ΜΑΘΗΜΑ: Πληροφοριακά Συστήµατα ιοίκησης

ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΗ ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (M.B.A) ΜΑΘΗΜΑ: Πληροφοριακά Συστήµατα ιοίκησης Ι ΑΣΚΟΥΣΑ: Α. Πουλυµενάκου Αθήνα, Μάιος 2000

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ...1 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ & ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ABC...2 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ABC ΣΤΗΝ ΚΣ...4 ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 31ης ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1996...4 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΗΣ 31 ης ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1996...6 Βασικές ραστηριότητες της ΚΣ...6 Καταµερισµός Λειτουργικών Εξόδων...8 Επιµερισµός Επενδεδυµένου Κεφαλαίου...11 Υπολογισµός Συνολικού Κόστους... 13 Σχολιασµός των Αποτελεσµάτων... 16

1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Σε ένα συνεχώς µεταβαλλόµενο περιβάλλον, οι ανάγκες που δηµιουργούνται στις σύγχρονες επιχειρήσεις είναι πολλές και συνδέονται κυρίως µε την ανάγκη παρακολούθησης των εξελίξεων και αντιµετώπισης του ανταγωνισµού. Για την απόκτηση συγκριτικών πλεονεκτηµάτων, οι επιχειρήσεις αναζητούν πηγές θεµελιωδών ικανοτήτων στον τρόπο µε τον οποίο παράγουν (FMS), στον τρόπο µε τον οποίο διαχειρίζονται τα αποθέµατά τους (Just-in-time), στον τρόπο µε τον οποίο διοικούνται (νέα διοικητικά στυλ που δίνουν έµφαση στη διαχείριση του ανθρώπινου παράγοντα) ακόµη και στον τρόπο µε τον οποίο κοστολογούν (ABC). Το σύστηµα αυτό προέκυψε για καλύψει τις ανάγκες των σύγχρονων επιχειρήσεων, ανα γκες που επηρεάζονται και διαµορφώνονται από τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί στην παραγωγική διαδικασία (εισαγωγή ευέλικτων µεθόδων παραγωγής - εντατικοποίηση και αυτοµατοποίησή της - αύξηση της ποικιλλίας των χαρακτηριστικών που δίνονται σε προϊόντα) αλλά και τις αλλαγές στη δοµή του κόστους των επιχειρήσεων (αύξηση των γενικών εξόδων και της φυσιογνωµίας αυτών λόγω έµφασης στην εξυπηρέτηση του πελάτη). Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να παρουσιάσει τα πλεονεκτήµατα και τα µειονεκτήµατα της νέας κοστολογικής µεθόδου ABC και να εµφανίζει ένα παράδειγµα εφαρµογής της µεθόδου αυτής σε µια πραγµατική επιχείρηση. Πρόκειται για την επιχείρηση ΚΣ, που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα εδώ και 10 χρόνια περίπου αλλά εξαιτίας του εµπιστευτικού χαρακτήρα των στοιχείων που µας διέθεσαν κρίναµε σκόπιµο να µην εµφανίσουµε το πραγµατικό όνοµα αυτής. Η παρούσα εργασία θα στερούνταν την αντικειµενικότητας και της ακρίβειας της αν δεν είχαµε την πραγµατικά πολύτιµη συµπαράσταση του Ν.Κ., υψηλόβαθµου στελέχους της ΚΣ. Πέρα από τις πληροφορίες που µας διέθεσε, συνέβαλε και στη γνωριµία µας µε τον πραγµατικό χώρο των επιχειρήσεων. Και για το λόγο αυτό τον ευχαριστούµε θερµά Αθήνα, Μάιος 2000

2 ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ & ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ABC Τα κοστολογικά συστήµατα µε βάση τις δραστηριότητες αποτελούν µια νέα θεώρηση της κοστολόγησης που ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του συνεχώς µεταβαλλόµενου επιχειρησιακού περιβάλλοντος. Τα βασικότερα πλεονεκτήµατα του ABC -όπως εµφανίζονται τόσο στη διεθνή βιβλιογραφία και αρθρογραφία, όσο και στην πράξη για τις επιχειρήσεις που εφαρµόζουν αυτά τα κοστολογικά συστήµατα- είναι τα εξής: Παροχή ακριβέστερων πληροφοριών αναφορικά µε το κόστος γραµµών προϊόντων. Οι πληροφορίες αυτές δίνουν στην επιχείρηση τη δυνατότητα να εντοπίσει ποιο είναι το πραγµατικό κόστος των προϊόντων της, χωρίς να κινδυνεύει να πέσει στην παγίδα των σταυροειδών επιδοτήσεων µεταξύ των γραµµών των προϊόντων. Ευελιξία στη συγκέντρωση του κόστους αναφορικά µε διαφορετικά κοστολογικά αντικείµενα. Το ABC δίνει στην επιχείρηση τη δυνατότητα να γνωρίζει ποιο είναι το κόστος της ανά διαδικασία, τοµέα ευθύνης, πελάτη ή διάφορα άλλα κοστολογικά αντικείµενα. Εποµένως, επιτρέπει στην επιχείρηση να λάβει αποφάσεις σχετικά µε τη διαχείριση των πελατών της, των διαδικασιών της, κλπ. υνατότητα προσδιορισµού των δραστηριοτήτων που προσθέτουν αξία και εκείνων που δεν προσθέτουν αξία. Μέσω του ABC η επιχείρηση έχει τη δυνατότητα να αξιολογήσει τις διαδικασίες και να εντοπίσει αυτές που προσθέτουν αξία στον πελάτη που αγοράζει το προϊόν και αυτές που δεν προσθέτουν αξία. Οι τελευταίες ίσως αποτελέσουν το πρώτο στάδιο του ελέγχου για πιθανή µείωση του κόστους. Η ανάλυση αυτή δίνει τη δυνατότητα στην επιχείρηση να ανασχεδιάσει τις δραστηριότητες και τη λειτουργία της, προσθέτοντας ή καταργώντας κάποιες από αυτές και εξοικονοµώντας πόρους Παροχή πληροφοριών για τη λήψη επιχειρηµατικών αποφάσεων σε στρατηγικό επίπεδο. Η νέα κοστολογική µέθοδος επιτρέπει στην επιχείρηση να εντοπίσει τις πηγές του µακροχρόνιου µεταβλητού κόστους της και να το περιορίσει. Ο περιορισµός του µακροχρόνιου λειτουργικού κόστους της επιχείρησης συνδέεται συχνά µε τη λήψη αποφάσεων σε στρατηγικό επίπεδο που σχετίζονται µε την αντιµετώπιση του ανταγωνισµού, την απόκτηση στρατηγικών πλεονεκτηµάτων και την αειφόρο ανάπτυξη της επιχείρησης. Επιπλέον, η επιχείρηση έχει στη διάθεσή της πληροφορίες σχετικά µε τη συµβολή του κάθε στοιχείου του µείγµατος των προϊόντων, των υπηρεσιών και των δραστηριοτήτων της στα συνολικά κέρδη. Εποµένως, ενδυναµώνεται η λήψη αποφάσεων αναφορικά µε την τιµολόγηση, την αλλαγή του εύρους και του µείγµατος των γραµµών προϊόντων και το σχεδιασµό και την ανάπτυξη νέων προϊόντων. Το

