ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 : ΑΕΠ ΑΝΕΡΓΙΑ - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ

Transcript

1 63 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 : ΑΕΠ ΑΝΕΡΓΙΑ - ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ 5.1 Το περιφερειακό ΑΕΠ Στα τελευταία 25 χρόνια, η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη παρουσίασε µια σηµαντική πορεία ανάπτυξης και σύγκλισης. Τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν συνεχή άνοδο του ΑΕΠ και της απασχόλησης στους τοµείς της µεταποίησης, των κατασκευών, του εµπορίου, των µεταφορών, των τραπεζών και άλλων υπηρεσιών. Το ΑΕΠ της περιφέρειας από 64,5% του µ.ο. της χώρας το 1970, αυξήθηκε στο 123,1% το 1996, ενώ η περιφέρεια αναπτύχθηκε ταχύτερα από κάθε άλλη περιφέρεια της Ελλάδος (βλ. Πίνακα 5.1). Η διαδροµή αυτή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις λιγότερο αναπτυγµένες περιφέρειες της Ευρώπης, και ιδιαίτερα για όσες ανήκουν στον Στόχο 1. είχνει ότι η γεφύρωση του αναπτυξιακού χάσµατος ανάµεσα στις αναπτυγµένες και λιγότερο αναπτυγµένες περιφέρειες της ΕΕ είναι εφικτή, σε σχετικά σύντοµο χρονικό διάστηµα. είχνει επίσης µια στρατηγική ανάπτυξης, αλλά και τα προβλήµατα και τις αδυναµίες αυτής της πορείας. Η διάρθρωση του περιφερειακού ΑΕΠ κατά νοµό παρουσιάζεται στους Πίνακες 5.2, 5.3 και Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΥ ΥΝΑΜΙΚΟΥ ΣΤΗΝ ΑΜΘ Στην µελέτη του παραγωγικού συστήµατος της ΑΜΘ µέχρι το 1991, αποτυπώνεται η αναπτυξιακή πορεία της περιφέρειας. Οι τάσεις που επικρατούν στην µεγάλη βιοµηχανία, 1 αποτελούν έναν δόκιµο δείκτη ευρωστίας, αφού είναι γνωστό ότι λειτουργούν ως leaders µέσα σε ένα παραγωγικό σύστηµα και έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στην τοπική οικονοµία. Αντίθετα, τα στατιστικά στοιχεία, κατά την πενταετία , αποκαλύπτουν την αποβιοµηχάνιση που υφίσταται η περιφέρεια τόσο σε αριθµό καταστηµάτων, όσο και σε απασχόληση. Η αρνητική πορεία αντιστρέφεται µόλις το 1995, όπου αρχίζει να υλοποιείται το πρώτο κύµα επενδυτικών σχεδίων και να αποδίδουν καρπούς οι αναπτυξιακοί νόµοι 1 Καταστήµατα µε περισσότερους των 20 απασχολούµενων

2 64 (βλ. Πίνακα 5.5). Το γεγονός πιστοποιείται και από τις νέες ιδρύσεις εταιρειών, οι οποίες αυξάνονται κατά 31% (=12 νέες βιοµηχανίες), στην χρονιά 1994/95 και κατά 56% (=28 νέες βιοµηχανίες), στην χρονιά 1995/96. Μέχρι το κρίσιµο 1995, η πορεία είναι φθίνουσα και οι µεγάλες βιοµηχανικές αποχωρούν ή περιορίζουν την δραστηριότητά τους. Πρέπει να σηµειώσουµε ότι αντίστοιχη φθίνουσα πορεία ακολουθεί το σύνολο της χώρας και µάλιστα πολύ πιο έντονα. Η απώλεια του 22,1% (=748 βιοµ. µονάδες) της µείζονος βιοµηχανίας στην χώρα, είναι πολλαπλάσιο του 8,7% (=15 βιοµ. µονάδες) της µείζονος βιοµηχανίας στην ΑΜΘ. Τα αντίστοιχα µεγέθη στην απασχόληση, τεκµηριώνουν απώλειες 18,0% (= απασχολούµενοι) και 14,5% (= 2.467απασχολούµενοι). Η αντίστοιχη έρευνα στους νοµούς της ΑΜΘ, αποκαλύπτει έντονες διαφοροποιήσεις. Ενώ στο νοµό Έβρου η απώλεια καταστηµάτων (-26,7%) ξεπερνά το αρνητικό ποσοστό της χώρας, στην ράµα παρουσιάζεται οριακή αύξηση καταστηµάτων της τάξεως του 3,1% (=1 νέα µονάδα) και στην Ξάνθη σηµαντική αύξηση (+19,4%) µε την λειτουργία 6 νέων µονάδων. Η εξέλιξη της απασχόλησης στους νοµούς κινείται σε ανάλογο πλαίσιο. Ο νοµός Καβάλας, πλήττεται εντονότερα, εµφανίζοντας απώλεια 29,2% των θέσεων εργασίας (=1.557), ακολουθεί ο νοµός Έβρου µε απώλεια του 15,2% (=363), οι νοµοί ράµας και Ξάνθης(-8,8% και -4,9% αντίστοιχα), ενώ ο νοµός Ροδόπης πρακτικά διατηρεί το σύνολο των θέσεων εργασίας (απώλειες 0,6% - 8 απασχολούµενοι). Το µόνο ενθαρρυντικό στοιχείο, αφορά την εξέλιξη των αµοιβών, κατά την προαναφερθείσα περίοδο, η οποία είναι εντονότερα αυξητική από αυτήν της χώρας (+41,9% έναντι +34,4%). Στο νοµό Ξάνθης, η αύξηση είναι διπλάσια του εθνικής. Η εξέλιξη αυτή είναι ενδεικτική των αλλαγών που συµβαίνουν στο εσωτερικό της βιοµηχανίας (αύξηση του ποσοστού των ειδικευµένων εργατών, εισαγωγή µηχανηµάτων νέας τεχνολογίας και αυτοµατισµών, περισσότερα διοικητικά στελέχη κ.ά.). Το χαµηλό ποσοστό της αύξησης στην Καβάλα συναρτάται µε την απώλεια σηµαντικού κοµµατιού της παραγωγικής της ισχύος. Στην ΑΜΘ σήµερα, εδρεύουν οι 35 από τις 500 πλέον κερδοφόρες ελληνικές επιχειρήσεις. Η Περιφέρεια διαθέτει πλούσιους φυσικούς πόρους, το 29,4% του εδάφους της είναι καλλιεργήσιµο, παράγει το 35% του τεχνικού ξύλου της χώρας, διαθέτει πλούσιο υδατικό δυναµικό, ορυκτό πλούτο, ζώνες γεωθερµικής ενέργειας και

