ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

Transcript

1 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Το τριήμερο Συνέδριο που διοργανώθηκε υπό την επιμέλεια της Κίνησης Εθελοντικής Προσφοράς για την Αμανή «19» ανέδειξε τις χρόνιες αδυναμίες της περιοχής ταυτόχρονα με τις ανεξάντλητες δυνατότητές της. Έπεισε ότι ο στόχος αναζωογόνησης της Αμανής δεν κινείται στα όρια της φαντασίας αλλά είναι εφικτός υπό πολλές και αυστηρές προϋποθέσεις, με κυρίαρχη την ενεργοποίηση στο σχεδιασμό ολόκληρης της ανθρωπογενούς βάσης της περιοχής με αναγκαία και την εξωγενή στήριξη των προσπαθειών που θα αναληφθούν. Ο σκοπός του Συνεδρίου υπήρξε διττός. Να εμφυσήσει την πίστη ότι είναι εφικτή η αντιστροφή της σημερινής κατάστασης και να δημιουργήσει τον πρώτο ισχυρό πυρήνα εξωγενούς ενδιαφέροντος για την περιοχή. Ο πρώτος επιτεύχθηκε με την παρουσίαση των «φωτεινών παραδειγμάτων», εμπεδώνοντας σε όσους το παρακολούθησαν την ακλόνητη αίσθηση ότι «μπορούμε κι εμείς», ειδικά τώρα που γνωρίζουμε. Μέσα από το τριήμερο συνέδριο η Αμανή έστειλε μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση ότι είναι ικανή για όλα, εκπλήσσοντας με την οργανωτική αρτιότητα και το ειδικό βάρος των συμμετεχόντων στις τριήμερες διαδικασίες. Απέδειξε περίτρανα ότι, εφόσον θέλει, μπορεί και μάλιστα καλύτερα απ τον καθένα. Πλέον είναι υπολογίσιμη μονάδα στο συνολικό χάρτη της Χίου, παρά την ασθενική πληθυσμιακή της συμμετοχή. Ο δεύτερος στόχος εκπληρώθηκε με την άτυπη σύσταση ενός δικτύου χρήσιμων συνεργατών. Στο εξής οι όποιες προσπάθειες αναληφθούν δεν θα γίνονται αποσπασματικά

2 και χωρίς στηρίγματα, αλλά με ισχυρά ερείσματα και ένα ανθρώπινο δυναμικό, αποτελούμενο από πολιτικά και αυτοδιοικητικά πρόσωπα, διοικητικούς παράγοντες, στελέχη αναγνωρισμένων αναπτυξιακών εταιριών και εγνωσμένης αξίας επιστήμονες, ανά πάσα στιγμή ευαισθητοποιημένους και διαθέσιμους να ανταποκριθούν στα αιτήματα της περιοχής. Με την ολοκλήρωση των εργασιών του προστέθηκε ένα επιπλέον κατόρθωμα. Εμφανίζονται πιο ενεργοί από ποτέ όλοι όσοι το παρακολούθησαν, ακόμα κι αν προέρχονται από ετερόκλητες ως τώρα δυνάμεις της περιοχής. Η «ΠΟΙΟΤΙΚΗ» ΑΝΑΠΤΥΞΗ Από το Συνέδριο προέκυψε ότι η αναπτυξιακή διεργασία είναι μια διεργασία ενεργοποίησης ανθρώπων, κινητοποίησης πόρων και ανάληψης αμοιβαίων δεσμεύσεων. Η τοπική ανάπτυξη δεν μπορεί να είναι μερική/θεματική/κλαδική αλλά πολυδιάστατη και πολυεπίπεδη. Επιβάλλεται να διαθέτει συνολικά χαρακτηριστικά. Δεν μπορεί να περιμένουμε την ανάπτυξη της Βόρειας Χίου εξ ουρανού, ούτε φυσικά από το κράτος μόνο, όσους πόρους και αν διαθέσει. Η ανάκαμψη θα προκύψει από την ενεργή συμμετοχή του πολίτη, ο οποίος χρειάζεται αυτοπεποίθηση, κουράγιο, υπομονή και παράλληλα πολυδραστηριότητα, ποιότητα, καινοτομία, φαντασία. Η διαδρομή της αναπτυξιακής διεργασίας είναι δύσβατη και μακρά. Χρειάζεται ευρύτητα στις αντιλήψεις και στο φάσμα των δυνάμεων που θα ενεργοποιηθούν, και γνώση. Προέκυψε η ανάγκη στρατηγικής σύλληψης και συνδιαμόρφωσης ενός δεσμευτικού επιχειρησιακού σχεδίου

