Εθνικό Σύστημα Διακυβέρνησης για την Ενέργεια και το Κλίμα Εθνικό Σχέδιο Ωκεανογραφικό Κέντρο-Πανεπιστήμιο Κύπρου και ΟΕΒ, Λευκωσία 3/6/2019

Transcript

1 Υπηρεσία Ενέργειας ΥΕΕ&B Γ. Παρτασίδης Εθνικό Σύστημα Διακυβέρνησης για την Ενέργεια και το Κλίμα Εθνικό Σχέδιο Ωκεανογραφικό Κέντρο-Πανεπιστήμιο Κύπρου και ΟΕΒ, Λευκωσία 3/6/2019

2 Εισαγωγή Περιεχόμενα Δημόσια Διαβούλευση. 1. Στόχοι Στόχοι Μεθοδολογία 4. Πολιτικές και Μέτρα 5. Επίτευξη των στόχων

3 Πολιτικές και μέτρα που αφορούν διάφορους τομείς, προς επίτευξη των ακόλουθων, μεταξύ άλλων, στόχων: Μείωση των εκπομπών κατά 24% μέχρι το 2030 σε σχέση με το (40% Στόχος της ΕΕ) 19%-26% ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας το 2030 (32% ο στόχος της ΕΕ, και 0.23% συνεισφορα της Κύπρου) Μείωση κατανάλωσης ενέργειας: εθνική συνεισφορά της Κύπρου 9,5%, σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Κύπρο το 2007 (Στόχος ΕΕ σε 32.5%). Εξασφάλιση του ανταγωνισμού σε ενοποιημένες αγορές ενέργειας. Ανταγωνιστική και οικονομικά προσιτή ενέργεια για όλους τους καταναλωτές. Προαγωγή της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού.

4 Διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης- ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΚΜ 2018 Προσχέδιο ΕΣΔ ( ) 1 Ιανουαρίου 2020 Τελικό ΕΣΔ ( ) Αναθεώρηση Μαρτίου 2021 Διετής Έκθεση Προόδου Closing Ambition gap Closing Delivery gap Ε.Ε Συστάσεις* Συστάσεις Μέτρα σε επίπεδο Ένωσης Μέτρα σε επίπεδο Ένωσης Μέτρα για τις ΑΠΕ σε Εθνικό επίπεδο * Tα ΚΜ λαμβάνουν δεόντως υπόψη ( taking outmost account ) τις συστάσεις της Επιτροπής. Η Νομική Υπηρεσία του Συμβουλίου, εξήγησε ότι ο όρος taking outmost account χρησιμοποιείται όταν το ΚΜ θα πρέπει να λάβει υπόψη αλλά δεν υποχρεούται να εφαρμόσει. 4

5 Κεντρικοί Στόχοι Σχεδιασμού στόχος για το 2030 όσον αφορά την εκπομπή αερίων θερμοκηπίου στους τομείς εκτός συστήματος εμπορίας εκπομπών μερίδιο ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην ακαθάριστη κατανάλωση τελικής ενέργειας το 2030 εθνική συνεισφορά ενεργειακής απόδοσης και σωρευτική ποσότητα εξοικονόμησης ενέργειας που θα πρέπει να επιτευχθεί κατά την περίοδο Μεταφορές 14% μέχρι το 2030 Επιπρόσθετοι εθνικοί στόχοι (ενδεικτικά όπως): o μείωση της ενεργειακής εξάρτησης από τρίτες χώρες o αύξηση της διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών o ανάπτυξη εγχώριων ενεργειακών πηγών o ολοκλήρωση στρατηγικών υποδομών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου o μείωση αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων o ενοποίηση και σύζευξη της εσωτερικής αγοράς ενέργειας o βελτίωση ανταγωνιστικότητας κλάδων με ενεργειακή ένταση o αύξηση απασχόλησης o προστασία τελικών καταναλωτών από το ενεργειακό κόστος o αντιμετώπιση καταστάσεων ενεργειακής φτώχειας o χρηματοδοτικοί στόχοι (δημόσιας και ιδιωτικής) έρευνας και καινοτομίας

