«Η επίδραση της τεχνολογίας στο σύγχρονο αθλητισμό. Οι νέες τεχνολογικές μέθοδοι και τα μέσα που εφαρμόζονται βοηθούν τις αθλητικές επιδόσεις;»

Transcript

1 ΠΠΣΠΑ Αθήνα 2015 PROJECT Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ: «Η επίδραση της τεχνολογίας στο σύγχρονο αθλητισμό. Οι νέες τεχνολογικές μέθοδοι και τα μέσα που εφαρμόζονται βοηθούν τις αθλητικές επιδόσεις;» ΟΜΑΔΑ A Αλμπάνη Βάλια, Γιδαράκου Μαριλένα, Καραμήτρου Ασημίνα, Κεκερής Κωνσταντίνος, Ομορεγκέ Δανάη Καθηγητής : Δ.Μανωλάς

2 Η Σημασία του αθλητισμού για τον άνθρωπο Ο αθλητισμός είναι η συστηματική σωματική καλλιέργεια και δράση με συγκεκριμένο τρόπο, ειδική μεθοδολογία και παιδαγωγική, με σκοπό την ύψιστη σωματική απόδοση. Οι ωφέλειες του αθλητισμού στην ανθρώπινη ζωή είναι τεράστιες και καλό θα ήταν να κατανοηθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Στη ζωή του σημερινού ανθρώπου της πόλης και της ρουτίνας κυριαρχούν τα συναισθήματα του άγχους, της μονοτονίας και της μοναξιάς. Το καθημερινό στρες και η γενικότερη κατάσταση της χώρας έχουν οδηγήσει μεγάλο μέρος των συνανθρώπων μας στο κάπνισμα, το ποτό, το ξενύχτι και τα ναρκωτικά, θεωρώντας πως με αυτό τον τρόπο ξεπερνούν τα προβλήματα της καθημερινότητας και βελτιώνουν τη ζωή τους. Μέσα σε αυτόν τον παραλογισμό ο αθλητισμός μπορεί να αποτελέσει μια εξαιρετικά λυτρωτική δραστηριότητα. Ωστόσο, όταν το άτομο έρχεται σε επαφή με τον αθλητισμό από μικρή ηλικία, η συμπεριφορά του καθορίζεται με συγκεκριμένο τρόπο από το ξεκίνημα της ζωής του και πολλά από τα σημερινά κοινωνικά προβλήματα είναι δυνατόν να αποφευχθούν. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από καθημερινή φυσική δραστηριότητα, καθώς με αυτό τον τρόπο αναπτύσσουν τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική τους υγεία. Εκτός από τις σωματικές ωφέλειες, όπως η καλύτερη κυκλοφορία του αίματος, η αποβολή των τοξινών και η καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου, όσο αφορά το πνευματικό επίπεδο από τις βασικές έννοιες που διδάσκεται το άτομο μέσω του αθλητισμού είναι η βούληση, η αντοχή, η υπομονή, η επιμονή, η αγωνιστικότητα, η εργατικότητα, η σιγουριά, η δύναμη και η κοινωνικότητα. Εξίσου σημαντικό, όμως, είναι και το γεγονός ότι μέσα από τον αθλητισμό το άτομο αντιλαμβάνεται και αποδέχεται τη διαφορετικότητα και καλλιεργεί την ιδέα του αλληλοσεβασμού και της ανεκτικότητας. Παρά τα μεγάλα και ανεκτίμητα οφέλη, που προσφέρει ο αθλητισμός, σύνηθες αποτελεί το φαινόμενο της εγκατάλειψής του από πολλούς. Η απαισιοδοξία, ο παραλογισμός και η αίσθηση της «κούρασης» σώματος και πνεύματος, που κυριαρχούν σε καθημερινό επίπεδο, αποσυντονίζουν και απομακρύνουν τους ανθρώπους από τον αθλητισμό. Η ανία, η οκνηρία και τα καταθληπτικά συμπτώματα

3 λειτουργούν εις βάρος της συμμετοχής των ανθρώπων στον αθλητισμό και η μόνη λύση αποτελεί η πίστη και η δύναμη των ίδιων να αλλάξουν τη ζωή τους. Σε όλη την Ελλάδα, φυσικά και σε όλους τους νομούς της Κρήτης, υπάρχουν δημοτικά γυμναστήρια, ποδηλατόδρομοι, πάρκα, κ.ά., μέρη, που μπορούν οι πολίτες να ασχοληθούν με τον αθλητισμό. Αυτή η κίνηση της πολιτείας, αποτελεί σημαντική για την πορεία της χώρας και της νέας γενιάς, θέλοντας να περάσει ένα μήνυμα αισιοδοξίας και μια υγιεινής ζωής. Δεν πρέπει να ξεχνά κανείς τα οφέλη του αθλητισμού, για να αποκτήσει μια πιο υγιεινή ζωή και φυσικά ένα καλύτερο μέλλον, αρκεί να υπάρχει θέληση, υπομονή και επιμονή, καθώς, όπως έλεγαν κι οι αρχαίοι «τά αγαθά κόποις κτωνται».

4 Εμπορευματοποίηση στον χώρο του αθλητισμόυ Η διαφήμιση ίσως αποτελεί πλέον ότι σημαντικότερο υπάρχει στον κόσμο του μάρκετινγκ. Ο ανθρώπινος νους δεν έχει όρια και μπορεί να σκεφτεί οτιδήποτε περίεργο ώστε να αποτελέσει τον καλύτερο τρόπο προώθησης ενός προιόντος. Όσο περνάνε τα χρόνια και η τεχνολογία αναπτύσσεται με τρομερούς ρυθμούς, τόσο πιο συχνά βλέπουμε περίεργες και έξυπνες διαφημίσεις στον χώρο του αθλητισμού.από τον Σακίλ Ονίλ να διαφημίζει χάμπουρκερ, τους Ιάπωνες σαμουράι να κερδίζουν τους ερασιτέχνες σταρ του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, τους Νοτιοαφρικάνους να αποτελούν ένα κινητό γήπεδο, μέχρι τους ποδοσφαιριστές της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να παίζουν μπάλα εν ώρα πτήσης της Turkish Airlines! Στην ερασιτεχνική αθλητική δραστηριότητα δεν συναντούμε το σπόνσορσιπ και τη διαφήμιση,τοσο συχνα οσο στην επαγγελματική αλλά οι μεγάλες βιομηχανίες αθλητικών ειδών σε αυτό το κοινό στοχεύουν. Ο αθλητισμός άρχισε να έχει οικονομικό ενδιαφέρον μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου, όταν η ΔΟΕ ανακάλυψε ότι ήταν ορατός ο κίνδυνος χρεοκοπίας των Αγώνων. Απο εκει και περα τα πραγαματα πηραν το δρομο τους Εκατομμύρια θεατές συντόνιζαν τους τηλεοπτικούς τους δέκτες στη μετάδοση αθλητικών προγραμμάτων από τις αρχές της δεκαετίας του '70 και μετά, όταν άρχισε να διαδίδεται η χρήση της τηλεόρασης. Οι μεγάλες επιχειρήσεις των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, ιδιαίτερα οι τηλεοπτικές επιχειρήσεις, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διάδοση και τη δημοφιλία των αθλητικών γεγονότων, όπως επίσης και στην εμπορική τους εκμετάλλευση.. Με το πέρασμα βέβαια των χρόνων και την ανάπτυξη της τηλεόρασης και της βιομηχανίας παραγωγής τηλεοπτικών προγραμμάτων, η διαφήμιση φάνηκε να χάνει τη δύναμη και τη διεισδυτικότητά της. Ο διαρκώς αυξανόμενος αριθμός διαφορετικών τηλεοπτικών προγραμμάτων επέτρεψε στους τηλεθεατές να αλλάζουν κανάλι κατά τη διάρκεια προβολής των διαφημίσεων ή να ασχολούνται με άλλες παράλληλες δραστηριότητες την ώρα εκπομπής των διαφημίσεων, π.χ. δουλειές του νοικοκυριού.παρ'ολα αυτα οι διαφημησεις γενικα αλλά και συγκεκριμένα στον

5 αθλητισμό παραμένουν ενα ευχάριστο θέαμα για τους άμεσα ενδιαφερόμενους και αμα η διαφήμηση ειναι πολύ καλή και για οποιονδήποτε άλλο! Παρακάτω ακολουθούν οι τρεις καλυτερες διαφημήσεις στον αθλητικό χωρο τα τελευταία χρόνια(με ενα μικρό σχολιασμό) Ενα ευχάριστο διαφημιστικό σποτ της Turkish Airlines που θέλοντας να διαφημίσει τις ανέσεις των πτήσεων της, δίνει το δικαίωμα στην αποστολή της ομάδας του Μάντσεστερ, να παίξει μπάλα στον αέρα. Μια αεροσυνοδός ανοίγει ένα ντουλάπι και μια μπάλα πέφτει στα χέρια του Φαν Ντερ Σάαρ. Από εκεί και πέρα ξεκίνησαν οι πάσες μεταξύ των παικτών, με τον Πολ Σκόουλς να ενοχλείται πολλάκις καθώς δεν μπορεί να διαβάσει την εφημερίδα του. Μετά από αρκετή ώρα, η μπάλα καταλήγει στον Γουέιν Ρούνεϊ, ο οποίος πιάνει ένα δυνατό σουτ με την μια με στόχο τον θρύλο του αγγλικού ποδοσφαίρου, Σερ Μπόμπι Τσάρλτον! Λίγο πριν η μπάλα τον χτυπήσει, ο Έντιν Φαν Ντερ Σάαρ, αποδεικνύει γιατί αποτελεί ένας από τους μεγαλύτερους τερματοφύλακες παγκοσμίως και με το χέρι του αποκρούει το σουτ. Αν και έχουν περάσει 11 χρόνια, αποτελεί ακόμα την καλύτερη αθλητική διαφήμιση που έχει βγει! Πανέξυπνη η ιδέα της Nike, με αστέρια της εποχής, όπως οι Έντγκαρ Ντάβιντς, Όλιβερ Μπίρχοφ, Λουίς Φίγκο, Φραντσέσκο Τότι, Λιλιάμ Τουράμ και Χιντετόσι Νακάτα, να αποτελούν μέλη οργάνωσης που έχει αναλάβει αποστολή να εισβάλουν σε ένα μουσείο και να αποδράσουν με μια ποδοσφαιρική μπάλα, με τα μέτρα φύλαξης να είναι ύψιστης ασφαλείας, καθώς φρουροί είναι κάποιοι ρομπότνίντζα! Μια τρύχα από τα μαλλιά του Ντάβιντς θα ενεργοποιήσει τον συναγερμό από τις ακτίνες λέιζερ και τότε το ανθρωποκυνηγητό ξεκινάει. Οι παίκτες, αλάζοντας πάσες, καταφέρνουν να ξεφύγουν μέσω του ελικοπτέρου που τους περιμένει, την ώρα που το μουσείο θα τιναχθεί στον αέρα από την εξόντωση του αρχηγού ρομπότ-νίντζα! Όλα τα λεφτά στην διαφήμιση είναι η εντυπωσιακή ντρίπλα του Ντάβιντς, την ώρα που ένας ρομπότ-νίντζα έκανε τάκλιν! Το μήνυμα που περνάει η διαφήμιση της Nike είναι ότι με θέληση και προσπάθεια μπορείς να καταφέρεις τα πάντα. Τα στιγμιότυπα δείχνουν τον Σον Μέριμαν, αθλητή

