Διαχείριση πεζοπορικού τουρισμού στην Άνδρο : ζητούμενα & δράσεις

Transcript

1 Διαχείριση πεζοπορικού τουρισμού στην Άνδρο : ζητούμενα & δράσεις Πρόγραμμα Κέντρο Σύγχρονης Έρευνας & Δράσης για την Άνδρο Δημοτικό Συμβούλιο, Άνδρος 1 Απριλίου 2014 Όλγα Καραγιάννη Διδακτορική ερευνήτρια στο τμήμα Σχεδιασμός, Διοίκηση & Πολιτική του Τουρισμού», Πανεπιστήμιο Αιγαίου

2 Ενότητες παρουσίασης 1. Ιστορική αναδρομή δράσεων πεζοπορικού τουρισμού στην Άνδρο 2. Απαραίτητες ενέργειες για την ανάπτυξη και διαχείριση πεζοπορικού τουρισμού στην Άνδρο 3. Δράσεις μας μέχρι σήμερα 4. Πρόταση για την πιστοποίηση των διαδρομών με βάση το Ευρωπαϊκό Σήμα Ποιότητας Quality Trails- Best of Europe 5. Στόχοι-Τρέχουσες δράσεις-προτάσεις-ζητούμενα

3 1. Δράσεις πεζοπορικού τουρισμού στην Άνδρο : ιστορική αναδρομή Τι έγινε αρχικά 1997, Νομαρχία & Αναπτυξιακή καθαρισμός και μερική σήμανση δικτύου 85χλμ. στην κεντρική και νότια Άνδρο Χάρτης, οδηγός, εκπαίδευση συνοδών Πως εξελίχθηκε Σταδιακή προσέλκυση ρευμάτων πεζοπορικού τουρισμού Τα πρώτα χρόνια κάποια συντήρηση (απευθείας αναθέσεις σε τοπικούς εργολάβους από την Περιφέρεια) τα τελευταία πολύ περιορισμένη (προγράμματα διεθνούς εθελοντικής εργασίας από Περιφέρεια) (τοπικές εθελοντικές προσπάθειες) (Δήμος)

4 1. Πεζοπορικός τουρισμός στην Άνδρο : η σημερινή κατάσταση Πως εξελίχθηκαν οι αρχικές δράσεις Δεν ολοκληρώθηκε μέχρι σήμερα η σήμανση κάποιων διαδρομών (Μπατσί Κατάκοιλος Άρνη, Άρνη Προφήτης Ηλίας Βουρκωτή, Μονή Αγίου Νικολάου Άχλα) Πολύ περιορισμένη συντήρηση της σήμανσης (πολλά σημεία διασταυρώσεων χωρίς σηματοδότηση έως και σήμερα) Καταστροφές διαδρομών από διανοίξεις δρόμων Υποβάθμιση του τοπίου Τα τελευταία χρόνια προσέκλυση οργανωμένων γκρουπ περιπατητών

5 2. Απαραίτητες ενέργειες για τη διαχείριση πεζοπορικού τουρισμού στην Άνδρο Τι δεν επιτεύχθηκε & ΠΡΕΠΕΙ να γίνει Γνώση για το μέγεθος & τα οφέλη αυτής της μορφής τουρισμού στην Άνδρο (έρευνα) Εμπλοκή των κατοίκων των οικισμών με απτά οφέλη Οι τρόποι είναι πολλοί! Καθαρισμοί & συνεπής συντήρηση των διαδρομών Συμπλήρωση «μικρής» σήμανσης σε όλες τις διαδρομές Σήμανση των διαδρομών που δεν σημάνθηκαν εξαρχής Τοποθέτηση «μεσαίας» σήμανσης (ξύλινες πινακίδες με κατευθύνσεις, αποστάσεις και μνημεία)

6 Είδη σήμανσης μικρή σήμανση Κάθε 250μ ή νωρίτερα αν υπάρχουν διασταυρώσεις μεσαία σήμανση (πινακίδες) Δίγλωσσες Αρίθμηση διαδρομής/δίκτυο Σήμα πεζοπόρου Απόσταση ή χρόνος μεγάλη σήμανση Ενημερωτικοί πίνακες (χάρτες, κείμενα, κλπ.)

