ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ & ΑΙΓΑΙΟΥ. Απολογισμός Έργου. Β Εξάμηνο 2012

Transcript

1 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ & ΑΙΓΑΙΟΥ Απολογισμός Έργου Β Εξάμηνο 2012 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2013

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. Εισαγωγή 3 2. Οργάνωση Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου Οργανωτικές αλλαγές για την εφαρμογή των πολιτικών του ΥΝΑ Εξορθολογισμός και περιστολή των δημοσίων δαπανών 4 3. Ναυτιλιακή Πολιτική Νηολόγιο Ναυτιλιακή Διπλωματία Ναυτική Εκπαίδευση Ναυτική εργασία Ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα Λιμενική Πολιτική Νησιωτική Πολιτική Θαλάσσιες Συγκοινωνίες - Ακτοπλοΐα Θαλάσσιος Τουρισμός Πολιτικές για τον Θαλάσσιο Χώρο Πολιτικές Ασφάλειας και Αστυνόμευσης Ασφάλεια ναυσιπλοϊας Πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος στις θάλασσες, στα παράλια και τους λιμένες Έλεγχος της παράνομης μετανάστευσης Δίωξη ναρκωτικών Πάταξη λαθρεμπορίου και του παραεμπορίου Κοινωνική Πολιτική 31

3 1. Εισαγωγή Τη χρονιά που πέρασε, και μετά τις εκλογές του Ιουνίου 2012, ανακόπηκε μια πορεία που έμοιαζε προδιαγεγραμμένη για τη χώρα. Με τις επίμονες και συστηματικές προσπάθειες της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού προσωπικά, η χρηματοδότηση της οικονομίας διασφαλίστηκε, η εμπιστοσύνη προς τη χώρα ανακτήθηκε, η εικόνα της στο εξωτερικό βελτιώθηκε, ενώ η εθνική προσπάθεια ανασυγκρότησης τέθηκε σε εφαρμογή με τις αναγκαίες προς αυτό μεταρρυθμίσεις. Στην εθνική αυτή προσπάθεια, πρωταγωνιστικό και ουσιαστικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσει η μεγάλη δυναμική της θαλάσσιας οικονομίας. Αυτό, άλλωστε, υποδηλώνει η απόφαση ανασύστασης του Υπουργείου Ναυτιλίας & Αιγαίου (ΥΝΑ) με το Λιμενικό Σώμα (Λ.Σ.) βασικό του πυλώνα και επιχειρησιακό βραχίονα. Σημειώνεται ότι η απόφαση της Κυβέρνησης για την επανασύσταση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου με το Π.Δ. 85/2012 και την ένταξη του Λ.Σ. σε αυτό, ικανοποιεί πάγιο αίτημα όλων των εμπλεκομένων στον ναυτιλιακό χώρο θεσμικών φορέων για την ύπαρξη ενός ενιαίου διοικητικού φορέα αφιερωμένου αποκλειστικά στον κομβικό για την ελληνική οικονομία και κοινωνία τομέα της Ναυτιλίας. Στην αποστολή του ΥΝΑ περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι ακόλουθοι βασικοί στρατηγικοί στόχοι: Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ολοκληρωμένης πολιτικής και στρατηγικής για την οργάνωση, την ανάπτυξη και τη βελτίωση της ελληνικής ναυτιλίας. Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ολοκληρωμένης πολιτικής και στρατηγικής για την οργάνωση, λειτουργία, ανάπτυξη και αξιοποίηση των λιμένων της χώρας. Η εξασφάλιση της ασφαλούς ναυσιπλοΐας και ο έλεγχος των θαλάσσιων συνόρων της χώρας. Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ολοκληρωμένης στρατηγικής και πολιτικής για την ανάπτυξη των νησιωτικών περιοχών και ειδικότερα του Αιγαίου. Στο πλαίσιο αυτό δημοσιεύεται ο παρών «Απολογισμός Έργου» του Υπουργείου από την ανασύστασή του έως , σύμφωνα και με τη δέσμευση του Υπουργού κατά τις προγραμματικές δηλώσεις τις κυβέρνησης.