6 Υφιστάμενη κατάσταση (Ηλεκτροπαραγωγή Θέρμανση Ψύξη Μεταφορές) Στόχοι και Υποχρεώσεις Πολιτικές και Περιορισμοί για το Ενεργειακό Σύστημα Μελέτη διαφόρων έργων και επεξεργασία πιθανόν κινήτρων για υλοποίηση των στόχων Τεχνικό Δυναμικό και Διάφορα Σενάρια Προβλέψεων. Οικονομική Ανάλυση F NPV>0 Οικονομική Ενίσχυση Τα έργα συμβάλουν στην κοινωνική ανάπτυξη

7 ΔΟΜΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ: ΚΛΙΜΑ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Γραμματειακή υποστήριξη Τεχνικής Επιτροπής και Γραμματεία Διακυβέρνησης από το Τμήμα Περιβάλλοντος Υπουργικό Συμβούλιο Απόφαση για Εθνικό Σχέδιο Υπουργική Επιτροπή Ενημέρωση Βουλή των Αντιπροσώπων Ευρωπαϊκή Επιτροπή Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (συντονιστής) Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού (συντονιστής) Υπουργός Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Υπουργός Οικονομικών Συντονιστής- ΥΓΑΑΠ Συντονιστής- ΓΔ ΥΓΑΑΠ & ΥΕΕΒ Τεχνική Επιτροπή Γενικός Διευθυντής Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (συντονιστής) Γενικός Διευθυντής Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού (συντονιστής) Γενικός Διευθυντής Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Γενικός Διευθυντής Υπουργείου Οικονομικών Ομάδα Επεξεργασίας Μέτρων, Πολιτικών και Μοντέλων, Αξιολόγησης Επιπτώσεων Νέα Προτεινομένη Ομάδα Εργασίας Εκπομπές Αερίων του Θερμοκηπίου Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Ενεργειακή Απόδοση Ενεργειακή Ασφάλεια Εσσωτερική Αγορά Ενέργειας Έρευνα, Καινοτομία Ανταγωνιστικότητα Μεταφορές σε σχέση με τους άλλους τομείς 7

8

9 Εθνικοί Στόχοι CO 2 Μελέτη IRENA + KTH (Στατική Δυναμική από JRC) Ηλεκτροπαραγωγή & Ανάλυση Μελέτη Κάπρου & RSE Στόχοι ΑΠΕ (Περιορισμός 1) Έλευση ΦΑ (Περιορισμός 2) Ασφάλεια Συστήματος (Περιορισμός 3) Ηλεκτρική Διασύνδεση (Περιορισμός 4) Ασφάλεια Συστήματος Τυχόν περιορισμοί από Λειτουργία Αγοράς Ηλεκτρισμού π.χ. Capacity Mechanism + Investors Behaviour etc. Μοντελοποίηση από ΚΤΗ σε όλους τους τομείς, μέχρι Μεταφορές (Ifeu + KTH) Στόχος ΑΠΕ Στόχος CO 2 Πρόβλεψη Κατανάλωσης, (GIZ) Δυναμικό Εξοικονόμησης (JRC) Δυναμικό Εξοικονόμησης στα κτίρια (JRC) ETS & Non-ETS Τμήμα Περιβάλλοντος Τμήμα Εργασίας Επιθεώρησης Παραδοχή: Υπάρχει Ιδανική Αγορά Ενέργειας 3/6/2019 9

10 Μοντέλο Σχεδιασμού (OSeMOSYS) OSeMOSYS open source Model Οδηγία των ΑΠΕ για Επίτευξη των Στόχων PRIMES & POTeNCIA (EU) MARKAL MESSAGE Γενικού Σκοπού - Ανάλυση Σεναρίων RetScreen OSeMOSYS Homer IRENA roadmap για ΑΠΕ για ηλεκτροπαραγωγή μέχρι 2030 Ανάλυση (Στατική & από JRC) Πρόβλεψη Δυναμικό (GIZ) Δικτύου Δυναμική Κατανάλωσης, Εξοικονόμησης (2010) ΕΣΔ για τις ΑΠΕ μέχρι 2020 Μοντελοποίηση από ΚΤΗ σε όλους τους τομείς, μέχρι Επιπτώσεις από Λειτουργία Αγοράς Ηλεκτρισμού Μέχρι τώρα θεωρούμε ότι Υπάρχει Ιδανική Αγορά Ενέργειας 3/6/

