ÏÅÖÅ. 1.2 Το ph υδατικού διαλύµατος ασθενούς βάσης Β 0,01Μ είναι : Α. Μεγαλύτερο του 12 Β. 12 Γ. Μικρότερο του 2. Μικρότερο του 12

Transcript

1 Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ ο Στις ερωτήσεις. έως. να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.. Η ενέργεια ιοντισµού του ατόµου του υδρογόνου σε KJ/mol είναι: Α.,8 0 - Β.,8 0 - Γ., 0., 0 ίνεται Ν Α = 6,0 0. Το ph υδατικού διαλύµατος ασθενούς βάσης Β 0,0Μ είναι : Α. Μεγαλύτερο του Β. Γ. Μικρότερο του. Μικρότερο του Μονάδες 5 Μονάδες 5. Σε υδατικό διάλυµα ΝΗ 0,Μ προστίθεται ποσότητα ΚΟΗ χωρίς µεταβολή του όγκου του διαλύµατος. Α. Ο βαθµός ιοντισµού της ΝΗ και το ph του διαλύµατος αυξάνονται. Β. Ο βαθµός ιοντισµού της ΝΗ και το ph του διαλύµατος ελαττώνονται. Γ. Ο βαθµός ιοντισµού της ΝΗ αυξάνεται και το ph του διαλύµατος µειώνεται.. Ο βαθµός ιοντισµού της ΝΗ µειώνεται και το ph του διαλύµατος αυξάνεται. Μονάδες 5

2 .4 Ποιες από τις παρακάτω ενώσεις αντιδρούν µε το φελίγγειο υγρό; A.CH CH OH Μονάδες 4.5 Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιο σας τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασµένη, δίπλα στο γράµµα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση. Α. Όλες οι αλκοόλες µε µοριακό τύπο C 4 H 9 OH µπορούν να παρασκευαστούν µε αναγωγή καρβονυλικής ένωσης. Β. Το στοιχείο µε ατοµικό αριθµό Ζ =6 έχει πολύ µεγάλη Ε i, µικρότερη πάντως από την E i του στοιχείου µε ατοµικό αριθµό Ζ =. Γ. Όταν σε υδατικό διάλυµα CH COOH προστίθεται υδατικό διάλυµα ΝαCl, το ph αυξάνεται.. Σε ρυθµιστικό διάλυµα ΗΑ C M και ΝαΑ C M το ph στους 5 0 C θα είναι οπωσδήποτε µικρότερο του 7. Ε. Κατά µήκος µιας περιόδου του Π.Π η ατοµική ακτίνα ελαττώνεται ΣΤ. Β.CH = O Γ.CH C CH O. ΗΟ CH CH CH = O από αριστερά προς τα δεξιά. Αυτό συµβαίνει γιατί προχωρώντας προς τα δεξιά µειώνεται το δραστικό πυρηνικό φορτίο. Ο κβαντικός αριθµός l καθορίζοντας το σχήµα του τροχιακού, καθορίζει και τον προσανατολισµό του. Μονάδες 6

3 ΘΕΜΑ ο Α) Οι ενώσεις CH C CH, CH CH CH OH, CH CH=CH, CH CH CH=O, CH C CH, O CH CH CH OH περιέχονται στα δοχεία A,B,Γ,,Ε,Ζ. Να βρεθεί το περιεχόµενο του κάθε δοχείου από τα παρακάτω πειραµατικά δεδοµένα : ) Το διάλυµα Br /CCl 4 αποχρωµατίζεται στα δοχεία Β και. ) Με προσθήκη διαλύµατος Ι /ΝαΟΗ σχηµατίζεται ίζηµα στα δοχεία Α και Γ. ) Με προσθήκη Να εκλύεται αέριο στα δοχεία, Ε, Α. 4) Το διάλυµα KMnO 4 /H SO 4 αποχρωµατίζεται στα δοχεία Ε,Α,Ζ. Μονάδες 6 Α) Ποια από τις παραπάνω ενώσεις αντιδρά µε το αντιδραστήριο Tollens; Να γραφεί η χηµική εξίσωση που περιγράφει την αντίδραση. Β) i) Να γραφεί η ηλεκτρονιακή δοµή του στοιχείου 7 Ζ. ii) iii) iv) Μονάδες Να βρεθεί σε ποια οµάδα, ποια περίοδο και ποιο τοµέα του Π.Π. ανήκει. Nα συγκρίνετε την ενέργεια ιοντισµού και την ατοµική ακτίνα των στοιχείων 7 Ζ, Li. Να γραφούν οι τετράδες κβαντικών αριθµών των ηλεκτρονίων σθένους του στοιχείου Ζ. v) Να γραφεί ο ηλεκτρονιακός τύπος κατά Lewis της ένωσης HZO. ( ίνονται οι ατοµικοί αριθµοί του Η και του Ο: Ζ= και Ζ =8 αντίστοιχα) (Μονάδες 0)