3 για την αναζωογόνηση της Αμανής, που θα προωθεί την ποιοτική και διατηρήσιμη «ακριβή» ανάπτυξη και όχι την «εύκολη» ανάπτυξη, όπως το περιέγραψε εύστοχα ο καθηγητής Γ. Καλογήρου. Προς αυτή την κατεύθυνση ευτυχή συγκυρία αποτελεί η πρόσφατη ανάθεση εκπόνησής του από το Δήμο Αμανής, ως και η εκπόνηση στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης των ορεινών οικισμών του Δήμου Αμανής, αρκεί τα αποτελέσματα που θα προκύψουν να απαντούν στην βάση των απαιτήσεων ενός πραγματικού επιχειρησιακού σχεδίου. Κοινό συμπέρασμα επίσης είναι ότι δεν υπάρχουν μαγικές ή ετοιμοπαράδοτες λύσεις. Αυτές οφείλουν να συναχθούν με βάση τα δεδομένα και τις δυνατότητες της περιοχής. Ο όποιος σχεδιασμός επιλεγεί οφείλει να απαντάει σε ένα θεμελιώδες ερώτημα: Πού θέλουμε να βρίσκεται η Αμανή π.χ. σε δέκα χρόνια και πώς θα βαδίσουμε έως εκεί λαμβάνοντας υπόψη και την ιστορική διαδρομή της; Απαραίτητη κοινωνική προϋπόθεση για την εφαρμογή του οποιουδήποτε σχεδιασμού, η κινητοποίηση και η ενεργός συμμετοχή τοπικών -και όχι μόνον φορέων, πρωτοβουλιών πολιτών, επιστημονικών ομάδων και ιδρυμάτων, κοινωνικών οργανώσεων. Θα πρόκειται στην ουσία για μια κοινωνική συμφωνία, ένα τοπικό αναπτυξιακό συμβόλαιο, που θα διαμορφωθεί με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων, θα διαθέτει διασφάλιση δεσμευτικής πολιτικής στήριξης ευρέος φάσματος, θα επιχειρεί διεθνοποίηση(«ευρωπαϊκοποίηση») της στρατηγικής αυτής πρωτοβουλίας και θα διαθέτει χρονικό ορίζοντα με μεσομακροπρόθεσμους στόχους αλλά και αλληλουχία μικρότερων ενδιάμεσων επιδιώξεων για να διατηρεί ζεστή την αίσθηση της μετάβασης στη νέα εποχή. Βασική επιδίωξη αυτού του σχεδιασμού οφείλει να είναι:

4 Η δημιουργία εισοδημάτων, μαζί όμως με τη διαμόρφωση συνθηκών για ποιότητα ζωής. Η προσέλκυση ανθρώπων, δραστηριοτήτων, πόρων και η δημιουργία συνθηκών για ήπια μόνιμη δεύτερη διαμονή. Η προσέλκυση κρίσιμης μάζας νέων ανθρώπων (κάτω των 30 ετών). Η προσέλκυση εξειδικευμένων τεχνιτών-μεταναστών. Η προσέλκυση ευρωπαίων συνταξιούχων. Απαραίτητες διαστάσεις της «ποιοτικής ανάπτυξης» οφείλουν να είναι: Η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών. Η οικολογική παράμετρος σε όλες τις αποφάσεις. Η επένδυση στον άνθρωπο και τη γνώση. Η ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας που βασίζεται στη γνώση. Σε ό,τι αφορά τη χωρική προσέγγιση είναι βέβαιο ότι δεν μπορεί να υπάρξει παντού-σε όλη την περιοχή- ανάκαμψη και ανάπτυξη. Υπάρχουν οικισμοί με ημερομηνία λήξης και αυτό είναι ένα φαινόμενο που το συναντάμε σε όλη την Ελλάδα, λυπηρό μεν, πραγματικό δε. Κατά συνέπεια, έμφαση και προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί σε σημεία που παρατηρείται πληθυσμιακή συγκέντρωση και υπάρχει παραγωγική δραστηριότητα. Κυρίως δε προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στη μετατροπή της Βολισσού σε αναπτυξιακό-ισχυρό διοικητικό, πολιτισμικό και εκπαιδευτικό κέντρο του Δήμου και ταυτόχρονα φράγμα ανάσχεσης στην πληθυσμιακή κατάρρευση.

