5 απλές ερωτήσεις - οδηγός για τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου. Τα στοιχεία που ζητούνται από το ερωτηματολόγιο έχουν καθοριστεί από την Eurostat και η συμπλήρωσή τους είναι υποχρεωτική σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρώτα από όλα σας συνιστούμε να τυπώσετε το ερωτηματολόγιο εδώ και να αφιερώσετε λίγο χρόνο διαβάζοντας αυτές τις οδηγίες. Γιατί να συμπληρώσουμε το ερωτηματολόγιο??? Η επιχείρησή σας συγκαταλέγεται στη δυναμική ομάδα των ελληνικών επιχειρήσεων που υλοποιούν ερευνητικές δραστηριότητες. Συμπληρώνοντας τα στατιστικά στοιχεία επιβεβαιώνετε την ένταξή σας στην κοινότητα των ελληνικών επιχειρήσεων που διακρίνονται για τη δραστηριοποίησή τους σε έρευνα και ανάπτυξη (R&D), αποκτάτε πρόσβαση σε υπηρεσίες που προσφέρει το ΕΚΤ σχετικά με ερευνητικά αποτελέσματα, διεθνείς επιχειρηματικές και τεχνολογικές συνεργασίες, ενημέρωση για χρηματοδοτικές ευκαιρίες σε εθνικά ή κοινοτικά προγράμματα. Η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου είναι επίσης πολύ σημαντική για την ύπαρξη αξιόπιστων συγκεντρωτικών στοιχείων για την έρευνα και ανάπτυξη στην Ελλάδα, χωρίς να υποεκτιμηθούν οι δυνατότητες της χώρας και των επιχειρήσεών της. Από αυτή την άποψη η συμβολή σας είναι καθοριστική, ανεξάρτητα από το εύρος των δραστηριοτήτων έρευνας που διεξάγετε, και σας καλούμε να συμμετέχετε στην προσπάθεια που έχουμε αναλάβει για την ανάδειξη της ελληνικής επιχειρηματικής έρευνας σε διεθνές επίπεδο, παρά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία. Τέλος, η παροχή στατιστικών στοιχείων είναι υποχρεωτική βάσει νόμου (Ν. 3832/2010). Το περιεχόμενο του ερωτηματολογίου χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την εξαγωγή στατιστικών σχετικά με Έρευνα και (Τεχνολογική) Ανάπτυξη, τηρείται το απόρρητο των στοιχείων σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κώδικα ορθής στατιστικής πρακτικής και σε καμία περίπτωση δεν χρησιμοποιείται από κρατική αρχή για την άντληση οικονομικών στοιχείων της επιχείρησης. Παραθέτουμε στη συνέχεια 5 απλά βήματα που πιστεύουμε ότι θα σας βοηθήσουν να συμπληρώσετε το ερωτηματολόγιο. Επισημαίνουμε ότι οι οδηγίες που δίνονται δεν είναι δεσμευτικές και μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη δική σας προσέγγιση εάν θεωρείτε ότι παρέχει περισσότερο αξιόπιστα στοιχεία. Από την πλευρά μας καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια ώστε να ολοκληρώσουμε τη συλλογή των στοιχείων με αξιοπιστία και είμαστε στη διάθεσή σας μέσω του ηλεκτρονικού helpdesk στο οποίο μπορείτε να μας αποστείλετε τυχόν ερωτήσεις σας.