7 3. Η προσπάθεια μας Kέντρο Σύγχρονης Έρευνας & Δράσης για την Άνδρο, ή εν συντομία Ερευνητικό Κέντρο Άνδρου Μη κερδοσκοπικός φορέας, ίδρυση 2009 Καταστατικοί στόχοι : έρευνα & δράσεις συναφείς με το περιβάλλον και τον πολιτισμό της Άνδρουέμφαση στην ανάπτυξη ειδικών & εναλλακτικών μορφών τουρισμού Μέλη & συνεργάτες : ερευνητές & ενδιαφερόμενοι για το νησί ANDROS ROUTES : ένα πρόγραμμα για τα μονοπάτια & τον πεζοπορικό τουρισμό στην Άνδρο

8 «Άνδρου Διαδρομές» - μια ιδέα, μία προσπάθεια : έρευνα/συντήρηση/ανάδειξη αναβίωση των παλαιών πεζοπορικών διαδρομών, καθαρισμοί, εξορμήσεις Συγκρότηση ανοικτής ομάδας ερευνητών - διαμόρφωση υλικού ξενάγησης κατά μήκος των διαδρομών, από ποικίλες ερευνητικές σκοπιές, (πηγές & πρωτογενές υλικό (συνεντεύξεις προφορικής ιστορίας)

9 3. Δράσεις μας μέχρι σήμερα (1) 2009-σήμερα : Διενέργεια έρευνας προφορικής ιστορίας / διαμόρφωση ξεναγητικού υλικού κατά μήκος των διαδρομών 2009-σήμερα : Συνοδεία πολυάριθμων ορειβατικών συλλόγων, περιβαλλοντικών συλλόγων καθώς και σχολείων σε εκδρομές στην Άνδρο, ενδεικτικά ΕΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΕΟΣ ΑΘΗΝΑΣ ΕΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ ΕΟΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ ΕΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΔΙΕΘΝΕΣ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΜΥΛΩΝ ΘΕΡΙΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΕΝΑΛΙΑΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

10 3. Δράσεις μας μέχρι σήμερα (2) : τοπικός συντονισμός 6 15θήμερων προγραμμάτων διεθνούς εθελοντικής εργασίας (Ελιξ Περιφέρεια) 2011 : συνδιοργάνωση & συντονισμός 2 προγραμμάτων εθελοντικής εργασίας για τη μερική αναστήλωση και ανάδειξη κεραμοποιείων της Άνδρου Αμμόλοχος Αγία Μαρίνα και Καλαμιά Κορθίου

11 3. Δράσεις μας μέχρι σήμερα (3) 2011-σήμερα : Εθελοντικοί καθαρισμοί μονοπατιών σε συνεργασία με τον ΣΕΔΑ κα. τοπικούς συλλόγους Έξω Βουνί Αγία Ευθυμία (2011) Λιβάδια-Βραχνού- Προφήτης Δανιήλ (2012) Κάτω Άγιος Πέτρος- Άνω Άγιος Πέτρος (2012) Φρουσαίοι (2013)

12 3. Δράσεις μας μέχρι σήμερα (4) 2012, 2013, 2014, δημιουργία ηλεκτρονικής παρουσίασης για τουριστικές εκθέσεις του εξωτερικού (WTM, Λονδίνο, Utrecht Vacantier)

13 3. Δράσεις μας μέχρι σήμερα (5) 2013-σήμερα : Χαρτογράφηση, συγγραφή κειμένων και φωτογράφηση 9 πεζοπορικών διαδρομών για τις ανάγκες έκδοσης φυλλαδίου και χάρτη (Σε ελληνικά & αγγλικά) σε συνεργασία με τον Δήμο και τη χαρτογραφική εταιρεία ΑΝΑΒΑΣΗ Συμμετοχή στην επιτροπή τουρισμού του Δήμου από πέρσι τον Απρίλιο

