H ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Transcript

1 H ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΥΝΗΓΕΤΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΑΔΟΣ

2 Εισαγωγή Οι Στόχοι µας Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει, ενισχύει και προωθεί το ρόλο των κυνηγών στη διαχείριση του Περιβάλλοντος Το κυνήγι, σύµφωνα µε το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αποτελεί µια συµβατή προς το περιβάλλον ανθρώπινη δραστηριότητα. Η Ε.Ε. όχι µόνο θεωρεί το κυνήγι συµβατή δραστηριότητα, αλλά µε πολλές πρωτοβουλίες σε συνεργασία µε τις Κυνηγετικές Οργανώσεις της Ευρώπης, έχει αναλάβει την προώθηση του αειφόρου κυνηγίου ως µέσο για την προστασία της βιοποικιλότητας και την διατήρηση της φύσης. Η Ε.Ε. έχοντας αναγνωρίσει το σηµαντικό έργο των Κυνηγετικών Οργανώσεων συνεργάζεται μαζί τους για την εξασφάλιση των τόσο σηµαντικών για τη διαχείριση του περιβάλλοντος στοιχείων. Ο ρόλος και το έργο όλων των βαθµίδων των Κυνηγετικών Οργανώσεων στοχεύουν στην υλοποίηση των κοινών µε την Ευρωπαϊκή Ένωση στόχων τους: Προστασία και Ανάπτυξη του Θηραµατικού πλούτου της χώρας Προώθηση Αειφόρου κυνηγιού στην Ελλάδα και στην Ευρώπη σύµφωνα µε τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ένωσης Για την εξασφάλιση της επίτευξης του κοινού µας σκοπού, της Αειφορίας του Θηραµατικού πόρου, έχουµε διαμορφώσει µια φιλοπεριβαλλοντική πολιτική µε μακροπρόθεσμο σχεδιασµό η οποία περιλαμβάνει την υλοποίηση πολύ σηµαντικών και δαπανηρών προγραμμάτων, μελετών και δράσεων, µε σκοπό την απόκτηση αξιόπιστων στοιχείων και πληροφοριών που θα επιτρέψουν στη θηραµατική δραστηριότητα να ασκείται µε παρακολούθηση, προγραμματισμό και σχεδιασµό, ο οποίος δίνει τη βεβαιότητα πως οι θηραµατικοί πληθυσμοί θα είναι υγιείς και ικανοποιητικοί για τα επόμενα χρόνια. 2

3 Εισαγωγή Η Οικονομική σημασία του κυνηγιού Παράλληλα με το νομικό καθεστώς και το έργο των Κυνηγετικών Οργανώσεων είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ληφθεί υπόψη η οικονομική διάσταση της δραστηριότητας της θήρας. Θέμα που θέλει ιδιαίτερη προσοχή δεδομένης της δυσχερούς οικονομικής συγκυρίας στην οποία βρίσκεται η χώρα μας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα ειδικής έρευνας της MRB προκύπτουν τα εξής μεγέθη: θέσεις εργασίας εργαζομένων στον κυνηγετικό κλάδο επιχειρήσεις κυνηγετικών ειδών έσοδα δημοσίου από έκδοση αδειών και Φ.Π.Α ετήσιος τζίρος κυνηγιού Ο ετήσιος τζίρος κυνηγιού προκύπτει από τις άμεσες και έμμεσες δαπάνες των κυνηγών για έξοδα κυνηγετικών ειδών, εξοπλισμού, έξοδα μετακινήσεων, εστίασης, διαμονής, κυνηγόσκυλα, κ.λπ. Το ποσόν του 1 δις ετησίως στην πραγματική οικονομία και ο σχετικός πολλαπλασιαστής εισοδήματος συνιστούν τεράστια συμβολή στην δημιουργία θέσεων εργασίας και εισοδήματος που αποτελούν μείζονα οικονομικό στόχο στην σημερινή εποχή 3

4 Εισαγωγή Κυνηγετικές Οργανώσεις Είµαστε οι πρώτοι που εδώ και 95 χρόνια νοιαζόμαστε για το Περιβάλλον O κυνηγετικός κόσµος αποτέλεσε την κοινωνική ομάδα, που πρώτη πίεσε και επέτυχε να θεσπισθούν οι πρώτες προστατευτικές διατάξεις της νεότερης Ελλάδας για την άγρια πανίδα. Αυτό ισχύει από τη δεκαετία του 1920, µε επιχειρήματα προς προστασία της άγριας ζωής, που θα τα ζήλευαν οι σημερινοί ασχολούμενοι με την οικολογία (άτομα ή οργανώσεις). Τα επονομαζόμενα «Κυνηγετικά Σωματεία» µε το Δασικό Κώδικα του 1929 απέκτησαν ενιαία καταστατικά λειτουργίας και τέθηκαν υπό την επίβλεψη του Υπουργείου Γεωργίας. Οι Κυνηγετικές Οργανώσεις έχοντας συμπληρώσει σήμερα 95 χρόνια θεσμικής υπόστασης αποτελούν τη μοναδική οργάνωση που λειτουργεί ως ΝΠΙΔ άµεσα όμως ελεγχόμενα από το κράτος δημιουργώντας µια sui generis κατάσταση προς όφελος της προστασίας του περιβάλλοντος. Οι Κυνηγετικές Οργανώσεις απέκτησαν την σημερινή τους μορφή το 1969 σύμφωνα με το «Δασικό Κώδικα» (Ν.86/69). Μέσα από τις διατάξεις του ιδρύονται στη συνέχεια οι σημερινοί 253 Κυνηγετικοί Σύλλογοι σε όλη τη χώρα, οι οποίοι υπάγονται στην δικαιοδοσία των 7 Κυνηγετικών Ομοσπονδιών (µια για κάθε γεωγραφική περιφέρεια) και αυτές µε τη σειρά τους στη δικαιοδοσία της Κυνηγετικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος. Με αυτό τον τρόπο διαμορφώνεται πλέον ένα δίκτυο οργανώσεων ελεγχόμενων από την πολιτεία, µε κοινά Καταστατικά λειτουργίας, κοινούς στόχους και αυστηρούς κανόνες οικονομικής διαχείρισης. H Κυνηγετική Συνομοσπονδία Ελλάδος σήμερα εκπροσωπεί τους κυνηγούς όλης της χώρας. 4