1. Υλοποιεί η επιχείρησή μας δραστηριότητες Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΤΑ/R&D)??? Ποιες είναι αυτές?? (Ενότητα Α) Το πρώτο σημαντικό βήμα είναι να εντοπίσετε τις δραστηριότητες ΕΤΑ (R&D) που υλοποιούνται στην επιχείρησή σας. ΜΗΝ υποεκτιμήσετε την επιχείρησή σας και τις εργασίες που κάνετε για το σκοπό αυτό. Πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι ως ΕΤΑ θεωρούνται όλες εκείνες οι εργασίες που στοχεύουν σε σημαντικές βελτιώσεις στα προϊόντα ή τις διαδικασίες σας, ανεξάρτητα αν η επιχείρησή σας διαθέτει διακριτό τμήμα έρευνας (περισσότερες πληροφορίες εδώ). Περιλαμβάνουν ακόμα τη συμμετοχή σας σε εθνικά ή κοινοτικά ερευνητικά προγράμματα. ΔΕΝ περιλαμβάνεται η έρευνα που γίνεται με ανάθεση σε άλλους φορείς ΕΚΤΟΣ των εγκαταστάσεων της επιχείρησης. 2. Ποιοι είναι οι άνθρωποι που εργάζονται για αυτό??? (Ενότητα Β: Πίνακες Β1 - Β4) Ως προσωπικό απασχολούμενο σε δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης (R&D) δεν θεωρούνται μόνο οι επιστήμονες, αλλά όλα τα πρόσωπα που συμβάλλουν άμεσα στην πραγματοποίησή τους (π.χ. τεχνικοί, εργάτες, παρασκευαστές, προγραμματιστές, διοικητικοί κ.λπ.), χωρίς τη συμμετοχή των οποίων η έρευνα δεν θα μπορούσε να ολοκληρωθεί. Αν υπάρχει ξεχωριστό τμήμα έρευνας R&D όλο το προσωπικό του τμήματος θεωρείται προσωπικό ΕΤΑ. Αν όχι, τότε πρέπει να κάνετε εκτιμήσεις για τα άτομα τα οποία απασχολούνται στις εργασίες που έχετε εντοπίσει ότι έχουν (πλήρη ή μερικό) ερευνητικό χαρακτήρα. Επίσης μην ξεχάσετε τη συμμετοχή του προσωπικού σας ή εξωτερικών συνεργατών σε ερευνητικά προγράμματα. Προσοχή: οι εξωτερικοί συνεργάτες πρέπει να απασχολούνται και τα ερευνητικά προγράμματα να υλοποιούνται στην επιχείρηση. ΔΕΝ περιλαμβάνονται οι αναθέσεις σε άλλους φορείς ή φυσικά πρόσωπα για ερευνητικές εργασίες που εκτελούνται εκτός της επιχείρησης. Αφού καταγράψετε τους ανθρώπους που απασχολούνται σε δραστηριότητες ΕΤΑ σύμφωνα με την προηγούμενη θεώρηση, δημιουργήστε έναν κατάλογο (προσωπικό επιχείρησης και εξωτερικοί συνεργάτες) και κατατάξτε τους με βάση το είδος των εργασιών που εκτελούν σε: ερευνητές, τεχνικό προσωπικό και προσωπικό υποστήριξης.
Στη συνέχεια συμπληρώστε τον κατάλογο για τους ανθρώπους κάθε κατηγορίας (ερευνητές, τεχνικούς προσωπικό υποστήριξης) με τα εξής δεδομένα: φύλο, επίπεδο σπουδών, επιστημονικό πεδίο που εργάζονται. Για τους ερευνητές θα χρειαστεί επιπλέον να καταγράψετε ηλικία και ιθαγένεια. 3. Πόσος είναι ο πραγματικός χρόνος που αφιερώνεται σε έρευνα??? (Ενότητα Β: Πίνακες Β1 Β3) Το προσωπικό που καταγράψατε ως προσωπικό ΕΤΑ (ερευνητές, τεχνικό, προσωπικό υποστήριξης) μπορεί να απασχολείται αποκλειστικά ή εν μέρει με δραστηριότητες ΕΤΑ. Για την καταγραφή του πραγματικού χρόνου του προσωπικού σας σε ΕΤΑ μπορείτε να εφαρμόσετε κατά περίπτωση συντελεστές: Αποκλειστική απασχόληση = 100% (π.