3 65 εκτεταµένη παραθαλάσσια ζώνη. Ωστόσο, παρουσιάζει χαµηλό βαθµό αξιοποίησης των πόρων αυτών, κατά κύριο λόγο εξαιτίας της απόστασης της από τις µεγάλες αγορές λόγω των ελλείψεων στα δίκτυα υποδοµών, της ανεπάρκειας ειδικευµένου προσωπικού και στους τρεις τοµείς παραγωγής και της ελλιπούς κατάρτισης του ανθρώπινου δυναµικού. 5.3 ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΑΝΕΡΓΙΑ Σύµφωνα µε τα στοιχεία του ΟΑΕ, η ανεργία στην Περιφέρεια ΑΜΘ, αυξάνει από 9,2% το 1992 σε 14,6% το Στο σύνολο των ανέργων της Περιφέρειας το 51% αναζητά εργασία περισσότερο από 12 µήνες, ενώ το 46,27% έχασε την εργασία του τον τελευταίο χρόνο. Το 45% των ανέργων αποτελείται από εργατικό δυναµικό που αναζητά για πρώτη φορά εργασία και η µακροχρόνια ανεργία αφορά σε µεγαλύτερο βαθµό τις γυναίκες και τα άτοµα µέχρι 24 ετών. Επιπλέον οι τάσεις αυτές δε παρουσιάζουν κάποια συσχέτιση (ποσοτική) µε τις αναπτυξιακές παρεµβάσεις των ΚΠΣ είτε κατά τη διάρκεια των κατασκευών είτε κατά τη διάρκεια της λειτουργικής τους αξιοποίησης (βλ πίνακες 5.6, 5.7, 5.8, 5.9). 5.4 Ι ΙΩΤΙΚΕΣ ΕΠΕΝ ΥΣΕΙΣ Σηµαντική παράµετρος για την κατανόηση της εξέλιξης της δοµής ενός παραγωγικού συστήµατος, αποτελεί η µελέτη των ιδιωτικών επενδύσεων, πού προγραµµατίστηκαν και κυρίως, υλοποιήθηκαν σε αυτό. Η περιφέρεια της ΑΜΘ, αποτελεί µιά ιδιαίτερη περίπτωση καθώς αποτέλεσε τον προνοµιακό χώρο και εγκατάστασης νέων επιχειρήσεων κατά την τρέχουσα δεκαετία, ως αποτέλεσµα των αυξηµένων κινήτρων που προβλέπονταν από τους δύο τελευταίους αναπτυξιακούς νόµους (ν. 1262/82 και ν. 1892/90). Στον ίδιο χρόνο δηµιουργήθηκε ένα παράδοξο. Τα ευεργετικά αποτελέσµατα δε διαχύθηκαν ισόρροπα σε όλη την έκταση της ΑΜΘ, καθώς η προνοµιακή µεταχείριση που αφορούσε µόνο τους νοµούς της Θράκης, διαµόρφωσε δύο διαφορετικές ταχύτητες ανάπτυξης, γεγονός που υπέσκαψε τη συνοχή της και υπονόµευσε τις όποιες προσπάθειες έγιναν στην κατεύθυνση ενοποίησής της. Ο πρόσφατος αναπτυξιακός νόµος (ν. 2601/98), παρότι

