Βραβείο LUX 2010: οι προβολείς στρέφονται στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο

Transcript

1 Βραβείο LUX 2010: οι προβολείς στρέφονται στον ευρωπαϊκό κινηματογράφο Στις 24 Νοεμβρίου απονεμήθηκε το φετινό κινηματογραφικό βραβείο LUX του ΕΚ Έπαθλο είναι η κάλυψη μέρους του κόστους πανευρωπαϊκής διανομής της νικήτριας ταινίας Το βραβείο LUX 2010, απονεμήθηκε στη Feo Aladag για το Die Fremde. Φιναλίστ ήταν επίσης η Ακαδημία Πλάτωνος του Φίλιππου Τσίτου και το Illégal του Olivier Masset- Depasse. Κοινό χαρακτηριστικό των τριών ταινιών είναι πως μιλούν για τους Ευρωπαίους και τις ταυτότητές τους, καλώντας το θεατή να αναζητήσει τις ρίζες και τους δεσμούς του. Διαβάστε τη συνέντευξη με τη νικήτρια αλλά και ερωτήσεις - απαντήσεις με τους τρείς σκηνοθέτες καθώς και συνέντευξη του Wim Wenders και πληροφορίες για το LUX. Η Feo Aladag, από την Αυστρία, παρέλαβε το βραβείο LUX στο ημικύκλιο της ολομέλειας του Στρασβούργου από τον πρόεδρο του ΕΚ, Jerzy Buzek, στις 24 Νοεμβρίου. Η απόφαση, σημειώνεται, ελήφθη μετά από ψηφοφορία μεταξύ των ευρωβουλευτών. Το έπαθλο Μια ιδιαιτερότητα του LUX είναι ότι δεν συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο. Αντ' αυτού καλύπτεται μέρος του κόστους διανομής της στην Ευρώπη. Συγκεκριμένα, καλύπτονται το κόστος υποτιτλισμού της νικήτριας ταινίας στις 23 επίσημες γλώσσες της Ένωσης καθώς και της προσαρμογής της για της ανάγκες όσων έχουν προβλήματα όρασης ή ακοής ενώ χρηματοδοτείται και η εκτύπωση ενός αντιτύπου 35 χιλιοστών για κάθε κράτος μέλος. Περισσότερες πληροφορίες για το LUX και τις ταινίες που το διεκδίκησαν στην επίσημη ιστοσελίδα του, αλλά και στη σελίδα του στο Facebook. EL Υπηρεσία Τύπου Διεύθυνση Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης Διευθυντής - Εκπρόσωπος Τύπου : Jaume DUCH GUILLOT Reference No.: FCS89975 Press switchboard number (32-2) /12

2 Νικήτρια του φετινού κινηματογραφικού βραβείου LUX η ταινία "Die Fremde" Την Τετάρτη, 24 Νοεμβρίου 2010, ο Πρόεδρος του ΕΚ, Jerzy Buzek, απένειμε το φετινό κινηματογραφικό βραβείο LUX στην νικήτρια ταινία "Die Fremde" της Feo Aladağ (Γερμανία). Η νικήτρια ταινία πραγματεύεται το πρόβλημα των "εγκλημάτων τιμής", παρουσιάζοντας το οικογενειακό δράμα μίας τούρκικης οικογένειας στη Γερμανία. Ο Πρόεδρος του ΕΚ, Jerzy Buzek, απένειμε το βραβείο στην σκηνοθέτιδα της ταινίας Feo Aladağ, που είναι και η πρώτη γυναίκα που διαγωνίστηκε για το συγκεκριμένο βραβείο. Στην τελετή παρέστη η πρωταγωνίστρια της ταινίας, Sibel Kekilli, καθώς και εκπρόσωποι από τις άλλες δύο ταινίες, οι οποίες διαγωνίστηκαν για το φετινό βραβείο: "Ακαδημία Πλάτωνος" του Φίλιππου Τσίτου (Ελλάδα και Γερμανία) και "Illégal" του Olivier Masset-Depasse (Βέλγιο). Απονέμοντας το βραβείο, ο Πρόεδρος Buzek δήλωσε: "Οι τρεις ταινίες (φιναλίστ) πραγματεύονται το ευαίσθητο θέμα της ταυτότητας μας και τις διαφορές μεταξύ της κοινής μας και της ατομικής μας ταυτότητας. Αυτό αποτελεί ένα πολύ σημαντικό θέμα γιατί στα πλαίσια μίας ολοένα και περισσότερο ολοκληρωμένης Ευρώπης θα χρειαστεί όλοι μας να απαντήσουμε στο ερώτημα: τι σημαίνει στην πραγματικότητα να είναι κανείς Ευρωπαίος και τι σημαίνουν οι πολλές ταυτότητες μας- τοπική, εθνική και ευρωπαϊκή. Εάν θέλουμε να δημιουργήσουμε μία πραγματική ευρωπαϊκή κοινότητα, πρέπει να είμαστε σε θέση να κατανοούμε πραγματικά ο ένας τον άλλον. Και ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό είναι