«Εθνικά Προγράμματα ενεργειακά αποδοτικότερων κτιρίων»

Transcript

1 «Εθνικά Προγράμματα ενεργειακά αποδοτικότερων κτιρίων» Δημήτρης Τσαλέμης Προϊστάμενος Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας TEE - 30 Ιανουαρίου 2019

2 εθνική συνεισφορά ενεργειακής απόδοσης (κατανάλωση πρωτογενούς ή τελικής ενέργειας ή με την εξοικονόμηση πρωτογενούς ή τελικής ενέργειας, εκφραζόμενη σε απόλυτες τιμές κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας και τελικής ενέργειας το 2020 και το 2030) και σωρευτική ποσότητα εξοικονόμησης ενέργειας που θα πρέπει να επιτευχθεί κατά την περίοδο Στόχοι Ευρωπαϊκής Ένωσης ktoe 18,4 Mtoe 32% 32,5% 31-32% 7-7,3 Mtoe 18,1 Mtoe στόχος δεσμευτικού χαρακτήρα για το 2030 όσον αφορά την εκπομπή αερίων θερμοκηπίου στους τομείς εκτός ΣΕΔΕ (συστήματος εμπορίας εκπομπών) μερίδιο ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην ακαθάριστη κατανάλωση τελικής ενέργειας το 2030

3 Μέτρα Πολιτικής ΕΣΕΚ για την επίτευξη εθνικών στόχων ενεργειακής απόδοσης Βελτίωση ενεργειακής απόδοσης δημοσίων κτιρίων 2. Βελτίωση ενεργειακής απόδοσης ιδιωτικών κτιρίων 3. Προώθηση μηχανισμών αγοράς και ενεργειακών ελέγχων 4. Οριζόντια μέτρα βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης 5. Βελτίωση ενεργειακής απόδοσης βιομηχανικού τομέα 6. Βελτίωση ενεργειακής απόδοσης μεταφορών 7. Βελτίωση ενεργειακής απόδοσης υποδομών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου 8. Προώθηση παρεμβάσεων εκσυγχρονισμού υποδομών ύδρευσης/αποχέτευσης και άρδευσης

4 Κτιριακός τομέας στην Ελλάδα Συνολικός αριθμός κτιρίων: 4,1 εκατ. Περίπου 79% είναι κτίρια κατοικίας Σχολικά και εκπαιδευτικά κτίρια 1% Νοσοκομεία και κλινικές 0% Ξενοδοχεία 1% Γραφεία και καταστήματα 5% Άλλα 14% Κτίρια κατοικιών 79% Σύνολο = 85,7% (Δυναμικό ανακαίνισης)

5 Μακροπρόθεσμη στρατηγική ανακαίνισης κτιριακού αποθέματος 1/2 Άρθρο 6 του Ν. 4342/2015: Έκθεση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την κινητοποίηση επενδύσεων για την ανακαίνιση του κτιριακού αποθέματος που αποτελείται από κατοικίες και εμπορικά κτίρια, δημόσια και ιδιωτικά 1 η Έκθεση 2014, 2 η Έκθεση 2018 με στόχο 2030 ΕΣΕΚ: Ενεργειακή αναβάθμιση του 10% των Ελληνικών κατοικιών, εντός της δεκαετίας Άρθρο 2α της Οδηγίας 2018/844/ΕΕ: Έκθεση μακροπρόθεσμης στρατηγικής με στόχο το 2040 και 2050

6 Μακροπρόθεσμη στρατηγική ανακαίνισης κτιριακού αποθέματος 2/2 Α/Α ΔΡΑΣΕΙΣ 1 Εξασφάλιση πόρων για τη χρηματοδότηση ενεργειακών αναβαθμίσεων 2 Υλοποίηση προγραμμάτων επιδότησης των ενεργειακών αναβαθμίσεων σε νοικοκυριά, δημόσια κτίρια και κτίρια του τριτογενούς τομέα 3 Βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου στα Σχεδόν Μηδενικής Κατανάλωσης Κτίρια μέσω οικονομικά αποδοτικών ελάχιστων ενεργειακών απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης 4 5 Θέσπιση πολιτικών και μέτρων για την επιτάχυνση και τη διευκόλυνση της διείσδυσης ενεργειακά αποδοτικών πρακτικών και Σχεδόν Μηδενικής Κατανάλωσης Κτιρίων Ενθάρρυνση - μείωση φορολόγησης καταναλωτών - οικιακών χρηστών σε περίπτωση υιοθέτησης ενεργειακά αποδοτικών μεθόδων ή/και ανακαινίσεων 6 Καταγραφή των νοικοκυριών που εντάσσονται στην κατηγορία της ενεργειακής φτώχειας (Παρατηρητήριο Ενεργειακής Φτώχειας) 7 Υλοποίηση προγραμμάτων ανακαίνισης δημοσίων κτιρίων μέσω ESCOs 8 Προσαρμογή νομοθεσίας για την εφαρμογή ESCOS στο Δημόσιο 9 Θέσπιση κινήτρων για τους ενεργειακούς υπευθύνους των δημοσίων κτιρίων που εξοικονομούν ενέργεια και πόρους 10 Δημιουργία βάσεων δεδομένων για την καταγραφή και ενεργειακή αποτύπωση των δημοσίων κτιρίων 11 Θέσπιση κινήτρων για την ανακαίνιση οικοδομικών συγκροτημάτων 12 Αναβάθμιση δημοσίων κτιρίων και κτιρίων του τριτογενούς τομέα μέσω ESCOs και Συμπράξεων Δημοσίου Ιδιωτικού Τομέα 13 Εφαρμογή Συστημάτων Ενεργειακής Διαχείρισης σε δημόσια κτίρια και οργανισμούς