4 66 προβλέπει µειωµένα κίνητρα για τους τρεις νοµούς της Θράκης δεν προβλέπεται να µειώσει την ελκυστικότητά της. Η υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων που υποβάλλονται δε βρίσκουν την άµεση υλοποίησή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο νόµος του 1990, άρχισε να αποδίδει για την περιφέρεια, µόλις την τελευταία τετραετία ( 95-98). Από τα εγκεκριµένα σχέδια δεν είχαν ολοκληρωθεί ούτε τα µισά (υλοποίηση του 40%, στοιχεία 1998). Συγκεκριµένα από τα 885 επενδυτικά σχέδια, συνολικού προϋπολογισµού 450 δισ δρχ. που υποβλήθηκαν, απορροφήθηκε το 40% των δεσµεύσεων (βλ. πίνακα 5.10). Οι επενδύσεις αυτές αντιπροσωπεύουν το 19,6% των υποβληθεισών στο σύνολο της χώρας και το 33,1% του συνολικού ύψους επενδύσεων. Το µέσο κεφάλαιο ανά επένδυση φτάνει τα 507,4 εκατ. δρχ. που είναι το ανώτερο όλων των περιφερειών και υπερβαίνει το 68,9% του µέσου όρου της χώρας. Η ελκυστικότητα της ΑΜΘ, αποδεικνύεται τόσο από το ύψος των επιχορηγήσεων που φτάνει το 42,6% του συνόλου της χώρας, που αναλύεται σε 286,2 εκατ. δρχ/ επένδυση, ποσό υπερδιπλάσιο (+117,8%) του µ.ο. της χώρας (131,4 εκατ. δρχ/ επένδυση), όσο και από το ποσοστό απορρόφησης των επιχορηγήσεων (47,6%) που υπερβαίνει το αντίστοιχο ποσοστό επιχορήγησης. Πράγµατι, οι εκταµιεύσεις των επιχορηγήσεων στην ΑΜΘ, φτάνουν το 39,1%, ενώ το αντίστοιχο µέγεθος στη χώρα πλησιάζει το 35%. Από τις 885 επενδύσεις που εντάχθηκαν στον αναπτυξιακό νόµο, οι 508 εντοπίζονται στην Θράκη. Η διασπορά τους στους τρεις νοµούς είναι περίπου αρµονική σε ότι αφορά τον αριθµό των εγκρίσεων (µε το νοµό Έβρου να υπερέχει ελαφρά) και το ύψος των επενδύσεων (βλ. πίνακα 5.11). Σηµαντική διαφοροποίηση παρατηρείται στο ύψος των επιχορηγήσεων µε το νοµό Έβρου να λαµβάνει το 41,1% των επιχορηγήσεων της Θράκης και το νοµό Ξάνθης να λαµβάνει το 35,7%, σε αντίθεση µε το νοµό Ροδόπης που λαµβάνει µόλις το 23,2% των επιχορηγήσεων της Θράκης. Η σχετική πορεία υλοποίησης καταδεικνύει την Ξάνθη να έχει ολοκληρώσει στην περίοδο , το 37,8% των επενδυτικών σχεδίων και να ακολουθούν σε κάποια απόσταση οι νοµοί Έβρου και Ξάνθης (31,5% και 30,8%). Σε ότι αφορά τις ενάρξεις των επενδυτικών σχεδίων, ο νοµός Έβρου κινείται µε διαφορά ταχύτερα καθώς έχει αρχίσει η υλοποίηση του 63,6% των επενδυτικών σχεδίων και ακολουθούν οι νοµοί Ροδόπης και Ξάνθης (22,2% και 14,2%)

5 67 Στο διάγραµµα 5.1, απεικονίζεται η επενδυτική ένδεια των νοµών ράµας και Καβάλας. 5.5 Η ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΥ ΙΣΤΟΥ Παράλληλα µε τη µελέτη των ιδιωτικών επενδύσεων, µιά εσωτερική παράµετρος που αξίζει να διερευνήσουµε είναι η ικανότητα της ΑΜΘ, να προσελκύει νέες εταιρίες. Πρόκειται για µιά ποιοτική παράµετρο, που ανανεώνει και διαφοροποιεί το παραγωγικό σύστηµα τόσο της περιφέρειας όσο και της χώρας. Η ταχύτητα µε την οποία προχωρά η συγκέντρωση των επιχειρήσεων στην ΑΜΘ, φαίνεται ξεκάθαρα από την εξέταση των στοιχείων από χρόνο σε χρόνο. Σύµφωνα µε τις δηµοσιεύσεις επιχειρήσεων στο ΦΕΚ, το 1996 ιδρύθηκαν 149 νέες εταιρίες στην ΑΜΘ, αριθµός αυξηµένος κατά 36,7% σε σχέση µε το 1995 (109 εταιρίες). Η αντίστοιχη αύξηση κεφαλαίου ήταν 38,9%. Η µεταβολή 95/94, ήταν +15,9% στις νέες επιχειρήσεις και +24,7% στο ύψος των κεφαλαίων. Τη µεγαλύτερη αύξηση στον αριθµό των νέων εµφάνισε ο νοµός της Ξάνθης (78,9%), ενώ σε ότι αφορά το ύψος των κεφαλαίων ο νοµός Ροδόπης εµφάνισε µοναδική αύξηση του 618,1% (βλ. πίνακες 5.12, 5.13, 5.14, 5.15, 5.16, 5.17, 5.18).Τόσο ο αριθµός των καινούργιων, όσο και το ύψος των κεφαλαίων, καταδεικνύουν τον κυρίαρχο ρόλο της δευτερογενούς παραγωγής Επί συνόλου 528 νέων επιχειρήσεων στο διάστηµα , οι 243 (46%) ανήκουν στον δευτερογενή τοµέα, όπως επίσης και το 58,6% των κεφαλαίων. Στο νοµό Έβρου, το 1996 ιδρύθηκαν 50 επιχειρήσεις µε συνολικό κεφάλαιο 3,2 δις δρχ. που αποτελούν αύξηση κατά 56,2% και 176,9% αντίστοιχα, σε σχέση µε τα αποτελέσµατα του 1995 (32 νέες εταιρίες και κεφάλαιο 1,1 δις δρχ.) Ο µεγαλύτερος αριθµός ανήκει στο δευτερογενή τοµέα (34), ενώ µόλις 9 επιχειρήσεις αναφέρονται στον κλάδο παροχής υπηρεσιών, 5 στην εµπορία και 2 στον τουρισµό. Κατά την τελευταία πενταετία ( ), ιδρύθηκαν 142 επιχειρήσεις συνολικού κεφαλαίου 7,5 δις δρχ. εκ των οποίων οι 83 (58,4% των νέων ιδρύσεων) ανήκαν στον βιοµηχανικό τοµέα, που αποτελεί την µεγαλύτερη συγκέντρωση µονάδων και κεφαλαίων για τον τοµέα σε ολόκληρη την περιφέρεια. Επίσης, ο νοµός παρουσιάζει τις περισσότερες ιδρύσεις επιχειρήσεων (32), στον τοµέα των υπηρεσιών στην ΑΜΘ, έπεται όµως των κεφαλαίων του νοµού Ξάνθης