μέσω του πολιτισμού, της τέχνης, της μουσικής και φυσικά μέσω των ταινιών." Λαμβάνοντας το βραβείο, η κα. Aladağ δήλωσε: "Έκανα την ταινία "Die Fremde" γιατί πιστεύω ότι ζούμε σε μία πολυπολιτισμική κοινωνία η οποία δε μπορεί πλέον να εφησυχάζει προβάλλοντας τη συναίνεση, αλλά μάλλον πρέπει να βρει νέους τρόπους αντιμετώπισης των αποκλίσεων. Το βραβείο LUX αποτελεί σημαντική γέφυρα μεταξύ των εθνικών ταυτοτήτων και όχι μόνο. Για αυτόν ακριβώς το λόγο είναι ιδιαίτερα σημαντική για εμένα η δέσμευση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στα θέματα εκπαίδευσης και πολιτισμού." Η νικήτρια ταινία του φετινού βραβείου LUX, θα λάβει χρηματοδότηση από το ΕΚ, ύψους , για την κάλυψη του κόστους υποτιτλισμού της σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ καθώς και της προσαρμογής της για τις ανάγκες όσων έχουν προβλήματα όρασης ή ακοής, ενώ θα καλυφθεί από το ίδιο ποσό και η εκτύπωση ενός αντιτύπου 35 χιλιοστών για κάθε κράτος μέλος ή θα υποστηριχθεί η κυκλοφορία της σε DVD. Το κινηματογραφικό βραβείο LUX απονέμεται ετησίως από το ΕΚ σε ταινίες που πραγματεύονται τα θέματα των θεμελιωδών αξιών της ευρωπαϊκής μας ταυτότητας, αποκαλύπτουν την πολιτισμική πολυμορφία της Ευρώπης και συνεισφέρουν στη μακρά συζήτηση για το θέμα της ολοκλήρωσης της ΕΕ. Το βραβείο LUX καθιερώθηκε το 2007, και οι νικήτριες ταινίες των προηγούμενων ετών ήταν οι "Auf der anderen Seite" από τον Fatih Akin (2007), "Le Silence de Lorna"από τους Jean- Pierre και Luc Dardenne (2008) και "Welcome" από τον Philippe Lioret (2009) FCS /12

3 Συνέντευξη: η Feo Aladag, βραβείο LUX 2010, εξηγεί Focus Το Die Fremde η ταινία - αναζήτηση της αλήθειας πίσω από τα εγκλήματα τιμής, έφερε το κινηματογραφικό βραβείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη Feo Aladag. Λίγο μετά την απονομή μας μίλησε για τα εγκλήματα τιμής και το φώς που προσπαθεί να ρίξει με την ταινία της. Η ταινία μιλά για τα εγκλήματα τιμής. Πόσο σημαντικό θέμα μπορεί να είναι κάτι τέτοιο στην Ευρώπη σήμερα; Ας αρχίσουμε από τους αριθμούς: 5000 γυναίκες πληρώνουν, αποδεδειγμένα, με τη ζωή τους κάθε χρόνο για "εγκλήματα τιμής" ενώ ο ΟΗΕ ανεβάζει τον πραγματικό αριθμό των θυμάτων σε μεταξύ και Είναι μεγάλοι αριθμοί και δεν λαμβάνουν καν υπ' όψιν τους ακρωτηριασμούς, μόνο τις δολοφονίες... Για μένα το σημαντικότερο και βαθύτερο επίπεδο είναι το ανθρώπινο, πώς η αγάπη μιας οικογένειας μετατρέπεται σε παθολογία. Μπορεί να αφορά λάθος επαγγελματική επιλογή ή λάθος σύντροφο ή λάθος σύζυγο αλλά αποτέλεσμα είναι ότι η αγάπη χάνεται. Το βαθύτερο ερώτημα είναι, λοιπόν αν αποδέχεσαι το ποιός είσαι, αν επιτρέπεις στα παιδιά σου να ζήσουν τη ζωή τους, αν ωριμάζεις όπως ωριμάζουν και αυτά... Πώς μπορεί η παράδοση να νικά την αγάπη; Αυτό είναι το ακατανόητο! Αν είσαι άντρας και αντλείς όλη την αυτοπεποίθηση, την αξιοπρέπεια, την ίδια σου την ταυτότητα από την αθωότητα των γυναικών σου, της γυναίκας σου, της κόρης σου, της αδερφής σου, τότε εκείνο που συμβαίνει ψυχολογικά είναι ότι έχεις ανάγκη να ελέγξεις την αθωότητα να τη συντηρήσεις... Νιώθεις ότι κάτι θα γίνει αν δεν την ελέγξεις και από το φόβο πάντα γεννιέται αγριότητα. Τι νιώθετε για τη μορφή του πατέρα στην ταινία, που είναι έτοιμος να παραγγείλει το φόνο του παιδιού του. Τον "νιώθετε"; Απλά δεν μπορώ να το καταλάβω. Πώς είναι δυνατόν κάποιος που θα φέρει ένα παιδί στον κόσμο, ένας πατέρας ή μια μάνα ή ακόμα ένας αδερφός ή μια αδερφή