5 Ισχύον Νομικό Καθεστώς Το ισχύον νομικό καθεστώς δεν δίνει προνόμια στις Κυνηγετικές Οργανώσεις. Επιβάλλει περιορισμούς και ασκεί αυστηρό έλεγχο για να εξασφαλιστεί η σωστή διαχείριση του περιβάλλοντος από τις Κυνηγετικές Οργανώσεις. Οι Κυνηγετικές Οργανώσεις στην Ελλάδα λειτουργούν εντός ενός συγκεκριμένου και αυστηρού νομικού πλαισίου κάτω από την άμεση και καθημερινή εποπτεία των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών. Με το ισχύον νομικό και κανονιστικό πλαίσιο οι Κρατικές Υπηρεσίες έχουν τον απόλυτο έλεγχο επί της σύστασης, λειτουργίας, οργάνωσης και ελέγχου των Κυνηγετικών Οργανώσεων στην Ελλάδα 1. Ο πλήρης έλεγχος του κράτους επί των Κυνηγετικών Οργανώσεων και η εξάρτηση αυτών από τις Κρατικές Υπηρεσίες δεν συνιστά προνόμιο για τις Κυνηγετικές Οργανώσεις. Αντίθετα αποτελεί περιορισμό της σωματειακής ελευθερίας και αιτιολογείται για λόγους Δημοσίου Συμφέροντος, γιατί η θήρα αποτελεί μορφή διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος, όπως ρητά αναφέρει και το Συμβούλιο της Επικρατείας. Η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί συνταγματική υποχρέωση του κράτους, γι' αυτό οι Κυνηγετικές Οργανώσεις ως φορείς που δραστηριοποιούνται ενεργά στην προστασία του περιβάλλοντος, τίθενται υπό την άμεση εποπτεία και έλεγχο των Κρατικών Υπηρεσιών. Συγκεκριμένα οι Κυνηγετικές Οργανώσεις: υφίστανται υποχρεωτικά, παράλληλα με τον ετήσιο, και έναν καθημερινό έλεγχο από τη Δημόσια αρχή (Δασική Υπηρεσία) ως προς τη διαχειριστική διαφάνεια, νομιμότητα και σκοπιμότητα των εσόδων- δαπανών τους. οφείλουν για οποιαδήποτε ενέργεια και δραστηριότητα τους να έχουν αποκτήσει προηγούμενη έγκριση από το Κράτος. 1 κατά τα άρθρα 266 παρ. 3 και 7 του ΝΔ 86/1969, τα ενιαία καταστατικά τους αποτελούν υπουργικές αποφάσεις και αποφασίσθηκαν από τον Υπουργό (πρώην Γεωργίας), (ΥΑ 25234/1637/ , ΦΕΚ 640 Β'/ ) 5

6 Ισχύον Νομικό Καθεστώς για να λειτουργήσουν απαιτείται πράξη αναγνώρισης από την Πολιτεία, 2 όχι μόνο κατά τη σύσταση τους αλλά και για κάθε εκλογή του Δ.Σ. τους. είναι υποχρεωμένες από τον Νόμο να δαπανούν κάθε χρόνο για φιλοπεριβαλλοντικές, φιλοθηραματικές δράσεις συγκεκριμένο ποσοστό των εσόδων τους 3. υποβάλλουν προς έγκριση στην αρμόδια Κρατική Αρχή τον προϋπολογισμό και απολογισμό τους 4 οι Κυνηγετικοί Σύλλογοι οφείλουν να έχουν ταμία διορισμένο από την Εποπτεύουσα Δασική Υπηρεσία, ο οποίος πρέπει να είναι υπάλληλος του ευρύτερου Δημοσίου τομέα 5, επίσης στη σύνθεση της Ελεγκτικής Επιτροπής των Κυνηγετικών Συλλόγων ένα μέλος της διορίζεται από την αρμόδια Κρατική Υπηρεσία 6, προσδίδοντας έτσι ενισχυμένο κύρος στην εν λόγω επιτροπή. η Εποπτεύουσα Κρατική Αρχή έχει τη δυνατότητα να καθαιρέσει το Δ.Σ. και να ορίσει προσωρινή διοίκηση, σε περιπτώσεις μη σύννομων ενεργειών διαχείρισης. Όλα τα ανωτέρω αποδεικνύουν έμπρακτα ότι οι Κυνηγετικές Οργανώσεις συμπράττουν με το Κράτος στην επιδίωξη σκοπών δημοσίου συμφέροντος, και δεν αποσκοπούν στην άσκηση δημόσιας εξουσίας, ούτε επιδιώκουν την οικειοποίηση αρμοδιοτήτων της Διοίκησης. Για τους λόγους αυτούς οι ως άνω Κυνηγετικές Οργανώσεις θεωρούνται αναγνωρισμένα και συνεργαζόμενα σωματεία με το Κράτος 7. 2 (βάσει των κριτηρίων της παρ. 4 του προοιμίου του Καταστατικού τους) 3 η ΚΣΕ αποδίδει το 95% περίπου των εσόδων τους σε φιλοθηραματικούς σκοπούς (άρθρο 19 του Ν. 3170/2003) και οι Κυνηγετικές ομοσπονδίες και Κυνηγετικοί Σύλλογοι το 50% 4 άρθρο 24 του Καταστατικού των ΚΣ) στο πλαίσιο της εποπτείας που ασκείται επ' αυτών (άρθρο 266 παρ. 3 του ΝΔ 86/1969) 5 άρθρο 9 του Καταστατικού των κυνηγετικών συλλόγων 6 άρθρο 14 του Καταστατικού των ΚΣ 7 Η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος από τις αναγνωρισμένες και συνεργαζόμενες κυνηγετικές οργανώσεις έχει διατυπωθεί με σαφήνεια από το Συμβούλιο της Επικρατείας στην υπ αριθμ. 3942/2001 απόφασή του ως εξής: «Για τους αυτούς ως άνω λόγους δημοσίου συμφέροντος είναι επίσης επιτρεπτή η ύπαρξη ιδιαιτέρων οργανώσεων σωματειακού χαρακτήρα ως οι ανωτέρω συνεργαζόμενοι με το Υπουργείο Γεωργίας κυνηγετικοί σύλλογοι, οι περί των οποίων διατάξεις προβλέπουν τον αυξημένο έλεγχό τους και, ειδικότερα, για την καλύτερη εξυπηρέτηση της θήρας και για φιλοθηραματικούς σκοπούς, περιορισμούς ως προς την οργάνωση, τη λειτουργία τους, το καταστατικό τους (παρ. 7 άρθρο 266 Ν.Δ/τος 86/96) το ύψος και τη διάθεση των εσόδων τους (παρ. 10 αυτού άρθρου 266)». 6

