Τ.Ε.Ι Καβάλας Σχολή ιοίκησης & Οικονοµίας Τµήµα ιαχείρισης Πληροφοριών

Transcript

1 Τ.Ε.Ι Καβάλας Σχολή ιοίκησης & Οικονοµίας Τµήµα ιαχείρισης Πληροφοριών Ηµεροµηνία /11/2013 «Ανάλυση, σχεδίαση και ανάπτυξη διαδικτυακής εφαρµογής παρουσίασης δωµατίων µε δυνατότητα ηλεκτρονικής κράτησης». Άννα Αδάµ ΑΕΜ 858 Επόπτης Καθηγητής Ιωάννης Καζανίδης Καβάλα Νοέµβριος 2013 Εκπονηθείσα πτυχιακή εργασία απαραίτητη για την κτήση του βασικού Πτυχίου

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ... Σφάλµα! εν έχει οριστεί σελιδοδείκτης. ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΙΚΟΝΩΝ...4 ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Συστήματα ηλεκτρονικών κρατήσεων Αναγκαιότητα για τεχνολογία Χρήση διαδικτύου για τουριστικούς σκοπούς Η δημιουργία και η εξέλιξη των GDS Βασικά χαρακτηριστικά των GDS Εναλλακτικά συστήματα κρατήσεων Η χρήση των GDS στα ξενοδοχεία Γιατί ένα ξενοδοχείο να συνδεθεί σε ένα GDS ή ADS Προβολή στο διαδίκτυο Συμπεράσματα για τα GDS ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Τεχνολογίες Τι είναι το Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου (CMS) Ποια είναι τα πλεονεκτήματα από την χρήση cms Τύποι των CMS Συστήματα διαχείρισης περιεχομένου για το διαδίκτυο Web CMS Joomla PHP MySQL PhpMyAdmin

3 2.6 Jomres Έρευνα Αγοράς Booking.com Οnline συστήματα ηλεκτρονικών κρατήσεων Φόρμα Κρατήσεων Κράτηση μέσω άλλου δικτυακού τόπου Συγκριτικός Πίνακας ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Απαιτήσεις συστήματος Πλαίσιο Χρήσης Μη λειτουργικές απαιτήσεις Κατηγορίες χρηστών Ερωτηματολόγιο ξενοδοχειακής μονάδας... Σφάλµα! εν έχει οριστεί σελιδοδείκτης Συμπεράσματα από ερωτηματολόγιο Διάγραμμα Use Case Διάγραμμα ροής δεδομένων Διάγραμμα πλαίσιο Διάγραμμα ροής δεδομένων πρώτου επιπέδου Διάγραμμα ροής δεδομένων δευτέρου επιπέδου Διάγραμμα ροής δεδομένων για το υποσύστημα διαχείρισης δωματίων Αποσαφήνιση ροών δεδομένων Οντότητες και συσχετίσεις Διάγραμμα Οντοτήτων Συσχετίσεων Ανάλυση Συσχετίσεων ER Απεικόνιση του μοντέλου οντοτήτων συσχετίσεων στο σχεσιακό σχήμα Πίνακες βάσης δεδομένων Jomres ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ

4 4.1 Εγκατάσταση Joomla Jomres Εγκατάσταση Jomres Παραμετροποίηση Jomres Διαδικασία παραμετροποίησης Ξενοδοχειακής μονάδας ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Παρουσίαση Ιστοχώρου Διαδικασία Κράτησης Δωματίου από Επισκέπτη Διαδικασία Πληρωμής Προκαταβολής και Επεξεργασίας της Κράτησης ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟ ΧΡΗΣΤΕΣ Ερωτηματολόγιο ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σχετικά με το Joomla και το Jomres Συμπεράσματα από την ολοκλήρωση της πτυχιακής μου εργασίας ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

5 ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΙΚΟΝΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2-ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Εικόνα 2-1 Παράδειγµα Ξενοδοχείου που εκτελούνται κρατήσεις µέσω 31 Εικόνα 2-2 Κράτηση µέσω 32 Εικόνα 2-3 Κράτηση µε χρήση του WebHotelier Εικόνα 2-4 Κράτηση µε χρήση Φόρµας Κρατήσεων Εικόνα 2-5 Κράτηση µέσω άλλου δικτυακού τόπου ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3-ΣΧΕ ΙΑΣΜΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Εικόνα 3-1 Κάρτα κράτησης Εικόνα 3-2 Παράδειγµα πλάνου κρατήσεων Εικόνα 3-3 Παράδειγµα κάρτας άφιξης Εικόνα 3-4 ιάγραµµα Use Case Εικόνα 3-5 ιάγραµµα ροής µηδενικού επιπέδου.55 Εικόνα 3-6 ιάγραµµα ροής πρώτου επιπέδου. 57 Εικόνα 3-7 ιάγραµµα ροής δευτέρου επιπέδου...59 Εικόνα 3-8 ιάγραµµα πλαίσιο.60 Εικόνα 3-9 ιάγραµµα Οντοτήτων Συσχετίσεων..64 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4-ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Εικόνα 4-1 Επιλογή γλώσσας εγκατάστασης Εικόνα 4-2 Προληπτικός Έλεγχος Εικόνα 4-3 Άδεια Χρήσης Εικόνα 4-4 Ρύθµιση Βάσης εδοµένων Εικόνα 4-5 Ρύθµιση Βάσης εδοµένων Εικόνα 4-6 Τέλος εγκατάστασης Εικόνα 4-7 Αρχική σελίδα οδηγού εγκατάστασης Jomres Εικόνα 4-8 Εγκατάσταση Βάσης εδοµένων για Jomres Εικόνα 4-9 Backend του Jomres

6 Εικόνα 4-10 Σύνδεση ιαχειριστή Εικόνα 4-11 Μενού επιλογών ιαχειριστή Ξενοδοχείου Εικόνα 4-12 Γενικές Παράµετροι Εικόνα 4-13 Γενικές Παράµετροι Εικόνα 4-14 Property Details Εικόνα 4-15 Τιµοκατάλογοι και ωµάτια ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Εικόνα 5-1 ηµιουργία Λογαριασµού Εικόνα 5-2 Φόρµα Εγγραφής επισκέπτη Εικόνα 5-3 Μήνυµα ενεργοποίησης λογαριασµού Εικόνα 5-4 Φόρµα Κράτησης δωµατίου (1) Εικόνα 5-5 Ανασκόπηση Κράτησης Εικόνα 5-6 Τέλος Κράτησης Εικόνα 5-7 Εµαίλ Επιβεβαίωσης κράτησης Εικόνα 5-8 Μενού Κατάλογος Κρατήσεων Εικόνα 5-9 Κατάλογος Κρατήσεων Εικόνα 5-10 Επεξεργασία Κράτησης Εικόνα 5-11 Εισαγωγή Αρ. Κατάθεσης για πληρωµή προκαταβολής Εικόνα 5-12 Επεξεργασία της Κράτησης

7 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Τα τελευταία χρόνια η χρήση του διαδικτύου ως µέσου για την προβολή και την πώληση τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών σε ολόκληρο τον κόσµο παρουσιάζει ιδιαίτερη άνθηση. Σε αυτό έχει συντελέσει µεταξύ άλλων η ραγδαία αύξηση των χρηστών του διαδικτύου παγκοσµίως. Οι οποίοι ξεπερνούν το 1,4 δισεκατοµµύρια και πάνω από το 26% των χρηστών πραγµατοποιούν ήδη τον προγραµµατισµό για διακοπές (αγορές αεροπορικών εισιτήριων, κρατήσεις ξενοδοχείων, ενοικιάσεις αυτοκινήτων) µέσω του διαδικτύου. (Στοιχεία: Jupiter Communications 2003). Έτσι έχουν αλλάξει και επηρεάσει ριζικά τα κίνητρα πραγµατοποίησης ταξιδίου. Το διαδίκτυο παρέχει στους σύγχρονους τουρίστες ένα τεράστιο εύρος και βάθος πολυµεσικών και επίκαιρων πληροφοριών. Η νέα γενιά τουριστών δεν εξαρτάται µόνο από τους τουριστικούς µεσάζοντες για την εύρεση προϊόντων και υπηρεσιών. Ολοένα και περισσότεροι ταξιδιώτες χρησιµοποιούν το διαδίκτυο για την άντληση και φιλτράρισµα τουριστικών πληροφοριών, τη δηµιουργία κρατήσεων κλπ. (Τσάρτας Π. 2006). Η παρούσα εργασία αναφέρεται στο σχεδιασµό και στην ανάπτυξη µιας διαδικτυακής εφαρµογής ηλεκτρονικής παρουσίασης δωµατίων και κρατήσεων. Η σχεδίαση βασίστηκε και αναπτύχτηκε σύµφωνα µε τις ανάγκες µιας σύγχρονης ξενοδοχειακής µονάδας. Η υλοποίηση έγινε µε µια ιδιαίτερη κατηγορία εργαλείων διαχείρισης, τα Συστήµατα ιαχείρισης Περιεχοµένου (Content Management Systems CMS) και µάλιστα το ποιο διαδεδοµένο από αυτά, το Joomla, τo οποίο βασίζεται στις τεχνολογίες PHP, MySQL, HTML. Χρησιµοποιήθηκε και παραµετροποιήθηκε το Jomres reservation που είναι ένα πολύ διαδεδοµένο πρόσθετο και τρέχει στο Joomla cms. Έχει πολύ ευέλικτο σύστηµα διαχείρισης και µπορεί να χρησιµοποιηθεί σε ξενοδοχειακές µονάδες αλλά και γενικά σαν σύστηµα παραγγελιών. 6

8 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η πολυπλοκότητα και η τυποποίηση των παραγωγικών διαδικασιών του ταξιδίου σε συνάρτηση µε την πολυσύνθετη δοµή του τουριστικού κλάδου συντέλεσε σε µεγάλο βαθµό στη δηµιουργία και ανάπτυξη των διαφόρων συστηµάτων κρατήσεων τα λεγόµενα GDS (Global Distribution Systems). (Λιανός Ν. 2010) Στόχος της διπλωµατικής εργασίας είναι η ανάπτυξη µιας ηλεκτρονικής εφαρµογής απαραίτητη για µια ξενοδοχειακή µονάδα ώστε να πραγµατοποιούνται οι κρατήσεις των δωµατίων ηλεκτρονικά µε τα πιο σύγχρονα συστήµατα παρουσίασης. Με τη δύναµη του διαδικτύου το οποίο µπορεί να γνωστοποιήσει τουριστικά προϊόντα και υπηρεσίες σε τεράστιο εύρος καταναλωτών αποτελώντας µια οικονοµική λύση και απαλείφοντας εµπόδια που σχετίζονται µε το χώρο και το χρόνο. Αναλυτικά µε το σύστηµα κρατήσεων θα δώσει τη δυνατότητα στην ξενοδοχειακή επιχείρηση να αυξήσει και να διευρύνει το πελατολόγιο της, αφού θα µπορεί να διαθέτει δωµάτια απευθείας σε νέες αγορές. Θα της παρέχει µεγάλη διαφηµιστική προβολή µε σχετικά χαµηλό κόστος και καλύτερη διαχείριση των λειτουργιών καθώς οι διαδικασίες πλέον είναι αυτοµατοποιηµένες και όχι χειρόγραφες. Έτσι εξοικονοµείται χρόνος και χώρος αφού τα στοιχειά θα είναι αρχειοθετηµένα και εύκολα προσβάσιµα. Η ενηµέρωση γίνεται αυτόµατα. Επίσης µπορεί να αποδειχθεί σηµαντικό εργαλείο όσον αφόρα τον υπολογισµό της ζήτησης, παρακολουθώντας το βαθµό χρησιµοποίησης συγκεκριµένων καταλόγων καθώς και σηµαντικό βοήθηµα προς το τµήµα µάρκετινγκ και πωλήσεων του ξενοδοχείου παρακολουθώντας οικονοµικά στοιχεία, και στοιχεία κράτησης. Για το λόγο αυτό η πτυχιακή αρχικά µελετά τις διάφορες τεχνολογίες που χρησιµοποιήθηκαν για να υλοποιηθεί η εφαρµογή και παρουσιάζει τη σύγκριση του παρόντος συστήµατος. Η οποία έγινε µέσα από µια έρευνα αγοράς µε τους πιο δηµοφιλής τρόπους ηλεκτρονικής κράτησης. 7

9 Στη συνέχεια καταγράφει τις απαιτήσεις των πελατών καθώς και του διαχειριστή της. Ακολούθως παρουσιάζει αναλυτικά την εφαρµογή και την παραµετροποίηση της. Τέλος ολοκληρώνεται µε τη διαδικασία της αξιολόγησης µέσα από ένα ερωτηµατολόγιο και παρατίθενται τα συµπεράσµατα από την υλοποίηση και χρήση της εφαρµογής. Εκτενέστερα η διπλωµατική εργασία αποτελείται από επτά κεφάλαια. Το παρόν κεφάλαιο αποτελεί µια εισαγωγή του θέµατος. Στο επόµενο γίνεται αναφορά στις τεχνολογίες που χρησιµοποιήθηκαν για το σύστηµα κρατήσεων. Στη συνέχεια αναλύεται ο σχεδιασµός και οι απαιτήσεις της εφαρµογής. Το τέταρτο κεφάλαιο είναι αυτό στο οποίο αναλύεται το σύστηµα και η παραµετροποίηση του βήµα-βήµα. Στο πέµπτο κεφάλαιο παρουσιάζεται το σύστηµα κρατήσεων, και στα δυο τελευταία έκτο και έβδοµο έχουµε τα αποτελέσµατα της αξιολόγησης από τους χρήστες καθώς και τα τελικά συµπεράσµατα. 8

10 Συστήµατα ηλεκτρονικών κρατήσεων (Global Distribution Systems). Στη σύγχρονη εποχή όλες οι εµπλεκόµενες επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται άµεσα ή έµµεσα στον ευρύτερο χώρο του τουρισµού έχουν σαν κύρια επιδίωξη την καλύτερη δυνατή ποιότητα στην διακίνηση και επεξεργασία όλων των παρεχόµενων πληροφοριών. Θεωρείται πλέον αδύνατο να λειτουργεί ο τουριστικός κλάδος χωρίς την απαραίτητη πληροφοριακή υποστήριξη, τόσο εσωτερικά στις διάφορες επιµέρους επιχειρήσεις του κλάδου όσο και εξωτερικά για την µεταξύ τους δικτυακή διασύνδεση και ηλεκτρονική διανοµή του τουριστικού προϊόντος. (Λιανός Ν 2010).Αναµφισβήτητα η χρήση των ΤΠΕ συµβάλλει στην βελτίωση της απόδοσης και της παραγωγικότητας. Σε όλο τον κόσµο λειτουργούν 4 µεγάλα κεντρικά συστήµατα κρατήσεων. Τα οποία λειτουργούν ως ηλεκτρονικές αγορές για τους ταξιδιωτικούς πράκτορες. Τα συστήµατα αυτά κλείνουν αεροπορικά εισιτήρια, δωµάτια ξενοδοχείων και ενοικιαζόµενα αυτοκίνητα, και είναι τα εξής: Galileo, Sabre, Worldspan, Amadeus. Χρησιµοποιούνται καθηµερινά πάνω από τουριστικούς πράκτορες παγκοσµίως. Ο ετήσιος όγκος των κρατήσεων ξενοδοχείων µέσω GDS ανέρχεται στις 108 εκατοµµύρια διανυκτερεύσεις (πηγή: Travelclick). Μέσα σε αυτές αφορούν την Ελλάδα. Αναγκαιότητα για τεχνολογία Η σκοπιµότητα και αναγκαιότητα για τεχνολογία προκύπτει αν ληφθεί υπόψη κανείς ότι οι διεθνείς τάσεις σχετικά µε τη χρήση των ΤΠΕ στον τοµέα του τουρισµού περιλαµβάνουν την ηλεκτρονική διαχείριση του προορισµού, την ηλεκτρονική διαχείριση των σχέσεων πελατείας και την προνοµιακή χρήση των πολυµέσων και των τεχνικών εικονικής πραγµατικότητας. Σύµφωνα µε το Παγκόσµιο Οικονοµικό Φόρουµ (World Economic Forum 2008) η Ελλάδα βρίσκεται στην 16 η θέση ανάµεσα σε 133 χώρες όσον αφόρα την φιλοξενία προς τους τουρίστες. Τα στατιστικά στοιχειά επιβεβαιώνονται και από τα 9

11 στοιχεία σχετικής έρευνας που πραγµατοποιήθηκε το 2007 από το Παρατηρητήριο για την Κοινωνία της Πληροφορίας. Σε αντιπροσωπευτικό δείγµα ξενοδοχείων και καταλυµάτων, το 74% των ξενοδοχείων έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα καταλύµατα εκτιµάται σε 37%. Ανάλογη είναι και η διάφορα ανάµεσα στις δυο κατηγορίες σχετικά µε την ύπαρξη ιστοσελίδας όπου το 63% των ξενοδοχείων διαθέτει, έναντι του 30% των καταλυµάτων. Η ίδια έρευνα αξιολόγησε 184 διαδικτυακές σελίδες ξενοδοχείων και καταλυµάτων από όπου πρόεκυψε ότι στις σελίδες αυτές υπάρχει πλούσιο φωτογραφικό υλικό, πολλές πληροφορίες σχετικές µε το ξενοδοχείο και τη γεωγραφική του τοποθεσία. Ωστόσο παρατηρήθηκε έντονα η απουσία ένδειξης χρονολογίας ενηµέρωσης της σελίδας και κυρίως η πληροφόρηση σχετικά µε τη διαθεσιµότητα και την τιµολόγηση των δωµατίων. Συγκεκριµένα το 71% των ιστοσελίδων δεν παρέχουν πληροφορίες για τη διαθεσιµότητα των δωµατίων και το 77% για τις τιµές. Τέλος αξίζει να σηµειωθεί ότι το 67% των κρατήσεων πραγµατοποιούνται τηλεφωνικά. (Λιανός Ν. 2010) Χρήση ιαδικτύου για τουριστικούς σκοπούς στην Ευρώπη και στην Ελλάδα Πλέον είναι δεδοµένη η χρήση του ιαδικτύου για τουριστικούς σκοπούς από τους καταναλωτές είτε πρόκειται για αναζήτηση πληροφοριών είτε για αγορά υπηρεσιών και προϊόντων. Έτσι, σύµφωνα µε στοιχεία της Eurostat3, το 2008 ο µέσος όρος χρήσης του διαδικτύου από πολίτες για υπηρεσίες που σχετίζονται µε διοργάνωση ταξιδιών, στην Ευρώπη των 27, αγγίζει το 32%, όταν το 2006 ήταν 25%. 10