14 Προωθητικό υλικό για τα μονοπάτια της Άνδρου

15 Επιστολές προς Δήμο Άνδρου & Περιφέρεια (2013) Αίτημα καθαρισμών, σήμανσης, αποκατάστασης (μπάζα σε εισόδους διαδρομών) και απομάκρυνσης νεκρών ζώων Πρόταση για συνάντηση φορέων

16 3. Δράσεις μας μέχρι σήμερα (6) Νοέμβριος 2013 : Εισηγήσεις σε σεμινάριο για οικοσυνοδούς στην Άνδρο πρόταση προς ΚΕΚ Κυκλάδων για νέο σεμινάριο πιστοποίησης νέων ξεναγών στην Άνδρο (παρουσίαση υλικού ξενάγησης)

17 3. Δράσεις μας μέχρι σήμερα (7) Οκτώβριος 2013-σήμερα : Σε συνεργασία με Ολλανδέζα ταξιδιωτική συγγραφέα συγγραφή μικρού οδηγού για την πεζοπορία στην Άνδρο σε Ολλανδικά & Αγγλικά

18 3. Δράσεις μας μέχρι σήμερα (8) Νοέμβριος 2013: Παρακολούθηση σεμιναρίου προδιαγραφών ποιότητας πεζοπορικών διαδρομών στη Νάξο, πρωτοβουλία του Δήμου Νάξου

19 3. Δράσεις μας μέχρι σήμερα (9) Δεκέμβριος 2013 : Παρακολούθηση forum ορεινής πεζοπορίας στον Όλυμπο παραδείγματα άλλων ευρωπαϊκών χωρών Έκτοτε : Επαφές με αρχή διαχείρισης ευρωπαϊκού σήματος ποιότητας Αναζήτηση υποστηρικτών για τη συντήρηση των διαδρομών της Άνδρου

20 4. Το ευρωπαϊκό σήμα ποιότητας

21 Τι καθιστά μια πεζοπορική διαδρομή ποιοτική ;

22 Να βρίσκεται μέσα σε φύση

23 Να περιλαμβάνει «στενά» τμήματα

24 Να διαθέτει φιλική στον περιπατητή σηματοδότηση

25 Να διαθέτει ξεκάθαρη σήμανση

26 Να διέρχεται από σημεία με εντυπωσιακές θέες

27 Να περιλαμβάνει μικρές περιπέτειες/εκπλήξεις

28 Να περιλαμβάνει σημεία φυσικής ομορφιάς

29 Να περνά από γραφικούς οικισμούς

30 Να περιλαμβάνει πολιτισμικά θέλγητρα

31 Να διέρχεται από σημεία/υποδομές στάσεων για ξεκούραση

32 Να υπάρχει διασφάλιση συνεχούς προσβασιμότητας

33 Να διαθέτει ενημερωτικές πινακίδες

34 Να διέρχεται από εντυπωσιακά τοπία

35 Να υπάρχουν σημεία που παρέχονται υπηρεσίες

36 Βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη πεζοπορικού τουρισμού & LQT Τα καθαρά μονοπάτια (από βλάστηση & σκουπίδια) & τα όμορφα τοπία αποτελούν το θεμέλιο για την ανάπτυξη πεζοπορικού τουρισμού Το σήμα ποιότητας Leading Quality Trails διαθέτουν διαδρομές : Αυστρία-Γερμανία Λουξεμβούργο-Βέλγιο Σουηδία

37 Η λογική της διαδικασίας πιστοποίησης / οφέλη Περιπατητές / ένα κατανοητό και απτό βοήθημα Προστασία & ανάδειξη των τόπων Συμμετοχή των εμπλεκόμενων μερών στη διαδικασία βελτίωσης της ποιότητας Εκπαίδευση ειδικών για τα μονοπάτια στην περιοχή Ένα ισχυρό βοήθημα στην προώθηση της περιοχής