7 Πόροι για τον τομέα της ενέργειας κατά την Προγραμματική Περίοδο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη 80 εκ. Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία» 1,193 δις 13 Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα 392 εκ. Σύνολο (Δημόσια Δαπάνη): 1,7 δις Ηλεκτρισμός: 211 εκ. ΑΠΕ: 144,8 εκ. ΣΗΘΥΑ: 38,6 εκ. Φυσικό Αέριο: 210,50 εκ. Έξυπνοι Μετρητές: 59 εκ. Εξοικονόμηση Ενέργειας: 1,02 δις εκ των οποίων Κατοικίες: 600 εκ. Δημόσια κτίρια: 350 εκ. ΜΜΕ: 70 εκ.

8 Χρηματοδοτικά προγράμματα Κτίρια Οικιακού τομέα Εξοικονόμηση κατ οίκον: ΕΣΠΑ Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε την περίοδο , με συνολικό προϋπολογισμό 548 εκατ. ευρώ οδηγώντας στην ενεργειακή αναβάθμιση περίπου 51 χιλ. κτιρίων κατοικίας. Συμβάλλοντας σε εξοικονόμηση ενέργειας σωρευτικά 240 ktoe Εξοικονόμηση κατ οίκον ΙΙ: Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ με συνολικό προϋπολογισμό δημόσιας χρηματοδότησης 600 εκατ. ευρώ. Με προβλεπόμενη εξοικονόμηση ενέργειας σωρευτικά 131 ktoe Στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ , υλοποιήθηκε ένα επιπρόσθετο πρόγραμμα για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, το οποίο υποστήριζε την επιχορήγηση του κόστους της εσωτερικής εγκατάστασης φυσικού αερίου για την αντικατάσταση των υφιστάμενων συστημάτων θέρμανσης, συνολικού προϋπολογισμού 15 εκατ. ευρώ

9 Χρηματοδοτικά προγράμματα - Δημόσια και Δημοτικά κτίρια Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημόσιων και δημοτικών κτιρίων έχει υποστηριχθεί από διάφορα χρηματοδοτικά προγράμματα στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ και , όπως ενδεικτικά είναι τα προγράμματα «Εξοικονομώ» και «Εξοικονομώ ΙΙ». Στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ» συμμετείχαν συνολικά 59 πράξεις με συνολικό κόστος 23,3 εκατ.. Συμβάλλοντας σε εξοικονόμηση ενέργειας 2,25 ktoe το πρώτο έτος και σωρευτικά 11,25 ktoe. Στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ ΙΙ» συμμετείχαν συνολικά 14 πράξεις με συνολική δημόσια δαπάνη 2,7 εκατ., ενώ η μέση εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας ανήλθε σε 0,22 ktoe το πρώτο έτος και σωρευτικά 1,12 ktoe.

10 Εξοικονόμηση Κατ Οίκον ΙΙ Εικόνα για το Μείγμα των Παρεμβάσεων Υποβληθείσες αιτήσεις (οριστικοποιημένες) μέχρι 31/12/2018: Σύνολο Π/Υ παρεμβάσεων: 704 εκ. Σύνολο Υπαγωγών : Συνολικού Π/Υ επιλέξιμων Παρεμβάσεων: 637 εκατ. Ποσό Δημόσιας Δαπάνης: 438 εκατ. (375 εκατ. Άμεση Ενίσχυση, 63 εκατ. Ταμείο) Πλήθος παρεμβάσεων: Ποσοστό προϋπολογισμού ανά τύπο παρέμβασης 26% 5% 38% 1. Κουφώματα & Υαλοπίνακες 2. Θερμομόνωση 3. Συστήματα Θέρμανσης- Ψύξης 4 Συστήματα παροχής ΖΝΧ 31%

