Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α

Transcript

1 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος...13 Πώς θα χρησιμοποιήσετε το βιβλίο...14 Αναρριχώμενα Φυτά Φοινικοειδή & Τροπικά Φυτά Εισαγωγή... Κηποτεχνικοί και βοτανικοί όροι - Γλωσσάριο...17 Κλίμα και φυτά...19 Έδαφος-Νερό και φυτά...20 Πολλαπλασιασμός φυτών...22 Φύτευση...29 Κλάδεμα...32 Κωνοφόρα φυτά...35 Έλατα...36 Kέδροι...40 Χαμαικυπάρισα...44 Γιουνίπερα...54 Ερυθρελάτες...60 Πεύκα...65 Τούγιες...72, 79 Δένδρα...81 Θάμνοι Σφενδάμια Καμέλιες Ρείκια Φούξιες Υβίσκοι Ορτανσίες Μανώλιες Ροδόδενδρα Τριανταφυλλιές Θαμνώδεις με μεγάλα άνθη Θαμνώδεις με άνθη σε μπουκέτα Πολύναθες Αναρριχώμενες Mινιατούρες Εδαφοκαλυπτικές Δενδρώδεις Κρεμοκλαδείς Κάκτοι & Παχύφυτα Αρωματικά φυτά Πολυετή Φυτά Υδρόβια & υδροχαρή φυτά Βολβώδη & ριζωματώδη φυτά Αστίλβες Kυκλάμινα Ντάλιες Χόστα Υάκινθοι Ίριδες Νάρκισοι Παιώνιες Τουλίπες Αγροστώδη φυτά & Μπαμπού Ετήσια & Διετή Ανθόφυτα Έρωτες Πετούνιες Πρίμουλες Ωραιόφυλλα Κατηφέδες Πανσέδες Πτεριδόφυτα (Φτέρες) Χλοοτάπητες Φυτοφράχτες Διακοσμητικοί Κορμοί Εδώδιμοι καρποί Ευρετήριο Λατινικών Ονομάτων Πώς Διαβάζεται Κοινών Ονομάτων...738

2 πολλαπλασιασμοσ φυτων 23 Πολλαπλασιασμός φυτών Ο Πολλαπλασιασμός των φυτών μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους, όπως: με σπορά με μοσχεύματα με διαίρεση με αποθηκευτικά όργανα με εμβόλια με καταβολάδες Η ανάγκη να διατηρήσουμε ως έχουν όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα ενός καλλωπιστικού φυτού, οδηγεί στη χρήση αγενών τρόπων πολλαπλασιασμού (κλωνοποίηση). Αγενείς τρόποι πολλαπλασιασμού είναι όλοι εκτός της σποράς. Σπορά Είναι ο αρχαιότερος τρόπος πολλαπλασιασμού των φυτών και ο κυριότερος σήμερα για τα φυτά μεγάλης καλλιέργειας. Η αναπαραγωγή των φυτών με σπόρους είναι ο μόνος εγγενής τρόπος πολλαπλασιασμού των φυτών που, αν και σήμερα είναι ο φθηνότερος, έχει αρκετά μειονεκτήματα όσον αφορά τα καλλωπιστικά φυτά. Έτσι περιορισμένος αριθμός ειδών και ποικιλιών πολλαπλασιάζεται με σπόρους. Με σπόρους πολλαπλασιάζονται κυρίως τα τυπικά είδη. Ορισμένα είδη φυτών έχουν δυσφυείς σπόρους οι οποίοι παρουσιάζουν δυσκολία στη φύτρωσή τους. Οι δυσφυείς σπόροι χρειάζονται μια προσπαρτική επεξεργασία, η οποία διαφέρει από είδος σε είδος ανάλογα με το λόγο που προκαλεί τη δυσκολία της φύτρωσής τους. Μία άλλη περίπτωση σπόρων είναι αυτή η οποία πρέπει να περάσουν μία περίοδο λήθαργου. Ο λήθαργος σπάει μετά την πάροδο μιας περιόδου ψύχους. Για να επιτύχουμε τη φύτρωση αυτών των ειδών τοποθετούμε τους σπόρους σε υγρό και ψυχρό μέρος. Όταν έρθει η περίοδος της σποράς, που συνήθως είναι νωρίς την άνοιξη ή μερικές φορές νωρίς το φθινόπωρο, όταν η θερμοκρασία είναι κοντά στους ο C, για όλα τα είδη των σπόρων ακολουθούμε τα εξής βήματα: Τοποθετούμε τους σπόρους για 24 ώρες σε μια λεκάνη με νερό (Εικ. 5). Αυτό θα διευκολύνει την απορρόφηση του νερού από τους σπόρους αλλά και να διαχωρίσει τους κούφιους και χαλασμένους σπόρους οι οποίοι επιπλέουν, σε αντίθεση με τους καλούς σπόρους οι οποίοι βυθίζονται. (Αυτό το βήμα αποφεύγεται από σπόρους πολύ μικρού μεγέθους). Τοποθετούμε τους σπόρους σε φωτεινό μέρος, σε έδαφος ελαφρύ που δεν κρατάει πολύ νερό, ώστε να σαπίσουν οι σπόροι, αλλά και δε δημιουργεί κρούστα η οποία θα εμπόδιζε το φύτρωμα των σπόρων. Σκεπάζουμε τους σπόρους 2 Καθαρίζουμε προσεκτικά τους σπόρους σε βάθος όσο 2-3 φορές τη διάμετρό τους (Εικ. 6) και ποτίζουμε καθημερινά 1-2 φορές, ώστε το έδαφος να παραμένει υγρό. Οι ευκολότεροι σπόροι θα αρχίσουν να φυτρώνουν σε 5-6 ημέρες, ενώ οι δυσκολότεροι σε ένα μήνα ή και περισσότερο. Τα νεαρά σπορόφυτα είναι πολύ ευαίσθητα σε μία ασθένεια την «Τήξη των αρτιφύτρων» η οποία προκαλεί σάπισμα στο σημείο του λαιμού (το σημείο της επαφής του σπορόφυτου με το έδαφος). Για να αποφύγουμε την ασθένεια αυτή η οποία προκαλεί μαζική απώλεια φυτών, είναι σωστό η συχνή εφαρμογή μυκητοκτόνων εδάφους από την ημέρα της σποράς έως ότου περάσει ένας μήνας. 6 6 Τοποθετούμε τους σπόρους σε βάθος όσο 2-3 φορές τη διάμετρό τους 4 5 Βάζουμε τους σπόρους μαζί με υγρή άμμο σε σακκούλες τροφίμων. Τοποθετούμε τις σακκούλες σε ψυγείο ως την εποχή της σποράς. Αυτό θα επιτρέψει τους σπόρους να περάσουν μία περίοδο ψύχους που σε πολλές περιπτώσεις είναι απαραίτητη για να φυτρώσουν οι σπόροι Τοποθετούμε τους σπόρους για 24 ώρες σε νερό ώστε να απορροφηθεί γρήγορα το νερό από αυτούς και να διαχωρίσει τους κούφιους και χαλασμένους σπόρους οι οποίοι στο τέλος θα επιπλέουν Η πρώτη ομάδα δυσφυών σπόρων οφείλει τη δυσκολία της φύτρωσής τους στην ύπαρξη μεμβράνης στο εξωτερικό κέλυφος του σπόρου, η οποία εμποδίζει την είσοδο του νερού στο σπόρο και άρα τη φύτρωσή του. Στην περίπτωση αυτή η φύτρωση διευκολύνεται με τη διάλυση αυτής της μεμβράνης η οποία μπορεί να γίνει με τριβή του σπόρου, με εμβάπτισή τους σε αραιό θεϊικό οξύ, σπάσιμο του κέλυφούς τους κ.λπ. 1 Συλλέγουμε τους σπόρους από τα φυτά όταν αυτοί είναι ώριμοι. Νωρίτερα από αυτό το σημείο οι σπόροι δεν θα φυτρώνουν ενώ αργότερα θα είναι κούφιοι 3 Ξεπλένουμε με νερό τους σπόρους που είχαν σαρκώδες περίβλημα πριν τον καθαρισμό τους 7 7 Πιέζουμε δυνατά το έδαφος μετά τη σπορά ώστε να έρθουν σε στενή επαφή οι σπόροι με το έδαφος.

