ΣΤΕ 1668/2018 [ΝΟΜΙΜΟΣ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΑΙΓΙΑΛΟΥ ΠΑΡΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟΥ ΑΙΓΙΑΛΟΥ ΣΤΟΝ ΛΑΓΑΝΑ ΖΑΚΥΝΘΟΥ]

Transcript

1 ΣΤΕ 1668/2018 [ΝΟΜΙΜΟΣ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΑΙΓΙΑΛΟΥ ΠΑΡΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΟΥ ΑΙΓΙΑΛΟΥ ΣΤΟΝ ΛΑΓΑΝΑ ΖΑΚΥΝΘΟΥ] Περίληψη -Η πρόσκληση προς τα τακτικά μέλη της Επιτροπής είναι νόμιμη καίτοι δεν απευθύνεται ονομαστικώς και προς τα αναπληρωματικά μέλη αυτών, διότι αυτονοήτως, αλλά και σύμφωνα με τον γενικό κανόνα, τα μέλη των συλλογικών οργάνων που ορίζονται σ αυτά λόγω της ιδιότητάς τους ως προϊσταμένων υπηρεσιακών μονάδων νομίμως αναπληρώνονται, σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος, από τους αναπληρωτές τους στην κύρια θέση τους σύμφωνα με τις οργανικές διατάξεις κάθε υπηρεσίας. Εν όψει τούτων, η απουσία από την κρίσιμη συνεδρίαση του προϊσταμένου της πολεοδομικής υπηρεσίας Ζακύνθου ή του αναπληρωτή του, ανεξαρτήτως της τυχόν πειθαρχικής ευθύνης των εν λόγω υπαλλήλων, εν όψει και της επανειλημμένης, απουσίας τους κατά το παρελθόν, δεν καθιστά μη νόμιμη τη σύνθεση της Επιτροπής. Επομένως οι λόγοι ακυρώσεως με τους οποίους προβάλλεται ότι κατά τη συνεδρίαση της 12, η Επιτροπή καθορισμού δεν είχε νόμιμη σύνθεση διότι απούσιαζε ο προϊστάμενος της Πολεοδομίας Ζακύνθου και ο νόμιμος αναπληρωτής του, και m αυτοί δεν προκύπτει ότι προσκλήθηκαν νομίμους, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. -Σε περίπτωση χαράξεως το πρώτον αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού, τυχόν υφιστάμενα σχέδια πόλεως, τα οποία είχαν εγκριθεί χωρίς τη χάραξη τέτοιων γραμμών, δεσμεύουν την Επιτροπή μόνο ως προς τον καθορισμό της παραλίας, η οποία, κατά ρητή πρόβλεψη του νόμου, δεν μπορεί να υπερβαίνει την εγκεκριμένη γραμμή δόμησης ενώ δεν δεσμεύουν την Επιτροπή ως προς τον καθορισμό αιγιαλού και παλαιού αιγιαλού. Τούτο διότι ο αιγιαλός, όπως και ο παλαιός αιγιαλός, είναι φυσικό φαινόμενο το οποίο δεν δημιουργείται με πράξη της Πολιτείας, όπως η παραλία, αλλά διαπιστώνεται και καθορίζεται εγκύρως με τη διαδικασία και τα όργανα που ορίζει ο νόμος. Δεν αποκλείεται πάντως από τις διατάξεις αυτές να συνεκτιμηθούν, για τον καθορισμό αιγιαλού και παλαιού αιγιαλού, και προϋφιστάμενα σχέδια πόλεως, εφ όσον όμως από συγκεκριμένα στοιχεία, όπως λ.χ, έκθεση καθορισμού της αρμόδιας επιτροπής, γνωμοδοτήσεις του Γ.Ε.Ν. κ.τ.ο., προκύπτει ότι κατά την έγκριση των εν λόγω σχεδίων ελήφθη υπ όψη η ύπαρξη αιγιαλού και παλαιού αιγιαλού. Τα αυτά ισχύουν, για την ταυτότητα του λόγου, και ως προς τις πράξεις εφαρμογής παρόμοιων σχεδίων. Από την από έκθεση καθορισμού συνάγεται ότι η Επιτροπή έλαβε μεν υπ όψη ότι στον οικισμό Λαγανά υφίσταται σχέδιο πόλεως, το οποίο έχει εφαρμοσθεί, πλην θεώρησε ότι δεν δεσμεύεται από τις σχετικές ρυθμίσεις διότι αυτές θεσπίσθηκαν πριν την ολοκλήρωση της χάραξης των οριογραμμών αιγιαλού και παραλίας. Η κρίση αυτή είναι νόμιμη, δεδομένου ότι δεν 1 / 29

2 προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, ούτε άλλωστε προβάλλεται, ότι κατά την έγκριση των * πράξεων ελήφθη υπ όψη η ύπαρξη αιγιαλού ή παλαιού αιγιαλού, δεδομένου μάλιστα ότι η σχετική διαδικασία ήταν εκκρεμής από μακρού και είχε διαπιστωθεί επανειλημμένως η ανάγκη άμεσης χαράξεως αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού στην περιοχή Λαγανά. Τούτο δε ανεξαρτήτως του ζητήματος της νομιμότητας της πολεοδομικής μελέτης η οποία, όπως και η προηγηθείσα οριοθέτηση του οικισμού, ως αφορώσες σε οικισμό παραλιακό, τουριστικό και εντός προστατευόμενης περιοχής, αναρμοδίως έχουν εγκριθεί με νομαρχιακή απόφαση και όχι, όπως επιβάλλει το Σύνταγμα. Επομένως όλοι οι λόγοι με τους οποίους προβάλλονται τα αντίθετα είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. -Περίπτωση εξαιρέσεως οικιών ή κτισμάτων συντρέχει μόνο επί καθορισμού το πρώτον οριογραμμής αιγιαλού, και υπό την προϋπόθεση α) ότι πριν τη χάραξη υπήρξε διάβρωση του εδάφους, δηλαδή προώθηση της θάλασσας εντός της ξηράς, και β) ότι τα κτίσματα είχαν ανεγερθεί πριν τη διάβρωση, εκτός του τμήματος της ξηράς που κατακλυζόταν τότε από το μέγιστο χειμέριο κύμα. Συνεπώς δεν προβλέπεται εξαίρεση οικιών και κτισμάτων από τη χάραξη παλαιού αιγιαλού, δεδομένου ότι οι εφαρμοστέες επί καθορισμού παλαιού αιγιαλού διατάξεις δεν περιέχουν αντίστοιχη ρύθμιση. Δεν αποκλείεται πάντως η λήψη υπ όψη υφισταμένων κτισμάτων εφ όσον από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι κατά την έκδοση της σχετικής οικοδομικής άδειας η πολεοδομική αρχή εξέφερε αιτιολογημένη παρεμπίπτουσα κρίση ότι τα κτίσματα ανεγείρονται σε χώρο που δεν αποτελεί αιγιαλό ή παλαιό αιγιαλό. Εν όψει τούτων, ο λόγος με τον οποίο προβάλλεται ότι έπρεπε να εξαιρεθούν τα κτίσματα του ξενοδοχείου της αιτούσας διότι αυτά έχουν ανεγερθεί με «νόμιμη οικοδομική άδεια», ανεξαρτήτως αν είναι ακριβής κατά την πραγματική του βάση, αφού η εν λόγω οικοδομική άδεια αφορά ορισμένα μόνο από τα υφιστάμενα κτίρια. Είναι απορριπτέος ως αβάσιμος διότι δεν προκύπτει ότι κατά την έκδοση της εν λόγω οικοδομικής άδειας η πολεοδομική υπηρεσία ερεύνησε παρεμπιπτόντως την ύπαρξη παλαιού αιγιαλού στην περιοχή, παρά το ότι είχαν προηγηθεί η από έκθεση καθορισμού ορίων αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού της αρμόδιας Επιτροπής, στην οποία μετείχε ως μέλος η προϊστάμενη της Πολεοδομίας της Ν. Ζακύνθου. Η έλλειψη αυτή δεν αναπληρώνεται από το πρόχειρο σκαρίφημα επί του στελέχους της οικοδομικής άδειας, στο οποίο σημειώνεται απλώς η απόσταση ενός από τα τότε υφιστάμενα κτίρια από τη «θάλασσα», ενώ ο χώρος μεταξύ της «θάλασσας» και του ορίου του ακινήτου της αιτούσας χαρακτηρίζεται αορίστως ως «παραλία». Πρόεδρος: Αγγ. Θεοφιλοπούλου Εισηγητής: Θ. Αραβάνης Βασικές Σκέψεις 2. Επειδή, με την αίτηση αυτή, η οποία εισάγεται λόγω σπουδαιότητας στην επταμελή 2 / 29

