Γνώσεις που αποκτήθηκαν από το πρόγραμμα ελέγχου νοσημάτων που μεταδίδονται με διαβιβαστές - MALWEST

Transcript

1 Γνώσεις που αποκτήθηκαν από το πρόγραμμα ελέγχου νοσημάτων που μεταδίδονται με διαβιβαστές - MALWEST Χρήστος Χατζηχριστοδούλου Καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

2 Πρόγραμμα MALWEST Στόχος: Η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ελέγχου που θα αφορά σε: Επιτήρηση κουνουπιών, πτηνών, ιπποειδών και ανθρώπων σχετικά με τον ιό του Δυτικού Νείλου (ΔΝ) Επιτήρηση των κουνουπιών και των ανθρώπων για την ελονοσία. Διάρκεια: 01/01/ /12/2013 Επέκταση: έως 31/12/2014 χωρίς περαιτέρω χρηματοδότηση για συνέχιση δυο δράσεων (μελέτη σύγκρισης παγίδων σύλληψης ενηλίκων κουνουπιών και επιτήρηση ελονοσίας στην περιφερειακή ενότητα Λακωνίας) Χρηματοδότηση: Υπουργείο Υγείας μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού" (ΕΣΠΑ )

3 Συνεργαζόμενοι φορείς Συντονισμός προγράμματος Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλία Συνεργαζόμενοι φορείς Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εργαστήριο Αναφοράς Αρμποϊών, Α Μικροβιολογικό Εργαστήριο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Εργαστήριο Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας, Τμήμα Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εργαστήριο Βιολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων, Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο Τμήμα Κτηνιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εργαστήριο Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων, Κτηνιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΠΕΔΥ) Κρήτης Εργαστήριο Γενετικής, Εξελικτικής και Συγκριτικής Βιολογίας, Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εργαστήριο Χωρικής ανάλυσης, GIS και θεματικής χαρτογραφίας, Τμήμα Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εργαστήριο Βιοχημείας και Εφαρμοσμένης Βιολογίας, Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης

4 Δράσεις και αποτελέσματα για τον ιό του Δυτικού Νείλου

5 Άρτια αποτύπωση της ύπαρξης συστημάτων επιτήρησης και ελέγχου του ιού του ΔΝ (State of the art) Συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση για τον ιό του ΔΝ με έμφαση στην επιτήρηση του Η ανασκόπηση χωρίστηκε σε τρεις ενότητες: Ο ιός του ΔΝ στους ανθρώπους Ο ιός του ΔΝ στα ζώα (πτηνά, ιπποειδή, άλλα θηλαστικά) Ο ιός του ΔΝ στα κουνούπια

6 Άρτια αποτύπωση της ύπαρξης συστημάτων επιτήρησης και ελέγχου του ιού του ΔΝ (State of the art)

7 Μελέτη της παρουσίας, εποχικής διακύμανσης και χωρικής διασποράς κουνουπιών 2012 Εθνικό πρόγραμμα επιτήρησης κουνουπιών (χρηματοδοτούμενο από το ΚΕΕΛΠΝΟ) 2013 Εστιασμένη επιτήρηση κουνουπιών στις περιοχές υψηλού κινδύνου Πρόσθετες δράσεις Επιτήρηση κουνουπιών περιμετρικά της λίμνης Κάρλας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας) Αξιολόγηση της τοξικότητας των κοινώς χρησιμοποιούμενων εντομοκτόνων και διερεύνηση πιθανής ανάπτυξης ανθεκτικότητας των σημαντικότερων ειδών κουνουπιών Γενετική ανάλυση του Culex pipiens και ανίχνευση του ιού του ΔΝ Μελέτη διαχείμασης κουνουπιών Συστηματική σύγκριση παγίδων σύλληψης ενηλίκων κουνουπιών

8 Θέσεις τοποθέτησης παγίδων για τα έτη

9 Ανάλυση δεδομένων εντομολογικής επιτήρησης Μέσος αριθμός κουνουπιών ανά μήνα ανά περιφέρεια Κεντρική Ελλάδα Θεσσαλία Μέσος αριθμός ατόμων ± Τ.Σ Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Culex Aedes Anopheles Μέσος αριθμός ατόμων ± Τ.Σ Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Culex Aedes Anopheles Ανατολική Μακεδονία - Θράκη Μέσος αριθμός ατόμων ± Τ.Σ Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Αύγουστος Σεπτέμβριος Οκτώβριος Culex Aedes Anopheles