6 του Ράγκμπι, να ξεκινάει μια κούρσα και κατά την διάρκειά της να προσπερνάει όποιον αντίπαλο βρει μπροστά του, είτε με την ταχύτητά τους είτε με την δύναμη του, και στο τέλος αυτό το θαύμα της φύσης που ονομάζεται Μέριμαν να φτάνει στον στόχο του, κάμπτοντας την αντίσταση 5 αντιπάλων του! Τεχνολογία και αθλητισμός Η τεχνολογία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο όσον αφορά τον αθλητισμό. Ο σύγχρονος αθλητισμός δημιουργήθηκε μετά το τέλος των αρχαίων Ολυμπιακών αγώνων και αναπτύχθηκε πλάι στην τεχνολογία. Η βελτίωση των οργάνων βοήθησε στη βελτίωση του θεάματος αλλά και των επιδόσεων. Ένα μεγάλο φάσμα αλλαγών διαπιστώνουμε σήμερα: Ηλεκτρονικά όργανα γυμναστικής Εργομετρικά κέντρα Ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων Συστήματα διαχείρισης εισιτηρίων Ιστοσελίδες στο διαδίκτυο Εργαστήρια όπως το ΜΙΤ αναλαμβάνουν έρευνες για υλικά αλλά και βελτιώσεις στην απόδοση στον αθλητισμό. Η εξέλιξη των επιδόσεων στα διάφορα αγωνίσματα, η προοδευτική βελτίωση των ρεκόρ, είναι αποτέλεσμα πολλαπλών παραγόντων όπως η εφαρμογή νέων προπονητικών μεθόδων και τεχνικών, η βελτίωση της τεχνικής κάθε αγωνίσματος και η βοήθεια της ιατρικής επιστήμης, με θεμιτό και αθέμιτο τρόπο. Μερίδιο, ωστόσο, στην επίτευξη καλύτερων επιδόσεων διεκδικεί και η πρόοδος στον τομέα της αθλητικής τεχνολογίας. Αναφερόμαστε σε εξελίξεις που εκτείνονται από την κατασκευή των αθλητικών σταδίων έως τα ειδικά όργανα ή αντικείμενα που απαιτούνται για τη διεξαγωγή των αγωνισμάτων, αλλά και τα

7 παπούτσια ή την ενδυμασία των αθλητών. Γενικά, θα λέγαμε ότι η αθλητική τεχνολογία ευνόησε τις επιδόσεις των αθλητών, που σε ορισμένα αθλήματα μάλιστα υπήρξαν εντυπωσιακές. Στα αθλήματα που χρησιμοποιείται μπάλα, όπως το τένις, το ποδόσφαιρο και η καλαθοσφαίριση, ιδιαίτερη σημασία δίνεται στον τρόπο ανταπόκρισης της μπάλας στο κάθε χτύπημα και οι βελτιώσεις αφορούν κυρίως τα υλικά κατασκευής της μπάλας, τα παπούτσια, τις ρακέτες κτλ. Εξειδικευμένα επιστημονικά εργαστήρια, όπως το Εργαστήριο Αθλητισμού ΜΙΤ, αναλαμβάνουν έρευνες προς την κατεύθυνση αυτή. Οι καινοτομίες στα παπούτσια και στα Εικόνα 1: Μια δημιουργική απεικόνιση των αθλητικών δραστηριοτήτων ρούχα των αθλητών, ένας τομέας στον οποίο επικεντρώνονταν κατά κύριο λόγο οι έρευνες των εταιρειών αθλητικών ειδών, ιδίως τις τελευταίες δεκαετίες, φαίνεται ότι δεν επέφεραν αποτελέσματα το ίδιο εντυπωσιακά με τις αλλαγές που προκάλεσαν στην εμφάνιση των αγωνιζομένων. Έτσι, η υιοθέτησή τους από τους αθλητές, ιδίως κατά τους σημαντικούς διεθνείς αγώνες, συνδέεται περισσότερο με τη διαμόρφωση τάσεων στην "αθλητική μόδα" και λειτουργεί ως διαφήμιση με τελικούς αποδέκτες το παγκόσμιο αθλητικό κοινό. Παρακάτω θα δούμε ορισμένα παραδείγματα αλλαγών σε αθλητικά μέσα που συνετέλεσαν στην εξέλιξη των αθλημάτων.

8 ΣΤΙΒΟΣ ΕΞΕΛΙΞΗ ΑΚΟΝΤΙΟΥ Στις 20 Ιουλίου 1984 ο Ανατολικογερμανός, Ούβε Χον εξαπέλυσε το ακόντιο στην απίστευτη απόσταση των 104,80μ. Κανείς, έως τότε,δεν είχε περάσει τα 100μ. και κανείς δεν τα πέρασε ξανά Το 1985 η Διεθνής Ομοσπονδία (ΙΑΑΦ) αποφάσισε ν' αλλάξει τ' ακόντια των ανδρών. Το βάρος παρέμεινε το ίδιο (800 γραμμάρια), αλλά το κέντρο βάρους μετατοπίστηκε προς τη μύτη, με συνέπεια τ' όργανο να πέφτει πιο γρήγορα. Ταυτόχρονα, το σημάδι που αφήνει στο έδαφος είναι πιο ευδιάκριτο και μειώθηκαν κατά πολύ οι διαφωνίες, σχετικά με το αν έπεσε με την «κοιλιά» ή με τη μύτη. Το νέο όργανο χρησιμοποιείται επισήμως από το 1986.Τα πρώτα χρόνια οι επιδόσεις υστερούσαν πολύ από αυτές του παλαιού. Τα 90μ. ξεπεράστηκαν εγκύρως (είχαν σημειωθεί επιδόσεις πάνω από τα 90μ. με καλύτερη τα 96,96 του Φιλανδού, Σέπο Ρέτι στις 2 Ιουνίου 1991, αλλά με αντικανονικό όργανο) μόλις το 1992, με 91,46μ. από τον Βρετανό, Στιβ Μπάκλι. ΤΕΝΝΙΣ - ΕΞΕΛΙΞΗ ΡΑΚΕΤΑΣ Από τον 11ο αιώνα, όσοι έπαιζαν κάτι σαν τένις, κτυπούσαν το μπαλάκι με το χέρι. Το 1505 εμφανίστηκαν οι πρώτες ξύλινες ρακέτες, που ζύγιζαν 400 γραμμάρια και είχαν μήκος 66 εκατοστά. Η κεφαλή τους είχε κυκλικό ή τετράγωνο σχήμα. Απ' το 1874 έως και τα τέλη της δεκαετίας του 1970, οι ξύλινες ρακέτες είχαν πάνω-κάτω το ίδιο σχήμα, μικρό κεφάλι και ορισμένες βελτιώσεις στην πάροδο των χρόνων. Στα τέλη της δεκαετίας του '60, χρησιμοποιήθηκε ένα κράμα αλουμινίου με άνθρακα και χάλυβα. Με τέτοιες ρακέτες, ο Κόνορς κυριάρχησε το 1982 στο Γουίμπλετον. Εν συνεχεία, δοκιμάστηκε ένα μείγμα από ίνες άνθρακα και πλαστική ρητίνη, που

9 ονομάστηκε γραφίτης. Προσοχή, δεν πρόκειται για τον γραφίτη που μπορείτε να βρείτε σ' ένα μολύβι. Απ' τις αρχές της δεκαετίας του '80, οι ξύλινες ρακέτες αποκτούσαν συλλεκτική αξία. Όσο κυλούσαν τα χρόνια, οι εταιρείες άρχισαν να προσθέτουν κι άλλα ανθεκτικά υλικά (βόριο, τιτάνιο, φάιμπερ γκλας, κέβλαρ). Πλέον, έχουν γίνει ανθεκτικότερες αλλά και ελαφρύτερες. Εικόνα 2:Σύγχρονη ρακέτα του τέννις ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΚΑΛΑΘΟΣΦΑΙΡΙΣΗ Στο ποδόσφαιρο η τεχνολογία βελτίωσε τις μπάλες, τα παπούτσια, τις φανέλες,τους χλοοτάπητες. Φανέλες με ειδικές ραφές που καταργούν την τριβή, υφάσματα που περιορίζουν την εφίδρωση. Παπούτσια πανάλαφρα, με ανθρακούχα ενισχυτικά ελάσματα και χρώματα υψηλής αντίθεσης που βοηθούν τους παίχτες να εντοπίζουν πιο γρήγορα τους συμπαίχτες τους. Γήπεδα με πλαστικό χλοοτάπητα για χώρες με δύσκολες καιρικές συνθήκες Ενδοεπικοινωνία μεταξύ διαιτητών αλλά και τα συστήματα Hawkeye και Goalreaf Εικόνα 3: Ρακέτα τένις της δεκαετίας του 1980

