ΠΑΝΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ, ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ & ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΑΚΑΔΗΜAΪKO ΕΤΟΣ 2014-2015 ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΡΑΥΤΌΠΟΥΛΟΣ ΕΞΑΜΗΝΟ: Ε ΚΩΔ. ΜΑΘ.: 315 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ To μάθημα επιχειρεί μορφολογική προσέγγιση στην ερμηνεία του φαινομένου της διεθνούς οργάνωσης, αναλύει τη βασική προβληματική του, και εξετάζει την εξέλιξη και τη σύγχρονη έκφραση του Δικαίου των Διεθνών Οργανισμών. Ειδικότερα εξετάζονται η φύση και το πλαίσιο αναφοράς της διεθνούς οργάνωσης, ο θεωρητικός προσδιορισμός των διεθνών θεσμικών οντοτήτων, η διακυβερνητική διάσταση της διεθνούς οργάνωσης, η διεθνική διάσταση της διεθνούς οργάνωσης, η ιστορική εξέλιξη των διεθνών οργανισμών, και το πρόβλημα της οριοθέτησης της αρμοδιότητας των διεθνών οργανισμών. Ακολούθως εξετάζονται η νομική φύση της καταστατικής συνθήκης των διεθνών θεσμικών οντοτήτωνως συμβατικό καθεστώς διακυβέρνησης διεθνούς κοινού συμφέροντος, η διεθνής θεσμική οντότητα ως νομική οντότητα στο διεθνές πεδίο και στις εσωτερικές έννομες τάξεις των κρατών και οι σχετικές θεωρητικές προσεγγίσεις, το καθεστώς των προνομίων και των ασυλιών και το καθεστώς της διεθνούς ευθύνης των διεθνών θεσμικών οντοτήτων, η διάλυση και διαδοχή των διεθνών θεσμικών οντοτήτων, και, τέλος, το καθεστώς της ιδιότητας του κράτους-μέλους των διεθνών οργανισμών και τα θέματα σχετικά με την κτήση, άσκηση, αναστολή και λήξη αυτής της ιδιότητας. Μέθοδος Διδασκαλίας: Διαλέξεις Εξετάσεις :Το μάθημα εξετάζεται γραπτά. Το Μάθημα επίσης προσφέρεται στα αγγλικά στο πλαίσιο του ERASMUSPROGRAMME ΥΛΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Α. Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ 1. Αρχαιότητα, Η Ευρωπαϊκή Συμφωνία, Οι Συνδιασκέψεις της Χάγης 2. Οι Δημόσιες Διεθνείς Ενώσεις, Η Παναμερικανική Ένωση 3. Η Κοινωνία των Εθνών 4. Ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών
Β. ΟΙ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΘΕΣΜΙΚΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ Ι.Προσδιορισμός των Διεθνών Θεσμικών Οντοτήτων 1. Το Στοιχείο της Πολυμερούς Συναινετικής Βάσης των Διεθνών Θεσμικών Οντοτήτων 2. Το Στοιχείο της Ολοκληρωμένης Οργανικότητας στις Διεθνείς Θεσμικές Οντότητες (α) Η Οργανική Δομή (β) Η οργανική Βούληση (γ) Ο Οργανικός Σκοπός 1. Η Τυπολογία των Διεθνών Οργανισμών 2. Το Φαινόμενο των Διεθνών Εταιρειών ΙΙ.Οι Διεθνικές Οντότητες Οι Διεθνείς Μη-Κυβερνητικοί Οργανισμοί Γ. ΤΟ ΕΠΙΦΥΛΑΣΣΟΜΕΝΟ ΠΕΔΙΟ ΣΤΗ ΣΧΕΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΚΡΑΤΩΝ 1. Το Πρόβλημα του Επιφυλασσόμενου Πεδίου του Κράτους ως Περιορισμός της Αρμοδιότητας των Διεθνών Οργανισμών 2. Το Επιφυλασσόμενο Πεδίο του Κράτους στην ΚτΕ 1. Το Επιφυλασσόμενο Πεδίο του Κράτους στον ΟΗΕ Δ. ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΤΙΚΉΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ 1. Η Συνθήκη ως Συμβατικό Καθεστώς Σχέσης Διεθνούς Κοινού Συμφέροντος 2. Ο Σχεσιακός Κανόνας της Δια-Καθεστωτικής Συνοχής 3. Ο Σχεσιακός Κανόνας της Καθεστωτικής Συνοχής 4. Η Πραγματική Σύσταση του Οργανισμού Προπαρασκευαστικά Όργανα 5. Ο Σχεσιακός Κανόνας της Καθεστωτικής Εναρμόνισης