12 70% 60% 50% 40% 30% % 10% 0% PT GR CY IT MT CZ AT ES BE FR IE DE SE DK UK LU NL FI NO IS EU27 Ποσοστό ατόµων που χρησιµοποίησε το διαδίκτυο για υπηρεσίες σχετικά µε ταξίδια και διαµονή σε 20 ευρωπαϊκές χώρες Πηγή: Eurostat, Information society statistics 2008 Ειδικότερα, εξετάζοντας 20 ευρωπαϊκές χώρες, φαίνεται ότι περίπου ο µισός πληθυσµός σε ανία, Ολλανδία και Ηνωµένο Βασίλειο χρησιµοποιεί το διαδίκτυο για υπηρεσίες που σχετίζονται µε ταξίδια και διαµονή, ενώ ποσοστό πάνω από 50% καλύπτει τόσο η Ισλανδία, όσο και η Νορβηγία και η Φιλανδία, ενώ στην Ελλάδα, το αντίστοιχο ποσοστό αγγίζει το 17%. Όπως φαίνεται συγκριτικά µε το 2006 η τάση αυτή είναι ανοδική στο σύνολο των εξεταζόµενων ευρωπαϊκών χωρών, αποδεικνύοντας την εξέχουσα θέση που καταλαµβάνει πλέον το διαδίκτυο τόσο στην πληροφόρηση, όσο και στην επιλογή τουριστικών υπηρεσιών και προϊόντων. Ειδικότερα στην Ελλάδα, σύµφωνα µε την έρευνα που πραγµατοποιήθηκε το 2008 από το Παρατηρητήριο για την ΚτΠ6, στους χρήστες του διαδικτύου, παρατηρήθηκε ότι 6 στους 10 Έλληνες χρήστες έχουν χρησιµοποιήσει το διαδίκτυο για να πληροφορηθούν για θέµατα που αφορούν σε τουριστικές υπηρεσίες. Μέσα σε αυτό το κοινό, η πλέον 11

13 διαδεδοµένη αναζήτηση αφορά στις ιστοσελίδες ξενοδοχείων και ακολουθούν οι ιστοσελίδες µε γενικές τουριστικές πληροφορίες, ιστοσελίδες ενοικιαζοµένων δωµατίων, ιστοσελίδες συγκεκριµένων περιοχών και ιστοσελίδες εναέριων µεταφορών. (ΚτΠ 2009) Η δηµιουργία και η εξέλιξη των παγκοσµίων συστηµάτων διανοµής GDS (Global Distribution Systems). Η εµφάνιση των συστηµάτων κρατήσεων προσδιορίζεται χρονικά στις αρχές της δεκαετίας του 1950, περίοδος όπου παρατηρείται µεγάλη αύξηση στον αριθµό των διεθνών µετακινήσεων και αντίστοιχη αύξηση των συναλλαγµατικών εισπράξεων. Η ραγδαία ανάπτυξη του κλάδου των αεροµεταφορών και η δηµιουργία µεγάλων ταξιδιωτικών οργανισµών (Tour Operators) είχε σαν αποτέλεσµα την αναγκαιότητα διαχείρισης εκ µέρους των αεροπορικών εταιρειών µεγάλου όγκου πληροφοριών. Επιπλέον η εφαρµογή της χειρόγραφης µεθόδου κρατήσεων και της διαχείρισης των πτήσεων αντικαθίσταται µε τη χρήση των τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 µεγάλες αµερικανικές εταιρείες σε συνεργασία µε την IBM σχεδιάζουν και προωθούν στην αγορά τα πρώτα µηχανογραφηµένα συστήµατα κρατήσεων (CRS: Computer Reservation Systems). Τα CRS λειτουργούν σαν ένα database management system για παροχή διαφόρων τύπων πληροφόρησης σχετικά µε το συγκεκριµένο προϊόν. Μια δεκαετία αργότερα εξελίσσονται σε συστήµατα διανοµής και ανταλλαγής πληροφοριών και κρατήσεων µεταξύ των αεροπορικών εταιρειών (United, Lufthansa, B.A, S.A.S) και των τουριστικών πρακτόρων. Μεγάλη συµβολή στο γεγονός αυτό είχε η ραγδαία αύξηση του αριθµού των επιβατών των αεροπορικών εταιρειών. Τα τουριστικά γραφεία έχουν πλέον τη δυνατότητα να συνδεθούν µε συγκεκριµένες αεροπορικές εταιρείες αφού πρώτα εγκαταστήσουν τερµατικό για την κάθε µια ξεχωριστά. Αυτή η ενέργεια ωφέλησε σηµαντικά κάποιες αεροπορικώς εταιρείες και τουριστικά γραφεία αφού απέκτησαν ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα έναντι των άλλων εταιρειών και παράλληλα δηµιούργησαν σηµαντικά προβλήµατα αθέµιτου ανταγωνισµού. Στην Ευρώπη εµφανίζονται το 1986 µετά από µελέτη και δηµιουργία της 12

14 SH&E για τη δηµιουργία συστήµατος κρατήσεων ώστε να ανταγωνιστούν τα αντίστοιχα αµερικανικά. Έτσι το 1987 κάνουν την εµφάνιση τους τα δυο πρώτα ευρωπαϊκά συστήµατα διανοµής το Amadeus και το Galileo. Στην Ελλάδα εµφανίστηκαν τη δεκαετία του 1990 και η ανάπτυξη τους ήταν ταχύτατη. Παρόλα αυτά η διάρθρωση της ταξιδιωτικής αγοράς και ο κατακερµατισµός των επιχειρήσεων µε ανάλογες προσφερόµενες υπηρεσίες και υποδοµή αποτέλεσαν ανασταλτικούς παράγοντες για την πλήρη αξιοποίηση των συστηµάτων αυτών και των πλεονεκτηµάτων που προσφέρουν. Κυρίαρχη θέση στην ελληνική αγορά κατέχουν το Galileo το οποίο είναι το δηµοφιλέστερο σε παγκόσµια κλίµακα και κατέχει µεγάλο µερίδιο της αγοράς. Είναι εύκολο να αντιληφθεί κανείς ότι οι τουριστικές επιχειρήσεις που περιλαµβάνονται στο σύστηµα κρατήσεων έχουν µεγαλύτερη ανταπόκριση σε µια δυνητική πελατεία καθώς φαίνεται ότι εξισορροπούνται καλύτερα οι τιµές σε σχέση µε τις προσφερόµενες υπηρεσίες αφού ο πελάτης-καταναλωτής έχει τη δυνατότητα πολλών εναλλακτικών επιλογών. (Λιανός Ν. 2010) Τα βασικά χαρακτηριστικά των GDS Αποτελούν τον µεσάζοντα µεταξύ του ταξιδιωτικού πράκτορα και των επιχειρήσεων που παρέχουν τουριστικές υπηρεσίες. Είναι σηµαντικό κανάλι διανοµής τουριστικών προϊόντων διεθνώς καθώς ελαχιστοποιούν το χρόνο εξυπηρέτησης και διασφαλίζουν την κράτηση. Τα κέρδη που αποκοµίζουν από τα ποσοστά που εισπράττουν διατίθενται για την αναβάθµιση της ποιότητας των υπηρεσιών. (Λιανός Ν. 2010) Εναλλακτικά συστήµατα κρατήσεων Στα ADS (Alternative Distribution Systems) ανήκουν περίπου internet sites σε όλο τον κόσµο που διαχειρίζονται on-line κρατήσεις. Σε αντίθεση µε τα GDS αυτά τα συστήµατα δεν αφορούν ταξιδιωτικούς πράκτορες αλλά µεµονωµένους τουρίστες. Μερικά από τα µεγαλύτερα 13

15 internet sites που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία είναι τα εξής: (Λιανός Ν. 2010) accomodations.com Και χιλιάδες άλλα sites Η χρήση των GDS στα ξενοδοχεία Η χρήση των GDS έχουν σαν στόχο την αποτελεσµατική διάθεση των διαθέσιµων κλινών µε απ ευθείας πώληση τους σε νέες αγορές καθώς και την αύξηση της ετήσιας πληρότητας τους και των εσόδων τους. Οι εφαρµογές της πληροφορικής στα πλαίσια της ανάπτυξης και της διαχείρισης ενός µηχανογραφηµένου κεντρικού συστήµατος κρατήσεων, επεκτείνονται στην παροχή σαφούς πληροφόρησης σε σχέση µε τα διαθέσιµα δωµάτια µιας ξενοδοχειακής επιχείρησης Σηµαντική κινητικότητα όσον αφόρα τα συστήµατα κρατήσεων έχουν αναπτύξει οι µεγάλες αλυσίδες ξενοδοχείων που βρίσκονται στην Ελλάδα (Hilton. Intercontinental, Holiday Inn) που διαθέτουν τα δωµάτια των ξενοδοχείων τους µε κύριο πλεονέκτηµα την επωνυµία τους. Οι ξενοδοχειακές µονάδες έχουν τη δυνατότητα µε τη βοήθεια ενός υπολογιστή και ενός µόντεµ να συνδεθούν στο κεντρικό σύστηµα κρατήσεων και να το χρησιµοποιήσουν µε του ακόλουθους τρόπους: (Λιανός Ν. 2010) 1) Αναζήτηση πληροφοριών για τα διαθέσιµα δωµάτια της ίδιας γεωγραφικής ζώνης 2) Ενηµέρωση του συστήµατος για τα δωµάτια που έχουν προς διάθεση, τους τύπους, την τιµή και πρόσθετες υπηρεσίες 14

16 3) υνατότητα πραγµατοποίησης κράτησης σε κάποιους άλλους χώρους όπως οι αίθουσες συνεδριάσεων 4) υνατότητα κράτησης σε άλλη µονάδα της περιοχής τους (overbooking) ή ιδιοκτησία τους (όµιλος ξενοδοχείων) 5) υνατότητα εφαρµογής του Yield Management Γιατί ένα ξενοδοχείο να συνδεθεί σε ένα GDS ή ADS; Τα ξενοδοχεία επωφελούνται από την παγκόσµια εµβέλεια των ηλεκτρονικών διαύλων διανοµής η οποία επιτρέπει σε εκατοµµύρια χρήστες ανά τον κόσµο να έχουν πρόσβαση στο πλήθος των διαθέσιµων ξενοδοχείων και να κάνουν κρατήσεις δωµατίων. Οι ηλεκτρονικοί δίαυλοι διανοµής συνδέονται µε πάνω από ταξιδιωτικά πρακτορεία και εκατοµµύρια χρηστών του διαδικτύου για να κάνουν on-line κρατήσεις και να λαµβάνουν αυτοµάτως επιβεβαίωση της κράτησης τους. (Λιανός Ν. 2010) Προβολή στο διαδίκτυο Σε ό,τι αφορά την προβολή στο διαδίκτυο, στην πλειονότητά τους, οι δικτυακοί τόποι λειτουργούν περισσότερο για διαφηµιστικούς σκοπούς, παρέχοντας πλούσιο φωτογραφικό υλικό και πληθώρα πληροφοριών, οι οποίες είναι διαθέσιµες, τόσο στην ελληνική, όσο και στην αγγλική γλώσσα χωρίς όµως να υπάρχει ένδειξη της χρονολογίας ενηµέρωσης του περιεχοµένου στις περισσότερες περιπτώσεις. Συνολικά, οι επιχειρηµατίες αξιολογούν θετικά τόσο την ανάπτυξη ιδιωτικών ιστοσελίδων, όσο και την προβολή σε διαφηµιστικά web sites, θεωρώντας ότι έχουν συµβάλει αρκετά έως πολύ στην ανάπτυξη της επιχείρησης. Στο παρακάτω γράφηµα που πραγµατοποιήθηκε έρευνα από το Παρατηρητήριο Κοινωνία Της Πληροφορίας βλέπουµε το προφίλ των επιχειρήσεων. 15

17 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% ξενοδοχεία ενοικιαζόμενα δωμάτια είγµα (2007): 250 ξενοδοχεία και 250 καταλύµατα Ωστόσο ιδιόκτητη ιστοσελίδα διαθέτει το 63% των ξενοδοχείων και το 30% των ενοικιαζόµενων δωµατίων, ενώ τα ποσοστά προβολής σε διαφηµιστική ιστοσελίδα ανέρχονται σε 46% και 33% αντίστοιχα. (ΚτΠ 2009) Συµπεράσµατα για τα GDS Οι νέες τεχνολογίες και ο κλάδος του τουρισµού εµφανίζουν τα τελευταία χρόνια εντυπωσιακό ρυθµό ανάπτυξης. Η πολυµορφικότητα των τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών καθώς και ο µεγάλος αριθµός εµπλεκοµένων και µεσαζόντων στην διακίνηση αυτών είχε σαν αποτέλεσµα την ανάπτυξη των συστηµάτων κρατήσεων GDS (Global Distribution System). Αντικειµενικός τους σκοπός είναι η αποτελεσµατική πρόσβαση του καταναλωτή στο τουριστικό προϊόν. (Λιανός Ν 2010). Ώστε µε µια απλή και ευέλικτη διαδικασία ο µελλοντικός τουρίστας να µπορεί εύκολα, γρήγορα και οικονοµικά να καθορίσει µόνος του το περιεχόµενο των διακοπών του ως την τελευταία λεπτοµέρεια. Βασικό στοιχείο στην επιλογή ενός GDS από το χρήστη αποτελεί η αξιοπιστία του πληροφοριακού υλικού και η έγκυρη πληροφόρηση σεότιαφόρα τις προσφερόµενες τιµές. 16

18 Επίσης η συνεχής διεύρυνση των παρεχόµενων υπηρεσιών και προϊόντων σε συνάρτηση µε τους τρόπους τιµολόγησης των υπηρεσιών που προσφέρονται στους χρήστες, προσφέρει τη δυνατότητα εναλλακτικών επιλογών µε ιδιαίτερο οικονοµικό όφελος αλλά και µεγάλη εξοικονόµηση χρόνου. Όσο αφόρα τις τουριστικές επιχειρήσεις τα συστήµατα κρατήσεων αποτελούν το κύριο µέσο προώθησης των προϊόντων-υπηρεσιών τους διαµορφώνοντας τη σχέση προσφοράς και ζήτησης. ιευρύνουν την αγορά που στοχεύει η επιχείρηση συνδυάζοντας ιδία ή συµπληρωµατικά προϊόντα διαφόρων εταιρειών. Στηρίζουν τη µεγάλη προσπάθεια για την ευρύτερη ανάπτυξη του τουρισµού. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η ανάπτυξη συστηµάτων ηλεκτρονικών κρατήσεων κρίνεται ως αναγκαία για την βελτίωση του τουριστικού τοµέα. 17

19 2. Θεωρητικό Μέρος Σε αυτό το κεφάλαιο της εργασίας θα ασχοληθούµε µε την παρουσίαση των διαφόρων τεχνολογιών που χρησιµοποιήθηκαν για την υλοποίηση του δικτυακού τόπου ξενοδοχειακής επιχείρησης το οποίο περιέχει σύστηµα Online κρατήσεων. Επίσης, θα παρουσιαστεί µια εκτενή έρευνα αγοράς παρόµοιων ιστοσελίδων και δικτυακών τόπων µέσω των οποίων έχουµε τη δυνατότητα να εκτελούµε Online κρατήσεις. 2.1 Τεχνολογίες Τι είναι το Σύστηµα ιαχείρισης Περιεχοµένου (CMS) Το Content Management System (CMS) είναι µία µορφή λογισµικού για ηλεκτρονικούς υπολογιστές, που αυτοµατοποιεί τις διαδικασίες δηµιουργίας, οργάνωσης, ελέγχου και δηµοσίευσης περιεχοµένου σε µία πληθώρα µορφών. Τα περισσότερα CMS έχουν την δυνατότητα να διαχειριστούν περιεχόµενο στις εξής µορφές: κείµενα, εικόνες, βίντεο, java animation, πρότυπα σχεδίασης, βάσεις δεδοµένων κ.α. Το Σύστηµα ιαχείρισης Περιεχοµένου είναι λογισµικό το οποίο επιτρέπει στον οποιονδήποτε, ακόµα και αν δεν έχει ιδιαίτερες γνώσεις προγραµµατισµού και γλώσσας HTML, να δηµιουργήσει και να διαχειριστεί µε τρόπο εύκολο και γρήγορο την ιστοσελίδα του. Tα CMS παρέχουν γραφικό περιβάλλον το οποίο δίνει άµεση πρόσβαση στο περιεχόµενο της ιστοσελίδας. Ταυτόχρονα, η επεξεργασία ή η εισαγωγή του περιεχοµένου (κειµένου και φωτογραφιών) µπορεί να γίνει µε έναν γραφικό editor παρόµοιο µε τους γνωστούς επεξεργαστές κειµένου. Η πληροφορία οργανώνεται αποδοτικά σε κατηγορίες και υποκατηγορίες και παρουσιάζεται µε τρόπο φιλικό στο χρήστη αλλά και στο διαχειριστή. Επίσης είναι δοµηµένα σύµφωνα µε τις αρχές του αντικειµενοστραφούς προγραµµατισµού και προσφέρουν µια ποικιλία από modules και συνοδευτικά λογισµικά (plugins) τα οποία παρέχουν µια τεράστια λειτουργικότητα. Υπάρχει επιπρόσθετα, η κοινότητα που ασχολείται µε αυτό και προσφέρει συνεχώς καινούργιες λύσεις, αναβαθµίσεις που ικανοποιούν σηµαντικό µέρος των αναγκών προς υλοποίηση. (Μακριδάκη. 2011) 18

20 2.1.2 Ποια είναι τα πλεονεκτήµατα από την χρήση cms; Η µείωση των εξόδων για τη διατήρηση µιας ιστοσελίδας Αύξηση των εσόδων χάρη στην επιτυχηµένη παρουσία της ιστοσελίδας αυτής Αύξηση της ποιότητας της ιστοσελίδας µε χρήση υψηλής ποιότητας προτύπων σχεδίασης που θα δίνουν µια εντυπωσιακή διεπαφή για τον ιδιοκτήτη τους Ελάχιστες ανάγκες εκπαίδευσης που απαιτούνται Οι αλλαγές οι οποίες µπορούν να γίνουν οποιαδήποτε ώρα Παρέχεται µεγάλη οµοιοµορφία και συνοχή βελτιωµένο σύστηµα πλοήγησης αυξηµένη ευελιξία και επιτάχυνση της διαδικασίας αλλαγών και δηµιουργίας νέων σελίδων. (Μακριδάκη. 2011) Τύποι CMS Υπάρχουν έξι κύριες κατηγορίες CMS, µε τα αντίστοιχα πεδία χρήσης: 1. Web CMS (WCMS) 2. Document management system (DMS) 3. Mobile content management system 4. Component content management system 5. Media content management system 6. Learning Content Management System (LMS) 7. Enterprise CMS (ECMS) Με τη χρήση CMS µπορούµε να αναπτύξουµε λογισµικό για τις εξής κατηγορίες: Ειδήσεις (εφηµερίδες, περιοδικά, πρακτορεία ειδήσεων κ.λπ.) Παρουσιάσεις εταιριών και προσωπικού Καταλόγους προϊόντων Παρουσιάσεις προϊόντων Online υποστήριξη 19

21 Αγγελίες και ανακοινώσεις Παρουσιάσεις και προβολή γεωγραφικών περιοχών ιαφηµίσεις ελτία Τύπου Όρους και συµβόλαια Χάρτες, κατευθύνσεις, οδηγίες Image Galleries (infonetgroup) Συστήµατα διαχείρισης περιεχοµένου για το διαδίκτυο (Web cms) Tα WEB CMS είναι ειδικές περιπτώσεις συστηµάτων διαχείρισης περιεχοµένου. Αποτελούν λογισµικό υλοποιηµένο ως web εφαρµογή που χρησιµοποιείται για τη δηµιουργία και διαχείριση HTML περιεχοµένου. Χρησιµοποιούνται για τη διαχείριση και έλεγχο µιας µεγάλης, δυναµικής συλλογής web υλικού (HTML έγγραφα και οι αντίστοιχες εικόνες). Συνήθως παρέχουν εργαλεία σε χρήστες µε µικρή τεχνική γνώση σε γλώσσες σήµανσης ή προγραµµατισµού ώστε να δηµιουργήσουν και να διαχειριστούν περιεχόµενο µε σχετική ευκολία. Τα περισσότερα συστήµατα χρησιµοποιούν µια βάση δεδοµένων για την αποθήκευση και ένα επίπεδο παρουσίασης για την εµφάνιση περιεχοµένου στους επισκέπτες του website βάσει ενός συνόλου από πρότυπα (templates). Ενδεικτικά διαθέτουν ή παρέχουν: Αυτοµατοποιηµένα πρότυπα (templates) Εύκολα επεξεργάσιµο περιεχόµενο Αναβαθµίσεις για την υποστήριξη web προτύπων ιαχείριση ροής εργασίας (workflow management) ιαχείριση εγγράφων 20

