ΠΛΑΝΗΤΕΣ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΟΜΑΔΑΣ (Τετράβιβλος, βιβλίο 1ο, κεφ. 7, σελ. 42-43, Περί ημερινών και νυκτερινών ). Οι ομάδες των πλανητών (Sects) και η σπουδαιότητά τους σε ένα χάρτη Η πρωταρχική ενέργεια που πρέπει να γίνει από τον αστρολόγο, όταν πρόκειται να ερμηνεύσει ένα χάρτη, είναι πολύ απλή και συγχρόνως κεφαλαιώδους σημασίας: Πρώτα απ όλα, πρέπει να ελέγξει αν το ωροσκόπιο είναι ημερήσιο ή νυκτερινό. Με άλλα λόγια, το πού βρίσκεται ο Ήλιος: πάνω ή κάτω από τον ορίζοντα; Προκειμένου να διευκρινιστεί αν ένας χάρτης είναι ημερήσιος ή νυκτερινός πρέπει να εξεταστεί η θέση που βρίσκεται ο Ήλιος. Όταν είναι τοποθετημένος από τον 1ο μέχρι και τον 6ο οίκο, έχουμε νυκτερινό ωροσκόπιο. Όταν ο Ήλιος είναι τοποθετημένος από τον 7ο οίκο μέχρι και το 12ο, έχουμε ημερήσιο ωροσκόπιο. Με το απλούστατο αυτό κριτήριο γίνεται επίσης ο υπολογισμός των κλήρων, αλλά και των κυβερνητών των τριπλοτήτων. Εξαιτίας του ότι υπάρχουν δύο ουσιαστικές κατηγορίες του χρόνου, η ημέρα και η νύχτα, οι πλανήτες χωρίζονται επίσης σε δύο ομάδες, τους ημερήσιους και τους νυκτερινούς. Η ημέρα συμφωνεί με την αρσενική φύση, δεδομένου ότι κατά τη διάρκειά της η θερμότητα είναι μεγαλύτερη και οι φύσεις ενεργητικότερες και πιο ζωηρές. Η νύχτα συμφωνεί με τη θηλυκή αρχή: κατά τη διάρκειά της, οι φύσεις είναι παθητικότερες και επικρατεί η ανάγκη για ξεκούραση. Φυσιολογικά, λοιπόν, συμπεραίνουμε ότι οι ημερήσιοι πλανήτες λειτουργούν καλύτερα στα ημερήσια ωροσκόπια και αντίστοιχα οι νυκτερινοί στα νυκτερινά. - Οι ημερήσιοι πλανήτες είναι: Ήλιος, Δίας και Κρόνος. - Ο Ερμής είναι ημερήσιος όταν βρίσκεται σε ζώδιο του αέρα και της φωτιάς ή όταν σχηματίζει όψη με Ήλιο, Δία και Κρόνο. - Οι νυκτερινοί πλανήτες είναι: Σελήνη, Αφροδίτη και Άρης. - Ο Ερμής είναι νυκτερινός όταν βρίσκεται σε ζώδιο της γης και του Ημερήσιοι - αρσενικοί --------- --------- Νυκτερινοί - θηλυκοί 183
νερού ή όταν σχηματίζει όψη με Σελήνη, Αφροδίτη και Άρη. Όσον αφορά στα ζώδια, και αυτά διακρίνονται σε ημερήσια και νυκτερινά. Τα ημερήσια ζώδια είναι εκείνα τα οποία ονομάζονται αρσενικά ή αλλιώς θετικά: Κριός, Δίδυμοι, Λέων, Ζυγός, Τοξότης, Υδροχόος. Τα νυκτερινά ζώδια είναι εκείνα που ονομάζονται θηλυκά ή αλλιώς αρνητικά: Ταύρος, Καρκίνος, Παρθένος, Σκορπιός, Αιγόκερως, Ιχθύες. Σύμφωνα με τα παραπάνω, υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες των πλανητών και συνεπώς των ωροσκοπίων: η ημερήσια ή ηλιακή ομάδα και η νυκτερινή ή σεληνιακή ομάδα. Εάν η γέννηση συμβεί κατά τη διάρκεια της ημέρας, ο Ήλιος κυριαρχεί στο ωροσκόπιο μαζί με τον Κρόνο και το Δία. Αν η γέννηση είναι νυκτερινή, τότε η Σελήνη γίνεται ο κυρίαρχος του ωροσκοπίου, μαζί με την Αφροδίτη και τον Άρη*. Υπάρχουν, λοιπόν, τρεις