Εγχειρίδιο Μαθήματος Ποσοτικές Μέθοδοι στη Διοίκηση Έργων

Transcript

1 Εγχειρίδιο Μαθήματος Ποσοτικές Μέθοδοι στη Διοίκηση Έργων Υπεύθυνος Καθηγητής: Γεώργιος Σαμαράς Άλλοι Διδάσκοντες Παντελής Υψηλάντης Γραφείο: Κτήριo ΔΔΕ/ Γραφείο 7 Τηλέφωνο: / E mail: samaras@teilar.gr/ ipsil@teilar.gr Κωδικός Μαθήματος: Εξάμηνο: Είδος Μαθήματος: Υ100 1 ο Υποχρεωτικό Πίνακας Περιεχομένων 1 Περιγραφή Μαθήματος Σκοπός Μαθήματος Μαθησιακοί Στόχοι Τρόπος αξιολόγησης Φόρτος εργασίας Πρόγραμμα Διαλέξεων Υλικό μελέτης Βασικά Συγγράμματα Εκπαιδευτικό Λογισμικό Weblinks: Βιβλιογραφία...6 Y100 ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΡΓΩΝ 1

2 1 Περιγραφή Μαθήματος 1.1 Σκοπός Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η κατανόηση και χρήση ποσοτικών μεθόδων και προτύπων από το χώρο της Επιχειρησιακής Έρευνας για τη λήψη επιχειρησιακών αποφάσεων. Η λήψη αποφάσεων, στη διοίκηση έργων, πραγματοποιείται μέσα σε ένα αβέβαιο, πολύπλοκο και συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, όπου ο υπεύθυνος project manager προσπαθεί να εξισορροπήσει τις αντικειμενικές συνθήκες με τις εκτιμήσεις για τις δυνατές επιπτώσεις των ενεργειών, που πρέπει να εκτελεσθούν. Απαιτείται, λοιπόν, η απόκτηση γνώσεων σε μεθόδους ποσοτικής ανάλυσης και η ανάπτυξη δεξιοτήτων για τον αποτελεσματικό χειρισμό προβλημάτων απόφασης πραγματικού κόσμου, όπως αυτός της διοίκησης και διαχείρισης έργων. Τέλος, ένας από τους βασικούς στόχους του μαθήματος είναι η εξοικείωση στην εξέταση και ανάλυση δυναμικών επιχειρησιακών διεργασιών και ιδιαίτερα στα πλαίσια της διοίκησης και διαχείρισης έργων (project management). 1.2 Μαθησιακοί Στόχοι Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής είναι σε θέση: 1. Να είναι σε θέση να προβεί σε ποσοτική μοντελοποίηση ενός επιχειρησιακού προβλήματος και να επιλέξει ή να διαμορφώσει μία μεθοδολογία επίλυσης του με βάση τα ποσοτικά δεδομένα. 2. Να κατανοεί το περιβάλλον πραγματικού κόσμου, για τη λήψη αποφάσεων σε καθημερινά επιχειρησιακά προβλήματα με αναφορά τις ειδικές συνθήκες (βεβαιότητας ή αβεβαιότητας) κάτω από τις οποίες λαμβάνονται οι αποφάσεις. 3. Να αναλύει την ευαισθησία και τη διακύμανση διαφόρων παραμέτρων της βελτιστοποιήσεως και να τα χρησιμοποιεί στην ανάλυση σεναρίων υλοποίησης των αποφάσεων. 4. Να έχει εμπεδώσει και να είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει και εφαρμόσει μεθοδολογίες και τεχνικές πολυκριτήριας ανάλυσης και υποστήριξης αποφάσεων και μαθηματικού προγραμματισμού. Y100 ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΡΓΩΝ 2