4 2. Οργάνωση Υπουργείου Ναυτιλίας & Αιγαίου Η διάσπαση του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής κατά την τελευταία τριετία, η διαρκής ανακύκλωση αρμοδιοτήτων, οι συνεχείς αλλαγές στην πολιτική ηγεσία, αλλά και ο επιμερισμός ή πολλαπλασιασμός των δομών και των υπηρεσιών που είχαν υπαχθεί σε άλλα υπουργεία, είχαν επιφέρει σημαντικές διοικητικές δυσλειτουργίες και κατά συνέπεια αυξημένο κόστος. Παράλληλα, η εποπτεία των φορέων αρμοδιότητάς του υπήρξε μάλλον αποσπασματική, ιδίως σε μια περίοδο κατά την οποία οι εν λόγω φορείς όφειλαν να προσαρμοστούν σε ένα διαρκώς εξελισσόμενο νομικό και λειτουργικό πλαίσιο Οργανωτικές αλλαγές για την εφαρμογή των πολιτικών του ΥΝΑ Κατόπιν εξειδικευμένης οργανωτικής μελέτης που υλοποιήσαμε, ολοκληρώθηκαν ρυθμίσεις για την επίλυση των σοβαρών προβλημάτων που προκάλεσαν οι προαναφερόμενες, λόγω διάσπασης, δυσλειτουργίες. Στο σχετικό Σχέδιο Νόμου «Ανασυγκρότηση του Υπουργείου Ναυτιλίας & Αιγαίου και άλλες ρυθμίσεις» αποσαφηνίζεται η αποστολή του ενιαίου Υπουργείου, προσδιορίζονται οι βασικές δομές του και εμπλουτίζονται οι αρμοδιότητές του. Συγχρόνως επαναπροσδιορίζεται και ενισχύεται ο ρόλος του Λ.Σ. με την επανάκτηση σειράς αρμοδιοτήτων που σχετίζονται άμεσα με ζωτικές λειτουργίες του Υπουργείου Ναυτιλίας & Αιγαίου, τις οποίες το προσωπικό του Σώματος επικουρούσε αποτελεσματικά προς όφελος του εθνικού κεφαλαίου της ναυτιλίας και κατ επέκταση της χώρας. Έχει ολοκληρωθεί η δημόσια διαβούλευση για το νομοσχέδιο και σύντομα αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή (ψήφιση εντός Φεβρουαρίου 2013). Η ενοποίηση, η αναδιάρθρωση και ο περιορισμός των οργανικών μονάδων κατά 40% περίπου ρυθμίζονται με Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος (βρίσκεται σε τελικό στάδιο διαμόρφωσης και θα ακολουθήσει την επικείμενη νομοθέτηση του σχεδίου νόμου για την αναδιοργάνωση), στο οποίο καθορίζονται οι αρμοδιότητες των Γενικών Γραμματειών του ΥΝΑ και εξειδικεύονται η αποστολή και οι αρμοδιότητες του Λ.Σ Εξορθολογισμός και περιστολή των δημοσίων δαπανών Ο εξορθολογισμός των δημοσίων δαπανών αποτελεί έναν εκ των βασικών στόχων της Κυβέρνησης μέχρι την πλήρη αποτροπή του υφεσιακού κλίματος και την επανεκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας. Στο ΥΝΑ, με την σε εξέλιξη αναδιοργάνωση, πέραν της αναμενόμενης αύξησης της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας λειτουργίας, αναμένεται μεγάλη εξοικονόμηση πόρων η οποία θα προέλθει από τη μείωση του αριθμού των Διευθυντών και Τμηματαρχών (μείωση σχετικών επιδομάτων θέσεως) και τη συγκέντρωση του υφιστάμενου προσωπικού σε λιγότερες διοικητικές ενότητες (μείωση υπερωριών και λοιπών επιβαρύνσεων). Παράλληλα, και πέραν των σχετικών παρεμβάσεων που θα αναφερθούν στις επόμενες ενότητες, προς την κατεύθυνση της εξοικονόμησης πόρων προωθήσαμε ενέργειες όπως (ενδεικτικά):

5 2. ΟργάνωσηΥπουργείου Ναυτιλίας & Αιγαίου Αναβαθμίσαμε και ανανεώνουμε σταδιακά τα μέσα πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών του ΥΝΑ, με σκοπό την αποδοτικότερη και οικονομικότερη λειτουργία του. Την ευθύνη για τον συντονισμό του έργου έχει αναλάβει Ειδική Ομάδα Εργασίας. Συμβάλλοντας στην ταχεία προώθηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, εφαρμόζουμε ήδη το σύστημα ηλεκτρονικής διακίνησης και ανταλλαγής ψηφιακά υπογεγραμμένων εγγράφων σε επιλεγμένες υπηρεσίες του ΥΝΑ, με στόχο την ολική μετάβαση των κεντρικών υπηρεσιών κατά το πρώτο τρίμηνο του 2013, αξιοποιώντας και τροποποιώντας το σχεδιασμό διαθέσιμων Κοινοτικών πόρων. Επαναδιαπραγματευτήκαμε τα μισθώματα των κτιρίων εσωτερικού και εξωτερικού (προξενικά λιμεναρχεία), ενώ σχεδιάζουμε μετακινήσεις υπηρεσιών από μισθωμένα κτίρια στο κεντρικό κτίριο του ΥΝΑ. Εντάξαμε τις τηλεπικοινωνίες στο σύστημα Σύζευξις καταργώντας ταυτόχρονα τις υπεραστικές γραμμές. Εποπτεύσαμε την εφαρμογή μειώσεων στο κόστος της μισθοδοσίας των εποπτευόμενων φορέων, σε εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας. Προωθούμε νομοθετική ρύθμιση για τη συγχώνευση ορισμένων κρατικών Λιμενικών Ταμείων υπό την εποπτεία του ΥΝΑ. Τροποποιήσαμε τη διαδικασία προμήθειας πετρελαιοειδών Πλοηγικής Υπηρεσίας, ώστε να διευκολυνθεί η διαγωνιστική διαδικασία και να επιτευχθούν οι καλύτεροι δυνατοί όροι. Να σημειωθεί ότι οι σχετικοί διαγωνισμοί προμήθειας πετρελαιοειδών, τα έτη , που διεξήχθηκαν από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Περιφέρεια απέβησαν άγονοι, με αποτέλεσμα την προμήθεια πετρελαιοειδών με απευθείας ανάθεση. Ολοκληρώσαμε έρευνα για την αποκατάσταση της διαφάνειας στην παροχή συντάξεων και βοηθημάτων σε ναυτικούς και δικαιούχους του ΝΑΤ, επικουρικά προς τις λειτουργίες του Υπουργείου Εργασίας. Τα ευρήματα της έρευνας αποκάλυψαν: α) παροχή συντάξεων γήρατος σε ναυτικούς με χρήση πλαστών πιστοποιητικών/εγγράφων βεβαίωσης θαλάσσιας υπηρεσίας σε πλοία που φέρουν σημαία Τρίτης Χώρας, β) κατ εξαίρεση χορήγηση εφάπαξ βοηθημάτων (επιδόματα πρόνοιας) σε δικαιούχους του ΝΑΤ με χρήση πλαστών ή νοθευμένων πιστοποιητικών υγείας. Διενεργείται ήδη σχετική προκαταρκτική εξέταση από την Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων του Λ.Σ., κατόπιν σχετικής παραγγελίας του προϊσταμένου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Πειραιά, ενώ παράλληλα ο Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης έχει συστήσει κλιμάκιο ειδικού ελέγχου για θέματα αρμοδιότητάς του. Τέλος, απλουστεύσαμε και εντάξαμε στα ΚΕΠ 11 Διοικητικές Διαδικασίες - άδειες. Ενδεικτικά: Ίδρυσης Σχολής Εκπαίδευσης Χειριστών Ταχυπλόων Σκαφών, Σχολής Ναυαγοσωστικής Εκπαίδευσης, Άσκησης Επαγγέλματος Ναυτικού Πράκτορα, Παραλαβής πετρελαιοειδών καταλοίπων από Δεξαμενόπλοια, Καταδυτικών Υπηρεσιών Αναψυχής, Εκμίσθωσης Θαλασσίων Μέσων Αναψυχής κλπ.