καταστάσεις που σχετίζονται με την ομάδα στην οποία ανήκει ένας πλανήτης: α) Αν ο χάρτης είναι ημερήσιος ή νυκτερινός. β) Αν ο πλανήτης είναι τοποθετημένος πάνω ή κάτω από τον ορίζοντα. γ) Αν το ζώδιο στο οποίο βρίσκεται, είναι ημερήσιο (αρσενικό) ή νυκτερινό (θηλυκό). Όταν ένας πλανήτης πληροί αυτές τις προϋποθέσεις, τότε λέμε ότι βρίσκεται εντός ομάδας, πράγμα το οποίο θεωρείται πολύ δυνατός τίτλος και υπόσχεται ευνοϊκές προοπτικές σε ένα ωροσκόπιο. Για να περιγράψουν οι Έλληνες αυτή την κατάσταση ένταξης των πλανητών εντός ομάδας χρησιμοποιούσαν τον όρο αίρεσις. Στα λατινικά συναντάται ως condicio ή conditio. Η αίρεσις επομένως είναι ένας διαχωρισμός. Ο Πτολεμαίος στην Τετράβιβλο (βιβλίο 1ο, κεφ. 6, σελ. 40-45) αναφέρεται εκτενώς σ αυτόν το διαχωρισμό και εξηγεί τη λογική βάσει της οποίας διαμορφώθηκε. Για να καταλάβουμε καλύτερα πότε ένας πλανήτης βρίσκεται εκτός ομάδας, ας δούμε τις παρακάτω θέσεις: Σελήνη στους Διδύμους, πάνω από τον ορίζοντα σε ημερήσιο * Ο Άρης είναι νυκτερινός πλανήτης, επομένως λειτουργεί καλύτερα σε νυκτερινό ωροσκόπιο. 184
ωροσκόπιο ή Δίας στον Καρκίνο πάνω από τον ορίζοντα σε νυκτερινό ωροσκόπιο (αν και ο Δίας εκεί βρίσκεται σε έξαρση, γεγονός που μειώνει κατά πολύ το πρόβλημα). Οι ρίζες αυτής της θεωρίας φθάνουν πολύ πίσω στην αρχαιότητα, αλλά βασίζονται κυρίως στην αριστοτελική θεωρία. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, υπάρχουν 4 στοιχεία: φωτιά, αέρας, γη, νερό. Επίσης, 4 ιδιότητες: ζεστή, κρύα, υγρή, ξηρή. Ο Ήλιος, που είναι ημερήσιος, είναι ζεστός και ξηρός και ανήκει στο στοιχείο της φωτιάς. Η Σελήνη, που είναι νυκτερινή, φυσιολογικά αναφέρεται ως κρύα και υγρή. Η νύχτα διατηρεί και συντηρεί το νερό, αλλά η ζέστη το εξατμίζει η νύχτα είναι πάντα πιο δροσερή. Οι υπόλοιποι πλανήτες συμμετέχουν επίσης σ αυτόν το διαχωρισμό σε ομάδες, με εξαίρεση τον Ερμή, ο οποίος ανήκει πότε στην ημερήσια και πότε στη νυκτερινή ομάδα. Ο Κρόνος είναι από τη φύση του κρύος και ξηρός. Αυτή η φυσιολογική του ιδιότητα χαρακτηρίζεται ως μελαγχολική και αντιστοιχεί στο φθινόπωρο. Ο Κρόνος, η Αφροδίτη και η Σελήνη είναι από τη φύση τους κρύοι πλανήτες. Ο Άρης, ο Δίας και ο Ήλιος είναι από τη φύση τους ζεστοί. Με βάση τα παραπάνω, όμως, αναρωτιόμαστε γιατί ο Κρόνος, που είναι κρύος πλανήτης, ανήκει στην ημερήσια ομάδα, ενώ ο Άρης, που έχει ζεστή φύση, ταιριάζει φυσιολογικά με τη νυκτερινή ομάδα. Αυτό συμβαίνει επειδή ο Ήλιος, η Σελήνη, ο Δίας και η Αφροδίτη είναι από τη φύση τους ευμενείς πλανήτες, ενώ ο Άρης και ο Κρόνος είναι δυσμενείς και συνεπώς πρέπει να χάσουν κάτι από τη δυσμενή επιρροή τους για να ανήκουν στη σωστή ομάδα. Ο Άρης σε ημερήσιο χάρτη είναι εκτός ομάδας, επειδή η ζέστη της ημέρας είναι υπερβολική. Σε