ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ. Από την υπερθέρμανση του πλανήτη στην «πολική δίνη» των ΗΠΑ. sd Σάββατο 11 - Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2014 AΦΙEΡΩΜΑ

Transcript

1 ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ sd Σάββατο 11 - Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2014 AΦΙEΡΩΜΑ Από την υπερθέρμανση του πλανήτη στην «πολική δίνη» των ΗΠΑ

2 2 ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Ο θησαυρός της Ελληνικής γής ΤΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ Γενικό«μπλακ-άουτ»στιςΗΠΑαπότηνπολικήεισβολή Σελίδα 3 Κλιματικέςαλλαγέςκαιπεριβαλλοντικέςκαταστροφές Σελίδα 4 Οι10πιοακραίεςκαιρικέςσυνθήκεςπουέχουνκαταγραφεί Σελίδα 6 Πολικήδίνη:τιείναιτοφαινόμενοπουπάγωσετηνΑμερική; Σελίδα 8 ΑπότονάνθρωποκαιτηΦύσηστις...πολικέςδίνεςτωνΗΠΑ Σελίδα 10 ΠώςθαμοιάζειηΓηεάνλιώσουνοιπάγοι; Σελίδα 12 Αλήθειεςκαιμύθοιγιατοκρύοκαιτηνυγεία Σελίδα 13 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΑποκαλύψειςτηςΣουηδικήςΑκαδημίας,γιατοΝόμπελστον ΓιώργοΣεφέρη-Ηιστορικήομιλίατουπουσυνεγείρειακόμα Σελίδα 14 ΤΕΧΝΗ ΜίαΕλληνίδαστηνεπέτειοτωνγενεθλίωντουΕλβιςστοΜέμφιςΣελίδα 15 ΘΕΜΑ ΗΓερμανίακαταρρέει; Σελίδα 16 ΘΕΜΑ Αμοραλισμός:Συνταγήπαρακμής Σελίδα 17 ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΦωτογραφικέςαναμνήσειςαπότηνΟμογένειατου2002 Σελίδα 18 ΘΕΜΑ Επιχειρηματικέςπροσωπικότητεςπουξεχώρισαντο2013 Σελίδα 20 ΘΕΜΑ ΟτανηΓηυποδέχτηκετο2014 Σελίδα 22 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΡΑΦΗ Το«Α»καιτο«Ω»τηςΝεοελληνικήςΓραμματικής Σελίδα 25 ΒΙΒΛΙΟ «Αρια.Οκόσμοςαπότηναρχή» Σελίδα 26 ΤΑΞΙΔΙΑ ΕλάτεστηνΚύπρο-και-γιατην...ΕφτάλοφητηςΠιτσιλιάς Σελίδα 27 ΠΑΙΔΙ Γιατίταπαιδιάλένεσυνεχώς«όχι;» Σελίδα 28 ΘΕΜΑ ΤζιμΛόντος:Τοαεροπλανικό καιοιπεριπέτειέςτουστηναμερική Σελίδα 29 ΥΓΕΙΑ Πέντεεναλλακτικέςγιατοτέλειοχαμόγελο Σελίδα 30 Προφυλαχθείτεαπότοκρύοκαιτιςεπιπτώσειςτου Σελίδα 31 ΙΣΤΟΡΙΑ ΗμεγάληφωτιάπουάλλαξετηΘεσσαλονίκη. 9,5χιλιάδεςκαμμένασπίτια Σελίδα 32 ΕΥΕΞΙΑ Επτάυγιεινέςσυνήθειεςπουβλάπτουν Σελίδα 33 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Εουσέμπιο:Ο«ΜαύροςΠάνθηρας» Σελίδα 34 ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗ Οδηγόςγιαασφαλέςσκι Σελίδα 35 Krinos Foods, LLC., Northern Blvd. LIC, NY το βιβλίο είναι φίλος (718) [\ NATIONAL HERALD th Street, Long Island City, N.Y ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ: ηµοκρίτου 1 & Ακαδηµίας Τ.Κ ΕΤΟΣ Ι ΡΥΣΕΩΣ 1915 FOUNDED 1915 Ιδρυτής ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΑΝΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ Η. ΔΙΑΜΑΤΑΡΗΣ ΕΚΔΟΤΗΣ-ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΒΕΤΑ Η. ΔΙΑΜΑΤΑΡΗ-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Βοηθός Εκδότη - Υπεύθυνη Διαφημιστικού Τμήματος ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΑΓΑΛΙΟΣ Υπεύθυνος Εκδοσης ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΡΑΜΗΤΡΟΥ Υπεύθυνη Παραγωγής ΑΝΝΑ ΑΓΓΕΛΙΔΑΚΗ Marketing-Kαλλιτεχνική Διεύθυνση MIKE DeVITA Υπεύθυνος Τεχνολογίας

3 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 - ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 3 Γενικό «μπλακ-άουτ» στις ΗΠΑ από την πολική εισβολή ψυχρή εισβολή αέρα από την Αρκτική που έχει φέρει πρωτοφανείς χαμηλές θερμοκρασίες σε μεγάλα τμήματα των Ηνωμένων Πολιτειών που είναι οι χαμηλότερες εδώ και δυο δεκαετίες, προκάλεσε το θάνατο τουλάχιστον 20 ανθρώπων, και το σχεδόν γενικό «μπλακ άουτ» στη λειτουργία επιχειρήσεων, σχολείων και τη μαζική ακύρωση χιλιάδων πτήσεων. Τα καταφύγια για τους άστεγους «ξεχείλιζαν» λόγω του ψύχους που περιγράφεται από ορισμένους μετεωρολόγους ως «πολική δίνη». Η θερμοκρασία κυμαινόταν στους -11 έως -22 βαθμούς Κελσίου πολύ κάτω του μέσου όρου σε περιοχές της Μοντάνα, της Βόρειας και Νότιας Ντακότα, της Μινεσότα, της Αϊόβα, του Ουισκόνσιν, του Μίτσιγκαν και της Νεμπράσκα, σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία. Στο Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης έπεσαν 15 εκατοστά χιονιού, ενώ στην Τάιμ Σκουέαρ οι τουρίστες έπαιξαν χιονοπόλεμο στους -10 βαθμούς. Η θερμοκρασία έπεσε το βράδυ ακόμη και στους -18 βαθμούς, με το νέο δήμαρχο της πόλης Μπιλ ντι Μπλάσιο να συστήνει στους Νεοϋορκέζους να παραμείνουν στα σπίτια τους. Στο Μπρίμσον της Μινεσότα, ο υδράργυρος υποχώρησε στους μείον 40 βαθμούς Κελσίου μια θερμοκρασία πολύ χαμηλότερη από ό,τι είχε την ίδια στιγμή ο Αρκτικός Κόλπος στον Καναδά όπου το θερμόμετρο έδειχνε μείον 35 βαθμούς Κελσίου. Το ψύχος στις Ηνωμένες Πολιτείες ξεπέρασε κατά πολύ παραδοσιακές κρύες περιοχές του πλανήτη όπως το Αλμάτι στο Καζακστάν, όπου η θερμοκρασία ήταν μείον 22 βαθμούς Κελσίου, τη Μογγολία στο μείον 23 και το Ιρκούτσκ στη Σιβηρία στο μείον 33 βαθμούς Κελσίου. Περισσότερες από τις μισές πτήσεις στο διεθνές αεροδρόμιο του Σικάγο ακυρώθηκαν καθώς ακόμη και οι προμήθειες καυσίμων πάγωσαν, αφήνοντας τα πληρώματα εκτεθειμένα καθώς δεν μπορούν να γεμίσουν τις δεξαμενές των αεροσκαφών. Η θερμοκρασία το απόγευμα στο Σικάγο ήταν μείον 24 βαθμούς Κελσίου. Οι πιο κρύες θερμοκρασίες εδώ και χρόνια συνδυασμένες με θυελλώδεις ανέμους αναμένονται στο Τέξας, ακόμη και στην κεντρική Φλόριντα, ανέφερε η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία. Το βορειοανατολικό τμήμα των Ηνωμένων Πολιτειών είδε ασυνήθιστα ήπιες καιρικές συνθήκες και βροχή, αλλά οι αρχές προειδοποίησαν τους ταξιδιώτες να αναμένουν πλέον παγωμένους δρόμους και πεζοδρόμια. Τουλάχιστον τέσσερις θάνατοι που σχετίζονται με την παγωμένη εισβολή από τον βορά αναφέρθηκαν τις τελευταίες ώρες, συμπεριλαμβανομένου ενός 48χρονου άντρα στο Σικάγο, ο οποίος έπαθε καρδιακή προσβολή ενώ φτυαρίζει το χιόνι και μιας ηλικιωμένης γυναίκας που βρέθηκε νεκρή έξω από το σπίτι της στην Ιντιανάπολη. Ακόμη και οι τομείς του πετρελαίου από το Τέξας έως τη Βόρεια Ντακότα και τον Καναδά, απειλήθηκαν με διακοπή από το κρύο ενώ επίσης έχει διακοπεί η αποστολή σιτηρών και κτηνοτροφικών ειδών. Στο Κλίβελαντ του Οχάιο, όπου η θερμοκρασία ήταν μείον 19 βαθμούς και προβλέπεται να πέσει στους μείον 21 κατά τη διάρκεια της νύχτας, τα καταφύγια των αστέγων λειτουργούν σε πλήρη δυναμικότητα. Τα κρυοπαγήματα μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή ανθρώπων μέσα σε λίγα λεπτά σε τόσο χαμηλές θερμοκρασίες, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες. Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία έχει εκδώσει προειδοποιήσεις για απειλητική εισβολή ψυχρών μαζών και ανέμων στο δυτικό και κεντρικό τμήμα της Βόρειας Ντακότα, με θερμοκρασίες που φτάνουν τους μείον 51 βαθμούς Κελσίου. Περίπου πτήσεις ακυρώθηκαν και έχουν καθυστερήσει, σύμφωνα με το δικτυακό τόπο FlightAware.com, που παρακολουθεί τις αεροπορικές δραστηριότητες. Πολλές αεροπορικές εταιρείες δεν επιτρέπουν στα πληρώματα εδάφους να παραμείνουν σε εξωτερικούς χώρους για περισσότερο από 15 λεπτά της ώρας κάθε φορά. «Οι προμήθειες καυσίμων καταψύχονται στο Σικάγο και σε άλλα αεροδρόμια στις μεσοδυτικές πολιτείες και στα βορειοανατολικά», δήλωσε εκπρόσωπος της American Airlines Group. Το τσουχτερό κρύο σε συνδυασμό με το χιόνι περιπλέκει και τις σιδηροδρομικές συγκοινωνίες. Ολα αυτά, και πολλά άλλα, για τα προβλήματα και τις χαμηλές θερμοκρασίες είναι γνωστά μέσα από τις σελίδες και την αναλυτική ενημέρωση του «Εθνικού Κήρυκα». Στο «Περιοδικό» θα δούμε για τις Κλιματικές αλλαγές και περιβαλλοντικές καταστροφές, τις 10 πιο ακραίες καιρικές συνθήκες που έχουν καταγραφεί, πότε είχαμε τον χειρότερο Χειμώνα στον Κόσμο, τι είναι -αναλυτικά- το φαινόμενο που πάγωσε την Αμερική, τι θα συμβεί στη γη αν λιώσουν οι πάγοι και κυρίως πως συνδέεται ο άνθρωπος και η Φύση με αυτό που ζήσαμε την τελευταία εβδομάδα στις ΗΠΑ.

4 4 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Κλιματικές αλλαγές και περιβαλλοντικές καταστροφές ΕΙΝΑΙ δυσκολο ΚΑΙ ΑΒΕΒΑΙΟ ΣΗμΕΡΑ ΝΑ προβλεφθει ΤΟ μεγεθοσ ΤωΝ ΚλΙμΑΤΙΚωΝ ΑλλΑγωΝ, Ο χρονοσ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΟπΟΙΟ θα πραγματοποιηθουν, ΤΟ μεγεθοσ ΤωΝ περιβαλλοντικων ΕπΙπΤωΣΕωΝ ΚΑΙ Ο ΒΑθμΟΣ που θα ΕπΗΡΕΑΣΤΟΥΝ διαφορεσ περιοχεσ ΤΟΥ πλανητη. Του Γιάννη Βουρδουμπά ι κλιματικές αλλαγές που βιώνουμε σήμερα και οι οποίες θα επιταθούν το επόμενο διάστημα του 21ου αιώνα, σύμφωνα με τα πιθανά σενάρια αναμένεται να επιφέρουν πολλές περιβαλλοντικές αλλαγές και να κάνουν πιο δύσκολη τη ζωή των κατοίκων σε πολλές περιοχές του κόσμου, απειλώντας την ασφάλεια και την επιβίωση των κοινωνιών τους. Οι κλιματικές αλλαγές περιλαμβάνουν ακραία καιρικά φαινόμενα, αποψίλωση των δασών, μόλυνση των υδάτων, υποβάθμιση και ερημοποίηση της γεωργικής γης, μείωση της βιοποικιλότητας και των ιχθυοαποθεμάτων κ.ά. Είναι δύσκολο και αβέβαιο σήμερα να προβλεφθεί το μέγεθος των κλιματικών αλλαγών, ο χρόνος κατά τον οποίο θα πραγματοποιηθούν, το μέγεθος των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ο βαθμός που θα επηρεαστούν διάφορες περιοχές του πλανήτη. Ομως είναι σχεδόν σίγουρο έως βέβαιο ότι πέρα από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία σε κάποιο βαθμό τα βιώνουμε σήμερα, θα υπάρξουν επιπτώσεις στην πρόσβαση σε νερό, στην παραγωγή τροφίμων, στη χρήση της γης, στην υγεία των ατόμων, στις βροχοπτώσεις και στα πλημμυρικά φαινόμενα κ.α. Υπολογίζεται ότι οι κλιματικές αλλαγές θα επηρεάσουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό τις ζωές πάνω από 1 δισ. ατόμων, οι οποίοι στο μεγαλύτερο ποσοστό τους ζουν στις αναπτυσσόμενες και όχι στις ανεπτυγμένες χώρες. Εκτός από τους γεωγραφικούς λόγους, οι κλιματικές αλλαγές θα πλήξουν εντονότερα τις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς αυτές δεν διαθέτουν τις τεχνολογικές, οργανωτικές και κοινωνικές υποδομές για να ανταποκριθούν στις περιβαλλοντικές προκλήσεις και αλλαγές είτε αυτές είναι αργές, όπως η σταδιακή μείωση των υδάτων και η ερημοποίηση των εδαφών, είτε γρήγορες όπως ένα ακραίο κλιματικό φαινόμενο π.χ. ένας τυφώνας. Σήμερα, υπάρχει μεγάλη σύμπτωση απόψεων και συναίνεση ότι ο πλανήτης θα γνωρίσει μία πρωτοφανή περιβαλλοντική κρίση τον 21ο αιώνα. Οι πρώτες τεκμηριωμένες απόψεις για το θέμα αυτό ανάγονται πριν 40 περίπου χρόνια όταν η έκθεση του Κλαμπ της Ρώμης με τίτλο «Τα όρια της μεγέθυνσης» το 1972, αναφέρθηκε εκτενώς στο θέμα αυτό. Οι ανθρώπινες κοινωνίες μπορούν να ανταποκριθούν με διάφορους τρόπους όταν υφίστανται περιβαλλοντικές αλλαγές και καταστροφές. Οι άνθρωποι μπορεί να παραμείνουν στη περιοχή τους, να μην κάνουν κάτι και να υποστούν τις συνέπειες των αλλαγών. Μπορούν επίσης να παραμείνουν στη περιοχή και να πραγματοποιήσουν διάφορες αλλαγές στο τρόπο και την οργάνωση της ζωής τους, για να προσαρμοστούν καλύτερα στα συμβάντα. Τέλος μπορεί να αποφασίσουν να εγκαταλείψουν την περιοχή τους και να μεταναστεύσουν είτε μέσα στη χώρα τους, είτε σε κάποια άλλη χώρα. Ο τρόπος με τον οποίο θα αντιδράσουν οι κάτοικοι εξαρτάται από το μέγεθος των περιβαλλοντικών αλλαγών και τον τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας τους. Οπως έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά κοινωνίες οι οποίες στο παρελθόν δεν μπόρεσαν να αντιμετωπίσουν επιτυχώς τις έντονες κλιματικές αλλαγές κατέρρευσαν (Νησιά του Πάσχα, Γροιλανδία, κ.α. ). Μερικές περιοχές είναι πολύ ευάλωτες στις περιβαλλοντικές αλλαγές όπως π.χ. τα νησιά των Μαλβίδων στον Ινδικό ωκεανό. Καθώς το μεγαλύτερο μέρος των νησιών βρίσκεται σε ύψος μικρότερο του 1 μέτρου από την επιφάνεια της θάλασσας, τα νησιά αυτά είναι πολύ ευάλωτα στην αύξηση της στάθμης των θαλασσών και στις τροπικές καταιγίδες. Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι οι φυσικές και οι περιβαλλοντικές καταστροφές είναι εν μέρει ανθρωπογενείς. Ετσι μία τροπική καταιγίδα γίνεται φυσική καταστροφή μόνο εάν μία κοινωνία είναι απροετοίμαστη και ευάλωτη στις επιπτώσεις της. Εάν αντίθετα υπάρχει σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης, εάν τα σπίτια είναι καλοχτισμένα και υπάρχουν οι υποδομές αντιμετώπισης εκτάκτων φαινομένων, τότε οι επιπτώσεις της καταιγίδας είναι ελεγχόμενες και οπωσδήποτε λιγότερες. Το ίδιο συμβαίνει και στη περίπτωση διαφόρων περιβαλλοντικών αλλαγών όπως π.χ. της μείωσης των βροχοπτώσεων και της ξηρασίας σε μία περιοχή. Εάν η κοινωνία είναι καλά οργανωμένη και εύπορη μπορεί να αντιμετωπίσει με διάφορους τρόπους ικανοποιητικά μία τέτοια περιβαλλοντική αλλαγή. Αντίθετα, σε μια αναπτυσσόμενη χώρα το προαναφερθέν φαινόμενο μπορεί να έχει πολύ χειρότερες επιπτώσεις, καθώς λείπουν οι υποδομές