3 κλαδεμά 33 Κλάδεμα Κλάδεμα: Αφαίρεση κλαδιών ενός φυτού με κατάλληλα εργαλεία (κλαδευτήρια, πριόνια), για να ενθαρρυνθεί η ανθοφορία και η καρποφορία του ή για να περιοριστεί η υπερβολική ή η άκομψη ανάπτυξή του. Τα φυτά εντάσσονται σε δύο κατηγορίες, όσα ανθίζουν την άνοιξη και όλα τα υπόλοιπα. Τα φυτά που ανθίζουν την άνοιξη ανθοφορούν πάνω σε διετή κλαδιά, τα κλαδιά δηλαδή που ανέπτυξαν την προηγούμενη χρονιά, ενώ τα υπόλοιπα φυτά ανθοφορούν πάνω σε ετήσιους βλαστούς, βλαστούς δηλαδή που ανέπτυξαν την τρέχουσα περίοδο. Για την αύξηση της ανθοφορίας λοιπόν εφαρμόζουμε τις ακόλουθες δύο τεχνικές: Για τα φυτά με εαρινή ανθοφορία η αφαίρεση κλαδιών στο τέλος του χειμώνα θα σήμαινε και αφαίρεση ανθέων. Έτσι, περιμένουμε να ανθίσουν και κλαδεύουμε το καθένα είδος ξεχωριστά αμέσως μετά το τέλος την ανθοφορίας του την Άνοιξη. Το κλάδεμα δεν είναι αυστηρό. Αφαιρούμε τα καχεκτικά, τα ξερά κλαδιά και αυτά που ξεφεύγουν από το σχήμα του φυτού κυρίως. Αντίθετα, για τα φυτά που δεν έχουν εαρινή ανθοφορία το κλάδεμα γίνεται στο τέλος του χειμώνα. Είναι αυστηρό ώστε να δώσει πλούσια ανάπτυξη βλαστών την άνοιξη που σημαίνει και πλούσια ανθοφορία το καλοκαίρι, το φθινόπωρο και το χειμώνα. Οι τομές των κλαδιών πρέπει να γίνονται με καλοακονισμένα εργαλεία, ώστε να είναι λείες. Μη οξείες τομές θα έδιναν τη δυνατότητα συγκράτησης νερού σε αυτές και άρα την ανάπτυξη μυκήτων ή και την προσβολή εντόμων. Οι τομές επίσης ποτέ δεν πρέπει να είναι οριζόντιες (για να μη συγκρατούν το νερό). Η πρόωρη κλάδευση των φυτών νωρίς το χειμώνα μπορεί να επηρεάσει τα φυτά για πρόωρη έκπτυξη φύλλων, πράγμα που θα ήταν καταστροφικό σε μια περίπτωση όψιμου παγετού. Αφαίρεση παραβλαστημάτων, λαίμαργων και παραφυάδων Η κοπή των παραβλαστημάτων και γενικά κάθε ανεπιθύμητου βλαστού γίνεται με τομή όσο το δυνατόν εγγύτερα στον κορμό του φυτού (Εικ. 2), ώστε να μην εναπομείνουν άλλοι οφθαλμοί που θα ξαναδώσουν άλλους ανεπιθύμητους βλαστούς. Η αφαίρεσή τους γίνεται αμέσως μόλις αυτοί εμφανισθούν. Μονοκορύφωση Στις περιπτώσεις στις οποίες εμφανίζονται μια ή περισσότερες κορυφές, η ανάπτυξη των οποίων θα είχε ως αποτέλεσμα την πρόωρη διακλάδωση ενός δένδρου και εν γένει την κακομορφία του φυτού, επιλέγουμε τον δυνατότερο υγιέστερο και ευθυτενέστερο βλαστό για να κόψουμε από τη βάση τους όλους τους υπόλοιπους αμέσως μόλις αυτοί εμφανισθούν. Κορυφολόγηση Στις περιπτώσεις όπου επιθυμούμε την ανάπτυξη περισσότερων του ενός βλαστών σε ένα φυτό για να φτιάξουμε έναν πιο συμπαγή θάμνο ή για την έναρξη της διακλάδωσης ενός δένδρου τον ακραίο οφθαλμό του κλαδιού που θέλουμε να διακλαδωθεί οποιαδήποτε εποχή. Η διακλάδωση θα αρχίσει από τους 3-4 προηγούμενους οφθαλμούς. Αν η διακλάδωσή μας θέλουμε να ξεκινήσει χαμηλότερα, τότε κόβουμε μαζί με τον ακραίο οφθαλμό και μέρος του κλαδιού τόσο 1 Κόβοντας ένα χοντρό κλαδί απευθείας από τη βάση του κινδυνεύουμε τελειώνοντας την τομή να ξεφλουδίσουμε τον κορμό μας σε μήκος όσο και το βάθος από το οποίο θέλουμε να ξεκινήσει η διακλάδωση. Κόψιμο χονδρού κλαδιού Στην περίπτωση που θέλουμε να αφαιρέσουμε ένα χονδρό κλαδί από ένα δένδρο ακολουθούμε την εξής διαδικασία: Κάνουμε μια αρχική κοπή του κλαδιού σε απόσταση εκατοστών από τον κεντρικό κορμό και σε δεύτερη φάση κάνουμε την τελική τομή μας στη βάση του κλαδιού. Έτσι αποφεύγουμε τραυματισμούς του κορμού που μπορούσαν να προκληθούν, αν κάναμε την τομή απευθείας στη βάση του κλαδιού (Εικ. 1). Το βάρος του κλαδιού μπορούσε να προκαλέσει στο τέλος της κοπής μια απότομη πτώση και παράσυρση του φλοιού. Έτσι στην πρώτη φάση κάνουμε μια μικρή τομή, το 1/4 με 1/5 του πάχους του κλαδιού στην κάτω πλευρά του (Εικ. 2). Ακολουθεί η τομή στην επάνω και ελάχιστα πιο έξω πλευρά του κλαδιού (Εικ. 3). Στη δεύτερη φάση κόβουμε το κλαδί σύρριζα στον κορμό (Εικ. 4, 5) με τομή κάθετη στο έδαφος, ώστε να μη μένουν νερά επάνω στην τομή και προκαλούν μυκητιάσεις. Αφαίρεση υπερώριμων ταξιανθιών και ανθέων Η αφαίρεση των ξερών ανθέων είναι επιβεβλημένη για δύο κυρίως λόγους. Πρώτα, γιατί αφαιρούμε τις αντιαισθητικές υπερώριμες ταξιανθίες και δεύτερον, γιατί στα επόμενα στάδια το άνθος θα μετατραπεί σε καρπό και θα δαπανηθούν γι αυτό χυμοί και θρεπτικά συστατικά, με αποτέλεσμα τη μείωση της ανθοφορίας του φυτού. 6 Τομή χοντρού κλαδιού 2 4 Κάνουμε μια αρχική κοπή του κλαδιού σε απόσταση εκατοστών από τον κεντρικό κορμό. Κάνουμε μια μικρή τομή, στο 1/4 με 1/5 του πάχους του κλαδιού στην κάτω πλευρά του Σε δεύτερη φάση κόβουμε το κλαδί σύρριζα στον κορμό. Κάνουμε μια μικρή τομή, στο 1/4 με 1/5 του πάχους του κλαδιού στην κάτω πλευρά του Η βάση του φυτού πριν την αφαίρεση των παραφυάδων-παραβλαστημάτων Αφαιρούμε τις παραφυάδες με τομές όσο το δυνατόν χαμηλότερα ώστε να μην εναπομείνουν μάτια που θα δώσουν τη δυνατότητα σε αναβλάστηση των παραφυάδων Η βάση του φυτού μετά την αφαίρεση των παραφυάδων-παραβλαστημάτων 3 Ακολουθεί η τομή στην επάνω και ελάχιστα πιο έξω πλευρά του κλαδιού. Έτσι αφαιρούμε όλο το βάρος του κλαδιού 5 Ακολουθεί η τελική τομή από την επάνω πλευρά του κλαδιού

4 34 κλαδεμα ΔΕΝΔΡά 35 Επάλειψη τομών Στις περιπτώσεις μεγάλων τομών ή στις περιπτώσεις όπου τα κλαδιά έχουν «τρύπα» στους βλαστούς (π.χ. Φορσίθια) καλό είναι να κάνουμε επάλειψη των τομέων με ειδική «αλοιφή» (Εικ. 1), η οποία εμποδίζει την είσοδο του νερού στις οπές και άρα την ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών. Κλάδεμα τριανταφυλλιάς Κατά τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου αφαιρούμε τα υπερώριμα άνθη κόβοντας και μέρος του βλαστού έως κάτω από το πρώτο ή δεύτερο πεντάφυλλο (Εικ. 3). Πρέπει, επίσης, να απομακρύνονται οι άγριοι βλαστοί οι οποίοι αναπτύσσονται κάτω από το σημείο του εμβολιασμού. Κλαδεύονται στα τέλη του χειμώνα, πριν από την έκπτυξη των νέων οφθαλμών ως εξής: Θαμνώδεις: Απαιτούν βαθύ, ανανεωτικό κλάδεμα. Πρέπει να αφήνονται 4 έως 5 νεαροί, δυνατοί βλαστοί με κατεύθυνση από το κέντρο του φυτού και προς τα έξω και μήκους εκατοστά (3-5 μάτια) (Εικ. 4). Δενδρώδεις: Ακολουθούμε τις ίδιες αρχές κλαδέματος με τις θαμνώδεις από το σημείο εμβολιασμού και πάνω. Αναρριχώμενες: Αφαιρούμε τα ξερά κλαδιά και στη συνέχεια κλαδεύουμε τους δευτερεύοντες βλαστούς αφήνοντας 4-5 εκ. από το κλαδί οδηγό. Μινιατούρες: Αφαιρούμε τα μαραμένα άνθη και καθαρίζουμε τα αδύνατα κλαδιά. Τα εναπομείναντα κλαδιά κλαδεύονται στο 1/3 του ύψους τους. Εδαφοκαλυπτικές: Κλαδεύονται αφαιρώντας τα 2/3 του ύψους τους. Κρεμοκλαδείς: Αφαιρούμε τα μαραμένα άνθη και καθαρίζουμε τα αδύνατα κλαδιά. Κλάδεμα μορφοποίησης Κατά την εγκατάσταση των φυτών γίνεται αυστηρό κλάδεμα, ώστε τα φυτά να διακλαδωθούν χαμηλά. Στην αμέσως επόμενη φάση κορυφολογούμε πολλές φορές τα φυτά, ώστε να αποκτήσουν πυκνή και συμπαγή κόμη (Εικ. 2, 5). Μετά την περίοδο της εγκατάστασης και αφού τα φυτά έχουν αποκτήσει αρκετό όγκο, κλαδεύουμε τα φυτά έτσι ώστε να αφαιρούμε τα κλαδιά που ξεφεύγουν από σχήμα που θέλουμε να έχει η κόμη των φυτών μας. Η συχνότητα αυτής της κλάδευσης δεν έχει περιορισμούς. 1 Κάνουμε επάλειψη των τομών με ειδική αλοιφή ώστε να εμπορίζεται η είσοδος του νερού και των εντόμων 2 2 Κλάδεμα φυτοφράχτη Κωνοφόρα Φυτά Αφαιρούμε τα υπερώριμα άνθη κόβοντας και μέρος του βλαστού έως κάτω από το πρώτο ή δεύτερο πεντάφυλλο Αφήνουμε 4 έως 5 νεαρούς, δυνατούς βλαστούς με κατεύθυνση από το κέντρο του φυτού και προς τα έξω και μήκους εκατοστά Κλάδεμα μορφοποιημένου φυτού

