3 l. ΒiΟΤ~ΧΝΙΚο ΕΠΙΜ ΕΛΗΤΗβΙΟ. Τµήµα ιοικητικών Υπηρεσιών Β.Ε.Ο.

Transcript

1 Τµήµα ιοικητικών Υπηρεσιών Β.Ε.Ο. Από: Κυριάκου Μάτση l8, 1082 Λευκωσ ία, Κύπρου Τηλ.: / βαχ: e-ιηαί1: έ;reekenm(π;cγιαιιet.cοιη.eγί ecocuιn-ηίcο5ια(/λτυfα.br ΕΜΒΑ5SΥ ΟΡ GREECE ΙΝ CYPRUS - OFFICE FOR ECONOMIC AND COMMERCIAL AFFAIRS <greekcom@cytanet.com.cy> Αποστολή: Πέµπτη, 9 Οκτωβρίου :44 µµ Προς: Κοινοποίηση: Θέµα: Συνηµµένα: ί ηfο@hepo.gr; ί ηfο@ ίnvestίngreece.gov.gr; pse@otenet.gr; info@seve.gr; ί ηfο@trete-exporters.com; ί ηfο@sev.org.gr; ί ηfο@sbbe.gr; svap@svap.gr; smarblemth@kav.forthnet.gr; sbbvίotίas@yahoo.gr; ί ηfο@sbtke.gr; ί ηfο@sthev.gr; kavalίsj@otenet.gr; dίvίpek@otenet.gr; eebop@otenet.gr; anaptaxd@otenet.gr; sbbx@otenet.gr; ί ηfο@sevpde.gr; ί ηfο@sbbr.gr; hma.ammochostou@hcg.gr; ί ηfο@dde.gr; ί ηfο@greekexporters.gr; ίοαηηίs@papageorgakίs.gr; ykourtalίs@yahoo.com; epapaevagelou@jumbo.gr; ί ηfο@ependytίs.gr; ί ηfο@express.gr; ί ηfο@papageorgakίs.gr; ί ηfο@naftemporί kί.gr; keeuhcc ί ηfο@acc ί.gr; ί ηfο@acsmί.gr; eea@eea.gr; root@ebeth.gr; Τµήµα ιοικητικών Υπηρεσιών Β.Ε.Ο.; evep@pcci.gr; ί ηfο@bep.gr; eepίr@otenet.gr; ί ηfο@rodopίcci.gr; ί ηfο@everodopi.gr; contact@epίmetol.gr; ebear@otenet.gr; eep ίr@otenet.gr; epίmarta@otenet.gr; ea@e-a.gr; epίmvίot@otenet.gr; ebegreve@grevenanet.gr; ccίdrama@dramanet.gr; ί ηfο@ebed.gr; epίmevίa@hol.gr; zantecc ί Ι ίch-gr@otenet.gr; chamίnat@otenet.gr; gramm.dίίk ίsίs@cc ί-ίοαηηί ηα.gr; eίcl57@otenet.gr; kastcham@otenet.gr; epίmelίt@otenet.gr; epίmel@chanίa-ccί.gr; ί ηfο@epίchal.gr; epίm-fo@hol.gr; eveflo@otenet.gr; ί ηfο@fthίotί doscc.gr; ί ηfο@trίkala.chambernet.gr; eves@otenet.gr; eber@otenet.gr; ί ηfο@prevezachamber.gr; ς ί9γ; champella@pel.forthnet.gr; ebex@otenet.gr; ί ηfο@messίnίanchamber.gr; ί ηfο@c-magnesίa.gr; ebelef@otenet.gr; Chamber@les.forthnet.gr; ί ηfο@ep ίmlas.gr; gytheίoc@otenet.gr; 'Επιµελητήριο Λάρισας' 'ί ΡΕΕΚ ΕΜ ΒΑ55Υ NICOSIA'; b4@mfa.gr; b08@mfa.gr; sbb@mfa.gr; 1π@ ιη.9γ; secgenoffίce@mfa.gr; dgyfypex@mfa.gr ΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΟΕΥ ΚΥΠΡΟΥ 10/2014 ΕΝΗΜ. DELTIO 8-14.&ε Επισυνάπτουµε δελτίο οικονοµικής και επιχειρηµατικής επικαιρότητας του Γραφείου µας για την Κύπρο. Σηµειώνούµε ότι το σχετικό αρχείο έχει αναρτηθεί και στην ιστοσελίδα του Γραφείου στη διεύθυνση: ωτννω.α ;οrα.mϊά., gri cv93 Με εκτίµηση, ~. Μιχάλης Χαροκόπος Γραµµατέας ΟΕΥ Α' Πρεσβεία της Ελλάδος στην Κύπρο Γραφείο Οικονοµικών και Εµπορικών Υποθέσεων Παρ JJ ελ ή φοηκε ΝΜΕΡ....k ΩΡΑ.3. ΒiΟΤ~ΧΝΙΚο ΕΠΙΜ ΕΛΗΤΗβΙΟ ΟΕΣΣΑλΟΝΧΚΗΣ Αριθ. Πρωτ. Θεσσαλονί κη 3 l 1

2 ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑΣ Οικονοµικές ειδήσεις Επιχειρηµατικές ειδήσεις.8 Εµπορικό ισοζύγιο Κύπρου Λευκωσία 4 Ανγ. - 6 Οκτ. 2014

