασίας του. Μπορεί όµως να το αλλάζει σύµφωνα µε τις ανάγκες του. Ο χρήστης µπορεί να δει ποιο είναι το κέλυφος στο οποίο εργάζεται πληκτρολογώντας την εντολή echo $SHELL το αποτέλεσµα της οποίας είναι η εµφάνιση του ονόµατος του κελύφους στην οθόνη. ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΡΧΕΙΩΝ ΤΟΥ LINUX Το σύστηµα LINUX αποτελείται από ένα σύνολο αρχείων που κατανέµονται σε καταλόγους και υποκαταλόγους µε την µορφή ενός ανάστροφου δένδρου (tree structure). Η βάση του δένδρου ονοµάζεται βασικός η ριζικός κατάλογος (root directory) και αποτελεί την αρχή για την ανάπτυξη του όλου δένδρου. Κάθε κατάλογος µπορεί να περιέχει υποκαταλόγους και αρχεία. Τα ονόµατα των καταλόγων και των αρχείων είναι στην επιλογή του χρήστη. Τα ονόµατα δεν πρέπει να έχουν κενά και συνίσταται να περιγράφουν το αρχείο η τον κατάλογο. Να σηµειωθεί ότι στο LINUX τα κεφαλαία γράµµατα είναι διαφορετικά από τα πεζά και πρέπει να δίνεται προσοχή όχι µόνο στην ορθογραφία του ονόµατος αλλά και στο είδος των γραµµάτων. Στον ίδιο κατάλογο δεν µπορεί να περιέχονται δύο εγγραφές, αρχείων η καταλόγων, µε την ίδια ονοµασία. Αυτό όµως δεν απαγορεύει την ύπαρξη ίδιων ονοµάτων σε διαφορετικούς καταλόγους. Κατά την διάρκεια µιας εργασίας ο χρήστης βλέπει τα περιεχόµενα του τρέχοντος καταλόγου αλλά µπορεί να έχει πρόσβαση και σε αρχεία σε άλλους καταλόγους αν χρησιµοποιήσει το πλήρες όνοµα ενός αρχείου, που είναι εκείνο που περιλαµβάνει ολόκληρη την διαδροµή από τον ριζικό κατάλογο µέχρι τον υποκατάλογο στον οποίο βρίσκεται. 2

/ bin boot dev etc home usr. User-1 User-2 User-x bin docs apps Gnuplot Mcnp Egs4 Askisi-1 Askisi-2 Algebra Στο σχήµα φαίνεται η γενική δοµή του συστήµατος αρχειοθέτησης του LINUX µε µερικούς από τους βασικότερους καταλόγους του. Κάθε κατάλογος και αρχείο έχει κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσµατα, όπως το όνοµά του, το µέγεθος του, οι άδειες πρόσβασης για ανάγνωση, µεταβολή και εκτέλεση, η ηµεροµηνία δηµιουργίας του κλπ. Κάθε χρήστης έχει πλήρη πρόσβαση µόνο στα αρχεία και τους καταλόγους που του ανήκουν ενώ η πρόσβαση στα αρχεία του συστήµατος και των άλλων χρηστών είναι περιορισµένη για λόγους προστασίας. Για λόγους ευκολίας ο ριζικός κατάλογος συµβολίζεται µε τον χαρακτήρα /, ο τρέχον κατάλογος µε τον χαρακτήρα. ενώ µε δύο τελείες,.., συµβολίζεται ο προηγούµενος κατάλογος. ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Η συνολική λειτουργία του LINUX µπορεί να ρυθµιστεί µε τον καθορισµό διαφόρων µεταβλητών. Οι µεταβλητές αυτές είτε καθορίζονται κατά την διάρκεια της εγκατάστασης του λειτουργικού είτε κάθε φορά που καλείται προς εκτέλεση ένα πρόγραµµα. Οι ρυθµίσεις που αφορούν στο σύστηµα µπορεί να γίνουν µόνο από τον διαχειριστή του συστήµατος και δεν µπορεί να µεταβληθούν από τους χρήστες. Οι χρήστες όµως µέσα από το κέλυφος µπορούν να ρυθµίσουν διάφορες παραµέτρους ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες τους. Συνήθως οι ρυθµίσεις αυτές γίνονται είτε µε την εκτέλεση εντολών είτε, όταν οι ζητούµενες ρυθµίσεις