Απαντήσεις στα θέματα της Τράπεζας Θεμάτων

Transcript

1 Νέ Ελληνική Λογοτεχνί B Γενικού Λυκείου Απντήσεις στ θέμτ της Τράπεζς Θεμάτων Συγγρφές: Κτερίν Νικολκοπούλου ΘΕΜΑΤΑ [1-220] Χρησιμοποιήστε τους σελιδοδείκτες (bookmarks) στο ριστερό μέρος της οθόνης γι την πλοήγηση μέσ στο έγγρφο. Copyright γι τις πντήσεις των θεμάτων Σ. Πτάκης ΑΕΕ Ε, Αθήν, 2015

2 Μάθημ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΛΑΠΑΘΙΩΤΗΣ ( ) Βρήκ στο δρόμο μου, προχτές... 1 Βρήκ στο δρόμο μου, προχτές, έν κομμένο ρόδο δεν ξίρω πώς μου τράβηξε μεμιάς την προσοχή. Το περιβόλι ήτν υγρό, πντού μοσκοβολούσε κι μύριζε βροχή. Το είδ μονάχο κι βουβό, σε μι γωνιά του δρόμου κι όμως ν κι θνάσιμ πεσμένο κτγής, με το λευκό το χρώμ του θρρείς κι νπολούσε το χρώμ της υγής... Ίσως, φού το κόψνε δυο δάχτυλ με πόθο, κι το χιλιομδήσνε δυο χείλη τρυφερά, νάπεσε, κι ν τόσυρν, εδώ, σ υτή τη θέση, τ βρδυνά νερά... Μ ίσως κόμ ποιος μπορεί ν ξίρει τι συμβίνει; κι κάποιοι που περάσνε τη νύχτ βιστικοί, ν το σπράξν άδικ, κι φού το τυρννήσν, ν τ άφησν εκεί... Στάθηκ κι το κοίτξ, δεν ξίρω πόσην ώρ, κ έπειτ πάλι τράβηξ στο δρόμο σιωπηλά, γιτί το συνπάντημ του πεθμένου ρόδου, μου θύμισε πολλά... Κι τη δική μου τη χρά, που κάποτε γελούσε, κι γι ν ζήσει γύρευε του κάκου 2 ν κρυφτεί, κάποιος διβάτης, κάποτε, στο δρόμο που περνούσε, τη σκότωσε κι υτή... Στο περιοδικό Νέ Εστί, τεύχ. 133, ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ.1. Ν περιγράψετε την κτάστση του ρόδου κάνοντς πέντε (5) νφορές σε λέξεις ή φράσεις του κειμένου. (10 μονάδες).2. Στο κείμενο κτγράφοντι προσωπικά βιώμτ του ποιητικού υποκειμένου. Ν τ εντοπίσετε (5 μονάδες) κι ν τ συσχετίσετε με την κτάστση του ρόδου. (10 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ : 25 1 Έχει διτηρηθεί η ορθογρφί της έκδοσης. 2 του κάκου: μάτι

3 β β.1. Έν χρκτηριστικό της ποίησης των νεοσυμβολιστών, στους οποίους νήκει ο Λπθιώτης, είνι ότι στ ποιήμτά τους γεγονότ κι συνισθήμτ δεν προσδιορίζοντι συγκεκριμέν, λλά νφέροντι με όριστο τρόπο. Ν βρείτε στο κείμενο πέντε (5) εκφράσεις που επληθεύουν την άποψη υτή. (15 μονάδες) β.2. Ν επισημάνετε στο κείμενο τρεις (3) οπτικές κι μί οσφρητική εικόν (10 μονάδες). ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ : 25

4 Θέµ Μάθηµ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί Τάξη: Β Ηµερησίου Γενικού Λυκείου Απντήσεις 1. Το ρόδο βρίσκετι στην εξής κτάστση, όπως περιγράφετι µέσ πό φράσεις του ποιήµτος: «έν κοµµένο ρόδο» στιχ. 1 «Το είδ µονάχο κι βουβό, σε µι γωνιά του δρόµου» στιχ. 5 «θνάσιµ πεσµένο κτγής» στιχ. 6 «µε το λευκό το χρώµ του θρρείς κι νπολούσε το χρώµ της υγής» στιχ. 7-8 «πεθµένου ρόδου» στιχ Η κτάστση του κοµµένου ρόδου, που βρισκότν σν «πεθµένο», πόµερ σε µι γωνιά του δρόµου, θύµισε στο ποιητικό υποκείµενο πρόµοιες κτστάσεις που είχε βρεθεί. Όπως νφέρετι στην τελευτί στροφή του ποιήµτος, το ποιητικό υποκείµενο κάποτε ήτν πολύ δυστυχισµένο, κθώς κάποιες συνθήκες του είχν στερήσει τη χρά, προκλώντς του θλίψη κι πογοήτευση. β β1. «προχτές» «σε µι γωνιά του δρόµου» «κάποιοι που περάσνε τη νύχτ βιστικοί»

5 «µου θύµισε πολλά» «κάποιος διβάτης, κάποτε, στο δρόµο που περνούσε» β2. Οπτικές εικόνες: «Βρήκ στο δρόµο µου... την προσοχή» «Το είδ µονάχο... το χρώµ της υγής...» «Στάθηκ κι το κοίτξ... µου θύµισε πολλά...» Οσφρητική εικόν: «Το περιβόλι... µύριζε βροχή»