μπορεί να παραγγείλει το θάνατο ενός παιδιού, ενός αδερφού ή αδερφής του ή έστω οποιουδήποτε ανθρώπου... Αλλά ναι, προφανώς και νιώθω κάτι γιατί δεν είναι παρά άνθρωποι που βρίσκονται αντιμέτωποι με τρομερά διλήμματα: αντιμέτωποι με δομές που δεν μπορούν να ξεπεράσουν που δεν τους αφήνουν την αγάπη τους να τους οδηγήσει μακριά από τέτοιες λύσεις. Είναι πολύ, πάρα πολύ τραγικό. Έτσι, ένας από τους στόχους της ταινίας ήταν να κοιτάξει με συμπάθεια όλους τους πρωταγωνιστές, όλους όσους βρίσκονται στα γρανάζια της μηχανής της τιμής. Η δαιμονοποίηση δεν βοηθά, δεν προσφέρει λύσεις. Αυτό θέλετε να αποκομίσει ο θεατής; Ναι, τη συμπάθεια. Όταν ταυτιστείς με το τι νιώθει ο χαρακτήρας τον δέχεσαι πιο εύκολα, σε ενδιαφέρει περισσότερο, τον βοηθάς καλύτερα. Αν δεν κινήσεις το ενδιαφέρον, δεν θέτεις και τα ερωτήματα: τι συμβαίνει εδώ; Τι πήγε στραβά; Τι μπορούμε, ως κοινωνία, να κάνουμε; Τι μέσα χρειαζόμαστε; Ποιό είναι ακριβώς το ζήτημα σε παγκόσμιο επίπεδο; Ποιό είναι το θέμα από τη φεμινιστική του πλευρά; Τι μπορεί να γίνει; Τι θα έκανα εγώ αν στο δικό μου μικρόκοσμο δεν συμπεριφερθείς όπως πρέπει; Δεν φοβάστε την πολιτικοποίηση της ταινίας, τη μετατροπή της σε πολιτικό εργαλείο. Δεν υπάρχει τέτοιος κίνδυνος; Έχω γυρίσει τον κόσμο με αυτή την ταινία και έχω πραγματικά την εντύπωση ότι το κεντρικό της μήνυμα έγινε κατανοητό παντού. Οι ακροδεξιοί και οι ακροαριστεροί πάντα θα μετατρέψουν τις ταινίες, τη μουσική, την τέχνη σε εργαλεία και αυτό είναι κάτι που δεν μπορούμε να αποφύγουμε. Όμως για μένα το σημαντικότερο ήταν να επικοινωνήσω, να μιλήσω FCS /12

4 Συνέντευξη: Φίλιππος Τσίτος (Ακαδημία Πλάτωνος) Focus Ο Φίλιππος Τσίτος (Αθήνα, 1966) σπούδασε Μάρκετινγκ και έχει εργασθεί ως φωτογράφος, βοηθός σκηνοθέτη σε ντοκιμαντέρ και μουσικός παραγωγός στο ραδιόφωνο. Το 1994 κέρδισε το Γερμανικό βραβείο Ταινιών Μικρού Μήκους με το Parlez-moi d' amour. Η πρώτη ταινία του, Sweet Home (2001), επελέγη για τη Berlinale. Η ταινία με τρείς λέξεις; Ο εχθρός που κρύβεται μέσα μας. Γιατί την γυρίσατε; Μου αρέσει να αφηγούμαι ταινίες για 50ρηδες που έχουν χάσει το νόημα της ζωής. Πείτε μας μία ευχάριστη και μία δυσάρεστη έκπληξη στα γυρίσματα Θετικό: απευθύνεται σε όλους, όχι μόνο τους Έλληνες. Αρνητικό: οι εταιρίες διανομής τη φοβούνται γιατί νομίζουν ότι αφορά μόνο τους Έλληνες. Πώς αντέδρασε ο κόσμος που είδε την ταινία Μόνο θετικές αντιδράσεις: άνθρωποι από ολόκληρο τον κόσμο κατάλαβαν την ταινία και γέλασαν με τον ίδιο τον εαυτό τους. Μόνο τα ακροδεξιά ΜΜΕ τη χτύπησαν αλλά και αυτό θετικό είναι. Ποια ταινία θα θέλατε να είχατε γυρίσει εσείς; Οποιαδήποτε ταινία του John Κασσαβέτη. Αν όχι σκηνοθέτης, τότε τι; Δεν έχω ιδέα. Τι αντιπροσωπεύει για σας το βραβείο LUX; Αναγνώριση της προσπάθειας και ελπίδα ότι θα βοηθήσει τη χρηματοδότηση της επόμενης που γυρίζω τώρα με δικά μου έξοδα. Επόμενη ταινία; Λέγεται άδικος κόσμος και αφορά τη δικαιοσύνη ανάμεσα στους ανθρώπους και πόσο σχετική έννοια είναι. Ακαδημία Πλάτωνος 2009, Ελλάδα, Γερμανία 103 λεπτά Αντώνης Καφετζόπουλος (Σταύρος), Τιτίκα Σαριγκούλη (Χαρίκλεια) FCS /12