22 Τα CMS διακρίνονται σε τρία βασικά τµήµατα: 1. Το σύστηµα συλλογής (Collection System). 2. Tο σύστηµα διαχείρισης (Management System). 3. To σύστηµα δηµοσίευσης (Publishing System). Τα διαθέσιµα CMS που υπάρχουν σήµερα είναι δυο ειδών. Υπάρχουν τα κλειστού κώδικα CMS και τα ανοιχτού κώδικα. Για την υλοποίηση αυτής της εργασίας θα χρησιµοποιήσουµε CMS ανοιχτού κώδικα. Χρησιµοποιώντας κλειστού κώδικα CMS η εργασία µας συνήθως είναι ετοιµοπαράδοτη, υπάρχει καλύτερη τεκµηρίωση και εκπαίδευση και τέλος υπάρχει µεγάλη ασφάλεια στο σύστηµα µας. Μειονέκτηµα αποτελεί ότι το κόστος τους µπορεί να είναι πολύ µεγάλο. (Μακριδάκη. 2011) Αντίθετα όταν χρησιµοποιούµε ανοιχτού κώδικα CMS: Μας επιτρέπουν την πρόσβαση και την αλλαγή του πηγαίου κώδικα εν έχουν κόστος Υποστηρίζονται από µία κοινότητα χρηστών και προγραµµατιστών η οποία προσφέρει και δηµιουργεί plugins. (Μακριδάκη. 2011) Τα δηµοφιλέστερα ανοιχτού κώδικα WEB CMS είναι: Joomla Drupal WordPress Plone Xoops Typo3 Στην παρούσα εργασία θα χρησιµοποιήσουµε το Joomla. 21

23 2.2 Joomla Το Joomla είναι ένα ανοιχτού κώδικα σύστηµα διαχείρισης περιεχοµένου το οποίο έχει χαρακτηριστεί από τους δεκάδες χιλιάδες χρήστες του ως το καλύτερο CMS στον κόσµο. ιότι έχει τεράστιες δυνατότητες αλλά και ταυτόχρονα εξαιρετικά ευέλικτο και φιλικό περιβάλλον εργασίας και διαχείρισης. Μόλις εγκατασταθεί, ο διαχειριστής του δικτυακού τόπου µπορεί να συνδεθεί µε την backend κονσόλα διαχείρισης και να δηµιουργήσει τµήµατα, κατηγορίες, άρθρα µε περιεχόµενο, δηµοσκοπήσεις και άλλα πολλά. Γίνεται χωρίς ιδιαίτερες προγραµµατιστικές γνώσεις διαχείριση ολόκληρου του frontend της ιστοσελίδας από ένα εύχρηστο περιβάλλον διαχείρισης. (Webmasters Life 2013) Το Joomla είναι µία δωρεάν εφαρµογή, ανοιχτού κώδικα συστήµατος διαχείρισης περιεχοµένου, το οποίο έχει συνταχθεί στην γλώσσα προγραµµατισµού PHP για τη διαχείριση και τη δηµοσίευση περιεχοµένου στον ιστό (web) και ενδοδικτύων (intranets) χρησιµοποιώντας µια MySQL βάση δεδοµένων. To Joomla περιλαµβάνει χαρακτηριστικά όπως η cache των σελίδων για τη βελτίωση των επιδόσεων, web ευρετήρια (indexing), RSS feeds, εκτυπώσιµες εκδόσεις των σελίδων, newsflashes, blogs, forums, 22

24 δηµοσκοπήσεις, ηµερολόγια, αναζήτηση στην ιστοσελίδα, την ανάλογη γλώσσα αλλά και την δυνατότητα πολυγλωσσικών ιστοσελίδων. Το όνοµα "Joomla" είναι µια φωνητική γραφή της γλώσσας Σουαχίλι (Swahili) στην οποία η λέξη "jumla" σηµαίνει "όλοι µαζί" ή "ως σύνολο". Επέλεξαν αυτό το όνοµα για να αντικατοπτρίζει τη δέσµευση της Κοινότητας και την οµάδα ανάπτυξης του έργου. Η πρώτη έκδοση του Joomla (Joomla 1.0.0) ανακοινώθηκε στις 16 Σεπτεµβρίου Αυτή ήταν µια νέα ονοµασία της έκδοσης Mambo σε συνδυασµό µε διορθώσεις κάποιων σφαλµάτων (bug) στο περιβάλλον διαχείρισης και στον κώδικα ασφαλείας της. Η επίσηµη ιστοσελίδα του Joomla project βρίσκετε στο και για την Ελλάδα η επίσηµη ιστοσελίδα βρίσκετε Το Joomla κυκλοφορεί και διανέµετε υπό την GNU General Public License.Η GNU General Public License (Γενική Άδεια ηµόσιας Χρήσης GNU) (GNU GPL ή απλά GPL) είναι πιθανόν η περισσότερο δηµοφιλής άδεια χρήσης ελεύθερου λογισµικού, και είναι η άδεια που προστατεύει το µεγαλύτερο ποσοστό του ελεύθερου λογισµικού που υπάρχει µέχρι σήµερα. Είναι ένας πλήρης µηχανισµός διαχείρισης της βάσης δεδοµένων του site. Παρέχει νέα, προϊόντα ή υπηρεσίες, τµήµατα και ενότητες πλήρως επεξεργάσιµα και εύχρηστα. Οι θεµατικές ενότητες µπορούν να προστεθούν από τους συντάκτες. ιαθέτει ένα πλήρως επεξεργάσιµο περιεχόµενο αλλά και περιβάλλον, συµπεριλαµβανοµένων των θέσεων του αριστερού, του κεντρικού και του δεξιού µενού. Χρησιµοποιεί τον browser για να ανεβάζει εικόνες στη βιβλιοθήκη για την χρήση τους σε οποιοδήποτε σηµείο του site. Έχει δυναµικό Forum / Poll / Voting για άµεσα επί τόπου αποτελέσµατα. Τρέχει σε Linux, FreeBSD, MacOSX server, Solaris και AIX 23

25 Χρησιµοποιεί Module για αποµακρυσµένη υποβολή από τον συγγραφέα για Νέα, άρθρα, FAQs και Links. ηµοσιεύει απεριόριστες σελίδες και άρθρα χωρίς κανέναν απολύτως περιορισµό. Υπάρχει η δυνατότητα προσθήκης photo galleries, βιβλιοθήκες αρχείων, βιβλία επισκεπτών και φόρµες επικοινωνίας Εύκολη διαχείριση online των PNGs, PDFs, DOCs, XLSs, GIFs και JPEGs µε τη βοήθεια του Image library. Παρέχει Αυτόµατο Path-Finder. News feed manager. Επιλέγει πάνω από 360 news feeds από όλο τον κόσµο. Archive manager. Υπάρχει η δυνατότητα να µπουν τα παλαιά άρθρα στην "κατάψυξη" αντί να διαγραφούν εντελώς. -a-friend και Print-format για κάθε άρθρο. Ενσωµατωµένος επεξεργαστής κειµένου αντίστοιχος του Word Pad. Εµφάνιση και αισθητική την οποία διαµορφώνει ο χρήστης. ιαχείριση των Template (πρότυπα) υνατότητα προεπισκόπησης καθώς είναι εφικτή η προβολή αυτών των τµηµάτων της ιστοσελίδας που έχουν δηµιουργηθεί πριν παρουσιαστούν online. Banner manager για διαφηµιστική προβολή. Προσαρµογή του σχεδιασµού των templates στις επιθυµίες του πελάτη, προσθήκη γραφικών, των λογοτύπων και των σλόγκαν. Εύκολη διαχείριση και διαµόρφωση του πρωτοσέλιδου µε αναδιάταξη των άρθρων. Ενεργοποίηση των feeds RSS 2.0 και Atom (τροφοδοσίες). υνατότητα κατασκευής πολυγλωσσικής ιστοσελίδας (Multilanguage) Επέκτασή του σε ηλεκτρονικό κατάστηµα (eshop) 24

26 υνατότητα λήψης αντιγράφου ασφαλείας του site (back up) υνατότητα βελτιστοποίησης της ιστοσελίδας Joomla στις µηχανές αναζήτησης (SEO) διότι το Joomla είναι ένα Search Engine Friendly CMS (SEF). Η κατασκευή ενός Joomla site µπορεί να καλύψει τις ανάγκες του απλού ιδιώτη ή µικρού επαγγελµατία, µέχρι και τις ανάγκες ενός συλλόγου, µιας µεγάλης επιχείρησης, ενός Φορέα ή Οργανισµού. Παρέχει ένα ασφαλές και ευέλικτο περιβάλλον εργασίας για την δυναµική διαχείριση του περιεχοµένου του site (συχνές και συνεχείς προσθήκες και αλλαγές στο περιεχόµενο), εύκολα και γρήγορα µε µία µικρή στοιχειώδη βασική εκπαίδευση. Το Joomla έχει πολύ πιο πλούσια χαρακτηριστικά και από τη κατασκευή του. Προτείνεται για πιο σύνθετα site και µπορεί να καλύψει ακόµα και τις πιο δύσκολες απαιτήσεις. Προσφέρεται για την δηµιουργία portal και απευθύνεται συνήθως σε πιο έµπειρους χρήστες που απαιτούν µία πιο ιδιαίτερη σχεδίαση στην ιστοσελίδα τους και αναζητούν κάτι περισσότερο από ένα απλό ιστολόγιο. Κυκλοφορούν χιλιάδες modules, plugins αλλά και templates τα οποία µπορούν να εγκατασταθούν αρκετά εύκολα και γρήγορα, να το µετατρέψουν σε ένα πολύ δυνατό σύστηµα διαχείρισης και παρουσίασης του περιεχοµένου και να το µεταµορφώσουν από blog µέχρι eshop και από forum και newsportal µέχρι videoblog ή photogallery. Προσφέρει δυναµική διαχείριση του πρωτοσέλιδου, του περιεχοµένου καθώς και της διαµόρφωσης των πλευρικών στηλών µε τα µενού και τα modules. Απαραίτητη κρίνεται µια στοιχειώδης εκπαίδευση στους αρθογράφους για τον σωστό τρόπο δηµοσίευσης των άρθρων τους καθώς και για την χρησιµοποίηση τυχόν πρόσθετων ενθεµάτων. Το Joomla έχει και αυτό την δυνατότητα να είναι φιλικό µε τις µηχανές αναζήτησης, Search Engine Friendly, µε ενεργοποίηση του από τον πίνακα διαχείρισης ή µε την προσθήκη κάποιου plugin όπως το OpenSEF. (WebmastersLife 2013) 25

27 2.3 PHP Η PHP είναι µια scripting γλώσσα που αρχικά είχε σχεδιαστεί για την παραγωγή δυναµικών ιστοσελίδων. Έχει εξελιχθεί στο να περιλαµβάνει µια γραµµή εντολών και µπορεί να χρησιµοποιηθεί σε standalone γραφικών εφαρµογών. Η PHP δηµιουργήθηκε αρχικά από τον Rasmus Lerdorf το Είναι µια ευρέως χρησιµοποιούµενη, γενικού σκοπού scripting γλώσσα η οποία είναι ειδικά κατάλληλη για ανάπτυξη web ιστοσελίδων και µπορεί να ενσωµατωθεί στην HTML. Μπορεί να αναπτυχθεί σε web servers και σε σχεδόν κάθε λειτουργικό σύστηµα. Είναι εγκατεστηµένη σε πάνω από 20 εκατοµµύρια ιστοσελίδες και 1 εκατ. web servers. Η PHP 5 ήταν ένα µεγάλο βήµα µπροστά για τη γλώσσα, αν και όχι τόσο µεγάλο όσο η µετάβαση από την PHP 3 στην PHP 4. Η PHP 5 προσφέρει scripts για αντικειµενοστραφή προγραµµατισµό (object-oriented). Επίσης, υπάρχει µια µεγάλη ποικιλία από συναρτήσεις για αντικείµενα (objects) που τα κάνει πολύ πιο ευέλικτα και εύκολα στη χρήση τους. Ακόµη, τα αντικείµενα αντιµετωπίζονται πάντα ως αναφορές (references) ώστε να βοηθηθούν οι προγραµµατιστές που δυσκολεύονται να εργαστούν µε τα αντικείµενα. Η PHP χρησιµοποιεί µια µίξη από διερµήνευση (interpretation) και µεταγλώττιση (compilation) έτσι ώστε να µπορέσει να δώσει στους προγραµµατιστές τον καλύτερο δυνατό συνδυασµό απόδοσης και ευελιξίας. Στο παρασκήνιο, η PHP µεταγλωττίζει το script σε µια σειρά από εντολές (instructions), που είναι γνωστές µε τον όρο opcodes, οι οποίες εντολές εκτελούνται µία-µία µέχρι να τελειώσει το script. Αυτό είναι κάτι διαφορετικό από τις παραδοσιακές γλώσσες που µεταγλωττίζονται, όπως είναι η C++, όπου ο κώδικας µεταγλωττίζεται σε εκτελέσιµο κώδικα µηχανής, ενώ η PHP µεταγλωττίζει εκ νέου το script κάθε φορά που αυτό απαιτείται. Αυτή η συνεχής µεταγλώττιση µπορεί να φαίνεται ως απώλεια χρόνου, αλλά δεν είναι καθόλου κακή καθώς δεν χρειάζεται να κάνουµε συνέχεια εµείς τη µεταγλώττιση των scripts όταν γίνονται κάποιες αλλαγές σ αυτά. (Μακριδάκη. 2011) 26

28 2.4 MySQL Η MySQL είναι ένα σύστηµα διαχείρισης σχεσιακών βάσεων δεδοµένων (RDBMS) το οποίο µετρά περισσότερες από 10 εκατοµµύρια εγκαταστάσεις. Έλαβε το όνοµά του από την κόρη του Μόντυ Βιντένιους, την Μάι. Το πρόγραµµα τρέχει σε έναν εξυπηρετητή (server) παρέχοντας πρόσβαση πολλών χρηστών σε ένα σύνολο βάσεων δεδοµένων. Η βάση δεδοµένων MySQL έχει γίνει η πιο δηµοφιλής βάση δεδοµένων ανοιχτού λογισµικού εξαιτίας της σταθερά υψηλής απόδοσής της, της αξιοπιστίας της και της ευκολίας της χρήσης της. Χρησιµοποιείται παγκοσµίως τόσο από µεµονωµένους δηµιουργούς διαδικτυακών χώρων όσο και από πολλούς από τους µεγαλύτερους και τους πιο ραγδαία αναπτυσσόµενους οργανισµούς για την εξοικονόµηση χρόνου και χρήµατος. Επίσης, χρησιµοποιείται για τη δηµιουργία διαδικτυακών χώρων µε µεγάλο όγκο δεδοµένων, κρίσιµων συστηµάτων για τη λειτουργία εταιρικών εφαρµογών και πακέτων λογισµικού µεγάλων εταιρειών. Η MySQL δεν είναι µόνο η πιο δηµοφιλής βάση δεδοµένων ανοιχτού λογισµικού, αλλά συγχρόνως έχει γίνει και η επιλεγµένη βάση δεδοµένων για τη νέα γενιά εφαρµογών που βασίζεται στο LAMP (Linux, Apache, MySQL, PHP/Perl/Python). Η MySQL τρέχει σε περισσότερες από 20 πλατφόρµες συµπεριλαµβανοµένων του Linux, των Windows, του OS/X, του HP-UX, του AIX και του Netware, παρέχοντας στο χρήστη όλη την απαιτούµενη ευελιξία. Η έκδοση της MySQL Enterprise Server 5.0 διαθέτει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: Συναλλαγές ACID για τη δηµιουργία αξιόπιστων και ασφαλών κρίσιµων εταιρικών εφαρµογών. Αποθηκευµένες διαδικασίες για τη βελτίωση της παραγωγικότητας των προγραµµατιστών. ιαδικασίες πυροδότησης για την επιβολή πολύπλοκων επιχειρηµατικών κανόνων στο επίπεδο της βάσης δεδοµένων. Μεθόδους προστασίας των ευαίσθητων δεδοµένων. Σχήµα πληροφοριών για την παροχή εύκολης πρόσβασης σε µεταδεδοµένα. 27

29 Κατανεµηµένες συναλλαγές για την υποστήριξη πολύπλοκων συναλλαγών εντός πολλαπλών βάσεων δεδοµένων. Αρχιτεκτονική µηχανή αποθήκευσης για την παροχή της µέγιστης δυνατής ευελιξίας. Μηχανή αποθήκευσης αρχείων για την καταγραφή του ιστορικού και των δεδοµένων λογιστικού ελέγχου. Ενοποιηµένη µηχανή αποθήκευσης για τη δηµιουργία µίας λογικής βάσης δεδοµένων από πολλούς φυσικούς εξυπηρετητές. Εκδόσεις µε διορθώσεις των πιο σηµαντικών σφαλµάτων. Με τη βοήθεια της PHP µπορούµε να συνδεθούµε σε έναν οποιοδήποτε MySQL Server στον οποίο έχουµε λογαριασµό, να πάρουµε δεδοµένα από ήδη υπάρχουσες βάσεις, να εισάγουµε δεδοµένα σε πίνακες βάσεων, να ανανεώσουµε κάποια υπάρχοντα δεδοµένα, να φτιάξουµε νέες βάσεις και νέους πίνακες και γενικά να κάνουµε οτιδήποτε γίνεται µε µια MySQL βάση δεδοµένων. (Μακριδάκη. 2011) Εποµένως, µέσα από τις web σελίδες µας µπορούµε να διαχειριστούµε εύκολα µια MySQL βάση δεδοµένων και έτσι οι σελίδες µας να αποκτήσουν πολλές άλλες δυνατότητες που απαιτούν οι σύγχρονες ανάγκες των χρηστών δηλαδή να γίνουν δυναµικές, ελκυστικές και ανταγωνιστικές. Μια τυπική διαδικτυακή συναλλαγή βάσεων δεδοµένων αποτελείται από τις παρακάτω φάσεις: Ο web browser ενός χρήστη κάνει µια HTTP αίτηση για µια συγκεκριµένη διαδικτυακή σελίδα. Ο διαδικτυακός διακοµιστής λαµβάνει την αίτηση για τη σελίδα, ανακαλεί το αρχείο και το περνά στη µηχανή PHP για επεξεργασία. Η µηχανή PHP αρχίζει την ανάλυση του script, µέσα στο script υπάρχει µια εντολή που συνδέει τη βάση δεδοµένων και εκτελεί ένα ερώτηµα. Η PHP ανοίγει µια σύνδεση µε το MySQL διακοµιστή (server) και στέλνει το κατάλληλο ερώτηµα. 28