5 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 - ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 5 ΟΙ φυσικεσ ΚΑΙ περιβαλλοντικεσ ΚΑΤΑΣΤΡΟφΕΣ ΟδΗγΟΥΝ ΟΡΙΣμΕΝΕΣ φορεσ ΤΟΥΣ ΑΝθΡωπΟΥΣ ΣΕ μετακινησεισ ΑπΟ ΤΟΝ ΤΟπΟ ΤΟΥΣ δηλαδη γινονται περιβαλλοντικοι προσφυγεσ. ΣΕ ΑΝΤΙδΙΑΣΤΟλΗ με ΤΟΥΣ πολιτικουσ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟμΙΚΟΥΣ προσφυγεσ ΑΝΑφΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΑΝθΡωπΟΥΣ ΕΚΤΟπΙΣμΕΝΟΥΣ για περιβαλλοντικουσ λογουσ. και τα χρήματα για την αντιμετώπισή του. Οι φυσικές και περιβαλλοντικές καταστροφές οδηγούν ορισμένες φορές τους ανθρώπους σε μετακινήσεις από το τόπο τους δηλαδή γίνονται περιβαλλοντικοί πρόσφυγες. Ο όρος αυτός έχει καθιερωθεί τις τελευταίες δεκαετίες και σε αντιδιαστολή με τους πολιτικούς και οικονομικούς πρόσφυγες αναφέρεται σε ανθρώπους εκτοπισμένους για περιβαλλοντικούς λόγους, δηλαδή σε άτομα που λόγω αιφνίδιων ή βαθμιαίων αλλαγών στο περιβάλλον οι οποίες επηρεάζουν δυσμενώς τη ζωή τους, υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν τον συνήθη τόπο διαμονής τους είτε προσωρινά, είτε μόνιμα. Οι προβλέψεις για τους περιβαλλοντικούς πρόσφυγες μέχρι το 2050 ποικίλουν, αλλά είναι ανησυχητικές καθώς αναφέρονται σε δεκάδες ή και εκατοντάδες εκατομμύρια κατοίκους, δεδομένου ότι οι κλιματολογικές αλλαγές θα επηρεάσουν σημαντικά πάνω από 1 δισ. άτομα. Καθώς οι ανεπτυγμένες χώρες είναι πιο οργανωμένες και πλούσιες από τις αναπτυσσόμενες, θα μπορέσουν να αντιμετωπίσουν καλύτερα και πιο αποτελεσματικά τις περιβαλλοντικές καταστροφές. Συνεπώς ο μεγαλύτερος αριθμός των περιβαλλοντικών προσφύγων θα προέρχεται στο μέλλον από τις αναπτυσσόμενες χώρες. Το Μπανγκλαντές αποτελεί μία φτωχή αναπτυσσόμενη χώρα η οποία, όπως οι Μαλβίδες νήσοι, είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στις κλιματικές αλλαγές. Αρκετά εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στις παράκτιες περιοχές του οι οποίοι βρίσκονται σε πολύ μικρό ύψος πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και οι οποίες προφανώς θα κατακλυστούν με νερά, καθώς η στάθμη των νερών της θάλασσας θα ανέρχεται. Οι παράκτιες αυτές περιοχές είναι επίσης πολύ ευάλωτες σε τροπικούς κυκλώνες. Η χώρα αυτή δεν έχει τις οικονομικές δυνατότητες της Ολλανδίας για να δημιουργήσει φράγματα ανάσχεσης των νερών της θάλασσας και αποφυγής των τροπικών κυκλώνων. Δυστυχώς τα υπάρχοντα μαθηματικά μοντέλα κλιματικών αλλαγών δεν μπορούν σήμερα να προβλέψουν ακριβώς το μέγεθος και τον χρόνο εκδήλωσης των αλλαγών αυτών. Διαφορετικές είναι οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στις αναπτυσσόμενες και στις ανεπτυγμένες χώρες. Το 1991 ο τροπικός κυκλώνας «Γκόρκι» στο Μπανγκλαντές σκότωσε ανθρώπους και άφησε άστεγους 10 εκατομμύρια. Το επόμενο έτος ο κυκλώνας «Αντριου», ισχυρότερος από τον προηγούμενο, χτύπησε την Φλώριδα και την Λουιζιάνα των Η.Π.Α. με πολύ λιγότερες επιπτώσεις σκοτώνοντας 65 άτομα και προκαλώντας την μετεγκατάσταση σχετικά λίγων. Η διεθνής βοήθεια προς τις ευάλωτες και αναπτυσσόμενες χώρες για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών είναι σημαντική. Στη περίπτωση αυτή χρηματοδοτούνται δράσεις είτε για τη προσαρμογή των κοινωνιών στις κλιματικές αλλαγές είτε για τη πραγματοποίηση δραστηριοτήτων προς τη κατεύθυνση του μετριασμού των κλιματικών αλλαγών. Δυστυχώς όμως οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν διαθέτουν πολλές φορές τις υποδομές και την τεχνογνωσία για να αξιοποιήσουν επωφελώς τη βοήθεια αυτή. Χώρες όπως οι νήσοι Μαλβίδες, που γνωρίζουν με αρκετή βεβαιότητα ότι θα αντιμετωπίσουν σύντομα πρόβλημα λόγω των κλιματικών αλλαγών λαμβάνουν τα μέτρα τους που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την αγορά εκτάσεων σε παρακείμενες χώρες, όπως η Ινδία και η Αυστραλία, που θα μπορούσε να μεταναστεύσει στο μέλλον ο πληθυσμός τους. Δυστυχώς αν και γνωρίζουμε ότι στο μέλλον θα υπάρξουν ισχυρά μεταναστευτικά ρεύματα περιβαλλοντικών προσφύγων δεν γνωρίζομε τις διαδρομές τους, τις χώρες εξόδου και τις χώρες υποδοχής τους. Καθώς οι ευρωπαϊκές χώρες και οι ανεπτυγμένες χώρες της Ασίας αντιμετωπίζουν σήμερα οξύ δημογραφικό πρόβλημα είναι υποχρεωμένες να εξετάσουν τη προοπτική της ελεγχόμενης μετανάστευσης στις κοινωνίες τους. Η επιλογή της χώρας που θα κατευθυνθεί ο περιβαλλοντικός πρόσφυγας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες όπως η ύπαρξη δυνατοτήτων απασχόλησης σε αυτή, το επίπεδο των μισθών της, τα υπάρχοντα δίκτυα στήριξης των μεταναστών, η μεταναστευτική πολιτική της χώρας εξόδου, αλλά και υποδοχής κ.ά. Καθώς στην Ελλάδα ο πληθυσμός γηράσκει και αναμένεται να μειωθεί στο μέλλον καθώς η γεννητικότητα είναι κάτω του 2,1 του ορίου δηλαδή της αναπλήρωσης του πληθυσμού πιθανώς η ελεγχόμενη εισροή περιβαλλοντικών προσφύγων να αποτελούσε μία λύση στο δημογραφικό μας πρόβλημα. Πώς όμως θα επηρεάσουν τη χώρα μας οι κλιματικές αλλαγές όσον αφορά το θέμα των περιβαλλοντικών προσφύγων; Θα υπάρξουν απότομες ή σταδιακές περιβαλλοντικές καταστροφές που θα οδηγήσουν συμπολίτες μας να μεταναστεύσουν για περιβαλλοντικούς λόγους; Μήπως θα είμαστε στο μέλλον μία χώρα υποδοχής περιβαλλοντικών προσφύγων όπως υποδεχόμεθα σήμερα οικονομικούς μετανάστες; Από ποιες χώρες θα προέρχονται στο μέλλον οι περιβαλλοντικοί πρόσφυγες που πιθανώς θα δεχθούμε; Θα προέρχονται από χώρες των Βαλκανίων ή από χώρες της Αφρικής και της Νότιας Ασίας; Εχουμε σκεφτεί και προβλέψει σήμερα τη δημιουργία κατάλληλων πολιτικών που θα σχετίζονται με τους περιβαλλοντικούς πρόσφυγες του μέλλοντος; Στα ερωτήματα αυτά θα πρέπει να είμαστε σε θέση να απαντήσουμε για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε σύντομα το πρόβλημα των περιβαλλοντικών προσφύγων, αποτέλεσμα των παρατηρούμενων κλιματικών αλλαγών στο πλανήτη. Ο κ. Γιάννης Βουρδουμπάς διδάσκει Ενεργειακή και Περιβαλλοντική Τεχνολογία στο Τ.Ε.Ι. Κρήτης και είναι επιστημονικός συνεργάτης του Μ.Α.Ι.Χ.

6 6 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Οι 10 πιο ακραίες καιρικές συνθήκες που έχουν καταγραφεί Η ΥΨΗλΟΤΕΡΗ ΚΑΙ χαμηλοτερη θερμοκρασια, Η γρηγοροτερη ΑΝΟδΟΣ ΚΑΙ πτωση ΤΗΣ, Η μεγαλυτερη ΝΙφΑδΑ χιονιου, Η περισσοτερη ΒΡΟχΗ, ΤΟ μεγαλυτερο χαλαζι ΚΑΙ χιονοπτωση, Ο γρηγοροτεροσ ΑΝΕμΟΣ ΚΑΙ ΤΟ πιο ΚΑΤΑΣΤΡΟφΙΚΟ ΞΕΣπΑΣμΑ ΑΝΕμΟΣΤΡΟΒΙλωΝ. Oλοι μας γνωρίζουμε ότι ο καιρός μπορεί να γίνει ακραίος και σίγουρα αυτό δεν είναι κάτι που μπορούμε να αποφύγουμε ούτε έχουμε τη δύναμη να το σταματήσουμε. Η παγκόσμια μόλυνση, το φαινόμενο του θερμοκηπίου αλλά και άλλες παρόμοιες αιτίες που προκαλούνται από τον άνθρωπο μπορεί να αυξήσουν την συχνότητα των ακραίων φαινομένων ανά την υφήλιο. Σκεφτήκατε ποτέ να ζούσατε έστω ένα λεπτό σε θερμοκρασίες της τάξεως των 136,04o F; Φανταστήκατε ποτέ πως θα είναι να βρίσκεστε στη μέση μίας χαλαζοκαταιγίδας με χαλάζι μεγέθους 17.8cm διαμέτρου και 47.6cm περιφέρειας; Ο ακραίος καιρός ΜΠΟΡΕΙ να συμβεί παντού στην Γη απλά θα πρέπει να ελπίζουμε ότι δεν θα είναι κανείς μας εκεί που θα συμβεί... Πάμε να δούμε τις 10 πιο ακραίες καιρικές συνθήκες που έχουν καταγραφεί στην ιστορία της ανθρωπότητας. αποδεκτό ως παγκόσμιο ρεκόρ. Το αμέσως επόμενο πιο ζεστό μέρος είναι η κοιλάδα του Θανάτου στην Καλιφόρνια με 136,04o F στις 10 Ιουλίου του Η γρηγορότερη πτώση της θερμοκρασίας Στη νότια Ντακότα των Η.Π.Α. η Rapid City (περίπου 45λεπτά από την Spearfish που είδαμε παραπάνω) κρατά το ρεκόρ της γρηγορότερης πτώσης της θερμοκρασίας που έχει καταγραφεί ποτέ. Στις 22 Ιανουαρίου του 1943 την ίδια μέρα με παραπάνω στην Spearfish η θερμοκρασία έπεσε κατά,6 F! μέσα σε 5 λεπτά από τους 60,8 F στους 12,2 F!!! 1. Η υψηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ Θα ήταν πολύ άσχημο να βρισκόσασταν στο Al Aziziyah της Λιβύης στις 13 Σεπτεμβρίου του Η υψηλότερη θερμοκρασία που καταγράφηκε εκείνη την ημέρα ήταν 136,04o F κάνοντάς την, την υψηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ στα χρονικά. Το Al Aziziyah βρίσκεται κοντά στην Ερημο Σαχάρα που είναι η βασική αιτία για αυτή τη θερμοκρασία. Πάντως εκτός από αυτή την ακραία θερμοκρασία υπάρχουν αναφορές που υποστηρίζουν ακόμη υψηλότερες θερμοκρασίες σε άλλα μέρη στη διάρκεια ενός φαινομένου γνωστού ως «heat bursts» όπου άνεμοι ανεβάζουν απότομα την θερμοκρασία και κατεβάζουν την υγρασία στον αέρα. Η πιο ακραία περίπτωση αυτού του φαινομένου heat bursts παρατηρήθηκε στο Abadan του Ιράν τον Ιούνιο του 1967 με υποτιθέμενες θερμοκρασίες των 188,6o F!!! Το περιστατικό αυτό δεν επιβεβαιώθηκε και γι αυτό το λόγο δεν είναι 2. Η γρηγορότερη άνοδος της θερμοκρασίας Στις 7.30 το πρωί στις 22 Ιανουαρίου του 1943 στο Spearfish της Νότιας Ντακότα των Η.Π.Α. η θερμοκρασία ήταν στους -4 F όταν ένα chinook (άνεμος ο οποίος φυσάει κατά μήκος της πλαγιάς) άρχισε να φυσά πολύ γρήγορα. Μέσα σε 2 λεπτά (!) η θερμοκρασία ανέβηκε στους 44,6 F... Αυτή η διαφορά ανόδου της θερμοκρασίας ήταν η πιο γρήγορη άνοδος της θερμοκρασίας που έχει καταγραφεί ποτέ. Αυτή η παράξενη συμπεριφορά του καιρού συνεχίστηκε και μετά από μιάμιση ώρα ο άνεμος σταμάτησε και η θερμοκρασία έπεσε από τους 53,6 F στους -4 F (!!!) μία συνολική πτώση μέσα σε μόνο 27 λεπτά. 3. Η χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει καταγραφεί ποτέ Η χαμηλότερη θερμοκρασία ρεκόρ είναι - 94,7C (-135,8F) και έλαβε χώρα στην ανατολική Ανταρκτική, στις 10 Αυγούστου του 2010, σε θύλακες αέρα εγκλωβισμένου σε κορυφογραμμή της Ανατολικής Ανταρκτικής. Μέχρι τότε, το ρεκόρ κατείχε ο ρωσικός σταθμός Βοστόκ της Ανταρκτικής, όπου το 1983 κατεγράφη θερμοκρασία -89,2 βαθμών Κελσίου (-128,56 β. F). Για να σας δώσουμε μία γεύση επί τούτου ο μέσος όρος της θερμοκρασίας τον χειμώνα κυμαίνεται στους -85 F και το καλοκαίρι στους -22 F. Εκτός του κρύου γενικά το κλίμα στην περιοχή είναι τρομερά επικίνδυνο για τους ανθρώπους για πολλούς λόγους. Δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου υγρασία στον αέρα, ο μέσος όρος ταχύτητας του ανέμου είναι 11mph (έως και 60mph), υπάρχει έλλειψη οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα, και επίσης η περιοχή έχει πολική νύχτα που διαρκεί 3 μήνες! 5. Η μεγαλύτερη νιφάδα Στις 28 Ιανουαρίου του 1887 ένας ιδιοκτήτης ράντσου στο Fort Keogh της Μοντάνα ανακάλυψε μία νιφάδα διαμέτρου 14,96 ιντσών (38 εκ.), αλλά δυστυχώς λόγω της χρονικής περιόδου δεν υπάρχει σχετική φωτογραφία της νιφάδας. Ωστόσο παρά ότι το γεγονός φαίνεται ψεύτικο υπάρχουν επίσημα μάρτυρες του περιστατικού καθώς και η αναγνώριση από το περιοδικό των Ρεκόρ Guinness.