χρειάζεται να είναι διαρκείς, περιλαµβάνοντας τις εντολές σε αρχεία ρύθµισης τα οποία εκτελούνται όταν καλείται το κέλυφος η το πρόγραµµα είτε όταν επιθυµεί ο χρήστης. Τα αρχεία αυτά για λόγους προστασίας συνήθως είναι κρυφά, δηλαδή δεν εµφανίζονται όταν ζητείται η εµφάνιση των περιεχοµένων του καταλόγου. Τα κρυφά αρχεία έχουν ως πρόθεµα µία τελεία, η οποία µπορεί να χρησιµοποιηθεί και για όσα αρχεία χρειάζεται να κρύψει ο χρήστης. Από τα βασικότερα αρχεία ρύθµισης είναι τα.login,.cshrc,.bashrc,.profile που περιλαµβάνουν ρυθµίσεις για το κέλυφος. Από τις πλέον χρήσιµες ρυθµίσεις είναι ο ορισµός διαφόρων µεταβλητών, όπως η σειρά των καταλόγων οι οποίοι ελέγχονται για την ανεύρεση εκτελέσιµων εντολών (path), ο ορισµός της διαδροµής του βασικού καταλόγου ενός χρήστη (home), το κέλυφος που χρησιµοποιείται (SHELL) κλπ. Ο ακριβής τρόπος ορισµού των διαφόρων µεταβλητών εξαρτάται από το χρησιµοποιούµενο κέλυφος. Ο χρήστης µπορεί να δει την τιµή µιας µεταβλητής µε την εντολή echo $µεταβλητή, π.χ echo $path για να εµφανιστεί η λίστα των καταλόγων έρευνας εκτελέσιµων αρχείων κλπ. 3

ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ ΤΟΥ LINUX Οι εντολές που αναφέρονται παρακάτω είναι οι περισσότερο χρησιµοποιούµενες και είναι κοινές για διαφορετικές εκδόσεις των λειτουργικών συστηµάτων LINUX και UNIX. Περισσότερες πληροφορίες για τον τρόπο χρήσης και τα αποτελέσµατα µιας εντολής µπορεί να πάρει κανείς χρησιµοποιώντας την εντολή man. Σύνταξη: man εντολή Παράδειγµα: man grep ΕΝΤΟΛΕΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΡΧΕΙΩΝ ls παρουσιάζει τα ονόµατα των αρχείων που βρίσκονται στον τρέχοντα κατάλογο. cat συνενώνει αρχεία παρουσιάζοντας το αποτέλεσµα. chmod τροποποιεί την άδεια ανάγνωσης, µεταβολής και εκτέλεσης αρχείων. cp αντιγράφει αρχεία. diff συγκρίνει δύο αρχεία και εµφανίζει τις διαφορές τους. find ψάχνει το δέντρο ενός καταλόγου για ένα αρχείο. grep ψάχνει ένα αρχείο που περιέχει µια σειρά χαρακτήρων. head εµφανίζει τις πρώτες (προεπιλογή = 10) γραµµές ενός αρχείου. tail εµφανίζει τις τελευταίες γραµµές ενός αρχείου (βλ. head) more εµφανίζει ένα αρχείο παρουσιάζοντας µία οθόνη κάθε φορά. mv µετακινεί/µετονοµάζει ένα αρχείο (ή κατάλογο) rm διαγράφει ένα αρχείο. ΕΠΑΝΑΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΞΟ ΟΥ > επαναπροσδιορίζει την έξοδο µιας εντολής σε ένα αρχείο. >> προσθέτει το αποτέλεσµα µιας εντολής σε ένα υπάρχον αρχείο. pipe χρησιµοποιεί το αποτέλεσµα της πρώτης εντολής ως παράµετρο της δεύτερης. ΕΝΤΟΛΕΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΩΝ cd αλλάξει τον τρέχοντα κατάλογο. mkdir δηµιουργεί ένα νέο κατάλογο. rmdir διαγράφει ένα κατάλογο, τα αρχεία του οποίου πρέπει να έχουν ήδη διαγραφεί. ΕΝΤΟΛΕΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΩΝ <ctrl>-c σταµατά οριστικά την λειτουργία του τρέχοντος προγράµµατος. <ctrl>-z σταµατά προσωρινά το τρέχον πρόγραµµα. bg τοποθετεί την τρέχουσα διαδικασία στο υπόβαθρο. fg επαναφέρει µια διαδικασία από το υπόβαθρο. jobs παρουσιάζει τις διαδικασίες