30 Ο MySQL διακοµιστής (server) λαµβάνει το ερώτηµα της βάσης δεδοµένων, το επεξεργάζεται και στέλνει τα αποτελέσµατα ξανά στη µηχανή PHP. Η µηχανή PHP σταµατά την εκτέλεση του script, που συνήθως περιλαµβάνει τη µορφοποίηση των αποτελεσµάτων του ερωτήµατος σε HTML. Επιστρέφει µετά την τελική HTML σελίδα στον web διακοµιστή. (Μακριδάκη. 2011) 2.5 PhpMyAdmin Η phpmyadmin είναι ένα σύνολο από php scripts µε το οποίο διαχειριζόµαστε τις βάσεις δεδοµένων που έχουµε µέσω web. Το phpmyadmin µπορεί να διαχειριστεί ένα ολόκληρο mysql server ή ακόµα και απλές βάσεις δεδοµένων όπου ο κάθε χρήστης έχει ένα λογαριασµό και µπορεί να δηµιουργήσει και να διαχειριστεί τις δικές του βάσεις δεδοµένων. Υποστηρίζει 47 γλώσσες µεταξύ των οποίων και τα Ελληνικά και είναι λογισµικό ανοιχτού κώδικα. ιαθέτει τις εξής δυνατότητες: ηµιουργεί και διαγράφει βάσεις δεδοµένων. ηµιουργεί, τροποποιεί, διαγράφει, αντιγράφει και µετονοµάζει πίνακες. Κάνει συντήρηση της βάσης. Προσθέτει, διαγράφει και τροποποιεί πεδία πινάκων. Εκτελεί Sql ερωτήµατα, ακόµα και οµαδικά (batch). ιαχειρίζεται κλειδιά σε πεδία. Φορτώνει αρχεία κειµένου σε πίνακες. ηµιουργεί και διαβάζει πίνακες (που προέρχονται από dump βάσης). Εξάγει δεδοµένα σε µορφή CVS, Latex, XML. ιαχειρίζεται πολλούς διακοµιστές. ιαχειρίζεται τους χρήστες MySQL και τα δικαιώµατά τους. Ελέγχει την αναφορική ακεραιότητα των δεδοµένων των MyISAM πινάκων. 29

31 ηµιουργεί PDF γραφικών του layout της βάσης δεδοµένων. Εκτελεί αναζητήσεις σε όλη τη βάση ή µέρος αυτής. Υποστηρίζει πίνακες InnoDB και ξένα κλειδιά. Υποστηρίζει MySQLi, µια βελτιωµένη επέκταση της MySQL. 2.6 Jomres Το Jomres είναι ένα ισχυρό, πλούσιο σε χαρακτηριστικά σύστηµα κρατήσεων ξενοδοχείου που αναπτύσσεται συνεχώς για 8 χρόνια. Αποτελεί ένα ένθεµα (Component) του Joomla και είναι ιδανικό για κρατήσεις online. Το κεντρικό σύστηµα (core) είναι δωρεάν και αυτό θα χρησιµοποιήσουµε στην εφαρµογή µας. Αν θέλουµε ένα απλό σύστηµα κρατήσεων για την ιστοσελίδα κρατήσεων µας τότε ο πυρήνας του συστήµατος Jomres είναι ότι χρειαζόµαστε. Μπορούµε να προσθέσουµε λειτουργικότητα στο ξενοδοχείο αργότερα εγκαθιστώντας µερικά από τα πολλά διαθέσιµα plugins που είναι όµως επί πληρωµή. Χαρακτηριστικά του κεντρικού πυρήνα συστήµατος αποτελούν: Ευφυής, Ajax based φόρµα κρατήσεων. Προσαρµοστικότητα ώστε να υποστηρίξει ξενοδοχεία, ενοικιαζόµενα δωµάτια, ενοικίαση εξοχικών κατοικιών, κατάλληλο για ενοικίαση σκαφών, αυτοκινήτων και οποιασδήποτε άλλης περιουσίας. Αρκετά εύχρηστο και δυνατό. Εάν ο επισκέπτης δεν είναι έτοιµος να κλείσει αµέσως δωµάτιο, µπορεί να επικοινωνήσει µε το ξενοδοχείο απευθείας µέσω µιας φόρµας. Η διαχείριση του ξενοδοχείου γίνεται µέσω του frontend, δεν χρειάζεται να ανησυχούµε για οποιονδήποτε έχει πρόσβαση στο backend του site µας και δεν είναι τόσο καλά πληροφορηµένος και µας χαλάσει κάτι. Οι κυρίως διαχειριστές µπορούν να ορίσουν απλούς διαχειριστές µε πολύ λιγότερες δυνατότητες αλλαγών. Μπορούν να φορτωθούν εικόνες και να δηµιουργηθεί slideshow για το ξενοδοχείο µας. Τεράστιος αριθµός ρυθµίσεων και δυνατοτήτων προς τροποποίηση. 30

32 2.7 Έρευνα Αγοράς Οφέλη µέσω της προβολής µίας τουριστικής µονάδας µε ηλεκτρονικό σύστηµα κρατήσεων στο διαδίκτυο. Προβολή της επιχείρησης σε παγκόσµια κλίµακα Προσέλκυση νέων πελατών Καλύτερη διαχείριση του πελατολογίου µε ειδικά συστήµατα Πιο γρήγορη εξυπηρέτηση των πελατών της µέσω του site λόγω πολλών αυτοµατοποιηµένων συστηµάτων. Πολύ καλύτερη εποπτεία των κρατήσεων διότι όλες οι ενέργειες (επικύρωση κράτησης, µεταφορά χρηµάτων σε τραπεζικό λογαριασµό έπειτα από επικύρωση κράτησης κ. α.) µπορούν να γίνουν είτε αυτοµατοποιηµένα είτε µε λίγα κλικ Booking.com Ένας από τους συνηθέστερους τρόπους µε τους οποίους γίνονται κρατήσεις µέσω του διαδικτύου σε πολλές ξενοδοχειακές µονάδες είναι ίσως και ο πιο δηµοφιλής, είναι η διαχείριση και εκτέλεση των κρατήσεων από τον δικτυακό τόπο Στην παρακάτω εικόνα βλέπουµε ένα τέτοιο παράδειγµα ξενοδοχειακής µονάδας. Εικόνα 2-1 Παράδειγµα Ξενοδοχείου που εκτελούνται κρατήσεις µέσω 31

33 Ο χρήστης εισερχόµενος στην ιστοσελίδα του ξενοδοχείου και αφού ενηµερωθεί για τις διάφορες υπηρεσίες, την τοποθεσία και τα δωµάτια του ξενοδοχείου έχει την δυνατότητα να εκτελέσει κράτηση πατώντας το κουµπί υπερσύνδεσης Κάντε κράτηση. Αµέσως ο χρήστης µεταφέρεται στον δικτυακό τόπο ώστε να υλοποιηθεί η κράτηση όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα. Εικόνα 2-2 Κράτηση μέσω Το αποτελεί το πιο πετυχηµένο portal κρατήσεων δωµατίων ξενοδοχειακών µονάδων, µε χιλιάδες κρατήσεις καθηµερινά και διάφορες προσφορές που αφορούν την διαµονή επισκεπτών. Πάνω από 5000 ξενοδοχεία είναι καταχωρηµένα και το περιεχόµενο της καταχώρησης της κάθε ξενοδοχειακής µονάδας είναι διαθέσιµο σε 41 γλώσσες. Ο χρήστης αφού εισάγει τις ηµεροµηνίες άφιξης και αναχώρησης, διαλέγει τύπο δωµατίου, αριθµό δωµατίων και ατόµων και εισάγει τα προσωπικά του στοιχεία. Επίσης πρέπει να εισάγει τα στοιχεία της πιστωτικής του κάρτας αλλά δεν χρεώνεται καµία προκαταβολή στην πιστωτική απλά αποτελεί διαδικασία για την επιβεβαίωση κράτησης. Η πληρωµή γίνεται όταν αφιχθεί στην ξενοδοχειακή µονάδα. (Booking 2013) 32

34 Η ξενοδοχειακή µονάδα µπορεί να εγγραφεί δωρεάν στο αλλά χρεώνεται προµήθεια σε κάθε διανυκτέρευση από κράτηση που έγινε µέσω του Η επιβεβαίωση της κράτησης γίνεται µέσω σχετικού φαξ που στέλνεται στην επιχείρηση. Κάθε µήνα στέλνεται από το ειδικό τιµολόγιο ώστε να πληρωθούν οι πωλήσεις. Μπορούµε να ενηµερώνουµε τη διαθεσιµότητα και τις τιµές online, µέσω του extranet της Booking.com. Βασικό µειονέκτηµα αυτής της προσέγγισης αποτελεί ότι η ξενοδοχειακή µονάδα είναι εξαρτηµένη από το Το οποίο χρεώνει προµήθεια που δίνεται για κάθε διανυκτέρευση. Αυτό το κόστος αναγκαστικά περνά στη τιµή δωµατίου που κρατείται από τον πελάτη. Επίσης άλλο µειονέκτηµα είναι η υποχρεωτική ύπαρξη πιστωτικής κάρτας για την εκτέλεση της κράτησης. Τέλος δεν παρέχεται η δυνατότητα συγκεντρωτικής παρουσίασης των κρατήσεων και του πελατολογίου της επιχείρησης Οnline συστήµατα ηλεκτρονικών κρατήσεων Άλλος διαδεδοµένος τρόπος µε τον οποίο εκτελούνται κρατήσεις σε διάφορες ιστοσελίδες ξενοδοχειακών µονάδων αποτελεί το online σύστηµα ηλεκτρονικών κρατήσεων WebHotelier, το Βook-onlinenow κ.α. Το WebHotelier είναι ένα πλήρως παραµετροποιήσιµο σύστηµα on-line κρατήσεων, απόλυτα χρηστικό και φιλικό προς τους τελικούς χρήστες, το οποίο παρέχει υψηλών απαιτήσεων υπηρεσίες για κάθε τύπο επιχείρησης στον τοµέα της διαµονής και της φιλοξενίας. (Webhotelier 2013) Μεταξύ άλλων, το WebHotelier παρέχει στους ιδιοκτήτες ξενοδοχείων και τουριστικών καταλυµάτων δυνατότητες όπως: υναµική τιµολόγηση και δηµιουργία δυναµικών πακέτων φιλοξενίας Καθορισµό τιµοκαταλόγων ανά δωµάτιο (Room Rates) Πολυγλωσσικότητα ηµιουργία ειδικών τιµοκαταλόγων για συνεργάτες µε ειδικό κωδικό πρόσβασης 33

35 Υποσύστηµα δηµιουργίας εκπτωτικών κουπονιών µέσω ειδικών κωδικών (voucher codes) για διαφηµιστικούς / προωθητικούς σκοπούς Ασφαλείς Online Πληρωµές Βελτιστοποίηση στις µηχανές αναζήτησης Συνδεσιµότητα µε άλλα διεθνή portals Ανάρτηση χαρτών και οδηγιών πρόσβασης στο ξενοδοχείο Σύνδεση µε Ταξιδιωτικούς Πράκτορες Ανάπτυξη και διαχείριση υπηρεσιών µελών (Members Club), κ.ά. Όλες οι λειτουργίες του συστήµατος πραγµατοποιούνται και διαχειρίζονται µε εύκολο τρόπο µέσω του διαδικτύου. Έχει χαµηλή χρέωση η οποία βασίζεται στον όγκο των κρατήσεων που πραγµατοποιούνται. (Webhotelier 2013) Ένα παράδειγµα ιστοσελίδας που χρησιµοποιεί το WebHotelier φαίνεται στην παρακάτω εικόνα. Εικόνα 2-3 Κράτηση με χρήση του WebHotelier Αν και παρουσιάζεται να εκτελεί όλες τις επιθυµητές λειτουργίες που χρειάζεται µια σύγχρονη ξενοδοχειακή µονάδα για να υποστηρίξει ένα online 34

36 σύστηµα κρατήσεων, το βασικό του µειονέκτηµα είναι ότι χρειάζεται κόστος εγκατάστασης και κόστος προµηθειών. Παρόµοια µειονεκτήµατα και πλεονεκτήµατα µε το παραπάνω online σύστηµα κρατήσεων παρέχει και το Βook-onlinenow Φόρµα Κρατήσεων Η ξενοδοχειακή µονάδα µπορεί να χρησιµοποιήσει µια απλή Φόρµα κρατήσεων που συµπληρώνεται από τον επισκέπτη της ιστοσελίδας και τα στοιχεία που συµπληρώνονται στέλνονται µέσω ηλεκτρονικού ταχυδροµείου στον διαχειριστή της ξενοδοχειακής µονάδας. Αυτός ο τρόπος είναι αρκετά εύκολος στην υλοποίηση του αλλά δεν µας παρέχει τρόπο να επιβεβαιώσουµε και να διαχειριστούµε τις κρατήσεις µας. Τα στοιχεία κράτησης που συµπληρώνονται στέλνονται στο του διαχειριστή και αυτός θα πρέπει να τα περάσει σε ένα τοπικό λογισµικό διαχείρισης, αν χρησιµοποιεί κάποιο. Ένα παράδειγµα κράτησης µέσω φόρµας κρατήσεων φαίνεται στην παρακάτω εικόνα. Εικόνα 2-4 Κράτηση με χρήση Φόρμας Κρατήσεων 35

37 Όπως φαίνεται παραπάνω η διαδικασία της κράτησης είναι αρκετά απλή. Ο χρήστης πρέπει να συµπληρώσει τον τύπο δωµατίου τις ηµεροµηνίες άφιξής και αναχώρησης, το όνοµα του και το του ώστε να ολοκληρώσει την κράτηση Κράτηση µέσω άλλου δικτυακού τόπου Άλλος τρόπος που χρησιµοποιούν σελίδες ξενοδοχειακών µονάδων ώστε να υλοποιήσουν κρατήσεις είναι µέσω άλλων δικτυακών τόπων που εξειδικεύονται στις κρατήσεις. Ένα παράδειγµα φαίνεται στην παρακάτω εικόνα. Εικόνα 2-5 Κράτηση μέσω άλλου δικτυακού τόπου Στο παραπάνω παράδειγµα η κράτηση εκτελείται στην ιστοσελίδα της συγκεκριµένης ξενοδοχειακής µονάδας που έχει συνδεθεί µε την τεχνολογία Wrapper µε µία άλλη συγκεκριµένη ιστοσελίδα που εξειδικεύεται σε κρατήσεις. Το Wrapper είναι µια τεχνολογία του Joomla που επιτρέπει να εµφανίζεται το περιεχόµενο µιας ιστοσελίδας σε µια άλλη. Στο συγκεκριµένο παράδειγµα η δεύτερη ιστοσελίδα είναι το που είναι portal διαχείρισης κρατήσεων µε καταχωρηµένες ξενοδοχειακές µονάδες και έχει αναπτυχθεί σε Joomla χρησιµοποιώντας το Jomres. Μειονέκτηµα αυτής της υλοποίησης είναι ότι ο δεύτερος δικτυακός τόπος όπου διαχειρίζεται τις κρατήσεις χρεώνει 36

38 συνήθως προµήθειες και για να γίνει οποιαδήποτε αλλαγή θα πρέπει να συνδεθούµε σε διαφορετική ιστοσελίδα Συγκριτικός Πίνακας ιαχείριση Συγκεντρωτικές Πελατολόγιο Προµήθεια Κόστος Κράτηση Πολύγλωσ Κρατήσεων Κρατήσεις εγκατάστασης µόνο µε σο Site πιστωτική κάρτα Booking.com WebHotelier Βookonlinenow Φόρµα Κρατήσεων Μέσω άλλου - - δικτυακού τόπου (µέσω άλλου) (µέσω άλλου) (µέσω άλλου) (µέσω άλλου) (µέσω άλλου) Jomres Υλοποιώντας ένα σύστηµα κρατήσεων µε Joomla και Jomres µπορούµε να διαχειριζόµαστε εύκολα τις κρατήσεις µας. Αυτό δεν µπορεί να πραγµατοποιηθεί µε µια απλή φόρµα κρατήσεων, ούτε χρησιµοποιώντας το Booking.com γιατί δεν µας παρέχει τη δυνατότητα του πελατολογίου. Επίσης δεν πληρώνουµε προµήθεια σε τρίτους µε αποτέλεσµα να έχουµε την δυνατότητα να διατηρήσουµε ανταγωνιστικές τις τιµές µας. Καθώς το κόστος προµηθειών που υπάρχει για το Booking.com, και WebHotelier απο αντίστοιχες ιστοσελίδες ουσιαστικά επιβαρύνουν τον χρήστη. Έτσι δεν πληρώνουµε κάποιο κόστος για την εγκατάσταση όπως θα κάναµε στο WebHotelier. Τέλος ο χρήστης δεν είναι υποχρεωµένος να έχει πιστωτική κάρτα για να κάνει κράτηση 37

39 3. Σχεδιασµός Εφαρµογής 3.1 Απαιτήσεις συστήµατος Θα θέλαµε να σχεδιάσουµε µια πλατφόρµα που να είναι εξαιρετικά φιλική στον χρήστη που θα επιλέξει να κάνει κράτηση στο ξενοδοχείο µας και φυσικά όσο πιο αποτελεσµατική γίνεται στον διαχειριστή ώστε να ικανοποιεί τις ανάγκες του στον λιγότερο δυνατό χρόνο. Στην παρούσα εργασία θα χρησιµοποιήσουµε το Joomla για την υλοποίηση των απαιτήσεων ενός συστήµατος κράτησης δωµατίων µιας σύγχρονης ξενοδοχειακής µονάδας Πλαίσιο Χρήσης Για την επιτυχηµένη εγκατάσταση του Joomla και του Jomres χρειάζεται ένας διακοµιστής Web (Web Server, κατά προτίµηση ο Apache), µία βάση δεδοµένων (Data Base, κατά προτίµηση MySQL) και η γλώσσα προγραµµατισµού PHP. Λογισμικό Ελάχιστες Απαιτήσεις Προτεινόμενες Απαιτήσεις PHP MySQL Apache 2.x + 2.x + Οι ελάχιστες απαιτήσεις του υλικού (hardware) του Server για επισκέπτες προτείνεται ένα σύστηµα µε 4 GB RAM, 80 GB HDD σε Raid5 επεξεργαστική ισχύ 2,5 Ghz ή µεγαλύτερη Μη λειτουργικές Απαιτήσεις Ο χρόνος απόκρισης του ιστότοπου δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 3 δευτερόλεπτα Ο ιστότοπος πρέπει να λειτουργεί αδιάλειπτα όλο τον χρόνο Ο ιστότοπος πρέπει να συµµορφώνετε µε τους φορείς ελέγχου CSS και HTML 38

40 Η διαχείριση του περιεχοµένου να γίνεται εύκολα µε ελάχιστη έως καθόλου συντήρηση Κατηγορίες χρηστών Ξενοδόχος ιαχειριστής Κύριοι στόχοι χρήσης συστήµατος: ιαχείριση των κρατήσεων. Ηλικία Χρηστών: 17+ Φύλο: Άντρες, Γυναίκες Εκπαίδευση - Μορφωτικό επίπεδο: Απαραίτητη γνώση πληροφορικής. Επισκέπτης Πελάτης Κύριοι στόχοι χρήσης συστήµατος: Κράτηση δωµατίου. Ηλικία Χρηστών: 17+ Φύλο: Άντρες, Γυναίκες Εκπαίδευση - Μορφωτικό επίπεδο: Βασικές γνώσεις χρήσης Η/Υ και περιήγησης στο Internet. 39

