Πολιτιστικός τουρισμός

Transcript

1 Πολιτιστικός τουρισμός

2 Το πρότυπο του μαζικού τουρισμού Η παραδοσιακή αγορά διακοπών, που περιλαμβάνει και το μεγαλύτερο τμήμα τουριστών, οι οποίοι αναζητούν στο ταξίδι τους κυρίως την ξεκούραση και τη διασκέδαση, σε ηλιοτροπικούς κατά βάση προορισμούς

3 Ο «νέος τουρισμός»: 4 E 4 S Περιβάλλον και καθαρή φύση (Environment and clean nature) Εκπαιδευτικός τουρισμός, πολιτισμός και ιστορία (Educational tourism, culture and history) Μεγάλα γεγονότα (Events and mega events) Διασκέδαση και ψυχαγωγία (Entertainment and fun)

4 Στηρίζεται: Σε ένα πρότυπο τουριστικής ανάπτυξης που: σέβεται τον άνθρωπο και το περιβάλλον διαφυλάσσει τη φυσική και την πολιτισμική κληρονομιά εξυπηρετεί τους στόχους της ανταγωνιστικότητας και της ποιότητας

5 Εναλλακτικές μορφές τουρισμού Ύπαρξη ενός ειδικού κινήτρου το οποίο συνδέεται με συγκεκριμένα θέματα (αθλητισμός, περιβάλλον, ταξίδια περιπέτειας) Αυτονομία στις επιλογές των τουριστών Ειδική υποδομή Σεβασμός της τοπικής, κοινωνικής & περιβαλλοντικής δομής

6 Εναλλακτικός τουρισμός Ο εναλλακτικός τουρισμός ορίστηκε (1981) ως μία πιο κατάλληλη μορφή τουριστικής ανάπτυξης για τον αναπτυσσόμενο κόσμο ως απάντηση στο πρόβλημα της φτώχειας και την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας σε θέματα περιβαλλοντικής προστασίας και πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων

7

8 Κατάλυμα

9 Τουριστικό προϊόν

10 Δραστηριότητα

11 Σχεδιασμός

12 Ο εναλλακτικός τουρισμός βασίζεται στο «Triple Bottom Line» In the business community sustainability is coined the triple bottom line, expressing that industry has to expand the traditional economic aspects to include environmental and social dimensions - to create a more sustainable business. Elkington, 1997

13 Εναλλακτικός τουρισμός: : 12 στόχοι Η οικονομική βιωσιμότητα: Διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των τουριστικών προορισμών, ώστε να επιτευχθεί ευημερία και μακροπρόθεσμα οφέλη. Η τοπική ευημερία: Μεγιστοποίηση της συμβολής του τουρισμού στην οικονομική ευημερία του προορισμού υποδοχής, η οποία διατηρείται σε τοπικό επίπεδο. Η ποιοτική απασχόληση: Ενίσχυση του αριθμού και της ποιότητας των τοπικών θέσεων εργασίας που δημιουργούνται / υποστηρίζονται από τον τουρισμό, συμπεριλαμβανομένου του επιπέδου των αποδοχών, τις συνθήκες εργασίας, χωρίς διακρίσεις με βάση το φύλο, τη φυλή, κ.ά. Η κοινωνική δικαιοσύνη: Δίκαιη κατανομή των οικονομικών / κοινωνικών παροχών από τον τουρισμό σε όλη την κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων και των φτωχών.

14 Εναλλακτικός τουρισμός: : 12 στόχοι Η ικανοποίηση επισκεπτών: Παροχή ασφαλούς και ικανοποιητικής εμπειρίας, χωρίς διακρίσεις με βάση το φύλο, τη φυλή, κ.ά. Ο τοπικός έλεγχος: Διάλογος με την τοπική κοινωνία, η οποία πρέπει να είναι ενήμερη για τις επιδράσεις του τουρισμού. Συμμετοχή των ντόπιων κατοίκων στο σχεδιασμό, στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη διαχείριση / μελλοντική ανάπτυξη του τουρισμού στην περιοχή τους, σε συνεννόηση με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η κοινοτική ευημερία: Διατήρηση, βελτίωση της ποιότητας ζωής στις τοπικές κοινότητες, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών δομών και της πρόσβασης σε πόρους και ανέσεις, αποφεύγοντας κάθε μορφή κοινωνικής υποβάθμισης ή εκμετάλλευσης. Ο πολιτιστικός πλούτος: Σεβασμός στην τοπική κληρονομιά, ενίσχυση της ιστορικής κληρονομιάς, της αυθεντικής κουλτούρας, των παραδόσεων και του χαρακτήρα των κοινοτήτων υποδοχής.