4 4 Γ) Το διπλανό σχήµα παριστάνει δύο ογκοµετρήσεις. ) Να χαρακτηρίσετε τις ογκοµετρήσεις (οξυµετρία - αλκαλιµετρία). (Μονάδες ) ) Να χαρακτηρίσετε τις ογκοµετρούµενες ουσίες (ισχυρό οξύ, ισχυρή βάση, ασθενές οξύ, ασθενής βάση). (Μονάδες ) ) Να χαρακτηρίσετε τη διαλυµένη ουσία του πρότυπου διαλύµατος (ισχυρό οξύ, ισχυρή βάση, ασθενές οξύ, ασθενής βάση). 4) Να συγκρίνετε ως προς την ισχύ τις ογκοµετρούµενες ουσίες, αιτιολογώντας την απάντηση σας. (Μονάδες ) (Μονάδες ) ίνεται ότι τα ογκοµετρούµενα διαλύµατα είναι ίσου όγκου, βρίσκονται στη θερµοκρασία των 5 C, έχουν τον ίδιο διαλύτη (H O) και οι διαλυµένες ουσίες όλων των διαλυµάτων είναι µονοπρωτικοί ηλεκτρολύτες. 7 α β V(mL) 4

5 5 ΘΕΜΑ ο Α. Υδρογονάνθρακας του τύπου C v H v- (A) έχει συνολικά στο µόριο του δεσµούς σ και π. Να βρεθεί ο Μοριακός τύπος του υδρογονάνθρακα Α. (Μονάδες 6) Β. Με βάση το παρακάτω διάγραµµα να βρεθούν οι συντακτικοί τύποι των ενώσεων Α, Β, Γ,, Ε, Ζ, Θ, Λ. Α + Η Ο +Na Z+/ H Λ +Θ (Μονάδες 8) Γ. Να γραφούν όλες οι χηµικές εξισώσεις των αντιδράσεων που πραγµατοποιούνται....,... H Β Ni (Μονάδες 6). Πόσα ml διαλύµατος K Cr O 7 /6 M παρουσία H SO 4 απαιτούνται για την πλήρη οξείδωση 0, mol της Γ; I+ NaOH Γ Θ +SOCl + κίτρινο ίζηµα (Μονάδες 5) +Θ Ε+ΝαCl 5

6 6 ΘΕΜΑ 4ο Α. ίνονται τα διαλύµατα: : L υδατικού διαλύµατος ασθενούς βάσης Β 0,Μ. : L υδατικού διαλύµατος ασθενούς βάσης Γ Μ. Να βρεθούν οι βαθµοί ιονισµού των δύο βάσεων και τα ph των δύο διαλυµάτων αν οι σταθερές ιοντισµού των βάσεων Β και Γ είναι Κ b =0-5 και Κ b =0-6 αντίστοιχα. Μονάδες 4 Β. Πόσα mol HCl απαιτούνται για την πλήρη εξουδετέρωση του και πόσο είναι το ph του διαλύµατος αυτού στο ισοδύναµο σηµείο; Ο όγκος του διαλύµατος διατηρείται σταθερός. Μονάδες 5 Γ. Πόσα mol ΗCl πρέπει να προστεθούν στο χωρίς µεταβολή του όγκου του διαλύµατος για να µεταβληθεί το ph του κατά µονάδες; Μονάδες 8. Τα δύο διαλύµατα και αναµιγνύονται και προκύπτει διάλυµα όγκου L. Να βρεθούν οι βαθµοί ιοντισµού των δύο βάσεων στο καθώς και το ph του διαλύµατος αυτού. Όλα τα διαλύµατα βρίσκονται στη θερµοκρασία των 5 C. H Kw=0-4. Να γίνουν οι προβλεπόµενες από το σχολικό βιβλίο προσεγγίσεις. Μονάδες 8 6

7 Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Θέµα ο. Γ...4 Β,.5 Α. Λάθος Β. Σωστό Γ. Σωστό. Λάθος Ε. Λάθος ΣΤ. Λάθος Θέµα ο Α) Α: - προπανόλη Β: προπένιο Γ: προπανόνη : προπίνιο Ε: -προπανόλη Ζ: προπανάλη Α) CH CH CH=O + AgNO + NH + H O CH CH COONH 4 + Ag + NH 4 NO B) i. s s p ii. 5 η οµάδα η περίοδος τοµέας p iii. Li s s Είναι στοιχεία της ίδιας περιόδου και διαφορετικών οµάδων (5 ης και ης ). Το δραστικό πυρηνικό φορτίο αυξάνεται από αριστερά προς τα δεξιά στον Π.Π (αύξηση ατοµικού αριθµού ).Έτσι, λόγω µεγαλύτερης έλξης των ηλεκτρονίων της εξωτερικής στιβάδας από τον πυρήνα, η ατοµική ακτίνα του Z θα είναι µικρότερη του Li και η ενέργεια ιοντισµού του Ζ θα είναι µεγαλύτερη του Li. iv) (,0,0,+/), (,0,0,-/) (,,0,+/), (,,+,+/), (,,-,+/) v).... H O Z O :.... :O:

8 Γ) ) Αλκαλιµετρία ) Ασθενή οξέα ) Ισχυρή βάση 4) Οι δύο ογκοµετρήσεις έχουν το ίδιο ισοδύναµο σηµείο (ph>7) και συνεπώς τα απαιτούµενα mol της ισχυρής βάσης θα είναι τα ίδια στις δύο περιπτώσεις. Επειδή τα mol της ισχυρής βάσης θα είναι ίσα µε τα mol του εκάστοτε εξουδετερουµένου διαλύµατος, αυτά σηµαίνει ότι τα mol των δύο ασθενών οξέων θα είναι µεταξύ τους ίσα. εδοµένου δε ότι και οι όγκοι των δύο όξινων διαλυµάτων είναι ίσοι προκύπτει πως και οι αρχικές τους συγκεντρώσεις θα είναι ίσες. Επειδή το οξύ που αντιστοιχεί στην καµπύλη (β) βρίσκεται σε διάλυµα που έχει ph µικρότερο από το ph διαλύµατος του οξέος της καµπύλης (α), αυτό σηµαίνει ότι το οξύ της β είναι ισχυρότερο της α Θέµα ο Α. Με βάση το γενικό τύπο η ένωση Α θα είναι αλκίνιο ή αλακδιένιο. Στο µόριο της ένωσης θα υπάρχουν : ν- δεσµοί σ µεταξύ ανθράκων και υδρογόνων, δεσµοί π και ν- δεσµοί σ µεταξύ ανθράκων. Άρα ν- + + ν- =, ν=, ν=4 C 4 H 6 B. A CH CH C CH B CHCH C CH O Γ CH CH C Η CH ΟΗ Ζ CH CH CΟΟNa CH CH C CNa Θ CH CH C Η CH Cl Λ CH CH C C CH(CH )CH CH E CH CH CΟΟCH(CH )CH CH

9 Γ. CH CH C CH + Na CH CH C CNa + / H A Z CH CH C CH + H O CH CH C CH O HSO 4,HgSO4 A CH CH C CH + H CH CH CHCH O OH Ni Z. B CH CH CH CH + SOCl CH CH CHCH + SO + HCl OH Cl Γ CH CH C CNa + CH CH CHCH Cl X=0,, X=0,/ n(kmno 4 )=0,/ mol V = n/c = 0,.6/ =0,L =00mL Θ Γ Θ B CH CH C C CH(CH )CH CH + ΝaCl Λ CH CH CH CH + 4Ι + 6ΝαΟΗ CHI + CH CH CΟΟ Na + 5NaI + 5H O κιτρινο ιζηµα OH Γ CHCH CΟΟ Na + CHCH CHCH CHCH CΟΟ CH(CH )CH CH + ΝaCl E Cl Xmol Θ CHCH C Η CH + KCrO 7 + 4H SO4 CHCH C CH + Cr (SO 4) + KSO4 + 7H Xmol ΟΗ Ο Xmol

10 4 Θέµα 4 ο Α. 5 α = = = = = = = C 0, 6 α = = = = = = C = B. Το διάλυµα θα αποκτήσει διαλυµένη ουσία το HCl µε συγκέντρωση C B + HCl BH + Cl 0, C 0, 0, 0, 0, Κb 0 Κb' Γ. Με βάση το προηγούµενο ερώτηµα πρέπει τώρα να περισσέψει η βάση Β. ηλαδή προσθέτοντας HCl στο υδατικό διάλυµα προφανώς το ph θα µειωθεί, θα γίνει συνεπώς 9 >5 Αν περίσσευε το HCl θα σχηµατιζόταν διάλυµα µε ph <5. Για το λόγο αυτό θα περισσέψει η βάση. ηµιουργήθηκε ρυθµιστικό διάλυµα : Β C βασης = 0,-C BH + C οξεος = C Μ n(hcl) = 0,05.=0,05 mol + 0,M 0,M C = 0,M n(hcl) = C.V = 0,mol BH + H O B + H O 0, ω ω ω 0,pOH log[oh ] log0,.0, ph 0,pOH log[oh ] log.0, ph 4 Kw ω 0 5 Κ a = = = 0, 0 =, ω = 0, ω = 0,pH = 5 5 Kb 0 0, B + HCl BH + Cl 0, C' + C' C C C ' 0, C ' C' C' Cοξ C' [ ΗΟ ] = Κ a = 0 = 0 Cβασ 0, C' C ' = 0,05M 4

11 5. Τελικές συγκεντρώσεις 0,05Μ(Β) και 0,5Μ(Γ) + B + HO BH + OH [ ΟΗ ] = φ + λ + 0,05 φ φ φ [BH ] = φ ΟΗ = φ + λ = Μ φ = λ = Μ poh = -log[oh - ]=, ph= + [ Γ H ] = λ + Γ + HO Γ H + OH [ Β ] = 0,05 φ 0,05Μ 0,5 λ λ λ [ Γ ] = 0,5 λ 0,5Μ φ( φ + λ ) = 5.0 λ( φ + λ ) = 5.0 [ ] ( ) φ , 05 0, 05 4 ' α = = = λ , 05 0, 5 4 ' α = = = 0 0 5