41 3.1.4 Ερωτηµατολόγιο Ξενοδοχειακής Μονάδας 1. Ποια είναι τα στοιχεία και που βρίσκεται η ξενοδοχειακή σας µονάδα; Τα στοιχεία της επιχείρησης µας είναι: Μπούµας Βασίλειος Ενοικιαζόµενα ωµάτια και η επιχείρηση εδρεύει στο Μέτσοβο Ιωαννίνων. 2. Πόσων αστέρων είναι; Τα ενοικιαζόµενα δωµάτια είναι 3 ης Κατηγορίας. 3. Τι είδους δωµάτια προσφέρει στους επισκέπτες; Μονόκλινα, ίκλινα και Τρίκλινα δωµάτια. 4. Πόσα δωµάτια έχει στο σύνολο; Έχει 10 δωµάτια. 5. Πόσες κλίνες; Έχει 20 κλίνες. 6. Πόσα δωµάτια έχει ο κάθε τύπος δωµατίου και ποία η τιµή τους; Έχει 2 Μονόκλινα µε 40, 6 ίκλινα µε 50 και 2 Τρίκλινα µε Από τι εξαρτάται η τιµή διανυκτέρευσης του δωµατίου; Η τιµή διανυκτέρευσης του δωµατίου εξαρτάται από την περίοδο που θέλει να διαµείνει ο επισκέπτης στα δωµάτια και από τις επιπλέον προτιµήσεις του (πρωινό) το οποίο χρεώνεται εξτρά µε 5 ευρω. 40

42 8. Πόσες περιόδους τιµών έχετε και τι χρέωση έχει ο κάθε τύπος δωµατίου για την συγκεκριµένη περίοδο; Σε ποίες ηµεροµηνίες εκτίνεται η κάθε περίοδος; Η επιχείρηση είναι ανοιχτή όλο το χρόνο. Οι περίοδοι είναι η υψηλή η µέτρια και η χαµηλή. Σε κάθε περίοδο χρησιµοποιείται και διαφορετικός τιµοκατάλογος. Υψηλή: ιακοπές Χριστουγέννων, Πάσχα, Απόκριες 60 µε ΦΠΑ 16-6 έως 31-8 Μέτρια: 15-1 έως µε ΦΠΑ Χαµηλή: 1-9 έως µε ΦΠΑ 9. Αν κάποιος πελάτης έρχεται στο τέλος της µία περιόδου και φεύγει στην αρχή της άλλης ποιος τιµοκατάλογος χρησιµοποιείται ; Για τον προσδιορισµό του τιµοκαταλόγου που θα χρησιµοποιηθεί λαµβάνεται υπόψη η ηµεροµηνία άφιξης. ηλαδή αν η ηµεροµηνία άφιξης ανήκει στην Υψηλή περίοδο, χρησιµοποιείται αυτός ο τιµοκατάλογος. 10. Ποιες παροχές προσφέρει κάθε δωµάτιο; Υπάρχει π.χ. κλιµατιστικό, τζάκι, Ιντερνέτ ; Όλα τα δωµάτια έχουν κεντρική θέρµανση, δεν υπάρχει τζάκι, ούτε κλιµατιστικό. Σε όλα παρέχεται δωρεάν Wi-Fi Internet, έχουν τηλεόραση, µπάνιο, επίσης διατίθεται δωρεάν θέση Parking. 11. Προσφέρεται πρωινό; Αν ναι υπάρχει εξτρά χρέωση και ποια είναι αυτή; Ναι πρωινό προσφέρετε ύστερα από αίτηση του πελάτη και χρεώνεται εξτρά Προσφέρονται και πρόσθετες υπηρεσίες όπως φαγητό, βραδινό ή µεσηµεριανό; Υπάρχει εστιατόριο ή bar; 41

43 εν υπάρχει διαθέσιµο bar. 13. Πώς υπολογίζεται η τελική τιµή χρέωσης ενός πελάτη που επισκέφτηκε το ξενοδοχείο; Πώς κρατούνται οι συγκεκριµένες χρεώσεις; Η τελική τιµή υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας τις ηµέρες που ο πελάτης επισκέπτεται το ξενοδοχείο επί την τιµή διανυκτέρευσης ανάλογα µε την περίοδο. Σε αυτήν την τιµή προσθέτουµε την τιµή πρωινού αν πήρε βέβαια ο πελάτης. 14. Εκτελείται χρέη receptionist στο ξενοδοχείο; Ναι. 15. Αν ναι περιγράψτε µου την διαδικασία κράτησης δωµατίου που χρησιµοποιείτε µέχρι τώρα; Η διαδικασία δηµιουργίας µιας κράτησης είναι απλή : Συνήθως οι κρατήσεις γίνονται τηλεφωνικά και ρωτάµε τον πελάτη αν έχει ξανακάνει κράτηση στο ξενοδοχείο έτσι ώστε να διαπιστώσει αν είναι καταχωρηµένος στο πελατολόγιο. Αν η απάντηση είναι όχι, τότε καταχωρούµε τα στοιχεία του νέου πελάτη στο πελατολόγιο και αν είναι ναι ρωτάµε τον πελάτη σχετικά µε τις ηµεροµηνίες παραµονής του στο ξενοδοχείο. Για αυτές τις συγκεκριµένες ηµεροµηνίες τσεκάρουµε αν υπάρχει ελεύθερο δωµάτιο που καλύπτει τις απαιτήσεις του πελάτη τότε µία απλή κράτηση δηµιουργείται. Έπειτα ειδοποιούµε τον πελάτη ότι πρέπει να επιβεβαιώσει την κράτηση του µε κάποιο τρόπο, στέλνοντας προκαταβολή ή τηλεφωνώντας στο ξενοδοχείο µια ηµέρα πριν την άφιξή του. Την στιγµή της επιβεβαίωσης ψάχνουµε την κράτηση στο βιβλίο κρατήσεων και την αλλάζουµε από απλή σε επιβεβαιωµένη. Όταν αφικνείται ο ένοικος στο δωµάτιο η κράτηση αυτή µεταβάλλεται από επιβεβαιωµένη σε check in και όταν αναχωρεί σε check out. 42

44 16. Όταν γίνεται µια κράτηση ποια στοιχεία συµπληρώνεται και που; Συµπληρώνουµε µια κάρτα κράτησης. Σε αυτήν αναγράφονται η ηµεροµηνία άφιξης, η ηµεροµηνία αναχώρησης, τα στοιχεία του πελάτη, πόσα δωµάτια θέλει, αν θα πάρει πρωινό και αν έχει κάποιες άλλες απαιτήσεις. Αυτή η κάρτα καταχωρείται στο βιβλίο κρατήσεων. 17. Πώς ελέγχετε τη διαθεσιµότητα των δωµατίων; Τηρείτε βιβλίο κρατήσεων (πλάνο); Από ποια στοιχεία αποτελείτε; Το βασικό εργαλείο της reception είναι το βιβλίο κρατήσεων (πλάνο). Σε αυτό το βιβλίο υπάρχουν όλες οι κρατήσεις του ξενοδοχείου καθώς επίσης και όλες οι πληροφορίες σχετικά µε αυτές. Κάθε σελίδα αναφέρεται και σε µια ηµέρα και περιλαµβάνει τις κρατήσεις που δηµιουργήθηκαν, από ποιους πελάτες σε ποια δωµάτια, τις αφίξεις που πραγµατοποιήθηκαν, από ποιους πελάτες και από ποια δωµάτια καθώς επίσης και τις αναχωρήσεις της ηµέρας. Τα στοιχεία τα οποία καταχωρούνται είναι το ονοµατεπώνυµο του πελάτη, τύπος και ο αριθµός των δωµατίων, αριθµός ατόµων, υπηρεσίες και τιµή, νύχτες παραµονής, ηµεροµηνία κράτησης και παρατηρήσεις. Ένας άλλος τύπος βιβλίου ελέγχου κρατήσεων είναι συνήθως ένα ντοσιέ µε κινητές σελίδες κάθε µια από τις οποίες αντιστοιχεί σε µια µέρα του έτους. Σε κάθε σελίδα όλα τα δωµάτια του ξενοδοχείου είναι χωρισµένα σε κατηγορίες και κάθε δωµάτιο έχει ένα αριθµό. Όταν λαµβάνεται µια κράτηση ένα χ τοποθετείται επάνω στον υψηλότερο µη µαρκαρισµένο αριθµό από τη συγκεκριµένη κατηγορία που ζητείται για την αναµενόµενη ηµεροµηνία άφιξης. Αν η κράτηση είναι για περισσότερες από µια νύχτες, οι επόµενες ηµέρες σηµειώνονται µε κύκλο αντί χ στις σελίδες που ακολουθούν. 18. Χρησιµοποιείτε πελατολόγιο και ποια στοιχεία του πελάτη συµπληρώνεται; Ναι κρατάµε αρχείο πελατών. Συµπληρώνονται τα εξής στοιχεία: Όνοµα, Επίθετο, Πατρώνυµο, ιεύθυνση, Τηλέφωνο, Επάγγελµα, 43

45 Α Τ, Αρ. ιαβατηρίου, Ηµεροµηνία Γέννησης, Επάγγελµα, Εθνικότητα, ΑΦΜ αν είναι εταιρεία. 19. Πώς επιβεβαιώνεται τις τηλεφωνικές κρατήσεις; Στέλνοντας προκαταβολή ή τηλεφωνώντας ο πελάτης στο ξενοδοχείο µια ηµέρα πριν την άφιξή του. 20. Ποιές είναι οι καταστάσεις που µπορεί να έχει µια κράτηση; Ενηµερώνεται την κατάσταση κράτησης σε απλή, επιβεβαιωµένη, check in και check out; Η κάθε κράτηση µπορεί να είναι απλή ή επιβεβαιωµένη, check in ή check out. Απλή είναι όταν ο ένοικος του δωµατίου δεν είναι ακόµη µέσα στο δωµάτιο και δεν υπάρχει επιβεβαίωση της κράτησης. Επιβεβαιωµένη είναι όταν ο ένοικος του δωµατίου δεν είναι ακόµη µέσα στο δωµάτιο αλλά η κράτηση του είναι επιβεβαιωµένη δηλαδή θα έρθει σίγουρα Check in είναι όταν ο ένοικος έχει έρθει Check out είναι όταν ο ένοικος έχει φύγει. 21. Είναι δυνατόν µια κράτηση να εισαχθεί απευθείας στο βιβλίο κρατήσεων ως επιβεβαιωµένη; Ναι είναι δυνατόν αυτό, δηλαδή ο πελάτης να επιβεβαιώσει κατευθείαν την κράτηση του. Επίσης είναι δυνατόν να εισαχθεί η κράτηση κατευθείαν σαν check in. ηλαδή να µπει ένας πελάτης στο ξενοδοχείο να ρωτήσει αν υπάρχουν ελεύθερα δωµάτια και αν υπάρχει κάποιο ελεύθερο δωµάτιο να το πάρει (περαστικός πελάτης). 44

46 22. Ποια η διαφορά µεταξύ ενοίκου και πελάτη; Τις περισσότερες φορές τα δυο αυτά πρόσωπα είναι το ίδιο άτοµο. Αλλά υπάρχει και η περίπτωση όπου ο πελάτης κάνει την κράτηση και στέλνει κάποιο άλλο πρόσωπο στην θέση του (π.χ. το γιο του). Σε αυτή την περίπτωση οι οικονοµικές συναλλαγές γίνονται µε αυτόν που κάνει την κράτηση. Επίσης είναι δυνατόν ο ίδιος πελάτης να κλείσει περισσότερα από ένα δωµάτια την ίδια περίοδο αλλά σε κάθε ένα από αυτά τα δωµάτια να υπάρχει διαφορετικός ένοικος. Τις περισσότερες φορές τέτοιου είδους πελάτες είναι τουριστικά γραφεία. Για παράδειγµα εάν ένα τουριστικό γραφείο που είναι και ο πελάτης µας (καταχωρηµένος στο πελατολόγιο) κάνει µία κράτηση 20 δίκλινων δωµατίων για κάποια συγκεκριµένη περίοδο. Την ηµέρα της άφιξης οι ένοικοι λαµβάνουν τα κλειδιά τους και µπαίνουν στα δωµάτια τους. Οι ένοικοι δεν καταχωρούνται στο πελατολόγιο αλλά γράφονται στο βιβλίο κρατήσεων. 23. Τι γίνεται όταν ο πελάτης που έχει κάνει κράτηση αφικνείται στο ξενοδοχείο; Ποια στοιχεία συµπληρώνονται; Όταν ο πελάτης έρχεται στο ξενοδοχείο τότε συµπληρώνει µια κάρτα άφιξης. Σε αυτήν πρέπει να συµπληρωθούν ο Αριθµός Ταυτότητας ή ο Αρ, ιαβατηρίου. Επίσης συµπληρώνονται στοιχεία όπως το όνοµα, το επίθετο, το πατρώνυµο, η διεύθυνση, η ηµεροµηνία γέννησης, η εθνικότητα, το επάγγελµα, το τηλέφωνο κινητό και οικίας. Επίσης στην κάρτα συµπληρώνεται και ο αριθµός δωµατίου που δίνεται στον πελάτη. Αν ο πελάτης έχει ξαναεπισκεφτεί το ξενοδοχείο, στοιχεία της κάρτας συµπληρώνονται από πριν ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία. ιαφορετικά αν ο πελάτης είναι εταιρεία, π.χ. τουριστικό γραφείο ζητείται το ΑΦΜ οπωσδήποτε. 24. Ποιες είναι οι ενέργειες σε περίπτωση που δεν έρθει ο πελάτης ενώ έχει επιβεβαιώσει την κράτηση του; Σύµφωνά µε τον νόµο όποιος παραγγείλει δωµάτια προκειµένου να τα χρησιµοποιήσει για προκαθορισµένη χρονική περίοδο και τελικά δεν 45

47 τα χρησιµοποιήσει για όλη ή µέρος της περιόδου, οφείλει να αποζηµιώσει το ξενοδόχο µε το µισό της τιµής που συµφωνήθηκε για την περίοδο που δεν τα χρησιµοποίησε. Aν όµως ο πελάτης µας προειδοποιήσει πριν από 21 τουλάχιστον ηµέρες, τότε απαλλάσσεται από την αποζηµίωση και πρέπει να του επιστρέψουµε την προκαταβολή. 25. Ποιες είναι οι ενέργειες που πραγµατοποιείτε όταν αναχωρεί ο πελάτης; Πριν αναχωρήσει από το ξενοδοχείο, ο πελάτης περνάει από την υποδοχή για να ελέγξει τον λογαριασµό του, να τον τακτοποιήσει, να πάρει απόδειξη είσπραξης και να επιστρέψει το κλειδί του δωµατίου. Το στάδιο αναχώρησης του πελάτη περιλαµβάνει τις εξής διαδικασίες : Καταχώρηση εκκρεµών χρεώσεων Επαλήθευση των πληροφοριών του λογαριασµού Αναζήτηση στα διάφορα τµήµατα του ξενοδοχείου για πρόσφατες χρεώσεις και ενηµέρωση Παρουσίαση λογαριασµού στον πελάτη Επαλήθευση του τρόπου πληρωµής Πραγµατοποίηση της εξόφλησης Επιστροφή του κλειδιού. Η διαδικασία της αναχώρησης και τακτοποίησης λογαριασµών συµπεριλαµβάνει τρεις λειτουργίες: (α) ιευθετεί τα υπόλοιπα των λογαριασµών πελατών (β) ενηµερώνει τα αρχεία των πελατών και (γ) δηµιουργεί ιστορικά αρχεία πελατών. Μετά την αποµάκρυνση του πελάτη, ο υπάλληλος µιας µη αυτοµατοποιηµένης υποδοχής ενηµερώνει τα διάφορα τµήµατα ως εξής : ιαγράφει τον αριθµό ατόµων και το ονοµατεπώνυµο του πελάτη από το πλάνο υποδοχής. Καταχωρεί την αναχώρηση στο βιβλίο κίνησης πελατών πόρτας. Το τελευταίο βήµα είναι η δηµιουργία ιστορικού αρχείου του πελάτη. 46

48 26. Υπάρχει πολιτική εκπτώσεων για πελάτες; Ποια είναι αυτή; εν υπάρχει συγκεκριµένη πολιτική. Έκπτωση γίνεται σε τακτικούς πελάτες και φίλους που επισκέπτονται το ξενοδοχείο σε περιόδους χαµηλής κίνησης. Το ποσό αποφασίζεται από µένα ανάλογα µε την περίπτωση. 27. Τι ακριβώς είναι το βιβλίο πόρτας ή κίνησης ; Το βιβλίο πόρτας χρησιµοποιείται για εφοριακούς λόγους. Κάθε φορά που γίνεται µια άφιξη ή αναχώρηση από το ξενοδοχείο πρέπει σε θεωρηµένο από την εφορία χαρτί να γράφεται αυτή η άφιξη ή αναχώρηση µαζί µε το όνοµα του ένοικου, το δωµάτιο και την ηµεροµηνία άφιξης ή αναχώρησης. Αν κάποια ηµέρα έρθει η εφορία ότι είναι γραµµένα στο βιβλίο πόρτας θα πρέπει να ανταποκρίνονται στην πραγµατικότητα αλλιώς προβλέπονται κυρώσεις. Στα ξενοδοχεία η ύπαρξη βιβλίου πόρτας είναι απαραίτητη. 28. Μέχρι ποια ώρα πρέπει να έχει αναχωρήσει ο πελάτης από το δωµάτιο; Τι γίνεται αν δεν το κάνει; Ο πελάτης υποχρεούται να εκκενώσει το δωµάτιο µέχρι την 12η ώρα. Παραµονή πέρα από την ώρα αυτή και µέχρι την 18η ώρα υποχρεώνει τον πελάτη στην καταβολή του µισού ενοικίου. Παραµονή πέρα από την 18η ώρα, υποχρεώνει τον πελάτη στην καταβολή ολόκληρου του ενοικίου µιας ηµέρας. Aν αρνηθεί ο πελάτης, τότε ο ξενοδόχος δικαιούται να αποβάλει από το δωµάτιο τις αποσκευές του. 29. Τι ισχύει στην νοµοθεσία για τις χρεώσεις της ηµέρας άφιξης και της ηµέρας αναχώρησης; H ηµέρα της άφιξης υπολογίζεται ολόκληρη ως προς το ενοίκιο, ανεξάρτητα από την ώρα άφιξης. H ηµέρα της αναχώρησης δεν υπολογίζεται, εκτός εάν ο πελάτης δεν εκκενώσει το δωµάτιο µέχρι την 47