5 36 ΚωΝΟΦΟΡΑ φυτα ΚωΝΟΦΟΡΑ φυτα 37 Abies (Άμπιες) Pinaceae Το γένος περιλαμβάνει 51 είδη κωνοφόρων φυτών που συνήθως προέρχονται από ορεινές περιοχές της Βόρειας και Κεντρικής Αμερικής, της Ευρώπης, της Ασίας και της Βόρειας Αφρικής. Είναι κυρίως μεγάλα κωνικόμορφα δένδρα, αλλά έχουν δημιουργηθεί και πολλές νανώδεις ποικιλίες. Είναι αειθαλή φυτά με μεμονωμένες βελόνες σε σπειροειδή ή δίσειρη διάταξη, με επίπεδη διατομή και δυο λευκές γραμμές στην κάτω επιφάνειά τους που τα διαφοροποιεί από τις ερυθρελάτες (Picea) που έχουν ρομβική διατομή χωρίς λευκές γραμμές. Το φύλλωμα των ελάτων έχει χαρακτηριστική οσμή ρητίνης. Οι κώνοι τους είναι κυλινδρικοί όρθιοι που διαλύονται κατά την ωρίμασή τους. Τα κλαδιά αναπτύσσονται σε κανονικούς σπονδύλους, ενώ η ανάπτυξή τους είναι πολύ αργή σε νεαρή ηλικία. Από τη χώρα μας κατάγονται τρία είδη: Η Κεφαλληνιακή ελάτη (A. cephalonica), η Λευκή ελάτη (A. alba) και η υβριδογενής ελάτη (A. borisii regis). Σε νεαρή ηλικία αναπτύσσονται στη σκιά, ενώ σε ώριμη ηλικία σε φωτεινότερες θέσεις. Έχουν μεγάλες απαιτήσεις σε νερό και υγρασία αέρος. Αναπτύσσονται σε ουδέτερα ή ελαφρά όξινα χαλαρά εδάφη, με καλή αποστράγγιση. Είναι κατάλληλα για φύτευση στις ορεινές περιοχές της χώρας μας. Φυτέψτε τα δένδρα μεμονωμένα ή σε συστάδες, ενώ τις νανώδεις ποικιλίες σε βραχόκηπους. Τα μεγάλα φυτά χρησιμοποιούνται στη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση. Δεν απαιτούν κλάδεμα εκτός ίσως από ελάχιστες περιπτώσεις. Κλαδέψτε μόνο όταν κάποιο κλαδί ξεφεύγει από το σχήμα του φυτού ή έχουν δημιουργηθεί περισσότερες από μια κορυφές (μονοκορύφωση). Πολλαπλασιάστε τα τυπικά είδη με σπόρους που φυτρώνουν εύκολα την άνοιξη στους ο C μετά από 2-3 μήνες ψυχρή στρωμάτωση, ενώ τις ποικιλίες με ημιξυλώδη μοσχεύματα το καλοκαίρι και νωρίς το φθινόπωρο. Τα σπορόφυτα θα χρειαστούν πάνω από 10 έτη για να φτάσουν τα 1,5-2 μ. σε ύψος (3 έτη για τα πρώτα 3 εκ.). Προσβάλλονται από σηψιρριζίες όπως η Armelaria melea και το Agrobacterium tumefaciens. Abies amabilis. Είναι μεγάλο κωνικό δένδρο με πράσινο φύλλωμα που κατάγεται από τα βουνά των ανατολικών ακτών της Βόρειας Αμερικής. 45 μ 5 μ Abies balsamea Hudsonia. Νανώδες, σφαιρικό φυτό με πυκνό γλαυκοπράσινο φύλλωμα. 1,5 μ 1 μ Abies balsamea Prostrata. Νανώδες φυτό με ακανόνιστο σχήμα και γλαυκοπράσινο φύλλωμα. 1 μ 1 μ Abies borisii regis Abies alba x Abies chephalonica Ελάτη υβριδογενής. Ιθαγενές είδος που αποτελεί υβρίδιο μεταξύ της λευκής και της Κεφαλληνιακής ελάτης. Το συναντάμε μεταξύ των ειδών αυτών από τη Στερεά Ελλάδα ως τα βόρεια σύνορά μας, με χαρακτηριστικά ενδιάμεσα των ειδών αυτών. Οι βελόνες του είναι ελαφρά οξυκόρυφες ή ακρόκοιλες, ενώ οι κώνοι του έχουν λίγη ρητίνη. Είναι μεγάλο πυραμιδοειδές δένδρο με πράσινο φύλλωμα. Είναι σχετικά με τα υπόλοιπα είδη ελάτων ξηρανθεκτικό είδος. 35 μ 7 μ Abies cephalonica Ελάτη Κεφαλληνιακή. Ιθαγενές είδος που απαντάται στις βουνοκορφές της Πελοποννήσου, της Στερεάς Ελλάδος καθώς και της Κεφαλονιάς από όπου πήρε και το όνομά της. Δυστυχώς ένα από τα σπουδαιότερα δάση με Κεφαληνιακή ελάτη, ο εθνικός δρυμός Πάρνηθας έγινε πρόσφατα στάχτη! Είναι μεγάλο πυραμιδοειδές δένδρο με πράσινο φύλλωμα. Οι βελόνες του είναι οξυκόρυφες και οι κώνοι του έχουν πολύ ρητίνη. Είναι σχετικά ξηρανθεκτικό είδος και αναπτύσσεται σε αλκαλικά εδάφη. 30 μ 7 μ Abies cilicica. Μεγάλο πυραμιδοειδές δένδρο με πλούσιο, πράσινο φύλλωμα που κατάγεται από τα βουνά της βορειοανατολικής Μεσογείου. Έχει μέτριες απαιτήσεις σε νερό. 30 μ 5 μ Abies concolor Ελάτη του Κολοράντο. Κωνικό δένδρο με γκριζωπές μαλακές βελόνες. Κατάγεται από τα βουνά των νοτιοανατολικών Η.Π.Α. 35 μ 6 μ Abies concolor Compacta Abies concolor Glauca Compacta. Νανώδες φυτό με σφαιρικό σχήμα και γλαυκό φύλλωμα. 3 μ 3 μ Abies concolor Wattezii Prostrata. Θάμνος μέτριας ανάπτυξης με ανοιχτό, όρθιο σχήμα. Έχει γλαυκό φύλλωμα. 5 μ 3 μ Abies koreana Ελάτη της Κορέας. Πυραμιδοειδές δένδρο με πράσινο φύλλωμα και διακοσμητικά μπλε-μοβ κουκουνάρια. Κατάγεται από τα ψηλά βουνά της Νοτίου Κορέας. 10 μ 5 μ Abies koreana Green Carpet. Νανώδες φυτό με σφαιρικό σχήμα. Έχει πολύ πυκνό πράσινο φύλλωμα. 1 μ 1 μ Abies nordmanniana. Είναι ένα από τα ωραιότερα είδη ελάτων που συχνά θα το συναντήσουμε στα φυτώρια τα Χριστούγεννα. Είναι μεγάλο κωνικό δένδρο με πολύ συμμετρική κόμη και πράσινο γυαλιστερό φύλλωμα. Κατάγεται από την περιοχή της Μαύρης θάλλασας και τον Καύκασο. 60 μ 5 μ Abies nordmanniana Golden Spreader. Μικρό, κωνικό δένδρο με κιτρινωπό φύλλωμα. 5 μ 2 μ Abies pinsapo Ελάτη της Ισπανίας. Κωνικό δένδρο με γκριζοπράσινο φύλλωμα. Ολιγαρκές φυτό, με μέτριες απαιτήσεις σε νερό που προτιμά τα αλκαλικά εδάφη. Κατάγεται από τα βουνά της νοτίου Ισπανίας. 30 μ 7 μ Abies procera Glauca Nobel Abies nobilis Glauca Nobel. Μικρό κωνικό δένδρο με πολύ γλαυκό φύλλωμα. 4 μ 2 μ Abies amabilis Abies nordmanniana Abies alba Abies pectinata Ελάτη Χτενοειδής. Ιθαγενές είδος που απαντάται σποραδικά στα βόρεια σύνορά μας αλλά και στα βουνά όλης της Ευρώπης. Είναι μεγάλο δένδρο με πυραμιδοειδές σχήμα και πράσινο φύλλωμα. Οι βελόνες του είναι ακρόκοιλες και οι κώνοι του δίχως ρητίνη. 40 μ 5 μ Abies cilicica Abies cephalonica

6 80 ΚωΝΟΦΟΡΑ φυτα ΚωΝΟΦΟΡΑ φυτα 81 Thuja plicata Atrovirens Τούγια πτυχωτή, Τούγια γιγάντια. Κωνικό ψηλό φυτό με πράσινο φύλλωμα. Είναι μια από τις κυριότερες επιλογές για την κατασκευή φυτοφραχτών σε περιοχές με ψυχρό κλίμα. 10 μ 5 μ Thuja plicata Aurea Τούγια πτυχωτή, Τούγια γιγάντια. Κωνικό ψηλό φυτό με κίτρινο φύλλωμα. Ιδανικό για φυτοφάχτες. 8 μ 4 μ Thuja plicata Can-Can Τούγια πτυχωτή, Τούγια γιγάντια. Κωνικό ψηλό φυτό με πράσινο φύλλωμα που έχει λευκά στίγματα στις άκρες των κλαδίσκων. 3 μ 2 μ Thuja plicata Very Gold. Κωνικό ψηλό φυτό με κίτρινο φύλλωμα. 12 μ 5 μ Thuja plicata Zebrina. Κοινό όνομα Τούγια πτυχωτή, Τούγια γιγάντια Κωνικό ψηλό φυτό με πράσινο φύλλωμα που έχει λευκές γραμμώσεις. 15 μ 6 μ Tsuga (Τσούγκα) Pinaceae Κωνοφόρα αειθαλή φυτά με βελονοειδές φύλλωμα σαν της ελάτης σε δίσειρη διάταξη. Οι καρποί τους είναι μικροί κρεμάμενοι κώνοι. Το γένος αποτελείται από περίπου 10 είδη που προέρχονται από την Ανατολική Ασία και τη Βόρεια Αμερική. Απαιτούν υγρά, στραγγιζόμενα, ουδέτερα ή όξινα, χουμώδη εδάφη και ημισκιαζόμενες θέσεις. Τα μεγάλα δένδρα φυτεύονται μεμονωμένα και σε συστάδες, ενώ οι νανώδεις ποικιλίες σε βραχόκηπους. Ελάχιστα φυτά του γένους θα συναντήσουμε στη χώρα μας, καθώς δεν παράγεται εμπορικά στα Ελληνικά, αλλά και στα Ιταλικά φυτώρια, από όπου συνήθως εισάγουμε τα καλλωπιστικά φυτά στη χώρα μας. Τα τυπικά είδη πολλαπλασιάζονται με σπόρους που φυτρώνουν στους 20 ο C μετά από 3 μήνες ψυχρής στρωμάτωσης, ενώ οι ποικιλίες με ημιξυλώδη μοσχεύματα αργά το καλοκαίρι ή νωρίς το φθινόπωρο και με εμβόλια. Tsuga canadensis Cappy s Choice Τσούγκα Καναδική. Κρεμοκλαδής, χαμηλό θάμνος με ανοιχτοπράσινο φύλλωμα. 1 μ 3 μ Tsuga canadensis Fantana Τσούγκα Καναδική. Μεγάλος οριζοντιόκλαδος θάμνος, με κλαδιά που γέρνουν ελαφρά προς τα κάτω και πράσινο φύλλωμα. 3 μ 6 μ Tsuga canadensis Jeddeloh Τσούγκα Καναδική. Μέτριος οριζοντιόκλαδος θάμνος με ανοιχτοπράσινο φύλλωμα. 2 μ 3 μ Tsuga canadensis Pendula Τσούγκα Καναδική. Πλατύς, κρεμοκλαδής θάμνος με πράσινο φύλλωμα. 2 μ 6 μ Tsuga canadensis Washington Τσούγκα Καναδική. Συμπαγής σφαιρικός θάμνος με κιτρινοπράσινο φύλλωμα. 0,5 μ 1 μ Tsuga heterophylla Τσούγκα ετερόφυλλη. Κωνικό δένδρο με πράσινο φύλλωμα. 30 μ 8 μ Thuja plicata Very Gold Tsuga canadensis Jeddeloh Δένδρα Thuja plicata Zebrina Tsuga canadensis Pendula