38 5. Οι στόχοι & δράσεις μας σε εξέλιξη (1) Συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες & συλλόγους Άνω Αγίου Πέτρου, Μενήτων, Μεσαριάς, Αλαδινού, Πέρα Χωριών Παλαιόπολης Βραχνού Χαρτογράφηση (μονοπάτια, μνημεία, τοπωνύμια) Γαύριο, Μπατσί, Πέρα Χωριά, Μεσαριά, Φάλικα, Βουρκωτή Μελέτη για τη δικτύωση των διαδρομών Β. με Κ. Άνδρο, Μελέτη για τις ανάγκες πινακίδων ανά διαδρομή

39 5. Οι στόχοι & δράσεις μας σε εξέλιξη (2) Καθαρισμοί διαδρομών Ολοκληρώθηκαν : Άνω Μένητες, Γαύριο-Άνω Άγιος Πέτρος-Κάτω Άγιος Πέτρος, τμήμα Αλάδου-Σασά, Διαδρομή Φρουσαίων (κοινότητα, ΣΕΔΑ, Γιάννης Τριδήμας) Συμπλήρωση μικρής σήμανσης Μπατσί-Κατάκοιλο, Αποίκια-Γιάλια, Έτοιμοι για την τοποθέτηση μεσαίας σήμανσης Χώρα-Αποίκια-Βουρκωτή

40 Ορθή & ελλιπής σήμανση

41 5. Οι στόχοι & δράσεις μας σε εξέλιξη (3) Καταγραφή προφορικών μαρτυριών/τοπικής ιστορίας Σχεδιασμός έρευνας τουρισμού Αναζήτηση υποστήριξης για τη διαδικασία πιστοποίησης των διαδρομών της Άνδρου βάσει του Ευρωπαϊκού Σήματος Ποιότητας Quality Trails-Best of Europe

42 Το κεντρικό ενεργό δίκτυο όπως διαμορφώνεται με τις μέχρι τώρα καταγραφές & συνδέσεις

43 Οικισμοί από τους οποίους διέρχεται a/a διαδρομές km a/a διαδρομές km 1 Γαύριο Άνω Γαύριο 2,4 14 Άνω Γαύριο Αμμόλοχος Φρουσαίοι 2 Σχόλη Αγία Μαύρα Άνω Άγιος Πέτρος 2,8 16 Πύργος Κάτω Άγιος Πέτρος 1,9 3 Γαύριο Άνω Άγιος Πέτρος 3,5 17 Μπατσί Άνω Απροβάτου Άγιοι Σαράντα 10,9 4 Άνω Άγιος Πέτρος Μονή Αγίας Μπατσί 7,1 18 Άρνη Ρέματα Λεύκα Ατένι 6,1 5 Μπατσί Κατάκοιλος Άνω Κατάκοιλος Άρνη 9,2 19 Βουρκωτή Μονή Αγίου Νικολάου Άχλα 9,4 6 Άρνη Προφήτης Ηλίας Βουρκωτή 6,9 20 Αποίκια Γιάλια (Πυθάρα & Μπουζιγρή) 5 7 Βουρκωτή Κατακαλαίοι Αποίκια Χώρα 7,1 21 Μένητες Μεσαρια Φάλικα Αλαδινού Βακόνι 9,6 8 Χώρα Υψηλού Λάμυρα Μένητες 5,8 22 αρχαιολογικός χώρος Παλαιόπολης (κυκλική) 9 Μένητες Άνω Μένητες Άνω Πιτροφός Παλαιόπολη Άνω Απροβάτου 10,6 23 Άνω Πιτροφός Στραπουργιές Ευρουσές 10 Χώρα Βραχνού Πανάχραντος Χώρα Λιβάδια Πανάχραντος 6,5 12 Χώρα Συνετί Διποτάματα Κοχύλου Όρμος Κορθίου 9, Όρμος Κορθίου Αηδόνια Πίσω Μεριά Μονή Τρομαρχίων 7,1 Όρμος Κορθίου Ρωγό Λαρδιά Γιαννισαίο Μέσα Βουνί Έξω Βουνί Βραχνού 6,5 91,3 24 Πανάχραντος Πετριάς Φάλικα Αλαδινού Μεσαριά (σπήλαιο Φόρος) Πανάχραντος Κουρέλι Σασά Αλαδινού Αγία Τριάδα Ζαγορά 9,5 52,4

