ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ. Το εγχειρίδιο του Ενεργειακού Επαναστάτη!

Transcript

1 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Το εγχειρίδιο του Ενεργειακού Επαναστάτη!

2 ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΜΕ ΤΙΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ Η μέση πλανητική θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά 0,8 C σε σύγκριση µε την αντίστοιχη θερμοκρασία κατά τη βιομηχανική επανάσταση. Όσο μικρή κι αν ακούγεται αυτή η αύξηση, οι συνέπειές της για ολόκληρο τον πλανήτη είναι καταστροφικές. Οι πάγοι στους πόλους λιώνουν χρόνο με το χρόνο με ταχύτερους ρυθμούς. Ακραία καιρικά φαινόμενα και τυφώνες εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση. Οι κλιματικές αλλαγές καταστρέφουν ήδη τα οικοσυστήματα σε ολόκληρο τον πλανήτη και θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές εκατοντάδων εκατομμυρίων συνανθρώπων µας. Κι αυτό είναι µόνο η αρχή. Οι κλιματικές αλλαγές είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος που έχει αντικρίσει ποτέ η ανθρωπότητα και ο πλανήτης. Οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών αφορούν τον πλανήτη στο σύνολό του και απειλούν τους ανθρώπους σε κάθε χώρα και ήπειρο. Μπορούμε όμως να αποτρέψουμε τον κίνδυνο. Οι κλιματικές αλλαγές οφείλονται στον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε ενέργεια. 1 Το φαινόμενο του θερμοκηπίου: 1. Η ακτινοβολία του ήλιου θερμαίνει την επιφάνεια του πλανήτη 2. Η Γη ανακλά στην ατμόσφαιρα μέρος της ακτινοβολίας µε τη μορφή θερμότητας 3. Τα αέρια του θερμοκηπίου συγκρατούν μεγαλύτερο μέρος της θερμότητας στην ατμόσφαιρα, µε αποτέλεσμα να διαταράσσεται σημαντικά η οικολογική ισορροπία. 01. Τι συμβαίνει με το κλίμα; 2 3 Η «Ενεργειακή Επανάσταση» της Greenpeace είναι μία ολοκληρωμένη επιστημονική μελέτη που αποδεικνύει ότι μπορούμε να αποτρέψουμε τις κλιματικές αλλαγές. 01 Εφόσον λοιπόν εμείς προκαλέσαμε το πρόβλημα, εμείς είμαστε και αυτοί που μπορούν να το λύσουν. Οι κατάλληλες τεχνολογίες είναι ήδη διαθέσιμες, είναι εφικτές και οικονομικά συμφέρουσες. Για να σταματήσουμε τις κλιματικές αλλαγές πρέπει να μειώσουμε τις παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου όσο πιο κοντά στο μηδέν είναι εφικτό έως τα μέσα του αιώνα. Τα δε ανεπτυγμένα κράτη, θα πρέπει στο μεταξύ να μειώσουν τις εκπομπές τους τουλάχιστον κατά 40% έως το 2020, και να βοηθήσουν τις αναπτυσσόμενες χώρες να αντιμετωπίσουν τις κλιματικές αλλαγές και να τερματίσουν την καταστροφή των τροπικών δασών του πλανήτη με την παροχή οικονομικής και τεχνολογικής υποστήριξης. Μόνο έτσι η αύξηση της μέσης πλανητικής θερμοκρασίας θα συγκρατηθεί στους 2 C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Οι επιστήμονες συμφωνούν ότι αν υπερβούμε αυτή την αύξηση, οι επιπτώσεις θα είναι καταστροφικές. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ηλιακή, αιολική, υδροηλεκτρική και κυματική ενέργεια) μπορούν να καλύψουν περισσότερο από το 50% των ενεργειακών µας αναγκών έως το Απαραίτητη προϋπόθεση όμως, είναι να σταματήσουμε να σπαταλάμε ενέργεια και να κάνουμε έξυπνη χρήση της. Για να πετύχουμε αυτό το στόχο χρειαζόμαστε μία Ενεργειακή Επανάσταση. Για να σταματήσουμε τις κλιματικές αλλαγές, πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε ενέργεια. Πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής που έχουμε υιοθετήσει.

3 ΔΙΟΞΕΙΔΙΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΑ ΑΕΡΙΑ Το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι το αποτέλεσμα της συγκέντρωσης θερμότητας στην ατμόσφαιρα. Πρόκειται μάλιστα για ένα απολύτως φυσικό φαινόμενο από μόνο του, χάρη στο οποίο υπάρχει ζωή στον πλανήτη όπως την ξέρουμε. Τα φυσικά αέρια του θερμοκηπίου συγκρατούν στην ατμόσφαιρα μέρος από τη θερμότητα αυτή, χάρη στην οποία υπάρχει ζωή στον πλανήτη μας. Χωρίς αυτό το φαινόμενο, η θερμοκρασία στην επιφάνεια του πλανήτη μας θα ήταν κατά 33 βαθμούς Κελσίου χαμηλότερη. Το πρόβλημα είναι ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες προκαλούν αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, και αυτό διαταράσσει σημαντικά την ευαίσθητη οικολογική ισορροπία. Από πού προέρχονται όμως τα αέρια αυτά; 02 (1) Το πετρέλαιο είναι σήμερα η κύρια πηγή ενέργειας, αλλά και μία από τις κυριότερες πηγές διοξειδίου του άνθρακα (ένα από τα σημαντικότερα αέρια του θερμοκηπίου). Ευθύνεται για το 40% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που προέρχονται από την καύση ορυκτών καυσίμων. Τα πετρελαιοειδή είναι τα καύσιμα που χρησιμοποιούνται σε όλα σχεδόν τα μηχανοκίνητα οχήματα και αεροπλάνα, όπως επίσης και σε πολλά συστήματα θέρμανσης και σταθμούς παραγωγής ενέργειας. (2) Ο άνθρακας έχει σχεδόν το ίδιο αν όχι μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης με το πετρέλαιο στην αλλαγή του κλίματος. Η καύση του άνθρακα απελευθερώνει στην ατμόσφαιρα τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Ο λιγνίτης (όπως αυτός που χρησιμοποιείται σε δεκάδες σταθμούς παραγωγής ενέργειας στην Ελλάδα) είναι ακόμα πιο ρυπογόνος. Τα κοιτάσματα άνθρακα παγκοσμίως μπορούν να καλύψουν τις ενεργειακές μας ανάγκες για αρκετές εκατοντάδες χρόνια, η ανεξέλεγκτη χρήση του όμως θα οδηγήσει στην ολοσχερή καταστροφή του κλίματος. (3) Το φυσικό αέριο είναι το λιγότερο ρυπογόνο από τα ορυκτά καύσιμα και είναι πολύ αποδοτικό αν χρησιμοποιηθεί για τη συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας. Δεν πρέπει να παραβλέπουμε όμως ότι η χρήση του συνεπάγεται την έκλυση διοξειδίου του άνθρακα (μισή ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα ανά παραγόμενη κιλοβατώρα σε σύγκριση με το λιγνίτη). (4) Η καταστροφή των τροπικών δασών ευθύνεται περίπου για το 20% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (ας μην ξεχνάμε ότι τα μεγάλα τροπικά δάση λειτουργούν ως «πνεύμονες» για τον πλανήτη, εφόσον απορροφούν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα). Η αποψίλωση των τροπικών δασών είναι τόσο επικίνδυνη που μπορεί να οδηγήσει σε κατάρρευση ένα ολόκληρο κλιματικό σύστημα, όπως αυτό του Αμαζονίου. (5) Το μεθάνιο, τα οξείδια του αζώτου και τα βιομηχανικά αέρια είναι επίσης σημαντικά αέρια του θερμοκηπίου. Οι κυριότερες πηγές μεθανίου είναι η κτηνοτροφία, η γεωργία και η αποψίλωση των δασών. Τεράστιες ποσότητες μεθανίου θα εκλυθούν αν λιώσουν τα αιώνια στρώματα πάγου. Η γεωργία είναι η κυριότερη πηγή των οξειδίων του αζώτου. Τα βιομηχανικά αέρια τα πιο ισχυρά αέρια του θερμοκηπίου χρησιμοποιούνται στα ψυγεία, τα κλιματιστικά και σε ορισμένες χημικές διεργασίες. Η Greenpeace μάλιστα ήδη από το 1993, προχώρησε στη δημιουργία της τεχνολογίας Greenfreeze για τα ψυγεία, μία τεχνολογία που δεν επιβαρύνει ούτε το όζον, ούτε το κλίμα και που βραβεύτηκε με το βραβείο Όζοντος των Ηνωμένων Εθνών το Μέχρι σήμερα περισσότερα από 100 εκατομμύρια Greenfreeze κυκλοφορούν στον κόσμο (ή στην αγορά παγκοσμίως).