6 Μάθημ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ ( ) Ανφορά στον Γκρέκο (πόσπσμ) Μιν νοιξιάτικη Κυρική θυμούμι δυο τρεις νθισμένες κερσιές σ έν οργωμένο κόκκινο χωράφι, γέμισε η κρδιά μου ευτυχί. Βγήκε τη στιγμή εκείνη κι έλμψε ό ήλιος σν την πρώτη μέρ που βγήκε πό τ χέρι του Θεού έλμψε η θάλσσ του Σρωνικού, πέρ η Αίγιν στο πρωινό φως γέμισε τριντάφυλλ δυο κοράκι πέτξν κλoσήμδ δεξά μου κι τ φτερά τους ντιδόνησν σν κόρδες δοξριού. Από τη μι μεριά τ κύμτ σν ομηρικά άλογ, με άσπρες χίτες, δροσεροί μκρόσυρτοι στίχοι του Ομήρου, κι πό την άλλη μεριά η ελιά της Αθηνάς όλο λάδι κι φως, κι η δάφνη του Απόλλων, κι τ θμτουργά όλο κρσί κι τργούδι μπέλι του Διόνυσου. Στεγνή, λιτοδίιτη γης, πέτρες ροδοκοκκινισμένες πό τον ήλιο, τ βουνά γλάζι κυμτίζουν νάερ, χνίζουν μέσ στο φως. Ολόγυμν, κι λιάζoυvτι ήσυχ, νπμέν, σν θλητές. Πήγιν κι ως πήγιν θρρούσ πως όλη η γης κι ο ουρνός οδοιπορούσν μζί μου έμπινν μέσ μου όλ τ γύρ μου θάμτ, άνθιζ, γελούσ, ντιδονούσ κι εγώ σν την κόρδ του δοξριού κι η ψυχή μου πώς χάνουντν την Κυρική εκείνη κι έσβηνε τιτιβίζοντς στο πρωινό φως, σν τη στρήθρ 1! Ανέβηκ σ έν λόφο κι γνάντευ πέρ τη θάλσσ, τ φτενά 2 ρόδιν κρογιάλι, τ λφρογρμμέν νησιά. Τι χρά είνι ετούτη! μουρμούρισ πώς κολυμπάει το πρθενικό σώμ της Ελλάδς, κι νσηκώνετι πό τ κύμτ κι πέφτει επάνω του ο ήλιος, σν ρρβωνιστικός! Πώς δάμσε την πέτρ κι το νερό κι πώς λγάρισε 3 πό την δράνει κι τη χοντροκοπιά της ύλης, κρτώντς μονχά την ουσί! Γύριζ ν γνωρίσω την Αττική, έτσι νόμιζ μ εγώ γύριζ ν γνωρίσω την ψυχή μου στ δέντρ, στ βουνά, στη μονξιά ζητούσ ν βρω κι ν γνωρίσω την ψυχή μου, μάτι η κρδιά δε σκιρτούσε σημάδι άσφλτο πως δεν έβρισκ υτό που ζητούσ. Μι μέρ μονάχ, έν μεσημέρι, θάρρεψ πως τη βρήκ. Είχ πάει ολομόνχος στο Σούνιο ήλιος κφτός, είχε μπει το κλοκίρι, τ πληγωμέν πεύκ έχυνν το ρετσίνι τους κι ο γέρς μοσχοβολούσε έν τζιτζίκι ήρθε κι κάθισε στον ώμο μου κι κάμποση ώρ οδοιπορούσμε μζί μύριζ όλος σν πεύκο, είχ γίνει πεύκο, κι άξφν, ως ξεπρόβιν πό τον πευκών, είδ τις άσπρες κολόνες του νού του Ποσειδών, κι νάμεσά τους, στρφτλιστή, σκούρ γλάζι, την άγι θάλσσ. Τ γόντά μου κόπηκν, στάθηκ ετούτη είνι η Ομορφιά, συλλογίστηκ, ετούτη είνι η φτέρουγη Νίκη, η κορφή της χράς, πιο πάνω δεν μπορεί ν φτάσει ό άνθρωπος. Ετούτη είνι η Ελλάδ.[ ] (1961) 1 σιτρήθρ: ποδημητικό πτηνό που φωλιάζει σε θάμνους. 2 φτενός -ή -ό: λεπτός, λιγνός. 3 κθάρισε, έγινε διυγές.

7 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ.1. Ν επισημάνετε στη δεύτερη πράγρφο του κειμένου τ πρόσωπ πό την ρχί ελληνική ιστορί ή μυθολογί που φέρνει στη μνήμη του φηγητή η θέ της ττικής γης. (4 μονάδες) Ν νφέρετε τ χρκτηριστικά στοιχεί που συνοδεύουν κθέν πό υτά τ πρόσωπ. (6 μονάδες).2. Ν περιγράψετε τις ντιδράσεις του φηγητή ότν ντικρίζει τις άσπρες κολόνες του νού του Ποσειδών στο Σούνιο. Ν σχολιάσετε υτές τις ντιδράσεις κι ν τις ιτιολογήσετε. (15 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ:25 ΜΟΝΑΔΕΣ β β.1. Ν βρείτε στο κείμενο πέντε ονομτικά σύνολ (επίθετο+ ουσιστικό) με τ οποί ο συγγρφές περιγράφει τη γη της Αττικής. (15 μονάδες) β.2. Το έργο Η νφορά στον Γκρέκο του Κζντζάκη ποτελεί μι μυθιστορημτική υτοβιογρφί με πολλά ποιητικά στοιχεί. Ν εντοπίσετε στο πόσπσμ δυο (2) στοιχεί υτοβιογρφικού χρκτήρ κι τρί (3) στοιχεί ποιητικά. (10 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ:25 ΜΟΝΑΔΕΣ

8 Θέµ Μάθηµ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί Τάξη: Β Ηµερήσιου Γενικού Λυκείου 1. Απντήσεις Όµηρος µκρόσυρτοι στίχοι, άλογ µε άσπρες χίτες Αθηνά ελιά Απόλλωνς δάφνη Διόνυσος - κρσί κι µπέλι 2. Μόλις ο φηγητής ντίκρισε τις άσπρες κολόνες του νού του Ποσειδών, που νάµεσά τους φινότν η γλάζι θάλσσ, ενθουσιάστηκε πάρ πολύ. Πρτηρώντς τες «τ γόντά του κόπηκν κι «στάθηκε κίνητος» χζεύοντς υτή τη µονδική θέ. Η ελληνική οµορφιά υτού του τοπίου του προκάλεσν τόσο µεγάλη συγκίνηση κι χρά που δεν είχε ποτέ ξννιώσει. β β1. «στεγνή, λιτοδίιτη γη» «ρόδιν κρογιάλι» «λφρογρµµέν νησιά» «σκούρ, άγι θάλσσ» «φτέρουγη Νίκη»

9 β2. Στοιχεί υτοβιογρφικού χρκτήρ: «Μι νοιξιάτικη Κυρική... ευτυχί». «Γύριζ ν γνωρίσω την Αττική... υτό που ζητούσ». Ποιητικά στοιχεί: «Βγήκε τη στιγµή εκείνη... σν κόρδες δοξριού» «Πήγιν κι ως πήγιν... σν τη στρήθρ» «πως κολυµπάει το πρθενικό σώµ... µονχά την ουσί!»