10 ΚΑΛΑΘΟΣΦΑΙΡΙΣΗ Στο μπάσκετ από το Καναδός Τζιμ Νέισμιθ, τον νεαρός γυμναστής του Κολεγίου Σπρίνκγφιλντ της Μασαχουσέτης ο οποίος καθόταν προβληματισμένος στο γραφείο του. Σκεφτόταν πώς θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα παιχνίδι για να παίζουν οι μαθητές του σε κλειστό χώρο και ταυτόχρονα να είναι ενδιαφέρον και θεαματικό.έτσι γεννήθηκε το μπάσκετ. Από τότε ως σήμερα οι αλλαγές είναι αρκετές. ΜΠΑΛΑ ΤΟΥ ΜΠΑΣΚΕΤ ΜΕ ΕΚΤΗ ΑΙΣΘΗΣΗ Το πρώτο και πιο προηγμένο τεχνολογικά αθλητικό προϊόν, ικανό να μετρά τις ικανότητες των παικτών σε πραγματικό χρόνο. Πρόκειται δηλαδή για μια μπάλα του μπάσκετ εξοπλισμένη με υπερευαίσθητους αισθητήρες οι οποίοι καταγράφουν διαρκώς τις αθλητικές επιδόσεις των χρηστών της Ανατομία μπάλας μπάσκετ 1]Σαμπρέλες [2] Εσωτερική Επίστρωση [3] Ειδικό Υπόστρωμα [4] Εξωτερική Επίστρωση [5] Κανάλια Εικόνα 4: Τα μέρη της μπάλας του μπάσκετ

11 ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΠΑΠΟΥΤΣΙ Εικόνα 5: Το πρώτο παπούτσι του μπάσκετ από την Converse All star ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ Η μεγάλη άνθιση του ποδοσφαίρου στην Αγγλία, στα τέλη του 19ου αιώνα, φέρνει και τα πρώτα υποδήματα κατάλληλα για ποδόσφαιρο. Αυτά ήταν λιγότερο βολικά, αλλά περισσότερο προστατευτικά, αφού κάλυπταν τα δάχτυλα με ελάσματα χάλυβα. Επίσης, τα παπούτσια αυτά είχαν μακριά κορδόνια και μεταλλικά καρφιά. Το μέσο βάρος υπολογίζεται στα 500 γραμμάρια, ενώ όταν ήταν βρεγμένα ζύγιζαν περίπου 1 κιλό! Σήμερα αντίθετα το ποδοσφαιρικό παπούτσι είναι πανάλαφρο και κατασκευασμένο από ανώτερα υλικά Εικόνα 6: Παπούτσια ποδοσφαίρου του 19ου αιώνα

12 TEXΝΟΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΑΓΩΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΓΡΑΜΜΗΣ Σύστημα Hawk Eye Το σύστημα «Hawk-Eye», το οποίο χρησιμοποιείται στο τένις και το κρίκετ, ή όχι τη γραμμή βασίζεται στην οπτική αναγνώριση με κάμερες. Ανιχνεύει με πολλαπλές κάμερες τη γραμμή της εστίας για να αξιολογηθεί αν η μπάλα πέρασε. Τώρα εφαρμόζεται και στο ποδόσφαιρο. Σύστημα GoalRef Το σύστημα «GoalRef» χρησιμοποιεί ένα μαγνητικό πεδίο με μία ειδική μπάλα, προκειμένου να αναγνωρίσει αν έχει σημειωθεί γκολ ή όχι. Το ειδικό ρολόι του διαιτητή αναγράφει το αν υπήρξε γκολ. Το Photo Finish Ψηφιακή τεχνολογία με φωτογραφικές κάμερες υψηλής ευκρίνειας. Συνδυάζεται με την τεχνολογία των υπολογιστών laptop και μια ψηφιακή φωτογραφική μηχανή που παίρνει καρέ ανά δευτερόλεπτο. Το σύστημα ενεργοποιείται με το όπλο του αφέτη. Κάθε συμβάν καταγράφεται και αποθηκεύεται στο δίσκο, καθιστώντας δυνατή την επανεξέταση του τερματισμού του αγώνα σε περίπτωση κάποιας ένστασης ή προσφυγής των αθλητών. ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ Όταν μιλάμε για μηχανοκίνητο αθλητισμό εννοούμε τις εξής κατηγορίες: 1. ΑΓΩΝΕΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ. (WRC - FORMULA 1) NASCAR MOTO GP KART 2. AΓΩΝΕΣ ΔΙΤΡΟΧΩΝ MOTOCROSS WSBK WSS

13 3. AΓΩΝΕΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ ΑΚΡΟΒΑΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ ΑΓΩΝΕΣ ΘΑΛΛΑΣΗΣ : ΤΑΧΥΠΛΟΑ - ΦΟΥΣΚΩΤΑ ΣΚΑΦ ΦΟΡΜΟΥΛΑ 1 Η Φόρμουλα 1 (Formula 1 ή και F1) είναι πρωτάθλημα αγώνων αυτοκινήτου. To Formula1 αναφέρεται σε ένα σύνολο κανονισμών που πρέπει απαρεγκλίτως να τηρούνται από τις ομάδες και τα αυτοκίνητα που λαμβάνουν μέρος σε κάθε αγώνα. Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΑΜΕΑ ΤΕΧΝΗΤΑ ΜΕΛΗ ΑΘΛΗΤΩΝ ΑΜΕΑ Η τεχνολογία βελτίωσε τόσο τις επιδώσεις όσο και τη δυνατότητα προσέγγισης μιας φυσιολογικής ζωής. Συνάνθρωποί μας που η έλλειψη αρτιμέλειας τους οδηγεί σε απόκλιση από τον κοινωνικό ιστό αντιμετωπίζονται ως ίσοι. Τεχνητά μέλη αλλά και ειδικά αμαξίδια έδωσαν εντυπωσιακή βελτίωση στην ποιότητα ζωής και αθλητικών επιδόσεων των αθλητών ΑΜΕΑ Ο αθλητισμός ΑΜΕΑ είναι δείγμα πολιτισμού Εικόνα 7: Αγώνες φόρμουλα 1

14 ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΤΕΧΝΗΤΑ ΜΕΛΗ Τα πρώτα τεχνητά μέλη τα βρίσκουμε στην αρχαία Αίγυπτο. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι είχαν προσθετικά δάχτυλα - και ακόμα και σήμερα είναι λειτουργικά, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ. Εικόνα 8: Τα πρώτα τεχνητά μέλη ΤΑ ΣΥΓΧΡΟΝΑ ΤΕΧΝΗΤΑ ΜΕΛΗ Σήμερα, συνθετικά άκρα που προβλέπουν τις κινήσεις του χρήστη και μοιάζουν αληθινά αναμένεται σύντομα να κυκλοφορήσουν στην αγορά. Οι νέες τεχνολογίες προσφέρουν μεγαλύτερη δύναμη κι ευελιξία στο χρήστη και τεχνητό δέρμα ευαίσθητο στην αφή. Οι ερευνητές ετοιμάζουν μέλη που γίνονται ένα με το σώμα, συνεργάζονται άριστα με τα οστά, τους ιστούς και το νευρικό σύστημα, κι ελέγχονται από τον εγκέφαλο. Σε λίγο καιρό, οι χρήστες πρόσθετων μελών θα είναι πιο γρήγοροι και δυνατοί απ ό,τι οι αρτιμελείς. Η αισιοδοξία των ειδικών πηγάζει από τη βελτίωση της τεχνολογίας. Χάρη σε μικρότερα και καλύτερα συστατικά στοιχεία, οι ειδικοί μπορούν να προσθέσουν περισσότερα εξαρτήματα σε ένα μέλος.

15 Εικόνα 9: Τεχνητό πόδι και χέρι

16 ΚΑΛΑΘΟΣΦΑΙΡΙΣΗ ΜΕ ΑΜΑΞΙΔΙΑ Η Καλαθοσφαίριση με αμαξίδια είναι πολύ δημοφιλές σπορ μεταξύ παιδιών και εφήβων με κινητικά προβλήματα Η καλαθοσφαίριση με αμαξίδια έχει μεγάλο ανταγωνισμό και ενδιαφέρον σε παγκόσμιο επίπεδο και είναι Παραολυμπιακό άθλημα. To Basket με αμαξίδια βασίζεται πάνω στους κανόνες του αθλήματος Basket, αλλά με εφαρμοσμένες μερικές προσαρμογές ως προς τη χρήση του αμαξιδίου και την κατηγοριοποίηση και ταξινόμηση των αναπήρων αθλητών. Παίζεται από αγόρια και κορίτσια και τα βοηθά να αναπτύξουν οπτικοκινητικό συντονισμό, γιατί το σπορ αυτό απαιτεί ευστοχία και στρατηγικές προσαρμοσμένες στον χειρισμό του αμαξιδίου και στην διαχείριση της Εικόνα 10: Καλαθοσφαίρηση με αμαξίδια μπάλας κατά την διάρκεια του παιχνιδιού. Γι αυτό και οι αθλητές, ειδικά με Εγκεφαλική Παράλυση που επιδίδονται σε αυτό, έχουν ελαφρά προσβολή και ικανοποιητική αμφοτερόπλευρη λειτουργία των Άνω.