7 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 - ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 7 6. Η περισσότερη βροχή μέσα σε 24 ώρες Ανάμεσα στις 15 και 16 Μαρτίου του 1952 στο Cilaos στο κέντρο του νησιού Reunion έπεσαν συνολικά 73,62 ίντσες (1.869,9mm) βροχόπτωσης και αυτή είναι η μεγαλύτερη 24ωρη βροχόπτωση που έχει καταγραφεί στη Γη. Το ίδιο νησί επίσης κρατά το ρεκόρ για την περισσότερη βροχή μέσα σε 72 ώρες συνολικά 154,69 ίντσες (3.929mm) στο κρατήρα Commersons τον Μάρτιο του να καταστρέφουν οτιδήποτε έβρισκαν στο διάβα τους. Περίπου στις 7 το απόγευμα ένα DOW (Doppler Radar on Wheels) κατέγραψε μία ριπή ανέμων 3 δευτερολέπτων που ταξίδευαν με ταχύτητες των 318,14 μιλίων την ώρα (512 χιλιομέτρων)! Το 1971 ο Ted Fujita του πανεπιστημίου του Σικάγο εισήγαγε μία νέα μέθοδο μέτρησης και κατηγοριοποίησης των ανεμοστρόβιλων την ονομαζόμενη Fujita Scale. Στην μετρική κλίμακα έθεσε παραμέτρους για να κατηγοριοποιήσει τους ανεμοστρόβιλους από F0 έως F5, αλλά στις σημειώσεις του επίσης περιέγραψε και έναν θεωρητικό F6 ανεμοστρόβιλο ο οποίος θα είχε μεγαλύτερη ταχύτητα ανέμων από έναν F5 και ήταν σχεδόν σίγουρος ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει. Η μεγαλύτερη ταχύτητα για έναν F5 είναι 512 χιλιόμετρα την ώρα! έτσι αν οι άνεμοι στην Οκλαχόμα ήταν 1-2 χιλιόμετρα παραπάνω θα ήταν ο πρώτος ανεμοστρόβιλος F6 που έχει καταγραφεί ποτέ. -135,8F: Η χαμηλότερη θερμοκρασία που παρατηρήθηκε ποτέ στη Γη 7. Η μεγαλύτερη χιονόπτωση που έχει καταγραφεί Μεταξύ της 1ης Ιουλίου του 1998 και της 30 Ιουνίου 1999 συνολικά έπεσαν 285,43 ίντσες (29 μέτρα) χιονιού στο βουνό Baker που βρίσκεται στην πολιτεία της Washington στις Η.Π.Α. 8. Το μεγαλύτερο χαλάζι Στις 22 Ιουνίου του 2003 μία τεράστια καταιγίδα κινήθηκε κατά μήκος της κεντρονότιας Νεμπράσκα. Κατά της διάρκεια της καταιγίδας σημειώθηκε κολοσσιαία χαλαζόπτωση. Μετά το πέρας του φαινομένου οι κάτοικοι της Aurora βρίκαν μία τεράστια μπάλα χαλαζιού και γρήγορα την πήραν και την τοποθέτησαν στο ψυγείο για να μην λιώσει. Επειτα εξετάστηκε από την Εθνική επιτροπή ακραίου κλίματος και καιρού η οποία την μέτρησε και διαπίστωσε ότι είχε διάμετρο 7,01 ίντσες (17.8cm) και 18,74 ίντσες (47.6cm) περιφέρεια. Η ΝΟΑΑ αναφέρει ότι το χαλάζι πέφτει προς το έδαφος με ταχύτητες των 100 μιλίων την ώρα (περίπου 160χιλιομέτρων), και οι πιο καταστροφικές χαλαζοπτώσεις έχουν προκαλέσει ζημιές αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων σε περιουσίες αλλά και σπαρτά. Μάλιστα αυτή τη στιγμή το συγκεκριμένο χαλάζι που είχε βρεθεί τότε φυλάσσεται στο Εθνικό κέντρο ατμοσφαιρικών ερευνών στο Boulder του Κολοράντο. 9. Η γρηγορότερος άνεμος Στις 3 Μαΐου του 1999 ανεμοστρόβιλοι σχηματίστηκαν στην Οκλαχόμα και άρχισαν 10. Το μεγαλύτερο και πιο καταστροφικό ξέσπασμα ανεμοστρόβιλων που έχει συμβεί Από τις 3 Απριλίου έως τις 4 το 1974 σε μία περίοδο μόλις 18 ωρών, 148 ανεμοστρόβιλοι ξέσπασαν κατά μήκος 13ων κεντρικών πολιτειών και του Οντάριο του Καναδά. Το γεγονός εκείνο έγινε γνωστό ως το «Σούπερ Ξέσπασμα» και είχε καταστροφικά αποτελέσματα. 24 από τους ανεμοστρόβιλους ήταν της τάξεως F4, 6 ήταν μεγέθους F5 (οι περισσότεροι F5 που έχουν καταγραφεί σε οποιοδήποτε άλλο χρόνο). Το μέγεθος της ζημιάς κάλυπτε μία περιοχή τετραγωνικών χιλιομέτρων σε ένα καταστροφικό μονοπάτι μήκους χιλιομέτρων. Το συγκεκριμένου Σούπερ Ξέσπασμα συνέβη λόγω ενός ακραίου συστήματος χαμηλών πιέσεων το οποίο κινούνταν στις H.Π.Α. εκείνη την περίοδο και προκάλεσε ζημιές 3.5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στοιχίζοντας την ζωή σε περισσότερους από 300 ανθρώπους τραυματίζοντας άλλους Πηγή: meteoclub Δορυφορικά δεδομένα από τη NASA, που αναλύθηκαν πρόσφατα, αποκαλύπτουν το νέο ρεκόρ χαμηλότερης θερμοκρασίας που καταγράφηκε ποτέ. Η χαμηλότερη θερμοκρασία ρεκόρ είναι -94,7C (-135,8F) και έλαβε χώρα στην ανατολική Ανταρκτική. Αναλύθηκαν όμως τώρα, διότι πριν μερικούς μήνες, και πιο συγκεκριμένα τον Ιούλιο, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι ο υδράργυρος κατέβηκε σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, της τάξεως των 92,9C. Συγκρίνοντας τα δεδομένα των τελευταίων ετών, κατέληξαν στο ότι το -94,7C του 2010, αποτελεί τη χαμηλότερη θερμοκρασία που καταγράφηκε ποτέ στη Γη ενώ η Ανταρκτική, είναι το πιο κρύο μέρος! Η θερμοκρασία κατεγράφη στις 10 Αυγούστου του 2010, σε θύλακες αέρα εγκλωβισμένου σε κορυφογραμμή της Ανατολικής Ανταρκτικής, όπως ανακοίνωσαν οι επιστήμονες σε συνέδριο της Αμερικανικής Ενωσης Γεωφυσικών. Μέχρι τότε, το ρεκόρ κατείχε ο ρωσικός σταθμός Βοστόκ της Ανταρκτικής, όπου το 1983 κατεγράφη θερμοκρασία - 89,2 βαθμών Κελσίου. «Είμαι βέβαιος πως αυτοί οι θύλακες είναι τα ψυχρότερα σημεία στη Γη» είπε από το βήμα του συνεδρίου ο ερευνητής στο αμερικανικό Εθνικό Κέντρο Δεδομένων για το Χιόνι και τον Πάγο. Συνέκρινε τη θερμοκρασία με αυτήν που θα επικρατούσε «μια όμορφη καλοκαιρινή μέρα στους πόλους του Αρη», λέγοντας πως ο άνθρωπος μπορεί να επιβιώσει σε τέτοιες συνθήκες για περίπου τρία λεπτά, αναπνέοντας ωστόσο με δυσκολία. Ο υπεύθυνος ερευνητής, Ted Scambos, ανακοίνωσε τα ευρήματα του πρόσφατα, στο συνέδριο Γεωφυσικής της Αμερικής, που έλαβε χώρα στο San Francisco σχολιάζοντας ότι πλέον είναι πεπεισμένος ότι η Ανταρκτική αποτελεί το ψυχρότερο μέρος του πλανήτη. Στη συνέχεια ξεκαθάρισε ότι η μέτρηση αυτή δε θα συμπεριληφθεί στα ρεκόρ Γκίνες, διότι πραγματοποιήθηκε από δορυφόρο και όχι από θερμόμετρο. Μιλώντας στο Associated Press, ο πρώην επικεφαλής επιστήμονας της NASA Ουαλίντ Αμπνταλάτι εξήγησε ότι η καταγραφή τέτοιων ρεκόρ χαμηλής θερμοκρασίας ελάχιστη σχέση έχει με την παγκόσμια υπερθέρμανση, διότι πολύ απλά πρόκειται για ένα σημείο σε μία τοποθεσία. Ωστόσο, «μας δείχνει το εύρος των συνθηκών που επικρατούν στη Γη και κάποιες από τις οποίες δεν ήμασταν μέχρι σήμερα σε θέση να παρατηρήσουμε», πρόσθεσε.

8 8 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Πολική δίνη: τι είναι το φαινόμενο που πάγωσε την Αμερική; ΟΙ AΝΕμΟΙ ΤΕΙΝΟΥΝ ΝΑ ΚΡΑΤΟΥΝ ΤΟΝ ΤΣΟΥχΤΕΡΟ ΚΡΥΟ ΑΕΡΑ ΚλΕΙδωμΕΝΟ ΣΤΙΣ ΑΡΚΤΙΚΕΣ περιοχεσ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΗμΙΣφΑΙΡΙΟΥ. δεν ΕΙΝΑΙ μια μονο θυελλα. ΑΝΑλΟγΑ με ΤΗΝ περιπτωση, ΑΥΤΗ Η δινη μπορει ΝΑ παραμορφωθει ΚΑΙ ΝΑ ΒΟΥΤΗΞΕΙ πολυ ΝΟΤΙΟΤΕΡΑ ΑπΟ Ο,ΤΙ ΣΥΝΗθωΣ, ΕπΙΤΡΕπΟΝΤΑΣ ΣΤΟΝ ΚΡΥΟ ΑΕΡΑ ΝΑ παει ΝΟΤΙΑ. ΗΑμερική «μπήκε στην κατάψυξη» την περασμένη εβδομάδα εξαιτίας του φαινομένου της πολικής δίνης. Ο μετεωρολόγος του CNN International, Brandon Miller, εξηγεί τι ακριβώς είναι αυτό το φαινόμενο. Τι είναι μια πολική δίνη; Η πολική δίνη, όπως ακούγεται, είναι η κυκλοφορία των ισχυρών, σε ανώτερο επίπεδο ανέμων που συνήθως περιβάλλουν το βόρειο πόλο σε μια αριστερόστροφη κατεύθυνση - ένα πολικό σύστημα χαμηλής πίεσης. Αυτοί οι άνεμοι τείνουν να κρατούν τον τσουχτερό κρύο αέρα κλειδωμένο στις αρκτικές περιοχές του Βόρειου Ημισφαιρίου. Δεν είναι μια μόνο θύελλα. Ανάλογα με την περίπτωση, αυτή η δίνη μπορεί να παραμορφωθεί και να βουτήξει πολύ νοτιότερα από ό,τι συνήθως, επιτρέποντας στον κρύο αέρα να πάει νότια. Πόσο συχνά συμβαίνει μια τέτοια πολική δίνη; Οι άνεμοι στα υψηλότερα επίπεδα που συνθέτουν την πολική δίνη, αλλάζουν σε ένταση από καιρό σε καιρό. Oταν αυτοί οι άνεμοι μειωθούν σημαντικά, μπορεί να επιτρέψουν στη δίνη να διαστρεβλωθεί και το αποτέλεσμα είναι ένα δυνατό ρεύμα που βυθίζεται μέσα στο νότιο ημισφαίριο, παρασύροντας τον κρύο, πυκνό Αρκτικό αέρα. Αυτή η ταλάντωση είναι γνωστή ως η Αρκτική Ταλάντωση και μπορεί να αλλάξει από μια θετική φάση σε με αρνητική φάση, μερικές φορές το χρόνο. Αυτή η ταλάντωση -δηλαδή η αρνητική φάση, όπου οι πολικές άνεμοι είναι πιο αδύναμοι- τείνει να οδηγεί σε σημαντικές εστίες κρύου αέρα, σε μία ή περισσότερες περιοχές του πλανήτη. Που μπορεί να συμβεί αυτό στη Γη; Η πολική δίνη μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές εστίες κρύου αέρα σε οποιοδήποτε τμήμα του Βόρειου Ημισφαιρίου - Βόρεια Αμερική, Ευρώπη και Ασία. Αυτό θα οδηγήσει σε κρύα ξεσπάσματα σε πολλές περιοχές, αν και όχι πάντα. Πόσο επικίνδυνη είναι μια παραμορφωμένη πολική δίνη σε σύγκριση με έναν ανεμοστρόβιλο ή έναν τυφώνα; Είναι εντελώς διαφορετικοί τύποι συστημάτων. Eνα κρύο ξέσπασμα του αέρα που προκαλείται από την πολική δίνη είναι πολύ πιο διαδεδομένο και διαρκεί περισσότερο από ό,τι μία καταιγίδα. Με την ευρεία πτώση της θερμοκρασίας, ωστόσο, μπορεί να δείτε ισχυρές καταιγίδες το χειμώνα, ειδικά όταν ο κρύος αέρας αρχικά προχωρεί σε μια ζεστή προηγουμένως περιοχή. Πότε ήταν η τελευταία μεγάλη δίνη που έπληξε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή; Τα ξαφνικά και σοβαρά ξεσπάσματα κρύου συμβαίνουν αρκετές φορές το χρόνο, αν και σε διαφορετικές περιοχές του κόσμου και με διαφορετική βαρύτητα. Τον περασμένο Μάρτιο σημειώθηκε σημαντική μείωση της θερμοκρασίας, ως αποτέλεσμα της πίεσης της πολικής δίνης σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης. Πολλές περιοχές βίωσαν μια πασχαλινή περίοδο πολύ ψυχρότερη από τις διακοπές των Χριστουγέννων. Το Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, είχε τον πιο κρύο Μάρτη των τελευταίων 50 χρόνων. Αν πέσουμε σε μια δίνη, τι πρέπει να κάνουμε; Και πάλι, να επισημάνουμε ότι δεν είναι μια καταιγίδα που «πέφτουμε» μέσα, όμως, όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με σημαντικά χαμηλές θερμοκρασίες θα πρέπει να μένουμε μέσα όποτε αυτό είναι δυνατό, να ντυνόμαστε

9 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 - ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 9 πολύ καλά εάν πρέπει να βγούμε και να διαμορφώσουμε ανάλογα το σπίτι και το αυτοκίνητο. Είναι μια παρενέργεια της υπερθέρμανσης του πλανήτη και θα πρέπει να περιμένουμε περισσότερα φαινόμενα όπως αυτό; Αυτό είναι ένα «καυτό» θέμα έρευνας. Με λίγα λόγια, ναι, θα μπορούσε να είναι. Φαίνεται αντιφατικό ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικό κρύο όπως αυτό, αλλά κάποια έρευνα δείχνει ότι θα μπορούσε. Γνωρίζουμε ότι οι διαφορετικοί τύποι των ακραίων καιρικών φαινομένων μπορεί να προκύψουν από τη συνολική αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής Θάλασσας, κλπ. Αυτό περιλαμβάνει ακραίες στρεβλώσεις της δίνης, η οποία μπορεί να προκαλέσει κύματα καύσωνα το καλοκαίρι και κρύο το χειμώνα. Περιοχές της Δυτικής Ευρώπης έχουν πληγεί από τις χειρότερες καταιγίδες εδώ και δύο δεκαετίες κατά τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας. Σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες στις ΗΠΑ; Eχουν σχέση κατά μία έννοια, αλλά δεν θα έλεγα ότι προκαλούνται από αυτές. Οι καταιγίδες στην Ευρώπη είναι το αποτέλεσμα ενός επίμονου μοτίβο στο οποίο το έντονο ρεύμα έχει σταθμεύσει κοντά στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία, προκαλώντας μιας σειρά από καταιγίδες πάνω από τα βρετανικά νησιά. Αυτό είναι το ίδιο ρεύμα, βέβαια, που έχει βυθιστεί βαθιά στο νότιο τμήμα των Ηνωμένων Πολιτειών. Eτσι, το ρεύμα έχει «κολλήσει» σε μια θέση που επιτρέπει στον κρύο αέρα της Αρκτικής να εισέλθει πιο πολύ στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά. Αλλά είναι σε μια θέση που φέρνει θερμότερο, υγρό αέρα από τον Ατλαντικό πάνω από τη Βορειοδυτική Ευρώπη, με αποτέλεσμα τις θυελλώδεις συνθήκες : Ο χειρότερος χειμώνας στον Κόσμο Οχειμώνας του έμεινε στην ιστορία ως ο «χειμώνας των πάγων» αφού σε ολόκληρη την Ευρώπη και στην Αμερική οι καιρικές συνθήκες θύμιζαν Βόρειο πόλο. Στην Γαλλία τα λιμάνια της χώρας κατακλύστηκαν από τους πάγους ενώ στην Ιταλία πολυάριθμα ήταν τα θύματα λόγω του πρωτόγνωρου ψύχους. Στην Αυστρία σημειώθηκαν θερμοκρασίες ακόμα και 30 βαθμών κάτω του μηδενός, ενώ η τότε Γιουγκοσλαβία και η Βουλγαρία θάφτηκαν κάτω από ένα παχύ στρώμα χιονιού. Στο Βέλγιο την Ολλανδία και την Βρετανία ο παγετός παρέλυσε τον κανονικό ρυθμό της ζωής των ανθρώπων. Το δεύτερο 15νθήμερο του Δεκεμβρίου του άνθρωποι έχασαν την ζωή τους στην Ευρώπη από αιτίες που είχαν να κάνουν με την κακοκαιρία και το πολικό ψύχος. Στην νότια Βρετανία το ύψος του χιονιού σε διάφορες περιοχές έφτασε και τα έξι μέτρα ενώ στο Λονδίνο από την επομένη των Χριστουγέννων ως και τον Απρίλιο η μέση θερμοκρασία ήταν 0,2 βαθμοί Κελσίου. Στην Αμερική ο χειμώνας χαρακτηρίστηκε ο βαρύτερος του αιώνα αφού ακόμα και οι νότιες πολιτείες καλύφθηκαν κάτω από το λευκό πέπλο του χιονιού. Στις Ανατολικές πολιτείες οι χιονοθύελλες κάλυψαν πολλές επαρχίες κάτω από χιόνια ύψους ακόμα και 4 μέτρων. Μόνο τον Δεκέμβριο του άνθρωποι έχασαν την ζωή τους στην Αμερική από το ψύχος. Στην Ελλάδα ο χειμώνας χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως ο χειρότερος χειμώνας των τελευταίων 100 ετών. Πολλοί άνθρωποι έχασαν την ζωή τους λόγω του ψύχους ενώ δεν ήταν λίγες οι φορές που τα μεγάλα αστικά κέντρα ντύθηκαν στα λευκά. Παρακάτω ετοιμάσαμε ένα χρονολόγιο καιρικών γεγονότων στην Ελλάδα τον χειμώνα μετά από έρευνα στις εφημερίδες της εποχής : Ισχυρή νεροποντή στην Αθήνα με αποτέλεσμα να πλημμυρίσουν 50 υπόγεια. Στον νομό Ηλείας Μεγάλη Βρετανία, 1962 έβρεχε, με μικρές διακοπές, επί 50 ημέρες με αποτέλεσμα η περιοχή θα θυμίζει απέραντη λίμνη. Χιόνια σε Φλώρινα, Νάουσα, Βέροια, Κοζάνη και Κιλκίς : Ισχυρές χιονοπτώσεις σε όλη την βόρεια Ελλάδα. Στο δρόμο Φλώρινας - Καστοριάς το ύψος του χιονιού έφτασε τα 2 περίπου μέτρα ενώ στην Δράμα το ύψος του χιονιού έφτασε και τους 60 πόντους. Στα Δωδεκάνησα σημειώθηκαν πολύ ισχυρές βροχοπτώσεις ενώ πυκνό χαλάζι έπεφτε στην Κάλυμνο : H θερμοκρασία στην Φλώρινα έπεσε στους -14 βαθμούς Κελσίου : Πλημμύρες στην Πάτρα με αποτέλεσμα 350 οικογένειες να μείνουν προσωρινά μακριά από τις εστίες τους. Εντονες χιονοπτώσεις σε ολόκληρο την Βόρεια Ελλάδα στην Λάρισα και στον Βόλο : Ισχυρές χιονοπτώσεις στα ορεινά της Κεντρικής και Βόρειας Ελλάδας. Στο Πήλιο η θερμοκρασία έφτασε τους -6 βαθμούς Κελσίου ενώ τα χωριά του ανατολικού Πηλίου θάφτηκαν κάτω από μισό μέτρο χιόνι : Σε όλους τους νομούς της Ανατολικής και Κεντρικής Μακεδονίας οι χιονοθύελλες δημιουργούσαν σοβαρότατα προβλήματα. Στην Θεσσαλονίκη το ύψος του χιονιού έφτασε τους 30 περίπου πόντους. Δύο νεκροί από την κακοκαιρία σε Τρίκαλα και Αγρίνιο. Στενή - Ορος Δίρφυς, : Το ύψος χιονιού στην πόλη της Φλώρινας ξεπερνά τους 75 πόντους. Στην Πάρνηθα οι χιονοθύελλες είχαν σαν αποτέλεσμα να αποκλεισθούν 200 εκδρομείς ενώ σε πολλά σημεία του βουνού το ύψος του χιονιού έφτασε και το ένα μέτρο : Πυκνές χιονοπτώσεις στην Καστοριά και στην Κοζάνη. Στα ορεινά της Καρδίτσας τα χιόνια έφτασαν και τους 50 πόντους ύψος : Χιόνιζε καθ όλη την διάρκεια της ημέρας σε Θεσσαλονίκη, Κοζάνη καθώς και σε ολόκληρη την Ηπειρο : Πρωτοφανής νερο ποντή έπληξε την Αθήνα και την Πάτρα με αποτέλεσμα 150 σπίτια να καταστραφούν στην πρωτεύουσα της Αχαΐας ενώ 100 υπόγεια πλημμύρισαν στην Αθήνα : Ρίψεις εφοδίων από αεροπλάνα σε αποκλεισμένες περιοχές. Ακόμα τρεις νεκροί σε Γρεβενά, Καστοριά και Ξάνθη λόγω του ψύχους : Χιονιάς στην Θεσσαλονίκη όπου το θερμόμετρο έπεσε ακόμα και στους 6 βαθμούς υπό το μηδέν. Στην Πτολεμαΐδα το θερμόμετρο έπεσε στους 22 βαθμούς υπό το μηδέν. Χιόνια και στην Αττική όπου στα λευκά ντύνονται τα βόρεια προάστια των Αθηνών. Θεσσαλονίκη, : Δύο θάνατοι σε Αθήνα και Τρίκαλα λόγω ψύχους. Στα λευκά Πάρνηθα, Πεντέλη, Υμηττό αλλά και σε όλα τα βόρεια προάστια των Αθηνών. Τα 2/3 της Αιτωλοακαρνανίας ντύνονται στα λευκά ενώ στα ορεινά της Λαμίας τα χιόνια έφτασαν το 1,5 μέτρο : Το θερμόμετρο στην Αθήνα στους -1,4 βαθμούς Κελσίου. Στα λευκά η πρωτεύουσα από άκρη σε άκρη : Δύο νεκροί από την κακοκαιρία. Η ελάχιστη θερμοκρασία στην Αθήνα έφτασε τους -3 βαθμούς ενώ στην Πτολεμαΐδα έφτασε τους -23 βαθμούς. Η Φλώρινα κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενώ στην Πάτρα το θερμόμετρο έδειξε το πρωί -2 βαθμούς. Στην Χίο 40 περίπου πόντοι χιονιού καλύπτουν ολόκληρο το νησί! : Χιόνισε και πάλι στα βόρεια προάστια των Αθηνών ενώ στην Ηπειρο καθ όλη την διάρκεια της ημέρας κυμαίνονται από -5 έως -10 βαθμούς. Πολλά προβλήματα από την κακοκαιρία στον Βόλο : Ο ποταμός Εβρος καλύπτεται από στρώμα πάγου που σε ορισμένα σημεία φτάνει ακόμα και τους 60 πόντους. Πηγή: meteo-news