3 χαρακτηριστικό αυτό δίνει ένα µακροπρόθεσµο προσανατολισµό στην κοστολόγηση µε βάση τις δραστηριότητες. Παροχή πληροφοριών για την αξιολόγηση της απόδοσης σε λειτουργικό επίπεδο. Το ABC παρέχει στην επιχείρηση µια σειρά κοστολογικών πληροφοριών που αφορούν τόσο τα κοστολογικά αντικείµενα (πχ γραµµές προϊόντων, πελάτες, διαδικασίες κλπ) στα οποία αναφέρονται όσο και τα στελέχη τα οποία είναι υπεύθυνα για τα αντικείµενα αυτά. Εποµένως, η επιχείρηση που χρησιµοποιεί ABC έχει στη διάθεσή της µια µεγάλη γκάµα πληροφοριών που µπορεί να χρησιµοποιήσει για την αξιολόγηση στελεχών και διαδικασιών. Όσο σπουδαία και δελεαστικά και αν είναι τα πλεονεκτήµατα αυτής της κοστολογικής µεθόδου, είναι σηµαντικό να παρατηρήσουµε ότι εξαιρετικής σηµασίας είναι και τα µειονεκτήµατα αυτής. Πιο συγκεκριµένα εν έχει αποδειχθεί ακόµα η θετική του επίπτωση στην κερδοφορία των επιχείρησεων. Επιπλέον, δεν έχει αποδειχθεί η µείωση και η καλύτερη διοίκηση του κόστους από την εφαρµογή του. Το γεγονός αυτό κάνει ακόµα επιφυλακτιρότερες της επιχειρήσεις που αναζητούν νέα κοστολογικά συστήµατα στην υιοθέτησηκαι εφαρµογή του ABC. Η εφαρµογή του είναι ιδιαίτερα πολυδάπανη. Αυτό οφείλεται στις ανάγκες που δηµιουργούνται για καταγραφή των διαδικασιών που πραγµατοποιούνται µέσα στην επιχείρηση και για τη µέτρηση των οδηγών κόστους. Η εφαρµογή του ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά τους εργαζόµενους. Το γεγονός αυτό οφείλεται στη δυσαρέσκεια που δηµιουργείται στους εργαζόµενους όταν ξέρουν ότι η κάθε τους κίνηση καταγράφεται. Στην πραγµατικότητα αισθάνονται σαν να παρακολουθούνται και αυτό το αίσθηµα τους δυσαρεστεί, επηρεάζοντας έτσι και την απόδοσή τους. Οι πληροφορίες που παρέχονται από το ABC είναι ιστορικές. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα να στερούνται άµεσης συνάφειας µε µελλοντικές στρατηγικές αποφάσεις. (Το µειονέκτηµα αυτό µπορεί να αντιµετωπιστεί µε τη χρησιµοποίηση προϋπολογιστικών µεγεθών) υσκολία σχεδιασµού του κοστολογικού υποδείγµατος και επιλογή των οδηγών κόστους. Οι επιχειρήσεις συχνά δεν έχουν κατανοήσει τη σηµασία του νέου κοστολογικού συστήµατος. Συχνά δε η εφαρµογή του συνδέεται µε τις ανάγκες της επιχείρησης για καινοτοµικότητα και όχι στις πραγµατικές της ανάγκες για τις πληροφορίες που το νέο κοστολογικό σύστηµα προσφέρει. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα να έχουν δυσκολία στον καθορισµό του βαθµού της λεπτοµέρειας και της ανάλυσης στον οποίο είναι διατεθειµένη να προχωρήσει. Περαιτέρω αποτέλεσµα του γεγονότος αυτού είναι η αδυναµία σωστού σχεδιασµού του ABC.

4 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ABC ΣΤΗΝ ΚΣ Η επιχείρηση στην οποία θα εφαρµόσουµε την κοστολόγηση µε βάση της δραστηριότητες (Activity Based Costing ABC) είναι µια εµπορική-τεχνική εταιρία που ασχολείται µε την εισαγωγή από το εξωτερικό (κυρίως από τη Γερµανία) και την πώληση στην Ελληνική αγορά βιοµηχανικού υλικού για αυτοµατισµό. Η συγκεκριµένη επιχείρηση είναι υπαρκτή και δραστηριοποιείται στο χώρο περισσότερο από 15 χρόνια, ωστόσο εµείς στα πλαίσια της εργασίας µας δεν θα την κατονοµάσουµε και θα αναφερόµαστε σε αυτή µε την επωνυµία Κ.Σ. Τα στοιχεία που θα χρησιµοποιήσουµε για να εφαρµόσουµε το ABC προέρχονται από τον Ισολογισµό και την Κατάσταση Αποτελεσµάτων Χρήσεως της επιχείρησης για το οικονοµικό έτος από 1/1/96 µέχρι 31/12/96, ενώ πληροφορίες για τις δραστηριότητες της εταιρίας πήραµε από την ίδια τη διοίκηση. Αρχικά θα παρουσιάσουµε τον Ισολογισµό και την ΚΑΧ της επιχείρησης, από όπου αντλήσαµε στοιχεία για το λειτουργικό κόστος και για το κεφάλαιο της. ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 31ΗΣ ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1996 ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ ΕΞΟ Α ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Τόκοι δανείων κατασκ. περιόδου 5400000 Λοιπά έξοδα εγκατάστασης 6289707 11689707 ΠΑΓΙΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Ενσώµατες ακινητοποιήσεις Γήπεδα-οικόπεδα 48980000 Κτίρια & τεχνικά έργα 164802667 Μηχ/τα-τεχν. εγκαταστάσεις & λοιπός µηχανολ. εξοπλισµός 1014506 Μεταφορικά µέσα 3986963 Έπιπλα & λοιπός εξοπλισµός 18304935 Σύνολο παγίου ενεργητικού 237089071 ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Αποθέµατα Εµπορεύµατα 438740748 Προκαταβολές για αγορές αποθεµάτων 305221 439045969 Απαιτήσεις Πελάτες 133225121 Γραµµάτια στις τράπεζες σε εγγύηση 4004707 Επιταγές εισπρακτέες 103775643 Χρεώστες διάφοροι 828086 241833557

