Μυκηναϊκή εποχή Τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα αποτελούν οι οχυρωμένες ακροπόλεις, εντός των οποίων έχουμε τα ανάκτορα, και τα ταφικά κτίσματα.

Transcript

1 Πρότυπο Πειραματικό Λύκειο Αναβρύτων

2 Μυκηναϊκή εποχή Τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα αποτελούν οι οχυρωμένες ακροπόλεις, εντός των οποίων έχουμε τα ανάκτορα, και τα ταφικά κτίσματα. Τα μεγάλα ανάκτορα των Mυκηνών, της Τίρυνθας και της Πύλου στην Πελοπόννησο καθώς και των Θηβών στη Bοιωτία τα οποία περιβάλλονται από ισχυρά κυκλώπεια τείχη, αποτελούν τα διοικητικά, οικονομικά, στρατιωτικά και θρησκευτικά κέντρα μιας ευρύτερης περιοχής. Ανάκτορα: Πυρήνας ήταν το μέγαρο σε σχήμα ορθογωνίου που διακρίνεται σε τρία μέρη: α.) Έναν ανοιχτό χώρο που ουσιαστικά είναι προέκταση της αυλής β.) Τον πρόδομο, ένα προθάλαμο και γ.) Το κυρίως μέγαρο > Εντός αυτού υπάρχει κεντρικά μια μεγάλη εστία(δ) και γύρω της 4 κίονες που στηρίζουν την οροφή. Στα δεξιά της αίθουσας υπάρχει οθρόνος(ε) Γύρω από τα παραπάνω υπήρχαν τα διαμερίσματα.

3 Χτισμένη σε ύψωμα 280 μέτρων μεταξύ δύο απόκρυμνων λόφων. Σύμφωνα με το μύθο, ο Περσέας, ιδρυτής των Μυκηνών, ανέθεσε στους Κύκλώπες να χτίσουν τα τείχη της Ακρόπολης. Έτσι τα τείχη με διαστάσεις: περίμετρος 900m., οχυρωμένη έκταση m 3, ύψος max 8,5m., πλάτος max 8m, ονομάστηκαν Κυκλώπεια. Γενικά, η οχύρωσηέγινεσε3 φάσεις. Η ακρόπολη έχει 2 εισόδους. Μία κύρια και μία δευτερεύουσα. Η κύρια, στα ΒΔ ονομάστηκε Πύλη των Λεόντων, αποτελεί ένα μεγαλιθικό μνημείο. Το όνομά της οφείλεται στην ανάγλυφη παράσταση δύο λιονταριών πάνω ακριβώς από το υπέρυθρο.

4 Ταφικά μνημεία Οι θολωτοί τάφοι αποτελούν το σημαντικότερο επίτευγμα της μυκηναϊκής αρχιτεκτονικής. Αποτελούνταν από: i. τον εξολοκλήρου κτιστό θάλαμο σε σχήμα κυψέλης. ii. Την είσοδο με τη χαρακτηριστική τριγωνική απόληξη. iii.2 Μακρούς κτιστούς διαδρόμους στην είσοδο του τάφου. Αφού γινόταν η ταφή, η είσοδος έκλεινε με ξύλινη πόρτα και τελικά ολόκληρος ο τάφος καλυπτόταν με χώμα > Λόφος Τύμβος. Χωρίς αμφιβολία πρόκειται για βασιλικούς τάφους ή για τάφους υψηλών αξιωματούχων

5 Ομηρική εποχή Τηνεποχήαυτήδενυπάρχουνιδιαίτερεςμεταβολές στην αρχιτεκτονική. Ήταν ίσως και μηδαμινές. Τα κτίρια ήταν απλά, λιτά, από πρόχειρα υλικά που φθείρονταν. Όσον αφορά τους ναούς, επίσης δεν υπήρξε καμία αλλαγή καθώς οι άνθρωποι δεν συγκεντρώνονταν σε τέτοια κτίρια για να τελέσουν θρησκευτικές τελετές. Αντιθέτως μεταβολές υπήρξαν στην κεραμική όπου τα προϊόντα της τέχνης ήταν στολισμένα με γεωμετρικά σχέδια. Από αυτό το γεγονός η εποχή ονομάστηκε και Γεωμετρική.