3 νικον ΜΙΚΕΣ ΕΙ ΗΣΕΙΣ Εκτιµήσεις ΕΒΒΙ για κυπριακή οικονοµία Η οικονοµία της Κύπρου αναµένεται να παραµείνει στάσιµη το 2015, σύµφωνα µε έκθεση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (ΕΒΚΓ)), που εντοπίζει παράλληλα κάποια σηµάδια επιστροφής της εµπιστοσύνης και της αισιοδοξίας. Επιδείνωση οικονοµικού κλίµατος Το οικονοµικό κλίµα στην Κύπρο επιδεινώθηκε ελαφρώς, για δεύτερο συνεχόµενο µήνα, το Σεπτέµβριο, σύµφωνα µε τη µηνιαία έκθεση της Γενικής ιεύθυνσης Οικονοµικών Υποθέσεων της Επιτροπής. Ο είκτης Οικονοµικού Κλίµατος, που περιλαµβάνει τις προσδοκίες των επιχειρηµατιών για τη βιοµηχανία, τις κατασκευές, τις υπηρεσίες και το λιανικό εµπόριο, καθώς και των καταναλωτών, υποχώρησε το Σεπτέµβριο στις 99,8 µονάδες από τις 100,0 µονάδες που ήταν τον Αύγουστο. Εκτιµήσεις `Moody's' για κυπριακό τραπεζικό σύστηµα και δηµοσιονοµική προσαρµογή Η αύξηση των µη εξυπηρετούµενων δανείων πιθανόν να διευρύνει τις κεφαλαιακές ανάγκες του εγχώριου τραπεζικού συστήµατος και να οδηγήσει σε χρήση πόρων από το πρόγραµµα για στήριξη του συνεργατισµού, σύµφωνα µε τον οίκο `Moody's'. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης διατηρεί αρνητικό τον ορίζοντα για το κυπριακό τραπεζικό σύστηµα, αναµένοντας τούς επόµενους 12 µε 18 µήνες αύξηση των προβληµατικών δανείων και των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών. Παράλληλα, διακρίνουν περιορισµένα περιθώρια δηµοσιονοµικής προσαρµογής και ιδιαίτερα υψηλούς κινδύνους στις τράπεζες, προβλέποντας ότι η ύφεση Θα διαρκέσει περισσότερο από όσο προβλέπει η τρόικα. Εκτιµήσεις Capital Intelligente για κυπριακή οικονοµία Ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Capital Intelligente (CI) ανακοίνωσε την µακροπρόθεσµη και βραχυπρόθεσµη αξιολόγηση της Κύπρού σε ξένο νόµισµα στο "Β-" και στο "Β", αντίστοιχα, διατηρώντας παράλληλα τις προοπτικές της κυπριακής οικονοµίας σε "σταθερό" ορίζοντα. Ταυτόχρονα ο διεθνής οίκος αναµένει ότι η κυπριακή οικονοµία Θα επιστρέψει σε Θετικούς ρυθµούς ανάπτυξης µέχρι το τέλος τον 2015, ενώ διαβλέπει σειρά κινδύνων σε ό,τι αφορά το ενδεχόµενο καθυστερήσεων στην εφαρµογή τον προγράµµατος δηµοσιονοµικής προσαρµογής. Στόχος για πρωτογενές δηµοσιονοµικό πλεόνασµα το 2015 Την επίτευξη πρωτογενούς δηµοσιονοµικού πλεονάσµατος από το 2015 επιδιώκει µε το νέο προϋπολογισµό η κυπριακή κυβέρνηση, µε στόχο τη σταδιακή επιστροφή στις αγορές χρέούς και την απεξάρτηση από τη χρηµατοδότηση τον προγράµµατος, σύµφωνα µε δηλώσεις τον Κύπριον Υπουργού Οικονοµικών στο `Stockwatch'. Μείωση καταθέσεων σε κυπριακό τραπεζικό σύστηµα Οι συνολικές καταθέσεις, τον Αύγουστο 2014, παρουσίασαν καθαρή µείωση 328,1 εκ., σε σύγκριση µε καθαρή µείωση 153,3 εκ. τον Ιούλιο Ο ετήσιος ρυθµός µεταβολής ανήλθε σε -4,3 /ο σε σύγκριση µε -4,6% τον Ιούλιο Τα υπόλοιπα των καταθέσεων, τον Αύγουστο 2014, ανήλθαν στα 46,4 δισ.. Η µείωση προέρχεται κυρίως από καταθέσεις κατοίκων εκτός ενρωζώνης αφού ενδιάµεσοι 2

