ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Για τις ερωτήσεις που ακολουθούν να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Για τις ερωτήσεις που ακολουθούν να επιλέξετε τη σωστή απάντηση."

Πλάτων Παπανικολάου
7 χρόνια πριν
Προβολές:

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: TMHMA: HMEΡΟΜΗΝΙΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Θέμα Α BAΘΜΟΣ: Για τις ερωτήσεις που ακολουθούν να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. 1.

1 ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: TMHMA: HMEΡΟΜΗΝΙΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Θέμα Α BAΘΜΟΣ: Για τις ερωτήσεις που ακολουθούν να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. 1. Το μιτοχονδριακόdna της Dolly ήταν όμοιο με εκείνο: Α. του προβάτου από όπου απομονώθηκε DNA από κύτταρα του μαστικού αδένα. Β. του προβάτου από όπου έγινε η λήψη του ωαρίου. Γ. του προβάτου που την κυοφόρησε. Δ. και των τριών προβάτων. 2. Ραδιενεργός Ρ και ραδιενεργό S είναι δυνατό να ενσωματωθούν αντίστοιχα: Α. στην DNA πολυμεράση και σε ένα πλασμίδιο. Β. στην RNA πολυμεράση και την προϊνσουλίνη. Γ. στον χειριστή του οπερονίου της λακτόζης και στη λακτόζη. Δ. σε έναν υποκινητή γονιδίου και σε ένα μονοκλωνικό αντίσωμα. 3. Ένζυμο που χρησιμοποιεί ως καλούπι αλυσίδα DNA και συνθέτει RNA είναι: Α. το πριμόσωμα. Β. η DNAελικάση. Γ. η DNA πολυμεράση. Δ. η αντίστροφη μεταγραφάση. Σελίδα 1 από 7

2 4. Σε έλλειψη γονιδίων στον οργανισμό οφείλονται: Α. η φαινυλκετονουρία και το εμφύσημα Β. η α-θαλασσαιμία και το ρετινοβλάστωμα Γ. η ανεπάρκεια του ανοσοποιητικού συστήματος και ο αλφισμός Δ. η μελαγχρωματική ξηροδερμία και η β-θαλασσαιμία. 5. Η περιοριστική ενδονουκλεάση NotI αναγνωρίζει την αλληλουχία: Α. 5 GCGGCCGC 3 3 CGCCGGCG 5 Β. 5 GUGGCCUG 3 3 CACCGGAC 5 Γ. 5 GGG 3 3 CCC 5 Δ. 5 GCGGGCCCGC 3 3 CGCCCGGGCG 5 5 Θέμα Β Β1. Να αντιστοιχίσετε τους όρους της πρώτης στήλης με εκείνους της δεύτερης. Στήλη Ι 1. Περιλαμβάνει μόνο τα γονίδια του οργανισμού δότη που εκφράζονται 2. Εξώνια γονιδίου προϊνσουλίνης 3. 5 και 3 αμετάφραστες περιοχές γονιδίου προϊνσουλίνης 4. Περιλαμβάνει όλο το DNA του οργανισμού δότη 5. Στοχεύει στην παραγωγή μιας επιθυμητής πρωτεΐνης 6. Υποκινητής του γονιδίου της προϊνσουλίνης 7. Από τον οργανισμό δότη απομονώνεται DNA 8. Εσώνια γονιδίου προϊνσουλίνης 9. Από τον οργανισμό δότη απομονώνεται mrna 10. Στοχεύει στη συνολική μελέτη του γονιδιώματος του οργανισμού Στήλη ΙΙ 1. Γονιδιωματική βιβλιοθήκη 2. cdna βιβλιοθήκη Μονάδες 5 Σελίδα 2 από 7