10 Ανάλυση δεδομένων εντομολογικής επιτήρησης Χρονοσειρές πληθυσμού κουνουπιών με κρούσματα σε ανθρώπους Lag = 1 Cross correlation: Lag = 1 Cross correlation: Lag = 1 Cross correlation: 0.562

11 Culex Αποτύπωση επιτηρούμενων ειδών σε χάρτες με χρήση Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων (GIS) Anopheles Aedes Άλλο

12 Υπολογισμός του ποσοστού ελάχιστης μόλυνσης (MIR) των κουνουπιών με τον ιό του ΔΝ 2012 Lower Limit Upper Limit Scale Point Est Method Num Pools Num Pos Pools Num Individuals 2013 MIR: 2,10 1,81 2, MIR MLE: 2,22 1,94 2, Bias Corrected Maximum Likelihood Estimation (MLE) Lower Limit Upper Limit Scale Point Est Method Num Pools Num Pos Pools Num Individuals MIR: 3,66 2,20 5, MIR MLE: 3,88 2,62 5, Bias Corrected MLE Lower Limit Upper Limit Scale Point Est Method Num Pools Num Pos Pools Num Individuals MIR: 2,20 1,92 2, MIR MLE: 2,33 2,05 2, Bias Corrected MLE

13 Μελέτη διαχείμασης κουνουπιών Culex pipiens Χρονική διάρκεια Νοέμβριος 2012 Μάρτιος 2013 Δεκέμβριος 2013 Απρίλιος 2014 Έκθεση 16 κλωβών με 100 Culex pipiens εκτροφής έκαστος Μέτρηση θερμοκρασίας και υγρασίας σε καθημερινή βάση Αποτελέσματα Επιβίωση: μόνο θηλυκά επιβίωσαν έως το τέλος των δοκιμών 8-10% επιβίωση των θηλυκών ~28% το ποσοστό ωοτοκίας ζώντων θηλυκών

14 Αριθμός κουνουπιών στο σύνολο των δειγματοληψιών Χρονική διάρκεια Μάιος Οκτώβριος 2013 Μελέτη σύγκρισης παγίδων Τύποι παγίδων CO 2 heavy duty trap CDC mini light trap BG-Sentinel trap Triple trap Θέσεις δειγματοληψίας Αστική περιοχή (κέντρο Βόλου και Λάρισας) Ημιαστική (Νέα Ιωνία Μαγνησίας) Αγροτική (λίμνη Κάρλα) Τύπος παγίδας Αποτελέσματα Πιο αποτελεσματική η CO 2 heavy duty trap με αμέσως επόμενη την Triple trap. Παγίδα με τις λιγότερες συλλήψεις CDC mini light trap.

15 Αποτελέσματα γενετικής ανάλυσης κουνουπιών του συμπλέγματος Culex pipiens Ταξινόμηση των Culex pipiens σε φυλογενετικές ομάδες Είδη Ποσοστό (%) Culex pipiens pipiens 33 Culex pipiens molestus 46 Culex modestus 2,5 Ochlerotatus caspius 11 Aedes vexans 0,5 Anopheles labranchiae 1 Coquillettidia richardii 0,5 Chironomus plumosus 1 Chironomus balatonicus 2 Sesamia nonagrioides 0,8 Opostega salaciella 0,7 708 bp 451 bp 257 bp Μια θέση περιορισμού που αναγνωρίζεται από το ένζυμο HaeIII διαφοροποιεί το molestus από το pipiens

16 Επιτήρηση πτηνών (άγριων και οικόσιτων) και ιπποειδών για τον εντοπισμό παρουσίας του ιού του ΔΝ Μελέτη οικολογίας οικόσιτων και άγριων πτηνών δυνητικών φορέων του ιού του ΔΝ Ανίχνευση, ποσοτικός προσδιορισμός και τυποποίηση του ιού του ΔΝ σε άγρια πτηνά καθώς και σε ιπποειδή Μελέτη της παθογόνου δράσης του ιού του ΔΝ σε άγρια και οικόσιτα πτηνά καθώς και σε ιπποειδή Μελέτη ορομετατροπής οικόσιτων πτηνών. Ανίχνευση αντισωμάτων έναντι του ιού του ΔΝ σε οικόσιτα πτηνά Γεωγραφική απεικόνιση δεδομένων μέσω της εφαρμογής των Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων (GIS)