6 3. Ναυτιλιακή Πολιτική Η ναυτιλία εξασφαλίζει στην Ελλάδα μια παγκόσμια πρωτιά, η οποία δεν αμφισβητείται ακόμη και στις παρούσες δυσμενείς οικονομικές συνθήκες. Οι Έλληνες ελέγχουν τον μεγαλύτερο στόλο σε μεταφορική ικανότητα, αλλά και τον νεότερο. Ο ελληνικός στόλος θεωρείται αναμφισβήτητα αξιόπιστος στρατηγικός εταίρος για τις μεταφορικές ανάγκες μεγάλων χωρών. Αυτονόητος στόχος για τη διατήρηση και επαύξηση της δύναμης αυτής είναι η προσαρμογή του ναυτιλιακού μας συστήματος στις αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στη δομή της αγοράς, την οργάνωση και διαχείριση του θαλάσσιου εμπορίου, καθώς και στη ναυτική εκπαίδευση και εργασία Νηολόγιο Κράτος Σημαίας Μεταξύ των ετών 2010 και 2011 ο ελληνόκτητος στόλος αυξήθηκε, όμως τα υπό ελληνική σημαία πλοία μειώθηκαν. Η αναβάθμιση του ελληνικού νηολογίου αποτελεί σημαντική παρέμβαση για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής σημαίας, η οποία έχει τρωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, αλλά και για την προσέλκυση ναυτιλιακών κεφαλαίων. Το Σχέδιο Δράσης που εκπονήσαμε αρθρώνεται σε τρεις άξονες: (α) Αποτελεσματικότερη οργάνωση, βελτίωση της εξυπηρέτησης και αναβάθμιση των συστημάτων υποστήριξης. (β) Μείωση του χρόνου που απαιτείται για τη νηολόγηση. (γ) Περαιτέρω αναγνωρισιμότητα του ελληνικού νηολογίου. Το Σχέδιο Δράσης περιλαμβάνει τις ακόλουθες δομές/ενέργειες, οι οποίες είναι σε εξέλιξη: Σύσταση «Ειδικής Υπηρεσίας Μίας Στάσης» για την υποδοχή των αιτήσεων νηολόγησης, την εσωτερική διεκπεραίωση και παρακολούθηση της αίτησης και την παροχή πληροφοριών στους ενδιαφερόμενους. Απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών με αναδιάταξη και τυποποίηση των εργασιών και ενοποίηση όλων των επιμέρους αιτήσεων σε ένα έντυπο με στόχο τη μείωση του συνολικού απαιτούμενου χρόνου, αλλά και του διοικητικού βάρους. Σήμερα, η έκδοση της εγκριτικής πράξης νηολόγησης απαιτεί πολλές υπογραφές από τρία διαφορετικά υπουργεία, σταδιακή υποβολή πλήθους διαφορετικών δικαιολογητικών, συχνά επαναλαμβανόμενων, και καταβολή πολυάριθμων παραβόλων που εκδίδονται από διαφορετικές υπηρεσίες (βλ. σχετική αναλυτική παρουσίαση). Υλοποίηση της πρώτης φάσης Ηλεκτρονικού Νηολογίου με ανάπτυξη web-based υποδομής για την ηλεκτρονική υποβολή της αίτησης νηολόγησης και την ηλεκτρονική έκδοση του Εγγράφου Εθνικότητας και με την ενοποίηση/ αναβάθμιση των υφιστάμενων αυτόνομων εφαρμογών/βάσεων δεδομένων. Μελλοντική επέκταση σε ηλεκτρονικές υπηρεσίες για την παρακολούθηση όλου του φάσματος των διοικητικών αποφάσεων και συναλλαγών του ελληνικού νηολογίου.