5 Συνέντευξη: Feo Aladag (Die Fremde) Με σπουδές ψυχολογίας και δημοσιογραφίας, η Feodora -Feo- Aladag (Βιέννη, 1972) άρχισε την καριέρα της ως ηθοποιός. Σπούδασε ψυχολογία και δημοσιογραφία και ανακηρύχθηκε διδάκτωρ το To Die Fremde είναι η πρώτη της προσπάθεια στον τριπλό ρόλο σκηνοθέτη, σεναριογράφου και παραγωγού. Η Feo Aladag είναι η πρώτη γυναίκα υποψήφια για το βραβείο LUX ενώ το Die Fremde είναι από τα φαβορί για το Όσκαρ ξένης ταινίας.. Η ταινία με τρείς λέξεις; Αυθεντική, συναισθηματική, με βάθος. Γιατί την γυρίσατε; Εργαζόμουν για την εκστρατεία της Διεθνούς Αμνηστίας για τη βία κατά των γυναικών και άρχισα να διαβάζω για τα εγκλήματα τιμής, προσπαθώντας να καταλάβω πώς σκέφτεται μια οικογένεια, τι μπορεί να φανεί πιο δυνατό και από την αγάπη του γονιού για το παιδί του. Πείτε μας μία ευχάριστη και μία δυσάρεστη έκπληξη στα γυρίσματα Αρνητικό: Ελάχιστος ύπνος για επτά χρόνια Θετικό: βλέπω στην οθόνη ακριβώς την ταινία που ήθελα να φτιάξω και τους υπέροχους ανθρώπους που γνώρισα. Πώς αντέδρασε ο κόσμος που είδε την ταινία; Με έντονα συναισθήματα, καταπληκτικές αντιδράσεις: άνθρωποι που ανοίγονται, αφηγούνται οικογενειακές ιστορίες και αρχίζουν να συζητούν για τα δύσκολα θέματα που αντιμετωπίζει η ταινία. Ποια ταινία θα θέλατε να είχατε γυρίσει εσείς; Υπάρχουν τόσες... Αν όχι σκηνοθέτης, τότε τι; Αν δεν σκηνοθετούσα θα έκανα ότι έκανα πριν: ηθοποιία και γράψιμο. Πιθανόν θα είχα γίνει δημοσιογράφος. Τι αντιπροσωπεύει για σας το βραβείο LUX; Κατ' αρχήν είναι μεγάλη τιμή να διαγωνίζεσαι με δύο άλλες τόσο εντυπωσιακά καλές ταινίες. Σημαίνει ότι η ταινία αντανακλά και σε ένα επιπλέον πολύ πολιτικό επίπεδο. Επόμενη ταινία; Υπάρχει κάτι, έχω ήδη το σενάριο και τη χρηματοδότηση αλλά δε θέλω να πω περισσότερα, νιώθω ότι είναι το ένα πράγμα που πραγματικά φλέγομαι να κάνω. Die Fremde 2009, Γερμανία 119 λεπτά Sibel Kekilli (Umay), Settar Tanriöðen (Kader) FCS /12

6 Συνέντευξη: Olivier Masset-Depasse (Illégal) Ένα χαρακτηριστικό των ταινιών του Olivier Masset-Depasse (Charleroi, Βέλγιο, 1971) είναι οι δυναμικές γυναίκες. Η πρώτη του ταινία, Cages (2006), προβλήθηκε στα φεστιβάλ της Ρώμης και του Τορόντο και σημείωσε σημαντική εμπορική επιτυχία στο Βέλγιο. Το φετινό Illégal επελέγη για το δεκαπενθήμερο σκηνοθετών του Φεστιβάλ των Καννών και είναι υποψήφιο για το Όσκαρ ξένης ταινίας. Η ταινία με τρείς λέξεις Δηκτική, τεκμηριωμένη, έντονη Γιατί την γυρίσατε; Για να δει ο κόσμος και μη μπορεί κανείς να πει "δεν ήξερα" Πείτε μας μία ευχάριστη και μία δυσάρεστη έκπληξη στα γυρίσματα Δυσάρεστη: η διαπίστωση ότι δεν είναι όλοι τόσο ανοιχτοί όσο εγώ. Ευχάριστη: ότι παρ' όλα αυτά υπάρχουν πολλοί που μας έδωσαν ελπίδα για την ανθρωπότητα. Πώς αντέδρασε ο κόσμος που είδε την ταινία; Συγκίνηση, έκπληξη, μερικές φορές οργή. Ποια ταινία θα θέλατε να είχατε γυρίσει εσείς; Τον Άνθρωπο Ελέφαντα του Ντέιβιντ Λιντς Αν όχι σκηνοθέτης, τότε τι; Μουσικός Τι αντιπροσωπεύει για σας το βραβείο LUX; Μία ευκαιρία να περάσω το μήνυμα, να γίνει η ταινία πιο γνωστή Επόμενη ταινία; Αυτή τη στιγμή ετοιμάζω ένα πολιτικό θρίλερ για το λαθρεμπόριο βίζας Illégal 2009, Βέλγιο, Γαλλία, Λουξεμβούργο 95 λεπτά Anne Coesens (Tania), Alexandre Gontcharov (Ivan) FCS /12

7 Οι τρείς φιναλίστ Focus Σύντομη παρουσίαση των τριών φιναλίστ Στις 24 Νοεμβρίου στο Στρασβούργο η απονομή Το βραβείο LUX υπογράφει τη δέσμευση του ΕΚ στον πολιτισμό. Στόχος του είναι να ενισχύσει την ευρωπαϊκή κινηματογραφική παραγωγή, εξ ου και βασικό έπαθλό του είναι η χρηματοδότηση του υποτιτλισμού της νικήτριας ταινίας στις 23 επίσημες γλώσσες της ΕΕ. Στην ψηφοφορία για την ανάδειξή της έχουν δικαίωμα ψήφου όλοι οι ευρωβουλευτές ενώ η φετινή τελετή απονομής θα πραγματοποιηθεί στις 24 Νοεμβρίου στο Στρασβούργο. Και οι τρείς