7 Κυνηγετική δραστηριότητα: Πλαίσιο Πλήθος διατάξεων δημιουργούν αυστηρό θεσµικό πλέγµα για το κυνήγι Η διεξαγωγή της κυνηγετικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, καθορίζεται και ελέγχεται από αυστηρό νοµικό πλαίσιο, το οποίο είναι απόλυτα προσαρμοσμένο στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο και ρυθμίζει όλα τα θέµατα που σχετίζονται µε το κυνήγι. Με ετήσια Υπουργική Απόφαση ρυθμίζονται τα της κυνηγετικής δραστηριότητας βασιζόμενη στις Οδηγίες της Ε.Ε. και σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιµα βιολογικά δεδομένα ήτοι: τα είδη των οποίων επιτρέπεται το κυνήγι τους τη διάρκεια της κυνηγετικής περιόδου κατά είδος τον επιτρεπόμενο χρόνο άσκησης του κυνηγίου τον μέγιστο αριθµό των θηραμάτων κατά είδος και κατά κυνηγό που επιτρέπεται να θηρευθούν ημερησίως τις περιοχές που απαγορεύεται το κυνήγι προκειμένου να εξασφαλίζεται η αειφορία του κυνηγίου. Η Ελλάδα είναι η ΜΟΝΗ χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν έχει καταδικαστεί ΠΟΤΕ για θέματα που αφορούν τη θήρα, αφού στη συνέχεια της μοναδικής προσφυγής που έγινε εναντίον µας για το κυνήγι, η σχετική δίκη καταργήθηκε με απόφαση του Δικαστηρίου μετά από αιτιολογημένη απάντηση της χώρας µας 8. 8 η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων παραιτήθηκε από την προσφυγή της κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας στην υπόθεση C-167/03 και συγκεκριμένα στην παράγραφο 2 του υπό στοιχεία JURM(2003) 8249 MK/ εγγράφου της αναφέρεται ότι: «Με το υπόμνημα αντίκρουσής της που κατέθεσε στις 11 Ιουνίου 2003, η Ελληνική κυβέρνηση κοινοποίησε την υπ αριθμόν /6268/ απόφαση του Υπουργού Γεωργίας «Ρυθμίσεις Θήρας για το κυνηγετικό έτος 2002/2003» με την οποία η ισχύουσα νομοθεσία συμμορφώνεται με τις διατάξεις του άρθρου 7 παράγραφος 4 της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ». Κατά συνέπεια, μετά την παραίτηση αυτή δεν τίθεται θέμα απειλής επιβίωσης των αγρίων πτηνών, αφού η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η ετήσια Ρυθμιστική απόφαση θήρας εφόσον έχει το ίδιο περιεχόμενο με αυτή του προστατεύει τα άγρια πτηνά και δεν επιτρέπει τη θήρα κατά τις διάφορες φάσεις της αναπαραγωγής και εξάρτησής τους και για τα αποδημητικά είδη κατά τις φάσεις μετανάστευσής τους από και προς τις θέσεις φωλεοποίησης. 7