3 Β2. Τι είναι η χαρτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος και σε ποιους τομείς προβλέπεται να συμβάλλει; Β3. Ένας βιολόγος επαναλαμβάνει τα κλασικά πειράματα του F. Griffith. Διαθέτει τρεις δοκιμαστικούς σωλήνες με άγνωστα δείγματα (Α, Β, Γ) από στελέχη του βακτηρίου Diplococcuspneumoniae και μολύνει με αυτά τα δείγματα ποντίκια που χρησιμοποιεί ως πειραματόζωα.κατόπιν παίρνει αίμα από τα ποντίκια και πραγματοποιεί στερεή καλλιέργεια. Τα αποτελέσματα των πειραμάτων του φαίνονται στον παρακάτω πίνακα. Αριθμός δείγματος Δείγμα Ποντίκι Στερεή καλλιέργεια 1 Α Νεκρό Ζωντανά λεία 2 Β Ζωντανό Κανένα 3 Γ Ζωντανό Ζωντανά 4 Α+Β Νεκρό Ζωντανά λεία 5 Α+Γ Νεκρό Ζωντανά λεία και 6 Β+Γ Νεκρό Ζωντανά λεία και Αν σε κάθε δείγμα (Α,Β,Γ) περιέχεται μόνο ένας τύποςβακτηριακού στελέχους, να βρείτε το στέλεχος που υπάρχει σε κάθε δείγμα. Επιλέξτε από τα παρακάτω: 1. ζωντανά λεία 2. νεκρά λεία 3. ζωντανά 4. νεκρά Β4. Παρατηρήστε την παρακάτω εικόνα και απαντήστε στις ερωτήσεις.για τις δύο πρώτες ερωτήσεις, επιλέξτε το σωστό. 1. Σε αυτό το μόριο mrna είναι αποθηκευμένη η γενετική πληροφορία για τησύνθεση: 1. μίας πολυπεπτιδικήςαλυσίδας. 2. δύο διαφορετικών πολυπεπτιδικών αλυσίδων. Σελίδα 3 από 7

4 3. τριών διαφορετικών πολυπεπτιδικών αλυσίδων. 4. πολλών διαφορετικών πολυπεπτιδικών αλυσίδων. 2. Τα ριβοσώματα για να πραγματοποιηθεί η πρωτεϊνοσύνθεση διαβάζουν το mrna: 1. από το Υ προς τοχ 2. από το Χ προς το Υ και από το Υ προς το Χ 3. από το Χ προς το Υ 4. χωρίς συγκεκριμένο προσανατολισμό 3. Αν η παραπάνω δομή συναντάται στην Escherichiacoli, να αιτιολογήσετε αν στο θρεπτικό υλικό της καλλιέργειας περιέχεται λακτόζη. Θέμα Γ Μονάδες 4 Γ1. Ένας άνθρωπος πάσχει από χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και οι γιατροί κρίνουν ότι είναι απαραίτητο να υποβληθεί σε μεταμόσχευση. Υπάρχουν 4 πιθανοί δωρητές. Για να επιλεγεί το κατάλληλο μόσχευμα ελέγχεται η ύπαρξη 8 αντιγόνων στα 4 διαθέσιμα όργανα. Στον πίνακα που ακολουθεί απεικονίζονται τα αποτελέσματα ελέγχου των αντιγονικώνκαθοριστών των πιθανών δωρητών και του δέκτη. Το (+) δείχνει ότι το μονοκλωνικό αντίσωμα αντέδρασε με τον αντιγονικόκαθοριστή. Αντιγόνο Δέκτης Όργανο Α Όργανο Β Όργανο Γ Όργανο Δ 1 ο ο ο ο ο ο ο ο Τι είναι τα μονοκλωνικά αντισώματα; Σε ποιες περιπτώσεις βρίσκει εφαρμογή η χρήση τους (ονομαστικά); Μονάδες 5 Σελίδα 4 από 7

5 2. Ποιο από τα παρακάτω όργανα θεωρείτε ότι είναι το καταλληλότερο μόσχευμα και γιατί; Μονάδες 7 Γ2.Δίνεται το παρακάτω γενεαλογικό δέντρο μιας οικογένειας, όπου με μαύρο χρώμα απεικονίζονται τα άτομα που πάσχουν από αιμορροφιλία Α. 1. Για τη σύνθεση ποιας πρωτεΐνης είναι υπεύθυνο το φυσιολογικό αλληλόμορφο; Στον γαμέτη ενός από τα άτομα αυτού του δέντρου συνέβη το φαινόμενο του μη διαχωρισμού με αποτέλεσμα να προκύψει ένα άτομο με αριθμητική χρωμοσωμική ανωμαλία και μη αναμενόμενο φαινότυπο. 2. Να βρείτε ποιο είναι το άτομο με το μη φυσιολογικό αριθμό χρωμοσωμάτων και να εξηγήσετε τον μηχανισμό με τον οποίο δημιουργήθηκε. 3. Ποιος θα είναι ο φαινότυπος του ατόμου αυτού; Μονάδες 5 Θέμα Δ Δ1.Σε ένα φυτικό είδος το χρώμα του άνθους μπορεί να είναι άσπρο, κόκκινο, κίτρινο ή κιτρινοκόκκινο.δίνονται τα φαινοτυπικά αποτελέσματα των διασταυρώσεων: Σελίδα 5 από 7