17 ΠΠΣΠΑ PROJECT Β ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ : «Η επίδραση της τεχνολογίας στο σύγχρονο αθλητισμό. Οι νέες τεχνολογικές μέθοδοι και τα μέσα που εφαρμόζονται βοηθούν τις αθλητικές επιδόσεις;» ΟΜΑΔΑ Β Γιωργής Νέττος Κορινα Παρασκευοπούλου Δημήτρης Σκουλούδης Κωνσταντίνα Τάσσου

18 ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Γενετική Τεχνολογία - Γενικά Ως γενετική τεχνολογία ορίζουμε την τεχνολογία με την οποία μελετάμε αλλά και επεμβαίνουμε στα γονίδια και την κληρονομικότητα των οργανισμών. Οι γενετικές διαδικασίες λειτουργούν σε συνεργασία με το περιβάλλον ενός οργανισμού και επιχειρούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη και την συμπεριφορά του. Παρά το γεγονός ότι τα γονίδια περιέχουν όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για τη λειτουργία του, το περιβάλλον παίζει σημαντικό ρόλο στον προσδιορισμό του τελικού φαινοτύπου τού οργανισμού. Γενετική - Αθλητισμός Εδώ και δεκαετίες, οι επιστήμονες προσπαθούν να διερευνήσουν το λόγο για τον οποίο ορισμένα άτομα έχουν υψηλή αθλητική απόδοση και ξεχωρίζουν από τον υπόλοιπο πληθυσμό. Παρόλο που η προπόνηση μπορεί να βελτιώσει σε σημαντικό βαθμό την αθλητική απόδοση και μολονότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες επηρεάζουν τις προσαρμογές από την προπόνηση, οι μελέτες αποδεικνύουν ότι ο γενετικός παράγοντας είναι εξίσου σημαντικός. Πιο συγκεκριμένα, η αθλητική απόδοση επηρεάζεται από τα γονίδια που κληρονομήσαμε από τους γονείς μας με δύο τρόπους: α) Γενετική προδιάθεση (η επίδραση γονιδίων σε χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την απόδοση). Χαρακτηριστικό παράδειγμα προσφέρει η έρευνα που έγινε σε ένα από τα γονίδια που, αποδείχθηκε ότι, σχετίζονται με την αθλητική απόδοση, αυτό του ενζύμου της κρεατινικής κινάσης. Πρόκειται για ένα ένζυμο που συμβάλλει στην παραγωγή ενέργειας μέσω του συστήματος κρεατίνης - φωσφοκρεατίνης κατά τα πρώτα δευτερόλεπτα της άσκησης. Όσο πιο υψηλά είναι τα αρχικά ενδοκυττάρια αποθέματα φωσφοκρεατίνης, τόσο πιο μεγάλη η παραγωγή ενέργειας με τη μορφή τού ΑΤP. Έχει παρατηρηθεί ότι οι αθλητές με συγκεκριμένο γονότυπο του ενζύμου έχουν πιο υψηλά επίπεδα φωσφοκρεατίνης, ATP και καλύτερης απόδοσης. β) Προπονησιμότητα (η επίδραση κάποιων γονιδίων στις προσαρμογές από την προπόνηση). Η προπονησιμότητα αναφέρεται στην ικανότητα του οργανισμού να προσαρμόζεται ως αποτέλεσμα της προπόνησης. Δυστυχώς όμως δεν ανταποκρίνονται όλοι οι άνθρωποι με τον ίδιο τρόπο και εδώ φαίνεται να υπεισέρχεται ο ρόλος της κληρονομικότητας. Υπάρχουν, δηλαδή συγκεκριμένα γονίδια που επηρεάζουν τους δείκτες της αθλητικής απόδοσης και εξηγούν γιατί η προπόνηση μπορεί να βελτιώσει περισσότερο την απόδοση σε ορισμένους αθλητές σε σχέση με τους υπόλοιπους.

19 Γενετική Τεχνολογία - Γονιδιακή Παρέμβαση Γενετικό Ντόπινγκ Πρόκειται για τη μη θεραπευτική χρήση γονιδίων, γενετικών στοιχείων ή και κυττάρων που έχουν την ικανότητα να βελτιώνουν την απόδοση. Οι περισσότερες από τις συγκεκριμένες μεθόδους αναπτύσσονται για ιατρικούς σκοπούς, μέσω νόμιμων ερευνητικών προγραμμάτων. Δυστυχώς, όμως, σε μεγάλο βαθμό επωφελείται το κύκλωμα του πρωταθλητισμού. Σύσταση και Αποτελεσματικότητα Γενετικού Ντόπινγκ Το γενετικό ντόπινγκ επιδιώκει να ενεργοποιήσει ή να αναστείλει αντίστοιχα ορμόνες και άλλους βιολογικούς παράγοντες που εκκρίνονται έτσι κι αλλιώς από τον ανθρώπινο οργανισμό. Χρησιμοποιεί τεχνικές της γονιδιακής θεραπείας. Είτε με απευθείας ένεση DNA στον ιστό που μας ενδιαφέρει, είτε με προσθήκη γενετικώς τροποποιημένων κυττάρων είτε με λιποσώματα (μικρά σφαιρίδια μάζας που έχουν στο εσωτερικό τους το γενετικό υλικό), είτε ακόμα και με «δούρειους ίππους», δηλαδή ιούς οι οποίοι μεταφέρουν τα γονίδια σε συγκεκριμένους ιστούς. Ωστόσο, το γονιδιακό ντόπινγκ είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο, καθώς έχει καταγραφεί κίνδυνος για καρδιακές παθήσεις. Αδυναμία Ανίχνευσης Γενετικού Ντόπινγκ Υπάρχει αδυναμία ανίχνευσης του γενετικού ντόπινγκ. Γενετικώς, τα κέντρα ελέγχου αναβολικών είναι στη εποχή του χαλκού. Την ίδια ώρα, όποιος διαθέτει την τεχνολογία μπορεί να δημιουργήσει πιο εύκολα σκευάσματα απ' ό, τι με τα στεροειδή, που ήθελαν πολύ προχωρημένες γνώσεις. Μορφολογικά Χαρακτηριστικά / Σωματότυπος Tα µορφολογικά χαρακτηριστικά των αθλητών είναι καθοριστικά για την επιτυχή αθλητική σταδιοδροµία υψηλού επιπέδου. Η υψηλή επίδοση απαιτεί συγκεκριµένα φυσιολογικά, ψυχολογικά και κινησιολογικά γνωρίσµατα τα οποία είναι καλλιεργήσιµα µε την προπόνηση. Ερώτημα, ωστόσο, τίθεται για το αν επηρεάζει ο σωματότυπος τις αθλητικές επιδόσεις; Και αν ναι, με ποιο τρόπο; Ως σωματότυπος ορίζεται ο συνδυασμός τής μυϊκής μάζας, της δομής τού σκελετού και της πυκνότητας, χαρακτηριστικά που χαρακτηριζόνται ως γονιδιακά. Επιπλέον, υπάρχουν 3 είδη σωματοτύπων, η μίξη των οποίων φέρνει στην επιφάνεια όλα τα είδη σωματοτύπων που παρουσιάζουν οι άνθρωποι, ο ενδομορφικός, ο μεσομορφικός και ο εκτομορφικός. Ενδομορφικός τύπος : χαρακτηρίζεται από οβάλ και «μαλακό», λιπαρό σωματότυπο. Ο τύπος αυτός δεν αγαπά την προπόνηση, διότι κάθε φορά που προσπαθεί αποτυγχάνει και απογοητεύεται. Είναι δύσκολο να χάσει το περιττό του βάρος και συνήθως δύσκολα αναπτύσσει μυϊκό όγκο και φυσικά αγωνιστικές επιδόσεις. Όπως και σε κάθε κανόνα, υπάρχουν και εξαιρέσεις. Μεσομορφικός τύπος: ξεχωρίζει για την εκ γενετής όμορφη και μυώδη μορφή σώματος. Χονδρά κόκαλα με εμφανέστατους, ογκώδεις μυς, σε δυναμική κατάσταση, καμιά φορά χωρίς πολύ προπόνηση και άριστες κατά κανόνα αθλητικές επιδόσεις από μικρή ηλικία. Ο αθλητής αυτός χαρακτηρίζεται εκ γενετής χαρισματικός. Διακρίνεται συνήθως σε δυναμικά αγωνίσματα, όπως αυτά της άρσης βαρών και της πάλης. Εκτομορφικός τύπος : έχει αδύνατο σωματότυπο, μακριά και ελαφριά κόκαλα, ελάχιστο λίπος, λιγνούς και μακρύς μυς, με μειωμένη δυνατότητα ανάπτυξης μυϊκού όγκου, όμως τις περισσότερες φορές με εξαιρετικές αθλητικές επιδόσεις κυρίως στις αερόβιες σωματικές ασκήσεις. Αθλητική Τεχνολογία

20 Χωρίς την προοδευτική ανάπτυξη της τεχνολογίας δεν θα υπήρχαν πολλά μέσα που χρησιμοποιούνται σήμερα στους αθλητικούς αγώνες. Αυτό ισχύει για το πιο απλό πράγμα, όπως είναι τα εξιδανικευμένα πλέον παπούτσια και ρούχα των αθλητών, (ισοθερμικές στολές, ανατομικές αερόσολες) που είναι σχεδιασμένα να τους διευκολύνουν σε κάθε τους κίνηση και να τους επιτρέπουν να χρησιμοποιούν στο έπακρο τη σωματική τους δύναμη και τις σωματικές τους αντοχές, μέχρι το πιο σύνθετο, όπως είναι η επαναστατική τεχνολογία των μικροτσίπ, για την ακριβή μέτρηση των αποδόσεων και της κατάστασης της υγείας των αθλητών, οι 3D κάμερες, για την κάλυψη αγώνων, τα εξελιγμένα όργανα γυμναστικής (διάδρομοι με αισθητήρες). Επιπροσθέτως, σημαντική είναι και η παρουσία της τεχνολογίας στη διαμόρφωση του χώρου διατέλεσης των αθλημάτων, όπως στην εξέλιξη του τάπητα για διάφορα είδη αγώνων, στη δημιουργία εξελιγμένων γηπέδων, τόσο για τη διευκόλυνση των αθλητών, όσο και για την καλύτερη δυνατή επαφή των οπαδών με το άθλημα, αλλά και στην απόκτηση καλύτερων μέσων ασφαλείας. Νεα τεχνολογία Nike Η NIKE, Inc. έχει την έδρα της κοντά στο Beaverton του Oregon και είναι η κορυφαία στον κόσμο εταιρεία σχεδίασης, πώλησης και διανομής αυθεντικών αθλητικών υποδημάτων, ενδυμάτων, εξοπλισμού και αξεσουάρ για μεγάλη ποικιλία αθλημάτων και δραστηριοτήτων ενίσχυσης της φυσικής κατάστασης. Η Νike παρουσιάζει νέες τεχνολογίες τρεξίματος και την "Ενισχύοντας τις δυνατότητες της φύσης" φιλοσοφία σχεδιασμού της H NIKE προχώρησε σε 4 καινοτομίες σε ότι αφορά τα "παπούτσια τρεξίματος", έχοντας ως φιλοσοφία την ενίσχυση της δυνατότητας της φύσης. Η ΝIKE παρουσίασε 4 νέες καινοτομίες σε event στα κεντρικά της γραφεία στο Oregon (Portland - USA). Τα νέα προϊόντα έχουν σχεδιαστεί για να διευρύνουν τις δυνατότητες των αθλητών και καθοδηγήθηκαν από την "Ενισχύοντας τις δυνατότητες της Φύσης" φιλοσοφία σχεδιασμού των προϊόντων της. "Η καινοτομία δεν υφίσταται για να δημιουργείς για χάρη της καινοτομίας, είναι για να δημιουργείς κάτι καλύτερο, για να σχεδιάζεις με ένα σκοπό. Το τρέξιμο είναι στην καρδιά και την ψυχή της Νike