4 χρηµατοπιστωτικοί οργανισµοί απέσυραν 129,7 εκ. εύρώ και µη χρηµατοδοτικές εταιρείες άλλα 173,8 εκ. ενρώ. Αύξηση µη εξυπηρετούµενων δανείων Νέα αύξηση παρουσίασαν τον Ιούνιο τα µη εξυπηρετούµενα δάνεια στο κυπριακό τραπεζικό σύστηµα αγγίζοντας τα 28 δισ., καθώς τα µισά σχεδόν επιχειρηµατικά και ιδιωτικά δάνεια δεν εξυπηρετούνται. Συγκεκριµένα, τον Ιούνιο τον 2014 τα δάνεια που δεν εξυπηρετούνται για πέραν των 90 ηµερών αναρριχήθηκαν στα 27,8 δισ. από 27,5 δισ. που ήταν πριν ένα µήνα καταγράφοντας άνοδο 310 εκ. Στις τράπεζες η αύξηση σε σχέση µε τον προηγούµενο µήνα ανήλθε στα 260,5 εκ. ενώ στα ΣΠΙ περιορίστηκε στα 49,5 εκ.. Μη εξυπηρετούµενα δάνεια και επιχειρήσεις ανάπτυξης γης Σύµφωνα µε στοιχεία που δηµοσίευσε η Κεντρική Τράπεζα, στο τέλος Ιοννίον τον 2014 από το σύνολο των 29,2 δισ. που παραχωρήθηκαν ως δάνεια στις επιχειρήσεις από τις εµπορικές τράπεζες, τα 14,5 δισ. ή ποσοστό 49,62 /ο είναι µη εξυπηρετούµενα. Το µεγαλύτερο µέρος των µη εξυπηρετούµενων δανείων αφορά σε επιχειρήσεις ανάπτυξης γης, οι οποίες φαίνεται να έχουν συσσωρεύσει χρέη δισεκατοµµυρίων. Ψήφιση νοµοσχεδίου για εκποιήσεις ενυπόθηκων περιούσιών και αναβολή απόφασης τρόικας για εκταµίεύση δόσης Σε συνέχεια της ψήφισης τον κυβερνητικού νοµοσχεδίου για τις εκποιήσεις ενυπόθηκων περιούσιών και των σχετικών τροπολογιών από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, η τρόικα ανέβαλε την απόφαση για την εκταµίεύση της επόµενης δόσης ύψους 436 εκ. ενρώ τον κυπριακού προγράµµατος οικονοµικής προσαρµογής. Η εν λόγω εξέλιξη συνδέεται µε την ψήφιση τροπολογιών, οι οποίες περιλαµβάνουν προστατευτικές διατάξεις που τροποποιούν το συµφωνηθέν µε την τρόικα περιεχόµενο τον κυβερνητικού νοµοσχεδίου για τις εκποιήσεις ενυπόθηκων περιουσιών. Μετάθεση απόφασης Ανώτατου ικαστηρίου για νοµοθετήµατα περί εκποιήσεων - Αναβολή απόφασης για εκταµίεύσης δόσης στα τέλη Οκτωβρίου Προς το τέλος Οκτωβρίου, ή ακόµη και πιο µετά, φαίνεται να µετατίθεται η εκταµίευση της επόµενης δόσης τον κυπριακού προγράµµατος οικονοµικής προσαρµογής, καθώς το Ανώτατο ικαστήριο, όρισε για το τέλος τον επόµενου µήνα την εξέταση των αµφιλεγόµενων νοµοθετηµάτων για τις εκποιήσεις. Η εν λόγω απόφαση της πλήρους ολοµέλειας τον ανωτάτού δικαστηρίου να συνέλθει εκ νέον στις 20 Οκτωβρίου προκειµένού να εξετάσει από κοινού τη συνταγµατικότητα των τεσσάρων νοµοθετηµάτων που ενέκρινε η βουλή, µεταθέτούν την απόφαση για εκταµίεύση της δόσης από το Eurogroup µετά τις 20 Οκτωβρίου. Έγγραφο Συµβουλίού Εθνικής Οικονοµίας για νοµοσχέδιο εκποιήσεων Τούς σοβαρούς κινδύνούς που ελλοχεύούν σε βάρος της οικονοµίας και τον τραπεζικού συστήµατος και ειδικότερα των καταθετών και των φορολογουµένων, επισηµαίνει έγγραφο που κατέθεσε το κυπριακό Συµβούλιο Εθνικής Οικονοµίας στον Πρόεδρο της ηµοκρατίας σε σχέση µε το νοµοσχέδιο για τις εκποιήσεις ακινήτων. Στο έγγραφο σηµειώνεται πως χωρίς τον εκσυγχρονισµό της εκποίησης ακινήτων Θα προκληθεί πρόβληµα µε τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών. 3

5 Ανταγωνιστικότητα κυπριακής βιοµηχανίας Στην τέταρτη και τελευταία οµάδα χωρών κατατάσσει η Επιτροπή την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής µεταποιητικής βιοµηχανίας, στην ετήσια έκθεση για την κατάσταση στην ΕΕ. Στο ειδικό κεφάλαιο της έκθεσης για την Κύπρο αναφέρεται ότι τα κέρδη των επιχειρήσεων στον τοµέα της µεταποίησης και τον τουρισµό έχουν διατηρηθεί αρκετά καλά. Ωστόσο, οι συνθήκες πιστωτικής στενότητας, τα µέτρα δηµοσιονοµικής εξυγίανσης και η µειωµένη ιδιωτική ζήτηση είναι µερικοί από τους παράγοντες που επηρεάζούν αρνητικά την οικονοµία. Βελτίωση δηµοσιονοµικών Μεγάλη βελτίωση 450 εκ. παρουσίασε το δηµοσιονοµικό ισοζύγιο της κυπριακής οικονοµίας τον Ιούλιο, παραµένοντας πλεονασµατικό και ξεπερνώντας τις προσδοκίες και τους στόχους του προγράµµατος προσαρµογής. Σύµφωνα µε τα υφιστάµενα στοιχεία, το δηµοσιονοµικό ισοζύγιο καταγράφει πλεόνασµα 64 εκ. ή 0,40 /ο του ΑΕΠ έναντι ελλείµµατος 386 εκ. ή 2,34 /ο πέρυσι. Η βελτίωση οφείλεται τόσο στην ενίσχυση των εσόδων από φόρους όσο και στη µείωση των δαπανών για µισθούς και για εξυπηρέτηση τον χρέους Περιορισµός 'ύφεσης Μικρότερη απ' ό,τι αναµενόταν είναι η συρρίκνωση της κυπριακής οικονοµίας το δεύτερο τρίµηνο τον 2014, δηµιουργώντας προσδοκίες για σταδιακή έξοδο από την ύφεση. Σύµφωνα µε στοιχεία της κυπριακής στατιστικής υπηρεσίας και της Eurostat, η οικονοµία συρρικνώθηκε το δεύτερο τρίµηνο τον έτους κατά 2,5 /ο σε ετήσια βάση έναντι συρρίκνωσης 3,9 /ο το πρώτο τρίµηνο τον Εκτιµήσεις για στασιµότητα κυπριακής οικονοµίας το 2015 Στάσιµη αναµένεται να παραµείνει η κυπριακή οικονοµία το 2015 σύµφωνα µε το δηµοσιονοµικό συµβούλιο που καλεί το κυπριακό Υπουργείο Οικονοµικών να είναι σε ετοιµότητα για τη λήψη νέων µέτρων σε περίπτωση εκτροχιασµού των µακροοικονοµικών δεδοµένων. Το δηµοσιονοµικό συµβούλιο εκτιµά ότι οι προβλέψεις που χρησιµοποιήθηκαν από το Υπουργείο Οικονοµικών για την προετοιµασία τον προϋπολογισµού για το 2015, είναι εντός των αποδεκτών ορίων. Εξέλιξη δανείων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις Με διαφορετικούς ρυθµούς κινείται η αποµόχλευση στα εγχώρια νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, σύµφωνα µε στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας και σχετική ανάλυση τον `StockWatch'. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα δάνεια των νοικοκυριών µειώνονται µε έναν από τους ταχύτερους ρυθµούς στην ευρωζώνη, ενώ αντίθετα τα επιχειρηµατικά δάνεια αυξάνονται. Συγκεκριµένα, τα δάνεια των νοικοκυριών στην Κύπρο καταγράφουν από τις αρχές του έτους µείωση 3,44 /ο, ενώ τα δάνεια των επιχειρήσεων στην Κύπρο αυξήθηκαν κατά 0,56 /ο από τις αρχές του έτους. Μείωση ανεργίας Μείωση παρουσίασε το Σεπτέµβριο η ανεργία ενισχύοντας τις προσδοκίες για βελτίωση της κατάστασης στην αγορά εργασίας. Με βάση τα στοιχεία της κυπριακής Στατιστικής Υπηρεσίας, ο αριθµός των εγγεγραµµένων ανέργων το Σεπτέµβριο του 2014 µειώθηκε στα πρόσωπα σε σύγκριση µε τον προηγούµενο µήνα και το Σεπτέµβριο τον