17 Αποτελέσματα αγρίων πτηνών για τον ιό του ΔΝ Δειγματοληψίες Σε όλη την Ελλάδα Συλλογή 416 δειγμάτων (ορού και ιστού) αγρίων πτηνών από 36 είδη πτηνών Αποτελέσματα Αναλύθηκαν 238 δείγματα ορών 39 (16.38%) οροθετικά με IFA 35 (14.7%) οροθετικά με συμβατική ELISA 31 (13%) επιβεβαιώθηκαν με VNT (Virus Neutralisation Test)

18 Μοντέλα εκτίμησης κινδύνου για την εξάπλωση του ιού του ΔΝ στην Ελλάδα (2013) Εργαστήριο Μικροβιολογίας και Παρασιτολογίας, Τμήμα Κτηνιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Αξιοποίηση δεδομένων: Επιτήρησης άγριων πτηνών Επιτήρησης κουνουπιών Θερμοκρασίας και υγρασίας από την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία Υδροβιοτόπων ενδοχώρας

19 Μοντέλα εκτίμησης κινδύνου για την εξάπλωση του ιού του ΔΝ στην Ελλάδα (2013) Εργαστήριο Χωρικής ανάλυσης, GIS και θεματικής χαρτογραφίας, Τμήμα Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Αξιοποίηση δεδομένων: Ποσοστό καλλιεργούμενων εκτάσεων Ποσοστό λιμνών Ποσοστό ποταμών Ποσοστό υδροβιότοπων ενδοχώρας Ποσοστό παραλιακών υδροβιότοπων Μέσο υψόμετρο Αριθμός ανθρώπινων κρουσμάτων προηγούμενου έτους Αριθμός κρουσμάτων γειτονικών περιοχών Δεδομένα επιτήρησης κουνουπιών Μέση θερμοκρασία τριμήνου Απριλίου- Μαΐου-Ιουνίου τρέχοντος έτους Πληθυσμιακή πυκνότητα

20 Επιτήρηση άγριων πτηνών για τον εντοπισμό παρουσίας του ιού του ΔΝ

21 Επιτήρηση οικόσιτων πτηνών για τον εντοπισμό παρουσίας του ιού του ΔΝ

22 Οροεπιδημιολογική μελέτη για τον ιό του ΔΝ Στόχος Εκτίμηση οροεπιπολασμού αντισωμάτων IgG έναντι του ιού του ΔΝ στο γενικό πληθυσμό της Ελλάδας Δειγματοληψία Δείγματα: υπόλοιπα (left-overs) ορών αίματος από δημόσια και ιδιωτικά μικροβιολογικά εργαστήρια Σύνολο δειγμάτων: 3962 (Οκτώβριος 2012 Απρίλιος 2013) Ηλικιακές ομάδες: 0-24, 25-54, 55-64, 65-79, 80+ Πληροφορίες ανά δείγμα: φύλο και ηλικία (υποχρεωτικά), επάγγελμα και τόπος διαμονής (προαιρετικά) Ανάλυση δειγμάτων West Nile virus IgG DxSelect, FOCUS Diagnostics (Cypress, California USA, approved by FDA)

23 Αποτελέσματα οροεπιδημιολογικής μελέτης για τον ιό του ΔΝ Συνολικός οροεπιπολασμός: 2.1% (95% CI: ) Παράγοντας κινδύνου: Μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες (65-79, 80+) Αντισώματα Νοσούν περισσότερο Συντελεστής προσβολής του ΚΝΣ: (1:465 στην ομάδα και 1:385 στην 80+)