21 και είναι το σημείο απ' όπου γεννιούνται συνεχώς καινοτομίες οι οποίες οδηγούν την εταιρεία προς τα μπροστά", είπε ο Mark Parker, πρόεδρος & CEO της Nike. Από τις 4 καινοτομίες που παρουσίασε η εταιρεία, οι 2 πρώτες είναι σε παπούτσια και οι άλλες 2 σε εξοπλισμό: 1. Το Nike Free Flyknit είναι ο συνδυασμός δυο από των πιο σημαντικών τεχνολογιών υπόδησης, το συμπιεσμένο πάνω μέρος του Nike Flyknit και το ευέλικτο εξωτερικό της σόλας του Nike Free. Αυτά τα δυο δημιούργησαν ένα παπούτσι που προσφέρει ταυτόχρονα φυσική κίνηση και προσαρμοσμένη ενίσχυση. 2. Σχεδιασμένο να δίνει την αίσθηση πως πρόκειται για επέκταση του σώματος με το να μειώνει τις στρώσεις μεταξύ ποδιού και εδάφους, το Nike Free Hyperfeel παραδίδει μια εντυπωσιακή αίσθηση φυσικής κίνησης στο δρομέα. Η εσωτερική σόλα είναι φτιαγμένη από Lunarlon αφρό και επιτρέπει στο πόδι να έχει απευθείας επαφή με τη σόλα απορρόφησης κραδασμών Lunarlon. Το εξαιρετικά λεπτό εξωτερικό κομμάτι της στόλας χρησιμοποιεί στρατηγικά τοποθετημένα ελαστικά βοηθήματα για καλύτερο κράτημα και αίσθηση, επιτρέποντας έτσι στο πόδι να είναι πιο κοντά στο έδαφος Wearable συσκευές Τα wearables είναι απλά ότι λέει η λέξη: συσκευές που φοριούνται. Προς το παρόν κυρίως στον καρπό μας, αλλά ήδη έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνιση τους και άλλου τύπου wearables, όπως είναι τα γυαλιά και τα παπούτσια μας. Σε αυτή την κατηγορία, τοποθετούνται και μία σειρά από ψηφιακές συσκευές με δυνατότητα σύνδεσης με smartphones ώστε να μπορούν να αποκαλούνται «έξυπνες», οι οποίες προσφέρουν τη δυνατότητα καταμέτρησης κάποιου χαρακτηριστικού μας, όπως είναι για παράδειγμα η αρτηριακή πίεση ή το βάρος μας. Η χρήση τους

22 Οι συσκευές που άνοιξαν το δρόμο για τα wearables είναι τα αποκαλούμενα smartbands. Ήτοι, «έξυπνα» και ψηφιακά βραχιόλια, τα οποία, κατά κύριο λόγο, χρησιμοποιούνται, για την παρακολούθηση της βιομετρικής δραστηριότητας του ανθρώπου που τα φορά. Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι χρήστες τους μπορούν να καταγράψουν την αθλητική δραστηριότητα τους, όπως επίσης τη διάρκεια και την ποιότητα του ύπνου τους. Τα στοιχεία "μεταφέρονται" και προβάλλονται στο smartphone του χρήστη όπου έχει εγκατασταθεί μία ειδική εφαρμογή (app). Στην εφαρμογή προβάλλονται διάφορα δεδομένα και ανάλογα με τον κατασκευαστή, υπάρχουν ακόμη πληροφορίες, συμβουλές και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία με στόχο να βελτιώσουν την κατάσταση της υγείας τουχρήστη του smartband. Επειδή γενικώς παρακολουθούν τις δραστηριότητες του χρήστη, τα smartbands αποκαλούνται και activity trackers. Τεχνολογία υπόδησης: Nike Flyknit Το νέο Nike Flyknit Lunar1+ αποτελεί την πιο προηγμένη λύση της Nike για τρέξιμο. Η τεχνολογία Nike Flyknit υπάρχει περίπου ένα χρόνο με την Nike να βελτιώνει τα παπούτσια και πλέον να προσφέρει καλή υποστήριξη σε δρομείς αλλά και όσους χρειάζονται περισσότερο cushioning. Η ιδέα της τεχνολογίας Nike Flyknit ακολουθεί το trend των τελευταίων ετών, με το αθλητικό παπούτσι να χρησιμοποιεί εξωτικά υλικά και προηγμένες τεχνολογίας για να γίνει ελαφρύτερο και να ταιριάζει όσο το δυνατόν καλύτερα στο πόδι. Όσοι τρέχουν γνωρίζουν πόσο σημαντικές είναι αυτές οι λεπτομέρειες. Το ίδιο καλά το ξέρουν όσοι περπατάνε πολύ και έχουν μια μέρα γεμάτη δραστηριότητες και εξωτερικές δουλειές. Το Nike Flyknit επιτρέπει στην Nike να κατασκευάσει το παπούτσι με όσο το δυνατόν λιγότερα υλικά, χρησιμοποιώντας μόνο ένα συνεχές νήμα που δένει με τέτοιο τρόπο ώστε σε μοντέλα όπως το Lunar1+ να περιέχει ακόμα και το λογότυπο της Nike στην πλέξη του παπουτσιού. Η καινοτομία του Nike Flyknit Lunar1+ είναι ότι εκτός από ελαφρύ, είναι εύκαμπτο και ταιριάζει τέλεια στο πόδι. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει η Nike λέγοντας ότι είναι σαν να φοράς κάλτσα. Εκτός όμως από την εξαιρετική εφαρμογή το Nike Flyknit Lunar1+ προσφέρει και υποστήριξη με την χρήση του ειδικού αφρού Lunarlon στην σόλα. Εκεί βρίσκεται και το μυστικό για τον συνδυασμό χαμηλού βάρους και καλού cushioning. Aeroloft

23 Η τεχνολογία Aeroloft της NIKE έκανε το ντεμπούτο της στο εξαιρετικά λεπτό γιλέκο Aeroloft 800, σχεδιασμένο να κρατάει τους δρομείς ζεστούς και άνετους σε κρύες συνθήκες. Η επένδυση για το κρύο έχει συνδυαστεί με λεπτομερείς δυνατότητες αερισμού ώστε να επιτρέπει στη ζέστη να δραπετεύει από το σώμα και οι αθλητές να παραμένουν στεγνοί Η Aeroloft δοκιμάστηκε εκτενώς σε ένα ειδικά σχεδιασμένο μανεκέν εφίδρωσης, στο NSRL, και από την ελίτ δρομέων σε αντίξοες συνθήκες στη Νέα Ζηλανδία και την Ιαπωνία. Οι επιστήμονες ανέλυσαν την αποτελεσματικότητα της τεχνολογίας αυτής σε όλους τους τομείς( διάτρύπιση, μέγεθος κάτω διαφραγμάτων, τύπος και ποσότητα της μόνωσης που χρησιμοποιείται).

24 DRY-FIT KNIT Το Nike Dri-FIT Knit είναι ένα εξαιρετικά απαλό, ελαφρύ ύφασμα που ενσωματώνει εμφανώς διαφορετικά σχέδια τα οποια παρέχουν ελαστικότητα και βέλτιστα οφέλη ψύξης. Μια ανοιχτή υφή στις πλευρές των ενδυμάτων βοηθα την αναπνοή σε βασικές ζώνες ιδρώτα, και η απρόσκοπτη κατασκευή εξασφαλίζει μια ομαλή προσαρμογή χωρίς απόσπαση της προσοχής. Το Nike Dri-FIT Touch είναι ένα πανάλαφρο ύφασμα με ένα μαλακό, με φυσική αίσθηση, παρέχοντας δροσια και υπο ζεστές συνθήκες. Τα ενδύματα είναι κομμενα με στοχο την προώθηση της δροσιας και το πλήρες εύρος κίνησης. Nike Dri-FIT αποτελείται από μαλλί αρνιού και πολυεστέρα για να παρέχεται ζεστασιά, διαπνοή και την κινητικότητα. Σε αντίθεση με το αγνό μαλλί,εδω οι κινήσεις διωχνουν τον ιδρώτα μακριά από το σώμα και. Η κατασκευή επίπεδης ραφής μειώνει την πιθανή ενόχληση από ερεθισμούς και εξασφαλίζει ενδύματα που δενουν αρμονικά με όλο το σώμα. Οι αρχές του αντι-ντόπινγκ Το πρώτο μεγάλο βήμα στον αγώνα κατά του ντόπινγκ έγινε το 1960, όταν το συμβούλιο της Ευρώπης, παρουσίασε μία λύση ενάντια στη χρήση ουσιών ντόπινγκ στον αθλητισμό. Φαίνεται ότι οι πρώτοι θάνατοι ήταν απαραίτητοι προκειμένου να ευαισθητοποιηθούν οι αρχές για το φαινόμενο αυτό. Η πρώτη νομοθεσία αντι-ντόπινγκ εμφανίζεται στη Γαλλία το 1963, καθώς ακολουθεί το Βέλγιο το Το 1967, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) θεσμοθέτησε τη σχετική ιατρική επιτροπή της ΔΟΕ. Έλεγχοι φαρμάκων πρωτοεμφανίστηκαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικό το 1968 και στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες της Γκρενόμπλ. Ένας κατάλογος απαγορευμένων ουσιών και μεθόδων