7 3. Ναυτιλιακή Πολιτική 3.2. Ναυτιλιακή Διπλωματία Η ελληνική ναυτιλία μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην ενίσχυση της διεθνούς διπλωματικής θέσης της χώρας, ιδιαίτερα υπό τις παρούσες ευαίσθητες συνθήκες. Χρησιμοποιώντας την παγκόσμια πρωτοπορία της η ελληνική ναυτιλία, μπορεί να προωθήσει δυναμικά την παρουσία της Ελλάδας στα κέντρα λήψης αποφάσεων σε ευρωπαϊκό αλλά και παγκόσμιο επίπεδο, εκεί όπου διαμορφώνονται το θεσμικό πλαίσιο για τις θαλάσσιες μεταφορές και κρίνεται το μέλλον της ναυτιλίας. Εν ολίγοις, η ελληνική ναυτιλιακή διπλωματία μπορεί και πρέπει να ασκείται δυναμικά τόσο σε πολυμερές επίπεδο όσο και σε αυτό της Κοινοτικής και διμερούς συνεργασίας. Στο πλαίσιο αυτό: Αναβαθμίσαμε την εκπροσώπηση της ελληνικής ναυτιλιακής διοίκησης σε νευραλγικές θέσεις, διαπιστεύοντας στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία στην Ε.Ε. καθώς και στις Έδρες Ναυτιλιακών Ακολούθων έμπειρο στελεχιακό δυναμικό του Λ.Σ. Ξεκινήσαμε εντατικά τις εργασίες προετοιμασίας της Ελληνικής Προεδρίας στο Συμβούλιο της Ε.Ε. (Α εξάμηνο 2014). Σύμφωνα με το θεματολόγιο της τριάδας των Προεδριών Ιρλανδίας Λιθουανίας Ελλάδας που ήδη υιοθετήθηκε στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, η Προεδρία της χώρας μας αναμένεται να προωθήσει σημαντικές νομοθετικές προτάσεις για την απλούστευση των ναυτιλιακών διαδικασιών, την ενίσχυση της ασφάλειας της ναυσιπλοΐας και της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής (ΟΘΠ). Επιταχύναμε την εναρμόνιση της ελληνικής έννομης τάξης με Διεθνείς Συμβάσεις και με την Κοινοτική Νομοθεσία. Με τον Ν. 4078/2012 κυρώθηκε η Διεθνής Σύμβαση Ναυτικής Εργασίας 2006 MLC της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (I.L.O.). Ενσωματώθηκαν οι τροποποιήσεις της Διεθνούς Σύμβασης MARPOL 73/78, που αφορούν την αποφυγή της θαλάσσιας ρύπανσης από πετρελαιοειδή και της ρύπανσης του αέρα από πλοία. Επίσης, ενσωματώθηκε η Οδηγία 2010/65/ΕΕ σχετικά με τις διατυπώσεις υποβολής δηλώσεων για τα πλοία καθώς και οι τροποποιήσεις των ετών 2005 & 2009 του Παραρτήματος της Διεθνούς Σύμβασης για τη Διευκόλυνση της Διεθνούς Ναυτιλιακής Κίνησης (Δ.Σ. FAL 1965). Τέλος, ολοκληρώθηκε η κατάρτιση Σχεδίου Νόμου για την Κύρωση του Πρωτοκόλλου του 2002 της Διεθνούς Σύμβασης των Αθηνών σχετικά με τη Θαλάσσια Μεταφορά Επιβατών και των Αποσκευών. Παρακολουθήσαμε ενεργά τις συναντήσεις σε διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς για θέματα ναυτιλίας, αποδίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των ναυτιλιακών υπηρεσιών, την καταπολέμηση της πειρατείας, τη μείωση των αερίων εκπομπών του θερμοκηπίου. Αναδιοργανώνουμε και ενισχύουμε τις υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για τον έλεγχο, την πιστοποίηση την επιθεώρηση των τεχνικών συστημάτων των πλοίων και τον έλεγχο των συστημάτων διαχείρισης ασφάλειας (ναυτιλιακών επιχειρήσεων, πλοίων και λιμενικών εγκαταστάσεων). Μέσω του Κλάδου Επιθεώρησης Εμπορικών Πλοίων (ΚΕΕΠ) και με γνώμονα την ασφάλεια του πλοίου, την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και τις ιδιαιτερότητες που υπάρχουν στον ελληνικό χώρο λόγω ειδικών γεωγραφικών χαρακτηριστικών, παρείχαμε βελτιωμένες υπηρεσίες ελέγχου πλοίων, εταιρειών και εξουσιοδοτημένων οργανισμών, εκδίδοντας τα απαραίτητα προς αυτό πιστοποιητικά.

8 3. Ναυτιλιακή Πολιτική Στο πλαίσιο αυτό, εκπονούμε μελέτη βελτίωσης/ αναπροσδιορισμού των παρεχομένων υπηρεσιών πιστοποίησης των πλοίων. Προωθούμε τις διμερείς σχέσεις με ναυτιλιακές διοικήσεις, όπως η Κυπριακή, μέσω Κοινής Ομάδας Εργασίας η οποία θα αναπτύξει σε βάθος τα ζητήματα και θα διευκολύνει τον πολιτικό συντονισμό όπου απαιτείται. Παράλληλα, προετοιμάσαμε κείμενο Μνημονίου Συνεργασίας με την Τουρκία στον τομέα των θαλασσίων μεταφορών προς υπογραφή στο προσεχές Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας των δύο χωρών. Τέλος, αναλάβαμε την Προεδρία του Φόρουμ των Αρχηγών των Ακτοφυλακών των Κρατών-Μελών της Ε.Ε. για τη χρονική περίοδο , με στόχο την ενίσχυση της διασυνοριακής και διατομεακής συνεργασίας μεταξύ των Ακτοφυλακών και των αρμοδίων Υπηρεσιών για θέματα ακτοφυλακής Ευρωπαϊκών Κρατών, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συνεργασία στους αντίστοιχους τομείς με τα αρμόδια Όργανα και τις Υπηρεσίες της Ε.