6 Αύξηση µερικής απασχόλησης Ταχεία αύξηση παρουσιάζει, το τελευταίο διάστηµα, το ποσοστό όσων εργάζονται µε καθεστώς µερικής απασχόλησης στην Κύπρο. Σύµφωνα µε στοιχεία της Κυπριακής Στατιστικής Υπηρεσίας, το ποσοστό της µερικής απασχόλησης αυξήθηκε το πρώτο τρίµηνο τον 2014 στο 15,1 /ο ή 54 χιλ. άτοµα έναντι 12,5 /ο ή 45,9 χιλ. το πρώτο τρίµηνο τον 2013 και 11% το πρώτο τρίµηνο τον Εξέλιξη πληθωρισµού Σύµφωνα µε στοιχεία της κυπριακής στατιστικής υπηρεσίας, ο πληθωρισµός στην Κύπρο, τον Ιούλιο, διαµορφώθηκε στο -0,58 /ο από -1,19 /ο τον Ιούνιο τον 2014 και -0,31% τον Ιούλιο τον Αποδόσεις κυπριακών οµολόγων Σηµαντική υποχώρηση παρουσιάζουν εκ νέον οι αποδόσεις των κυπριακών οµολόγων, ακολουθώντας τη Θετική πορεία των ευρωπαϊκών οµολόγων. Σύµφωνα µε τα τελευταία διαθέσιµα στοιχεία, η απόδοση τον δεκαετούς κυπριακού οµολόγου µε λήξη το 2020, υποχώρησε στο 4,9%. Υψηλό ποσοστό καταναλωτικών δανείων Τα δύο τρίτα των κυπριακών νοικοκυριών έχουν χρέη που αφορούν, όπως προκύπτει από στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σε καταναλωτικού τύπον δάνεια. Σύµφωνα µε έρευνα που δηµοσίευσε η ΕΚΤ, το 2013, το ποσοστό των νοικοκυριών στην Κύπρο µε χρέος ανερχόταν στο 65,3 /ο και είναι το δεύτερο ψηλότερο στην ευρωζώνη µετά την Ολλανδία µε 65,7%. 'Εκθεση κυπριακού Συµβουλίου Εθνικής Οικονοµίας Στην ανάγκη βελτίωσης των θεσµών και προώθησης των αναγκαίων µεταρρυθµίσεων και της διαφάνειας, αναφέρεται το Συµβούλιο Εθνικής Οικονοµίας στη µελέτη που εκπόνησε µε τίτλο «Κύπρος: Αναπτυξιακή Φιλοσοφία και Προοπτικές». Μέτρα για προστασία δανειοληπτών Πρόσθετα εφόδια στους δανειολήπτες για προστασία της κύριας τους κατοικίας, ενέκρινε σήµερα το υπουργικό συµβούλιο, στο πλαίσιο τον πακέτου µέτρων που προωθεί στη βουλή για να καθησυχάσει τις αντιδράσεις στο νοµοσχέδιο των εκποιήσεων. Τα µέτρα που αποφασίστηκαν σήµερα περιλαµβάνουν τρία νοµοσχέδια, την εφαρµογή δύο σχεδίων για προστασία της κατοικίας ευάλωτων οµάδων και την προώθηση στη βουλή τον πλαισίου αφερεγγυότητας. Συνεργασία Ελλάδος, Κύπρου και Μάλτας στον ναυτιλιακό τοµέα Σε τριµερή συνάντηση, στη Βαλέττα, µε τους αρµόδιους για θέµατα ναυτιλίας Υπουργούς Ελλάδας και Μάλτας συµµετείχε, στις 29/9, µετά από πρόσκληση τον Μελιταίού Υπουργού ο Κύπριος Υπουργός Συγκοινωνιών και "Εργων. Η συνάντηση εντάσσεται στο πλαίσιο διαµόρφωσης µιας κοινής στρατηγικής Ελλάδας, Κύπρού και Μάλτας στα Θέµατα ναυτιλίας. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι τρεις Υπουργοί έδωσαν ιδιαίτερη έµφαση στη δηµιουργία µια κοινής συνισταµένης, µε άξονες εφαρµογής της τόσο το νοµοθετικό έργο της Ευρωπαϊκής "Ενωσης, όσο και τη µεταξύ τους συνεργασία στο πλαίσιο του ιεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισµού (ΙΜΟ). 5