49 12η ώρα της ηµέρας αναχώρησης, οπότε ισχύουν τα οριζόµενα στο άρθρο 7 του παρόντος. 30. Ποιο είναι το ποσό προκαταβολής που ζητάτε; O νόµος ορίζει να ζητάµε προκαταβολή µέχρι 25% στο σύνολο της τιµής διανυκτέρευσης για όλες τις ηµέρες της διαµονής που έχουν παραγγελθεί. Επίσης η προκαταβολή δεν πρέπει να είναι κατώτερη του µισθώµατος µιας ηµέρας. Συνήθως ζητάµε το µίσθωµα µιας διανυκτέρευσης για ποσό προκαταβολής. 31. Τι γίνεται αν κάποιος έχει κλείσει δωµάτια για µια περίοδο και δεν τα χρησιµοποιήσει; Ποια είναι η αποζηµίωση; Όποιος παραγγείλει δωµάτια προκειµένου να τα χρησιµοποιήσει για προκαθορισµένη χρονική περίοδο και τελικά δεν τα χρησιµοποιήσει για όλη ή µέρος της περιόδου, οφείλει να αποζηµιώσει το ξενοδόχο µε το µισό της τιµής που συµφωνήθηκε για την περίοδο που δεν τα χρησιµοποίησε. Aν όµως ο πελάτης προειδοποίησε τον ξενοδόχο πριν από 21 τουλάχιστον ηµέρες, τότε απαλλάσσεται από την αποζηµίωση και ο ξενοδόχος υποχρεούται στην άµεση επιστροφή της προκαταβολής που τυχόν εισέπραξε Συµπεράσµατα από Ερωτηµατολόγιο Σύµφωνα µε την συνέντευξη του υπευθύνου της ξενοδοχειακής µονάδας καταλήγουµε στα εξής συµπεράσµατα για την κράτηση: Ο πελάτης µπορεί να κάνει µια κράτηση σε ένα ή περισσότερα δωµάτια για κάποια χρονική περίοδο. Όταν ο υπάλληλος της υποδοχής δεχτεί αυτή την κράτηση (συνήθως τηλεφωνικά) ρωτάει τον πελάτη αν έχει επισκεφτεί άλλη φορά στο παρελθόν το ξενοδοχείο. Αν η απάντηση είναι αρνητική τα στοιχεία του πελάτη εγγράφονται στο πελατολόγιο. Κατόπιν ο υπάλληλος της υποδοχής ελέγχει την διαθεσιµότητα των δωµατίων τη συγκεκριµένη χρονική περίοδο και αν αυτή αρκεί συµπληρώνει µια κάρτα κράτησης µε τα στοιχεία 48

50 του πελάτη, τις ηµεροµηνίες άφιξης και αναχώρησης και τις απαιτήσεις του σχετικά µε το δωµάτιο. Η κάρτα αυτή φαίνεται στην παρακάτω εικόνα. Εικόνα 3-1 Κάρτα κράτησης Όταν η κράτηση δηµιουργηθεί, ο υπάλληλος της υποδοχής καταχωρεί την κάρτα κράτησης στο βιβλίο κρατήσεων καθώς επίσης καταχωρεί τα στοιχεία της κράτησης στο πλάνο του ξενοδοχείου. Ο πελάτης του ξενοδοχείου που έχει κάνει µια κράτηση πρέπει να την επιβεβαιώσει πριν την άφιξη του µε τον τρόπο που ορίζει το ξενοδοχείο (συνήθως προκαταβολή). Ο υπάλληλος της υποδοχής για κάθε επιβεβαίωση πρέπει να αναζητήσει την κάρτα κράτησης και να σηµειώσει πάνω σε αυτή την λέξη επιβεβαίωση (η παραπάνω κάρτα έχει ένα check box για τον λόγο αυτό). Τέλος είναι πιθανόν να υπάρχει ακύρωση της κράτησης. 49

51 Εικόνα 3-2 Παράδειγμα πλάνου κρατήσεων Για κάθε ηµέρα ο υπάλληλος της υποδοχής ετοιµάζει µια λίστα µε τις αναµενόµενες αφίξεις. Όταν κάποιος πελάτης, που στο παρελθόν έχει κάνει κράτηση, αφιχθεί στο ξενοδοχείο ο υπάλληλος της υποδοχής ζητά από αυτόν να συµπληρώσει την κάρτα άφιξης, η οποία εµφανίζεται στην παρακάτω εικόνα. 50

52 Εικόνα 3-3 Παράδειγμα κάρτας άφιξης Η κάρτα άφιξης µπορεί να προετοιµασθεί πριν την άφιξη του πελάτη από τον υπάλληλο της υποδοχής έτσι ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία της άφιξης. Επίσης κατά την άφιξη ο υπάλληλος πρέπει να γράψει το όνοµα του ένοικου, τον αριθµό δωµατίου που του δόθηκε και τις ηµεροµηνίες άφιξης και αναχώρησης µαζί µε τη λέξη «άφιξη» στο βιβλίο κίνησης πελατών (Πόρτας). Αν ο πελάτης δεν έρθει την ηµεροµηνία της κράτησης του και δεν έχει επιβεβαίωση την κράτηση αυτή ο υπάλληλος της υποδοχής µπορεί να διαθέσει το δωµάτιο που κρατήθηκε σε κάποιον άλλον πελάτη. Αν ο πελάτης επιβεβαιώσει την κράτηση του και δεν αφιχθεί την ηµεροµηνία άφιξης της κράτησης τότε ο υπάλληλος της υποδοχής οφείλει να ειδοποιήσει τον πελάτη πριν διαθέσει το δωµάτιο σε κάποιον άλλον πελάτη. Και στις δύο περιπτώσεις ο υπάλληλος της υποδοχής καταχωρεί την κάρτα κράτησης στο βιβλίο µη εµφανιζόµενων κρατήσεων. Ο πελάτης κατά τη διάρκεια παραµονής στο ξενοδοχείο µπορεί να αγοράσει διάφορα προϊόντα από το bar του ξενοδοχείου. Κατά το κλείσιµο του bar 51

53 µεταφέρονται όλες τις χρεώσεις που έγιναν στην υποδοχή. Το βράδυ καταχωρούνται οι χρεώσεις του bar στον λογαριασµό κάθε πελάτη. Ο πελάτης του ξενοδοχείου το πρωί της ηµέρας αναχώρησης πρέπει να πάει στην υποδοχή και να τακτοποιήσει τον λογαριασµό του. Η υποδοχή πρέπει να έχει έτοιµο το λογαριασµό του πελάτη και να συµπεριλαµβάνονται σε αυτόν οι πιθανές αγορές που έγιναν πριν την αναχώρηση. Η υποδοχή είναι υποχρεωµένη να παραδώσει ένα αντίγραφο του λογαριασµού στον πελάτη όπου θα παρουσιάζονται όλα τα ποσά από τις αγορές που έγιναν στο bar και το ποσό της διαµονής του πελάτη στο ξενοδοχείο. Επίσης κατά την αναχώρηση ο υπάλληλος πρέπει να γράψει το όνοµα του ένοικου, τον αριθµό δωµατίου που διέµεινε και τις ηµεροµηνίες άφιξης και αναχώρησης µαζί µε την λέξη «αναχώρηση» στο βιβλίο κίνησης πελατών (Πόρτας). Μετά την αναχώρηση του πελάτη ο υπάλληλος της υποδοχής καταχωρεί την κάρτα άφιξης του πελάτη στο ιστορικό κρατήσεων. Ο πελάτης του ξενοδοχείου µπορεί να είναι διαφορετικό πρόσωπο µε αυτό που αφικνείται στο ξενοδοχείο. Το άτοµο που αφικνείται στο ξενοδοχείο ονοµάζεται ένοικος. Στις περιπτώσεις αυτές ο πελάτης είναι συνήθως εταιρία ή τουριστικό γραφείο που κάνουν κράτηση δωµατίων για τους εργαζοµένους / πελάτες. Οι τιµές των δωµατίων διαφέρουν από περίοδο σε περίοδο. Σύµφωνα µε τον ΕΟΤ υπάρχουν τρεις περίοδοι : χαµηλή περίοδος, µέτρια περίοδος και υψηλή περίοδος. Κάθε δωµάτιο έχει άλλη τιµή στην χαµηλή περίοδο άλλη στην µέτρια περίοδο και άλλη στην υψηλή περίοδο. Ο Ε.Ο.Τ. επιτρέπει στα ξενοδοχεία να ορίζουν τα όρια των περιόδων. Όταν ένας πελάτης έρχεται στο ξενοδοχείο, ο υπάλληλος της υποδοχής χρησιµοποιεί τον τιµοκατάλογο της αντίστοιχης περιόδου. Αν ένας πελάτης έρχεται στο τέλος της µιας περιόδου και φεύγει στην αρχή της άλλης τότε χρησιµοποιείται ο τιµοκατάλογος που ισχύει κατά την ηµεροµηνία άφιξης του πελάτη. Τέλος, είναι δυνατόν σε ειδικές περιπτώσεις να υπάρχουν κάποιες εκπτώσεις σε κάποιους τακτικούς πελάτες και να µη χρησιµοποιείται κανένας τιµοκατάλογος. 52

54 3.1.6 ιάγραµµα Use Case Περίπτωση χρήσης είναι η περιγραφή ενός σεναρίου ή ενός συνόλου σεναρίων τα οποία είναι στενά συνδεδεµένα µεταξύ τους. Μια περίπτωση χρήσης ορίζει και περιγράφει την αλληλεπίδραση ανάµεσα στους δράστες (πελάτης, διαχειριστής) και συγκεκριµένα λειτουργικά τµήµατα της εφαρµογής. Εικόνα 3-4 Διάγραμμα Use Case ιάγραµµα Ροής εδοµένων Τα διαγράµµατα ροής δεδοµένων Ρ (Data Flow Diagrams - DFD) είναι µια από τις περισσότερο χρησιµοποιούµενες τεχνικές δοµηµένης ανάλυσης και σχεδιασµού πληροφοριακών συστηµάτων και παρέχουν τη δυνατότητα παραστατικής περιγραφής των επιµέρους τµηµάτων ενόςσυστήµατος και των επικοινωνιών που υφίστανται ανάµεσά τους. Έτσι, τα Ρ µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την παραστατική περιγραφή της παρούσας λειτουργίας ενός συστήµατος και του προτεινόµενου εννοιολογικού µοντέλου του υπό ανάπτυξη πληροφοριακού συστήµατος. Τα Ρ χρησιµοποιούν τα ακόλουθα σύµβολα για την παραστατική περιγραφή των συστηµάτων : Πηγές ή προορισµοί δεδοµένων ονοµάζονται οι οντότητες που βρίσκονται εκτός του υπό µελέτησυστήµατος (εξωτερικές οντότητες) και που παράγουν ή δέχονται, αντίστοιχα ροές δεδοµένων. Επεξεργασίες δεδοµένων ονοµάζονται οι διαδικασίες 53

55 µετασχηµατισµού των δεδοµένων. Αποθήκες δεδοµένων ονοµάζονται οι συλλογές δεδοµένων που προέρχονται ή χρησιµοποιούνται από κάποιες επεξεργασίες. Τα ονόµατα που χρησιµοποιούνται για την περιγραφή των πηγών ή των προορισµών, των επεξεργασιών, των αποθηκών και των ροών δεδοµένων αναγράφονται στα αντίστοιχα σύµβολα που περιγράφονται αναλυτικά στο λεξικό δεδοµένων (data dictionary) που χρησιµοποιείται για τη διαδικασία ανάπτυξης του πληροφοριακού συστήµατος. Κατά την εφαρµογή της µεθόδου των Ρ ακολουθείται η top-down προσέγγιση. ηλαδή, αρχικά περιγράφεται µια γενική θεώρηση του συστήµατος που γίνεται λεπτοµερέστερη σε κάθε διαδοχικό επίπεδο. Το τελευταίο επίπεδο λεπτοµέρειας αποτελείται από τις αυτοµατοποιηµένες και τις χειρόγραφες διαδικασίες. Χρησιµοποιώντας την top-down προσέγγιση, όπως επιβάλλεται από τη χρήση Ρ, αποφεύγεται η εισαγωγή λεπτοµερειών κατά τα πρώτα στάδια της ανάλυσης ή του σχεδιασµού, διευκολύνοντας έτσι την όλη διαδικασία ιάγραµµα πλαίσιο Το διάγραµµα πλαίσιο ή διάγραµµα µηδενικού επιπέδου θέτει το πλήρες σύστηµα εντός πλαισίου. Τις περισσότερες φορές το διάγραµµα αυτό αναπαριστά το σύστηµα µε µια λειτουργία, καθιστώντας απολύτως σαφές ότι οτιδήποτε είναι εκτός της λειτουργίας θεωρείται εξωτερικό του συστήµατος. Το διάγραµµα πλαισίου ή µηδενικού επιπέδου αποτελεί µια χρήσιµη απεικόνιση των ορίων του συστήµατος, µαζί µε τις εισόδους και εξόδους του συστήµατος. Το διάγραµµα ροής δεδοµένων µηδενικού επιπέδου του υπό ανάλυση συστήµατος φαίνεται παρακάτω και αµέσως µετά ακολουθούν οι απαραίτητες επεξηγήσεις. 54

56 ΠΕΛΑΤΗΣ Αίτηση Κράτησης Επιβεβαίωση Κράτησης Ταυτότητα Απόδειξη 0.0 ΥΠΟ ΟΧΗ ΞΕΝΟ ΟΧΕΙΟΥ Στοιχεία νέου Πελάτη Στοιχεία Πελάτη ΠΕΛΑΤΟΛΟΓΙΟ Εικόνα 3-5 Διάγραμμα ροής μηδενικού επιπέδου. Το παραπάνω διάγραµµα ροής δεδοµένων οριοθετεί το υπό ανάλυση σύστηµα υποδοχής ξενοδοχείων. Σε αυτό το διάγραµµα ροής βλέπουµε τις ροές δεδοµένων που καταλήγουν σε εξωτερικές οντότητες από το σύστηµα και το ανάποδο. Συγκεκριµένα, ο πελάτης δίνει µια αίτηση κράτησης στην υποδοχή (συνήθως τηλεφωνικά), µετά πρέπει να επιβεβαιώσει την κράτηση του (συνήθως µε προκαταβολή) και την στιγµή της άφιξης του στο ξενοδοχείο να παρουσιάσει την ταυτότητα του. Η υποδοχή κατά την αναχώρηση του πελάτη πρέπει να του δώσει απόδειξη στην οποία συµπεριλαµβάνονται η χρέωση για την διαµονή του πελάτη. Η αποθήκη δεδοµένων ΠΕΛΑΤΟΛΟΓΙΟ που εµφανίζεται στο διάγραµµα ροής δεδοµένων αποθηκεύει τα στοιχεία του πελάτη. Όταν ένας πελάτης κάνει πρώτη φορά κράτηση ή και άφιξη στο ξενοδοχείο τότε τα στοιχεία του καταγράφονται στο ΠΕΛΑΤΟΛΟΓΙΟ. Αν ο πελάτης δεν είναι νέος πελάτης (δηλαδή έχει επισκεφτεί ξανά το ξενοδοχείο), τα στοιχεία του ανακτούνται από 55

57 το πελατολόγιο και χρησιµοποιούνται για τη συµπλήρωση της κάρτας κράτησης ή άφιξης ιάγραµµα ροής δεδοµένων πρώτου επιπέδου Το διάγραµµα ροής δεδοµένων πρώτου επιπέδου παρουσιάζει το υπόανάλυση σύστηµα µε περισσότερες λεπτοµέρειες από οτι το διάγραµµα ροής δεδοµένων µηδενικού επιπέδου. Όπως µπορεί εύκολα να καταλάβει ο αναγνώστης το παρακάτω σχήµα αποτελεί ένα «ζουµάρισµα» στο διάγραµµα ροής δεδοµένων µηδενικού επιπέδου. Συγκεκριµένα, η επεξεργασία 0.0 του διαγράµµατος ροής µηδενικού επιπέδου διαχωρίστηκε σε δύο επεξεργασίες την 1.0 ΥΠΟ ΟΧΗ και την 2.0 ΑΦΙΞΗ - ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ. Με αυτό το τρόπο µπορούµε να δούµε περισσότερες λεπτοµέρειες σχετικά µε το υπό ανάλυση σύστηµα. Όπως προαναφέρθηκε αν ο πελάτης δεν έχει έρθει ξανά στο ξενοδοχείο τότε καταχωρείται στο πελατολόγιο. Αυτό γίνεται και από τις δύο εργασίες (2.0, 1.0). Ο πελάτης µπορεί είτε να κάνει κράτηση είτε να έρθει χωρίς κράτηση. Αν κάνει κράτηση τότε τα στοιχεία του καταχωρούνται από την επεξεργασία 1.0, αν αφιχθεί χωρίς στο παρελθόν να έχει κάνει κράτηση τότε τα στοιχεία του καταχωρούνται στο ΠΕΛΑΤΟΛΟΓΙΟ από την επεξεργασία 2.0. Τα στοιχεία του πελάτη χρησιµοποιούνται επίσης και από τις δύο επεξεργασίες. Συγκεκριµένα, η επεξεργασία 1.0 χρησιµοποιεί τα στοιχεία του πελάτη για την συµπλήρωση της κάρτας κράτησης και η εργασία 2.0 χρησιµοποιεί τα στοιχεία του πελάτη για την συµπλήρωση της κάρτας άφιξης. Οι κάρτες κράτησης καταχωρούνται στο ΒΙΒΛΙΟ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ. Όταν ο πελάτης, που στο παρελθόν έχει κάνει κράτηση, αφιχθεί, τα στοιχεία της κράτησης αναζητούνται στη λίστα τον αναµενόµενων αφίξεων η οποία προέρχεται από το ΒΙΒΛΙΟ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ και ελέγχονται µε την ταυτότητα του πελάτη. Μετά τον έλεγχο και την συµπλήρωση της κάρτας άφιξης ο πελάτης οδηγείται στο δωµάτιο του. Οι κρατήσεις, οι αφίξεις και οι αναχωρήσεις που πραγµατοποιούνται ενηµερώνουν το ΠΛΑΝΟ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ. 56

58 Απόδειξη ΠΕΛΑΤΗΣ Αίτηση Κράτησης Επιβεβαίωση Κράτησης Στοιχεία κάρτας κράτησης επιβεβαίωση 1.0 ΚΡΑΤΗΣΗ ΩΜΑΤΙΟΥ Στοιχεία νέου Πελάτη ΒΙΒΛΙΟ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ Στοιχεία Κράτησης Στοιχεία Πελάτη ΠΕΛΑΤΟΛΟΓΙΟ Ταυτότητα ΠΛΑΝΟ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ Λίστα αναμενόμενων αφίξεων Στοιχεία Αναχώρησης Άφιξης Στοιχεία Πελάτη 2.0 ΑΦΙΞΗ ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ Στοιχείανέου Πελάτη Εικόνα 3-6 Διάγραμμα ροής πρώτου επιπέδου. 57