10 Μάθημ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ ( ) Ανφορά στον Γκρέκο (πόσπσμ) Μπήκ στο χωριό, νύχτωνε πι, οι πόρτες όλες σφλιχτές, μες στις υλές τ σκυλιά μυρίστηκν τον ξενομπάτη 1 κι άρχισν ν γβγίζουν. Πού ν πάω; ποιν πόρτ ν χτυπήσω; Εκεί που κτφεύγουν όλοι οι ξένοι, στο σπίτι του ππά. Οι ππάδες στ χωριά μς δεν είνι μορφωμένοι, λίγ τ γράμμτά τους, δεν μπορούν ν συζητούν θεωρητικά γι τ δόγμτ του χριστινισμού μ ζει ο Χριστός μέσ στην κρδιά τους κι κάποτε τον βλέπουν με τ μάτι τους, πότε στο προσκεφάλι ενός λβωμένου στον πόλεμο, πότε, την άνοιξη, ν κάθετι κάτω πό μιν νθισμένη μυγδλιά. Μ ι πόρτ άνοιξε, μι γριούλ με το λυχνάρι στο χέρι πρόβλε ν δει ποιος είνι ο ξένος που μπήκε τέτοι ώρ στο χωριό. Στάθηκ. Πολλά τ έτη, κυρά μου, της είπ γλυκίνοντς τη φωνή μου ν μην τρομάξει, είμι ξένος, δεν έχω πού ν κοιμηθώ κάμε μου τη χάρη ν μου δείξεις το σπίτι του ππά. Μετά χράς, πιδί μου θ κρτώ κι το λυχνάρι ν μη σκοντάψεις. Ο Θεός, ς είνι κλά, λλού έριξε το χώμ, λλού τις πέτρες, σ εμάς έλχν οι πέτρες, κοίτ χάμω που πτάς κι κλούθ μου. Μπήκε μπροστά με το λυχνάρι, στρίψμε τη γωνιά φτάσμε σε μι δοξρωτή 2 πόρτ πόξω ήτν κρεμσμένο έν φνάρι. Ν το σπίτι του ππά, είπε η γριούλ. Σήκωσε το λυχνάρι, έριξε το φως στο πρόσωπό μου, νστένξε έκμε κάτι ν πει, το μετάνιωσε, Ευχριστώ, κυρούλ, της είπ, κι ν με συμπθάς κληνύχτ. Με κοίτζε, δεν έφευγε. Αν το κτδέχεσι, είπε, κόπισε ν κονέψεις 3 στο φτωχικό μου. Μ εγώ χτυπούσ κιόλς την πόρτ του ππά. Άκουσ βριά βήμτ στην υλή, η πόρτ άνοιξε, πρόβλε μπροστά μου ένς γέροντς με χυμέν μκριά μλλιά στους ώμους, με κάτσπρ γένι χωρίς ν με ρωτήσει ποιος είμι κι τι θέλω, άπλωσε το χέρι. -Κλώς όρισες, μου πε είσι ξένος; κόπισε μέσ. Μπήκ άκουσ φωνές, πόρτες νοιγόκλεισν, μερικές γυνίκες τρύπωξν στη διπλνή κάμρ βιστικές κι εξφνίστηκν. Μ έβλε ο ππάς κι κάθισ στον κνπέ. Ν συμπθάς τη γυνίκ μου, την ππδιά, είπε είνι λίγο διάθετη, εγώ θ σου μγερέψω, θ σου βάλω σοφρά 4 ν δειπνήσεις, θ σου στρώσω το κρεβάτι ν κοιμηθείς. Η φωνή του ήτν βριά κι θλιμμένη τον κοίτξ ήτν χλωμός πολύ κι τ μάτι του πρησμέν κι κτκόκκιν σ ν χε κλάψει. Δεν έβλ τίποτ κκό στο νου μου, έφγ, κοιμήθηκ, κι το πρωί ήρθε ο ππάς κι μου φερε σ έν δίσκο ψωμί, τυρί κι γάλ. Άπλωσ το χέρι, τον ευχρίστησ κι τον ποχιρέτησ. 1 ξενομπάτης: ξενομερίτης 2 δοξρωτός: τοξωτός, κμπύλος, κυρτός 3 κονεύω: (λϊκότρ.) εγκθίστμι κάπου γι δινυκτέρευση ή πλώς γι ξεκούρση. 4 σοφράς: ντολίτικου τύπου τρπέζι φγητού, στρογγυλό, ξύλινο κι πολύ χμηλό.

11 Πήγινε στην ευκή του Θεού, πιδί μου, μου πε ο Χριστός μζί σου. Έφυγ. Στην άκρ του χωριού ένς γέρος πρόβλε έβλε το χέρι στο στήθος, με χιρέτησε. Κι πού πέρσες τη νύχτ, πιδί μου; με ρώτησε. Στου ππά το σπίτι, γέροντ, ποκρίθηκ. Ο γέρος νστένξε. Ε, τον κκομοίρη, είπε, κι δεν κτάλβες τίποτ; Τι ν κτλάβω; Ο υιός του, ο μονχογιός του, πέθνε χτες το πρωί δεν άκουσες τις γυνίκες που τον μοιρολογούσν; Δεν άκουσ τίποτ, γέροντ τίποτ. Θ τον είχν στη μέσ κάμρ του σπιτιού κι θ τον μοιρολογούσν σιγνά, ν μην κούσεις κι ν στενοχωρηθείς. Αε στο κλό! Τ μάτι μου είχν βουρκώσει. Τι κλις; έκμε ο γέρος ξφνισμένος είσι νέος, δε συνήθισες κόμη το θάντο άε στο κλό! [ ] ( έκδοση 1961) ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ.1. Ν περιγράψετε τον χώρο στον οποίο εκτυλίσσετι η πρπάνω σκηνή. (10 μονάδες).2. Ν χρκτηρίσετε τον ππά πό τη συμπεριφορά του πένντι στον ξένο. (15 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ:25 ΜΟΝΑΔΕΣ β β.1. Ν νφέρετε τ πρόσωπ που συνομιλούν στ διλογικά μέρη του πρπάνω ποσπάσμτος. Τι επιτυγχάνει -κτά τη γνώμη σς- με τη χρήση του διλόγου ο συγγρφές; (15 μονάδες) β.2.ν εντοπίσετε στο κείμενο πέντε (5) λέξεις ή φράσεις ιδιωμτικές. (10 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ:25 ΜΟΝΑΔΕΣ

12 Θέµ Μάθηµ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί Τάξη: Β Ηµερήσιου Γενικού Λυκείου Απντήσεις 1. Ο χώρος στον οποίο εκτυλίσσετι η πρπάνω σκηνή είνι έν φτωχικό, φιλόξενο χωριό. Ο διάλογος του επισκέπτη µε τον ππά εκτυλίσσετι στο σπίτι του ππά. 2.Ο ιερές ήτν ένς κλός κι συµπονετικός άνθρωπος που του άρεσε ν βοηθάει όποιον είχε νάγκη. Πάντ φιλοξενούσε στο σπίτι του όσους ξένους επισκέπτοντν το χωριό κι τους έδειχνε ιδιίτερη φροντίδ. Αφού τους κλωσόριζε στο φτωχικό του πάντ τους προσέφερε φγητό κι κρεβάτι ν κοιµηθούν. Ήτν ένς πργµτικός «άνθρωπος του Θεού» που βοηθούσε τον πλησίον του. Αν κρίνουµε µε πόση γάπη κι διάθεση φιλοξένησε τον ξένο εκείνο το βράδυ που είχε πεθάνει ο γιος του, κτλβίνουµε πόσο ξεχωριστός άνθρωπος ήτν. β β1. Τ πρόσωπ που συνοµιλούν στ διλογικά µέρη του ποσπάσµτος είνι: ο ξένος κι η γριούλ, ο ξένος κι ο ππάς, ο ξένος κι ο γέρος. Με το διάλογο ο συγγρφές προσδίδει ζωντάνι κι πρσττικότητ στο κείµενο. β2. Ιδιωµτικές λέξεις κι φράσεις:

13 «ξενοµπάτη» «κλούθ» «δοξρωτή» «κόπισε ν κονέψεις» «θ σου βάλω σοφρά»