7 ιαπραγµατεύσεις µε Ινδία για συµφωνία αποφυγής διπλής φορολογίας Σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαπραγµατεύσεις της Κύπρου µε την Ινδία για την αναθεώρηση της συµφωνίας διπλής φορολογίας και ρύθµιση των φορολογικών ζητηµάτων που προέκυψαν τον τελευταίο χρόνο. Η Ινδία και η Κύπρος υπέγραψαν συµφωνία αποφυγής διπλής φορολογίας το 1994 αλλά το Νοέµβριο τον 2013 η Ινδία καταχώρησε την Κύπρο ως «περιοχή κοινοποιηθείσας δικαιοδοσίας» και ανέστειλε τα φορολογικά οφέλη. Αντιδράσεις από κυπριακούς φορείς για συµπερίληψη Κύπρου σε κατάλογο «προνοµιακών φορολογικών προορισµών» Αντιδράσεις έχουν εκδηλωθεί από το Κυπριακό Εµπορικό και Βιοµηχανικό Επιµελητήριο (ΚΕΒΕ), καθώς και από µεγάλους κυπριακούς δικηγορικούς και λογιστικούς/ ελεγκτικούς οίκους µε αντικείµενο τη συµπερίληψη της Κύπρου στον κατάλογο «προνοµιακών φορολογικών προορισµών», λόγω της εφαρµογής, από το Μάρτιο τον 2014, της ελληνικής νοµοθεσίας περί «προνοµιακών φορολογικών προορισµών». Βάσει της εν λόγω νοµοθεσίας, προβλέπεται ότι οιαδήποτε δαπάνη πραγµατοποιείται προς εταιρεία µε φορολογική έδρα «προνοµιακό φορολογικό προορισµό» Θα θεωρείται εκπίπτονσα µόνον εάν ο φορολογούµενος αποδείξει ότι η δαπάνη διενεργήθηκε στο πλαίσιο της πραγµατικής επιχειρηµατικής του δραστηριότητας. Ως «προνοµιακός» ορίζεται ο φορολογικός προορισµός, στον οποίον ο εταιρικός φόρος δεν υπερβαίνει το 50 /ο τον αντίστοιχού ελληνικού (26%). Συνεπώς, η Κύπρος, στην οποία ο εταιρικός φόρος ανέρχεται στο 12,5 /ο, συµπεριλαµβάνεται στους «προνοµιακούς φορολογικούς προορισµούς». Μείωση ρενστοτικής εξάρτησης Τράπεζας Κύπρου Νέα σηµαντική µείωση παρουσίασε τον Ιούλιο η ρενστοτική εξάρτηση της Τράπεζας Κύπρου από την ΕΚΤ και την ΚΤ, σύµφωνα µε τον τελευταίο ισολογισµό της κυπριακής Κεντρικής Τράπεζας. Η κυπριακή κυβέρνηση αποπλήρωσε την 1η Ιουλίου 2014 ποσό 950 εκ. στην Τρ. Κύπρού ως µέρος κρατικού οµολόγου 2 δισ. Η Τράπεζα είχε ανακοινώσει ότι η αποπληρωµή Θα µειώσει την χρηµατοδότηση από την ΕΚΤ κατά 550 εκ. και από την ΚΤ κατά 400 εκ.. Αναδιαρθρώσεις µη εξυπηρετούµενων δανείων Με διαφορετικούς ρυθµούς προχωρούν σε αναδιαρθρώσεις των µη εξυπηρετούµενων δανείων οι κυπριακές τράπεζες και τα συνεργατικά, µε βάση συγκριτικά στοιχεία, που παραχώρησαν στη Βουλή των Αντιπροσώπων οι τράπεζες µέσω της Κεντρικής Τράπεζας. Τα NPLs που έχουν συσσωρεύσει στους ισολογισµούς τούς οι δέκα τράπεζες που παραχώρησαν στοιχεία φθάνουν τα 26,3 δισ. και δυσχεραίνουν τις προσπάθειες εξυγίανσης των ισολογισµών τους. Επιβολή προστίµού από Κεντρική Τράπεζα Κύπρου σε `A1pha Bank Cyprus Ltd' Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου ανακοίνωσε την επιβολή προστίµού ύψους εύρώ στην `Alpha Βαηk Cyprus Ltd' για παραλείψεις συµµόρφωσης της τράπεζας µε τη νοµοθεσία περί παρεµπόδισης και καταπολέµησης της νοµιµοποίησης εσόδων από παράνοµες δραστηριότητες. Οι παραλείψεις αφορούν, σύµφωνα µε την εκδοθείσα ανακοίνωση (επισυνάπτεται), σε παραβάσεις τεχνικής κυρίως φύσης, οι οποίες διαπιστώθηκαν κατά τους ειδικούς ελέγχούς που διενεργήθηκαν το

8 Αγωγή παλαιών µετόχων Τράπεζας Κύπρού κατά τράπεζας ιακόσιοι ογδόντα πέντε (285) εκ των 88,000 συνολικά παλαιών µετόχων της τράπεζα Κύπρού, προέβησαν σε αγωγή εναντίον της Τράπεζας Κύπρου, της Κεντρικής Τράπεζας, της Αρχής Εξυγίανσης, της Κυπριακής ηµοκρατίας και της Ειδικής ιαχειρίστριας της Λαϊκής Τράπεζας, υποστηρίζοντας ότι η µετοχική σύνθεση τον κεφαλαίού της Τράπεζας Κύπρού είναι λανθασµένη για λόγους κακών υπολογισµών, λογιστικών και άλλων. 7

