μ ουσικη και α λλα π εζα Μουσική και άλλα πεζά

Transcript

1 Μουσική και άλλα πεζά 3

2 Α χιλλέας Κ υριακίδης ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ Διαφάνεια (διηγήματα), Δωδώνη 1973 Ο Ναπολέων Αστός σε νέες περιπέτειες (νουβέλα), Δωδώνη 1974 Στοιχεία ταυτότητος (διηγήματα), Δωδώνη 1977 Η συνέχεια επί της οθόνης (κείμενα για τον κινηματογράφο), Ύψιλον 1984 Ο πληθυντικός μονόλογος (διηγήματα), Ύψιλον 1985 Διεστραμμένες ιστορίες (μικρά πεζά), Ύψιλον 1988 Μουσική (μικρά πεζά), Ύψιλον 1995 Ψευδομαρτυρίες (δοκίμια), Ύψιλον 1998 Τεχνητές αναπνοές (διηγήματα), Κρατικό Βραβείο Διηγήματος 2004 Πόλις 2003 Ο καθρέφτης του τυφλού (διηγήματα), Πόλις 2005 Μικρή περιοχή (δοκίμια), Πόλις 2007 Κωμωδία (νουβέλα), Πόλις (νουβέλα), Πατάκης

3 ΑΧΙΛΛΕΑΣ κυριακιδησ Μουσική και άλλα πεζά ( ) 5

4 Α χιλλέας Κ υριακίδης «Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθε σίας (Ν. 2121/1993 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) και τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται απολύτως η άνευ γραπτής άδειας του εκδότη κατά οποιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και εν γένει αναπαραγωγή, εκμίσθωση ή δανεισμός, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου». Εκδόσεις Πατάκη Σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία Πεζογραφία 351 Aχιλλέας Κυριακίδης, Μουσική και άλλα πεζά ( ) Υπεύθυνος εκδοτικού τμήματος:κώστας Γιαννόπουλος Σελιδοποίηση: Παναγιώτης Βογιατζάκης Φιλμ, μοντάζ: Μαρία Ποινιού-Ρένεση Copyright Σ. Πατάκης Α.Ε.Ε.Δ.Ε. (Εκδόσεις Πατάκη) και Αχιλλέας Κυριακίδης, Αθήνα, 2014 Πρώτη έκδοση από τις Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, Δεκέμβριος 2014 ΚΕΤ 9433 ΚΕΠ 1020/14 ISBN ΠΑΝΑΓΗ ΤΣΑΛΔΑΡΗ (ΠΡΩΗΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ) 38, ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: , , , ΦΑΞ: ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ: ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 16, ΑΘΗΝΑ, ΤΗΛ.: ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑ: ΚΟΡΥΤΣΑΣ (ΤΕΡΜΑ ΠΟΝΤΟΥ - ΠΕΡΙΟΧΗ Β ΚΤΕΟ), ΚΑΛΟΧΩΡΙ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, ΤΗΛ.: , , ΦΑΞ: Web site: info@patakis.gr, sales@patakis.gr 6

5 Στη μνήμη του Βαγγέλη Λάζου Στον Θανάση Χαρμάνη 7

6 Περιεχόμενα Μουσική (1995) Credo15 Μουσική δωματίου 17 Rondo imperiale 19 Θέμα και δύο παραλλαγές 22 Erratum ή: Για να συντομεύουμε την ιστορία της μουσικής 23 Κρύο πιάτο αλά Ροσίνι 26 Arabesque 29 Προσόμοιον 31 Knockin Οn Heaven s Door 35 Σαν μουσική για αεροδρόμια και πολυτελή ασανσέρ 37 Δημοτικό τραγούδι 40 Da capo 43 Jazz 45 Μοτέτα για φυλακισμένους 49 Cadenza 57 Ιδού ο νυμφίος έρχεται 59 Η τέχνη της φούγκας 61 Ad libitum (altris) 63 Το τελευταίο Σάββατο του κυρίου Μάιλς 65 Ρεπερτόριο για ερασιτέχνες 68 Η ιστορία ενός οργάνου (Μεταγραφή αρμοδίου λήμματος) 72 Πολύ αργά, σχεδόν ράθυμα 74 Disperato ma non troppo 76 Μουσικό θέμα για Road Movie 78 Pasticcio 80 Die Schöpfung 85 Minimal 87 Μουσική για θρίλερ ή: Η ιλιγγιώδης ραψωδία 91 Κοσμική παραλλαγή για φλάουτο και άρπα 99 Πρώτες δημοσιεύσεις 100 Διεστραμμένες ιστορίες (1988)

7 Α χιλλέας Κ υριακίδης O πληθυντικός μονόλογος (1985) Το διήγημα που δεν γράφτηκε ποτέ 149 Αλκμήνη ή: Η αυτόχειρος επιστολή 164 Η τοιχογραφία του Αρτέμη 179 Η θαυμάσια εκδοχή 194 Ο πληθυντικός μονόλογος 208 Από τη συλλογή Στοιχεία ταυτότητος (1977) Δυϊκός αριθμός 225 Χρονο-γραφία 247 Η φωτογραφία 260 Η Ιωάννα 247 Η παραβολή του νεκρού 285 Από τη συλλογή Διαφάνεια (1973) Κοντσέρτο για φωνή και ακροατήριο με κατανόηση 303 Ρουά ματ 314 Νεκροταφείο ελεφάντων 327 Επί τα όρη 344 Διαφάνεια 360 Επίμετρο Πρώτες Εκδόσεις