10 10 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Από τον άνθρωπο και τη Φύση στις... πολικές δίνες των ΗΠΑ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΗμΕΡΕΣ ΖΟΥμΕ ΑπΟ ΚΟΝΤΑ ΚΑΙ ΒλΕπΟΥμΕ ΑπΟ μακρια ΤΟΝ χιονια ΚΑΙ ΤΙΣ πολικεσ θερμοκρασιεσ ΣΤΙΣ ΗπΑ, με ΤΗΝ «πολικη δινη» ΝΑ ΕχΕΙ ΤΗΝ πιο ΑΞΕπΕΡΑΣΤΗ ΑγΡΙΟΤΗΤΑ που ΕχΕΙ ΚΑΤΑγΡΑφΕΙ μεσα ΣΤΑ ΤΕλΕΥΤΑΙΑ 140 χρονια. Εχουμε ακούσει και διαβάσει πολλά σχετικά με τις «πολικές δίνες» αλλά για να έχουμε αυτές τις «πολικές δίνες» κάτι άλλο, ή μάλλον, κάτι άλλα γίνονται νωρίτερα για να φτάσουμε σ αυτές. Μια σειρά από... ενέργειες της γης, του ανθρώπου και της φύσης. Μία αλυσίδα που ξεκινάει πάντα από το άνθρωπο και καταλήγει στον άνθρωπο. Παρακάτω θα εξηγήσουμε με έρευνες και μελέτες που έχουν γίνει από διακεκριμένους επιστήμονες και Πανεπιστήμια σχετικά με αυτή την αλυσίδα που ξεκινάει -όπως προαναφέραμε- από τον άνθρωπο με την υπερθέρμανση του πλανήτη σε συνδυασμό με το «φαινόμενο του θερμοκηπίου», συνεχίζει στην... Αρκτική που μέσα από το λιώσιμο των πάγων, ο άξονας περιστροφής της γης ελαφρώς μεταβάλλεται και μετακινείται προς την Γροιλανδία με αποτέλεσμα να έχουμε πιο βαρείς χειμώνες στο Βόρειο Ημισφαίριο της γης μας και κατ επέκταση σε «πολικές δίνες». Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή: Υπερθέρμανση του πλανήτη Τις τελευταίες δεκαετίες η ποσότητα των λεγόμενων αερίων του θερμοκηπίου (διοξείδιο του άνθρακα, μεθάνιο, όζον, κλπ) στην ατμόσφαιρα έχει αυξηθεί δραματικά. Αιτία γι αυτό είναι κατά κύριο λόγο οι ρύποι που εκλύονται στην ατμόσφαιρα από τη λειτουργία βιομηχανικών μονάδων, εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, τη χρήση μέσων μεταφοράς και γενικά την ανθρώπινη δραστηριότητα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να παγιδεύεται στην ατμόσφαιρα περισσότερη θερμότητα, η οποία με τη σειρά της προκαλεί μια σειρά αλυσιδωτές αντιδράσεις που επηρεάζουν αρνητικά το κλίμα της γης. «Φαινόμενο θερμοκηπίου» Ενα από τα σοβαρότερα περιβαλλοντικά προβλήματα με πλανητικές επιπτώσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα στη σύγχρονη εποχή είναι η εντατικοποίηση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι μια φυσική διαδικασία. Δίχως αυτό, η Γη θα ήταν κρύα (περίπου στους -20oC) και δεν θα μπορούσε να υπάρχει ζωή. Αντιθέτως λόγω του φαινομένου αυτού, η μέση θερμοκρασία της γης διατηρείται στο επίπεδο των 15oC. Σε απόσταση 25 χιλιομέτρων από την επιφάνεια της Γης υπάρχει ένα λεπτό στρώμα αποτελούμενο κυρίως από CO2 και υδρατμούς, το οποίο δρα όπως το γυαλί ενός θερμοκηπίου. Δηλαδή, ενώ επιτρέπει την είσοδο της θερμότητας που μεταφέρει η υπεριώδης ακτίνα του ηλίου, εμποδίζει την έξοδο της θερμότητας προς το διάστημα. Ετσι η επιφάνεια της Γης συγκρατεί ένα ποσό θερμότητας και διατηρεί σταθερή τη μέση θερμοκρασία της, βασική συνθήκη για να μπορεί να διατηρείται η ζωή πάνω στην επιφάνεια της. Περίπου το 86% της κατακρατούμενης από την ατμόσφαιρα γήινης ακτινοβολίας, οφείλεται στην παρουσία υδρατμών (H2O), διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και νεφών. Οι υδρατμοί αποτελούν το πλέον ενεργό συστατικό, κατά ποσοστό 60%, ενώ μικρότερη συνεισφορά έχουν και τα αέρια: μεθάνιο (CH4), οξείδιο του νατρίου (N2O) και όζον (O3). Τα αέρια που έχουν την ιδιότητα να κατακρατούν την ηλιακή ακτινοβολία εντός της γήινης ατμόσφαιρας ονομάζονται αέρια του θερμοκηπίου. Τα τελευταία χρόνια, καταγράφεται μία αύξηση στη συγκέντρωση αρκετών αερίων του θερμοκηπίου και ειδικότερα του διοξειδίου του άνθρακα. Τα τρία τέταρτα της ανθρωπογενούς παραγωγής διοξειδίου του άνθρακα, οφείλεται σε χρήση ορυκτών καυσίμων (παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, μεταφορές, βιομηχανία, οικιστικός τομέας κλπ) ενώ το υπόλοιπο μέρος προέρχεται από αλλαγές που συντελούνται στο έδαφος, κυρίως μέσω της αποδάσωσης. Ολα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας στην ατμόσφαιρα της γης και κατά συνέπεια η αύξηση της θερμοκρασίας επηρεάζει το λιώσιμο των πάγων. Λιώσιμο των πάγων Οπως... είδαμε η αύξηση της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας του πλανήτη μας, εξαιτίας του συνδυασμού ανθρώπου (βλέπε υπερθέρμανση) και φύσης (βλέπε «φαινόμενο θερμοκηπίου») λιώνει τους πάγους κυρίως της Αρκτικής που βρίσκεται στο Βόρειο Ημισφαίριο της γης. Τι γίνεται τώρα με το λιώσιμο των πάγων; Στο λιώσιμο των πάγων οφείλεται το ταξίδι του Βόρειου Πόλου προς τη Γροιλανδία, σύμφωνα με νέα έρευνα του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Οστιν, που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Geophysical Research Letters. Η κατανομή της μάζας στον πλανήτη καθορίζει τη θέση των πόλων στη Γη. Επειδή η Γη έχει ελαφρώς αυγοειδές σχήμα, ο Βόρειος Πόλος απομακρυνόταν ελάχιστα από το κέντρο, κλίνοντας μέχρι σήμερα νότια, κάτι που αποδίδεται στις μετακινήσεις μάζας που προκάλεσε το λιώσιμο των πάγων μετά την Εποχή των Παγετώνων. Ωστόσο, το 2005 ο Βόρειος Πόλος άρχισε ξαφνικά να κλίνει ανατολικά προς τη Γροιλανδία, με την κλίση να αυξάνεται λίγα εκατοστά κάθε χρόνο. Πίσω από αυτή την αλλαγή πορείας βρίσκεται σύμφωνα με την έρευνα το ταχύτατο λιώσιμο των πάγων στη Γροιλανδία. Μάλιστα οι επιστήμονες αναφέρουν ότι η απώλεια πάγου και η συνακόλουθη αύξηση της στάθμης των θαλασσών ευθύνεται σε ποσοστό άνω του 90% για την μετατόπιση του πόλου. Το λιώσιμο των πάγων μετακινεί τις μάζες προσθέτοντας νερό στον ωκεανό και ελαφρύνοντας το φορτίο των εκτάσεων που καλύπτονται από παγετώνες. Αν και το λιώσιμο των πάγων σε παγκόσμια κλίμακα παίζει ρόλο στην μετακίνηση του Βόρειου Πόλου, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η μετατόπιση προς τα ανατολικά οφείλεται κυρίως στο λιώσιμο των πάγων συγκεκριμένα στην περιοχή της Γροιλανδίας. Με τους νέους υπολογισμούς, η μεγαλύτερη συνεισφορά στην μετακίνηση του γήινου άξονα και, κατά συνέπεια, των γήινων πόλων προέρχεται από το λιώσιμο των πάγων της Γροιλανδίας, η οποία χάνει περίπου 250 γιγατόνους ετησίως. Το λιώσιμο των παγετώνων των βουνών συνεισφέρει 194 γιγατόνους και το λιώσιμο της Ανταρκτικής άλλους 180 γιγατόνους το χρόνο. Η έρευνα βασίζεται σε στοιχεία που συνέλεξε ο δορυφόρος GRACE της NASA και σε μετρήσεις του βαρυτικού πεδίου της Γης. Η ακριβής γνώση της θέσης του Βόρειου Πόλου είναι πολύ σημαντική σήμερα, καθώς αποτελεί τη βάση του Συστήματος Εντοπισμού Θέσης GPS, το οποίο καθοδηγεί ανθρώπους, στρατιωτικά συστήματα και αεροπλάνα. Σύμφωνα με τη νέα αμερικανική μελέτη, το 2005 υπήρξε μια ξαφνική και απρόσμενη μεταβολή, καθώς ο γεωγραφικός Βόρειος Πόλος άρχισε να μετακινείται προς τα ανατολικά πλέον και ήδη από τότε μέχρι σήμερα έχει διανύσει συνολικά 1,2 μέτρα περίπου, προς τον νότο. Βαρείς χειμώνες στο Βόρειο Ημισφαίριο Από την υπερθέρμανση του πλανήτη και το «φαινόμενο του θερμοκηπίου», πήγαμε στην αύξηση της θερμοκρασίας και το λιώσιμο

