ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΠΟ ΤΟ ΦΟΙΝΙΚΑ ΤΟΥ Ι.ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑ ΕΩΣ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ 5.1 Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΑ Α

Transcript

1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΑΠΟ ΤΟ ΦΟΙΝΙΚΑ ΤΟΥ Ι.ΚΑΠΟ ΙΣΤΡΙΑ ΕΩΣ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ 5.1 Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΑ Α Η δραχµή ω νοµισµατική µονάδα, χρησιµοποιήθηκε από τον αρχαίο ελληνικό κόσµο αλλά και από το σύγχρονο ελληνικό κράτο. Ασηµένιο νόµισµα ενό φοίνικα Η κοπή του φοίνικα υπήρξε το σπουδαιότερο νοµισµατικό µέτρο τη κυβέρνηση του Καποδίστρια. Το πρώτο νόµισµα κόπηκε το 1828 και τέθηκε σε κυκλοφορία την 1 η Οκτωβρίου 1829 για να αντικαταστήσει τα νοµίσµατα που κυκλοφορούσαν έω τότε. Ο φοίνικα ήταν από άργυρο και οι υποδιαιρέσει του ήταν οι παρακάτω: Λεπτό, πεντάλεπτο, δεκάλεπτο και εικοσάλεπτο όλα από χαλκό. Στι 30 Ιουνίου 1831, η κυβέρνηση για να αντιµετωπίσει την άσχηµη οικονοµική κατάσταση, αναγκάστηκε να εκδώσει χαρτονοµίσµατα των 5, 10, 15 και 100 φοινίκων. Τα χαρτονοµίσµατα όµω δεν έτυχαν κοινή αποδοχή. Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

2 Η πρώτη νοµισµατική µεταρρύθµιση γίνεται λίγο µετά την ανάρρηση στο θρόνο του Όθωνα ω βασιλιά τη Ελλάδα και την άφιξη του στο Ναύπλιο στι 25 Ιανουαρίου Με Βασιλικό διάταγµα τη 8η Φεβρουαρίου 1833 «περί ρυθµίσεω του νοµισµατικού συστήµατο», η δραχµή αντικαθιστά τον φοίνικα, νόµισµα που επιχείρησε να καθιερώσει ο Ιωάννη Καποδίστρια το Η νέα νοµισµατική µονάδα του σύγχρονου Ελληνικού κράτου υποδιαιρείται σε 100 λεπτά. Από τότε και αδιάλειπτα µέχρι τι 28 Φεβρουαρίου 2002, η δραχµή ήταν νοµισµατική µονάδα του σύγχρονου Ελληνικού κράτου.η καθιέρωση τη δραχµή το 1833 αποτέλεσε µια αναβίωση του ξεχασµένου µέχρι τότε νοµίσµατο και ήταν ακόµα µια προσπάθεια τη ελληνική πολιτεία να συνδέσει το νεοσύστατο ελληνικό κράτο µε τον αρχαίο ελληνικό πολιτισµό.το νέο αυτό νόµισµα είχε βάρο 4,477 γραµµάρια από τα οποία τα 4,029 γραµµάρια ήταν καθαρό ασήµι και τα 0,448 χαλκό. Η ισοτιµία τη δραχµή ορίστηκε στα 0,895 του γαλλικού χρυσού φράγκου. Οι πρώτε δραχµέ και οι υποδιαιρέσει του κόπηκαν στη Βαυαρία από µήτρε που κατασκεύασε στο Μόναχο ο Κόνραντ Λάνγκε, µετέπειτα διευθυντή του Ελληνικού Βασιλικού Νοµισµατοκοπείου. Παρόλο που το βασιλικό διάταγµα έχει ηµεροµηνία 8 Φεβρουάριου 1833, στην πρώτη δραχµή αναγράφεται το έτο 1832, το έτο δηλαδή ανάρρηση στο θρόνο του Όθωνα ω βασιλιά τη Ελλάδα. Το νέο ελληνικό νοµισµατικό σύστηµα ήταν στη σύλληψη διµεταλλικό (χρυσά και αργυρά νοµίσµατα), αλλά στην πράξη δεν κυκλοφόρησαν παρά ελάχιστα χρυσά νοµίσµατα. Τον Αύγουστο του 1833 απαγορεύτηκε ρητά η αποδοχή τουρκικών νοµισµάτων από τα δηµόσια ταµεία σε µια προσπάθεια να επιβληθεί το νέο νόµισµα. Στι 30 Μαρτίου 1841, µετά από πολυετεί προσπάθειε, ιδρύθηκε η Εθνική Τράπεζα τη Ελλάδο, στην οποία παραχωρήθηκε το προνόµιο τη έκδοση χαρτονοµισµάτων, Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