24 Οροεπιδημιολογική μελέτη για τον ιό του ΔΝ

25 Ενίσχυση της επιτήρησης του ιού του ΔΝ σε ανθρώπους Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας o Ανάλυση γενετικών πολυμορφισμών σε ανθρώπους για τον ιό του ΔΝ o Αποτελέσματα: Αλληλόμορφα Ασθενείς (n=23) Μάρτυρας (n=34) DRB1_1 0 1 (0,018) DRB1_2*** 2 (0,056) 8 (0,143) DRB1_3*** 2 (0,056) 6 (0,107) DRB1_4 2 (0,056) 0 DRB1_5 2 (0,056) 3 (0,054) DRB1_6*** 9 (0,25) 6 (0,107) DRB1_7 9 (0,25) 13 (0,232) DRB1_8 0 5 (0,089) DRB1_9*** 1 (0,028) 3 (0,054) DRB1_ (0,036) DRB1_11*** 3 (0,083) 3 (0,054) DRB1_12 1 (0,028) 0 DRB1_13 3 (0,083) 5 (0,089) DRB1_14 1 (0,028) 0 DRB1_15 1 (0,028) 0 DRB1_ (0,018) Ετεροζυγωτία 38,9% 32,1% Αλληλόμορφα Ασθενείς (n=23) Μάρτυρας (n=34) 1*** 17 (0,75) 31 (0,906) 2*** 6 (0,25) 3 (0,094) Ετεροζυγωτία 39% 12,7%

26 Δράσεις και αποτελέσματα για την ελονοσία

27 Άρτια αποτύπωση της ύπαρξης συστημάτων επιτήρησης και ελέγχου της ελονοσίας (State of the art) Συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση για την ελονοσία με έμφαση στην επιτήρηση της Malaria manual Περιεχόμενα: Επιδημιολογία της ελονοσίας στην Ευρώτη και την Ελλάδα Επανεμφάνιση της ελονοσίας Κλινική εικόνα και διάγνωση της ελονοσίας Πρόληψη και θεραπεία Επιτήρηση και εκτίμηση κινδύνου Επιτήρηση και έλεγχος του διαβιβαστή

28 ISBN:

29 Μελέτη της παρουσίας, εποχικής διακύμανσης και χωρικής διασποράς κουνουπιών 2012 Εθνικό πρόγραμμα επιτήρησης κουνουπιών (χρηματοδοτούμενο από το ΚΕΕΛΠΝΟ) 2013 Εστιασμένη επιτήρηση κουνουπιών στις περιοχές υψηλού κινδύνου Πρόσθετες δράσεις Ενίσχυση επιτήρησης κουνουπιών στο δήμο Ευρώτα Λακωνίας και Μαραθώνα για τα έτη 2012 και 2013 (Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο) Μελέτη διαχείμασης κουνουπιών στο δήμο Ευρώτα Λακωνίας Συστηματική σύγκριση παγίδων σύλληψης ενηλίκων κουνουπιών

30 Αποτελέσματα εντομολογικής επιτήρησης στο δήμο Ευρώτα Λακωνίας Τύπος δείγματος Προνύμφες και νύμφες Δειγματοληψίες Αριθμός δειγμάτων Παγίδες Αναπαυόμενα ενήλικα Ανθρώπινο δόλωμα Σύνολο Είδη κουνουπιών που συλλέχθηκαν Anophelinae Anopheles sacharovi (Favre 1903) Anopheles claviger s.s. (Meigen 1804) Culicinae Culex pipiens s.l. Culex territans (Walker 1856) Culex tritaeniorynchus Giles, 1901 Aedes albopictus (Skuse 1895) Culiseta longiareolata (Marcquart 1838) Culiseta annulata (Schrank 1776) Culiseta subochrea (Edwards 1921) Ochlerotatus caspius (Pallas 1771) Ochlerotatus dentritus (Halidey 1833) Coquilletidia richiardii (Ficalbi 1889)

31 Αποτελέσματα εντομολογικής επιτήρησης στο Μαραθώνα Συνολικός αριθμός δειγμάτων: 985 Είδη κουνουπιών που συλλέχθηκαν Anophelinae Anopheles sacharovi (Favre 1903) Anopheles claviger s.s. (Meigen 1804) Anopheles hyrcanus (Pallas 1771) Anopheles algeriensis Theobald 1903 Culicinae Culex pipiens s.l. Culex tritaeniorynchus Giles, 1901 Culiseta longiareolata (Marcquart 1838) Culiseta annulata (Schrank 1776) Ochlerotatus detritus (Halidey 1833)