8 Κυνηγετική δραστηριότητα: Περιορισµοί Η νομοθεσία που αφορά το κυνήγι στη χώρα μας εντάσσεται στις αυστηρότερες της Ευρώπης και ασκείται κάτω από πλήθος περιορισμών. Οι περισσότεροι από αυτούς τους περιορισμούς δεν επεβλήθησαν στη χώρα μας με την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά ισχύουν από πάντα!!! -Περιορισμένη κυνηγετική περίοδος- Στη χώρα μας ισχύουν, όσον αφορά τον χρόνο θήρας, περιορισμοί που δεν απαντώνται σε καμιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Συγκεκριμένα: Η μικρότερη σε διάρκεια κυνηγετική περίοδος σε όλη την Ευρώπη, Επιπλέον χρονικοί περιορισμοί. Το κυνήγι πολλών ειδών, ακόμη και εντός της κυνηγετικής περιόδου, δεν επιτρέπεται όλες τις ημέρες της εβδομάδας, π.χ. το κυνήγι της πέρδικας,(alectoris graeca, Alectoris chukar), που επιτρέπεται μόνο την Τετάρτη και το Σαββατοκύριακο. Το ίδιο ισχύει για λαγό και αγριογούρουνο. Τα περισσότερα θηρεύσιμα είδη θηρεύονται μετά τη 15 η Σεπτεμβρίου, Στην έναρξη της κυνηγετικής περιόδου (20 Αυγούστου) θηρεύονται ελάχιστα είδη. Παρότι η κυνηγετική περίοδος αρχίζει από την 20 η Αυγούστου, στην ουσία μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου δεν μπορεί να ασκηθεί η θήρα, παρά μόνο σε συγκεκριμένες και σχετικά περιορισμένες εκτάσεις, που καθορίζονται ως ζώνες θήρας τρυγονιών, ορτυκιών, δενδρόβιων και λοιπών περιστεροειδών 9, όπου κι εκεί θηρεύονται λιγοστά είδη [τρυγόνι (Streptopelia turtur), ορτύκι (Coturnix coturnix), αγριοπερίστερο (Columba livia) και φάσσα (Columba palumbus)]. Στη χώρα μας, επικρατεί καθεστώς πλήρους απαγόρευσης κυνηγίου για 5 μήνες το χρόνο, Το ημερήσιο χρονικό διάστημα κυνηγίου δεν επιτρέπεται όλο το 24ωρο, αλλά περιορίζεται στο διάστημα από μισή ώρα πριν την ανατολή του ηλίου έως και μισή ώρα μετά τη δύση σε αντίθεση με ότι συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. -Ελάχιστος ο αριθμός των θηρευομένων ειδών- Στη χώρα μας ισχύει μεγάλος περιορισμός σε θηρεύσιμα είδη, καθώς επίσης και ημερήσιο όριο κάρπωσης κάτι που δεν συμβαίνει σε καμιά άλλη χώρα. Συγκεκριμένα: Επιτρέπεται να κυνηγηθούν μόνο 32 είδη πουλιών από τα 422 και 5 είδη θηλαστικών από τα 32. Η Οδηγία 79/409 δίνει το δικαίωμα κυνηγίου περισσοτέρων ειδών πτηνών στην Ελλάδα (37 είδη). Στο πνεύμα της διαχείρισης της αειφορίας και διατήρησης της άγριας πανίδας τα θηρεύσιμα είδη που καθορίζονται ετήσια στην Ελλάδα είναι λιγότερα (32 θηρεύσιμα πτηνά). 9 (Υ.Α. υπ αριθ /2939 ΦΕΚ 1016/Β/ ) 8

9 Κυνηγετική δραστηριότητα: Περιορισµοί Επικρατεί όριο ημερήσιας κάρπωσης για τα θηρεύσιμα είδη (για τα περισσότερα από αυτά), (π.χ. νησιώτικη πέρδικα: 4 άτομα ανά έξοδο, ορεινή πέρδικα: 2 άτομα ανά έξοδο, μπεκάτσα: 10 άτομα ανά έξοδο, φασιανός: 1 άτομο ανά έξοδο,, σιταρήθρα: 10 άτομα ανά έξοδο, ορτύκι: 12 άτομα ανά έξοδο, τρυγόνι: 12 άτομα ανά έξοδο, κλπ.), Απαγορεύεται πλήρως η εμπορία των θηραμάτων 10. Η Ελλάδα είναι η ΜΟΝΑΔΙΚΗ χώρα στην οποία συμβαίνει κάτι τέτοιο. Απαγορεύεται η χρήση κάθε μέσου προσέλκυσης και παγίδευσης θηραμάτων (ομοιώματα, ηχομιμητικές συσκευές, βοηθήματα σκόπευσης, συσκευές επικοινωνίας και παγίδες), Απαγορεύεται η χρήση μηχανοκίνητων χερσαίων και πλωτών μέσων για τη θήρα Περιορισμένοι οι χώροι άσκησης θήρας- Στη χώρα μας ισχύει υπερβολικά μεγάλος αριθμός εδαφικών περιορισμών, πέρα των αναγκαίων. Συγκεκριμένα: Απαγορεύεται πλήρως το κυνήγι σε ένα εκτεταμένο δίκτυο προστασίας συνολικής έκτασης περίπου 25% της Επικράτειας, το οποίο χωροκατανέμεται ομοιόμορφα σε όλη την ελληνική επικράτεια, Απαγορεύεται πλήρως το κυνήγι σε πολύ μεγάλες εκτάσεις - ζώνες στις οποίες περιλαμβάνονται περιοχές εξαιρετικής οικολογικής σημασίας (Εθνικοί Δρυμοί, Αισθητικά Δάση 12, Καταφύγια Άγριας Ζωής), εξασφαλίζοντας έτσι ένα πλήρες νομικό καθεστώς προστασίας σε ένα μεγάλο τμήμα των διαθέσιμων βιοτόπων των ενδημικών και μεταναστευτικών θηρεύσιμων ειδών. Επίσης το κυνήγι απαγορεύεται σε ένα τεράστιο δίκτυο περιοχών χαρακτηρισμένων ως καταφυγίων θηραμάτων 13 και τέλος σε 11 Υγροβιότοπους της συνθήκης Ramsar 14. Αειφορικός ο τρόπος άσκησης της θήρας στην Ελλάδα σύμφωνα με τις σύγχρονες επιταγές της προστασίας του περιβάλλοντος 10 (Κ.Υ.Α / ) 11 (Κ.Υ.Α / και Δασικός κώδικας Ν.Δ. 86/1969 και Ν.Δ. 996/1971) 12 (Ν.Δ. 996/1971) 13 (άρθρο 57 Ν. 2637/ , όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 3937, Φ.Ε.Κ. 60/Α/ ) 14 (Ν.Δ. 191/1974) 9

