Οικονομίες για πάντα. απόδοσης. μέσω της Ενεργητικής ενεργειακής. Φεβρουάριος 2008 / Λευκή Βίβλος

Transcript

1 Οικονομίες για πάντα μέσω της Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης Φεβρουάριος 2008 / Λευκή Βίβλος

2 Σύνοψη Περίληψη... 3 Εισαγωγή... 4 Η κατάσταση σήμερα Ανάληψη δράσεων για την Ενέργεια... 9 Ενεργητική ενεργειακή απόδοση στο οικοδομημένο περιβάλλον Λύσεις Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης για αγορές μεσαίων και μεγάλων εμπορικών κτιρίων Λύσεις για τις αγορές οικίας και μικρών εμπορικών κτιρίων Λύσεις για τις αγορές των βιομηχανιών και των υποδομών Συμπέρασμα... 21

3 Περίληψη Οικονομίες για πάντα Σε αυτήν τη λευκή βίβλο υποστηρίζεται σθεναρά ότι η επίτευξη των στόχων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, όπως έχουν οριστεί στο Πρωτόκολλο του Κιότο, θα αποτύχει αν δεν καταστεί υποχρεωτική η Ενεργητική ενεργειακή απόδοση (Active Energy Efficiency). Σύμφωνα με τον ορισμό της, η Ενεργητική ενεργειακή απόδοση θα επιφέρει μόνιμες αλλαγές μέσω των μετρήσεων, της παρακολούθησης και του ελέγχου της κατανάλωσης ενέργειας. Η Παθητική ενεργειακή απόδοση θεωρείται ότι είναι η καθιέρωση αντίμετρων κατά των θερμικών απωλειών, η χρήση εξοπλισμού χαμηλής κατανάλωσης κ.ο.κ. Η χρήση εξοπλισμού και συσκευών εξοικονόμησης ενέργειας, όπως φωτισμού χαμηλής κατανάλωσης ρεύματος, έχει ζωτική σημασία, αλλά είναι ανεπαρκής. Χωρίς τον κατάλληλο έλεγχο, αυτά τα μέτρα συχνά μειώνουν απλά τις απώλειες ενέργειας αντί να μειώσουν πραγματικά την ενέργεια που καταναλώνεται και να αλλάξουν τον τρόπο κατανάλωσής της. Οποιαδήποτε κατανάλωση ενέργειας από την απευθείας κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος έως τον φωτισμό, τη θέρμανση και, πιο σημαντικό από όλα, τους ηλεκτρικούς κινητήρες, αλλά και τα συστήματα ελέγχου HVAC, τα συστήματα ελέγχου λεβητών κ.ο.κ. πρέπει να αντιμετωπιστεί ενεργά, ώστε να πραγματοποιηθούν βιώσιμα κέρδη. Αυτό περιλαμβάνει αλλαγή της φιλοσοφίας και της νοοτροπίας ομάδων ατόμων, με αποτέλεσμα μεταβολές συμπεριφοράς στη δουλειά και στο σπίτι, αλλά καθίσταται σαφές ότι αυτή η ανάγκη μειώνεται λόγω της ευρύτερης χρήσης τεχνικών ελέγχων. Οικονομίες για πάντα μέσω της Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση - 3

4 Εισαγωγή Οικονομίες για πάντα Το γεγονός ότι η ενεργειακή απόδοση αποτελεί προτεραιότητα για τους περισσότερους ανθρώπους είναι σήμερα αναμφισβήτητο. Ωστόσο, η κατανόηση του τι πραγματικά περιλαμβάνει η ενεργειακή απόδοση και του πώς μπορούν να υλοποιηθούν οι πρωτοβουλίες εξοικονόμησης ενέργειας παραμένει τμηματική. Για αυτόν το λόγο, ορισμένες εταιρείες, όπως η Schneider Electric, έχουν ορίσει δύο προσεγγίσεις για την ενεργειακή απόδοση: Παθητική ενεργειακή απόδοση και πιο σημαντικά Ενεργητική ενεργειακή απόδοση. Για πολλούς, οι μετρήσεις ενέργειας επικεντρώνονται στη μελέτη θερμικών ζητημάτων στο σκελετό του κτιρίου, με διορθωτικά μέτρα όπως μόνωση, υαλοπίνακες και αντίμετρα για τις απώλειες θερμότητας. Για άλλους, πρόκειται για τον φωτισμό, παρότι συχνά περιορίζεται στην απλή εγκατάσταση συστημάτων χαμηλής κατανάλωσης. Στις περιπτώσεις υψηλών απαιτήσεων θέρμανσης, η απάντηση μπορεί να είναι αποδοτικά συστήματα λεβήτων. Όλα τα παραπάνω είναι αξιέπαινα και απαραίτητα, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται καθαρά για παθητικά αντίμετρα, που σε μεγάλο βαθμό μειώνουν τις απώλειες ενέργειας αντί για την κατανάλωση ενέργειας. Η Ενεργητική ενεργειακή απόδοση μπορεί να επιτευχθεί όταν οι συσκευές εξοικονόμησης ενέργειας όχι μόνο έχουν εγκατασταθεί ώστε να χρησιμοποιούν μόνο την απαιτούμενη ενέργεια, αλλά και όταν ελέγχονται με τον ίδιο σκοπό. Αυτή η πτυχή του ελέγχου είναι κρίσιμη για την επίτευξη της μέγιστης απόδοσης. Για να δώσουμε ένα παράδειγμα, ας υποθέσουμε έναν ενεργειακά αποδοτικό λαμπτήρα που έχει αφεθεί αναμμένος σε ένα δωμάτιο, όπου δεν υπάρχει κανένας. Το μόνο που επιτυγχάνεται είναι ότι σπαταλάτε λιγότερο ρεύμα από εκείνο που θα σπαταλούσατε χρησιμοποιώντας έναν κανονικό λαμπτήρα!η διαχείριση της κατανάλωσης ενέργειας μέσω των μετρήσεων, της παρακολούθησης και του ελέγχου είναι εκείνη που επιφέρει μόνιμη αλλαγή. Επιπλέον, σε σύγκριση με τα κόστη εγκατάστασης θερμικών λύσεων (και τις τεχνικές δεξιότητες που είναι απαραίτητες για την αποφυγή κινδύνων), ο έλεγχος της ενέργειας μπορεί να υλοποιηθεί σε σχετικά χαμηλή τιμή και με πολύ γρήγορη απόσβεση. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν πραγματοποιούνται μετρήσεις σε σύγκριση με τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας οι περισσότερες λύσεις ελέγχου ενέργειας μπορούν να αποσβεστούν μέσα σε λίγα χρόνια. Μεταφορές 27% Οικίες 16% Εμπορικά κτίρια 8% Ηλεκτρικό ρεύμα 38% Καύσιμα 62% Ηλεκτρικό ρεύμα 50% Καύσιμα 50% 49% Θέρμανση χώρου 16% Θέρμανση νερού 7% Φωτισμός 7% Κλιματισμός ψύξης 5% Ψύξη 5% Μαγειρική 4% Ηλεκτρονικά 4% Πλυντήριο/στεγνωτήριο 3% Άλλο 23% Θέρμανση χώρου 17% Φωτισμός 10% Θέρμανση νερού 8% Κλιματισμός ψύξης 6% Ηλεκτρονικά 5% Ψύξη 4% Εξαερισμός 4% Μαγειρική 23% Άλλο Ένας άλλος πολύ σημαντικός παράγοντας, που θα πρέπει να αποτελέσει την κινητήριο δύναμη για την Ενεργητική ενεργειακή απόδοση στο εξής, είναι η ανάγκη επίτευξης φιλόδοξων στόχων μείωσης του άνθρακα, που έχουν οριστεί από αυτά τα κράτη σε συμμόρφωση με το Πρωτόκολλο του Κιότο. Στο οικοδομημένο περιβάλλον, για παράδειγμα, είναι γεγονός ότι η επίτευξη των στόχων, που έχουν οριστεί για το 2020, απλά δεν θα είναι δυνατή, αν τα υπάρχοντα κτίρια (καθώς και όλα τα νεόδμητα) δεν γίνουν ενεργειακά αποδοτικά. Βιομηχανίες 49% Ηλεκτρικό ρεύμα 17% Καύσιμα 83% 40% Βιομηχανική θέρμανση 27% Ατμολέβητες 13% Συστήματα κινητήρων 5% Θέρμανση εγκαταστάσεων 4% Φωτισμός & άλλο 4% ΣΠΗΘ 2% Βιομηχανική ψύξη 4% Μαγειρική 5% Άλλο Τα μεγέθη κατανάλωσης ενέργειας καταδεικνύουν τομείς κλειδιά για την κατανάλωση ενέργειας ανά τύπο 4 - Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση

5 Η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ήταν ένας παγκόσμιος στόχος, που τέθηκε στη συνάντηση κορυφής για την προστασία της Γης στο Κιότο το 1997 και τελικά επικυρώθηκε από 169 χώρες τον Δεκέμβριο του Στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου του Κιότο, οι βιομηχανοποιημένες χώρες συμφώνησαν να μειώσουν τις συνολικές τους εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά 5,2% μέχρι το 2012 σε σχέση με το έτος (Σε σύγκριση με τα επίπεδα εκπομπών που αναμένονταν έως το 2012, πριν το Πρωτόκολλο, αυτός ο περιορισμός αντιστοιχεί σε περικοπή της τάξης του 29%.) Στόχος στην Ευρώπη είναι μια συνολική μείωση 8%, με στόχο τη μείωση των εκπομπών CO 2 κατά 20% έως το Στην παρούσα λευκή βίβλο εξετάζονται οι προσεγγίσεις της Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης, που μπορούν να εφαρμοστούν σε νέα και υπάρχοντα κτίρια στο εμπόριο, στη βιομηχανία, στον ιδιωτικό, τον δημόσιο τομέα και στον τομέα της κατοικίας καθώς και στη μεταποίηση, στη βιομηχανία και στις υποδομές μεταφορών. Παγκόσμιες εκπομπές CO 2 σε δισ. Παγκόσμια κατανάλωση διατιθέμενης ενέργειας, μετρικούς τόνους CO 2 Τετρ. εκατ. Btu Μ Η Ιστορικό Προβλέψεις Ο Ο Σ Α Ο Ο Σ Α Πηγές: EIA 2003, International Energy Outlook 2007, World Resource Institute Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση - 5

6 μέσω Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης Στόχοι μείωσης εκπομπών Ευρωπαϊκής Ένωσης Δέσμευση του Κιότο Μείωση εκπομπών ΑΘ κατά 5% για το διάστημα Δέσμευση εαρινού συμβουλίου Μαρτίου 2007 Μείωση κατά τουλάχιστον 20% των εκπομπών ΑΘ πριν το τέλος του 2020 Ο στόχος θα μπορούσε να είναι υψηλότερος σε περίπτωση διεθνούς συμφωνίας (μετά το Κιότο) Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο... Ορισμένες Ευρωπαϊκές χώρες επιθυμούν να επιτύχουν μείωση 50% το 2050 Παραπάνω μεγέθη: Στόχος και ατζέντα εκπομπών στην ΕΕ (βάση = επίπεδο του 1990) 6 - Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή Απόδοση

7 Η κατάσταση σήμερα Η ενέργεια καταναλώνεται με πολλούς και διάφορους τρόπους σε όλους τους τομείς της ζωής, από την παροχή ζωτικών πόρων, όπως νερό, πετρέλαιο και φυσικό αέριο, έως το φως και τη θέρμανση σε κατοικίες και το ηλεκτρικό ρεύμα, που απαιτούν η βιομηχανία και το εμπόριο. Ένα μεγάλο κομμάτι αυτής της ενέργειας καταναλώνεται χρήσιμα, αλλά τεράστιες ποσότητες σπαταλώνται καθημερινά. Αυτό που πρέπει να αντιμετωπίσουμε είναι η σπατάλη και η μη αποδοτική χρήση της ενέργειας. Στην παρούσα λευκή βίβλο διερευνάται κάθε πτυχή της χρήσης ηλεκτρικού ρεύματος και οι επιπτώσεις της στο περιβάλλον. Με την έντονη εστίαση στις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου σε ολόκληρο τον κόσμο, έχει έρθει η ώρα να αναλάβουμε όλοι δράση, ώστε να κάνουμε οικονομία στην κατανάλωση ενέργειας μέσω της έξυπνης εφαρμογής της τεχνολογίας που θα φέρει την Ενεργητική ενεργειακή απόδοση. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, εισήχθησαν οι Ενεργειακές επιδόσεις στην Οδηγία σχετικά με τα κτίρια. Σε αυτό το πλαίσιο, απαιτείται όλα τα κτίρια - συμπεριλαμβανομένων των κτιρίων κατοικιών - να έχουν ενεργειακές επιδόσεις παρόμοιες με εκείνες των λευκών καταναλωτικών συσκευών σήμερα και αυτές οι επιδόσεις πρέπει να είναι αναρτημένες στους δημόσιους χώρους των κτιρίων ή, σε περίπτωση κτιρίων που προορίζονται για κατοικίες, να αναφέρονται στα έγγραφα του κτιρίου. Ορισμένα κράτη της ΕΕ έχουν δηλώσει ότι προσδοκούν μείωση κατά μέσο όρο 25% στην κατανάλωση ενέργειας από την εφαρμογή αυτού του νόμου. Όσο ευρεία εφαρμογή και αν έχει αυτή η νομοθεσία, ίσως η μεγαλύτερη επίπτωση για τις επιχειρήσεις να είναι οι απότομες αυξήσεις του κόστους της ενέργειας. Μεταξύ Φεβρουαρίου 2005 και Φεβρουαρίου 2006, σε ορισμένες χώρες σημειώθηκε αύξηση περίπου 74% του κόστους χονδρικής για το ηλεκτρικό ρεύμα και το φυσικό αέριο οι τιμές της ενέργειας σημείωσαν άνοδο έως και 27% στο Ηνωμένο Βασίλειο μόνο τον Ιανουάριο του Αυτό δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα στις επιχειρήσεις, καθώς τα περιθώρια κέρδους τους συμπιέζονται και αυτές αντιμετωπίζουν το δίλημμα του εάν θα μεταφέρουν τη μείωση στο καθαρό αποτέλεσμα ή εάν θα περάσουν την αύξηση του κόστους στις τιμές των προϊόντων και υπηρεσιών τους με συνεπώς τον κίνδυνο να γίνουν μη ανταγωνιστικές. Φυσικό αέριο βιομηχανικής χρήσης: τιμή HTT Μονάδα Εικόνα 9.2 Μέσες τιμές ηλεκτρικού ρεύματος λιανικής (Ονομαστικά λεπτά ανά κιλοβατώρα) Ανά τομέα, Ανά τομέα, κάθε μήνα Βέλγιο Γερμανία Ισπανία Γαλλία Ιταλία Ηνωμένο Βασίλειο Κατοικίες Τιμές φυσικού αερίου για τη βιομηχανία στην Ευρώπη Εμπορικά κτίρια Κατοικίες Άλλο* Μεταφορές Μεταφορές Βιομηχανία Εμπορικά κτίρια Βιομηχανία * Φωτισμός δημόσιων δρόμων και αυτοκινητοδρόμων, πωλήσεις μεταξύ νομών, άλλες πωλήσεις σε δημόσιες αρχές, γεωργία και άρδευση και μεταφορές συμπεριλαμβανομένων των σιδηροδρόμων. Σημειώσεις: Περιλαμβάνει φόρους. Βλ. «Ονομαστική τιμή» στο Γλωσσάρι.Ιστοσελίδα: Πηγή: Πίνακας 9.9. Τιμές ηλεκτρικού ρεύματος στις ΗΠΑ Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση - 7