11 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 - ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 11 των πάγων της Αρκτικής που...σπρώχνουν την Γροιλανδία προς τον νότο. Τι σχέση μπορεί να έχει αυτό με τις «πολικές δίνες» και αυτό που ζούμε στην Αμερική; Μια νέα έρευνα του Ινστιτούτου Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου της Τζώρτζια συνδέει το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής με το κύμα ψύχους που σαρώνει το Βόρειο Ημισφαίριο τα τελευταία χρόνια. Από τη στιγμή που το επίπεδο των πάγων της Αρκτικής έφτασε στο χαμηλότερο επίπεδό του το 2007, έχουν παρατηρηθεί αυξημένες χιονοπτώσεις σε μεγάλες περιοχές των βόρειων Ηνωμένων Πολιτειών, της Βορειοδυτικής και Κεντρικής Ευρώπης και της Βόρειας και Κεντρικής Κίνας. Κατά τους χειμερινούς μήνες των περιόδων και καταγράφηκαν οι μεγαλύτερες χιονοπτώσεις στην ιστορία. Οπως αναφέρει η Τζούντιθ Κέρι, πρόεδρος της Σχολής Επιστημών της Γης και της Ατμόσφαιρας του Georgia Tech «τα ευρήματα δείχνουν πως η απομείωση του στρώματος του πάγου στον Αρκτικό Ωκεανό συνδέεται με βαρείς χειμώνες στο Βόρειο Ημισφαίριο». Η έρευνα δημοσιεύτηκε στις 27 Φεβρουαρίου στην ηλεκτρονική έκδοση της επιθεώρησης Proceedings of the National Academy of Sciences. Ερευνητές από το Georgia Tech, την Ακαδημία Επιστημών της Κίνας και το Πανεπιστήμιο Κολούμπια συνέλεξαν δεδομένα παρατήρησης της περιόδου και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μείωση των εαρινών πάγων της Αρκτικής κατά 1 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα -μια έκταση όσο η Αίγυπτος- συμπίπτει και συνδέεται με μεγαλύτερες του κανονικού χιονοπτώσεις. Η ανάλυση αποκάλυψε δύο βασικούς παράγοντες που συμβάλλουν στις ασυνήθιστα υψηλές χιονοπτώσεις: αλλαγές στην ατμοσφαιρική κυκλοφορία και μεταβολές στη σύσταση των υδρατμών, οι οποίες συνδέονται με την απομείωση του πάγου της Αρκτικής, ιδιαίτερα κατά τους εαρινούς και θερινούς μήνες. Οι μεταβολές αυτές ευνοούν τη μετακίνηση ψυχρών αερίων μαζών σε νοτιότερα γεωγραφικά πλάτη. Παράδειγμα Και για να συνδέσουμε όλα αυτά με ένα παράδειγμα θα αναφέρουμε το εξής: Τον Ιανουάριο του 2011 ο αρκτικός παγετώνας όπως ανακοίνωσε το Αμερικανικό Κέντρο Δεδομένων Παγετώνα και Χιονιού (NSIDC), έφτασε σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ο αρκτικός πάγος κάλυπτε 13,55 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, δηλαδή τετραγωνικά χιλιόμετρα λιγότερα συγκριτικά με το 2006 που είχε σημειωθεί ρεκόρ απώλειας πάγου. Αυτό σημαίνει ότι τον περασμένο μήνα καταγράφηκε νέο ρεκόρ και ο αρκτικός πάγος έφτασε στα χαμηλότερα επίπεδα από το 1979, που ξεκίνησε το πρόγραμμα παρακολούθησης των παγετώνων στην Αρκτική. Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κέντρο Δεδομένων Παγετώνα και Χιονιού, ο χειμερινός αρκτικός παγετώνας μειώθηκε κατά 3,3 % ανά δεκαετία από το Ο χειμώνας του 2011 στη βόρεια Αμερική ήταν βαρύς και χιόνισε πολύ ωστόσο στον Κόλπο Χάντσον, στον πορθμό Χάντσον και στον πορθμό Ντέιβις ανάμεσα στον Καναδά και τη Γροιλανδία το επίπεδο πάγου ήταν χαμηλό. Συνήθως αυτές οι περιοχές παγώνουν μέχρι τα τέλη του Νοέμβρη, ωστόσο αυτό το χειμώνα δεν πάγωσαν μέχρι τα μέσα Ιανουαρίου του Aν θερμαίνεται ο πλανήτης, τότε γιατί κάνει τόσο κρύο; Πράγματι, οι θερμοκρασίες στην Αμερική θυμίζουν θερμοκρασίες στον Aρη. Είδαμε θερμοκρασίες ακραίες, πολικές, κυρίως στις μεσοδυτικές πολιτείες της Αμερικής. Αλλα αυτά θέτουν ένα ερώτημα - αν η αλλαγή του κλίματος είναι πραγματική, τότε γιατί κάνει τόσο κρύο; Το ερώτημα βασίζεται σε κοινές εσφαλμένες αντιλήψεις για το πώς ο κρύος καιρός κινείται στον πλανήτη, δήλωσε ο Greg Laden, ένας βιο-ανθρωπολόγος που γράφει για το Scienceblog του National Geographic. Σύμφωνα με τον Greg Laden, οι πρόσφατες χαμηλές θερμοκρασίες ρεκόρ δείχνουν ότι ο κρύος αέρας της Αρκτικής επεκτείνεται, καταπίνοντας άλλες χώρες. Αν αυτό αληθεύει, αυτό θα ήταν ένα τέλειο επιχείρημα για μια θεωρία «παγκόσμιας ψύξης». Η ψυχρότητα της Αρκτικής αυξάνεται. Ο Laden ρωτά, «Πώς μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο με την υπερθέρμανση του πλανήτη;». Η απάντηση, γράφει, είναι ότι ο αέρας της Αρκτικής, που βρίσκεται συνήθως στην κορυφή του πλανήτη μας, «πήγε μια εκδρομή» νότια για μια-δυο μέρες, αφήνοντας τον Βόρειο Πόλο «σχετικά ζεστό» και εύκρατη περιοχή μας όχι και τόσο εύκρατη. «Πήγαινε σπίτι σου Αρκτική, είσαι μεθυσμένη» ήταν ο τίτλος που έδωσε στην εξήγησή του. «Η Πολική δίνη, ένα τεράστιο σύστημα κινούμενου στροβ ι λ ι ζό μ ε ν ο υ αέρα που συνήθως περιέχει τον πολικό κρύο αέρα, έχει μετατοπιστεί και έτσι δεν κάθεται σωστά στο πόλο, όπως συμβαίνει συνήθως» γράφει ο Laden. «Δεν αντιμετωπίζουμε μπροστά μας την επέκταση του κρύου, μια εποχή παγετώνων, ή ένα αντί-παγκόσμιο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Βλέπουμε το συνηθισμένο κρύο πολικό αέρα που πηγαίνει μια εκδρομή. Ετσι, αυτό το κρύο δεν αναιρεί την υπερθέρμανση του πλανήτη». Στην πραγματικότητα, μερικοί επιστήμονες έχουν υποθέσει ότι η εισροή του ακραίου κρύου, στην πραγματικότητα τροφοδοτείται από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η Jennifer Francis, καθηγήτρια ερευνών στο Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου Rutgers των Θαλάσσιων και Παράκτιων Επιστημών, είπε στο ClimateProgress τη Δευτέρα ότι δεν είναι η Αρκτική που είναι μεθυσμένη, αλλά τα ρεύματα αέρα. «Το μεθυσμένο μέρος είναι ότι το ρεύμα έχει αυτό ιδιαίτερο κυματιστό μοτίβο» λέει η Francis, η οποία μελετά κυρίως τις Αρκτικές συνδέσεις με τις παγκόσμιες καιρικές συνθήκες. «Σε άλλα σημεία του πλανήτη, μπορείτε να δείτε τα τροπικά ρεύματα να είναι επίσης μεθυσμένα». Η υπερθέρμανση της Αρκτικής, είπε, προκαλεί λιγότερες δραστικές αλλαγές στις θερμοκρασίες μεταξύ βορείων και νοτίων κλιμάτων, με αποτέλεσμα να αποδυναμώνονται οι δυτικοί προς ανατολικά άνεμοι, και τελικώς, να σχηματίζεται αυτό το κυματοειδές ρεύμα. Τα πρόσφατα «κύματα» του ρέματος έχουν μεταφέρει την ψυχρότητα μέχρι το εύκρατο μέρος των Ηνωμένων Πολιτειών αφήνοντας την Αλάσκα και την Αρκτική σχετικά ζεστές, είπε η Francis. Το ίδιο έχει συμβεί και σε άλλες χώρες. Οι καταιγίδες του χειμώνα χτυπάνε το Ηνωμένο Βασίλειο, σημείωσε, ενώ η Σκανδιναβία έχει ένα πολύ θερμό χειμώνα. «Αυτό το είδος μοτίβου είναι πολύ πιθανό, και ήταν πολύ πιθανό», είπε. «Ακραία και στις δύο άκρες είναι τα συμπτώματα. Αγριες, ασυνήθιστες θερμοκρασίες και στις δύο πλευρές». Η έρευνα της Francis, ωστόσο, εξακολουθεί να αμφισβητείται. Ο Δρ Kevin E. Trenberth, ένας διακεκριμένος ειδικός επιστήμονας κλίματος στο Εθνικό Κέντρο για τις Ατμοσφαιρικές Ερευνες, είπε στο ClimateProgress τη Δευτέρα ότι ήταν δύσπιστος για την εκτίμηση της Francis. «Η δουλειά της Jennifer δείχνει μια συσχέτιση, αλλά ο συσχετισμός δεν είναι αιτιώδη συνάφεια», προειδοποίησε. «Στην πραγματικότητα, είναι πολύ πιο πιθανό να λειτουργούν αντίστροφα». «Δεν λέω ότι δεν υπάρχει αλλαγή στο κλίμα, αλλά στα μέσα του χειμώνα, η ενέργεια σε αυτές τις μεγάλες καταιγίδες είναι τεράστια και η επίδραση στην αλλαγή του κλίματος είναι αδύνατο να βρεθεί στατιστικά», είπε. «Γι αυτό και πρέπει να επιστρέψουμε στην κατανόηση των διαδικασιών και των μηχανισμών». «Η απάντηση στο συχνό ερώτημά του κατά πόσον ένα συμβάν προκαλείται από την αλλαγή του κλίματος είναι απλά η λάθος ερώτηση», γράφει. «Ολες οι εκδηλώσεις καιρικών συνθηκών επηρεάζονται από την κλιματική αλλαγή, διότι το περιβάλλον στο οποίο συμβαίνουν είναι θερμότερο και πιο υγρό από ό, τι συνήθισε να είναι στο παρελθόν». δυο ΒΑΣΙΚΟΙ παραγοντεσ ΣΥμΒΑλλΟΥΝ ΣΤΙΣ ΑΣΥΝΗθΙΣΤΑ ΥΨΗλΕΣ χιονοπτωσεισ: ΑλλΑγΕΣ ΣΤΗΝ ΑΤμΟΣφΑΙΡΙΚΗ ΚΥΚλΟφΟΡΙΑ ΚΑΙ μεταβολεσ ΣΤΗ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤωΝ ΥδΡΑΤμωΝ, ΟΙ ΟπΟΙΕΣ ΣΥΝδΕΟΝΤΑΙ με ΤΗΝ ΑπΟμΕΙωΣΗ ΤΟΥ παγου ΤΗΣ ΑΡΚΤΙΚΗΣ, ΙδΙΑΙΤΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΕΑΡΙΝΟΥΣ ΚΑΙ θερινουσ μηνεσ.

12 12 ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Πώς θα μοιάζει η Γη εάν λιώσουν οι πάγοι; Το National Geographic δημοσίευσε ένα διαδραστικό χάρτη που δείχνει τις επιπτώσεις που θα επιφέρει σε παράκτιες περιοχές ανά τον κόσμο το λιώσιμο των πάγων και η άνοδος της στάθμης των ωκεανών κατά 66 μέτρα. Οι χάρτες απεικονίζουν την Υφήλιο όπως είναι αυτή τη στιγμή με μία μόνη διαφορά: το σύνολο των επίγειων πάγων έχει λιώσει και έχει διαρρεύσει στη θάλασσα αυξάνοντας τη στάθμη της κατά 66 μέτρα. Οπως παρατηρείτε και στους χάρτες το λιώσιμο των πάγων, εάν και εφόσον συμβεί θα δημιουργήσει νέες ακτογραμμές, αλλά και θαλάσσιες περιοχές. Πάνω στον πλανήτη μας αυτή τη στιγμή βρίσκονται σχεδόν 21 εκατ. κυβικά χιλιόμετρα πάγου. Ορισμένοι επιστήμονες εκτιμούν ότι απαιτούνται πέντε χιλιετίες για να λιώσει η ποσότητα αυτή. Σε κάθε περίπτωση εάν ο άνθρωπος συνεχίζει να προσθέτει διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, μπορεί να «απαλλάξει» τον πλανήτη από τους πάγους και να προκαλέσει σχεδόν διπλασιασμό της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας από 14 βαθμούς Κελσίου σήμερα σε 27 βαθμούς Κελσίου. Εξυπακούεται ότι δεν χρειάζεται να λιώσει το σύνολο των πάγων του πλανήτη για να νιώσουμε στο πετσί μας τις δραματικές συνέπειες της ανόδου της στάθμης των ωκεανών. Ηδη, χωριά στην Αλάσκα και νησιά της Πολυνησίας στον Ειρηνικό Ωκεανό εξαφανίζονται και οι πρώτοι κλιματικοί πρόσφυγες κάνουν την εμφάνισή τους. Με τις θερμοκρασίες της Αρκτικής να βρίσκονται σε υψηλό ετών (!), το παγοκάλυμμα βρίσκεται στα χαμηλότερα καταγεγραμμένα επίπεδα και το επίπεδο της στάθμης των ωκεανών ανεβαίνει με ρυθμούς 60% ταχύτερα του αναμενομένου. Οσο για την Ελλάδα, εάν λιώσουν οι πάγοι στους Πόλους, θα πρέπει να ξεχάσουμε τη Χαλκιδική, παράκτιες περιοχές της Πελοποννήσου, αλλά και πολλά νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου. Δείτε στις εικονοποιήσεις που ακολουθούν πώς θα γίνει ο πλανήτης εάν λιώσουν οι πάγοι. Πηγές: National Geographic, econews, iefimerida, wwf

13 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 - ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΑΦΙΕΡΩΜΑ 13 Αλήθειες και μύθοι για το κρύο και την υγεία Πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, πολλά χιόνια και παγωνιά πλήττουν την Αμερική εδώ και μερικές μέρες. Το κρύο πράγματι κουράζει την καρδιά και ρίχνει την άμυνα του οργανισμού μας, αλλά δεν προκαλεί κρυολογήματα ούτε αυξάνει τις μεταβολικές καύσεις, όπως συνήθως πιστεύουμε. Επιστήμονες σχολιάζουν τις πιο διαδεδομένες απόψεις για τη σχέση του κρύου με την υγεία μας και δίνουν πρακτικές συμβουλές για τις ψυχρές ημέρες του χειμώνα. Το κρύο προκαλεί κρυολόγημα και πνευμονία ΛΑΘΟΣΗ επίδραση του κρύου είναι έμμεση και όχι άμεση στις αναπνευστικές λοιμώξεις. Το κοινό κρυολόγημα οφείλεται σε ιούς (περισσότερους από 200, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης και Ασθενειών των ΗΠΑ) και όχι στο κρύο. «Επίσης, η άμεση επίδραση του κρύου στον άνθρωπο μπορεί να προκαλέσει κρυοπαγήματα στα άκρα του σώματος, αλλά δεν προκαλεί πνευμονίες, όπως λανθασμένα πιστεύει ο κόσμος», επισημαίνει η λοιμωξιολόγος, αναπληρώτρια καθηγήτρια Παθολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Κυριακή Κανελλακοπούλου. «Πιθανώς, όμως, η επίδραση του κρύου στις κινήσεις του κροσσωτού επιθηλίου των πνευμόνων μειώνει την ικανότητά του να καθαρίζει την περιοχή. Ακόμα, όταν υπάρχει κρύο, τα σταγονίδια από τον βήχα και το φτάρνισμα διατηρούνται περισσότερο χρόνο στον αέρα, γεγονός που ευνοεί τη μετάδοση των λοιμώξεων». Το κρύο ρίχνει την άμυνα του οργανισμού ΣΩΣΤΟ Εχει διατυπωθεί η επιστημονική άποψη, όπως αναφέρει η αναπληρώτρια καθηγήτρια Επιδημιολογίας στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Χάρβαρντ Παγώνα Λάγιου, ότι το κρύο, μέσω της περιφερικής αγγειοσύσπασης που προκαλεί, μειώνει την τοπική άμυνα του οργανισμού (π.χ. στο ρινικό βλεννογόνο). Η παραμονή στα ζεστά βοηθά στην ανάρρωση από τις λοιμώξεις ΣΩΣΤΟ Εχει αποδειχθεί, λέει η κ. Κανελλακοπούλου, ότι το στρες από το κρύο καταπονεί τον οργανισμό, επηρεάζει τη λειτουργικότητα του επιθηλίου και παρατείνει τη νόσηση. Τα στοιχεία δείχνουν ότι όσοι πάσχουν από κοινές ιώσεις της εποχής και προστατεύονται από το κρύο και την κούραση γίνονται καλά μία έως δύο ημέρες ενωρίτερα σε σχέση με όσους δεν το κάνουν. Το κρύο αυξάνει τις καύσεις του οργανισμού ΛΑΘΟΣ Σε μια μελέτη από το Ναυτικό Ερευνητικό Ιδρυμα της Βηθεσδά στο Μέριλαντ των ΗΠΑ οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι σωματικές διεργασίες που σχετίζονται με τον μεταβολισμό του λίπους επιβραδύνονται όταν επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες. Στα συμπεράσματα της ίδιας μελέτης αναφέρεται ότι όταν γυμναζόμαστε στο κρύο αυξάνεται αρχικά ο όγκος του αέρα που εισπνέουμε και εκπνέουμε, αλλά ύστερα από λίγη ώρα ο όγκος αυτός επιστρέφει στα φυσιολογικά επίπεδα. «Οι περισσότεροι δεν χρειαζόμαστε αύξηση των θερμίδων τον χειμώνα», επισημαίνει ο διευθυντής του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Παύλος Τούτουζας. «Μόνον οι πολύ αδύνατοι και όσοι εργάζονται στην ύπαιθρο πρέπει να προσθέσουν θερμίδες στα γεύματά τους κατά τις κρύες ημέρες». Υπάρχει αλλεργία στο κρύο ΣΩΣΤΟ Ορισμένοι άνθρωποι εμφανίζουν αλλεργία κατά την έκθεση στο κρύο και εμφανίζουν κόκκινα επάρματα (εξογκώματα) στο δέρμα τους με αποτέλεσμα να μοιάζει σαν γεωγραφικός χάρτης. «Είναι η κνίδωση (ουρτικάρια) εκ κρύου, η οποία οφείλεται σε διαταραχή των αιμοσφαιρινών στους ανθρώπους αυτούς», λέει η επίκουρη καθηγήτρια Δερματολογίας Καίτη Μουλοπούλου - Καρακίτσου. Οσοι εμφανίζουν αλλεργία θα πρέπει να υποβληθούν σε ειδικά τεστ για να επιβεβαιωθεί η νόσος. «Συμβουλεύουμε επίσης να αποφεύγουν να βγαίνουν τα πολύ κρύα βράδια και να παίρνουν προφυλάξεις στο κρύο, όπως ειδικά ρούχα με κουκούλα». Οταν κάνει κρύο, δεν πρέπει να ασκούμαστε ΛΑΘΟΣ Οι υγιείς και νέοι μπορούν να συνεχίσουν να ασκούνται συστηματικά και τον χειμώνα όσο και τις υπόλοιπες εποχές του χρόνου. Χρειάζονται μόνο ορισμένες προφυλάξεις, συμβουλεύει ο κ. Τούτουζας: Εάν ασκείσθε σε εξωτερικό χώρο, να αποφεύγετε τις πολύ πρωινές και βραδινές ώρες και να καλύπτετε καλά τις μεγάλες επιφάνειες του σώματος (χέρια, πόδια, στήθος). Οι χειμερινοί κολυμβητές πρέπει να μένουν στη θάλασσα τόσα λεπτά της ώρας όση είναι η θερμοκρασία του περιβάλλοντος (π.χ. 15 λεπτά, εάν η θερμοκρασία είναι 15 βαθμοί Κελσίου). Εάν ασκείσθε σε εσωτερικό χώρο, να μη βγαίνετε αμέσως έξω μετά την άσκηση. Μόνον οι καρδιοπαθείς και οι ηλικιωμένοι πρέπει να μην κάνουν τις πολύ κρύες ημέρες το συνιστώμενο καθημερινό βάδισμα και να μένουν σπίτι. Τα παιδιά αντέχουν περισσότερο στο κρύο από τους μεγάλους ΛΑΘΟΣ «Τα μικρά παιδιά έως πέντε ετών, και ιδιαίτερα έως τριών, είναι πιο ευάλωτα στο κρύο, γιατί το ανοσολογικό σύστημά τους ακόμα αναπτύσσεται», λέει η επίκουρη καθηγήτρια Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Πόπη Αναστασέα - Βλάχου. «Τα παιδιά όλων των ηλικιών, πάντως, θα πρέπει να φορούν αδιάβροχο μπουφάν ή παλτό που να διαθέτει αδιάβροχη κουκούλα, γιατί δεν θέλουμε να μένουν με βρεγμένα ρούχα». Το κρύο είναι επικίνδυνο για την καρδιά ΣΩΣΤΟ Σε μελέτη της Α Καρδιολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών βρέθηκε ότι ο μέσος ημερήσιος αριθμός θανάτων από οξύ έμφραγμα είναι κατά περίπου 32% μεγαλύτερος τον χειμώνα σε σχέση με το καλοκαίρι. Στις ηλικίες μάλιστα άνω των 70 ετών, οι θάνατοι τον χειμώνα από καρδιά ήταν διπλάσιοι σε σχέση με το θέρος. Αύξηση παρουσιάζουν και τα εγκεφαλικά επεισόδια τους κρύους μήνες (υπολογίζεται κατά 20%-25%). «Η καρδιά στις χαμηλές θερμοκρασίες αυξάνει την αρτηριακή πίεση και τους σφυγμούς της, για να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις και να διατηρήσει τη θερμοκρασία του σώματος σταθερή», εξηγεί ο καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χριστόδουλος Στεφανάδης. «Η πίεση αυξάνεται επίσης και λόγω σπασμού των αρτηριών στο κρύο. Η καταπόνηση αυτή μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές αρρυθμίες». Ταοινοπνευματώδηποτάμάςβοηθούννα αντιμετωπίσουμετοκρύο ΛΑΘΟΣ «Η χρήση, και πολύ περισσότερο η κατάχρηση, αλκοόλ πριν από την έκθεση στο κρύο, με την επακόλουθη αγγειοσύσπαση που προκαλεί το ποτό, μπορεί να προκαλέσει μεγάλη απώλεια θερμότητας με καταστροφικά αποτελέσματα για την καρδιά και τα αγγεία», τονίζει ο κ. Στεφανάδης. «Συνιστούμε λοιπόν να μην καταναλώνετε πάνω από 1-2 ποτηράκια κρασί». Πρέπει να τρώμε περισσότερα λίπη όταν κάνει κρύο ΛΑΘΟΣ «Πρέπει και τον χειμώνα να ακολουθούμε μια ισορροπημένη διατροφή, που να είναι χαμηλή σε κορεσμένα λίπη και χοληστερόλη», συμβουλεύει ο κ. Στεφανάδης. «Επιπλέον, πρέπει να αποφεύγουμε μετά το γεύμα την έκθεση στο κρύο, γιατί λόγω της αγγειοδιαστολής στο πεπτικό σύστημα αυξάνεται ο έργο της καρδιάς». Η ρευματοειδής αρθρίτιδα επιδεινώνεται με το κρύο ΛΑΘΟΣ Δεν έχει αποδειχθεί ότι υπάρχουν κλιματολογικές συνθήκες που μπορεί να επιδεινώσουν ή να ωφελήσουν τη νόσο, επισημαίνει ο καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χαράλαμπος Μουτσόπουλος. Το κλίμα επηρεάζει τα συμπτώματα κάποιων ασθενών, αλλά δεν αλλάζει την κλινική πορεία της νόσου. Πολλοί ασθενείς νιώθουν καλύτερα σε θερμό περιβάλλον, ενώ για αρκετούς ο κρύος καιρός είναι ο πιο ιδανικός. Η κατανομή λίπους και μυϊκής μάζας στο σώμα παίζει ρόλο στην αντοχή στο κρύο ΣΩΣΤΟ Πειράματα σε κολυμβητές στη Σουηδία έδειξαν ότι το καλά κατανεμημένο λίπος των αθλητών προστατεύει τον οργανισμό τους στο κρύο από την απώλεια δύναμης, Δεν συνέβαινε, όμως, το ίδιο σε όσους έχουν σπλαγχνικό λίπος στην κοιλιά αλλά αδύνατα πόδια (χαρακτηριστική εικόνα στους αγύμναστους μεσήλικες). Οσοι είναι καλά γυμνασμένοι κι έχουν λίπος και μυς στα χέρια και στα πόδια -όπου βρίσκονται οι μεγαλύτερες επιφάνειες που εκτίθενται στο κρύο- αντέχουν καλύτερα στις χαμηλές θερμοκρασίες, μας πληροφορεί ο κ. Τούτουζας. Επιπλέον, οι γυμνασμένοι έχουν συνηθίσει σε αυξήσεις της πίεσης και η καρδιά τους αντέχει περισσότερο σε αυτές. Το δέρμα μας χρειάζεται ιδιαίτερη περιποίηση τις κρύες ημέρες ΣΩΣΤΟ Να πλένετε το δέρμα με νερό θερμών πηγών (από τα φαρμακεία) ή με βρασμένο νερό και με γαλάκτωμα ή δερματολογικά σαπούνια, συμβουλεύει η κ. Μουλοπούλου. Να στεγνώνετε το πρόσωπο με βαμβακερή πετσέτα (όχι με βαμβάκι) και με διακεκομμένο τρόπο. Να χρησιμοποιείτε στο πρόσωπο και στα χέρια ενυδατικές κρέμες (ελαφρές, αλλά πιο λιπαρές απ ό,τι το καλοκαίρι). Να αποφεύγετε τις κρέμες με οξέα (ρετινοϊκό οξύ, άλφα - υδροξέα κ.ά.), τα πίλινγκ και την αποτρίχωση με λέιζερ.