3 σύνθεση του Τμήματος, ζητείται η ακύρωση: 1) της αποφάσεως / του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου με τίτλο «Καθορισμός οριογραμμών Αιγιαλού - Παραλίας και παλαιού αιγιαλού στην περιοχή «Οικισμός Λαγανά» της Δημοτικής Κοινότητας Παντοκράτορα και Δημοτικής Κοινότητας Λιθακιάς του Δήμου Λαγανά Ν. Ζακύνθου» (Δ 94/ ), και 2) της προηγηθείσας από εκθέσεως της Επιτροπής καθορισμού ορίων Αιγιαλού, Παραλίας και Παλαιού Αιγιαλού, καθ ο μέρος με τις πράξεις αυτές καθορίσθηκε παλαιός αιγιαλός εντός της ιδιοκτησίας της αιτούσας εταιρείας. 3. Επειδή, η έκθεση της Επιτροπής καθορισμού αιγιαλού και παραλίας προσβάλλεται απαραδέκτως διότι στερείται εκτελεστού χαρακτήρα ως υποκείμενη κατ άρθρο 5 παρ. 5 του ν. 2971/2001 σε κύρωση (ΣΕ 3398/2014, 4598/2011 κ.ά.). 4. Επειδή η αιτούσα εταιρεία, φερόμενη ως ιδιοκτήτρια ακινήτου εντός του οικισμού Λαγανά, τμήμα του οποίου, κατά τους ισχυρισμούς της, καταλαμβάνεται από τον καθορισθέντα παλαιό αιγιαλό, με έννομο συμφέρον ασκεί την υπό κρίση αίτηση (ΣΕ 3998/2014, 3094/2014). 5. Επειδή, η αίτηση ασκείται εμπροθέσμως (δημοσίευση προσβαλλομένης στην ΕτΚ στις , κατάθεση της αιτήσεως στις , ήτοι εντός των θερινών δικαστικών διακοπών). 6. Επειδή, σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγρ. 1 και 2 του α.ν. 2344/1940 «περί αιγιαλού και παραλίας» (Α 154), όπως η παρ. 2 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 20 παρ. 1 του ν. 719/1977 (Α 301), ο καθορισμός της οριογραμμής του αιγιαλού γίνεται από την οριζόμενη στην διάταξη αυτή επιτροπή (ήδη την Επιτροπή του άρθρου 100 του π.δ. 284/1988, Α 128), επί τοπογραφικού και υψομετρικού διαγράμματος με την χάραξη ερυθράς γραμμής, η σχετική δε έκθεση της Επιτροπής με το διάγραμμα κυρώνονται κατά τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 3 του αν. νόμου. Περαιτέρω, η παρ. 3 του άρθρου 2 του ως άνω α.ν. ορίζει ότι «3. Εις περίπτωσιν καθ ην ένεκα προσχώσεων ή άλλων αιτίων είναι εμφανές, ότι, καθ ον χρόνον ενεργείται ο καθορισμός, ο αιγιαλός είναι διάφορος του εις το παρελθόν τοιούτου, εκ μαρτυρικών δε καταθέσεων μαρτύρων εξεταζομένων ενόρκως υπό της Επιτροπής ή εκ διαφόρων άλλων ενδείξεων δύναται να καθορισθή η παλαιά θέσις του αιγιαλού, η υφισταμένη μέχρι μεν του έτους 1884, εάν υφίστανται κατοχαί ιδιωτών, και πρότερον δε, εάν δεν υφίστανται τοιαύται, η Επιτροπή προβαίνει εις τον καθορισμόν του παλαιού αιγιαλού χαρασσομένης επί του διαγράμματος κυανής γραμμής». Εξ άλλου, στο άρθρο 5 παρ. 1 και 2 του ίδιου α.ν. ορίζονται οι προϋποθέσεις καθορισμού παραλίας, στο δε άρθρο 6 ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι η οριογραμμή της παραλίας καθορίζεται από την ως άνω Επιτροπή (παρ. 1), η έκθεση της οποίας επικυρώνεται, μετά από σύμφωνη γνωμοδότηση του Γ.Ε.Ν., με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, η οποία δημοσιεύεται μαζί με το σχετικό διάγραμμα στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως (παράγρ. 2, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 13 του ν. 1078/80, Α' 238). 7. Επειδή, ο α.ν. 2344/1940 αντικαταστάθηκε από τον ν. 2971/2001 «Αιγιαλός, παραλία και άλλες διατάξεις» (Α 285), ο οποίος ορίζει μεταξύ άλλων τα εξής: «Άρθρο 1. Ορισμοί 1. Αιγιαλός είναι η ζώνη της ξηράς, 3 / 29

4 που βρέχεται από τη θάλασσα από τις μεγαλύτερες και συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων της. 2. Παραλία είναι η ζώνη ξηράς που προστίθεται στον αιγιαλό, καθορίζεται δε σε πλάτος μέχρι και πενήντα (50) μέτρα από την οριογραμμή του αιγιαλού, προς εξυπηρέτηση της επικοινωνίας της ξηράς με τη θάλασσα και αντίστροφα. 3. Παλαιός αιγιαλός είναι η ζώνη της ξηράς, που προέκυψε από τη μετακίνηση της ακτογραμμής προς τη θάλασσα, οφείλεται σε φυσικές προσχώσεις ή τεχνικά έργα και προσδιορίζεται από τη νέα γραμμή αιγιαλού και το όριο του παλαιότερα υφιστάμενου αιγιαλού... Άρθρο 2. Κυριότητα αιγιαλού, παραλίας... και χρησιμότητα αυτών 1. Ο αιγιαλός, η παραλία... είναι πράγματα κοινόχρηστα και ανήκουν κατά κυριότητα στο Δημόσιο, το οποίο τα προστατεύει και τα διαχειρίζεται. 2. Η προστασία του οικοσυστήματος των ζωνών αυτών είναι ευθύνη του Κράτους. 3. Ο κύριος προορισμός των ζωνών αυτών είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση προς αυτές. Κατ εξαίρεση ο αιγιαλός, η παραλία... μπορούν να χρησιμεύσουν για κοινωφελείς περιβαλλοντικούς και πολιτιστικούς σκοπούς και για απλή χρήση της παραγράφου 1 του άρθρου 13, καθώς επίσης και για την εξυπηρέτηση υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος. 4. Στον αιγιαλό, την παραλία... δεν επιτρέπεται η κατασκευή κτισμάτων και εν γένει κατασκευασμάτων, παρά μόνο για την επιδίωξη των σκοπών, που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο. 5. Ο παλαιός αιγιαλός και η παλαιά όχθη ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και καταγράφονται ως δημόσια κτήματα. Άρθρο 3. Επιτροπή καθορισμού αιγιαλού και παραλίας 1. Ο καθορισμός των ορίων του αιγιαλού, της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού γίνεται από Επιτροπή, η οποία συγκροτείται σε επίπεδο νομού με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών Άρθρο 4 "Προδιαγραφές και διαγράμματα [όπως ίσχυε πριν την αντικατάστασή του με το άρθρο 11 του ν. 4281/2014 (Α 160) και το άρθρο 27 του ν. 4321/2015 (Α 32)] 1. Η οριογραμμή του αιγιαλού χαράσσεται από την Επιτροπή του άρθρου 3 ως πολυγωνική γραμμή πλησιέστερη στην πραγματική φυσική γραμμή και απεικονίζεται στο σχετικό διάγραμμα με ερυθρό χρώμα. Οι οριογραμμές της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού απεικονίζονται με κίτρινο και κυανούν χρώμα αντίστοιχα. Οι κορυφές των πολυγωνικών γραμμών έχουν ορθογώνιες συντεταγμένες εξαρτημένες από το τριγωνομετρικό δίκτυο της χώρας. 2. Η χάραξη γίνεται σε κτηματογραφικό υψομετρικό διάγραμμα, με κλίμακα τουλάχιστον 1:1000 στο οποίο αποτυπώνονται και τα όρια των περιλαμβανόμενων επί μέρους ιδιοκτησιών και οι εικαζόμενοι κύριοι αυτών. Το διάγραμμα αυτό είναι εξαρτημένο από το τριγωνομετρικό δίκτυο της χώρας, αναφέρεται σε μήκος ακτής τουλάχιστον πεντακοσίων (500) μέτρων ή περισσοτέρων, εφόσον το τμήμα που απομένει μέχρι το επόμενο καθορισμένο τμήμα δεν υπερβαίνει τα διακόσια (200) μέτρα., 3. Η Επιτροπή του άρθρου 3 παράλληλα με τη χάραξη των οριογραμμών συντάσσει υποχρεωτικά έκθεση, που συνοδεύεται από το σχετικό διάγραμμα. 4.. Άρθρο 5 Διαδικασία καθορισμού οριογραμμών αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού [όπως ίσχυε πριν την τροποποίησή του με το ν. 3978/2011 (Α 137) και την εν συνεχεία κατάργησή του με το άρθρο 11 ν. 4281/2014 (Α 160)] 1. Εκτός της δυνατότητας της αυτεπάγγελτης κίνησης της διαδικασίας, όποιος ενδιαφέρεται για 4 / 29