χ. εργαζόμενοι στο τμήμα έρευνας R&D) Μη αποκλειστική απασχόληση: αν δεν υπάρχει αναλυτική καταγραφή πρέπει να γίνουν εκτιμήσεις συντελεστών ανάλογα με το χρόνο που κάθε άτομο αφιερώνει σε δραστηριότητες ΕΤΑ σε ετήσια βάση (π.χ. 20% ΕΤΑ, 50% παραγωγή, 30% διοίκηση) Συμμετοχή σε ερευνητικό πρόγραμμα (περιστασιακή απασχόληση σε ΕΤΑ): καταγραφή του χρόνου που αφιέρωσαν στο πρόγραμμα είτε το προσωπικό της επιχείρησης είτε εξωτερικοί συνεργάτες. Καταγράψτε τους παραπάνω συντελεστές απασχόλησης για κάθε άτομο και υπολογίστε τα αντίστοιχα ΙΠΑ (1 ΙΠΑ = 1 ανθρωποέτος πλήρους απασχόλησης). Έτσι, πλήρης (100%) απασχόληση ενός ατόμου σε δραστηριότητες ΕΤΑ για ένα έτος αντιστοιχεί σε 1 ΙΠΑ, 30% απασχόληση αντιστοιχεί σε 0,3 ΙΠΑ, εξωτερικός συνεργάτης με πλήρη απασχόληση σε ερευνητικό πρόγραμμα για διάστημα 6 μηνών το 2011 ισοδυναμεί με 0,5 ΙΠΑ κ.ο.κ. 4. Ποιες είναι οι δαπάνες για ETA της επιχείρησης??? (Ενότητα Γ: Πίνακας Γ1) Στον Πίνακα Γ1 ζητείται να καταγράψετε τις δαπάνες της επιχείρησης σε ETA. Οι δαπάνες αυτές εκτός από το κόστος του προσωπικού που καταγράψατε στα προηγούμενα βήματα, περιλαμβάνουν και τις άλλες τρέχουσες δαπάνες (λειτουργικά έξοδα όπως: ενοίκια, δαπάνες ΔΕΗ, τηλεφωνικά έξοδα, αναλώσιμα και υλικά εργαστηρίων, ταξίδια, βιβλία, περιοδικά, κ.α.) κατά το μέρος που υποστηρίζουν τις δραστηριότητες ETA. Τέλος, περιλαμβάνουν δαπάνες κεφαλαίου (εξοπλισμός, κτίρια
και γη) και πάλι κατά το μέρος που χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση των δραστηριοτήτων ETA. Αν το λογιστικό σας σύστημα δεν καταχωρίζει ξεχωριστά τις δαπάνες για ΕΤΑ μπορείτε να εφαρμόσετε τα ακόλουθα: Για το κόστος προσωπικού εφαρμόζονται οι συντελεστές που προσδιορίστηκαν για τον υπολογισμό του χρόνου απασχόλησης (δηλαδή τα ΙΠΑ). Αν έχετε δημιουργήσει κατάλογο με το προσωπικό και τα ΙΠΑ μπορείτε εύκολα να υπολογίσετε και το κόστος προσωπικού. Έτσι το κόστος ενός ερευνητή με πλήρη απασχόληση (100% ή 1 ΙΠΑ) θα υπολογισθεί ολόκληρο, ενός τεχνικού με 30% απασχόληση θα υπολογισθεί το 30% του κόστους του κ.λπ. Μην ξεχάσετε να υπολογίσετε και το κόστος των εξωτερικών συνεργατών (αν υπάρχουν) που καταγράφηκαν στο προσωπικό ΕΤΑ (όπως έχουμε αναφέρει απαραίτητη προϋπόθεση είναι η απασχόλησή τους εντός της επιχείρησης). Για τις τρέχουσες δαπάνες, αν δεν τηρείτε ξεχωριστούς λογαριασμούς για το μέρος που αφορά ΕΤΑ, θα πρέπει να κάνετε εκτιμήσεις και να τις υπολογίσετε κατ αναλογία (prorata). Το ίδιο ισχύει και για τον εξοπλισμό. Τα χρηματοδοτούμενα ερευνητικά προγράμματα συνήθως χρηματοδοτούν και δαπάνες για λειτουργικά έξοδα, αναλώσιμα, ταξίδια, εξοπλισμό κ.