ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦ. 1-3

ΘΕΜΑ 1 ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΕΦ. 1-3 1. Ποια από τις παρακάτω τετράδες κβαντικών αριθµών n,, m, και ms περιγράφουν ένα από τα ηλεκτρόνια σθένους στη θεµελιώδη κατάσταση για το άτοµο του στροντίου ( 38 Sr) ; α. 5, 1, 1, + 1 2 β. 5, 0, 0, - 1 2 γ. 5, 0, 1, + 1 2 δ. 5, 1, 0, + 1 2 ε. 5, 2, 1, - 1 2 2. Η τιµή της σταθεράς ιοντισµού της ΝΗ 3 σε ένα υδατικό διάλυµα εξαρτάται: α) Από τη φύση του διαλύτη β). Από την φύση της ΝΗ 3 γ) Από την θερµοκρασία δ). Από όλα τα παραπάνω. 3. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία των δύο στηλών: α) [Rn] 7s 1 ι) Ευγενές αέριο β) 1s 2 ιι) Στοιχείο σε διεγερµένη κατάσταση. γ) [Νe] 3s 2 3p 5 ιιι) Μέταλλο των αλκαλίων µε το µεγαλύτερο άτοµο. δ) 1s 2 2s 2 3s 1 iv) Στοιχείο µε ατοµικό αριθ- µό Ζ = 17. 4. Να γίνει η αντιστοίχιση: ιάλυµα ph 1. HCl a. 1 2. NaCN b. 7 3. NaCl c. 13 4. NaOH d. 6 5. NH 4 Cl e. 9 5. ίνονται τα στοιχεία 11 Να, 16 S, 12 Mg, 17 Cl, 10 Ne. Η σωστή σειρά κατά αύξουσα ενέργεια 1 ου ιοντισµού είναι: α) Νe < Cl < S < Mg < Na β) Ne < S < Cl < Na < Mg γ) Na < Mg < S < Cl < Ne δ) Na < Ne < Mg < Cl < S

6. Σε κάθε υδατικό διάλυµα ισχύει: α) ph + poh = 14 β) ph = poh γ) ph + poh = pk w δ) [Η 3 Ο + ] i [ΟΗ - ] = 10-14 ΘΕΜΑ 2 1. α) Πώς ορίζεται ο βαθµός ιοντισµού; Τι τιµές παίρνει και από τι εξαρτάται; β) Ποια µεγέθη χρησιµοποιούµε για τη σύγκριση της ισχύος δύο ασθενών µονοπρωτικών οξέων ΗΑ ή βάσεων Β; 2. Να συµπληρωθούν τα παρακάτω κενά: α) Ατοµικός Αριθµός β) Κατανοµή e - στιβάδας σθένους γ) Περίοδος δ) Οµάδα ε) Τοµέας 1. Sr (Z =38) 2.Cd (.) 4d 10 5s 2 3. I (..) 5 η VII A 4. Zn(..) 4 η ΙΙ Β d 5. Kr (.) 4 η VIII A 3. Να συµπληρωθούν τα παρακάτω κενά: α. ΗClO 4 + H 2 O + β. ClO - + H 2 O + γ... +. ΝΗ + 4 + ΟΗ δ. CH 3 COOH + H 2 O +.. ε. CH 3 CH 2 NH 2 + H 2 O +.. Να αναφέρετε τον ορισµό των οξέων και των βάσεων σύµφωνα µε τη θεωρία Bronsted Lowry και να χαρακτηρίσετε όλα τα µόρια, ιόντα ως οξέα βάσεις και συζυγή οξέα συζυγείς βάσεις. 4. Εξηγήστε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασµένες: α) ο 26 Fe σχηµατίζει σύµπλοκα ιόντα. β) η συζυγής βάση οποιουδήποτε οξέος είναι ένα ιόν. - γ) Στην αντίδραση: H 2 O + NH 2 NH3 + OH το Η 2 Ο συµπεριφέρεται σαν οξύ.