5 τον καθορισμό αιγιαλού και παραλίας, απευθύνεται στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία, η οποία μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την υποβολή σχετικής αίτησης ενημερώνει τον ενδιαφερόμενο αν έχει ήδη γίνει καθορισμός. Σε περίπτωση που δεν έχει γίνει ο καθορισμός αιγιαλού και παραλίας, ο ενδιαφερόμενος δύναται να υποβάλει στην Κτηματική Υπηρεσία αίτηση καθορισμού και τοπογραφικό διάγραμμα σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 4., 2., 3. Η Επιτροπή καθορίζει τις οριογραμμές του αιγιαλού, της παραλίας και του παλαιού αιγιαλού εντός μηνός από την εισαγωγή της υπόθεσης σε αυτήν και συντάσσει σχετική έκθεση. Η Επιτροπή καθορίζει την παλαιά θέση του αιγιαλού, που υπήρχε μέχρι το έτος 1884 αν υφίστανται κατοχές ιδιωτών, αλλά και προγενέστερα εάν δεν υφίστανται τέτοιες κατοχές, εφόσον η θέση του παλαιού αιγιαλού προκύπτει από ενδείξεις επί του εδάφους ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία, εξαιρουμένων των μαρτυρικών καταθέσεων. 4.,. 5. Η έκθεση και το διάγραμμα επικυρώνονται, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού (Γ.Ε.Ν.), με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και δημοσιεύονται μαζί με την επικυρωτική αυτή απόφαση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η παραπάνω σύμφωνη γνώμη του Γ.Ε.Ν. διατυπώνεται το αργότερο εντός προθεσμίας τριών (3) μηνών. Η έκθεση και το διάγραμμα αναρτώνται στο δημοτικό ή κοινοτικό κατάστημα του αρμόδιου κατά τόπο δήμου ή κοινότητας για τρεις (3) τουλάχιστον μήνες. Η ανάρτηση αποδεικνύεται από έκθεση του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητας, η οποία αποστέλλεται εντός μηνός στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία. 6. Μετά την κατά την προηγούμενη παράγραφο δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, η απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μεταγράφεται μαζί με την έκθεση και το διάγραμμα με φροντίδα της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας στη μερίδα του Δημοσίου στα βιβλία μεταγραφών του αρμόδιου Υποθηκοφυλακείου... 7., 8., 9. Σε περίπτωση εσφαλμένου καθορισμού της οριογραμμής του αιγιαλού ή του παλαιού αιγιαλού ή της παραλίας επιτρέπεται ο επανακαθορισμός κατά τη διαδικασία του παρόντος άρθρου. Η διαδικασία για τον επανακαθορισμό κινείται είτε αυτεπαγγέλτως από την Κτηματική Υπηρεσία είτε ύστερα από αίτηση κάθε ενδιαφερομένου και προσκόμιση στοιχείων που να αποδεικνύουν το σφάλμα του πρώτου καθορισμού. Ο επανακαθορισμός της παραλίας, εφόσον συνεπάγεται μείωση της ζώνης της παραλίας που είχε αρχικώς καθορισθεί επιτρέπεται μόνον αν δεν έχει συντελεσθεί η σχετική αναγκαστική απαλλοτρίωση. 10. Η προηγούμενη παράγραφος έχει εφαρμογή και στις περιπτώσεις, κατά τις οποίες τα όρια του αιγιαλού, παλαιού αιγιαλού ή παραλίας έχουν καθοριστεί με βάση τον α.ν. 2344/1940. Άρθρο 6. «Στοιχεία για τον καθορισμό του παλαιού αιγιαλού» [όπως το άρθρο αυτό ίσχυε πριν την αντικατάστασή του με το άρθρο 11 παρ. 2 του ν. 4281/2014] Η Επιτροπή αναζητά και συνεκτιμά όλα τα απαιτούμενα για την ακριβή οριοθέτηση του παλαιού αιγιαλού στοιχεία, τα οποία και παραθέτει στην έκθεσή της, ιδίως φυσικές ενδείξεις (όπως το αμμώδες, ελώδες ή βαλτώδες εκτάσεων συνεχομένων του αιγιαλού), αεροφωτογραφίες, χάρτες και διαγράμματα διαφόρων ετών, γεωλογικές μελέτες. Άρθρο 7 «Δημιουργία παραλίας, συνέπειες, περιορισμοί» [όπως ίσχυε πριν την τροποποίησή του με το άρθρο 11 του ν. 4281/2014 και στη συνέχεια με το άρθρο 27 5 / 29

6 του ν. 4321/2015] 1. Η Επιτροπή του άρθρου 3 ταυτόχρονα με τον προσδιορισμό και τη χάραξη του αιγιαλού προσδιορίζει και την παραλία, εφόσον κρίνεται απαραίτητο για να εξυπηρετηθεί ο σκοπός της παραγράφου 2 του άρθρου 1. Η παραλία χαράσσεται στο ίδιο διάγραμμα για τον αιγιαλό με κίτρινη πολυγωνική γραμμή, όπως αναφέρεται στο άρθρο , 3...., 4...., 5. Όπου υφίσταται σχέδιο πόλεως, η οριογραμμή της παραλίας δεν μπορεί να υπερβεί την εγκεκριμένη γραμμή δόμησης. Σε παραδοσιακούς οικισμούς η οριογραμμή της παραλίας δεν μπορεί να υπερβεί τη γραμμή δόμησης, όπως αυτή νομίμως έχει διαμορφωθεί. Σε πόλεις και οικισμούς που δημιουργήθηκαν πριν από το έτος 1923 ή έχουν πληθυσμό κάτω από κατοίκους και στους οποίους δεν υπάρχει εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, η οριογραμμή της παραλίας δεν μπορεί να υπερβεί τη διαμορφωμένη γραμμή δόμησης, όπως αυτή νομίμως έχει διαμορφωθεί.... Κατά την έγκριση ή επέκταση σχεδίων πόλεων η γραμμή δόμησης σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει την οριογραμμή της παραλίας με την επιφύλαξη των περιπτώσεων, που αφορούν παραδοσιακούς οικισμούς ή διατηρητέα κτίσματα και κατασκευές Άρθρο 8 Περιπτώσεις υποχρεωτικής χάραξης αιγιαλού παραλίας : 1. Με την επιφύλαξη του άρθρου 17, πριν από την έγκριση ή επέκταση του σχεδίου πόλης ή από οποιαδήποτε εκποίηση ή παραχώρηση δημόσιου κτήματος ή από την εκτέλεση λιμενικών, βιομηχανικών, τουριστικών και συγκοινωνιακών έργων ή από την έκδοση άδειας για οικοδομικές εργασίες, εφόσον οι πράξεις αυτές αναφέρονται σε ακίνητα, που απέχουν μέχρι εκατό (100) μέτρα από την ακτογραμμή, απαιτείται να γίνει, με ποινή ακυρότητας των πράξεων αυτών, ο καθορισμός του αιγιαλού και της παραλίας στην περιοχή αυτή.. 2. Για την έκδοση άδειας οικοδομής σε ακίνητα που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο προσδιορίζεται, με ευθύνη του μηχανικού που υπογράφει τη μελέτη της άδειας, η ακριβής θέση του αιγιαλού σε αντίγραφο του τοπογραφικού διαγράμματος, που απαραίτητα συνοδεύει την αίτηση. 3. Προκειμένου για έκδοση οικοδομικής άδειας που αφορά τουριστικά έργα ή εγκαταστάσεις, ο καθορισμός του αιγιαλού και της παραλίας γίνεται εντός εξαμήνου από την κατάθεση της αίτησης. Άρθρο 9 Στοιχεία καθορισμού αιγιαλού και παραλίας : 1. Η Επιτροπή για τη χάραξη της οριογραμμής του αιγιαλού και της παραλίας λαμβάνει υπόψη της ύστερα από αυτοψία τις φυσικές και λοιπές ενδείξεις, που επηρεάζουν το πλάτος του αιγιαλού και της παραλίας και ενδεικτικά: α) τη γεωμορφολογία του εδάφους, αναφορικά με κατηγορίες υψηλών και χαμηλών ακτών, τη σύστασή του, καθώς και το φυσικό όριο βλάστησης, β) την ύπαρξη, τα όρια και το είδος των παράκτιων φυσικών πόρων, γ) τα πορίσματα από την εκτίμηση των μετεωρολογικών στοιχείων της περιοχής, δ) τη μορφολογία του πυθμένα, ε) τον τομέα ανάπτυξης κυματισμού σε σχέση με το μέτωπο της ακτής, στ) την ύπαρξη τεχνικών έργων στην περιοχή, που νομίμως υφίστανται, ζ) τις τυχόν εγκεκριμένες χωροταξικές κατευθύνσεις και χρήσεις γης που επηρεάζουν την παράκτια ζώνη, η) την ύπαρξη δημόσιων κτημάτων κάθε κατηγορίας που βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με την παράκτια ζώνη, θ) τυχόν υφιστάμενο Κτηματολόγιο και ι) την ύπαρξη ευπαθών οικοσυστημάτων και προστατευόμενων περιοχών. 2. Με κοινή 6 / 29