32 Μοριακή ανάλυση για παρουσία Plasmodium και ταυτοποίηση κουνουπιών Anopheles

33 Αποτελέσματα μοριακής ανάλυσης και ταυτοποίηση κουνουπιών Anopheles 90% των Anopheles που συλλέχθηκαν ταυτοποιήθηκαν μοριακά (ITS2 και COI) ως Anopheles sacharovi Σε κανένα δείγμα από τα 260 δε βρέθηκε παρουσία Plasmodium

34 Οροεπιδημιολογική μελέτη για την ελονοσία Στόχος Εκτίμηση οροεπιπολασμού των αντισωμάτων ελονοσίας σε μετανάστες και Έλληνες στην περιφερειακή ενότητα Λακωνίας Δειγματοληψία Πιλοτική μελέτη: 19 Έλληνες 19 μετανάστες Οροεπιδημιολογική μελέτη 248 ασυμπτωματικούς Έλληνες 721 ασυμπτωματικούς μετανάστες Μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν ELISA IFAT

35 Αποτελέσματα οροεπιδημιολογικής μελέτης για την ελονοσία Αποτελέσματα πιλοτικής μελέτης 2012: Έλληνες: 10.5 % Μετανάστες: 15.7 % Αποτελέσματα οροεπιδημιολογικής μελέτης Χώρα καταγωγής Περιοχή διαμονής Λακωνία Αττική Έλληνες (n=298) Ελλάδα Θετικά αποτελέσματα 0/298 (0%) Πακιστάν Μετανάστες Αφγανιστάν 5 5 (n=721) Ινδία 7 7 Θετικά αποτελέσματα 85/721 (11.78%)

36 Οροεπιδημιολογική μελέτη για την ελονοσία

37 Ενεργητική επιτήρηση σε ανθρώπους για την ελονοσία Διερεύνηση εστίας Ενεργητική αναζήτηση κρουσμάτων ελονοσίας Θερμομέτρηση ανά τακτά χρονικά διαστήματα Τακτικές επισκέψεις σε καταλύματα μεταναστών του δήμου Ευρώτα Λακωνίας Προσυμπτωματικός έλεγχος (mass screening) με RDT, μικροσκοπική και PCR Δήμος Ευρώτα Λακωνίας Δήμος Μαραθώνα (Ανατολική Αττική) Πύλες εισόδου (κέντρα κράτησης μεταναστών) Γονοτύπηση Plasmodium

38 Αποτελέσματα ενεργητικής αναζήτησης κρουσμάτων Έτος Αριθμός θερμομετρήσεων Τεστ για ελονοσία (RDT, μικροσκόπηση, PCR)

39 Αξιολόγηση διαγνωστικών μέσων που χρησιμοποιήθηκαν κατά την ενεργητική αναζήτηση κρουσμάτων Διαγνωστικά μέσα: Ταχέα διαγνωστικά τεστ (RDT) Μικροσκόπηση PCR 955 δείγματα ελέγχθηκαν για ελονοσία και με τους τρεις τρόπους Αποτελέσματα PCR Μικροσκόπηση Θετικά Αρνητικά Σύνολο Θετικά Αρνητικά Σύνολο RDT Θετικά Αρνητικά Σύνολο RDT Θετικά Αρνητικά Σύνολο Ευαισθησία: 95.6% (95% C.I.: ) Ειδικότητα: 100% (95% C.I.: ) PPV: 100% (95% C.I.: ) Kvalue: (95% C.I.: ) Ευαισθησία: 97.3% (95% C.I.: ) Ειδικότητα: 99.4% (95% C.I.: ) PPV: 86.1% (95% C.I.: ) Kvalue: (95% C.I.: )

40 Αξιολόγηση διαγνωστικών μέσων που χρησιμοποιήθηκαν κατά την ενεργητική αναζήτηση κρουσμάτων

41 Αποτελέσματα γονοτύπησης Plasmodium Γονοτύπηση περιστατικών ελονοσίας στα Φίλια Καρδίτσας (2012) Γονοτύπηση περιστατικών ελονοσίας στο δήμο Ευρώτα Λακωνίας ( )