4 ΕΝΑΣ ΚΟΣΜΟΣ ΦΙΛΙΚΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΛΙΜΑ Οι επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών αποτελούν απειλή για κάθε κάτοικο του πλανήτη. Ο κίνδυνος όμως είναι ακόμα μεγαλύτερος για τις φτωχότερες χώρες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τις αντιμετωπίσουν. Κι ενώ οι περισσότερες από αυτές τις χώρες δεν εκπέμπουν σημαντικές ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου, ιστορικά είναι οι πρώτες που υφίστανται τις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών. Η ευθύνη επομένως βρίσκεται στις αναπτυγμένες χώρες, που πρέπει να αναλάβουν άμεσα δράση για να μειώσουν τις εκπομπές τους και να βοηθήσουν τις φτωχότερες χώρες να αναπτυχθούν με τρόπο βιώσιμο και φιλικό προς το κλίμα. Αυτός ο στόχος λέγεται «κλιματική ισότητα». Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου διαφοροποιούνται σημαντικά ανάλογα με τη χώρα. Οι ΗΠΑ για παράδειγμα εκπέμπουν ετησίως 5,9 δις τόνους διοξειδίου του άνθρακα, δηλαδή 20 τόνους κατά κεφαλή ή περισσότερο από τις συνολικές εκπομπές όλων των χωρών της υποσαχάριας Αφρικής, όπου ο πληθυσμός είναι διπλάσιος. Η Κίνα ξεπέρασε τις ΗΠΑ, σκαρφαλώνοντας στην πρώτη θέση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως. Ακόμα κι έτσι όμως, οι κατά κεφαλή εκπομπές της Κίνας και της Ινδίας είναι μόλις το ένα έκτο και το ένα τρίτο των κατά κεφαλή εκπομπών των ΗΠΑ και της Ευρώπης αντίστοιχα. 03 Αν θέλουμε να σταματήσουμε τις κλιματικές αλλαγές, κάθε κάτοικος του πλανήτη πρέπει να μειώσει έως το 2050 τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που προκαλούν οι προσωπικές του δραστηριότητες, σε 1,3 τόνους ετησίως. Και για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης: 1 (1) Ένα μεγάλο SUV (τζιπ, συνήθως μεγάλου κυβισμού) ή μια λιμουζίνα εκπέμπουν 1,3 τόνους διοξειδίου του άνθρακα για να διανύσουν λιγότερα από χιλιόμετρα. Ένα μικρό αυτοκίνητο διανύει αντίστοιχα περισσότερα από χιλιόμετρα. (2) Οι δραστηριότητες μίας οικογένειας στο Μπαγκλαντές προκαλούν την έκλυση 1,3 τόνων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα σε έναν ολόκληρο χρόνο. Οι ετήσιες κατά κεφαλή εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στο Μπαγκλαντές ανέρχονται σήμερα σε 0,3 τόνους. (3) Σε αντιδιαστολή, τέσσερις κάτοικοι βιομηχανικών χωρών προκαλούν αντίστοιχες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μόνο από το κρέας που καταναλώνουν ετησίως. Η παραγωγή ενός κιλού κρέατος προκαλεί την έκλυση στην ατμόσφαιρα αερίων του θερμοκηπίου (μεθάνιο και οξείδια του αζώτου εκτός των άλλων), που ισοδυναμούν με 01. Τι συμβαίνει με το κλίμα; 3-4 κιλά διοξειδίου του άνθρακα. Στην Ελλάδα, οι ετήσιες κατά κεφαλή εκπομπές ανέρχονται σε 12,4 τόνους διοξειδίου του άνθρακα. (4) Τα αεροπορικά μας ταξίδια ευθύνονται για τις εκπομπές πολύ μεγάλων ποσοτήτων αερίων του θερμοκηπίου. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που αναλογούν σε κάθε επιβάτη αεροπλάνου για ένα ταξίδι χιλιομέτρων, ανέρχονται σε 1,3 τόνους. Αν θέλουμε λοιπόν να σταματήσουμε τις κλιματικές αλλαγές, πρέπει να μειώσουμε σημαντικά τα αεροπορικά ταξίδια και να επιλέγουμε πιο φιλικούς προς το περιβάλλον τρόπους μετακίνησης, όπως το τρένο. Ο καθένας από εμάς έχει περιθώρια για να φτάσει το στόχο «ατομικών» εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μέχρι 1,3 τόνους. Για να το πετύχουμε όμως, πρέπει να αρχίσουμε σήμερα κιόλας να εξοικονομούμε ενέργεια!