14 Μάθημ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΩΣΤΑΣ ΟΥΡΑΝΗΣ ( ) Τους νυτικούς τους γέρους συλλογίζουμι Τους νυτικούς τους γέρους συλλογίζουμι, που πι ν τξιδεύουν δε μπορούνε κι ράξν στο νησί τους κι τις μέρες τους νώφελοι κι άνεργοι περνούνε που είνι σν ξένοι στη ζωή τη γύρω τους κι στο νησί τους σν φυλκισμένοι, που σέρνουντι σκυφτοί κι λιγομίλητοι κι ο νους τους στ τξίδι τους πηγίνει που πάντ τη φνέλ με την κόκκινη την άγκυρ στο στήθος τους φοράνε κι που, ότν περπτάν, σκμπνεβάζουνε σ μέσ σε κράβι κόμ ν νι που, στερινοί, δεν πύουνε ν γνοιάζουντι γι τον κιρό στη θάλσσ που κάνει, που κι ούτε μιν ημέρ δεν φήνουνε χωρίς ν κτεβούνε στο λιμάνι κι που, ότν ο χειμώνς μες στ σπίτι τους τους κλείνει, μπρος στο τζάκι τους, τ βράδυ, μ υπομονή κι γάπη γι τ γγόνι τους είτε γι υτούς μικρά φτιάνουν κράβι Αποδημίες, 1953 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Ν νφέρετε τρεις (3) κθημερινές συνήθειες των γέρων νυτικών του ποιήμτος. Ποι πό υτές τις συνήθειες μετβάλλει τη συνισθημτική τους κτάστση; (15 μονάδες) 2. που είνι σν ξένοι στη ζωή τη γύρω τους κι στο νησί τους σν φυλκισμένοι: Ν σχολιάσετε τους στίχους σε σχέση με το περιεχόμενο του ποιήμτος. (10 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ: 25 ΜΟΝΑΔΕΣ β β1. Ν εντοπίσετε τ επίθετ κι τις προμοιώσεις που χρκτηρίζουν τη ψυχική διάθεση των γέρων νυτικών. (10 μονάδες) β2. Ν επισημάνετε στο κείμενο τις λέξεις που σχετίζοντι με το επάγγελμ του νυτικού. (15 Μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ: 25 ΜΟΝΑΔΕΣ

15 Θέμ Μάθημ: Νέ Ελληνική λογοτεχνί Τάξη: Β Ημερήσιου Γενικού Λυκείου Απντήσεις 1. Οι κθημερινές συνήθειες των γέρων νυτικών του ποιήμτος είνι οι εξής: Το κλοκίρι κθημερινά κτεβίνουν στο λιμάνι κι γνντεύουν τη θάλσσ φορώντς τη φνέλ με την κόκκινη άγκυρ στο στήθος τους. Ότν περπτούν νιώθουν ότι είνι μέσ σε κράβι. Το χειμών κάθοντι με τ εγγονάκι τους δίπλ στο τζάκι κι φτιάχνουν μικρά κράβι. Από υτές τις συνήθειες, η τελευτί μετβάλλει τη συνισθημτική τους κτάστση, κθώς η πρέ με τ εγγόνι τους τους γεμίζει χρά κι τους βοηθά ν ξεχάσουν τ περσμέν, που ότν τ θυμούντι πονούν. 2. Οι γέροι νυτικοί, τώρ που δε δουλεύουν πι νιώθουν «σν ξένοι στη ζωή» κι «στο νησί τους σν φυλκισμένοι». Αυτοί είχν συνηθίσει τόσ χρόνι ν περνούν τη ζωή τους μέσ στ κράβι τους, κάνοντς τξίδι. Τώρ που κάθοντι στο νησί τους δεν ντέχουν κι έτσι επιλέγουν ν κτεβίνουν στο λιμάνι γι ν είνι κοντά στη θάλσσ, όπως έκνν τον πλιό κλό κιρό.

16 β β1. Επίθετ: νώφελοι κι άνεργοι, σκυφτοί, λιγομίλητοι. β2. Λέξεις που σχετίζοντι με το επάγγελμ του νυτικού: νυτικούς, τξιδεύουν, νησί, άγκυρ, κράβι, σκμπνεβάζουνε, θάλσσ, λιμάνι.

17 Μάθημ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΜΕΛΛΙΣΑΝΘΗ ( ) Μονάχ έν τργούδι Ξερίζωσε ο σεισμός τ σπίτι μς πήρε τ υπάρχοντά μς το νερό, η θάλσσ νυάγησε όλ τ κράβι μς έπνιξε τ πιδιά μς μέδουσες κι θλάσσιες νεμώνες κοράλλι κόκκιν άγγιξν τ χείλη τους Η λάβ ρέει κόμ χοχλστή στην επιφάνει Γρήγορ ξνχτίζουν οι άνθρωποι τ σπίτι τους κάτω π των ηφιστείων το βρουχηθμό Στήνουν τους γκρεμισμένους φράχτες βάζουν νέ σύνορ, μέσ στον τρόμο άλλ πιδιά γεννοβολάνε Στέλνουνε δύτες στο βυθό τ ωκενού γι κτποντισμέν μυστικά Όπλ χλκεύουνε γι τη ζωή κινούργι. Αν όλη η γη είνι το σπίτι μς ν ο ουρνός είνι η μεγάλη σκέπη μπορώ σήμερ ν μι εδώ κι ύριο εκεί όπου με πάει η πιο μικρή πνοή του νέμου. Αν βρέχει επί δικίους κι δίκους τότε, έχω όλ όσ μου χρειάζοντι Αν είνι η Θάλσσ η μεγάλη μάν μς στην γκλιά της που κοιμίζει την επιστροφή μς δεν θ δικόψω το ννούρισμά της. Αν όλοι οι άνθρωποι είνι δέρφι μου δεν μου χρειάζοντι ν με βρίνουν όπλ. Έν χμόγελο μόνο χρειάζετι, ν κοιτζόμστε ν γνωριζόμστε μ υτό, ν χιρετούμε υγή κι νύχτωμ έν τργούδι χρειάζετι μονάχ έν τργούδι γι ν ζήσουμε κι ν πεθάνουμε. Από τη συλλογή Ανθρώπινο Σχήμ, ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ.1. Η Μελισσάνθη στην τρίτη στροφή του ποιήμτος κάνει τέσσερις (4) υποθέσεις κι δίνει ντίστοιχ τέσσερις πντήσεις (ποδόσεις) σε υτές, χρησιμοποιεί δηλδή τέσσερις υποθετικούς λόγους. Ν κτγράψετε τις υποθέσεις κι τις πντήσεις της

18 ποιήτρις. (12 μονάδες) Ν σχολιάσετε συνοπτικά τον τελευτίο πό τους υποθετικούς υτούς λόγους. (8 μονάδες).2. Ν σχολιάσετε συνοπτικά τον τίτλο του ποιήμτος, συσχετίζοντάς τον με την τελευτί στροφή του. (5 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ : 25 β β.1. Στην ποίηση της Μελισσάνθης κυριρχεί μι γωνί γι το μέλλον του νθρώπου κι του κόσμου. Ν εντοπίσετε στο κείμενο τρεις (3) εικόνες φυσικής κτστροφής (δύο οπτικές κι μί κουστική). (15 μονάδες) β.2. Ν επισημάνετε στο κείμενο δύο (2) σχήμτ λόγου (μετφορά, προμοίωση ή προσωποποίηση). (10 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ : 25