42 Αποτελέσματα γονοτύπησης Plasmodium

43 Γονοτύπηση Plasmodium

44 Στοχευμένες δράσεις για την ελονοσία Εκπαιδευτικά σεμινάρια για κλινικούς ιατρούς στις περιοχές υψηλού κινδύνου (επίπεδο 2 και 3) Ημερίδες ενημέρωσης σε ιατρονοσηλευτικό προσωπικό στις περιοχές υψηλού κινδύνου (επίπεδο 2 και 3) Δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας εκμάθησης από απόσταση (elearning) για κλινικό και εργαστηριακό προσωπικό της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας ιατρούς Ενημέρωση κοινού (κυρίως στις περιοχές με κρούσματα) Διανομή ενημερωτικού υλικού για την ελονοσία σε Έλληνες και μετανάστες

45 Ηλεκτρονική πλατφόρμα εκπαίδευσης (E-learning platform)

46 Δημιουργία site (

47 Χορήγηση μαζικής θεραπείας σε μετανάστες Πληθυσμός στόχος: Μετανάστες από ενδημικές χώρες (όχι κρούσματα, όχι αυτοί που έλαβαν θεραπευτικό σχήμα το 2012) Έλεγχος G6PD Υπογραφή δελτίου συγκατάθεσης (με τη συμμετοχή διαμεσολαβητή) Θεραπευτικό σχήμα: Χλωροκίνη (3 ημέρες για κάλυψη των περιπτώσεων χαμηλής παρασιταιμίας) Πριμακίνη (14 ημέρες για τους υπνοζωίτες) Χρονική διάρκεια: Ιούνιος Δεκέμβριος μετανάστες έλαβαν θεραπεία το 2013 και 2014

48 Ολοκληρωμένες θεραπείες 350 Μηνιαία κατανομή (αριθμός και ποσοστό) των ολοκληρωμένων θεραπειών σε 1094 μετανάστες το 2013 και 2014 στο δήμο Ευρώτα Λακωνίας % 26.2% % 11.4% 12.3% % % 0 June July August September October November December Μήνας ολοκλήρωσης της θεραπείας

49 Διάγραμμα ροής μαζικής χορήγησης θεραπείας το 2013 και 2014 στο δήμο Ευρώτα Λακωνίας Αποκλείστηκαν (n=75) # - Απομακρύνθηκαν από την περιοχή του Ευρώτα Έναρξη θεραπείας αλλά μη ολοκλήρωση λόγω απομάκρυνσης από το δήμο Ευρώτα (n=49)* Αριθμός μεταναστών στην περιοχή (n=1270) Έλεγχος επιπέδων G6PD (n=1253) INITIATION OF MDA (n=1153) Αποκλείστηκαν (n=17) - Κρούσματα του 2012 Αποκλείστηκαν (n=25) - Ήπια/σοβαρή ανεπάρκεια G6PD (n=22) - Αρνήθηκαν να συμμετέχουν (n=3) Έναρξη θεραπείας αλλά άγνωστο εάν ολοκληρώθηκε (n=9) Πρόωρη διακοπή θεραπείας λόγω παρενεργειών (n=1) Χορήγηση άμεσα εποπτευόμενης (DOT) προληπτικής θεραπείας (n=950) Διάρκεια 14 ημέρες Χορήγηση προληπτικής θεραπείας με επιτήρηση μέσω τηλεφωνικής κλήσης (SOT) (n=144) Διάρκεια 14 ημέρες # Μετανάστες που συναίνεσαν να συμμετέχουν και ελέγχθηκαν για τα επίπεδα του G6PD αλλά έφυγαν από την περιοχή πριν την έναρξη της θεραπείας. * Η ομάδα πεδίου δεν ενημερώθηκε κι έτσι ήταν αδύνατο να συνεχιστεί η θεραπεία με τηλεφωνική εποπτεία. Η ομάδα πεδίου ενημερώθηκε και γινόταν υπενθύμιση σε κάθε μετανάστη για τη λήψη των φαρμάκων, ωστόσο δεν υπάρχει επιβεβαίωση ότι η θεραπεία ολοκληρώθηκε (καμία απάντηση στις τηλεφωνικές κλήσεις. Παρακολούθηση (follow-up) για τουλάχιστον 6 μήνες Μηδενικός αριθμός κρουσμάτων και υποτροπών Καμία παρενέργεια εκ των υστέρων