5 ΑΝ ΔΕΝ KANOYME KATI Πρώτα τα καλά νέα: προλαβαίνουμε να σταματήσουμε τις κλιματικές αλλαγές. Αν δράσουμε όλοι μαζί κυβερνήσεις, βιομηχανία, πολίτες σε όλο τον κόσμο μπορούμε να συγκρατήσουμε την αύξηση της θερμοκρασίας στους 2 C Τα κακά νέα: αν συνεχίσουμε να παράγουμε ενέργεια με τον ίδιο τρόπο, η μέση πλανητική θερμοκρασία θα αυξηθεί έως και 6,4 C μέσα σε αυτό τον αιώνα. Οι κλιματικές αλλαγές είναι πραγματικότητα. Σήμερα, ο πλανήτης μας είναι θερμότερος από ό,τι έχει υπάρξει τα τελευταία δύο χιλιάδες χρόνια. Αν συνεχιστεί αυτή η πορεία ως το τέλος του αιώνα, η παγκόσμια θερμοκρασία κατά πάσα πιθανότητα θα φτάσει τα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δύο εκατομμυρίων ετών. (1) Οι πλημμύρες θα αυξηθούν δραματικά, καθώς βίαιες καταιγίδες και ισχυρές βροχοπτώσεις θα πλήττουν τον πλανήτη συχνότερα. (2) Οι παγετώνες σε όλο τον πλανήτη λιώνουν ήδη με πολύ γρήγορους ρυθμούς, οι οποίοι αναμένεται να επιταχυνθούν ακόμα περισσότερο. Ως αποτέλεσμα, πολλοί ποταμοί που τροφοδοτούνται με νερό από τους παγετώνες θα αποξηρανθούν και τα υδατικά αποθέματα του πλανήτη θα μειωθούν σημαντικά. (3) Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας δεν απειλεί μόνο τα νησιωτικά κράτη και τις χώρες που βρίσκονται κοντά ή κάτω από το ύψος της επιφάνειας της θάλασσας (πχ Μπαγκλαντές). Η στάθμη της θάλασσας μπορεί να αυξηθεί αρκετά μέτρα θέτοντας σε κίνδυνο πόλεις όπως το Λονδίνο, η Σαγκάη, η Νέα Υόρκη, το Τόκιο και το Χονγκ Κονγκ. (4) Οι ξηρασίες πλήττουν ήδη τον πλανήτη εντονότερα από ποτέ, ιδίως στην Αφρική, την Ασία και τη Μεσόγειο. Εκατομμύρια άνθρωποι απειλούνται από ασιτία, κυρίως στις φτωχότερες χώρες, κατάσταση που αναμένεται να επιδεινωθεί σημαντικά τις επόμενες δεκαετίες. Ωστόσο και ανεπτυγμένες χώρες, όπως η Αυστραλία πληρώνουν ήδη πολύ περισσότερο αργότερα- υψηλό τίμημα για την καταστροφική για το κλίμα πολιτική τους. (5) Η εξαφάνιση ειδών θα επιταχυνθεί καθώς ζώα, φυτά και συστήματα δε θα μπορέσουν να προσαρμοστούν στις ταχύτατες κλιματικές μεταβολές. Ο κίνδυνος αυτός είναι ιδιαίτερα σοβαρός για είδη της χλωρίδας και της πανίδας στους κοραλλιογενείς υφάλους, τα δάση, τη σαβάνα, τις πολικές και τις ορεινές περιοχές. Οι επιστήμονες εκφράζουν την ανησυχία ότι θα εξαφανιστεί το ένα τρίτο όλων των ειδών του πλανήτη έως το 2050.

6 ΩΡΑ ΓΙΑ ΔΡΑΣΗ! Στην περίπτωση των κλιματικών αλλαγών, οι επιλογές των πολιτών έχουν καθοριστική σημασία. 05 Οι διεθνείς συμφωνίες από μόνες του δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών. Χρειάζεται να αλλάξουν συνήθειες οι πολίτες και οι τοπικές κοινωνίες, ιδίως στον τομέα των κτιρίων, των μεταφορών και των διατροφικών επιλογών Οι επιστήμονες και οι μηχανικοί συμφωνούν ότι οι πρακτικές της βιομηχανίας μπορούν να αλλάξουν ώστε να μην καταστρέφουν το κλίμα. Η απαραίτητη τεχνολογία είναι ήδη διαθέσιμη και ενώ η εφαρμογή της θα κόστιζε μόλις το 1% του παγκόσμιου ΑΕΠ, η αδράνειά της θα κοστίσει έως και 20 φορές περισσότερο. Οι επιστήμονες όμως προειδοποιούν ότι τα χρονικά περιθώρια στενεύουν σημαντικά. Πρέπει να δράσουμε γρήγορα για να αλλάξει η πολιτική των κυβερνήσεων και των εταιριών. Τα επόμενα δέκα χρόνια είναι τα πιο κρίσιμα. (1) Ενημερώσου! Οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι η ενημέρωση στο θέμα των κλιματικών αλλαγών και τις συνέπειές τους, ενισχύει τη θέληση των πολιτών να αναλάβουν δράση. (2) Γίνε εσύ η αλλαγή που θέλεις να δεις! Ξεκίνα με απλές και μικρές αλλαγές και συνέχισε με πιο απαιτητικές. Οι πληροφορίες που θα βρεις εδώ θα σου δείξουν τον τρόπο! (3) Πείσε και άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά σου. Μετάδωσέ τους το πάθος σου! Ξεκίνα με την οικογένεια και τους φίλους σου και συνέχισε με τους συναδέλφους σου, τους συμμαθητές σου και τους συμφοιτητές σου. 01. Εξοικονόμησε 02. Τι συμβαίνει μεενέργεια! το κλίμα; Εκθεση Stern (4) Διαμαρτυρήσου! Ανάλαβε δράση, αναζήτησε σχετικές πρωτοβουλίες και πάρε μέρος σε αυτές. (5) Μπορούμε να σταματήσουμε τις κλιματικές αλλαγές! Αρκεί να επιλέξουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την εξοικονόμηση ενέργειας: είναι ρεαλιστικό, εφικτό και απαραίτητο για να σώσουμε τον πλανήτη μας!

7 ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ -ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ Αν όλοι οι κάτοικοι του πλανήτη χρησιμοποιούσαμε λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας, θα εξοικονομούσαμε όση ενέργεια παράγουν 85 ανθρακικοί σταθμοί. Κάτι τέτοιο θα μείωνε τις παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά περισσότερους από 500 εκατομμύρια τόνους ετησίως, δηλαδή τις ετήσιες εκπομπές του Καναδά ή όσο διοξείδιο του άνθρακα εκπέμπει η Ελλάδα σε περίπου πέντε χρόνια! 06 (1) Προτίμησε τις ενεργειακά αποδοτικές συσκευές. Εάν πρόκειται να αγοράσεις νέες ηλεκτρικές συσκευές, προτίμησε αυτές που είναι ενεργειακής κλάσης A++. Επίσης θα πρέπει να διαθέτουν διακόπτη που «κλείνει» τελείως την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος στη συσκευή, ή εναλλακτικά να καταναλώνουν λιγότερο από 0,5W σε κατάσταση αναμονής.(συνολική μείωση CO 2 κατά περίπου τόνους ετησίως.) (2) Ξεκούρασε τον υπολογιστή σου. Πάτησε το κουμπί sleep για το χρονικό διάστημα που δε χρησιμοποιείς τον υπολογιστή σου και βγάλε τον από την πρίζα το βράδυ. Εάν πρόκειται να αγοράσεις νέο υπολογιστή, προτίμησε επίπεδη οθόνη ή φορητό υπολογιστή, που έχουν χαμηλή κατανάλωση ρεύματος. Βάζοντας τον υπολογιστή σου στο sleep εξοικονομείς: για οθόνες και για υπολογιστές (πηγή: Microsoft και Energy Star). (3) Προτίμησε λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας. Οι λάμπες ενεργειακής κλάσης Α, μειώνουν την κατανάλωση ρεύματος κατά 80% σε σχέση με τις λάμπες πυρακτώσεως. Μην ξεχνάς ποτέ τα φώτα αναμμένα, όταν δεν τα χρειάζεσε! (Συνολική μείωση CO 2 κατά 1,4 εκατ. τόνους ετησίως (εξοικονόμηση 12 ευρώ ετησίως από τους λογαριασμούς ρεύματος ανά λάμπα). (4) Σταμάτησε τις διαρροές ενέργειας. Τα στερεοφωνικά, οι τηλεοράσεις, τα DVD players, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και πολλές ηλεκτρικές συσκευές καταναλώνουν σημαντικές ποσότητες ενέργειας όταν είναι σε κατάσταση αναμονής. Το μέσο νοικοκυριό μπορεί να πληρώνει έως και 100 ετησίως εξαιτίας αυτής της κατανάλωσης. Σύνδεσε αυτές τις συσκευές σε πολύπριζα με διακόπτες, για να κλείνεις την παροχή ρεύματος όταν δεν τις χρησιμοποιείς. (Συνολική μείωση CO 2 κατά τόνους ετησίως (εξοικονόμηση ευρώ ετησίως από τους λογαριασμούς ρεύματος για κάθε νοικοκυριό). (5) Μην αφήνεις τους φορτιστές κινητών στην πρίζα. Συνεχίζουν να καταναλώνουν ρεύμα ακόμα και όταν δεν τους χρησιμοποιείς. Βγάζε λοιπόν από την πρίζα τους φορτιστές κινητών, ψηφιακών καμερών και mp3 players.