5 Η πληθυσμιακά φθίνουσα σημερινή κατάσταση δεν είναι δυνατόν να αντιστραφεί με ημίμετρα. Μόνο ένα ισχυρό ηλεκτροσόκ μπορεί να την επαναφέρει και αυτό απαιτεί θυσίες, ενδεχόμενες συγκρούσεις με την επικρατούσα νοοτροπία, αφού επιδιωχθεί το στοίχημα της περιοχής να γίνει κτήμα-και μάλιστα προσιτό και εκλαϊκευμένο- ακόμα και του τελευταίου κατοίκου της Αμανής. ΤΑ ΑΜΕΣΑ Σε δευτερεύοντα βαθμό απ το Συνέδριο προέκυψαν και άμεσα εκμεταλλεύσιμες προκλήσεις με πιο ισχυρή τη δέσμευση του Υπουργού Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκη, να προταθεί, κοινή συναινέσει των φορέων της περιοχής, μια δράση ευθύνης του Υπουργείου Ανάπτυξης, την οποία ο ίδιος δεσμευτικά αναλαμβάνει να υλοποιήσει. Άποψη της Κίνησης είναι ότι η δράση αυτή οφείλει να έχει βραχύβιο χρονικό ορίζοντα υλοποίησης, για να μην διακοπεί από τυχόν απρόβλεπτες πολιτικές εξελίξεις. Στο επόμενο δεκαήμερο θα καταθέσει δημόσια τη δική της πρόταση σε διαβούλευση. Άμεσα εκμεταλλεύσιμες θα πρέπει επίσης να είναι: Η δέσμευση του διευθυντή Δημοσίου Τομέα της Microsoft Hellas για την παροχή εξελιγμένων εργαλείων για την ενίσχυση του εκπαιδευτηρίου Βολισσού και η προτιθέμενη στήριξη της Κίνησης για τη δημιουργία portal, μέσω του οποίου θα συνδεθούν όλοι οι Σύλλογοι Αμανής ανά τον κόσμο. Η δέσμευση οικονομικής υποστήριξης ετησίως δύο πολιτιστικών εκδηλώσεων Συλλόγων της Αμανής και η παράλληλη ανάληψη ευθύνης μεταφοράς τους σε όλα τα Δημοτικά Διαμερίσματα της Αμανής από τον Πολιτιστικό Οργανισμό της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης

6 Χίου, στο πλαίσιο δημιουργίας ενός άτυπου πολιτιστικού δικτύου της περιοχής. Τα προγράμματα Ανάπτυξης Αγροτικού Χώρου στην δημόσια και ιδιωτική μορφή τους, όπως παρουσιάστηκαν από τον Γ.Γ. του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Σκοπός της Κίνησης οφείλει να είναι η ευρύτατη δημοσιοποίησή τους σε όλα τα Δημοτικά Διαμερίσματα της Αμανής σε συνεργασία με την ΕΤΑΧ και το Επιμελητήριο Χίου. Η δέσμευση τεχνικής υποστήριξης από το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας της μετατροπής του κατασκηνωτικού κέντρου στο Μάναγρο σε Θεματικό Πάρκο γνωριμίας με τις ανανεώσιμες πηγές. Η πρόθεση της ΔΕΗ Ανανεώσιμες να αντικαταστήσει σε βάθος τριετίας όλες τις υπάρχουσες ανεμογεννήτριες στην Αμανή. Η διάθεση του καθηγητή κ. Λαδόπουλου να εκπονήσει με την ερευνητική του ομάδα επιχειρηματικά σχέδια για 50 υφιστάμενες ή υπό σύσταση στην Αμανή επιχειρήσεις. Η θετική γνωμοδότηση του Γενικού Διευθυντή του ΙΓΜΕ να προταθεί στο ΕΣΠΑ η ανάδειξη των μεταλλείων του Κεράμου. Οι πλήρως τεκμηριωμένες εισηγήσεις επιστημόνων όπως των κ. Ζ. Αγγελίδη, Ελ. Μαλούπα, Δ. Μονιούδη- Γαβαλά κ.α. παρακαταθήκη για το μέλλον της περιοχής. ΕΠΙΛΟΓΟΣ Όλα τα παραπάνω θα είχαν ακόμα μεγαλύτερη σημασία αν δεν καταγραφόταν περιορισμένο το ενδιαφέρον των

7 κατοίκων, μονίμων και περιστασιακών, για τις εργασίες του Συνεδρίου, στοιχείο που αυξάνει υπέρμετρα το βαθμό δυσκολίας της προσπάθειας και κυρίως υποδεικνύει ότι ο αγώνας της Κίνησης δεν έχει μεταλαμπαδευτεί ακόμα στο βαθμό που απαιτείται. Ωστόσο, όλοι συμφώνησαν με το συμπέρασμα του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Ανάπτυξης, Κ. Μουσουρούλη, πολύτιμο αρωγό στην προσπάθεια που ξεκίνησε: ακόμα κι αν δεν ήρθε η ώρα της Αμανής, σίγουρα πλησιάζει Ένα συμπέρασμα που η Κίνηση το προσυπογράφει!