50 Διανομή κουνουπιέρων εμποτισμένων με εντομοκτόνο (Long Lasting Insecticide treated Nets, LLINs) Μάιος Οκτώβριος 2013: 550 LLINs διανεμήθηκαν σε μετανάστες από ενδημικές χώρες 441 LLINs σε 700 μετανάστες από 19 έως 31 Μαΐου

51 Εσωτερικοί υπολειμματικοί ψεκασμοί (Indoor residual spraying, IRS) Επιτήρηση IRS 2012: δυο IRS (Ιούλιο και Σεπτέμβριο) με 81% κάλυψη των καταλυμάτων των μεταναστών 2013: δυο IRS (Ιούνιο και Οκτώβριο) Εκτίμηση αποτελεσματικότητας εντομοκτόνων Κάθε 30 ημέρες για 5 μήνεςmonths

52 Κρούσματα ελονοσία στην Ελλάδα ανά έτος ( ) Έτος νόσησης/ προσβολής Εισαγόμενα κρούσματα Κρούσματα με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης* Ελλάδα Ευρώτας Ελλάδα Ευρώτας Σύνολο * Όλα κρούσματα P. vivax

53 Χορήγηση μαζικής θεραπείας σε μετανάστες

54 Γνώσεις που αποκτήθηκαν Για τον ιό του ΔΝ Τα μοντέλα μπορούν να προσεγγίσουν την πρόβλεψη εξάπλωσης του νοσήματος πολλές δυσκολίες Υπάρχει ευαισθησία του ξενιστή για εκδήλωση συμπτωμάτων στο ΚΝΣ Θετικά αντισώματα σε περιοχές που δεν καταγράφηκαν κρούσματα από ιό του ΔΝ Για την ελονοσία Αποτυχία θεραπείας με το σχήμα των 8 εβδομάδων Παρατηρήθηκε σε μερικές περιπτώσεις μεγάλος χρόνος επώασης Η μαζική χορήγηση θεραπείας αποτελεσματική Ο προσυμπτωματικός έλεγχος (fever screening) και η ενεργητική αναζήτηση κρουσμάτων ήταν αποτελεσματικά Πιο αποτελεσματικός ήταν ο συνδυασμός όλων των διαθέσιμων μέσων Ο χρόνος υπολειμματικότητας του IRS είναι 2 μήνες

55 Το καλύτερο μάθημα που πήραμε; Μάθαμε να έχουμε διεπιστημονική συνεργασία Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας, Τμήμα Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλία Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ) Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Εργαστήριο Αναφοράς Αρμποϊών, Α Μικροβιολογικό Εργαστήριο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Εργαστήριο Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας, Τμήμα Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εργαστήριο Βιολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων, Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο Τμήμα Κτηνιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εργαστήριο Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων, Κτηνιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Περιφερειακό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΠΕΔΥ) Κρήτης Εργαστήριο Γενετικής, Εξελικτικής και Συγκριτικής Βιολογίας, Τμήμα Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εργαστήριο Χωρικής ανάλυσης, GIS και θεματικής χαρτογραφίας, Τμήμα Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Εργαστήριο Βιοχημείας και Εφαρμοσμένης Βιολογίας, Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης

56 Ευχαριστώ Το Υπουργείο Υγείας Όλο το προσωπικό του ΚΕΕΛΠΝΟ και των Κέντρων Αναφοράς Όλους τους συνεργαζόμενους φορείς και επιστήμονες Όλους τους διεθνείς φορείς (ECDC, WHO, CDC) και τους επιστήμονες από το εξωτερικού (Dr Snounou, Dr Gillet, Dr Schallig) Την Περιφέρεια Πελοποννήσου και προσωπικά τον Περιφερειάρχη Τη Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Το δήμο Ευρώτα και προσωπικά το Δήμαρχο Όλους τους επαγγελματίες υγείας της Περιφέρειας Τους επαγγελματίες υγείας που συμμετείχαν στο πρόγραμμα του Ευρώτα για όλη τη βοήθεια που είχαμε για την επιτήρηση και των δυο νοσημάτων!