8 ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ -ΣΤΗΝ ΚΟΥΖΙΝΑ ΣΑΣ! Ένα τυπικό ψυγείο που κατασκευάστηκε το 1993, καταναλώνει περισσότερο από τη διπλάσια ποσότητα ενέργειας σε σύγκριση με ένα σύγχρονο ψυγείο υψηλής απόδοσης. Η αγορά ενός τέτοιου ψυγείου θα μειώσει σημαντικά το λογαριασμό του ρεύματος (περίπου 75) και θα αποσοβήσει τις ετήσιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά 500 τόνους περίπου. 07 Το σπιτικό φαγητό είναι πιο νόστιμο και πιο φιλικό προς το περιβάλλον μιας και απαιτεί λιγότερη κατανάλωση ενέργειας από ό,τι το κατεψυγμένο και το έτοιμο φαγητό. (1) Μαγείρεψε έξυπνα! Μαγείρεψε σε σκεύη που εφαρμόζουν στις εστίες, με το καπάκι της κατσαρόλας κλειστό. Δέκα λεπτά πριν ετοιμαστεί το φαγητό, κλείσε το μάτι της κουζίνας και άσε το φαγητό σου να μαγειρεύεται πάνω στο ζεστό μάτι. Απόφυγε να προθερμαίνεις το φούρνο και να ανοίγεις άσκοπα την πόρτα του. (2) Ανακύκλωσε τις πιο ενεργοβόρες συσκευές. Ειδικά τα παλιά ψυγεία έχουν πολύ μεγάλη κατανάλωση ενέργειας και επιπλέον λειτουργούν όλο το 24ωρο. Τα παλιά ψυγεία είναι από τις πιο ενεργοβόρες συσκευές σε ένα νοικοκυριό, και επιπλέον καταναλώνουν ενέργεια 24 ώρες το 24ωρο. Εάν πρόκειται να αγοράσεις νέες ηλεκτρικές συσκευές, επέλεξε αυτές με τη μεγαλύτερη ενεργειακή απόδοση (Ενεργειακή κλάση: A+ ή Α++). Η βέλτιστη τεχνολογία στα ψυγεία σήμερα επιτρέπει εξοικονόμηση ενέργειας κατά 60% σε σχέση με τη μέση κατανάλωση! Ιδιαίτερα τα παλιά ψυγεία έχουν τη μεγαλύτερη κατανάλωση ρεύματος. Πρόσεξε ιδιαίτερα τα παλιά ψυγεία που έχουν τη μεγαλύτερη κατανάλωση ρεύματος. Έλεγξε την ενεργειακή απόδοση των νέων συσκευών και αγόρασε τις πιο αποδοτικές από αυτές. (Ενεργειακή απόδοση: A+ ή Α++ ή με τεχνολογία Greenfreeze). (3) Τοποθέτησε το ψυγείο σου σε δροσερό σημείο όχι δίπλα στο καλοριφέρ ή το φούρνο, ούτε σε σημείο που να το χτυπάει ο ήλιος. Έλεγξε ότι οι μεμβράνες του δεν έχουν φθαρεί και ότι οι ανεμιστήρες του στο πίσω μέρος δεν έχουν σκόνη. Έτσι εξοικονομείς έως και 30% της ενέργειας που καταναλώνει το ψυγείο. (4) Κάνε συχνά απόψυξη. Τα ψυγεία και οι ψυγειοκαταψύκτες καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια όταν πιάνουν πάγο. Κάνε απόψυξη όσο συχνά χρειάζεται! (5) Μη ζεσταίνεις νερό στο μάτι της κουζίνας. Οι ηλεκτρικοί βραστήρες είναι πιο αποδοτικοί και το γκαζάκι ακόμα περισσότερο. Μη ζεσταίνεις περισσότερο νερό από όσο χρειάζεσαι για τσάι ή καφέ, και χρησιμοποιήστε μόνο την απαραίτητη ποσότητα νερού όταν βράζεις φαγητό. 02. Εξοικονόμησε ενέργεια!