6 68 Ο νοµός Ροδόπης εµφανίζει µιά εντυπωσιακή αύξηση των κεφαλαίων τις χρονιές του 1994 και1996 όπου συγκεντρώνεται το 89,7% της πενταετίας, κατά την οποία ιδρύονται 60 νέες επιχειρήσεις. Ο τοµέας του τουρισµού είναι ουσιαστικά απών, µε τη βιοµηχανία να κερδίζει 33 νέες επιχειρήσεις (55%) και το 64,4% των κεφαλαίων, το εµπόριο και τις υπηρεσίες να µοιράζονται τις νέες µονάδες (από 13), αλλά όχι και τα κεφάλαια, όπου οι υπηρεσίες λαµβάνουν το 33,1% των κεφαλαίων στην πενταετία. Οι περισσότερες από τις νέες ιδρύσεις πραγµατοποιούνται το 1996 (20 επιχειρήσεις και 44,5% των κεφαλαίων) Στο νοµό Ξάνθης, ιδρύονται 113 νέες επιχειρήσεις µε συνολικό ύψος κεφαλαίων 5,4 δις δρχ. Ο δευτερογενής τοµέας κερδίζει 55 νέες επιχειρήσεις (48,6 %), αλλά έπεται του τοµέα των υπηρεσιών σε κεφάλαια (34,8%και 48,2 % αντίστοιχα). Να σηµειωθεί ότι ο νοµός εµφανίζει στον τοµέα των υπηρεσιών, τη µεγαλύτερη συγκέντρωση µονάδων και κεφαλαίων σε ολόκληρη την περιφέρεια. Ο τοµέας του εµπορίου παρουσιάζει 21 νέες ιδρύσεις και τη µικρότερη µάζα κεφαλαίων ( 5,5%). Οι περισσότερες από τις νέες ιδρύσεις πραγµατοποιούνται επίσης το 1996 (34 επιχειρήσεις), ενώ η χρονιά που συγκεντρώνει τα περισσότερα κεφάλαια είναι το 1995 (50,9%). Ο νοµός παρουσιάζει την µεγαλύτερη συγκέντρωση κεφαλαίων στον κλάδο του τουρισµού στην ΑΜΘ και τις περισσότερες µετά την Καβάλα, ιδρύσεις επιχειρήσεων (6 και 9 αντίστοιχα). Ο νοµός της Καβάλας, εµφανίζει τις περισσότερες ιδρύσεις επιχειρήσεων στην ΑΜΘ, τόσο συνολικά (146), όσο και στους κλάδους του τουρισµού (9) και του εµπορίου (62), ενώ στον τελευταίο εµφανίζει και τη µεγαλύτερη συγκέντρωση κεφαλαίων στην πενταετία Η καλύτερη χρονιά είναι το 1995 όπου ιδρύονται 35 επιχειρήσεις (23,9% επί της πενταετίας), ενώ στη διάρκεια της πενταετίας ο νοµός παρουσιάζει αρνητική διακύµανση µε τάσεις όµως εξισορρόπησης, που οφείλεται στη µείωση των νέων ιδρύσεων κατά τα έτη 93 και 94. Για το νοµό ράµας, η καλύτερη χρονιά είναι το 1995 όπου ιδρύονται 35 επιχειρήσεις, ενώ στην διάρκεια της πενταετίας ο νοµός παρουσιάζει σταθερή διακύµανση µεταξύ 11 και 18 νέων ιδρύσεων, αλλά αυξητική τάση σε ότι αφορά τα κεφάλαια. Στη διάρκεια της πενταετίας ο νοµός παρουσιάζει τη µικρότερη συγκέντρωση κεφαλαίων και εντυπωσιάζει µε την πλήρη απουσία νέων επιχειρήσεων στον τοµέα του τουρισµού.