9 ΕΠΙΥΕΙΡΗΙΑΤΙkFΣ ΕΙ ΗΣΕΙΣ Αποζηµίωση Κυπρίων παραγωγών για απόσύρση εσπεριδοειδών λόγω ρωσικής απαγόρευσης εισαγωγών αγροτικών προϊόντων από κράτη µέλη ΕΕ Αποζηµίωση ύψούς σχεδόν τεσσάρων (4) εκατ. εύρώ αναµένεται να λάβουν οι Κύπριοι παραγωγοί για την απόσυρση εσπεριδοειδών, λόγω της ρωσικής απαγόρευσης εισαγωγών αγροτικών προϊόντων από κράτη µέλη ΕΕ. Επίσκεψη Προέδρου Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων στην Κύπρο: Συµβάσεις χρηµατοδότησης µικροµεσαίων επιχειρήσεων Την τέταρτη επίσκεψή τον στην Κύπρο, κατά το τρέχον έτος, πραγµατοποίησε στις 19 τ.µ. ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), Werner Hoyer, ο οποίος συναντήθηκε µε τον Πρόεδρος της ηµοκρατίας, τον Υπουργό Οικονοµικών και εκπροσώπους της Τράπεζας Κύπρου και της Ελληνικής Τράπεζας. Κατά την παραµονή του κ. Hoyer στην Κύπρο, η ΕΤΕπ υπέγραψε δύο συµβάσεις δανεισµού για τη χρηµατοδότηση µικροµεσαίων επιχειρήσεων και εταιρειών µεσαίας κεφαλαιοποίησης µε την Τράπεζα Κύπρου (ύψους 50 εκ. εύρώ) και την Ελληνική Τράπεζα (ύψούς 35 εκ. εύρώ). Υπολογίζεται, δε, ότι το συνολικό ποσό που Θα διαθέσει η ΕΤΕπ για την κυπριακή οικονοµία, το 2014, θα ανέλθει, τελικά, στα 250 εκ. εύρώ. Ενδιαφέρον για εισαγωγή κυπριακού φυσικού αερίού Σύµφωνα µε τον Υπουργό Ενέργειας, Εµπορίου, Βιοµηχανίας και Τουρισµού κ. Γ. Λακκοτρύπη, υπάρχει επίσηµο ενδιαφέρον για εισαγωγή κυπριακού φυσικού αερίού τόσο από την Αίγυπτο όσο και από την Ιορδανία. Αύξηση Κυπρίων τουριστών µε προορισµό την Ελλάδα Μεγάλη αύξηση παρουσίασαν τον Αύγουστο τα ταξίδια Κυπρίων προς το εξωτερικό, σύµφωνα µε στοιχεία της κυπριακής Στατιστικής Υπηρεσίας, µε τις προτιµήσεις των ταξιδιωτών να στρέφονται προς την Ελλάδα και τα ελληνικά νησιά. Συγκεκριµένα, τα ταξίδια κατοίκων Κύπρού στο εξωτερικό τον Αύγουστο τον 2014 ανήλθαν στις σε σύγκριση µε τον Αύγουστο 2013, σηµειώνοντας αύξηση 17,3 /ο. Τα ταξίδια προς την Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 34,9 /ο φθάνοντας στις από τον Αύγουστο τον Αύξηση τουριστικών αυξήσεων κατά 6 /ο Αύξηση για τέταρτο συνεχή µήνα παρουσίασαν οι τουριστικές αφίξεις στην Κύπρο τον Ιούλιο λόγω της ενίσχυσης τον τουριστικού ρεύµατος από τη Ρωσία ενώ σηµαντική αύξηση σηµειώθηκε και στις αφίξεις από το Ισραήλ. Συγκεκριµένα, σύµφωνα µε στοιχεία που ανακοίνωσε σήµερα η Στατιστική Υπηρεσία, οι αφίξεις τουριστών τον Ιούλιο 2014 έφτασαν τις σε σύγκριση µε τον Ιούλιο 2013, καταγράφοντας άνοδο 5,7%. Επιδείνωση εποχικότητας στον τουρισµό Ολοένα και µεγαλύτερο γίνεται το πρόβληµα εποχικότητας που αντιµετωπίζει ο κυπριακός τουρισµός. Τα τελευταία στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας για τις διανυχτερεύσεις στα ξενοδοχεία τη χειµερινή περίοδο τον 2014 δείχνουν ότι οι διανυχτερεύσεις στα κυπριακά ξενοδοχεία και άλλα τουριστικά καταλύµατα 8

10 µειώθηκαν κατά 11,6% την περίοδο Νοεµβρίού Απριλίου 2014 σε σχέση µε τη χειµερινή περίοδο τον Πρόταση Ryanair για εξαγορά Κυπριακών Αερογραµµών Ο διευθύνων σύµβούλος της χαµηλού κόστους ιρλανδικής αεροπορικής εταιρείας Ryanair, Μάικλ Ο' Λίρι, δήλωσε ότι µε τη βοήθεια της εταιρείας τον οι Κυπριακές Αερογραµµές θα µπορούσαν να εισέλθουν σε νέα πορεία ταχείας ανάπτύξης, µε νέες διαδροµές και περισσότερες πτήσεις, οι οποίες Θα αυξήσουν τον αριθµό των επιβατών που µεταφέρουν κάθε χρόνο στα τρία εκατοµµύρια µέσα στα επόµενα 3-4 χρόνια, δηµιουργώντας παράλληλα νέες Θέσεις εργασίας. Υψηλά τέλη αεροδροµίων σε Κύπρο Από τα ακριβότερα τέλη αεροδροµίων έχει η Κύπρος σε σχέση µε άλλες ευρωπαϊκές χώρες σύµφωνα µε µέλη της κοινοβουλευτικής επιτροπής εµπορίού της Βουλής των Αντιπροσώπων. Σύµφωνα µε στοιχεία που παρατέθηκαν στην επιτροπή, τα τέλη αεροδροµίων ανά τουρίστα στην Κύπρο είναι 24, στο Παρίσι 17, στο Βερολίνο 11 και στη Ρόδο 6. Πορεία τοµέα υπηρεσιών Σηµαντική βελτίωση παρουσιάζουν το πρώτο εξάµηνο τον 2014 κάποιοι τοµείς υπηρεσιών παρά τη γενικότερη συρρίκνωση της κυπριακής οικονοµίας. Με βάση τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, ο κλάδος των ταξιδιωτικών πρακτόρων σηµείωσε αύξηση 15,8%, ανατρέποντας την αρνητική πορεία προηγούµενων ετών. Αύξηση 7,8 /ο σηµείωσε και ο τζίρος των δικηγόρων και λογιστών, εν µέρει λόγω της περσινής χαµηλής βάσης. Ο κλάδος των ξενοδοχείων και εστιατορίων αυξήθηκε κατά 4,6 /ο αντανακλώντας την ενίσχυσή του τουριστικού ρεύµατος αλλά και την ενίσχυση των καταναλωτικών δαπανών των κυπριακών νοικοκυριών. Στα ξενοδοχεία η αύξηση ανήλθε στο 4%, ενώ στα εστιατόρια στο 5 /ο. Αύξηση 5,1% σηµειώνεται και στον κλάδο εκδόσεων. Αντίθετα, τοµείς που σχετίζονται µε την παροχή υπηρεσιών στα µέσα µαζικής επικοινωνίας και στις κατασκευές συνεχίζουν να συρρικνώνονται. Σύµφωνα µε τα στοιχεία, η µεγαλύτερη συρρίκνωση (-12%) σηµειώθηκε στον κλάδο διαφήµισης και έρευνας αγοράς. Μειωµένες κατά 4,9 /ο είναι και οι εργασίες στον κλάδο αρχιτεκτόνων, πολιτικών µηχανικών αντανακλώντας το µεγάλο πλήγµα που έχει δεχθεί ο τοµέας των κατασκευών. Μειώσεις παρουσίασαν επίσης οι τοµείς προγραµµατιστών ηλεκτρονικών υπολογιστών (-4,4%), τηλεπικοινωνίες (-3 /ο) και οι υπηρεσίες παροχής προστασίας (-0,9 /ο). Αύξηση κόστους κατασκευών Αύξηση της τάξης τον 0,86 /ο σηµείωσε τον Ιούλιο 2014 το κόστος κατασκευών σε σχέση µε τον αντίστοιχο µήνα το Σύµφωνα µε τη Στατιστική Υπηρεσία πτώση σηµειώθηκε µόνο στα µεταλλικά προϊόντα και στα ηλεκτροµηχανολογικά είδη. Οι τιµές των υπόλοιπων υλικών κινήθηκαν ανοδικά. Τη µεγαλύτερη άνοδο παρουσίασαν τα προϊόντα ορυκτών µε 4,16 /ο και τα ορυκτά µε 3,91%. Μικρότερη αύξηση παρουσίασαν τα προϊόντα από ξύλο, µονωτικών, χηµικών και πλαστικών που κατέγραψαν άνοδο 1,01%. 9