Ε Ναυτική Εκπαίδευση Η ναυτική τεχνογνωσία και παράδοση είναι ο θεμέλιος λίθος της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ελληνικής ναυτιλίας. Ο εκσυγχρονισμός της ναυτικής εκπαίδευσης αποτελεί προϋπόθεση για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας σε επίπεδο ναυτεργασίας. Συγχρόνως, όμως, μπορεί να αποδειχθεί και μια πολύ αξιοσημείωτη ανταποδοτική επένδυση για την ελληνική οικονομία και την απασχόληση. Εκτιμώντας ότι η ποιότητα και η αποδοτικότητα της εκπαίδευσης κρίνεται σε συνάρτηση με το βαθμό με τον οποίο μπορεί να ενσωματώνει τις εξελίξεις στον τομέα της ναυτικής τεχνολογίας και της αγοράς ναυτικής εργασίας: Συγκροτήσαμε Ομάδα Έργου σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους και προσδιορίσαμε τους στόχους της αναδιοργάνωσης του συστήματος ναυτικής εκπαίδευσης. Η Ομάδα προετοίμασε Πολυετές Πρόγραμμα για την περίοδο με συγκεκριμένα άμεσα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα, ορισμένα από τα οποία έχουν ήδη υλοποιηθεί. Θέσαμε υπό ενιαία διοίκηση και καθοδήγηση όλες τις εμπλεκόμενες με τη ναυτική εκπαίδευση υπηρεσίες του ΥΝΑ. Η νέα υπηρεσία, που ενισχύεται στελεχιακά, προετοιμάζει σειρά υποστηρικτικών έργων, όπως Help και Service Desk για την εξυπηρέτηση των χρηστών του συστήματος, ιστοσελίδα στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, πλατφόρμα για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση (e-learning) κ.λπ. Ενεργοποιήσαμε το Συμβούλιο Ναυτικής Εκπαίδευσης (Σ.Ν.Ε.), το κατεξοχήν γνωμοδοτικό όργανο του Υπουργείου, και το αναβαθμίζουμε, με αντιπροσωπευτικότερη σύνθεση και ευρύτερες αρμοδιότητες. Κατόπιν εισήγησης του Σ.Ν.Ε. αυξήσαμε τον αριθμό των δοκίμων σπουδαστών των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού (Α.Ε.Ν.) για τα έτη Αντιμετωπίσαμε το σοβαρό πρόβλημα εξεύρεσης πλοίων για την πραγματοποίηση του Α και Β εκπαιδευτικού ταξιδιού των δικίμων των Α.Ε.Ν., η έγκαιρη πραγματοποίηση του οποίου αποτελεί σημαντικό παράγοντα αναβάθμισης της ναυτικής εκπαίδευσης και προσέλκυσης νέων στο ναυτικό επάγγελμα.

9 3. Ναυτιλιακή Πολιτική Μία ιδιαίτερα σημαντική παρέμβαση είναι η «Δημιουργία Γραφείου Σταδιοδρομίας» για την εξυπηρέτηση των δοκίμων. Το Γραφείο θα επικοινωνεί με τις ναυτιλιακές εταιρείες, ενώ, με την υποστήριξη πληροφορικού συστήματος και δικτυακού τόπου, θα διασφαλίζει την απόλυτη διαφάνεια της κίνησης των σπουδαστών. Το εν λόγω Γραφείο θα λειτουργεί και ως «Γραφείο Επαγγελματικού Προσανατολισμού». Συγκεκριμένα οι ενδιαφερόμενοι νέοι ή οιασδήποτε ηλικίας που επιθυμούν να ασχοληθούν με το ναυτικό επάγγελμα θα έχουν τη δυνατότητα να το επισκέπτονται και μέσω ειδικευμένου στελέχους να γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες του ναυτικού επαγγέλματος, τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του, να διερευνούν την κλίση που έχουν στο ναυτικό επάγγελμα, ενώ ταυτόχρονα θα αποκτούν μια πρώτη εικόνα της αγοράς εργασίας στην ειδικότητα που ενδιαφέρονται και της επαγγελματικής κινητικότητας που προσφέρει η συγκεκριμένη ειδικότητα. Λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι σπουδαστές των ΑΕ.Ν. και οι οικογένειές τους, ικανοποιήσαμε το σύνολο των υποβληθέντων αιτημάτων μετεγγραφών, παράλληλα δε εξασφαλίσαμε πόρους για την κάλυψη του κόστους σίτισης η οποία είχε διακοπεί ξαφνικά το Αντιμετωπίσαμε τα άμεσα προβλήματα εκπαιδευτικού προσωπικού των Α.Ε.Ν.. Προσλήφθηκαν συνολικά 244 ωρομίσθιοι εκπαιδευτικοί διαφόρων ειδικοτήτων. Με νομοθετική ρύθμιση εξαιρέθηκαν μέχρι την από τον ν. 3863/2010 οι συνταξιούχοι Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (Ν.Α.Τ.) εκπαιδευτές ναυτικών μαθημάτων με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου και ωριαία αντιμισθία, ώστε να αντιμετωπιστεί το προκύψαν πρόβλημα της στελέχωσης των Α.Ε.Ν.. Παράλληλα, προωθούμε νέα ρύθμιση για τη βελτίωση της διαδικασίας μονιμοποίησης των επίκουρων καθηγητών εφαρμογών με τριετή θητεία. Προετοιμάζουμε εθνικό σύστημα αξιολόγησης και πιστοποίησης της ναυτικής εκπαίδευσης, το οποίο περιλαμβάνει και τις διαδικασίες πιστοποίησης, αναγνώρισης και ισοτιμίας των τίτλων σπουδών ιδιωτικών κέντρων εκπαίδευσης και κατάρτισης. Με την παρέμβαση αυτή αίρεται η εκκρεμότητα σχετικά με τις προϋποθέσεις χορήγησης άδειας εξάσκησης του ναυτικού επαγγέλματος, η οποία συνδέεται με την αξιολόγηση των δημόσιων και ιδιωτικών σχολών, την πιστοποίηση των προσόντων και των δεξιοτήτων και την αναγνώριση των τίτλων που παρέχονται από φορείς κρατών-μελών της ΕΕ. Διαμορφώσαμε και σταδιακά υλοποιούμε στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, Πολυετές Πρόγραμμα Εκσυγχρονισμού των κτιριακών και λοιπών υποδομών και αντιμετώπισης των ελλείψεων στα εργαστήρια, τον εκπαιδευτικό εξοπλισμό και τα εποπτικά μέσα, προϋπολογισμού 90 εκατ. ευρώ, έως το Στο Πρόγραμμα αυτό εντάσσονται δράσεις ύψους 35 εκατ. ευρώ για την κάλυψη, έως το 2015, του κόστους των ωρομίσθιων καθηγητών καθώς και της επιδότησης του Α εκπαιδευτικού ταξιδιού των σπουδαστών των ΑΕΝ. Για την απρόσκοπτη υλοποίηση του Προγράμματος, ψηφίστηκε ρύθμιση για τη νομιμοποίηση των εγκαταστάσεων της ΑΕΝ Μακεδονίας. Αντίστοιχες ρυθμίσεις προετοιμάζουμε και για τα υπόλοιπα κτιριακά συγκροτήματα, τα οποία ήδη έχουν αποτυπωθεί σε τοπογραφικά σχέδια. Παράλληλα, υλοποιούνται ή προετοιμάζονται έργα, όπως η «Προσαρμογή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στις τροποποιήσεις της Διεθνούς Σύμβασης STCW», το «Ολοκληρωμένο σύστημα ασύγχρονης ηλεκτρονικής τηλε-εκπαίδευσης», το «Πρόγραμμα πληροφόρησης - προσέλκυσης νέων στο ναυτικό επάγγελμα και προβολής των ΑΕΝ» κ.ά.