9 ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ -ΣΤΟ ΜΠΑΝΙΟ ΣΑΣ Οι ηλεκτρικοί θερμοσίφωνες είναι εξαιρετικά ενεργοβόροι. Κατά μέσο όρο ευθύνονται για την έκλυση τόνων διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, ενώ αυξάνουν το λογαριασμό του ρεύματος κατά περίπου 150 ευρώ. Άλλαξε λοιπόν το συντομότερο τον ηλεκτρικό σου θερμοσίφωνα με έναν ηλιακό. Η θέρμανση του νερού έρχεται δεύτερη στην κατανάλωση ενέργειας στο σπίτι μας, μετά τη θέρμανση του ίδιου του σπιτιού. Ο τρόπος με τον οποίο θερμαίνουμε το νερό και η προσεκτική κατανάλωσή του, έχουν μεγάλη σημασία για τον πλανήτη μας. Ο ήλιος μπορεί να ζεστάνει το νερό και να στεγνώσει τα ρούχα μας δωρεάν, χωρίς κατανάλωση ενέργειας. 08 (1) Κάνε ένα γρήγορο ντους αντί για μπάνιο. Μην αφήνεις το νερό να τρέχει όσο σαπουνίζεσαι. Εγκατέστησε ειδικά ακουστικά του ντους που εξοικονομούν νερό και ενέργεια. (2) Εγκατέστησε έναν ηλιακό θερμοσίφωνα. Στην Ελλάδα ένας ηλιακός θερμοσίφωνας 1,5-2 m 2 / άτομο, επαρκεί για να ζεστάνει το νερό που χρειαζόμαστε για μπάνιο και πλύσιμο (ρούχων και πιάτων). (Συνολική μείωση CO 2 κατά 1,4 εκατ. τόνους ετησίως). (3) Μείωσε την κατανάλωση στο πλύσιμο των ρούχων. Αν χαμηλώσεις τη θερμοκρασία πλύσης στους 30 C και δεν κάνεις πρόπλυση, θα μειώσεις την κατανάλωση ενέργειας του πλυντηρίου ρούχων κατά 80%, ενώ τα ρούχα θα βγουν πεντακάθαρα. Φυσικά δεν πλένουμε παρά μόνο με τον κάδο του πλυντηρίου γεμάτο. (4) Άσε τον ήλιο να στεγνώσει τα ρούχα σου. Τα στεγνωτήρια ρούχων έχουν τεράστια κατανάλωση ενέργειας. Μία τετραμελής οικογένεια που δε χρησιμοποιεί στεγνωτήριο ρούχων, αποσοβεί την έκλυση 500 κιλών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα κα εξοικονομεί περίπου 50 από το λογαριασμό του ρεύματος ετησίως. (5) Απόφυγε τις ηλεκτρικές συσκευές που λειτουργούν με μπαταρίες (ξυριστικές μηχανές, οδοντόβουρτσες κα), καθώς καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια από τις απευθείας επαναφορτιζόμενες. Βγάλε το φορτιστή από την πρίζα όταν ολοκληρωθεί η φόρτιση.

10 ΖΕΣΤΑΘΕΙΤΕ ΕΞΥΠΝΑ Για κάθε ένα βαθμό Κελσίου που ρίχνουμε τη θερμοκρασία στο σπίτι μας, εξοικονομούμε έως και 6% της ενέργειας που καταναλώνουμε για θέρμανση. 09 Όλοι μας χρειάζεται να έχουμε ένα ζεστό σπίτι το χειμώνα. Πρέπει όμως να ζεσταίνουμε το σπίτι μας και όχι τον περιβάλλοντα χώρο. Τα περιθώρια για εξοικονόμηση ενέργειας στη θέρμανση είναι τεράστια. Με μερικά έξυπνα κόλπα και κάποιες σοφές επενδύσεις, μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά τα έξοδά μας για να ζεσταθούμε. (1) Μη θερμαίνεις το χώρο περισσότερο από όσο χρειάζεται. Μια θερμοκρασία ο C είναι αρκετή για μια ευχάριστη ατμόσφαιρα στο σαλόνι σου. Οι διάδρομοι και άλλοι χώροι που δεν χρησιμοποιούνται τακτικά μπορούν να έχουν ακόμα χαμηλότερες θερμοκρασίες, κράτησε όμως τις πόρτες τους κλειστές. Εγκατέστησε θερμοστάτες που ρυθμίζουν τη θερμοκρασία ανάλογα με την ώρα της ημέρας. (Μείωση του λογαριασμού για θέρμανση τουλάχιστον κατά 20%). (2) Εγκατέστησε παράθυρα με μόνωση ή ζήτησε από τον σπιτονοικοκύρη σου να το κάνει. Τα παλιά παράθυρα ευθύνονται για μεγάλες απώλειες θερμότητας, όχι μόνο μέσω των τζαμιών, αλλά και μέσω των πλαισίων τους. (Συνολική μείωση CO 2 κατά τόνους περίπου ετησίως). (3) Να αερίζεις τα δωμάτια. Ο καλύτερος τρόπος για να αερίσεις ένα δωμάτιο, είναι να κλείσεις τη θέρμανση και να ανοίξεις τα παράθυρα διάπλατα για λίγα λεπτά. Έτσι θα αερίσεις το δωμάτιό σου και θα κρατήσεις το χώρο σου ζεστό. Ποτέ μην αφήνεις παράθυρα και πόρτες ανοιχτά, όταν θερμαίνεις το χώρο σου. 03. Ζεσταθείτε έξυπνα! (4) Νιώσε άνετα στο σπίτι σου. Η σωστή θερμομόνωση σε εξωτερικούς τοίχους, ταβάνια και οροφές θα μειώσει τα έξοδά σου για θέρμανση στο μισό. Αν το σπίτι σου είναι χτισμένο πριν το 1980 (που δεν ίσχυαν οι σημερινοί συντελεστές θερμομόνωσης), τότε μπορείς να επωφεληθείς από το νέο πρόγραμμα του Υπουργείου Ανάπτυξης και να επιδοτηθείς μέχρι και για το 50% του κόστους των απαιτούμενων παρεμβάσεων. Επίσης μπορείς να απευθυνθείς σε μία Εταιρία Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών, η οποία θα αναλάβει το κόστος και την διεκπεραίωση των παρεμβάσεων. (5) Έλεγξε το σύστημα θέρμανσης. Τα νέα συστήματα θέρμανσης είναι πολύ πιο οικονομικά και η αγορά τους κάνει απόσβεση σε λίγα μόλις χρόνια. Σε κάθε περίπτωση να κάνεις τακτική συντήρηση στο λέβητα για να εξασφαλίσεις την αποδοτική λειτουργία του. (Συνολική μείωση CO 2 κατά τόνους ετησίως περίπου).

11 ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ Η μόνωση και ο έξυπνος αερισμός, μπορεί να μειώσουν τις ανάγκες για θέρμανση κατά 90%. Τα τελευταία δέκα χρόνια έχουν χτιστεί χιλιάδες βιοκλιματικά κτίρια. Τα σύγχρονα σπίτια μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες τους σε θέρμανση αυτόνομα. Με τις σωστές εφαρμογές, η ηλιακή ακτινοβολία και η θερμοκρασία του ανθρώπινου σώματος επαρκούν για να δημιουργήσουν άνετες συνθήκες διαβίωσης στο σπίτι. Για τις πολύ κρύες νύχτες (και μέρες) του χειμώνα, τα εναλλακτικά συστήματα θέρμανσης μπορούν να καλύψουν το κενό. 10 (1) Η ηλιακή ακτινοβολία και η θερμότητα που εκπέμπει το ανθρώπινο σώμα μπορούν να καλύψουν σχεδόν όλες τις ανάγκες μας σε θερμότητα αν επενδύσουμε σε παθητικά συστήματα. Τα σπίτια που έχουν παθητικά συστήματα έχουν πολύ καλή μόνωση, ενώ τα ανοίγματά τους (παράθυρα, πόρτες) έχουν νότιο προσανατολισμό. (2) Τα ενεργειακά τζάκια και οι σύγχρονοι καυστήρες βιομάζας έχουν πολύ μεγαλύτερη απόδοση από τα συμβατικά τζάκια, καθώς καίνε συσσώματα ξύλου (pellets) αντί για ξύλο. Είναι πλήρως αυτόματα και εξαιρετικά αποδοτικά, ζεσταίνοντας το χώρο πολύ πιο οικονομικά και οικολογικά από τα συμβατικά τζάκια. (3) Οι ηλιακοί συλλέκτες μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα από το να ζεσταίνουν νερό. Σε ένα καλά μονωμένο σπίτι, μπορούν επίσης να παρέχουν τη θέρμανση που χρειάζεται την άνοιξη και το φθινόπωρο, και να υποστηρίξουν το συμβατικό σύστημα θέρμανσης το χειμώνα. (4) Το βιοαέριο στους μικρούς σταθμούς συμπαραγωγής μπορεί να παράγει θερμότητα και ηλεκτρισμό, αλλά ακόμα και να τροφοδοτεί το δίκτυο φυσικού αερίου. (5) Η γεωθερμία μπορεί να παράγει ενέργεια τόσο για θέρμανση το χειμώνα, όσο και για ψύξη το καλοκαίρι. Σήμερα όλο και περισσότερα νοικοκυριά στην Ευρώπη επιλέγουν τη γεωθερμία, για να καλύψουν το 100% των αναγκών τους σε θέρμανση και ψύξη.