7 82 ΔΕΝΔΡΑ ΔΕΝΔΡά 83 Acacia dealbata Acer campestre Acacia (Ακάκια) Fabaceae Το γένος περιλαμβάνει πάνω από 1000 είδη δένδρων, θάμνων και αναρριχώμενων φυτών. Είναι κυρίως αειθαλή και σπανιότερα φυλλοβόλα είδη, που καλλιεργούνται για τα άνθη τους και καμιά φορά για το φύλλωμά τους. Είναι θερμόφιλα και φωτόφιλα είδη. Αναπτύσσονται σε στραγγιζόμενα, ουδέτερα ή αλκαλικά εδάφη με μικρές απαιτήσεις σε νερό. Πολλαπλασιάζονται κυρίως με σπόρους αλλά και με μοσχεύματα ή εμβόλια. Acacia dealbata Mimoza dealbata, A. decurrens Dealbata Ακακία λευκάζουσα, Μιμόζα. Αειθαλές δένδρο με σφαιρική κόμη και πράσινα σύνθετα φύλλα. Το χειμώνα έχει πλούσια κίτρινα άνθη. Φυτεύεται μεμονωμένα και σε δενδροστοιχίες. 12 μ 15 μ Acacia retinodes. Μεγάλος θάμνος ή μικρό αειθαλές δένδρο με πράσινο φύλλωμα. Ανθίζει περιοδικά όλο το χρόνο και φέρει μικρά κίτρινα άνθη. Φυτεύεται μεμονωμένο και σε δενδροστοιχίες. 5 μ 5 μ Acer (Άκερ) Aceraceae Γένος φυλλοβόλων κυρίως αλλά και αειθαλών δένδρων και θάμνων που περιλαμβάνει πάνω 140 είδη φυτών, εκ των οποίων τα επτά είναι ιθαγενή. Καλλιεργούνται κυρίως για το χρώμα του φυλλώματός τους και το φθινοπωρινό τους χρώμα. Τα φύλλα τους είναι τις περισσότερες φορές λοβωτά ή σύνθετα και πάντα διαταγμένα σταυρωτά και αντίθετα πάνω στα κλαδιά. Απαιτούν ηλιόλουστες ή ελαφρά σκιασμένες θέσεις και στραγγιζόμενα, χουμώδη, ουδέτερα ή ελαφρώς όξινα εδάφη για καλύτερο φθινοπωρινό χρώμα. Χρησιμοποιούνται μεμονωμένα, σε ομάδες και δενδροστοιχίες. Τα τυπικά είδη πολλαπλασιάζονται με φρέσκους σπόρους που δύσκολα βλαστάνουν στους o C μετά από ψυχρή στρωμάτωση, ενώ οι ποικιλίες με εμβόλια πάνω στα τυπικά τους είδη. Acer campestre Σφενδάμι πεδινό. Ιθαγενές δένδρο με μικρά, πράσινα λοβωτά φύλλα. Είναι πολύ ανθεκτικό είδος που θα μπορούσε, αλλά δυστυχώς δεν χρησιμοποιείται καθόλου στην Ελλάδα. Είναι κατάλληλο για δενδροστοιχίες αλλά και για φυτοφράκτες. 8 μ 5 μ Acer griseum. Φυλλοβόλο δένδρο με σφαιρική κόμη και σκούρο πράσινο φύλλωμα που γίνεται έντονα κόκκινο το φθινόπωρο. Ο φλοιός του φυτού είναι κοκκινωπός με έντονη απολέπιση που τον κάνει διακοσμητικό. 10 μ 8 μ Acer negundo Σφενδάμι νεγούνδιο. Μικρό φυλλοβόλο δένδρο με σύνθετα πράσινα φύλλα και σφαιρική κόμη. Είναι πολύ ανθεκτικό φυτό με μεγάλη προσαρμογή στις Ελληνικές εδαφοκλιματικές συνθήκες. Πολύ κατάλληλο για δενδροστοιχίες εντός πόλεων. 15 μ 8 μ Acer negundo Aureovariegatum. Φυλλοβόλο δένδρο με δίχρωμα πράσινα και λευκοκίτρινα φύλλα. 12 μ 6 μ Acer negundo Flamingo. Φυλλοβόλο δένδρο με δίχρωμα λαδοπράσινα και λευκά φύλλα εκ των οποίων τα κορυφαία έχουν μια ροζ απόχρωση. 12 μ 6 μ Acer negundo Variegatum A. negundo argenteovariegatum. Φυλλοβόλο δένδρο με δίχρωμα λαδοπράσινα και λευκά φύλλα. 12 μ 6 μ Acer palmatum. Είναι το τυπικό είδος εκ του οποίου έχουν αναπτυχθεί πολλές και πολύ όμορφες ποικιλίες. Έχει βαθιά, λοβωτά, φυλλοβόλα φύλλα, τα οποία αποκτούν εξαιρετικές πορτοκαλί και κόκκινες αποχρώσεις το φθινόπωρο. Είναι κατάλληλο και για τη δημιουργία μπονσάϊ. Φυτέψτε τα φυτά αυτού του είδους σε ελαφρά όξινα εδάφη για να έχετε πλουσιότερο φθινοπωρινό χρώμα. 8 μ 8 μ Acer palmatum Atropurpureum. Μικρό δένδρο ή μεγάλος θάμνος με κόκκινα λοβωτά φύλλα. Το φθινόπωρο τα φύλλα γίνονται πορτοκαλί. 6 μ 6 μ Acer palmatum Burgundy Lace. Μικρό δένδρο με κόκκινα πολύ λοβωτά φύλλα. 5 μ 5 μ Acer palmatum Corallinum. Μικρό δένδρο με ροζ-κόκκινα, λοβωτά φύλλα. 4 μ 3 μ Acer palmatum Hessei. Φυλλοβόλος θάμνος, με κόκκινα, λοβωτά φύλλα. 3 μ 3 μ Acer palmatum Trompenburg. Φυλλοβόλος θάμνος ή μικρό δένδρο, με γυαλιστερά κόκκινα, λοβωτά φύλλα. 5 μ 4 μ Acer platanoides Σφενδάμι πλατανοειδές. Ιθαγενές, μεγάλο δένδρο, με σφαιρική κόμη και μεγάλα, πράσινα, λοβωτά φύλλα, τα οποία κιτρινίζουν το φθινόπωρο. 30 μ 15 μ Acer platanoides Crimson King. Φυλλοβόλο δένδρο με σφαιρική κόμη και σκούρα, καφεκόκκινα, λοβωτά φύλλα. 15 μ 8 μ Acer platanoides Globosum. Μικρό δένδρο με συμπαγή, σφαιρική ή πεπλατυσμένη κόμη και πράσινα λοβωτά φύλλα. 5 μ 5 μ Acer pseudoplatanus Σφενδάμι ψευδοπλάτανος. Ιθαγενές, φυλλοβόλο, μεγάλο δένδρο με σφαιρική κόμη και πράσινα, μεγάλα, λοβωτά και πριονωτά φύλλα, τα οποία κιτρινίζουν το φθινόπωρο. 30 μ 15 μ Acer pseudoplatanus Brilliantissimum. Φυλλοβόλο δένδρο με σφαιρική κόμη και κίτρινα φύλλα, τα οποία κοκκινίζουν το φθινόπωρο. 15 μ 10 μ Acer pseudoplatanus Leopoldii. Φυλλοβόλο δένδρο με σφαιρική κόμη και λευκοκίτρινα φύλλα που έχουν πολλά πράσινα στίγματα. 10 μ 8 μ Acer saccharinum A. dasycarpum. Μεγάλο φυλλοβόλο δένδρο με σφαιρική κόμη και πράσινα, λοβωτά φύλλα. 25 μ 15 μ Acer shirasawanum Aureum A. japonicum Aureum. Μικρό φυλλοβόλο δένδρο ή μεγάλος θάμνος με κιτρινοπράσινα, ελαφρά λοβωτά φύλλα που έχουν κόκκινες κορυφές. 5 μ 5 μ Acer platanoides Globosum Acer griseum