7 69 Πίνακας 5.1 : Κατά Κεφαλή ΑΕΠ των Ελληνικών Περιφερειών (σταθερές τιµές 1970) Συµµετοχή στο ΑΕΠ της Ελλάδος Απόκλιση από το µέσο όρο του ΑΕΠ ΑΕΠ Θέση ως προς το κ.κ. ΑΕΠ Θέση ως προς τη σύγκλιση ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ-ΘΡΑΚΗ 4,0 6,7 64,5 123,1 2 1 ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ 15,1 16,2 94,1 94, ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ 2,5 3,2 80,0 114,2 3 3 ΗΠΕΙΡΟΣ 2,2 2,5 61,2 76, ΘΕΣΣΑΛΙΑ 5,7 6,4 76,1 90, ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑ Α 6,5 6,3 112,9 109, ΑΤΤΙΚΗ 41,4 34,5 128,7 100, ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ Α 5,8 5,4 79,8 78, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ 5,5 5,4 82,3 91,8 9 8 ΝΗΣΙΑ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ 1,5 1,3 64,5 72, ΝΗΣΙΑ ΝΟΤΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ 1,8 3,4 77,5 128,6 1 5 ΝΗΣΙΑ ΙΟΝΙΟΥ 1,5 1,8 72,6 94,7 8 2 ΚΡΗΤΗ 4,0 5,2 76,4 99,2 6 4 ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑ ΟΣ 100 % 100 % 100 % 100 % Πηγή: Επιλογή 1994 (*): Τα στοιχεία παρατίθενται µε κάθε επιφύλαξη, αφού οι επόµενες ετήσιες εκδόσεις του περιοδικού δεν τα επιβεβαιώνουν. Πίνακας 5.2 : Η διάρθρωση του περιφερειακού ΑΕΠ κατά νοµό για το 1997 Α ΓΕΝΗΣ Β ΓΕΝΗΣ Γ ΓΕΝΗΣ ΡΑΜΑ 27,8 28,4 43,8 ΚΑΒΑΛΑ 18,7 45,1 36,2 ΞΑΝΘΗ 30,3 34,0 35,7 ΡΟ ΟΠΗ 43,0 17,3 39,7 ΕΒΡΟΣ 35,9 23,9 40,2 ΑΜΘ 29,2 31,8 39,0 Πηγή: ΕΣΥΕ

8 70 Πίνακας 5.3 : Περιφερειακό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Αξίες σε εκατ.δρχ.- τιµές σταθερές 1970) 1991 (Αξίες σε εκατ.δρχ.- τιµές σταθερές 1970) Μεταβολή Περιφέρειες και Νοµοί ΑΕΠ Συνόλου Χώρας Ακατανέµητ α Ανατ. Μακεδονία & Θράκη Τοµείς ΣΥΝΟΛΟ Πρωτογε νής ευτερο γενής Τριτογενής Κλάδοι Γεωργία Κτην/φία άση-θήρα Αλιεία Ορυχεία Μεταποί ηση Επιχ/σεις Ηλεκ/σµού Φωταερίου & Ύδατος Κατασκε υές Μεταφορές και Επικοινωνίε ς Εµπόριο Τράπεζες Ασφάλειε ς Κτηµ/κές Επιχ/σεις Κατοικίες ηµόσια ιοίκηση Ασφάλεια ιάφορες Υγεία και υπηρεσίε Εκπαίδευση ς Ν. Έβρου Ν. Ροδόπης Ν. Ξάνθης Ν. ράµας Ν. Καβάλας ΑΕΠ Συνόλου Χώρας Ακατανέµητ α Ανατ. Μακεδονία & Θράκη Ν. Έβρου Ν. Ροδόπης Ν. Ξάνθης Ν. ράµας Ν. Καβάλας ΑΕΠ Συνόλου Χώρας 5,4% 5,5% 10,9% 30,3% 5,5% 42,1% 1,4% 53,7% 12,7% 37,7% 29,0% 76,3% 32,8% 18,9% 39,3% 10,3% Ακατανέµητ -8,8% α - 149,8% -12,1% ,8% ,1% - -

9 71 Ανατ. Μακεδονία 18,5% 7,9% 28,0% 17,4% 7,9% 194,5% 12,9% 50,0% -10,1% 24,9% 1,4% 112,7% 4,8% 52,3% 25,4% -4,8% & Θράκη Ν. Έβρου 11,0% 13,2% 5,1% 13,1% 13,2% -16,0% -31,7% 43,4% 55,3% 25,5% -3,5% 157,0% -26,3% 58,1% 34,8% -0,4% Ν. Ροδόπης 13,4% 20,1% 21,4% 5,6% 20,1% -33,3% 11,7% 59,3% 26,8% 28,2% -11,4% 110,6% -11,2% 45,2% -9,4% -14,5% Ν. Ξάνθης 12,8% -0,3% 16,4% 19,0% -0,3% -33,3% 18,6% 63,3% -2,0% 27,3% 4,6% 102,7% -9,5% 122,8% -2,8% 15,5% Ν. ράµας 21,6% 3,6% 28,2% 27,8% 3,6% 44,2% 12,3% 50,0% 62,5% 21,4% 2,0% 153,2% 35,4% 131,5% 42,7% -18,1% Ν. Καβάλας 27,1% -0,5% 43,1% 21,2% -0,5% 216,4% 42,5% 46,6% -51,9% 23,8% 11,6% 65,4% 39,7% 9,3% 58,0% -3,3% Πηγή : ΚΕΠΑ Πίνακας 5.4 : Περιφερειακό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ποσοστιαία κατανοµή) 1981 (Αξίες σε εκατ.δρχ.-τιµές σταθερές 1970) Περιφέρ ειες και Νοµοί ΑΕΠ Συνόλου Χώρας Ακατανέ µητα Τοµείς ΣΥΝΟΛΟ Πρωτογενής ευτε ρογεν ής Τριτογ ενής Κλάδοι Γεωργία Κτην/φία άσηθήρα Αλιεία Ορυχεία Μεταποίηση Επιχ/σεις Ηλεκ/σµού Φωταερίου & Ύδατος Κατασκε υές Μεταφορ ές και Επικοινω νίες Εµπόριο Τράπεζες Ασφάλειες Κτηµ/κές Επιχ/σεις Κατοικίες ηµόσια ιοίκηση Ασφάλεια Υγεία και ιάφορες Εκπαίδευσ υπηρεσίες η ,4% 27,9% 47,1% 12,4% 1,3% 18,6% 3,0% 5,1% 8,6% 10,5% 2,2% 8,3% 8,0% 3,7% 5,8% ,0% 2,3% ,0% ,3% - - ΑΜΘ ,4% 33,0% 41,6% 25,4% 3,7% 16,2% 2,0% 11,1% 7,5% 12,7% 1,6% 6,1% 4,3% 4,3% 5,1% Ν ,4% 26,5% 44,0% 29,4% 0,5% 14,5% 2,4% 9,0% 7,1% 14,2% 1,7% 7,6% 4,1% 3,9% 5,4% Έβρου Ν ,0% 18,0% 48,0% 34,0% 0,2% 9,6% 1,9% 6,3% 8,5% 13,8% 1,6% 6,7% 5,0% 6,6% 5,7% Ροδόπης Ν ,1% 37,4% 35,5% 27,1% 0,2% 28,4% 1,7% 7,1% 5,8% 10,7% 1,3% 6,0% 2,8% 5,0% 3,9% Ξάνθης