10 3. Ναυτιλιακή Πολιτική 3.4. Ναυτική εργασία Η ναυτική εργασία έχει ιδιομορφίες κοινώς αναγνωρισμένες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη ναυτική εκπαίδευση (όπως αναφέρθηκε ήδη στη σχετική ενότητα) και τη βελτίωση των δεξιοτήτων των ανέργων ναυτικών. Είναι πάντως σαφές, ότι σήμερα που η κρίση μαζί με τον διεθνή ανταγωνισμό επηρεάζουν σημαντικά τη ναυτική εργασία, θα πρέπει να αναζητηθεί ισορροπία ανάμεσα στους στόχους προστασίας των εργαζομένων και της διατήρησης της ανταγωνιστικότητας στο διεθνοποιημένο περιβάλλον εντός του οποίου λειτουργεί η ναυτιλία. Ήδη διαμορφώνουμε τις διατάξεις για την εφαρμογή, από , της Διεθνούς Σύμβασης Ναυτικής Εργασίας, 2006 MLC («Χάρτα Δικαιωμάτων των Ναυτικών») και την έγκαιρη πιστοποίηση των υπό ελληνική σημαία πλοίων. Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργούμε φόρουμ, με τη συμμετοχή εκπροσώπων του ΥΝΑ, των πλοιοκτητών και των ναυτικών, για την ανταλλαγή απόψεων με σκοπό τη διασφάλιση της εξωστρέφειας της ναυτιλίας, την εύρυθμη λειτουργία και αποδοτικότητά της και την προστασία των δικαιωμάτων των ναυτικών. Παράλληλα, αντιμετωπίζουμε τη σωρεία προβλημάτων που προκάλεσαν οι πειραματισμοί σε βάρος του Υπουργείου Ναυτιλίας των τελευταίων ετών, μερικοί από τους οποίους είχαν ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο στους ναυτικούς και τις οικογένειές τους. Στο πλαίσιο της προσπάθειας αυτής: Αναβαθμίζουμε το Γραφείο Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (ΓΕΝΕ) και τα κατά τόπους παραρτήματά του, μέσω των Λιμενικών Αρχών, προκειμένου να μπορεί να λειτουργήσει ως ναυτιλιακό ΚΕΠ. Συγκεκριμένα προβλέπονται: α) Σύστημα μηχανοργάνωσης και μεσοπρόθεσμα έκδοση μαγνητικής κάρτας, μέσω της οποίας θα παρέχονται όλες οι υπηρεσίες (καταβολή επιδόματος ανεργίας, έλεγχος πιστοποιητικών κ.λπ.) για την καλύτερη εξυπηρέτηση του Έλληνα ναυτικού. β) Σύστημα καταγραφής και επεξεργασίας στατιστικών στοιχείων σχετικά με το διαθέσιμο ναυτεργατικό δυναμικό προκειμένου να μπορούμε να χαράξουμε καλύτερα τις πολιτικές για την αγορά ναυτικής εργασίας. γ) Δικτυακός τόπος στην ελληνική και αγγλική. Προετοιμάζουμε επιδοτούμενες δράσεις κατάρτισης άνεργων ναυτικών μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας προκειμένου να ενδυναμωθεί η κινητικότητά τους. Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται η συμμετοχή άνεργων νέων ναυτικών στο «Σχέδιο Δράσης Στοχευμένων Παρεμβάσεων για την Ενίσχυση της Απασχόλησης και της Επιχειρηματικότητας των Νέων» του Υπουργείου Εργασίας για την τριετία , ανεξαρτήτως ειδικότητας και με προτεραιότητα στους εγγεγραμμένους στο ΓΕΝΕ κατόχους κάρτας ανεργίας που όμως δεν συγκεντρώνουν τις απαιτούμενες από την κείμενη νομοθεσία προϋποθέσεις για χορήγηση σχετικού επιδόματος ανεργίας. Σημειώνεται τέλος, η άρση της πολιτικής κινητοποίησης των πληρωμάτων των δρομολογημένων Επιβατηγών, Επιβατηγών Οχηματαγωγών και Φορτηγών Οχηματαγωγών πλοίων του Εμπορικού Ναυτικού και της επίταξης των υπηρεσιών τους που είχε επιβληθεί το Νοέμβριο του 2010.