5 ιαθέσιµα Ταµείο 19967806 Καταθέσεις όψεως 4432050 24399856 Σύνολο Κυκλοφορούντος Ενεργητικού 705279382 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 954058160 ΠΑΘΗΤΙΚΟ Ι ΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Κεφάλαιο µετοχικό 331000000 ιαφορές αναπροσαρµογής αξίας περιουσιακών στοιχείων 17380000 Αποθεµατικά κεφάλαια Τακτικό αποθεµατικό 3498744 Έκτακτα αποθεµατικά 30009181 Αφορολόγητα αποθεµατικά ειδικών διατάξεων νόµων 7765028 41272953 ΣΥΝΟΛΟ Ι ΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 389652953 ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΚΙΝ ΥΝΟΥΣ & ΕΞΟ Α Προβλέψεις για αποζηµίωση προσωπικ. λόγω εξόδου από την υπηρεσία 10384687 Λοιπές προβλέψεις 256390 10641077 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις Προµηθευτές 366704783 Γραµµάτια πληρωτέα 21612442 Επιταγές πληρωτέες 1408512 Τράπεζες λ/βραχυπροθ. υποχρεώσεις 116625032 Υποχρεώσεις από φόρους-τέλη 21002465 Ασφαλιστικοί οργανισµοί 6042498 Μερίσµατα πληρωτέα 18943818 Πιστωτές διάφοροι 373600 552713150 ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ Έξοδα χρήσης δεδουλευµένα 1050980 ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ 954058160

6 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΧΡΗΣΗΣ 31 ΗΣ ΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1996 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) 748350098 Μείον: Κόστος πωλήσεων 496755999 Μικτά αποτελέσµατα (κέρδη) εκµετάλλευσης 251593089 Πλέον: Άλλα έσοδα εκµετάλλευσης 1363888 Σύνολο 252956987 ΜΕΙΟΝ: Έξοδα διοικητ. λειτουργίας 148389505 Έξοδα λειτουργίας διάθεσης 20400365 168789870 Μερικά αποτελέσµατα (κέρδη) εκµετάλλευσης 84167117 ΠΛΕΟΝ Πιστωτικοί τόκοι & συναφή έσοδα 1388041 Μείον: Χρεωστικοί τόκοι & συναφή έξοδα 40452827 (39064786) Ολικά αποτελέσµατα εκµετάλλευσης 45102331 ΠΛΕΟΝ: ΕΚΤΑΚΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Έκτακτα & ανόργανα έσοδα 1569953 Μείον: Έκτακτα & ανόργανα έξοδα 308860 Προβλέψεις για έκτακτ. κίνδυν. 3692899 (2431796) Οργανικά & έκτακτα αποτελέσµατα 42670535 ΜΕΙΟΝ: Σύνολο αποσβέσεων παγίων στοιχείων 15812457 Μείον: Οι από αυτές ενσωµατωµένες στο λειτουργικό κόστος 15812457 ΚΑΘΑΡΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ 42670535 ΒΑΣΙΚΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΚΣ Μετά την παρουσίαση του Ισολογισµού και της ΚΑΧ, θα προχωρήσουµε στον καθορισµό των βασικών δραστηριοτήτων της επιχείρησης, όπως αυτές περιγράφηκαν από τη διοίκηση της εταιρίας. Στο στάδιο αυτό δεν θα κάνουµε καταµερισµό του λειτουργικού κόστους ή της χρέωσης κεφαλαίου στις δραστηριότητες, αλλά απλά θα τις διατυπώσουµε και θα τις περιγράψουµε. Με βάση τα δεδοµένα τις επιχείρησης, οι δραστηριότητές της µπορούν να χωριστούν σε 6 βασικές κατηγορίες, που η καθεµία περιλαµβάνει επιµέρους δραστηριότητες. Έτσι δηµιουργείται ο ακόλουθος πίνακας.

7 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΧΟΛΙΑ 1. ΠΩΛΗΣΕΙΣ & ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ α) Εσωτερικές πωλήσεις β) Εξωτερικές πωλήσεις γ) Αξιολόγηση αγοράς δ) Επικοινωνία ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου Αφορά δραστηριότητες µέσω των οποίων η επιχείρηση διαθέτει τα προϊόντα της και φροντίζει για την οµαλή διεξαγωγή και την υποστήριξη των πωλήσεών της 2. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΕΛΑΤΩΝ & ΣΕΡΒΙΣ α) Τηλεφωνική υποστήριξη (σέρβις και πληροφορίες) β) Σέρβις εκτός εταιρίας (στις εγκαταστάσεις του πελάτη) γ) Σέρβις στο χώρο της εταιρίας Αφορά δραστηριότητες µέσω των οποίων η επιχείρηση υποστηρίζει τους πελάτες της, είτε παρέχοντας πληροφορίες για τα προϊόντα της, είτε επισκευάζοντάς τα αν παρουσιαστεί κάποιο πρόβληµα 3. ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ α) ιαχείριση αποθεµάτων β) Παραγγελίες για εισαγωγή υλικού από το εξωτερικό γ) Επεξεργασία τιµολογίων από το εξωτερικό δ) Εκκρεµότητες πελατών ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου Αφορά δραστηριότητες µέσω των οποίων η επιχείρηση διαχειρίζεται τα αποθέµατά της και φροντίζει να υπάρχει στοκ προϊόντος στις αποθήκες της ώστε να εξυπηρετούνται εγκαίρως οι πελάτες. Επίσης το τµήµα περιλαµβάνει δραστηριότητες που ασχολούνται µε τις παραγγελίες των προϊόντων που εισάγονται 4. ΑΠΟΘΗΚΗ α) ιακίνηση Υλικού β) Παραλαβή & έλεγχος Αφορά δραστηριότητες που εκτελούνται στις αποθήκες της επιχείρησης (παραλαβές, έλεγχος) 5. ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ α) Στατιστική επεξεργασία δεδοµένων β) Λογιστικές εγγραφές γ) Μηχανογράφηση Αφορά δραστηριότητες που εκτελούνται στο λογιστήριο της επιχείρησης 6. ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΤΑΙΡΙΑΣ α) ιοίκηση προσωπικού β) Επιχειρηµατικές διαδικασίες γ) Γραµµατειακή υποστήριξη Αφορά δραστηριότητες που καλύπτουν όλο το φάσµα των διοικητικών διαδικασιών της επιχείρησης