10 Κυνηγετική δραστηριότητα: Αποτέλεσµα Όλα τα είδη των οποίων επιτρέπεται το κυνήγι, είναι σε αφθονία, έχουν εύρωστους πληθυσμούς και η κατάσταση τους μελετάται συνεχώς. Οι μειωμένοι πληθυσμοί των προστατευόμενων ειδών όπως π.χ. τα αρπακτικά, δεν οφείλονται σε καμιά περίπτωση στο κυνήγι, αλλά σε πολλούς άλλους λόγους όπως η καταστροφή των βιοτόπων και η εγκατάλειψη της υπαίθρου, γιατί δεν κυνηγιούνται και ούτε κυνηγήθηκαν ποτέ! 10

11 Το έργο µας για την Προστασία και τη Διαχείριση του Περιβάλλοντος «Το κυνήγι δεν αποτελεί πρόβλημα για το περιβάλλον, αλλά μέρος της λύσης του προβλήματος» Σταύρος Δήμας Επίτροπος Περιβάλλοντος «Το κυνήγι βοηθάει την προσπάθεια για τη διατήρηση της ορνιθοπανίδας, γι' αυτό η Οδηγία για τα πτηνά αναγνωρίζει τη νομιμότητα της αειφόρου θήρας» Γιάνεζ Ποτότσνικ Επίτροπος Περιβάλλοντος Ο κύριος λόγος ύπαρξης των Κυνηγετικών Οργανώσεων είναι η προστασία και η διαχείριση του περιβάλλοντος µέσω των οποίων εξασφαλίζεται η θηραµατική αφθονία και κατά συνέπεια το κυνήγι! Για να συμβάλουμε στην προσπάθεια της προστασίας του περιβάλλοντος ιδρύσαμε την θηροφυλακή των Κυνηγετικών Οργανώσεων. Στο διαχειριστικό ρόλο του κυνηγίου εντάσσεται, αφενός η υλοποίηση επιστημονικών μελετών και ερευνητικών προγραμμάτων, µε στόχο την αύξηση των γνώσεων σχετικά µε την Άγρια Πανίδα και το Φυσικό Περιβάλλον, ώστε να ρυθμίζεται το κυνήγι, µε βάση έγκυρα και αξιόπιστα στοιχεία, αντίστοιχα αυτών που διαθέτουν καλά οργανωμένες ευρωπαϊκές χώρες, και αφετέρου η υλοποίηση μιας σειράς από έργα αναβάθμισης και εμπλουτισμού βιοτόπων, προγράμματα επιμόρφωσης των κυνηγών και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης. 11

12 Το έργο µας για τη Διαχείριση του Περιβάλλοντος Η ΚΣΕ ανταποκρινόμενη στα επίκαιρα περιβαλλοντικά προβλήματα αναθέτει μεγάλο αριθµό επιστημονικών μελετών σε αναγνωρισμένα επιστημονικά ιδρύματα της χώρας µας και του εξωτερικού. Για την εκπόνηση των επιστημονικών προγραμμάτων συνεργαζόμαστε µε : Ανώτατα Εκπαιδευτικά & Τεχνολογικά Ιδρύματα: Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος), Τ.Ε.Ι Στερεάς Ελλάδας (Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος), Τ.Ε.Ι Θεσσαλίας (Τμήμα Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος), OMPO (Οργανισμός των Μεταναστευτικών Πτηνών της Δυτικής Παλαιαρκτικής) Είναι ένας διεθνής, µη κυβερνητικός οργανισμός που δραστηριοποιείται στη µελέτη και διατήρηση των μεταναστευτικών πτηνών της Παλαιαρκτικής, καθώς και των ενδιαιτημάτων τους IMPCF (Μεσογειακό Ινστιτούτο Διατήρησης της θηραµατικής και Άγριας Πανίδας) Είναι ένας επιστημονικός οργανισμός που ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1990 από 13 Κυνηγετικές Ομοσπονδίες της Νότιας Γαλλίας, του Office National de la Chasse (του εθνικού Οργανισμού Θήρας της Γαλλίας) και τις Ενώσεις των Κυνηγετικών Ομοσπονδιών της Γαλλίας Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Για να είναι σε θέση να ανταποκριθούν επιστημονικά σε ζητήματα που αντιμετωπίζει το κυνήγι καθώς και για τη συνεχή παρακολούθηση θεμάτων που αφορούν το φυσικό περιβάλλον οι Κυνηγετικές Οργανώσεις απασχολούν ειδικούς επιστημονικούς συμβούλους διαφόρων ειδικοτήτων όπως, Δασολόγους, Δασοπόνους,Βιολόγους, Περιβαλλοντολόγους, Θηραµατολόγους, Ορνιθολόγους, Στατιστικολόγους, Οικονομολόγους και Νοµικούς. 12