11 3. Ναυτιλιακή Πολιτική 3.5. Ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα Ο τομέας της ναυπηγικής και ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας σχετίζεται και αλληλεπιδρά όχι μόνο με τη ναυτιλιακή πολιτική μιας χώρας, αλλά και με την υποστήριξη του θαλάσσιου τουρισμού της. Η ελληνική ναυπήγηση και επισκευή, αφού διέγραψε μεγάλη πορεία συνεισφοράς στην ελληνική ανάπτυξη, εισήλθε από τη δεκαετία του 1980 σε μια κλιμακούμενη κρίση από την οποία δεν μπόρεσε να απαλλαγεί. Επιπρόσθετα, πριν βρεθεί τρόπος αντιστροφής, στην Ελλάδα δημιουργήθηκε ένα ακόμη ασφυκτικότερο πλαίσιο για τις επιχειρήσεις και για τους εργαζόμενους επακόλουθα, λόγω της έντονης οικονομικής κρίσης. Ο τομέας της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας μπορεί όμως να δημιουργήσει χιλιάδες εξειδικευμένες θέσεις εργασίας στην ξηρά με μια συγκροτημένη, ρεαλιστική και συμβατή με το Κοινοτικό Δίκαιο πολιτική, αλλά και με την αντιμετώπιση των πραγματικών αιτίων της χαμηλής του ανταγωνιστικότητας - τη γενικότερη έλλειψη εμπιστοσύνης των δυνητικών πελατών η οποία απορρέει, αφενός, από τις επιδόσεις στα κριτήρια επιλογής κόστους και χρόνου παράδοσης έργου, και αφετέρου, από την πολυδιάσπαση των χώρων ναυπηγοεπισκευής. Στο πλαίσιο αυτό: Δημιουργούμε νέα υπηρεσιακή μονάδα εντός του Υπουργείου με αντικείμενο την υποστήριξη σχετικής πολιτικής, το συντονισμό και την παρακολούθηση της εφαρμογής της. Η υπηρεσία συγκεντρώνει και τηρεί στοιχεία, μελετά και εισηγείται μέτρα και κίνητρα για την ανάπτυξη ή/και δημιουργία ναυτιλιακών κέντρων, ναυπηγοεπισκευαστικών βάσεων και άλλων παραγωγικών κλάδων και βιομηχανιών που σχετίζονται με τη βιομηχανία και τον εφοδιασμό των πλοίων, παράλληλα δε, υποδέχεται και αξιολογεί επενδυτικά σχέδια, παρέχοντας ενημέρωση, διαδικαστική διευκόλυνση και νομικές συμβουλές και μεριμνώντας για την προώθησή τους στις συναρμόδιες υπηρεσίες άλλων Υπουργείων. Σε συνεργασία με το αρμόδιο Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών και Δικτύων, προετοιμάζουμε Ολοκληρωμένη Παρέμβαση στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος (ΝΕΖ). Προωθούμε τη θεσμοθέτηση φορέα για την αντιμετώπιση θεμάτων χρήσεων γης και περιβαλλοντικών όρων, θέμα το οποίο συνδέεται με την αποκρατικοποίηση του ΟΛΠ ΑΕ και, βεβαίως, με τις εξελίξεις στα απολύτως συμπληρωματικά με τη ΝΕΖ Ναυπηγεία Σκαραμαγκά και Ελευσίνας.

12 4. Λιμενική Πολιτική Οι μεγάλες ευκαιρίες και προοπτικές ανάπτυξης των ελληνικών λιμένων βρίσκονται στην ένταξή τους στις μεγάλες διεθνείς θαλάσσιες αρτηρίες μεταφορών. Εκεί όμως σημειώνεται και εντονότατος ανταγωνισμός από άλλους λιμένες της ευρύτερης περιοχής, ενώ επί του παρόντος ο ελληνικός λιμενικός τομέας βρίσκεται σε στασιμότητα, ενδεχόμενα αντιμέτωπος με τον κίνδυνο περιθωριοποίησης, δεδομένου ότι ο ανταγωνισμός αυτός διαρκώς οξύνεται. Τα περισσότερα ελληνικά λιμάνια δεν έχουν εκμεταλλευθεί τις επιχειρηματικές δυνατότητες και ευκαιρίες που τους παρέχει η γεωγραφική θέση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χώρας μας. Η έλλειψη εξωστρέφειας και τεχνογνωσίας, οι ελλείψεις σε επενδύσεις συνδυασμένες με αναξιοποίητες υποδομές, η απουσία εξειδίκευσης και άλλοι συνήθεις περιορισμοί αποτελούν προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν προκειμένου να αξιοποιήσουν το δυναμικό τους. Αποτελεί επομένως απόλυτη ανάγκη η στρατηγική θεώρηση για την ένταξη των ελληνικών λιμένων στο παγκόσμιο σύστημα εφοδιασμού και μεταφορών βάσει ενός σύγχρονου μοντέλου, αλλά και για την αειφόρο ανάπτυξη, την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και, βεβαίως, τη διασφάλιση της εδαφικής συνοχής της χώρας. Ως εκ τούτου, και λαμβάνοντας υπόψη τις μεγάλες αλλαγές που συντελούνται στο διεθνές ναυτιλιακό εμπόριο και το ευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών, είναι απαραίτητη η αναμόρφωση του ελληνικού λιμενικού συστήματος με εξωστρέφεια και αναπτυξιακό προσανατολισμό, αλλά και ισχυρή εποπτεία προς όφελος της εθνικής οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό: Εκπονήσαμε Εθνική Στρατηγική Λιμένων πενταετούς ορίζοντα για την ένταξη των λιμένων στα διεθνή και ευρωπαϊκά δίκτυα εφοδιασμού και μεταφορών με έμφαση στη διασφάλιση της εδαφικής συνέχειας της χώρας, στην ανάπτυξη δικτύων συνδυασμένων μεταφορών, στην εξυπηρέτηση των χρηστών των διεθνών μεταφορών, στις ανάγκες του