25 (Απαγορευμένος Κατάλογος) δημιουργήθηκε από τη ΔΟΕ, μολονότι ο τεχνικός εξοπλισμός και οι διαδικασίες ελέγχου ήταν ακόμα ανεπαρκείς. Οι εθνικές και οι διεθνείς αρχές συνέχισαν να υλοποιούν πρωτοβουλίες αντιντόπινγκ από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 έως τα τέλη της δεκαετίας του 1970 και η πλειοψηφία των Διεθνών Ομοσπονδιών εισήγαγαν διαδικασίες ελέγχου ουσιών. Ακολουθώντας τις αμφεταμίνες τη δεκαετία του 1950 και του 1960, η χρήση αναβολικών στεροειδών έγινε ευρέως διαδεδομένη εκείνη την εποχή. Αξιόπιστες μέθοδοι για τον εντοπισμό αναβολικών παραγόντων εισήχθησαν το 1974 και το Τα αναβολικά στεροειδή προστέθηκαν στον κατάλογο απαγορευμένων ουσιών της ΔΟΕ. Ως επακόλουθο αυτής της προόδου, ο αριθμός του αποκλεισμού αθλητών λόγω φαρμάκων στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και ειδικότερα σε αθλήματα δύναμης, αυξήθηκε. Ωστόσο, τα παγκόσμια ρεκόρ συνέχιζαν να βελτιώνονται ενώ οι υποψίες για Κρατικές επιχορηγήσεις ντόπινγκ σε μερικές χώρες δεν επιβεβαιωνόντουσαν μέχρι πρόσφατα. Το 1983, ο έλεγχος αντι-ντόπινγκ έκανε ένα σημαντικό βήμα μπροστά εισάγοντας νέες αναλυτικές διαδικασίες. Η εισαγωγή της αεριοχρωματογραφίας και της φασματογραφίας μάζας επέτρεψε πιο αποτελεσματικούς ελέγχους ουσιών. Το σκάνδαλο κατά τη διάρκεια των Παναμερικανικών Αγώνων στο Καράκας (1983) στο οποίο πολλοί αθλητές ήταν θετικοί σε απαγορευμένες ουσίες και πολλοί άλλοι εγκατέλειψαν τους Αγώνες χωρίς να αγωνιστούν ήταν η απόδειξη της αποτελεσματικότητας των νέων διαδικασιών ελέγχου. Τη δεκαετία του 1970, παράλληλα με τη χρήση αναβολικών στεροειδών, το ντόπινγκ αίματος γινόταν αρκετά δημοφιλές ιδιαίτερα στα αθλήματα αντοχής. Η ΔΟΕ απαγόρευσε το ντόπινγκ αίματος ως απαγορευμένη μέθοδο το Το ντόπινγκ αίματος χρησιμοποιούταν προκειμένου να αυξηθεί ο αιματοκρίτης και η συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης. Ωστόσο, οι ίδιες επιδράσεις επιτυχαίνονταν με ουσίες όπως η ερυθροποιητίνη, καινούριες εκείνη την εποχή. Για το λόγο αυτό, η Ερυθροποιητίνη απαγορεύτηκε από τη ΔΟΕ το Παρ όλα αυτά, η ερυθροποιητίνη ήταν μη ανιχνεύσιμη για μεγάλη χρονική περίοδο καθώς δεν υπήρχε καμία αξιόπιστη μέθοδος ελέγχου. Αξιόπιστη μέθοδος ανίχνευσης της ερυθροποιητίνης χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϋ το Λόγω ενός άλλου μεγάλου σκανδάλου κατά τη διάρκεια του Γύρου της Γαλλίας το 1998, η ΔΟΕ συγκάλεσε το Παγκόσμιο Συνέδριο για το Ντόπινγκ στον Αθλητισμό στη Λωζάννη, τον Φεβρουάριο του Το κύριο αποτέλεσμα του συνεδρίου αυτού ήταν η σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Αντι-Ντόπινγκ (WADA) τη 10η Νοεμβρίου Ο WADA είναι δομημένος στη βάση ίσης εκπροσώπησης στο Ολυμπιακό Κίνημα και τις Δημόσιες Αρχές. Το διοικητικό επιχειρησιακό κέντρο του WADA ήταν αρχικά στη Λωζάννη ενώ τώρα βρίσκεται στο Μόντρεαλ. Ο WADA καθορίζει ενιαία πρότυπα για τον αγώνα κατά του ντόπινγκ και συντονίζει τις προσπάθειες των αθλητικών οργανισμών και των δημόσιων αρχών. Ωστόσο, αυτές οι προσπάθειες δεν πρέπει να απευθύνονται μόνο στους υποστηρικτές της δίωξης του ντόπινγκ αλλά η πρόληψη εμφάνισης του ντόπινγκ θα πρέπει να αποτελεί τον κύριο σκοπό. Επομένως, η ενημέρωση και εκπαίδευση του κόσμου του αθλητισμού είναι τα πιο αποτελεσματικά όπλα για τον αγώνα κατά του ντόπινγκ και το παρόν πρόγραμμα της ΕΕ είναι μέρος αυτής της ελπιδοφόρας εκστρατείας. Ο Παγκόσμιος Κώδικας Αντι-Ντόπινγκ είναι το κύριο έγγραφο που παρέχει το πλαίσιο για την εναρμόνιση των πολιτικών αντι-ντόπινγκ, κανονισμών και ρυθμιστικών διατάξεων μεταξύ των αθλητικών οργανισμών και μεταξύ των δημόσιων αρχών. Εφαρμόζεται σε άμεση σύνδεση με τα τέσσερα Διεθνή Πρότυπα που στοχεύουν να φέρουν την εναρμόνιση μεταξύ των οργανισμών αντι-ντόπινγκ σε διάφορους τομείς: έλεγχο, εργαστήρια, εξαιρέσεις θεραπευτικής χρήσης (TUEs) και τον Κατάλογο Απαγορευμένων Ουσιών και Μεθόδων. Η εναρμόνιση αυτή δρα ώστε να διευθετήσει τα προβλήματα που είχαν προγενέστερα προκύψει από

26 αποσπασματικές και ασυντόνιστες προσπάθειες στον αγώνα του αντι-ντόπινγκ, όπως, μεταξύ άλλων, η έλλειψη και η απουσία των απαραίτητων πόρων για τη διεξαγωγή έρευνας και ελέγχου, η έλλειψη γνώσης για συγκεκριμένες ουσίες και διαδικασίες που έχουν χρησιμοποιηθεί και σε ποιο βαθμό και η άνιση προσέγγιση αναφορικά με τις ποινές σε αθλητές που βρέθηκαν ένοχοι για ντόπινγκ. Στις 5 Μαρτίου 2003, στο δεύτερο Παγκόσμιο Συνέδριο για το Ντόπινγκ στον Αθλητισμό, περίπου 1200 απεσταλμένοι εκπροσωπώντας 80 κυβερνήσεις, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ), η Διεθνής Παραολυμπιακή Επιτροπή (ΔΠΕ), όλα τα Ολυμπιακά αθλήματα, εθνικές Ολυμπιακές και Παραολυμπιακές Επιτροπές, αθλητές, εθνικοί οργανισμοί αντιντόπινγκ, και διεθνείς οργανισμοί ομόφωνα συμφώνησαν να υιοθετήσουν τον Κώδικα ως τη βάση για τον αγώνα κατά του ντόπινγκ στον αθλητισμό. Η συνθήκη της Κοπεγχάγης εκφράζει αποδοχή του Παγκόσμιου Κώδικα Αντι-Ντόπινγκ και τέθηκε υπό συζήτηση στο δεύτερο Παγκόσμιο Συνέδριο. Ο Κώδικας και τα Διεθνή Πρότυπα τέθηκαν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου Πολλές κυβερνήσεις δεν μπορούσαν να δεσμευτούν νομικά από ένα μη κυβερνητικό έγγραφο όπως ο Παγκόσμιος Κώδικας Αντι-Ντόπινγκ. Οι κυβερνήσεις, λοιπόν, συνέταξαν ανάλογα σε κείμενο τη Διεθνή Συμφωνία υπό την αιγίδα της UNESCO, επιτρέποντάς τους έτσι να ευθυγραμμίσουν την εσωτερική τους νομοθεσία με τον Κώδικα και επομένως να εναρμονίσουν το αθλητικό και δημόσιο δίκαιό τους στον αγώνα κατά του ντόπινγκ στον αθλητισμό. Στις 19 Οκτωβρίου 2005, η Γενική Συνέλευση της UNESCO υιοθέτησε την πρώτη Διεθνή Συμφωνία κατά του Ντόπινγκ στον Αθλητισμό. ΟΥΣΙΕΣ Αναβολικοί παράγοντες Οι αναβολικοί παράγοντες είναι χημικά συστατικά ικανά να ενισχύσουν την αναβολική διεργασία στον οργανισμό. Επηρεάζουν το μεταβολισμό των πρωτεϊνών διεγείροντας την πρωτεϊνοσύνθεση (αναβολική επίδραση) και αναστέλλοντας τη διάσπαση των πρωτεϊνών (αντικαταβολική δράση).