7 απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων καθορίζονται οι προδιαγραφές και λοιπές λεπτομέρειες για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου [βλ. συναφώς κ.υ.α /8205/Β0010/ Στοιχεία καθορισμού αιγιαλού και παραλίας (Β 595)]. Άρθρο 10 Απαλλοτρίωση ιδιωτικών κτημάτων - Αναγγελία δικαιωμάτων : 1. Σε περίπτωση που ιδιώτες προβάλλουν ιδιοκτησιακά δικαιώματα επί χώρων που χαρακτηρίστηκαν από την Επιτροπή του άρθρου 3 ότι ανήκουν στον αιγιαλό, τα δικαιώματα αυτά θεωρούνται αναγκαστικώς απαλλοτριωθέντα υπέρ του Δημοσίου για να περιληφθούν στον αιγιαλό από και με τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της έκθεσης της Επιτροπής μαζί με το διάγραμμα, όπως ορίζεται στην παράγραφο 5 του άρθρου Στους κυρίους των κτημάτων αυτών και σε αυτούς που αξιώνουν άλλα δικαιώματα σε αυτά, παρέχεται εξάμηνη προθεσμία από τη δημοσίευση που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο, εντός της οποίας οφείλουν να αναγγείλουν στον Υπουργό Οικονομικών τις αξιώσεις τους, υποβάλλοντας συγχρόνως και τους τίτλους, στους οποίους στηρίζουν τα δικαιώματα που προβάλλουν. 3. Ως προς τον καθορισμό τιμής μονάδας αποζημίωσης και την περαιτέρω διαδικασία απαλλοτρίωσης εφαρμόζονται οι κείμενες διατάξεις περί αναγκαστικών απαλλοτριώσεων». 8. Επειδή, με τις ανωτέρω διατάξεις του ν. 2971/2001, όπως και με τις προγενέστερες διατάξεις του α.ν. 2344/1940, θεσπίζεται διοικητική διαδικασία για τον, κατά δέσμια αρμοδιότητα, καθορισμό της οριογραμμής του αιγιαλού ως φυσικού φαινομένου, δηλαδή της μέγιστης συνήθους αναβάσεως των κυμάτων σε δεδομένη χερσαία ζώνη. Η διαπίστωση αυτή μπορεί να γίνεται με οποιοδήποτε πρόσφορο, κατά τα δεδομένα της κοινής ή της επιστημονικής πείρας, μέσο, όπως είναι και η αυτοψία των μελών της οικείας επιτροπής καθορισμού ορίων (ΣΕ 4442, 2245, 1229//2014, 5516, 3912, 3906/2012, 4553/2011, 4513, 4479/2009, 3615/2007, 1508/2003 κ.ά.). Περαιτέρω με τις εν λόγω διατάξεις καθιερώνεται διοικητική διαδικασία οριοθέτησης και του παλαιού αιγιαλού, ο οποίος προκύπτει από τη μετατόπιση της ακτογραμμής προς τη θάλασσα. Ειδικότερα, αν κατά τον καθορισμό των ορίων του αιγιαλού είναι φανερή, λόγω γεωφυσικών φαινομένων ή διεργασιών, όπως είναι οι προσχώσεις, ή άλλων αιτίων, η δημιουργία νέας χερσαίας ζώνης, με παράλληλη υποχώρηση της θάλασσας, η οικεία Επιτροπή προβαίνει στον καθορισμό της οριογραμμής του παλαιού αιγιαλού βάσει των αναφερομένων στα άρθρα 5 και 6 του ν. 2971/2001 στοιχείων. Εν όψει της φύσεως του τμήματος αυτού της ξηράς ως ανεπίδεκτου κτήσεως ιδιωτικών δικαιωμάτων όταν καταλαμβανόταν από τις μέγιστες συνήθεις αναβάσεις των κυμάτων, μετά την επέκταση των ορίων της ακτογραμμής προς τη θάλασσα τούτο καθίσταται τμήμα της δημόσιας κτήσης. Λόγω του χαρακτήρα της αυτού, η ως άνω διαδικασία μπορεί κατ αρχήν να αναχθεί σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά το παρελθόν. Ο νομοθέτης, όμως, σταθμίζοντας τις επιπτώσεις του ως άνω καθορισμού σε διακατοχικές καταστάσεις που δημιουργήθηκαν στο παρελθόν, θέσπισε ένα χρονικό όριο μέχρι του οποίου μπορεί να ανατρέξει η διαπίστωση αυτή. Ειδικότερα, εάν η νέα χερσαία ζώνη έχει δημιουργηθεί, στο σύνολό της, πριν από το έτος 1884, και στην έκταση μεταξύ του σημερινού και του ως άνω παλαιού αιγιαλού υπάρχουν 7 / 29

8 πράξεις νομής και κατοχής ιδιωτών πριν από το έτος αυτό, δεν μπορεί να καθορισθεί οριογραμμή παλαιού αιγιαλού και να δημιουργηθεί με τον τρόπο αυτό δημόσια κτήση. Εάν όμως δεν υπάρχουν πράξεις νομής και κατοχής ιδιωτών έως το έτος 1884, τότε ο χρόνος αυτός δεν αποτελεί κρίσιμο, κατά νόμο, στοιχείο για τον καθορισμό της οριογραμμής του παλαιού αιγιαλού και, συνεπώς, δεν απαιτείται να προσδιορίζεται επακριβώς στην αιτιολογία της σχετικής διοικητικής πράξεως η χρονολογία δημιουργίας του παλαιού αιγιαλού (ΣΕ 4442, 3398/2014, , 3912, 3906/2012, 4553/2011, 1052/2010, 4513/2009, 1508/2003, 3941/2001, 2539/2000, 3153/1999, 2644/1999 κ.ά.). Σε κάθε περίπτωση, κατά την έννοια των ως άνω διατάξεων του ν. 2971/2001 η κρίση της Διοικήσεως για τη διαμόρφωση παλαιού αιγιαλού (και για τον χρόνο δημιουργίας του, εφ όσον είναι κρίσιμος κατά τα ανωτέρω), πρέπει να είναι αιτιολογημένη και να στηρίζεται σε ενδείξεις επιστημονικά τεκμηριωμένες ή σε άλλα αποδεικτικά στοιχεία, εξαιρουμένων, σε αντίθεση με όσα ίσχυαν υπό το καθεστώς του α.ν. 2344/1940, των μαρτυρικών καταθέσεων (ΣΕ 3398, 3345, 803, 706/2014, 4908/2013, 4499/2012, 4513/2009). 9. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής: Η ανάγκη καθορισμού αιγιαλού, παλαιού αιγιαλού και παραλίας στην περιοχή του Κόλπου Λαγανά της Ζακύνθου διαπιστώθηκε ήδη από το έτος Ειδικότερα, στην 252/ έκθεση του Επιθεωρητή Δημοσίων Κτημάτων Τριαντ. Ακρίδα προς τη Διεύθυνση Δημοσίων Κτημάτων αναφέρονται τα εξής: «... Η παραθαλασσία έκτασις αύτη κείται εις το νότιον άκρον της νήσου, εις απόστασιν οκτώ περίπου χιλιομέτρων από της πόλεως Ζακύνθου και εις τα όρια των Κοινοτήτων Παντοκράτορος και Καλαμακίου, είναι δε γνωστή υπό την ονομασίαν Κόλπος Λαγανά. Είναι αμμώδης, τω λόγω δε τούτω και ακαλλιέργητος, συνεχομένη των ορίων του αιγιαλού κατά μήκος της ακτής, υπολογιζομένη[ς] από 20 έως 200 μέτρα. Τμήματα της εκτάσεως ταύτης, καθ ο μέρος συνορεύει με κτήματα κατοίκων της Κοινότητος Παντοκράτορος, επεχείρησαν να καταλάβουν οι ιδιοκτήται παρακειμένων αγροτικών κτημάτων κατά το πρόσφατον παρελθόν και κυρίως αφ ης κατέστη εμφανής η μελλοντική αξιοποίησις της περιοχής από τουριστικής απόψεως, πρόβλεψις ήτις ήρχισεν υλοποιουμένη διά της αγοράς οικοπέδων προς ανέγερσιν κατοικιών, εξοχικών κέντρων και ξενοδοχείων. Έναντι της εκδηλωθείσης τάσεως ταύτης των ιδιοκτητών, η κοινότης Παντοκράτορος διεξεδίκησε δι αγωγής της τα τμήματα της καταληφθείσης εκτάσεως, Επί της αγωγής ταύτης δεν εδόθη συνέχεια, εξ αδυναμίας να προσκομισθούν διαγράμματα εφ ων να αποτυπούνται σαφέστατα τα όρια των καταληφθέντων τμημάτων. Ως αποτέλεσμα ματαιώσεως της δίκης εμφανίζεται ήδη οι ιδιοκτήται των ομόρων της παραλιακής εκτάσεως κτημάτων να πωλούν εις ιδιώτας, κατοίκους Αθηνών κατά το πλείστον, τμήματα ταύτης άνευ τίτλων ιδιοκτησίας, επικαλούμενοι εις τα συμβόλαια μεταβιβάσεως μόνον υπερ40ετή διακατοχήν και χρησικτησίαν, Πρόκειται περί εγκαταλελειμμένης εκτάσεως Την εγκατάλειψίν της και το μη δυνατόν της χρησιμοποιήσεώς της έκτοτε μαρτυρεί η φύσει διαμόρφωσις αυτής (αμμώδης, χέρσος και άγονος)». Προς εξασφάλιση δε των δικαιωμάτων του Δημοσίου επί της εκτάσεως αυτής προτείνεται με την ίδια έκθεση, 8 / 29