10 72 Ν ράµας 25,9% 29,3% 44,8% 25,9% 1,4% 18,9% 2,4% 6,6% 8,2% 14,9% 1,5% 6,8% 3,7% 4,3% 5,5% Ν Καβάλας 17,6% 44,2% 38,1% 17,6% 10,2% 13,7% 1,8% 18,6% 7,7% 10,9% 1,6% 4,5% 5,2% 3,2% 5,1% ΑΕΠ Συνόλου ,5% 29,3% 58,2% 12,5% 1,8% 17,9% 4,3% 5,4% 11,3% 12,9% 3,7% 10,5% 9,0% 4,9% 6,0% Χώρας Ακατανέ µητα ,5% 94,5% ,5% ,5% - - ΑΜΘ ,1% 35,7% 41,2% 23,1% 9,3% 15,4% 2,6% 8,4% 7,9% 10,9% 2,8% 5,4% 5,6% 4,5% 4,1% 1991 (Αξίες σε Ν. εκατ.δρχ.-τιµές Έβρου ,0% 25,1% 44,9% 30,0% 0,4% 8,9% 3,2% 12,6% 8,1% 12,3% 4,0% 5,0% 5,9% 4,8% 4,8% σταθερές 1970) Ν Ροδόπης 36,0% 19,3% 44,7% 36,0% 0,1% 9,5% 2,6% 7,0% 9,6% 10,8% 3,0% 5,3% 6,4% 5,3% 4,3% Ν. Ξάνθης ,0% 38,6% 37,4% 24,0% 0,1% 29,8% 2,5% 6,1% 6,6% 9,9% 2,3% 4,8% 5,5% 4,3% 4,0% Ν ράµας 22,0% 30,9% 47,1% 22,0% 1,7% 17,5% 2,9% 8,8% 8,1% 12,5% 3,2% 7,5% 6,9% 5,1% 3,7% Ν Καβάλας 13,8% 49,8% 36,4% 13,8% 25,4% 15,3% 2,1% 7,0% 7,5% 9,6% 2,1% 4,9% 4,5% 3,9% 3,9% Πηγή : ΚΕΠΑ

11 73 Πίνακας 5.5 : Βασικά οικονοµικά µεγέθη βιοµηχανίας Καταστήµατα µε απασχόληση 20 ατόµων και άνω. Νοµός ράµας Αµοιβές Ακαθάριστη Προστιθέµενη Έτος καταστηµά ΜΕΑ απασχολουµέ των νων Σύνολο ακαθάριστων επενδύσεων Νοµός Καβάλας Αµοιβές Ακαθάριστη Προστιθέµενη Έτος καταστηµά ΜΕΑ απασχολουµέ των νων Σύνολο ακαθάριστων επενδύσεων Νοµός Ξάνθης. Αµοιβές Ακαθάριστη Προστιθέµενη Έτος καταστηµά ΜΕΑ απασχολουµέ των νων Σύνολο ακαθάριστων επενδύσεων

12 74 Νοµός Ροδόπης Αµοιβές Ακαθάριστη Προστιθέµενη Έτος καταστηµά ΜΕΑ απασχολουµέ των νων Σύνολο ακαθάριστων επενδύσεων Νοµός Έβρου. Αµοιβές Ακαθάριστη Προστιθέµενη Έτος καταστηµά ΜΕΑ απασχολουµέ των νων Σύνολο ακαθάριστων επενδύσεων Περιφέρεια Α.Μ.Θ. Αµοιβές Ακαθάριστη Προστιθέµενη Έτος καταστηµά ΜΕΑ απασχολουµέ των νων Σύνολο ακαθάριστων επενδύσεων Αµοιβές Ακαθάριστη Προστιθέµενη Έτος καταστηµά ΜΕΑ απασχολουµέ των νων Σύνολο ακαθάριστων επενδύσεων Πηγή: ΕΣΥΕ