8 136 ΔΕΝΔΡΑ ΔΕΝΔΡά 137 Viburnum (Βιμπούρνουμ) Caprifoliaceae Γένος φυτών αποτελούμενο από αειθαλείς ή φυλλοβόλους θάμνους και σπανιότερα μικρά δένδρα με απλά, αντίθετα φύλλα και άνθη σε σφαιρικές ή ομπρελοειδείς ταξιανθίες. Μερικά είδη έχουν αρωματικά άνθη και άλλα έντονα χρώματα στα φύλλα τους και διακοσμητικούς καρπούς το φθινόπωρο. Αναπτύσσονται σε μέτρια υγρά, στραγγιζόμενα εδάφη και σε ηλιόλουστες ή ημισκιαζόμενες θέσεις. Φυτεύονται μεμονωμένα, σε ομάδες και φυτοφράχτες. Πολλαπλασιάζονται κυρίως με ημιξυλώδη μοσχεύματα το καλοκαίρι. Ulmus glabra Pendula Viburnum lentago. Φυλλοβόλος μεγάλος θάμνος ή μικρό δένδρο με πράσινο φύλλωμα που γίνεται κόκκινο το φθινόπωρο και λευκοκίτρινα άνθη σε ομπρελοειδείς ταξιανθίες, στα τέλη της άνοιξης. 5 μ 4 μ x Pyronia (Ιξ Πυρόνια) Rosaceae Το γένος αποτελείται από το είδος x Pyronia veitchii που είναι διασταύρωση των γενών Cydonia και Pyrus. Αναπτύσσεται σε ηλιόλουστες θέσεις και στραγγιζόμενα εδάφη. Φυτεύεται σε μεμονωμένο και σε οπωρώνες. Πολλαπλασιάζεται με εμβόλια. Ulmus davidiana Pygmaeus x Pyronia veitchii Luxemburgiana Cydonia oblongua x Pyrus communis Luxemburgiana. Φυλλοβόλο, κωνικό δένδρο με λευκά άνθη την άνοιξη και εδώδιμους κιτρινωπούς καρπούς το φθινόπωρο. 10 μ 5 μ x Pyronia veitchii Luxemburgiana Ziziphus jujuba Ziziphus (Τζιτζίφους) Rhamnaceae Το γένος περιλαμβάνει αειθαλή δένδρα και θάμνους που πολλές φορές είναι αγκαθωτά. Αναπτύσσονται σε ηλιόλουστες, προστατευμένες από τους παγετούς θέσεις. Ziziphus jujuba. Μικρό, φυλλοβόλο δένδρο, με στενή κυλινδρική κόμη και κρεμάμενα αγκαθωτά κλαδιά. Έχει πράσινα φύλλα, αφανή κιτρινοπράσινα άνθη την άνοιξη και καφέ εδώδιμους καρπούς σε μέγεθος ελιάς το φθινόπωρο. Πολλαπλασιάζεται με εμβόλια. 7 μ 3 μ Θάμνοι

9 138 ΘΑΜΝΟΙ ΘΑΜΝΟΙ 139 Abelia (Αμπέλια) Caprifoliaceae Abutilon (Αμπούτιλον) Malvaceae Το γένος περιλαμβάνει 30 περίπου είδη αειθαλών και φυλλοβόλων θάμνων. Έχουν μικρά ωοειδή πράσινα φύλλα και πλούσια ανθοφορία το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Το φθινόπωρο έχουν κόκκινα διακοσμητικά βράκτια. Αναπτύσσονται σε ηλιόλουστες, προστατευμένες από τους παγετούς θέσεις, σε μέτρια υγρά εδάφη. Φυτεύονται σε ομάδες, μικρούς φράχτες και γλάστρες. Πολλαπλασιάζονται με μαλακά και ημιξυλώδη μοσχεύματα. Κλαδεύονται περιορισμένα και μόνο για να διατηρήσουμε το σχήμα τους. Δεν προσβάλλονται από ασθένειες. Το γένος περιλαμβάνει 150 είδη φυτών από τροπικές και υποτροπικές περιοχές. Είναι θάμνοι, ετήσιες και πολυετείς πόες ή σπανιότερα δένδρα με μεγάλης διάρκειας ανθοφορία από την άνοιξη ως το φθινόπωρο. Έχουν λοβωτά φύλλα με μεγάλους μίσχους και χωνοειδή κρεμάμενα άνθη. Αναπτύσσονται σε ηλιόλουστες θέσεις, σε μέτρια υγρά εδάφη και προστατευμένες από τους παγετούς θέσεις. Φυτεύονται σε ομάδες και γλάστρες. Κλαδεύονται ελαφρά στα τέλη του χειμώνα, αφαιρώντας τα λεπτά κλαδιά και τα υπερώριμα άνθη. Πολλαπλασιάζονται με ημιξυλώδη μοσχεύματα το καλοκαίρι. Abelia x grandiflora Abelia chinensis Edward Goucher A. Edward Goucher. Ημιαειθαλής θάμνος με σφαιρικό σχήμα και φούξια-ροζ άνθη. 2 μ 4 μ Abelia x grandiflora A. chinensis x A. uniflora, A. rupestris. Αειθαλής, σφαιρικός θάμνος με λευκά άνθη. 2,5 μ 3 μ Abutilon Amiti. Θάμνος με πράσινα φύλλα και λευκά άνθη. 1,5 μ 1,5 μ Abutilon Feuerglocke A. Firebell. Θάμνος με πράσινα φύλλα και φούξια άνθη. 1,5 μ 1,5 μ Abutilon Orange Dwarf. Θάμνος με πράσινα φύλλα και πορτοκαλί άνθη. 1,5 μ 1,5 μ Abutilon pictum Thompsonii Abelia chinensis Edward Goucher Abeliophyllum (Αμπελιοφύλλουμ) Oleaceae Το γένος περιλαμβάνει μόνο το είδος A. Distichum, που κατάγεται από την Κορέα. Μοιάζει πολύ με Forsythia, με τη διαφορά ότι έχει λευκά άνθη. Αναπτύσσεται σε γόνιμα εδάφη και ηλιόλουστες θέσεις. Φυτεύεται σε ομάδες. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα. Δεν προσβάλλεται από ασθένειες. Abeliophyllum distichum. Φυλλοβόλος θάμνος με λευκά και αρωματικά άνθη στο τέλος του χειμώνα και τις αρχές της άνοιξης πριν την έκπτυξη των φύλλων του. 1,5 μ 1,5 μ Abutilon Souvenir de Bonn. Θάμνος με πράσινα φύλλα που έχουν λευκοκίτρινο περίγραμμα και ροζ-πορτοκαλί άνθη. 1,5 μ 1,5 μ Abutilon megapotamicum Variegatum. Θάμνος με πράσινα φύλλα που έχουν πολλά κίτρινα στίγματα και κόκκινα άνθη. 1,5 μ 1,5 μ Abutilon pictum Thompsonii A. striatum Thompsonii. Θάμνος με δίχρωμα, κίτρινα και πράσινα, στικτά φύλλα και πορτοκαλί άνθη. 1,5 μ 1,5 μ Abutilon x hybridum Kentish Belle A. globosum Kentish Belle. Θάμνος με πράσινα φύλλα και κίτρινα άνθη που έχουν κόκκινα νεύρα. 1,5 μ 1,5 μ Abutilon Souvenir de Bonn Abeliophyllum distichum Abelia chinensis Edward Goucher Abutilon Feuerglocke Abutilon Amiti Abutilon Orange Dwarf Abutilon x hybridum Kentish Belle

10 194 ΘΑΜΝΟΙ ΘΑΜΝΟΙ 195 Euryops (Εουρύοπς) Asteraceae (Compositae) Το γένος περιλαμβάνει ετήσιες και πολυετείς πόες ή αειθαλείς θάμνους με άνθη σε σχήμα μαργαρίτας. Αναπτύσσονται σε ηλιόλουστες θέσεις και μέτρια υγρά εδάφη. Φυτεύονται σε ομάδες, βραχόκηπους και γλάστρες. Πολλαπλασιάζονται με μοσχεύματα όλο το χρόνο. Δεν προσβάλλονται από ασθένειες. Euryops Sonnesheim. Αειθαλής, χαμηλός θάμνος με πολύ λοβωτά, γκριζοπράσινα φύλλα και κίτρινα άνθη. 1 μ 1 μ Euryops Sonnesheim Euryops pectinatus. Αειθαλής, χαμηλός θάμνος με πολύ λοβωτά, γκρίζα φύλλα και κίτρινα άνθη από το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. 1 μ 1 μ Exochorda racemosa Euryops pectinatus Exochorda (Εξοχόρντια) Rosaceae Το όνομα του γένους προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις έξω και χορδή (εξωτερική χορδή). Είναι τέσσερα είδη φυλλοβόλων θάμνων με λευκά πενταπέταλα άνθη. Αναπτύσσονται σε γόνιμα, υγρά, αλλά καλά στραγγιζόμενα ουδέτερα εδάφη και ηλιόλουστες ή ημισκιασμένες θέσεις. Πολλαπλασιάζονται με ημιξυλώδη μοσχεύματα και σπόρους. Δεν προσβάλλονται από ασθένειες. Exochorda racemosa. Φυλλοβόλος σφαιρικός θάμνος με λευκά άνθη την άνοιξη. 4 μ 4 μ Exochorda serratifolia. Φυλλοβόλος σφαιρικός θάμνος με λευκά άνθη την άνοιξη. 3 μ 3 μ Exochorda x macrantha The Bride. Φυλλοβόλος σφαιρικός θάμνος με μεγάλα, λευκά άνθη την άνοιξη. 2 μ 3 μ Τριανταφυλλιές Exochorda x macrantha The Bride Exochorda serratifolia