11 Τυποποίηση στα χρηματοδοτικά προγράμματα Διαχείριση Προγραμμάτων σύμφωνα με το Σύστημα διαχείριση και Ελέγχου του ΕΣΠΑ Όλες οι πράξεις που αφορούν την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων ακολουθούν τις διαδικασίες που ορίζονται στο Εγχειρίδιο του Συστήματος. Έγκριση Πράξεων Τυποποιημένες διαδικασίες, τυποποιημένα έντυπα και δείκτες Παρακολούθηση Τυποποιημένες διαδικασίες, τυποποιημένα έντυπα και δείκτες Αιτήσεις Πληρωμών Τυποποιημένες διαδικασίες και διαδρομές ελέγχου Ολοκλήρωση Τυποποιημένες διαδικασίες, τυποποιημένα έντυπα και δείκτες

12 Τυποποίηση στο Εξοικονόμηση κατ Οίκον Οδηγός εφαρμογής Προγράμματος Όροι και Προϋποθέσεις, Διαδικασίες υποβολής αιτήσεων, εγκρίσεων και ολοκλήρωσης ΣΤΑΘΕΡΑ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ Ενιαίο Πληροφοριακό Σύστημα Υποβολή, παρακολούθηση, ολοκλήρωση αιτήσεων Τυποποιημένη φόρμα υποβολής αίτησης, καταχώρησης παρεμβάσεων, ολοκλήρωσης έργων Τυποποιημένα Παραρτήματα για την υποβολή επιμέρους δικαιολογητικών (Πρόταση παρεμβάσεων, Υ.Δ., κλπ) Χρήση πιστοποιημένων δομών για επαλήθευση στοιχείων της αίτησης Taxisnet (εισοδηματικά κριτήρια, ιδιοκτησιακό καθεστώς, χρήση ακινήτου) Buildingcert (καταναλώσεις, ενεργειακή κατηγορία, τ.μ., πρόταση παρεμβάσεων, επίτευξη στόχου) Τυποποιημένη Αξιολόγηση σύμφωνα με τον Οδηγό Αξιολόγηση με σειρά προτεραιότητας Χρήση checklists από τους αξιολογητές Διαδρομή Ελέγχου Καταγραφή ιστορικού κινήσεων αίτησης Από τον ωφελούμενο, τον αξιολογητή, τον σύμβουλο έργου

13 Ενεργειακή αναβάθμιση 3% Άρθρο 7 του Ν. 4342/2015: Κάθε χρόνο πρέπει να αναβαθμίζεται ριζικά το 3% της επιφάνειας των κτιρίων άνω των 250τμ που είναι ιδιόκτητα και καταλαμβάνονται από την κεντρική δημόσια διοίκηση Κατάλογος 30 κτιρίων συνολικής επιφάνειας τμ Ενεργειακοί υπεύθυνοι ΥΑ Δ6/Β/4826/2008 (ΦΕΚ Β 1122): Για κάθε δημόσιο κτίριο είναι απαραίτητο να οριστεί ένας ενεργειακός υπεύθυνος, ο οποίος πρέπει να καταγράψει τα ενεργειακά χαρακτηριστικά του κτιρίου σε Φόρμα Ενεργειακής Καταγραφής, νε τηρεί αρχείο ή βάση δεδομένων για τις ενεργειακές καταναλώσεις και να συντάσσει ετήσια έκθεσης ενεργειακής καταγραφής και ελέγχου Σύντομα θα υπάρχει ηλεκτρονική πλατφόρμα

14 ΣΔΑΕ Άρθρο 7 του Ν. 4342/2015: Με ευθύνη των Περιφερειαρχών και των Δημάρχων εκπονείται σχέδιο ενεργειακής απόδοσης με στόχους και δράσεις Μορφότυπο σύνταξης Σχεδίων Δράσης ΕΕΥ (ESCOs) ΔΕΠΕΑ/Γ/οικ / (ΦΕΚ Β' 2672): Μητρώο και ηλεκτρονική πλατφόρμα Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ) Οι επιχειρήσεις του Μητρώου ΕΕΥ κατατάσσονται σε 2 κατηγορίες: - Κατηγορία Α: ΕΕΥ που παρέχουν Ενεργειακές Υπηρεσίες με ΣΕΑ - Κατηγορία Β: ΕΕΥ που παρέχουν Ενεργειακές Υπηρεσίες με απλή σύμβαση Πρότυπες ΣΕΑ: - εγγυημένης απόδοσης - διαμοιραζόμενου οφέλους

15 ΚΕΝΑΚ - ΠΕΑ Άρθρο του Ν. 4409/2016: «ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΥΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΕΣ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΣΜΟΥ» Μητρώο Ενεργειακών Επιθεωρητών Αρχείο Επιθεώρησης Κτιρίων Άρθρο του Ν. 4122/2013 ΚΕΝΑΚ-2017 Τυποποιημένη διαδικασία κατάταξης ενεργειακής απόδοσης κτιρίων