15 Εναλλακτικός τουρισμός: : 12 στόχοι Η φυσική ακεραιότητα: Διατήρηση και βελτίωση της ποιότητας των τοπίων, τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές, και αποφυγή της φυσικής και οπτικής υποβάθμισης του περιβάλλοντος. Η βιολογική ποικιλότητα: Διατήρηση των φυσικών περιοχών, των οικοτόπων και της άγριας ζωής. Η αποδοτικότητα των πόρων: Ελαχιστοποίηση της χρήσης των περιορισμένων και μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην ανάπτυξη και λειτουργία των τουριστικών εγκαταστάσεων και υπηρεσιών. Η περιβαλλοντική καθαρότητα: Ελαχιστοποίηση της ρύπανσης του αέρα, του νερού, της γης και της παραγωγής αποβλήτων από τις τουριστικές επιχειρήσεις και τους επισκέπτες.

16 Διαφορές εναλλακτικού και μαζικού τουρίστα

17

18 μορφωμένος έμπειρος επαναλαμβανόμενος καλύτερα πληροφορημένος Ο τουρίστας άλλαξε οικονομική ευχέρεια ελεύθερος χρόνος πηγές πληροφόρησης επιλογές ιδιαίτερες αναζητήσεις

19 Σήμερα Ταξίδια μικρής διάρκειας Αναζήτηση της διαφορετικότητας «Πράσινοι» προορισμοί Πολυκινητρικά ταξίδια

20

21 Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις προσφέρουν ευκαιρίες για τους προορισμούς να προσελκύσουν τουρίστες, επαναλαμβανόμενους και μη (ECT & WTO, 2005). Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις αποτελούν σημαντικό παράγοντα για τους τουρίστες να επιλέξουν έναν προορισμό: Απόλυτα διαφωνώ 4% Ουδέτερος 5% Απόλυτα συμφωνώ 88% Δεν απαντώ 1% (Source: ECT Internet poll) 21

22 Τι είναι πολιτιστικός τουρισμός (ΠΟΤ, 1985) αφορά την επίσκεψη σε ένα από τα ακόλουθα πολιτιστικά θέλγητρα: Γιορτές & εκδηλώσεις Μουσεία & αίθουσες καλών τεχνών Ιστορικά & παραδοσιακά κτίρια και μνημεία Εργαστήρια καλών τεχνών & χειροτεχνίας Περιοχές ιθαγενών & πολιτιστικά δρώμενα Εφαρμοσμένες τέχνες & συναυλίες

23

24 ορφές πολιτιστικού τουρισμού

25 Γαστρονομικός τουρισμός Περιλαμβάνει μια ποικιλία από δραστηριότητες, σχεδιασμένες ειδικά για τουρίστες, όπου αναδεικνύουν την τοπική κουζίνα, ενώ δίνουν την ευκαιρία στον επισκέπτη να ανακαλύψει εδέσματα και προϊόντα μοναδικά κάνοντας αναφορές στον πολιτισμό και την ιστορία του κάθε τόπου Ο όρος αναφέρεται σε δράσεις πέραν της γευστικής εμπειρίας

26 Η τροφή ως τουριστικό προϊόν

27 Ιστορικά

28 Thomas Cook ( ) 1892) Ο πρώτος τουριστικός πράκτορας που πρόσφερε το πρώτο ολοκληρωμένο πακέτο διακοπών, προσφέροντας εκπαιδευτικές και πολιτιστικές εμπειρίες

29 Ενδιαφέρον για την πολιτισμική κληρονομιά Συνθήκη του Μάαστριχτ (1992) Συνθήκη της Γρανάδα (1985)

30

31 ICOMOS (International Council of Monuments and Sites) At the broadest level, the natural and cultural heritage belongs to all people. We each have a right and responsibility to understand, appreciate and conserve its universal values

