ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η θέση της πολιτικής αγωγής στην ποινική δίκη. ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Νομιμοποίηση του πολιτικώς ενάγοντος

Transcript

1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η θέση της πολιτικής αγωγής στην ποινική δίκη 1. Η πολιτική αγωγή στην ελληνική ποινική δίκη Νομική φύση της πολιτικής αγωγής Ο μικτός χαρακτήρας της Η βλάβη που προξένησε το έγκλημα (άρ. 79 παρ. 2 στοιχ. α ΠΚ) Η ικανοποίηση του αδικηθέντος και οι σκοποί της ποινής Η συμμετοχή του αδικηθέντος στην ποινική δίκη Συμπέρασμα Εκδηλώσεις του ποινικού χαρακτήρα της πολιτικής αγωγής...24 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Νομιμοποίηση του πολιτικώς ενάγοντος Κεφάλαιο Α: Η Ουσιαστική νομιμοποίηση 3. Ενεργητική νομιμοποίηση Θέση του προβλήματος Η αναζήτηση των κριτηρίων της νομιμοποίησης Το Αστικό Δίκαιο Το δικαίωμα παράστασης πολιτικής αγωγής στην αλλοδαπή και στην ελληνική θεωρία και νομολογία Συμπεράσματα και προτάσεις Η άμεση ζημία ως προσωπική ζημία Η άμεση ζημία ως έκφραση του προστατευτικού σκοπού του ποινικού νόμου. Σχέση με το αντικείμενο της ποινικής δίκης Η άμεση ζημία ως έκφραση του προστατευτικού σκοπού του ποινικού νόμου: Εφαρμογές Εγκλήματα κατά ατομικών εννόμων αγαθών Εγκλήματα κατά του Κράτους και του κοινωνικού συνόλου

2 Παραβάσεις ειδικών ποινικών νόμων (με αλφαβητική παράθεση) Η χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης Η πρακτική στα ελληνικά ποινικά δικαστήρια Χαρακτήρας και σκοπός της χρηματικής ικανοποίησης λόγω ηθικής βλάβης Οι δικαιούχοι της χρηματικής ικανοποίησης Η έννοια του όρου οικογένεια Παράσταση κυοφορουμένου-νηπίου Η δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης Παθητική νομιμοποίηση Γενικά Παράσταση πολιτικής αγωγής κατά ανηλίκου Παράσταση πολιτικής αγωγής κατά δημοσίου υπαλλήλου Παράσταση πολιτικής αγωγής σε περίπτωση πτώχευσης Παράσταση πολιτικής αγωγής του πτωχεύσαντος Παράσταση πολιτικής αγωγής κατά του πτωχεύσαντος (πλην χρεοκοπίας) Παράσταση πολιτικής αγωγής σε δίκη χρεοκοπίας Παράσταση πολιτικής αγωγής των νομικών προσώπων και των μελών τους Γενικά Παράσταση πολιτικής αγωγής του Δημοσίου, Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης Παράσταση νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικών και δημοσίων αρχών σε περίπτωση προσβολής συλλογικού συμφέροντος Παράσταση πολιτικής αγωγής των μελών νομικού προσώπου Παράσταση πολιτικής αγωγής ειδικά των μελών εμπορικής εταιρείας Ειδικές περιπτώσεις Παράσταση πολιτικής αγωγής εταιρείας υπό εκκαθάριση Απορρόφηση ή διάσπαση του νομικού προσώπου Παράσταση ενώσεων χωρίς νομική προσωπικότητα Κριτική της ακολουθούμενης πρακτικής και προτεινόμενες διέξοδοι VIII