ταινίες έχουν ήδη βραβευθεί ενώ οι δύο έχουν επιλεγεί να εκπροσωπήσουν τις χώρες τους στα Όσκαρ. Με διαφορετική αφετηρία η κάθε μία, οι τρείς ταινίες αναδεικνύουν θεμελιώδεις αναζητήσεις: την ταυτότητα του καθ' ενός απέναντι στο πολιτισμικό χωνευτήρι, τις επιλογές του ατόμου έναντι των επιλογών της κοινωνίας που τον περιβάλλει και την σύγκρουση της παρανομίας του λαθρομετανάστη με τις απαιτήσεις των θεμελιωδών ελευθεριών. Ακαδημία Πλάτωνος, του Φίλιππου Τσίτου Κάθε πρωί ο Σταύρος ανοίγει το ψιλικατζίδικό του και απλώνει τις εφημερίδες και τις καρέκλες στις οποίες ο ίδιος και οι φίλοι του θα περάσουν την ημέρα χαζεύοντας τους περαστικούς και διασκεδάζοντας με τα γαυγίσματα του σκύλου που κυνηγά του Αλβανούς. Ο Σταύρος και οι φίλοι του δεν τρέφουν τα καλύτερα συναισθήματα για τους ξένους μέχρι που μια μέρα, η γριά μάνα του Σταύρου ρίχνεται στην αγκαλιά ενός Αλβανού. Τον φωνάζει γιό της στα αλβανικά. Οι φίλοι του Σταύρου τον κοιτούν πια με μισό μάτι: είναι πράγματι Έλληνας, ή μήπως είναι Αλβανός; Die Fremde, της Feo Aladag Η Umay, μια 25χρονη Γερμανίδα δραπετεύει από την ασφυξία του γάμου της στην Κωνσταντινούπολη με το μικρό της γιό τον Cem και γυρνά στην πατρίδα της, το Βερολίνο ελπίζοντας να χτίσει ξανά τη ζωή της. Όμως η απρόσμενη επιστροφή της αναστατώνει την οικογένειά της που βρίσκεται μετέωρη ανάμεσα στην αγάπη της για την ίδια και τις αξίες της κοινωνίας που την περιβάλλει. Απαίτησή τους είναι να επιστρέψει ο Cem στον πατέρα του στην Τουρκία. Η Umay τελικά επιστρέφει μαζί του. Ξαναχτίζει τη ζωή της αλλά η αναζήτηση και της έγκρισης και της αγάπης την οδηγεί σε μια ατέλειωτη αλληλουχία σφαλμάτων. Η ίδια αδυνατεί να συνειδητοποιήσει το βάθος των τραυμάτων της ή πόσο επικίνδυνος για την ίδια είναι ο αγώνας που δίνει για την ανεξαρτησία της. Illégal του Olivier Masset-Depasse Η Τάνια είναι 39 ετών, Ρωσίδα και ζει παράνομα στο Βέλγιο τα δέκα τελευταία χρόνια με τον 14χρονο γιό της. Η αίτηση ασύλου που κατέθεσε απορρίφθηκε αλλά έχει καταφέρει να βρει δουλειά και να γράψει το παιδί της στο σχολείο. Ζει όμως με το φόβο του εντοπισμού και, πράγματι, σε έναν έλεγχο της αστυνομίας συλλαμβάνεται και φυλακίζεται-. Ο γιός της κατορθώνει να αποδράσει και να βρει καταφύγιο σε ένα φιλικό σπίτι και από το σημείο αυτό αρχίζει ο αγώνας της για την αξιοπρέπεια και η αναζήτηση του γιού της, με μόνιμη πια την απειλή απέλασης FCS /12

8 Wim Wenders: o κινηματογράφος είναι γλώσσα που μπορεί να διδαχθεί Συνέντευξη του Βιμ Βέντερς "Ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος έχει τη δική του γλώσσα, τους δικούς του κανόνες, τη δική του ιστορία" Ο Βιμ Βέντερς, ένας γνήσιος θρύλος του ευρωπαϊκού σινεμά, ανησυχεί. Χάνουμε, εξηγεί, την ευκαιρία να διδάξουμε τα παιδιά μια εντελώς διαφορετική γλώσσα, μια γλώσσα - ασπίδα στο σύνδρομο του "φαστ φουντ" και στον κινηματογράφο. Ο Βέντερς επισκέφθηκε το ΕΚ για να συζητήσει για τον κινηματογράφο και τις ταυτότητες της Ευρώπης, ταυτόχρονα με την επίσημη προβολή των τριών φιναλίστ του κινηματογραφικού βραβείου LUX του Κοινοβουλίου. Στο περιθώριο των συναντήσεων απάντησε στις ερωτήσεις μας Υπάρχει "ευρωπαϊκός" κινηματογράφος; Ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος έχει την τύχη να αποτελείται όχι από μία αλλά πολλές φωνές που έχουν όλες κάτι κοινό, εκείνο που με τη σειρά του αποκαλούμε "ευρωπαϊκό" κινηματογράφο. Πολλοί έχουν ρωτήσει αν υπάρχει πράγματι ευρωπαϊκός κινηματογράφος σαν