8 Η επιχείρηση Κ.Σ εισάγει και εµπορεύεται δύο τύπους προϊόντων: απλά και σύνθετα. Τα απλά προϊόντα είναι βιοµηχανικά υλικά που δεν έχουν πολύπλοκες λειτουργίες και εφαρµογές και που συνήθως είναι αρκετά φθηνότερα σε σχέση µε τα σύνθετα προϊόντα. Ωστόσο, η επιχείρηση πωλεί σαφώς µεγαλύτερο αριθµό µονάδων από αυτά τα προϊόντα, µε αποτέλεσµα τα έσοδα από τις πωλήσεις τους να είναι σχεδόν ίσα µε τα έσοδα που φέρνουν τα σύνθετα προϊόντα. Οι απαιτήσεις για συντήρηση και επισκευή είναι συγκριτικά µικρότερες και το ίδιο ισχύει και για την ανάγκη υποστήριξης τους, καθώς τα υλικά αυτά είναι γνωστά και καθιερωµένα στην ελληνική αγορά. Τα σύνθετα προϊόντα είναι βιοµηχανικά υλικά µε πολύπλοκες λειτουργίες και εφαρµογές. Το κόστος τους (και ασφαλώς η τιµή πώλησής τους) είναι συνήθως πολύ υψηλότερη από τα απλά προϊόντα, όµως ο αριθµός των πωλούµενων µονάδων είναι σαφώς µικρότερος. Σε κάποιες περιπτώσεις τα σύνθετα προϊόντα εισάγονται από την εταιρία µόνο κατόπιν ειδικής παραγγελιάς από κάποιο πελάτη και δεν υπάρχει µεγάλο στοκ στις αποθήκες της επιχείρησης. Τα σύνθετα προϊόντα, λόγω ακριβώς της πολυπλοκότητας των εφαρµογών τους, χρειάζονται µεγάλη υποστήριξη από την επιχείρηση (παροχή πληροφοριών και βοήθειας στους πελάτες κ.λ.π). Επιπλέον, υπόκεινται συχνά σε σέρβις που αναλαµβάνει η επιχείρηση, γιατί είναι πολύ ακριβά υλικά και δεν συµφέρει τους πελάτες της να τα αντικαθιστούν συχνά. Οι δραστηριότητες που περιγράψαµε στον προηγούµενο πίνακα αναφέρονται και στους δύο τύπους προϊόντων και δεν υπάρχουν δραστηριότητες που να µην «καταναλώνονται» καθόλου από τα απλά η από τα σύνθετα προϊόντα. Ωστόσο, είναι σαφές ότι ο βαθµός χρησιµοποίησης κάποιων δραστηριοτήτων από τον κάθε τύπο προϊόντος διαφέρει σηµαντικά, καθώς π.χ τα απλά προϊόντα χρειάζονται λιγότερη υποστήριξη σε σχέση µε τα σύνθετα, αλλά απασχολούν σχετικά περισσότερο το τµήµα πωλήσεων. Σε κάποιες άλλες όµως κατηγορίες δραστηριοτήτων η απορρόφηση είναι ίδια και για τα απλά και για τα σύνθετα προϊόντα, όπως για παράδειγµα στο τµήµα αποθήκης, όπου τα απλά προϊόντα είναι περισσότερα σε αριθµό, αλλά τα σύνθετα είναι πιο ογκώδη και πιο ευαίσθητα. ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΩΝ ΕΞΟ ΩΝ Το επόµενο βήµα που ακολουθήσαµε είναι ο καταµερισµός των λειτουργικών εξόδων της επιχείρησης σε καθεµία από τις δραστηριότητές της. Σε πρώτη φάση δεν θα επιµερίσουµε το ποσό των λειτουργικών εξόδων που παίρνουµε από την ΚΑΧ, αλλά θα δώσουµε σε κάθε δραστηριότητα το ποσοστό που της αναλογεί από τα λειτουργικά έξοδα. Επιπλέον, θα

9 επιµερίσουµε το ποσοστό λειτουργικών εξόδων κάθε δραστηριότητας στους δύο τύπους προϊόντων, στα απλά και στα σύνθετα. Έτσι, κατασκευάζουµε το ακόλουθο πίνακα. ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΠΛΑ ΣΥΝΘΕΤΑ ΣΥΝΟΛΟ 60% 40% 1. ΠΩΛΗΣΕΙΣ & ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 30% εκ των οποίων α) Εσωτερικές πωλήσεις 2,7 % 1,8 % 15 % β) Εξωτερικές πωλήσεις 5,4 % 3,6 % 30 % γ) Αξιολόγηση αγοράς 1,8 % 1,2 % 10 % δ) Επικοινωνία 5,4 % 3,6 % 30 % ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 2,7 % 1,8 % 15 % 20% 80% 2. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΕΛΑΤΩΝ 25% εκ των οποίων α) Τηλεφωνική υποστήριξη 1,5 % 6 % 30 % β) Σέρβις εκτός εταιρίας 2,5 % 10 % 50 % γ) Σέρβις στο χώρο της εταιρίας 1 % 4 % 20 % 50% 50% 3. ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ 10% εκ των οποίων α) ιαχείριση αποθεµάτων 1 % 1 % 20 % β) Παραγγελίες για εισαγωγή 2 % 2 % 40 % γ) Επεξεργασία τιµολογίων 0,5 % 0,5 % 10 % δ) Εκκρεµότητες πελατών 0,5 % 0,5 % 10 % ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 1 % 1 % 20 % 50% 50% 4. ΑΠΟΘΗΚΗ 15% εκ των οποίων α) ιακίνηση Υλικού 6,375 % 6,375 % 85 % β) Παραλαβή & έλεγχος 1,125 % 1,125 % 15 % 50% 50% 5. ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ 10% εκ των οποίων α) Στατιστική επεξεργασία 1 % 1 % 20 % β) Λογιστικές εγγραφές 3,25 % 3,25 % 65 % γ) Μηχανογράφηση 0,75 % 0,75 % 15 % 50% 50% 6. ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΤΑΙΡΙΑΣ 10% εκ των οποίων α) ιοίκηση προσωπικού 1 % 1 % 20 % β) Επιχειρηµατικές διαδικασίες 3 % 3 % 60 % γ) Γραµµατειακή υποστήριξη 1 % 1 % 20 % Στη συνέχεια, επιµερίζουµε το συνολικό ποσό των λειτουργικών εξόδων της επιχείρησης που πήραµε από την ΚΑΧ στις παραπάνω δραστηριότητες για κάθε τύπο προϊόντος, ανάλογα µε το ποσοστό που αναλογεί σε κάθε δραστηριότητα και για κάθε τύπο.