9 «επειγόντως μάλιστα», μεταξύ άλλων, όπως «... α) καθορισθή η οριογραμμή του αιγιαλού εν τη περιοχή ταύτη, Επειδή δε είναι προφανές ότι κατά το πλείστον μέρος η έκτασις αύτη προέρχεται εκ προσχώσεων, να καθορισθή υπό της κατά τον νόμον Επιτροπής και η παλαιά θέσις του αιγιαλού, β) γ) διαταχθή ο Οικον. Έφορος να κοινοποιήση πρωτόκολλον καθορισμού αποζημιώσεως εις βάρος των αυθαιρέτως καταλαβόντων τμήματα της εκτάσεως από του έτους 1963, από του οποίου ήρχισαν εκδηλούμεναι τάσεις καταπατήσεως και εντεύθεν». Η διαδικασία καθορισμού ξεκίνησε το ίδιο έτος (βλ / έγγραφο της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Ε.Ο.Τ. προς τη Διεύθυνση Δημοσίων Κτημάτων του Υπουργείου Οικονομικών), πλην δεν ολοκληρώθηκε. Δεύτερη προσπάθεια καθορισμού ορίων αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού σημειώθηκε το έτος 1984 (βλ. από έκθεση καθορισμού της αρμόδιας Επιτροπής και έγγραφα 187.2/641/84/2178/ και 187.2/356/85/1260/ του Γ.Ε.Ν., με τα οποία διατυπώνεται η σύμφωνη γνώμη του επί του καθορισμού), πλην ούτε η προσπάθεια αυτή ολοκληρώθηκε. Το 1999 ξεκίνησε νέα διαδικασία καθορισμού αιγιαλού κ.λπ. Στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής η αρμόδια Επιτροπή του άρθρου 3 του ν. 2971/2001 καθόρισε με την από έκθεσή της, κατόπιν αυτοψίας, τα όρια αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού στη περιοχή «Οικισμός Λαγανά» του Δ.Δ. Παντοκράτορα και του Δ.Δ. Λιθακιάς Ν. Ζακύνθου επί τοπογραφικού, υψομετρικού και κτηματολογικού διαγράμματος (υπό κλίμακα 1: 1000) της Δ/νσης Φωτογραμμετρίας του Υ.ΠΕ.Χ.Ω.Δ.Ε., το οποίο θεωρήθηκε από τον προϊστάμενο της εν λόγω υπηρεσίας στις 15.1 και Για τον καθορισμό η Επιτροπή έλαβε υπ όψη, μεταξύ άλλων, τη σύμφωνη γνώμη του Γ.Ε.Ν. (έγγραφα 187.2/356/85/Σχ.1260/ και Φ /226/00/Σχ. 1297/ ). Επειδή όμως διαπιστώθηκε ότι για τον οικισμό «Λαγανά» υπήρχε εγκεκριμένη πολεοδομική μελέτη [απόφαση Τ.Π. οικ.362/ του Νομάρχη Ζακύνθου (Δ 159), όπως τροποποιήθηκε με την όμοια απόφαση 146/ (Δ 116 )], η Κτηματική Υπηρεσία Ζακύνθου και η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων ζήτησαν επανειλημμένως από την αρμόδια Δ/νση Πολεοδομίας της Ν. Α. Ζακύνθου να αποστείλει τα διαγράμματα της πολεοδομικής μελέτης του οικισμού Λαγανά, με αποτύπωση της ρυμοτομικής γραμμής και της γραμμής δόμησης προς τη θάλασσα, τα οποία τελικώς απεστάλησαν με το 3630/ έγγραφο της ανωτέρω υπηρεσίας. Κατά την επεξεργασία των διαγραμμάτων από το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών διαπιστώθηκε ότι σε ορισμένα σημεία η γραμμή του αιγιαλού, όπως καθορίσθηκε από την αρμόδια Επιτροπή σύμφωνα με τις υποδείξεις του Γ.Ε.Ν., υπερβαίνει την εγκεκριμένη ρυμοτομική γραμμή, πλην το γεγονός αυτό θεωρήθηκε ότι δεν ασκεί επιρροή, με την αιτιολογία ότι η γραμμή δόμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει τη γραμμή αιγιαλού, αδιαφόρως αν αυτή έχει καθορισθεί ή όχι από την αρμόδια Επιτροπή, διότι ο αιγιαλός αποτελεί φυσικό φαινόμενο και διαμορφώνεται από την ίδια τη φύση, και επομένως η ύπαρξη εγκεκριμένου σχεδίου πόλεως, ανεξαρτήτως αν αυτό έχει εγκριθεί πριν ή μετά την έναρξη ισχύος του νόμου περί αιγιαλού, δεν κωλύει τον καθορισμό αιγιαλού, σε περίπτωση δε που το σχέδιο πόλεως επεμβαίνει στη ζώνη του αιγιαλού πρέπει αυτό να τροποποιηθεί ώστε να εξαιρεθεί ο 9 / 29

10 αιγιαλός (βλ. έγγραφο 1332/Β0010/ της Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας και Εθνικών Κληροδοτημάτων του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών). Κατόπιν τούτου, η έκθεση της Επιτροπής και τα σχετικά διαγράμματα απεστάλησαν στον Δήμο Λαγανά για την κατά νόμο (άρθ. 5 παρ. 5 του ν. 2971/2001) ανάρτηση (βλ. έγγραφα 1191/ της Κτηματικής Υπηρεσίας και 3503/ του Δήμου Λαγανά με το από αποδεικτικό αναρτήσεως). Εν συνεχεία, μετά την σύμφωνη γνώμη του Γ.Ε.Ν. (έγγραφο /05/ ), ο φάκελος διαβιβάσθηκε στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων προς έκδοση της πράξεως καθορισμού, πλην επεστράφη στην Επιτροπή προς διόρθωση των διαγραμμάτων, επειδή σε ορισμένα τμήματα η γραμμή παραλίας ταυτιζόταν με την ρυμοτομική γραμμή και ετοποθετείτο λανθασμένα μεταξύ θάλασσας και αιγιαλού (βλ. 5742/ έγγραφο του Γ.Γ.Π. Ιονίων Νήσων). Η Επιτροπή στη συνεδρίαση της , αφού έλαβε υπόψη τη γεωμορφολογία του εδάφους, της ακτής και του πυθμένα, το γεγονός ότι η ευρύτερη περιοχή εμπίπτει στην προστατευόμενη περιοχή του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου [Π.Δ (Δ 906), όπως ισχύει], την προηγούμενη από έκθεσή της, τις γνωμοδοτήσεις του Γ.Ε.Ν. και την μη ύπαρξη παλαιών διακατοχικών πράξεων, καθόρισε τα όρια αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού επί τοπογραφικού, υψομετρικού και κτηματολογικού διαγράμματος, το οποίο, μαζί με την έκθεση καθορισμού και την επακολουθήσασα σύμφωνη γνώμη του Γ.Ε.Ν. (έγγραφο Φ /611/06/ ), διαβιβάσθηκαν στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων προς έκδοση της πράξεως καθορισμού με το 835/ έγγραφο της Κτηματικής Υπηρεσίας Ζακύνθου, πλην ο φάκελος της υποθέσεως επεστράφη εκ νέου με το 12347/ έγγραφο του Γ.Γ.Π. Ιονίων Νήσων, προκειμένου να ληφθεί υπόψη από την Επιτροπή Καθορισμού η συνταχθείσα εν τω μεταξύ, για λογαριασμό του Δήμου Λαγανά, από Μαΐου 2006 γεωλογική μελέτη του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (Ι.Γ.Μ.Ε.), την οποία απέστειλε στην Περιφέρεια ο Δήμος. Στην συνεδρίαση της η Επιτροπή έλαβε υπ όψη την εν λόγω μελέτη, πλην απέρριψε κατά πλειοψηφία την άποψη περί πλάτους του παλαιού αιγιαλού μέχρι 13 μέτρων, διότι από τα στοιχεία του φακέλου προέκυπτε μεγαλύτερο πλάτος παλαιού αιγιαλού, ο δε φάκελος διαβιβάσθηκε αυθημερόν στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων προς έκδοση αποφάσεως. Με την από αίτηση-υπόμνημα προς τον Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων ιδιοκτήτες ακινήτων και τουριστικών επιχειρήσεων της περιοχής Λαγανά, μεταξύ των οποίων και η αιτούσα, επεσήμαναν πλημμέλειες που κατά την άποψή τους παρουσίαζε η έκθεση της Επιτροπής και ζήτησαν την μη επικύρωσή της και την επανεξέταση της υποθέσεως εν όψει και των πορισμάτων της μελέτης του Ι.Γ.Μ.Ε., με συμμετοχή και των ιδίων, πλην στην αίτηση αυτή δεν δόθηκε συνέχεια (βλ /328/Β0010/ έγγραφο της προϊσταμένης της Δ/νσης Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών προς τους ενδιαφερομένους). Μετά την πάροδο τετραετίας περίπου, κατά την οποία ο φάκελος της υποθέσεως παρέμεινε σε εκκρεμότητα στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων (βλ. έγγραφα 1844/ και 988/ της Κτηματικής Υπηρεσίας Ζακύνθου, Δ.Υ. 3913/Β0010/ της Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου 10 / 29

11 Οικονομίας και Οικονομικών με επισημάνσεις για την ανάγκη ταχείας περαίωσης της διαδικασίας), ο Γ.Γ.Π. Ιονίων Νήσων (έγγραφα 18347/ , 21980/ ) και το Εθνικό Τυπογραφείο (έγγραφο Δ196902/ ), κατόπιν σχετικής παρατηρήσεως της Γενικής Γραμματείας της Κυβέρνησης, θεώρησαν ότι ο φάκελος πρέπει να επιστραφεί στην Επιτροπή προς «επικαιροποίηση» των τοπογραφικών διαγραμμάτων και της εκθέσεως καθορισμού λόγω της παρόδου μεγάλου χρονικού διαστήματος από τη σύνταξή τους. Κατόπιν υποδείξεως της Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομικών (βλ. έγγραφο /5989/ Β0010/ΠΕ/ αυτής), η Κτηματική Υπηρεσία Ζακύνθου με το 14/ έγγραφό της προς το Εθνικό Τυπογραφείο εξέφρασε την άποψη ότι δεν απαιτείται η σύνταξη νέας εκθέσεως και νέων διαγραμμάτων διότι δεν είχε μεταβληθεί η πραγματική κατάσταση στην περιοχή, η δε άποψη του Γ.Ε.Ν. παρέμενε αμετάβλητη από το 1985, επικαλέσθηκε δε και σχετική γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ. (αριθ. 881/1991). Το Εθνικό Τυπογραφείο επέστρεψε και πάλι τον σχετικό φάκελο διότι εν τω μεταξύ ο Γ.Γ.Π. Ιονίων Νήσων έπαυσε να είναι αρμόδιος για την έκδοση της αποφάσεως εν όψει του νεώτερου ν. 3852/2010, τελικώς δε εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση / του Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου με την οποία επικυρώθηκε η από έκθεση της Επιτροπής (Δ 94/ ). 10. Επειδή, ο ν. 2971/2001 ορίζει στο άρθρο 34 «Μεταβατικές και τελικές διατάξεις» ότι: «1 2. Εξακολουθούν να διέπονται από τις ισχύουσες μέχρι την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού διατάξεις, οι εκκρεμείς υποθέσεις που αφορούν τον καθορισμό αιγιαλού και παραλίας, καθώς και συναφή θέματα. 3. Από την έναρξη ισχύος αυτού του νόμου καταργούνται ο Α.Ν. 2344/1940, το άρθρο 60 του Π.Δ. 11/ (ΦΕΚ 399 Α ) "Περί Διοικήσεως Δημοσίων Κτημάτων".», στο δε άρθρο 37 ότι «Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει: α Των διατάξεων του άρθρου 33 μετά την πάροδο ενός (1) μηνός από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, β. Των λοιπών διατάξεων, από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως [: ], εκτός και αν ορίζεται διαφορετικά από αυτές». Στην προκειμένη περίπτωση, τα διαγράμματα που συνοδεύουν τις από και εκθέσεις της Επιτροπής, καθώς και οι εν λόγω εκθέσεις, συντάχθηκαν μετά την έναρξη ισχύος του ν. 2971/2001 και με βάση τις διατάξεις του νόμου αυτού, ο οποίος, όπως έχει κριθεί (ΣΕ 4908/2013), μετέβαλε ουσιωδώς τις τεχνικές προδιαγραφές για τη σύνταξη των διαγραμμάτων καθορισμού οριογραμμών αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού, που πρέπει να είναι εξαρτημένα από το τριγωνομετρικό δίκτυο της χώρας (άρθ. 4 παρ. 1). Με τα δεδομένα αυτά, κατά την έναρξη ισχύος του ν. 2971/2001 η υπόθεση δεν ήταν «εκκρεμής» κατά την έννοια του άρθρου 34 παράγρ. 2 αυτού, και συνεπώς ορθώς εφαρμόσθηκαν οι διατάξεις του νέου αυτού νόμου και όχι αυτές του α.ν. 2344/1940, αδιαφόρως αν παλαιότερα είχαν εκδηλωθεί ενέργειες της Διοικήσεως για τον καθορισμό αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού στην επίμαχη περιοχή, αφού αυτές δεν τελεσφόρησαν, ο δε λόγος ακυρώσεως με τον οποίο 11 / 29

12 προβάλλονται τα αντίθετα είναι απορριπτέος ως αβάσιμος (πρβλ. ΣΕ 4908/2013, 5506/2012, 3356/2008, 2859/2007, 490/2007). 11. Επειδή, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 1 του ν. 2971/2001, που παρατέθηκε στην 7η σκέψη, η Επιτροπή καθορισμού αιγιαλού κ.λπ. συγκροτείται σε επίπεδο νομού με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Εξ άλλου, με το π.δ. 551/1988 «Οργανισμός Νομαρχιών (Οργάνωση Οικονομικών Υπηρεσιών)» (Α 259), οι Κτηματικές Υπηρεσίες, ως Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, είχαν ενταχθεί στις Νομαρχίες, οι οποίες αποτελούσαν τότε περιφερειακές μονάδες του Κράτους (βλ. άρθρα 1 και 9). Μετά το ν. 2218/1994 (Α 90) και τη σύσταση των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων ως Ο.Τ.Α. δευτέρου βαθμού (ν.π.δ.δ.), περιήλθαν σε αυτές η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων νομαρχιακού επιπέδου, καθώς και όλες οι αρμοδιότητες των νομαρχών και των νομαρχιακών υπηρεσιών, με εξαίρεση τις αρμοδιότητες, μεταξύ άλλων, επί θεμάτων δημόσιας περιουσίας και τις αρμοδιότητες του Υπουργείου Οικονομικών (άρθρο 3 παρ. 1) ενώ, με το άρθρο 39 παρ. 2 του ιδίου νόμου, όπως τροποποιήθηκε με τα άρθρα 6 παράγρ. 7 του ν. 2240/1994 (Α 153) και 11 παρ. 2 του ν. 2325/1995 (Α 153), ορίσθηκε ότι: «2. Οι υφιστάμενες κατά την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού δημόσιες πολιτικές υπηρεσίες που συγκροτούν τη νομαρχία, καθώς και τα επαρχεία και οι διοικητικές τους υπηρεσίες, καταργούνται από την έναρξη της άσκησης των αρμοδιοτήτων από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, κατά τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του παρόντος νόμου, εκτός από: α. β. τις Υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών». Στη συνέχεια, με το άρθρο 1 παρ. 6 του ν. 2503/1997 (Α 107) ορίσθηκε ότι «οι περιφερειακές υπηρεσίες των Υπουργείων Οικονομικών σε επίπεδο νομού ή νομαρχίας δεν καταργούνται με τις διατάξεις του παρόντος νόμου και εξακολουθούν να αποτελούν υπηρεσίες των Υπουργείων Οικονομικών αντίστοιχα». Τέλος, με το άρθρο 46 παρ. 21 του ν. 3220/2004 (Α 15), ορίσθηκε ότι «Από αρμοδιότητες του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών οι οποίες ανήκαν ή είχαν μεταβιβασθεί στους Νομάρχες μέχρι την έναρξη λειτουργίας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και αφορούν θέματα των Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, που εξαιρέθηκαν από την κατάργηση με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 39 του Ν. 2218/1994, περιέρχονται στον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας, εκτός των θεμάτων των Υ.Δ.Ε. (Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου)». Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι οι αρμοδιότητες της Κτηματικής Υπηρεσίας, ως νομαρχιακής - κρατικής υπηρεσίας, και του Νομάρχη, ως περιφερειακού κρατικού οργάνου, όπως ασκούντο πριν τη σύσταση των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, περιήλθαν βάσει του ν. 3220/2004 στην οικεία Περιφέρεια, ως αποκεντρωμένη μονάδα του Κράτους (ΣΕ 2075/2011), ειδικότερα δε η αρμοδιότητα συγκροτήσεως της Επιτροπής καθορισμού αιγιαλού κ.λπ. περιήλθε με το ν. 3220/2004 στον Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας ως κρατικό όργανο (ΣΕ 3094/2014). Στην προκειμένη περίπτωση, η Επιτροπή καθορισμού συγκροτήθηκε με την απόφαση 12483/ του Γ.Γ.Π. Ιονίων Νήσων με τίτλο «Απόφαση Συγκρότησης Επιτροπής Καθορισμού Ορίων Αιγιαλού Παραλίας... Νομού Ζακύνθου». Εν όψει των ήδη εκτεθέντων ο καθορισμός αυτός νομίμως έγινε από τον Γ.Γ.Π. και όχι 12 / 29

13 από τον Υπουργό Οικονομικών, ο δε αντίθετος λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως αβάσιμος Επειδή, στο άρθρο 3 του ν. 2971/2001 ορίζεται ότι η Επιτροπή καθορισμού αιγιαλού κλπ «1.... αποτελείται από: α) τον προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας ως πρόεδρο, β) έναν μηχανικό της Κτηματικής Υπηρεσίας με ειδικότητα τοπογράφου ή πολιτικού μηχανικού..., γ) τον αρμόδιο Λιμενάρχη, δ) τον διευθυντή της Διεύθυνσης Πολεοδομίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ε) τον διευθυντή Χωροταξίας και Περιβάλλοντος της Γενικής Γραμματείας της Περιφέρειας Η Επιτροπή συνεδριάζει με πρόσκληση του Προέδρου τακτικά μια φορά το μήνα και έκτακτα, προκειμένου να τηρείται η προθεσμία της παρ. 3 του άρθρου 5, είτε κατά τις ώρες λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών είτε σε άλλη ώρα. Το θέμα στην Επιτροπή εισηγείται ο Πρόεδρος. 4.». Περαιτέρω, σύμφωνα με γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, για τη νόμιμη σύνθεση συλλογικού οργάνου της Διοικήσεως δεν αρκεί η παρουσία στη συνεδρίαση των μελών που αποτελούν τη νόμιμη απαρτία, αλλά απαιτείται να εξασφαλίζεται η δυνατότητα συμμετοχής όλων των τακτικών μελών, καθώς και των αναπληρωματικών, για την περίπτωση κωλύματος των πρώτων, με την έγκαιρη και έγγραφη πρόσκλησή τους, η οποία πρέπει να αποδεικνύεται με στοιχεία προγενέστερα της συνεδριάσεως. Η τήρηση του τύπου αυτού δεν απαιτείται μόνον όταν η ημέρα συνεδριάσεως ορίσθηκε σε προγενέστερη συνεδρίαση, στην οποία μετείχαν όλα τα τακτικά μέλη, ή όταν οι συνεδριάσεις γίνονται σε τακτές και εκ των προτέρων καθορισμένες ημερομηνίες αποδεδειγμένα γνωστές σε όλα τα μέλη του συλλογικού οργάνου, καθώς και όταν υπάρχει αντικειμενική αδυναμία προσελεύσεως του μέλους στη συνεδρίαση, γνωστή εκ των προτέρων, ή όταν το μέλος έχει δηλώσει εγγράφως πριν από τη συνεδρίαση κώλυμα συμμετοχής του σε αυτή. Αν δεν έχει τηρηθεί ο τύπος αυτός και το συλλογικό όργανο συνεδριάσει χωρίς τη συμμετοχή τακτικού μέλους, η σχετική απόφαση είναι μη νόμιμη λόγω κακής συνθέσεως, είναι δε αδιάφορο το ότι τυχόν παρέστη το αντίστοιχο αναπληρωματικό μέλος (ΣΕ 4647/2013, 327/2012, 1505/2005 7μ., 175/2002, 3598/2002 κ.α.). Σε αντιστοιχία με τη γενική αυτή αρχή, το άρθρο 14 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Κ.Δ.Δ.), που κυρώθηκε με τον ν. 2690/1999 (Α 45), ορίζει τα εξής: «1. Το συλλογικό όργανο συνεδριάζει νομίμως όταν στη σύνθεσή του μετέχουν, ως τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη, περισσότερα από τα μισά των διορισμένων τακτικών μελών (απαρτία) 2. Ο πρόεδρος καθορίζει την ημέρα, την ώρα και τον τόπο των συνεδριάσεων και καλεί τα τακτικά και τα αναπληρωματικά μέλη να συμμετάσχουν. Η πρόσκληση, η οποία περιλαμβάνει την ημερήσια διάταξη, γνωστοποιείται, από το γραμματέα, στα μέλη του συλλογικού οργάνου τουλάχιστον σαράντα οκτώ (48) ώρες πριν από τη συνεδρίαση, μπορεί δε να γίνει και με τηλεφώνημα, τηλεγράφημα, τηλεομοιοτυπία ή άλλο πρόσφορο μέσο, εφόσον το γεγονός τούτο αποδεικνύεται από σχετική σημείωση σε ειδικό βιβλίο, η οποία πρέπει να φέρει χρονολογία και την υπογραφή του προσώπου που έκανε την πρόσκληση. Πρόσκληση των μελών του συλλογικού οργάνου δεν απαιτείται όταν οι συνεδριάσεις γίνονται σε ημερομηνίες τακτές, που ορίζονται με απόφασή του, η οποία και γνωστοποιείται στα μέλη του. Πρόσκληση δεν απαιτείται, 13 / 29

14 επίσης, όταν μέλος έχει δηλώσει, πριν από τη συνεδρίαση, κώλυμα συμμετοχής του σε αυτήν ή όταν το κώλυμα τούτο είναι γνωστό στον πρόεδρο του συλλογικού οργάνου. 3. Τα αναπληρωματικά μέλη καλούνται προς αναπλήρωση απόντων ή κωλυομένων μελών της ίδιας κατηγορίας, εκτός αν ο ορισμός τους δεν έχει γίνει κατά τέτοια αντιστοιχία. 4. Αν κατά τη συνεδρίαση απουσιάσει τακτικό μέλος το οποίο δεν είχε προσκληθεί, η συνεδρίαση είναι παράνομη. Το ίδιο ισχύει ακόμη και αν, αντ αυτού, είχε μετάσχει το αντίστοιχο αναπληρωματικό μέλος. Αν υπήρξαν πλημμέλειες ως προς την κλήτευση μέλους, το συλλογικό όργανο συνεδριάζει νομίμως αν αυτό είναι παρόν και δεν αντιλέγει για την πραγματοποίηση της συνεδρίασης. 5.». Περαιτέρω, το άρθρο 8 του αυτού Κώδικα ορίζει ότι: «Σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος, τον προϊστάμενο οργανικής μονάδας δημόσιας αρχής αναπληρώνει ο ανώτερος κατά βαθμό προϊστάμενος των υποκείμενων σε αυτόν οργανικών μονάδων. Αν δεν υπάρχουν υποκείμενες οργανικές μονάδες, τον προϊστάμενο αναπληρώνει ο κατά βαθμό ανώτερος υπάλληλος της μονάδας. Σε περίπτωση ομοιοβάθμων, αναπληρωτής είναι ο προϊστάμενος ή ο υπάλληλος που έχει τον περισσότερο χρόνο υπηρεσίας στο βαθμό.». Στη συνέχεια, με την παρ. 2 του άρθρου 29 του ν. 2738/1999 «Ρύθμιση θεμάτων Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Υπαλλήλων κλπ» (Α 180) ορίσθηκε ότι: «Ο τρόπος και η διαδικασία αναπλήρωσης προϊσταμένων οργανικών μονάδων των δημοσίων υπηρεσιών και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου διέπεται αποκλειστικά από το άρθρο 97 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ.», το δε άρθρο 97 του εν λόγω Κώδικα, ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2683/1999 (Α 19), ορίζει ότι: «Άρθρο 97. Αναπλήρωση προϊσταμένων. 1. Τον προϊστάμενο, που απουσιάζει ή κωλύεται, αναπληρώνει στα καθήκοντά του ο ανώτερος κατά βαθμό προϊστάμενος των υποκείμενων οργανικών μονάδων και επί ομοιοβάθμων ο προϊστάμενος που έχει ασκήσει περισσότερο χρόνο καθήκοντα προϊσταμένου, με την προϋπόθεση ότι ανήκει σε κλάδο του οποίου οι υπάλληλοι προβλέπεται ότι μπορούν να προΐστανται, σύμφωνα με τις οικείες οργανικές διατάξεις. Το αρμόδιο για την τοποθέτηση προϊσταμένων όργανο μπορεί, τηρουμένου του προβαδίσματος των βαθμών, να ορίσει ως αναπληρωτή προϊσταμένου οργανικής μονάδας, που απουσιάζει ή κωλύεται, έναν από τους προϊσταμένους των υποκείμενων οργανικών μονάδων. 2. Αν δεν υπάρχουν υποκείμενες οργανικές μονάδες, τον προϊστάμενο αναπληρώνει στα καθήκοντά του ο ανώτερος κατά βαθμό υπάλληλος που υπηρετεί στην ίδια οργανική μονάδα, εφόσον ανήκει σε κλάδο του οποίου οι υπάλληλοι προβλέπεται ότι μπορούν να προΐστανται σύμφωνα με τις οικείες οργανικές διατάξεις. Αν υπηρετούν περισσότεροι υπάλληλοι με τον ίδιο βαθμό, αναπληρώνει αυτός που έχει περισσότερο χρόνο στο βαθμό ή αυτός που ορίζεται από τον προϊστάμενο της αμέσως υπερκείμενης μονάδας ή αρχής. 3. Το αρμόδιο για το διορισμό όργανο μπορεί με απόφασή του να ορίσει ως αναπληρωτή προϊσταμένου οργανικής μονάδας τον προϊστάμενο άλλης οργανικής μονάδας του ίδιου επιπέδου. 4. Όταν ο προϊστάμενος τμήματος ή αυτοτελούς γραφείου ή αντίστοιχου επιπέδου οργανικής μονάδας απουσιάζει νομίμως από τα καθήκοντά του για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των έξι (6) μηνών, επιλέγεται 14 / 29

15 προσωρινός προϊστάμενος σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου ». 13. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτουν τα εξής: Με την προαναφερθείσα 12483/ απόφαση του Γ.Γ.Π. Ιονίων Νήσων συγκροτήθηκε η Επιτροπή καθορισμού ορίων αιγιαλού και παραλίας της Ν. Α. Ζακύνθου, με μέλη: (α) τον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας Ζακύνθου ως Πρόεδρο, με αναπληρωτή τον νόμιμο αναπληρωτή του, (β) τον Προϊστάμενο της ΤΥΔΚ Νομού Ζακύνθου, με αναπληρωτή το νόμιμο αναπληρωτή του, (γ) τον Λιμενάρχη Ζακύνθου, με αναπληρωτή το νόμιμο αναπληρωτή του, (δ) τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Πολεοδομίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ζακύνθου, με αναπληρωτή το νόμιμο αναπληρωτή του και (ε) τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Χωροταξίας και Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, με αναπληρωτή το νόμιμο αναπληρωτή του, με την δε 1737/ απόφαση του Νομάρχη Ζακύνθου ορίσθηκε ότι, σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος του προϊσταμένου της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Ζακύνθου, χρέη αναπληρωτή προϊσταμένου θα εκτελεί η Μαριέττα Φαραού, υπάλληλος του κλάδου ΠΕ αγρονόμων τοπογράφων μηχανικών. Με το έγγραφο 1336/ της Προέδρου της Επιτροπής, προϊσταμένης της Κτηματικής Υπηρεσίας Ζακύνθου, στο οποίο μνημονεύεται ρητώς η ανωτέρω απόφαση του Γ.Γ.Π. περί ορισμού τακτικών και αναπληρωματικών μελών, εκλήθησαν τα μέλη της Επιτροπής σε συνεδρίαση για τις 11 και 12 Οκτωβρίου 2005 με αντικείμενο, μεταξύ άλλων, τον καθορισμό αιγιαλού, παραλίας και παλαιού αιγιαλού στην περιοχή Λαγανά, και με την επισήμανση ότι η παρουσία όλων των μελών είναι απαραίτητη διότι η συνεδρίαση της Επιτροπής είχε ήδη ματαιωθεί δύο φορές λόγω ελλείψεως απαρτίας (συνεδριάσεις της 30.7 και της ). Η πρόσκληση αυτή απεστάλη αυθημερόν ( ) και ώρα στη Διεύθυνση Πολεοδομίας Ζακύνθου με τηλεομοιοτυπία και την επομένη με συστημένη επιστολή (βλ. σχετικό αποδεικτικό αποστολής και κατάσταση ΕΛ.ΤΑ.), περιήλθε δε στη ως άνω υπηρεσία στις (βλ. αντίγραφο της προσκλήσεως με αριθμό πρωτοκόλλου εισερχομένων 4567/ και χειρόγραφη επισημείωση «σε Φαραού» με την ίδια ημερομηνία και μονογραφή). Στο από πρακτικό της Επιτροπής καθορισμού αναφέρατι ότι κατά την οικεία συνεδρίαση απουσίαζε η προϊσταμένη της Δ/νσης Πολεοδομίας της Ν. Α. Ζακύνθου «αν και είχε κληθεί νόμιμα, και δεν αναπληρώθηκε από τον νόμιμο αναπληρωτή της». Από τα ανωτέρω παρατεθέντα στοιχεία προκύπτει ότι η πρόσκληση προς την προϊσταμένη της Διεύθυνσης Πολεοδομίας Ζακύνθου εστάλη και παρελήφθη νομίμως. Δεδομένου δε ότι η πράξη συγκροτήσεως της Επιτροπής, η οποία μνημονεύεται στην πρόσκληση, ορίζει ότι αναπληρωτές των τακτικών μελών είναι οι κατά νόμο αναπληρωτές τους, η πρόσκληση προς τα τακτικά μέλη της Επιτροπής είναι νόμιμη καίτοι δεν απευθύνεται ονομαστικώς και προς τα αναπληρωματικά μέλη αυτών, διότι αυτονοήτως, αλλά και σύμφωνα με τον γενικό κανόνα που καθιερώνεται στο άρθρο 8 του Κ.Δ.Δ., σε συνδυασμό με τα άρθρα 29 παρ. 2 του ν. 2738/1999 και 97 του Κ.Δ.Υ. (ν. 2689/1999), τα μέλη των συλλογικών οργάνων που ορίζονται σ αυτά λόγω της ιδιότητάς τους ως προϊσταμένων υπηρεσιακών μονάδων νομίμως αναπληρώνονται, σε περίπτωση απουσίας ή κωλύματος, από τους 15 / 29

16 αναπληρωτές τους στην κύρια θέση τους σύμφωνα με τις οργανικές διατάξεις κάθε υπηρεσίας (βλ. ΣΕ 3615/2007 7μ.). Εν όψει τούτων, η απουσία από την κρίσιμη συνεδρίαση του προϊσταμένου της πολεοδομικής υπηρεσίας Ζακύνθου ή του αναπληρωτή του, ανεξαρτήτως της τυχόν πειθαρχικής ευθύνης των εν λόγω υπαλλήλων, εν όψει και της επανειλημμένης απουσίας τους κατά το παρελθόν, δεν καθιστά μη νόμιμη τη σύνθεση της Επιτροπής. Επομένως οι λόγοι ακυρώσεως με τους οποίους προβάλλεται ότι κατά τη συνεδρίαση της η Επιτροπή καθορισμού δεν είχε νόμιμη σύνθεση διότι απουσίαζε ο προϊστάμενος της Πολεοδομίας Ζακύνθου και ο νόμιμος αναπληρωτής του, και ότι αυτοί δεν προκύπτει ότι προσκλήθηκαν νομίμως, είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι. 14. Επειδή, στην από έκθεση της Επιτροπής αναφέρονται τα εξής: «μεταβήκαμε επί τόπου και πραγματοποιήσαμε αυτοψία στην περιοχή «Οικισμού Λαγανά» του Δ.Δ. Παντοκράτορα και του Δ.Δ. Λιθακιάς του Δήμου Λαγανά Ν. Ζακύνθου και έχοντας υπόψη: Α. Το τοπογραφικό, υψομετρικό και κτηματολογικό διάγραμμα υπό κλίμακα 1: της Δ/νσης Φωτογραμμετρίας, της Υπηρεσίας Κτηματολογίου και χαρτογραφήσεων Ελλάδας του Υπουργείου ΠΕΧΩΔΕ [που] θεωρήθηκε από τον τοπογράφο μηχανικό Δ/ντη της παραπάνω Δ/νσης... Α. Ρεπούλη, αρχικά στις και την ως προς το τοπογραφικό υπόβαθρο που συντάχθηκε από αεροφωτογραφίες φωτοληψίας , Β..., Γ...., Δ. Τα στοιχεία καθορισμού αιγιαλού και παραλίας που προβλέπονται από το άρθρο 9 του ν. 2971/2001 και ειδικότερα: α. Την γεωμορφολογία του εδάφους για την οποία αναλυτικά αναφέρεται ότι: 1) Η μορφολογία της ακτής συνίσταται από χαλαρά ιζήματα (άμμος) που έχουν προκύψει από την εναπόθεση φερτών υλών και την αποσάθρωση διάβρωση των μητρικών πετρωμάτων της ακτής και τις εκβολές χειμάρρων. 2) Της ακτής συνέχονται εκτάσεις με έδαφος αμμώδες, ακαλλιέργητες, εντός σχεδίου δόμησης με αρκετά μεγάλη δόμηση, με χρήση, κυρίως τουριστική. 3) Το φυσικό όριο βλάστησης συνίσταται από χαμηλή ποώδη βλάστηση. β. Το γεγονός ότι στη περιοχή δεν εντοπίσθηκαν παράκτιοι φυσικοί πόροι. γ. Τα πορίσματα από την εκτίμηση των μετεωρολογικών στοιχείων της περιοχής, ήτοι το γεγονός ότι η περιοχή προσβάλλεται από πολύ ισχυρούς ανέμους από Ν, ΝΑ διευθύνσεις. δ. Τη μορφολογία του πυθμένα ο οποίος συνίσταται από αμμώδη σύσταση και πολύ ήπιες κλίσεις με πολύ μικρά βάθη κοντά στην ακτή. ε. Τον τομέα ανάπτυξης κυματισμού σε σχέση με το μέτωπο της ακτής, που έχει ανάπτυγμα πελάγους προς νότια και νοτιοανατολική διεύθυνση τουλάχιστον 25 χιλιομέτρων, γεγονός που συμβάλλει στη δημιουργία μεγάλης έντασης κυματικού πεδίου. στ. Την μη ύπαρξη τεχνικών έργων στην περιοχή που νομίμως υφίστανται. ζ. Την ύπαρξη εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου και πολεοδομικής μελέτης στην περιοχή και το γεγονός ότι αυτά εγκρίθηκαν χωρίς την προηγούμενη (πριν την επικύρωσή τους), ολοκλήρωση της χάραξης των οριογραμμών του αιγιαλού και της παραλίας... [κ]αθώς και την ύπαρξη χωροταξικών κατευθύνσεων και χρήσεων γης που επηρεάζουν την παράκτια ζώνη. η. Τη μη ύπαρξη καταγεγραμμένων δημοσίων κτημάτων κάθε κατηγορίας που βρίσκονται σε άμεση γειτνίαση με την παράκτια ζώνη. θ. Το γεγονός ότι δεν υφίσταται κτηματολόγιο. ι. 16 / 29