κάτι χωριστό από το άθροισμα των εθνικών κινηματογράφων. Η απάντηση είναι ότι υπάρχει και ότι είναι κάτι περισσότερο από το άθροισμα αυτό, ένα άθροισμα που ήδη δεν είναι μικρό πράγμα. Όμως ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος το ξεπερνά, έχει τη δική του γλώσσα, τους δικούς του κανόνες, τη δική του ιστορία. Είναι μια γλώσσα πολύ ιδιαίτερη που έχει διδάξει πολλά και στο Χόλιγουντ. Πώς μπορούμε να προωθήσουμε τις ταινίες μίας χώρας στις υπόλοιπες; Υπάρχει αυτός ο τεράστιος κινηματογραφικός πλούτος που όμως δεν ταξιδεύει και αυτό επιδεινώνεται χρόνο με το χρόνο. Δεν είναι γιατί δεν αρέσει στον κόσμο: όταν δουν μια ταινία (από άλλη χώρα) μένουν έκπληκτοι, μόνο που δεν τους δίνεται η ευκαιρία να τις δουν. Το κοινό, με άλλα λόγια, υπάρχει. Εκείνο που συνεχώς περιορίζεται είναι η δυνατότητα να δουν αυτές τις ταινίες. Το βραβείο LUX είναι έτσι μια από πολλές καλές πρωτοβουλίες γιατί αν δεις τι συμβαίνει σε κάθε μία χώρα θα δεις πολλά προγράμματα, πολλές δραστηριότητες, πολλές διαφορετικές ιδέες. Είναι γλωσσικό το πρόβλημα; Η γλώσσα είναι πάντοτε πρόβλημα αν και δε μου αρέσει να το αποκαλώ πρόβλημα γιατί προσωπικά το θεωρό προνόμιο το ότι μπορούμε να γυρίζουμε ταινίες σε διάφορες γλώσσες. Η γλώσσα είναι έτσι και προνόμιο και πρόβλημα του ευρωπαϊκού σινεμά. Πρέπει όμως να το δούμε σαν πρόβλημα που πρέπει να ξεπεράσουμε αλλά και σαν πρόβλημα που εν τέλει η αξία του είναι πολύ μεγαλύτερη από τα μειονεκτήματά του. Κινηματογράφος και σχολείο Χάνουμε μοναδική ευκαιρία να διδάξουμε τα παιδιά ότι υπάρχει μια εντελώς χωριστή γλώσσα που μπορούν να μάθουν και που χρειάζεται να μάθουν για να μην πέσουν θύμα του "φαστ φουντ". Τα παιδιά αρχίζουν να τρώνε ένα είδος φαγητού, τους αρέσει και δεν το αλλάζουν. Πρέπει να τα μάθουμε ότι υπάρχουν και άλλα φαγητά. Είναι για το δικό τους καλό. Δεν τα πιέζουμε φυσικά, αργότερα μπορούν να δουν όποια ταινία θέλουν και είμαστε οι τελευταίοι που θα μιλούσαν ποτέ για ποσοστώσεις και συναφή. Όλα τα είδη κυκλοφορούν ελεύθερα και αργά ή FCS /12

9 γρήγορα θα τα δούμε όλα αλλά είναι κρίμα να χάνουν τελείως κάθε επαφή και κάθε ευκαιρία να μάθουν ότι κυκλοφορούν ταινίες και για τις δικές τους γειτονιές, ότι υπάρχει ένα άλλο σινεμά, πολύ διαφορετικό και, με διαφορετικό τρόπο, πολύ πιο διασκεδαστικό. Τα παιδιά δεν έρχονται σε επαφή με καμία γλώσσα όσο με την οπτικοακουστική γλώσσα και όμως είναι ακριβώς η γλώσσα για την οποία είναι εντελώς απροετοίμαστα. Δεν είναι μόνο ο κινηματογράφος. Είναι τα παιχνίδια, είναι η τηλεόραση και το ίντερνετ. Είναι μια γλώσσα που μπορεί να διδαχθεί. Η Σκανδιναβία δείχνει το δρόμο με πρώτη, με μεγάλη διαφορά, τη Δανία. Είναι οι χώρες που κόβουν τα περισσότερα εισιτήρια για ευρωπαϊκές ταινίες γιατί άρχισαν να τις διδάσκουν κι έτσι τα παιδιά γνωρίζουν ότι υπάρχει και κάτι διαφορετικό. Σε τι διαφέρουν οι ευρωπαϊκές ταινίες από τις αμερικανικές; Οι ευρωπαϊκές ταινίες είναι παραδοσιακά πολύ συγκεκριμένες. Λίγες είναι εκείνες στις οποίες η ιστορία θα μπορούσε να διεξάγεται οπουδήποτε ή πουθενά. Έχουν όλες συγκεκριμένη τοποθεσία, με συγκεκριμένη γλώσσα, είναι γεωγραφικά εντοπισμένες. Στις περισσότερες αμερικανικές ταινίες ο τόπος είναι ασαφής, απροσδιόριστος γιατί στόχος τους είναι να προσελκύσουν το κοινό ανεξαρτήτως γεωγραφίας. Νομίζω ότι είναι καλό για τα παιδιά να μαθαίνουν ότι οι ταινίες μπορούν να είναι εντοπισμένες και να μιλούν για αληθινά και όχι μόνο φανταστικά μέρη και πράγματα. Βιμ Βέντερς Σκηνοθέτης, παραγωγός, σεναριογράφος, φωτογράφος Γεννήθηκε το 1945 στο Ντίσελντορφ Βραβευμένος στις Κάννες για το "Παρίσι - Τέξας" και τα "Φτερά του Έρωτα". Πρώτη του επαγγελματική ταινία είναι "Ο φόβος του τερματοφύλακα πριν από το πέναλτι". Έργα του επίσης το Buena Vista Social Club και το Soul of a Man Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου στη Γερμανία FCS /12