υποβάθρου και όσες είναι σε αναστολή. ps παρουσιάζει τον κατάλογο όλων των διαδικασιών που τρέχουν. kill σταµατά την διαδικασία που έχει το pid που δίνεται. ΙΑΦΟΡΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ wc αρίθµηση λέξεων ενός αρχείου apropos παρουσιάζει όλες τις σελίδες βοηθείας σχετικά µε ένα θέµα (ισοδυναµεί µε man -k). date παρουσιάζει την τρέχουσα ηµεροµηνία και ώρα. passwd εκτελεί το πρόγραµµα αλλαγής του κωδικού πρόσβασης. exit έξοδος από το τρέχον παράθυρο εργασίας. finger παρουσιάζει τους εργαζόµενους στο σύστηµα. history παρουσιάζει τις τελευταίες εντολές που εκτελέσθηκαν.!! επαναλαµβάνει την εκτέλεση της τελευταίας εντολής που έχει δοθεί. w παρουσιάζει πληροφορίες για τους συνδεδεµένους στο σύστηµα χρήστες who εντολή παρόµοια µε το finger whoami παρουσιάζει το όνοµα του χρήστη που είναι συνδεδεµένος µε το σύστηµα. 4

M-TOOLS Το Mtools είναι µια συλλογή εργαλείων που επιτρέπει στα συστήµατα Unix να χειριστούν αρχεία MS-DOS, ήτοι διάβασµα, γράψιµο, και µετακίνηση σε ένα MS-DOS σύστηµα αρχείων (π.χ σε µια δισκέτα). Όπου είναι δυνατόν, κάθε πρόγραµµα της εργαλειοθήκης προσπαθεί να µιµηθεί την ισοδύναµη εντολή MS-DOS, χωρίς εντούτοις να γίνεται προσοµοίωση περιττών περιορισµών και ιδιαιτεροτήτων του DOS. Τα προγράµµατα της αρχειοθήκης MTOOLS είναι τα εξής: floppyd floppyd_installtest mattrib mbadblocks mcd mcopy mdel mdeltree mdir mdu mformat minfo mlabel mmd mmount mpartition mrd mmove mren mtoolstest mtype xcopy Ο δαίµονας που τρέχει την µονάδα κινητού δίσκου στο σύστηµα. Εργαλείο που ελέγχει για την παρουσία του floppyd. Μεταβάλλει τις ιδιότητες αρχείων MS-DOS. Εξετάζει µια δισκέτα, και ελέγχει το FAT. Αλλάζει τον κατάλογο στο σύστηµα MS-DOS. Αντιγράφει MS-DOS αρχεία προς/από το Unix ιαγράφει ένα MS-DOS αρχείο ιαγράφει ένα κατάλογο MS-DOS και τους περιεχόµενους υποκαταλόγους Παρουσιάζει τα περιεχόµενα ενός καταλόγου MS-DOS. Παρουσιάζει τον χώρο που καταλαµβάνει ένας κατάλογο µε τα περιεχόµενα του ηµιουργεί ένα σύστηµα αρχείων MS-DOS σε ένα εύκαµπτο δίσκο. Παρουσιάζει πληροφορίες για ένα MS-DOS σύστηµα αρχείων. ηµιουργεί µία επικεφαλίδα σε ένα δίσκο MS-DOS. ηµιουργεί ένα υποκατάλογο MS-DOS. Φορτώνει στο σύστηµα ένα δίσκο MS-DOS. ηµιουργεί µία νέα κατάτµηση MS-DOS. ιαγράφει ένα κατάλογο MS-DOS. Μετακινεί η µετονοµάζει ένα αρχείο η κατάλογο an MS-DOS. Μετονοµάζει ένα υπάρχον αρχείο MS-DOS. Ελέγχει και παρουσιάζει τις ιδιότητες του συστήµατος των Mtools. Παρουσιάζει τα περιεχόµενα ενός MS-DOS αρχείου. Αντιγράφει ένα κατάλογο και το περιεχόµενό του σε ένα άλλο κατάλογο. ΤΟ ΓΡΑΦΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Η χρησιµοποίηση γραφικών στο περιβάλλον LINUX βασίζεται στο σύστηµα των X-Windows. Με το γραφικό αυτό σύστηµα ο χρήστης µπορεί να δηµιουργήσει ένα περιβάλλον παρόµοιο µε αυτό των MS Windows. Μπορεί έτσι να δηµιουργήσει διαφορετικά παράθυρα εργασίας κάθε ένα από τα οποία τρέχει και µια διαφορετική διαδικασία, να χρησιµοποιήσει ένα σύστηµα δείκτη, π.