6. Ο Σχεσιακός Κανόνας της Ανάκλησης της Συμμετοχής Ε. Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΘΕΣΜΙΚΗ ΟΝΤΟΤΗΤΑ ΩΣ ΝΟΜΙΚΗ ΟΝΤΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΕΔΙΟ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΕΝΝΟΜΕΣ ΤΑΞΕΙΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ Ι. Διεθνής Θεσμική Οντότητα ως Νομική Οντότητα στο Διεθνές Πεδίο 1. Η Θετικιστική Προσέγγιση: Η Θεωρία του Φυσικού Υποκειμένου 2. Η Συμπληρωματικότητα των Εξαιρέσεων 3. Η Θεωρητική Μετατόπιση: Η Σχετικοποίηση της Διεθνούς Υποκειμενικότητας 4. Η Συνεισφορά του ICJ: Το «Μέτρο» της Διεθνούς Προσωπικότητας 5. ΟΙ Θεωρητικές Βάσεις της «Διεθνούς Προσωπικότητας» ΙΙ. Διεθνής Θεσμική Οντότητα ως Νομική Οντότητα στις Εσωτερικές Έννομες Τάξεις των Κρατών ΣΤ. ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΣΥΛΙΩΝ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ 1. Η Θεωρητική Βάση των Προνομίων και των Ασυλιών 2. Οι Συμβάσεις του ΟΗΕ 3. Οι Συμφωνίες Εγκατάστασης Έδρας 4. Οι Βασικές Κατηγορίες: Δικαιοδοτική Ασυλία, Απαραβίαστο των Κτηρίων και Αρχείων, Φορολογικές και Δασμολογικές Απαλλαγές, Ελευθερία των Επικοινωνιών Ζ. ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ Η. ΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΗΣ ΙΔΙΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΜΕΛΟΥΣ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ 1. Το Υποκειμενικό Καθεστώς των Μελών
2. Η Κτήση της Ιδιότητας του Μέλους 3. Η Διαδικασία Εισδοχής Νέων Μελών και οι Συνέπειες από την Ιδότητα του Μέλους 4. Η Εκπροσώπηση των Κρατών Μελών 5. Η Αναστολή και ο Τερματισμός της Ιδιότητας του Κράτους Μέλους Θ. Η ΔΙΑΛΥΣΗ ΚΑΙ Η ΔΙΑΔΟΧΗ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΟΝΤΟΤΗΤΩΝ 1. Τρόποι Διάλυσης 2. Θέματα Διαδοχής ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ Θ., Δομή και Λειτουργία των Διεθνών Οργανισμών, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα, 1984 2. ΡΑΥΤΟΠΟΥΛΟΣ Ε., Θεωρία και Δίκαιο των Διεθνών Θεσμικών Οντοτήτων Σημειώσεις Πανεπιστημιακών Παραδόσεων, Αθήνα 2011 (Διαθέσιμο για αναπαραγωγή στη Βιβλιοθήκη) 3. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗΣ Θ., Εισαγωγή στη Διεθνή Οργάνωση, Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή, 1985 4. KLABBERS, I., An Introduction to International Institutional Law,Cambridge University Press, 2002 (διαθέσιμοστηβιβλιοθήκη) 5. SANDS, Ph., - KLEIN P., Bowett s Law of International Instritutions (Sixth Edition), Sweet & Maxwell, 2009 6. CHURCHILL, R. R. & ULFSTEIN, G. Autonomous Institutional Arrangements in Multilateral Environmental Agreements: A Little-Noticed Phenomenon in International Law 94 AJIL (2000), 623-659
KαθηγητήςΕυάγ. Ραυτόπουλος