11 Υφιστάμενη κατάσταση - Στόχοι (Ηλεκτροπαραγωγή Θέρμανση Ψύξη Μεταφορές) Τομέας Βασικό Σενάριο Εναλλακτικό σενάριο υπό εξέταση Ηλεκτρισμός 16% Μέχρι 18,6% + Επιπρόσθετα >100 MW Θέρμανση-Ψύξη 23,5% Μέχρι 25,3% Μεταφορές 4,9% Στόχος 10% (?)% ΑΠΕ στις Μεταφορές + Στατιστική Μεταβίβαση Εξοικονόμηση Ενέργειας και υποχρεωτικά μέτρα Κόστος για στατιστική μεταβίβαση < Κόστος υλοποίησης του στόχου Μερίδιο ανά τεχνολογία Θέρμανση - Ψύξη (6%) Ηλεκτροπαραγωγή (5%) Συνεισφορά στο στόχο 47% 38% 15% Μεταφορές (2%)

12 Υφιστάμενη κατάσταση (Ηλεκτροπαραγωγή Θέρμανση Ψύξη Μεταφορές) (16% ΑΠΕ στην Τελική κατανάλωση Ηλεκτρισμού μέχρι το 2020, υπό αναθεώρηση) Φωτοβολταϊκά (MW) Αιολικά Πάρκα (MW) Ισχύς ανά τεχνολογία (MW) Ηλιοθερμικά (MW) με αποθήκευση Βιομάζα (ΜW) Υφιστάμενη Κατάσταση (30/04/2019) ~ ,5 0 12,8 Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ (ΕΣΔ) Υπολείπονται για ΕΣΔ ,5 50 2,2 Σχέδιο για ιδίαν Πιθανή Μεταφορά κατανάλωση (netmetering & Net-billing) ~

13 Προβλέψεις συνεισφοράς ΑΠΕ (EPaM) 35% 30% 25% 22% 24% 26% 29% 20% 19% 19% 15% 13% 15% 15% 10% 5% 3% 5% 7% 0% All sectors Electricity Heating and cooling Transport (post-2020)

14 Gg CO2 eq. Προβλέψεις εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου BaU +13% WEM +2% WAM -1% trajectory to -24% from avg BaU WEM WAM 2005

15 RES Forecast models (PRIMES and POTEnCIA) 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 RES Shares based on PRIMES model for Cyprus up to 2050 RES in Gross Final Energy Consumption RES-H&C share RES-E share RES-T share (based on ILUC formula) % 90,00% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% Entry point Scenario (Preliminary) RES Shares based on POTEnCIA model up to 2050 RES-E [%] - Share of electricity from renewable sources RES-T [%] - Share of energy from renewable sources in transport RES-H&C [%] - Share of energy from renewable sources in heating and cooling 10,0 5,0 0,0 30,00% 20,00% 10,00% CSP4Climate 2018, International Conference, CyI, Nicosia, Cyprus George Partasides, MECIT 15

16 Υφιστάμενη κατάσταση (Ηλεκτροπαραγωγή Θέρμανση Ψύξη Μεταφορές) (23,5% ΑΠΕ στην Τελική κατανάλωση Θ-Ψ μέχρι το 2020, υπό αναθεώρηση) Αντικατάσταση Ηλιακών Χρήση ΑΠΕ για θέρμανση χώρου και ζεστού νερού χρήσης (Βιομάζα + Κεντρικά Ηλιακά) Γεωθερμία ανοικτού και κλειστού τύπου Χρήση ΑΠΕ για θέρμανση στην βιομηχανία (Process heat) (25,3% ΑΠΕ το 2016)

17 Δράσεις που πραγματοποιήθηκαν - Υποχρεωτικά Μέτρα: π.χ. 3% - 25% ΑΠΕ στα νέα κτίρια. Net-metering περίπου αιτήσεις 41MW Συνεισφορά από Σχέδιο Εξοικονομώ Αναβαθμίζω Σχέδιο προώθησης ΦΒ για Ευάλωτους καταναλωτές (3600 ). Σχέδιο Αντικατάστασης Ηλιακών Πλαισίων. Σχέδιο Υπ. Γεωργίας (ΑΠΕ στη Γεωργία 3-4 ΜW) Σχέδιο ΦΒ σε όλα τα δημόσια Σχολεία (Περίπου 4-5 MW) : Νέο Σχέδιο, ΑΑΗ (362,5MW), >300 αιτήσεις >500MW Σχέδιο Netbilling (40-60MW) & Συμπαραγωγή Υψηλής Απόδοσης Συμμετοχή σε διάφορα Ευρωπαϊκά Προγράμματα για Αποθήκευση Ενέργειας και πιο εύκολη ένταξη των ΑΠΕ στο δίκτυο.