3 5. Να χρησιμοποιεί ειδικό λογισμικό για την επίλυση προβλημάτων γραμμικού προγραμματισμού ειδικότερα σε προβλήματα βελτιστοποίησης χρονοπρογραμματισμού, εξισορρόπησης πόρων και γραμμικών έργων και ακολούθως να κατανοεί και ερμηνεύει τα αποτελέσματα. 6. Να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά ειδικό λογισμικό για την υποστήριξη πολυκριτήριων αποφάσεων, σχετικών με τη διοίκηση και διαχείριση έργων. 7. Να έχει την ικανότητα υιοθέτησης και εφαρμογής καινοτόμων προσεγγίσεων με εφαρμογή των σχετικών γνώσεων στην διερεύνηση προβλημάτων, αξιολόγηση εναλλακτικών δράσεων, και διαμόρφωση προτάσεων. 8. Να γνωρίζει βασικά μαθηματικά πρότυπα ανάλυσης προβλημάτων διαχείρισης έργων. 2 Τρόπος αξιολόγησης Για τον έλεγχο επίτευξης των μαθησιακών στόχων, προβλέπεται αξιολόγηση που θα έχει τις παρακάτω μορφές: 1. Μία ατομική εργασία βασισμένη στη βιβλιογραφία σε θέματα όπως: Στοιχεία και συντελεστές απόφασης, βαροδότηση κριτηρίων, αξιολόγηση εναλλακτικών ενεργειών (επιλογή και ταξινόμηση με τις μεθόδους σχέσεων υπεροχής ELECTRE, κατάταξη με τη μέθοδο UTA (MINORA, MIIDAS)), επίπεδα υποστήριξης, και διατύπωση τελικών προτάσεων. Συνολική βαρύτητα 15% 2. Μία ατομική εργασία με κύριο αντικείμενο την εφαρμογή τεχνικών ποσοτικών μεθόδων και την ανάπτυξη ενός υποδείγματος συστήματος υποστήριξης αποφάσεων με σημαντικό βαθμό πολυπλοκότητας (Case Study) στην οποία θα κρίνεται η ικανότητα των εξεταζομένων αφενός για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση του προβλήματος, αφετέρου δε, για αξιοποίηση και συνδυασμό των δεδομένων, καθώς και τη δυνατότητα χρήσης των κατάλληλων μεθόδων (Πληρότητα 20%, Συνεκτικότητα 40%, Χρήση Εργαλείων 20%, Παρουσίαση 20%). Συνολική Βαρύτητα 15% 3. Γραπτή εξέταση 2 ωρών. Συνολική βαρύτητα 70% Y100 ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΡΓΩΝ 3

4 3 Φόρτος εργασίας Είδος Περιγραφή Φόρτος (ώρες) Παρακολούθηση 14 εβδομάδες Χ 2 ώρες 28 μαθήματος Μελέτη στο σπίτι 14 εβδομάδες Χ 4 ώρες 56 Εκπόνηση εργασιών Δύο ατομικές εργασίες (2Χ27) 54 Τελική εξέταση Γραπτή εξέταση 2 ώρες 12 Συμμετοχή σε άλλες δραστηριότητες Σύνολο Πρόγραμμα Διαλέξεων Εβδομάδα Περιεχόμενο Εργασίες / Μελέτες Περίπτωσης 1 Το περιβάλλον λήψης αποφάσεων. Αποφάσεις υπό βεβαιότητα και αποφάσεις υπό αβεβαιότητα. 2 Οι έννοιες της αξίας και χρησιμότητας. Πίνακες και δένδρα αποφάσεων. 3 Αρχές και βασικές έννοιες της πολυκριτήριας ανάλυσης αποφάσεων. Οι βασικές προσεγγίσεις πολυκριτήριας υποστήριξης αποφάσεων στην αξιολόγηση εναλλακτικών ενεργειών. 4 Οι μέθοδοι των διμερών σχέσεων υπεροχής στην αξιολόγηση έργων. Μέθοδος/Λογισμικό: ELECTRE I 5 Οι μέθοδοι των διμερών σχέσεων υπεροχής στην αξιολόγηση έργων. Μέθοδος/Λογισμικό: ELECTRE TRI 6 Εφαρμογή των μεθόδων σχέσεων υπεροχής στην αξιολόγηση έργων 7 Η προσέγγιση της ανάλυσης προτιμήσεων. Μέθοδος UTA. Λογισμικό MINORA/MIIDAS 8 Εφαρμογή της ανάλυσης προτιμήσεων στην αξιολόγηση έργων. Μελέτη Περίπτωσης : Διαχείριση Έργου υπό αβεβαιότητα. Μελέτη Περίπτωσης: Εφαρμογή σε αξιολόγηση έργου. Εργασία #1 (Παράδοση την εβδομάδα 10) Y100 ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΡΓΩΝ 4

5 9 Εισαγωγή στη μεθοδολογία Γραμμικού Προγραμματισμού. Εφικτές λύσεις, Βελτιστοποίηση. Παραδείγματα ΓΠ σε προβλήματα ΔΕ. 10 Λογισμικό Επίλυσης προβλημάτων ΓΠ (Solver Excel & LINDO LINGO). Ειδικές εφαρμογές σε προβλήματα ΔΕ. Ανάλυση Ευαισθησίας. Ερμηνεία των σκιωδών τιμών 11 Εφαρμογές γραμμικού προγραμματισμού σε προβλήματα διοίκησης έργων (επιλογή χαρτοφυλακίου έργου, προβλήματα χρονοπρογραμματισμού, γραμμικά έργα). 12 Εφαρμογές γραμμικού προγραμματισμού σε προβλήματα διοίκησης έργων (ισορροπία κόστους διάρκειας έργου, κατανομή & εξομάλυνση πόρων κλπ). 13 Ειδικές περιπτώσεις προβλημάτων Γραμμικού Προγραμματισμού. Προβλήματα μεταφοράς Προβλήματα αναθέσεων. Ακέραιος Προγραμματισμός. 14 Τεχνικές Στοχοπρογραμματισμού (Goal Programming) Εργασία #2 (Παράδοση την εβδομάδα 14) 5 Υλικό μελέτης 5.1 Βασικά Συγγράμματα Συγγραφέας Τίτλος ISBN: Υψηλάντης, Π. Επιχειρησιακή Έρευνα: Εφαρμογές στη Σύγχρονη Επιχείρηση, Εκδόσεις Προπομπός, 2 η Έκδοση Σίσκος Ι. Μοντέλα Αποφάσεων Render, B., Stair R., Hanna M. Quantitative Analysis for Management Εκπαιδευτικό Λογισμικό LINDO / LINGO SOLVER (MS Excel add in) DECISION PRO ELECTRE I ELECTRE TRI MINORA MIIDAS EXPERT CHOISE Y100 ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΡΓΩΝ 5