11 270 τριανταφυλλιεσ Θαμνώδεις τριανταφυλλιεσ με μεγάλα άνθη (υβρίδια τσαγιού) 271 Rosa (Ρόζα) Rosaceae Οι τριανταφυλλιές είναι τα πλέον διαδεδομένα φυτά κήπων και πάρκων και ταυτόχρονα τα φυτά με τη μεγαλύτερη ιστορία στην καλλιέργειά τους, αφού καλλιεργούνται σε κάθε μέρος της γης εδώ και αιώνες. Είναι το εθνικό φυτό των Η.Π.Α. και της Αγγλίας, ενώ παγκοσμίως έχουν ταυτιστεί με τον έρωτα και την ομορφιά. Όταν χαρίζετε τριαντάφυλλα, μην ξεχάσετε το συμβολισμό των χρωμάτων τους. Κόκκινο: έρωτας, Ροζ: αγνή αγάπη, Σκούρο ροζ: ευγνωμοσύνη, Ανοιχτό ροζ: συμπάθεια-θαυμασμός, Λευκό: αθωότητα-φιλία-σεβασμός, Κίτρινο: απιστία-ζήλεια, Πορτοκαλί: πάθος, Μπλε: μυστήριο, Μαύρο: αφοσίωση-λατρεία, Βυσσινί: προστασία. Το γένος περιλαμβάνει πάνω από 100 είδη φυτών που όλα προέρχονται από το βόρειο ημισφαίριο. Είναι φυλλοβόλοι θάμνοι και αναρριχώμενα φυτά με σύνθετα πράσινα φύλλα που συνήθως είναι αγκαθωτά όπως και οι βλαστοί τους. Τα τυπικά είδη έχουν συνήθως ροζ ή άσπρα άνθη με 5 λοβωτά πέταλα και 5 σέπαλα. Οι ποικιλίες που αναπτύχθηκαν έχουν άνθη σε όλα τα χρώματα από το Μάιο έως το Νοέμβριο, που πολλές φορές είναι αρωματικά. Οι τριανταφυλλιές διαιρούνται ανάλογα με τον τύπο των ανθέων και τη μορφή του φυτού. Διακρίνονται στις εξής κατηγορίες: Θαμνώδεις με μεγάλα άνθη (υβρίδια τσαγιού), θαμνώδεις με άνθη σε μπουκέτα (floribunda), πολύανθα, αναρριχώμενες, μινιατούρες, εδαφοκαλυπτικές, δενδρώδεις και κρεμοκλαδείς. Αναπτύσσονται σε μέτρια υγρά, στραγγιζόμενα, χουμώδη εδάφη και ηλιόλουστες καλά αεριζόμενες θέσεις. Κατά την άρδευση δε βρέχουμε ποτέ το φύλλωμά τους. Κατά τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου αφαιρούμε τα υπερώριμα άνθη κόβοντας και μέρος του βλαστού έως κάτω από το πρώτο ή δεύτερο πεντάφυλλο. Πρέπει, επίσης, να απομακρύνονται οι άγριοι βλαστοί οι οποίοι αναπτύσσονται κάτω από το σημείο του εμβολιασμού. Κλαδεύονται στα τέλη του χειμώνα, πριν από την έκπτυξη των νέων οφθαλμών ως εξής: Θαμνώδεις: Απαιτούν βαθύ, ανανεωτικό κλάδεμα. Πρέπει να αφήνονται 4 έως 5 νεαροί, δυνατοί βλαστοί με κατεύθυνση από το κέντρο του φυτού και προς τα έξω και μήκους εκατοστά (3-5 μάτια). Δενδρώδεις: Ακολουθούμε τις ίδιες αρχές κλαδέματος με τις θαμνώδεις από το σημείο εμβολιασμού και πάνω. Αναρριχώμενες: Αφαιρούμε τα ξερά κλαδιά και στη συνέχεια κλαδεύουμε τους δευτερεύοντες βλαστούς αφήνοντας 4-5 εκ. από το κλαδί οδηγό. Μινιατούρες: Αφαιρούμε τα μαραμένα άνθη και καθαρίζουμε τα αδύνατα κλαδιά. Τα εναπομείναντα κλαδιά κλαδεύονται στο 1/3 του ύψους τους. Εδαφοκαλυπτικές: Κλαδεύονται αφαιρώντας τα 2/3 του ύψους τους. Κρεμοκλαδείς: Αφαιρούμε τα μαραμένα άνθη και καθαρίζουμε τα αδύνατα κλαδιά. Γενικά είναι ευαίσθητα φυτά και προσβάλλονται από πολλές ασθένειες και εχθρούς οι κυριότεροι των οποίων είναι: Ασθένειες: Ωίδιο (Μπάστρα): Τα φύλλα μοιάζουν σαν να είναι αλευρωμένα. Προκαλείται από το μύκητα Sphaerotheca pannosa. Περονόσπορος: Εμφανίζονται σκούρες, καφετιές, ακανόνιστου σχήματος κηλίδες που προσβάλλουν κυρίως τα νεαρά φύλλα πάνω στην κεντρική τους νεύρωση. Σκωρίαση: Προκαλείται από το μύκητα Phragmidium mucronatum και εμφανίζει πορτοκαλί σπόρια στο κάτω μέρος των φύλλων. Μαύρη κηλίδωση: Τα συμπτώματά της είναι μαύρες, στρόγγυλες κηλίδες στα κατώτερα φύλλα, τα οποία αργότερα κιτρινίζουν και πέφτουν. Προκαλείται από τον μύκητα Diplocarpon rosae. Όλες σχεδόν οι μυκητολογικές ασθένειες αναπτύσσονται σε συνθήκες υψηλής υγρασίας και θερμοκρασίας. Μετά την προσβολή τους απαιτείται απομάκρυνση των προσβεβλημένων βλαστών και φύλλων και εφαρμογή μυκητοκτόνων σκευασμάτων. Καλό είναι να κάνουμε προληπτικές εφαρμογές με μυκητοκτόνα ξεκινώντας νωρίς την άνοιξη. Εχθροί: Τετράνυχος: Το άκαρι Tetranychus urticae προσβάλλει την κάτω επιφάνεια των φύλλων και προκαλεί ελαφρύ σκούριασμα στην όψη των φύλλων. Μελίγκρες και αφίδες (ψείρες): Έντομα που απομυζούν τους χυμούς του φυτού από τα νεαρά φύλλα και βλαστούς προκαλώντας έτσι μαρασμό και αναδίπλωση των φύλλων και των μπουμπουκιών την άνοιξη. Οι θαμνώδεις ποικιλίες φυτεύονται σε ομάδες, οι αναρριχώμενες σε πέργολες και φράχτες, οι μινιατούρες σε γλάστρες και βραχόκηπους, οι εδαφοκαλυπτικές σε πρανή για εδαφοκάλυψη, ενώ οι δενδρώδεις και κρεμοκλαδείς μεμονωμένες. Καλλιεργούνται επίσης για παραγωγή δρεπτών ανθέων, χρησιμοποιούνται για την παραγωγή αρωμάτων και πολλές φορές στη μαγειρική είτε ως καρύκευμα είτε για την παραγωγή γλυκών και σιροπιών. Πολλαπλασιάζονται από το τέλος του φθινοπώρου ως τις αρχές της άνοιξης, κυρίως με εμβόλια και λιγότερο με μοσχεύματα. Τα εμβόλια παρουσιάζουν μεγαλύτερη προσαρμογή σε διαφόρους τύπους εδαφών και μεγαλύτερη αντοχή στο χρόνο. Ποικιλία Rosa A Caen La Paix Rosa Adagio Rosa Andriana Top Model Rosa Aperitif Rosa Arielle Rosa Baby Masquerade Rosa Beaute Rosa Bella Renaissance Pouljill Rosa Bicolette Rosa Big Daddy Rosa Blue River Korsicht Rosa Bora Bora Rosa Buby Wedding Rosa Candella Rosa Cape Horn Rosa Caprice De Meilland Rosa Charles Mallerin Rosa Circus Knie Rosa Domila Rosa Doris Tysterman Rosa Duftwolke Rosa Electron Rosa Elizabeth Harkness Rosa Esmeralda Kormalda Rosa Fellowship Rosa Fulgurante Rosa Hector Berlioz Rosa Ingrid Bergman Rosa Jardins de Villandry Rosa Jean Piat Rosa Joey s Palace Pouljoey Rosa Johann Strauss Rosa Jolie Mome Rosa Julio Iglesias Φούξια Πορτοκαλί Κίτρινο Ανοιχτό κίτρινο Ροζ Άνθη Δίχρωμο κίτρινο και φούξια Σκούρο κόκκινο Κίτρινο Κόκκινο Κόκκινο Κόκκινο με πέταλα εξωτερικά ροζέ Σομόν-πορτοκαλί Κόκκινο Κόκκινα με πέταλα εξωτερικά ροζ Κόκκινο Φούξια Σκούρο κόκκινο Φούξια Ροζ Πορτοκαλί Κόκκινο Φούξια Δίχρωμα, κιτρινοπορτοκαλί στο κέντρο και φούξια εξωτερικά Φούξια Πέταλα εσωτερικά φούξια και εξωτερικά κίτρινα Κόκκινο Κόκκινο Κόκκινο Ροζ Φούξια που στο κέντρο είναι κίτρινα Κίτρινα με φούξιες ανταύγιες Λευκορόδινο Σομόν Ροζ και μπορντό R. Charles Mallerin R. Beaute Rosa La Garconne Κόκκινο και λευκό Rosa Le Grand Huit Rosa Lisima Σκούρα κόκκινο Φούξια R. Bicolette Rosa Lolita Litakor Πορτοκαλί-σομόν Rosa Loving Memory Κόκκινο Rosa Madame a Meilland Λευκοκίτρινο με ροζ παρυφές Rosa Maria Mathilda Κόκκινο Rosa Marlena Κόκκινο Rosa Mme Alfred Carriere Ροζ Rosa Mme Renard Κοκκινοπορτοκαλί Rosa Mme V. Dimitru Ροζ Rosa Monica Κοκκινοπορτοκαλί Rosa Monique La Perriere Φούξια Rosa Montezuma Φούξια R. A Caen La Paix R. Adagio R. Andriana Top Model R. Blue River Korsicht

12 310 Κρεμοκλαδείς τριανταφυλλιεσ τριανταφυλλιεσ 311 Αναρριχώμενα Φυτά R. Sympathie R. Pleureur Roby R. Danse du Feu

13 312 Αναρριχώμενα φυτά Αναρριχώμενα φυτά 313 Actinidia deliciosa Allamanda cathartica Hendersonii Actinidia (Ακτινίντια) Actinidiaceae Το γένος περιλαμβάνει θάμνους και αναρριχώμενα φυτά που προέρχονται από την Ανατολική Ασία. Αναπτύσσονται σε ηλιόλουστες θέσεις και γόνιμα εδάφη. Δεν προσβάλλονται από ασθένειες. Actinidia deliciosa Actinidia chinensis. Αναρριχώμενο, φυλλοβόλο είδος με πράσινα φύλλα. Έχει λευκά αρωματικά άνθη στο τέλος της άνοιξης και καφέ εδώδιμους καρπούς το φθινόπωρο. Είναι δίοικο είδος και απαιτούνται το αρσενικό και το θηλυκό φυτό για την παραγωγή καρπών. Καλλιεργείται κυρίως για παραγωγή καρπών και δευτερευόντως ως διακοσμητικό φυτό, για αναρρίχηση σε πέργολες και φράχτες. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα ή με εμβόλια για την παραγωγή καρπών. 5 μ Bougainvillea (Μποουγκαϊνβιλλέα) Nyctaginaceae Γένος αειθαλών, αναρριχώμενων ειδών με πράσινα φύλλα, αγκαθωτούς βλαστούς και πολύ πλούσια ανθοφορία, από τα μέσα της άνοιξης ως αργά το φθινόπωρο. Προέρχονται από τις τροπικές και υποτροπικές περιοχές της Νότιας Αμερικής. Αναπτύσσονται σε θερμές περιοχές, σε ηλιόλουστες θέσεις με μικρές απαιτήσεις σε νερό. Φυτεύονται σε πέργολες, φράχτες και τοίχους, ενώ είναι κατάλληλα και για παραθαλάσσιες φυτεύσεις. Πολλαπλασιάζονται με μοσχεύματα το καλοκαίρι. 10 μ Ποικιλία B. Barbara Karst Κόκκινα Άνθη B. Purple Rob Φούξια-μοβ Actinidia deliciosa Allamanda (Αλλαμάντα) Allemanda Apocynaceae Το γένος περιλαμβάνει αειθαλή, αναρριχώμενα φυτά και θάμνους που προέρχονται από τις τροπικές περιοχές της Αμερικής. Αναπτύσσονται σε θερμές περιοχές και ηλιόλουστες θέσεις, σε γόνιμα, υγρά αλλά καλά στραγγιζόμενα εδάφη. Πολλαπλασιάζονται με ημιξυλώδη μοσχεύματα το καλοκαίρι. B. San Diego Red Σκούρα, κόκκινα B. glabra Φούξια B. glabra Sanderiana Μοβ Bougainvillea Barbara Karst Bougainvillea glabra Allamanda cathartica Hendersonii. Αναρριχώμενο φυτό με γυαλιστερά, πράσινα φύλλα και μεγάλα, κίτρινα άνθη το καλοκαίρι και το φθινόπωρο. Φυτεύεται σε πέργολες και φράχτες. 10 μ Bougainvillea glabra Sanderiana Bougainvillea glabra Sanderiana Bignonia (Μπιγκνόνια) Doxantha Bignoniaceae Το γένος περιλαμβάνει μόνο το είδος Bignonia capreolata που προέρχεται από τις τροπικές περιοχές της Βόρειας Αμερικής. Αναπτύσσονται σε ηλιόλουστες θέσεις και μέτρια υγρά, γόνιμα εδάφη, σε περιοχές με ήπιο χειμώνα. Bignonia capreolata Doxantha capreolata. Αειθαλές αναρριχώμενο φυτό με πράσινα φύλλα και κοκκινοπορτοκαλί άνθη το καλοκαίρι. Οι άκρες των πετάλων έχουν κίτρινο χρώμα. Φυτεύεται σε φράχτες και πέργολες. 5 μ Bignonia capreolata Bignonia capreolata Bougainvillea Purple Rob Bougainvillea San Diego Red