δ) ιάλυµα ΝαΟΗ συγκέντρωσης 10-7 Μ έχει ph = 7, στους 25 0 C. ε) Μεταξύ των υδραλογόνων το ισχυρότερο είναι το ΗF. ΘΕΜΑ 3 ίνονται τα στοιχεία Α, Β, Γ, µε ατοµικούς αριθµούς Ζ, Ζ+1, Ζ+3, αντίστοιχα. Αν το στοιχείο Β ανήκει στην 17 η οµάδα του περιοδικού πίνακα και είναι το τρίτο στοιχείο της οµάδας, να βρεθούν: α. Οι ατοµικοί αριθµοί των Α, Β, Γ. β. Η οµάδα, η περίοδος και ο τοµέας των στοιχείων Α, Γ και να κάνετε την ηλεκτρονική τους δοµή. γ. Αν το στοιχείο Γ σχηµατίζει µε το οξυγόνο (Ζ = 8) την ένωση Γ 2 Ο, να γίνει ο ηλεκτρονιακός τύπος κατά Lewis της παραπάνω ένωσης. δ. Υπολογίστε τους ατοµικούς αριθµούς όλων των στοιχείων που ανήκουν στην ίδια οµάδα του περιοδικού πίνακα µε το στοιχείο Α. ΘΕΜΑ 4 Ορισµένος όγκος αέριου HCl διαλύεται στο νερό, οπότε προκύπτει διάλυµα 1 που έχει όγκο 500 ml και pη = 1. α) Ποιος είναι ο όγκος του HCl, µετρηµένος σε STP ; β) Από το διάλυµα 1 παίρνουµε 100 ml και τα αραιώνουµε σε όγκο 500 ml. Ποιο είναι το ph του αραιωµένου διαλύµατος 2 ; ίνεται log2 = 0,3. MONA ΕΣ 10 Επιτρέπεται η χρήση αριθµοµηχανής. EΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΓΟΥ Α ΑΝΤΖΥ ΧΗΜΙΚΟΣ

ΘΕΜΑ 1 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1. Ποια από τις παρακάτω τετράδες κβαντικών αριθµών n,, m, και ms περιγράφουν ένα από τα ηλεκτρόνια σθένους στη θεµελιώδη κατάσταση για το άτοµο του στροντίου ( 38 Sr) ; α. 5, 1, 1, + 1 2 β. 5, 0, 0, - 1 2 γ. 5, 0, 1, + 1 2 δ. 5, 1, 0, + 1 2 ε. 5, 2, 1, - 1 2 ΑΠ: β 2. Η τιµή της σταθεράς ιοντισµού της ΝΗ 3 σε ένα υδατικό διάλυµα εξαρτάται: α) Από τη φύση του διαλύτη β). Από την φύση της ΝΗ 3 γ) Από την θερµοκρασία δ). Από όλα τα παραπάνω. ΑΠ: γ 3. Να αντιστοιχίσετε τα στοιχεία των δύο στηλών: α) [Rn] 7s 1 ι) Ευγενές αέριο β) 1s 2 ιι) Στοιχείο σε διεγερµένη κατάσταση. γ) [Νe] 3s 2 3p 5 ιιι) Μέταλλο των αλκαλίων µε το µεγαλύτερο άτοµο. δ) 1s 2 2s 2 3s 1 iv) Στοιχείο µε ατοµικό αριθ- µό Ζ = 17. ΑΠ: α) - ιιι), β) - ι), γ) - iv), δ) - ιι) 4. Να γίνει η αντιστοίχιση: ιάλυµα ph 1. HCl a. 1 2. NaCN b. 7 3. NaCl c. 13 4. NaOH d. 6 5. NH 4 Cl e. 9 ΑΠ: 1 - α, 2 - e, 3 - b, 4 - c, 5 - d. 5. ίνονται τα στοιχεία 11 Να, 16 S, 12 Mg, 17 Cl, 10 Ne. Η σωστή σειρά κατά αύξουσα ενέργεια 1 ου ιοντισµού είναι:

α) Νe < Cl < S < Mg < Na β) Ne < S < Cl < Na < Mg γ) Na < Mg < S < Cl < Ne δ) Na < Ne < Mg < Cl < S AΠ: γ 6. Σε κάθε υδατικό διάλυµα ισχύει: α) ph + poh = 14 β) ph = poh γ) ph + poh = pk w δ) [Η 3 Ο + ] i [ΟΗ - ] = 10-14 ΑΠ: δ ΘΕΜΑ 2 1. Θεωρία βιβλίου σελ. 98, 99 2. Να συµπληρωθούν τα παρακάτω κενά: α) Ατοµικός Αριθµός β) Κατανοµή e - στιβάδας σθένους γ) Περίοδος δ) Οµάδα ε) Τοµέας 1. Sr (Z =38) 5s 2 5 η ΙΙ Α s 2.Cd (.) 4d 10 5s 2 5 η II B d 3. I (..) 5s 2 5p 5 5 η VII A p 4. Zn(..) 4s 2 4 η ΙΙ Β d 5. Kr (.) 4s 2 4p 6 4 η VIII A p 3. Να συµπληρωθούν τα παρακάτω κενά: α. ΗClO 4 + H 2 O ClO - 4 + H 3 O + οξύ βάση συζ. βάση συζ. οξύ β. ClO - + H 2 O HClO + OH -.. βάση οξύ συζ. οξύ συζ. βάση γ. NH 3. +..H 2 O.. ΝΗ4 + ΟΗ βάση οξύ συζ. οξύ συζ. βάση δ. CH 3 COOH + H 2 O..CH 3 COO -. + H 3 O + οξύ βάση συζ. βάση συζ. οξύ ε. CH 3 CH 2 NH 2 + H 2 O..CH3CH 2 NH + 3. + OH -. βάση οξύ συζ. οξύ συζ. βάση Να αναφέρετε τον ορισµό των οξέων και των βάσεων σύµφωνα µε τη θεωρία Bronsted Lowry και να χαρακτηρίσετε όλα τα µόρια, ιόντα ως οξέα βάσεις και συζυγή οξέα συζυγείς βάσεις. Θεωρία βιβλίου σελ. 96 4. Εξηγήστε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασµένες:

α) ο 26 Fe σχηµατίζει σύµπλοκα ιόντα. ΣΩΣΤΟ. Από ιδιότητες στοιχείων µετάπτωσης. β) η συζυγής βάση οποιουδήποτε οξέος είναι ένα ιόν. ΛΑΘΟΣ. Π.χ. στην αντίδραση Η 3 Ο + + ΟΗ - Η 2 Ο + Η 2 Ο η συζυγής βάση του Η 3 Ο + είναι το Η 2 Ο που δεν είναι ανιόν. - γ) Στην αντίδραση: H 2 O + NH 2 NH 3 + OH το Η 2 Ο συµπεριφέρεται σαν οξύ. ΣΩΣΤΟ, γιατί σύµφωνα µε τη θεωρία Bronsted Lowry δίνει πρωτόνιο. δ) ιάλυµα ΝαΟΗ συγκέντρωσης 10-7 Μ έχει ph = 7, στους 25 0 C. ΛΑΘΟΣ. Λόγω της πολύ µικρής συγκέντρωσης του ΝαΟΗ θα πρέπει κατά τον υπολογισµό της [ΟΗ - ] να ληφθεί υπόψη και ο ιοντισµός του Η 2 Ο. ε) Μεταξύ των υδραλογόνων το ισχυρότερο είναι το ΗF. ΛΑΘΟΣ. Μεταξύ των υδραλογόνων το ισχυρότερο οξύ είναι το ΗΙ λόγω της µεγαλύτερης ατοµικής ακτίνας του Ι σε σχέση µε τα υπόλοιπα αλογόνα, η οποία έχει σαν αποτέλεσµα να επικαλύπτεται µικρό ποσοστό του ατοµικού τροχιακού του Ι από το ατοµικό τροχιακό του Η και ο δεσµός Η-Ι να είναι ασθενής. ΘΕΜΑ 3 ίνονται τα στοιχεία Α, Β, Γ, µε ατοµικούς αριθµούς Ζ, Ζ+1, Ζ+3, αντίστοιχα. Αν το στοιχείο Β ανήκει στην 17 η οµάδα του περιοδικού πίνακα και είναι το τρίτο στοιχείο της οµάδας, να βρεθούν: α. Οι ατοµικοί αριθµοί των Α, Β, Γ. Β : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 10 4s 2 4p 5 άρα Ζ + 1 = 35 Ζ = 34 34 Α, 35 Β, 37 Γ β. Η οµάδα, η περίοδος και ο τοµέας των στοιχείων Α, Γ και να κάνετε την ηλεκτρονική τους δοµή. 34 Α:1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 10 4s 2 4p 4 τοµέας p,4 η περίοδο,vi A οµάδα 37 Γ:1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 3d 10 4s 2 4p 6 5s 1 τοµέας s,5 η περίοδο, Ι Α οµάδα γ. Αν το στοιχείο Γ σχηµατίζει µε το οξυγόνο (Ζ = 8) την ένωση Γ 2 Ο, να γίνει ο ηλεκτρονιακός τύπος κατά Lewis της παραπάνω ένωσης. Γ 2 Ο : ιοντική ένωση 2 + 2......... Γ.. Ο.....