3 το οποίο και διατήρησε έω το 1927, οπότε και ιδρύθηκε η Τράπεζα τη Ελλάδο. Πρώτο διευθυντή τη Εθνική Τράπεζα ήταν ο Γεώργιο Σταύρου, του οποίου το πορτραίτο εµφανίζεται στην κύρια όψη όλων των χαρτονοµισµάτων που εξέδωσε η τράπεζα. Επίση στην ίδια όψη και έω το 1923 εικονίζεται και ο βασιλικό θυρεό. Τον Απρίλιο του 1867 η Ελλάδα υπογράφει συµφωνία µε τη Λατινική Νοµισµατική Ένωση, ώστε η δραχµή να ακολουθήσει του κανόνε ισοτιµιών τη ένωση. Όµω λόγω των πολέµων και τη οικονοµική κρίση που ακολούθησε, η δραχµή δεν κατάφερε να προσχωρήσει στην ένωση πριν από το Αποτέλεσµα τη ένταξη αυτή ήταν το γεγονό ότι η δραχµή εξισώθηκε µε τα άλλα νοµίσµατα τη Ένωση, όπω το γαλλικό φράγκο. Σε πολλέ εκδόσει των χαρτονοµισµάτων τη Εθνική Τράπεζα η ονοµαστική αξία στην πίσω πλευρά του γραµµατίου αναγραφόταν στα γαλλικά. Πιθανόν για τον λόγο αυτό, τουλάχιστον µέχρι τι δεκαετίε του 70-80, η δραχµή αποκαλούνταν από τον λαό και φράγκο (π.χ. τα κέρµατα των 2 δραχµών αποκαλούνταν δίφραγκα). Κατά την περίοδο του Β Παγκοσµίου Πολέµου η δραχµή γνωρίζει την µεγαλύτερη απαξίωση στην ιστορία τη κάτω από την πίεση τη οικονοµική κατάρρευση τη Ελλάδα και του υπερπληθωρισµού που δηµιουργήθηκε λόγω των συνθηκών τη εποχή. Τυπώθηκαν χαρτονοµίσµατα µε ονοµαστική αξία ακόµα και δισεκατοµµυρίων δραχµών, των οποίων η ανταλλακτική αξία ήταν µηδαµινή. Το 1944 εκδόθηκε το µεγαλύτερο σε ονοµαστική αξία χαρτονόµισµα που κυκλοφόρησε ποτέ στην Ελλάδα. Είχε ονοµαστική αξία 100 δισεκατοµµυρίων δραχµών, όµω ήταν παντελώ ανυπόληπτο και η ουσιαστική του αξία σχεδόν Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

4 µηδαµινή. Επρόκειτο για την τελική φάση τη κατοχική οικονοµική κατάρρευση. Σε σηµερινέ τιµέ και µε βάση τη χρυσή λίρα Αγγλία, η πραγµατική αξία του δεν θα πρέπει να ξεπερνούσε τα σηµερινά 10 λεπτά του ευρώ. Αποτέλεσµα ήταν να αποσυρθεί λίγε µέρε µετά την κυκλοφορία του. Μετά την απελευθέρωση τη Ελλάδα, έγιναν δύο νοµισµατικέ µεταρρυθµίσει έτσι, ώστε η Ελλάδα να αποκτήσει και πάλι ένα σταθερό νόµισµα. Τον Νοέµβριο του 1944 µε την πρώτη µετακατοχική νοµισµατική µεταρρύθµιση η παλιά και υποτιµηµένη δραχµή αντικαταστήθηκε µε µια νέα µε ισοτιµία που ορίστηκε σε παλιέ δραχµέ για καθεµία νέα. Η νέα δραχµή διατηρήθηκε µία δεκαετία έω το 1954, οπότε µε τη δεύτερη µετακατοχική µεταρρύθµιση αντικαταστήθηκε ξανά µε µία νεότερη µε αναλογία 1000 δραχµέ προ µία νέα. Σύµφωνα µε το σύστηµα ισοτιµιών Μπρέτον Γουντ, στο οποίο είχε ήδη προσχωρήσει η δραχµή από το 1953, το νέο νόµισµα συνδέθηκε µε το δολάριο ΗΠΑ µε σταθερή ισοτιµία 30 δραχµέ προ ένα δολάριο. Το 1973, το σύστηµα του Μπρέτον Γουντ καταργήθηκε και η συναλλαγµατική ισοτιµία των δυο νοµισµάτων έπαψε να είναι σταθερή. Την 1η Ιανουαρίου 2001 υιοθετήθηκε το ευρώ ω λογιστική µορφή παράλληλα προ τη δραχµή. Την 1η Ιανουαρίου 2002 εισήχθη επίσηµα το ευρώ σε κυκλοφορία ω νόµισµα παράλληλα προ τη δραχµή ω την 1η Μαρτίου, οπότε και η ελληνική δραχµή έπαψε να αποτελεί νόµιµο χρήµα στην Ελλάδα. Νοµισµατικέ κατηγορίε και περίοδοι Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