νυκτερινό χάρτη είναι εντός ομάδας, αφού η ζέστη και η ξηρασία του κατακρατούνται και περιορίζονται από τη δροσιά και την υγρασία της νύχτας, ώστε να ελαττωθεί η κακή επίδραση του Άρη. Για παράδειγμα, αν δύο στρατηγοί (Άρης) διαθέτουν εξίσου τα προσόντα για να κερδίσουν μια μάχη, ποιος από τους δύο θα την κερδίσει; Ο Bonati στο Liber Astronomiae απαντά: Αυτός που είναι γεννημένος τη νύχτα έχει μεγαλύτερη ικανότητα να ελέγχει την παρορμητικότητά του και αυτός θα νικήσει γιατί διατηρεί την ψυχραιμία του. Ο Κρόνος λειτουργεί με τρόπο ανάλογο μ αυτόν του Άρη και έτσι ανήκει στην ημερήσια ομάδα, επειδή η υπερβολική ψυχρότητά του χρειάζεται 185
τη ζεστασιά και το φως της ημέρας, προκειμένου να εκδηλώσει τη θετική του πλευρά. Λέγεται πως ένας πλανήτης που βρίσκεται ανατολικά ή δυτικά του Ηλίου μπορεί να μας δώσει μια επιπλέον πληροφορία για την ομάδα (sect) που ανήκει ο πλανήτης αυτό όμως είναι μικρότερης σημασίας από τα προαναφερθέντα. Στα αρχαία κείμενα επικρατεί μεγάλη σύγχυση γι αυτό το θέμα, αλλά σήμερα πολλοί αστρολόγοι θεωρούν ότι ένας πλανήτης ανατολικά του Ηλίου είναι σαν να βρίσκεται σε ημερήσια ομάδα κι ένας πλανήτης δυτικά του Ηλίου είναι σαν να βρίσκεται σε νυκτερινή ομάδα. Πλανήτης σε φως Για να πούμε ότι ένας πλανήτης είναι εντός ομάδας πρέπει να είναι στο φως του. Ορισμός της κατάστασης ενός πλανήτη σε φως: - Οι ημερήσιοι πλανήτες την ημέρα πάνω από τον ορίζοντα και τη νύχτα κάτω από τον ορίζοντα. - Οι νυκτερινοί πλανήτες τη νύχτα πάνω από τον ορίζοντα και την ημέρα κάτω από τον ορίζοντα. Έτσι, σε έναν ημερήσιο χάρτη, όταν έχουμε τον Ήλιο, το Δία και τον Κρόνο πάνω από τον ορίζοντα, λέμε ότι βρίσκονται στο φως τους. Όταν έχουμε τη Σελήνη, την Αφροδίτη και τον Άρη κάτω από τον ορίζοντα, λέμε επίσης ότι βρίσκονται στο φως τους. Στα νυκτερινά ωροσκόπια, όμως, η Σελήνη, η Αφροδίτη* και ο Άρης πρέπει να βρίσκονται πάνω από τον ορίζοντα και οι Δίας και Κρόνος κάτω από τον ορίζοντα για να είναι στο φως τους. Όσον αφορά στον πλανήτη Ερμή έχουμε: - Γίνεται ημερήσιος όταν είναι στα ζώδια του αέρα ή της φωτιάς ή όταν είναι σε σύνοδο με Ήλιο, Δία, Κρόνο. - Γίνεται νυκτερινός όταν είναι στα ζώδια της γης ή του νερού ή όταν είναι σε σύνοδο με Σελήνη, Αφροδίτη, Άρη. - Γίνεται αρσενικός, όταν είναι σε σύνοδο με Ήλιο, Άρη, Δία και Κρόνο ή όταν είναι μόνος του σε ζώδια της φωτιάς και του αέρα. - Γίνεται θηλυκός, όταν είναι σε σύνοδο με Σελήνη, Αφροδίτη ή όταν βρίσκεται μόνος του σε ζώδια του νερού ή της γης. - Επίσης, ο Ερμής θεωρείται ημερήσιος όταν είναι ανατολικός και νυκτερινός όταν είναι δυτικός. * Σε αρχαία αστρολογικά κείμενα, αναφέρονται δύο διαφορετικές εκδοχές της Αφροδίτης: η ημερήσια Ishtar, η θεά του πολέμου, και η νυκτερινή Ishtar, η θεά της αγάπης και του έρωτα. Ο διαχωρισμός αυτός διασώθηκε και ισχύει μέχρι σήμερα και εύκολα τον αναγνωρίζουμε στα ημερήσια και τα νυκτερινά ωροσκόπια. 186