11 Αύξηση λιανικού εµπορίού Αύξηση για πέµπτο συνεχή µήνα, κατέγραψε τον Ιούλιο ο δείκτης όγκου λιανικού εµπορίου µε τους φορείς της αγοράς να αναµένουν συγκράτηση της κατανάλωσης τούς επόµενους µήνες λόγω της αβέβαιης πορείας της οικονοµίας. Σύµφωνα µε της κυπριακής στατιστικής υπηρεσίας, ο δείκτης όγκου κύκλού εργασιών λιανικού εµπορίου υπολογίζεται προκαταρτικά ότι κατέγραψε ετήσια άνοδο 3,9 /ο τον Ιούλιο τον έτους σε σχέση µε τον αντίστοιχο µήνα τον Νέα µείωση σε πωλήσεις τσιµέντού Νέα µείωση κατέγραψαν τον Ιούλιο οι πωλήσεις τσιµέντου στην αγορά, προµηνύοντας περαιτέρω συρρίκνωση της κατασκευαστικής δραστηριότητας. Η αγορά συνεχίζει να κινείται αρνητικά παρά την ήδη περσινή χαµηλή βάση. Σύµφωνα µε τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, οι πωλήσεις τσιµέντου στην εγχώρια αγορά µειώθηκαν τον Ιούλιο τον 2014 κατά 15,2 /ο στις 46,1 χιλ. τόνους από 54,3 χιλ. τόνούς τον Ιούλιο τον Τον Ιούνιο η µείωση ανήλθε στο 17,6 /ο. Μείωση σε τιµές φαρµάκων Κατά 10 /ο αναµένεται να µειωθεί η τιµή των φαρµάκων στην Κύπρο µε βάση τη νέα τιµολόγηση η οποία Θα εφαρµοστεί την 1η Μαρτίου τον Μείωση σε τιµές βιοµηχανικών προϊόντων Μικρότερη µείωση σε σχέση µε τους προηγούµενους µήνες κατέγραψαν τον Ιούλιο 2014 οι τιµές των βιοµηχανικών προϊόντων στην Κύπρο, σύµφωνα µε στοιχεία της Eurostat. Συγκεκριµένα, οι τιµές των βιοµηχανικών προϊόντων µειώθηκαν κατά 2,1% σε σχέση µε τον Ιούλιο τον Τον Ιούνιο τον 2014 είχαν µειωθεί κατά 3,6%. ιαπραγµάτεύση Τράπεζας Κύπρου Aristo Developers για ρύθµιση χρεών Σύµφωνα µε την Dolphin Capital Investors, που κατέχει το 49,8 /ο της Aristo, η τελευατία είναι σε προχωρηµένες συζητήσεις µε την Τράπεζα Κύπρού για να συµφωνηθεί σηµαντική αποµόχλενση µέσω µετατροπής χρέους σε µετοχές (equityto-preferred-equίty) µαζί µε τον επαναπροσδιορισµό της διάρκειας των δανείων τον οµίλου και µειώσεις επιτοκίων. Σύµφωνα µε την εταιρεία, έχει επιτευχθεί πρόοδος όσον αφορά στην αναδιάρθρωση των δανειακών υποχρεώσεων της Αristο προς ένα µακροπρόθεσµο και βιώσιµο ορίζοντα προς όφελος και της εταιρείας και των δανειστών της αφού οι εξασφαλίσεις έχουν µεγαλύτερη αξία από τα δάνεια. Επανέναρξη λειτουργίας `FBME Bank Limited' Αρχίζει άµεσα, εκ νέου, η σταδιακή εξυπηρέτηση των πελατών τον υποκαταστήµατος της `FBME Βαηk Limited' στην Κύπρο, µε µέγιστο ποσό ανάληψης 10 χιλ. ηµερησίως. Σύµφωνα µε ανακοίνωση τον ειδικού διαχειριστή της τράπεζας, η εξυπηρέτηση Θα ξαναρχίσει «παρά τα σοβαρά προβλήµατα που εξακολουθεί να αντιµετωπίζει η τράπεζα µε τούς ανταποκριτές της στην Κύπρο και το εξωτερικό και παρά τον προσωρινό της αποκλεισµό από τα διεθνή συστήµατα πληρωµών, ως αποτέλεσµα της ανακοίνωσης της Μονάδας Χρηµατοοικονοµικής Πληροφόρησης τον αµερικανικού Υπουργείου Οικονοµικών στις 17/7/2014». 10