5 Για την καλύτερη µελέτη τη νοµισµατική ιστορία τη σύγχρονη Ελλάδα, τα έτη από το 1828, οπότε εκδόθηκε το πρώτο σύγχρονο ελληνικό νόµισµα (ο φοίνικα), έω τι µέρε µα που κυκλοφορεί το ευρώ, έχει καθιερωθεί να τα διακρίνουµε και να τα µελετάµε δύο µεγάλε κατηγορίε: Μεταλλικά νοµίσµατα Τα νοµίσµατα κατατάσσονται σε κατηγορίε ανάλογα µε το ποιο ήταν ο ανώτατο άρχοντα τη εποχή ή από την εκάστοτε πολιτική κατάσταση. Έτσι προκύπτουν οι παρακάτω κατηγορίε: Ιονικό Κράτο ( ) Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια ( ) Βασιλιά Όθων ( ) Βασιλιά Γεώργιο Α ( ) & Κρητική Πολιτεία ( ) Βασιλιά Κωνσταντίνο Α ( και ) Βασιλιά Γεώργιο Β ( και ) Β' Ελληνική ηµοκρατία ( ) Βασιλιά Παύλο ( ) Βασιλιά Κωνσταντίνο Β ( ) ικτατορική περίοδο ( ) Γ' Ελληνική ηµοκρατία ( ) Εκτό από την περίοδο του Ιωάννη Καποδίστρια ( ) όπου νόµισµα τι Ελλάδα ήταν ο φοίνικα, την περίοδο του ευρώ από το 2002 και µετά και την ειδική περίπτωση του Ιονικού κράτου, σε όλε τι άλλε περιόδου και για 170 συναπτά έτη κυκλοφόρησε η δραχµή. Νόµισµα µε το όνοµα δραχµή κυκλοφόρησε και στην Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

6 Κρητική Πολιτεία, η οποία για ένα µικρό χρονικό διάστηµα αποτέλεσε ξεχωριστή πολιτειακή οντότητα. Οι τελευταίε σε κυκλοφορία από το 1976: Εικόνα Αξία Κυκλοφορί α ιάµετρο (mm) Βάρο (g) Όψη 1 Όψη 2 10 Λεπτά ,00 1,1 Εθνόσηµο Ταύρο 20 Λεπτά ,00 1,3 Εθνόσηµο Κεφαλή αλόγου 50 Λεπτά ,00 2,50 Μάρκο Μπότσαρη 50 Λεπτά 1 ραχµή ,1 Κωνσταντίνο Κανάρη Κορβέτα Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

7 1 ραχµή ,00 2,75 Λασκαρίνα Μπουµπουλίν α Κορβέτα 2 ραχµέ ,00 6,1 Γεώργιο Καραϊσκάκη Όπλα του ραχµέ ,00 3,75 Μαντώ Μαυρογένου Όπλα του ραχµέ ,50 5,50 Αριστοτέλη 5 10 ραχµέ ,00 7,50 ηµόκριτο Άτοµο, Ηλεκτρόνι α και Νετρόνια Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

8 20 ραχµέ ,00 11,15 Περικλή Αρχαίο ναό 20 ραχµέ ,50 7,00 ιονύσιο Σολωµό Κλαδί ελιά 50 Θάλασσα ραχµέ Σόλων σε τρικυµία 50 ραχµέ ,50 9,00 Όµηρο Αρχαίο πλοίο 100 ραχµέ ,50 10,00 Μέγα Αλέξανδρο Ήλιο τη Βεργίνα Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

9 Συλλεκτικέ εκδόσει: Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

10 Εικόνα Αξία Έτο έκδοση ιάµετρο (mm) Βάρο (g) Όψη 1 Όψη 2 -Βουλή των Ελλήνων, 150 χρόνια - ηµήτριο Καλλέργη συνταγµατικού βίου, Βουλή των 1994 Ελλήνων, ,50 9,00 -Μακρυγιάννη χρόνια συνταγµατικού βίου, Ρήγα Φεραίο Χρόνια Ρήγα Φεραίου - ιονύσιο Σολωµό Βελεστινλή, Χρόνια Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