10 Το βραβείο LUX στη Βενετία Focus Ειδική προβολή στη Βενετία για τις τρείς φιναλίστ του φετινού κινηματογραφικού βραβείου LUX του ΕΚ "Ακαδημία Πλάτωνος", "Die Fremde" και Illégal οι τρείς που θα διαγωνισθούν για την τελική βράβευση Οι τρείς ταινίες - φιναλίστ του φετινού βραβείου LUX του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προβάλλονται σε ειδική εκδήλωση στη Βενετία στις 10 και 11 Σεπτεμβρίου, ενώ 27 νέοι Ευρωπαίοι θα είναι επίσης εκεί, στο πλαίσιο ειδικής πρωτοβουλίας του ΕΚ, για να παρακολουθήσουν τις προβολές και να συζητήσουν με τους σκηνοθέτες και άλλους πρωταγωνιστές του φεστιβάλ, εμπειρίες τις οποίες μοιράζονται με όλους μας σε ειδικό blog. Οι 27 σινεφίλ, ηλικίας 18 έως 26 ετών είναι οι ίδιοι σκηνοθέτες, φωτογράφοι, κριτικοί και μπλόγκερ και, όπως εξηγεί η πρόεδρος της επιτροπής Πολιτισμού του ΕΚ, στόχος είναι "να αποκτήσει τη δική του φωνή ένα πιο νεανικό ακροατήριο, να αναπτυχθεί ο διάλογος μεταξύ των νέων, των ανθρώπων της βιομηχανίας του κινηματογράφου αλλά και των εκπροσώπων του ΕΚ που έχουν συγκεντρωθεί για το φεστιβάλ. Οι τρείς ταινίες που έχουν επιλεγεί για τον "τελικό" του βραβείου LUX 2010, θα προβληθούν σε ειδική εκδήλωση στις 10 και 11 Σεπτεμβρίου στις Ημέρες της Βενετίας. Είναι η "Ακαδημία Πλάτωνος" του Φίλιππου Τσίτου (Ελλάδα, Γερμανία), το Die Fremde της Feo Aladag (Γερμανία) και το Illégal του Olivier Masset-Depasse (Βέλγιο, Γαλλία, Λουξεμβούργο). Ο τελικός νικητής θα τιμηθεί σε ειδική εκδήλωση στο Στρασβούργο στις 24 Νοεμβρίου από τον πρόεδρο του ΕΚ, JErzy Buzek. Στόχος του βραβείου LUX είναι να προωθήσει τον διάλογο στην Ευρώπη και μέσω του κινηματογράφου. Θεσπίσθηκε το 2007 και οι τρείς μέχρι τώρα νικήτριες ταινίες είναι οι Auf der anderen Seite (2007), Le silence de Lorna (2008) και Welcome (2009) FCS /12

11 Βραβείο LUX του ΕΚ: ανακοινώθηκε η επίσημη επιλογή των 10 ταινιών για το 2010 Πρώτη παρουσίαση των δέκα ταινιών που επελέγησαν να διαγωνισθούν για το LUX 2010 Το Βραβείο LUX καθιερώθηκε το 2007 ως απτή απόδειξη της δέσμευσης του ΕΚ προς την ευρωπαϊκή κινηματογραφική βιομηχανία Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρουσίασε σήμερα ( ) τις δέκα ταινίες που προεπιλέχθηκαν να διαγωνιστούν για το φετινό Βραβείο LUX στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βρυξελλών. Οι ταινίες αυτές, ελληνικής, αυστριακής, βελγικής, δανέζικης, γαλλικής, γερμανικής, ουγγρικής, ιταλικής, λιθουανικής, ρουμανικής και βρετανικής παραγωγής, αντιπροσωπεύουν τη δημιουργική διάκριση του ευρωπαϊκού κινηματογράφου την οποία υποστηρίζει ένθερμα το ΕΚ. Οι δέκα ταινίες που έχουν προεπιλεγεί να διαγωνιστούν για το Βραβείο LUX του ΕΚ για το 2010 είναι οι εξής : Ακαδημία Πλάτωνος από τον Φίλιππο Τσίτο, Ελλάδα, Γερμανία Bibliothèque Pascal από τον Szabolcs Hajdu, Ουγγαρία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ρουμανία Die Fremde (When We Leave) από τη Feo Aladag, Γερμανία Illégal (Illegal) από τον Olivier Masset-Depasse, Βέλγιο Indigène d Eurasie (Eastern Drift) από τον Sharunas Bartas, Λιθουανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο Io sono l'amore (I Am Love) από τον Luca Guadagnino, Ιταλία La bocca del lupo (The Mouth of the Wolf) από τον Pietro Marcello, Ιταλία Lourdes από τη Jessica Hausner, Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία Medalia de onoare (Medal of Honour) από τον Calin Peter Netzer, Γερμανία, Ρουμανία R από τους Tobias Lindholm and Michael Noer, Δανία Στο πλαίσιο της συνεργασίας μεταξύ του Βραβείου LUX και του τμήματος του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας ''Ημέρες Βενετίας'', ένας κατάλογος με τουλάχιστον τρεις από τις επικρατέστερες ταινίες θα ανακοινωθεί στις 27 Ιουλίου 2010 στη συνέντευξη τύπου για τις ''Ημέρες Βενετίας''. Οι ταινίες που θα διαγωνιστούν θα προβληθούν αρχικά στη Βενετία και μετά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες από τις 26 Οκτωβρίου έως και τις 19 Νοεμβρίου. Στη συνέχεια, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα ψηφίσουν για την καλύτερη ταινία και το Βραβείο LUX 2010 θα απονεμηθεί στις 24 Νοεμβρίου από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Το βραβείο αναδεικνύει την υποστήριξη του ΕΚ προς τον κινηματογράφο Το Βραβείο LUX (στα λατινικά lux σημαίνει φως) καθιερώθηκε το 2007 ως απτή απόδειξη της δέσμευσης του ΕΚ προς την ευρωπαϊκή κινηματογραφική βιομηχανία και τα δημιουργικά επιτεύγματα της. Ανεξάρτητα από το προσωπικό, ιστορικό ή κοινωνικό θέμα που αναδεικνύει, η κάθε ταινία της Επίσημης Επιλογής του Βραβείου LUX θεωρείται ως η ματιά των Ευρωπαίων - της ζωής τους, των πεποιθήσεών τους και των ανησυχιών τους, της αναζήτησης ταυτότητας. Όπως και με προηγούμενους νικητές - Από την άλλη πλευρά (2007), Η σιωπή της Λόρνα (2008), Welcome (2009) - η ταινία που θα κερδίσει το Βραβείο LUX 2010 χαίρει οικονομικής ενίσχυσης από την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του υποτιτλισμού σε 23 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την προσαρμογή της ταινίας για άτομα με προβλήματα ακοής ή όρασης καθώς και την παραγωγή ενός αντιτύπου για κάθε χώρα μέλος ή τη στήριξη της κυκλοφορίας ενός DVD. Προϋποθέσεις υποψηφιότητας και διαδικασία επιλογής FCS /12

12 Για να θέσει μία ταινία υποψηφιότητα για το Βραβείο LUX 2010 πρέπει να πληροί τις παρακάτω προϋποθέσεις : να είναι ταινία μυθιστορηματική, κινούμενα σχέδια ή δημιουργικό ντοκιμαντέρ, να διαρκεί τουλάχιστον 60 λεπτά, να προβάλλει ή να διερευνά τις θεμελιώδεις αρχές της ευρωπαϊκής μας ταυτότητας, την πολιτισμική διαφορετικότητα της Ευρώπης ή να πραγματεύεται το θέμα της διαδικασίας της διεύρυνσης της ΕΕ, να είναι παραγωγή ή συμπαραγωγή που να πληροί τις προϋποθέσεις του προγράμματος MEDIA (Ευρωπαϊκή Ένωση, Κροατία, Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Νορβηγία, Ελβετία), να έχει κυκλοφορήσει στις αίθουσες μεταξύ 1 Ιουνίου 2009 και 31 Μαΐου Κάθε χρόνο μία κριτική επιτροπή καθορίζει την Επίσημη Επιλογή για το Βραβείο LUX. Περιλαμβάνει παραγωγούς, εταιρείες διανομής, ιδιοκτήτες-διευθυντές κινηματογράφων, διευθυντές φεστιβάλ ή κριτικούς ταινιών. Το ένα τρίτο της κριτικής επιτροπής ανανεώνεται κάθε χρόνο και τα μέλη της διορίζονται από την Επιτροπή Πολιτισμού και Εκπαίδευσης του ΕΚ. Οι κριτές περιλαμβάνουν και τον προηγούμενο νικητή του Βραβείου LUX. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (MEDIA) και το Συμβούλιο της Ευρώπης (EURIMAGES) συμμετέχουν ως παρατηρητές FCS /12