10 Τα συνολικά λειτουργικά έξοδα της επιχείρησης είναι το άθροισµα των εξόδων διοικητικής λειτουργίας και των εξόδων λειτουργίας διάθεσης. Εποµένως είναι 148.389.505 + 20.400.365 = 168.789.870 ρχ. Το ποσό αυτό θα το επιµερίσουµε στα απλά και στα σύνθετα προϊόντα ανάλογα µε τη χρησιµοποίηση της κάθε δραστηριότητας από τα προϊόντα αυτά. Εποµένως, προκύπτει ο ακόλουθος πίνακας. ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΠΛΑ ΣΥΝΘΕΤΑ ΣΥΝΟΛΟ 1. ΠΩΛΗΣΕΙΣ & ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 30.382.176,60 20.254.784,40 50.636.961 α) Εσωτερικές πωλήσεις 4.557.326,49 3.038.217,66 β) Εξωτερικές πωλήσεις 9.114.652,98 6.076.435,32 γ) Αξιολόγηση αγοράς 3.038.217,66 2.025.478,44 δ) Επικοινωνία 9.114.652,98 6.076.435,32 ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 4.557.326,49 3.038.217,66 2. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΕΛΑΤΩΝ 8.439.493,50 33.757.974,00 42.197.467,5 α) Τηλεφωνική υποστήριξη 2.531.848,05 10.127.392,20 β) Σέρβις εκτός εταιρίας 4.219.746,75 16.878.987,00 γ) Σέρβις στο χώρο της εταιρίας 1.687.898,70 6.751.594,80 3. ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ 8.439.493,50 8.439.493,50 16.878.987 α) ιαχείριση αποθεµάτων 1.687.898,70 1.687.898,70 β) Παραγγελίες για εισαγωγή 3.375.797,40 3.375.797,40 γ) Επεξεργασία τιµολογίων 843.949,35 843.949,35 δ) Εκκρεµότητες πελατών 843.949,35 843.949,35 ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 1.687.898,70 1.687.898,70 4. ΑΠΟΘΗΚΗ 12.659.240,25 12.659.240,25 25.318.480,5 α) ιακίνηση Υλικού 10.760.354,21 10.760.354,21 β) Παραλαβή & έλεγχος 1.898.886,04 1.898.886,04 5. ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ 8.439.493,50 8.439.493,50 16.878.987 α) Στατιστική επεξεργασία 1.687.898,70 1.687.898,70 β) Λογιστικές εγγραφές 5.485.670,78 5.485.670,78 γ) Μηχανογράφηση 1.265.924,03 1.265.924,03 6. ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΤΑΙΡΙΑΣ 8.439.493,50 8.439.493,50 16.878.987 α) ιοίκηση προσωπικού 1.687.898,70 1.687.898,70 β) Επιχειρηµατικές διαδικασίες 5.063.696,10 5.063.696,10 γ) Γραµµατειακή υποστήριξη 1.687.898,70 1.687.898,70 ΣΥΝΟΛΟ 76.799.390,85 91.990.479,15 168.789.870

11 ΕΠΙΜΕΡΙΣΜΟΣ ΕΠΕΝ Ε ΥΜΕΝΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Το επόµενο βήµα είναι να καθορίσουµε τη χρέωση κεφαλαίου για κάθε δραστηριότητα της επιχείρηση και για κάθε τύπο προϊόντος. Οι ιδιοκτήτες της επιχείρησης αποσκοπούν σε µια απόδοση των επενδεδυµένων κεφαλαίων τους (CCR) της τάξεως του 10%. Από τον Ισολογισµό της επιχείρησης Κ.Σ καθορίζουµε ποιο είναι το κεφάλαιο C που θα χρησιµοποιήσουµε για να βρούµε τη χρέωση κεφαλαίου των δραστηριοτήτων της. Το επενδεδυµένο κεφάλαιο ισούται µε την αναπόσβεστη αξία των ενσώµατων ακινητοποιήσεων του πάγιου ενεργητικού. Πιο συγκεκριµένα οι ενσώµατες ακινητοποιήσεις της επιχείρησης ΚΣ για το χρονικό διάστηµα που εξετάζουµε είναι "Γήπεδα-Οικόπεδα, Κτίρια και τεχνικά έργα, Μηχανήµατα-Τεχνικές εγκαταστάσεις και λοιπός τεχνολογικός εξοπλισµός, Μεταφορικά µέσα, Έπιπλα και λοιπός εξοπλισµός". Εποµένως, έχουµε C = 48.980.000 + 164.802667 + 1.014.506 + 3.986.963 + 18.304.935 = 237.089.071. Εφόσον λοιπόν CCR = 10% και C = 274.681.339, υπολογίζουµε τη χρέωση κεφαλαίου CC της επιχείρησης από την εξίσωση: CC = C CCR = 237.089.071 0,10 = 23.708.907 Στη συνέχεια πρέπει να εντοπιστεί η συνολική χρέωση κεφαλαίου για όλες τις δραστηριότητες και για κάθε τύπο προϊόντος. Κάθε δραστηριότητα που απαιτεί επένδυση κεφαλαίου θα πρέπει να αποφέρει απόδοση τέτοια που να καλύπτει το κεφαλαιουχικό κόστος. Το CCR της κάθε δραστηριότητας και κάθε τύπου προϊόντος καθορίζει και τη χρέωση κεφαλαίου για αυτή τη δραστηριότητα και για αυτό τον τύπο προϊόντος. Όπως ακριβώς κάναµε και µε το λειτουργικό κόστος, έτσι και τώρα θα κατανείµουµε το κόστος κεφαλαίου της επιχείρησης στις δραστηριότητές της για κάθε τύπο προϊόντος, αρχικά παρουσιάζοντας το ποσοστό που απορροφά η κάθε δραστηριότητα και ο κάθε τύπος προϊόντος. Έτσι, προκύπτει ο ακόλουθος πίνακας.