19 Θέμ Μάθημ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί Τάξη: Β Ημερήσιου Γενικού λυκείου Απντήσεις 1. Οι υποθετικοί λόγοι της ποιήτρις στην τρίτη στροφή είν: «Αν όλη η γη..σπίτι μς» + «ν ο ουρνός...σκέπη» - «μπορώ... του νέμου». «Αν βρέχει...δίκους»- «τότε,... χρειάζοντι». «Αν είνι η θάλσσ...επιστροφή μς» - «δεν θ... ννούρισμά της» «Αν όλοι...δέρφι μου»- «δεν μου...όπλ» Με τον τελευτίο υποθετικό λόγο η ποιήτρι θέλει ν δείξει ότι ότν οι άνθρωποι είνι γπημένοι μετξύ τους, τότε επικρτεί η ειρήνη. Αν ο κθένς βλέπει σν δερφό του τον άλλο κι θέλει πάντ το κλό του χωρίς ν βάζει σε προτεριότητ προσωπικά συμφέροντ, τότε είνι πόλυτο ότι θ στμτήσουν οι πόλεμοι κι έτσι δε θ χρειάζοντι τ όπλ. 2. Γι ν νιώσουμε κλύτερ μέσ στον κθημερινό γών της ζωής κι ν ντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες που μς θλίβουν, θ πρέπει ν χμογελάμε κι ν τργουδάμε. Έν χμόγελο σε όποιον συνντούμε κι έν τργούδι στ χείλη μς θ μς δώσουν δύνμη κι ισιοδοξί γι το ύριο.

20 β β1. Οπτικές εικόνες φυσικής κτστροφής: «Ξερίζωσε ο σεισμός... τ χείλη τους». «Η λάβ ρέει κόμ...γι τη ζωή κινούργι». Ακουστική εικόν: «έν τργούδι... κι ν πεθάνουμε»

21 Μάθημ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΠΡΕΒΕΛΑΚΗΣ ( ) Ο Κρητικός-Το δέντρο (πόσπσμ) Τι είτνε το σκολειό του μονστηριού τ χρόνι κείν, η όρεξη με τρβάει ν το γράψω κτλεπτώς, ν μάθει ο σημερνός, που τάχει όλ εύκολ, πώς πιδευότνε τότε το πιδί. Το μάθημ γινότνε πρωί κι πόγεμ στην τράπεζ του μονστηριού, εκεί που μζώνουντι γι το δείπνο οι ξωτάρηδες 1 κ οι μονχοί. Ο δάσκλος κθότνε διπλογοντισμένος σ έν πτάρι, όπου είχε στρωμένη την ψάθ του. Αποκάτω του είχε τ σκολρόπιδ κθισμέν στους μπάγκους, που τους είχν κουμπισμένους τοίχοτοίχο. Στο σκολειό του μονστηριού, μθίννε ν διβάζουνε, ν γράφουνε κι ν λογριάζουν. Γι το διάβσμ, είχνε σύνεργο τη φυλλάδ, δηλδή το λφβητάρι γι τη γρφή, μι στρώση άμμο πάνω στο χώμ μέσ σ έν τελάρο γι τη λογριστική, μερικά χλίκι. Το σκολρόπουλο έπινε τη φυλλάδ, ρχίνιζε με το «στυρέ, βοήθ με», κ ύστερ έλεγε τ γράμμτ, έν πό την ρχή κ έν πό το τέλος της λφβήτς, γυρεύοντάς τ με το δειχνί 2 : «Στυρέ, βοήθ με, άλφ κι ωμέγ, βήττ κι ψι, γάμμ κι χι..» Μάθινε κτόπι ν συλλβίζει κι ν διβάζει. Ο δάσκλος έδινε στους προχωρημένους είκοσι ή τριάντ λέξες ν τις διβάσουν, πό μι ο κθένς. Ο ένς διάβζε την πρώτη, ο διπλνός του τη δεύτερη, ο πρκάτω την τρίτη ώσπου ν τελειώσουν. Αν έσφελνε 3 κνένς, ο πλϊνός είχε τ μάτι του τετρκόσι ν τόνε διορθώσει. Από κιρό σε κιρό λλάζνε θέση γι ν μη συνηθίζουνε τη λέξη που τους είχε πέσει στην ρχή. Κοντά στο διάβσμ, ο δάσκλος, γι ν τους λύσει τη γλώσσ, τ βνε ν λένε μονορούφι το «Πιστεύω» η ν μονοφωνάζουνε γλωσσοδέτες σν ετούτους: Φλσκί πιπιλοπίφλσκο κι πιπιλοφλσκάκι. Ο ππάς εμέτρ μέρτ κ ύστερ τ ξνμέτρ. Στο διάβσμ, προχωρούσν πό την λφβήτ στο Χτωήχι, κι πό κει στο Ψλτήρι κι στον Απόστολο, κι πιο πέρ στο Τριώδι, στο Ανθολόγι, στην Πεντάτευχο κι στους προφήτες 4. Πολλοί πομένν με τούτη τη γνώση, χωρίς ν μάθουνε ν γράφουνε. τους έφτνε γι ν γίνουν νγνώστες ή ψλτάδες, κόμ κι ππάδες. Όποιοι προχωρούσνε στο γράψιμο βάννε μπροστά τους κινούρι βάσν. Γι ν γυμνάζουντι στο γράψιμο, είχνε κάτου στο χώμ την μμουδόστρωση κι τ σύνεργ γι ν γράφουνε κι ν σβήνουνε. Τον άμμο τόνε χρκώνν μ έν ξύλινο τελάρο χωρισμένο με πήχες. Το πτούσν στον άμμο κι τυπώνν τις ράδες. Γράφν ό,τι είχνε ν γράψουνε, κ ύστερ σέρνν πάνω το ομλιστήρι 5 κι σβήνν τη γρφή. Από την μμουδόστρωση περνούσν στο χρτί, γι ν γυμνάζουν κλήτερ το 1 ξωτάρης κι ξωμάχος: γεωργός, χωρικός 2 δείκτης, το δεύτερο δάκτυλο 3 ν έκνε λάθος 4 όλ είνι εκκλησιστικά βιβλί. 5 σνίδι γι το ίσιωμ της άμμου.

22 χέρι τους. Στη ζώνη τους είχνε κρεμσμένη την κλμριά, με το σφουγγάρι μέσ, μουσκεμένο στο μελάνι, κι ντί γι πέν βστούσνε στο χέρι έν χηνόφτερο ξυσμένο στην άκρη. Στη λογριστική, μετρούσνε με τ χλίκι του ποτμού κι με τ κότσι. Ότν ρχίζν ν λογριάζουν πάνω στον άμμο με νούμερ γρμμέν, την πράξη την έκνε όλη ή τάξη μζί, όπως γινότνε κι το διάβσμ. Το ν δσκλούδι πρόσθετε την κολόν με τις μονάδες, το δεύτερο την άλλη με τις δεκάδες, το πρκάτω τις εκτοντάδες. Με τόση κτέχι στολισμένο, το σκολρόπιδο έπρεπε τότε ν βρει κι τ νιώσμτ 6 που τούβνε ο δάσκλος: Ένς πτέρς κεφλή δώδεκ γιοι ποδάρι, κι κάθε γιος στη ράχη του τριάντ κόρες κάθε βράδυ πεθίνει ή μι, το πρωί γεννιέτι ή άλλη. Τί νάνι; Ο χρόνος, οι μήνες, οι μέρες!... [ ] (Ο Κρητικός - Το δέντρο, 6η έκδοση, Βιβλιοπωλείον της Εστίς, 1995 έκδοση 1948) ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ.1. Ποιος είνι, κτά τον φηγητή, ο σκοπός της πρπάνω φήγησης; (5 μονάδες) Ν τον σχολιάσετε. (10 μονάδες).2. Ν περιγράψετε τον τρόπο που μάθινν γρφή τ πιδιά στο σχολείο του μονστηριού. (10 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ:25 ΜΟΝΑΔΕΣ β β.1. Ν βρείτε στην πρώτη πράγρφο του κειμένου τρεις (3) εικόνες με τις οποίες περιγράφετι η σχολική διδσκλί. (15 μονάδες) β.2. Ν βρείτε στο κείμενο δέκ (10) λέξεις σχετικές με τη σχολική ζωή. (10 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ:25 ΜΟΝΑΔΕΣ 6 νιώσμ :το ίνιγμ