λπ. οι οποίες θα πρέπει να περιληφθούν και αυτές. ΔΕΝ συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ. 5. Ποιος χρηματοδοτεί τις δραστηριότητες ΕΤΑ?? (Ενότητα Γ: Πίνακας Γ2) Στον πίνακα Γ2 καταγράφονται οι ροές μεταξύ των τομέων της οικονομίας π.χ. πόσα χρήματα δίνει η επιχείρηση από ίδια κεφάλαια, πόσα χρηματοδοτεί το κράτος ή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κ.λπ. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να κατανείμετε τις δαπάνες του πίνακα Γ1 με βάση την πηγή προέλευσής τους. Στις περισσότερες των περιπτώσεων η χρηματοδότηση προέρχεται: από την ίδια την επιχείρηση (θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι δαπάνες που αντιστοιχούν στην ίδια συμμετοχή της επιχείρησής σας σε εθνικά ή κοινοτικά προγράμματα) από το κράτος, συνήθως μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ από την ΕΕ, συνήθως μέσω του 7 ου Προγράμματος Πλαισίου ή άλλων ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Οι παραπάνω είναι οι πλέον συνηθισμένες πηγές
χρηματοδότησης - μην παραλείψετε να καταγράψετε και τις άλλες πηγές από τις οποίες πιθανόν χρηματοδοτείστε (άλλες επιχειρήσεις, κρατική χρηματοδότηση εκτός του ΕΣΠΑ κ.α.) Στο σημείο αυτό το δυσκολότερο μέρος του ερωτηματολογίου έχει συμπληρωθεί!!!! Ωστόσο, σας δίνουμε συγκεντρωτικά κάποιες οδηγίες για τις επόμενες ενότητες του ερωτηματολογίου: Ενότητα Γ: Πίνακες Γ3 Γ5 Για τους πίνακες Γ3, Γ4 και Γ5 πρέπει να κάνετε εκτιμήσεις. Όσον αφορά τον Πίνακα Γ3, στις περισσότερες περιπτώσεις οι δραστηριότητες ΕΤΑ των επιχειρήσεων εντάσσονται στην «πειραματική ανάπτυξη» και την «εφαρμοσμένη έρευνα». Για τον Πίνακα Γ4 οι εκτιμήσεις μπορεί να γίνουν με βάση την κατανομή προσωπικού σε επιστημονικά πεδία, με την προϋπόθεση ότι οι τρέχουσες δαπάνες και οι δαπάνες κεφαλαίου δεν αλλοιώνουν σημαντικά την εικόνα και λαμβάνοντας υπόψη το περιεχόμενο των ερευνητικών έργων που τυχόν υλοποιήσατε. Για τον Πίνακα Γ5 επίσης πρέπει να κάνετε εκτιμήσεις σχετικά με το ποσοστό των δραστηριοτήτων ΕΤΑ που αφορούν αυτούς τους τομείς αιχμής. Ενότητα Δ: Στην περίπτωση που η επιχείρηση διαθέτει τμήματα που πραγματοποιούν ΕΤΑ σε περισσότερες από μία περιφέρειες της Ελλάδας, πρέπει να κατανείμετε ποσοστιαία το προσωπικό και τις δαπάνες στις γεωγραφικές περιφέρειες στις οποίες πραγματοποιήθηκαν οι δραστηριότητες ΕΤΑ. Ενότητα Ε: Πίνακες Ε1 Ε4 Η ενότητα ζητά συγκεντρωτικά στοιχεία για το προσωπικό και τις δαπάνες ΕΤΑ για τα έτη 2007-2010 και το 2012. Η συμπλήρωση του πίνακα μπορεί να ακολουθήσει, με σαφώς μικρότερη λεπτομέρεια, τα βήματα για τη συμπλήρωση των ενοτήτων Β και Γ. Ενότητα Ζ Μπορείτε να προσθέσετε πληροφορίες σχετικά με τη μεθοδολογία που ακολουθήσατε. Ενότητα Η Μπορείτε να μας αξιολογήσετε!!!! Ενότητα Θ Περιμένουμε τις προτάσεις σας!!!!