Ορισμός της κατάστασης ενός πλανήτη σε Hayz (C.A., βιβλίο 1ο, σελ. 113 / The book of Instruction in the Elements of the Art of Astrology, παράγρ. 496, σελ. 308) Μια άλλη κατάσταση, σύμφωνα με την οποία ένας πλανήτης πληροί τις προϋποθέσεις για να είναι εντός ομάδας, είναι να βρίσκεται στην κατάσταση Hayz. Ένας πλανήτης βρίσκεται σε κατάσταση Hayz όταν είναι: αρσενικός, ημερήσιος σε αρσενικό ζώδιο, πάνω από τον ορίζοντα και, επίσης, όταν είναι: θηλυκός, νυκτερινός σε θηλυκό ζώδιο, κάτω από τον ορίζοντα. Τα παραδείγματα που ακολουθούν, είναι αντιπροσωπευτικά για πλανήτες σε κατάσταση Hayz: - Κρόνος στο Ζυγό, σε ημερήσιο ωροσκόπιο, πάνω από τον ορίζοντα. - Αφροδίτη στον Ταύρο, σε νυκτερινό ωροσκόπιο, κάτω από τον ορίζοντα. - Δίας στον Τοξότη, σε ημερήσιο ωροσκόπιο, πάνω από τον ορίζοντα. Σύμφωνα με τα παραπάνω, παρατηρούμε ότι με τον Άρη δημιουργείται μια περίεργη εξαίρεση Αρσενικός ημέρα θηλυκή νύχτα μεικτός μεικτός θηλυκή νύχτα αρσενικός νύχτα αρσενικός ημέρα αρσενικός ημέρα στον ορισμό του Hayz. Κι αυτό γιατί, ενώ ο Άρης ανήκει στη νυκτερινή ομάδα πλανητών, είναι αρσενικός πλανήτης. Για τον Άρη ειδικά, υπάρχουν σε χρήση δύο συστήματα. Το αρχαιότερο σύστημα θεωρούσε ότι ο Άρης ήταν σε Hayz όταν βρισκόταν σε νυκτερινό ωροσκόπιο, πάνω από τον ορίζοντα και σε θηλυκό (νυκτερινό) ζώδιο. Το νεότερο σύστημα δέχεται τον Άρη σε νυκτερινό ωροσκόπιο, κάτω από τον ορίζοντα και σε αρσενικό ζώδιο, αναγνωρίζοντας την ιδιότητα του Άρη, που είναι ζεστή και ξηρή. Όλοι οι υπόλοιποι πλανήτες πρέπει να είναι στο φως τους και οι αρσενικοί πλανήτες να είναι τοποθετημένοι σε αρσενικά ζώδια, ενώ οι θηλυκοί σε θηλυκά. Έτσι, λοιπόν, ο Ήλιος, ο Δίας και ο Κρόνος θεωρούνται ότι βρίσκονται σε κατάσταση Hayz σε ημερήσια ωροσκόπια, ενώ η Σελήνη, η Αφροδίτη και ο Άρης σε νυκτερινά. Ο Ερμής δεν βρίσκεται ποτέ σε κατάσταση Hayz. Στην Ωριαία αστρολογία, όταν ένας σημειοδότης πλανήτης βρεθεί σ αυτή την κατάσταση είναι ικανός να επιφέρει θετικό αποτέλεσμα στην υπόθεση του χάρτη. Το Hayz είναι ισχυρότερο από το φως και ενισχύει τη δύναμη ενός πλανήτη, ο οποίος δεν έχει άλλη θεμελιώδη δύναμη παρά μόνο από πρόσωπο. 187
Ο λόγος που στην πλειονότητά τους οι αστρολόγοι σήμερα δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις ομάδες των πλανητών, όταν μελετούν και ερμηνεύουν ένα χάρτη, είναι ότι η αίρεσις των πλανητών έγινε γνωστή και μπήκε πάλι σε χρήση τα τελευταία 5 χρόνια, αφότου άρχισαν οι μεταφράσεις του Project Hindsight. Οι τελευταίοι αστρολόγοι στην ιστορία που γνώριζαν και εφάρμοζαν αυτήν την τεχνική, εξέλιπαν στις αρχές της Αναγέννησης. 188