59 3.2 ιάγραµµα ροής δεδοµένων δευτέρου επιπέδου Το διάγραµµα ροής δεδοµένων δευτέρου επιπέδου παρουσιάζει µια ακόµη πιο αναλυτική άποψη του υπό ανάλυση συστήµατος. Το παρακάτω σχήµα παρουσιάζει το διάγραµµα ροής δεδοµένων δευτέρου επιπέδου. Στο διάγραµµα αυτό σπάει η επεξεργασία 2.0 ΑΦΙΞΗ - ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ του διαγράµµατος ροής δεδοµένων πρώτου επιπέδου σε δύο νέες επεξεργασίες 2.1, 2.2. Συγκεκριµένα όταν ο πελάτης αφιχθεί παρουσιάζει την ταυτότητα του, και συµπληρώνεται η κάρτα άφιξης του από την επεξεργασία 2.1. Επίσης κατά την άφιξη χρεώνεται ο λογαριασµός του πελάτη µε το ποσό της διαµονής από την επεξεργασία 2.1. Η επεξεργασία 2.1 χρησιµοποιεί το ΠΕΛΑΤΟΛΟΓΙΟ για την συµπλήρωση της κάρτας άφιξης του πελάτη και την λίστα αναµενόµενων αφίξεων που προέρχεται από το βιβλίο κρατήσεων. Τέλος η επεξεργασία 2.1 ενηµερώνει το ΠΛΑΝΟ του ξενοδοχείου και το ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΡΤΑΣ για τη συγκεκριµένη άφιξη. Κατά την αναχώρηση του πελάτη (επεξεργασία 2.2) ενηµερώνεται το ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΡΤΑΣ, το ΠΛΑΝΟ του ξενοδοχείου, παραδίδεται µια απόδειξη (αντίγραφο του λογαριασµού) µε την χρέωση από την διαµονή του πελάτη. Όλα αυτά πραγµατοποιούνται αφού η επεξεργασία 2.2 αναζητήσει το λογαριασµό του πελάτη στην αποθήκη ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ. Μετά την αναχώρηση το ιστορικό πελατών ενηµερώνεται από την επεξεργασία

60 ΠΕΛΑΤΗΣ Αίτηση Κράτησης Επιβεβαίωση Κράτησης ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΕΛΑΤΩΝ Απόδειξη Στοιχεία Αναχώρησης Στοιχεία κάρτας κράτησης επιβεβαίωση 1.0 ΚΡΑΤΗΣΗ ΩΜΑΤΙΟΥ Στοιχεία νέου Πελάτη ΒΙΒΛΙΟ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ Στοιχεία Κράτησης Στοιχεία Αναχώρησης 2.2 ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ Στοιχεία Πελάτη Στοιχεία Αναχώρησης ΠΕΛΑΤΟΛΟΓΙΟ Λογαριασμός ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΡΤΑΣ Ταυτότητα Λίστα αναμενόμενων αφίξεων Στοιχεία νέου Πελάτη ΠΛΑΝΟ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ Στοιχεία Πελάτη Στοιχεία Άφιξης Χρέωση 2.1 ΑΦΙΞΗ Στοιχεία Άφιξης Εικόνα 3-7 Διάγραμμα ροής δευτέρου επιπέδου. 59

61 3.3 ιάγραµµα ροής δεδοµένων για το υποσύστηµα διαχείρισης δωµατίων Όλα τα προηγούµενα διαγράµµατα ροής αναφερόντουσαν στη λειτουργία της υποδοχής. Το σύστηµα υποδοχής χρησιµοποιεί κάποια δεδοµένα σχετικά µε τα δωµάτια. Το παρακάτω διάγραµµα ροής παρουσιάζει το διάγραµµα ροής δεδοµένων του συστήµατος διαχείρισης δωµατίων. Παρουσιάζεται µόνο το διάγραµµα πλαίσιο (η διάγραµµα µηδενικού επιπέδου) αφού το υποσύστηµα αυτό είναι αρκετά απλό και δε χρειάζεται το σταδιακό «ζουµάρισµα». Εικόνα 3-8 Διάγραμμα πλαίσιο. Το παραπάνω διάγραµµα ροής δεδοµένων παρουσιάζει το διάγραµµα πλαίσιο του συστήµατος διαχείρισης δωµατίων. Όπως φαίνεται η ΙΟΙΚΗΣΗ ΞΕΝΟ ΟΧΕΙΟΥ δίνει στο σύστηµα τα στοιχεία του δωµατίου (είδος µονόκλινο, δίκλινο κτλ, τον αριθµό του) και τις τιµές των δωµατίων ανά περίοδο. Όπως έχει προαναφερθεί η τιµή ενός δωµατίου εξαρτάται από την περίοδο. Τα στοιχεία των δωµατίων καταχωρούνται και ενηµερώνονται από το σύστηµα στην αποθήκη δεδοµένων µε όνοµα ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΩΜΑΤΙΩΝ και οι τιµές των δωµατίων καταχωρούνται από το σύστηµα στην αποθήκη µε όνοµα 60

62 ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΣ. Το σύστηµα υποδοχής χρησιµοποιεί αυτόν τον τιµοκατάλογο για τη χρέωση της διαµονής του πελάτη. 3.4 Αποσαφήνιση ροών δεδοµένων Στα παραπάνω διαγράµµατα ροής δεδοµένων τα ονόµατα των ροών δεδοµένων είναι σύνθετα, για τον λόγο αυτό πριν την καταγραφή των λεξικών δεδοµένων υπάρχει η αποσύνθεση των σύνθετων ονοµάτων. Ροή δεδοµένων : Στοιχεία νέου πελάτη Τα στοιχεία νέου πελάτη περιλαµβάνουν : όνοµα, επώνυµο, επάγγελµα, διεύθυνση, αριθµό ταυτότητας / διαβατηρίου (αν ο πελάτης είναι ιδιώτης) ή ΑΦΜ (αν ο πελάτης είναι εταιρία), τηλέφωνο, κινητό τηλέφωνο, χώρα, πόλη (Χρησιµοποιούνται για την καταχώρηση των στοιχείων του πελάτη στο πελατολόγιο). Ροή δεδοµένων : Στοιχεία πελάτη Τα στοιχεία πελάτη περιλαµβάνει : όνοµα, επώνυµο, αριθµό ταυτότητας / διαβατηρίου (αν ο πελάτης είναι ιδιώτης) ή ΑΦΜ (αν ο πελάτης είναι εταιρία) (Χρησιµοποιούνται τα στοιχεία του πελάτη για την συµπλήρωση της κάρτας άφιξης και κράτησης ). Ροή δεδοµένων : Αίτηση Κράτησης Η αίτηση κράτησης περιλαµβάνει : όνοµα πελάτη, επώνυµο πελάτη, ονοµατεπώνυµο ενοίκου, ηµεροµηνία άφιξης, ηµεροµηνία αναχώρησης (συµπληρώνεται η κάρτα κράτησης ). Ροή δεδοµένων : Στοιχεία απλής κράτησης / επιβεβαιωµένης κράτησης / άφιξης / αναχώρησης Περιλαµβάνει : όνοµα πελάτη, επώνυµο πελάτη, ονοµατεπώνυµο ενοίκου ηµεροµηνία άφιξης, ηµεροµηνία αναχώρησης, αριθµός δωµατίου, αριθµός ταυτότητας / διαβατηρίου (αν ο πελάτης είναι ιδιώτης) ή ΑΦΜ (αν ο πελάτης είναι εταιρία) Ροή δεδοµένων : Επιβεβαίωση Η επιβεβαίωση της κράτησης περιλαµβάνει : όνοµα πελάτη, επώνυµο πελάτη, επικύρωση (επικυρώνεται η κάρτα κράτησης ) Ροή δεδοµένων : Ταυτότητα Η ροή δεδοµένων ταυτότητα περιλαµβάνει : όνοµα πελάτη, επώνυµο πελάτη, ονοµατεπώνυµο ενοίκου, αριθµό ταυτότητας / διαβατηρίου (αν ο πελάτης είναι ιδιώτης) ή ΑΦΜ. (Η ταυτότητα δίνεται από τον πελάτη κατά την άφιξη του) 61

63 Ροή δεδοµένων : Αποδείξεις αγορών Περιλαµβάνει : περιγραφές των προϊόντων, ποσότητα αγοράς, τιµή, ηµεροµηνία αγοράς, δωµάτιο. Ροή δεδοµένων : Λίστα αναµενόµενων αφίξεων / αφίξεων / αναχωρήσεων. Περιλαµβάνει : ηµεροµηνίες άφιξης και αναχώρησης, ονόµατα πελάτη, ονοµατεπώνυµο ενοίκων, επώνυµο πελάτη, αριθµός δωµατίου. Ροή δεδοµένων : Λογαριασµός πελάτη Περιλαµβάνει : αριθµός δωµατίου, ονοµατεπώνυµο ενοίκου, όνοµα πελάτη, επώνυµο πελάτη, τιµή δωµατίου, ηµεροµηνίες άφιξης και αναχώρησης. Ροή δεδοµένων : Χρέωση διαµονής Περιλαµβάνει : αριθµός δωµατίου, ηµεροµηνία άφιξης και αναχώρησης, τιµή δωµατίου (για την συγκεκριµένη περίοδο), Ροή δεδοµένων : Στοιχεία δωµατίου Περιλαµβάνει : Αριθµό δωµατίου, Ένδειξη ύπαρξης τηλεόρασης, Ένδειξη ύπαρξης κλιµατισµού, είδος δωµατίου, σχόλια Ροή δεδοµένων : Τιµή ανά περίοδο Περιλαµβάνει : αριθµό δωµατίου, τιµή δωµατίου, περίοδο Ροή δεδοµένων : Αναφορά δωµατίων Περιλαµβάνει : αριθµό δωµατίου, Ένδειξη ύπαρξης τηλεόρασης, Ένδειξη ύπαρξης κλιµατισµού, είδος δωµατίου, τιµή για κάθε περίοδο Ροή δεδοµένων : Αποδείξεις αγορών και διαµονής Περιλαµβάνει: περιγραφές των προϊόντων, ποσότητα αγοράς, τιµή, ηµεροµηνία αγοράς, αριθµό δωµατίου, ηµέρες παραµονής και σύνολο διαµονής, σύνολο αγορών, γενικό σύνολο. 62

64 3.5 Οντότητες και συσχετίσεις Όταν µοντελοποιούµε την πραγµατικότητα, την απεικονίζουµε σε ένα σύστηµα που έχει να κάνει µε οντότητες και συσχετίσεις. Οντότητα είναι η κάθε περίπτωση µονάδας του πραγµατικού συστήµατος την οποία ενδιαφερόµαστε να παρακολουθήσουµε πληροφοριακά και η οποία έχει αυτόνοµη ύπαρξη µέσα στον κόσµο της υπό ανάπτυξη εφαρµογής. Η κάθε οντότητα έχει µια σειρά από χαρακτηριστικά, τα οποία θέλουµε να γνωρίζουµε και να επεξεργαζόµαστε. Οι τιµές των χαρακτηριστικών καθορίζουν (στον κόσµο της εφαρµογής) την κάθε µια στιγµή οντότητας και την διακρίνουν από τις υπόλοιπες στιγµές της ίδιας οντότητας. Ένα από τα χαρακτηριστικά ή κάποιος συνδυασµός τους διακρίνεται από την ικανότητα που έχει να προσδιορίζει µονοσήµαντα, µε την τιµή του, την κάθε στιγµή της οντότητας. Αυτό είναι το κύριο κλειδί της οντότητας. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου περισσότερα του ενός χαρακτηριστικά ή συνδυασµοί χαρακτηριστικών µπορούν να παίξουν τον ρόλο του κυρίου κλειδιού για µια οντότητα. Μιλάµε τότε για πολλά υποψήφια κλειδιά. Αν συµβεί αυτό και επιλέξουµε ένα από αυτά να γίνει κύριο κλειδί, τα υπόλοιπα ονοµάζονται εναλλακτικά κλειδιά. Στο χώρο του µοντέλου της εφαρµογής, οι οντότητες δεν είναι αποµονωµένες αλλά αλληλεπιδρούν µε το περιβάλλον τους. Οι αλληλεπιδράσεις απεικονίζονται υπό τη µορφή συσχετίσεων που ορίζουν να υπάρχουν ανάµεσα σε δύο η περισσότερες οντότητες ιάγραµµα Οντοτήτων Συσχετίσεων Οντότητα Συσχέτιση Πεδίο 63

65 Πεδίο Κλειδί Οντότητες και συσχετίσεις παρουσιάζονται διαγραµµατικά, για ένα συγκεκριµένο µοντέλο εφαρµογής, µε το λεγόµενο διάγραµµα ER (Entry Relationship Diagram). Αυτή η διαγραµµατική τεχνική, επιτρέπει τη σχεδίαση των οντοτήτων µιας βάσης και των συσχετίσεων που υφίστανται ανάµεσα τους χρησιµοποιώντας ειδικά σύµβολά τα οποία παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί : Παρακάτω φαίνεται το διάγραµµα E-R του υπό-ανάπτυξη συστήµατος. Για την καλύτερη κατανόηση του παρακάτω διαγράµµατος δεν υπάρχουν τα πεδία και τα πεδία κλειδιά των οντοτήτων. Αυτά φαίνονται παρακάτω. ΠΕΛΑΤΗΣ Ν ΚΡΑΤΗΣΗ Ν ΔΩΜΑΤΙ Ο Ν ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΟΔΟΣ Ν Ν ΤΙΜΗ 1 ΕΙΔΟΣ ΔΩΜΑΤΙΟΥ Εικόνα 3-9 Διάγραμμα Οντοτήτων - Συσχετίσεων Ανάλυση Συσχετίσεων ER Συσχέτιση Κράτηση: Πολλά Πολλά Ν - Ν 64

66 Ένας πελάτης µπορεί να κάνει πολλές κρατήσεις δωµατίων. Ένα δωµάτιο µπορεί να κρατηθεί από διάφορους πελάτες. Συσχέτιση Τιµή: Πολλά Πολλά Ν Ν Μία τουριστική περίοδος µπορεί να έχει πολλές τιµές δωµατίων, ενώ ένα δωµάτιο µπορεί να έχει και αυτό διάφορες τιµές ανά περίοδο. Συσχέτιση Είναι: Πολλά Ένα Ν 1 Ένα συγκεκριµένο δωµάτιο µπορεί να έχει µόνο έναν τύπο δωµατίου. Να είναι δηλαδή Μονόκλινο, ίκλινο ή Τρίκλινο. Ένα είδος δωµατίου µπορούν να το έχουν πολλά ξενοδοχεία. π.χ. το ξενοδοχείο έχει 3 ίκλινα. Παρακάτω παρουσιάζουµε τα γνωρίσµατα κάθε οντότητας και κάθε συσχέτισης του παραπάνω διαγράµµατος ΕR. Οντότητα ΠΕΛΑΤΗΣ Κωδικός Όνομα Επώνυμο Οδός Πόλη Τ.Κ. Χώρα ΠΕΛΑΤΗΣ Τηλ. Σπιτιού Κινητό Έκπτωση Εμαιλ Προτιμήσεις Οντότητα ΩΜΑΤΙΟ Αρ_Δωματίου Είδος Σχόλια ΩΜΑΤΙΟ 65

67 Οντότητα ΕΙ ΟΣ ΩΜΑΤΙΟΥ Κωδικός Όνομα Περιγραφή ΕΙΔΟΣ ΔΩΜΑΤΙΟΥ Οντότητα ΠΕΡΙΟ ΟΣ Αρχή Λήξη Περιγραφή Όνομα ΠΕΡΙΟΔΟΣ Συσχέτιση ΤΙΜΗ Τιμή ΤΙΜΗ Συσχέτιση ΚΡΑΤΗΣΗ Άφιξη Αναχώρηση Είδος Τελική τιμή Προκαταβολή ΚΡΑΤΗΣΗ Προκαταβολή Πληρώθηκε 66

68 3.5.3 Απεικόνιση του µοντέλου οντοτήτων συσχετίσεων στο σχεσιακό σχήµα. Από το µοντέλο οντοτήτων συσχετίσεων που δηµιουργήσαµε µπορούµε εύκολα να δηµιουργήσουµε το σχεσιακό σχήµα της εφαρµογής. Αυτή η διαδικασία είναι γνωστή ως απεικόνιση (mapping) του ενός µοντέλου στο άλλο και είναι ένα από τα πιο σηµαντικά στάδια του λογικού σχεδιασµού µιας βάσης δεδοµένων Η απεικόνιση του ενός µοντέλου στο άλλο πραγµατοποιείται µε την εφαρµογή µιας διαδικασίας έξι βηµάτων, τα οποία σε γενικές γραµµές είναι τα ακόλουθα: Βήµα 1: Για κάθε τύπο οντότητας Ε του µοντέλου οντοτήτων συσχετίσεων, δηµιουργούµε έναν πίνακα R που να περιλαµβάνει όλα τα απλά πεδία του τύπου οντότητας. Τα πεδία πολλαπλών τιµών δε χρησιµοποιούνται ακόµη. Εάν κάποιο πεδίο του Ε είναι σύνθετο, προσθέτουµε µόνο τα απλά πεδία από τα οποία αποτελείται. Στη συνέχεια, επιλέγουµε κάποιο από τα πεδία κλειδιά του Ε και το ορίζουµε ως το πρωτεύον κλειδί του πίνακα R. Εάν αυτό το πεδίο είναι σύνθετο, τότε και το πρωτεύον κλειδί του πίνακα θα είναι σύνθετο κλειδί και θα αποτελείται από περισσότερα από ένα πεδία. Στη δοµή των πινάκων της βάσης τα πρωτεύοντα κλειδιά εµφανίζονται υπογραµµισµένα. Βήµα 2: Για κάθε αδύναµο τύπο οντότητας του µοντέλου οντοτήτων συσχετίσεων, εντοπίζουµε την οντότητα κάτοχο Ε από την οποία εξαρτάται. Στη συνέχεια για τον τύπο οντότητας W, δηµιουργούµε έναν πίνακα R, ο οποίος περιλαµβάνει όλα τα απλά πεδία του W. Εάν ο πίνακας W περιέχει σύνθετα πεδία, τότε προσθέτουµε µόνο τα απλά πεδία από τα οποία αυτά αποτελούνται. Ύστερα, προσθέτουµε στον πίνακα R το πρωτεύον κλειδί του πίνακα τον οποίο έχουµε ήδη δηµιουργήσει για την οντότητα κάτοχο του W. Επειδή αυτό το πεδίο είναι πρωτεύον κλειδί σε κάποιο άλλο πίνακα, θα συµµετάσχει στον πίνακα R, ως ξένο κλειδί. Το πρωτεύον κλειδί του πίνακα R θα είναι σύνθετο και θα αποτελείται από το συνδυασµό του ξένου κλειδιού που θα προσθέσουµε και του µερικού κλειδιού που έχουµε ήδη ορίσει κατά το στάδιο δηµιουργίας του µοντέλου οντοτήτων συσχετίσεων. Βήµα 3:Για κάθε τύπο συσχέτισης R, η οποία έχει βαθµό 2 και πολλαπλότητα 1:1, εντοπίζουµε τους πίνακες που έχουµε δηµιουργήσει στο βήµα 1, για τους δύο τύπους οντότητας που συµµετέχουν σ αυτή τη σχέση. Έστω ότι αυτοί οι πίνακες φέρουν τα ονόµατα R και S. Στη συνέχεια, διαλέγουµε τον έναν από τους δυο πίνακες και προσθέτουµε σ αυτόν το πρωτεύον κλειδί του άλλου πίνακα. Είναι προφανές πως αυτό το πεδίο θα συµµετέχει στον πρώτο πίνακα ως ξένο κλειδί. Επίσης, στον πρώτο πίνακα θα 67