θαλάσσιου τουρισμού και της τοπικής ανάπτυξης και απασχόλησης. Η εθνική στρατηγική αποτελεί επιπλέον την ασφαλιστική δικλείδα για την απαραίτητη διασύνδεση του λιμενικού μας συστήματος με τα υπόλοιπα μεταφορικά δίκτυα, καθώς κανένα μεταφορικό μέσο, ούτε σύστημα λιμένων, δεν μπορεί να αποδώσει αυτοτελώς το μέγιστο του δυναμικού του (διατροπικότητα). Παράδειγμα αποτελεί η καταρχήν συμφωνία της Hewlett Packard με την Cosco για την εγκατάσταση στον Πειραιά κόμβου διανομής των προϊόντων της προς την Κεντρική Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και τις Ευρωπαϊκές Χώρες της Μεσογείου. Αναμορφώνουμε το σύστημα λιμενικής διακυβέρνησης, χρησιμοποιώντας καταρχήν τα μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας για τη δημιουργία λιμενικών δικτύων που θα επιτρέπουν συνέργειες, οικονομίες κλίμακας και βελτιστοποίηση της αξιοποίησής τους προς όφελος τόσο των τοπικών, όσο και της εθνικής οικονομίας. Σε πρώτη φάση προωθείται η διοικητική συνένωση των 12 Α.Ε. (Οργανισμών Λιμένων) σε 4 λιμενικά δίκτυα. Δημιουργούμε Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων η οποία θα διασφαλίζει την εποπτεία της εφαρμογής της στρατηγικής, την εποπτεία της αγοράς και των σχετικών υπηρεσιών και της εύρυθμης λειτουργίας του ανταγωνισμού, την προστασία του δημοσίου συμφέροντος και των χρηστών/καταναλωτών των λιμενικών υπηρεσιών, την τήρηση των κανόνων ισότιμης μεταχείρισης και διαφάνειας κ.λπ.

13 4. Λιμενική Πολιτική Ολοκληρώσαμε προκαταρκτική αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης και των αναγκών βασικών ελληνικών λιμένων σε έργα υποδομής. Ενεργοποιήσαμε την Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (Ε.Σ.Α.Λ.). Από τον Ιούνιο του 2012 έως σήμερα αντιμετωπίστηκαν δεκάδες θέματα χρήσεως γης, όρων και περιορισμών δόμησης, βελτίωσης λιμενικών υποδομών και νέων λιμενικών έργων, προωθώντας έτσι τις διαδικασίες για την ολοκλήρωση των Γενικών Προγραμματικών Σχεδίων σε κύριους λιμένες της χώρας. Κυρώσαμε επίσης μέσω νομοθετικής ρύθμισης όλες τις κανονιστικού χαρακτήρα αποφάσεις της Ε.Σ.Α.Λ.. Με τη ρύθμιση αυτή προσδώσαμε νομική βεβαιότητα σε αποφάσεις που είχαν ήδη ληφθεί από την Ε.Σ.Α.Λ. στις συνεδριάσεις της περιόδου Ερευνούμε και αξιολογούμε το πλαίσιο καθορισμού των χερσαίων ζωνών των λιμένων με σκοπό, αφενός, την κάλυψη των θεσμικών κενών, αφετέρου, τον άμεσο επανακαθορισμό -με ορθολογικά κριτήρια- των χερσαίων ζωνών που έχουν παραχωρηθεί στους φορείς διαχείρισης των λιμένων. Ξεκινήσαμε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών προκειμένου να δημιουργηθεί πλαίσιο καλής συνεργασίας μεταξύ λιμενικών οργανισμών/ λιμενικών ταμείων και οικείων Δήμων για την προώθηση και επίτευξη κοινών αναπτυξιακών στόχων. Κωδικοποιούμε και ενοποιούμε τους Γενικούς Κανονισμούς Λιμένος. Το εγχείρημα αυτό αποσκοπεί στην επικαιροποίηση των ισχυουσών γενικών και αστυνομικών διατάξεων, καθώς και στην υποβοήθηση των ενδιαφερόμενων πολιτών και των στελεχών της διοίκησης και του ΛΣ κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Προωθούμε την τροποποίηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου που αφορά στον νόμο περί αιγιαλού και παραλίας (Ν.2971/2001) σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, στις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και τη διαχείριση περιοχών χερσαίας ζώνης λιμένα (Ν.4058/2012), καθώς και σε βελτιώσεις τροποποιήσεις επί σχετικών ζητημάτων (Ν.4072/2012). Παράλληλα, αποστείλαμε νέα Εγκύκλιο για τον καθορισμό μέτρων εξασφάλισης της προστασίας του αιγιαλού, παραλίας και θαλάσσιου χώρου από κάθε είδους επεμβάσεις που αλλοιώνουν τον κοινόχρηστο χαρακτήρα τους, αποσαφηνίζοντας και το θέμα της επιβολής προστίμων για παράνομες υδατοκαλλιέργειες (δημιουργία παράνομων, ή αυθαίρετη επέκταση υφιστάμενων). Εκδώσαμε αποφάσεις επιβολής διοικητικών κυρώσεων κατά σημαντικών αυθαίρετων παρεμβάσεων στον αιγιαλό, την παραλία και τη θάλασσα. Παράλληλα, διερευνήσαμε όλες τις καταγγελίες για παράβαση της νομοθεσίας περί προστασίας αιγιαλού και παραλίας και λήφθησαν σχετικά μέτρα από τις αρμόδιες Λιμενικές Αρχές. Σε συνεργασία με το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ.) εξετάζουμε το πλαίσιο και συνδράμουμε την αποκρατικοποίηση λιμενικών δραστηριοτήτων (π.χ. σταθμοί εμπορευματοκιβωτίων, car terminal, σύγχρονοι σταθμοί κρουαζιέρας, κλπ.) στους κύριους ελληνικούς λιμένες.