8 Μουσική (1995) 11

9 All art constantly aspires to the condition of music. Walter Pater 13

10 Credo Κ ι έτσι αφού συναρμολόγησε μες στο μυαλό του τις μέρες και τις νύχτες που περάσαν από πάνω του, τις βροχές που ράβδωσαν αμέτρητες φορές το παραθυράκι του κελιού του, τον ήλιο που άφηνε την Αβινιόν γύρω στο απόγευμα κι ερχόταν να τα πουν για λίγο οι δυο τους, την ευλογία του Θεού που την ένιωθε πάνω στο σώμα του κάθε φορά που πονούσε, μια νύχτα του 1253, σ ένα μοναστήρι της Προβηγκίας, ο μοναχός Τερέντιος ένιωσε ότι, επιτέλους, μετά από 79 χρόνια, είχε έρθει η στιγμή να ξαναβρεί τον Κύριο, έγειρε πάνω στην πέτρινη κλίνη του για να πεθάνει, έκλεισε τα μάτια και, καθώς η αναπνοή του φύραινε, ζήτησε συγχώρεση. 15

11 Α χιλλέας Κ υριακίδης Το Φως, όπως πάντα, τον ειδοποίησε ότι θ ακολουθούσε και η Φωνή. Ανασηκώθηκε με κόπο και κοίταξε εκεί που δεν έβλεπε. Δεν μπορείς να εισέλθεις στη Βασιλεία των Ουρανών, είπε η Φωνή, γιατί δεν μπορείς να συγχωρεθείς. Και δεν μπορείς να συγχωρεθείς, γιατί δεν έχεις κάνει στη ζωή σου ούτε μία αμαρτία. Το πρώτο που σκέφτηκε ο Τερέντιος ήταν: Σίγουρα ονειρεύομαι. Το δεύτερο: Είναι δυνατόν η Φωνή να μιλάει με σοφίσματα; Το τρίτο συνοδεύτηκε από μιαν απίστευτη κόπωση: Μήπως, τελικά, ο Θεός μου είναι σοφιστής; Μήπως έτσι εξηγείται και ο κόσμος; Εντάξει, έστω και την τελευταία στιγμή, είπε η Φωνή. Και το Φως έσβησε. 16

12 Μουσική δωματίου Στον Γιάννη Σμαραγδή Ο νειρεύεται πως τον καλούν να παραστεί στην επινόηση μιας τέχνης. Θα του εξηγήσουν αργότερα. Προς το παρόν, τον οδηγούν μέσα από ατελείωτους διαδρόμους. Κάποιος τρελός ζωγραφίζει με κάρβουνο σχήματα στους τοίχους. Τον προσπερνούν. Διασχίζουν αίθουσες, δωμάτια μουσικής. Ανοίγουν πόρτες, κλείνουν. Ρωτάει ξανά, ανυπόμονος. Θα του εξηγήσουν αργότερα. Φτάνουν, επιτέλους, σ ένα μεγάλο δωμάτιο, κάτι σαν ιδιωτική πινακοθήκη. Κόσμος πολύς. Άλλοι πηγαινοέρχονται δραστήρια, άλλοι ακινητοποιούνται μ ένα νεύμα, μια προσταγή ή μια οδηγία. Πρόσθετα κινητά φώτα χαϊδεύουν τις επιφάνειες των τοίχων, αφήνοντας 17

13 Α χιλλέας Κ υριακίδης την οροφή στο φυσικό της μισοσκόταδο. Το όνειρο συνεχίζεται με τρία (ή τέσσερα;) κοριτσάκια που παίρνουν θέση στο κάτω και προς τα δεξιά μέρος του βλέμματος. Πίσω τους, μια καλόγρια εξηγεί το πλάνο σ έναν προφανώς παιδαγωγό. Πιο χαμηλά, ένας σκύλος αφήνεται στα επικίνδυνα παιχνίδια ενός παιδιού, με κυνική καρτερία. Αυτός που δίνει τα προστάγματα είναι όρθιος, αριστερά. Με το ανήσυχο βλέμμα ενός νηπιάζοντος θεού, κοιτάζει τα πάντα μέσα από έναν καθρέφτη, σαν ν ασκούνταν στη δημιουργία ενός κόσμου, πλά θοντας πρώτα το είδωλό του. «Αυτό είναι αδιανόητο» θα προλάβει να πει ο ονειρευτής, πριν του επιτρέψουν ν αποχωρήσει. Του δείχνουν μια πόρτα, στο βάθος. Την ανοίγει. Βρίσκει κάτι σκαλοπάτια. Αρχίζει να τ ανεβαίνει. Λίγο πριν αφήσει το τρίτο σκαλί για το τέταρτο, γυρίζει να ξαναδεί. Τώρα βλέπει και τον εαυτό του στον καθρέφτη, τέλεια αντεστραμμένο, σχεδόν έτοιμο ν αφήσει το τρίτο σκαλί για το τέταρτο. Κανείς δεν προλαβαίνει να του εξηγήσει το παραμικρό, γιατί ξυπνάει. Ύστερα δεν θυμάται αν ήταν στ όνειρό του ή σ εκείνο το θαμπό μεταίχμιο του ύπνου που άκουσε τη φωνή να λέει: «Ακίνητοι!», ίδια η φωνή του Βελάσκεθ. 18