12 Επαφές ηγεσίας `Eurobank' στην Κύπρο Σειρά συναντήσεων µε κορυφαίους Θεσµικούς παράγοντες στην Κύπρο και µε την ηγεσία της εδώ θυγατρικής Τράπεζας είχε η διοίκηση και µέλη τον ιοικητικού Συµβουλίου της `Eurobank', που επισκέφθηκαν την Κύπρο. Αύξηση επισκεψιµότητας σε 'Μ311' Το πρώτο εξάµηνο τον 2014 οι επισκέψεις στο `The Μα11 of Cyprus' έχουν αυξηθεί κατά 6,5ο/ο, σύµφωνα µε τον διευθυντή του `The Μα11 of Cyprus'. Από τον Σεπτέµβρη του 2007, που το `The Μα11' πρωτολειτούργησε, οι επισκέψεις ξεπέρασαν τα 30 εκατ., ενώ το πρώτο εξάµηνο τον 2014 η επισκεψιµότητα σηµείωσε αύξηση γύρω στο 6,5ο/ο. Επιβολή προστίµού σε Lidl Cyprus ιοικητικό πρόστιµο ύψους 20 χιλ. επέβαλε η Υπηρεσία Ανταγωνισµού και Προστασίας Καταναλωτών στη Lidl Cyprus, για παραπλανητική εµπορική πρακτική. Ακάλύπτες επιταγές Ακάλυπτες επιταγές ύψους 2,3 εκ. έχουν εκδοθεί τούς πρώτους οκτώ µήνες του 2014, σύµφωνα µε στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, που αφορούν τις καταχωρήσεις στο Κεντρικό Αρχείο Πληροφοριών (ΚΑΠ). Αναλυτικότερα, έχουν εκδοθεί επιταγές που αντιστοιχούν σε Ο αριθµός των φυσικών προσώπων που καταχωρήθηκαν στον προκαταρκτικό κατάλογο ανέρχεται σε 191 και των νοµικών προσώπων σε

13 Ε ΙΠΟΡΠ{Ο ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΚΥΠΡΟΥ - ΕΛΛΑ ΟΣ (Α' ΕΖ- Απ'ΙΗιΝiΟ 2014 Μετά από µία παρατεταµένη περίοδο µείωσης, ο όγκος τον διµερούς εµπορίου σηµείωσε, το πρώτο εξάµηνο 2014, αύξηση της τάξης τον 10 /ο σε σχέση µε το αντίστοιχο εξάµηνο Συγκεκριµένα, αυξήθηκε από 654 εκ. ευρώ σε 720 εκ. εύρώ. Οι ελληνικές εξαγωγές προς την Κύπρο (το πρώτο εξάµηνο 2014) ανήλθαν σε 575 εκ. ευρώ, σηµειώνοντας αύξηση της τάξης του 12,3 /ο έναντι του αντίστοιχου εξαµήνου Περιορισµένη αύξηση της τάξης τον 1,9 /ο σηµείωσαν και οι κυπριακές εξαγωγές προς την Ελλάδα ανερχόµενες σε 145 εκ. ευρώ. Ως εκ των ανωτέρω, το έλλειµµα στο εµπορικό ισοζύγιο αυξήθηκε κατά 16,4 /ο. Στη σύνθεση των ελληνικών εξαγωγών προς την Κύπρο, κατά το πρώτο εξάµηνο τον 2014, κυριαρχούν οι ακόλουθες κατηγορίες προϊόντων: πετρελαιοειδή ( 173,1 εκ. από 133 εκ. το πρώτο εξάµηνο 2013), φαρµακευτικά προϊόντα ( 33,8 εκ. από 38,2 εκ. το πρώτο εξάµηνο 2013), ηλεκτρικές συσκευές ( 38,2 εκ. από 19,8 εκ. το πρώτο εξάµηνο 2013) και µηχανολογικός εξοπλισµός ( 20,6 εκ. από 19,8 εκ. το πρώτο εξάµηνο 2013). Στις ελληνικές εισαγωγές από την Κύπρο τα κυριότερα προϊόντα είναι: οργανικά χηµικά ( 31,2 εκ. από 46 εκ. το πρώτο εξάµηνο 2013), ηλεκτρικές συσκευές ( 46,8 εκ. από 15 εκ. το πρώτο εξάµηνο 2013), φαρµακευτικά προϊόντα ( 17,8 εκ. από 21 εκ. το πρώτο εξάµηνο 2013) και προϊόντα σιδήρου και χάλυβα (κυρίως απορρίµµατα σιδήρού) ( 9,5 εκ. από 11,9 εκ. το πρώτο εξάµηνο 2013). Εµπορικό ισοζύγιο Κύπρού - Ελλάδος λ ε~άµηνο 2014 Α' εξάµηνο 2013 Μεταβολή /ο Εξαγωγές σε Ελλάδα (f.o.b.) Εισαγωγές από Ελλάδα (.ι.1.) , ,33 Ισοζύγιο ,37 Όγκος Εµπορίου ,05 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Κυπριακής ηµοκρατίας - επεξεργασία Γραφείου ΟΕΥ Πρεσβείας Λευκωσίας Ανοδική πορεία, αν και µε σαφώς µικρότερο ποσοστό από τις διµερείς εµπορικές συναλλαγές, ακολουθεί και η γενικότερη πορεία τον εξωτερικού εµπορίου της Κύπρού. Αναλυτικότερα, ο συνολικός όγκος εξωτερικού εµπορίου της χώρας αυξήθηκε, το πρώτο εξάµηνο του 2014, κατά 1,5 /ο (σε σχέση µε την αντίστοιχη περίοδο του 2013), ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 3,6%. Μείωση της τάξης τον 4,4 /ο σηµείωσαν οι κυπριακές εξαγωγές. Ως αποτέλεσµα των εν λόγω εξελίξεων, το έλλειµµα στο εµπορικό ισοζύγιο της Κύπρου αυξήθηκε κατά 8 /ο. 12

14 Εξωτερικό Εµπόριο Κύπρού 000 Α' Εξάµηνο 2014 Α Εξάµηνο Ζ013 Μεταβολή Εξαγωγές (c.i.f.) 775,4 811,1-4,40 Εισαγωγές (1.ο.1.) 2.382, ,80 3,59 Ισοζύγιο , ,70 7,95 Όγκος Εµπορίού 3.157, ,90 1,51 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Κυπριακής ηµοκρατίας - επεξεργασία Γραφείου ΟΕΥ Πρεσβείας Λευκωσίας 13