13 75 Πίνακας 5.6 : Εξέλιξη της απασχόλησης στο β τρίµηνο 1998 (σε χιλ.) ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΥΝΑΜΙΚΟ ΆΝΕΡΓΟΙ Πληθυσµός Απασχολούµενοι Σύνολο Σύνολο Επί του εργ. δυναµικού ΑΜΘ ,0 % Σύνολο χώρας ,8 % Πηγή: ΕΣΥΕ Πίνακας 5.7 : Γεωγραφική κατανοµή της ανεργίας (1998) ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΙ ΑΝΕΡΓΟΙ ΠΟΣΟΣΤΟ % Αν. Μακεδονία - Θράκη ,5 Κ. Μακεδονία ,6. Μακεδονία ,2 Ήπειρος ,2 Θεσσαλία ,4 Ιόνια νησιά ,2. Στερεά ,2 Α. Στερεά ,4 Αττική ,4 Πελοπόννησος ,3 Β. Αιγαίο ,7 Ν. Αιγαίο ,4 Κρήτη ,8 ΣΥΝΟΛΟ ,3 Πηγή: Εφηµερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ,

14 76 Πίνακας 5.8 : Το εργατικό δυναµικό και η ανεργία στο σύνολο της χώρας και τη Βόρεια Ελλάδα Περιοχή Β τρίµηνο 1998 Ελλάδα (σύνολο επικράτειας) Ανατολική Μακεδονία και Θράκη Εργατικό δυναµικό Απασχολούµενοι Άνεργοι Ανεργία (%) 10,0 10,3 10,3 10,8 Εργατικό δυναµικό Απασχολούµενοι Άνεργοι Ανεργία (%) 10,3 10,6 9,4 9,0 Εργατικό δυναµικό Κεντρική Μακεδονία Απασχολούµενοι Άνεργοι Ανεργία (%) 10,1 9,6 10,2 10,3 Εργατικό δυναµικό υτική Μακεδονία Απασχολούµενοι Άνεργοι Ανεργία (%) 15,2 17,2 14,5 11,4 Πηγές: (1) ΕΣΥΕ, Εφηµερίδα ΕΞΠΡΕΣ (2) ΕΣΥΕ, Εφηµερίδα Ελευθεροτυπία

15 77 Πίνακας 5.9 : ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΜΕΝΟΙ ΑΝΕΡΓΟΙ ΠΟΣΟΣΤΑ ΑΝΕΡΓΙΑΣ ΣΤΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΣΤΗ ΘΡΑΚΗ Περίοδος Άτοµα (%) Μεταβολή προηγ. Έτους Καταγρ. άνεργοι ως % εργατικού δυναµικού Άτοµα (%) Μεταβολή προηγ. Έτους Καταγρ. άνεργοι ως % εργατικού δυναµικού ,5 8, ,5 8, ,3 7, ,6 8, ,0 7, ,7 10, ,0 8, ,3 15, ,0 12, ,2 16, Ιαν (*) ,1 9, ,8 17, Ιαν (*) ,9 11, ,2 18, Ιαν (*) , , IV ,0 8, ,4 14, I ,1 11, ,6 19, II ,8 11, ,9 16, III ,7 13, ,5 16, IV ,5 12, ,5 13, I , , Νοεµβ ,2 8, ,8 13, εκ ,1 9, ,6 15, Ιαν ,7 11, ,7 18, Φεβ ,5 11, ,9 19, Μαρ ,3 11, ,9 19, Απρ ,4 10, ,0 17, Μάιος ,8 10, ,1 16, Ιούν ,1 11, ,2 16, Ιούλ ,6 12, ,6 17, Αύγ ,2 13, ,4 17, Σεπτ ,7 13, ,8 15, Οκτ ,4 12, ,4 13, Νοέµ ,0 12, ,6 13, εκ ,1 13, ,2 14, Ιαν , , Φεβ , , Μάρτ , , Απρ , ,1 - (*) ιαθέσιµη περίοδος τρέχοντος έτους προς αντίστοιχη περίοδο προηγούµενου έτους (µέσα επίπεδα) Πηγή: ΟΑΕ, δηµοσίευση: ελτίο Περιφερειακής Οικονοµικής Συγκυρίας Μακεδονίας-Θράκης, εκδ. Τράπεζα της Ελλάδος, Ιούλιος 1999

16

17 79 ΠΙΝΑΚΑΣ 5.10 : Πορεία υλοποίησης των έργων που εντάχθηκαν στον αναπτυξιακό νόµο µεταξύ Κεφάλαια Περιφέρεια ανά Εκταµιεύσεις/ Ύψος επενδύσεω % % επένδυση Επιχορήγηση % Εκταµιεύσεις % ύψος επενδύσεων ν (σε εκατ. επένδυσης δρχ.) ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ & ΘΡΑΚΗ ,6% ,1% 507, ,6% ,6% 22,0% ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡ. ΑΝΑΤ. 77 ΜΑΚΕ ΟΝΙΑΣ 1,7% ,8% 137, ,6% ,4% 8,2% ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ,2% ,6% 331, ,4% ,3% 13,1% ΑΤΤΙΚΗ 319 7,1% ,9% 422, ,2% ,0% 7,7% ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑ Α 278 6,1% ,7% 425, ,4% ,9% 12,1% ΘΕΣΣΑΛΙΑ 306 6,8% ,3% 369, ,0% ,0% 14,7% ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ Α 443 9,8% ,4% 196, ,4% ,9% 11,7% Ω ΕΚΑΝΗΣΑ 195 4,3% ,9% 270, ,9% ,0% 11,6% ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ 242 5,4% ,8% 215, ,4% ,4% 9,5% ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ 236 5,2% ,9% 166, ,2% ,7% 9,2% ΗΠΕΙΡΟΣ 214 4,7% ,9% 123, ,4% ,8% 6,3%