12 ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΠΛΑ ΣΥΝΘΕΤΑ ΣΥΝΟΛΟ 60% 40% 1. ΠΩΛΗΣΕΙΣ & ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 10% εκ των οποίων α) Εσωτερικές πωλήσεις 0,66 % 0,44 % 11 % β) Εξωτερικές πωλήσεις 3 % 2 % 50 % γ) Αξιολόγηση αγοράς 0,9 % 0,6 % 15 % δ) Επικοινωνία 0,66 % 0,44 % 11 % ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 0,78 % 0,52 % 13 % 20% 80% 2. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΕΛΑΤΩΝ 10% εκ των οποίων α) Τηλεφωνική υποστήριξη 0,2 % 0,8 % 10 % β) Σέρβις εκτός εταιρίας 1 % 4 % 50 % γ) Σέρβις στο χώρο της εταιρίας 0,8 % 3,2 % 40 % 50% 50% 3. ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ 7% εκ των οποίων α) ιαχείριση αποθεµάτων 0,7 % 0,7 % 20 % β) Παραγγελίες για εισαγωγή 0,7 % 0,7 % 20 % γ) Επεξεργασία τιµολογίων 0,7 % 0,7 % 20 % δ) Εκκρεµότητες πελατών 0,7 % 0,7 % 20 % ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 0,7 % 0,7 % 20 % 50% 50% 4. ΑΠΟΘΗΚΗ 60% εκ των οποίων α) ιακίνηση Υλικού 25,5 % 25,5 % 85 % β) Παραλαβή & έλεγχος 4,5 % 4,5 % 15 % 50% 50% 5. ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ 7% εκ των οποίων α) Στατιστική επεξεργασία 0,6125 % 0,6125 % 17,5 % β) Λογιστικές εγγραφές 0,6125 % 0,6125 % 17,5 % γ) Μηχανογράφηση 2,275 % 2,275 % 65 % 50% 50% 6. ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΤΑΙΡΙΑΣ 6% εκ των οποίων α) ιοίκηση προσωπικού 0,75 % 0,75 % 25 % β) Επιχειρηµατικές διαδικασίες 1,5 % 1,5 % 50 % γ) Γραµµατειακή υποστήριξη 0,75 % 0,75 % 25 % Στη συνέχεια, επιµερίζουµε το συνολικό κόστος κεφαλαίου της επιχείρησης που υπολογίσαµε προηγουµένως και είναι ίσο µε 27.468.134 στις παραπάνω δραστηριότητες για κάθε τύπο προϊόντος, ανάλογο µε το ποσοστό που αναλογεί σε κάθε δραστηριότητα και για κάθε τύπο. Έτσι παίρνουµε τον ακόλουθο πίνακα.

13 ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΠΛΑ ΣΥΝΘΕΤΑ ΣΥΝΟΛΟ 1. ΠΩΛΗΣΕΙΣ & ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 1.422.534,43 948.356,28 2.370.890,71 α) Εσωτερικές πωλήσεις 156.478,79 104.319,19 β) Εξωτερικές πωλήσεις 711.267,21 474.178,14 γ) Αξιολόγηση αγοράς 213.380,16 142.253,44 δ) Επικοινωνία 156.478,79 104.319,19 ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 184.929,48 123.286,32 2. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΕΛΑΤΩΝ 474.178,14 1.896.712,57 2.370.890,71 α) Τηλεφωνική υποστήριξη 47.417,81 189.671,26 β) Σέρβις εκτός εταιρίας 237.089,07 948.356,28 γ) Σέρβις στο χώρο της εταιρίας 189.671,26 758.685,03 3. ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ 829.811,75 829.811,75 1.659.623,50 α) ιαχείριση αποθεµάτων 165.962,35 165.962,35 β) Παραγγελίες για εισαγωγή 165.962,35 165.962,35 γ) Επεξεργασία τιµολογίων 165.962,35 165.962,35 δ) Εκκρεµότητες πελατών 165.962,35 165.962,35 ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 165.962,35 165.962,35 4. ΑΠΟΘΗΚΗ 7.112.672,13 7.112.672,13 14.225.344,26 α) ιακίνηση Υλικού 6.045.771,31 6.045.771,31 β) Παραλαβή & έλεγχος 1.066.900,82 1.066.900,82 5. ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ 829.811,75 829.811,75 1.659.623,50 α) Στατιστική επεξεργασία 145.217,06 145.217,06 β) Λογιστικές εγγραφές 145.217,06 145.217,06 γ) Μηχανογράφηση 539.377,64 539.377,64 6. ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΤΑΙΡΙΑΣ 711.267,21 711.267,21 1.422.534,43 α) ιοίκηση προσωπικού 177.816,80 177.816,80 β) Επιχειρηµατικές διαδικασίες 355.633,61 355.633,61 γ) Γραµµατειακή υποστήριξη 177.816,80 177.816,80 ΣΥΝΟΛΟ 11.380.275,41 12.328.631,69 23.708.907 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ Το τελευταίο βήµα στη διαδικασία υπολογισµού του συνολικού κόστος της επιχείρησης για κάθε δραστηριότητα και φυσικά για κάθε τύπο προϊόντος µε βάση τη µέθοδο του Activity Based Costing είναι να αθροίσουµε τα λειτουργικά έξοδα και τη χρέωση κεφαλαίου της κάθε δραστηριότητας για κάθε τύπο προϊόντος. Με το τρόπο αυτό θα είµαστε σε θέση να γνωρίζουµε