14 14 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Αποκαλύψεις της Σουηδικής Ακαδημίας, για το Νόμπελ στον Γιώργο Σεφέρη - Η ιστορική ομιλία του που συνεγείρει ακόμα Ηταν και παραμένει μια από τις μεγάλες πολιτισμικές κορυφές της σύγχρονης Ελλάδας. Το Νόμπελ Λογοτεχνίας στο πρόσωπο του Γιώργου Σεφέρη, το 1963, ήταν μια φωτισμένη στιγμή σε μια άκρως ταραγμένη, πολιτικά, εποχή. Πενήντα χρόνια μετά από εκείνη τη σημαντική στιγμή για τη χώρα μας, η Σουηδική Ακαδημία αποκάλυψε κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες της ψηφοφορίας, άγνωστες μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα: γίνεται γνωστό πως τα μέλη της τότε επιτροπής τίμησαν ομοφώνως τον Ελληνα ποιητή και στο πρόσωπό του τη μεγάλη παράδοση της ελληνικής γλώσσας. Οι σημειώσεις του τότε γραμματέα της επιτροπής Aντερς Eστερλουντ αποκαλύπτουν πως στη βραχεία λίστα με τους τρεις υποψηφίους ο Γιώργος Σεφέρης επικράτησε του ποιητή Γ.Χ. Oντεν και του Χιλιανού ποιητή Πάμπλο Νερούδα ο οποίος τελικώς απέσπασε την κορυφαία διάκριση το Στις έξι επικρατέστερες υποψηφιότητες, οι οποίες προέκυψαν από μια μακρά λίστα αρχικώς ογδόντα και έπειτα είκοσι δύο περιπτώσεων εκείνη την χρονιά, συγκαταλέγονταν επίσης ο Ιρλανδός Σάμιουελ Μπέκετ, ο οποίος απέσπασε το Νόμπελ τελικώς το 1969, ο Ιάπωνας Γιούκιο Μισίμα και ο Δανός Αξελ Σαντεμόζε. Από τα αρχεία της Ακαδημίας ΟΙ ΠΑΡΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Στο βιβλίο αυτό η συγγραφέας αναλύει με χαρακτηριστική γλαφυρότητα, κατά ένα παραστατικό τρόπο τις θαυμάσιες παραβολές του Ιησού χριστού, που επί 2000 χρόνια εξακολουθούν να τρέφουν το νου και τη ψυχή των ανθρώπων με την ίδια πάντοτε φρεσκάδα και αμείωτο ενδιαφέρον. (331 σελίδες). Τιμάται $7 (προπληρωτέα περιλαμβανόμενων τα ταχυδρομικά). Αποταθείτε: Greek Voice of Hope, Box 67, Madera, CA (860) info@greekvoice.org BHMATA ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟΝ Είναι μεταφρασμένο σε πάνω από εκατό γλώσσες και με κυκλοφορία σε εκατομμύρια αντίτυπα. Βήμα προς βήμα στην πορεία της χριστιανικής ζωής, το βιβλίο παραπέμπει τον αναγνώστη στον Ιησού χριστό σαν τον μοναδικό που μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες της ψυχής. 170 σελίδες. Ζήτησέ το σήμερα γράφοντας στο: HELLENIC PUBLICATIONS, 8785 University Blvd, Berrien Springs, MI (269) greekvoice@mail.com προκύπτει επίσης ότι ο Ελληνας ποιητής ήταν ακόμη δυο φορές υποψήφιος για την ύψιστη λογοτεχνική διάκριση της υφηλίου: την πρώτη φορά το 1955 και ακολούθως το 1961 ύστερα από πρόταση του Αμερικανού ποιητή Τ. Σ. Ελιοτ ο οποίος είχε τιμηθεί το 1948 με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Η ομιλία του Γιώργου Σεφέρη Με αυτή την ευκαιρία αξίζει τον κόπο να θυμηθούμε την βαθυστόχαστη ομιλία του Γιώργου Σεφέρη κατά την τελετή της απονομής του Νόμπελ. Είχε πει ο μέγιστος Ελληνας ποιητής: Τούτη την ώρα αισθάνομαι πως είμαι ο ίδιος μια αντίφαση. Αλήθεια, η Σουηδική Ακαδημία έκρινε πως η προσπάθειά μου σε μια γλώσσα περιλάλητη επί αιώνες, αλλά στην παρούσα μορφή της περιορισμένη, άξιζε αυτή την υψηλή διάκριση. Θέλησε να τιμήσει τη γλώσσα μου, και να - εκφράζω τώρα τις ευχαριστίες μου σε ξένη γλώσσα. Σας παρακαλώ να μου δώσετε τη συγγνώμη που ζητώ πρώτα πρώτα από τον εαυτό μου. Ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ενα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο, που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα, και το φως του ήλιου. Είναι μικρός ο τόπος μας, αλλά η παράδοσή του είναι τεράστια και το πράγμα που τη χαρακτηρίζει είναι ότι μας παραδόθηκε χωρίς διακοπή. Η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ της να μιλιέται. Δέχτηκε τις αλλοιώσεις που δέχεται καθετί ζωντανό, αλλά δεν παρουσιάζει κανένα χάσμα. Αλλο χαρακτηριστικό αυτής της παράδοσης είναι η αγάπη της για την ανθρωπιά κανόνας της είναι η δικαιοσύνη. Στην αρχαία τραγωδία, την οργανωμένη με τόση ακρίβεια, ο άνθρωπος που ξεπερνά το μέτρο πρέπει να τιμωρηθεί από τις Ερινύες. O ίδιος νόμος ισχύει και όταν ακόμη πρόκειται για φυσικά φαινόμενα: «Ηλιος ουχ υπερβήσεται μέτρα» λέει ο Ηράκλειτος «ει δε μη, Ερινύες μιν Δίκης επίκουροι εξευρήσουσιν». Συλλογίζομαι πως δεν αποκλείεται ολωσδιόλου να ωφεληθεί ένας σύγχρονος επιστήμων, αν στοχαστεί τούτο το απόφθεγμα του Ιωνα φιλοσόφου. Οσο για μένα συγκινούμαι παρατηρώντας πως η συνείδηση της δικαιοσύνης είχε τόσο πολύ διαποτίσει την ελληνική ψυχή, ώστε να γίνει κανόνας και του φυσικού κόσμου. Και ένας από τους διδασκάλους μου, των αρχών του περασμένου αιώνα, γράφει: «...θα χαθούμε, γιατί αδικήσαμε...». Αυτός ο άνθρωπος ήταν αγράμματος είχε μάθει να γράφει στα τριάντα πέντε χρόνια της ηλικίας του. Αλλά στην Ελλάδα των ημερών μας, η προφορική παράδοση πηγαίνει μακριά στα περασμένα όσο και η γραπτή. Το ίδιο και η ποίηση. Είναι για μένα σημαντικό το γεγονός ότι η Σουηδία θέλησε να τιμήσει και τούτη την ποίηση και όλη την ποίηση γενικά, ακόμη και όταν αναβρύζει ανάμεσα σ ένα λαό περιορισμένο. Γιατί πιστεύω πως τούτος ο σύγχρονος κόσμος όπου ζούμε, ο τυραννισμένος από το φόβο και την ανησυχία, τη χρειάζεται την ποίηση. Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα -και τι θα γινόμασταν, αν η πνοή μας λιγόστευε; Είναι μια πράξη εμπιστοσύνης -κι ένας Θεός το ξέρει αν τα δεινά μας δεν τα χρωστάμε στη στέρηση εμπιστοσύνης. Παρατήρησαν, τον περασμένο χρόνο, γύρω από τούτο το τραπέζι, την πολύ μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις ανακαλύψεις της σύγχρονης επιστήμης και στη λογοτεχνία παρατήρησαν πως ανάμεσα σ ένα αρχαίο ελληνικό δράμα και ένα σημερινό η διαφορά είναι λίγη. Ναι, η συμπεριφορά του ανθρώπου δε μοιάζει να έχει αλλάξει βασικά. Και πρέπει να προσθέσω πως νιώθει πάντα την ανάγκη ν ακούει τούτη την ανθρώπινη φωνή που ονομάζουμε ποίηση. Αυτή τη φωνή που κινδυνεύει να σβήσει κάθε στιγμή από στέρηση αγάπης και ολοένα ξαναγεννιέται. Κυνηγημένη, ξέρει πού να βρει καταφύγιο απαρνημένη, έχει το ένστικτο να πάει να ριζώσει στους πιο απροσδόκητους τόπους. Γι αυτή δεν υπάρχουν μεγάλα και μικρά μέρη του κόσμου. Το βασίλειό της είναι στις καρδιές όλων των ανθρώπων της γης. Εχει τη χάρη ν αποφεύγει πάντα τη συνήθεια, αυτή τη βιομηχανία. Χρωστώ την ευγνωμοσύνη μου στη Σουηδική Ακαδημία, που ένιωσε αυτά τα πράγματα που ένιωσε πως οι γλώσσες, οι λεγόμενες περιορισμένης χρήσης, δεν πρέπει να καταντούν φράχτες, όπου πνίγεται ο παλμός της ανθρώπινης καρδιάς που έγινε ένας Αρειος Πάγος ικανός: να κρίνει με αλήθεια επίσημη την άδικη μοίρα της ζωής, -για να θυμηθώ το Σέλλεϋ, τον εμπνευστή, καθώς μας λένε, του Αλφρέδου Νομπέλ, αυτού του ανθρώπου που μπόρεσε να εξαγοράσει την αναπόφευκτη βία με τη μεγαλοσύνη της καρδιάς του. Σ αυτό τον κόσμο, που ολοένα στενεύει, ο καθένας μας χρειάζεται όλους τους άλλους. Πρέπει ν αναζητήσουμε τον άνθρωπο, όπου και να βρίσκεται. Οταν, στο δρόμο της Θήβας, ο Oιδίπους συνάντησε τη Σφίγγα κι αυτή του έθεσε το αίνιγμά της, η απόκρισή του ήταν: ο άνθρωπος. Τούτη η απλή λέξη χάλασε το τέρας. Εχουμε πολλά τέρατα να καταστρέψουμε. Ας συλλογιστούμε την απόκριση του Oιδίποδα. Πηγή: iefimerida

15 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 - ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΤΕΧΝΗ 15 Μία Ελληνίδα στην επέτειο των γενεθλίων του Ελβις στο Μέμφις Του Αρη Παπαδόπουλου ΗΑργυρώ Κουκουλά, η μόνη Ελληνίδα στο στενό κλαμπ των ένθερμων οπαδών του Ελβις Πρίσλεϊ που εξακολουθεί να συγκινεί εκατομμύρια Αμερικανών -και όχι μόνο- βρέθηκε την Τετάρτη 8 Ιανουαρίου, στην επέτειο των γενεθλίων του αξέχαστου καλλιτέχνη, που έχει καθιερωθεί να τιμούνται κάθε χρόνο από τους οπαδούς του. Φέτος η επέτειος του Ελβις συμπίπτει με τα 60 χρόνια από την πρώτη εμφάνισή του το 1954 με το «it s all right mama» που προκάλεσε τέτοιο ανεπανάληπτο κοινωνικό ανεμοστρόβιλο ώστε το «σατανικό», όπως χαρακτηριζόταν τότε το rock n roll προσωποποιήθηκε στον απρόοπτο «σάτυρο» που «επαίσχυντα και ανενδύαστα» κουνούσε τους γοφούς του κι έριχνε τα ακροατήρια σε ομαδική υστερία διαρκείας. Θεωρήθηκε λοιπόν, το 1954, ως η επίσημη πρώτη θριαμβευτική και παρεμβατική καθιέρωση του rock n roll. Σε επαφή μέσω Skype, που είχε το «Περιοδικό» με την κ. Κουκουλά, η οποία είχε παραβρεθεί στην Graceland και τον περασμένο Αύγουστο, μας είπε ότι «ο κόσμος σε σχέση με το πανδαιμόνιο του Αυγούστου στην καθιερωμένη επέτειο του θανάτου του είναι ελάχιστος, όχι μόνο επειδή δεν είναι μέρες διακοπών αλλά κι επειδή η ξαφνική πολική κακοκαιρία ακύρωσε πάρα πολλές ελεύσεις». Σύμφωνα με την κ. Κουκουλά, δόθηκε την Πέμπτη 9 Ιανουαρίου ομιλία στο τοπικό πανεπιστήμιο με αιχμή το φιλανθρωπικό έργο του Ελβις που είναι εξίσου μοναδικό όπως κι η καριέρα του. Αρκεί να σημειωθεί ότι ανελλιπώς κάθε Χριστούγεννα από το 1962 που γύρισε από το Στρατό και μετά έδινε δολάρια στα 50 ιδρύματα στο Μέμφις, κι αυτό είναι το λιγότερο. Επίσης αυτές τις ημέρες σε διάφορους κινηματογράφους και θέατρα παρουσιάζοντα με σχολιασμούς και κριτικές ταινίες του Πρίσλεϊ και δόθηκαν συναυλίες. Την τιμητική του είχε ο 16χρονος Καναδός, David Tribault, που η φωνή του θεωρήθηκε, προσφάτως, η πλέον συγγενής στο ηχόχρωμα του Ελβις, αφήνοντας πολύ πίσω σε εντυπώσεις τους παραπάνω από ως σήμερα «προσωποποιημένους» Ελβις γνωστούς και ως ΕΤΑ. Το 4ημερο των επετειακών εκδηλώσεων ξεκίνησε με το κόψιμο της γενέθλιας τούρτας στις 9.30 το πρωί της Τετάρτης (8/1/14) μέσα στον τεράστιο κήπο της Graceland. Στις εκφωνήσεις την παράσταση κυριολεκτικά έκλεψε ο ποιητικότατος οίστρος του δημάρχου της Μέμφιδος, που εκτός από πανέξυπνος δήμαρχος θα πρέπει να είναι και ένθερμος θαυμαστής του Ελβις. Eτοιμη η τέντα για τον κόσμο, ώστε να κοπεί η τούρτα γενεθλίων του Ελβις, ενώ ο δήμαρχος εκφωνεί το λόγο του. Η Αργυρώ Κουκουλά παρούσα στην επέτειο. Τι είναι όμως το rock n roll; Η Αργυρώ Κουκουλά που ασχολήθηκε διεξοδικά μέσα από την «τρέλα» της για τον Ελβις Πρίσλεϊ, έχει κάνει σχεδόν ολοκληρωμένη διατριβή. Οπως μας λέει «το rock n roll προέκυψε σαν μια μουσικοχορευτική απαίτηση, για διασκέδαση αλλά και ψυχαγωγία, της νεολαίας των νοτίων πολιτειών της Αμερικής αμέσως μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο που ο εργασιομανης και οικογενειάρχης κόσμος των βορείων πολιτειών την είδε σαν έκλυση ηθών και πλήρη απειλή της τραυματισμένης ακόμα κοινωνίας. Οταν το 1954 μπήκε στη μέση και ο 19χρονος Πρίσλεϊ έγινε ο απόλυτος Αρμαγεδών της Καθολικής υποκρισίας και επιφανειακότητας. Σίγουρα ο Πρίσλεϊ δεν εφηύρε το rock n roll ούτε μουσικά, ούτε χορευτικά. Ομως ήταν ο πρώτος -και με την ένταση αλλά και την ταχύτητα που το έκανε και ο μοναδικός- που ανασκολόπησε καθοριστικά ό,τι μουσικό και χορευτικό στοιχείο βρήκε μπροστά του που του άρεσε, χωρίς να σταθεί στις νόρμες και τους τύπους, ούτε τους μουσικούς ούτε τους κοινωνικούς κατ επέκταση. Φωτογραφίες: Αργυρώ Κουκουλά Ασπρη και μαύρη μουσική παράδοση αρμονικά ανακατεμένη και it s all right mama το 1954! Ο ωραιότερος άσπρος που τραγούδησε ποτέ με την ωραιότερη μαύρη φωνή και Αll sook up και το «Τι σταρ, τι είδωλο, τι Θεός, τι βασιλιάς... «Ο Ελβις από μόνος του είναι πολιτισμικό σημείο αναφοράς της σύγχρονης καλλιτεχνικής κουλτούρας παγκοσμίως, σε τέτοιο βαθμό που πολλοί, χωρίς υπερβολή, μίλησαν, με πρώτο και καλύτερο τον Τζον Λένον, και μιλάνε ακόμα για πριν και μετά Ελβις εποχή. Ας το ξαναπώ κι εγώ: είναι ο μόνος πού καταχωρήθηκε και στα 4 hall of fame (=country music, gospels, rock n roll, Rhythm n blues), την υψηλότερη κατάταξη που μπορεί κάποιος καλλιτέχνης να διεκδικήσει για την απήχηση της δουλειάς του στον κόσμο. «Το ταλέντο και το χάρισμα μαζί. Μουσικό αφτί, φωνή που άλλοι την μετρούν με οκτάβες κι άλλοι με ντεσιμπέλ, κίνηση πρωτότυπα θεαματική, οπωσδήποτε μοντέλο εκτός από ηθοποιός στις ταινίες πού γύρισε, ερμηνευτής, μονολεκτικά το απόλυτο καλλιτεχνικό υλικό.»ενα ψάξιμο στο youtube για την polk salade π.χ. πείθει ότι υπήρξε και δεινός μαέστρος για την πολυμελή κι απίθανη ορχήστρα και χορωδία του την ιδια ώρα πού για τους θεατές ήταν ο βαρύτονος ή ο τενόρος πού χορεύει ιδιότυπα! Τόσα χαρίσματα».