27 Οι δραστικές αναβολικές ουσίες που περιλαμβάνονται στον Απαγορευμένο Κατάλογο του 2008 υποδιαιρούνται στην ομάδα των αναβολικών ανδρογόνων στεροειδών και στην ομάδα των άλλων αναβολικών παραγόντων. Αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή (AAS) Η ομάδα των αναβολικών ανδρογόνων στεροειδών (AAS) περιλαμβάνει την ενδογενώς παραγόμενη τεστοστερόνη, τη διυδροτεστοστερόνη (DHT), προορμόνες τεστοστερόνης και τους μεταβολίτες τους καθώς και εξωγενή αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή, τα οποία είναι συνθετικά παράγωγα της τεστστερόνης. Η τεστοστερόνη είναι η κύρια ανδρική ορμόνη και αποτελεί ταυτόχρονα και αναβολικό και ανδρογόνο στεροειδές. Συντίθεται από χοληστερόλη στα κύτταρα Leydig των όρχεων ενώ μικρές ποσότητες τεστοστερόνης εκκρίνονται επίσης από τις ωοθήκες και τα επινεφρίδια. Η DHT είναι ένας ενεργός μεταβολίτης της τεστοστερόνης ενώ εμφανίζει και ανδρογόνο δράση σε μερικούς ιστούς. Η δεϋδροεπιανδροστερόνη (DHEA), η ανδροστενδιόνη και η ανδροστενδιόλη αποτελούν στεροειδή που σχηματίζονται στην πορεία της βιοσύνθεσης της γεννητικών ορμονών και είναι πρόδρομες ορμόνες της ενδογενούς παραγωγής της τεστοστερόνης και των οιστρογόνων. Αυτά τα πρόδρομα στεροειδή είναι ασθενή ανδρογόνα και εκκρίνονται κυρίως από τα επινεφρίδια και στα δυο φύλλα. Παρέχουν μια δεξαμενή κυκλοφορούντων στεροειδών που μπορούν να μετατραπούν σε δραστικά ανδρογόνα και οιστρογόνα στους περιφερειακούς ιστούς. Η τεστοστερόνη δεν ασκεί κάποια ιδιαίτερη επίδραση στο ανθρώπινο σώμα εάν χορηγηθεί από το στόμα ή παρεντερικά διότι η ορμόνη μεταβολίζεται ταχύτατα από το ήπαρ και θα πρέπει να τροποποιηθεί χημικά ώστε να παραχθούν κλινικά χρήσιμα παρασκευάσματα. Επιπρόσθετα, ο θεραπευτικός δείκτης της τεστοστερόνης ισούται με 1 που σημαίνει ότι υπάρχει ομοιότητα στην αναλογία μεταξύ αναβολικών και ανδρογόνων επιδράσεων. Τα συνθετικά AAS, διαμορφώνονται έτσι ώστε να επιβραδύνουν τη διαδικασία ορμονικού καταβολισμού και επίσης να διαχωρίζουν τις ανδρογόνες από τις αναβολικές επιδράσεις έτσι ώστε να διατηρείται μόνο η αναβολική δράση ενώ οι ανδρογόνες παρενέργειες να μειώνονται στο ελάχιστο. Οι κύριες τροποποιήσεις του μορίου της τεστοστερόνης είναι η αλκυλίωση στη 17α-θέση (χρήση σκευασμάτων από το στόμα) και η εστεροποίηση στη 17β-θέση (παρεντερική χρήση σκευασμάτων). Άλλοι αναβολικοί παράγοντες Η ομάδα των άλλων αναβολικών παραγόντων περιλαμβάνει διάφορες εξωγενείς ουσίες με αναβολικές παρενέργειες κλενβουτερόλη, ζιλπατερόλη, ζερανόλη, τιμπολόνη. Η κλενβουτερόλη είναι ένα δραστικό βρογχοδιασταλτικό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του άσθματος. Η ζερανόλη είναι ένα μυκητοοιστρογόνο με μη-στεροειδή δομή συντιθέμενο από μύκητες (είδος fusarium) που είναι συνήθως μολυσματικοί κόκκοι. Η τιμπολόνη είναι ένα συνθετικό στεροειδές που συνδυάζει τις ιδιότητες των οιστρογόνων, της προγεστερόνης και των ανδρογόνων. Οι εκλεκτικοί ρυθμιστές των υποδοχέων των ανδρογόνων (SARMs) αποτελούν καινούργιες μη-στεροειδείς ουσίες σε αρχικά ακόμη στάδια της κλινικής εξέλιξης. Ορμόνες και σχετικές ουσίες

28 Οι ορμόνες πραγματοποιούν την ενδοκρινή ρύθμιση των λειτουργιών του σώματος. Είναι χημικοί αγγελιοφόροι που παράγονται από τους ενδοκρινείς αδένες και/ή από ενδοκρινικά κύτταρα σε άλλα όργανα (νεφρούς, καρδία, κ.λπ.) των οποίων οι εκκρίσεις απελευθερώνονται άμεσα στο κυκλοφορικό σύστημα και μεταφέρονται στα κύτταρα στόχους όπου οι ορμόνες, αφότου δεσμευτούν με τους υποδοχείς των πρωτεϊνικών κυττάρων, ασκούν τις συγκεκριμένες επιδράσεις τους. Οι κύριοι ενδοκρινείς αδένες στο σώμα είναι η υπόφυση, ο θυρεοειδής αδένας, οι παραθυρεοειδείς αδένες, τα επινεφρίδια, το πάγκρεας, οι ωοθήκες και οι όρχεις. Ο υποθάλαμος αποτελεί βασικό τμήμα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, αλλά επίσης, παράγει και ορμόνες και θεωρείται ως νευροενδοκρινικό όργανο. Ο υποθάλαμος εμφανίζει άμεση αγγειακή σύνδεση με τον πρόσθιο λοβό της υπόφυσης. Τα υποθαλαμικά νευρικά κύτταρα εκκρίνουν μέσα σε αυτή την πυλαία κυκλοφορία διάφορες εκλυτικές και ανασταλτικές ορμόνες που ρυθμίζουν την υποφυσιακή έκκριση. Κάθε μία από τις αρχικές ορμόνες του προσθίου λοβού της υπόφυσης έχει μια υποθαλαμική εκλυτική ορμόνη, συχνά αποκαλούμενη ως εκλυτικός παράγοντας (η εκλυτική ορμόνη της γοναδοτροπίνης διεγείρει την έκκριση ταυτόχρονα και των δύο γοναδοτροπινών του προσθίου λοβού της υπόφυσης, της ωχρινοτρόπου και της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης). Οι παρακάτω ορμόνες και οι εκλυτικοί τους παράγοντες καθώς και άλλες ουσίες με παρόμοια χημική δομή ή παρόμοιες βιοϊατρικές επιπτώσεις απαγορεύονται. 1. Η ερυθροποιητίνη (EPO) είναι μια γλυκοπρωτεϊνική ορμόνη που απελευθερώνεται από τους νεφρούς (85%) και το ήπαρ (15%): η έκκριση EPO διεγείρεται από την υποξία. 2. Η ανθρώπινη αυξητική ορμόνη (hgh) είναι μια πεπτιδική ορμόνη που εκκρίνεται από τον αδένα του προσθίου λοβού της υπόφυσης. Η υποθαλαμική εκλυτική ορμόνη της αυξητικής ορμόνης (GHRH) και πιθανώς, η ghrelin διεγείρει την έκκριση hgh. Εκτός των άλλων άμεσων επιδράσεων στα κύτταρα στόχους, η hgh επίσης διεγείρει τη σύνθεση του αυξητικού παράγοντα 1 της ινσουλίνης (IGF-1) σε όλους τους ιστούς. Στους περισσότερους ιστούς ο IGF-1 ασκεί τοπικές δράσεις, αλλά από το ήπαρ εκκρίνεται μέσα στην κυκλοφορία. Ο μηχανοαυξητικός παράγοντας (MGF) προέρχεται από το γονίδιο του IGF-1 με εναλλακτική σύνδεση και εκφράζεται στους σκελετικούς μύες. 3. Οι γοναδοτροπίνες οι οποίες είναι απαγορευμένες μόνο στους άνδρες είναι η ωχρινοτρόπος ορμόνη (LH) και η ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη (hcg). Η LH είναι μια γλυκοπρωτεΐνη που εκκρίνεται από τον αδένα του πρόσθιου λοβού της υπόφυσης, η οποία ρυθμίζει τις εκκριτικές και γαμετογενετικές λειτουργίες των όρχεων και των ωοθηκών. Η υποθαλαμική εκλυτική ορμόνη των γοναδοτροπινών (GnRH) διεγείρει την έκκριση της LH. Η ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη (hcg) είναι μια ορμόνη του πλακούντα και η παρουσία της στο πλάσμα και τα ούρα αποτελεί μια από τις πιο πρώιμες ενδείξεις για εγκυμοσύνη και συνιστά τη βάση για τα τεστ εγκυμοσύνης. Μικρές ποσότητες hcg εκκρίνονται επίσης από διάφορες νεοπλασίες και στα δύο φύλα (καρκινικός δείκτης). 4. Η ινσουλίνη εκκρίνεται από τα β-κύτταρα των νησιδίων του Langerhans στο ενδοκρινές πάγκρεας. Κυρίως δρα στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, των λιπιδίων και των πρωτεϊνών. Επιτρέπεται μόνο για τη θεραπεία αθλητών με βεβαιωμένο ινσουλινο-εξαρτώμενο σακχαρώδη διαβήτη. 5. Η κορτικοτροπίνη (φλοιοεπινεφριδιοτρόπος ορμόνη, ACTH) παράγεται στον πρόσθιο λοβό της υπόφυσης και ρυθμίζει την έκκριση των στεροειδών ορμονών από το φλοιό των επινεφριδίων. Κάτω από την επίδραση ποικίλων στρεσσογόνων παραγόντων, ο υποθάλαμος εκκρίνει την εκλυτική ορμόνη της κορτικοτροπίνης (CRH), η οποία διεγείρει την απελευθέρωση της ACTH. Βήτα 2 Αγωνιστές