23 Θέµ Μάθηµ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί Τάξη: Β Ηµερήσιου Γενικού Λυκείου Απντήσεις 1. Ο σκοπός της πρπάνω φήγησης, κτά τον φηγητή, είνι ν δείξει στους σηµερινούς µθητές πως µάθινν γράµµτ, τ πλιά τ χρόνι, τ πιδιά που µθήτευν σε σχολεί µονστηριών. Θέλει ν τονίσει µε πόσο κόπο κι χωρίς νέσεις εκπιδεύοντν τ πιδιά συγκριτικά µε τη νέ εποχή που οι νέοι έχουν όλ τ µέσ. 2. Στο σχολείο του µονστηριού τ πιδιά µάθινν γρφή µε ένν ιδιίτερο τρόπο. Αρχικά εξσκούντν γράφοντς πάνω στην άµµο, όπου είχν χράξει µε έν τελάρο γρµµές. Εκεί έγρφν ό,τι ήθελν κι στη συνέχει έσβηνν, ισιώνοντς την άµµο µε έν σνίδι. Στη συνέχει µάθινν ν γράφουν πάνω σε χρτί, κρτώντς έν χηνόφτερο που το βουτούσν σε µελάνι. β β1. Εικόνες µε τις οποίες περιγράφετι η σχολική διδσκλί: «Ο δάσκλος κθότνε...τοίχο-τοίχο». «Το σκολρόπουλο έπινε...γάµµ κι χι..». «Ο δάσκλος έδινε...είχε πέσει στην ρχή».

24 β2. Λέξεις σχετικές µε τη σχολική ζωή: Μάθηµ, δάσκλος, σκολρόπιδ, διάβσµ, γρφή, λογριστική, κλµριά, σφουγγάρι, χηνόφτερο, µελάνι.

25 ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΦΝΙΑ ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ ( ) Άξιον εζηί (πόζπζμ) Τ πάθη ζη Τεο Δηθηνζύλεο ήιηε λνεηέ * θη κπξζίλε 1 ζπ δνμζηηθή κε πξθιώ ζο κε * ιεζκνλάηε ηε ρώξ κνπ! Αεηόκνξθ έρεη η ςειά βνπλά * ζη εθίζηεη θιήκη ζεηξά θη η ζπίηη πην ιεπθά * ζηνπ γιπθνύ 2 ην γεηηόλεκ! Τεο Αζίο λ γγίδεη πό ηε κη * ηεο Επξώπεο ιίγν λ θνπκπά ζηνλ ηζέξ ζηέθεη λ * θη ζηε ζάιζζ κόλε ηεο! Κη δελ είλη κήηε μέλνπ ινγηζκόο * θη δηθνύ ηεο κήηε γάπε κη κόλν πέλζνο ρ πληνύ * θη ην θσο λειέεην! Τ πηθξά κνπ ρέξη κε ηνλ Κεξπλό * η γπξίδσ πίζσ π ηνλ Κηξό ηνπο πιηνύο θίινπο θιώ * κε θνβέξεο θη κ ίκη! Μ ρνπλ όι η ίκη μληηκεζεί * θη νη θνβέξεο ρ ιηνκεζεί θη ζηνλ έλλ ν άιινο κπί * λνπλ ελληίνλ νη άλεκνη! Τεο Δηθηνζύλεο ήιηε λνεηέ * θη κπξζίλε ζπ δνμζηηθή κε πξθιώ ζο κε * ιεζκνλάηε ηε ρώξ κνπ! (1959) ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Ν νλνκάζεηε ηε ρώξ ζηελ νπνί λθέξεηη ν πνηεηήο. (5 μονάδες) Ν λθεξζείηε ζε ηξί ρξθηεξηζηηθά ηεο (12 μονάδες) θη λ πξνζδηνξίζεηε ηε γεσγξθηθή ηεο ζέζε, ηεθκεξηώλνληο ηελ πάληεζή ζο κε δεδνκέλ ηνπ πνηήκηνο. (8 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ: 25 ΜΟΝΑΔΕΣ β β1. Λκβάλνληο ππόςε πσο θεηεξί ζηε ζύλζεζε ηνπ Άξιον εστί πνηεινύλ νη ηζηνξηθέο κλήκεο ηνπ Πνιέκνπ , ηεο Κηνρήο θη ηεο Αληίζηζεο, ιιά θη ησλ κεηέπεηη ρξόλσλ ηεο Εκθύιηο δηκάρεο, λ εληνπίζεηε ζην πνίεκ ιέμεηο ή εθθξάζεηο ζπλδεδεκέλεο κε η γεγνλόη πηά (10 μονάδες) β2. Ν εληνπίζεηε ην ζρήκ ηνπ θύθινπ ζην πνίεκ (5 μονάδες) θη λ ζρνιηάζεηε ηε ιεηηνπξγί ηνπ. (10 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ: 25 ΜΟΝΑΔΕΣ 1 κπξζίλε: κπξηηά 2 γιπθόο: λνηρηόο γιάδηνο

26 Θέµ Μάθηµ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί Τάξη: Β Ηµερήσιου Γενικού Λυκείου Απντήσεις 1. Ο ποιητής νφέρετι στην Ελλάδ. Τρί χρκτηριστικά της όπως περιγράφοντι στο ποίηµ είνι:) «Αετόµορφ έχει τ ψηλά βουνά», δηλδή τ ενάρετ βουνά της ντρσίς κι της ντίστσης στο κκό, β) «κι τ σπίτι πιο λευκά» εννοεί την ηθική λευκότητ, τις ηθικές πράξεις του λού που οι γώνες κι οι θυσίες του τον ύψωσν σε µι άλλη σφίρ, γ) «στον ιθέρ στέκει ν κι στη θάλσσ µόνη της», η Ελλάδ πτά κι τξιδεύει πάνω στη θάλσσ. Εδώ τονίζετι το πνευµτικό της επίπεδο. Η γεωγρφική της θέση εντοπίζετι νάµεσ στην Ασί κι την Ευρώπη (Της Ασίς ν γγίζει πό τη µι * της Ευρώπης λίγο ν κουµπά). β β1. Της Δικιοσύνης ήλιε νοητέ µυρσίνη συ δοξστική Αετόµορφ έχει τ ψηλά βουνά Κι δεν είνι µήτε ξένου λιγισµός* κι δικού της µήτε γάπη µόνο πένθος χ πντού * κι το φως νελέητο! Τ πικρά µου χέρι µε τον Κερυνό τους πλιούς φίλους κλώ * µε φοβέρες κι µ ίµτ! Μ χουν...ενντίον οι άνεµοι!