44 37 οικισμοί πάνω στις διαδρομές Υδρούσα 1. Γαύριο, Άνω Γαύριο 2. Αμμόλοχος, 3. Άγιος Πέτρος 4. Μπατσί 5. Κατάκοιλος 6. Ατένι 7. Απροβάτου 8. Παλαιόπολη 9. Άρνη 10. Ρέματα Κόρθι 1. Συνετί 2. Έξω & Μέσα Βουνί 3. Γιαννισαίο 4. Λαρδιά 5. Ρωγό 6. Όρμος 7. Πίσω Μεριά 8. Νιόνας 9. Κόρθι 10. Αηδόνια Άνδρος 1. Χώρα 2. Βραχνού 3. Λιβάδια, 4. Υψηλού 5. Λάμυρα 6. Μένητες 7. Πιτροφός 8. Στραπουργιές 9. Αποίκια 10. Κατακαλαίοι 11. Βουρκωτή 12. Μεσαριά 13. Αλαδινού 14. Φάλικα 15. Κουρέλι 16. Σασά 17. Αλάδου

45 Προϋποθέσεις επιτυχίας του εγχειρήματος & μεγιστοποίησης των ωφελειών Διαρκής συμμετοχή αιρετών, κατοίκων & φορέων στα χωριά Αδύνατο να πετύχει το εγχείρημα χωρίς κατοίκους & φορείς Σύνδεση με πρωτογενή παραγωγή κατά τόπους Παρασκευές τοπικών προϊόντων Κεράσματα, πωλήσεις προϊόντων Ανάπτυξη υποστηρικτικών υπηρεσιών πεζοπορικού τουρισμού Δομές πώλησης τοπικών προϊόντων & εστίασης κατά τόπους Μεταφορές αποσκευών Τοπικές ξεναγήσεις

46 Προτάσεις Να τεθεί ως τομέας προτεραιότητας του Δήμου ο πεζοπορικός τουρισμός στην Άνδρο Να υποστηριχθεί οικονομικά & τεχνικά το εγχείρημα από τον Δήμο Άνδρου Βραχυπρόθεσμοι στόχοι : Δομή συνεργασίας με τοπικούς φορείς Χαρτογράφηση διαδρομών Καθαρισμοί διαδρομών Σήμανση διαδρομών Μεσοπρόθεσμοι στόχοι : Δημιουργία δομών υποστήριξης & πώλησης τοπικών προϊόντων & υπηρεσιών Επιμόρφωση τοπικών ξεναγών εμπλέκοντας τοπικούς ερευνητές Έρευνα πεζοπορικού τουρισμού & καταγραφής προφορικής ιστορίας

47 Ζητούμενα Τεχνική και οικονομική υποστήριξη του εγχειρήματος εκ μέρους του Δήμου Πινακίδες? (βανδαλισμοί, κολώνες ΔΕΗ;) Το πρόβλημα της διοχέτευσης ομβρίων στις «στενές» Φυρόη, αποκάλυψη καλντεριμιού? Η επικείμενη ζημιά στο Ρωγό Εμπλοκή των κατά τόπους συμβούλων στις διαδικασίες Σήμανση Συνεργασία με τοπικούς παραγωγούς Συνεργασία με τοπικούς συλλόγους Τοπικοί «θεματοφύλακες» σε κάθε οικισμό Τοπικοί ξεναγοί (παράδειγμα σπηλαίου Αλαδινού, εκπαίδευση)

48 Σας ευχαριστώ!