14 330 Αναρριχώμενα φυτά Αναρριχώμενα φυτά 331 Wisteria brachybotrys Shirokabitan Wisteria floribunda Rosea Wisteria (Γουϊστέρια) Fabaceae Οι γλυτσίνες είναι ταχυαυξή, φυλλοβόλα, αναρριχώμενα είδη, με πράσινα σύνθετα φύλλα. Νωρίς την άνοιξη έχουν κρεμάμενες, εύοσμες ταξιανθίες σε σχήμα βότρυ. Απαιτούν γόνιμα, μέτρια υγρά εδάφη και ηλιόλουστες ή ελαφρά σκιασμένες θέσεις. Κλαδεύονται αυστηρά, μετά την ανθοφορία τους. Φυτεύονται σε πέργολες και φράχτες. Φυτεύονται σε συνδυασμό με Λαβούρνα, που έχουν την ίδια εποχή, ίδιου σχήματος, κίτρινα άνθη. Πολλαπλασιάζονται κυρίως με εμβόλια σε σπορόφυτα και σε Λαβούρνα (Laburnum sp.) ή με ξυλώδη μοσχεύματα το χειμώνα. 20 μ Φοινικοειδή & Τροπικά Φυτά Ποικιλία W. brachybotrys Shirokabitan W. venusta W. floribunda Alba W. floribunda Shiro Noda W. floribunda Rosea W. floribunda Honbeni W. sinensis W. chinensis, Glicine sinensis, Glicine chinensis Χρώμα ταξιανθίας Λευκό Λευκό Ροζ Μοβ Wisteria sinensis Wisteria floribunda Alba Wisteria sinensis

15 332 ΦΟΙΝΙΚΟΕΙΔΗ & ΤΡΟΠΙΚΑ ΦΥΤΑ ΦΟΙΝΙΚΟΕΙΔΗ & ΤΡΟΠΙΚΑ ΦΥΤΑ 333 Acalypha (Ακαλύφα) Euphorbiaceae Το γένος περιλαμβάνει 450 περίπου είδη ετήσιων ή πολυετών φυτών και θάμνων που προέρχονται από τροπικές και υποτροπικές περιοχές. Αναπτύσσονται σε ηλιόλουστες και ημισκιασμένες θέσεις σε χουμώδη, υγρά αλλά καλά στραγγιζόμενα εδάφη. Φυτεύονται σε γλάστρες. Πολλαπλασιάζονται μοσχεύματα. Acalypha hispida. Αειθαλής θάμνος με πράσινα φύλλα και φούξια άνθη σε κρεμάμενες ταξιανθίες όλο το χρόνο. 3 μ 2 μ Aechmea (Αιχμέα) Bromeliaceae Το γένος περιλαμβάνει τροπικά φυτά, που προέρχονται από την Κεντρική Αμερική. Τα φύλλα τους αναπτύσσονται σε ροζέτα, ενώ από το κέντρο του φυτού εκφύονται τα άνθη τους. Είναι κατά βάση επίφυτες αειθαλείς πόες. Αναπτύσσονται σε ελαφρά σκιασμένες θέσεις και χουμώδη εδάφη. Φυτεύονται σε γλάστρες, σε εσωτερικούς χώρους. Πολλαπλασιάζονται με διαίρεση παραβλαστημάτων. Aechmea miniata. Πόα με πράσινα, επιμήκη φύλλα που στην κάτω επιφάνειά τους είναι γκριζωπά και κόκκινα άνθη το καλοκαίρι. 0,5 μ 0,5 μ Alpinia (Αλπίνια) Zingiberaceae Το γένος περιλαμβάνει αειθαλείς, πολυετείς πόες, που προέρχονται από τροπικές περιοχές της Ασίας και του Ειρηνικού ωκεανού. Το ρίζωμα των φυτών έχει άρωμα τζίντζερ. Αναπτύσσονται σε ημισκιασμένες θέσεις και γόνιμα, χουμώδη, υγρά εδάφη. Φυτεύονται μεμονωμένα. Πολλαπλασιάζονται με διαίρεση. Δεν προσβάλλονται από ασθένειες. Alpinia zerumbet A. nutans, A. speciosa. Αειθαλής, πολυετής πόα με πράσινα, μεγάλα φύλλα και λευκά, αρωματικά άνθη σε κρεμάμενες ταξιανθίες το καλοκαίρι. 3 μ 2 μ Ananas (Ανάνας) Bromeliaceae Το γένος περιλαμβάνει αειθαλείς, πολυετείς πόες που προέρχονται από τροπικές περιοχές της Νότιας Αμερικής. Τα φύλλα τους είναι δερματώδη, στενά και επιμήκη και αναπτύσσονται σε ροζέτες. Αναπτύσσονται γόνιμα εδάφη και ηλιόλουστες θέσεις. Φυτεύονται σε γλάστρες. Πολλαπλασιάζονται με παραβλαστήματα. Brahea (Μπραχέα) Arecaceae (Palmae) Το γένος περιλαμβάνει αειθαλή, φοινικοειδή φυτά με σύνθετα, παλαμοειδή φύλλα που προέρχονται από το Μεξικό και την Κεντρική Αμερική. Αναπτύσσονται σε ηλιόλουστες θέσεις, ακόμη και σε ξηρά εδάφη. Φυτεύονται μεμονωμένα και σε δενδροστοιχίες, ενώ είναι κατάλληλα και για παραθαλάσσιες φυτεύσεις. Πολλαπλασιάζονται με σπόρους. Brahea armata Erythea. armata. Φοινικοειδές δένδρο με αειθαλή γλαυκοπράσινα, παλαμοειδή φύλλα. 12 μ 5 μ Ananas comosus Variegatus A. Variegatus. Πολυετής πόα με πράσινα φύλλα που έχουν πλατύ, λευκό περίγραμμα. Έχουν κόκκινα άνθη το καλοκαίρι. 1 μ 1 μ Anthurium Acropolis Anthurium (Ανθούριουμ) Araceae Aechmea miniata Το γένος περιλαμβάνει λίγο λιγότερα από είδη φυτών που προέρχονται από την τροπική Αμερική. Είναι πολυετή, αειθαλή ποώδη επίφυτα. Αναπτύσσονται σε υγρά, γόνιμα, χουμώδη εδάφη και ημισκιασμένες ή σκιασμένες θέσεις. Φυτεύονται σε γλάστρες. Πολλαπλασιάζονται με διαίρεση και παραβλαστήματα. Anthurium andreanum Terra Brahea armata Anthurium Acropolis. Πολυετής πόα με μεγάλα, γυαλιστερά φύλλα και λευκορόδινα άνθη όλο το χρόνο. 0,5 μ 0,5 μ Anthurium andreanum. Πολυετής πόα με μεγάλα, γυαλιστερά φύλλα και φούξια άνθη όλο το χρόνο. 0,5 μ 0,5 μ Anthurium andreanum Terra. Πολυετής πόα με μεγάλα, γυαλιστερά φύλλα και καφέ άνθη όλο το χρόνο. 0,5 μ 0,5 μ Alpinia zerumbet Acalypha hispida Anthurium andreanum Ananas comosus

16 350 ΦΟΙΝΙΚΟΕΙΔΗ & ΤΡΟΠΙΚΑ ΦΥΤΑ ΦΟΙΝΙΚΟΕΙΔΗ & ΤΡΟΠΙΚΑ ΦΥΤΑ 351 Yucca gloriosa Yucca Garlands Gold Yucca whipplei Κάκτοι & Παχύφυτα Yucca gloriosa Variegata Yucca filamentosa Bright Edge