27 β2. Το ποίηµ ρχίζει κι τελειώνει µε την ίδι στροφή: «Της δικιοσύνης ήλιε...τη χώρ µου». Ο ποιητής πευθύνετι στο νοητό Ήλιο της Δικιοσύνης, µε την πράκληση ν µη λησµονήσει τη χώρ του. Εύχετι κι πρκλεί ν µη ξεχάσει τη χώρ του η Δικιοσύνη (στην οποί συγκλίνουν τελικά ο χριστινικός Χριστός κι ο ποιητικός Ήλιος) λλά ούτε κι η δοξστική µυρσίνη.

28 Μάθημ: Νέ Δλληνική Λογοηεχνί ΑΓΙΓΑΚΤΟ ΚΔΙΜΔΝΟ AΝΓΡΔΑΣ ΚΑΡΚΑΒΙΤΣΑΣ ( ) H πηρίδ (πόζπζμ) ηη Ρούμελ είνι η λεβενηιά κι ζηο Μοριά είν η γνώζη - Μσξ εζύ ζη, Πέηξν; - Γησξγάθε, εζύ! Κη κε ην ζπηζνβόιεκ ησλ κηηώλ, πνπ έδεηρλε ηελ ειπίδ ηεο ςπρήο κε ηελ πνθζηζηηθή ξνπή, πνπ θλέξσλε ηελ λππνκνλεζί ησλ λεύξσλ κε ην ηξεκνύιηζκ ηεο θσλήο, πνπ πξόδηλε ηεο ζάξθο ηε ζπγθίλεζε, άλνημλ νξγηέο η ρέξη θη ξίρηεθλ ζηελ γθιηά ν έλο η ιινπλνύ. Κη πό ηνλ ηόζν ιό, πνπ πεξλνδηάβηλε έμσ ζην ιηζνζηξσκέλν δξόκν ηεο Σπειηάο, ηνπο Εβξίνπο, πνπ μππόιπηνη θνπβινύζλε η ζθηά πό ην Τεισλείν, ηνπ ςσκά θη ηνπ κλάβε θη ηνπ θνπξέ, πνπ έθξδλ κε μεθσλεηά ηνπο πειάηεο, ηνπ ζξάθε 1, πνπ κπξνζηά ζην ηξπεδάθη ηνπ έπηδε η ηάιηξ, βζλίδνληο κε ηνλ ήρν θη ηε ικπξόηε ηνπο ηνλ ληηθξηλό κπισκηή, θλείο νύηε πξόζεμε, νύηε ήηλ ηθλόο λ ηζζλζεί ηε ιρηάξ, πνπ είρλ ζην γθάιηζκά ηνπο νη δπν θίινη. Εδώ θη πέληε ιεθηά πξηλ ν έλο δε γλώξηδε ηνλ άιινλ. Ο Γησξγάθεο Λκπξόπνπινο θζόηλε λάκεζ ζηηο πξκάηεηεο ηνπ, ζη ζηξώκη θη η ζθνηληά, ηηο ζηνίβεο ησλ θεθινηπξηώλ θη ηνπο ζσξνύο ησλ γπιηθώλ, ηνπο ώκνπο ζηεξίδνληο ζηελ θάζ ηνπ, ην θεθάιη κηζνγπξηζκέλν, η κάηη κηζνθιεηζκέλ, θάησ πό ηελ πιέρηξ ησλ ζθόξδσλ θη ηνπ θεξάηνπ, ζλ πνιεκηζηήο λάκεζ ζηηο δάθλεο ηεο λίθεο ηνπ, θάησ πό ηελ γπεκέλε ηνπ ζεκί. Κζώο όκσο πάηεζε ζην θηώθιη ν Πεηξνιέηζνο ςειόο, ιεβεληόθνξκνο, μεζθιηάξεο 2 κ κεγιόπξεπνο, δεηώληο έλ όβνιν ηπξί λ θνιηζίζεη, ζλ λ πιάθσζε ν ίζθηνο ηνπ ηνλ κπθάιε, ζήθσζε ην θεθάιη θη ε θσλή ζπγθιόληζε γη κηο η πνθξσκέλ λεύξ ηνπ. Σλ ζηξπή πέξζε ζην λνπ ηνπ ε ππνςί πσο θάπνπ η πάληεζε ην πξόζσπν εθείλν, θάπνπ ηελ άθνπζε θείλε ηε θσλή, πσο η γάπεζε άιινηε θείλν ην θνξκί. Η θληζί ηνπ άξρηζε λ πιέθεη ηελ θισλά 3 ηεο θσηεηλή ζη πεξζκέλ, πληνύ ςειθώληο θη πζπηεύνληο, ζη θιώζκη θη η πξζηξηίζκη ηεο εβδνκεληάξηθεο δσήο ηνπ. Νεθξνύο μέζςε πό η κλήκη, μλάλησζε γεξόληνπο, έζπξε ζε ιύπεο θη ζε ρξέο, ζε θηιίεο θη ζ έρζξεηεο, ζε γάκνπο θη ζε λεθξνπνκπέο. Μ δελ θηόξζσζε άιιν πξά λ διηζηεί θη λ πνλέζεη γη η ρξόλη πνπ έθπγλ, γη η πζήκη πνπ ηνλ ήβξλ. Άμθλ πέημε κπξνζηά ηνπ μλζνκνύζηθνο θη γιλνκάηεο 1 ξγπξκνηβόο, θνιιπβηζηήο πνπ εμξγπξώλεη μέλ λνκίζκη 2 ξθέλδπηνο, κε ξνύρ ζθηζκέλ 3 ε θισζηή

29 πιηθξάο, ν Πεηξνιέηζνο, ν θίινο ηνπ, ν δεξθόο ηνπ! Κη ηώξ λάκεζ ζην κγδί νη δπν θίινη, ςξνκάιιεδεο, ζξθνθγσκέλνη, ζθηρηγθιηάδνληη θη γιπθνθηιηώληη κε η δάθξπ βξνρή ζη κάηη. - Μσξ εζύ ζη, Πέηξν; - Γησξγάθε, εζύ! Τέινο ρσξηζηήθλε θη ν έλο θνίημε ηνλ άιινλ κε πεξηέξγεη. Μεγάιε πνξί δσγξθήζεθε ζη πξόζσπά ηνπο, ζλ λ κε κπνξνύζλ λ θηιάβνπλ πσο έγηλε θη πό η ζπξηξηζηά ληάη γθξεκίζηεθλ γη κηο ζη άρξ γεξάκη. - Κεκέλε, γεξάζκε! είπε ξγνθνπλώληο ην θεθάιη ν Λκπξόπνπινο. - Γεξάζκε θη ιιάμκε! πξόζζεζε ν Πεηξνιέηζνο πηθξκέλνο. Σσζηόο Κνξθηάηεο 4 κνπ θίλεζη. Κη ζθνπγγίδνληο κε ην κληθνπνπθάκηζν η δάθξπά ηνπ, θνίηδε θη μλθνίηδε ην θίιν ηνπ, ζλ λ δεηνύζε θάησ πό ην βξύ εθείλν ζώκ, ην ζηξνγγπιό θεθάιη, η θξεκζηά θξεζθνμνπξηζκέλ κάγνπι, θη ηνλ πρύ ιηκό, ην ιπγεξό πιηό ηνπ ζύληξνθν ζλ λ δεηνύζε θάησ πό ηελ πγξή θη ζνπξηή κηιηά λ θνύζεη ηνπο ζηξνγγπινύο κνξΐηηθνπο ήρνπο ζλ λ ήζειε λ ηδεί ηνλ ιθξό έξ ηνπ θνξκηνύ θη ησλ κηηώλ ην ζπηζνβόιεκ θη ην δηβνιηθό γνξγνπίμηκν ηνπ πξνζώπνπ, θάησ πό ην λπζηγκέλν πξόζσπν ελνύ Κνξθηάηε λνηθνθύξε. [ ] Κξθβίηζο Αλδξέο, Πλιές γάπες, Εζηί, Αζήλ, 1900 ΔΡΩΤΗΣΔΙΣ 1. Ν λθέξεηε η δύν πξσηγσληζηηθά πξόζσπ ηεο θήγεζεο (6 μονάδες) θη ηνλ ηόπν ζην νπνίν δηδξκηίδεηη ε ηζηνξί. (3 μονάδες) 2. Ν πεξηγξάςεηε ηνπ δύν ήξσεο σο πξνο ηελ εμσηεξηθή ηνπο εκθάληζε ηεθκεξηώλνληο ηελ πάληεζή ζο κε λθνξέο ην θείκελν. (16 μονάδες) 25 ΜΟΝΑΓΔΣ β β1. Βζηθά ρξθηεξηζηηθά ζη δηεγήκη ηνπ Αλδξέ Κξθβίηζ είλη ε θξηβήο πξηήξεζε θη ε ξειηζηηθή πεηθόληζε. Σην πόζπζκ πξηεξνύκε ξειηζηηθή πεηθόληζε ηεο γνξάο. Ν θηγξάςεηε η επγγέικη πνπ λθέξνληη ζην θείκελν.(15 μονάδες) β2. Εδώ κι πένηε λεθηά βροχή ζη μάηι. Ν εληνπίζεηε ζηε ζπγθεθξηκέλε πξάγξθν πέληε (5) εθθξζηηθά κέζ (πξνκνηώζεηο, κεηθνξέο, εηθόλεο, ζύλδεην ζρήκ) κε η νπνί ν ζπγγξθέο ηζζεηνπνηεί ηε ζηδηθή λγλώξηζε λάκεζ ζηνπο δύν ήξσεο. (10 μονάδες) 25 ΜΟΝΑΓΔΣ 4 Κεξθπξίνο

30 Θέµ Μάθηµ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί Τάξη: Β Ηµερήσιου Γενικού Λυκείου Απντήσεις 1. Τ δύο πρωτγωνιστικά πρόσωπ της φήγησης είνι ο Γιωργάκης Λµπρόπουλος κι ο Πετρολέτσος. Η ιστορί διδρµτίζετι στην γορά, στο µπκάλικο του Γιωργάκη Λµπρόπουλου. 2. Τ δύο πρωτγωνιστικά πρόσωπ της φήγησης περιγράφοντι στο κείµενο ως εξής: Πετρολέτσος: ψηλός µε λεβέντικη, πλικρίσι κορµοστσιά, ρκένδυτος λλά µεγλοπρεπής, γλνοµάτης µε ξνθό µουστάκι, σπροµάλλης κι γερσµένος. Γιωργάκης Λµπρόπουλος: σπροµάλλης κι γερσµένος µε κουρσµένο σώµ, στρογγυλό κεφάλι, κρεµστά κι φρεσκοξυρισµέν µάγουλ, πχύ λιµό κι νυστγµένο πρόσωπο. β β1. Τ επγγέλµτ που περιγράφοντι στο κείµενο είνι: ψωµάς µνάβης κουρές

31 σράφης (ργυρµοιβός, κολλυβιστής που εξργυρώνει ξέν νοµίσµτ) µπλωµτής µπκάλης β2. Οπτική εικόν: «Ο Γιωργάγης Λµπρόπουλος κθότνε... γπηµένη του σηµί». Προµοίωση: «Σν στρπή πέρσε στο νου του η υποψί». Μετφορά: «Η φντσί του... περσµέν». Μετφορά: «Άξφν πέτξε µπροστά του». Ασύνδετο σχήµ: «Νεκρούς ξέθψε... σε νεκροποµπές».

32 Μάθημ: Νέ Ελληνική Λογοτεχνί ΑΔΙΔΑΚΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ ( ) Βριά κρδιά 1 Πώς με κυττάς έτσι γλυκά, νέο μου νθάκι χρωπό! Δείχνεις όλες τις χάρες σου σε με κι δε φοβάσι; Αχ! έχω την κρδιά βριά... μ δε θ σου το πω γιτί, κάλλιο συλλόγιστο 2 κι ευτυχισμένο νάσι. Πώς με κυττάς έτσι γλυκά... συ, τόσο νέο κι χρωπό; Τρέμει η κρδιά μου μι στιγμή σν κάτι ν προσμένω... Αλλοί 3! έχω βάρος στην κρδιά. Μ δε θ σου το πω γιτί, κάλλιο συλλόγιστο νάσι κ ευτυχισμένο. Με τρώει η έγνοι ν στθώ κοντά σου μι στιγμούλ κι την κρδιά μου στη γλυκιά σου μυρωδιά ν λούσω. Με κίει ο πόθος, σκύβοντς πάνω σου σ βεργούλ του φράχτη, τον τρελλό πλμό της νειάς σου ζωής ν κούσω. Τολμώ τ άσωτ χέρι μου κάποι στιγμή ν πλώσω τ θελκτικά σου χρώμτ στην όψη σου ν γγίσω μ κάτι, σ ν μη μπορώ κει που είσι ν σε σώσω κάνει βριά τ χέρι μου κάτω ν πέφτουν πίσω... Από τη συλλογή Οι τρίλιες που σβήνουν, ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ.1. Ν σχολιάσετε τον τίτλο σε σχέση με το περιεχόμενο του ποιήμτος. (10 μονάδες).2 Ν περιγράψετε το λουλούδι νφέροντς τις ιδιότητες που του ποδίδοντι στο ποίημ. (15 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ : 25 β β.1. Ν εντοπίσετε στο κείμενο τις δύο επιφωνημτικές εκφράσεις. (4 μονάδες) Ποιο χρκτήρ προσδίδουν, κτά τη γνώμη σς, στη συνισθημτική τμόσφιρ του ποιήμτος; (6 μονάδες) β.2. Ν βρείτε στο κείμενο τρεις (3) μετφορές που σχετίζοντι με τη συνισθημτική κτάστση της ποιήτρις. (15 μονάδες) ΣΥΝΟΛΟ ΜΟΝΑΔΩΝ : 25 1 Έχει διτηρηθεί η ορθογρφί της έκδοσης. 2 ξέγνοιστο 3 λίμονο