6 5.3 Weblinks: Περιγραφή Δικτυακός Τόπος Μαθήματος Βιβλιοθήκη ΤΕΙ Ηλεκτρονικές πηγές Σύνδεσμος mags_gr.htm 5.4 Βιβλιογραφία Η βιβλιογραφία εκτός από βιβλία μπορεί να περιλαμβάνει άρθρα, πρότυπα, case studies 1. Adedeji Bodunde Badiru, Quantitative Models for Project Planning, Scheduling, and Control, Quorum Books, ISBN Bouyssou, D. et al. (2000), Evaluation and Desision Models : A Critical Perspective, Kluwer Academic Publishers, Boston. 3. Eppen G.D., F.J. Gould, C.P. Schmidt, J.H. Moore and L.R.Weatherford, (1998) Introductory Management Science: Decision Modeling with Spreadsheets, Prentice Hall International 4. Goodpasture, J.C. (2003), Quantitative Methods in Project Management, J. Ross Publishing. 5. Hansen, G.Α. (1997). Automated Business Process Reengineering: Using the Power of Visual Simulation Strategies to Improve Performance and Profit. Prentice Hall. 6. Keeney, R. L. (1992), Value Focused Thinking, Harvard University Press, Cambridge, MA. 7. Kelton, W.D., Sadowski, R.P., Sadowski, D.A. (2002). Simulation with Arena. (2nd ed.). McGraw Hill series in Industrial Engineering and Management Science. 8. Law, A.M., Kelton, W.D. (1991). Simulation Modeling and Analysis. (3rd ed.). McGraw Hill series in Industrial Engineering and Management Science. 9. Ragsdale C.T., (1998) Spreadsheet Modeling and Decision Analysis: A Practical Introduction to Management Science, Course technology, Cambridge, MA, 2nd ed. 10. Render B. and R.M. Stair,(2008) Quantitative Analysis for Management, 10th edition, Prentice Hall, Inc. Y100 ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΡΓΩΝ 6

7 11. Roy, B. (1996), Multicriteria Methodology for Decision Aiding, KLUWER. 12. Saaty, T. L. (1990), The Analytic Hierarchy Process, RWS Publications, Pittsburgh. 13. Seila, A.F., Ceric, V., Tadikamalla, P. (2003). Applied Simulation Modeling. Thomson Brooks/Cole. 14. SIMPROCESS User Manual, Release 4 (2003). CACI Products Company. 15. Γ. Οικονόμου και Α.Κ. Γεωργίου, (1999) Ποσοτική Ανάλυση για τη Λήψη Διοικητικών Αποφάσεων, Τόμος Α', Εκδόσεις Μπένου, Αθήνα. 16. Γ. Οικονόμου και Α.Κ. Γεωργίου, (2000) Ποσοτική Ανάλυση για τη Λήψη Διοικητικών Αποφάσεων, Τόμος Β', Εκδόσεις Μπένου, Αθήνα 17. Πραστάκος, Γ. Διοικητική Επιστήμη Λήψη Επιχειρησιακών Αποφάσεων στην Κοινωνία της Πληροφορίας, Εκδόσεις Σταμούλη, 2006 ISBN Ρουμελιώτης Μάνος (1998) Τεχνικές Προσομοίωσης, Εκδόσεις Παρατηρητής, 243 σελ., ISBN: Σφακιανάκης, Μ. (2001). Προσομοίωση και Εφαρμογές. Εκδόσεις Πατάκη. 20. Τσάντας, Ν. και Π. Χ.Γ. Βασιλείου (2000) Εισαγωγή στην Επιχειρησιακή Έρευνα, Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη Λίστα Βασικών Περιοδικών Εκδότης Σύνδεσμος Decision Support Systems Elsevier com/science/journal/ International Journal of Project Management Elsevier com/science/journal/ European Journal of Operational Research Elsevier com/science/journal/ Operational Research An International Journal Springer /business+%26+managem ent/operations+research/j ournal/12351 Simulation Modelling Practice and Theory Elsevier com/science/journal/ X Y100 ΠΟΣΟΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΡΓΩΝ 7