16 Ενεργειακοί Έλεγχοι 1/2 ΥΑ /2018 (ΦΕΚ Β 1927) Προσδιορισμός δυναμικού εξοικονόμησης ενέργειας μέσω ενεργειακών ελέγχων και συστημάτων διαχείρισης ενέργειας Ο Ενεργειακός Έλεγχος σκοπό έχει τη λεπτομερή ανάλυση και καταγραφή της υποδομής, του εξοπλισμού και των συστημάτων που διαθέτει μια επιχείρηση για τον εντοπισμό και προσδιορισμό αποτελεσματικών και οικονομικά βιώσιμων λύσεων εξοικονόμησης ενέργειας.

17 Ενεργειακοί Έλεγχοι 2/2 Πρότυπο EN Μητρώο Ενεργειακών Ελεγκτών Το Μητρώο Ενεργειακών Ελεγκτών περιλαμβάνει δύο μερίδες: τη Μερίδα Φυσικών Προσώπων τη Μερίδα Νομικών Προσώπων Αρχείο Ενεργειακών Ελέγχων Το πληροφοριακό σύστημα όπου: καταχωρίζονται οι εκθέσεις ενεργειακών ελέγχων περιλαμβάνει τις τυποποιημένες πληροφορίες των αποτελεσμάτων των εκθέσεων ενεργειακών ελέγχων Στο Πληροφοριακό Σύστημα αναρτώνται ενημερωμένοι κατάλογοι Ενεργειακών Ελεγκτών και νομικών προσώπων που είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο Ενεργειακών Ελεγκτών

18 Καθεστώτα Υποχρέωσης 1/3 Κανονισμός Λειτουργίας Καθεστώτος Υποχρέωσης Ενεργειακής Απόδοσης ΥΑ /2017 (ΦΕΚ Β 1242) Συνολική εξοικονόμηση ενέργειας στην τελική χρήση που πρέπει να επιτευχθεί από Υπόχρεα Μέρη κατά την περίοδο , η οποία ορίζεται σε 333 χιλιότονους ισοδύναμου πετρελαίου (ktoe) και προκύπτει από το άθροισμα των Νέων και των Διαρκών Ετήσιων Εξοικονομήσεων Ενέργειας. Βήματα: Καθορισμός Υπόχρεων Μερών και Κατανομή Ετήσιου Σωρευτικού Στόχου Μηχανισμός Ελέγχου και Επαλήθευσης Μηχανισμός Μέτρησης και Παρακολούθησης Εκκαθάριση έτους

19 Καθεστώτα Υποχρέωσης 2/3 Καθορισμός Υπόχρεων Μερών και Κατανομή Ετήσιου Σωρευτικού Στόχου Λαμβάνονται υπόψη οι διακινηθείσες ποσότητες πώλησης βάσει των επίσημων στατιστικών στοιχείων φ.α., πετρελαιοειδών και ηλεκτρικής ενέργειας Μηχανισμός Ελέγχου και Επαλήθευσης Βήματα για τον αποτελεσματικό έλεγχο και στην αξιόπιστη επαλήθευση της πραγματικής εφαρμογής των μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης: Διενέργεια προκαταρτικών ελέγχων Προσδιορισμός από τον Διαχειριστή του δείγματος στο οποίο θα εφαρμοστούν εκτενέστερες διαδικασίες ελέγχου και επαλήθευσης Για το επιλεγμένο δείγμα ο Διαχειριστής διενεργεί ενδελεχείς ελέγχους για κάθε μέτρο βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης ξεχωριστά

20 Καθεστώτα Υποχρέωσης 3/3 Μηχανισμός Μέτρησης και Παρακολούθησης Ο Μηχανισμός Μέτρησης και Παρακολούθησης αποσκοπεί στην αποτελεσματική μέτρηση και παρακολούθηση των υλοποιηθέντων μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης. Ο Μηχανισμός επικουρείται από: Πληροφοριακό Σύστημα Μέτρησης και Παρακολούθησης, το οποίο λειτουργεί και συντηρεί ο Διαχειριστής Την ανάπτυξη, επικαιροποίηση και δημοσιοποίηση των τύπων υπολογισμού της εξοικονομηθείσας ενέργειας με τη μεθοδολογία «από τη βάση στην κορυφή». Η μέτρηση της εξοικονομηθείσας ενέργειας από τα επιλέξιμα μέτρα βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης γίνεται αποκλειστικά από 26 τύπους υπολογισμού «από τη βάση στην κορυφή» που έχουν αναπτυχθεί από τον Διαχειριστή

21 EΥΧΑΡΙΣΤΩ