14 όχι µόνο το συνολικό κόστος για κάθε τύπο προϊόντος, αλλά και το κόστος της κάθε επιµέρους δραστηριότητας που «καταναλώνουν» τα προϊόντα αυτά. Έτσι κατασκευάζουµε δύο ακόµα πίνακες, έναν για τα απλά και έναν για τα σύνθετα προϊόντα. ΑΠΛΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟ Α ΧΡΕΩΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ 1. ΠΩΛΗΣΕΙΣ & ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 1.422.534,43 1.648.088,04 3.070.622,47 α) Εσωτερικές πωλήσεις 156.478,79 181.289,68 337.768,47 β) Εξωτερικές πωλήσεις 711.267,21 824.044,02 1.535.311,23 γ) Αξιολόγηση αγοράς 213.380,16 247.213,21 460.593,37 δ) Επικοινωνία 156.478,79 181.289,68 337.768,47 ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 184.929,48 214.251,45 399.180,93 2. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΕΛΑΤΩΝ 474.178,14 549.362,68 1.023.540,82 α) Τηλεφωνική υποστήριξη 47.417,81 54.936,27 102.354,08 β) Σέρβις εκτός εταιρίας 237.089,07 274.681,34 511.770,41 γ) Σέρβις στο χώρο της εταιρίας 189.671,26 219.745,07 409.416,33 3. ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ 829.811,75 961.384,69 1.791.196,44 α) ιαχείριση αποθεµάτων 165.962,35 192.276,94 358.239,29 β) Παραγγελίες για εισαγωγή 165.962,35 192.276,94 358.239,29 γ) Επεξεργασία τιµολογίων 165.962,35 192.276,94 358.239,29 δ) Εκκρεµότητες πελατών 165.962,35 192.276,94 358.239,29 ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 165.962,35 192.276,94 358.239,29 4. ΑΠΟΘΗΚΗ 7.112.672,13 8.240.440,20 15.353.112,33 α) ιακίνηση Υλικού 6.045.771,31 7.004.374,17 13.050.145,48 β) Παραλαβή & έλεγχος 1.066.900,82 1.236.066,03 2.302.966,85 5. ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ 829.811,75 961.384,69 1.791.196,44 α) Στατιστική επεξεργασία 145.217,06 168.242,32 313.459,38 β) Λογιστικές εγγραφές 145.217,06 168.242,32 313.459,38 γ) Μηχανογράφηση 539.377,64 624.900,05 1.164.277,69 6. ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΤΑΙΡΙΑΣ 711.267,21 824.044,02 1.535.311,23 α) ιοίκηση προσωπικού 177.816,80 206.011,01 383.827,81 β) Επιχειρηµατικές διαδικασίες 355.633,61 412.022,01 767.655,62 γ) Γραµµατειακή υποστήριξη 177.816,80 206.011,01 383.827,81 ΣΥΝΟΛΟ 11.380.275,41 13.184.704,32 24.564.979,73

15 ΣΥΝΘΕΤΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟ Α ΧΡΕΩΣΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ 1. ΠΩΛΗΣΕΙΣ & ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 20.254.784,40 948.356,28 21.203.140,68 α) Εσωτερικές πωλήσεις 3.038.217,66 104.319,19 3.142.536,85 β) Εξωτερικές πωλήσεις 6.076.435,32 474.178,14 6.550.613,46 γ) Αξιολόγηση αγοράς 2.025.478,44 142.253,44 2.167.731,88 δ) Επικοινωνία 6.076.435,32 104.319,19 6.180.754,51 ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 3.038.217,66 123.286,32 3.161.503,98 2. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΕΛΑΤΩΝ 33.757.974,00 1.896.712,57 35.654.686,57 α) Τηλεφωνική υποστήριξη 10.127.392,20 189.671,26 10.317.063,46 β) Σέρβις εκτός εταιρίας 16.878.987,00 948.356,28 17.827.343,28 γ) Σέρβις στο χώρο της εταιρίας 6.751.594,80 758.685,03 7.510.279,83 3. ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ 8.439.493,50 829.811,75 9.269.305,25 α) ιαχείριση αποθεµάτων 1.687.898,70 165.962,35 1.853.861,05 β) Παραγγελίες για εισαγωγή 3.375.797,40 165.962,35 3.541.759,75 γ) Επεξεργασία τιµολογίων 843.949,35 165.962,35 1.009.911,7 δ) Εκκρεµότητες πελατών 843.949,35 165.962,35 1.009.911,7 ε) Έκδοση τιµοκαταλόγου 1.687.898,70 165.962,35 1.853.861,05 4. ΑΠΟΘΗΚΗ 12.659.240,25 7.112.672,13 19.771.912,38 α) ιακίνηση Υλικού 10.760.354,21 6.045.771,31 16.806.125,52 β) Παραλαβή & έλεγχος 1.898.886,04 1.066.900,82 2.965.786,86 5. ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ 8.439.493,50 829.811,75 9.269.305,25 α) Στατιστική επεξεργασία 1.687.898,70 145.217,06 1.833.115,76 β) Λογιστικές εγγραφές 5.485.670,78 145.217,06 5.630.887,84 γ) Μηχανογράφηση 1.265.924,03 539.377,64 1.805.301,67 6. ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΤΑΙΡΙΑΣ 8.439.493,50 711.267,21 9.150.760,71 α) ιοίκηση προσωπικού 1.687.898,70 177.816,80 1.865.715,5 β) Επιχειρηµατικές διαδικασίες 5.063.696,10 355.633,61 5.419.329,71 γ) Γραµµατειακή υποστήριξη 1.687.898,70 177.816,80 1.865.715,5 ΣΥΝΟΛΟ 91.990.479,15 12.328.631,69 104.319.110,84

16 ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Μελετώντας τα αποτελέσµατα που προκύπτουν από την εφαρµογή της κοστολόγησης δραστηριοτήτων στην επιχείρηση ΚΣ µπορούµε να βγάλουµε κάποια πολύ χρήσιµα συµπεράσµατα, όπως τα ακόλουθα: Αρχικά µπορούµε να παρατηρήσουµε ότι τα απλά προϊόντα κοστίζουν στην επιχείρηση συνολικά λιγότερο σε σχέση µε τα σύνθετα, κάτι που ήταν αναµενόµενο, εφόσον, όπως εξηγήσαµε σε προηγούµενο σηµείο, τα απλά προϊόντα «καταναλώνουν» µικρότερο ποσοστό των δραστηριοτήτων της επιχείρησης σε σχέση µε τα σύνθετα. Συγκεκριµένα, το συνολικό κόστος των απλών προϊόντων είναι 24.564.979 δρχ. ενώ το αντίστοιχο των σύνθετων είναι 104.319.110 δρχ. δηλαδή περισσότερο από τετραπλάσιο. Η παρατήρηση αυτή δεν θα είχε µεγάλη αξία αν και τα έσοδα της ΚΣ από τα σύνθετα προϊόντα είναι πολύ µεγαλύτερα σε σχέση µε τα έσοδα των απλών προϊόντων. Ωστόσο γνωρίζουµε από την διοίκηση της επιχείρησης ότι τα συνολικά έσοδα (τζίρος) από τα απλά προϊόντα είναι περίπου ίδια µε αυτά των σύνθετων, γιατί, παρόλο που τα σύνθετα προϊόντα πωλούνται σε πολύ υψηλότερη τιµή, διατίθενται ετησίως πού λιγότερα κοµµάτια. Με βάση τα παραπάνω µπορούµε µε ασφάλεια να πούµε ότι τα καθαρά κέρδη που αποφέρουν στην επιχείρηση τα απλά προϊόντα είναι σαφώς µεγαλύτερα από ότι τα σύνθετα, γιατί ενώ αποφέρουν τα ίδια έσοδα, έχουν για την επιχείρηση σαφώς χαµηλότερο κόστος. Κάτι τέτοιο δε σηµαίνει ασφαλώς ότι η επιχείρηση ΚΣ έχει συµφέρον να καταργήσει τα σύνθετα προϊόντα και αυτό γιατί, όπως σηµείωσε η διοίκηση της εταιρία, οι βιοµηχανικοί πελάτες της δεν θέλουν να προµηθεύονται από διαφορετικούς προµηθευτές το υλικό που χρησιµοποιούν και εποµένως αν η ΚΣ καταργήσει τα σύνθετα προϊόντα θα χάσει την πελατεία της που αγόραζε και από τις δύο κατηγορίες υλικού. Όσον αφορά τις δύο κατηγορίες προϊόντων, η κοστολόγηση δραστηριοτήτων µας βοηθάει να διακρίνουµε ποιες από τις δραστηριότητες που καταναλώνουν είναι οι πιο ακριβές. Συγκεκριµένα, για τα απλά προϊόντα παρατηρούµε ότι η «ακριβότερη» κατηγορία δραστηριοτήτων είναι η αποθήκη, που κοστίζει στην επιχείρηση συνολικά 15.353.112 δρχ. δηλαδή περίπου το 62,5% του συνολικού κόστους των απλών προϊόντων. Από αυτά τα 15.353.112 τα 13.050.145 δρχ. προέρχονται από τη δραστηριότητα «ιακίνηση Υλικού», µια δραστηριότητα που περιλαµβάνει τόσο τις δαπάνες για παραµονή των προϊόντων στις αποθήκες της εταιρίας, όσο και τις δαπάνες για µεταφορά τους από την παραλαβή έως την παράδοση στους βιοµηχανικούς πελάτες. Το πολύ υψηλό κόστος αυτής της