12 ΤΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ Οι ηλιακοί θερμοσίφωνες για τη θέρμανση του νερού κυριαρχούν στην ελληνική αγορά. Ο ηλεκτρισμός από φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις πιθανότατα να είναι ανταγωνιστικός χωρίς κρατικές επιχορηγήσεις σε δέκα χρόνια από σήμερα. Έως το 2050 υπολογίζεται ότι το ένα δέκατο των ενεργειακών αναγκών σε παγκόσμιο επίπεδο, θα καλύπτεται από την ηλιακή ενέργεια. Ηλιακοί συλλέκτες, μικρές μονάδες συμπαραγωγής θέρμανσης και ηλεκτρισμού, ανεμογεννήτριες: η αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας είναι το κλειδί για ένα ενεργειακό μέλλον, φιλικό προς το περιβάλλον. Η παραγωγή της ενέργειας κοντά στο μέρος όπου καταναλώνεται είναι πολύ πιο αποδοτική, καθώς έτσι εκμηδενίζονται οι απώλειες ενέργειας κατά τη μεταφορά και τη διανομή. Οι ιδιοκτήτες των σπιτιών μπορούν να πρωτοπορήσουν σε αυτό τον τομέα. 11 (1) Ηλιακές κυψέλες θα στολίζουν τις στέγες των σπιτιών. Οι ηλιακές κυψέλες μπορούν να παράγουν από 1000 έως και 2500 κιλοβατώρες ανά τετραγωνικό μέτρο επιφάνειας. Κάθε σπίτι θα παρέχει ή θα δέχεται ηλεκτρικό ρεύμα από το δίκτυο, ανάλογα με τις ώρες της ηλιοφάνειας και τις ενεργειακές του ανάγκες. Με τον πρόσφατο νόμο για τα οικιακά φωτοβολταϊκά, πλέον και στην Ελλάδα μπορούμε με απλές διαδικασίες να κάνουμε μία εξαιρετικά συμφέρουσα επένδυση στο σπίτι μας και να πουλάμε το παραγόμενο ρεύμα στη ΔΕΗ σε προνομιακές τιμές. (2) Μικρές μονάδες συμπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας τροφοδοτούν σπίτια ή και οικοδομικά τετράγωνα. Πρώτες ύλες για την παραγωγή είναι το φυσικό αέριο, το βιοαέριο και το βιοντίζελ που παράγονται με φιλικές προς το περιβάλλον μεθόδους. (3) Ηλιακοί συλλέκτες παράγουν ζεστό νερό και ενέργεια για θέρμανση. (4) Τα σπίτια με παθητικά συστήματα χτίζονται με τον κατάλληλο προσανατολισμό (κοιτώντας τον ήλιο), ώστε να εκμεταλλεύονται καλύτερα την ηλιακή ακτινοβολία. (5) Οι γεωθερμικές μονάδες παράγουν ηλεκτρική ενέργεια αλλά και θερμότητα: αν και η τεχνολογία για την εκμετάλλευση των θερμών πηγών σε μεγάλο βάθος βρίσκεται ακόμα σε εμβρυακό στάδιο ανάπτυξης, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι θα παίξει μεγάλο ρόλο στο μέλλον καθώς αποτελεί πηγή που παρέχει με σταθερό ρυθμό ενέργεια, σε αντίθεση με τον ήλιο και τον άνεμο. 04. Η ενέργεια του μελλοντος

13 ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ Τα κέντρα των μεγαλουπόλεων του μέλλοντος δεν θα καταναλώνουν μόνο ενέργεια και θερμότητα: θα τα παράγουν επίσης. Οι στέγες και οι προσόψεις των δημόσιων κτιρίων είναι ιδανικές για τη συλλογή ηλιακής ενέργειας, ενώ τα κτίρια «μηδενικών εκπομπών» θα είναι πλέον υποχρεωτικά. Οι κυβερνήσεις που έχουν δεσμευτεί σε αυστηρούς στόχους για την προστασία του κλίματος, θα πρέπει να προωθήσουν κίνητρα για την ανακαίνιση των κτιρίων. Με αυτό τον τρόπο θα δημιουργηθούν και νέες θέσεις εργασίας. Πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτό θα διαδραματίσει η εφαρμογή του Κανονισμού για τα κτίρια, όπου θα θέτονται αυστηρές ενεργειακές και περιβαλλοντικές προδιαγραφές για όλα τα νέα και ανακαινιζόμενα κτίρια. Οι επιδιορθώσεις στις ελαττωματικές μονώσεις των κτιρίων θα μπορούσαν να ελαττώσουν την παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση έως και 40% έως το (1) Οι «ηλιακές προσόψεις» θα διακοσμούν τα κτίρια γραφείων και πολυκατοικιών. Τα φωτοβολταϊκά συστήματα θα καταστούν πιο ανταγωνιστικά, ενώ ο βελτιωμένος τους σχεδιασμός θα προσφέρει όλο και περισσότερες αισθητικές επιλογές στους αρχιτέκτονες. (2) Επιδιορθώσεις στη μόνωση των παλαιών κτιρίων μπορούν να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας για θέρμανση ή ψύξη από 50% έως 80%. (4) Μικρές μονάδες συμπαραγωγής ενέργειας για ηλεκτρισμό και θέρμανση σε υπόγεια κτιρίων, μπορούν να τροφοδοτούν τα ίδια τα κτίρια αλλά και ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα χωρίς απώλειες κατά τη μεταφορά. (5) «Καθαρό» ηλεκτρικό ρεύμα για τις μεγαλουπόλεις θα έρχεται και από μακριά, από υπεράκτια αιολικά και ηλιακά πάρκα με πολύ μεγάλο δυναμικό. (3) Ηλιακοί συλλέκτες παράγουν ζεστό νερό για τα κτίρια όπου είναι εγκατεστημένοι, αλλά και για τα γειτονικά τους.