18 Πολιτικές και μέτρα (Υφιστάμενα και νέα) - Σχέδιο για Θερμομόνωσης Οροφών, μαζί με ΦΒ - Σχέδιο για προώθηση αποθήκευσης Ενέργειας - Μετατροπή net-metering σε net-billing σταδιακά - Virtual Net-Billing - Προώθηση της τηλεθέρμανσης ή/και τηλεψύξης στις περιοχές όπου υπάρχει οικονομικό δυναμικότητα - Ψύκτες απορρόφησης, (Absorption chillers with Solar) - Θεσμικό πλαίσιο και υποστήριξη Γεωθερμίας ανοικτού τύπου. - Υβριδικά συστήματα (heat-pumps) με ΑΠΕ - Ηλεκτρική διασύνδεση, και ασφάλεια Εφοδιασμού. - Αξιοποίηση της ενέργειας της θάλασσας - Πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση

19 Προκλήσεις / Προβλήματα Προσμέτρηση συνεισφοράς των Heat-Pumps δεν έχει καθοριστεί ακόμα από την Επιτροπή Προβλήματα με θέρμανση-ψύξη και στόχους ΕΞΕ, To δυναμικό για Renewable cooling είναι ελάχιστο ενώ για heating μειώνεται σημαντικά με την πάροδο του χρόνου. Σημαντική αύξηση στην ζήτηση ενέργειας (GDP etc) Τιμές Καυσίμων Όλα τα έργα PCI, και Χρόνος υλοποίησης Ποσότητες ΦΑ σε σχέση και με τα PCI -> Ευελιξία εναλλακτικά σενάρια (π.χ. ΦΑ αέριο στα λιμάνια / μεταφορές / βιομηχανία / Δεκέλεια ) Σύστημα αποθήκευσης ενέργειας (Ενεργειακή ασφάλεια κτλ) υψηλό κόστος, χρόνος υλοποίησης. Ενεργειακός Σχεδιασμός και βελτιστοποίηση μεταξύ των διαφόρων τομέων ενέργειας, κόστος υποδομών, όφελος στην κοινωνία, θέσεις εργασίας, υγείας, νερό κτλ

20 Ευχαριστώ Γιώργος Παρτασίδης ΛΒΕ Α Υπηρεσία Ενέργειας, Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας.

21 Συνολικό κόστος Επενδύσεων (Εκτίμηση WAM) Συνολικές Επενδύσεις (Αθροιστικά) With Additional Measures (Εκ. ) Συνολικό Κόστος ανά έτος (Εκ. ) WEM Διαφορά (Περίπου) (Εκ. ) ,422 23,616 49,987 2,835 4,413 4, (Από Εξοικονόμηση Ενέργειας) Μεταφορές Ηλεκτρισμός (ΑΠΕ μόνο) Θέρμανση & Ψύξη

22 Heating & Cooling 2030 Electrification of the H&C sector will exist up to 2030

23 RES in heating and cooling sector towards ,000 5,000 4,000 3,000 2,000 1,000 RES in H&C with existing measures 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,000 0,0% 2021 Biomass Solar RES share RES share (without Electricity) RE share in H&C sector mainly driven by solar thermal technologies in buildings and higher share of RES in electricity consumed in heat pumps. Solar thermal systems remains popular especially in residential sector and enhanced in the future by the introduction of new innovative technologies. The use of solar heaters is increased in the services, industrial and agriculture sectors

24 Heat pumps Heat pumps /heat pumps split units increases their share displacing oil boilers and electric resistance heaters Almost the entire cooling demands are taken up by heat pumps Heat pumps become more economically competitive option hence more actions needed for the use of more RES (e.g. PVs) in the electrification of heating and cooling sector.

25 Oil Forecast, Challenges Comparison oil prices [EUR2016/boe] bbl equals 1 boe (barrel oil equivalent) 1 boe is equivalent to GJ 1 boe is equivalent to toe (ton of oil equivalent) 150 EC Option 1 EC option 2 Basic High price Low price POTEnCIA Natural gas price [EUR 2016 / boe] EC Option 1 EC option 2 Basic High price Low price POTEnCIA 6th International Conference on Renewable Energy Sources and Energy Efficiency, Nicosia, Cyprus George Partasides, MECIT 25