29 Οι εκλεκτικοί βήτα2-αδρενοϋποδοχείς αγωνιστές (ή βήτα2 αγωνιστές), είναι πιο κοινά γνωστοί ως «ανακουφιστικά» του άσθματος ή βρογχοδιασταλτικά. Είναι φάρμακα που χαλαρώνουν και ανοίγουν τους αεραγωγούς (βρόγχους) στους πνεύμονες, οι οποίοι γίνονται πιο στενοί κατά τη διάρκεια μιας ασθματικής κρίσης. Τα πιο γνωστά φάρμακα αυτής της ομάδας είναι η σαλβουταμόλη (π.χ. Aerolin, Ventolin, Volmax) και η τερβουταλίνη (Bricanyl). Ανταγωνιστές ορμονών και ρυθμιστές Οι ορμόνες είναι αγγελιοφόρα μόρια που απελευθερώνονται από ενδοκρινείς αδένες για να ρυθμίσουν συγκεκριμένες σωματικές λειτουργίες όπως τα επίπεδα της γλυκόζης του αίματος ή τη μυϊκή ανάπτυξη. Οι ορμόνες δεσμεύονται από τους υποδοχείς στην κυτταρική μεμβράνη ή από τους υποδοχείς στον κυτταρικό πυρήνα. Έτσι, λοιπόν, οι ανταγωνιστές ορμονών και οι ρυθμιστές είναι ουσίες που επηρεάζουν αυτές τις δράσεις αναστέλλοντας ή διεγείροντας συγκεκριμένους υποδοχείς και περαιτέρω επιταχύνοντας ή επιβραδύνοντας συγκεκριμένες αντιδράσεις από τα ένζυμα. Οι ανταγωνιστές ορμονών και οι ρυθμιστές περιλαμβάνονται στον Απαγορευμένο Κατάλογο του 2008 του Παγκόσμιου Οργανισμού Αντι-Ντόπινγκ. Απαγορεύονται σε όλες τις περιπτώσεις (εντός και εκτός αγώνων). Ο Απαγορευμένος Κατάλογος 2008 διαφοροποιείται μεταξύ αναστολέων της αρωματάσης, εκλεκτικών ρυθμιστών υποδοχέων οιστρογόνων (SERMs), παραγόντων που τροποποιούν τη λειτουργία της μυοστατίνης και άλλων αντιοιστρογόνων ουσιών. Διουριτικά και παράγοντες συγκάληψης Τα διουρητικά είναι προϊόντα που βοηθούν στην αποβολή των υγρών από το σώμα. Προκαλούν απώλεια νερού αναστέλλοντας μερικώς την επαναρρόφηση του νερού, δηλαδή αυξάνεται ο ρυθμός της ούρησης. Ισχυρά διουρητικά μπορούν να αυξήσουν τη ροή των ούρων ως 6 περίπου λίτρα ανά ημέρα. Τα διουρητικά περιέχουν ουσίες όπως: ακεταζολαμίδη, αμιλορίδη, βουμετανίδη, κανρενόνη, χλωρθαλιδόνη, αιθακρινικό οξύ, φουροσεμίδη, ινδαπαμίδη, μετολαζόνη, σπιρονολακτόνη, τριαμτερένη και θειαζίδες όπως βενδροφλουμεθειαζίδη, χλωροθειαζίδη, υδροχλωροθειαζίδη και άλλες ουσίες με παρόμοια χημική δομή ή παρόμοιες βιολογικές επιδράσεις. Τα διουρητικά απαγορεύονται εντός και εκτός αγώνων εκτός από τη δροσπερινόνη που είναι νόμιμη. Τα διουρητικά και οι άλλοι παράγοντες συγκάλυψης ως κατηγορία φαρμάκων βρίσκονται στην πέμπτη θέση στη συχνότητα εμφάνισης κρουσμάτων ντόπινγκ με ποσοστό της τάξης του 6.7% στο σύνολο των θετικών δειγμάτων παγκοσμίως. Οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες ουσίες είναι η φουροσεμίδη και η υδροχλωροθειαζίδη στο 30% περίπου του συνόλου των χρησιμοποιούμενων διουρητικών. Οι παράγοντες συγκάλυψης είναι συστατικά που λαμβάνονται με σκοπό να κρύψουν ή να «καλύψουν» την παρουσία συγκεκριμένων παράνομων φαρμάκων που εξετάζονται στον έλεγχο ντόπινγκ. Οι παράγοντες συγκάλυψης έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν ή να αποκρύψουν την απαγορευμένη ουσία στα ούρα. Τα διουρητικά μπορούν να θεωρηθούν ως παράγοντες «συγκάλυψης» εξαιτίας της προκαλούμενης αραίωσης των ούρων που οδηγεί σε χαμηλότερα επίπεδα έκκρισης της απαγορευμένης ουσίας από το σώμα.

30 Διεγερτικά Ο συμπαθητικός κλάδος του κεντρικού νευρικού συστήματος παίζει σημαντικό ρόλο στην έκθεση του οργανισμού σε κατάσταση μέγιστης επαγρύπνησης και ολικής φυσικής κινητοποίησης. Ο μηχανισμός του συμπαθητικού νευρικού συστήματος βασίζεται σε πολύπλοκες νευροφυσιολογικές διαδικασίες στις οποίες οι συμπαθητικές νευροδιαβιβαστικές ουσίες (ακετυλοχολίνη και κατεχολαμίνες αδρεναλίνη και νοραδρεναλίνη) απελευθερώνονται. Οι κατεχολαμίνες δρουν μέσω συγκεκριμένων αδρενοϋποδοχέων (α1,α2 και β) κατανεμημένους σε διαφορετικούς ιστούς του σώματος. Εκτός από τους υποδοχείς, η αδρενεργική νευροδιαβίβαση περιλαμβάνει μηχανισμούς για την ενεργή επαναπρόσληψη και αποκατάσταση των απελευθερωμένων αμινών, καθώς επίσης και την ενζυματική διάσπαση από την μονοαμινική οξειδάση (MAO). Η αδρεναλίνη λειτουργεί ως νευροδιαβιβαστής αλλά αποτελεί επίσης και ορμόνη -με την ενεργοποίηση του μυελού των επινεφριδίων- που εκκρίνεται στο αίμα. Η αυξημένη παραγωγή κατεχολαμινών προκαλεί στον οργανισμό μια ακολουθία από καταστάσεις που οδηγούν σε ψυχική συγκέντρωση, διέγερση της καρδιακής λειτουργίας, κινητοποίηση των ενζυμικών υποστρωμάτων και βρογχοδιαστολή. Τα διεγερτικά (συμπαθομιμητικά) είναι τα φάρμακα που ενεργοποιούν το κεντρικό νευρικό σύστημα με τη δράση της αδρεναλίνης και της νοραδρεναλίνης. Τα άμεσα συμπαθομιμητικά μιμούνται τις δράσεις των φυσικών κατεχολαμινών. Τα έμμεσα συμπαθομιμητικά αυξάνουν τη συγκέντρωση της νοραδρεναλίνης στις νευρικές συνάψεις, επειδή είτε αναστέλλουν την επαναπρόσληψή της (κοκαΐνη), διευκολύνουν την απελευθέρωση, επιβραδύνουν τη διάσπαση από τη μονοαμινική οξειδάση (MAO), ή ασκούν και τις τρεις επιδράσεις (αμφεταμίνη, μεθαμφεταμίνη). Τα διεγερτικά είναι ικανά να βελτιώσουν τη διάθεση και τη διέγερση, να εξαλείψουν ή να μειώσουν το αίσθημα της κόπωσης και να βελτιώσουν τη φυσική απόδοση. Ωστόσο, τα διεγερτικά παρουσιάζουν μία μέτρια επίδραση στην απόδοση και μόνο όταν καταναλώνονται υψηλές δόσεις αυτών των ουσιών. Τα πιο διαδεδομένα διεγερτικά που χρησιμοποιούνται για σκοπούς ντόπινγκ είναι: η αμφεταμίνη, η κοκαΐνη, το σκεύασμα «έκσταση» και η μεθυλφενιδάτη (Ritalin). Η νικοτίνη και η καφεΐνη χρησιμοποιούνται επίσης συχνά ως διεγερτικά αλλά δεν απαγορεύονται στον αθλητισμό. Ναρκωτικά Τα ναρκωτικά θεωρούνται ως ουσίες και φάρμακα ικανά να μεταβάλουν τη ψυχική και φυσική κατάσταση ενός οργανισμού σε ένα ευρύ πεδίο από τον ύπνο και την πλήρη ακινητοποίηση έως την ευφορία και τη διέγερση. Αυτός ο ευρέως αποδεκτός ορισμός των ναρκωτικών είναι, επομένως, περισσότερο σχετικός με τα συμπτώματα που παρατηρούνται παρά με τη συγκεκριμένη δράση των ναρκωτικών ουσιών. Στην επιστήμη και την ιατρική, οι επιδράσεις των διαφόρων ναρκωτικών ουσιών προσδιορίζονται ακριβέστερα με βάση τη χημική τους δομή και τους βιολογικούς μηχανισμούς που διεγείρουν προκαλώντας μεταβολές στον ανθρώπινο οργανισμό. Ένα ναρκωτικό είναι ένα εθιστικό φάρμακο που μειώνει τον πόνο, προκαλεί υπνηλία και μπορεί να μεταβάλει τη διάθεση ή τη συμπεριφορά. Στην ιατρική, ένα αναλγητικό ναρκωτικό σημαίνει οπιοειδές, που αναφέρεται σε όλες τις φυσικές, ημισυνθετικές και συνθετικές ουσίες που δρουν φαρμακολογικά όπως η μορφίνη, το κύριο συστατικό του φυσικού οπίου. Τα οπιοειδή ταξινομούνται στον Κατάλογο των απαγορευμένων ουσιών και μεθόδων της WADA ως ναρκωτικά. Σε κάποιες χώρες, το όνομα ναρκωτικά αφορά επίσης την κοκαΐνη, η οποία