17 δραστηριότητας µας προκάλεσε µεγάλο ενδιαφέρον και απευθυνθήκαµε ξανά στη διοίκηση της εταιρίας για να τους επισηµάνουµε αυτό το σηµείο. Πράγµατι, η διοίκηση ανέφερε ότι η αποθήκευση των προϊόντων τους είναι ένα µεγάλο πρόβληµα για την ΚΣ και αυτό γιατί η φύση των εργασιών της επιχείρησης είναι τέτοια που επιβάλλει τη διατήρηση πολύ υψηλών αποθεµάτων για την κάλυψη των αναγκών των πελατών. Ιδιαίτερα για τα απλά προϊόντα πρέπει να διατηρούνται πολύ υψηλά αποθέµατα ασφαλείας, γιατί είναι υλικό που φθείρεται εύκολα και αντικαθίσταται συχνά και απρογραµµάτιστα από τις επιχειρήσεις. Έτσι, οι πελάτες της ΚΣ κάνουν συχνά έκτακτες παραγγελίες υλικού και επιθυµούν να το παραλάβουν σε τόσο σύντοµο χρονικό διάστηµα, που δεν προλαβαίνει η ΚΣ να κάνει νέα εισαγωγή από το εξωτερικό. Ωστόσο, παρόλο που η επιχείρηση γνώριζε ότι η διατήρηση υψηλών αποθεµάτων είναι δαπανηρή, δεν είχε συνειδητοποιήσει ποτέ ότι αποτελεί το 62% του συνολικού κόστους των απλών προϊόντων! Όσον αφορά τα σύνθετα προϊόντα, η πιο δαπανηρή κατηγορία δραστηριοτήτων που καταναλώνουν είναι η υποστήριξη πελατών, που κοστίζει συνολικά 35.654.686 δρχ. δηλαδή περίπου το 34% του συνολικού κόστους των σύνθετων προϊόντων. Μάλιστα, από αυτά τα 35.654.686 τα 17.827.343 δρχ. οφείλονται στη δραστηριότητα «Σέρβις εκτός εταιρίας» και αυτό γιατί, όπως αναφέραµε και στην αρχή, τα σύνθετα προϊόντα είναι πολύ ακριβά και οι πελάτες της ΚΣ προτιµούν να τα επισκευάζουν αντί να τα αντικαθιστούν όταν εµφανιστεί κάποια βλάβη. Αντίθετα, τα απλά προϊόντα καταναλώνουν σχετικά πολύ µικρό ποσοστό από αυτή τη κατηγορία δραστηριοτήτων, για λόγους που εξηγήσαµε πολλές φορές στην παρούσα εργασία. Η δραστηριότητες της αποθήκης για τα σύνθετα προϊόντα απορροφούν, αντίθετα µε τα απλά, σχετικά µικρότερο ποσοστό του συνολικού κόστους, ενώ οι πωλήσεις και το µάρκετινγκ για τα σύνθετα προϊόντα απορροφούν µεγάλο µέρος του συνολικού κόστους γιατί είναι τέτοιο το είδος του υλικού, που χρειάζεται µεγάλη υποστήριξη. Συµπερασµατικά, οι περισσότερες από τις παρατηρήσεις που κάναµε βασιζόµενοι στα ευρήµατα του Activity Based Costing ήταν ήδη γνωστές την επιχείρηση, που ήξερε ποιες δραστηριότητές της ήταν πολύ δαπανηρές. Μολαταύτα, δεν είχε σαφή εικόνα του πόσο περισσότερο της κοστίζουν τα σύνθετα προϊόντα σε σχέση µε τα απλά, αλλά επιπλέον δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι η παραµονή και διακίνηση του απλού υλικού µέσα στις αποθήκες ευθύνεται για περισσότερο από το µισό τους κόστος.

18 Τέλος, θα θέλαµε να σηµειώσουµε ότι, γνωστοποιώντας τα ευρήµατά µας στην επιχείρηση, η διοίκηση ενδιαφέρθηκε πάρα πολύ για το νέο κοστολογικό σύστηµα που εφαρµόσαµε και µας ανακοίνωσε ότι θα εξετάσει το ενδεχόµενο να το χρησιµοποιήσει στο µέλλον για την κοστολόγηση των προϊόντων της και για τη λήψη αποφάσεων που αφορούν κυρίως την εισαγωγή νέων προϊόντων από το εξωτερικό και τη διάθεσή τους στην Ελληνική αγορά. Κατά αυτό το τρόπο η διοίκηση της ΚΣ αποζηµιώθηκε κατά κάποιο τρόπο για το χρόνο που µας διέθεσε κατά την εκπόνηση της παρούσας εργασίας.