Ἀκολουθία Παναγίας Θεοσκεπάστου

Transcript

1 Ἀκολουθία Παναγίας Θεοσκεπάστου Προστάτιδος ἁπάντων τῶν γῇ, θαλάσσῃ καί ἀέρι Ἀνδρίων

2

3 ΑΝΔΡΟΣ ἩἌνδρος εἶναι τό δεύτερο σέ μέγεθος νησί τῶν Κυκλάδων μετά τή Νάξο. Εἶναι τό βορειότερο νησί, πράγμα πού τό κάνει νά διαφέρει τόσο στό φυσικό τοπίο πού παρουσιάζει, ὅσο καί στήν ἀρχιτεκτονική ἀπό τίς ὑπόλοιπες Κυκλάδες. Ἡ Ἄνδρος ἀπέχει μόλις δύο ὧρες ἀπό τό λιμάνι τῆς Ραφήνας. Ὁ πορθμός τοῦ «Καφηρέα» τό ἐπονομαζόμενο Κάβο Ντόρο, γνωστό γιά τίς τρικυμίες του, χωρίζει τήν Ἄνδρο ἀπό τήν Εὔβοια. Ἱστορική Ἀναδρομή Τ ό ὄνομα τῆς Ἄνδρου ἀναφέρεται γιά πρώτη φορά ἀπό τόν Αἰσχύλο, εἶναι ὅμως παλαιότερο, χρονολογούμενο γύρω στόν 5ο αἰῶνα. Τό ὄνομα ὑποτίθεται ὅτι τό ἔλαβε ἀπό τόν οἰκιστή Ἄνδρο ἤ Ἀνδρέως. Ἐπίσης ὀνο- 3

4 μαζόταν Λασία γιά τή πυκνή της βλάστηση ἤ Ὑδροῦσα γιά τήν ἀφθονία τῶν νερῶν της. Συναντᾶμε ἐπίσης τό ὄνομα Γαῦρος πού ἔχει διατηρηθεῖ μέχρι σήμερα καθώς ὀνομάζεται Γαύριο τό λιμάνι της χρόνια πρίν, σύμφωνα μέ τόν Ἡρόδοτο, πρῶτοι κάτοικοι τῶν νησιῶν τῶν Κυκλάδων εἶναι οἱ Κάρες, ὅπως καί στήν Ἄνδρο ὅπου λείψανα τῆς ἐποχῆς τους βρέθηκαν στήν Παλαιόπολη καί τό Κόρθι. Τούς Κάρες διαδέχτηκαν οἱ Φοίνικες καί σύμφωνα μέ κάποιους γλωσσολόγους μητρόπολη τῆς Ἄνδρου ἦταν ἡ πόλη Ἄραδος, ἀπό ὅπου καί τό ὄνομα Ἄνδρος. Ἀκολούθησαν οἱ Κρῆτες καί γύρω στόν 11ο αἰῶνα οἱ Ἴωνες. Μεταξύ 900 καί 700 π.χ. ἀκμάζει ἡ Ζαγορά καί ἀργότερα ἡ Ὑψηλή πού βρίσκεται στήν περιοχή Ἀπροβάτου. Στή διάρκεια τῆς Ἀρχαϊκῆς Κλασσικῆς καί Ἑλληνιστικῆς Περιόδου, πρωτεύουσα τοῦ νησιοῦ εἶναι ἡ σημερινή Παλαιόπολη, πού κοσμεῖται ἀπό ναούς, ἀγάλματα, μαρμάρινο θέατρο καί στάδιο. Στή ναυμαχία τῆς Σαλαμίνας ἡ Ἄνδρος εἶναι στό πλευρό τῶν Περσῶν διότι τελοῦσε ὑπό Περσική κυριαρχία. Τό 407 π.χ. ὁ Ἀλκιβιάδης ἐπιτίθεται στό Γαύριο καί νικᾶ τούς Σπαρτιάτες πού εἶχαν ἐγκατασταθεῖ στό νησί καθώς καί τούς Ἀνδριῶτες. Κατά τήν Ἑλληνιστική Περίοδο ( π.χ.) ἡ 4

5 Ἄνδρος ὅπως καί οἱ ὑπόλοιπες Κυκλάδες περιέρχονται ὑπό Μακεδονικό ἔλεγχο, ἕως τό 315 π.χ. Μετά τήν ἅλωση τῆς Κωνσταντινούπολης ἀπό τούς Σταυροφόρους τό 1204, ἡ Ἄνδρος περνάει στήν κυριαρχία τῆς Βενετίας. Ὁ Μεγάλος Δόγης τῆς Βενετίας τήν παραχωρεῖ στόν ἀνιψιό του Μαρίνο Δανδόλο. Τό 1440 τό νησί παραχωρεῖται στόν Κρουσίνο Σομμαρίπα, στή δυναστεία τοῦ ὁποίου διατηρεῖται μέχρι τό 1566 καί τελικά τό 1537 περνάει στήν Τουρκική Κατοχή. Στά πρῶτα χρόνια τῆς Ὀθωμανοκρατίας πληροφορίες ἀναφέρουν τή λειτουργία ἑνός σχολείου τῶν Καπουτσίνων Μοναχῶν πού ἱδρύθηκε τόν 17ο αἰῶνα. Ἐπίσης ἀπό τό 1814 λειτουργοῦσε τό σχολεῖο τῆς Ἁγίας Τριάδας στό Κόρθι. Τέλος στά Ὀθωμανικά χρόνια ὑπάρχει ἁλματώδης ἀνάπτυξη τῆς ναυτιλίας στήν Ἄνδρο. Στίς 10 Μαΐου 1821 ὁ Θεόφιλος Καΐρης καί ὁ Δημήτρης Μπαλής ὕψωσαν τήν σημαία τῆς Ἐπανάστασης στήν Ἄνδρο. Στούς νεότερους χρόνους, τό νησί ἀναπτύσσεται στόν τομέα τῆς ἐμπορικῆς ναυτιλίας. Χαρακτηριστικό δέ, ὅτι ὁ Δημήτρης Μωραΐτης ἐγκαινίασε τή γραμμή Ἑλλάδας- Βορείου Ἀμερικῆς στίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰ. ἐνῶ τό 1939 ἡ Ἄνδρος ἦταν ἡ δεύτερη μετά τόν Πειραιᾶ σέ ἀριθμό νηολόγησης πλοίων. 5

6 Τά τελευταῖα χρόνια ἡ Ἄνδρος συνεχίζει κατά ἕνα μέρος τή ναυτική της παράδοση καί μέ τίς παρθένες ὀμορφιές της, εἶναι ἰδανικός τόπος γιά ὅσους θέλουν νά συνδυάσουν τήν ἐπαφή μέ τή φύση καί νά ἀνακαλύψουν τίς παραλίες της. Σύμφωνα μέ τά στοιχεῖα ἕως τό 2010 ἡ Ἄνδρος εἶναι διαιρεμένη διοικητικά σέ 3 Δήμους: Ἄνδρου, Ὑδρούσας καί Κορθίου, ὅλοι γεμᾶτοι φυσικές ὀμορφιές καί ἀναρίθμητα ξωκλήσια. Μητρόπολη ὅμως καί πολιοῦχο τοῦ νησιοῦ ἀποτελεῖ ἡ λεγόμενη Παναγία ἡ Θεοσκέπαστη. 6

7 ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΘΕΟΣΚΕΠΑΣΤΗ Στήν Ἄνδρο τήν πρωτεύουσα τοῦ νησιοῦ πού οἱ ντόπιοι ὀνομάζουν Χώρα καί πιό συγκεκριμένα στήν Πλατεία Καΐρη, ἀπέναντι ἀπό τό Ἀρχαιολογικό Μουσεῖο, πρός τήν περιοχή Παραπόρτι κατεβαίνοντας ἀρκετά σκαλοπάτια ἀντικρίζουμε τήν Παναγία Θεοσκέπαστη, τήν προστάτιδα τοῦ νησιοῦ μέ τό θαυμάσιο τέμπλο καί τά πλούσια ἀσημένια ἀναθήματα σέ εἰκόνες καί καντήλια. Ἱστορική Ἀναδρομή Ὁ ναός τῆς Θεοσκεπάστου ἱστορικά ὀφείλει τήν ἀνέγερσή του σέ σοβαρά περιστατικά πού ἔλαβαν χώρα στά μέσα τοῦ 16ου αἰώνα. Τό Κάτω Κάστρο πού βρίσκεται στή Χώρα ἦταν ἕνα φραγκοκρατούμενο κάστρο μέ ἰσχυρή καθολική παρουσία ἀπό τό Τό 1539 παρουσιάστηκε στό Αἰγαῖο ὁ τουρκικός στόλος ὁ ὁποῖος 7

8 κατέλυσε τήν μέχρι τότε Βενετική ἐπικυριαρχία καί τίς τελευταῖες φράγκικες ἡγεμονίες τοῦ ἑλληνικοῦ χώρου. Ὅπως προαναφέρθηκε, ὁ δυνάστης Σομμαρίπα ἀναγνώρισε τήν ὀθωμανική ἐπικυριαρχία καί παρέμεινε στήν ἐξουσία, αὐτός καί κατόπιν ὁ γιός τους μέχρι τό Στά χρόνια μεταξύ 1539 ἕως 1566 ἡ ἐξουσία τῶν Φράγκων ἔχει ἐντελῶς διασαλευθεῖ. Οἱ καθολικοί ζοῦν ἔντρομοι διότι στά μάτια τῶν Τούρκων ἐπικυριάρχων εἶναι ὕποπτοι γιά συνεργασία μέ τούς ἄσπονδους ἐχθρούς τῶν τελευταίων, τούς Βενετούς, πού βρίσκονται ἀκόμη ἑδραιωμένοι στή Τῆνο. Μετά τό πολλοί καθολικοί μεταστρέφονται στήν ὀρθοδοξία γιά νά ἀποφύγουν τούς διωγμούς τῶν Τούρκων καί τῶν πειρατῶν τους. Εἶναι ἡ ἐποχή πού οἱ ἀμέσως κατώτεροι ἀριστοκράτες στήν φεουδαρχική κοινωνία τῆς Ἄνδρου γίνονται ὀρθόδοξοι καί καταλαμβάνουν τήν ἀνώτερη θέση στήν κοινωνία της. Ἡ δυναμικότερη οἰκογένεια εἶναι αὐτή τῶν Καΐρη. Ἔτσι χτίζεται σύμφωνα μέ κτητορική ἐπιγραφή τό 1555 ὁ πρῶτος ναός βυζαντινοῦ ρυθμοῦ ἔξω ἀπό τά τείχη τοῦ Κάστρου ἀλλά πολύ κοντά σέ αὐτά, ἕνας μικρότερος ναός τοῦ σημερινοῦ, στήν ἴδια ἀκριβῶς θέση, μέσα σέ ἰδιοκτησία Καΐρη. Ἡ ἐκκλησία αὐτή βρίσκεται σέ πολύ χαμηλότερη καί ἀπομονωμένη θέση, προεξέχουσα τοῦ οἰκισμοῦ σάν αὐτοτελής θύλακας. Τό ὑπερκείμενο τοῦ 8

9 ναοῦ τοπίο ἔχει ἄρδην μεταβληθεῖ, μετά τήν κατεδάφιση τῆς οἰκίας Δαπόντε, ἡ ὁποία ἐκτεινόταν στή θέση τῆς κλιμακωτῆς ὁδοῦ Θεοσκεπάστου, σχηματίζοντας μέ τίς δεξιά καί ἀριστερά της οἰκίες ἀδιαπέραστο τεῖχος πρός τήν παραλία. Σέ ὁλόκληρο τό Κάτω Κάστρο, στό πρός τά δεξιά τοῦ κεντρικοῦ δρόμου τμήμα του, δέν ὑπῆρχε τουλάχιστον μετά τό 1500, καμία καθολική ἐκκλησία. Ἀξίζει ἐπίσης νά ἀναφερθεῖ ὅτι τό 1550 ἀνοικοδομεῖται στήν ἴδια πλευρά τοῦ Κάτω Κάστρου ὁ ναός τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου. Ἀπό τόν πρῶτο αὐτό ναό τῆς Θεοσκεπάστου σώζονται λιγοστά μαρμάρινα μέλη, κιονίσκοι, ὑπέρθυρα καί πεσσοί θυρῶν. Τά μικρά κιονόκρανα φέρουν ἀνάγλυφες διακοσμήσεις, σαφῶς ἐπηρεασμένες ἀπό δυτικά (γοτθικά) πρότυπα τῶν Κυκλαδικῶν καθολικῶν ἐκκλησιῶν. Τά μαρμάρινα ὑπέρθυρα τοῦ πρόναου, βόρεια καί νότια, μᾶλλον προέρχονται ἀπό τόν πρῶτο αὐτό ναό, ὅπως καί μικρά ἀλλά μαρμάρινα μέλη πού βρίσκονται πακτωμένα στήν ἁρμολογημένη σήμερα τοιχοποιΐα τοῦ ναοῦ. Τό 1807 ὁ βυζαντινοῦ ρυθμοῦ ναός κατεδαφίζεται καίἀνεγείρεται ἡ σημερινή βασιλική, χωρίς τόν πρόναο. Ἀργότερα χτίζεται ὁ πρόναος καί μετά τήν ἀπελευθέρωση χτίζεται ἕνα καμπαναριό. Ἀργότερα παίρνει ὁ ναός τή σημερινή μορφή του. 9

10 Ἡ νέα Θεοσκέπαστη ἦταν δεύτερη σέ μέγεθος ἐκκλησία τοῦ Κάτω Κάστρου μετά τόν Ἅγιο Γεώργιο (1613) ὅπου μαζί ὑποσκέλισαν γιά λόγους, κυρίως κοινωνικούς, τελειωτικά τόν Ἅγιο Ἀθανάσιο, μέ ἀποτέλεσμα τήν πλήρη ἐγκατάλειψή του. 10 Θρησκευτικά στοιχεῖα γιά τή Θεοσκέπαστη Ε ἶναι ἰδιαίτερα συγκινητική ἡ θρησκευτική ἱστορία τοῦ ναοῦ τῆς Θεοσκεπάστου πού κτίστηκε στόν ὅρμο τοῦ Παραπορτιοῦ κοντά στό κύμα πού χτυπᾶ πάνω στά βράχια, ἐκεῖ πού σέ μία βραχώδη σπηλιά βρέθηκε ὡς ἐκ θαύματος ἡ Ἁγία Εἰκόνα τῆς Θεομήτορος, μία σκοτεινή καί ἄναστρη βραδιά, σύμφωνα μέ τόν ἱστορικό Δ. Πασχάλη. Ἡ εἰκόνα μεταφέρεται στό κοντινό παρεκκλήσιο τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου καί τελεῖται Θεία Λειτουργία. Στόν ἴδιο αὐτό τόπο ἔχτισαν οἱ πιστοί τήν ἐκκλησία αὐτή μέ κόπους καί εἰσφορές εὐσεβῶν καί ἡ ὁποία ἐλλείψει χρημάτων ἔμενε πολύ διάστημα χωρίς σκεπή, ἕως ὅτου ἔγινε τό πρῶτο θαῦμα, νά παρουσιαστεῖ στήν ἄμμο ἄφθονη ξυλεία καί μέ αὐτή νά στεγάσουν οἱ πιστοί τήν ἐκκλησία πού τήν ὀνόμασαν ἔτσι «ΘΕΟΣΚΕΠΑΣΤΗ». Σύμφωνα μέ τό θρύλο ἡ ξυλεία πού βρέθηκε ἀναπάντεχα ἦταν πράγματι θαῦμα καθώς τό ὑλικό βρέθηκε

11 κάτω ἀπό τά βράχια τῆς ἐκκλησίας ἀπό κάποιο καράβι φορτωμένο μέ ξυλεία πού ἡ κακοκαιρία τό ἔφερνε στίς ἀκτές τῆς Ἄνδρου καί κινδυνεύοντας νά βυθιστεῖ ἔριξε στή θάλασσα μέρος τοῦ φορτίου του. Ἡ εἰκόνα τῆς Μεγαλόχαρης πού ἀπεικονίζει τήν Παναγία Ὁδηγήτρια βρίσκεται στά δεξιά τοῦ τέμπλου καί παριστάνει τήν Παναγία νά κρατᾶ τόν Χριστό ὡς βρέφος μέ γεμάτη γλυκύτητα καί στοργή ματιά. Ὁλόκληρη, ἐκτός ἀπό τά πρόσωπα εἶναι πλημμυρισμένη στό ἀσήμι πού φιλοτέχνησε ὁ Ἀντώνιος Παρίσης. Παραστάσεις ἀπό τή ζωή τῆς Παναγίας συμπληρώνουν τόν διάκοσμο τῆς ἀσημένιας ἐπένδυσης καί ἀνάμεσά του ἡ ἐπιγραφή: «ΜΗΤΗΡ ΘΕΟΥ Η ΟΔΗΓΗΤΡΙΑ» Ὁ ναός εἶναι ἐπιμήκης βασιλική τρίκλιτη μέ νάρθηκα. Ἡ ὀροφή στηρίζεται σέ μεγαλοπρεπεῖς κολῶνες πού δημιουργοῦν τόξα μέ διάκοσμο ἁπλό ἀλλά ὄμορφο. Τά δύο καμπαναριά στήν πρόσοψη λιτά ἀλλά δεμένα μέ τήν ἀρχιτεκτονική τοῦ ὅλου χώρου. Τό χρυσόφωτο τέμπλο της ἀποτελεῖ μουσειακό κειμήλιο μέ τά ἀνάγλυφά του στοιχεῖα καί τόν περίτεχνο διάκοσμο πού ἔγιναν ἀπό Χιώτη καλλιτέχνη στό τέλος τοῦ 17ου αἰώνα μέ θεολογικές καί ἱστορικές ἀναπαραστάσεις, ἄγνωστο πότε ἀκριβῶς, ἔχοντας ὅμως διασώσει τήν ἡμερομηνία ἐπιχρύσωσης τό Οἱ παραστάσεις 11

12 ξεκινοῦν κλιμακωτά. Τά στάδια τῶν ξυλόγλυπτων φιλοτεχνημάτων ἔχουν τήν ἀκρίβεια τῶν ἱερῶν εἰκόνων τῆς τελείωσης τοῦ ἀνθρώπου. Ἐπάνω, στό ἐπιστέγασμα ὅλου αὐτοῦ τοῦ χρυσόφωτου καλλιτεχνήματος, ἡ ἀναπαράσταση τοῦ ἱεροῦ Ἄμβωνα. Τοιχογραφίες ἐκτενεῖς δέν ὑπάρχουν στό Ναό, ἐκτός ἀπό λίγες φορητές εἰκόνες τοῦ περασμένου αἰώνα πού κοσμοῦν τά λίγα προσκυνητάρια. Στόν χῶρο πού βρίσκεται κάτω ἀπό τήν ἐκκλησία ἔχει δημιουργηθεῖ τό 1960 Πνευματικό Κέντρο, ἀπέναντι δέ ἀπό τήν ἐκκλησία, στήν ἄκρη τοῦ προαυλίου, ὑπάρχει τό γραφεῖο τοῦ Ναοῦ (1961). Ὁ ναός γιορτάζει πάντοτε Παρασκευή καί συγκεκριμένα αὐτή τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου, ὁπότε συρρέει πλῆθος κόσμου, προεξάρχοντος τοῦ Μητροπολίτου καί τοῦ ἱεροῦ κλήρου καί προσφέρουν τό προσκύνημά τους μπροστά στήν κατάφορτη ἀπό τάματα εἰκόνα τῆς Παναγίας. Ἀξίζει νά σημειώσουμε ὅτι ἡ Παναγία ἡ Θεοσκέπαστη εἶναι προστάτιδα ὁλόκληρου τοῦ νησιοῦ τῆς Ἄνδρου καί ἰδιατέρως τῶν ναυτικῶν της πού ἀποτελοῦν μεγάλη μερίδα τοῦ πληθυσμοῦ της. 12

13 Ἀκολουθία τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας τῆς ἐπονομαζομένης «Θεοσκέπαστης», μετά παρακλητικοῦ πρός αὐτήν κανόνος Ἐποιήθησαν ἐν Ἁγίῳ Ὄρει ὑπό Γερασίμου Μοναχοῦ Μικραγιαννανίτου Ὑμνογράφου τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας Σαββάτῳ τῆς Ἀκαθίστου Σύνταξιν ἐπιτελοῦμεν εἰς τιμήν καί μνήμην τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας τῆς ἐπονομαζομένης «Θεοσκέπαστης», ἧς ἡ θαυματουργός Εἰκών εὕρηται ἐν τῇ νήσῳ Ἄνδρῳ.

14 Ἐν τῷ Μικρῷ Ἑσπερινῷ. Ἱστῶμεν στίχους δ, καί ψάλλομεν τά ἑξῆς Προσόμοια. Ἦχος α. Πανεύφημοι Μάρτυρες. Ἀνδρίων τά πλήθη πανδημεί, δεῦτε μετά πίστεως, καί τῇ Εἰκόνι προσπέσωμεν, τῆς Θεομήτορος, ταύτῃ ἐκβοῶντες Κόρη Θεοσκέπαστη, τήν νῆσον ταύτην σκέπε ἑκάστοτε, ἐκ πάσης θλίψεως, τήν πλουτοῦσαν μέγα καύχημα, τῆς μορφῆς σου, τήν Θείαν ἐμφέρειαν. Τῇ σῇ ὁδηγίᾳ θαυμαστῶς, ἡ Εἰκών σου Δέσποινα, διά θαλάσσης ἀφίκετο, πάλαι τῇ νήσῳ σου, Ἄνδρῳ Θεοτόκε, ἧς τήν θείαν ἔλευσιν, τιμῶντες εὐλαβῶς Ὁδηγήτρια, ἀναβοῶμέν σοι Σύ εἶ σκέπη καί ἀντίληψις, ἡμῶν Κόρη, καί ἐν σοί καυχώμεθα. Κατέπλευσε πάλαι ἐν φωτί, παραδόξως Δέσποινα, ἡ σοί Εἰκών ἀναβλύζουσα, χάριν καί ἔλεος, Ἄνδρῳ τῇ σῇ νήσῳ ἔνθεν σοι οἱ Ἄνδριοι, ναόν περικαλλῆ ἐδομήσαντο, ἐν ὧ προστρέχοντες, ἀνυμνοῦμεν Θεοσκέπαστη, τήν πολλήν σου, πρός ἡμᾶς χρηστότητα.

15 Τήν ὕλην τῆς στέγης τοῦ σεπτοῦ, Δέσποινα τεμένους σου, διά θαλάσσης ἀπέστειλας, προνοίᾳ κρείττονι ἔνθεν καταλλήλως, πάντες Θεοσκέπαστην, καλοῦμεν σε καί πίστει βοῶμεν σοι χαῖρε ἡ βλύζουσα, ἰαμάτων χάριν ἄφθονον, τοῖς τιμῶσι, τήν Θείαν Εἰκόνα σου. Δόξα, καί νῦν. Ἦχος δ. Κροτήσωμεν σήμερον πιστοί, ἐν ὕμνοις καί ὠδαῖς μεγαλύνοντες, τῆς Πανυμνήτου Παρθένου τά θαύματα, ἅ εἰς περιποίησιν ἡμῶν κατεργάζεται ποικιλοτρόπως γάρ προνοουμένη, τῆς σωτηρίας ἡμῶν, τήν σεπτήν αὐτῆς Εἰκόνα δέδωκεν ἡμῖν, ὡς τεῦχος ἀκατάσειστον, καί ἰατρεῖον ἄμισθον ψυχῶν καί σωμάτων διό ἡ νῆσος Ἄνδρος, τάς παρ αὐτῆς καρπουμένης δωρεάς, εὐλαβῶς κραυγάζει Θεοτόκε Δέσποινα, ἡ τῆς Θεοσκεπάστου τήν κλῆσιν λαβοῦσα, δίδου ἡμῖν τήν σήν βοήθειαν, καί λύτρωσαι τήν νῆσόν σου, πάσης περιστάσεως. Ἀπόστιχα.

16 Ἦχος β. Οἶκος τοῦ Ἐφραθᾶ. Χαίρει ὡς ἀληθῶς, ἡ νῆσος Ἄνδρος Κόρη, τῇ θείᾳ σου Εἰκόνι, λαμβάνουσα ἐκ ταύτης, ἰσχύν καί πᾶσαν ὄνησιν. Στίχ. Μνησθήσομαι τοῦ ὀνόματός σου ἐν πάσῃ γενεᾷ καί γενεᾷ. Ἦκε πάλαι ἡμῖν, διά θαλάσσης Κόρη, Εἰκών σου ἡ ἁγία, ἁγιασμόν καί χάριν τῇ νήσῳ σου πηγάζουσα. Στίχ. Τό πρόσωπόν σου λιτανεύουσιν οἱ πλούσιοι τοῦ λαοῦ. Ρῶσιν δίδου ἀεί, καί πλήρου τάς αἰτήσεις, τῶν πίστει προσόντων, τῇ θείᾳ σου Εἰκόνι, Παρθένε Ὁδηγήτρια. Δόξα Τριαδικόν. Τέτοκας τοῦ Πατρός, τόν Λόγον Θεοτόκε, Πνεύματος ἐπελεύσει, σάρκα ἐκ σοῦ λαβόντα, καί κόσμον ἀναπλάσαντα. Καί νῦν. Θεοτόκον.

17 Λύσιν τῶν δυσχερῶν, δίδου ἡμῖν Παρθένε, καί κτῆσιν τῶν ἀρίστων, τοῖς πόθῳ προσκυνοῦσι, τήν θαυμαστήν Εἰκόνα σου. Νῦν ἀπολύεις, τό τρισάγιον τό Ἀπολυτίκιον ἐκ τοῦ Μεγάλου Ἑσπερινοῦ καί ἀπόλυσις. Ἐν τῷ Μεγάλῳ Ἑσπερινῷ. Μετά τό Προοιμιακόν, τό Μακάριος ἀνήρ. Εἰς δέ τό Κύριε ἐκέκραξα ἱστῶμεν στίχους στ καί ψάλλομεν τά ἑξῆς Προσόμοια. Ἦχος α. Ὤ τοῦ παραδόξου θαύματος! Ὤ τοῦ παραδόξου θαύματος! ἐκ θαλάσσης ἡμῖν, θαυμαστῶς ἐλήλυθεν, ἡ πάντιμος καί σεπτή, Εἰκών σου Ἄχραντε ἐντεῦθεν πνευματικῶς, ἡ νῆσος Ἄνδρος χορεύει τῇ δόξῃ σου, καί μέλπει χαρμονικῶς, ταύτης τήν ἔλευσιν Κόρη κραυγάζουσα Κεχαριτωμένη χαῖρε, τῶν Ἀνδρίων καύχημα, καί τῶν νήσων Κυκλάδων, Θεοσκέπαστη ἐντρύφημα. Βαβαί τῶν σῶν θαυμάτων Ἁγνή, καί τῆς πρός ἡμᾶς σου, προμηθείας Ἄχραντε! ὡς

18 θεῖον γάρ θησαυρόν, τῇ Ἄνδρῳ δέδωκας, Εἰκόνα του τήν σεπτήν, ἥνπερ καλοῦμεν Ἁγνή Θεοσκέπαστην, ὡς σκέπουσα νοερῶς, ἡ ἐξ αὐτῆς θεία χάρις τούς μέλποντας. Κεχαριτωμένη χαῖρε, Κόρη Ὁδηγήτρια, ἡ παρέχουσα πᾶσιν, ἱλασμόν καί θεῖον ἔλεος. Τῆς σῆς Εἰκόνος τήν ἔλευσιν, ἅπασα ἡ νῆσος, Ἄνδρος μεγαλύνουσα, ἑόρτιόν σοι ὠδήν, προσάγει Δέσποινα, καί πάσας μετά σπουδῆς, τάς κύκλῳ νήσους καλεῖται πρός αἴνεσιν, τῆς δόξης σου ἀληθῶς, καί τῶν πολλῶν μεγαλείων σου Ἄχραντε πάντων γάρ προστάτις πέλεις, καί θερμόν προσφύγιον, Ὁδηγήτρια Κόρη, Θεοσκέπαστη Πανύμνητε. Προσόμοια ἕτερα. Ἦχος δ. Ὡς γενναῖον ἐν Μάρτυσιν. Ὡς θερμόν ἱλαστήριον, καί πηγήν ἁγιάσματος, τήν σεπτήν Εἰκόνα σου Θεοσκέπαστη, ἡ νῆσος Ἄνδρος πλουτήσασα, προστρέχει τῇ σκέπῃ σου, καί βοᾷ σοι ἐκ ψυχῆς. Τήν θερμήν σου βοήθειαν, δίδου Ἄχραντε, τοῖς ἐν πόνοις

19 τελοῦσι καί κινδύνοις, καί τήν εὔπλοιαν χορήσει, ναυτιλλομένοις καί πλέουσι. Ἐν φωτί ἀπαστράπτουσα, καί τήν δόξαν σου φαίνουσα, ἡ Εἰκών σου Ἄχραντε ἡ ὑπέρτιμος, ξένην πορείαν διήνυσεν, ἁλός ἐπιβαίνουσα, ἀποντίστως θαυμαστῶς, καί τῇ Ἄνδρῳ προσώρμισε, τῇ προνοίᾳ σου, εὐφροσύνην παρέχουσα τοῖς πᾶσιν, Ὁδηγήτρια Παρθένε, καί ἀληθῆ ἀγαλλίασιν. Ὡς τήν ὕλην ἀπέστειλας, παραδόξως Πανάχραντε, τόν ναόν στεγάσαι σου τόν πανάγιον, προσηγορίαν κατάλληλον, ἐδέξω καί κέκλησαι, Θεοσκέπαστη Ἁγνή, καί χαρά καί προσφύγιον, καί ἐντρύφημα, πάσης γλώσσης Ἀνδρίων ἀνεδείχθης, ἀνυμνούντων Θεοτόκε, τῶν σῶν θαυμάτων τό μέγεθος. Δόξα καί νῦν. Ἦχος πλ. δ. Τά μεγαλεῖα τῆς δόξης σου, πᾶσα γλῶσσα γεραίρει, Θεοτόκε Πανύμνητε, ἐξαιρέτως ἡ Ἄνδρος δέ, εὐσήμως κηρύττει, τήν πρός αὐτήν ἐκφανθεῖσαν προστασίαν σου ὡς γάρ δῶρον οὐράνιον, καί τεκμήριον τῆς

20 σῆς εὐνοίας, τήν χαριτόβρυτον Εἰκόνα σου, ταύτῃ δέδωκας, παραδόξῳ τρόπῳ πάντα τά σά γάρ Ἄχραντε, ὑπερβαίνει πᾶσαν ἔννοιαν, ὡς τόν Θεόν τῶν ὅλων τεκούσης καί νῦν ἡμᾶς ἐξέπληξας, τῇ διά θαλάσσης ἐλεύσει, τοῦ ἱεροῦ σου Ἐκτυπώματος, πηγάζοντος ἡμῖν, ἁγιασμόν καί ἴασιν. Ἀλλ ὦ Κόρη Ὁδηγήτρια, ὁδήγει ἡμᾶς πρός ὁδόν σωτηρίας, καί σῶζε τάς ψυχάς ἡμῶν. Εἴσοδος, Φῶς ἱλαρόν, τό Προκείμενον τῆς ἡμέρας, καί τά Ἀναγνώσματα. Γενέσεως τό Ἀνάγνωσμα (Κεφ. κη 10) Ἐξῆλθεν Ἰακώβ ἀπό τοῦ φρέατος τοῦ ὅρκου, καί ἐπορεύθη εἰς Χαρράν, καί ἀπήντησε τόπῳ καί ἐκοιμήθη τόπῳ καί ἐκοιμήθη ἐκεῖ ἔδυ γάρ ὁ ἥλιος. Καί ἔλαβεν ἀπό τῶν λίθων τοῦ τόπου, καί ἔθηκε πρός κεφαλῆς αὐτοῦ καί ἐκοιμήθη ἐν τῷ τόπῳ ἐκείνῳ καί ἐνυπνιάσθη. Καί ἰδού κλίμαξ ἐστηριγμένη ἐν τῇ γῇ ἧς ἡ κεφαλή ἀφικνεῖτο εἰς τόν οὐρανόν καί οἱ Ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ ἀνέβαινον καί κατέβαινον ἐπ αὐτήν ὁ δέ Κύριος ἐπεστήρικτο ἐπ αὐτῆς καί εἶπεν Ἐγώ ὁ Θεός Ἀβραάμ τοῦ

21 πατρός σου καί ὁ Θεός Ἰσαάκ, μή φοβού. Ἡ γῆ, ἐφ ἧς σύ καθεύδεις ἐπ αὐτῆς, σοί δώσω αὐτήν καί τῷ σπέρματί σου. Καί ἔσται τό σπέρμα σου ὡσεί ἄμμος τῆς γῆς, καί πλατυνθήσεται ἐπί θάλασσαν, καί Λίβα, καί Βορρᾶν, καί ἐπί Ἀνατολάς καί ἐνευλογηθήσονται ἐν σοί πᾶσαι αἱ φυλαί τῆς γῆς, καί τῷ σπέρματί σου. Καί ἰδού ἐγώ μετά σοῦ, διαφυλάσσων σε ἐν τῇ ὁδῷ, πάσῃ, οὗ ἐάν πορευθῇς καί ἀποστρέψω σε εἰς τήν γῆν ταύτην ὅτι οὐ μή σέ ἐγκαταλείπω, ἕως τοῦ ποιῆσαί με πάντα ὅσα ἐλάλησά σοι. Καί ἐξηγέρθη Ἰακώβ ἀπό τοῦ ὕπνου αὐτοῦ καί εἶπεν Ὅτι ἔστι Κύριος ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ, ἐγώ δέ οὐκ ἤδειν. Καί ἐφοβήθην καί εἶπεν Ὡς φοβερός ὁ τόπος οὗτος! οὐκ ἔστι τοῦτο, ἀλλ ἡ οἶκος τοῦ Θεοῦ καί αὕτη ἡ πύλη τοῦ οὐρανοῦ. Προφητείας Ἰεζεκιήλ τό Ἀνάγνωσμα (Κεφ. μγ 27, μδ 1) Ἔσται ἀπό τῆς ἡμέρας τῆς ὀγδόης καί ἐπέκεινα, ποιήσουσιν οἱ ἱερεῖς ἐπί τό θυσιαστήριον τά ὁλοκαυτώματα ὑμῶν, καί τά τοῦ σωτηρίου ἡμῶν, καί προσδέξομαι ὑμᾶς, λέγει Κύριος, Κύριος. Καί ἐπέστρεψέ με κατά τήν

22 ὁδόν τῆς πόλης τῶν Ἁγίων τῆς ἐξωτέρας, τῆς βλεπούσης κατά ἀνατολάς καί αὕτη ἦν κεκλεισμένη. Καί εἶπε Κύριος πρός μέ Ἡ πύλη αὕτη κεκλεισμένη ἔσται, οὐκ ἀνοιχθήσεται, καί οὐδείς οὐ μή διέλθη δι αὐτῆς ὅτι Κύριος ὁ Θεός Ἰσραήλ εἰσελεύσεται δι αὐτῆς, καί ἔσται κεκλεισμένη. Διότι ὁ ἡγούμενος οὗτος κάθηται ἐπ αὐτήν, τοῦ φαγεῖν ἄρτον. Κατά τήν ὁδόν τοῦ Αἰλάμ τῆς πύλης εἰσελεύσεται, καί κατά τήν ὁδόν αὐτοῦ ἐξελεύσεται. Καί εἰσήγαγέ με κατά τήν ὁδόν τῆς πύλης τῆς πρός Βορρᾶν, κατέναντι τοῦ οἴκου καί εἶδον, καί ἰδού πλήρης δόξης ὁ οἶκος Κυρίου. Παροιμιῶν τό Ἀνάγνωσμα (Κεφ. θ 1) Ἡ Σοφία ὠκοδόμησεν ἑαυτῇ οἶκον, καί ὑπήρεισε στύλους ἑπτά. Ἔσφαξε τά ἑαυτῆς θύματα, καί ἡτοιμάσατο τήν ἑαυτῆς τράπεζαν. Ἀπέστειλε τούς ἑαυτῆς δούλους, συγκαλοῦσα μετά ὑψηλοῦ κηρύγματος ἐπί κρατήρα, λέγουσα Ὅς ἐστιν ἄφρων, ἐκκλινάτω πρός με. Καί τοῖς ἐνδέεσι φρενῶν εἶπε. Ἔλθετε, φάγετε τόν ἐμόν ἄρτον, καί πίετε οἶνον, ὅν κεκύρακα ὑμῖν. Ἀπολείπετε ἀφροσύνην,

23 καί ζήσεσθε ζητήσατε φρόνησιν, ἵνα βιώσητε, καί κατορθώσητε σύνεσιν ἐν γνώσει. Ὁ παιδεύων κακούς, λήψεται ἑαυτῷ ἀτιμίαν. Ἐλέγχων δέ τόν ἀσεβῆ, μωμήσεται ἑαυτόν οἱ γάρ ἔλεγχοι τῷ ἀσεβεῖ, μώλωπες αὐτῷ. Μή ἔλεγχε κακούς, ἵνα μή μισήσωσί σε ἔλεγχε σοφόν, καί ἀγαπήσει σε. Δίδου σοφῷ ἀφορμήν, καί σοφώτερος ἔσται γνώριζε δικαίῳ, καί προσθήσει τοῦ δέχεσθαι. Ἀρχή σοφίας, φόβος Κυρίου καί βουλή Ἁγίων, σύνεσις τό δέ γνῶναι νόμον, διανοίας ἐστίν ἀγαθῆς. Τούτῳ γάρ τῷ τρόπῳ πολύν ζήσεις χρόνον, καί προστεθήσεταί σοι ἔτη ζωῆς. Εἰς τήν Λιτήν, Ἰδιόμελα. Ἦχος α. Εὐφραίνου ἐν Κυρίῳ, ἡ νῆσος Ἄνδρος καί χόρευε, ὡς θησαυρόν δεξαμένη, τήν χαριτόβρυτον Εἰκόνα, τῆς Πανυμνήτου Θεομήτορος χάριν γάρ σωτήριον, καί ρῶσιν ψυχῆς καί σώματος, καί πᾶσαν ἄλλην δόσιν ἀγαθήν, ἐξ αὐτῆς λαμβάνουσα, τῇ Θεοτόκῳ βόησον Θεοσκέπαστη Παναγία, ποῖον ὕμνον ἄσωμεν, τῇ περί ἡμᾶς κηδεμονίᾳ σου; Πᾶσι γάρ παρέχεις τά κρείττονα, καί κινδύνων ἐξαίρεις καί

24 θλίψεων, τούς εὐλαβῶς βοῶντάς σοι χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετά σοῦ, ὁ παρέχων διά σοῦ, ἡμῖν τό μέγα ἔλεος. Ἦχος β. Ἡ τόν Θεόν ἀφράστως κυήσασα, καί μετά τόκον Παρθένος μείνασα, ἡ τῶν Ἀγγέλων βασιλίς καί κυρία, ἐπεσκέψατο τήν νῆσον ἡμῶν, διά τῆς σεπτῆς αὐτῆς Εἰκόνος δεῦτε ἅπαντες οἱ Ἄνδριοι, ἑορτήν καινήν συστησαμένοι, χαριστηρίους ὕμνους ἄσωμεν, τῇ Θεοτόκῳ Μαρίᾳ, τήν ποικίλως ἡμᾶς εὐεργετοῦσαν καί σώζουσαν χαῖρε λέγοντες, τῶν θλιβομένων ἡ χαρά, καί μέγα διάσωσμα χαῖρε ἡ πᾶσιν αἰτουμένη, ἱλασμόν ἁμαρτιῶν, καί σωτηρίαν αἰώνιον χαῖρε τῶν ἐν θαλάσσῃ σωτηρία, καί τῶν ἐν πόνοις, ταχεῖα ἀνακούφισις. Ἦχος γ. Τήν Θεοδόχον κιβωτόν, καί στάμνον χρυσήλατον, τήν ὡς μάννα ζωῆς βαστάσασαν, τόν Ζωοδότην Χριστόν, τήν Ἀειπάρθενον Κόρην, καί Θεοτόκον Μαρία, ὕμνοις καί ὠδαῖς ἀνυ-

25 μνήσωμεν μητρικῇ γάρ χρηστότητι, ἐνεργοῦσα, τοῖς θαύμασι, προσεφαπλοῖ ἅπασι, τῆς οἰκείας, συμπαθείας τά γνωρίσματα καί τήν νῆσον Ἄνδρον, τῆς ἑαυτῆς Εἰκόνος ἐκλεξαμένη κατάπαυσιν, τῶν Ἀνδρίων τά πληρώματα, εὐφροσύνης πληροῖ καί χάριτος. Ἀλλ ὦ Ἁγνή Θεοσκέπαστη, καί Ὁδηγήτρια Πάναγνε, μή παύσῃ προνοουμένη ἡμῶν, τῶν πεποιθότων τῇ πρεσβείᾳ σου. Ἦχος δ. Προσηγορίᾳ, καινῇ κέκλησαι, ἐν τῇ Ἄνδρῳ Κόρη, ἐκ τῶν πραγμάτων προελθούσῃ ἅ εἰργάσω τῇ νεύσει σου Θεοσκέπαστην γάρ πάντες, εὐλαβῶς καλοῦμέν σε, ὡς ἐνεργείᾳ κρείττονι ἐπιστεγάσασαν, τόν δομηθέντα σοι ναόν. Ὅθεν βοῶμέν σοι μή παύση σκέπουσα ἀπαύστως σόν γάρ ποίμνιον ἐσμέν, καί περιούσιος λαός, καί τήν σήν σκέπην ἐπιβοώμεθα, ὡς ἄν πάσης περιστάσεως ρυώμεθα. Δόξα καί νῦν. Ἦχος πλ. α. Σήμερον ἡ τοῦ ἀδύτου φωτός γεννήτρια, ἡ Πανύμνητος Κόρη, ὡς λυχνίαν πολύφωτον,

26 τήν ἑαυτῆς Εἰκόνα προβάλλεται, ἐν τῇ νήσῳ Ἄνδρῳ δεῦτε Ἀνδρίων τά πληρώματα, δεῦτε Κυκλάδων αἱ χορεῖαι, δεῦτε καί φωτίσθητε, ταῖς μυστικαῖς ἀκτῖσιν, ἅς ἐκλάμπει ἡ μορφή, τῆς τεκούσης τό φῶς τό ἀληθινόν δι ὧν σκότος παθῶν λύεται, καί ζόφος δαιμόνων ἐλαύνεται, καί πᾶσι δίδοται, ἴασις ψυχῆς καί σώματος, καί θεία ἀγαλλίασις. Εἰς τόν Στίχον Στιχηρά Προσόμοια. Ἦχος πλ. α. Χαίροις ἀσκητικῶν. Χαίροις Θεογεννῆτορ Ἁγνή, πάγχρυσος στάμνος γλυκασμοῦ τοῦ τῆς χάριτος, νεφέλη ζωῆς τόν ὄμβρον, ἐν ἀνθρωπίνῃ μορφῇ, τέξασα τῷ κόσμῳ ὑπέρ ἔννοιαν τό ὄρος τό ἅγιον, τό δασύ καί κατάσκιον, ἐξ οὗ προῆλθε, διασώζων τόν ἄνθρωπον, ὁ Φιλάνθρωπος, διά πλοῦτον χρηστότητος Ἄχραντε Ὁδηγήτρια, Ἁγνή Θεοσκέπαστη, τῆς νήσου Ἄνδρου ἡ σκέπη, καί πολιοῦχος καί καύχημα, σεμνή Παναγία, ἡ παρέχουσα τοῖς πᾶσι, χάριν καί ἔλεος. Στίχ. Μνησθήσομαι τοῦ ὀνόματός σου ἐν πάσῃ γενεᾷ καί γενεᾷ.

27 Πάλαι κεκαλυμμένη φωτί, τῇ νήσῳ Ἄνδρῳ παραδόξως κατέπλευσε, τοῖς κύμασι φερομένη, τοῖς θαλασσίοις Ἁγνή, ἡ σεπτή Εἰκών σου, καί ὑπέρτιμος, καί πάντας ἐξέπληξε, τῇ πλουσίᾳ σου χάριτι, καί ταύτην Κόρη, ἐν ναῷ ὅν ἀνήγειραν, προσανέθεντο, ἀνυμνοῦντες τήν δόξαν σου. Ὅθεν τήν ταύτης ἔλευσιν, γεραίροντες Δέσποινα, χαριστηρίους ὠδάς σοι, πανευχαρίστως προσάδομεν. Καί νῦν μή ἐλλείπῃς, περιέπειν τήν σήν νῆσον, ἐκ πάσης θλίψεως. Στίχ. Τό πρόσωπόν σου λιτανεύσουσιν οἱ πλούσιοι τοῦ λαοῦ. Πίστει καί εὐλαβείᾳ πολλῇ, Ἀνδρίων δῆμος, Ὁδηγήτρια Δέσποινα, καί πάντες οἱ Κυκλαδῖται, τῇ σῇ θερμῇ ἀρωγῇ, καί τῇ προστασίᾳ καταφεύγοντες, λυτροῦνται ἑκάστοτε, πειρασμῶν τε καί θλίψεων, καί τῇ σῇ κλήσει, οἱ τήν θάλασσαν πλέοντες, ναυτιλλόμενοι, ἀβλαβεῖς διαμένουσι πᾶσι γάρ Θεοσκέπαστη, παρέχεις βοήθειαν, καί τοῖς ἐγγύς καί τοῖς πόρρω, οἷα Θεοῦ Μήτηρ εὔσπλαγχνος. Αὐτόν ἐκδυσώπει, Θεοτόκε ἡμῖν δοῦναι, πταισμάτων, ἄφεσιν.

28 Δόξα, καί νῦν. Ἦχος δ. Ὅτε ἐπεδήμησας ἡμῖν, διά τῆς σῆς ἁγίας Εἰκόνος, Θεοτόκε Πανύμνητε, χαρᾶς πολλῆς ἔπλησας ἡμῶν τήν νῆσον, καί πηγήν ἀγαθῶν ἐν αὐτῇ ἠνέωξας, τῇ ἀπειροδώρῳ εὐνοίᾳ σου. Ὅθεν ἡ Ἄνδρος ἐν σοί ἐγκαυχωμένη, τῶν σῶν θαυμάτων ἀνυμνεῖ τάς δωρεάς καί τό πρόσωπόν σου Δαβιτικῶς λιτανεύουσα, τό ἐν τῇ σεπτῇ γεγραμμένον. Εἰκόνι σου, τήν τοῦ Γαβριήλ φωνήν βοᾷ σοι χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετά σοῦ, ὁ διά σοῦ χαριζόμενος ἡμῖν, εἰρήνην καί τό μέγα ἔλεος. Νῦν ἀπολύεις, τό τρισάγιον καί τό Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α. Τῆς ἐρήμου πολίτης. Τήν θείαν σου Εἰκόνα Ὁδηγήτρια Δέσποινα, ἡ Ἄνδρος κεκτημένη καταφεύγει τῇ σκέπῃ σου, καί ταύτην Θεοσκέπαστην καλεῖ, καί χάριτος πληροῦται ἐξ αὐτῆς ἐκ θαλάσσης γάρ ἀφῖκται πάλαι ἡμῖν, εὐφραίνουσα τούς ψάλλοντας δόξα τοῖς θαυμασίοις σου Ἁγνή, δόξα τοῖς μεγαλείοις σου, δόξα τῇ πρός ἡμᾶς σου προμηθείᾳ Ἄχραντε.

29 Ἀπόλυσις. Εἰς τόν Ὄρθρον. Μετά τήν α. Στιχολογίαν, Κάθισμα. Ἦχος α. Τόν τάφον σου Σωτήρ. Τήν θείαν σου μορφήν, ἐν Εἰκόνι ὁρῶντες, πληρούμεθα, πολλῆς εὐφρυσύνης Παρθένε, καί αἶνον χαριστήριον, εὐλαβῶς σοι προσάδομεν, Θεοσκέπαστη ὅτι ἡμῖν παραδόξως, ἐπεδήμησας, καί πᾶσι Κόρη παρέχεις, σωτήρια δόματα. (Δίς) Μετά τήν β. Στιχολογία, Κάθισμα. Ἦχος δ. Ταχύ προκατάλαβε. Εἰκών σου ἡ πάντιμος, κεκαλυμένη φωτί, ἡμῖν ἦκεν Ἄχραντε, διά θαλάσσης ποτέ, τῇ σῇ ἀγαθότητι ἔνθεν Κόρη πηγάζει, ρεῖθρα θείων χαρίτων, λύουσα τάς ὀδύνας, τῶν πιστῶς προσιόντων διό Θεογεννῆτορ, ἀεί σκέπε τήν νῆσόν σου. (Δίς) Μετά τόν Πολυέλεον, Κάθισμα.

30 Ἦχος πλ. δ. Τό προσταχθέν. Ἡ νῆσος Ἄνδρος ἐν χαρᾷ πολλῇ ἐδέχθη, τήν σήν Εἰκόνα Θεοτόκε τήν ἁγίαν, ἁγιάζουσαν πάντας χάριτι θείᾳ καί ταύτην ὡς ἱλαστήριον μυστικόν, κατέχουσα Θεοσκέπαστη ἀληθῶς, παθημάτων τήν ἴασιν, καί ἱλασμόν ἁμαρτιῶν, κομίζεται προσπίπτουσα, πρός αὐτήν μετά πίστεως. (Δίς) Τό ἀντίφωνον τοῦ δ ἤχου καί τό Προκείμενον. Τό πρόσωπόν σου λιτανεύουσιν οἱ πλούσιοι τοῦ λαοῦ. Στίχ. Μνησθήσομαι τοῦ ὀνόματός σου... Εὐαγγέλιον κατά Λουκᾶν. Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, ἀναστᾶσα Μαριάμ... Ζήτει τῆς ιε. Αὐγούστου. Ὁ Ν. Δόξα. Ταῖς τῆς Θεοτόκου.. Καί νῦν. Ταῖς τῆς Παναχράντου...

31 Ἰδιόμελον. Ἦχος πλ. β. Στίχ. Ἐλέησόν με ὁ Θεός κατά τό μέγα ἔλεός σου... Σωματωθέντα ὑπέρ νοῦν, ἐκ τῶν ἀχράντων αἱμάτων σου, τόν τῶν ὅλων Θεόν τεκοῦσα, σωτηρίας ὤφθης αἴτιος, τῶν ἀνθρώπων τῷ γένει, Θεοτόκε Παρθένε ἀλλά καί νῦν ἡμῶν προνοουμένη, ποικιλοτρόπως βοηθεῖς εὐεργετοῦσα τούς τῷ θείῳ σου Ἐκτυπώματι, εὐλαβῶς προσιόντας διό βοῶμεν σοι Μή παύσῃ Πανύμνητε, παρέχουσα ἡμῖν, ὡς πηγή ἐλέους, τά πρός σωτηρίαν αἰτήματα. Ὁ Ἱερεύς. Σῶσον ὁ Θεός τόν λαόν σου... Εἶτα ὁ κανών οὗ ἡ ἀκροστιχίς. «Θειοσκέπαστη χαῖρε Παρθένε. Γερασίμου» Ὠδή α. Ἦχος δ. Ὁ Εἱρμός. Ἀνοίξω τό στόμά μου, καί πληρωθήσεται Πνεύματος, καί λόγον ἐρεύξομαι, τῇ βασιλίδι Μητρί, καί ὀφθήσομαι, φαιδρῶς πανηγυρίζων, καί ἄσω γηθόμενος, ταύτης τά θαύματα. (Δίς)

32 Θεόν ἡ κυήσασα, τό φῶς Ἁγνή τό ὑπέρφωτον, τόν νοῦν μου καταύγασον, ὡς φωτοφόρος σκηνή, ὡς ἄν αἴνεσιν, προσάξω ἁρμοδίαν, Ἁγνή Θεοσκέπαστη, τοῖς θαυμασίοις σου. Εὐφραίνεται σήμερον, ἡ νῆσος Ἄνδρος γεραίρουσα, τά σά Θεοσκέπαστη, θεῖα θαυμάσια ὅτι δέδωκας, ἡμῖν τήν σήν Εἰκόνα, πηγήν ἁγιάσματος, καί μέγα καύχημα. Ὁ θρόνος ὁ παγχρυσος, τοῦ Βασιλέως τῆς κτίσεως, ἡ μόνη Πανύμνητος, καί Ἀειπάρθνος, ἀνυμνείσθω μοι ὅτι ἡμῖν παρέσχεν, αὐτῆς τό Ἐκτύπωμα, βρύσιν χρηστότητος. Σαρκός ὁμοιώματι, Κόρη τεκοῦσα τόν Ὕψιστον, σαρκός ἡμῶν ἴασαι, τά ἀρρωστήματα, καί θεράπευσον, τάς ψυχικάς ὀδύνας, ἡμῶν Ὁδηγήτρια, καί Θεοσκέπαστη. Ὠδή γ. Ὁ Εἱρμός. Τούς σούς ὑμνολόγους Θεοτόκε, ὡς ζῶσα καί ἄφθονος πηγή, θίασον συγκροτήσαντας, πνευματικόν στερέωσον, καί ἐν τῇ θείᾳ δόξῃ σου, στεφάνων δόξης ἀξίωσον. (Δίς)

33 Κατῆρεν ὡς ναῦς μυριοφόρος, πρό χρόνων ἀδήλων. Γραφικῶς, Εἰκών σου ἡ ὑπέριμος, διά θαλάσσης Ἄχραντε, καί χαρμονῆς ἐπλήρωσε, τά τῶν Ἀνδρίων συστήματα. Ἐκφαίνουσα κόρη τήν σήν δόξαν, ὡς φῶς ἐν θαλάσσῃ θαυμαστόν, Εἰκών σου ἡ ὑπέρτιμος, ὡρᾶτο καί ἐξέπληττε, τούς θεωμένους Δέσποινα, τήν θαυμαστήν ταύτης ἔλευσιν. Πρός θεῖον ναόν Ἀθανασίου, τοῦ Θείου Πατρός πίστει θερμῇ, τήν ἱεράν Εἰκόνα σου, μετήνεγκαν Πανάχραντε, ἀλλά παρά τήν θάλασσαν, αὕτη οἰκεῖν, ἡρετίσατο. Ἀνδρίων χαρά καί εὐφροσύνη, καί πάντων Ἑλλήνων ἀρωγός, καί βοηθός καί ἔφορος, ὑπάρχεις Παναμώμητε διό ὑμνολογοῦμέν σου, τήν πρός ἡμᾶς πολλήν εὔνοιαν. Κάθισμα. Ἦχος πλ. α Τόν συνάναρχον Λόγον. Τήν θερμήν σου βοήθειαν δίδου πάντοτε, Θεοχαρίτωτε Κόρη καί Θεοσκέπαστη, τοῖς προστρέχουσι πιστῶς ὑπό τήν σκέπην σου

34 ὅτι εἰς σέ μετά Θεόν, καταφεύγομεν Ἁγνή, οἱ πάθεσι καί ὀδύναις, θλιβόμενοι Θεοτόκε, ἵνα ρυσθῶμεν πάσης θλίψεως. (Δίς) Ὠδή δ. Εἱρμός. Ὁ καθήμενος ἐν δόξῃ, ἐπί θρόνου Θεότητος, ἐν νεφέλῃ κούφῃ, ἦλθεν Ἰησοῦς ὁ Ὑπέρθεος, τῇ ἀκηράτῳ παλάμῃ καί διέσωσε, τούς κραυγάζοντας δόξα Χριστέ τῇ δυνάμει σου. (Δίς) Σωματώσασα ἀφράστως, τόν Σωτῆρα καί Κύριον, σωτηρία κόσμου, ὤφθης τῇ ἀσπόρῳ κυήσει σου Ὅθεν ἡ Ἄνδρος προστρέχει τῇ Εἰκόνι σου, Θεοσκέπαστη, καί πάσης θλίψεως ρύεται. Τοῦ ναοῦ σου Θεοτόκε, προμηθεύσασα στέγασιν, παραδόξῳ τρόπῳ εἴληφας κατάλληλον ὄνομα ἐντεῦθεν ἅπασα γλῶσσα ὀνομάζει σε, Θεοσκέπαστην, λαμπρυνομένη τῇ δόξῃ σου. Ἡρετίσῳ ἐντεθῆναι, τήν ἁγίαν Εἰκόνα σου, ἐν ᾧ τόπῳ Κόρη, ἀπό τῆς θαλάσσης ἐκβέ-

35 βληται, ἔνθα ναόν σοι πανάγιον ἐδείμαντο, ἀγαλλόμενοι, τῆς νήσου Ἄνδρου οἱ κάτοικοι. Χάριτος πανεξαιρέτου, ἀληθῶς κατηξίωται, ὑποδεξαμένη, Κόρη τήν ἁγίαν Εἰκόνα σου, ἡ νῆσος Ἄνδρος ᾗ πίστει καταφεύγουσα, τῶν χαρίτων σου, καταπολαύει ἑκάστοτε. Ὠδή ε. Ὁ Εἱρμός. Ἐξέστη τά σύμπαντα, ἐπί τῇ θείᾳ δόξῃ σου σύ γάρ Ἀπειρόγαμε Παρθένε, ἔσχες ἐν μήτρᾳ τόν ἐπί πάντων Θεόν, καί τέτοκας ἄχρονον Υἱόν, πᾶσι τοῖς ὑμνοῦσί σε, σωτηρίαν βραβεύσασα. (Δίς) Ἁγίασμα ἔνθεον, ὁρᾶται τῇ σῇ χάριτι, Κόρη ὁ πανάγιος ναός σου, ἔνθα τῇ νεύσει σου τεθησαύρισται, ὄντως ἡ ἁγία σου Εἰκών, ᾧ οἱ προσερχόμενοι, μυστικῶς ἁγιάζονται. Ἰδόντες ἐξέστησαν, μετενεχθεῖσαν Πάναγνε, ἔνδον τοῦ σπηλαίου ἀοράτως, ἡ ἱερά σου καί παναγία Εἰκών, καί τήν σήν γνωρίσαντες βουλήν, οἶκόν σοι ἐδείμαντο, ἐκεῖ Ἄνδρου οἱ κάτοικοι.

36 Ρανίσι Πανάχραντε, τοῦ θεϊκοῦ ἐλέους σου, πλῦνον τήν ἀκάθαρτον ψυχήν μου, καί μετανοίας δός μοι κατάνυξιν, καί μακράν ἐκδίωξον ἐμοῦ, τόν κατασπιλοῦντα μου, τήν καρδίαν ἀλάστορα. Ἐλαία κατάκαρπος, τῇ γεωργίᾳ πέφηνε, τῆς ἐπισκιάσεώς σου Κόρη, ἡ σή ἁγία Εἰκών καί πάντιμος, βλύζουσα πλουσίων οἰκτιρμῶν, ἔλεος ἑκάστοτε, ἀληθῶς Θεοσκέπαστη. Ὠδή στ. Ὁ Εἱρμός. Τήν θείαν ταύτην καί πάντιμον, τελοῦντες ἑορτήν οἱ θεόφρονες, τῆς Θεομήτορος, δεῦτε τάς χεῖρας κροτήσωμεν, τόν ἐξ αὐτῆς τεχθέντα, Θεόν δοξάζοντες. (Δίς) Πλουσία χάρις ἐκκέχυται, ὡς δρόσος Ἀερμών τῇ Εἰκόνι σου, Θεοχαρίτωτε, καί ἀναψύχει τούς πάσχοντες, φλογμῷ τῶν παθημάτων, αἶνόν σοι ἄδοντας. Ἀπό θαλάσσης ἐκβέβληται, ἡ πάλαι Θεῖον φῶς ἀπαστράπτουσα, Εἰκών σου. Δέσποινα, καί τοῖς Ἀνδρίοις δεδώρηται, ὡς δώρημα Παρθένε, τῆς σῆς χρηστότητος.

37 Ρῶσιν ταχεῖαν κομίζονται, οἱ σπεύδοντες Ἁγνή τῇ Εἰκόνι σου, καί ἀπελαύνεται, ἐσμός παθῶν τε καί θλίψεων, τῆ προϊούσῃ Κόρῃ, ἐκ ταύτης χάριτι. Θεῖον καθάπερ ἀλάβαστρον, ἀεί ἀρωματίζει τήν χάριν σου, ὦ Θεοσκέπαστη, ἡ σή Εἰκών ἡ ὑπέρτιμος, ὀσμήν ἀθανασίας, ἡμῖν παρέχουσα. Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ. Τῇ ὑπερμάχῳ. Τήν παναγίαν σου Εἰκόνα Ὁδηγήτρια Διά θαλάσσης ἐν τῇ Ἄνδρῳ πρίν κατάρασαν Ἀνυμνοῦμεν καί προσπίπτομεν μετά πόθου. Ἀλλ ὡς Μήτηρ ἐλεήμων τοῦ Παντάνακτος Πᾶσι βλῦσον τοῦ ἐλέους σου τά ρεύματα Τοῖς βοῶσί σοι, χαῖρε Κόρη πανάγαθε. Ὁ Οἶκος. Ἄγγελος πρίν τό χαῖρε, ἀνεβόα σοι Κόρη, ἐλθών ἐξ οὐρανίων ἁψίδων ἡμεῖς δέ ἀσματικάς ὠδάς, παρεστῶτες τῇ Εἰκόνι σου ἄδομεν, ὑμνοῦντές σου τά θαύματα, καί βοῶντές σοι Παρθένε οὕτω

38 Χαῖρε δι ἧς ὁ Ἀδάμ ὑψώθη Χαῖρε δι ἧς, ἐχθρός ἐπτώθη Χαῖρε μυστηρίου τοῦ πάλαι φανέρωσις Χαῖρε τῆς ἀρχαίας κατάρας ἀναίρεσις Χαῖρε θρόνος ὁ πυρίμορφος τοῦ Παντάνακτος Θεοῦ Χαῖρε θαῦμα πολυθαύμαστον γῆς ὁμοῦ καί οὐρανοῦ Χαῖρε ὅτι δοξάζεις τήν σεπτήν σου Εἰκόνα Χαῖρε ὅτι παρέχεις πᾶν ἡμῖν θεῖον δόμα Χαῖρε πηγή πλουσίας χρηστότητος Χαῖρε ἡμῶν ἀκοίμητος ἔφορος Χαῖρε δι ἧς νῆσος Ἄνδρος χορεύει Χαῖρε πρός ἥν πᾶς πιστός καταφεύγει Χαῖρε κόρη πανάγαθε. Συναξάριον. Τῷ Σαββάτῳ τῆς πέμπτης ἑβδομάδος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς σύναξιν ἄγομεν εἰς τιμήν καί μνήμην τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί Ἀειπαρθένου Μαρίας, τῆς ἐπονομαζομένης «Θεοσκέπαστης», ἧς ἡ θαυματουργός καί ἁγία Εἰκών εὕρηται ἐν τῆ νήσῳ Ἄνδρῳ.

39 Στίχ. Σκέπη Θεοσκέπαστη ἔσο τῇ Ἄνδρῳ. Πιστῶς τιμώσῃ τήν σεπτήν σου Εἰκόνα. Παρθενικῆς Μαρίας Ἄνδρος λιγαίνει θεοειδῇ μεγαλεῖα. Ἡ ἁγία καί θαυματουργός αὕτη Εἰκών τῆς Ὁδηγητρίας Θεοτόκου τεθησαύρισται ἐν τῇ νήσῳ Ἄνδρῳ κατά τοιόνδε τρόπον. Πρό ἐτῶν ἀδήλων εἶδεον οἱ ἐκεῖσε κάτοικοι, ἐν νυκτί ζοφώδει ἐν τῷ τρικυμειώδει πελάγει, φῶς λαμπρόν ὡσεί φλόγα πυρός, ἐξ ἧς ἀπηύγαζε, διακεκομμένως, παράδοξος λάμψις, καταυγάζουσα τόν ὁρίζοντα. Ἡ φλόξ αὕτη ἐφαίνετο ἐπιπλέουσα ἐπί τῶν κυμάτων, οἱονεί ταξιδεύουσα καί κατευθυνομένη τῇ ἀνατολικομεσημβρινῇ ἀκτῇ τοῦ Κάτω καλουμένου Κάστρου τῆς Ἄνδρου. Ἐγγίσασα τῇ παραλίᾳ, ὤφθη σβεσθεῖσα, ἀλλά τό ἐκεῖ, ἐν τῇ ἀκτῇ ὑπάρχον σπήλαιον ἐφεγγοβόλει λαμπρῶς. Τότε οἱ τοῦτο ὁρῶντες σπουδῇ χρησάμενοι, προσεπάθουν φθάσαι καί εἰσελθεῖν τῷ σπηλαίῳ, ἰδεῖν καί μαθεῖν τί τό γεγονός, ἀλλ ἡ σπουδή τούτων ἀνεχαιτίζετο τῇ τῶν κυμάτων ὁρμῇ. Τῇ ἐπιούσῃ, γα-

40 λήνης γενομένης, δραμόντες εἰσῆλθον ἐν τῷ σπηλαίῳ, ἔνθα ἔκθαμβοι εὗρον ἐπί σωροῦ φυκῶν, τήν πάνσεπτον εἰκόνα τῆς Παναγίας τοῦ Θεοῦ Μητρός, τήν καλουμένην Ὁδηγήτριαν. Τοῦτο σφόδρα ἐξέπληξεν αὐτούς καί ἐν εὐλαβείᾳ πολλῇ δόξαν καί ὕμνον ἦδον τῇ τοῦ Θεοῦ Ἀειπαρθένῳ Μητρί, ἐπί τῇ πρός ἡμᾶς θαυμαστῇ εὐδοκίᾳ αὐτῆς. Καί δή ὁ τῆς νήσου Ἐπίσκοπος, σύν παντί τῷ κλήρῳ προσελθών, καί ἱκεσίους ἀναπέμψας ὕμνους καί ὠδάς τῇ Θεοτόκῳ, μετήνεγκαν ὁσίαις χερσί, τήν οὕτω παραδόξῳ τρόπῳ ἐπισκεψαμένην ἡμᾶς ἁγίαν Εἰκόνα, καί ἐν εὐλαβείᾳ ἐναπέθεντο εἰς τόν ἐκεῖ πού πλησίον ἐνοριακόν τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου ναόν. Ἀλλά τῇ ἐπιούσῃ νυκτί, τό σπήλαιον, ἔνθα εὕρηται, ἐκβιβασθεῖσα τῶν κυμάτων ἡ ἁγία εἰκών, ἠκτινοβόλει καί αὖθις ἀπλέτω φωτί, ἡ δέ εἰκών, ἀοράτῳ ροπῇ μετενεχθεῖσα, ἀνεύρετο ἐνῷ τόπῳ εὑρέθη τό πρότερον ἐν τῷ σπηλαίῳ ὅ, θείᾳ ἐκπλήξει καί δέει ἱερῷ συνέσχε τούς κατοίκους. Πλειστάκις τοῦτο ἐπαναληφθέν, ἔπεισε τούς πιστούς ἀνεγεῖραι ἐκεῖ που, καί δή ἄνωθεν τοῦ σπηλαίου, ναόν τῇ Θεομήτορι, ὅ καί γέγονε, καί κατέθεντο ἐν αὐτῷ τό ἱερόν ἐκτύπωμα, ὁ δέ

41 ναός, ὡς πέρας ἐλθόντων, ὑπελείπετο ἡ τοῦ ἔργου στέγασις, ὅτε παραδόξῳ τρόπῳ εὑρέθη ἐν τῷ αἰγιαλῷ ἐκβρασθεῖσα κατάλληλος ἐν ἀφθονίᾳ ξυλείᾳ ἥν λαβόντες ἐπεστέγασαν καί ἐσκέπασαν τόν ναόν, ἐξ οὗ καί ἡ κλῆσις «Θεοσκέπαστη». Ἡ χαριτόβρυτος αὕτη εἰκών τῆς Πανάγνου Θεοτόκου, τῆς καί Ὁδηγητρίας Θεοσκέπαστης τῇ ἀΰλῳ αὐτῆς ἐπισκιάσει, πλεῖστα θαύματα ἐνεργεῖ, τοῖς πιστῶς προσερχομένοις, νόσους θεραπεύουσα, καί τούς ποικίλως πάσχοντας τῆς συνεχούσης θλίψεως, ἀπαλλάττουσα, καί τοῖς ναυτιλλομένοις καί ἐν θαλάσσῃ πλέουσι βοηθοῦσα, καί πᾶσι παρέχουσα σωτηριώδεις δόσεις. Ταῖς τῆς Παναχράντου σου Μητρός πρεσβείας Χριστέ ὁ Θεός ἐλέησον καί σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν. Ὠδή ζ. Ὁ Εἱρμός. Οὐκ ἐλάτρευσαν, τῇ κτίσει οἱ θεόφρονες, παρά τόν Κτίσαντα, ἀλλά πυρός ἀπειλήν, ἀνδρείως πατήσαντες χαίροντες, ἔψαλλον ὑπερύμνητε, ὁ τῶν Πατέρων Κύριος, καί Θεός εὐλογητός εἶ.

42 Ἐπεβίβασας, ἐν τῇ θαλάσσῃ Δέσποινα τό σόν ὁμοίωμα, ὅ εὐπλοῆσαν, τῇ σῇ δυνάμει καί χάριτι, ἡμῖν ἀφίκετο, νέμον ἅπασι, χαράν τήν ἀνεκλάλητον, τοῖς ἐν Ἄνδρῳ εὐσεβέσι. Ναόν θεῖον σοι, ἀνήγειραν Πανάχραντε, σπηλαίου ἄνωθεν, ἔνθα Εἰκόνα τήν σήν, ἀνεῦρον οἱ Ἄνδριοι, ἥν καί ἀνέθεντο, μετά πίστεως, βοῶντες Θεοσκέπαστη χαῖρε Κεχαριτωμένη. Ἐκδιώκονται, Εἰκόνος σου τῇ χάριτι, δαιμόνων φάσματα, καί ἰατρεῖαι ψυχῶν τελοῦνται ἑκάστοτε, ὁμοῦ καί σώματος ὅθεν ἅπαντες, ὑμνοῦμεν Θεοσκέπαστη, τήν πολλήν σου εὐσπλαγχνίαν. Γέρας ἔνθεον, καί ἱερόν διάδημα, καί μέγα καύχημα ἔχει ἡ Ἄνδρος Ἁγνή, τήν θείαν Εἰκόνα σου, καί χαριτόβρυτον ὅθεν πάνδημον, πνευματικήν πανήγυριν, συγκροτεῖ σοι Θεοτόκε.

43 Ὠδή η. Ὁ Εἱρμός. Παῖδας εὐαγεῖς ἐν τῇ καμίνῳ ὁ τόκος τῆς Θεοτόκου διεσώσατο, τότε μένν τυπούμενος, νῦν δέ ἐνεργούμενος, τήν οἰκουμένην ἅπασαν ἀγείρει ψάλλουσαν. Τόν Κύριον ὑμνεῖτε τά ἔργα, καί ὑπερυψοῦτε, εἰς πάντας τούς αἰῶνας. (Δίς) Ἔλαμπε φῶς θεῖον ἐν σπηλαίῳ Παρθένε ἔνθα Εἰκών σου ἡ ὑπέρτιμος, ἔκειτο ὡς ἔφθασε, θαλασσοπορήσασα, καί σπεύσαντες ἀνείλοντο ταύτην ἐν πίστει θερμῇ, Ἀνδρίων εὐσεβῶν αἱ χορεῖαι, ἀνυμνολογοῦντες, τήν σήν ἐπιστασίαν. Ρύου πάσης βλάβης καί ἀνάγκης, καί πάσης στενοχωρίας καί κακώσεως, τούς πιστῶς προστρέχοντας, τῷ ναῷ σου Δέσποινα, καί τήν σεπτήν Εἰκόνα σου καί χαριτόβρυτον, ὑμνοῦντας καί κατασπαζομένους, ὡς ἡμῶν προστάτις, καί ἔφορος καί σκέπη. Ἅπασα ἡ Ἄνδρος ἐγκαυχᾶται Εἰκόνι σου τῇ ἁγίᾳ Θεοσκέπαστη, καί ταύτῃ προσπίπτουσα πάντοτε κομίζεται, πᾶν δώρημα σωτήριον

44 καί χάριν ἄφθονον, τό χαῖρέ σοι ἀπαύστως βοῶσα, Κεχαριτωμένη, ἡμῶν ἡ προστασία. Σοῦ ἡ ταχινή Παρθένε χάρις, προφθάνουσα διασώζει τούς φωνοῦντάς σε ὅθεν σε οἱ Ἄνδριοι, οἱ ἐγγύς τυγχάνοντες, καί οἱ μακράν ὑπάρχοντες πιστῶς φωνοῦντές σε, λυτροῦνται Θεοσκέπαστη τάχος, πάσης δυσχερείας, καί συνοχῆς καί λύπης. Ὠδή θ. Ὁ Εἱρμός. Ἅπας γηγενής σκιρτάτῳ τῷ πνεύματι λαμπαδουχούμενος, πανηγυριζέτω δέ, ἀΰλων Νόων φύσις γεραίρουσα, τά ἱερά θαυμάσια τῆς Θεομήτορος καί βοάτω χαίροις παμμακάριστε, Θεοτόκε Ἁγνή Ἀειπάρθενε. (Δίς) Ἴδε συμπαθῶς, ἱλέω ἐν ὄμματι ἐπί τούς σπεύδοντας, τῷ ναῷ σου. Δέσποινα, καί προσκυνοῦντες τό σόν Ἐκτύπωμα καί δίδου Ὁδηγήτρια τούτοις βοήθειαν καί ταχεῖαν, τῶν δεινῶν ἐκλύτρωσιν, οἷα μήτηρ τοῦ πάντων Δεσπόζοντος.

45 Μήτηρ τοῦ Θεοῦ, καί κόσμου διάσωσμα καί καταφύγιον, Κόρη Ὁδηγήτρια, Θεογεννήτρια Θεοσκέπαστη, ὡς ἀληθῶς ὑπάρχουσα ταύτην τήν νῆσον σου, ἀεί σκέπε, πάσης περιστάσεως, καυχωμένην τῇ θείᾳ Εἰκόνι σου. Ὄμβρησόν ἡμῖν, νεφέλη θεόδροσε δρόσον οὐράνιον, καί ὕδωρ ἀθάνατον, καί ἀφθαρσίας γλυκασμόν αἴροντα, παθῶν πικρίαν ἅπασαν Θεογεννήτρια, τοῖς ἐν πίστει, τῇ σεπτῇ Εἰκόνι σου, Θεοσκέπαστη Κόρη προσπίπτουσιν. Ὕμνοις ἱεροῖς, Ἀνδρίων συστήματα σέ μεγαλύνουσι, Κόρη λιτανεύοντες, τήν ἱεράν σου Εἰκόνα Δέσποινα, οἷς δίδου ὡς φιλάγαθος τήν εὐλογίαν σου, κἀμοῦ δέξαι, τοῦτο τό ἐφύμνιον, καί φωτί μετανοίας με λάμπρυνον. Ἐξαποστειλάριον. Ὁ οὐρανός τοῖς ἄστροις Τόν Ποιητήν τῶν ὅλων, κυήσασα σωματικῶς, κόσμον ἐρρύσω Παρθένε, τῶν Προπατόρων τῆς ἀρᾶς διό σέ ὑμνολογοῦμεν, ὡς σωτηρίας αἰτίαν.

46 Ἕτερον. Γυναῖκες ἀκουτίσθητε. Ἀγαλλιᾶται σήμερον, ἡ Ἄνδρος τῇ σῇ χάριτι, καί τῇ σεπτῆ σου Εἰκόνι, προσπίπτουσα ἐκβοᾷ σοι Σύ μου χαρά καί στήριγμα, καί θεῖον ἀγαλλίαμα διό καί μεγαλύνω σου, τήν πρός ἐμέ προστασίαν, τήν θαυμαστήν Θεοτόκε. Εἰς τούς Αἴνους. Ἱστῶμεν στίχους δ καί ψάλλομεν τά ἑξῆς Προσόμοια. Ἦχος α. Τῶν οὐρανίων ταγμάτων. Ἡ νῆσος Ἄνδρος εὐφραίνου πανηγυρίζουσα, ὡς ὑποδεξαμένη, ὡς οὐράνιον δῶρον, Εἰκόνα τήν ἁγίαν καί θαυμαστήν, τῆς Ἁγνῆς Θεομήτορος, ἐξ ἧς ἀέναος χάρις καί δαψιλής, ἰαμάτων ἀεί πρόεισι. Τῇ κυβερνήσει σου Κόρη ἡ σή ἁγία Εἰκών διά θαλάσσης πάλαι, ἀποντίστως ἀφῖκται, ἡμῖν αὐγαζομένη θείῳ φωτί διό ταύτης τήν ἔλευσιν πανηγυρίζοντες σήμερον εὐλαβῶς, Θεοσκέπαστη ὑμνοῦμεν σε.

47 Χαρᾶς ἐπλήσθησαν πάντες Κόρη οἱ Ἄνδριοι, ἰδόντες, ἐκ θαλάσσης, ἐξελθοῦσαν τῇ νήσῳ, Εἰκόνα σου τήν θείαν ἥν εὐλαβῶς, ἀνελόμενοι ἔθεντο, ἐν ᾧ ἐδόμησαν οἶκόν σοι ἱερόν, Θεοσκέπαστη ὑμνοῦντές σε. Τήν νῆσον Ἄνδρον Παρθένε ἥνπερ ἀνέδειξας, ὡς σκήνωμα οἰκεῖον, ρῦσαι πάσης ἀνάγκης, καί πάσας τάς Κυκλάδας σκέπει ἀεί, καί Ἑλλάδα τήν σύμπασαν ὅτι τῇ σῇ προστασίᾳ πάντες ἡμεῖς, καθ ἑκάστην καταφεύγομεν. Δόξα, καί νῦν. Ἦχος πλ. α. Ἆσμα καινόν ἄσωμεν, τῇ Θεοτόκῳ Μαρίᾳ, ἐπί τοῖς γενομένοις ἡμῖν, παραδόξοις μεγαλείοις, τῇ μητρικῇ αὐτῆς χρηστότητι τήν γάρ θείαν αὐτῆς Εἰκόνα, θαλασσοπορήσασαν ξένως, ἡμῖν ἐδωρήσατο, ὡς πηγήν ἁγιάσματος, καί ἐμφανές τεκμήριον, τῆς πρός ἡμᾶς εὐνοίας, ἐφαπλοῦσαν πᾶσι, σωστικάς ἐνεργείας διό ἡ νῆσος Ἄνδρος, ταύτην ἐν κόλποις κατέχουσα, γηθοσύνως κραυγάζει Χαῖρε Κεχαριτωμένη Παρθένε, ἡ πᾶσι χορηγοῦσα τά κρείττονα, καί σώζουσα ἡμᾶς, πάσης περιστάσεως.

48 Δοξολογία μεγάλη καί ἀπόλυσις. Εἰς τήν Λειτουργίαν. Τά συνήθη. Ἀπόστολον καί Εὐαγγέλιον ζήτει τῇ κα. Νοεμβρίου τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου. Κοινωνικόν. Τό πρόσωπόν σου λιτανεύσουσιν οἱ πλούσιοι τοῦ λαου, Ἀλληλούϊα. Μεγαλυνάριον. Χαίρει Θεοσκέπαστη ἀληθῶς, Ἄχραντε Παρθένε, τῇ Εἰκόνι σου τῇ σεπτῇ, Ἄνδρος ἡ σή νῆσος, ἧ πίστει προσιοῦσα, κομίζεται ἐκ ταύτης, χάριν καί ἔλεος. Δίστιχον. Κόρη Θεοσκέπαστη δέξαι τόν ὕμνον Ὅν πίστει Γεράσιμος ἤδη σοι πλέκει.

49 ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ Εὐλογήσαντος τοῦ Ἱερέως, τό Κύριε εἰσάκουσον, μεθ ὅ «τό Θεός Κύριος» ὡς συνήθως καί τά ἑξῆς: Ἦχος δ. Ὁ ὑψωθείς ἐν τῷ Σταυρῷ. Τῆς Θεοτόκου τῇ ἁγίᾳ Εἰκόνι, τῇ πηγαζούσῃ ἀδαπάνητον χάριν, προσπέσωμεν κραυγάζοντες ἐκ βάθους ψυχῆς Κόρη Θεοσκέπαστη, τῶν Ἀνδρίων ἡ δόξα, σκέπε καί διάσωζε, ἀπό πάσης ἀνάγκης, τούς προσιόντες πάντοτε πιστῶς, τῇ ὀξυτάτῃ, πρεσβείᾳ σου Ἄχραντε. Ποντοπορήσασα τῇ σῇ κυβερνήσει, ξένως ἀφίκετο τό πάλαι τῇ Ἄνδρῳ, ἡ θαυμαστή Εἰκών σου Ὁδηγήτρια, ἥνπερ Θεοσκέπα-

50 στην, Θεοτόκε καλοῦμεν, οἷα πάντας σκέπουσαν, τούς πιστούς ἐκβοῶντας. Δίδου ἡμῖν βοήθειαν Ἁγνή, τοῖς ἀδιστάκτῳ, ψυχῇ προσιοῦσί σοι. Ὁ Ν. Καί ὁ κανών οὗ ἡ ἀκροστιχίς. «Ὦ Θεοσκέπαστη ἡμᾶς σκέπε. Γερασίμου. Μ.Μ.» Ὠδή α. Ἦχος πλ. δ. Ὑγράν διοδεύσας. Ὡς Μήτηρ τοῦ πάντων Δημιουργοῦ, ἰσχύεις ἐν πᾶσι, Θεοτόκε μετά Θεόν, διό Θεοσκέπαστη Παρθένε, δίδου ἡμῖν τήν θερμήν σου ἀντίληψιν. Θαυμάτων πηγάζουσα, δωρεάς, ἡ θεία Εἰκών σου, Ὁδηγήτρια Μαριάμ, ἰᾶται παθῶν τάς ἀλγηδόνας, καί πειρασμῶν καταπαύει τά κύματα. Ἐλέους τεκοῦσα τόν χορηγόν, ἐλέησον Κόρη, συμπαθείᾳ σου μητρικῇ τούς πίστει καί πόθῳ προσκυνοῦντας, τήν χαριτόβρυτον ὄντως Εἰκόνα σου.

51 Ὁλόφωτον σκήνωμα τοῦ Θεοῦ, Κεχαριτωμένη, Θεοτόκε σκέπε ἀεί, τήν Ἄνδρον ἐκ πάσης δυσχερείας, ἀνακειμένην θερμῶς τῇ σῇ χάριτι. Ὠδή γ. Οὐρανίας ἁψῖδος. Σωτηρίαν παρέχει, ἡ σή Εἰκών Ἄχραντε, τῇ ἐπιφοιτήσει Παρθένε, τῆς σῆς χρηστότητος διό βοῶμεν σοι Σῶσε ἡμᾶς πάσης βλάβης, Κόρη Θεοσκέπαστη, τῇ ἀντιλήψει σου. Καταφύγιον μέγα, καί ἀληθές στήριγμα, ἔχει σε ἡ Ἄνδρος Παρθένε, καί ἀγαλλίαμα ἔνθεν τά θαύματα, τῆς σῆς Εἰκόνος κηρύττει, καρπουμένη πάντοτε, τήν σήν βοήθειαν. Ἐν ναῷ σου τῷ θείῳ, οἱ εὐσεβεῖς σπεύδοντες, καί τῇ σῇ ἁγίᾳ Εἰκόνι, Κόρη προσπίπτοντες, χάριν καί ἔλεος καί ἱλασμόν τῶν πταισμάτων, ἐξ αὐτῆς λαμβάνουσιν, ὑμνολογοῦντές σε. Πειρασμόν ἀδοκήτων, καί συμφορῶν λύτρωσαι, Κόρη Θεοσκέπαστη πάντας, τούς καταφεύγοντας, τῇ προστασίᾳ σου, καί νοσημάτων τήν φλόγα, δρόσῳ τῆς σῆς χάριτος σβέσον δεόμεθα.

52 Διάσωσον ὦ Θεοσκέπαστη πάντας ἡμᾶς ἀνάγκης, τούς ἐν πίστει τῇ σῇ πρεσβείᾳ προστρέχοντας καί δίδου πᾶσι Παρθένε παθῶν τήν λύσιν. Ἐπίβλεψον ἐν εὐμενείᾳ... Αἴτησις καί τό Κάθισμα. Ἦχος β. Πρεσβεία θερμή. Πρεσβείᾳ τῇ σῇ, οἱ Ἄνδριοι προστρέχοντες καί πόθῳ τήν σήν, Εἰκόνα μεγαλύνοντες, λαμβάνουσιν ἰάματα, ψυχῆς ἄμα καί σώματος Ἄχραντε σύ γάρ παρέχεις Παρθένε ἡμῖν, ταχεῖαν βοήθειαν ἑκάστοτε. Ὠδή δ. Εἰσακήκοα Κύριε. Ἀκυμάντως κατέπλευσε, πάλαι ἡ Εἰκών σου τῇ Ἄνδρῳ Δέσποινα, καί παθῶν κοιμίζει κύματα, καί γαλήνην νέμει ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν. Σέ προστάτιν καί ἔφορον, ἔχοντες οἱ Ἄνδριοι Θεοσκέπαστη, πάσης ρύονται κακώσεως, ἀνυμνολογοῦντές σου τά θαύματα.

53 Τήν ἁγίαν Εἰκόνα σου, οἷα ἱλαστήριον θεῖον ἔχοντες, Θεοσκέπαστη λαμβάνομεν, ἱλασμόν καί χάριν τῇ πρεσβείᾳ σου. Ἦκε πάλαι τῇ νήσῳ σου, παραδόξῳ τρόπῳ τό σόν Ἐκτύπωμα, Θεοτόκε Ὁδηγήτρια, καί χαράν παρέχει ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν. Ὠδή ε. Φώτισον ἡμᾶς. Ηὔγαστεν ἡμῖν, ἡ Εἰκών σου φῶς οὐράνιον, καί πυρσεύει μυστικαῖς μαρμαρυγαῖς, Θεοτόκε, τάς καρδίας τῶν ὑμνούντων σε. Μῆτερ τοῦ Θεοῦ, μητρικαῖς ἐπιστασίαις σου, τήν παροῦσαν νῆσον σῶζε ἀσινῇ ἐκ παντοίων συμφορῶν καί περιστάσεων. Ἄνωθεν ἡμῶν, Θεοσκέπαστη ἐφάπλωσον, τήν σήν σκέπην ἀληθῶς τήν κραταιάν, ὡς ἄν πάσης ἐκρυώμεθα κακώσεως. Στήριξον ἡμᾶς, καί ὁδήγει Ὁδηγήτρια, ἐν τῷ φόβῳ τοῦ Κυρίου ἀσφαλῶς, ὡς ἄν θείας μετασχοίημεν ἐλλάμψεως.

54 Ὠδή στ. Τήν δέησιν. Σωτῆρα, καί Λυτρωτήν τῶν ἀνθρώπων, Ἰησοῦν τόν Ζωοδότην τεκοῦσα, σῶζε ἡμᾶς ἀπό πάσης ἀνάγκης, καί δυσχερείας ταῖς σαῖς παρακλήσεσι, πρός ὅν ἐκύησας Θεόν, Θεοτόκε ἡμῶν καταφύγιον. Κατῆρε, ποντοπορήσασα ξένως, λαμπομένη ἐν φωτί ἀπροσίτῳ ἡ σή Εἰκών ἐν τῇ Ἄνδρῳ Παρθένε, ὡς θησαυρός τῆς πολλῆς σου χρηστότητος, καί δωρεαῖς σου μυστικαῖς, θησαυρίζει ἡμῶν τήν διάνοιαν. Ἐν πάσης στενοχωρίας ἀτρώτους, καί δεινῶν ἀρρωστημάτων καί πόνων, τήρει ἡμᾶς Ὁδηγήτρια Κόρη, τούς προσκυνοῦντας τήν Θείαν Εἰκόνα σου, ἥν ὀνομάζομεν πιστῶς, Θεοσκέπαστην Κόρην Πανύμνητε. Πλωτήρων, καί τῶν ναυτίλων προστάτις, σύ ὑπάρχεις Θεοσκέπαστη Κ ορη, καί ἀσφαλεῖς πρός λιμένας ἰθύνεις, τούς τρικυμίαις δειναῖς περιπίποντας διό τό ὄνομα τό σόν, πανταχοῦ Ὁδηγήτρια ἄδεται.

55 Διάσωσον ὦ Θεοσκέπαστη πάσης ἡμᾶς ἀνάγκης, τούς ἐν πίστει τῇ σῇ πρεσβείᾳ προστρέχοντας, καί δίδου πᾶσι Παρθένε παθῶν τήν λύσιν. Ἄχραντε, ἡ διά λόγου τόν Λόγον... Αἴτησις καί τό Κοντάκιον. Ἦχος β. Ταῖς τῶν αἱμάτων σου. Τῇ κραταιᾷ σου πρεσβείᾳ προστρέχοντες, πάσης ἀνάγκης λυτρούμεθα Ἄχραντε διό τῶν Ἀνδρίων οἱ σύλλογοι, τῶν σῶν θαυμάτων τήν χάριν κηρύττουσι τήν θείαν τιμῶντες Εἰκόνα σου. Προκείμενον. Μνήσθομαι τοῦ ὀνόματός σου ἐν πάσῃ γενεᾷ καί γενεᾷ. Στίχ. Τό πρόσωπό σου λιτανεύσουσιν οἱ πλούσιοι...

56 Εὐαγγέλιον κατά Λουκᾶν Ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις, ἀναστᾶσα Μαριάμ... Δόξα. Ταῖς τῆς Θεοτόκου. Καί νῦν. Ταῖς τῆς Παναχράντου... Προσόμοιον. Ἦχος πλ. Β. Ὅλην ἀποθέμενοι. Στίχ. Ἐλέησόν με ὁ Θεός κατά τό μέγα ἔλεός σου... Ξένως ἐπιβαίνουσα, τῶν τῆς θαλάσσης κυμάτων, εἰς τήν Ἄνδρον ἔφθασεν, ἔνθα καί κατέπαυσε τῷ σῷ νεύματι, ἡ σεπτή Δέσποινα, καί Θεία Εἰκών σου, ἧν πιστῶς περιπτυσσόμενοι, ἁγιαζόμεθα καί παθῶν τήν λύσιν λαμβάνομεν, καί ρῶσιν κομιζόμεθα, καί ψυχῶν ἰάματα ἄφθονα πᾶσι γάρ παρέχεις, δωρήματα σωτήρια Ἁγνή, καί ἀποτρέπεις τά βέλεμνα, καθ ἡμῶν τοῦ ὄφεως.

57 Ὁ Ἱερεύς. Σῶζον ὁ Θεός τόν λαόν σου... Ὠδή ζ. Οἱ ἐκ τῆς Ἰουδαίας. Εὐπλοήσασα πάλαι, ἡ Εἰκών σου Παρθένε ὡς ναῦς μυρίλοβος, χαράν ἡμῖν κομίζει, καί πλοῦτον ἀφθαρσίας, τοῖς ἐν πίστει κραυγάζουσι χαῖρε πιστῶν προσφυγή, καί τῶν Ἀνδρίων δόξα. Γαληνόν πρός λιμένα, καθοδήγει Παρθένε τῇ κυβερνήσει σου, τούς κύμασι θαλάσσης, δεινῶς χειμαζομένους, καί ἐν πίστει βοῶντάς σοι Σῶσον ἡμᾶς ποντισμοῦ, ὦ Κεχαριτωμένη. Εὐλαβῶς παρεστῶτες, τῇ πανσέπτῳ Εἰκόνι σου Θεοσκέπαστη, βοῶμεν ἐκ καρδίας Παθῶν ἐπικρατείας, καί σκανδάλων καί θλίψεων, καί ὀδυνῶν χαλεπῶν, ρύου ἡμᾶς Παρθένε. Ρῶσιν ἄφθονον νέμει, ὡς οὐράνιον δρόσον καί γλυκασμόν νοητόν, Εἰκών σου, ἡ ἁγία καί παύει τήν πικρίαν, τῶν παθῶν καί τῶν θλίψεων, τῶν προσιόντων αὐτῇ, ἐν εὐλαβείᾳ Κόρη.

58 Ὠδή η. Τόν Βασιλέα. Ἄνωθεν δίδου, τήν ἀληθῆ εὐφροσύνην, τοῖς στενάζουσιν ἐν λύπαις καί ἀνάγκαις, Κεχαριτωμένη, ἡμῶν ἡ προστασία. Στέφανον δόξης, τήν σήν ἁγίαν Εἰκόνα, Θεοσκέπαστη ἡ Ἄνδρος κεκτημένη, τῆς σῆς προστασίας, κηρύττει τάς ἐκφάνσεις. Ἴδε Παρθένε, ἐν μητρικῷ ὄμματί σου, τούς προσπίπτοντας τῇ θείᾳ σου Εἰκόνι, καί παράσχου τούτοις, τάς σωτηρίους δόσεις. Μή διαλίπῃς, καθοδηγεῖν Θεοτόκε, Ὁδηγήτρια πρός τρίβους σωτηρίας, τούς τά μεγαλεῖα, τά σά ὑμνολογοῦντας. Ὠδή θ. Κυρίως Θεοτόκε. Ὁ ἅγιος ναός σου, Κεχαριτωμένη, καθαγιάζει ἡμᾶς Θεοσκέπαστη, τῇ προσκυνήσει τῆς θείας ὄντως Εἰκόνος σου. Ὑμνοῦμεν καθ ἑκάστην, οἱ Ἀνδρίων δῆμοι, τήν πρός ἡμᾶς Θεοσκέπαστη χάριν σου ὅτι ἀεί περιέπεις ταύτην τήν νῆσόν σου.

59 Μεγίστης εὐκληρίας, ἔτυχε Παρθένε, ἡ νῆσος Ἄνδρος τῇ θείᾳ Εἰκόνι σου ὅτι ἐκ ταύτης λαμβάνει πᾶν θεῖον δώρημα. Μή παύση Θεοτόκε, ὡς πηγή ἐλέους, ἡμῶν πληροῦν συμπαθῶς τά αἰτήματα ὅτι τῇ σῇ προστασίᾳ ἀεί προστρέχομεν. Τό Ἄξιόν ἐστι καί τά μεγαλυνάρια. Δῶρον πολυτίμητον καί σεπτόν, δέδωκας τῇ Ἄνδρῳ τήν Εἰκόνα σου ἀληθῶς, τήν ἐκ τῶν πραγμάτων, ὧν θαυμαστῶς εἰργάσω, κληθεῖσαν Παντευλόγητε Θεοσκέπαστην. Θαλασσοπορήσασα ἡ σεπτή, Εἰκών σου Παρθένε, κυβερνήσει σου μυστικῇ κατῆρε τῇ Ἄνδρῳ ὡς ναῦς μυριοφόρος, τῶν χαρισμάτων Κόρη, τῆς προστασίας σου. Πάντες Θεοσκέπαστην εὐλαβῶς, καλοῦμεν Παρθένε, τήν Εἰκόνα σου τήν σεπτήν σύ γάρ τόν ναόν σου, ἐσκέπασαν ὡς οἶδας, ξυλεία τῇ σταλείσῃ, τῇ ἀντιλήψει σου. Χάριν ἀναβλύζει ἡ σή Εἰκών καί ἰᾶται νό-

60 σους, καί τά πάθη τά χαλεπά, καί τούς ἐν θαλάσσῃ, δεινῶς χειμαζομένους, καθοδηγεῖ πρός ὅρμον, γαλήνης Ἄχραντε. Χαίρει τῇ Εἰκόνι σου τῇ σεπτῇ ἡ Ἄνδρος ἡ νῆσος, καί τάς κύκλῳ νήσους καλεῖ, μέλψαι Θεοτόκε, θαυμάτων σου τήν χάριν, δι ὧν σκέπεις καί σώζεις, τούς σέ δοξάζοντας. Σκέπε Θεοσκέπαστη Μαριάμ, ταύτην σου τήν νῆσον, ἀπό πάσης ἐπιβουλῆς, καί σύν ταῖς Κυκλάσι, σύμπασαν τήν Ἑλλάδα, τήν καυχωμένην Κόρη, τῇ προστασίᾳ σου. Πᾶσαι τῶν Ἀγγέλων... Τό τρισάγιον τά συνήθη τροπάρια, ἐκτενής καί ἀπόλυσις, μεθ ἥν ψάλλομεν τό ἑξῆς: Ἦχος β. Ὅτε ἐκ τοῦ ξύλου. Πάντας τούς προσπίπτοντας πιστῶς, τῇ σῇ παναγίᾳ Εἰκόνι, ἥν Θεοσκέπαστην, πάντες ὀνομάζομεν, σκέπε καί φύλαττε, ἀπό πάσης κακώσεως καί βλάβης καί νόσων, Μῆτερ Ἀειπάρθενε, τοῦ Παντοκράτορος, δίδου δέ

61 τῇ νήσῳ σου Ἄνδρῳ, τῆς σῆς σωστικῆς προστασίας, Κόρη ὁσημέραι τά δωρήματα. Δέσποινα πρόσδεξαι... Τήν πᾶσαν ἐλπίδα μου... Δίστιχον Γεράσιμον σπεύδοντας τοῖς οἰκτιρμοῖς σου. Σκέπε Θεοσκέπαστη Θεοκυῆτορ.

62

63

64 Ἐκδοτική παραγωγή Τηλ