6 Αρχαϊκή εποχή Χαρακτηριστικά γνωρίσματα: η λιθοδομία ηδιαμόρφωσητωνδύορυθμών: του δωρικού και του ιωνικού. (8 ος αι.) ο σχεδιασμός είναι αυστηρότατος και υπάρχει έντονη συμμετρία. οι κίονες που χρησιμοποιήθηκαν μόνο στο μπροστινό μέρος (πρόσταση), είτε ολόγυρα (περιστύλιο). Η χρήση κίονα έγινε τόσο εκτεταμένη που θεωρείται στις μέρες μας αναπόσπαστο χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής. Στους παλαιότερους ναούς τονιζόταν ο κατά μήκος άξονας. Πολλοί ναοί είχαν μήκος εκατό πόδες (εκατόμπεδη) Σκοπός αυτού του σχεδιασμού ήταν ο εντυπωσιασμός των πιστών. Στη συνέχεια όμως υπήρξε τάση για αρμονικότερο σχεδιασμό και έτσι υιοθετήθηκε το ορθογώνιο πλάνο. Τύποι ναών πρόστυλος ή αμφιπρόστυλος, όπου η κιονοστοιχία τοποθετούνταν στο μπροστά ή πίσω μέρος του ναού αντίστοιχα. περίπτερος ναός, όπου όλο το κτίσμα περιβαλλόταν από κιονοστοιχία. Πολλές φορές γινόταν χρήση διπλής σειράς κιόνων, καθιστώντας το ναό δίπτερο.

7 Ακριβές αυτούσιο απόσπασμα από κείμενο του ΙΜΕ: Ο δωρικός κίονας εδράζεται απευθείας στο στυλοβάτη καιοικαθ' ύψος ραβδώσεις του χωρίζονται μεταξύ τους με οξεία γωνία. Οι ραβδώσεις, όπως και ολόκληρος ο κίονας, στενεύουν βαθμηδόν προς την κορυφή. Το κιονόκρανο είναι συνήθως λαξευμένο σε ενιαίο λίθο μαζί με το άνω μέρος του κίονα. Αποτελείται από ένα καμπύλο μέλος τον εχίνο ο οποίος εφάπτεται σε μία τετράγωνη πλίνθο, τον άβακα. Στην αρχή μία και αργότερα περισσότερες κοίλες γλυφές αποτελούν τη σύνδεση του εχίνου με τον κορυφαίο σπόνδυλο. Το επιστύλιο αφήνεται κατά κανόνα ακόσμητο, εκτός από μία ταινία στην κορυφή του διακοσμημένη κατά σταθερά διαστήματα με κανόνα, από τον οποίο εκφύονται έξι μικρές αποφύσεις, οι σταγόνες. Ιωνικός ρυθμός: Ηδιαφοράτουαπότοδωρικόρυθμόέγκειταικυρίωςστημορφήτουκίονα και στη διάταξη του θριγκού. O κίονας όμως δεν εδράζεται απ' ευθείας στο στυλοβάτη, αλλά σε μία κυκλική βάση που ονομάζεται σπείρα. Η βάση αυτή διακρίνεται σε δύο μέρη, το κοίλο, που λέγεται τροχίλος ή σκοτία, και το κυρτό, που λέγεται τόρος ή κυμάτιο. Μερικές φορές (κυρίως στη Μικρά Aσία) η βάση αυτή τοποθετείται πάνω σε μία τετράγωνη πλάκα, την πλίνθο. Ο ιωνικός ρυθμός, σεαντίθεσημετονδωρικο, δεν θεωρείται αυτούσια ελληνικός.

8 Κλασική περίοδος Έφτασε στα απόγειο της Οικοδομήθηκαν θόλοι, στοές, αίθουσες, θέατρα και διάφορα άλλα μεγαλοπρεπή δημόσια κτίρια. 4 ος 5 ος αιώνας : Χτίζονται i. λαμπροί ναοί ιωνικού και δωρικού ρυθμού και δημόσια κτίρια σε όλο τον ελληνικό χώρο (γυμναστήρια, παλαίστρες, θόλοι). ii. τα πιο λαμπρά κτίρια της Αρχαιότητας (Προπύλαια, Παρθενώνας, Ερέχθειο) iii.αρχαία Θέατρα από λίθο όπως της Επιδαύρου. Καθιερώνεται νέο πολεοδομικό σύστημα στον Πειραιά Εφευρίσκεται το κορινθιακό κιονόκρανο που μοιάζει με καλάθι περιτυλιγμένο με αγκάθια.

9 Ελληνιστική περίοδος Η στοά, αντιπροσωπευτικό κτίριο της περιόδου, ευνοεί τεράστιους και μεγαλειώδεις μνημειακούς χώρους. Η ναοδομία συνεχίζεται και οι βωμοί αποτελούν αριστουργήματα τέχνης Οι αρχιτεκτονικοί τύποι αγορών, βουλευτηρίων, θεατρικών και αθλητικών εγκαταστάσεων αναπροσαρμόζονται στις τάσεις και στις ανάγκες της εποχής. Θόλοι, αψίδες, τόξα βελτιώνουν στην στέγαση των οικοδομημάτων και δημιουργούν νέες αρχιτεκτονικές συνθέσεις. Χαρακτηριστικά: Διαφορετικός ρυθμός σε κάθε όροφο του ίδιου οικοδομήματος Υπέρμετρος διάκοσμος ρυθμός μπαρόκ στολισμός, χρήση διακοσμητικών διαχωριστικών στοιχείων στα οικοδομήματα. Σύμβολο του Ελληνιστικού ρεύματος ο «ιερός» Κορινθιακός ρυθμός

10 Αρχαϊκή περίοδος αρχίζει με την γένεση της μεγάλης πλαστικής η οποία αναπτύχθηκε στην Πελοπόννησο, στις Κυκλάδες, στη Κρήτη, και στην Ιωνία λαμπρό δείγμα της μεγάλης πλαστικής είναι το άγαλμα της Ναξίας Νικάνδρας στη Δήλο όπου εχει ύψος 1,75 μετρα.

11 Στόχος τη αρχαϊκής πλαστικής σε ένα μεγάλο μέρος είναι ο Κούρος, ο «ανδρόπαις». Οι Αρχαϊκοί Ελληνες αγάπησαν πολύ την μορφή του νέου και οι γλύπτες την απέδωσαν επί 150 χρόνια σε αναρίθμητα αγάλματα Ο νέος γυμνός, πατά και στα δύο πέλματα, αλλά προβάλλει πάντοτε το αριστερό πόδι, ενώ τα χέρια του ακουμπούν στους μύρους με τα δάχτυλα σφιγμένα σε γροθιές. Το σώμα του είναι γυμνασμένο και τα μαλλιά είναι μακριά σχηματίζοντας πλεξούδες που πέφτουν δεξιά και αριστερά στο λαιμό. Το πρόσωπο είναι μεγάλο και τριγωνικό. Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό είναι το ελαφρύ χαμόγελο, γνωστό ως «αρχαϊκό μειδίαμα». Το δεύτερο θέμα με το οποίο εκφράσθηκε η αρχαϊκή πλαστική είναι ημορφήτηςκόρης. Απέναντι στο γυμνό νέο στέκεται η ντυμένη νέα. Τα πόδια της είναι κολλητά το ένα με το άλλο. Το ένα χέρι ακουμπά στομηρόενώτοάλλοδιαγώνιαστοστήθος. Το πρόσωπο είναι τριγωνικό και τα μαλλιά σε πλεξούδες πέφτουν δεξιά και αριστερά από το κεφάλι.

12 Κλασική εποχή Στη γλυπτική η οριστική ρήξη με ό,τι είχε σχέση με το άκαμπτο και το στατικό έγινε γύρω στο 480 π.χ., μετοέργοο"παις του Κριτίου", το οποίο αποδίδεται στον Κριτία. Πρόκειται για το προτιμότερο έργο γλυπτικής στο οποίο εμφανίζεται το ενδιαφέρον για τη φυσική στάση του ανθρώπινου σώματος. Η φυσικήστάσητωνανθρώπωνδενείναιεκείνητωνκούρωνήτωναιγυπτιακών μακρινών τους προτύπων. Οι άνθρωποι συνήθως μετακινούν το βάρος του σώματός τους από τον κεντρικό άξονα στο ένα πόδι. Έτσι όμως μετακινούνται και όλα τα άλλα μέρη του σώματος: όταν τεντώνεται το ένα πόδι που φέρει το βάρος του σώματος, το άλλο χαλαρώνει και λυγίζει. Ταυτόχρονα διαφοροποιείται το ύψος των γλουτών. Ο ώμος που αντιστοιχεί στο σταθερό πόδι κατεβαίνει, ενώ γέρνει λίγο και το κεφάλι. Στο σταθερό πόδι αντιστοιχεί, χιαστί, το χαλαρό χέρι, στο δε λυγισμένο πόδι αντιστοιχεί το σταθερό χέρι. Οι ιστορικοί της τέχνης ονομάζουν τη στάση αυτή που παρατηρείται στη γλυπτική "χιασμό" ή "contrapposto". Είναι η στάση που θα χαρακτηρίσει όλη τη γλυπτική του ανθρώπινου σώματος στην κλασική τέχνη. Ύστερα από πολλούς αιώνες επανεμφανίστηκε στην Αναγέννηση και σήμανε την αναβίωση της κλασικής τέχνης. Τα περισσότερα αγάλματα ήταν κατασκευασμένα από χαλκό μπρούτζο.

13 Η αρχαία Ελληνική ζωγραφική είναι τέχνη αντίστοιχης σημασίας με την αρχιτεκτονική και τη γλυπτική στον Ελληνικό Κόσμο και ήταν πάντοτε συνδεδεμένη με αυτές. Μινωική ζωγραφική Ήταν η πρώτη σημαντική περίοδος της ζωγραφικής στην Ελλάδα. Συνδέεται με την αρχιτεκτονική των ανακτόρων και χαρακτηρίζεται από τα χαρούμενα χρώματα, την φυσιοκρατία και την λεπτότητα στην απόδοση των μορφών. Μυκηναϊκή ζωγραφική Σχετίζεται με την Μινωική και την μιμείται ως ένα βαθμό. Τα κυριότερα δείγματά της είναι επίσης τοιχογραφίες ανακτόρων. Στην αγγειογραφία μιμείται και κυκλαδικά πρότυπα.

14 Κυκλαδική τέχνη Άνθισε παράλληλα με την Μινωική, παρά το γεγονός ότι έχουμε και σ αυτήν έντονη την παρουσία των φυσιοκρατικών προτύπων, είναι περισσότερο ανθρωποκεντρική από ότι η Μινωική, κάτι το οποίο την συνδέει με την μετέπειτα κλασσική τέχνη. Η χρήση χρώματος στα αγγεία άρχισε στις Κυκλάδες από νωρίς, ενώ η πολυχρωμία ξεκίνησε να εισάγεται κατά την μεσοκυκλαδική περίοδο. Αρχαϊκή ζωγραφική Όπωςκαιοιπροηγούμενεςπερίοδοιπου αναφέρθηκαν, παραμένει ζωγραφική δύο διαστάσεων. Χρησιμοποιούνται, άλλοτε τα πολυγνώτεια χρώματα και άλλοτε χρώματα χωρίς την ανάμειξη των χρωμάτων και φωτοσκιάσεις. Προέχει η καθαρότητα και η σαφήνεια των μορφών.

15 Κλασική εποχή Είναι ένα δημόσιο αγαθό, συνδέεται άμεσα με την λατρεία και εκφράζει συνολικά τα ιδεώδη της πόλης. Έχει μνημειώδη χαρακτήρα και αποτελεί την οπτική απόδοση και έκφραση της Ελληνικής κοσμοαντίληψης. Εισάγει την φωτοσκίαση και προχωράει σε λεπτομερέστερη περιγραφή των μορφών, όπως και στην διάρθρωση του χώρου. Τα καθαρά και έντονα χρώματα πχ κόκκινο, κίτρινο, μπλέ κλπ, υπάρχουν στο υλικό μέρος της φύσης.

16 Η ζωγραφική όφειλε να μιμείται τον χρωματικό τρόπο της φύσης. Πρόκειται για την περίφημη «πολυγνώτεια τετραχρωμία». Τα χρώματα αυτά είναι: το άσπρο, το μαύρο, το κεραμιδί, η ώχρα και όλα τα παράγωγά τους. Ηχρήσητων«πολυγνώτειων χρωμάτων» χαρακτηρίζει ολόκληρη την αρχαία ελληνική ζωγραφική (την Αρχαϊκή εποχή όπως και άλλων περιόδων) αιώνες πριν τον Πολύγνωτο. Η προσφορά του Πολύγνωτου έγκειται στην μεγαλύτερη ανάλυση των χρωμάτων αυτών, δηλαδή στην παραγωγή περισσότερων χρωματικών διαβαθμίσεων πάνω σε αυτή την κλίμακα.

17 ΙΜΕ: ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ» ΤΟΜΟΣ : Γ 2ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε. ΕΙΚΟΝΕΣ: EL.WIKIPEDIA.ORG. ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙA«ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ» ΤΟΜΟΣ : Β ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε.

18 ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!!! Νίκος Αλεξόπουλος Φραγκίσκος Απέργης Βαρβάρα Νικολοπούλου Θεοδώρα Πόταγα Θεοδόσης Αλεξανδρίδης