3 Κεφάλαιο Β: Η τυπική νομιμοποίηση 8. Η δήλωση παράστασης πολιτικής αγωγής (άρ ΚΠΔ) Γενικά Στην προδικασία Διατυπώσεις της δήλωσης (άρ. 83 ΚΠΔ) Το περιεχόμενο της δήλωσης κατά την νομολογία (άρ. 84 ΚΠΔ) Η έννοια του άρθρου 84 ΚΠΔ. Κριτική και προτάσεις Στο ακροατήριο της πρωτοβάθμιας δίκης Στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο Ικανότητα παράστασης πολιτικής αγωγής Φυσικά Πρόσωπα Παράσταση πολιτικής αγωγής του ανηλίκου Παράσταση πολιτικής αγωγής προσώπου που τελεί υπό δικαστική συμπαράσταση Παράσταση πολιτικής αγωγής των νομικών προσώπων Συνέπειες της κακής εκπροσώπησης Κεφάλαιο Γ: Η νομιμότητα της παράστασης πολιτικής αγωγής 10. Ο έλεγχος της νομιμότητας της παράστασης πολιτικής αγωγής: Προϋποθέσεις και κυρώσεις Πολιτική αγωγή στην προδικασία Πολιτική αγωγή στο ακροατήριο. Απόλυτη ακυρότητα (άρ. 171 αριθμ. 2 ΚΠΔ) Πότε υπάρχει παράνομη παράσταση πολιτικής αγωγής Πότε ελέγχεται η νομιμότητα της παράστασης πολιτικής αγωγής Επιδίκαση των πολιτικών απαιτήσεων κ.λπ Κεφάλαιο Δ: Λόγοι που παρακωλύουν την παράσταση πολιτικής αγωγής 11. Λόγοι κατάλυσης του δικαιώματος παράστασης πολιτικής αγωγής Απόσβεση της αστικής απαίτησης λόγω εξοφλήσεως Απόσβεση της αστικής απαίτησης λόγω παραγραφής Αναστολή της ποινικής παραγραφής (άρ. 113 ΠΚ) Διακοπή της αστικής παραγραφής (άρ. 261 ΑΚ) Παράσταση πολιτικής αγωγής προς υποστήριξη της κατηγο- IX

4 ρίας (άρ. 64 ΚΠΔ) με αστική απαίτηση παραγεγραμμένη (άρ. 937 ΑΚ) Δικαστικός έλεγχος της συμπλήρωσης της παραγραφής της αστικής απαίτησης Κώλυμα παράστασης πολιτικής αγωγής λόγω προηγούμενης απόφασης πολιτικού δικαστηρίου (άρ. 66 ΚΠΔ) Συμμετοχή του παθόντος στην εγκληματική πράξη Περιπτώσεις αναγκαίας συμμετοχής Συμπέρασμα Αλληλεπίδραση ποινικής και αστικής δίκης (άρ ΚΠΔ) Γενικά Εφαρμογή του άρ. 65 ΚΠΔ Εφαρμογή του άρ. 66 ΚΠΔ Προϋποθέσεις Αποδυνάμωση του άρ. 66 ΚΠΔ: Η διατύπωση επιφύλαξης Συνέπειες της παραβίασης του άρ. 66 ΚΠΔ: Απόλυτη ακυρότητα και τρόπος διαπίστωσής της Εφαρμογή του άρ. 67 ΚΠΔ X ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ Δικαιώματα του πολιτικώς ενάγοντος στην ποινική δίκη 13. Τα δικαιώματα του πολιτικώς ενάγοντος Δικαιώματα στην προδικασία Δικαιώματα στην κύρια διαδικασία ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ Ένδικα Μέσα του πολιτικώς ενάγοντος 14. Τα ένδικα μέσα Ένδικα μέσα κατ αποφάσεων γενικά Πότε συντρέχει απόρριψη της πολιτικής αγωγής επειδή δεν στηρίζεται στον νόμο Έφεση κατά καταδικαστικής αποφάσεως Έφεση κατ αθωωτικής αποφάσεως Αναίρεση κατά καταδικαστικής αποφάσεως

5 14.6. Αναίρεση κατ αθωωτικής αποφάσεως Ένδικα μέσα κατ αποφάσεων που παύουν οριστικά ή κηρύσσουν απαράδεκτη την ποινική δίωξη Παράσταση του πολιτικώς ενάγοντος στο Εφετείο και τον Άρειο Πάγο Γενικά στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο Παράσταση πολιτικής αγωγής επί εφέσεως του Εισαγγελέως κατ αθωωτικής αποφάσεως Παράσταση στον Άρειο Πάγο Συνέπειες αποδοχής ενδίκου μέσου του πολιτικώς ενάγοντος Μη επιτρεπτή αίτηση επανάληψης διαδικασίας του πολιτικώς ενάγοντος ΕΠΙΜΕΤΡΟ 15. Η πολιτική αγωγή στην σύγχρονη πραγματικότητα: αστική αγωγή, ιδιωτική κατηγορία ή και τα δύο αλληλοσυμπληρούμενα; Γενικά Παράσταση πολιτικής αγωγής προς υποστήριξη της κατηγορίας: νομοθετικές και νομολογιακές εφαρμογές στο πλαίσιο του ΚΠΔ Παράσταση πολιτικής αγωγής φορέων που έχουν ως σκοπό την προστασία συλλογικών συμφερόντων κ.λπ Εκτίμηση των δεδομένων και κατάληξη Βιβλιογραφία Λημματικό ευρετήριο XI