6 Κόκκινο x κίτρινο Γονείς 202 κιτρινοκόκκινα Απόγονοι Κόκκινο x κίτρινο 50 άσπρα, 48 κόκκινα, 51 κίτρινα, 52 κιτρινοκόκκινα Κόκκινο x κιτρινοκόκκινο 103 κόκκινα, 49 κίτρινα, 53 κιτρινοκόκκινα Κίτρινο x κιτρινοκόκκινο 101 κιτρινοκόκκινα, 98 κίτρινα Α 1. Να εξηγήσετε πόσα αλληλόμορφα υπάρχουν στον πληθυσμό των φυτών αυτών σχετικά με το χρώμα του άνθους, καθώς και σε ποια κατηγορία γονιδίων ανήκουν ως προς την έκφρασή τους. Μονάδες 4 2. Να γράψετε τους γονότυπους των γονέων και των απογόνων για κάθε μια από τις 4 περιπτώσεις, αιτιολογώντας με τις κατάλληλες διασταυρώσεις. Δ2. Δίνεται η αλληλουχία ενός ασυνεχούς γονιδίου που απομονώνεται από ένα ευκαρυωτικό κύτταρο. εσώνιο CTAATACCTTAAGTGGATA CTAGCGTA CCGGTAACTTGGA -PO4-3 GATTATGGAATTCACCTAT GATCGCAT GGCCATTGAACC Β 1. Να γράψετε την αλληλουχία του πρόδρομου και του ώριμου mrna που προκύπτει από τη μεταγραφή του παραπάνω γονιδίου (χωρίς αιτιολόγηση). 2. Να προσδιορίσετε τη θέση του υποκινητή (σημείο Α ή Β). Μονάδα 1 Στο παραπάνω γονίδιο συμβαίνει μια μετάλλαξη. Το υπογραμμισμένο ζεύγος C/G αντικαθίσταται από Α/Τ. Τα κύτταρα που είναι ομόζυγα για τη συγκεκριμένη μετάλλαξη μετατρέπονται σε καρκινικά. 3. Τι αλλαγή προκαλεί η μετάλλαξη αυτή στην έκφραση του πρωτεϊνικού προϊόντος; Δώστε μία πιθανή εξήγηση για τη μετατροπή των κυττάρων σε καρκινικά. Σελίδα 6 από 7

7 Ένα άτομο επισκέπτεται ένα ειδικό κέντρο διάγνωσης, ώστε να διαπιστωθεί αν είναι φορέας ή όχι της συγκεκριμένης μετάλλαξης. Ο ειδικός απομονώνει το συνολικό DNA από ένα σωματικό κύτταρο του ανθρώπου και ενισχύει το παραπάνω γονίδιο υποβάλλοντάς το σε 3 κύκλους αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης (PCR). Στη συνέχεια επιδρά στο σύνολο των μορίων που έχουν προκύψει με την περιοριστική ενδονουκλεάση EcoRI. 4. Να εξηγήσετε πώς με βάση την παραπάνω μεθοδολογία μπορεί να διαγνωσθεί αν το άτομο είναι ομόζυγο φυσιολογικό, φορέας ή ομόζυγο για τη συγκεκριμένη μετάλλαξη. ΟΔΗΓΙΕΣ (για τους εξεταζομένους) 1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνο τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο. 2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Δεν επιτρέπεται να γράψετε καμιά άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα. 3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα. 4. Να γράψετε τις απαντήσεις σας μόνο με μπλε ή μόνο με μαύρο στυλό. 5. Κάθε απάντηση επιστημονικά τεκμηριωμένη είναι αποδεκτή. 6. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων. 7. Χρόνος δυνατής αποχώρησης: 1 ώρα μετά την έναρξη. Να έχετε επιτυχία!! ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΚΑΤΤΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ Σελίδα 7 από 7

Σχετικά έγγραφα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ' ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΛΑ Β ) ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27 ΜΑΙΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς