Tips για EDITORIAL. Radar. match SUPER. art & business

Transcript

1 Tips για ra d spreads Radar + art & business EDITORIAL SUPER match r era s

2 2 EΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Διευθύντρια σύνταξης ΑΜΑΛΙΑ ΚΑΤΖΟΥ Αρχισυντάκτης έκδοσης ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΟΠΗΣ Σύμβουλος έκδοσης ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΛΑΜΒΑΝΟΣ Συντονισμός πολιτικού ρεπορτάζ ΤΑΚΗΣ ΜΟΥΣΣΑΣ Υπεύθυνη παραγωγής ΑΛΙΚΗ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ Εμπορική διευθύντρια ΧΑΡΑ ΝΟΥΣΙΑ Σύμβουλος διοίκησης ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΟΥΡΑΣ Νομικοί σύβουλοι ΑΘ. ΚΟΚΚΙΝΟΣ, Ι. ΠΑΡΑΣΧΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ: INFOTAINMENT Α.Ε. ΓΡΑΦΕΙΑ: Παπανικολή 22Α, Χαλάνδρι ΑΘΗΝΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: , , info@axianews.gr ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΙ - ΜΟΝΤΑΖ - ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΙRIS Μπέπε Γκρίλο Πάμπλο Ιγκλέσιας Νάιτζελ Φάρατζ Βεβαίως, υπάρχουν και κάποιοι στις Βρυξέλλες που ελπίζουν ότι η πιθανή αναταραχή στην Ελλάδα θα οδηγήσει τους ψηφοφόρους στην Ισπανία και στην Πορτογαλία στην αναζήτηση ασφάλειας. Το αποτέλεσμα, όμως, θα μπορούσε να είναι ακριβώς το αντίθετο, με συσπείρωση των ψηφοφόρων στα λαϊκιστικά κόμματα που δεν έχουν συνεκτικά οικονομικά προγράμματα. Στην Ιταλία, τρία από τα τέσσερα μεγαλύτερα κόμματα Forza Italia, Λίγκα του Βορρά και το Κίνημα των Πέντε Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο διατυπώνουν όλο και περισσότερο Από την πλευρά τους, οι διεθνείς οίκοι δεν θεωρούν απίθανο να μη σχηματιστεί κυβέρνηση και η Ελλάδα να μπει σε μια περίοδο παρατεταμένης πολιτικής αβεβαιότητας και να στηθούν εκ νέου κάλπες τον Μάρτιο. Μάλιστα, ο Fitch προειδοποίησε για τις πρόωρες εκλογές στην Ελλάδα πως δύο είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι για το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας: Πρώτον, η παρατεταμένη εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, σε συνδυασμό ευρωσκεπτικιστική ρητορική. Στον πυρήνα της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, τα αντιευρωπαϊκά, αντιμεταναστευτικά κόμματα της Δεξιάς αυξάνουν τη δυναμική τους, ενώ και στη Βρετανία ο ευρωσκεπτικιστής Φάρατζ αυξάνει ολοένα και περισσότερο τη δυναμική του. Οι Ισπανοί ψηφοφόροι θα περάσουν πίσω από το παραβάν είτε στα τέλη Νοεμβρίου ή στις αρχές Δεκεμβρίου του Τα μάτια όλων θα είναι στραμμένα, φυσικά, στην πορεία του Podemos, το οποίο θα κληθεί να αποδείξει (όπως λέει και το όνομά του) ότι «μπορεί» να επιβεβαιώσει τις δημοσκοπήσεις που το φέρνουν ακόμη και πρώτο με ποσοστό 27,7%. Κάλπες θα στηθούν, όμως, και στην Πορτογαλία από τις με την έλλειψη πρόσβασης στις αγορές. Δεύτερον, η αντίδραση των καταθετών στις εξελίξεις. Οι δύο παραπάνω παράγοντες θα ασκήσουν επιπλέον πίεση στη νέα ελληνική κυβέρνηση καθώς και στους δανειστές, ώστε να επιτευχθεί συμφωνία. Ο Fitch εκτιμά ότι υπάρχει χώρος για συμβιβασμό ανάμεσα στην τρόικα και την ελληνική κυβέρνηση, αν και με τον ΣΥΡΙΖΑ στο τιμόνι της χώρας οι διαπραγματεύσεις θα είναι πιο δύσκολες. 20 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 11 Οκτωβρίου. Παρά το γεγονός ότι οι Πορτογάλοι κατάφεραν να στείλουν έστω και λίγα 24ωρα στη φυλακή τον σοσιαλιστή πρώην πρωθυπουργό Ζοζέ Σόκρατες, για ξέπλυμα χρήματος και φορολογικές απάτες, το εκλογικό σκηνικό δεν φαντάζει τόσο ανατρεπτικό. Ο κεντροδεξιός συνασπισμός θα διεκδικήσει τη διατήρησή του στην εξουσία απέναντι στον νέο επικεφαλής των σοσιαλιστών, Αντόνιο Κόστα. Στη Βρετανία η παράταξη του ακροδεξιού Νάιτζελ Φάρατζ θα δοκιμάσει τις δυνάμεις της στις βουλευτικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν το αργότερο μέχρι τις 7 Μαΐου. Στην καλύτερη περίπτωση, αυτές οι πολιτικές αλλαγές είναι πιθανό να περιορίσουν τη διάθεση για περισσότερες μεταρρυθμίσεις για την βελτίωση της λειτουργίας των αγορών εργασίας και αγαθών. Μπορεί επίσης να φουντώσουν τη βίαιη αντίδραση κατά των αμερικανικών επιχειρήσεων στην πρώτη γραμμή της τεχνολογικής αλλαγής, οι οποίες θα αποτελούσαν την κινητήριο δύναμη της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης. Θα μπορούσε, όμως, να είναι και χειρότερα. Η Ιστορία προειδοποιεί για το τι συμβαίνει όταν οι κοινωνίες αγωνίζονται για να αποπληρώσουν τα χρέη τους, με το παράδειγμα του αγώνα της Γερμανίας μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο να αποπληρώσει τα χρέη της, όπως υποστηρίζει ο αναλυτής της Standard & Poor s Moritz Kraemer: «Αν και το πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον δεν συγκρίνεται με αυτό που υπήρχε πριν από εκατό χρόνια, και το στοίχημα δεν είναι τόσο μεγάλο, τα αυξημένα και παρατεταμένα χρέη θα μπορούσαν να αποτελέσουν κίνδυνο για την κοινωνική συνοχή και την πολιτική σταθερότητα» ανέφερε σε έκθεσή του τον περασμένο μήνα. Πάντως, το Bloomberg έκανε λόγο για μια νέα εποχή που ξημερώνει στην Ευρωζώνη, αυτή των «Tsiglesias», καθώς ΣΥΡΙΖΑ και Podemos βρίσκονται ένα βήμα πριν την εξουσία σε Ελλάδα και Ισπανία. Στο πρώτο κύμα της κρίσης της Ευρωζώνης, όταν τα κόστη δανεισμού εκτοξεύθηκαν σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, η Άνγκελα Μέρκελ της Γερμανίας και ο Νικολά Σαρκοζί της Γαλλίας έκαναν συχνά κοινές εμφανίσεις, προτρέποντας τους εταίρους της Ευρωζώνης να μεταρρυθμίσουν τις οικονομίες τους και να υιοθετήσουν μέτρα λιτότητας. Μαζί αποκαλούνταν «Merkozy», μέχρι που ο Σαρκοζί απέτυχε να επανεκλεγεί. Τώρα μπορεί να σχηματίζεται μια νέα συμμαχία, ανάμεσα στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, και τον ηγέτη του Podemos, Πάμπλο Ιγκλέσιας. Την ίδια στιγμή τα μεγάλα ξένα μέσα ενημέρωσης χαρακτηρίζουν την Ελλάδα «πυροκροτητή» μιας νέας ευρωπαϊκής κρίσης λόγω των πρόωρων εκλογών της 25ης Ιανουαρίου και της πιθανότητας ανόδου του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία.

3 Σύμφωνα με πληροφορίες, από τη χώρα μας αποχώρησε ακόμη και το μεγαλύτερο μέρος των τεχνικών κλιμακίων που είχαν παραμείνει στην Αθήνα προκειμένου να «επιτηρούν» την κατάσταση. Έτσι το «ραντεβού» για την ολοκλήρωση της πέμπτης αξιολόγησης θα «κλειδώσει» μετά τις εκλογές στις 25 Ιανουαρίου, με τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης. Αυτό δήλωσε από την Ουάσινγκτον ο εκπρόσωπος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), Τζέρι Ράις, προσυπογράφοντας τη σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε το Ταμείο. Και τι γίνεται με τις χρηματοδοτικές ανάγκες; Όπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, Γκίκας Χαρδούβελης, «δεν θα υπάρξει ταμειακό πρόβλημα, τουλάχιστον έως τον Μάρτιο», προσθέτοντας: «Αν υπάρξει πρόβλημα, μπορούμε να εκδώσουμε έντοκα γραμμάτια». Στο Γενικό Λογιστήριο θεωρούν ότι έως την εκταμίευση της δόσης των 7,2 δισ. ευρώ η ελληνική οικονομία μπορεί να βασιστεί στο αποθεματικό του προϋπολογισμού, στα σχετικά υψηλά ταμειακά διαθέσιμα του κράτους, που φτάνουν τα 4,8 δισ. ευρώ λόγω της πληρωμής των τελών κυκλοφορίας από τους ιδιοκτήτες όλων των οχημάτων, και φυσικά στις έκτακτες εκδόσεις εντόκων γραμματίων. Το πρόβλημα ως προς την τελευταία λύση, προκειμένου να καλυφθεί μέρος των χρηματοδοτικών αναγκών της χώρας, οι οποίες φτάνουν συνολικά τα 4,5 δισ. ευρώ το τρίμηνο Ιανουαρίου- Μαρτίου, είναι το μεγάλο κόστος που προκαλεί στον προϋπολογισμό μετά την απόσυρση των ξένων επενδυτών από την αγορά ελληνικών εντόκων γραμματίων. Ο κ. Χαρδούβελης αποσαφήνισε πως εκείνος θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στο επόμενο Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου μία ημέρα μετά τις εθνικές εκλογές, ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας παράτασης του μνημονίου εφόσον δεν σχηματιστεί κυβέρνηση μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου. Σε κάθε περίπτωση, τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου και η πορεία των καταθέσεων αποτελούν τον μεγάλο πονοκέφαλο για το υπουργείο Οικονομικών αλλά και τους τραπεζίτες. Τα μηνύματα που έρχονται από τα δύο μέτωπα είναι μέχρι στιγμής καθησυχαστικά, ωστόσο η πορεία προς τις κάλπες κρύβει πολλές παγίδες. Αξίζει να σημειωθεί ότι συνολικά το 2015 οι υποχρεώσεις του Δημοσίου ανέρχονται σε 22,5 δισ. ευρώ, με τα μεγαλύτερα βάση στο δεύτερο εξάμηνο του έτους. Το πρώτο εξάμηνο θα πρέπει να εξυπηρετηθούν υποχρεώσεις 8,9 δισ. ευρώ και στο δεύτερο τα υπόλοιπα 13,5 δισ. ευρώ. Αν... βγει ο Μάρτιος, τα επόμενα ζόρια έρχονται το καλοκαίρι. Τον Ιούνιο θα πρέπει να εξοφληθούν συνολικά 2,6 δισ. ευρώ, τον Ιούλιο 5,1 δισ. ευρώ και τον Αύγουστο 3,6 δισ. ευρώ. Πάντως, για να «τρέξει» το πρώτο τρίμηνο, υπουργείο Οικονομικών και ΟΔΔΗΧ έχουν λάβει ήδη τα μέτρα τους. Ο βραχυπρόθεσμος δανεισμός (repos) από φορείς του Δημοσίου παρέχει ένα «μαξιλάρι» 9 δισ. ευρώ το οποίο χρησιμοποιείται και θα συνεχίσει, όπως όλα δείχνουν, να αξιοποιείται έως τα τέλη Μαρτίου, στην άκρη εξακολουθούν να υπάρχουν τα 3 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας τα οποία, όπως και στο παρελθόν, για περιορισμένο χρονικό διάστημα μπορούν να αξιοποιηθούν προκειμένου να εξασφαλιστεί η ταμειακή ρευστότητα του Δημοσίου, ενώ υπάρχει και το «όπλο» των έκτακτων εκδόσεων εντόκων γραμματίων. Πάντως, υπάρχουν και άλλοι κίνδυνοι, όπως: - Κάμψη στα φορολογικά έσοδα: Παραδοσιακά, στις εκλογικές αναμετρήσεις υπάρχει απροθυμία πληρωμής των φόρων. - Επιβράδυνση κρατικών πληρωμών: Η αποπληρωμή χρεών του κράτους προς ιδιώτες που ξεπερνούν τα 4,5 δισ. ευρώ θεωρείται πλέον δεδομένο ότι θα επιβραδυνθεί για να υπάρξουν διαθέσιμα, αλλά και γιατί δύσκολα θα υπογράφονται αποφάσεις έγκρισης δαπανών. Πάντως, αποτελεί η νέα αυτή «στάση» παρά τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία και ένα εργαλείο για να αντισταθμιστεί πιθανή απώλεια εσόδων και να διατηρηθεί η επάρκεια διαθεσίμων και η επίδοση του προϋπολογισμού. - Στασιμότητα επενδύσεων: Η επενδυτική αβεβαιότητα θεωρείται δεδομένη, όπως και οι καθυστερήσεις στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων. Από εκεί και πέρα, στον Μάριο Ντράγκι και σε πρόσθετα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης προσβλέπουν τράπεζες και Δημόσιο προκειμένου να διέλθουν ομαλά την παράταση της πολιτικής αβεβαιότητας που σηματοδοτεί η προκήρυξη εκλογών. Παρά την άκαμπτη αντίσταση της Bundesbank, ο Ευρωπαίος κεντρικός τραπεζίτης δείχνει διατεθειμένος να προχωρήσει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, κάνοντας στα τέλη Ιανουαρίου άλλο ένα βήμα διεύρυνσης του ισολογισμού της ΕΚΤ. Οι τραπεζίτες προσδοκούν ότι η ΕΚΤ θα ανοίξει τον δανεισμό με ενέχυρο δάνεια ή λοιπές απαιτήσεις, διευρύνοντας τόσο τα εργαλεία άντλησης ρευστότητας όσο και τις αποδεκτές βαθμίδες πιστοληπτικής ικανότητας. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η ΕΚΤ εξετάζει το ενδεχόμενο να κάνει αποδεκτά ως ενέχυρα πακέτα δανείων ή συμβάσεων εκχώρησης απαιτήσεων που θα φέρουν αποδεκτή από την Κεντρική Τράπεζα διαβάθμιση. Σήμερα οι τράπεζες της Ευρωζώνης μπορούν να δανείζονται από την ΕΚΤ με ενέχυρο δάνεια, αρκεί αυτά να έχουν υψηλή πιστοληπτική διαβάθμιση, ήτοι να γίνονται αποδεκτά δάνεια με τις υψηλότερες τρεις βαθμίδες ανά οίκο αξιολόγησης. Πάντως, είναι ανοικτό είναι το ενδεχόμενο η ΕΚΤ να μειώσει και τον ελάχιστο πήχυ αξιολόγησης, δηλαδή να κάνει αποδεκτά δάνεια που κατατάσσονται στις πρώτες 4 ή 5 βαθμίδες αξιολόγησης, από τρεις που ισχύουν σήμερα. Το θέμα αναμένεται να συζητηθεί στο Συμβούλιο Νομισματικής Πολιτικής που είναι προγραμματισμένο για τις 22 Ιανουαρίου. Σε περίπτωση που η ΕΚΤ κάνει το επόμενο βήμα, τα οφέλη για τις εγχώριες τράπεζες θα είναι σημαντικά. Βραχυπρόθεσμα θα αποκτήσουν τη δυνατότητα να διαχειριστούν με μεγαλύτερη ευχέρεια τυχόν κραδασμούς στην προεκλογική περίοδο. Τα «καλάθια» απαιτήσεων θα συμβάλουν στην ομαλή αντικατάσταση των εγγυήσεων του Δημοσίου ως την 1η Μαρτίου, οι οποίες θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν εν συνεχεία ως ενέχυρο στον ELA στην περίπτωση που υπάρξει ανάγκη λόγω σημαντικής μείωσης της ρευστότητας. Προϋπόθεση, βέβαια, για να καρπωθούν οι ελληνικές τράπεζες τα οφέλη από την αναμενόμενη κίνηση της ΕΚΤ είναι να παραμείνει η χώρα σε πρόγραμμα.

4 4 στη σέντρα Το 2014 ήταν μια άσχημη χρονιά για τις ελληνικές μετοχές, καθώς ελάχιστοι τίτλοι κινήθηκαν ανοδικά. Από τις μετοχές υψηλής κεφαλαιοποίησης ξεχώρισαν για τις χρηματιστηριακές τους αντοχές κυρίως οι μετοχές μη χρηματοοικονομικών κλάδων που εμφάνιζαν ισχυρά μεγέθη, εξωστρέφεια και κυρίως δεν ήταν εκτεθειμένοι στον χρηματοοικονομικό κίνδυνο. Ενδεικτικά, η μετοχή της Folli Follie σημείωσε κέρδη 14,06%, ξεκινώντας από τα 23,4 ευρώ κι ολοκληρώνοντας το 2014 στα 26,69 ευρώ. Με κέρδη αποχαιρέτησαν το 2014 και οι Αεροπορία Αιγαίου (+15,73%), Grivalia Properties (+11,67%). Από εκεί και πέρα, σημαντικές αντοχές επέδειξαν οι τίτλοι των Τιτάνα (-3,94%), ΟΤΕ (-4%), ΟΠΑΠ (-7,45%) Μυτιληναίος (-19,01%), Jumbo (-20,15%) και ΕΥΔΑΠ (-21,03%). NBG Sec: Το Χρηματιστήριο αλλά και η αγορά ομολόγων «αναγνώρισαν» από τον Δεκέμβριο το εκλογικό ρίσκο, τονίζει η NBG Sec στο Strategy Snapshot, συμπληρώνοντας ότι το Χ.Α. έχει υποχωρήσει 215 μονάδες από την 8η Δεκεμβρίου. Η χρηματιστηριακή προβλέπει ότι οι επενδυτές θα έχουν βασικό σενάριο μια ήπια διαπραγμάτευση με την τρόικα, ώστε η Ελλάδα να λάβει τα απαραίτητα κεφάλαια για την οικονομία. Ωστόσο, όπως επισημαίνει, θα υπάρχουν διάφορες «παρεκκλίσεις» στις σκέψεις των επενδυτών σε σχέση με το βασικό σενάριο. Η χρηματιστηριακή δηλώνει αγοραστής στην αδυναμία (buyer on weakness) σε μετοχές με διεθνή προσανατολισμό, και συγκεκριμένα στις ΜΕΤΚΑ, Folli Follie και Μotor Oil. Παράλληλα, προτιμά εταιρείες που έχουν έκθεση στην Ελλάδα και διαθέτουν ισχυρό επιχειρηματικό μοντέλο, αναφέροντας τις ΟΤΕ, Grivalia, Jumbo. Σε ό,τι αφορά τις τράπεζες, εκτιμά ότι θα υποαποδώσουν. Η NBG Sec αναφέρει, ακόμη, ότι ο όγκος των πληρωμών της Ελλάδας το επόμενο έτος είναι την περίοδο Ιούνιος-Αύγουστος. Παράλληλα, επισημαίνει ότι η κυβέρνηση που θα προκύψει θα πρέπει να προχωρήσει μια σειρά από μεταρρυθμίσεις σε τομείς όπως το σύστημα συλλογής φόρων, το ασφαλιστικό αλλά και το Δημόσιο. Από την πλευρά της, η Beta AXE υποστηρίζει ότι οι επενδυτές θα πρέπει να εστιάσουν σε ποιοτικές εταιρείες με ισχυρούς ισολογισμούς και ταμειακές ροές, όπως οι ΟΤΕ, Jumbo, ΟΠΑΠ, Μυτιληναίος, Folli Follie και ΕΧΑΕ. Με βάση το κύριο σενάριο της Beta, η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει δεν θα έλθει σε ευθεία σύγκρουση με την τρόικα. Σύμφωνα με το χειρότερο σενάριο της χρηματιστηριακής, η αγορά θα υποχωρήσει κατά 25% από τα τρέχοντα επίπεδα. Τις αναπροσαρμογές στο χαρτοφυλάκιο με τις κορυφαίες επιλογές της (top pick portfolio) παρουσιάζει η Εurobank Equities στο Greek Equity Strategy. Η χρηματιστηριακή θέτει Στις 19 Μαρτίου του 2014 ο Γ.Δ. έφτασε στο υψηλό των μονάδων. Τον Απρίλιο του 2014 ολοκληρώθηκαν και μάλιστα με επιτυχία οι ΑΜΚ των τραπεζών, εξασφαλίζοντας κεφάλαια άνω των 8 δισ. ευρώ. Τον Μάιο του 2014 είχαμε τις δύο εκλογικές αναμετρήσεις: τοπικής αυτοδιοίκησης και ευρωεκλογές. Στις 9 Ιουνίου, ημέρα Δευτέρα, ανακοινώθηκε ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης. Στις 14 και 15 Οκτωβρίου είχαμε πρωτοφανές ξεπούλημα στο Χ.Α., με τον Γ.Δ. να χάνει 11,60% της αξίας του σε δύο ημέρες, λόγω της ανακοίνωσης για πρόθεση φυγής από το μνημόνιο και τη διεθνή επιτήρηση, κάτι που καταδίκασαν πάραυτα οι αγορές. Τη Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά η επίσπευση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας εντός του μήνα! Την Τρίτη 9 Δεκεμβρίου, μία ημέρα μετά τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού, καταγράφηκε η μεγαλύτερη πτώση στο Ελληνικό Χρηματιστήριο των τελευταίων 27 χρόνων, ήτοι η μεγαλύτερη από το 1987! Ο Γ.Δ. εκείνη τη «μαύρη Τρίτη» έκλεισε με δραματική πτώση ιστορικών διαστάσεων 12,78%! Την Πέμπτη 11 Δεκεμβρίου ο Γ.Δ. σημείωσε πτώση 7,35%! Μέσα σε τρεις συνεδριάσεις ο Γ.Δ. κατέγραψε πτώση 20,01%, με τον FTSE 25 να χάνει 20,62% και τον τραπεζικό δείκτη 26%! Η κεφαλαιοποίηση του Χ.Α. μειώθηκε κατά 20% το ίδιο διάστημα, ενώ 13 δισ. ευρώ χάθηκαν (λογιστικά) από τη συνολική κεφαλαιοποίηση της αγοράς. Μετά τις ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις ο δείκτης φόβου για την Ελλάδα έχει ανέβει εκ νέου σε υψηλά επίπεδα. Μας θυμίζει μέρες του Μπορεί ο Τσίπρας να λέει ότι η θέση της Ελλάδας είναι στο ευρώ, αλλά καθημερινά στελέχη του κόμματός του προσπαθούν να απειλήσουν την Ευρώπη με έξοδο από το ευρώ, εάν δεν κάνουν πράξη αυτά που θέλουμε! Δυστυχώς, εικόνα παιδικής χαράς ή αν θέλετε ενός σχολείου που βρίσκεται υπό κατάληψη και ακούγονται διάφορα, και πρέπει να είμαστε πολύ κουμπωμένοι και προβληματισμένοι. Οι άνθρωποι έχουν εκτοξεύσει τον δείκτη φόβου στα ύψη και μετά κατηγορούν για κινδυνολογία και για παγκόσμια συνωμοσία. Η βλακεία δυστυχώς δεν έχει όρια. Και οι διαγραμματικές απεικονίσεις της βλακείας στο Χ.Α. είναι χαρακτηριστικές. Έχει στρώσει το γράφημα του «25άρη» και ως εκ τούτου επανέρχεται στο προσκήνιο η τεχνική ανάλυση. Το stop στο «σορτάρισμα» σύμφωνα με τη Fast Finance κατεβαίνει στις 269 μονάδες, δηλαδή εδώ που βρισκόμαστε τώρα. Παρατηρούνται τάσεις σταθεροποίησης του δείκτη γύρω από τα τρέχοντα επίπεδα τιμών, ωστόσο τις επόμενες ημέρες οι δημοσκοπήσεις θα είναι αυτές που θα καθορίσουν την τάση. Δεν είχε να προσφέρει κάτι καινούργιο η εβδομάδα που πέρασε για τις τραπεζικές μετοχές. Η τάση είναι ξεκάθαρα πτωτική και απλά υπήρξε μια ανακοπή στη συνεδρίαση της Δευτέρας μετά το σημαντικό γύρισμα της αγοράς και τον περιορισμό των αρχικών πολύ μεγάλων απωλειών. Εθνική, Alpha και Eurobank έδειξαν κάποιες τάσεις σταθεροποίησης, ωστόσο στην περίπτωση της Πειραιώς είδαμε ότι τα θεσμικά χαρτοφυλάκια ήταν λίγο πιο επιθετικά. Οι τράπεζες θα δείξουν τους συσχετισμούς της επόμενης μέρας μετά τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου. Στο περίμενε είναι πολλά ξένα θεσμικά χαρτοφυλάκια στις μετοχές των ΟΠΑΠ και ΟΤΕ σε σχέση και με τις πολιτικές εξελίξεις. Η ρητορική του ΣΥΡΙ- ΖΑ κατά του νέου μάνατζμεντ του ΟΠΑΠ έχει θορυβήσει αρκετούς, ενώ από την άλλη πλευρά στον ΟΤΕ η εικόνα μπορεί να είναι διαφορετική, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το αφεντικό είναι η Deutsche Telekom. Κοντά στα επίπεδα των 9,15-9,20 ευρώ κινούνται οι μετοχές και φαίνεται ότι οι βιαστικοί και ανήσυχοι ως προς τις πολιτικές εξελίξεις έχουν κηρύξει μορατόριουμ. Μετά τις τράπεζες, η μετοχή όπου πραγματικά εστιάζουν το ενδιαφέρον τους περισσότερο οι θεσμικοί επενδυτές είναι αυτή της ΔΕΗ. Συνδέεται αναμφίβολα με μεγά-

5 5 Με υποβάθμιση απείλησε την Ελλάδα η Fitch. Σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης, η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών μετά την αποτυχία εκλογής νέου Προέδρου αυξάνει τα ρίσκα για την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας. Οι διαπραγματεύσεις με τους επίσημους πιστωτές και μια ενδεχόμενη εκ νέου πρόσβαση στις αγορές θα τεθούν σε αναμονή μέχρι μετά τις εκλογές. Όπως επισημαίνει η Fitch Ratings, εάν το αριστερό κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ κερδίσει τις εκλογές, θα λάβει το μπόνους των 50 εδρών και ως εκ τούτου θα αποτελέσει μέρος όποιας κυβέρνησης σχηματιστεί. «Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει διατηρήσει προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις έναντι της Ν.Δ. από τις ευρωεκλογές και μετά. Ωστόσο, αυτό το προβάδισμα έχει μειωθεί τις τελευταίες εβδομάδες, καθιστώντας τις εκλογές μια αμφίρροπη μάχη και το ενδεχόμενο αυτοδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ απίθανο. Εάν δεν είναι εφικτή η δημιουργία νέου συνασπισμού, η Ελλάδα θα επιστρέψει σε εκλογές, κάτι που θα παρατείνει περαιτέρω την πολιτική αβεβαιότητα» προσθέτει. Ύστερα από τις εκλογές, εκτιμά ο οίκος αξιολόγησης, η πολιτική αβεβαιότητα αλλά και η αβεβαιότητα σχετικά με την πολιτική που θα ακολουθηθεί θα παραμείνει πιθανώς υψηλή για τους επόμενους μήνες. Το εντυπωσιακό γύρισμα και οι ακραίες διακυμάνσεις Εντυπωσιακό υπήρξε το γύρισμα της αγοράς στη συνεδρίαση της Δευτέρας. Από το -11% στο -3,5%, επιβραβεύοντας τους τολμηρούς traders, ιδιαίτερα σε μετοχές όπως των Eurobank, Jumbo, Μυτιληναίου. Μετά τη βουτιά του Γενικού Δείκτη με αφορμή την προκήρυξη των εκλογών, η αγορά μάζεψε μέχρι και τις 823 μονάδες με πτώση 3,52%, για να κλείσει τελικά στις 819,81 μονάδες με απώλειες 3,91%. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην αρχική πτώση του Χ.Α. ο τζίρος ήταν μόλις εκατ. ευρώ, και μετά το γύρισμα οι συναλλαγές διαμορφώθηκαν στα 119,80 εκατ. ευρώ περίπου, ενώ έγιναν 9,16 εκατ. ευρώ σε προσυμφωνημένες πράξεις. Στην ίδια συνεδρίαση υπήρξαν ακραίες διακυμάνσεις: Ξεκινώντας από την ΕΤΕ (κυμάνθηκε στο 1,26-1,47 με κλείσιμο στο 1,43 ευρώ), την Πειραιώς (0,76-0,989 ευρώ), περνώντας στον ΟΤΕ (8,60-9,26 ευρώ στο υψηλό ημέρας), τη Viohalco (1,60-1,88 ευρώ υψηλό ημέρας), την Ελλάκτωρ (1,90-2,25 και τελική τιμή 2,20 ευρώ), τα Ελληνικά Πετρέλαια (3,50-3,82 και τελική τιμή στα 3,73 ευρώ), για να φτάσουμε στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (1,72-2,01 με τελική τιμή 1,97 ευρώ), στην F.F. Group (24,20-27,23 ευρώ με τελική τιμή στα 26,69 ευρώ), στην Jumbo (8,30-9,20 με τελική τιμή στα 8,86 ευρώ). Την παροχή εγγυήσεως για τη χρηματοδότηση της θυγατρικής της εταιρείας στη Ρουμανία (F.F. Group Romania) μέχρι του ποσού των ευρώ και την επιστροφή 0,125 ευρώ ανά μετοχή ενέκρινε η γενική συνέλευση της F.F. Group. Περαιτέρω, η γενική συνέλευση εξουσιοδότησε το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας σε εκτέλεση της ανωτέρω απόφασης να καθορίσει την ημέρα προσδιορισμού δικαιούχων της διανομής (Record Date), την ημερομηνία αποκοπής του δικαιώματος, καθώς και την ημερομηνία έναρξης καταβολής του ποσού. εκτός των κορυφαίων της επιλογών τις μετοχές των ΕΤΕ, ΟΤΕ και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Παράλληλα, τονίζει πως διατηρεί στο χαρτοφυλάκιο τον ΟΠΑΠ και τον Μυτιληναίο, ενώ προσθέτει την ΕΧΑΕ λόγω του discount στην αποτίμηση και του ισχυρού ισολογισμού. Η χρηματιστηριακή σημειώνει πως αποσύρει τις τρεις μετοχές γιατί είναι «συνδεδεμένες» με την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, η οποία μπορεί να διαταραχθεί βραχυπρόθεσμα από τις πολιτικές εξελίξεις. Για τη μετοχή του ΟΠΑΠ, η χρηματιστηριακή θέτει τιμή-στόχο 13,40 ευρώ, για τη μετοχή του Μυτιληναίου 9,40 ευρώ και για την ΕΧΑΕ 7,70 ευρώ. Η σύσταση είναι «buy» και για τις τρεις μετοχές. Οι αναλυτές της Eurobank Equities επισημαίνουν πως η αγορά είναι κάτω 25% από τότε που ο Έλληνας πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι η ψηφοφορία για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας θα διενεργηθεί στις αρχές Δεκεμβρίου, ενώ οι τράπεζες έχουν καταγράψει πτώση 40% στο ίδιο διάστημα. Προσθέτουν, ακόμα, πως αναμένουν οι επενδυτές με αυξημένη διάθεση ανάληψης ρίσκου να εκμεταλλευτούν το discount στις αποτιμήσεις, αλλά την ίδια ώρα εκφράζουν αμφιβολίες για τη δυνατότητά τους να οδηγήσουν την αγορά υψηλότερα. Όσον αφορά στις εκλογές, η Eurobank Equities αναφέρει πως η πλειονότητα των δημοσκοπήσεων δείχνει προβάδισμα ΣΥΡΙΖΑ, με τις πιθανότητες για σχηματισμό μονοκομματικής κυβέρνησης να είναι χαμηλές. Το βασικό σενάριο, προσθέτει, είναι κυβέρνηση συνεργασίας με μεγαλύτερο κόμμα τον ΣΥΡΙΖΑ. λα deals στον τομέα της ενέργειας και των αποκρατικοποιήσεων (πώληση ΑΔΜΗΕ και του 17% της «μικρής ΔΕΗ») και αναμφίβολα μια κυβερνητική αλλαγή θα φέρει τα πράγματα πιο πίσω. Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να μιλάει για κρατικοποιήσεις, αλλά όλοι στην αγορά θεωρούν δεδομένο ότι αν κληθεί να κυβερνήσει θα πιει το πικρό ποτήρι των αποκρατικοποιήσεων. Ωστόσο, αν υπάρξουν και νέες καθυστερήσεις στα σχετικά εγχειρήματα, σε συνδυασμό τη μεγάλη δανειακή επιβάρυνση της επιχείρησης (το επιτόκιο του ομολογιακού κινείται στα ύψη) αλλά και τις ανεξόφλητες οφειλές επιχειρήσεων και νοικοκυριών, τότε το πλήγμα θα είναι πολύ σημαντικό. Ευτυχώς που έχει υποχωρήσει θεαματικά η τιμή του πετρελαίου και υπάρχει ένα σοβαρό αντιστάθμισμα Η διάσπαση των 1,94 ευρώ δίνει αγοραστικό σήμα στη μετοχή της ΒΙΟΧΑΛΚΟ. Σε αυτό ακριβώς το επίπεδο βρίσκεται ο τίτλος στην παρούσα φάση και την ερχόμενη εβδομάδα ανάλογα με το γενικότερο κλίμα θα δούμε τι μέλλει γενέσθαι. Σε πρώτη φάση ο τίτλος έχει επιβεβαιώσει την περιοχή στήριξης των 1,87 ευρώ (τιμή long στο intraday), ενώ οι επόμενες αντιστάσεις εντοπίζονται στα 2,02 και στη συνέχεια στα 2,30 ευρώ. Αξιοσημείωτη η βελτίωση της τεχνικής εικόνας της MIG κατά την τελευταία περίοδο, αφού προηγουμένως είδε το ιστορικό χαμηλό! Κινείται στην περιοχή των 0,19 ευρώ και έχει δώσει σήμα για τοποθετήσεις, ενώ η επόμενη αντίσταση εντοπίζεται στην τιμή των 0,205 ευρώ. Stop loss στο 1,01 ευρώ είχε η μετοχή της INTRALOT, αλλά κατάφερε λόγω της τεχνικής αντίδρασης της αγοράς να βελτιώσει αισθητά την εικόνα της. Ενισχύθηκε κατά 10% και τώρα κινείται στο 1,15 ευρώ, ενώ η επόμενη αντίσταση βρίσκεται στο 1,20 ευρώ. Το γενικότερο κλίμα στην αγορά αποτελεί τον καταλύτη προκειμένου ο τίτλος να δοκιμάσει προς νέα υψηλότερα επίπεδα τιμών. Μπορεί το Χρηματιστήριο να έχει τα χάλια του και να πλήττονται οι πάντες, ωστόσο την τελευταία περίοδο δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητη η συμπεριφορά της μετοχής της Intracom, η οποία ξεχωρίζει τις τελευταίες ημέρες. Το 0,38 έγινε βάση στήριξης, ενώ η διάσπαση των 0,40 ευρώ επιβεβαίωσε την τεχνική ανάλυση που έβλεπε «κούφιο» διάγραμμα έως το 0,45 ευρώ. Τεστάρει τώρα τις αντοχές της στο 0,46 ευρώ και βλέπουμε Κάποιες μετοχές βρίσκονται ήδη σε επίπεδα 2012! Μία από αυτές είναι η ΣΙΔΕΝΟΡ, η οποία προσέγγισε το 0,50 ευρώ κινητοποιώντας κάποια εγχώρια θεσμικά χαρτοφυλάκια. Στο 0,545 ευρώ φαίνεται ότι βρίσκει μια πρώτη βάση, αλλά η συνέχεια θα εξαρτηθεί από το γενικότερο κλίμα στην αγορά.

6 6 στη σέντρα Αξίζει να διακρατήσει κανείς σε περίοδο αστάθειας, εν όψει εκλογών, τα ελληνικά κρατικά ομόλογα πιο μακροπρόθεσμης λήξης, σύμφωνα με τη Morgan Stanley. Το sell off των δεκαετών ομολόγων ώθησε τις αποδόσεις τους στο υψηλότερο κλείσιμο των τελευταίων 15 μηνών χθες, εν μέσω ανησυχιών ότι οι εκλογές του Ιανουαρίου θα φέρουν στην εξουσία τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος αντιτίθεται σε ορισμένες από τις απαιτήσεις των διεθνών πιστωτών της Ελλάδας. Οι αποτιμήσεις των ελληνικών ομολόγων πλέον παρέχουν μια ελκυστική ευκαιρία ρίσκου-ανταπόδοσης, σύμφωνα με τη σχετική έκθεση της Morgan Stanley. «Η μακροοικονομία πιθανότατα θα είναι πιο ανθεκτική σε μια αλλαγή πολιτικής κατεύθυνσης απ ό,τι η μικροοικονομία» σημειώνει ο διεθνής οίκος. «Αυτό τονίζει τη μακροπρόθεσμη εποικοδομητική άποψή μας για τα ομόλογα, όμως τα βραχυπρόθεσμα ρίσκα παραμένουν σημαντικά. Η μεταβλητότητα πιθανότατα θα παραμείνει σε υψηλό επίπεδο και η πιθανότητα εξόδου από το ευρώ μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω τους επόμενους μήνες», σύμφωνα με τη Morgan Stanley. Δεν έχει επέλθει καμία αλλαγή στη μετοχική σύνθεση και στη διοίκηση της MIG και των θυγατρικών της εταιρειών, τονίζει σε ανακοίνωσή της η εισηγμένη, διαψεύδοντας σχετικό δημοσίευμα. Η σχετική ανακοίνωση της MIG ανέφερε: «Η MIG με τις τεράστιες προσπάθειες των στελεχών και των εργαζομένων της έχει αντιμετωπίσει επιτυχώς την κρίση και βρίσκεται πλέον σε διαρκή ανοδική πορεία, ενώ εντός του 2016 αναμένεται και η καθοριστική απόφαση του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου κατόπιν της προσφυγής της εταιρείας κατά της Δημοκρατίας της Κύπρου για την ανάκτηση της επένδυσής της στη Λαϊκή Τράπεζα ύψους 823 εκατ. ευρώ πλέον τόκων και ζημιών. Ως προς την αναφερόμενη στο σχετικό δημοσίευμα συμφωνία της Τράπεζας Πειραιώς με την KKR, η MIG δεν έχει καμία επίσημη ενημέρωση ως προς το είδος της συμφωνίας και το ύψος της επένδυσης και του κινδύνου που αναλαμβάνει η KKR, ούτε ως προς τις δεσμεύσεις της για μελλοντικές επενδύσεις μέσω του ομίλου μας ή/και των θυγατρικών του, στοιχεία που όταν διευκρινιστούν, μπορεί να είναι ιδιαίτερα θετικά και να βοηθήσουν στην ταχύτερη ανάκαμψη της MIG προς όφελος όλων των μετόχων της. Σε καμία περίπτωση όμως, όπως ψευδώς αναφέρει το δημοσίευμα, δεν τίθεται θέμα εξαγοράς της MIG ή/και των θυγατρικών της από τη μεταβίβαση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων της Τράπεζας Πειραιώς σε οποιονδήποτε επενδυτή. Μια τέτοια εξέλιξη, νομικά και ουσιαστικά, θα προϋπέθετε είτε συμφωνία των υφιστάμενων μετόχων της MIG, είτε επιτυχημένη δημόσια πρόταση εξαγοράς του συνόλου των μετοχών της εταιρείας». Η άμεση έναρξη της προεκλογικής περιόδου συνιστά πλέον μια πραγματικότητα, σύμφωνα με τον Δημήτρη Τζάνα, σύμβουλο επενδύσεων της Tec Group. Οι αποδόσεις των ελληνικών δεκαετών ομολόγων κινούνται πλέον στην περιοχή του 9,5%, δίνοντας το μήνυμα ότι ουδείς επιθυμεί να τοποθετηθεί σε ελληνικούς τίτλους όσο παραμένει αδιευκρίνιστη Από τις 7 Ιανουαρίου και μετά αναμένεται να ξεκαθαρίσει η τάση στο Ελληνικό Χρηματιστήριο, με το κλίμα βεβαίως να διαμορφώνεται με βάση τις ενδείξεις για την έκβαση της εκλογικής αναμέτρησης, τις αναλύσεις διεθνών οίκων και το κλίμα που θα δημιουργούν οι δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων. Εν τω μεταξύ, η συνέχεια θα εξαρτηθεί από το κλίμα, τις ανησυχίες και ενδεχομένως τις προσδοκίες που θα δημιουργήσουν τις επόμενες μέρες οι αναλύσεις διεθνών οίκων. Έχοντας χάσει περίπου το 35% της κεφαλαιοποίησής του από τον Σεπτέμβριο, το Χ.Α. έχει προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, ενσωματώνοντας στις κεφαλαιοποιήσεις το ρίσκο των διαφαινόμενων εξελίξεων σε πολιτικό επίπεδο και των επιπτώσεών τους στην οικονομία. Στην παρούσα, οι πολιτικές εξελίξεις έχουν προτεραιότητα και είναι φυσικό να οδηγούν την κίνηση. Είναι δεδομένο πως οι αγορές θέλουν ψυχολογία και πολιτική ηρεμία για να λειτουργήσουν. Τεχνικά, και σύμφωνα με τα βραχυπρόθεσμα διαγράμματα, η εικόνα κρίνεται εντυπωσιακά επιβαρυμένη, με τις επόμενες στηρίξεις για τον Γενικό Δείκτη να εντοπίζονται στις 790, 750 και 650 μονάδες, και για τον FTSE 25 να εντοπίζονται στις 250, 240 και στις μονάδες. η σύνθεση της κυβέρνησης μετά τις εκλογές και η οικονομική ατζέντα της. Επιπλέον, η διατήρηση των μετοχικών θέσεων των διεθνών funds συνιστά ένα μάλλον υπεραισιόδοξο σενάριο, καθώς ουδείς επιθυμεί τον εγκλωβισμό του σε επιλογές υπό την ομηρία του πολιτικού κινδύνου. Εν όψει λοιπόν της μεγιστοποίησης του ελληνικού «country risk», μόνο περαιτέρω κινήσεις αποεπένδυσης αναμένονται από τους πρωταγωνιστές του Χ.Α., που αναπόφευκτα θα πιέσουν περαιτέρω τις τιμές, δεικτοβαρών και μη, μετοχών. Η εκδήλωση ωστόσο τέτοιων κινήσεων θα γίνεται σε στοχευμένες συνεδριάσεις, ώστε να καθίσταται δυνατή η ικανοποιητική απορρόφηση τίτλων, αφήνοντας τις τελευταίες συνεδριάσεις του έτους να εξελιχθούν με μάλλον διεκπεραιωτική διαδικασία. Στην υπογραφή της σύμβασης «Μελέτη, Χρηματοδότηση, Εγκατάσταση, Υποστήριξη Λειτουργίας, Συντήρηση και Τεχνική Διαχείριση ενός Αυτόματου Συστήματος Συλλογής Κομίστρου για τις Εταιρείες του Ομίλου ΟΑΣΑ με ΣΔΙΤ» προχώρησε η εταιρεία Hellas Smart Ticket (HST Α.Ε.), μέτοχοι της οποίας είναι οι εταιρείες Τέρνα Ενεργειακή (80%) και LG - CNS (20%). Το συνολικό ύψος της επένδυσης ανέρχεται σε 67 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 29 εκατ. ευρώ αφορούν στη χρηματοδοτική συμβολή του Δημοσίου (χρηματοδότηση μέσω ΕΣΠΑ). Το έργο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την προμήθεια και εγκατάσταση επικυρωτικών μηχανημάτων σε όλα τα μέσα μεταφοράς, κέντρων διαχείρισης, εξοπλισμού ελέγχου κομίστρων, καθώς και εγκατάσταση πυλών εισόδου στους σταθμούς του μετρό και του προαστιακού σιδηροδρόμου. Επίσης, Ωστόσο, ο κ. Τζάνας επισημαίνει ότι η παρούσα φάση του Χ.Α., που προσομοιάζει με εκείνη του Ιουνίου 2012, αγνοεί τα θεμελιώδη των εταιρειών και επηρεάζεται καθοριστικά από το ενδεχόμενο του αρνητικού σεναρίου (διατήρηση της αβεβαιότητας μέχρι τον Μάρτιο, σε συνέχεια της διενέργειας επαναληπτικών εκλογών). Αντιθέτως, η διαμόρφωση ισχυρής κυβέρνησης μετά τις 25/1 με εμφανή φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό θα άρει την αβεβαιότητα και θα επαναφέρει τη διάθεση για επανεξέταση του ακραία υψηλού σήμερα ελληνικού επενδυτικού κινδύνου. Βραχυπρόθεσμα, ωστόσο, δεν αποκλείεται η περαιτέρω επιδείνωσή του, σημειώνει. «Ξεχάστε, λοιπόν, κατά πάσα πιθανότητα το παραδοσιακό January effect για το 2015» τονίζει ο σύμβουλος επενδύσεων της Tec Group. περιλαμβάνει την έκδοση ηλεκτρονικών καρτών («έξυπνες» κάρτες), οι οποίες θα αντικαταστήσουν πλήρως τα χάρτινα εισιτήρια και τις κάρτες απεριορίστων διαδρομών. Με την ολοκλήρωση του έργου θα καταπολεμηθεί ριζικά η εισιτηριοδιαφυγή, αυξάνοντας σημαντικά τα έσοδα του ΟΑΣΑ, θα αναβαθμιστούν οι παρεχόμενες προς τους πολίτες υπηρεσίες, ενώ θα βελτιωθούν σημαντικά και οι δυνατότητες προγραμματισμού των δρομολογίων του ΟΑΣΑ με βάση τα πραγματικά δεδομένα κίνησης και φόρτου μεταφορικού έργου, καθώς και άσκησης πολιτικών κομίστρου ανάλογα με τη διανυόμενη απόσταση και τη συχνότητα χρήσης. Η διάρκεια της σύμβασης ΣΔΙΤ είναι 12 έτη, εκ των οποίων τα δύο πρώτα αφορούν στην περίοδο κατασκευής και τα επόμενα δέκα στην περίοδο λειτουργίας, αναφέρει η Τέρνα Ενεργειακή.

7 7 Tips Για να ξέρετε Ο Τσίπρας είναι μιλημένος από τους απ έξω και δεν τίθεται θέμα «ανατροπών», «επαναστάσεων». Το μεγάλο πρόβλημα όμως είναι οι από μέσα. Ακόμη και στην περίπτωση που είναι πρώτο κόμμα στις εκλογές, ακόμη και με τον Καμμένο μέσα στη Βουλή, δεν θα συγκεντρώσει παραπάνω από 145 έδρες. Άρα, ακόμη και αν μπουν οι ψεκασμένοι στη Βουλή, υπάρχει αδιέξοδο. Πού θα στραφεί ο Αλέξης; Μα φυσικά στο Ποτάμι, το ΠΑΣΟΚ ή το κόμμα του ΓΑΠ. Όμως, σε αυτήν την περίπτωση είναι σίγουρο ότι θα χαθεί το αντιμνημονιακό πρόσημο για τον Τσίπρα, καθώς θα κάνει την κυβίστηση του αιώνα. Όμως, αν υπολογίζει αυτός ότι αυτή η κυβίστηση θα του βγει, τότε καλό είναι να ρωτήσει τον ξενοδόχο, δηλαδή την Αριστερή Πλατφόρμα και τις συνιστώσες του χάους. Αν του φύγουν καμμιά 20αριά, τότε αν θέλει να δει εξουσία μόνο με Ποτάμι, ΠΑΣΟΚ και ΓΑΠ μπορεί να το καταφέρει. Ωστόσο, το Ποτάμι, το ΠΑΣΟΚ και ο ΓΑΠ θα δώσουν μνημονιακό πρόσημο, καθώς θα αποτελέσουν τους θεματοφύλακες των συμφωνιών της χώρας. Αν θέλει κυβέρνηση και πρωθυπουργία ο Τσίπρας, μόνο έτσι μπορεί να τα καταφέρει, χάνοντας βεβαίως και ένα σημαντικό αριθμό βουλευτών που θα ανεξαρτητοποιηθούν. Αν προκύψει τέτοιο μπάχαλο καταλαβαίνετε τι θα συμβεί στη χώρα Θα βρεθούμε προ οδυνηρών εκπλήξεων και εφόσον πάμε σε εκλογές, τότε η Νέα Δημοκρατία θα έχει τον πρώτο λόγο. Δεν ξέρει πραγματικά από πού θα του έρθει ο Αλέξης. Είναι όμως προφανές ότι ο ίδιος δεν φρόντισε να ξεκαθαρίσει τα πράγματα εγκαίρως. Είπε μεγάλες κουβέντες και τώρα να δούμε πώς θα τις μαζέψει. Αλλιώς, θα βρεθεί από τους ξενοδόχους του κόμματος (Λαφαζάνη και λοιπούς επαναστάτες) στο ρέμα το βαθύ! Καθημερινά ο ΣΥΡΙΖΑ ισχυροποιεί ολοένα και περισσότερο τα επιχειρήματα των κακών ότι αποτελεί ένα κόμμα ανόητων. Κατ αρχάς διαθέτει οικονομολόγους που η μόνη σχέση που έχουν με την οικονομία είναι αυτή της ενδελεχούς εμβάθυνσης στη μαρξιστική θεωρία. Έχει και κάποιους οι οποίοι ξέρουν από επενδύσεις Αρκεί να κοιτάξετε τα πόθεν έσχες πρωτοκλασάτων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι μπορεί να επικαλούνται τον Μαρξ, αλλά επί της ουσίας έχουν ασπαστεί τον καπιταλισμό. Ας είναι Η ουσία είναι ότι αυτό το κόμμα των ανόητων το ψηφίζει ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών, προερχόμενο από το παλαιό παπανδρεϊκό ΠΑΣΟΚ. Από τη στιγμή που κάποιοι επικροτούν τις απόψεις ανόητων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ έχουν και αυτοί ευθύνη για το τι μπορεί να συμβεί στη χώρα. Η βλακεία είναι ανίκητη. Κάποια στιγμή θα το συνειδητοποιήσουν κάποιοι, αλλά μπορεί να είναι πολύ αργά. Αν από τις βλακείες τους μπλέξει η χώρα σε περιπέτειες, τότε θα το καταλάβουν για τα καλά Ασταμάτητα αγοράζει μετοχές Ιντραλότ βρετανικό hedge fund. Τις προηγούμενες ημέρες ανακοίνωσε νέα αύξηση της συμμετοχής του στην εταιρεία. Ειδικότερα, όπως ανακοίνωσε η Intralot, το Makuria Credit Master Fund Ltd προέβη στις 29 Δεκεμβρίου σε αγορά κοινών ονομαστικών μετοχών της εταιρείας, με αποτέλεσμα το ποσοστό συμμετοχής του να διαμορφωθεί σε 5,0227%. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ιδρυτής του ομίλου Makuria, Mans Larsson, σε δηλώσεις του στο πρακτορείο Reuters στις 19 Νοεμβρίου είχε εκφραστεί με πολύ κολακευτικά σχόλια για τον όμιλο Ιντραλότ. Μάλιστα, προέβλεψε ότι η Ιντραλότ μπορεί να τριπλασιάσει την αξία της στους επόμενους 12 έως 18 μήνες. Τόνισε ότι η εταιρεία έχει αξιοθαύμαστη παραγωγή χρήματος και πως η αποτίμησή της είναι ιδιαίτερα ελκυστική. Η Ιντραλότ, σύμφωνα με τον κ. Larsson, βρίσκεται στο σημείο μετάβασής της στη φάση της συγκομιδής των επενδυτικών κινήσεων που έχει πραγματοποιήσει το προηγούμενο διάστημα. Επισημαίνεται ότι ο όμιλος Makuria ιδρύθηκε μόλις το 2013 από τον κ. Larsson, ο οποίος προηγουμένως ήταν επικεφαλής του γραφείου Λονδίνου του Canyon Capital Advisors. Ο βασικός προσανατολισμός του χαρτοφυλακίου ήταν να λειτουργήσει ως distress fund, το οποίο πέραν του κ. Larsson πλαισιώνεται από τον Matthew Johnson, που προηγουμένως ήταν στέλεχος της SFM UK Management, τον Jan Bruennler, που προέρχεται από την Och-Ziff Capital Management, και τον Lorenz Manthey, πρώην αναλυτή της Ares Management. Το Makuria ανακηρύχθηκε το 2013 το καλύτερο νέο hedge fund στη Βρετανία.

8 8 Παρότι η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες επισφραγίστηκε με το αποτέλεσμα της τρίτης και ατελέσφορης προσπάθειας για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας το μεσημέρι της περασμένης Δευτέρας, η πυκνότητα του πολιτικού χρόνου έχει γίνει απολύτως κατανοητή από τα κυβερνητικά στελέχη, που βρίσκονται σε «κόκκινο συναγερμό». Στη μάχη με τον χρόνο μέχρι τις 25 Ιανουαρίου, απόλυτος πρωταγωνιστής θα είναι ο ίδιος ο πρωθυπουργός, όπως διεφάνη και από τη δήλωσή του την παραμονή της Πρωτοχρονιάς. Σε προεκλογικό και λιγότερο εορταστικό κλίμα, ο κ. Σαμαράς τοποθετήθηκε, εξερχόμενος του Μεγάρου Μαξίμου για τη δήλωση του στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Τόλιου αναφορικά με το ενδεχόμενο διακοπής της πληρωμής τόκων και χρεολυσίων από πλευράς της αξιωματικής αντιπολίτευσης, σηκώνοντας το γάντι της εκλογικής αντιπαράθεσης. «Βέβαια και την άκουσα. Την άκουσα χθες βράδυ και μέχρι χθες βράδυ την έκρυβε πολύ καλά ο κ. Τσίπρας. Την απόφαση του συνεδρίου τους, παρακαλώ, που είναι δεσμευτική για όλους τους. Δηλαδή, την απόφαση να μην πληρώσουν τόκους και χρεολύσια. Δηλαδή, να πάνε τη χώρα σε στάση πληρωμών και χρεοκοπία. Είναι το πιο επίσημο πρόγραμμα φτώχειας που ακούει προεκλογικά ποτέ ο ελληνικός λαός. Ας δει ο καθένας αυτή την πραγματικότητα. Είναι απίστευτο» κατέληξε ο κ. Σαμαράς, δίνοντας το στίγμα της προεκλογικής εκστρατείας. Για το Μέγαρο Μαξίμου η «αποκάλυψη» της ατζέντας της αξιωματικής αντιπολίτευσης ενώπιον του εκλογικού σώματος αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της εκλογικής περιόδου. Αν και οι προεκλογικοί ρυθμοί θα ανέβουν μετά τις 10 Ιανουαρίου, όπως εκτίμησε ο έμπειρος Βαγγέλης Μεϊμαράκης, η επικοινωνιακή καμπάνια της Νέας Δημοκρατίας έχει ήδη προετοιμαστεί, διαμηνύοντας σε όλους τους τόνους ότι «Με την Ελλάδα δεν παίζουμε». Στο πλαίσιο αυτό, η παρουσία του ίδιου του πρωθυπουργού σε τηλεοπτικά μηνύματα, περιοδείες ανά την Ελλάδα και δημόσιες τοποθετήσεις στο Στο ίδιο μήκος κύματος δομείται και η προεκλογική στρατηγική της Χαριλάου Τρικούπη, στοχεύοντας στη «διγλωσσία» του ΣΥΡΙΖΑ. Προβάλλοντας ως «εγγυητής της σταθερότητας», με δηκτικό τρόπο σχολίασε το ΠΑΣΟΚ επίσης την παραμονή της Πρωτοχρονιάς τις δηλώσεις του στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Μπαλάφα. «Ευχαριστούμε τον κ. Μπαλάφα που, λίγες ώρες πριν αλλάξει η χρονιά, εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζει δημοσίως επιτέλους ότι τα λεφτά, ευτυχώς, μετά το 11 τα χρωστάμε σε κράτη ή σε διακρατικές συλλογικότητες. Αυτή ήταν η επιτυχία του PSI (που ο κ. Τσίπρας το αποκαλούσε κάποτε εγκληματικό), κι αυτή η εθνική επιτυχία, που έγινε υπό εξαιρετικά δύσκολες διαπραγματεύσεις σε συνθήκες που ευχόμαστε ποτέ να μη ζήσει κανείς, έχει ονοματεπώνυμο. Είναι έργο ΠΑΣΟΚ. Καλή χρονιά!» κατέληγε η ανακοίνωση του Κινήματος, υπερασπιζόμενο με τη σειρά του «κατακτήσεις και κεκτημένα». διάστημα των 25 ημερών εκτιμάται ως νευραλγική, δεδομένης της υπεροχής του ως προς την «καταλληλότητα» της πρωθυπουργίας. Επιπλέον, για τη Νέα Δημοκρατία κρίσιμη μεταβλητή παραμένει η συσπείρωση, που είναι μέχρι σήμερα ικανοποιητική όχι όμως υψηλή, επιτρέποντας στα κυβερνητικά στελέχη να ελπίζουν στην ανατροπή των δημοσκοπήσεων, οι οποίες φέρουν σταθερά τον ΣΥΡΙΖΑ στην πρώτη θέση. Άλλωστε, η μείωση της διαφοράς μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων (Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ) στις πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις, αλλά και η συντήρηση δυνάμεων από πλευράς της πλειοψηφίας στην επαρχία, ανοίγει παράθυρα ελπίδας σε «γαλάζιους» βουλευτές και στελέχη. Ταυτόχρονα, η ακαριαία επιστροφή στους κόλπους της Νέας Δημοκρατίας των ανεξάρτητων βουλευτών Κώστα Γιοβανόπουλου και Μίκας Ιατρίδη (ώρες μετά την υπερψήφιση του Σταύρου Δήμα) ενισχύουν την προσπάθεια συσπείρωσης, με εμπροσθοφυλακή και την τοποθέτηση της Μαρίας Σπυράκη στη θέση της εκπροσώπου Τύπου του κόμματος. Για τη Νέα Δημοκρατία η ανάδειξη της αβεβαιότητας από πλευράς της αξιωματικής αντιπολίτευσης από τη μια, αλλά και η υπεράσπιση του κυβερνητικού έργου και των εθνικών «κατακτήσεων» (πρωτογενές πλεόνασμα, ισοσκελισμένος προϋπολογισμός, διεθνής αξιοπιστία, έξοδος στις αγορές) από την άλλη, αποτελούν το προεκλογικό της μήνυμα, το οποίο βρίσκει απήχηση σε ψηφοφόρους πέραν του σταθερού εκλογικού της ακροατηρίου. Στο πλαίσιο αυτό, οι επιτελείς του Μεγάρου Μαξίμου αποβλέπουν σε ψηφοφόρους του Κέντρου και αισιοδοξούν στην εξάντληση «δεξαμενών» όπως αυτές των Ανεξάρτητων Ελλήνων και της Χρυσής Αυγής, καθώς εγκαταλείπονται αμφότερες από τους ψηφοφόρους τους στις τελευταίες δημοσκοπήσεις. Η δυνατότητα προσέλκυσης ψηφοφόρων από περισσότερους του ενός πολιτικού χώρου εκτιμάται ότι θα κρίνει τελικά και την τελική διαφορά μεταξύ των δύο «μονομάχων», θέτοντας σε απόλυτη ετοιμότητα τη Λεωφόρο Συγγρού. Η αιφνιδιαστική πρόωρη προσφυγή στις κάλπες μετρά «αποστρατεύσεις», αλλά και νέους παίκτες στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες της χώρας. Στο κυβερνητικό στρατόπεδο, ο Προκόπης Παυλόπουλος δήλωσε, κλείνοντας το κεφάλαιο της κοινοβουλευτικής του θητείας: «Στις εκλογές του 2012 οι ψηφοφόροι της Α Αθηνών έστειλαν μήνυμα κόπωσης απέναντί μου». Στην ίδια κατεύθυνση, κατηγορηματικός εμφανίστηκε μέσω facebook ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος Ευάγγελος Αντώναρος στο ενδεχόμενο καθόδου του στις επικείμενες εκλογές. Πληροφορίες θέλουν να εξέρχεται του πολιτικού στίβου και ο βουλευτής Α Θεσσαλονίκης Γιάννης Ιωαννίδης. Στη Β Αθηνών ο Γιώργος Κουμουτσάκος επισημαίνει «Οι καιροί απαιτούν από την πολιτική γνώση της ευρωπαϊκής και εθνικής πραγματικότητας για να διεκδικήσουμε και να κερδίσουμε την Ελλάδα που θέλουμε μέσα σε μια καλύτερη και πιο αλληλέγγυα Ευρώπη», αιτιολογώντας την απόφασή του να δώσει την εκλογική μάχη σε ρόλο «στρατιώτη». Άλλωστε, «Ως στρατιώτης της παράταξης ανέλαβα κάθε αποστολή που μου ζητήθηκε, όσο δύσκολη κι αν ήταν. Όπως έκανα και πρόσφατα στον αγώνα που δώσαμε μαζί για την Περιφέρεια Αττικής» πριν από λίγους μήνες. Είσοδοι νέων «παικτών» καταγράφονται στη Β Αθηνών και για τον έτερο κυβερνητικό εταίρο, το ΠΑΣΟΚ. Πλην της Φώφης Γεννηματά, στην ίδια περιφέρεια κατέρχεται και ο Πύρρος Δήμας, σε συνεννόηση με την ηγεσία του Kινήματος, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης των εκλογικών ποσοστών του κόμματος.

9 9 - Στη μεταμνημονιακή εποχή είναι έτοιμοι να περάσουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά, εκτιμούν παράγοντες της αγοράς, αφού το ζητούμενο είναι να υπάρξουν λύσεις πέραν της σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας και για επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης. Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα έχουν τραβήξει τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας και των ξένων οίκων, αφού η επόμενη μέρα των εκλογών θα καθορίσει το μέλλον της χώρας και τη στάση της απέναντι στους πιστωτές. Η πολιτική αστάθεια των τελευταίων ημερών συμπαρέσυρε το Χ.Α. και δημιούργησε κλίμα ανασφάλειας με στάση αναμονής των επενδυτών. Δεν λείπουν τα σενάρια καταστροφολογίας, ούτε και αυτοί που θεωρούν την περίοδο μια καλή επενδυτική ευκαιρία. Και μπορεί αρκετοί Ευρωπαίοι επενδυτές και υψηλόβαθμα στελέχη να έχουν με δηλώσεις τους αποκλείσει το ενδεχόμενο ντόμινο σε πιθανή έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη και αυτό εν μέρει να πιέζει τη διαπραγματευτική ικανότητα της χώρας, όμως άλλες πηγές μιλούν για αναγκαιότητα διακανονισμού και περιθώρια ελιγμών λόγω υψηλού χρέους. Αν δεν υπάρξουν καίριες πολιτικές αλλαγές, η διαπραγμάτευση της εξόδου της Ελλάδας από το καθεστώς οικονομικής στήριξης θα συνεχιστεί ως έχει, ειδάλλως η νέα κυβέρνηση θα πρέπει άμεσα να διαπραγματευθεί με τους εταίρους τη νέα πιστωτική γραμμή και να καθορίσει τη στάση της απέναντι στους δανειστές. Πάντως, μέχρι τα τέλη του επόμενου μήνα που λήγει και η δίμηνη επέκταση του προγράμματος θα πρέπει να έχουν αποσαφηνιστεί η χρηματοδότηση με την επιτήρηση και η ελάφρυνση του χρέους. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση οπλίζουν τη φαρέτρα τους με σειρά Με άνοδο του Γενικού Δείκτη έκλεισε η τελευταία συνεδρίαση του έτους για το Χ.Α., αλλά συνολικά η χρηματιστηριακή αγορά έκλεισε σημειώνοντας απώλειες της τάξης του 28,94%. Η δισυπόστατη χρονιά του 2014 είχε το πρώτο μισό ανοδικές τάσεις και μεγάλες εισροές κεφαλαίων και αρνητικές τάσεις το δεύτερο εξάμηνο, αντανακλώντας τους τελευταίους μήνες το πολιτικό σκηνικό. Την ίδια ώρα, ξένοι οίκοι όπως η Morgan Stanley προτρέπουν στους επενδυτές να αγοράσουν ελληνικά ομόλογα και παρατηρούμε εξαγγελιών ως προς την υλοποίηση των δανειακών δεσμεύσεων και τη δύσκολη διαπραγμάτευση του δημόσιου χρέους, εν όψει των επικείμενων εκλογών. Το δημόσιο χρέος Στον ρυθμό των αποκρατικοποιήσεων φαίνεται πως συνεχίζουν κυβέρνηση και ΤΑΙΠΕΔ με δεσμευτικές προσφορές για το 2015, με στόχο την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού από τον Προϋπολογισμό που κατατέθηκε ύψους 1,4 δισ. ευρώ αλλά και την αποπληρωμή μέρους των δανείων. Αν δεν αλλάξει κάτι άμεσα λόγω εκλογών θα ξεκινήσουν με τις δεσμευτικές προσφορές για τον ΑΔΜΗΕ στις 30 Ιανουαρίου, συνεχίζουν το πρώτο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου με ΟΛΠ και ΟΛΘ και θα ακολουθήσουν ΤΡΑΙΝΟΣΕ και Εγνατία Οδός. Και μπορεί το θέμα για τη «μικρή ΔΕΗ» να είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων, όμως η κυβέρνηση φαίνεται να δικαιολογείται για τις καθυστερήσεις με ταυτόχρονη δέσμευση για διενέργεια διαγωνισμού πώλησης τον προσεχή Ιούνιο. έχει φτάσει τα 314 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 210 δισ. είναι δανεισμένα από χώρες-μέλη της Ευρωζώνης, και 22,5 δισ. είναι οι δανειακές μας υποχρεώσεις μόνο για το Τα σενάρια της διαπραγμάτευσης είναι τρία: α) επανεκλογή της τωρινής κυβέρνησης και συνέχιση της υπάρχουσας διαπραγματευτικής γραμμής, β) εκλογή νέας κυβέρνησης και συμφωνία με τους πιστωτές για χρηματοδότηση και ελάφρυνση χρέους με επέκταση χρόνου αποπληρωμής και πολύ χαμηλά επιτόκια, (ένταξη σε ECCL) και γ) εκλογή ριζοσπαστικής κυβέρνησης που θα επιδιώξει «κούρεμα» του χρέους, ποσοτική χαλάρωση (QE) και αγορά ελληνικών ομολόγων από την ΕΚΤ. Οι διαφορές στις διαπραγματευτικές στρατηγικές είναι σαφείς αλλά στόχος παραμένει ένα πιο ρεαλιστικό μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα, η παραμονή της χώρας στη ζώνη του ευρώ και η οριστική παύση των πολιτικών λιτότητας που είχαν επιβληθεί. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 14 Γνωμοδότηση Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για πρόγραμμα αγοράς ομολόγων ΕΚΤ 22 Συνεδρίαση ΕΚΤ 25 Εθνικές εκλογές 26 Eurogroup ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 12 Σύσκεψη Ευρωπαϊκού Συμβουλίου 16 Eurogroup 22 Λήξη δίμηνης επέκτασης προγράμματος αμερικάνικα funds να κατέχουν μεγάλες θέσεις στο χρηματιστήριό μας. Και μπορεί να είναι δύσκολο να γίνουν προβλέψεις, υπάρχουν όμως κάποιες «καυτές» ημερομηνίες για το 2015 που αναμένεται να το επηρεάσουν, όπως οι συνεδριάσεις της ΕΚΤ στις 22 Ιανουαρίου και στις 5 Μαρτίου. Σε αυτές θα αποφασίσουν εάν θα συμπεριλάβουν ή όχι τα ελληνικά κρατικά ομόλογα στις αγορές τους, κάτι που θα καθοριστεί σε μεγάλο βαθμό, σύμφωνα και με τον κ. Σουλτζ, από τον τρόπο υλοποίησης του ελληνικού προγράμματος διάσωσης. Επιβαρυμένη φορολογικά θα είναι όπως όλα δείχνουν και η νέα χρονιά με σειρά μέτρων που θα ληφθούν προκειμένου να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό. Στις πρώτες αλλαγές που φαίνεται να επιθυμεί η κυβέρνηση εντάσσονται ο διπλασιασμός του συντελεστή ΦΠΑ στη διαμονή, η κατάργηση του μειωμένου συντελεστή στα νησιά του Αιγαίου, αυξήσεις σε τρόφιμα, φάρμακα, βιβλία, εισιτήρια ΜΜΜ και θεάματα, λογαριασμούς κοινής ωφέλειας κ.ά. Οι κύριοι αποδέκτες των φορολογικών αλλαγών θα είναι όσοι παρέχουν τις υπηρεσίες τους με «μπλοκάκι», που θα φορολογηθούν με συντελεστή 26% και θα πληρώσουν αυξημένο κατά 150 ευρώ τέλος επιτηδεύματος, και οι αγρότες στους οποίους εφεξής θα προσδιορίζεται το φορολογητέο εισόδημα με τη λογιστική μέθοδο. Βέβαια, εκκρεμεί η αξιολόγηση της τρόικας για να ξεκαθαρίσει το τοπίο που αρχικά είχε προγραμματιστεί ο ερχομός της για τις 10 Ιανουαρίου αλλά λόγω εκλογών αναβλήθηκε μέχρι νεωτέρας. ΜΑΡΤΙΟΣ 5 Συνεδρίαση ΕΚΤ 9 Eurogroup 19 Σύσκεψη Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ΑΠΡΙΛΙΟΣ Σύνοδοι ΔΝΤ -Παγκόσμιας Τράπεζας ΜΑÏΟΣ 11 Eurogroup ΙΟΥΝΙΟΣ 16 Eurogroup 25 Σύσκεψη Ευρωπαϊκού Συμβουλίου

10 Αν δούμε ψύχραιμα τα όσα έχουν συμβεί τους τελευταίους μήνες, τότε ο κ. Τσίπρας (που ως επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα έπρεπε να έχει ρυθμιστικό και εποικοδομητικό ρόλο στην πολιτική σταθερότητα της χώρας), με δική του υπαιτιότητα και για πρώτη φορά στη Μεταπολίτευση, η Βουλή δεν εκλέγει Πρόεδρο Δημοκρατίας και η χώρα οδηγείται σε εκλογές. Εάν έβρισκε κοινό πρόσωπο με την κυβέρνηση και είχαν συμφωνήσει εγκαίρως, τότε θα ήταν διαφορετική η μοίρα της χώρας. Αλλά αυτά βεβαίως, όταν έχουμε να κάνουμε με κομματικές σκοπιμότητες, αποτελούν μεγάλα ζητούμενα Αν ο πρόεδρος της αξιωματι- αντιπολίτευσης είχε συμ- 1κής φωνήσει σε ένα πρόσωπο για την Προεδρία της Δημοκρατίας, τότε η χώρα θα είχε βγει στις αγορές τον Νοέμβριο, αλλά και τον Ιανουάριο. Τόσο απλά Κι αυτό γιατί θα είχε διασφαλιστεί ένα καθαρός πολιτικός ορίζοντας που θα είχε αποτέλεσμα την ολοκλήρωση της διαδικασίας με την τρόικα και τη μείωση των επιτοκίων σε όλες τις κατηγορίες ομολόγων. Σημειωτέον, ότι τον Απρίλιο του 2014 η χώρα βγήκε στις αγορές και δανείστηκε μέσω πενταετούς ομολόγου με επιτόκιο 4,9%, ενώ πριν από μερικούς μήνες το επιτόκιο του δεκαετούς ομολόγου είχε υποχωρήσει στο 5,50%. Αντιλαμβανόμαστε ότι και στις δύο περιπτώσεις τα επιτόκια θα είχαν υποχωρήσει σήμερα τουλάχιστον κατά μιάμιση εκατοστιαία μονάδα, εξασφαλίζοντας την πρόσβαση της χώρας στις αγορές εντός του 2015, παράλληλα με τη λήξη του μνημονίου. Επιπλέον, ο ίδιος ο κ. Τσίπρας είναι υπαίτιος για το εξωφρενικά υψηλός κόστος δανεισμού που έχει διαμορφωθεί για σειρά επιχειρήσεων οι οποίες έχουν εκδώσει ομολογιακά δάνεια (μεταξύ αυτών η ΔΕΗ, τα Ελληνικά Πετρέλαια κ.ά.). 2 Επιπλέον, το Ελληνικό Χρηματιστήριο, το οποίο αποτελεί τον καθρέφτη της οικονομίας μας και στο οποίο το 60% της κεφαλαιοποίησης ανήκει σε ξένους, θα ξεπερνούσε κατά πολύ το υψηλό του 2014, ήτοι τις μονάδες, καθώς οι επενδυτές θα διέθεταν με μεγάλη άνεση κεφάλαια σε μια χώρα που έχει πολιτική σταθερότητα και προωθεί τις μεταρρυθμίσεις. Ο ίδιος, ως αμετανόητος κρατι-

11 11 κιστής και αντιμεταρρυθμιστής, απειλεί να θέσει σε κίνδυνο ακόμη και την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη, για την οποία κόπτεται Η επιστροφή της λέξης «Grexit» στο διεθνές λεξιλόγιο σίγουρα δεν μπορεί να παρακαμφθεί 3 Η χώρα το 2015 θα επέστρεφε σε πορεία δυναμικής ανάκαμψης με ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 3% και με τομείς όπως ο τουρισμός, οι εξαγωγές, το λιανικό και χονδρικό εμπόριο, η αγορά αυτοκινήτου κ.ά., οι οποίοι θα προσέδιδαν υπεραξίες αλλά και θέσεις εργασίας. Τώρα αμφισβητούνται και οι ρυθμοί ανάπτυξης, ενώ απειλούνται και υφιστάμενες θέσεις εργασίας. 4 Οι ιδιωτικοποιήσεις θα γίνονταν σε ασύγκριτα καλύτερες τιμές υπό κανονικές συνθήκες, ενώ τώρα, λόγω του πολιτικού κλίματος, επέρχεται περαιτέρω απαξίωση. Αρκεί και μόνο να αναφερθεί ότι πριν από μερικούς μήνες το 17% της «μικρής ΔΕΗ» έφτασε να τιμολογείται χρηματιστηριακά περίπου στα 500 εκατ. ευρώ, ενώ σήμερα στα 200 εκατ.! Ομοίως, το εγχείρημα πώλησης του ΑΔΜΗΕ θα έκλεινε με τίμημα 1 δισ. ευρώ προ μηνών, αλλά σήμερα βρίσκεται στον αέρα εν μέσω πολιτικής αβεβαιότητας και απαξίωσης των κρατικών περιουσιακών στοιχείων. Προφανώς και το 1 δισ. ευρώ δεν ισχύει Το ίδιο ισχύει και για μετοχές που εντάσσονται στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων όπως ο ΟΛΠ (προσφάτως εγκρίθηκε από τη Βουλή ο φιλικός διακανονισμός με την COSCO, αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ έχει δηλώσει ότι θα επανεξετάσει τη συμφωνία!), η ΕΥΔΑΠ, ο ΟΛΘ και η ΕΥΑΘ. Ομοίως, προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση η στοχοποίηση του Ομίλου Λάτση, ο οποίος θα αναλάβει την αξιοποίηση της έκτασης του Ελληνικού, που πιθανότατα θα οδηγηθεί σε έστω προσωρινό ναυάγιο με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, φέρνοντας πιο πίσω μια από τις μεγαλύτερες παρεμβάσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη με επενδυτικά κεφάλαια που θα αγγίξουν τα 10 δισ. ευρώ. Βεβαίως, o ΣΥΡΙΖΑ είναι αντίθετος στις αποκρατικοποιήσεις, ωστόσο δεν αντιλαμβάνεται ότι η παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη και το κούρεμα του χρέους συνδέονται με την τήρηση των συμφωνιών και την άντληση εσόδων από την πώληση assets ώστε να επιταχυνθεί η μείωσή του. 5 Η ολοκλήρωση του προγράμματος προσαρμογής της χώρας θα οδηγούσε σε έξοδο από το μνημόνιο και μάλιστα θα διαμόρφωνε τέτοιες προϋποθέσεις ώστε να μη χρειαστεί η είσπραξη μέρους έστω του υπόλοιπου ποσού από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Επιπλέον, σε μεταγενέστερο χρόνο θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε και τα περίπου 11 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, μειώνοντας ισόποσα το δημόσιο χρέος. Όλα τα παραπάνω αποδεικνύουν στην πράξη την τεράστια ζημιά που έχει προκληθεί στην οικονομία (αν και είμαστε ακόμη στην αρχή). Η έξοδος της χώρας στις αγορές και η επίτευξη των στόχων του προϋπολογισμού καθίστανται πλέον γράμμα κενό περιεχομένου με βάση τις πολιτικές εξελίξεις. Στο σημείο αυτό, όμως, ελλοχεύει και ένας μεγάλος κίνδυνος: ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός να αποτελέσει μπούμερανγκ για μια αυριανή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, η οποία, μη δυνάμενη να αντέξει το τεράστιο κόστος, θα οδηγούσε εκ νέου τη χώρα σε εκλογικές περιπέτειες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται Για ποιους λόγους, όμως, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης επιδίδεται σε επικίνδυνα διακυβεύματα εις βάρος της χώρας; Μερικές από τις εξηγήσεις ίσως είναι περισσότερο απλές και αυταπόδεικτες Ο κ. Τσίπρας ήθελε την επίσπευση 1των εκλογών τώρα που έχει το δημοσκοπικό προβάδισμα, καθώς αυτές οι εκλογές θα είναι του καναπέ και των θεάτρων. Ο ίδιος, δηλαδή, ήθελε να αποφύγει όπως ο Διάολος το λιβάνι τις εκλογές το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά το δημοσκοπικό προβάδισμα, δεν διαθέτει ισχυρά ερείσματα σε κομματικό επίπεδο, και έτσι οι ανοικτές συγκεντρώσεις θα έδειχναν τη γύμνια του. Στον αρχηγό της αξιωματικής 2αντιπολίτευσης έχουν επενδύσει ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα τα οποία είναι με το ένα πόδι σε κατάσταση χρεοκοπίας, καθώς το τραπεζικό σύστημα αργά ή γρήγορα θα τους θέσει εκτός παιχνιδιού. Άλλωστε, είναι γνωστές οι συμπάθειες χρεοκοπημένων επιχειρηματιών που μάλιστα κάνουν λόγο για επιστροφή στη δραχμή, φοβούμενοι είτε τον εγκλεισμό τους στις φυλακές, είτε την εκποίηση των περιουσιακών τους στοιχείων λόγω αδυναμίας ανταπόκρισης στις δανειακές τους υποχρεώσεις. Επιπλέον, υπάρχουν και περιπτώσεις πρώην ισχυρών παραγόντων του δημόσιου βίου που εσχάτως εκφράζουν παράπονα ότι έχουν περιθωριοποιηθεί, φέροντας μάλιστα τη σφραγίδα του «αντισυστημικού» Οι εκλογές βάζουν φρένο στο 3μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις επιδιώξεις εγχώριων αλλά και ξένων συμφερόντων. Η ανακατανομή της πίτας στον τομέα της ενέργειας αλλά και οι νέοι παίκτες στην αγορά του Στοιχήματος διαμορφώνουν νέα δεδομένα, και ο εκβιασμός των εκλογών από τον κ. Τσίπρα φαίνεται ότι βολεύει πολλούς. Έτσι, βλέπουμε βουλευτές με επιχειρηματικές ρίζες να παραιτούνται και ομίλους να προβαίνουν σε αλλαγές προσώπων που ενοχλούν. Προφανώς, θέλουν να στείλουν το μήνυμα προς μια πιθανή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ότι έχουν αλλάξει στρατόπεδο, έχοντας βασικό κριτήριο να προστατεύσουν τις μπίζνες τους. Ο Αλέξης Τσίπρας ήθελε διακαώς 4τις εκλογές αισθανόμενος την απειλή του Γιώργου Παπανδρέου, ο οποίος με την ίδρυση κόμματος ουσιαστικά θέτει τις βάσεις για επαναπατρισμό πολλών πασοκογενών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εξέχοντα πρόσωπα της περιόδου Γιώργου Παπανδρέου βρίσκονται αυτήν τη στιγμή δίπλα στο επιτελείο του κ. Τσίπρα έχοντας συμβουλευτικό ρόλο (με το αζημίωτο μάλιστα) ή προσδοκούν αξιοποίηση σε κρατικά πόστα, εάν και εφόσον γίνει κυβέρνηση το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Επιπλέον, αρκετοί πρώην υπουργοί, υφυπουργοί και βουλευτές του ΠΑΣΟΚ βρίσκουν στέγη αυτήν τη στιγμή στην Κουμουνδούρου, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με πλειάδα εξεχουσών μορφών του συνδικαλισμού. Σε περίπτωση διενέργειας των εκλογών αργότερα του 2015, ο ΣΥΡΙΖΑ θα αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα με τον Γιώργο Παπανδρέου, καθώς ο τελευταίος θα είχε όλον τον χρόνο για να οργανώσει το κόμμα και να προσεταιριστεί τους περισσότερους από αυτούς. Εκτός των παραπάνω, ο Αλέξης 5 Τσίπρας έχει αποκτήσει ερείσματα σε οργανισμούς και φορείς με ισχυρή παρέμβαση, κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι ενδεικτική η πρόσκληση για να μιλήσει στο Levy Institute και είναι γνωστές οι σχέσεις με τον Τζορτζ Σόρος. Όποιος αμφισβητεί τα παραπάνω και προσπαθεί να τα αποδώσει σε κινδυνολογία, τρομοκρατία, ξένα κέντρα και κακοήθειες, καλό είναι να διατυπώσει τον αντίλογο, προκειμένου να αποδείξει ότι οι δικές του αποφάσεις είναι προς όφελος της χώρας. Μπορεί;

12 12 AΞΙΑ ΕΚΛΟΓΕΣ: Τίποτα δεν έχει κριθεί. Μετά τα Θεοφάνια οι πρώτες αξιόλογες δημοσκοπήσεις που θα δείξουν τις τάσεις του εκλογικού σώματος. Καθοριστικές οι δύο τελευταίες εβδομάδες πριν από τις εκλογές. Επισήμανση 1: Στις ευρωεκλογές του 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ συγκέντρωσε 26,57%, η Ν.Δ. 22,72% και το ΠΑΣΟΚ 8,02%. Επισήμανση 2: Ο φόβος των πολιτών για το «άγνωστο» που μπορεί να έλθει είναι ικανός είτε να ανατρέψει την πρωτιά και να δούμε στο +1% τη Ν.Δ., είτε, αν είναι σε μεγάλες... δόσεις το «φάρμακο», να φέρει τον ΣΥΡΙΖΑ στο +5%... Υπομονή! 22 και σήμερα! TIPS ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ! Κατ αρχάς, οφείλουμε να πούμε και να παραδεχθούμε ότι η στήλη διαψεύσθηκε ως προς τις εκτιμήσεις της για εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας. Τα σενάρια που δημοσιεύσαμε τις δύο προηγούμενες εβδομάδες ήταν και βάσιμα και αξιόπιστα, αλλά η υλοποίησή τους ναυάγησε... Πρώτη αιτία του «ναυαγίου»: Η διαρροή της είδησης για την «έκπληξη» από τη Χρυσή Αυγή, που ήταν έτοιμη να ψηφίσει αλλά έκανε πίσω μετά τις αντιδράσεις μητσοτακικών και άλλων βουλευτών της Ν.Δ., όπως και του υποψήφιου Προέδρου Σταύρου Δήμα, στηρίζοντας το «όχι». Δεύτερη αιτία: Ο Λαζόπουλος και ο Χαϊκάλης, που με το θέατρο που παρουσίασαν οδήγησαν βουλευτές των ΑΝ.ΕΛ. έτοιμους να ψηφίσουν στο να καταλήξουν στο «όχι», προκειμένου να μη χαρακτηριστούν... πιάσμαν. Τρίτη αιτία: Το παραμύθι που... έφαγε ο Φώτης Κουβέλης από τον ΣΥΡΙΖΑ πως θα τον κάνει Πρόεδρο της Βουλής τοποθετώντας τον σε εκλόγιμη θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος, γεγονός που έκανε βουλευτές της ΔΗΜ.ΑΡ. έτοιμους να ψηφίσουν να αλλάξουν γνώμη και να... περιμένουν κι αυτοί στην ουρά για την ένταξή τους στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ......ΤΡΑΠΕΖΕΣ - ΚΙΝΔΥΝΟΙ (1): Κίνδυνος για μαζικές αναλήψεις υπάρχει; Οι αληθινές απαντήσεις: 1. Είναι δεδομένο ότι πραγματοποιούνται αναλήψεις χρημάτων από επιχειρήσεις και επαγγελματίες, σε βαθμό υψηλό. 2. Είναι πολύ μικρός ο αριθμός των ιδιωτών που έχουν προχωρήσει σε έκτακτες αναλήψεις, όμως η ανησυχία είναι έκδηλη και τεράστιος ο αριθμός όσων το συζητούν. 3. Η πληρωμή του ΕΝΦΙΑ και των τελών κυκλοφορίας, καθώς και άλλες υποχρεώσεις τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου, είναι η αιτία μεγάλου μέρους αναλήψεων μικροκαταθετών. 4. Έχει αυξηθεί ο αριθμός των δανειοληπτών που δεν πληρώνουν τις δόσεις τους στα δάνεια που έχουν πάρει από τις τράπεζες. 5. Επειδή θα υπάρξει πρόβλημα ρευστότητας και στο Δημόσιο, καθώς ποτέ σε προεκλογική περίοδο οι φορολογούμενοι δεν είναι συνεπείς (πόσω μάλλον τώρα), θα εκδοθούν έντοκα γραμμάτια στα οποία δεν θα συμμετάσχουν (λόγω των συνθηκών) οι ξένοι, αλλά τα χρήματα θα προέλθουν από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα....τραπεζεσ - ΚΙΝΔΥΝΟΙ (2): Η πρώτη γραμμή άμυνας των τραπεζών απέναντι στην απευκταία αύξηση της διαρροής καταθέσεων θα είναι η προσφυγή στον ELA. Τη δεύτερη γραμμή... καλύτερα να μην την συζητάμε. Τραπεζικές πηγές επισημαίνουν πως τα κόμματα θα πρέπει να σταματήσουν την κινδυνολογία και να ρίξουν τους τόνους σχετικά με το θέμα αυτό, γιατί οι αντοχές του συστήματος ήταν και είναι περιορισμένες. Σημειώνουν ακόμη πως δεν υπάρχει δυνατότητα να επαναληφθεί το 2012 όταν τα αεροπλάνα από τη Φρανκφούρτη γεμάτα με χρήματα γέμιζαν τα ATMs TΡΑΠΕΖΕΣ (3): Καλώς ανησυχούν οι περισσότεροι τραπεζίτες για το προσωπικό τους μέλλον στην κορυφή αν ο ΣΥΡΙΖΑ αναλάβει τη διακυβέρνηση. Και πολύ κακό κάνουν στους εαυτούς τους αφήνοντας να διαρρέουν... λιβανωτοί για το πόσο «υπεράνω κομμάτων» βρίσκονται. Ο ΣΥΡΙΖΑ, πρώτον, δεν μασάει ταραμά και δεύτερον, αν θέλει να δείξει κάτι άμεσο ως αλλαγή στους ψηφοφόρους του, αυτό είναι η αλλαγή προσώπων στο τραπεζικό σύστημα, αλλαγή που θα σηματοδοτεί (υποτίθεται) και την αλλαγή αντιμετώπισης των προβλημάτων των πολιτών με τα κόκκινα δάνεια... Στην Ευρώπη τα πράγματα δεν πάνε καλά. Γαλλία, Ιταλία και Βέλγιο, σύμφωνα με το τελικό πόρισμα της Κομισιόν σχετικά με τους προϋπολογισμούς των χωρών της Ευρωζώνης για το 2015, ξεπερνούν τα επιτρεπόμενα όρια των δημοσιονομικών κανόνων και είναι στο παρά ένα να τεθούν σε πρόγραμμα «πειθαρχίας». Άσχημη δημοσιονομικά, πέρα από τη γενικότερη ευρωπαϊκή ύφεση που τείνει να φέρει και επίσημα αποπληθωρισμό, είναι και η κατάσταση της Ισπανίας. Έλα όμως που η Ισπανία είναι μεγάλη χώρα και αν πέσει πέφτει ολόκληρο το ευρωπαϊκό σπίτι Έλα που η Ισπανία έχει το φθινόπωρο του 2015 εκλογές και προηγείται ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, του Podemos, ενός κόμματος που δημιουργήθηκε από τους Αγανακτισμένους τον Ιανουάριο του 2014 και έχει όλες τις προδιαγραφές του ΣΥΡΙΖΑ... Έλα όμως που και στη Γαλλία πρώτο κόμμα έρχεται η ακροδεξιά της Λεπέν... Πώς θα αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση;...δύο είναι οι δρόμοι, δύο είναι οι λύσεις: Πρώτος δρόμος για τους Γερμανούς και τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών: «Κοντράρουμε την Ελλάδα όσο δεν παίρνει εκμεταλλευόμενοι το θολό τοπίο και τις εκλογές, εγκλωβίζουμε την Ελλάδα παρατείνοντας («τεχνικά», ωραία λέξη!) την ισχύ του μνημονίου, γιατί αλλιώς δεν μπορεί να κάνει ρούπι με τα ομόλογα στο 8%, της καθυστερούμε τα 7 περίπου δισεκατομμύρια που της χρωστάμε εφόσον αξιολογηθεί θετικά από τους υπαλλήλους μας της τρόικας και περιμένουμε τον Αλέξη. Αν έλθει ο Αλέξης, καλώς να ορίσει. Δεκάρα τσακιστή δεν θα βρει στο ταμείο, οι αγορές δεν τον δανείζουν, σε εμάς θα έλθει γονατιστός για να του σερβίρουμε το περγαμόντο του νέου μνημονίου» Δεύτερος δρόμος: Επειδή η Ευρώπη αλλάζει, όχι γιατί το λέει ο Τσίπρας, αλλά γιατί η πολιτική της άκρας λιτότητας που επιβάλλει η Γερμανία δεν οδηγεί πουθενά αλλού παρά στην ύφεση και στον αποπληθωρισμό, ο Μάριο Ντράγκι παίρνει τ όπλο του! Βγάζει στο τραπέζι τα ευρωομόλογα και δίνει ανάσα σε όλες τις χώρες του Νότου. Δημοσιεύτηκε χθες στη γερμανική εφημερίδα «Handelsblatt» συνέντευξη του Μ. Ντράγκι, ο οποίος επισήμανε: «Ο κίνδυνος αποπληθωρισμού στην Ευρωζώνη είναι περιορισμένος, όμως αν ο πληθωρισμός παραμείνει υπερβολικά χαμηλός για υπερβολικά μεγάλο διάστημα κι αυτό οδηγήσει σε μείωση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό και σε καθυστέρηση των δαπανών, η ΕΚΤ θα πρέπει να αναλάβει δράση ώστε να εκπληρώσει την εντολή της. Υπάρχουν τεχνικές προετοιμασίες για την προσαρμογή του μεγέθους, της ταχύτητας και της σύνθεσης των μέτρων μας στις αρχές του 2015, στην περίπτωση που είναι απαραίτητο να αντιδράσουμε σε μια παρατεταμένη περίοδο χαμηλού πληθωρισμού». (Το τύπωμα χρήματος για την αγορά κρατικών ομολόγων, γνωστό και ως «ποσοτική χαλάρωση», θεωρείται ένα από τα ύστατα εργαλεία που θα χρησιμοποιούσε η ΕΚΤ για να τονώσει τον πληθωρισμό). Όποια κι αν είναι η νέα ελληνική κυβέρνηση, οφείλει να εκμεταλλευτεί αυτές τις αλλαγές που συντελούνται στην Ευρώπη. Και πάνω από όλα, πρέπει οπωσδήποτε να έχουμε κυβέρνηση στις 26 Ιανουαρίου και να πάψουν ορισμένοι να μιλάνε για επαναληπτικές εκλογές. Αν δεν υπάρξει κυβέρνηση, είναι βέβαιο ότι η Ε.Ε., το ΔΝΤ και η ΕΚΤ στα τέλη Φεβρουαρίου που λήγει η δίμηνη παράταση του μνημονίου θα μας τραβήξουν το χαλί για παραδειγματισμό. Και τότε, θα συρθούμε σε κυβέρνηση... εθνικής σωτηρίας, που αφενός θα φέρει τα πάνω κάτω στο υπάρχον πολιτικό σκηνικό, αλλά το σημαντικότερο θα έχουμε πληρώσει οι Έλληνες νέο, βαρύ τίμημα για τις... αποκοτιές των πολιτικών μας και των κομμάτων.

13 13 νας από τους στενούς συνεργάτες Έτου Γ. Παπανδρέου, ο Γρηγόρης Βιλλιανάτος, μετακόμισε στο Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη. Όπως πληροφορούμαι από έγκυρη πηγή, ο πολύπειρος Γρηγόρης Βαλλιανάτος μαζί με τον Πέτρο Τατσόπουλο και τον Σπύρο Λυκούδη θα είναι το βαρύ πυροβολικό στις επικοινωνιακές ανάγκες του νέου κόμματος. Η ανεξάρτητη βουλευτής Θεοδώρα Τζάκρη περιμένει εναγωνίως σήμα απ τον ΣΥΡΙΖΑ για να ενταχθεί στα ψηφοδέλτια. Σε περίπτωση κατά την οποία η Κουμουνδούρου δείξει αδιαφορία για την Πασιονάρια της Πέλλας τότε θα διεκδικήσει την επανεκλογή της με τα ψηφοδέλτια του ΓΑΠ. Τώρα που το ΠΑΣΟΚ έγινε κομμάτια και θρύψαλα ποιος θα πληρώσει τα θαλασσοδάνεια των ευρώ; Δεν πρόκειται για ρητορικό ερώτημα αλλά εξέλιξη σε επίπεδο τραπεζών και Δικαιοσύνης. Για να μην πάνε φυλακή κάποιοι τραπεζίτες θα πρέπει να κάνουν αμέσως απαιτητά τα δάνεια, αφού οι Παπανδρέου και Βενιζέλος κατεβαίνουν στις εκλογές με άλλα λογότυπα και προφανώς με άλλους ΑΦΜ. Στη συνέχεια η Δικαιοσύνη θα πρέπει να προχωρήσει στη δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων των προέδρων και των γενικών διευθυντών του ΠΑΣΟΚ. Επαναλαμβάνω ότι δεν πρόκειται για σενάριο αλλά για κινήσεις που θα γίνουν πολύ σύντομα και οι οποίες θα βάλουν πολλούς σε περιπέτειες. Radar Ένας χαμός έγινε χθες στα γραφεία της οδού Πειραιώς όπου στεγάζεται το κόμμα του Γ. Παπανδρέου. Όταν κυκλοφόρησε το σήμα του κινήματος κάποιοι διαπίστωσαν ότι είναι κλεμμένο από μια αμερικάνικη πολιτεία. Πάντως, ο σχεδιαστής επέμενε ότι πρόκειται για παραλλαγή, οπότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Καλά θα κάνουν τα διάφορα νούμερα ν αφήσουν το τραπεζικό σύστημα έξω απ την πολιτική αντιπαράθεση. Γιατί η ασφάλεια των τραπεζών και η σταθερότητα της οικονομίας δεν προσφέρονται για τυχοδιωκτικά παιχνίδια. Το ίδιο ισχύει και για κάτι ξένες φυλλάδες που φιλοξενούν περίεργα δημοσιεύματα. Μιλάνε για εκροές 2,5 δισ. ευρώ απ τις ελληνικές τράπεζες τον Δεκέμβριο. Καλά, γιατί δεν έκαναν ένα τηλεφώνημα στην Τράπεζα της Ελλάδος οι έγκυροι δημοσιογράφοι της «Ντι Βελτ» πριν γράψουν τις χαζομάρες; Δεν γνωρίζουν εκεί στη Γερμανία ότι κάθε Δεκέμβριο και οι ιδιώτες καταθέτες εκταμιεύουν ποσά για πληρωμή φόρων και τελών κυκλοφορίας, με αποτέλεσμα οι εκροές να είναι τετραπλάσιες απ τους υπόλοιπους μήνες;.. Στην τσιμπίδα του ΣΔΟΕ έχει πιαστεί πολιτικός μηχανικός της Βέροιας, ο οποίος ελέγχεται από το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος για περιουσιακά στοιχεία που δεν μπορεί να δικαιολογήσει. Ο εν λόγω μηχανικός από τη Βέροια, ο οποίος συμμετείχε σε αρκετά δημόσια αλλά και ιδιωτικά έργα στην Ημαθία, εμφανίζεται με πολύ μεγάλη ακίνητη περιουσία αλλά και τραπεζικές καταθέσεις που σε καμμιά περίπτωση δεν καλύπτονται από τη δηλωθείσα επαγγελματική του δραστηριότητα. Η «είδηση», πάντως, που αφορά είναι πως ο εν λόγω κύριος εμφανίζεται στην Ημαθία ως ο «Νο 1» υποψήφιος του ΣΥΡΙΖΑ, διαδίδοντας παράλληλα πως έχει άμεση και προσωπική επαφή με το περιβάλλον του ίδιου του Τσίπρα! Εμείς, πάντως, αναμένουμε την οριστικοποίηση της λίστας των υποψηφίων του ΣΥΡΙΖΑ στην περιοχή και θα επανέλθουμε πλέον και με ονοματεπώνυμα Όλα τα κομμουνιστικά κόμματα στη διάρκεια της ιστορικής τους διαδρομής είχαν αναγάγει σε δόγμα τη στρατηγική των λεγομένων ΧΡΗΣΙΜΩΝ ΗΛΙΘΙΩΝ. Πρόκειται για τις ευκαιριακές συμμαχίες οι οποίες τελείωναν άδοξα όταν οι συνοδοιπόροι δεν είχαν πλέον καμμία χρησιμότητα. Το σταλινικό δόγμα εφάρμοσε μέχρι κεραίας ο Αλέξης Τσίπρας στην περίπτωση του Φώτη Κουβέλη και της ΔΗΜ.ΑΡ. Μέχρι να ολοκληρωθούν οι ψηφοφορίες για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας ο Αλέξης Τσίπρας έταζε στον μπαρμπα- Φώτη λαγούς με πετραχήλια! Δύο έδρες στο Επικρατείας και δεκάδες υποψηφίους της ΔΗΜ.ΑΡ. στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ. Όταν τελείωσε η δουλειά που είχε αναλάβει με την υπονόμευση της προεδρικής εκλογής και προσφυγή στις εκλογές, στην Κουμουνδούρου άρχισαν να σφυρίζουν αδιάφοροι. Ξέχασαν τις συμφωνίες, έκοψαν τις γραμμές επικοινωνίας ενώ άρχισαν να βάζουν προϋποθέσεις συνεργασίας που έκαναν ακόμα και τον μπαρμπα- Φώτη να χτυπάει ενέσεις. Όπως έλεγε στενός συνεργάτης του, «την πατήσαμε σαν ηλίθιοι ή, καλύτερα, σαν χρήσιμοι ηλίθιοι». Απ τη μέρα που ιδρύθηκε το ΠΑΣΟΚ η γνωστή ομάδα των Λιβανέζων καθάριζε για τις μεγάλες και βρόμικες δουλειές. Τώρα που το μαγαζί του Ανδρέα διαλύθηκε και δεν προσφέρεται για παιχνίδια, οι Λιβανέζοι μετακόμισαν στον ΣΥΡΙΖΑ. Όπως πληροφορούμαι από έγκυρη πηγή, άρχισαν να στήνουν ομάδα προωθώντας δικούς τους υποψηφίους. Μάλιστα, ένας απ τους εκλεκτούς των Λιβανέζων που προωθείται για υποψήφιος σε νομό της Βόρειας Ελλάδος έχει περίεργα οικονομικά νταραβέρια με την οικογένεια. Με δάνεια που εξασφάλισαν από γνωστή συστημική τράπεζα το έχουν ρίξει στην πράσινη ανάπτυξη και στις μεγάλες κονόμες. Μόνο που η μπίζνα βρομάει από μακριά και η μπόχα έχει φτάσει μέχρι την Κουμουνδούρου. Τη ρευστή κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα επιχειρούν να εκμεταλλευτούν στο έπακρο οι Τούρκοι. Η ανησυχία που επικρατεί στο υπουργείο Άμυνας είναι έκδηλη και εκφράστηκε στη σύσκεψη που έγινε χθες με συμμετοχή των Νίκου Δένδια, Ευάγγελου Βενιζέλου και των αρχηγών των επιτελείων. Στη σύσκεψη επιχειρήθηκε μια εκτίμηση της κατάστασης που διαμορφώνεται στο Αιγαίο με βάση τις τελευταίες πληροφορίες που εμφανίζουν την Τουρκία να δεσμεύει οικόπεδα της ελληνικής ΑΟΖ για ασκήσεις υποβρυχίων. Μάλιστα, απόρρητες πληροφορίες εμφανίζουν το Μπαρμπαρός να μετακινείται απ την κυπριακή ΑΟΖ σε ελληνικά χωρικά ύδατα κοντά στο Καστελλόριζο. Όλα τα ποιοτικά στοιχεία των τουρκικών προκλήσεων δείχνουν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα οργανωμένο σχέδιο το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε κρίση αντίστοιχη με αυτή των Ιμίων. Σχέση εξάρτησης με τα ιδρύματα έχει διαχρονικά ο Γιώργος Παπανδρέου. Γι αυτό απ το ίδρυμα Παπανδρέου που βρίσκεται στην οδό Πειραιώς μετακομίζει προσωρινά το απόγευμα στο ίδρυμα Μπενάκη που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής για να εξαγγείλει το νέο κίνημα. Ο ΓΑΠ θα πάει με τα πόδια στον χώρο της εκδήλωσης και δεν θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσει το ποδήλατο που έχει παρκαρισμένο στο Iδρυμα Παπανδρέου. Στην παρουσία του νέου κόμματος θα δώσει το «παρών» ολόκληρη η οικογένεια, με επικεφαλής τη Μαργαρίτα, που μένει μόνιμα στο αυθαίρετο που βρίσκεται στην Κορίνθου στα λουτρά της Ωραίας Ελένης. Για τις ανάγκες της παράστασης επιστρατεύτηκε και η γνωστή κηπουρός Τίνα Μπιρμπίλη, που έρχεται με πτήση απ την Αφρική όπου παραμένει «εξόριστη» το τελευταίο διάστημα, αφού κάποιοι φρόντισαν να την διορίσουν σε έναν οργανισμό με αποδοχές δολάρια τον μήνα.

14 14 es Ορισμένα από τα βασικά θέματα του 2014 μεταξύ των οποίων η ενίσχυση του δολαρίου, η πτώση στις τιμές εμπορευμάτων και η διαφορετική νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών προκαλούν αρκετούς πονοκεφάλους στους επενδυτές. Αν και τα παραπάνω γεγονότα μπορούν να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον γεμάτο προκλήσεις, ταυτόχρονα μπορούν να «φτιάξουν» και αρκετές επενδυτικές ευκαιρίες. Ως εκ τούτου, οι διαχειριστές κεφαλαίων και πλούτου συμβουλεύουν τους επενδυτές να εξετάσουν τα ακόλουθα «σημεία» προκειμένου να φτιάξουν ένα καλό χαρτοφυλάκιο για το επόμενο έτος Πέραν πάσης αμφιβολίας τουλάχιστον σύμφωνα με τους διαχειριστές κεφαλαίων η καλύτερη επενδυτική επιλογή είναι η αύξηση θέσεων σε αμερικανικές μετοχές, καθώς εκτιμάται ότι θα εμφανίσουν ακόμη ισχυρότερη άνοδο. Η ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας ήταν το μεγάλο γεγονός του 2014, ενώ η ανοδική πορεία του δολαρίου αναμένεται ότι θα συνεχιστεί και το Άλλωστε, η εκτίμηση ότι θα υπάρξει αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων ενισχύει ακόμη περισσότερο τις προοπτικές του δολαρίου. «Η ενίσχυση του δολαρίου αποτελεί βασικό θέμα για την κατάρτιση του χαρτοφυλακίου μας. Ωφεληθήκαμε από τις long θέσεις μας στο δολάριο έναντι άλλων νομισμάτων, όπως το γεν και το ευρώ» τονίζει ο Paul Amer, διαχειριστής κεφαλαίων στην Insight Investment. Οι ΗΠΑ αναμένεται ότι θα είναι η οικονομία που θα εμφανίσει έναν από τους καλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών. «Άραγε, θα είναι οι ΗΠΑ η μόνη οικονομία με καλή ανάπτυξη το 2015; Εάν αυτό ισχύσει, τότε αναμένουμε ότι αμερικανικές μετοχές καθώς και άλλες μορφές επενδύσεων, όπως πιστώσεις και δολάριο, θα ακολουθήσουν πολύ καλή πορεία» υποστηρίζει ο Mark Burgess, επικεφαλής επενδύσεων στην Threadneedle Investments. Μετά από ένα δύσκολο έτος, οι επενδυτές πιθανώς να σκεφθούν ότι έφθασε η στιγμή για long τοποθετήσεις στα εμπορεύματα. Όμως η διαφαινόμενη περαιτέρω ενίσχυση του δολαρίου αποτελεί παράγοντα που συνηγορεί υπέρ της άποψης ότι τα εμπορεύματα θα συνεχίσουν να υποχωρούν και το 2015, σημειώνει πρόσφατη ανάλυση της Deutsche Bank. Η γερμανική τράπεζα υποστηρίζει ότι εάν το brent υποχωρήσει κάτω από τα 60 δολάρια, θα προκαλέσει σημαντικά οικονομικά προβλήματα σε ορισμένες αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες. Η πορεία του πετρελαίου επηρεάζει αρνητικά και τις εκτιμήσεις της Deutsche Bank για τα πολύτιμα μέταλλα. «Εάν ο ΟΠΕΚ διατηρήσει αμετάβλητη την παραγωγή του, εκτιμούμε ότι τουλάχιστον για το επόμενο εξάμηνο θα συνεχίσουν να ασκούνται πιέσεις στο πετρέλαιο» υποστηρίζει ο Michael Lewis, ειδι-

15 15 κός της Deutsche Bank (D.B.) για τις αγορές εμπορευμάτων. Η γερμανική τράπεζα είναι μεταξύ αυτών που θεωρούν ότι ο χρυσός δεν θα ακολουθήσει καλή πορεία το 2015, καθώς τοποθετεί την ισοτιμία ευρώ/δολαρίου στα 1,15 δολάρια έως το τέλος του Ισχυρό δολάριο «μεταφράζεται» σε άσκηση πιέσεων στον χρυσό, με την D.B. να τοποθετεί τη μέση τιμή του για το 2015 στα δολάρια η ουγκιά. Η υποχώρηση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων και η συνεχιζόμενη «συρρίκνωση» των spreads δημιουργούν ένα όχι και τόσο ελκυστικό περιβάλλον για τα κρατικά ομόλογα το 2015, σύμφωνα με τον Marcus Brookers, ειδικό στην αγορά σταθερού εισοδήματος για τη Schroders. Επιπρόσθετα, εάν υπάρξει αύξηση των επιτοκίων από τη Fed, τα ομόλογα θα δεχθούν «χτύπημα». Ήπια ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας και εφαρμογή προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ στο α τρίμηνο του 2015 αναμένει η Deutsche Bank σε έκθεσή της. Παράλληλα, η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στους γεωπολιτικούς κινδύνους που μπορούν να ταράξουν τις αγορές εντός του επόμενου έτους. Οι αναλυτές της γερμανικής τράπεζας στην έκθεσή τους («Deutsche Bank Research: The Equity View 2015 Outlook - Fighting Fit») εκτιμούν ότι η παγκόσμια ανάπτυξη θα διαμορφωθεί το 2015 στο 3,6% από 3,2% που ήταν το 2014 και θα φθάσει στο 3,8% το Η παγκόσμια οικονομία θα δεχθεί στήριξη από την ανάπτυξη Κίνας, ΗΠΑ και Ινδίας, αν και στην περίπτωση της Κίνας υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι η επέκτασή της δεν θα είναι το ίδιο εντυπωσιακή όσο τα τελευταία χρόνια. Οι ΕΚΤ και Τράπεζα της Ιαπωνίας θα είναι οι δύο κεντρικές τράπεζες που θα επιλέξουν να ρίξουν ρευστότητα στις αγορές, ενώ, αντίθετα, η Fed θα σταματήσει αυτή την πολιτική. Η ρευστότητα από τις δύο τράπεζες αναμένεται ότι θα αγγίξει το 1,1 τρισ. δολάρια, δηλαδή θα είναι διπλάσια από τα 500 δισ. δολάρια που διοχετεύθηκαν στις αγορές πάντα από τις κεντρικές τράπεζες το Αυτή η τακτική θα αποτελέσει παράγοντα στήριξης για τις περισσότερο ριψοκίνδυνες επενδύσεις, όπως είναι οι μετοχές, με τους αναλυτές της D.B. να συστήνουν long τοποθετήσεις σε μετοχές και short τοποθετήσεις σε κρατικά ομόλογα αλλά και χρυσό. Στα θετικά για την Ευρώπη συνυπολογίζεται η εκτίμηση ότι θα υπάρξει αύξηση της εγχώριας κατανάλωσης, ενώ η υποχώρηση του ευρώ, κυρίως έναντι του δολαρίου, θα είναι υποστηρικτική της ανάπτυξης και φυσικά θα ενισχύσει περαιτέρω οικονομίες και αγορές που στηρίζουν σημαντικό μέρος των εσόδων τους στις εξαγωγές. Όπως προαναφέρθηκε, το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ αναμένεται να ξεκινήσει στο α τρίμηνο του 2015, με την Deutsche Bank να εκτιμά ότι ο δομικός πληθωρισμός θα διατηρηθεί σε χαμηλά επίπεδα, φθάνοντας στο 1,7% έως το 2017 (δηλαδή χαμηλότερα από τον στόχο του 2% που έχει θέσει η ΕΚΤ). Τονίζεται ότι η αύξηση του ισολογισμού της ΕΚΤ θα φθάσει στα 500 δισ. ευρώ στο διάστημα Σε αυτό το περιβάλλον οι κυκλικοί κλάδοι είναι αυτοί που ακολουθούν καλύτερη πορεία, ενώ εκτιμάται ότι ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 θα φθάσει στο επίπεδο των 600 μονάδων (περί του 16% υψηλότερα σε σύγκριση με τα τρέχοντα επίπεδα). Οι αναλυτές της τράπεζας προσδίδουν σύσταση «overweight» σε μετοχές τραπεζών, ασφαλιστικών ομίλων και αυτοκινητοβιομηχανιών, ενώ, αντίθετα, υπάρχει σύσταση «underweight» για τους κλάδους κοινής ωφέλειας, ενέργειας (πετρέλαιο και φυσικό αέριο), λιανικών πωλήσεων και τροφίμων και ποτών. Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της Ευρωζώνης, αυτή τοποθετείται στο 1,2% για το 2015, με τους δείκτες PMI να διαμορφώνονται στο επίπεδο των 51 μονάδων. Θετική αναμένεται ότι θα είναι η πορεία τόσο της αμερικανικής οικονομίας όσο και της Wall Street. Οι αναλυτές της γερμανικής τράπεζας αναμένουν ότι η ανάπτυξη των ΗΠΑ θα αγγίξει το 3,5% το 2015 και θα υποχωρήσει ελαφρώς στο 3,1% το επόμενο έτος. Η πρώτη αύξηση επιτοκίων από τη Fed θα λάβει χώρα στο γ τρίμηνο του 2015, ενώ έως το τέλος του επόμενου έτους τα βασικά επιτόκια των ΗΠΑ θα κυμαίνονται μεταξύ 1% και 1,25% από 0%-0,25% που είναι αυτή τη στιγμή. Η τιμή-στόχος για τον S&P 500 τοποθετείται στις μονάδες, με την άνοδό του να φθάνει στο 75 σε σύγκριση με τα τρέχοντα επίπεδα. Σε επίπεδο κλάδων, «overweight» σύσταση δίνεται για αυτούς της υγείας, της τεχνολογίας, των χρηματοοικονομικών και της κοινής ωφέλειας. Αντίθετα, σύσταση «underweight» λαμβάνουν οι κλάδοι τηλεπικοινωνιών, σταθερών καταναλωτικών αγαθών, πρώτων υλών και ενέργειας. Οι αναλυτές της Deutsche Bank, όπως αναφέρθηκε, συγκαταλέγονται μεταξύ αυτών που θεωρούν ότι το ευρώ θα υποχωρήσει περαιτέρω έναντι του δολαρίου εντός του επόμενου έτους λόγω και της διαφορετικής νομισματικής πολιτικής μεταξύ ΕΚΤ και Fed, με πρόβλεψη ότι η ισοτιμία θα διαμορφωθεί στα 1,15 δολάρια ανά ευρώ έως τα τέλη του Υπάρχουν όμως και μια σειρά κινδύνων, οι οποίοι μπορούν να διαψεύσουν όχι μόνο τις εκτιμήσεις των αναλυτών της Deutsche Bank, αλλά και να επηρεάσουν αρνητικά οικονομίες και αγορές. Η γερμανική τράπεζα θεωρεί ότι οι οκτώ ακόλουθοι είναι και οι πλέον «επιθετικοί»: 1. Επιστροφή της κρίσης στην Ευρώπη: Η ΕΚΤ αποτυγχάνει να αντιμετωπίσει τη χαμηλή ανάπτυξη, τον χαμηλό πληθωρισμό και οι αγορές χάνουν την εμπιστοσύνη τους σε αυτήν. Ταυτόχρονα εμφανίζεται ενίσχυση της πολιτικής αντιπαράθεσης, χαλαρώνει ο ρυθμός εφαρμογής μεταρρυθμίσεων και «χάνεται» η δημοσιονομική πειθαρχία. 2. «Ανώμαλη» προσγείωση της Κίνας: Η ανάπτυξη χάνει τον ανοδικό ρυθμό της, με ταυτόχρονο κίνδυνο οικονομικής κρίσης στην Κίνα, καθώς αποτυγχάνει η προσπάθεια να ισορροπήσει η οικονομία. 3. «Άτακτη» φυγή από τις μετοχές: Υπό τη «σκέπη» αύξησης επιτοκίων από τη Fed, την ίδια ώρα που η αμερικανική οικονομία ενισχύεται, και το ίδιο ισχύει και για τον πληθωρισμό. 4. Αποτυχία του προγράμματος Σ. Άμπε στην Ιαπωνία: Ο Σ. Άμπε χάνει τις εκλογές και Τράπεζα της Ιαπωνίας και ιαπωνική κυβέρνηση σταματούν τις προσπάθειες. 5. Γεωπολιτικοί κίνδυνοι: Αύξηση των γεωπολιτικών εντάσεων (Ρωσία και Δύση, το Ισλαμικό Κράτος στη Μέση Ανατολή, η Ελλάδα) απειλεί την ανάπτυξη είτε των μεγάλων οικονομιών είτε της υφηλίου. 6. Επιδημίες: Διάδοση του Έμπολα μπορεί να πλήξει τη λειτουργία της παγκόσμιας οικονομίας. 7. Κρίση στις αναδυόμενες αγορές: Έναρξη του κύκλου αύξησης επιτοκίων από τη Fed και χαλάρωση της κινεζικής ανάπτυξης μπορούν να «εκτροχιάσουν» τις αναδυόμενες αγορές. 8. Χαλάρωση της αμερικανικής ανάπτυξης: Η αμερικανική ανάπτυξη αποτυγχάνει, η ανάκαμψη της αγοράς ακινήτων εκτροχιάζεται και προκαλεί μείωση των επιχειρηματικών επενδύσεων. Ακραίες καιρικές συνθήκες πλήττουν επιχειρήσεις και καταναλωτικές δαπάνες. Η εκτίμηση για τις τράπεζες ως μια επένδυση που προσφέρει και πολύ καλά μερίσματα εξαφανίστηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης. Έτσι, οι τραπεζικές μετοχές είναι πλέον «εξαιρετικά φθηνές», σύμφωνα με τον Arne Hassel, αναλυτή της Coutts. Ο αναλυτής εκτιμά ότι οι τραπεζικές μετοχές θα ακολουθήσουν πολύ καλή πορεία με τις μετοχές αμερικανικών τραπεζών να είναι καλύτερες απ αυτές των ευρωπαϊκών, δεδομένης και της σημαντικής μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

16 16 - rad Η ψυχολογία είναι το σημαντικότερο κομμάτι που κινεί την αγορά και την οικονομία στην παρούσα φάση και φαίνεται ότι οι δηλώσεις και οι κινήσεις του πολιτικού προσωπικού επιβαρύνουν το κλίμα. Το θετικό είναι ότι μετά τη βύθιση της αγοράς στην τελευταία ψηφοφορία για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας εκδηλώθηκε αγοραστικό ενδιαφέρον, μιας και οι επενδυτές είχαν προεξοφλήσει την προσφυγή της χώρας σε εκλογές. Η ψυχολογία βρέθηκε στο ναδίρ στη συνεδρίαση της περασμένης Δευτέρας, ωστόσο το ενδοσυνεδριακό comeback του Γενικού Δείκτη σχετίζεται με τη δεύτερη ανάγνωση των πολιτικών εξελίξεων από τους βασικούς πρωταγωνιστές της αγοράς. Ωστόσο, όσα συνέβησαν την περασμένη Δευτέρα, έστω και ενδοσυνεδριακά, δείχνουν και το επίπεδο ετοιμότητας των ξένων παικτών, οι οποίοι στο ενδεχόμενο ενός «κακού σεναρίου» φαίνεται ότι είναι αποφασισμένοι για όλα Σύμφωνα με τους χρηματιστηριακούς παράγοντες, η πορεία ανάκαμψης της οικονομίας και κατ επέκτασιν του Χρηματιστηρίου Αθηνών περνάει μέσα από το πολιτικό σκηνικό που θα διαμορφωθεί μετά τις 25 Ιανουαρίου. Είναι δε πασιφανές ότι εφόσον υπήρχε συμφωνία εδώ και μήνες στο πρόσωπο του Προέδρου της Δημοκρατίας, τότε το Ελληνικό Χρηματιστήριο θα βρισκόταν σε επίπεδα άνω των μονάδων, το δεκαετές ομόλογο κάτω από το 5% (είναι στο 10%), το τριετές στο 4,5% (ξεπερνάει το 11%) και το πενταετές λίγο πάνω από το 4% (είναι στο 9,5%). Κι όλα αυτά θα συνέβαιναν καθώς οι αγορές θα προεξοφλούσαν τη συμφωνία με την τρόικα στο σκέλος της αξιολόγησης, που θα άνοιγε τον δρόμο για την ομαλή εκτέλεση του προϋπολογισμού, την απρόσκοπτη προσέλκυση επενδύσεων και κυρίως την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού της χώρας μέσω νέων εκδόσεων κρατικών τίτλων το Δυστυχώς όμως τα πράγματα είχαν πάρει άσχημη τροπή από τον περασμένο Σεπτέμβριο, και απλώς την περασμένη Δευτέρα επιβεβαιώθηκε το μοιραίο, δηλαδή η προσφυγή στις πρόωρες εκλογές. Να σημειωθεί ότι το 2014 μάς άφησε σε επίπεδο Γενικού Δείκτη και «25άρη» με απώλειες 29%, ενώ αν λάβουμε ως σημείο αναφοράς το υψηλό έτους των μονάδων, τότε οι απώλειες ανεβαίνουν στο 39%. Μέσα σε όλα Οι δημοσκοπήσεις φαίνεται ότι αποτελούν σε πρώτη φάση τον βασικό παράγοντα ανάσχεσης των επιθετικών πωλήσεων, καθώς φαίνεται ότι ακόμη και στην περίπτωση πρωτιάς του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση με αντιμνημονιακό πρόσημο. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις απ όλες τις εταιρείες, αλλά και με βάση τα reports που έχουν δημοσιοποιήσει όλοι οι μεγάλοι οίκοι του εξωτερικού, ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί αυτήν τη στιγμή να φαίνεται ότι κερδίζει τις εκλογές, ωστόσο θα είναι ακατόρθωτο να συγκροτήσει μια αντιμνημονιακή κυβέρνηση και ως εκ τούτου πρέπει να αναζητήσει στηρίγματα σε κόμματα όπως το Ποτάμι, το ΠΑΣΟΚ ή ακόμη και το νέο κόμμα του πρώην πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου. Σε μια τέτοια περίπτωση, το πρόβλημα θα είναι πολύ σοβαρό για τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καθώς θα ενταθεί η εσωκομματική γκρίνια και θα υπάρξουν διαφοροποιήσεις από εκείνα τα στελέχη και τους βουλευτές που μιλούν για στάση πληρωμών ή ακόμη και για έξοδο από το ευρώ. Με δεδομένο ότι η ηγεσία του κόμματος έχει ξεκαθαρίσει ότι η παραμονή στο ευρώ είναι αδιαπραγμάτευτη, το ενδιαφέρον της αγοράς στρέφεται στο ενδεχόμενο νέας εκλογικής αναμέτρησης μέσα στην άνοιξη, λόγω αδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ να συγκροτήσει κυβέρνηση με φιλοευρωπαϊκή στάση. Στην περίπτωση που η χώρα ξαναπάει σε εκλογές, η αρχική αντίδραση της αγοράς αναμένεται να είναι εκ νέου αρνητική, ωστόσο πολλά θα κριθούν από το τι θα έχει συμβεί ενδιαμέσως στην αγορά και στην πραγματική οικονομία, και κυρίως από το εάν η Νέα Δημοκρατία μπορέσει να βρεθεί εκείνη στην πρώτη θέση, οπότε τότε αλλάζουν προς το θετικό όλα. Άρα, οι αναλυτές που παρακολουθούν τις εξελίξεις στο Χ.Α. θεωρούν ότι έως τις 25 Ιανουαρίου η κεφαλαιαγορά θα είναι σε φάση νευρικότητας, ωστόσο δεν αναμένονται ακραίες διακυμάνσεις. Εάν μετά τις εκλογές προκύψει κυβερνητικό σχήμα το οποίο θα είναι προσανατολισμένο στην ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας χωρίς παλινωδίες, τότε η αγορά θα ανακάμψει. Εάν όμως στη συνέχεια υπάρξει και νέα προσφυγή σε κάλπες, τότε τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια είναι δεδομένο ότι θα εμφανιστούν εκ νέου απρόθυμα για την ανάληψη ρίσκου στην Ελλάδα. Οι μετοχές-σηματω-

17 17 αυτά, να προσθέσουμε και τις απώλειες του τραπεζικού δείκτη κατά 45% την περσινή χρονιά, με ιστορικό ενδοσυνεδριακό χαμηλό στις 81 μονάδες την περασμένη Δευτέρα. Στην παρούσα φάση τα θεσμικά χαρτοφυλάκια έχουν επιλέξει μια αμυντική στρατηγική κυρίως σε ό,τι αφορά τους δεικτοβαρείς τίτλους, ενώ οι ανοδικές εξάρσεις της περασμένης Τετάρτης και της χθεσινής ημέρας οφείλονται κυρίως σε δραστηριοποίηση εγχώριων traders. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη συνεδρίαση της περασμένης Δευτέρας, όταν επισημοποιήθηκε η προσφυγή στις κάλπες, ήταν αρκετά περίπου 15 εκατ. ευρώ προκειμένου να περιορίσουν τις αρχικές βαριές απώλειες για τον Γενικό Δείκτη. Σημειωτέον, ενδοσυνεδριακά ο Γενικός Δείκτης έφτανε να καταγράφει απώλειες άνω του 11%, για να κλείσει τελικώς λίγο κάτω από το 4%, καθώς σήμανε κόκκινος συναγερμός. Η υποχώρηση του Γενικού Δείκτη κάτω των 800 μονάδων ανάγκασε αρκετούς ξένους οίκους να στηρίξουν τις επιλογές τους στο Χ.Α. με τη λογική ότι δεν επήλθε η καταστροφή. Έτσι, η δραστηριοποίηση των Goldman Sachs, JP Morgan, Morgan Stanley, Citigroup, Bank of America-Merrill Lynch, HSBC και ορισμένων ακόμη λειτούργησε ως κράχτης. Οι επιθετικές πωλήσεις τίτλων απορροφήθηκαν πολύ γρήγορα, κρίσιμες στηρίξεις σε επίπεδο Γενικού Δείκτη και τραπεζικών μετοχών επιβεβαιώθηκαν, και ως εκ τούτου υπήρξε το πρώτο ισχυρό ανάχωμα σε μια περαιτέρω απαξίωση της αγοράς. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 60% της κεφαλαιοποίησης του Ελληνικού Χρηματιστηρίου βρίσκεται στα χέρια ξένων, ενώ το 42% των μετοχών ανήκει σε αμερικανικά κεφάλαια. Με δεδομένο ότι ο τραπεζικός δείκτης βρέθηκε σε νέο χαμηλό πολλών δεκαετιών και ο Γενικός Δείκτης στο κανάλι που οδηγεί προς τις 680 μονάδες, τότε δίνεται η εξήγηση για τη δραστηριοποίηση των ξένων funds, και μάλιστα σε μια αγορά η οποία είναι εξαιρετικά ρηχή. Ο πολιτικός εκβιασμός που επιχείρησε η αντιπολίτευση με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας στέφθηκε (δυστυχώς) με επιτυχία. Από την άλλη πλευρά, η κίνηση του πρωθυπουργού για εσπευσμένη εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και η πρόωρη καταγγελία του μνημονίου γύρισαν μπούμερανγκ για την κυβέρνηση. Έτσι, βρεθήκαμε στο σημείο-μηδέν όπου η επιλογή ενός προσώπου συνδυάστηκε με την καταψήφισή του από τη χειρότερη Βουλή των τελευταίων δεκαετιών, κάτι το οποίο δεν έχει συμβεί στη Μεταπολίτευση. Αυτή η εξέλιξη συνιστά μια τραγωδία για το πολιτικό προσωπικό της χώρας, το οποίο για ακόμη μία φορά έδειξε ότι δεν μπορεί να συνεννοηθεί στοιχειωδώς προκειμένου να δοθούν αποφασιστικές λύσεις για τη χώρα μέσα σε ένα σταθερό ευρωπαϊκό περιβάλλον. Οι παραπάνω εξελίξεις αποτελούν ρυθμιστικό παράγοντα για το Χρηματιστήριο Αθηνών, στο οποίο περιμένουμε να δούμε υψηλές διακυμάνσεις κατά Η αγορά λόγω των πολιτικών εξελίξεων είδε για ακόμη μία φορά την κάτω μεριά του πτωτικού καναλιού, δίνοντας ωστόσο στη συνέχεια μια αντίδραση, μάλλον για ωραιοποίηση των τιμών. Το Χρηματιστήριο ξύπνησε και πάλι μνήμες από το 2012, μιας και οι πολιτικοί μας κατόρθωσαν να καταφέρουν το ακατόρθωτο. Πλέον μένει να δούμε πού θα μας βγάλουν οι αποφάσεις, αφού οι εκλογές, αν μη τι άλλο, μας φέρνουν πίσω χρονικά στην καλύτερη των περιπτώσεων, πλήττοντας την ψυχολογία και αναγκάζοντας σε στάση αναμονής τους επενδυτές. Ουσιαστικά, μια κατοχύρωση σε κλείσιμο και μόνο των 890 μονάδων στην παρούσα μπορεί να κάνει τη διαφορά και να μας δώσει ένα ημερήσιο αγοραστικό σήμα, γιατί θα αναγκάσει εκ πρώτης πολλούς να κλείσουν short θέσεις. Από την άλλη, το χαμηλό στην περιοχή του 755 που δοκίμασε στην ανακοίνωση των εκλογών μπορεί να είναι, αν μη τι άλλο, ένα τοπικό σοβαρό χαμηλό. Τεχνικά, να πούμε πως παραμένουμε σε short κατάσταση σε ημερήσιο γράφημα όσο κάτω από τις 890 μονάδες, ενώ οι 850 μονάδες είναι στην παρούσα κοντινή μας αντίσταση. Το θετικό είναι πως το ημερήσιο stop έχει κατέβει σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Αντίστοιχα, θυμίζουμε πως όσο κάτω από τις μονάδες στην παρούσα μεσοπρόθεσμα είμαστε πτωτικοί. Εν κατακλείδι, θα λέγαμε πως καλύτερα θα ήταν να περιμένουμε τις εξελίξεις ή, αν μη τι άλλο, να ακολουθήσουμε τεχνικά την αγορά το προσεχές διάστημα. Με βάση την υπάρχουσα κατάσταση θα δούμε υψηλές διακυμάνσεις στην εγχώρια κεφαλαιαγορά, ενώ οι ξένοι διαχειριστές θα αργήσουν να επανέλθουν εάν δεν πειστούν ότι η νέα κυβέρνηση θα τηρήσει στο ακέραιο τις συμφωνίες που έχουν υπογραφεί. Θα επανέλθουν μόνο στην περίπτωση που διαπιστώσουν ότι υπάρχουν ισχυρά δείγματα γραφής από μια ισχυρή κυβέρνηση η οποία θα προωθήσει με πειστικότητα τις μεταρρυθμίσεις. Στη βάση του καλύτερου σεναρίου, η επιστροφή τους δεν αναμένεται 3-4 μήνες αφού ολοκληρωθούν οι σχετικές διαδικασίες. Μέχρι τότε η αγορά θα κινείται με αμιγώς εγχώρια κεφάλαια και θα κυριαρχήσει το trading. Οι προσδοκίες σε κάθε περίπτωση είναι χαμηλές και ως εκ τούτου οι διακυμάνσεις θα είναι μεγάλες. * Ο Διονύσης Λευτάκης είναι χρηματιστηριακός αναλυτής. για να προβούμε σε τοποθετήσεις, αφού το τι θα συμβεί πολιτικά το επόμενο διάστημα είναι δύσκολο να προβλεφθεί. Οι αποτιμήσεις σε αρκετούς τίτλους είναι δελεαστικές, παρ όλα αυτά όσοι αγοράζουν fundamental να έχουν μετρητά και σε περίπτωση που η κατάσταση συνεχιστεί. Το περίεργο είναι πως οι περισσότεροι βλέπουν τις αγορές σαν ένα κομμάτι που δεν τους ενδιαφέρει χωρίς να καταλαβαίνουν πως είναι μέρος της ζωής τους, μιας και αν η χώρα αναγκαστεί να μείνει εκτός αγορών ή δανεισμού, τότε η κατάσταση θα επηρεάσει τους πάντες. ** Ο Ηλίας Ζαχαράκης είναι χρηματιστηριακός αναλυτής, διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance. ροί για την τάση στο Χ.Α. είναι αναμφίβολα οι 4 των συστηματικών τραπεζών (Εθνική, Πειραιώς, Alpha, Eurobank), τα κρατικού ενδιαφέροντος χαρτιά ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΟΛΠ, ΟΛΘ, ΕΥΑΘ, οι εταιρείες με εξαγωγικό προσανατολισμό Folli Follie, Μυτιληναίος, ΜΕΤΚΑ, Τιτάν, Motor Oil, Ελληνικά Πετρέλαια, ΒΙΟΧΑΛΚΟ, Coca-Cola 3E, καθώς επίσης η Aegean Airlines, το Jumbo, ο ΟΠΑΠ, η Ελλάκτωρ, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και μερικές ακόμη από τη μεσαία κεφαλαιοποίηση. Βραχυπρόθεσμα, η προκήρυξη των πρόωρων εκλογών θέτει το Χρηματιστήριο σε νέα πτωτική τροχιά, ενώ ζητούμενο για τον Γενικό Δείκτη είναι η ισορροπία στην περιοχή των μονάδων. Τώρα οι επενδυτές θα εστιάσουν στις δημοσκοπήσεις, ενώ υπάρχει και μια άλλη πτυχή που έχει να κάνει με το πώς μας βλέπουν τα ξένα funds στο πλαίσιο των emerging markets. Όλα αυτά θα αρχίσουν να φαίνονται μέσα στις επόμενες ημέρες. Το βασικό ερώτημα, πάντως, είναι το πώς θα τοποθετηθούν οι ξένοι διαχειριστές και επιπλέον αν θα υπάρξουν αναθεωρήσεις στον MSCI λόγω Ρωσίας, που ενδεχομένως εξαιτίας και του πολιτικού ρίσκου να επηρεάσουν περαιτέρω και την εγχώρια κεφαλαιαγορά. Μπορεί όμως μια τέτοια εξέλιξη να αυξήσει το ειδικό βάρος του Ελληνικού Χρηματιστηρίου και να διαμορφώσει συνθήκες προσέλκυσης δυνητικών εισροών, αλλά σε κάθε περίπτωση όλα θα κριθούν από το πολιτικό περιβάλλον και την προεξόφληση του σεναρίου για τη διακυβέρνηση της χώρας από την αγορά. Βαρόμετρο για τις εξελίξεις θα αποτελέσουν οι τραπεζικές μετοχές, οι οποίες δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις, αλλά και τα κρατικού ενδιαφέροντος χαρτιά, καθώς έχουν μπροστά τους σημαντικά stories. Η ουσία είναι ότι την τρέχουσα περίοδο το περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί στο Χ.Α. είναι άκρως κερδοσκοπικό και αποτελεί σχεδόν αποκλειστική υπόθεση των traders, ενώ οι μεσομακροπρόθεσμοι επενδυτές επιλέγουν την αποχή μέχρι να ξεκαθαρίσει το πολιτικό τοπίο. ***Ο κ. Γιάννης Βλαχάκης είναι σύμβουλος διοίκησης της Κύκλος ΑΕΠΕΥ.

18 18 Ούσα πεπειραμένη μακροοικονομολόγος η ίδια, υπήρξε από την αρχή σκεπτική απέναντι στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, που κατά πολλούς σχεδίασε ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης Άλαν Γκρίνσπαν και τελικώς υλοποίησε ο προκάτοχός της στη FED Μπεν Μπερνάνκι. Ήταν μάλιστα από τους πρώτους που έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για την πιθανότητα αποπληθωρισμού, υποστηρίζοντας ότι μια ελεγχόμενη άνοδος του πληθωρισμού μπορεί να οδηγήσει στην αύξηση της απασχόλησης. Το 2007 μόνη επέμενε πως έρχεται περίοδος ύφεσης με αφορμή την κρίση των τραπεζών. Είχε μάλιστα έρθει σε δημόσια αντιπαράθεση με αρκετά στελέχη της κεντρικής τράπεζας. Το γεγονός ότι χρειάστηκε να περάσει σχεδόν ένας χρόνος έως ότου «πείσει» η κυρία Γέλεν τους πολιτικούς ταγούς της χώρας ότι είναι αναγκαία η άρση της ποσοτικής χαλάρωσης, που είχε φτάσει στα όρια της στρέβλωσης της αγοράς, ήταν αρκετό για να συμπέσουν χρονικά οι αποφάσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας με τις εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που στοχεύει να πάρει τη σκυτάλη από τους Αμερικανούς και γιατί όχι; να τους μιμηθεί στη μέθοδο αντιμετώπισης της κρίσης. Η ουσία είναι πως οι Ευρωπαίοι αντιδρούν μεν με διαφορά φάσης, αλλά δεν διστάζουν να υιοθετήσουν ακριβώς την «αμερικανική μέθοδο» ακριβώς την ώρα που οι Αμερικανοί την εγκαταλείπουν Και εδώ κάπου οι αναλυτές παρεμβαίνουν και κάνουν λόγο για πόλεμο των κεντρικών τραπεζιτών, επιχειρηματολογώντας μάλιστα στην πλειονότητά τους υπέρ της επιλογής των Ευρωπαίων ιθυνόντων, υπέρ της επιλογής του Ευρωπαίου κεντρικού τραπεζίτη, Μάριο Ντράγκι, να «πουσάρει» την αγορά, την πραγματική οικονομία και τις ταλανισμένες οικονομίες του Νότου της Ευρωζώνης με την υιοθέτηση αντισυμβατικών μέτρων, με την αγορά ομολόγων και χρεογράφων, με τη χορήγηση δανείων σχεδόν μηδενικού επιτο- κίου στις τράπεζες, γενικότερα με όλα εκείνα τα μέτρα που συνθέτουν ένα πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης «American style», την ώρα που η FED επέλεγε να σταματήσει οριστικά αυτό το πρόγραμμα. Είναι προφανής η επιλογή που θα κάνουν οι επενδυτές, οι δραστηριοποιούμενοι στις χρηματαγορές, γιατί όχι ακόμη και οι στυγνοί κερδοσκόποι: θα ρίξουν τα χρήματά τους εκεί όπου θα «πέσει» και χρήμα από την ΕΚΤ, στις ευρωαγορές δηλαδή. Και εκεί που τα πράγματα θα σφίξουν, θα δοκιμαστεί η ανοχή της αγοράς, θα δοκιμαστεί η υγεία της οικονομίας, που πάντως επανήλθε χάρη στο μακροβιότερο πρόγραμμα παρέμβασης στην οικονομία που συνέλαβε ποτέ κεντρική τράπεζα. Ο Μπερνάνκι λειτούργησε την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ ουσιαστικά ως «λευκό ιππότη» και «δανειστή της ύστατης στιγμής» για τις αμερικανικές τράπεζες, για τις μεγάλες εξαγωγικές εταιρείες, ουσιαστικά για την ίδια την αμερικανική οικονομία. Η κυρία Γέλεν καμία τέτοια πρόθεση δεν δείχνει Τουναντίον, επιλέγοντας ευθεία ρήξη με τις απαιτήσεις της αγοράς και τις φωνές διαμαρτυρίας πάμπολλων επιχειρηματιών, η επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας ανακοίνωσε στις 30 Νοεμβρίου του 2014 την ολοκλήρωση της πολιτικής της ποσοτικής χαλάρωσης. Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, η FED αποφάσισε τον τερματισμό του προγράμματος αγοράς ομολόγων και λοιπών χρεογράφων αμέσως μετά την ολοκλήρωση του τρίτου και τελευταίου γύρου ποσοτικής χαλάρωσης που είχε ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο του 2012, με μηνιαίο ρυθμό αγορών ομολόγων και στεγαστικών δανείων αξίας 85 δισ. δολαρίων. Στην ίδια ανακοίνωση η FED μνημόνευσε τη σημαντική βελτίωση που παρείχε αυτή η πολιτική στην αγορά εργασίας, αφού η ανεργία μειώθηκε από το 8,1% στο 5,9%, καθώς και στην ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας, η οποία, καίτοι μη σταθερή, τουλάχιστον σταμάτησε ήδη από το α τρίμηνο του 2014 να είναι αρνητική. Με δυο λόγια, το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης μπορεί να μην ήταν πανάκεια, αλλά δούλεψε προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης της ύφεσης. Ακριβώς αυτό θέλει να συμβεί και στην Ευρώπη ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι. Ο οποίος μέχρι τώρα έχει μετέλθει όλων των δυνατών μέτρων, αποφάσεων και «όπλων» για να βγάλει την Ευρωζώνη από

19 19 την κρίση, έχει στείλει τα επιτόκια στο μηδέν και λύση δεν έχει βρει. Και κάπως έτσι, κόντρα μάλιστα στις απαιτήσεις και στους φόβους της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης, κόντρα στη βούληση της Γερμανίας, δήλωσε έτοιμος «να λάβει νέα μέτρα για την αποφυγή της οικονομικής στασιμότητας εάν η ανάπτυξη και ο πληθωρισμός συνεχίσουν να καταπονούν την περιοχή». Ουσιαστικά, δεν έχει άλλες επιλογές, δεν του έχουν μείνει άλλα όπλα στη φαρέτρα, παρά αυτά που περιλαμβάνουν αγορές κρατικών ομολόγων. Ό,τι δεν θέλει η Γερμανία δηλαδή, αλλά ίσως η μοναδική λύση για να ενισχυθούν πραγματικά οι οικονομίες της περιφέρειας, οι τράπεζες και οι μεγάλες εξαγωγικές επιχειρήσεις. Οι αγορές και οι επενδυτές θεωρούν πως μέσα στις πρώτες κιόλας εβδομάδες της νέας χρονιάς η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε δανεισμό με ενέχυρο δάνεια ή λοιπές απαιτήσεις τραπεζών, διευρύνοντας τόσο τα εργαλεία άντλησης ρευστότητας όσο και τις αποδεκτές βαθμίδες πιστοληπτικής ικανότητας. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, η ΕΚΤ εξετάζει το ενδεχόμενο να κάνει αποδεκτά ως ενέχυρα ακόμα και καλάθια πιστωτικών απαιτήσεων. Πακέτα δηλαδή δανείων ή συμβάσεων εκχώρησης απαιτήσεων που θα έχουν «αποδεκτή» από την Κεντρική Τράπεζα αξιολογική διαβάθμιση. Σήμερα οι τράπεζες της Ευρωζώνης μπορούν να δανείζονται από την ΕΚΤ με ενέχυρο δάνεια, αρκεί αυτά να έχουν υψηλή πιστοληπτική διαβάθμιση (δάνεια με τις υψηλότερες τρεις βαθμίδες ανά οίκο αξιολόγησης). Αν η ΕΚΤ αρχίσει να αποδέχεται ως ενέχυρα και καλάθια δανείων, αυτομάτως διευρύνεται η βεντάλια και επομένως η δυνατότητα άντλησης ρευστότητας. Πρακτικά, οι τράπεζες θα μπορούν να διαμορφώνουν καλάθια με μέσο σταθμισμένο κίνδυνο, δηλαδή σε ένα πακέτο να στριμώχνουν δάνεια υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης μαζί με μη ενυπόθηκα ή γενικώς δάνεια χαμηλότερης διαβάθμισης τα οποία σήμερα γίνονται αποδεκτά μόνο από τον Ενιαίο Βοηθητικό Μηχανισμό Ρευστότητας (ELA). Σε κάθε περίπτωση, η απάντηση για το τι θα πράξει ακριβώς ο σινιόρε Ντράγκι αναμένεται να δοθεί από το Συμβούλιο Νομισματικής Πολιτικής που είναι προγραμματισμένο για τις 22 Ιανουαρίου. Και εκεί θα φανεί εάν η Ευρώπη θα πάρει φέτος το πάνω χέρι στον άτυπο πόλεμο των τραπεζιτών America Goldman Sachs Βέβαιη ότι η ΕΚΤ θα ανακοινώσει την εφαρμογή προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης στη συνεδρίαση της 22ας Ιανουαρίου εμφανίζεται η Bank of America Merrill Lynch. Σε ό,τι αφορά την αγορά κρατικών τίτλων, ο επενδυτικός οίκος θεωρεί ότι μπορεί να ξεκινήσει στις αρχές Μαρτίου. Υπογραμμίζει πως η απόφαση της τράπεζας να επεκτείνει τον ισολογισμό της αποτελεί πλέον όχι «προοπτική» αλλά «απόφαση», ενώ ιδιαίτερης σημασίας θεωρεί το γεγονός ότι ο κ. Ντράγκι ξεκαθάρισε πως για να εφαρμοστεί πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης δεν είναι απαραίτητη ομοφωνία στην ΕΚΤ, αλλά απλή πλειοψηφία. Σύμφωνα με τον επενδυτικό οίκο, η αγορά επιχειρηματικών ομολόγων από την ΕΚΤ δεν αποτελεί ιδιαίτερα παραγωγική λύση, με δεδομένο ότι μια τέτοια κίνηση δεν θα έχει καμία θετική επίδραση στον χρηματοπιστωτικό κλάδο και κατ επέκταση στην πραγματική οικονομία. Αντίθετα, η αγορά τιτλοποιημένων δανείων αλλά και καλυμμένων ομολόγων ήταν σωστή απόφαση, με δεδομένο ότι βοηθά στη μείωση του κόστους για τον τραπεζικό δανεισμό και «ταιριάζει» αρκετά με τις τακτικές παροχές χαμηλότερων δανείων από την ΕΚΤ (TLROs). Από την πλευρά της η Goldman Sachs τοποθετεί στις αρχές Μαρτίου την εφαρμογή προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ. Παράλληλα, η επενδυτική τράπεζα εκτιμά ότι το ενδεχόμενο η ΕΚΤ να προχωρήσει σε ποσοτική χαλάρωση δεν έχει, ακόμη, αποτιμηθεί πλήρως στις τιμές των ομολόγων, και ως εκ τούτου αναμένει περαιτέρω συρρίκνωση των spreads στις αγορές ομολόγων της Ευρωζώνης. Αρχικά η εφαρμογή QE θα οδηγήσει σε ράλι τα ομόλογα της ευρωπαϊκής περιφέρειας, αλλά κατόπιν θα υπάρξει επιστροφή τους σε πιο φυσιολογικά επίπεδα. Επίσης, δεν εκτιμάται ότι θα επηρεαστούν βρετανικά και αμερικανικά ομόλογα από τις κινήσεις της ΕΚΤ. Στο πώς θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, ο αμερικανικός οίκος τονίζει πως στην Ευρωζώνη, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ αλλά και τη Βρετανία, δεν υπάρχει μια κεντρική υπηρεσία μέσω της οποίας η ΕΚΤ θα μπορεί να προχωρήσει σε αγορά κρατικών ομολόγων. Η ΕΚΤ θα εξαγοράσει ομόλογα από ιδιώτες επενδυτές. Η Goldman Sachs εκτιμά ότι οι αγορές θα κυμανθούν από 500 δισ. έως 1 τρισ. ευρώ. Σε ένα πρόγραμμα 500 δισ. ευρώ, τα 129 δισ. θα δαπανηθούν για αγορά γερμανικών ομολόγων, τα 101 δισ. για γαλλικά ομόλογα, τα 88 δισ. για ιταλικά ομόλογα, τα 63 δισ. για ισπανικά και το υπόλοιπο ποσό των 119 δισ. για ομόλογα άλλων κρατών της Ευρωζώνης. Σε ό,τι αφορά την αγορά συναλλάγματος, το θέμα είναι ξεκάθαρο. Όσο μια κεντρική τράπεζα ενισχύει τον ισολογισμό της τόσο υποχωρεί η ισοτιμία του νομίσματος της χώρας που εφαρμόζει αυτή την πολιτική. Στον αντίποδα, στηρίζει τις αποτιμήσεις των μετοχών. Όπως αναφέρει η Goldman Sachs, σχεδόν το σύνολο των αναλυτών τόσο των αγορών συναλλάγματος όσο και των χρηματιστηρίων εκτιμούν ότι το ευρώ θα δεχθεί πιέσεις, ενώ, αντίθετα, οι ευρωπαϊκές μετοχές θα βρουν έναν παράγοντα στήριξης. Για τις ευρωπαϊκές μετοχές ο οίκος τονίζει ότι η ανακοίνωση ενός προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης μπορεί να οδηγήσει στο 25% τις συνολικές αποδόσεις σε ορίζοντα δωδεκαμήνου. Στην περίπτωση της Ευρωζώνης η Goldman αναμένει ότι η επίδραση στις οικονομικές προοπτικές θα είναι μικρότερη σε σύγκριση με αυτήν που υπήρξε στις ΗΠΑ με την εφαρμογή του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης. Παράγοντας στήριξης, πάντως, μπορεί να αποτελέσει η υποχώρηση του ευρώ, ιδιαίτερα για τις χώρες της περιφέρειας που υποφέρουν από υψηλή ανεργία και εφαρμόζουν προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής.

20 20 dea s Π ρωταγωνιστής των επιχειρηματικών γάμων ήταν αναμφίβολα ο κλάδος του λιανεμπορίου, με τις μεγάλες αλυσίδες να προχωρούν σε μπαράζ εξαγορών μικρότερων παικτών. Η πλέον «φιλήσυχη», μάλλον εσωστρεφής και «μη επιθετική» στην αναπτυξιακή της συμπεριφορά έως πριν από λίγα χρόνια ελληνική αλυσίδα σουπερμάρκετ Σκλαβενίτης ΑΕΕ αναδεικνύεται στη διάρκεια των τελευταίων χρόνων πρωταγωνιστής των εξελίξεων. Λίγο πριν εκπνεύσει το 2014, η ελληνική αλυσίδα εξαγόρασε τη Makro Cash & Carry, θυγατρική εταιρεία του γερμανικού ομίλου Metro Group στην Ελλάδα, και μαζί δώδεκα καταστήματά της έναντι 65 εκατ. ευρώ, και αμέσως μετά απέκτησε το 60% της κρητικής αλυσίδας σούπερ μάρκετ Χαλκιαδάκης, που κατείχε η αλυσίδα Βερόπουλος, δαπανώντας το ποσό των 22 εκατ. ευρώ. Με την πρώτη κίνηση εγκαινίασε την είσοδό της στη χονδρική πώληση, ενώ με τη δεύτερη σηματοδότησε την επέκταση για πρώτη φορά εκτός Αττικής και ταυτόχρονα το άνοιγμά της στην Κρήτη, με στρατηγικό εταίρο την οικογένεια του Μηνά Χαλκιαδάκη, που διαθέτει σήμερα 38 καταστήματα στην τοπική αγορά και απασχολεί 940 εργαζομένους. Σημειώνεται ότι η Σκλαβενίτης, με κύκλο εργασιών σήμερα 1,2 δισ. ευρώ περίπου και εργαζομένους, έχει παρουσία 110 καταστημάτων λιανικής στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών. Σε μία από τις μεγαλύτερες συμφωνίες στον κλάδο των σούπερ μάρκετ το 2014 προχώρησε η Μαρινόπουλος, υπογράφοντας συμβόλαιο δικαιόχρησης με την εταιρεία Karipidis Bros για τα 149 καταστήματα της Αρβανιτίδης. Ήταν μια στρατηγικής σημασίας κίνηση που, πέραν της σημαντικής ενίσχυσης του δικτύου καταστημάτων της Μαρινόπουλος στην ελληνική αγορά, θα επιδράσει θετικά τόσο σε επίπεδο κύκλου εργασιών όσο και διαπραγματευτικής ισχύος του ομίλου με τους προμηθευτές του. Η υπογραφή του συμβολαίου για την Στον πλήρη έλεγχο της Vodafone Ελλάδας πέρασε η Hellas Online (HOL). Ύστερα από συζητήσεις δύο χρόνων, η εταιρεία απέκτησε το 72,7% που κατείχαν στην εταιρεία οι Intracom Holdings και World Equities Investments Holdings S.A. έναντι περίπου 300 εκατ. ευρώ και ανέβασε το ποσοστό της στο 91,2%. Οι δύο εταιρείες είχαν στενή συνεργασία εδώ και αρκετά χρόνια, καθώς η Hellas Online «συμπληρώνει» με τις υπηρεσίες σταθερής τηλεφωνίας και Internet που διαθέτει τις υπηρεσίες κινητής της Vodafone, με την πρώτη να αξιοποιεί και το εμπορικό δίκτυο της δεύτερης. Η Hellas Online έχει περισσότερους από μισό εκατομμύριο συνδρομητές, ενώ η Vodafone εξυπηρετεί περισσότερους από 5 εκατομμύρια συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας. Αρβανιτίδης και η μετατροπή του δικτύου της ήταν μέρος του στρατηγικού επενδυτικού σχεδιασμού του ομίλου Μαρινόπουλος που προέβλεπε για την τριετία τη διάθεση κεφαλαίων συνολικής αξίας 250 εκατ. ευρώ, ο κύριος όγκος των οποίων θα απορροφηθεί από την ελληνική αγορά. Σήμερα η Μαρινόπουλος διαθέτει συνολικά 723 καταστήματα εταιρικά και franchise στην ελληνική επικράτεια, και με εργαζομένους αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους ιδιώτες εργοδότες στην Ελλάδα. Η προσθήκη των 149 καταστημάτων της Αρβανιτίδης Α.Ε., έπειτα από το συμβόλαιο δικαιόχρησης (franchise) που υπεγράφη με την Karipidis Bros, τη νέα ιδιοκτήτρια εταιρεία της Αρβανιτίδης, επιτρέπει στη Μαρινόπουλος να αυξήσει αισθητά τη θέση της στην αγορά της βόρειας Ελλάδος, όπου λειτουργεί η πλειονότητα των καταστημάτων της Αρβανιτίδης. Σημειώνεται ότι η ολοκλήρωση της συμφωνίας εξαγοράς τελεί υπό την έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Μετά τον κλάδο των τραπεζών, ακινήτων και της βαριάς βιομηχανίας, η Fairfax επένδυσε και στο λιανεμπόριο, εξαγοράζοντας την Praktiker Hellas, κίνηση η οποία επιβεβαίωσε την εμπιστοσύνη του Καναδού μεγαλοεπενδυτή Πρεμ Ουάτσα στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. H Fairfax κατέθεσε την πιο συμφέρουσα προσφορά στο πλαίσιο της διαδικασίας πώλησης της Praktiker Hellas, που ξεκίνησε μετά την πτώχευση του μητρικού ομίλου στη Γερμανία. Παράλληλα, δεσμεύτηκε να διατηρήσει και τα 14 καταστήματα της εταιρείας στην Ελλάδα, την επωνυμία αλλά και τις θέσεις των εργαζομένων της. Ο Πρεμ Ουάτσα δήλωσε ενθουσιασμένος με την εξαγορά της Praktiker Hellas, η οποία όπως είπε είναι πρωτοπόρα και σταθερή ηγέτιδα εταιρεία στην αγορά του Do It Yourself & Home Improvement στην Ελλάδα και επανέλαβε τη στήριξή του στις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης να βγάλει τη χώρα από την κρίση. Εις σάρκα μίαν είναι πλέον δύο από τα πιο γνωστά και ιστορικά σήματα της ελληνικής αγοράς μπύρας. Ύστερα από πολύμηνες διαπραγματεύσεις, η Μύθος Ζυθοποιία του δανέζικου ομίλου Carlsberg και η Ολυμπιακή Ζυθοποιία του γνωστού επιχειρηματία Γιάννη Χήτου αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους, δημιουργώντας μια νέα, κοινή εταιρεία που θα έχει «βαρύ πυροβολικό» τις μπύρες Μύθος και Fix Hellas και θα είναι σε θέση να δει «στα μάτια» την Αθηναϊκή Ζυθοποιία (Amstel, Heineken), η οποία ηγείται του χώρου με μερίδιο άνω του 55%. Η πρόθεση των διοικούντων του νέου σχήματος να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στα δρώμενα του κλάδου εκτιμάται πως θα προκαλέσει την άμεση αντίδραση της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας (Amstel, Heineken, Άλφα κ.ά.), η οποία ως ηγέτιδα δύναμη δεν πρόκειται να καθίσει με σταυρωμένα τα χέρια. Μάλιστα, στα άμεσα σχέδια του νέου σχήματος είναι η υλοποίηση επενδύσεων για την ισχυροποίηση της παραγωγικής μονάδας στη Σίνδο και την περαιτέρω ανάπτυξη στην κατηγορία της βαρελίσιας μπύρας, όπου σήμερα η Μύθος έχει μερίδιο 30%. Επίσης, υπάρχει και option μετά την πενταετία η Carlsberg να αυξήσει το ποσοστό της, υπό την προϋπόθεση ότι οι άλλοι μέτοχοι επιθυμούν να μειώσουν τη θέση τους. Εν τω μεταξύ, στα άμεσα σχέδια της νέας εταιρείας είναι η υλοποίηση επενδύσεων 50 εκατ. ευρώ μέσα στην επόμενη πενταετία. Παράλληλα, σχεδιάζεται το λανσάρισμα νέων προϊόντων που θα απευθύνονται στις σύγχρονες προτιμήσεις των νέων, οι οποίοι στρέφονται σε προϊόντα με λιγότερο αλκοόλ. Μπροστά σε αυτά τα δεδομένα, παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν πως η Αθηναϊκή Ζυθοποιία δεν θα αργήσει να περάσει στην αντεπίθεση, με στόχο να διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία της και να βάλει φρένο στις φιλοδοξίες των νέων ανταγωνιστών της. Στο πλαίσιο αυτό, αναμένεται να εντείνει τις προσφορές και τις προωθητικές της ενέργειες τόσο προς το λιανεμπόριο όσο και προς την «κρύα αγορά» (εστιατόρια, μπαρ, καφετέριες), ενώ δεν αποκλείεται η κυκλοφορία νέων προϊόντων που θα απαντούν στις σύγχρονες ανάγκες των καταναλωτών. Μικρότερες πιθανότητες συγκεντρώνει το ενδεχόμενο εξαγοράς κάποιας εγχώριας μικροζυθοποιίας, καθώς μια τέτοια κίνηση δύσκολα θα λάμβανε την έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Η Αθηναϊκή, πάντως, εδώ και μερικά χρόνια έχει υιοθετήσει μια πιο επιθετική πολιτική τιμών προκειμένου να συγκρατήσει την πτώση της κατανάλωσης, αλλά και τη στροφή των καταναλωτών στις μικροζυθοποιίες και στα νέα είδη μπύρας. Παράλληλα, προχώρησε στη ριζική αναδιοργάνωση των δραστηριοτήτων της επί ελληνικού εδάφους, διαβλέποντας την ανάγκη προσαρμογής στα νέα δεδομένα που έφερε η κρίση στη χώρα. Πέρα από τις επιμέρους στρατηγικές και επιδιώξεις, η μεγάλη πρόκληση για το σύνολο του κλάδου είναι η αύξηση της κατά κεφαλήν κατανάλωσης. Παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει κατά καιρούς, παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και εντοπίζεται κυρίως στην καλοκαιρινή περίοδο. Υπολογίζεται ότι οι Έλληνες καταναλώνουν κατά μέσο όρο 32 λίτρα κατά κεφαλήν, ενώ μαζί με τους τουρίστες το νούμερο αυτό ανεβαίνει γύρω στα 35 λίτρα κατά κεφαλήν. Μέσα στο πρώτο δίμηνο του 2015 θα ξεκαθαρίσει το τοπίο γύρω από κάποιες επιχειρηματικές συμφωνίες που βρίσκονται σε εκκρεμότητα. Η πρώτη αφορά στην εξαγορά της αλλαντοβιομηχανίας Νίκας από τον Σπύρο Θεοδωρόπουλο, η δεύτερη στην εξαγορά της γαλακτοβιομηχανίας Μεβγάλ από τη Vivartia, και η τρίτη στην αναδιάρθρωση του δανεισμού της Νηρεύς, η οποία αναμένεται να δρομολογήσει στη συνέχεια περαιτέρω εξελίξεις στον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών. Σε ό,τι αφορά τη Νίκας, ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος μαζί με τους υπόλοιπους μετόχους της Chipita έχει καταθέσει στους βασικούς πιστωτές της Νίκας (Eurobank και Alpha Bank) πρόταση εξαγοράς πλειοψηφικού πακέτου μετοχών της ιστορικής αλλαντοβιομηχανίας υπό την προϋπόθεση ότι θα προηγηθεί αναδιάρθρωση σημαντικού μέρους των δανείων της ιστορικής αλλαντοβιομηχανίας. Το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2014 οι βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις της Π.Γ. Νίκας ανέρχονταν σε 72,8 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα δημοσιευμένα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας. Οι τράπεζες δεν έχουν απαντήσει ακόμη στην πρόταση, όμως ο επιχειρηματίας κάθε άλλο παρά έχει αποσύρει το ενδιαφέρον του. Στα δικαστήρια θα κριθεί η έκβαση του deal Vivartia-Μεβγάλ εάν μετά την έλευση της καταληκτικής προθεσμίας, η οποία εκπνέει σε λίγες ημέρες, η Μεβγάλ δεν προχωρήσει στη μεταβίβαση των μετοχών προς τη Vivartia. Υπενθυμίζεται ότι οι δύο πλευρές έχουν υπογράψει προσύμφωνο το οποίο προβλέπει τη μεταβίβαση από τις οικογένειες Παπαδάκη-Χατζηθεοδώρου του 43% των μετοχών της Μεβγάλ στη Vivartia. Το τίμημα συμφωνήθηκε στα 4,5 εκατομμύρια ευρώ και θα καταβληθεί μετά την εξόφληση υποχρέωσης της Μεβγάλ προς τη Δέλτα (θυγατρική της Vivartia) ύψους 3,8 εκατομμυρίων ευρώ και την εξόφληση μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου που αναμένεται να χορηγηθεί από τις δανείστριες τράπεζες προς τη Μεβγάλ στο πλαίσιο της χρηματοοικονομικής αναδιάρθρωσης της εταιρείας. Στο εν λόγω προσύμφωνο προβλέπεται συγκεκριμένη προθεσμία για τη μεταβίβαση των μετοχών, η οποία ξεκίνησε να «τρέχει» μετά την έγκριση της εξαγοράς από την Επιτροπή Ανταγωνισμού την 1η Δεκεμβρίου Μέχρι στιγμής η Μεβγάλ δεν έχει προχωρήσει στη μεταβίβαση των μετοχών, με τις φήμες να επιμένουν πως υπάρχει ενδιαφέρον για την απόκτησή της από αμερικανικό fund. Εάν, πάντως, μετά την έλευση της καταληκτικής προθεσμίας δεν μεταβιβασθούν οι μετοχές και βεβαίως δεν εμφανιστεί κάποιος πραγματικός επενδυτής, η Vivartia προσανατολίζεται να προσφύγει στη Δικαιοσύνη εναντίον της Μεβγάλ με την κατηγορία της αθέτησης συμφωνίας. Κύκλοι της Vivartia επισημαίνουν, δε, ότι η συνέχιση της κωλυσιεργίας από την πλευρά της Μεβγάλ δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο τη θέση εργαζομένων, προμηθευτών και αγελαδοτρόφων. Την εκτίμηση ότι πολύ σύντομα θα επιτευχθεί τελική συμφωνία με τις πιστώτριες τράπεζες, η οποία θα περιλαμβάνει και κεφαλαιοποίηση δανειακών απαιτήσεων, εκφράζει η διοίκηση της Νηρεύς, καθώς μάλιστα βαίνει προς ολοκλήρωση η διαδικασία αποτίμησης ώστε να μπορεί να αποφασιστεί η τιμή μετατροπής των ομολογιών. Πρόσφατα, μάλιστα, στη γενική συνέλευση των ομολογιούχων δανειστών της εταιρείας αποφασίστηκε, πρώτον, η μετάθεση αποπληρωμής της δόσης και των τόκων που είναι καταβλητέοι στις 31 Δεκεμβρίου 2014, καθώς και της δόσης και των τόκων που είναι καταβλητέοι στις 12 Ιανουαρίου 2015 για τις 31 Μαρτίου 2015, και δεύτερον η μη άσκηση του δικαιώματος καταγγελίας του δανείου έως 31 Μαρτίου Η αναδιάρθρωση του δανεισμού της Νηρεύς, η ολοκλήρωση των διαδικασιών στη Σελόντα, όπου εδώ και αρκετούς μήνες έχουν ληφθεί οι αποφάσεις για τη μεταβίβαση του ελέγχου της εταιρείας στις τράπεζες, καθώς και επικείμενη απόφαση για την υπαγωγή της Δίας στο άρθρο 99 αναμένεται να οδηγήσουν, σε δεύτερη φάση, σε συγχωνεύσεις στον κλάδο και εν συνεχεία στην είσοδο ξένων επενδυτών. 61