14 ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ Η ενεργειακή επανάσταση θα αλλάξει την αγροτική ζωή. Ήδη πολλοί αγρότες στρέφονται στην παραγωγή βιοαερίου και βιοκαυσίμων. Αυτή η τάση αναμένεται να επιταχυνθεί, καθώς η ύπαιθρος είναι πηγή πράσινης ενέργειας. Αποκεντρωμένες ηλιακές εγκαταστάσεις και μικροί σταθμοί παραγωγής ενέργειας, μπορούν να προσφέρουν μεγάλες ευκαιρίες σε περιοχές του αναπτυσσόμενου κόσμου όπου δεν υπάρχει σήμερα δίκτυο ηλεκτρικού ρεύματος. Με τις νέες τεχνολογίες σύντομα θα μπορούμε να εκμεταλλευτούμε την ηλιακή ενέργεια που είναι δεσμευμένη στη βιομάζα. Τα οργανικά απορρίμματα, το ξύλο, το άχυρο και οι ενεργειακές καλλιέργειες θα προσφέρουν το 20% των ενεργειακών αναγκών μέχρι το (1) Το βιοαέριο μπορεί να τροφοδοτήσει με ενέργεια μεμονωμένες φάρμες ή και ολόκληρα χωριά. Μπορεί να παραχθεί από την αξιοποίηση της κοπριάς και άλλων οργανικών απορριμμάτων, τα οποία υπάρχουν ως παραπροϊόντα της γεωργίας. (2) Τα βιοκαύσιμα από ελαιοκράμβη, καλαμπόκι, ζαχαρότευτλο ακόμα ίσως και από το άχυρο και το ξύλο, θα αποτελούν το καύσιμο των αυτοκίνητων αντί για το πετρέλαιο ή τη βενζίνη. Τα ποσά διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπονται κατά την καύση τους, είναι θεωρητικά ίσα με αυτό που απορροφούν τα φυτά κατά την ανάπτυξή τους. Ωστόσο, είναι εξαιρετικά σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η γεωργική παραγωγή ενέργειας πληροί αυστηρά περιβαλλοντικά κριτήρια βιωσιμότητας και δεν θα οδηγήσει σε ενδεχόμενες ελλείψεις τροφίμων. (3) Η ηλιακή ενέργεια συλλέγεται στην οροφή του στάβλου, όπου υπάρχει πολύς χώρος για την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστημάτων. 04. Η ενέργεια του μελλοντος (4) Οι γεωργοί και οι κτηνοτρόφοι θα μπορούν να ενοικιάζουν χώρο στη γη τους για να τοποθετούνται ανεμογεννήτριες, και να δημιουργούν τα δικά τους αιολικά πάρκα ώστε να εμπορεύονται την παραγόμενη ενέργεια. Τα αιολικά πάρκα ήδη ευδοκιμούν στη Γερμανία, την Ισπανία, τις ΗΠΑ, τη Δανία και την Ινδία. H Greenpeace υπολογίζει ότι μέχρι το 2050 η παραγόμενη ενέργεια από ανεμογεννήτριες στον κόσμο θα μπορούσε να φτάσει τις 7 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες ετησίως τρεις φορές περισσότερο απ όσο παράγουν όλοι οι πυρηνικοί σταθμοί στον πλανήτη σήμερα. (5) Οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί σήμερα παρέχουν το μεγαλύτερο ποσοστό ανανεώσιμης ενέργειας, αλλά η δυναμική τους είναι περιορισμένη. Η κατασκευή μεγάλων φραγμάτων απειλεί το περιβάλλον αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Μία εναλλακτική είναι η κατασκευή μικρότερων παραποτάμιων σταθμών.

15 ΠΡΑΣΙΝΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ 14 Οι μεταφορές είναι ο τομέας στον οποίο παρατηρείται η μεγαλύτερη διαφοροποίηση ως προς τις προσωπικές μας εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Κάποιοι οδηγούν τεράστια αυτοκίνητα, όταν κάποιοι άλλοι επιλέγουν τα μέσα συλλογικής μεταφοράς. Κάποιοι πηγαίνουν ακριβές διακοπές με το αεροπλάνο, ενώ κάποιοι άλλοι προτιμούν την πεζοπορία και τον οικοτουρισμό. Οι διαφορές αυτές στις επιλογές μας, αφήνουν τεράστια περιθώρια εξοικονόμησης στον τομέα των μετακινήσεων. Αν ο καθένας από εμάς αφήσει το αυτοκίνητο στο σπίτι του και πάει στη δουλειά με το ποδήλατο, μειώνει τις κατά κεφαλήν εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά μισό τόνο. (1) Χρησιμοποίησε τη συγκοινωνία! Τα λεωφορεία και τα μέσα σταθερής τροχιάς, είναι τρεις φορές πιο αποδοτικά από τα αυτοκίνητά μας, ενώ θα είναι ακόμα αποδοτικότερα στο μέλλον, όταν θα κινούνται με πράσινη ενέργεια. (2) Καιρός να ξεμουδιάσεις! Το περπάτημα είναι καταπληκτική γυμναστική και προστατεύει το περιβάλλον. Γνώρισε την πόλη στην οποία ζεις και τους ανθρώπους της περπατώντας. (3) Χρησιμοποίησε το αεροπλάνο μόνο όταν δε μπορείς να το αποφύγεις. Οι εναέριες μεταφορές είναι ο πρωταθλητής των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στον τομέα των μεταφορών. Στον εργασιακό τομέα, προτίμησε τις ηλεκτρονικές ή τηλεφωνικές διασκέψεις. Για τα κοντινά ταξίδια, προτίμησε μια όμορφη διαδρομή με τρένο, που είναι πολύ πιο φιλικό προς το περιβάλλον. (4) Συρρίκνωσε το αυτοκίνητό σου! Η βασική ερώτηση που πρέπει να κάνεις όταν αγοράζεις το αυτοκίνητό σου πρέπει να είναι: πόσο καίει; Υπάρχουν ήδη στην αγορά αυτοκίνητα που καίνε 4 λίτρα βενζίνης σε 100 χιλιόμετρα, ενώ στο μέλλον η κατανάλωση αυτή αναμένεται να μειωθεί σε 2 λίτρα. Ξέχνα τα θηριώδη SUV. (5) Κάνε ποδήλατο! Είναι μικρό και καθόλου θορυβώδες, δεν χρειάζεται καύσιμα, και θα σε κρατήσει σε φόρμα. Εκμεταλλεύσου κάθε ευκαιρία να οδηγήσεις το ποδήλατό σου, στη δουλειά, τα ψώνια ή τις διακοπές. 04.Ζώντας καλύτερα