13 Το έργο µας για τη Διαχείριση του Περιβάλλοντος Πρόγραµµα «Άρτεµις» 19 συνεχή χρόνια υλοποίησης του επιστημονικού προγράμματος Διαρκής µελέτη καταγραφής της κυνηγετικής κάρπωσης και παρακολούθησης των θηραματικών πληθυσμών. Η μεθοδολογία του προγράμματος έχει αναπτυχθεί από ειδικούς επιστήμονες, με βάση διεθνώς αναγνωρισμένες επιστημονικές εργασίες. Έχει δημιουργηθεί ΜΟΝΑΔΙΚΗ για τη χώρα µας βάση δεδομένων, με περισσότερες από κυνηγετικές εξορμήσεις, γεγονός που την καθιστά πολύτιμο εργαλείο στη διαχείριση της Άγριας Ζωής και του Φυσικού Περιβάλλοντος, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και τη βάση για την επιστημονική τεκμηρίωση της Ετήσιας Ρυθμιστικής απόφασης περί θήρας (απαίτηση ΣΤΕ). Τα αποτελέσματα του έχουν αποσπάσει επαίνους σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια και αποδεικνύουν ότι τα θηρεύσιμα είδη έχουν σταθερό πληθυσμό και επομένως η θήρα δεν τα επηρεάζει. Από το 2005 περιλαμβάνει πλέον τη συγκέντρωση και την ανάλυση βιολογικού υλικού από τα σημαντικότερα θηρεύσιμα είδη, με δειγματοληψία κατανεμημένη σε ολόκληρη τη διάρκεια της κυνηγετικής περιόδου και στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας. Με την ανάλυση των αποτελεσμάτων προκύπτουν από ολόκληρη την ελληνική επικράτεια ιδιαίτερα σημαντικά συμπεράσματα για: i) τον προσδιορισμό του ποσοστού των ανηλίκων ατόμων στους πληθυσμούς των θηραματικών ειδών, ii) τη γνώση της δομής των θηραματικών πληθυσμών στη χώρα, iii) την παραγωγή δεικτών επιτυχίας της προηγούμενης αναπαραγωγικής περιόδου, iv) την παραγωγή δεικτών της δυναμικής του πληθυσμού των διαφόρων ειδών σε βάθος χρόνου. 13

14 Το έργο µας για τη Διαχείριση του Περιβάλλοντος Πρόγραµµα «Παρακολούθησης της Μετανάστευσης των Άγριων Πουλιών» 8 συνεχή χρόνια υλοποίησης του επιστημονικού προγράμματος. Η μεθοδολογία καθορίστηκε από τρία ακαδημαϊκά και επιστημονικά ιδρύματα. Το Ίδρυμα των Μεταναστευτικών Πτηνών της Δυτικής Παλαιαρκτικής (OMPO), το Μεσογειακό Ινστιτούτο Διατήρησης της Θηραματικής και Άγριας Πανίδας (IMPCF) και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.). Ένα από τα μεγαλύτερα και πληρέστερα προγράμματα στην Ευρώπη. Το πρόγραμμα καταγράφει την αποδημία των μεταναστευτικών πτηνών και συγκεκριμένα: i) των υδροβίων ii) της μπεκάτσας και iii) της νυκτόβιας μετανάστευσης των κιχλίδων. Ειδικότερα γίνεται καταγραφή για περισσότερα από 30 είδη υδροβίων πτηνών (θηρευσίμων και μη) σε πάνω από 20 σημαντικούς υδροβιοτόπους της χώρας, με 40 περίπου εκπαιδευμένους παρατηρητές, 3 παρατηρήσεις το μήνα σε κάθε βιότοπο για 10 μήνες κάθε έτος, ξεπερνώντας σε σύνολο τις παρατηρήσεις ή ώρες τον χρόνο, όπως επίσης και τη μετανάστευση της μπεκάτσας. Χρησιμοποιείται επίσης υψηλής τεχνολογίας οπτικοακουστικός εξοπλισµός για να καταγραφούν οι μεταναστεύσεις των κιχλίδων. Σκοπός του προγράμματος είναι η παραγωγή αξιόπιστών επιστημονικών δεδομένων για τους πληθυσμούς των ειδών μεταναστευτικών πτηνών 15, που διαχειμάζουν ή σταθμεύουν στη χώρα µας, από και προς τις περιοχές αναπαραγωγής τους, καθώς και οι παράγοντες που επιδρούν σ αυτήν ώστε να υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση της Ετήσιας Ρυθμιστικής απόφασης περί θήρας (απαίτηση ΣΤΕ). Η Φαινολογία της Μετανάστευσης των πτηνών απέδειξε ότι καμιά επικάλυψη μεταξύ του κυνηγιού και της προαναπαραγωγικής μετανάστευσης των πτηνών δεν υφίσταται στην Ελλάδα. 15 Άρθρο 12 της 79/409EC 14

15 Το έργο µας για τη Διαχείριση του Περιβάλλοντος Πρόγραμμα «Βελτίωση βιοτόπων». 8 συνεχή χρόνια υλοποίησης του προγράμματος Είναι ο καλύτερος σύμμαχος και η απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη των ειδών της Άγριας Ζωής και την ανάσχεση της απώλειας της Βιοποικιλότητας. Λόγω της αλληλεπίδρασης μας με τη φύση και την Άγρια Πανίδα, γνωρίζουμε καλά ότι η ύπαρξη της άγριας ζωής εξαρτάται από τη διατήρηση του βιοτόπου των ειδών. Τα άµεσα αίτια απώλειας της βιοποικιλότητας στην Ελλάδα, μπορούν να συνοψιστούν στα ακόλουθα: Απώλεια, υποβάθμιση και κατάτμηση ενδιαιτημάτων Μη αειφορική άσκηση παραγωγικών δραστηριοτήτων (π.χ. της γεωργίας, κτηνοτροφίας, δασοκομίας και αλιείας) Κλιματική αλλαγή Ρύπανση του εδάφους, του νερού και της ατμόσφαιρας Εισβολή χωροκακτητικών ξενικών ειδών Είναι ξεκάθαρο λοιπόν, ότι η καλύτερη συμβολή για τη διατήρηση και αύξηση της άγριας πανίδας πρέπει να εστιαστεί στη βελτίωση του βιοτόπου. Στον τομέα αυτό το Κράτος και οι ΜΚΟ δεν επιδεικνύουν κανένα έργο. Κάθε χρόνο πραγματοποιούμε σπορές, δενδροφυτεύσεις, αναδασώσεις, κατασκευή υδατοσυλλογών ώστε να πετύχουμε τον κρίσιμο στόχο της ανάσχεσης της απώλειας της βιοποικιλότητας. Σπέρνοντας χωρίς να θερίσουμε βοηθάμε την άγρια πανίδα. Ταυτόχρονα πραγματοποιούμε εμπλουτισμούς βιοτόπων με θηράματα 16, με αυστηρούς κανόνες και προδιαγραφές κατά τη διαδικασία των απελευθερώσεων. Η όλη διαδικασία τονώνει τους πληθυσμούς των θηραματικών ειδών ενώ ταυτόχρονα δημιουργεί νέους αυξάνοντας την εξάπλωση τους. Το πρόγραμμα Βελτίωσης Βιοτόπων εγκρίνεται και εποπτεύεται από τις κατά τόπους Δασικές Υπηρεσίες. 16 σύμφωνα με το ΦΕΚ 637/6/4/

16 Το έργο µας για την πάταξη της Λαθροθηρίας Θηροφυλακή των Κυνηγετικών Οργανώσεων Ο μεγαλύτερος εχθρός του κυνηγού είναι ο λαθροθήρας για το λόγο αυτό ιδρύθηκε, οργανώθηκε και λειτουργεί εδώ και 40 χρόνια η Θηροφυλακή των Κυνηγετικών Οργανώσεων με δαπάνες των κυνηγών. Από το 2000 έως το 2013, οι εν λόγω φύλακες θήρας έχουν διενεργήσει πλέον των ελέγχων και έχουν καταγράψει περισσότερες από παραβάσεις για τις οποίες έχει ακολουθηθεί όλη η νόμιμη διαδικασία. Οι φύλακες θήρας των Κυνηγετικών Οργανώσεων ξεπερνούν τους 350, είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι µε κάθε µέσο που απαιτείται προκειμένου να επιτελούν µε επιτυχία το δύσκολο έργο τους, μέρα και νύκτα, αργίες, σε δύσκολες και ιδιόμορφες περιοχές. Ακολουθούνται αυστηροί και συγκεκριμένοι όροι κατά τη διαδικασία πρόσληψης των φυλάκων θήρας των Κυνηγετικών Οργανώσεων. Συγκεκριμένα ακολουθείται η εξής διαδικασία: επιβάλλονται συγκεκριμένα αυστηρά κριτήρια επιλογής κατόπιν διαγωνισμού το περιεχόμενο και η διαδικασία του οποίου καθορίζεται από το κράτος οι φύλακες θήρας ορκίζονται ενώπιον της Εποπτεύουσας Αρχής, εάν εγκριθεί η πρόσληψη και εκδίδεται σχετική Απόφαση αναγνώρισης η Εποπτεύουσα κρατική Αρχή εγκρίνει τη μηνιαία κίνηση των φυλάκων θήρας, η Εποπτεύουσα κρατική Αρχή επιφορτίζει τους φύλακες θήρας για την εκτέλεση συγκεκριμένων δράσεων, συμμετέχουν υποχρεωτικά σε σεμινάρια εκπαίδευσης και επιμόρφωσής, η Εποπτεύουσα Αρχή εγκρίνει το λεπτομερές ημερολόγιο ενεργειών τους και καταχωρεί στα αρχεία της Υπηρεσίας τα αποτελέσματα κάθε βάρδιας των φυλάκων θήρας (έλεγχος, παραβάσεις κ.λπ). οι φύλακες θήρας υπόκεινται στον πειθαρχικό έλεγχο του οικείου ΓΓ Περιφερείας, ο οποίος ορίζεται ως πειθαρχικός προϊστάμενος τους και ο οποίος μπορεί να άρει την αναγνώριση των εν λόγω φυλάκων θήρας (οπότε δεν μπορούν να ασκήσουν τις αρμοδιότητες τους άρα απολύονται υποχρεωτικά από τις Κυνηγετικές Οργανώσεις). 16