17 352 Κάκτοι & Παχύφυτα Κάκτοι & Παχύφυτά 353 Aeonium arboreum Aeonium arboreum Atropurpureum Aeonium Zwartkop Aeonium (Αιόνιουμ) Megalonium Crassulaceae Πολυετή ή διετή, αειθαλή, παχύφυτα είδη που καλλιεργούνται για το διακοσμητικό τους φύλλωμα που αναπτύσσεται σε ροζέτες. Αναπτύσσονται σε ημισκιαζόμενες θέσεις, σε καλά στραγγιζόμενα, σχετικά ξηρά εδάφη. Φυτεύονται σε συνθέσεις, βραχόκηπους και γλάστρες. Πολλαπλασιάζονται με μοσχεύματα. Aeonium valverdense Aeonium valverdense. Πολυετές φυτό, με κοκκινωπά φύλλα που στη βάση τους είναι πρασινωπά. 1 μ 1 μ Agave (Αγκάβε) Agavaceae Το λατινικό όνομα των φυτών προέρχεται από το όνομα της κόρης του βασιλιά των Θηβών Κάδμου. Το γένος περιλαμβάνει κακτώδη φυτά που αναπτύσσουν τα φύλλα τους σε μορφή ροζέτας. Ανθίζουν σε μεγάλη ηλικία, μία φορά σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Τα άνθη τους είναι κιτρινόλευκα και πανύψηλα, απομυζούν δε όλη σχεδόν την ενέργεια του φυτού που αμέσως μετά ξηραίνονται. Αναπτύσσονται σε ηλιόλουστες θέσεις, σε φτωχά και ξηρά εδάφη. Μπορούν να καλλιεργηθούν και σε παραθαλάσσιες φυτεύσεις. Φυτεύονται σε βραχόκηπους και γλάστρες. Πολλαπλασιάζονται με παραβλαστήματα. Agave americana Agave altissima. Έχει γλαυκά φύλλα που περιμετρικά έχουν αγκάθια. 3 μ 3 μ Agave americana Variegata Agave americana Striata, Agave americana Marginata Αθάνατος πανασέ, Αγάβη πανασέ. Έχει γλαυκοπράσινα φύλλα με κίτρινο περίγραμμα που περιμετρικά έχουν αγκάθια. 3 μ 3 μ Agave attenuata Agave cernua, Agave glaucescens. Έχει γκριζοπράσινα φύλλα χωρίς αγκάθια. 2 μ 2 μ Agave ferdinandi-regis. Έχει πράσινα φύλλα που έχουν λευκές γραμμώσεις και επάκρια αγκάθια. 0,5 μ 0,5 μ Agave ferox. Έχει πράσινα φύλλα που περιμετρικά έχουν αγκάθια. 4 μ 3 μ Agave macrantha. Έχει γλαυκοπράσινα φύλλα που έχουν επάκρια αγκάθια. 0,7 μ 0,7 μ Agave victoriae-reginae Agave consideranti. Έχει πράσινα φύλλα που έχουν λευκές γραμμώσεις και επάκρια αγκάθια. 0,6 μ 0,6 μ Aeonium Zwartkop Aeonium Schwarzkopf. Πολυετές φυτό, με σκούρα μαυροκόκκινα, γυαλιστερά φύλλα. 1 μ 1 μ Aeonium arboreum. Πολυετές φυτό, με πράσινα φύλλα που έχουν ροζ περίγραμμα. 2 μ 2 μ Aeonium arboreum Atropurpureum Sempervivum arboreum Atropurpureum. Πολυετές φυτό, με σκούρα φούξια-κόκκινα, γυαλιστερά φύλλα. 1 μ 1 μ Aeonium haworthii Sempervivum haworthii. Πολυετές φυτό, με μικρά γλαυκοπράσινα φύλλα και οριζόντια ανάπτυξη. Έχει μικρά κίτρινα άνθη την άνοιξη. 0,5 μ 1 μ Agave americana Variegata Agave macrantha Agave ferox Agave americana Agave attenuata Agave ferdinandi-regis Agave victoriae-reginae

18 372 Κάκτοι & Παχύφυτα Κάκτοι & Παχύφυτά 373 Senecio haworthii Senecio (Σενέκιο) Asteraceae (Compositae) Μεγάλο γένος, αποτελούμενο από πάνω από είδη φυτών που μπορεί να είναι ετήσια και πολυετή ποώδη φυτά ή θάμνοι, πολλά από τα οποία είναι αειθαλή και άλλα παχύφυλλα. Senecio haworthii. Παχύφυλλο είδος, με ασημόλευκα, κυλινδρικά φύλλα. Αναπτύσσεται σε ηλιόλουστες θέσεις και ξηρά, φτωχά εδάφη. Φυτεύεται σε βραχόκηπους, ενώ είναι κατάλληλο και για παραθαλάσσιες φυτεύσεις. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα. 1 μ 1 μ Senecio repens. Εδαφοκαλυπτικό, παχύφυλλο είδος, με γλαυκοπράσινα, ημικυλινδρικά φύλλα. Αναπτύσσεται σε ηλιόλουστες θέσεις και ξηρά, φτωχά εδάφη. Φυτεύεται σε βραχόκηπους, ενώ είναι κατάλληλο και για παραθαλάσσιες φυτεύσεις. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα. 0,3 μ 1 μ Senecio repens Αρωματικά Φυτά Sempervivum tectorum

19 374 ΑΡΩΜΑΤΙΚα φυτά ΑΡΩΜΑΤΙΚα φυτά 375 Artemisia absinthium Artemisia (Αρτεμίζια) Asteraceae (Compositae) Γένος αποτελούμενο από 300 περίπου είδη ετήσιων και πολυετών ποών και θάμνων με συνήθως αειθαλή, αρωματικά και γκριζωπά φύλλα Φυτέψτε τις αρτεμισίες σε ηλιόλουστες θέσεις και στραγγερά εδάφη. Κόψτε τα φυτά από τη βάση τους το φθινόπωρο (πόες) ή στο τέλος του χειμώνα (θάμνους) για να διατηρήσετε ένα καλό συμπαγές σχήμα. Καλλιεργούνται σε βραχόκηπους, ομάδες και γλάστρες. Οι πόες πολλαπλασιάζονται εύκολα με διαίρεση την άνοιξη ή το φθινόπωρο και οι θάμνοι με ημιξυλώδη μοσχεύματα το καλοκαίρι. Artemisia Powis Castle Armeria arborescens Brass Band. Πολυετές φυτό με ξυλοποιημένη βάση και γκριζωπά, αρωματικά, σύνθετα φύλλα. 1 μ 1,5 μ Choisya (Χοϊζια) Rutaceae Είναι αειθαλείς θάμνοι με αρωματικά, παλαμοειδή φύλλα και προέρχονται από τη νότια και κεντρική Αμερική. Αναπτύσσονται σε ηλιόλουστες, προστατευμένες θέσεις και μέτρια υγρά, στραγγιζόμενα εδάφη. Πολλαπλασιάζονται με ημιξυλώδη μοσχεύματα. Φυτεύονται σε ομάδες και ελεύθερους φράχτες. Choisya ternata. Αειθαλής θάμνος με πράσινα αρωματικά φύλλα και λευκά, επίσης αρωματικά άνθη στο τέλος της άνοιξης και στο τέλος του καλοκαιριού και το φθινόπωρο. 3 μ 3 μ Choisya ternata Sundance. Αειθαλής θάμνος, με κίτρινα αρωματικά φύλλα. 3 μ 4 μ Cistus (Κίστους) Cistaceae Το γένος περιλαμβάνει 20 περίπου είδη αειθαλών, χαμηλών θάμνων με τριχωτά φύλλα που προέρχονται από περιοχές γύρω από τη Μεσόγειο. Έχουν έντονη ανθοφορία στα τέλη της άνοιξης και το καλοκαίρι. Μπορούν να αναπτυχθούν σε ξηρά, άγονα, ουδέτερα ή αλκαλικά εδάφη, σε ηλιόλουστες, προστατευμένες θέσεις. Είναι κατάλληλα και για παραθαλάσσιες φυτεύσεις. Χρησιμοποιούνται σε βραχόκηπους, συνθέσεις και γλάστρες. Τα τυπικά είδη πολλαπλασιάζονται με σπορά, αμέσως μετά την ωρίμαση των σπόρων ή νωρίς την άνοιξη. Οι ποικιλίες πολλαπλασιάζονται με ημιξυλώδη μοσχεύματα. Δεν προσβάλλονται από ασθένειες. Cistus laurifolius. Έχει γκριζοπράσινα, αρωματικά φύλλα και άσπρα άνθη. 1 μ 1 μ Dictamnus (Ντικτάμνους) Rutaceae Το γένος περιλαμβάνει μόνο το είδος D. albus που είναι πολυετής πόα με φύλλα που έχουν άρωμα λεμονιού. Αναπτύσσεται σε ηλιόλουστες και ημισκιασμένες θέσεις σε ξηρά εδάφη. Πολλαπλασιάζεται με διαίρεση. Φυτεύεται σε βραχόκηπους. Δεν προσβάλλεται από ασθένειες. Dictamnus albus D. fraxinella. Έχει λευκά άνθη στο τέλος της άνοιξης και τις αρχές του καλοκαιριού. 1 μ 1 μ Dictamnus albus var. purpureus. Έχει φούξια-μοβ άνθη στο τέλος της άνοιξης και τις αρχές του καλοκαιριού. 1 μ 1 μ Artemisia absinthium. Ορθόκλαδο, πολυετές φυτό με ξυλοποιημένη βάση και γκριζωπά, αρωματικά, σύνθετα φύλλα. 1,5 μ 2 μ Calamintha (Καλαμίνθα) Lamiaceae (Labiatae) Artemisia Powis Castle Το γένος περιλαμβάνει πολυετείς πόες με αρωματικά φύλλα. Αναπτύσσονται σε χουμώδη εδάφη και ηλιόλουστες ή ημισκιασμένες θέσεις. Φυτεύονται σε βραχόκηπους. Πολλαπλασιάζονται με διαίρεση Calamintha nepeta subsp. Nepeta Calamintha nepetoides. Πολυετής πόα με πράσινα αρωματικά φύλλα και μοβ άνθη το καλοκαίρι. 0,5 μ 1 μ Caryopteris (Καρυόπτερις) Verbenaceae Dictamnus albus Dictamnus albus var. purpureus Dictamnus albus var. purpureus Το γένος περιλαμβάνει πολυετείς πόες και φυλλοβόλους θάμνους. Αναπτύσσονται σε ηλιόλουστες θέσεις και ελαφρά εδάφη. Πολλαπλασιάζονται με μοσχεύματα. Caryopteris x clandonensis. Φυλλοβόλος θάμνος με γκριζοπράσινα, αρωματικά φύλλα και μπλε-μοβ άνθη σε μικρές ταξιανθίες στο τέλος του καλοκαιριού και τις αρχές του φθινοπώρου. Φυτεύεται σε ομάδες και ελεύθερους φράχτες. 2 μ 3 μ Calamintha nepeta subsp. Nepeta Cistus laurifolius Choisya ternata Sundance Choisya ternata

20 392 ΑΡΩΜΑΤΙΚα φυτά ΑΡΩΜΑΤΙΚα φυτά 393 Thymus pulegioides Thymus sp. Thymus sp. Thymus herba-barona Lemon-Scented Πολυετείς Πόες Thymus serpyllum Thymus serpyllum