32 Ποιοι είναι οι πολιτιστικοί τουρίστες; Γυναίκες Υψηλού εισοδήματος, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και επαγγελματική καταξίωση Μέσης ηλικίας (46-65 ετών) Διαμένουν σε ξενοδοχείο

33 Το προφίλ του πολιτιστικού τουρίστα Ιδιαίτερη προτίμηση σε παραδοσιακά εκθέματα, αναπαραστάσεις και μουσεία, καθώς επίσης και σε τοπικά παραδοσιακά προϊόντα Στόχος τους η αυτοκαλλιέργεια και η ενίσχυση του προσωπικού τους προφίλ Σχετικά μεγάλης διάρκειας παραμονή στην περιοχή φιλοξενίας, με ιδιαίτερη προτίμηση στις μη τουριστικές περιόδους

34 Κατηγορίες πολιτιστικών τουριστών

35 Οι πολιτιστικοί τουρίστες δεν είναι όλοι ίδιοι The stereotypical heritage tourist Ηλικίας 45 ετών και άνω Υψηλού εισοδήματος και μορφωτικού επιπέδου, πλούσιων ταξιδιωτικών εμπειριών Διαμένουν σε ξενοδοχείο The emerging heritage tourist Νεαρής ηλικίας (20-30 ετών) Backpackers Χαμηλού καταναλωτικού προφίλ Διαμένουν σε Β&Β

36 Πώς συμβάλλει; Δημιουργία καλύτερων προϋποθέσεων για την ανάδειξη της Ελλάδας ως προορισμού ποιότητας ζωής Εμπλουτισμός τουριστικού προϊόντος Ενίσχυση της πολιτισμικής κληρονομιάς Υποκίνηση υψηλότερης τουριστικής δαπάνης Οφέλη για τους τοπικούς παραγωγούς Αντιμετώπιση της εποχικότητας

37 Επιπτώσεις στην κοινωνία Υποτιμημένες & παραμελημένες Δύσκολα μετρήσιμες Βαρύνουσας σημασίας η άποψη των κατοίκων της τοπικής κοινωνίας

38 Θετικές επιπτώσεις στην κοινωνία Επαγγελματική κινητικότητα Διάχυση των εισοδημάτων από τον τουρισμό σε ευρύτερα στρώματα του πληθυσμού

39 Παραδοσιακά επαγγέλματα

40 Επιπτώσεις στην κοινωνία Επικοινωνία με τουρίστες Επαφή με διαφορετικά ήθη, έθιμα και κουλτούρα, συμβάλλοντας έτσι στη βελτίωση της διεθνούς κατανόησης και ειρήνης

41 Ωστόσο Συναισθήματα δυσφορίας «Κυκλοθυμική» σχέση, σχέση εξάρτησης Σχηματισμός στερεοτύπων

42 Επιπτώσεις στο δομημένο περιβάλλον Διατήρηση, ανάδειξη & προστασία ιστορικών & αρχαιολογικών χώρων & οικισμών αρχιτεκτονικού χαρακτήρα Βελτίωση των υποδομών

43 Επισκέψιμοι χώροι παραγωγής Οινοποιείο Μπουτάρη, Σαντορίνη Οινοποιείο Marques de Riscal, Ισπανία

44 Μουσεία και εκθέσεις Μουσείο Ελιάς, Σπάρτη

45 Ψάρι Αρκαδίας

46 Όμως και Υποβάθμιση σε αρχαιολογικούς & ιστορικούς χώρους Εμπορευματοποίηση δραστηριοτήτων και προϊόντων του τοπικού πολιτισμού και της παράδοσης

47 Εκπαιδευτικό εργαλείο Ενεργοποιούνται δεξιότητες Τονώνεται η αυτοεκτίμηση και ενισχύεται η αυτοπεποίθηση Πιο πλούσια διανοητική, ψυχική και συναισθηματική ζωή Προάγεται η δημιουργία δυνατοτήτων για την ενεργή συμμετοχή στα κοινά

48 Πολιτισμός και εθελοντική εργασία

49 Ο ρόλος της συμμετοχής

50

51 Εν κατακλείδι Ο πολιτιστικός τουρισμός αποτελεί κλειδί διατήρησης της κοινωνικής δομής και συνοχής, καθώς και αντιμετώπισης της ερήμωσης ενός τόπου, με την προσφορά ικανοποιητικών συνθηκών διαβίωσης και απασχόλησης