69 προσθέσουµε εκτός από το ξένο κλειδί και όλα τα πεδία που ενδεχοµένως έχουµε ορίσει για τον τύπο συσχέτισης R. Το ερώτηµα που τίθεται στο σηµείο αυτό αφορά το κριτήριο επιλογής του πίνακα στον οποίο θα προσθέσουµε τα επιπλέον πεδία. Στις πιο πολλές περιπτώσεις, αυτό το κριτήριο έχει να κάνει µε τον τύπο συµµετοχής του κάθε τύπου οντότητας στον τύπο συσχέτισης R. Έτσι είναι κοινή πρακτική να επιλέγουµε εκείνον τον πίνακα για τον οποίο ο αντίστοιχος τύπος οντότητας χαρακτηρίζεται από ολική συµµετοχή στον θεωρούµενο τύπο συσχέτισης. Εάν και οι δύο τύποι οντότητας παρουσιάζουν ολική συµµετοχή και επιπλέον δε συµµετέχουν σε άλλο τύπο συσχέτισης, µπορούµε εναλλακτικά να ενοποιήσουµε τους αντίστοιχους πίνακες και τα πεδία του τύπου συσχέτισης σε ένα και µοναδικό πίνακα. Βήµα 4: Για κάθε τύπο συσχέτισης R η οποία έχει βαθµό 2 και πολλαπλότητα 1:Ν, εντοπίζουµε τον πίνακα που έχουµε δηµιουργήσει για τον τύπο οντότητας που βρίσκεται στη Ν πλευρά της συσχέτισης. Σ αυτόν τον πίνακα προσθέτουµε ως ξένο κλειδί, το πρωτεύον κλειδί του πίνακα που αντιστοιχεί στον άλλο τύπο της οντότητας (αυτόν που βρίσκεται στην 1 πλευρά της συσχέτισης). Βήµα 5:Για κάθε τύπο συσχέτισης Μ:Ν δηµιουργούµε έναν πίνακα R, στον οποίο προσθέτουµε ως ξένα κλειδιά, τα πρωτεύοντα κλειδιά των πινάκων που έχουµε δηµιουργήσει για τους τύπους οντότητας που συµµετέχουν σ αυτόν τον τύπο συσχέτισης. Επίσης, προσθέτουµε και όλα τα πεδία που ενδεχοµένως έχουµε ορίσει για αυτή τη συσχέτιση. Το πρωτεύον κλειδί του πίνακα R που δηµιουργήσαµε είναι σύνθετο κλειδί και αποτελείται από το συνδυασµό των πρωτευόντων κλειδιών των δύο πινάκων που έχουµε προσθέσει στον πίνακα R. Βήµα 6: Για κάθε πεδίο πολλαπλής τιµής Α, δηµιουργούµε έναν καινούριο πίνακα R ο οποίος περιέχει το πεδίο Α, καθώς και το πρωτεύον κλειδί του πίνακα που έχουµε δηµιουργήσει στο Βήµα 1, για τον τύπο οντότητας που διαθέτει το πεδίο Α. Εάν το πεδίο Α είναι ένα σύνθετο πεδίο, τότε τοποθετούµε στο νέο πίνακα R, όλα τα απλά πεδία από τα οποία αποτελείται. Το πρωτεύον κλειδί του πίνακα R είναι σύνθετο κλειδί και αποτελείται από το πεδίο Α και από το ξένο κλειδί που έχουµε προσθέσει στο νέο πίνακα, σύµφωνα µε τη νέα διαδικασία. Ξεκινώντας, λοιπόν, από το µοντέλο οντοτήτων συσχετίσεων και εφαρµόζοντας τα παραπάνω έξι βήµατα, είµαστε σε θέση να κατασκευάσουµε το σχεσιακό σχήµα της βάσης που µας ενδιαφέρει. 68

70 3.5.4 Πινάκες Βάσης εδοµένων - Jomres Phpmyadmin Τύπος εδοµένων Varchar() Int() Text Float AUTO INCREMENT Datetime Επεξήγηση Κείµενο µέχρι 255 χαρακτήρες Ακέραιος αριθµός Μεγάλο Κείµενο >255 χαρακτήρες Πραγµατικός αριθµός Αυτόµατη Αρίθµηση Ηµεροµηνία - Ώρα dyemu_jomres_guests = ΠΕΛΑΤΗ Πεδία: guests_uid Firstname Surname Street Town Country Postcode tel_landline tel_mobile Preferences Discount int(11) AUTO INCREMENT varchar(255) varchar(255) varchar(255) varchar(255) varchar(255) varchar(45) varchar(255) varchar(255) text varchar(100) Float 69

71 dyemu_jomresportal_bookings = ΚΡΑΤΗΣΗ Id guest_id Room_number Arrival Departure booking_total Desposit_paid Deposit Kind int(11) AUTO INCREMENT int(11) int(11) datetime datetime float Int(1) float varchar(255) dyemu_jomres_rooms= ΩΜΑΤΙΟ Room_number Comments Kind Room_class_id int(11) varchar(255) varchar(255) int(11) dyemu_jomres_rates= = TIMH Room_number Tariff_name int(11) varchar(255) 70

72 Rate float dyemu_jomres_room_classes = ΕΙ ΟΣ ΩΜΑΤΙΟΥ Room_class_id Name Description int(11) varchar(255) varchar(255) dyemu_jomcomp_tariffis= ΠΕΡΙΟ ΟΣ Tariff_name Start Finish Description varchar(255) varchar(255) varchar(255) varchar(255) 71

73 4. Υλοποίηση 4.1 Εγκατάσταση Joomla Η εγκατάσταση του Joomla προϋποθέτει πως τα στοιχεία της αρχιτεκτονικής που αναλύσαµε στην προηγούµενη υποενότητα, δηλαδή η MySQL, ένας web server (π.χ. ο Apache) και η PHP θα πρέπει να έχουν εγκατασταθεί σωστά στον υπολογιστή µας. Αν έστω και ένα από τα συστατικά απουσιάζει δυστυχώς δε µπορούµε να προχωρήσουµε στην εγκατάσταση του Joomla. Αρχικά για λόγους δοκιµής και µέχρι να καταλήξουµε στα εργαλεία που θα χρησιµοποιηθούν στήσαµε το Joomla σε ένα τοπικό server χρησιµοποιώντας την εφαρµογή WAMP. Το WAMP αποτελεί πακέτο εφαρµογών που τρέχει µόνο σε λειτουργικό σύστηµα Microsoft Windows και το όνοµα του αποτελεί ακρωνύµιο των παρακάτω συστατικών: W Windows A Apache M MySQL P PHP (µπορεί να είναι και PERL ή Python) Η λήψη του αρχείου εγκατάστασης έγινε από τον παρακάτω σύνδεσµό όπου παρέχεται δωρεάν: Για την εγκατάσταση του απλώς ακολουθήσαµε τα βήµατα του οδηγού εγκατάστασης. Μετά το πέρας της εγκατάστασης κάθε φορά εκκινούµε το WAMP ώστε να τρέχει ο τοπικός µας web server. Όσα αρχεία δηµιουργούµε σε PHP ή ΗΤΜL θα πρέπει να βρίσκονται στο φάκελό C:\WAMP\www\ του υπολογιστή µας. Επίσης πριν την εγκατάσταση του Joomla πρέπει να δηµιουργηθεί µια νέα κενή βάση δεδοµένων στο περιβάλλον της phpmyadmin. Πληκτρολογώντας στον browser µας ανοίγει η phpmyadmin, δίνοντας όνοµα στην βάση µας και πατώντας στο κουµπί ηµιουργία, επιτυγχάνουµε την δηµιουργία κατάλληλης βάσης που θα χρησιµοποιήσουµε. Πριν επιλέξουµε δηµιουργία πρέπει να δείξουµε ιδιαίτερη προσοχή έτσι ώστε να είναι επιλεγµένο το σωστό collation, το utf8_general_ci. 72

74 Μετά την ολοκλήρωση εγκατάστασης και των ρυθµίσεων του τοπικού server, πρέπει να εγκαταστήσουµε το Joomla σε αυτόν. Πρώτα απ όλα θα πρέπει να το κατεβάσουµε από τη διεύθυνση Το αρχείο που θα κατεβεί θα είναι ένα συµπιεσµένο.rar αρχείο, τα στοιχεία του οποίου θα τα αποσυµπιέσουµε σε έναν υποφάκελο που θα δηµιουργήσουµε µέσα στον φάκελο του WAMP server. Σε αυτήν την εργασία χρησιµοποιήσαµε το υπάρχον domain Η µεταφορά των αρχείων εγκατάστασης έγινε µε πρόγραµµα FTP. Συγκεκριµένα µεταφέραµε τα αρχεία από τον φάκελο C:\WAMP\www\ του υπολογιστή µας στον server27.cretaforce.gr που φιλοξενείτε το domain. Για αυτή τη διαδικασία χρησιµοποιήθηκε το FireFTP που είναι ένα plugin του Mozilla Firefox. Παρακάτω παραθέτω τα βήµατα εγκατάστασης του Joomla 2.5, καθώς και εικόνες από την διαδικασία εγκατάστασης. Στην πρώτη οθόνη του οδηγού εγκατάστασης, επιλέγουµε την γλώσσα εγκατάστασης. Εικόνα 4-1 Επιλογή γλώσσας εγκατάστασης Στην επόµενη οθόνη πραγµατοποιείτε Προληπτικός Έλεγχος. Σε αυτό το βήµα, το Joomla ελέγχει κάποια στοιχεία στον υπολογιστή µας και στο server πριν γίνει η εγκατάσταση. Για να µπορέσουµε να προχωρήσουµε σωστά θα πρέπει τα στοιχεία στο πάνω µέρος της σελίδας να έχουν τη σήµανση «Ναι». 73

75 Εικόνα 4-2 Προληπτικός Έλεγχος Στην επόµενη οθόνη εµφανίζεται η Άδεια Χρήσης GNU/GPL που χρησιµοποιεί το Joomla. Κάνουµε κλικ στο κουµπί Επόµενο. Εικόνα 4-3 Άδεια Χρήσης Στο επόµενο βήµα ορίζουµε την βάση δεδοµένων. Εδώ πρέπει να εισαγάγουµε τα στοιχεία της βάσης δεδοµένων µε την οποία θα συνεργάζεται το Joomla. Εµφανίζεται η παρακάτω οθόνη. Στην περιοχή Βασικές Ρυθµίσεις εισάγουµε στα πλαίσια κειµένου τα αντίστοιχα δεδοµένα. Στην αναδιπλούµενη λίστα Είδος Βάσης εδοµένων αφήνουµε την προεπιλεγµένη mysql. Στο πλαίσιο κειµένου Όνοµα ιακοµιστή εισάγουµε, συνήθως, το όνοµα localhost. 74

76 Στο πλαίσιο κειµένου Όνοµα Χρήστη εισάγουµε το όνοµα του χρήστη που έχουµε ορίσει στη βάση δεδοµένων. Στο πλαίσιο κειµένου Κωδικός εισάγουµε τον κωδικό του χρήστη που έχουµε ορίσει στη βάση δεδοµένων. Στο πλαίσιο κειµένου Όνοµα Βάσης εδοµένων εισάγουµε το όνοµα της βάσης δεδοµένων που έχουµε δηµιουργήσει. Εικόνα 4-4 Ρύθμιση Βάσης Δεδομένων Προσπερνάµε το επόµενο βήµα που είναι για ρύθµιση FTP πατώντας Επόµενο. Στο επόµενο βήµα της εγκατάστασης εµφανίζεται η παρακάτω οθόνη στην οποία κάνουµε κάποιες βασικές ρυθµίσεις. 75

77 Εικόνα 4-5 Ρύθμιση Βάσης Δεδομένων Στο πλαίσιο κειµένου Όνοµα Ιστότοπου εισάγουµε το όνοµα της ιστοσελίδας που θα δηµιουργήσουµε. Στο πλαίσιο κειµένου Η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδροµείου σας εισάγουµε το του διαχειριστή της ιστοσελίδας το οποίο θα χρησιµεύσει στη µετέπειτα επικοινωνία µε τους χρήστες. Στο πλαίσιο κειµένου Κωδικός ιαχειριστή εισάγουµε τον κωδικό για να µπορούµε να συνδεόµαστε στην περιοχή διαχείρισης. Στο πλαίσιο κειµένου Επιβεβαίωση Κωδικού ιαχειριστή επαναλαµβάνουµε τον ίδιο κωδικό. Στη συνέχεια, κάνουµε κλικ στο κουµπί Εισαγωγή Ενδεικτικού Περιεχοµένου. Όταν όλα τα βήµατα του οδηγού εγκατάστασης ολοκληρωθούν εµφανίζεται η παρακάτω οθόνη. 76

78 Εικόνα 4-6 Τέλος εγκατάστασης 4.2 Jomres Το Jomres είναι ένα ισχυρό, πλούσιο σε χαρακτηριστικά σύστηµα κρατήσεων ξενοδοχείου που αναπτύσσεται συνεχώς για 8 χρόνια. Αποτελεί ένα ένθεµα (Component) του Joomla και είναι ιδανικό για κρατήσεις online. Το κεντρικό σύστηµα (core) είναι δωρεάν και αυτό θα χρησιµοποιήσουµε στην εφαρµογή µας. Αν θέλουµε ένα απλό σύστηµα κρατήσεων για την ιστοσελίδα κρατήσεων µας τότε ο πυρήνας του συστήµατος Jomres είναι ότι χρειαζόµαστε. Μπορούµε να προσθέσουµε λειτουργικότητα στο ξενοδοχείο αργότερα εγκαθιστώντας µερικά από τα πολλά διαθέσιµα plugins που είναι όµως επί πληρωµή. Χαρακτηριστικά του κεντρικού πυρήνα συστήµατος αποτελούν: Ευφυής, Ajax based φόρµα κρατήσεων. Προσαρµοστικότητα ώστε να υποστηρίξει Ξενοδοχεία, Ενοικιαζόµενα ωµάτια, Ενοικίαση Εξοχικών Κατοικιών, κατάλληλο για ενοικίαση σκαφών, αυτοκινήτων και οποιασδήποτε άλλης περιουσίας. Αρκετά εύχρηστο και δυνατό. Εάν ο επισκέπτης δεν είναι έτοιµος να κλείσει αµέσως δωµάτιο, µπορεί να επικοινωνήσει µε το ξενοδοχείο απευθείας µέσω µιας φόρµας. Η διαχείριση του ξενοδοχείου γίνεται µέσω του frontend, δεν χρειάζεται να ανησυχούµε για οποιονδήποτε έχει πρόσβαση στο backend του site µας και δεν είναι τόσο καλά πληροφορηµένος και µας χαλάσει κάτι. Οι κυρίως διαχειριστές µπορούν να ορίσουν απλούς διαχειριστές µε πολύ λιγότερες δυνατότητες αλλαγών. Μπορούν να φορτωθούν εικόνες και να δηµιουργηθεί slideshow για το ξενοδοχείο µας. Τεράστιος αριθµός ρυθµίσεων και δυνατοτήτων προς τροποποίηση, αν και µια απλή εγκατάσταση δουλεύει µια χαρά. 77

79 4.3 Εγκατάσταση Jomres Η εγκατάσταση του Jomres είναι µια απλή διαδικασία και γίνεται ακολουθώντας ένα απλό οδηγό βηµάτων. 1. Αρχικά κατεβάζουµε το αρχείο από το 2. Ύστερα εξάγουµε το περιεχόµενο εγκατάστασης του στο αρχικό φάκελο εγκατάστασης του Joomla. 3. Εισάγουµε στον browser µας το url (Συγκεκριµένα εισάγαµε τη διεύθυνση jomres_webinstall.php) 4. Αρχίζει η εγκατάσταση πατώντας Continue στην παρακάτω εικόνα: Εικόνα 4-7 Αρχική σελίδα οδηγού εγκατάστασης Jomres. 5. Στην επόµενη οθόνη του οδηγού εγκατάστασης χρειάζονται απλά να πατήσουµε GO για προστεθούν οι πίνακες του Jomres στην βάση µας. 78

80 Εικόνα 4-8 Εγκατάσταση Βάσης Δεδομένων για Jomres. 6. Αφού ολοκληρώσουµε το παραπάνω βήµα είµαστε έτοιµοι να µεταβούµε στη διαχείριση του site µας επισκεπτόµενοι τον σύνδεσµο ώστε να παραµετροποιήσουµε το Jomres. 79

81 4.4 Παραµετροποίηση Jomres Επιλέγοντας Components Jomres από την σελίδα διαχείρισης του site εµφανίζεται το backend του Jomres. Εικόνα 4-9 Backend του Jomres Επιλέγοντας Site Configuration στο αριστερό πλευρικό µενού του Jomres έχουµε την δυνατότητα να ορίσουµε διάφορες ενδιαφέρον ιδιότητες. Ενδεικτικά κάποιες από αυτές είναι: Στην καρτέλα Misc: Language context = property/rental Ορίζουµε ότι η επιχείρηση µας ενοικιάζει δωµάτια και όχι σκάφη, αυτοκίνητα ή οτιδήποτε άλλο υποστηρίζει το Jomres. Is this a single property installation? = Yes Ορίζουµε ότι µόνο στο ξενοδοχείο Μπούµας θα γίνονται κρατήσεις. Γενικά χρησιµοποιώντας το Jomres έχουµε τη δυνατότητα να δηµιουργήσουµε ιστότοπους όπου γίνονται κρατήσεις σε πολλές επιχειρήσεις ξενοδοχεία σαν το Properties are located in this country: Greece 80

82 Use the alternate menu layout? = Yes Στο frontend του site µας αν συνδεθούµε ως κύριος διαχειριστής ή διαχειριστής ξενοδοχείου εµφανίζεται οριζόντιο µενού επιλογών για την διαχείριση στο πάνω µέρος της σελίδας. Advanced site config = Yes Ορίζουµε αυτήν την επιλογή ώστε να είµαστε σε θέση να βλέπουµε περισσότερες ρυθµίσεις παραµετροποίησης και διαχείρισης του συστήµατος κρατήσεων δωµατίων. Στο πλευρικό µενού και στην επιλογή Taxes αλλάζουµε στην υπάρχουσα εγγραφή το ποσοστό Φ.Π.Α σε 23%. 4.5 ιαδικασία παραµετροποίησης Ξενοδοχειακής µονάδας. Συνδεόµαστε σαν κεντρικός διαχειριστής πατώντας την επιλογή Σύνδεση στο κύριο πλευρικό αριστερό µενού επιλογών του site µας. Εικόνα 4-10 Σύνδεση Διαχειριστή Μετά πάλι επιλέγουµε Κράτηση από το αριστερό µενού επιλόγων. Τότε ενεργοποιείτε το ένθεµα κρατήσεων δωµατίων του Jomres και εµφανίζεται στο πάνω µέρος της σελίδας το µενού διαχείρισης του ξενοδοχείου. Μόνο οι διαχειριστές ξενοδοχείου έχουν την δυνατότητα να δουν αυτό το µενού επιλογών. Όπως προαναφέραµε η διαχείριση της ξενοδοχειακής µονάδας στο frontend αποτελεί ένα από τα πλεονεκτήµατα του Jomres καθώς αποτρέπει µη έµπειρους 81

83 χρήστες να εισέρχονται στο backend και να κάνουν ή να δοκιµάζουν αλλαγές που δεν καταλαβαίνουν. Εικόνα 4-11 Μενού επιλογών Διαχειριστή Ξενοδοχείου Επιλέγοντας Settings από το παραπάνω µενού εµφανίζεται το µενού ρυθµίσεων της ξενοδοχειακής µονάδας. Ύστερα επιλέγουµε Γενικές Παράµετροι από το αναπτυσσόµενο µενού. Όπως βλέπουµε και στην παρακάτω εικόνα, εδώ µπορούµε να εισάγουµε γενικές ρυθµίσεις για τη διαχείριση της ξενοδοχειακής µονάδας. 82