16 16 ΘΕΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Η Γερμανία καταρρέει; Οι άψογοι αυτοκινητόδρομοι και τα ακριβή τρένα αποτελούν ένα αναπόσπαστο μέρος της εικόνας της Γερμανίας, όπως ο Μπετόβεν και ο Γκαίτε. Αλλά η περίφημη υποδομή της χώρας έχει αρχίσει να καταρρέει. Οι γέφυρες παρακμάζουν, ορισμένα είδη εξοπλισμού των σιδηροδρόμων έχουν να ανανεωθούν από την εποχή των Κάιζερ και τα φράγματα σαπίζουν. Το οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο της Γερμανίας είναι ένα από τα πυκνότερα και πιο αναπτυγμένα στον κόσμο. Αλλά το πρόβλημα αρχίζει να πλήττει την προσανατολισμένη στις εξαγωγές οικονομία της Γερμανίας, λένε οι ειδικοί. Ακόμη και η διατήρηση του status quo θα απαιτούσε σχεδόν διπλασιασμό των σημερινών επιπέδων των δαπανών, σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση που εκδόθηκε από την κυβερνητική επιτροπή. Καθώς η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ διανύει την τρίτη θητεία της, οι πιέσεις να κάνει περισσότερα για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα εντείνονται. «Η Γερμανία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας του κόσμου, αλλά μόνο αν το σύστημα μεταφορών μας λειτουργεί», δήλωσε ο Kurt Bodewig, πρώην υπουργός μεταφορών. «Αν όχι, η οικονομία μας θα βρεθεί σε μια επικίνδυνη κατάσταση». ΣΥΝΔΡΟΜEΣ ΕΝOΣ EΤΟΥΣ ΜΕ ΤΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕIΟ ΣΥΝδΡΟΜΗ o 1 χρόνος... $ o 6 μήνες... $ o 3 μήνες... $83.00 o 1 μήνας... $33.00 o Έκδοση Σαβ/κου 1 χρόνο... $82.00 o Έκδοση Σαβ/κου 6 μήνες... $47.00 o Έκδοση Σαβ/κου 3 μήνες... $26.00 ΣΥΝδΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΗλΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΚδΟΣΗ ΣΥΝδΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚδΟΣΗ: o 1 χρόνο...$38.44 o 6 μήνες... $26.34 o 3 Mήνες... $16.44 ΜΗ ΣΥΝδΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚδΟΣΗ o 1 χρόνο... $50.54 o 6 μήνες... $32.94 o 3 Mήνες... $20.84 $208 ΣΥΝδΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΗλΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΚδΟΣΗ ΣΥΝδΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚδΟΣΗ: o 1 χρόνο... $42.90 o 6 μήνες... $25.74 o 3 Mήνες... $17.16 ΜΗ ΣΥΝδΡΟΜΗΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚδΟΣΗ o 1 χρόνος... $97.90 o 6 μήνες... $58.74 o 3 Mήνες... $39.16 Εσωκλείστε επιταγή ή money order πληρωτέες στη διεύθυνση: National Herald, Inc th street, L.I.C, NY ή με χρέωση στην πιστωτική κάρτα o American Express o Master Card o Visa o Discover ΑCCOUNT ΟΝΟΜΑ-ΕΠΩΝΥΜΟ διευθυνση ΕxPIRATION DATE ΠΟλΗ ΠΟλΙΤΕΙΑ zip CODE TΗλΕΦΩΝΟ CELL: SIGNATURE ΣΥΝδΡΟΜΗ για χωρεσ ΕΚΤΟΣ Η.Π.Α o 1 χρόνος... $ o 6 μήνες... $ o 3 μήνες... $ o Έκδοση Σαβ/κου 1 χρόνος.. $ o Έκδοση Σαβ/κου 6 μήνες... $ FAx Tηλέφωνο Fax Toll free: KHRYKAS ext. 108 subscriptions@ekirikas.com Ο Bodewig ήταν επικεφαλής μιας ομοσπονδιακής επιτροπής που συνέστησε πρόσφατα ότι η Γερμανία θα πρέπει να δαπανήσει 9,7 δις δολάρια το χρόνο περισσότερα στην υποδομή, μόνο για να διατηρήσει το σημερινό δίκτυό της. Ο νέος συνασπισμός της Μέρκελ σχεδιάζει να αυξήσει τις δαπάνες κατά το ένα πέμπτο από αυτό το ποσό. Τα προβλήματα ξεκίνησαν κατά τη στιγμή της γερμανικής ενοποίησης το 1990, λένε οι ειδικοί. Η κυβέρνηση έριξε τεράστια χρηματικά ποσά στην πρώην Ανατολική Γερμανία, όπου μερικοί δρόμοι και σιδηρόδρομοι είχαν συντηρηθεί υποτυπωδώς. Πλέον, μεγάλο μέρος της ανατολικής υπαίθρου έχει εντυπωσιακούς νέους αυτοκινητόδρομους, αλλά όχι πολλούς ανθρώπους για να οδηγούν σε αυτούς, καθώς ο πληθυσμό της Γερμανίας και η βιομηχανία έχουν μετακινηθεί προς τα δυτικά. Οι υποδομές στο πλουσιότερο, δυτικό ήμισυ της Γερμανίας, εν τω μεταξύ, έχουν παραμεληθεί. Τώρα, σχεδόν το ήμισυ των δημόσιων γεφυρών της Γερμανίας και το ένα πέμπτο των αυτοκινητοδρόμων της είναι σε κακή κατάσταση, σύμφωνα με τα ομοσπονδιακά δεδομένα και μια μελέτη του Γερμανικού Ινστιτούτου Αστικών Υποθέσεων. Το 2011, το πιο πρόσφατο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, η Γερμανία δαπάνησε το 0,6 τοις εκατό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της για την οικοδόμηση και τη διατήρηση της υποδομής χερσαίων μεταφορών, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Αυτό ήταν λιγότερο από τη Γαλλία, τη Βρετανία, τον Καναδά και πολλές άλλες χώρες στον αναπτυγμένο κόσμο. Και η ποιότητα των υποδομών της Γερμανίας έχει ολισθήσει στη διεθνή κατάταξη. Η Γερμανία βρέθηκε στην 10η θέση στον κόσμο το 2013, όσον αφορά την ποιότητα της συνολικής υποδομής, σύμφωνα με έρευνες του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, από την τρίτη θέση το Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέλαβαν την 19η θέση το 2013, από την όγδοη το Προσέχοντας τα διαθέσιμα χρήματα, η γερμανική κυβέρνηση έχει αυτό -επιβάλλει πολιτικές λιτότητας, περιορίζοντας τον δανεισμό και τις δαπάνες για την εξισορρόπηση του προϋπολογισμού- ένα στόχο που θα φτάσει το επόμενο έτος. Το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν αποδοκιμάσει τη Γερμανία, υποστηρίζοντας ότι βασίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές και όχι αρκετά στην εγχώρια ζήτηση για να στηρίξει την οικονομία της -γεγονός που καθιστά πολύ πιο δύσκολη την ανάκαμψη για τους γείτονές της που προσπαθούν. Το να ξοδεύουν περισσότερα χρήματα για τις υποδομές θα είναι ένας κλασικός τρόπος για να τονώσουν την εγχώρια οικονομία. Αλλά σε μια χώρα της οποίας η γλώσσα χρησιμοποιεί την ίδια λέξη για το «χρέος» και την «ενοχή», οι προσπάθειες για τον περιορισμό του δανεισμού έχουν ευρεία πολιτική στήριξη. Παρόλα αυτά, όλο και περισσότεροι επικριτές υποστηρίζουν ότι ο δανεισμός για επενδύσεις σε υποδομές στο όνομα της εξασφάλισης της οικονομικής ανάπτυξης είναι διαφορετικός από το δανεισμό για την πληρωμή των καθημερινών εξόδων, όπως οι μισθοί ή οι συντάξεις. Και μερικοί λένε ότι υπάρχουν και άλλοι τρόποι για να ενισχύσουν τα χρήματα για τις μεταφορές, όπως τα διόδια. Τα περισσότερα χρήματα θα βοηθήσουν στην αποτροπή περιστατικών όπως αυτό τον Δεκέμβριο του 2012, όταν οι αρχές έκλεισαν ξαφνικά για τα φορτηγά μια σημαντική γέφυρα πάνω από τον Ρήνο, έξω από την Κολωνία, για τρεις μήνες, προκαλώντας κυκλοφοριακό χάος στο σύστημα μεταφορών της Γερμανίας. Το κόστος για τη γερμανική οικονομία ήταν μεταξύ 83 εκατ. και 110 εκατ. δολαρίων, σύμφωνα με μια μελέτη που ανατέθηκε από την Πρωτοβουλία για την Κυκλοφορία των Υποδομών, μια ομάδα της βιομηχανίας που υποστηρίζει περισσότερες επενδύσεις σε δρόμους. Μια μελέτη της McKinsey & Co το 2013 εκτιμά ότι η Γερμανία πρέπει να επενδύσει 69 δις δολάρια στους δρόμους της για να καλυφθεί η αναμενόμενη ζήτηση τα επόμενα χρόνια. «Η Γερμανία σε πέντε ή 10 χρόνια δεν θα έχει το ίδιο επίπεδο υποδομών που έχει σήμερα» δήλωσε ο Reinhard Mayer, ο υπουργός αρμόδιος για τη μεταφορά στο βόρειο κρατίδιο του Σλέσβιγκ-Χόλσταϊν. Χωρίς περαιτέρω επενδύσεις, είπε, «πρέπει να ζήσουμε με τις υποδομές όπου οι γέφυρες δεν λειτουργούν. Ή, για παράδειγμα, χωρίς να λειτουργεί το κανάλι του Κιέλου με τα φράγματά του. Και αυτό δεν είναι πολύ αστείο για μία τόσο σημαντική οικονομία όπως της Γερμανίας». Πηγή:

17 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 - ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΘΕΜΑ 17 Αμοραλισμός: Συνταγή παρακμής Του Γιώργου Σταυράκη Ηδιολίσθηση του ανθρώπου σε αμοραλιστική πορεία δεν είναι ασυνήθιστη στην Ιστορία. Πάντοτε υπήρχαν ιστορικές περίοδοι όπου οι μάζες επιδίωκαν τη σύγχυση και την ανομία, για να αποφύγουν τον «κλοιό» της συγκροτημένης κοινωνίας και άρα, να επωφεληθούν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ο Χριστός ήρθε στη Γη σε περίοδο που επικρατούσε υποκρισία και μεγάλο έλλειμμα ανθρώπινης αλληλεγγύης. Την ευθύνη για τέτοια σοβαρά κοινωνικά φαινόμενα την έχει το σύνολο της κοινωνίας (πολίτες και πολιτικοί). Δηλαδή, οι πολιτικοί ρίχνουν τον σπόρο της διαφθοράς και οι πολίτες ευχαρίστως την καλλιεργούν και την αναπαράγουν. Το χειρότερο Αργυρώ ωστόσο, Κουκουλά δεν είναι αυτό. Οι πολιτικοί και η πολιτική που ασκούν μπορεί να αλλάξουν και να καταβάλουν μεγάλη και ειλικρινή προσπάθεια για να ξεριζώσουν αυτήν τη φθοροποιό κατάσταση. Το χειρότερο είναι η εξοικείωση της μάζας στην ανομία, όπου σταδιακά μεταβάλλεται σε μιθριδατισμό, πράγμα που σημαίνει ότι ο πολίτης χωρίς να επιδιώκει αθέμιτο ατομικό ωφελιμισμό και αδιαφορία για τα κοινά, θα δοκιμάσει το «σύνδρομο της στέρησης», αν αυτό αποδίδει τι εννοούμε. Ο λαός μας, παρά τη μεγάλη καθυστέρηση και την υπανάπτυξη μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, διατηρούσε ένα ικανοποιητικό βαθμό ηθικών αρχών σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής ζωής. Μπορεί να μην ήταν ό,τι καλύτερο με τα σημερινά στάνταρντς, αλλά η κοινωνική ισορροπία και ο σεβασμός σε αρχές και αξίες ήταν σε επίπεδα ανεκτά. Η πολιτική ηγεσία του τόπου, παρότι υπολείπονται σε πολλά, έκανε φιλότιμες προσπάθειες και πέτυχε άνοδο του βιοτικού επιπέδου, χωρίς ωστόσο, να επιτρέψει φαινόμενα μαζικού αμοραλισμού. Εγιναν όμως και ανεπανόρθωτα λάθη, ένα από τα οποία ήταν η ανοχή, αν όχι και η ενθάρρυνση, για να μεταναστεύσουν περίπου ένα εκατ. νέοι Ελληνες στις δεκαετίες 50 και 60. Ο αμοραλισμός, ως κοινωνιολογικός όρος, πρωτοεισήχθηκε στη Γαλλία στα μέσα του 19ου αιώνα, για να αποδώσει την κατάσταση που επικρατούσε τότε. Δηλαδή, το μεγάλο έλλειμμα ηθικών αρχών, με γρήγορη διολίσθηση σε κοινωνική αναρχία και χάος. Αργότερα, ο όρος αμοραλισμός εμπλουτίσθηκε από τον Ιταλό κοινωνιολόγο Vilfredo Pareto, για να περιλάβει τη διαπίστωση ότι, κατ αυτόν, δεν υπάρχει διαχρονική σταθερότητα σε ηθικές αξίες και αντιλήψεις. Οι κοινωνίες υπόκεινται σε μεταβολές ανάλογα με το γεωγραφικό χώρο, τη χρονική περίοδο και τις πολιτικές συνθήκες που επικρατούν. Βέβαια, ο αρχιτέκτονας του πολιτικού αμοραλισμού είναι ο Φλωρεντινός Νικολό Μακιαβέλι, στο 15ο αιώνα, με την αμίμητη αντίληψη «ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα». Δηλαδή, «το καλό αποτέλεσμα δικαιώνει και τη χειρότερη πράξη». Ο αμοραλισμός έχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης για την οπισθοδρόμηση, και τελικά την παρακμή μεγάλων λαών, αρχής γενομένης από τη χώρα των Φαραώ, μέχρι τον Ελληνικό πολιτισμό, και αργότερα το Ρωμαϊκό, Λαοί της κεντρικής Ασίας και αλλού (π.χ. Ινδία) ζούνε και σήμερα σε αναρχία και ηθική εξαθλίωση εξ αιτίας πολύμορφου αμοραλισμού, ο οποίος, για αυτούς, στη διαδρομή του χρόνου, έγινε τρόπος ζωής. Στις μέρες μας, η πολυπλοκότητα των εξελίξεων και η σκόπιμη σύγχυση που διαχέεται σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο καθιστά τον αμοραλισμό μέρος της ζωής των λαών, και άρα, λίγο πολύ, αποδεκτό κοινωνικό φαινόμενο. Ο αμοραλισμός, όπου επικρατήσει, είναι η μητέρα πολλών κακών. Είναι η ρίζα Ο αρχιτέκτονας του πολιτικού αμοραλισμού, Νικολό Μακιαβέλι. του δένδρου το οποίο παράγει τον λαϊκισμό, τον παραγοντισμό, την εξαγορά συνειδήσεων και γενικότερα την αναξιοκρατία. Δεν μπορεί, για παράδειγμα, η συνείδηση ενός δημοσίου παράγοντα να εξαγορασθεί, αν πρώτα ο ίδιος δεν έχει εκπέσει ηθικά. Δεν μπορεί ένας υπάλληλος του Δημοσίου να δεχθεί χρηματισμό (λάδωμα), αν πρώτα δεν διαπιστώσει ότι αυτή η αθλιότητα είναι διαδεδομένη, δηλαδή το ίδιο κάνουν και οι άλλοι. Δεν είναι ηθικά δυνατόν να αναπαράγεται η μετριότητα στη Δημόσια Ιεραρχία (Διοίκηση) και να καταλαμβάνονται καίριες θέσεις από αριβίστες και συχνά ανεπαρκείς, αν πρώτα δεν έχει επέλθει αμοραλιστική νοοτροπία σε αυτούς που κάνουν τις επιλογές. Αποτέλεσμα αυτών των καταστάσεων είναι το τέρας του αμοραλισμού να προσλαμβάνει μεγάλες διαστάσεις και να δημιουργούνται συμπαιγνιακοί μηχανισμοί άμυνας, ώστε η απόδειξη να γίνεται εξαιρετικά δύσκολη έως αδύνατη. (Ισως και επικίνδυνη). Ο αμοραλισμός συντηρείται και γιγαντώνεται από πολιτικές σκοπιμότητες, οι οποίες υιοθετούν λαϊκίστικες συμπεριφορές. Οσο έντονες είναι οι ταξικές διαφοροποιήσεις και τα σύνδρομα ανασφάλειας του πολίτη, τόσο πιο επιτυχείς μπορεί να γίνουν οι στόχοι και οι σκοπιμότητες των πολιτικών. Στις εκλογικές αναμετρήσεις για το ποιοι θα μπούνε, ή όχι, στο κοινοβούλιο, ο αμοραλισμός μεγάλης μερίδας των πολιτών, (βλέπε ατομικισμός) οδηγεί σε επιλογές ιδιοτέλειας, δηλαδή ποιο κόμμα είναι εκείνο που θα συνεχίσει να υπηρετεί την αδιαφάνεια και την ωφελιμιστική διαπλοκή. Από την άλλη άκρη του νήματος, όσο πιο πολύ οι λαϊκιστές διαπρέπουν στη χειραγώγηση της κοινής γνώμης (Social Manipulation) τόσο πιο καλύτερα εμπεδώνονται καταστάσεις πολιτικού και κοινωνικού αμοραλισμού. Από ένα σημείο και μετά, σε κοινωνίες όπου σχεδόν τα πάντα αμφισβητούνται, όπου η ιδιοτέλεια και η υποκρισία περισσεύουν παρατηρείται σταδιακή εξασθένηση της κοινωνικής αλληλεγγύης. Ατονεί και χάνεται η όποια ουσιαστική ιδεολογική πάλη. Μένει όμως μια επίπλαστη ιδεολογική αντιπαλότητα, η οποία συχνά δείχνει να είναι και σκληρή, για να εξυπηρετούνται καλύτερα οι ανάγκες της τηλεόρασης, και μέσω αυτής, να «ενημερώνεται» ο λαός για την κοινωνική πρόνοια και τις υπόλοιπες ευαισθησίες που έχουν οι δημοσιογράφοι και η πολιτεία για τους πολίτες. Στη συνείδηση μεγάλης μερίδας πολιτών, οι πολιτικοί και το σύστημα, παρ όλα αυτά, φαίνονται χρεοκοπημένα. Οι σχέσεις του μέσου πολίτη με τη δημόσια διοίκηση γίνεται σχέση αγάπης και μίσους. Το τίμημα αυτής της διαταραχής, δυσαρμονίας αν θέλετε, το πληρώνουν κυρίως οι ανίσχυροι. Η καλή πίστη που είναι η πεμπτουσία στις συναλλαγές ανάμεσα στον πολίτη και στην Δημόσια Διοίκηση πάσχει σοβαρά με τα γνωστά σε όλους προβλήματα. Συμπερασματικά πρέπει να πούμε ότι η αληθινή δημοκρατία δεν μπορεί να ζήσει επί μακρόν, εκεί που δεν υπάρχει ήθος. Τα δύο, είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Χωρίς ήθος, η δημοκρατία είναι περιτύλιγμα πολυτελείας, ενώ το περιεχόμενο βρίσκεται σε διαδικασία σήψης. Σύμφωνα με τον Καντ, ακόμα και οι πιο τυχεροί στη ζωή, δεν μπορεί να είναι ευτυχείς σε κοινωνία διαφθοράς. Σε κράτη στα οποία η πολιτική και η κοινωνική ζωή δεν έχει διαφθαρεί, δεν επιτρέπουν στους πολίτες να ζούνε ως αργόσχολοι ευγενείς. Αλλά ούτε αφήνουν την αλαζονεία των νεόπλουτων να περιφρονεί τους τίμιους πολίτες. Σε κοινωνίες βαθιάς κοινωνικό-πολιτικής παρακμής και πώρωσης μερίδας των πολιτών, είναι τουλάχιστο ρομαντικό να πιστεύει κανείς ότι αυτές οι καταστάσεις αυτοδιορθώνονται από μόνες τους. Υπάρχουν παραδείγματα στην ιστορία ότι σε αυτές τις περιπτώσεις χρειάστηκε να επισυμβούν συνταρακτικά γεγονότα (π.χ. πόλεμος, μεγάλη φυσική καταστροφή) για να αφυπνιστεί η συλλογική συνείδηση. Είναι αυτή η καλύτερη λύση; * Γιώργος Σταυράκης, Καθηγητής Αγγλικών - Κοινωνιολόγος

18 18 ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Φωτογραφικές αναμνήσεις από την Ομογένεια του 2002 Το χορευτικό της Μητροπόλεως του Πίτσμπουργκ συμμετείχε πάντοτε στις παρελάσεις της Ομογένειας της Νέας Υόρκης. Στη φωτογραφία διακρίνονται οι χορευτές, η Κούλα Παντζούλα και ο Χρήστος Βουρνάς. Aπό την μεγαλειώδη παρέλαση της Νέας Υόρκης σε πρώτο πλάνο διακρίνεται ο Τάκης Νικολόπουλος, αείμνηστος πρόεδρος του Συλλόγου Λογκάστρα Λακωνίας. Στο στιγμιότυπο από την παρέλαση της Νέας Υόρκης διακρίνονται οι τελετάρχες της παρελάσεως της Νέας Υόρκης, Αλέξανδρος Σπανός και Ντόρα Μπακογιάννη, ο επίτιμος πρόεδρος Βασίλειος Σταθάκος και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Σωματείων Νέας Υόρκης, Δημήτριος Καλαμαράς. Οι μαθητές του Ελληνικού Απογευματινού Σχολείου και του Κατηχητικού Σχολείου της κοινότητας του Αγίου Δημητρίου στο Γιούνιον της Νέας Ιερσέης, οι οποίοι παρέλασαν με τα λάβαρα και τις παραδοσιακές ενδυμασίες στην 5η Λεωφόρο της Νέας Υόρκης. Η κοινότητα του Αγίου Νικολάου στο Φλάσινγκ διατηρεί δύο από τα καλύτερα ελληνοαμερικανικά σχολεία, το Ημερήσιο «Βασίλειος Σπυρόπουλος» και το Απογευματινό «Στέφανος και Αρετή Τσερπέλη». Στιγμιότυπο από μια παράσταση των μαθητών του Αγίου Νικολάου. Η Σχολή Χορού της Ελένης Σκάρλα είχε δώσει καταπληκτικές παραστάσεις, μεταξύ των οποίων και η παράσταση στο Αρχιεπισκοπικό Πολιτιστικό Κέντρο στην Αστόρια.

19 ΣΑΒΒΑΤΟ 11 - ΚΥΡΙΑΚΗ 12 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ 19 Aπό μια συναυλία στο Σταθάκειο, στην πρώτη σειρά διακρίνονται οι: Βασίλειος Σταθάκος, Δημήτρης Πλατής (γενικός πρόξενος Ελλάδας), ο τότε Μητροπολίτης Τυάνων Παΐσιος ο οποίος σήμερα είναι καθηρημένος στις τάξεις των Μοναχών, ο Αρχιεπίσκοπος Δημήτριος, ο Απόστολος Τομόπουλος, ο Βασίλειος Φιλίππου (γενικός πρόξενος Κύπρου) και η Γεωργία Καλοειδή. Στο στιγμιότυπο από την επίσκεψη του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Δημητρίου στο Σχολείο της κοινότητας του Αγίου Δημητρίου Τζαμέικας διακρίνονται ο Αρχιεπίσκοπος, οι ιερείς Νεκτάριος Κοτρώτσος και Κωνσταντίνος Καλογρίδης και στελέχη της κοινότητας και του σχολείου. Aπό εκδήλωση του σχολείου της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην Κορώνα διακρίνονται οι Αρχιεπίσκοποι Δημήτριος και Ιάκωβος, ο π. Κλεόπας Στρογγύλης, η διευθύντρια Ελένη Λυδάκη και οι μαθητές του σχολείου. Aπό την τελετή απονομής των πιστοποιητικών Ελληνομάθειας, που είχε διοργανωθεί στο Σταθάκειο, διακρίνονται οι μαθητές και οι Δημήτρης Πλατής, γενικός πρόξενος, Απόστολος Τομόπουλος (πρόεδρος Ομοσπονδίας), ο Νίκος Νικολιδάκης και ο Ευστάθιος Βαλιώτης. Από την βράβευση του Λεωνίδα Λόη, από τον Σύλλογο Αγίου Δημητρίου Ναυπακτίας, διακρίνονται οι: π. Ιωάννης Ρόμας, Νικόλαος Αναγνωστός, Λεωνίδας Λόης, Δημήτριος Παπαϊωάννου και Κωνσταντίνος Βλάχος. Ο Σύνδεσμος Φιλάθλων Ολυμπιακού Νέας Υόρκης διατηρεί την ιδιόκτητη λέσχη όπου τα μέλη παρακολουθούν τους ποδοσφαιρικούς αγώνες. Στην ίδια αίθουσα το προηγούμενο Σαββατοκύριακο υποδέχτηκαν και τον πρόεδρο Βαγγέλη Μαρινάκη.

20 20 ΘΕΜΑ ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ Επιχειρηματικές προσωπικότητες που ξεχώρισαν το 2013 λαβα το 2009, παρόλο που δεν προβλέψαμε το βάθος της ύφεσης που θα διανύαμε, γνωρίζαμε ότι έπρεπε να ελέγξουμε το λειτουργικό μας κόστος, κάτι που καταφέραμε, και μάλιστα πολύ έγκαιρα. Το κλειδί ωστόσο δεν είναι τόσο κάποιες μεμονωμένες κινήσεις, όσο το γεγονός ότι η σημερινή διοικητική ομάδα της Wind συνειδητοποίησε έγκαιρα το πέρασμα σε μια άλλη εποχή». ΒΑΣΙΛAΚΗΣ ΘΕOΔΩΡΟΣ πρόεδρος της AEGEAN ο 2013 ήταν μια χρονιά κομβικής σημασίας για την εταιρεία και για τις αερομεταφορές στην Ελλάδα. Δύο χρόνια μετά το πρώτο «στοπ» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η εξαγορά της ιστορικής Ολυμπιακής από την Aegean Airlines έναντι 72 εκατ. ευρώ είναι πλέον γεγονός. Ο νέος «εθνικός» πρωταθλητής στους αιθέρες εκτιμάται ότι θα εξυπηρετεί 14 έως 15 εκατ. επιβάτες μέχρι το 2023 από 8,4 εκατ. επιβάτες σήμερα, ενώ o όμιλος μετά από τρία χρόνια επέστρεψε στη κερδοφορία. Κατέγραψε καθαρά κέρδη ύψους 59,2 εκ., σε σύγκριση με ζημίες 8,7 εκ. το 2012, ενώ παρουσίασε αύξηση 21% στον κύκλο εργασιών της στο εννεάμηνο του 2013, φτάνοντας τα 532,4 εκ. Ο Θεόδωρος Βασιλάκης μιλώντας στο περιοδικό Fortune δήλωσε: «Το βασικότερο που χαρακτηρίζει την AEGEAN είναι η φιλοσοφία της. Η επιμονή και η υπομονή μας, καθώς και η δημιουργία καλών στελεχών όλα αυτά τα χρόνια που βάζουν πλάτη για την εταιρεία. Οι περισσότεροι εργαζόμενοι, από τις αεροσυνοδούς μέχρι τους πιλότους, τη νιώθουν σαν δική τους εταιρεία. Ο κόσμος μας αξιολογεί από αυτό που βλέπει και στη βιομηχανία παροχής υπηρεσιών, αν δεν κερδίσεις τους ίδιους τους εργαζόμενους, δεν πρόκειται ποτέ να προσφέρεις σωστά τις υπηρεσίες και στον πελάτη». ΒΕΡEΜΗΣ ΜAΡΚΟΣ πρόεδρος & διευθ. Σύμβουλος, Upstream A.E. ναδείχτηκε ο καλύτερος νέος Ελληνας επιχειρηματίας της χρονιάς από το ΕΒΕΑ και η εταιρεία του θεωρείται μια εκ των πέντε μεγαλύτερων εταιρειών του κόσμου στον χώρο των τεχνολογικών εφαρμογών του mobile marketing. Ο ίδιος εκτός από τη δραστηριότητά του στην Upstream, είναι παράλληλα και μέντορας σε παγκόσμιους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς με στόχο την ενίσχυση των καλύτερων νέων επιχειρηματιών όπως η Endeavor αλλά και σε επενδυτικά οχήματα στον τομέα της τεχνολογικής καινοτομίας, όπως το Openfund. Επίσης η Ernst & Young τον επιβράβευσε ως τον Ελληνα «Επιχειρηματία της Χρονιάς» και θα διαγωνιστεί με τους νικητές του αντίστοιχου βραβείου από 50 περίπου χώρες, για τον τίτλο του «World Entrepreneur Of The Year» που θα διεξαχθεί στις 6 με 8 Ιουνίου του 2014 στο Monte Carlo. Ο κ. Βερέμης ανέφερε: «Η εταιρεία μας επενδύει στο δυναμικό της. Ο μέσος όρος της ηλικίας των υπαλλήλων της Upstream είναι μόλις 28. Είμαστε μια τυπική εταιρεία εντάσεως γνώσης, καθώς από τους εργαζόμενούς μας ποσοστό άνω του 80% είναι κάτοχοι Masters, κυρίως προγραμματιστές και μηχανικοί, ενώ ένα ποσοστό της τάξης του 10-15% είναι κάτοχοι Phd. Βασιζόμαστε στη γνώση αυτών των ανθρώπων για να μπορούμε να δημιουργήσουμε προϊόντα που έχουν ισχυρό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα». ΓΕΡAΡΔΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ πρόεδρος και διευθύνων Σύμβουλος της πλαισιο COMPUTERS πρόεδρος και ιδρυτής της «Πλαίσιο Computers» είδε την εταιρεία του να καταγράφει ισχυρές αποδόσεις το 2013 και να ανακοινώνει αύξηση κερδών 75% στο εννεάμηνο του 2013, στα 8,7 εκατ. ευρω και κέρδη τρίτου τριμήνου 3,045 εκατ. ευρω, σχεδόν διπλάσια σε σχέση με πέρυσι. Το Πλαίσιο είναι η νούμερο ένα εταιρεία σε πωλήσεις υπολογιστών, tablets και hardware στην Ελλάδα. «Εδώ και χρόνια είμαστε the top of mind choice για τον Ελληνα καταναλωτή στο κομμάτι της τεχνολογίας» αναφέρει ο Κωνσταντίνος Γεράρδος, αντιπρόεδρος και CEO της εταιρείας σε συνέντευξή του. ΖΑΡΚΑΛHΣ ΝAΣΟΣ πρόεδρος και διευθύνων Σύμβουλος της Wind Νάσος Ζαρκαλής κατάφερε να οδηγήσει μια εταιρεία που είχε μπει στο σπιράλ του άρθρου 99 πίσω στη ζωή, με νέες προσλήψεις ανθρώπινου δυναμικού και κινήσεις που αλλάζουν το τοπίο στις τηλεπικοινωνίες. Δύο από αυτές είναι η συνεργασία με την Vodafone για κοινές δικτυακές υποδομές και η δυναμική είσοδος στο μετοχικό κεφάλαιο της Forthnet, της οποίας ελέγχει πλέον το 32,3%. Ο Νάσος Ζαρκαλής σε δηλώσεις του τόνισε: «Ενα παράδειγμα της νέας εποχής στην κινητή αποτελεί και η προσπάθεια μείωσης του λειτουργικού κόστους. Οταν ανέ- ΚAΤΣΟΣ ΒΑΣIΛΕΙΟΣ πρόεδρος της Pharmathen S.A Βασίλειος Κάτσος, ανέλαβε, μαζί με την αδερφή του Νέλλυ Κάτσου, το 1993, τη διοίκηση της φαρμακοβιομηχανίας Pharmathen S.A., και έκτοτε κατέχει την θέση του Πρόεδρου του Δ.Σ. Η Pharmathen είναι ένας από τους μεγαλύτερους φαρμακευτικούς Ομίλους της χώρας μας με σημαντική εξαγωγική δραστηριότητα. Εξάγει το 75% του τζίρου της, επανεπενδύει ολόκληρη την κερδοφορία της και βρίσκεται ανάμεσα στην πεντάδα των ταχύτερα αναπτυσσόμενων εταιριών στην Ελλάδα, όπως τις ανέδειξε το Fortune σε συνεργασία με την Hellastat. ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ πρόεδρος του Ομίλου μυτιληναιοσ χρονιά που έφυγε ήταν μια «γεμάτη χρονιά» για τον Ομιλο Μυτιληναίου. Ο γνωστός επιχειρηματίας είδε την επιχείρηση του να ενισχύεται ακόμα περισσότερο με την είσοδο της Fairfax στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας. H καναδική εταιρεία αγόρασε ποσοστό 4,25% των μετοχών αξίας 25,5 εκατ. ευρώ και έγινε στρατηγικός επενδυτής στον όμιλο. Παράλληλα η ΜΕΤΚΑ ισχυροποίησε τη θέση της σε αγορές του εξωτερικού, όπως