11 ιονυσίου Σολωµού, VI Παγκόσµιο Πρωτάθληµα Στίβου, εµποδιστή -Ναό Ήρα στην -ΧIII Παγκόσµιο Ολυµπία Πρωτάθληµα Καλαθοσφαίριση, 1997 καλαθοσφαιριστέ -Κύπελλο ,50 10,00-45ο Παγκόσµιο 1999 Πρωτάθληµα Ελληνορωµαϊκή -Παλαιστέ σε λαβή Πάλη, παλαιστέ κριού -Παγκόσµιο Πρωτάθληµα άρση -Ηρακλή Βαρών 70ο Ανδρών - 13ο Γυναικών, αρσιβαρίστα Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

12 -Αρχαίο στάδιο Ολυµπία -Ολυµπιονίκη ιαγόρα -Πιέρ ντε Κουµπερτέν και ηµήτριο Βικέλα Έµβληµα ,50 9,50 -Ολυµπιονίκη Σπύρο Λούη Ολυµπιακών Αγώνων Αθήνα Αφή Ολυµπιακή Φλόγα -Μετάλλιο Ολυµπιάδα 1896 Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

13 Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

14 Χαρτονοµίσµατα Τα χαρτονοµίσµατα κατατάσσονται σε κατηγορίε ανάλογα µε το ποιο είναι ο εκδότη του. Έτσι προκύπτουν οι παρακάτω κατηγορίε: Εθνική Τράπεζα τη Ελλάδο Τράπεζα τη Ελλάδο Λοιπέ εκδόσει Ξένε εκδόσει Ιταλικέ Ιονική Κατοχικέ (κατοχικά) Τράπεζα Εκδόσει Τοπικέ Τράπεζα Αγγλογερµανικέ Εκδόσει Κρήτη Εκδόσει Κατοχή Τράπεζα Ηπειροθεσ (µεταπολεµι σαλία κά) Κερµατικά γραµµάτια Οι τελευταίε σε κυκλοφορία από το 1976: Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

15 Εικόνα Αξία Κυκλοφορία Όψη 1 Όψη Ναυπηγείο Αρέθουσα Η Μπουµπουλίνα και το Παλαµήδι Ποσειδών Ακαδηµία Αθηνών ηµόκριτο Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

16 Αθηνά Πειραιώ Αδαµάντιο Κοραή, Μονή Αρκαδίου Κρυφό Σχολειό Ρήγα Φεραίο Φρούτα, ζώο Ανάγλυφο Ελευσίνιων Μυστηρίων Το Φρούριο τη Κέρκυρα Ιωάννη Καποδίστρια Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

17 Ύδρα Ζευ ισκοβόλο του Μύρωνα, Ναό Ήρα στην Ολυµπία Απόλλων Καρύταινα Θεόδωρο Κολοκοτρώνη Ασκληπιό Γεώργιο Παπανικολάου Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

18 Αντικατάσταση τη δραχµή από το ευρώ Την 1η Ιανουαρίου του 2002 η δραχµή αντικαταστάθηκε από το Ευρώ, την κοινή νοµισµατική µονάδα των κρατών - µελών τη Ευρωζώνη µε ισοτιµία 1 ευρώ = 340,750 δραχµέ. Έω τι 28 Φεβρουαρίου 2002, κυκλοφορούσαν παράλληλα δραχµέ και ευρώ, ενώ από την 1η Μαρτίου 2002 µόνο ευρώ. Η περίοδο αντικατάσταση των δραχµών σε ευρώ από την Τράπεζα τη Ελλάδα έληξε για τα κέρµατα την 1η Μαρτίου 2004 και για χαρτονοµίσµατα την 1η Μαρτίου Συγκεκριµένα η αξία των νοµισµάτων την εποχή τη αντικατάσταση µε το ευρώ είχε ω εξή: 1 ραχµή = 0,293 λεπτά 2 = 0,587 λεπτά 5 = 1,47 λεπτά 10 = 2,93 λεπτά 20 = 5,87 λεπτά 50 = 14,67 λεπτά 100 = 29,35 λεπτά 500 = 1,47 Ευρώ Ενώ η αξία των χαρτονοµισµάτων την ίδια εποχή είχε ω εξή: 100 = 29,35 λεπτά 200 = 58,69 λεπτά 500 = 1,47 Ευρώ = 2,93 Ευρώ Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα

19 5.000 = 14,67 Ευρώ = 29,35 Ευρώ Ερευνητική εργασία Β τάξη Εσπερινού Λυκείου Κέρκυρα