18 80 ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 213 4,7% ,7% 109, ,7% ,6% 14,3% ΙΟΝΙΟΙ ΝΗΣΟΙ 93 2,1% ,5% 219, ,9% ,0% 9,9% ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 62 1,4% ,7% 161, ,7% ,4% 8,2% ΚΡΗΤΗ 318 7,0% ,6% 25, ,1% ,0% 75,5% Σύνολο ,0 % ,0% 300, ,0 % ,0 % 15,3% Πηγή : ΕΣΥΕ

19 80 Πίνακας 5.11: Στοιχεία Θράκης για τον Ν. 1892/90 (µέχρι ) Υπαγωγές- Ολοκληρώσεις- Ενάρξεις, κατά νοµό και έτος, περίοδος Νοµός Έτος εγκρίσεων Ύψος παραγωγικής επένδυσης Ύψος επιχορήγησης ολ/σεων ενάρξεων εν ξεκίνησαν Έβρου Σύνολα Ξάνθης Σύνολα Ροδόπης Σύνολα: Γεν. Σύνολο: ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΕΡΙΟ ΟΥ Νοµός Ύψος Ύψος εν παραγωγικής εγκρίσεων επιχορήγησης ολ/σεων ενάρξεων ξεκίνησαν επένδυσης Έβρου

20 81 Ξάνθης Ροδόπης Γεν. Σύνολο: Πηγή: Περιφέρεια Α.Μ.Θ. ιάγραµµα 5.1 : Εκταµιεύσεις ιδιωτικών επενδύσεων στην ΑΜΘ ις ρχ % 168% 156% 128% 143% 106% 200% 175% 150% 125% 100% 75% / % 5 25% 0 Καβάλα ράµα Ξάνθη Ροδόπη Εβρος Σύνολο Νοµοί 0% Πίνακας 5.12 : Οι νεοϊδρυθείσες εταιρίες στην Επικράτεια, τη Μακεδονία και τη Θράκη Σηµ.:(*) Το κεφάλαιο είναι σε εκατοµµύρια δρχ. Έτος Επικράτεια Μακεδονία Θράκη * * * Σύνολο Πηγή : ICAP, ΕΞΠΡΕΣ Σεπτέµβριος 1998, Αφιέρωµα στη Βόρεια Ελλάδα

21 82 Πίνακας 5.13 : Οι νέες ιδρύσεις στον Νοµό Έβρου (σε χιλ. ρχ.) Έτος Βιοµηχανία Εµπόριο Υπηρεσίες Τουρισµός Σύνολο Σύνολο Πηγή: ICAP - Τµήµα Αναλύσεως ΦΕΚ, Εφηµερίδα ΕΞΠΡΕΣ - Ειδική έκδοση, Αφιέρωµα στη Βόρεια Ελλάδα Πίνακας 5.14 : Οι νέες ιδρύσεις στον Νοµό Ροδόπης (σε χιλ. ρχ.) Έτος Βιοµηχανία Εµπόριο Υπηρεσίες Τουρισµός Σύνολο Σύνολο Πηγή: ICAP - Τµήµα Αναλύσεως ΦΕΚ, Εφηµερίδα ΕΞΠΡΕΣ - Ειδική έκδοση, Αφιέρωµα στη Βόρεια Ελλάδα Πίνακας 5.15 : Οι νέες ιδρύσεις στον Νοµό Ξάνθης (σε χιλ. ρχ.) Έτος Βιοµηχανία Εµπόριο Υπηρεσίες Τουρισµός Σύνολο Σύνολο Πηγή: ICAP - Τµήµα Αναλύσεως ΦΕΚ, Εφηµερίδα ΕΞΠΡΕΣ - Ειδική έκδοση, Αφιέρωµα στη Βόρεια Ελλάδα

22 83 Πίνακας 5.16 : Οι νέες ιδρύσεις στον Νοµό Καβάλας (σε χιλ. ρχ.) Έτος Βιοµηχανία Εµπόριο Υπηρεσίες Τουρισµός Σύνολο Σύνολο Πηγή: ICAP - Τµήµα Αναλύσεως ΦΕΚ, Εφηµερίδα ΕΞΠΡΕΣ - Ειδική έκδοση, Αφιέρωµα στη Βόρεια Ελλάδα Πίνακας 5.17 : Οι νέες ιδρύσεις στον Νοµό ράµας (σε χιλ. ρχ.) Έτος Βιοµηχανία Εµπόριο Υπηρεσίες Τουρισµός Σύνολο Σύνολο Πηγή: ICAP - Τµήµα Αναλύσεως ΦΕΚ, Εφηµερίδα ΕΞΠΡΕΣ - Ειδική έκδοση, Αφιέρωµα στη Βόρεια Ελλάδα Πίνακας 5.18 : Οι νέες ιδρύσεις στην περιφέρεια Α.Μ.Θ. (σε χιλ. ρχ.) Έτος Βιοµηχανία Εµπόριο Υπηρεσίες Τουρισµός Σύνολο Σύνολο Πηγή: ICAP - Τµήµα Αναλύσεως ΦΕΚ, Εφηµερίδα ΕΞΠΡΕΣ - Ειδική έκδοση, Αφιέρωµα στη Βόρεια Ελλάδα, Σεπτέµβριος