16 ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗ ΣΤΗΝ ΟΔΗΓΗΣΗ 15 < 4L Αν πραγματικά πρέπει να χρησιμοποιήσεις το αυτοκίνητο, ακολούθησε τις παρακάτω συμβουλές για να εξοικονομήσεις ενέργεια! (4) Η προσεκτική οδήγηση δε σώζει μόνο ζωές, σώζει και τον πλανήτη. Μην οδηγείς πέρα από το όριο ταχύτητας. Πέρα από τη ζωή τη δική σου και τη ζωή των άλλων, εξοικονομείς έως και το 25% του καυσίμου. (5) Μήπως το αυτοκίνητό σου έχει λαθρεπιβάτες; Αφαίρεσε από το αυτοκίνητό σου κάθε περιττό βάρος (αποσκευές, αντικείμενα, κτλ) που δε χρειάζεται να μεταφέρεις. Για κάθε 45 κιλά που αφαιρείς από το αυτοκίνητό σου, εξοικονομείς 2% του καυσίμου. (6) Μη ζεσταίνεις το αυτοκίνητό σου πριν ξεκινήσεις. (Εκτός αν οδηγείς παλιό αυτοκίνητο, οπότε ένα ολιγόλεπτο ζέσταμα είναι απαραίτητο) (7) Το κλιματιστικό στο αυτοκίνητο αυξάνει έως και 10% την κατανάλωση καυσίμου. (1) Τσέκαρε συχνά την πίεση των ελαστικών σου. Αν τα ελαστικά σου είναι φουσκωμένα στην πίεση που ορίζει ο κατασκευαστής, εξοικονόμησε έως και 4% του καυσίμου. (2) Όταν το επιτρέπει ο καιρός, κράτα τα παράθυρα κλειστά όταν οδηγείς. (8) Μην αμελείς να κάνεις συχνά service στο αυτοκίνητο σου. Αντιμετωπίζοντας έγκαιρα κάποιο πρόβλημα που μπορεί να εμφανίσει το αυτοκίνητό σου, μπορείς να εξοικονομήσεις έως και 50% του καυσίμου. Αλλάζοντας τα φίλτρα αέρα, εξοικονομείς έως και 10% του καυσίμου. Αλλάζοντας τα φίλτρα αέρα, εξοικονομείς έως και 2% του καυσίμου. Συμβουλέψου το εγχειρίδιο του κατασκευαστή. (3) Η επιθετική οδήγηση εκτός από επικίνδυνη, επιβαρύνει σημαντικά και το περιβάλλον. Οδήγησε με σύνεση, απέφυγε τα άσκοπα φρεναρίσματα και επιταχύνσεις και εξοικονόμησε έως 5 33% του καυσίμου. (Ανάλογα με το αν οδηγείς στην πόλη ή σε αυτοκινητόδρομο). 04.Ζώντας καλύτερα

17 LESS IS MORE 16 Με τις κατάλληλες καταναλωτικές επιλογές μπορούμε να μειώσουμε το οικολογικό μας αποτύπωμα και να βελτιώσουμε το επίπεδο ζωής. Περισσότερα, γρηγορότερα, φθηνότερα είναι η φιλοσοφία του σύγχρονου τρόπου ζωής. Ο υπερκαταναλωτισμός όχι μόνο δεν εξασφαλίζει την ευτυχία, αλλά επιβαρύνει και σημαντικά το περιβάλλον, καθώς η υπερπαραγωγή συνδέεται άμεσα με τις αυξανόμενες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. (1) Επέλεξε προϊόντα με κριτήριο την ποιότητα, όταν αγοράζεις ρούχα ή ηλεκτρικές συσκευές για παράδειγμα. Τα προϊόντα αυτά κατά κανόνα έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, άρα επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον. (2) Μείωσε την κατανάλωση κρέατος! Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας (FAO), η κτηνοτροφία ευθύνεται για το 18% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ετησίως. Η τεράστια ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για την παραγωγή λιπασμάτων, η αποψίλωση των δασών για βοσκοτόπια και για την καλλιέργεια σόγιας για ζωοτροφές, και τέλος οι τεράστιες ποσότητες μεθανίου που εκλύονται από τα βοοειδή, κάνουν το κρέας μία τροφή ελάχιστα φιλική προς το κλίμα. Συν τοις άλλοις, μια δίαιτα με λιγότερη κατανάλωση κρέατος έχει ευεργετικές συνέπειες για την ανθρώπινη υγεία. (3) Αγόρασε βιολογικά προϊόντα, τα οποία καλλιεργούνται χωρίς φυτοφάρμακα ή λιπάσματα. (4) Αγόραζε εδώδιμα προϊόντα εντός εποχής. Οι φράουλες το καταχείμωνο έχουν διανύσει εκατοντάδες ή χιλιάδες μίλια για να φτάσουν στο πιάτο μας. Αγοράζοντας ντόπια προϊόντα μειώνονται οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τη μεταφορά τροφίμων, αλλά και περιορίζεται η ανάγκη για θέρμανση των θερμοκηπίων. (5) Ανακάλυψε τις ομορφιές της Ελλάδας! Τα ταξίδια με αεροπλάνο σε κάποιον τροπικό παράδεισο, επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον και αυξάνουν κατακόρυφα τις προσωπικές σου εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Στην Ελλάδα υπάρχουν εκατοντάδες ανεξερεύνητες φυσικές ομορφιές, τις οποίες μπορείς να ανακαλύψεις, συμβάλλοντας έτσι στην αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών.

18 ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΩΡΑ 17 H Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (IEA) προβλέπει διπλασιασμό της ενεργειακής κατανάλωσης έως το Οι αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες σύμφωνα με την ίδια πρόβλεψη αναμένεται να καλυφθούν από ακόμα μεγαλύτερη χρήση ορυκτών καυσίμων: άνθρακα, πετρέλαιο, φυσικό αέριο. Αν τελικά συμβεί κάτι τέτοιο, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα αυξηθούν κατακόρυφα. Ωστόσο, οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου πρέπει να μειωθούν όσο πιο κοντά στο μηδέν είναι εφικτό έως το Η Ενεργειακή Επανάσταση της Greenpeace είναι μία μελέτη που αποδεικνύει ότι μπορούμε να πετύχουμε τον παραπάνω στόχο. Η εξοικονόμηση ενέργειας και η έξυπνη κατανάλωσή της μπορούν να μειώσουν σημαντικά τις ενεργειακές μας ανάγκες και να συμβάλλουν στην παγκόσμια ανάπτυξη με βιώσιμο τρόπο. Όλοι οι πυρηνικοί σταθμοί θα έχουν κλείσει έως το 2030 σύμφωνα με την Ενεργειακή Επανάσταση, ενώ έως το 2050 πάνω από το 50% των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών θα καλύπτεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, η βιομάζα, η γεωθερμία, κτλ. Στην Ελλάδα ήδη από το 2020 μπορούμε να καλύψουμε πάνω από το 50% της ηλεκτροπαραγωγής με ΑΠΕ, ενώ μπορούμε να μειώσουμε τις εκπομπές κατά 40%, στο ίδιο διάστημα. Δείτε το σενάριο της Ενεργειακής Επανάστασης για την Ελλάδα: Η Greenpeace είναι μια διεθνής μη κερδοσκοπική οργάνωση που με τη δράση της αναδεικνύει τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά προβλήματα και προωθεί αποτελεσματικές λύσεις για ένα πράσινο και ειρηνικό μέλλον. Θέλοντας να διατηρήσει την ανεξαρτησία της, δε δέχεται χρηματοδότηση από εταιρείες, κρατικούς φορείς και διακρατικούς οργανισμούς, αλλά στηρίζεται αποκλειστικά στις συνεισφορές των υποστηρικτών της. Το υλικό αυτό δημιουργήθηκε χάρη στην οικονομική ενίσχυση των υποστηρικτών μας