8 Υπάρχουν δυνατότητες άμεσης εξοικονόμησης στη δημιουργία και τη διανομή ηλεκτρικού ρεύματος, στη χρήση του και στον τρόπο με τον οποίο το ηλεκτρικό ρεύμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί με σύνεση, ώστε να χρησιμοποιούνται αποδοτικά άλλες μορφές ενέργειας. Υπάρχει διαθέσιμη τεχνολογία για τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας του ηλεκτρικού ρεύματος συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής της στον έλεγχο της χρήσης άλλων μορφών ενέργειας και του τρόπου με τον οποίο αυτό διανέμεται. Υπάρχει τεχνολογία για τον έλεγχο της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος των κτιρίων στο φωτισμό, τα συστήματα HVAC, τα χειριστήρια κτιρίων και τη διανομή. Ο φωτισμός από μόνος του αντιστοιχεί στο 40% της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος μιας τυπικής εμπορικής επιχείρησης. Στα γραφεία, η τεράστια ανάπτυξη της τεχνολογίας πληροφορικής συνεπάγεται επίσης τεράστιες αυξήσεις στην κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος, το ίδιο και η προτίμηση για τα συστήματα κλιματισμού. Η γιγάντια ανάπτυξη των κέντρων δεδομένων και των νέων βιομηχανιών συνέβαλε επίσης σε μια εντυπωσιακή αύξηση της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος. Στη βιομηχανία, υπάρχουν δοκιμασμένα συστήματα μείωσης του ηλεκτρικού ρεύματος, που καταναλώνουν τα συστήματα ηλεκτρικών κινητήρων, και καλύτερου ελέγχου της εφαρμογής ηλεκτρικής ενέργειας σε ένα εργοστάσιο. Τα δύο τρίτα της ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία προορίζονται για την τροφοδοσία κινητήρων. Στις περισσότερες χώρες, λιγότερο από το 10% αυτών των κινητήρων διαθέτουν κάποιο σύστημα ελέγχου και συνεπώς δεν μπορούν να λειτουργήσουν πιο αργά ή να απενεργοποιηθούν αυτόματα. Οι αυτοματισμοί και η αυξημένη χρήση του ηλεκτρικού ρεύματος καθώς και τα αναποτελεσματικά υδραυλικά και πνευματικά συστήματα έχουν επίσης αυξηθεί στις βιομηχανοποιημένες περιοχές. Στο σπίτι, υπάρχουν νέα προϊόντα για τον έλεγχο του φωτισμού και της θέρμανσης, τα οποία βελτιώνουν το επίπεδο ζωής εξοικονομώντας ηλεκτρικό ρεύμα. Στις περισσότερες χώρες, κάθε κατοικία (καθώς και κάθε διαμέρισμα ξεχωριστά) συμμετέχουν με περίπου 6,5 τόνους CO 2 ετησίως - ή με άλλα λόγια με αρκετό αέριο για να γεμίσουν έξι αερόστατα! Ωστόσο και μόνο το σβήσιμο των φώτων σε δωμάτια όπου δεν βρίσκεται κανένας θα μπορούσε να εξοικονομεί 2,2 τόνους ανά νοικοκυριό. Οι υπολογιστές, οι πολυάριθμες τηλεοράσεις, οι σύγχρονες ηλεκτρικές συσκευές, τα κλιματιστικά ακόμη και ο εξωτερικός φωτισμός και ο ηλεκτρικός εξοπλισμός έχουν αυξηθεί γεωμετρικά από άποψη κατανάλωσης. Πράγματι, σε πολλές δυτικές οικονομίες, η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος από τα νοικοκυριά ξεπερνάει ακόμη και τη βιομηχανική χρήση. Εν συντομία δεν υπάρχει λόγος να μην μπορούμε να εξοικονομήσουμε ενεργά ηλεκτρικό ρεύμα και άλλες μορφές ενέργειας, εφόσον κατανοούμε τους κινδύνους που υπάρχουν και επιθυμούμε να κάνουμε κάτι γι αυτό. Η παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας προβλέπεται να αυξηθεί κατά 30% έως το 2020 σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της Enerdata από τον Μάιο του Το ηλεκτρικό ρεύμα που καταναλώθηκε το 2005 εκτιμήθηκε ότι ήταν TWh και το 67% αυτής της δυναμικότητας παράχθηκε από σταθμούς παραγωγής με κάρβουνο, πετρέλαιο και αέριο. Είναι σαφές ότι η κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος θα αυξηθεί μέσα στις επόμενες δεκαετίες, εφόσον δεν πραγματοποιηθούν δράσεις εξοικονόμησης. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στον τρίτο κόσμο και στις αναδυόμενες οικονομίες, όπου η χρήση νέου ηλεκτρικού εξοπλισμού αυξάνεται, και όπου ένα μεγάλο τμήμα των πληθυσμών ορισμένων περιοχών, που σήμερα δεν διαθέτει ηλεκτρικό ρεύμα, θα αποκτήσει στο μέλλον. Οι περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται να φανταστούν μια ζωή χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να ελέγξουμε τη μέση κατανάλωση ώστε να παρέχουμε Ενεργητική ενεργειακή απόδοση. Πράγματι χωρίς μια σοβαρή απόφαση εφαρμογής μέτρων Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης, τα κράτη θα αναγκαστούν να δράσουν νομοθετικά, ώστε να υπάρχει μια περίπτωση να επιτύχουν τους στόχους και σκοπούς του Κιότο. 8 - Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση

9 Ανάληψη δράσεων για την Ενέργεια Οικονομίες για πάντα Όλοι μπορούν να αναλάβουν θετική δράση για την εξοικονόμηση ενέργειας ή την πιο συνετή χρήση της. Η τεχνολογία υπάρχει, η εγκατάστασή της είναι σχετικά φθηνή στις περισσότερες περιπτώσεις και παρέχει γρήγορη απόσβεση. Θεωρώντας ότι δεν είναι δυνατό να διαχειριστούμε ό,τι δεν μπορούμε να μετρήσουμε, για τους μεγάλους χρήστες ενέργειας δηλ. όσους δεν είναι οικιακοί χρήστες η διαδικασία Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης θα πρέπει να ξεκινήσει με μια αξιολόγηση του πώς και πού χρησιμοποιείται η ενέργεια και της ποσότητας που καταναλώνεται. Βασικές ερωτήσεις για κάθε επιχείρηση: Είναι η επιχείρησή σας εξοπλισμένη για ενεργειακή απόδοση; Οι αλλαγές στη νομοθεσία και στους κανονισμούς αναγκάζουν τους χρήστες των κτιρίων να προετοιμαστούν για τη διαχείριση άνθρακα. Είναι το προσωπικό σας εκπαιδευμένο; Μπορούν οι οικονομικές σας ομάδες να βρουν άκρη με τις επιχορηγήσεις και τα κίνητρα που προσφέρονται; Πώς θα αξιολογούσατε την επιτυχία σας; Μπορείτε να το αποδείξετε στους πελάτες σας; Μπορείτε να αιτιολογήσετε το 90% της ενέργειας που καταναλώνετε; Στο Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, οι κανονισμοί για τα κτίρια απαιτούν το 90% της εκτιμώμενης ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας να μετράται και να αιτιολογείται, συμπεριλαμβανομένων του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου, του νερού, του πετρελαίου και του ατμού. Ποιος χρησιμοποιεί την ενέργειά σας; Η εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων παρακολούθησης και στόχευσης στην κατανάλωση ενέργειας αυξάνει την επιτυχία της ενεργειακής απόδοσης. Ωστόσο, χωρίς τη συμμετοχή των ατόμων που χρησιμοποιούν την ενέργεια σε μια επιχείρηση, η εξοικονόμηση δεν θα διατηρηθεί. Παρακολουθείτε τα επίπεδα και τις στάσεις ευαισθητοποίησης όσον αφορά την Ενεργητική ενεργειακή απόδοση στην εταιρεία σας; Απαιτείται περαιτέρω αξιολόγηση: Γνωρίζετε τις απαιτήσεις σας; Για να προσδιορίσετε από πού πρέπει να ξεκινήσετε, πρέπει να γνωρίζετε πού βρίσκεστε αυτήν τη στιγμή. Ωστόσο, η λήψη συμβουλών ενέχει ορισμένους κινδύνους, εκτός αν οι συμβουλές υποστηρίζονται από πείρα και γνώση. Ξεκινήστε μια μελέτη των εγκαταστάσεών σας επικεντρωμένη στους στόχους σας. Σας καταδεικνύουν οι συστάσεις το δρόμο προς την ενεργειακή απόδοση; Καταλαβαίνετε τα επόμενα βήματα; Ποιος υλοποιεί την ενεργειακή απόδοση; Βρίσκεστε στο κάθισμα του οδηγού και με τις σωστές επενδύσεις θα επέλθει εξοικονόμηση. Τυχόν ανεπαρκής υλοποίηση του σχεδίου ενεργειακής απόδοσης θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τις δυνατότητες εξοικονόμησης. Έχετε τους πόρους για να διαχειριστείτε την προμήθεια και την εγκατάσταση εξοπλισμού και να βεβαιωθείτε ότι παραμένετε στην πορεία σας; Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση - 9

10 Οι εξειδικευμένοι έλεγχοι σχετικά με την κατανάλωση ενέργειας, μαζί με συστάσεις, αποτελούν ένα καλό σημείο έναρξης. Σήμερα υπάρχουν επίσης διαθέσιμοι ορισμένοι μετρητές και χειριστήρια εντυπωσιακής ακρίβειας, φθηνοί(-ά), με εύκολη εγκατάσταση, που επιτρέπουν καλύτερη αναγνώριση και διαχείριση της σπάταλης κατανάλωσης.η Schneider Electric δεσμεύεται να μειώσει την κατανάλωση ενέργειας για τους πελάτες της, προσφέροντας ευρύ φάσμα προϊόντων και υπηρεσιών Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης, που περιλαμβάνουν συμβουλές, στρατηγικές υλοποίησης, λύσεις παρακολούθησης και ελέγχου και προϊόντα που συμμορφώνονται, όλα αυτά με την υποστήριξη άριστης εξυπηρέτησης, ώστε να βοηθήσουμε στη διατήρηση της εξοικονόμησης. Μελέτες ενέργειας Σύμβουλοι εξειδικευμένοι στην ενέργεια μπορούν να μετρήσουν και να αναλύσουν την κατανάλωση ενέργειας σε μια ολόκληρη τοποθεσία ή επιχείρηση και να προσδιορίσουν τους τομείς στους οποίους μπορεί να εξοικονομηθεί ενέργεια. Απομακρυσμένη παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας Οι διευθυντές ενεργειακών θεμάτων ή οι εξωτερικοί εμπειρογνώμονες μπορούν να παρακολουθούν από απόσταση την κατανάλωση ενέργειας, μέσω ενσύρματων ή ασύρματων συνδέσεων με τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Βάσει των δεδομένων που έχουν συγκεντρωθεί, αυτοί οι εμπειρογνώμονες πραγματοποιούν συστάσεις, που μπορούν να εφαρμοστούν σε πραγματικό χρόνο. Συστήματα μεταβλητής ταχύτητας (VSD) Επειδή τόση πολλή ενέργεια καταναλώνεται μέσω των ηλεκτρικών κινητήρων (66% της ενέργειας που χρησιμοποιείται από τη βιομηχανία καταναλώνεται με αυτόν τον τρόπο), τα συστήματα μεταβλητής ταχύτητας προσφέρουν πιο αποτελεσματική διαχείριση των εφαρμογών υψηλής κατανάλωσης ενέργειας, όπως εξαερισμό, άντληση και εγκαταστάσεις πεπιεσμένου αέρα. Αυτά τα προϊόντα μπορούν να ενσωματωθούν σε ένα νέο εργοστάσιο ή να χρησιμοποιηθούν για την αναβάθμιση υπάρχοντος εξοπλισμού Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση

11 Τεχνικές λύσεις Οι τεχνικές λύσεις βελτιστοποίησης των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων μπορούν να περιλαμβάνουν ένα εκτεταμένο φάσμα προϊόντων, εξοπλισμού, έξυπνων ελεγκτών και συσκευών ελέγχου, αλλά είναι σχετικά φθηνές και μπορούν να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας εμπορικών ή βιομηχανικών εγκαταστάσεων συνήθως κατά 20%. Λύσεις φωτισμού Υπάρχουν διαθέσιμες λύσεις ελέγχου φωτισμού, που επιτρέπουν τη βελτιστοποίηση των συστημάτων φωτισμού, τόσο από άποψη λειτουργίας (άνεσης και ασφάλειας) όσο και από άποψη κατανάλωσης ενέργειας. Ο φωτισμός αποτελεί περίπου τη μισή ενέργεια που καταναλώνεται στα εμπορικά κτίρια. Ενεργειακή ποιότητα Δύο περιοχές που συχνά παραβλέπονται είναι οι αρμονικές και ο συντελεστής ισχύος. Αυτά τα αόρατα χαρακτηριστικά ενός ηλεκτρικού συστήματος μπορούν να επηρεάσουν την κατανάλωση, τις δαπάνες, ακόμη και το προσδόκιμο ζωής του εξοπλισμού. Υπάρχει Ευρωπαϊκή νομοθεσία σχετικά με τις αρμονικές και την ηλεκτρομαγνητική παρεμβολή, αλλά ακόμη και χωρίς αυτές τις νομοθετικές ανησυχίες, θεωρείται ότι οι επιχειρήσεις είναι εκείνες που πρέπει να εξασφαλίζουν ότι δεν θα ρυπαίνουν την υποδομή παροχής ηλεκτρικού ρεύματος με ανάκλαση αρμονικών στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτές μετρώνται μέχρι και την 50η αρμονική! Ακόμη μεγαλύτερη άμεση επίπτωση έχει ο συντελεστής ισχύος. Οι καταναλωτές με χαμηλό συντελεστή ισχύος σπαταλούν ηλεκτρικό ρεύμα με συνέπεια υψηλότερες δαπάνες συχνά χωρίς να το γνωρίζουν. Ωστόσο ο εξοπλισμός διόρθωσης του συντελεστή ισχύος είναι εύκολο να καθοριστεί και να εγκατασταθεί. Ένα περαιτέρω θέμα είναι ότι επειδή οι πυκνωτές βρίσκονται στην καρδιά του εξοπλισμού διόρθωσης συντελεστή ισχύος, καθώς αυτές οι συσκευές φθείρονται περίπου στο μέσο της φυσικής διάρκειας ζωής τους, ενδέχεται να απαιτηθούν αναβαθμίσεις ώστε να διατηρηθεί ο υψηλότερος δυνατός συντελεστής ισχύος. Η συντήρηση συνεπώς μπορεί επίσης να διαδραματίσει ρόλο κλειδί στη μεγιστοποίηση της εξοικονόμησης. Στην παρούσα λευκή βίβλο θα μελετήσουμε τώρα ορισμένους συγκεκριμένους τομείς, στους οποίους μπορούν να εφαρμοστούν μέτρα Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης. Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση - 11

12 Ενεργητική ενεργειακή απόδοση στο οικοδομημένο περιβάλλον Οικονομίες για πάντα Ενεργητική ενεργειακή απόδοση σε νέα δημόσια και εμπορικά κτίρια Σήμερα είναι δύσκολο να καταλάβουμε γιατί τόσα πολλά κτίρια είναι τελικά ενεργειακά αποδοτικά. Η Ενεργητική ενεργειακή απόδοση μπορεί να ληφθεί υπόψη σε πολλά σημεία του σχεδιασμού, της ανάπτυξης, της κατασκευής και των ενδεχόμενων χρηστών ενός κτιρίου. Ωστόσο, τα διαφορετικά έννομα συμφέροντα όσων συμμετέχουν στον σχεδιασμό και την τελική χρήση ενός κτιρίου, οι οποίοι δεν δίνουν καμία σημασία στη διαχείριση ενέργειας, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να την εμποδίσουν. Για παράδειγμα, οι αρχιτέκτονες μπορούν να λάβουν υπόψη τη διατήρηση ενέργειας, από την άποψη των υλικών και των τεχνικών μόνωσης που υιοθετούν δηλαδή την Παθητική ενεργειακή απόδοση. Τα συστήματα ελέγχου διαχείρισης ενέργειας πολύ σπάνια λαμβάνονται υπόψη στο στάδιο σχεδιασμού, επειδή αυτό το θέμα συνήθως εμπίπτει στις ευθύνες των μηχανικών εξυπηρέτησης κτιρίων. Οι κατασκευαστικές εταιρείες σπάνια ασχολούνται με τα ενεργειακά ζητήματα, αν ποτέ ασχοληθούν επικεντρώνονται κυρίως στο να μην ξεπεράσουν τους προϋπολογισμούς, στις περικοπές των δαπανών κατασκευής και στην αποφυγή ποινικών ρητρών. Μόνο εφόσον λάβουν αυστηρές οδηγίες είναι έτοιμες να χρησιμοποιήσουν συστήματα κτιρίων ή διαχείριση ενέργειας κατά τη φάση κατασκευής. Οι μηχανικοί εξυπηρέτησης κτιρίων είναι πιο πιθανό να εξετάσουν το ενδεχόμενο χρήσης συστημάτων ελέγχου κτιρίων. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, επιβάλλεται περισσότερο να προστεθεί αντιληπτή αξία από άποψη άνεσης και ελέγχου πρόσβασης, ατμοσφαιρικού φωτισμού και εξελιγμένων διευθετήσεων συστημάτων υπολογιστών παρά από άποψη ελέγχου ενέργειας. Όσον αφορά τα εμπορικά κτίρια, ακόμη και οι τελικοί χρήστες ορισμένες φορές ενδιαφέρονται ελάχιστα για τη διατήρηση ή τη μέτρηση της ενέργειας. Καθώς συχνά είναι χρήστες με βραχυπρόθεσμες μισθώσεις, η γενική αντίληψη είναι ότι παρόλο που αυτοί, οι μισθωτές, πληρώνουν το λογαριασμό του ηλεκτρικού, δεν έχουν τη δυνατότητα, ή αργούν υπερβολικά, να κάνουν κάτι γι αυτό. Εν συντομία, το να συμπεριλάβουμε κατάλληλα και αποτελεσματικά συστήματα ελέγχου Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης στην ατζέντα γίνεται πιο εύκολο, αν τα ενοποιήσουμε με άλλες ελκυστικές προσφορές BMS. Το ίδιο επιχείρημα μπορεί να προσφέρει εξοικονόμηση κατά τις φάσεις εγκατάστασης, επιτρέποντας την κοινή χρήση δομημένων καλωδιώσεων, συνδυασμένων δεδομένων και διατάξεων έλξης καλωδίων τροφοδοσίας και συντονισμένες διατάξεις προσαρμογής αξεσουάρ (έλεγχος τροφοδοσίας, έξοδοι δεδομένων, έλεγχος HVAC, έλεγχος πρόσβασης και συστήματα ελέγχου φωτισμού σε κοινά δίκτυα) Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση

13 Νομοθετικά κίνητρα Πολλοί θεωρούν ότι η επιβολή του τέλους κλιματικής αλλαγής είχε πολύ μικρότερη επίδραση από την προβλεπόμενη στη διατήρηση ενέργειας. Ενώ σημειώθηκε αύξηση των προδιαγραφών εμφάνισης των ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων ελέγχου κινητήρων σε συστήματα θέρμανσης και εξαερισμού, για παράδειγμα, υπάρχουν ελάχιστες αποδείξεις για ευρείας κλίμακας ανακαινίσεις. Ωστόσο, η ανάγκη υιοθέτησης της διαχείρισης ενέργειας προωθείται από τα νέα νομοθετικά μέτρα. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τον Ιούλιο του 2004, ο Λόρδος Rooker, Αναπληρωτής Υπουργός στο Γραφείο του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, δήλωσε σε μια έγγραφη Υπουργική Δήλωση: «Η ενέργεια που χρησιμοποιείται στα κτίρια ευθύνεται για περίπου τις μισές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα του Ηνωμένου Βασιλείου. Η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων μας είναι κρίσιμη για την επιτυχία μας στην επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα». Πρέπει να αναφέρουμε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτό που τραβάει την προσοχή είναι περισσότερο η μείωση των δαπανών παρά ο αγώνας για τη διάσωση του πλανήτη. Η τιμή των υπηρεσιών κοινής ωφελείας είναι το πιο εμφανές και ευμετάβλητο κίνητρο για την ενεργειακή απόδοση, ωστόσο όλο και περισσότερο η περιβαλλοντική νομοθεσία και το επιχειρηματικό κέρδος από τη φήμη της εταιρείας, ως «σωστού εταιρικού πολίτη», έχουν πραγματική αξία. Η Οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων θα αναγκάσει επίσης πολλές εταιρείες να αξιολογούν τακτικά και να δημοσιοποιούν τις ενεργειακές τους επιδόσεις, προσφέροντας μεγαλύτερη ορατότητα, ορμή και επιχειρηματική αξία στα ενεργειακά τους διαπιστευτήρια. Η χρήση ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού (Παθητική ενεργειακή απόδοση) είναι ζωτική, αλλά το θέμα δεν τελειώνει εδώ. Για να είναι αποδοτικές, οι τοποθεσίες πρέπει να αποτελούν το αντικείμενο παρακολούθησης, διαχείρισης και ελέγχου, ώστε να επιτυγχάνονται ομοιόμορφες επιδόσεις και να προλαμβάνεται η φθορά είναι το ίδιο σημαντικό να επικεντρωθούμε στις προμήθειες, στις διεργασίες, στη διαχείριση και στη συντήρηση ως έχουν, ώστε να υλοποιήσουμε φυσικές αλλαγές στο εργοστάσιο. Επιπλέον, η εξοικονόμηση χρημάτων και άνθρακα συχνά επιτυγχάνονται γρήγορα και με χαμηλό ή μέτριο κόστος. Ειδικές οδηγίες ενεργειακής απόδοσης Δημιουργία ενεργειακής απόδοσης Δεκ 02 EPB 2002/91 Ενεργειακή σήμανση οικιακών συσκευών Ιούλ 03 ELDA 2003/66 Σχέδιο εμπορίας εκπομπών Οκτ 03 ETS 2003/87 Συνδυασμένη θέρμανση & ισχύς Φεβ 04 CHP 2004/8 Προϊόντα που καταναλώνουν ενέργεια Ιούλ 05 Οικολογικός σχεδιασμός 2005/32 Τελική χρήση της ενέργειας & των υπηρεσιών ενέργειας Απρ 06 EUE & ES 2006/32 Επικοινωνία Ιούν 05 Πράσινη Βίβλος ΕΑ Οκτ 06 Σχέδιο Δράσης για ΕΑ Ιαν 07 Ενεργειακό Πακέτο Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβάλλει ένα δυναμικό πλαίσιο μέσω αποκλειστικών οδηγιών ενεργειακής απόδοσης και διαρκούς επικοινωνίας Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση - 13

14 Ενεργητική ενεργειακή απόδοση σε υπάρχοντα δημόσια και εμπορικά κτίρια Η εστίαση έχει αρχίσει να περνάει στο πόση ενέργεια καταναλώνει ένα κτίριο στη λειτουργική του φάση. Η ανεπαρκής διαχείριση των κτιρίων κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης μπορεί να προκαλέσει περιττή σπατάλη πολύτιμης ενέργειας. Οι έξυπνες μετρήσεις ενέργειας παρέχουν μια ζωτική εικόνα της κατανάλωσης του κτιρίου και μπορούν να βοηθήσουν να αναγνωριστούν τομείς με δυνατότητες εξοικονόμησης. Επιπροσθέτως, έχει αποδειχθεί ότι τα λειτουργικά κόστη συνήθως ανέρχονται στο τριπλάσιο του κόστους κεφαλαίου του κτιρίου και τα κόστη συντήρησης μπορεί να ανέρχονται στο διπλάσιο του κόστους του κτιρίου. Η επένδυση σε συστήματα που βοηθούν στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας μειώνει επίσης φυσικά και τα λειτουργικά κόστη. Παραδοσιακά η συντήρηση λάμβανε χώρα όταν εμφανίζονταν συμπτώματα, ωστόσο με εγκατεστημένα τα έξυπνα συστήματα ελέγχου κτιρίων, η συντήρηση γίνεται διαισθητική και μπορεί να σχεδιαστεί και να προγραμματιστεί. Το πλεονέκτημα αυτού είναι ότι υπάρχει δυνατότητα σχεδιασμού και προϋπολογισμού της συντήρησης, αντί να εξετάζεται ως ενδεχόμενο μόνο όταν προκύπτει ανάγκη. Μια τέτοια πρακτική συχνά έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση ή και την παράβλεψη των εργασιών συντήρησης. Οι ακριβείς μετρήσεις είναι η πρώτη απαίτηση για τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης Επιπροσθέτως, σήμερα υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης του αερίου, του ηλεκτρικού, του νερού, του αέρα και του ατμού με ένα μόνο σύστημα. Η έξυπνη διαχείριση ενέργειας όχι μόνο απλοποιεί τους ρόλους του προσωπικού συντήρησης, αλλά είναι και φθηνή. Πράγματι, μια πρόσφατη μελέτη από το ίδρυμα Energy Saving Trust του Ηνωμένου Βασιλείου αποκάλυψε ότι η εγκατάσταση της τεχνολογίας μέτρησης και παρακολούθησης της κατανάλωσης ενέργειας θα μπορούσε να έχει μέσο διάστημα απόσβεσης μικρότερο των έξι μηνών. Μια μικρή αύξηση στις κεφαλαιουχικές δαπάνες μπορεί να μειώσει σημαντικά τα λειτουργικά έξοδα. Εμπειρικές μελέτες των λύσεων μέτρησης καταδεικνύουν έναν μέσο όρο μειώσεων 5% στους λογαριασμούς σε πολλά διαφορετικά κτίρια. Ωστόσο οι οικονομικές ανταμοιβές δεν σταματούν εδώ. Εξοικονομήσεις της τάξης του 2-5% μπορούν να επιτευχθούν μέσω της καλύτερης αξιοποίησης του εξοπλισμού και δυνατότητες εξοικονόμησης της τάξης έως και του 10% μπορούν να επιτευχθούν μέσω της βελτίωσης της αξιοπιστίας των συστημάτων Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση

15 Λύσεις Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης για αγορές μεσαίων και μεγάλων εμπορικών κτιρίων Οικονομίες για πάντα Κτίρια Η ανακαίνιση μπορεί να οδηγήσει σε εξοικονόμηση ενέργειας έως και 30% Έλεγχος HVAC Έλεγχος φωτισμού Συστήματα διαχείρισης κτιρίων Διόρθωση συντελεστή ισχύος Προϊόντα ενεργοποίησης o Ντίμερ, χρονοδιακόπτες, ανιχνευτές κίνησης και παρουσίας, διακόπτες o Θερμοστάτης, σύστημα ελέγχου ενδοδαπέδιας θέρμανσης o Συστήματα μεταβλητής ταχύτητας για HVAC, αντλίες, ανεμιστήρες και κινητήρες o Προϊόντα αντιστάθμισης ισχύος και φιλτραρίσματος Συστήματα διαχείρισης o Συστήματα διαχείρισης κτιρίων o Παρακολούθηση και ανάλυση ισχύος Κατανάλωση του 20% της συνολικής ενέργειας 3 τομείς κλειδιά: HVAC, φωτισμός & ενοποιημένες λύσεις κτιρίων Οι κινητήρες καταναλώνουν το 35% του ηλεκτρικού ρεύματος Υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας o Έλεγχοι τοποθεσιών o Συλλογή και ανάλυση δεδομένων o Χρηματοοικονομική ανάλυση & επικύρωση απόδοσης επένδυσης o Σχεδιασμός σχεδίου βελτίωσης o Απομακρυσμένη παρακολούθηση και βελτιστοποίηση Πολλοί άνθρωποι φοβούνται ότι η εγκατάσταση μιας τέτοιας τεχνολογίας κατά την ανακαίνιση είναι ακριβή και ότι θα προκαλέσει πολλές ενοχλήσεις στους χρήστες του κτιρίου. Στην πραγματικότητα, ο εξοπλισμός και τα συστήματα μπορούν να τοποθετηθούν με οικονομικά αποδοτικό τρόπο και χωρίς να προκαλέσουν προβλήματα, τόσο στις νέες όσο και στις ανακαινισμένες εγκαταστάσεις. Και στις δύο περιπτώσεις, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα υπάρχον δίκτυο Ethernet και συνήθως υπάρχει επαρκής τεχνογνωσία IT εντός της εταιρείας για να το υποστηρίξει. Οι τεχνολογίες ασύρματου δικτύου και Ethernet παρέχουν τη δυνατότητα «τοποθέτησης και άμεσης λειτουργίας» (plug-and-play) και σύγκλισης, ώστε να επιτρέπεται ο κεντρικός έλεγχος. Πράγματι η τεχνολογία αυτή εγκαταστάθηκε με επιτυχία σε όλα τα ιδιόκτητα κτίρια της Schneider Electric στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά την ανακαίνιση. Στις ανακαινισμένες εγκαταστάσεις, υπάρχει το επιπλέον πλεονέκτημα ότι η εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί εύκολα να οροθετηθεί. Όταν ένα κτίριο έχει ήδη λειτουργήσει για ένα χρονικό διάστημα με αυτήν την τεχνολογία, τα αποτελέσματα και τα πλεονεκτήματα της έξυπνης διαχείρισης ενέργειας καθίστανται άμεσα εμφανή. Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση - 15

16 Στις ΗΠΑ, ο Νόμος περί ενεργειακής πολιτικής του ενότητα απαιτεί από «όλους τους Ομοσπονδιακούς φορείς να εγκαταστήσουν προηγμένα συστήματα μετρήσεων σε όλες τις ομοσπονδιακές εγκαταστάσεις, όπου αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί ρεαλιστικά, μέχρι το τέλος του 2012». Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η πρόσφατη αναθεώρηση του Δελτίου περί κτιρίων του Ηνωμένου Βασιλείου 87 (BB87) Κατευθυντήριες οδηγίες για τον περιβαλλοντικό σχεδιασμό στα σχολεία, απαιτεί από όλα τα σχολεία του Ηνωμένου Βασιλείου να συμμορφώνονται πλέον με τον Κανονισμό περί κτιρίων, Μέρος L2 Διατήρηση καυσίμων και ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπροσθέτως, η Βρετανική κυβέρνηση έχει ξεκινήσει την πρωτοβουλία οικοδόμησης σχολείων για το μέλλον (Building Schools for the Future), που αποσκοπεί στην αναβάθμιση και την ανακαίνιση όλων των σχολικών κτιρίων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης εντός 15 ετών. Η ανθρώπινη πτυχή Τα επιχειρήματα υπέρ της Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης έχουν επίσης μια ανθρώπινη πλευρά. Τα πιο πολύτιμα περιουσιακά στοιχεία στα περισσότερα κτίρια είναι οι χρήστες τους. Η άνεση και η ασφάλεια δεν είναι διαπραγματεύσιμες. Η χρήση ενός κτιρίου συνήθως αλλάζει πολλές φορές κατά τη διάρκεια ζωής του. Η ευκολία πραγματοποίησης αυτών των αλλαγών αποτελεί ένα περαιτέρω σημαντικό ζήτημα κόστους και μπορεί να επηρεάζει το ζήτημα της διαχείρισης ενέργειας. Η ουσία είναι ότι για μια ελάχιστη επένδυση, ο έξυπνος έλεγχος και η Ενεργητική ενεργειακή απόδοση μπορούν να παρασχεθούν χωρίς πρόβλημα. Το καθαρό αποτέλεσμα είναι ένα ελκυστικό κτίριο, που ωφελεί τους χρήστες από άποψη άνεσης, ευκολίας, λειτουργικότητας και κόστους, αλλά που επίσης προσφέρει μακροπρόθεσμες οικονομίες στους λογαριασμούς ενέργειας Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση

17 Λύσεις για τις αγορές οικίας και μικρών εμπορικών κτιρίων Οικονομίες για πάντα Οικίες Τα ενεργειακά αποδοτικά προϊόντα μπορούν να εξοικονομήσουν από 10 έως 40% ηλεκτρικό ρεύμα Έλεγχος φωτισμού Παρακολούθηση θέρμανσης Έλεγχος ρολών Προϊόντα ενεργοποίησης o Προϊόντα φωτισμού: ντίμερ, χρονοδιακόπτες, ανιχνευτές κίνησης και παρουσίας, ειδικοί διακόπτες, φωτοευαίσθητοι διακόπτες o Προϊόντα αντιστάθμισης ισχύος και φιλτραρίσματος θερμοστάτης, σύστημα ελέγχου ενδοδαπέδιας θέρμανσης Συστήματα διαχείρισης o Συστήματα ελέγχου ρολών o Συστήματα ελέγχου φωτισμού o Οικιακά συστήματα ελέγχου 20 έως 25% της καταναλωθείσας ενέργειας (ΕΕ & ΗΠΑ) Η θέρμανση αποτελεί το 30% της κατανάλωσης ενέργειας Ο φωτισμός & οι συσκευές αποτελούν πάνω από το 40% Ενεργητική ενεργειακή απόδοση σε κτίρια κατοικιών Τα κτίρια κατοικιών είναι σπάνια ή δεν είναι ποτέ κατάλληλα για ακριβείς μετρήσεις. Ωστόσο, υπάρχουν και σε αυτές τις περιπτώσεις βήματα που μπορούν να ληφθούν για την υιοθέτηση πρακτικών Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης. Και σε αυτήν την περίπτωση, στον τομέα της οικίας, έχει δοθεί έμφαση στην εγκατάσταση μέτρων Παθητικής ενεργειακής απόδοσης. Τόσο η θερμομόνωση τοίχων με διάκενο, η μόνωση χώρου σοφίτας, όσο και τα διπλά τζάμια και η χρήση αεροστόπ αποτελούν συνήθη εξοπλισμό τόσο στις νέες όσο και στις ήδη υπάρχουσες κατοικίες. Κινήσεις όπως η κατάργηση των λαμπτήρων με νήμα βολφραμίου προς όφελος των φωτιστικών χαμηλής κατανάλωσης στα καταστήματα λιανικής, θα δώσει επιπλέον ώθηση στις ουσιαστικές πρωτοβουλίες Παθητικής ενεργειακής απόδοσης. Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση - 17

18 Είναι λογικό να ισχυριστούμε ότι η μεγαλύτερη επίδραση στην οικιακή κατανάλωση ενέργειας θα προέλθει από την αλλαγή των συνηθειών των ανθρώπων, ωστόσο πρόκειται για πολύ μακροχρόνια διαδικασία. Η υιοθέτηση του ενστικτώδους σβησίματος του εξοπλισμού που βρίσκεται σε αναμονή (οι LED σε συσκευές όπως τηλεοράσεις, συσκευές DVD, hi-fi, οικιακούς υπολογιστές κ.λπ., καταναλώνουν τεράστια ποσά ενέργειας μαζί) θα χρειαστεί πολύ χρόνο. Στο μεταξύ, έχουν κυκλοφορήσει τεχνολογικά βοηθήματα που μπορούν να προσφέρουν τεράστια εξοικονόμηση. Μία δυνατότητα είναι η εγκατάσταση φθηνών συστημάτων ελέγχου φωτισμού. Αυτά ποικίλλουν από τους πλέον εξελιγμένους οικιακούς αυτοματισμούς μέχρι τους απλούς αισθητήρες χρήσης δωματίων. Οι οικογένειες με έφηβους γνωρίζουν ότι συνήθως ανάβουν σχεδόν όλα τα φώτα του σπιτιού ακόμη και όταν χρησιμοποιείται μόνο ένα δωμάτιο! Στις κατοικίες πολλαπλών χρηστών, όπως οι πολυκατοικίες, υπάρχει το περιθώριο εφαρμογής της Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης στους κοινόχρηστους χώρους με συστήματα ελέγχου χρήσης χώρου για τον φωτισμό, τη θέρμανση και τον εξαερισμό. Με την ανάπτυξη των κτιρίων μεικτής χρήσης, όπου για παράδειγμα διαμερίσματα έχουν κατασκευαστεί πάνω από εμπορικούς χώρους, τα πλεονεκτήματα των μετρήσεων μπορούν επίσης να εφαρμοστούν. Και σε αυτήν την περίπτωση συμβάλλουν επίσης τα έξυπνα συστήματα ελέγχου φωτισμού και θέρμανσης Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση

19 Λύσεις για τις αγορές των βιομηχανιών και των υποδομών Οικονομίες για πάντα Βιομηχανία & υποδομές Η μέση εγκατάσταση μπορεί να μειώσει την κατανάλωση κατά 10 έως 20% Συστήματα ηλεκτρικών κινητήρων Μετρήσεις ισχύος Συστήματα διαχείρισης ενέργειας Λύσεις αυτοματισμού Με εξοικονόμηση 25% εξοικονομείται το 7% του παγκόσμιου ηλεκτρικού ρεύματος Οι μεγαλύτεροι καταναλωτικοί κινητήρες αποτελούν πάνω από το 60% της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος Προϊόντα ενεργοποίησης o Συστήματα μεταβλητής ταχύτητας για κινητήρες o PLC για βελτιστοποίηση ικανότητας παραγωγής και διαχείριση μηχανημάτων σε τρόπο λειτουργίας «σίγασης» Συστήματα διαχείρισης o Παρακολούθηση και ανάλυση ισχύος o Συστήματα εποπτείας διεργασιών Υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας o Έλεγχοι τοποθεσιών o Συλλογή και ανάλυση δεδομένων o Χρηματοοικονομική ανάλυση & επικύρωση απόδοσης επένδυσης o Σχεδιασμός σχεδίου βελτίωσης o Απομακρυσμένη παρακολούθηση και βελτιστοποίηση Ενεργητική ενεργειακή απόδοση στη βιομηχανία Η κατανάλωση ενέργειας στη βιομηχανία ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό, ανάλογα με την παραγωγή ή τις δραστηριότητες της επιχείρησης. Είναι σαφές ότι υπάρχουν πολλές βιομηχανίες που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ενέργειας, όπως υαλουργία, μεταλλουργία και όλοι όσοι χρησιμοποιούν βιομηχανική θέρμανση. Ωστόσο, θεωρώντας ότι η ενέργεια που χρησιμοποιείται στις διαδικασίες μεταποίησης είναι αναγκαία, υπάρχουν πολλοί άλλοι τομείς όπου μπορεί να πραγματοποιηθεί ουσιαστική και σημαντική εξοικονόμηση ανεξαρτήτως βιομηχανίας. Για τους σκοπούς της παρούσας λευκής βίβλου, έχουμε διαχωρίσει τις εφαρμογές που σχετίζονται με τις διεργασίες από την υποδομή του κτιρίου ή του εργοστασίου. Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση - 19

20 Η υποδομή του κτιρίου και του εργοστασίου του Τα ζητήματα υποδομής ενός εργοστασίου μοιάζουν από πολλές απόψεις με εκείνα οποιουδήποτε κτιρίου. Πρέπει να αποφεύγονται οι σπατάλες φωτισμού, θέρμανσης και εξαερισμού, όπως επίσης και πρόσθετες εγκαταστάσεις, όπως απαγωγή αέρα ή καυσαερίων (εφόσον αυτό μπορεί να γίνει με ασφάλεια). Η παροχή πεπιεσμένου αέρα συχνά είναι συνεχής, ενώ δεν υπάρχει ζήτηση. Οι μεταφορικοί ιμάντες συχνά αφήνονται σε κίνηση, ενώ δεν υπάρχουν αγαθά ή προϊόντα πάνω τους. Τα λάδια και τα ψυκτικά υγρά κυκλοφορούν ανεξάρτητα από το αν είναι αναγκαίο κ.ο.κ. Υπάρχουν αμέτρητοι τομείς πιθανής σπατάλης που δεν ανιχνεύονται και δεν αντιμετωπίζονται. Όπως στα υπόλοιπα εμπορικά κτίρια, οι έξυπνες μετρήσεις μπορούν να βοηθήσουν στον προσδιορισμό πολλών από αυτούς τους τομείς.ένας επιπλέον παράγοντας, που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη βιομηχανία, είναι ο χαμηλός συντελεστής ισχύος. Ο συντελεστής ισχύος σχετίζεται με το ηλεκτρικό ρεύμα, που χρησιμοποιείται για την απλή ενεργοποίηση των εσωτερικών πηνίων ενός τμήματος εξοπλισμού. Πολλοί τύποι εξοπλισμού στα εργοστάσια μεταποίησης επηρεάζουν συνήθως αρνητικά τον συντελεστή ισχύος συμπεριλαμβανομένων των υπολογιστών, των συστημάτων μεταβλητής ταχύτητας ακόμη και των στραγγαλιστικών πηνίων για λαμπτήρες φθορισμού. Ωστόσο τα φορτία αυτής της «άχρηστης» ή σπαταλημένης ενέργειας μπορεί να μην είναι εύκολο να εντοπιστούν. Η διορθωτική ενέργεια είναι πολύ απλή και ο εξοπλισμός διόρθωσης συντελεστή ισχύος (που φαίνεται στην απέναντι εικόνα), ο οποίος χρησιμοποιεί πυκνωτές για την αποθήκευση ενέργειας, υπάρχει άμεσα διαθέσιμος. Οι διεργασίες και οι τεχνικές απαιτήσεις τους Τα δύο τρίτα όλου του ηλεκτρικού ρεύματος που καταναλώνεται από τη βιομηχανία αντιστοιχούν στην τροφοδοσία ηλεκτρικών κινητήρων. Αυτό ισχύει σχεδόν για όλες τις βιομηχανοποιημένες χώρες του κόσμου. Επίσης αληθεύει ότι στις περισσότερες χώρες, λιγότερο από το 10% αυτών των κινητήρων είναι εξοπλισμένο με κάποια διάταξη ελέγχου. Στις διεργασίες ενδέχεται να απαιτούνται πιο τεχνικές γνώσεις για την κατανόηση των δυνατοτήτων εξοικονόμησης ενέργεια. Πολλές εφαρμογές ρευστών (υδραυλικά συστήματα, πνευματικά συστήματα και λοιπά συστήματα κυκλοφορίας αέρα) μπορεί να παρέχουν ευκαιρίες εξοικονόμησης. Για παράδειγμα, πολλές διεργασίες εξακολουθούν να χρησιμοποιούν μηχανικές βαλβίδες και στόμια για τη δρομολόγηση του αέρα στην ατμόσφαιρα, ενώ δεν απαιτείται. Ένα σύστημα μεταβλητής ταχύτητας εύκολης εγκατάστασης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον έλεγχο ενεργοποίησης και απενεργοποίησης των ανεμιστήρων. Επιπλέον, αυτές οι διατάξεις ανεμιστήρων συχνά χρησιμοποιούν διαμορφώσεις (όπως φυγοκεντρικούς ανεμιστήρες), που μπορούν να λειτουργήσουν με χαμηλότερη ταχύτητα χωρίς σημαντική απώλεια απόδοσης. Φανταστείτε ότι ένας ανεμιστήρας των 22kW που χαμηλώνει ταχύτητα από 50Hz στα 47Hz μπορεί να εξοικονομήσει το διπλάσιο της τιμής του και τους κόστους εγκατάστασής του μέσα στον πρώτο χρόνο! Εξαιτίας του τεχνικού χαρακτήρα της Ενεργητικής ενεργειακής απόδοσης στις βιομηχανικές εφαρμογές, υπάρχουν εγγενή προβλήματα όσον αφορά την υλοποίηση. Στη βιομηχανία ουσιαστικά απαιτείται εκχώρηση της ευθύνης κατανάλωσης ενέργειας από τη λειτουργία διαχείρισης κτιρίου στη λειτουργία διαχείρισης του εργοστασίου. Οι περισσότεροι διευθυντές εγκαταστάσεων παραγωγής απασχολούνται με την παραγωγή μεγαλύτερων ποσοτήτων σε χαμηλότερες τιμές, αντί να αντιμετωπίζουν τα «γενικά» κόστη όπως η ενέργεια. Τα συστήματα μεταβλητής ταχύτητας για κινητήρες AC είναι εύκολα στην εγκατάσταση και σήμερα πλέον απλά στη χρήση εξοικονομώντας σημαντικές ποσότητες ενέργειας 20 - Λευκή Βίβλος σχετικά με την Ενεργειακή απόδοση