17 Το έργο µας για την πάταξη της Λαθροθηρίας Ο ρόλος τους δεν περιορίζεται µόνο στα θέµατα που έχουν άμεση σχέση µε την άσκηση της θήρας αλλά είναι πολυδιάστατος και πολυλειτουργικός: παρεμβαίνουν σε ενέργειες που απειλούν το φυσικό περιβάλλον, όπως ρίψη μπαζών, εμπρησμοί, παράνομη βόσκηση, υλοτομία, υποστηρίζουν ενεργά την πολιτεία κατά την εκδήλωση άσχημων καιρικών φαινομένων (πυρκαγιές, χιονοπτώσεις), μεριμνούν για τη δημόσια υγεία μέσω της συνεχούς συγκέντρωσης και αποστολή δειγμάτων στη Γενική Διεύθυνση Κτηνιατρικής για τη γρίπη των πτηνών και την επιτήρηση της Λύσσας, συνδράμουν ενεργά στην υλοποίηση των προγραμμάτων που εκπονούν οι Κυνηγετικές Οργανώσεις (συλλογή δειγμάτων, καταγραφή τους πληθυσμού της αλεπούς, του λαγού & του κουναβιού) Όλες οι προαναφερόμενες δράσεις έχουν υλοποιηθεί προς εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος. Το προαναφερθέν έργο μάλιστα των φυλάκων θήρας που προσλαμβάνονται από τις Κυνηγετικές Οργανώσεις έχει επαινεθεί 17 επανειλημμένα από διεθνείς οργανώσεις, Κρατικούς φορείς και ΜΚΟ. 17 το υπ' αριθμ. πρωτ. 14/ έγγραφο της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας όπου τονίζεται " χωρίς τη συμβολή των κυνηγών το φαινόμενο της παραβατικής συμπεριφοράς θα επιμείνει", υπ' αριθμ. πρωτ. 184/ επιστολή του Μητροπολίτη Ζακύνθου προς την Γ Κυνηγετική Ομοσπονδία, την υπ' αριθμ. πρωτ, 3627/ επιστολή του ΓΓ Περιφερείας Ιονίων Νήσων προς την ΚΣΕ, την υπ' αριθμ. 752 / επιστολή του ΓΓ Δυτικής Μακεδονίας προς τη ΣΤ' Κυνηγετική Ομοσπονδία Μακεδονίας Θράκης, τα πρακτικά του Διεθνούς Συνεδρίου της Ελληνικής Ορνιθολογικής στο πλαίσιο του προγράμματος «Ασφαλή καταφύγια για τα άγρια πουλιά» καθώς και πληθώρα δημοσιευμάτων. υπ' αριθμ. 9135/ έγγραφο του Διευθυντή Δασών Περιφερείας Κεντρικής Μακεδονίας, στο οποίο αναφέρεται ότι στην Περιφέρειά του το έτος 2000 υπεβλήθησαν 118 μηνύσεις από τους φύλακες θήρας των κυνηγετικών οργανώσεων έναντι μόλις 38 των δημόσιων δασοφυλάκων, επίσης με έγγραφα στοιχεία των ετών του Δασάρχη Λιβαδειάς, αποδεικνύεται ότι ουδεμία μήνυση υπεβλήθη από τους δασοφύλακες του Δασαρχείου της περιοχής κατά τα έτη αυτά έναντι 51 μηνύσεων που υποβλήθησαν από τους φύλακες θήρας των κυνηγετικών οργανώσεων για παραβάσεις του νόμου περί θήρας, επίσης το από έγγραφο του Δασοπόνου Θηβών στο Δασαρχείο Θηβών για τα έτη , αποδεικνύεται ότι υπεβλήθη 1 μήνυση από δασοφύλακα έναντι 61 μηνύσεων από τους φύλακες θήρας των κυνηγετικών οργανώσεων. Επίσης το υπ' αριθμ. 2324/ έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης δασών Σάμου, βεβαιώνεται ότι κατά το έτος 2009 δεν υπεβλήθη καμία μήνυση από υπάλληλο της υπηρεσίας της για παραβάσεις του νόμου περί θήρας. Τέλος στο από έγγραφο του Δασάρχη Βυτίνας, ομολογείται ότι κατά το χρονικό διάστημα υπεβλήθησαν μόλις 2 μηνύσεις από δασοφύλακες για παραβάσεις του νόμου περί θήρας έναντι 19 από τους ιδιωτικούς φύλακες θήρας των κυνηγετικών οργανώσεων, την από ευχαριστήρια επιστολή του υφυπουργού Εξωτερικών κ.γεροντόπουλου Κυριάκου, την από ευχαριστήρια επιστολή της Στρατιωτικής Υπηρεσίας, 50 Μ/Κ ΤΑΞ "ΑΨΟΣ", την από ευχαριστήρια επιστολή της Ελληνικής Αστυνομίας, Τμ. Συνοριακής Φύλαξης Τυχερού Νομού Έβρου, την από εγγράφου της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Σερρών, την από ευχαριστήρια επιστολή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Πολυγύρου, το υπ' αριθμ. πρωτ / εγγράφου του Δασαρχείου Σουφλίου, την από ευχαριστήρια επιστολή του Α.Τ. Σουφλίου, την από ευχαριστήρια επιστολή της Γενικής Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, την υπ' αριθμ. πρωτ. 238/ ευχαριστήρια επιστολή του Μητροπολίτη Σύρου προς την Κυνηγετική Συνομοσπονδία, το υπ' αριθμ. πρωτ Φ από έγγραφο της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Διδυμοτείχου, την από ευχαριστήρια επιστολή της Σχολής Μονίμων Υπαξιωματικών, την υπ' αριθμ. πρωτ / ευχαριστήρια επιστολή του Δήμου Σουφλίου κ.λπ. 17

18 Οι Συνεργασίες μας Με άλλους περιβαλλοντικούς φορείς Birdlife International (ΒΙ) European Landowners Organization (ELO) European Centre for Nature Conservation (ECNC) Σύλλογος Προστασίας & Περίθαλψης Άγριας Ζωής (ΑΝΙΜΑ) Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (ΕΟΕ) Με εθνικούς φορείς Με το πρώην Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής νυν Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Με το πρώην Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) νυν Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Με το πρώην Υπουργείο Εσωτερικών νυν Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας Με το Πυροσβεστικό Σώμα Με τις κατά τόπους Δασικές Υπηρεσίες Με την Κτηνιατρική Υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ (Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας) Με το Ελληνικό Διασωστικό Σώμα Με φορείς του εξωτερικού Η Κ.Σ.Ε. είναι µέλος των: F.A.C.E. (Ομοσπονδία Οργανώσεων για το Κυνήγι και την Διατήρηση της Άγριας Πανίδας της ΕΕ). Ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1977 από τις Κυνηγετικές Συνομοσπονδίες των κρατών- µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σήμερα έχει 31 κράτη-μέλη. C.I.C. (Διεθνές Συμβούλιο για το Κυνήγι και την Διατήρηση της Άγριας Πανίδας), η οποία ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 1901 στο Παρίσι 18