χ µε το ποντίκι, να τοποθετήσει στην επιφάνεια εργασίας εικονίδια που αντιστοιχούν σε διάφορα προγράµµατα και να χρησιµοποιήσει πακέτα εφαρµογών που χρησιµοποιούν γραφικά. Η διανοµή των X-Windows, που αρχικά αναπτύχθηκε στο ΜΙΤ, που χρησιµοποιείται στο LINUX είναι γνωστή ως XFree86 και περιλαµβάνει εφαρµογές, βοηθητικά προγράµµατα, βιβλιοθήκες και βοηθήµατα. Για την διευκόλυνση των χρηστών έχουν αναπτυχθεί διάφορα γραφικά περιβάλλοντα εργασίας, όπως είναι τα: KDE Το KDE είναι ένα διαφανές σύγχρονο περιβάλλον εργασίας για τερµατικούς σταθµούς Unix. Με αυτό επιδιώκεται να καλυφθεί η ανάγκη για έναν εύχρηστο περιβάλλον εργασίας στα συστήµατα Unix, παρόµοιο µε εκείνα των λειτουργικών συστηµάτων MacOS ή της MSWindows. 5

Επιφάνεια εργασίας KDE GNOME Το πρόγραµµα Gnome παρέχει δύο πράγµατα: Το περιβάλλον εργασίας Gnome, µία ελκυστική σε εµφάνιση και λειτουργικότητα επιφάνεια εργασίας για τους τελικούς χρήστες, και την πλατφόρµα ανάπτυξης Gnome, ένα εκτενές πλαίσιο για τις εφαρµογές που ενσωµατώνονται στο περιβάλλον αυτό. Επιφάνεια εργασίας GNOME Η επιλογή του γραφικού περιβάλλοντος γίνεται από τον χρήστη. Και στις δύο περιπτώσεις ο χρήστης µπορεί να ρυθµίσει την εµφάνιση του περιβάλλοντος σύµφωνα µε τις επιθυµίες του και µέσα από εικονίδια στην επιφάνεια εργασίας και αναδιπλούµενα µενού να έχει άµεση πρόσβαση στις εφαρµογές που προσφέρονται από την συγκεκριµένη εγκατάσταση. ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΟΥ LINUX Οι διάφορες εκδόσεις του LINUX συνοδεύονται από πληθώρα προγραµµάτων και εφαρµογών που µπορούν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες και του πλέον απαιτητικού χρήστη. Επί πλέον, πολλά προγράµµατα είναι διαθέσιµα σε διάφορες σελίδες πανεπιστηµίων, ερευνητικών κέντρων κλπ. Στα επόµενα θα περιγραφούν µερικές από τις κυριότερες εφαρµογές, που είναι χρήσιµες στους περισσότερους χρήστες, που περιλαµβάνονται στις εκδόσεις της SUSE. vi pico emacs Kword Επεξεργαστής κειµένου Ascii. Επεξεργαστής κειµένου Ascii. Επεξεργαστής κειµένου Ascii. Επεξεργαστής διαµορφωµένου κειµένου. 6

telnet ftp Konqueror gcc, g++ Σύνδεση µε άλλο υπολογιστή µέσω δικτύου. Πρόγραµµα µεταφοράς αρχείων από/προς άλλο υπολογιστή. Πρόγραµµα πλοήγησης στο διαδίκτυο. Γλώσσες προγραµµατισµού C και C++. g77 Γλώσσα προγραµµατισµού Fortran 77. gnumeric kspread kcalc gimp gnuplot Xfig Πρόγραµµα spreadsheet. Πρόγραµµα spreadsheet. Πρόγραµµα αριθµητικού υπολογιστή. Πρόγραµµα σχεδίασης και επεξεργασίας εικόνων. Πρόγραµµα γραφικής παρουσίασης δεδοµένων Πρόγραµµα σχεδίασης. Για όλα τα παραπάνω, και πολλά άλλα προγράµµατα που είναι διαθέσιµα, υπάρχουν σελίδες βοηθείας και οδηγοί χρήσης. Για να τρέξετε ένα πρόγραµµα είτε το επιλέγετε από το µενού είτε πληκτρολογείται το όνοµα του σε ένα παράθυρο εντολών. MSWINDOWS ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ UNIX εν υπάρχει αµφιβολία ότι το λειτουργικό σύστηµα MS WINDOWS είναι το πλέον διαδεδοµένο εµπορικό σύστηµα στον κόσµο. To LINUX, τα τελευταία χρόνια, έχει κατακτήσει σηµαντικό µερίδιο της αγοράς. Αυτό οφείλεται στο ότι προσφέρεται εντελώς