δ. Υπολογίστε τους ατοµικούς αριθµούς όλων των στοιχείων που ανήκουν στην ίδια οµάδα του περιοδικού πίνακα µε το στοιχείο Α. VI A οµάδα: 8 Χ : 1s 2 2s 2 2p 4 16Ψ : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 4 52Κ : [Αr] 3d 10 4s 2 4p 6 4d 10 5s 2 5p 4 84Λ : [Ar] 3d 10 4s 2 4p 6 4d 10 4f 14 5s 2 5p 6 5d 10 6s 2 6p 4 ΘΕΜΑ 4 Ορισµένος όγκος αέριου HCl διαλύεται στο νερό, οπότε προκύπτει διάλυµα 1 που έχει όγκο 500 ml και pη = 1. α) Ποιος είναι ο όγκος του HCl, µετρηµένος σε STP ; Έστω ότι διαλύονται χ mol αέριου ΗCl. Η συγκέντρωση του ΗCl στο διάλυµα 1 είναι: n x mol HCl C 1 = V ή C 1 = = 2xM (1) 0,5 L HCl + H 2 O - Cl + H 3 O + Αρχ. C 1 - - Παρ. - C 1 C 1 Είναι ph = 1, άρα log[h 3 O + ] = 1, οπότε [Η 3 Ο + ] = C 1 = 0,1M. Από τη σχέση (1) προκύπτει: 0,1 = 2x ή x = 0,05, άρα V HCl = n HCl V m ή V HCl = 0,05mol 22,4L/mol = 1,12L β) Από το διάλυµα 1 παίρνουµε 100 ml και τα αραιώνουµε σε όγκο 500 ml. Ποιο είναι το ph του αραιωµένου διαλύµατος 2 ; ίνεται log2 = 0,3. Η συγκέντρωση ενός διαλύµατος είναι ίδια είτε για όλο το διάλυµα είτε για ένα µέρος αυτού. Το διάλυµα 1 έχει συγκέντρωση C 1 =0,1M. Όταν αραιωθούν όµως τα 100 ml του διαλύµατος 1 σε τελικό όγκο 500 ml, η συγκέντρωση του διαλύµατος θα ελαττωθεί. Κατά την αραίωση από V 1 = 0,1L σε V 2 = 0,5L η ποσότητα του HCl παραµένει σταθερή, οπότε ισχύει: n αρχ. = n τελ. ή C 1 V 1 = C 2 V 2 ή 0,1 0,1 = C 2 0,5 C 2 = 0,02M MONA ΕΣ 10 Επιµέλεια: Γούδα Άντζυ