δωρεάν, η µε µικρό κόστος από εξειδικευµένους διανοµείς του, και αποτελεί ένα σταθερό και ασφαλές σύστηµα µε πληθώρα δωρεάν εργαλείων και εφαρµογών. Ήδη µεγάλοι κατασκευαστές υπολογιστών προσφέρουν το LINUX ως εναλλακτική δυνατότητα λειτουργικού συστήµατος. Έχουν αναπτυχθεί όµως διάφορα προγράµµατα τα οποία επιτρέπουν την ύπαρξη του ενός λειτουργικού µέσα στο άλλο σαν µία εφαρµογή. Τα πλέον συνήθη προγράµµατα του είδους αυτού είναι τα ακόλουθα: DJGPP Είναι ένα σύστηµα προγραµµάτων DOS που προσοµοιάζουν πολλές από τις χρησιµότερες εντολές UNIX. Στις εφαρµογές που περιλαµβάνει περιλαµβάνονται οι γλώσσες προγραµµατισµού g77, gcc, g++ και πολλά βοηθήµατα CYGWIN Είναι ένα σύστηµα που προσοµοιάζει το λειτουργικό UNIX σε περιβάλλον DOS. Το πρόγραµµα διατίθεται δωρεάν από την εταιρεία Readhat και προσφέρει τα περισσότερα εργαλεία και εφαρµογές των συστηµάτων UNIX, ακόµη και το γραφικό περιβάλλον X-Windows. VMWARE Είναι ένα εµπορικό πρόγραµµα µε το οποίο µπορεί κανείς να φορτώσει ένα οποιοδήποτε λειτουργικό, και εποµένως και το LINUX, σε ένα ιδεατό δίσκο που δηµιουργείται µε την µορφή αρχείου στο τρέχον λειτουργικό σύστηµα. Με τον τρόπο αυτό µπορεί κανείς να τρέχει το δεύτερο λειτουργικό σαν µία εφαρµογή του τρέχοντος λειτουργικού συστήµατος. 7

Εντολές DOS ως προς τις εντολές Linux Εντολές DOS Εντολές Linux Περιγραφή εντολής <Εντολή> /? man <Εντολή> Βοήθεια για την αναφερόµενη εντολή cd cd Αλλαγή καταλόγου εργασίας chdir pwd cls clear Καθαρισµός οθόνης copy cp Αντιγραφή αρχείου η καταλόγου date date Εµφανίζει την τρέχουσα ηµεροµηνία del rm ιαγραφή αρχείου η καταλόγου dir ls Εµφάνιση περιεχοµένων τρέχοντος καταλόγου echo echo edit Vim, vi, ASCII επεξεργαστής κειµένου exit exit Έξοδος fc diff find grep format mke2fs η mformat mem free mkdir mkdir ηµιουργία νέου καταλόγου more more η less Εµφάνιση αρχείου move mv Μετακίνηση αρχείου ren mv Αλλαγή ονοµασίας αρχείου time date Εµφανίζει την ηµεροµηνία και την ώρα 8

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ LINUX...1 ΤΑ ΚΕΛΥΦΗ (SHELLS) ΤΟΥ LINUX...2 ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΡΧΕΙΩΝ ΤΟΥ LINUX...2 ΤΑ ΑΡΧΕΙΑ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ...3 ΟΙ ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ ΤΟΥ LINUX...4 ΕΝΤΟΛΕΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΡΧΕΙΩΝ...4 ΕΠΑΝΑΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΞΟ ΟΥ... 4 ΕΝΤΟΛΕΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΩΝ...4 ΕΝΤΟΛΕΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΩΝ...4 ΙΑΦΟΡΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΕΝΤΟΛΕΣ...4 M-TOOLS...5 ΤΟ ΓΡΑΦΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ...5 KDE...5 GNOME...6 ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΤΟΥ LINUX...6 MSWINDOWS ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΥΠΟΥ UNIX...7 DJGPP...7 CYGWIN...7 VMWARE...7 ΕΝΤΟΛΈΣ DOS ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΝΤΟΛΈΣ LINUX...8 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ...9 9