3/20/2011 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ

Transcript

1 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ Ι. Οι εργασίες θα ακολουθούν τη διδασκόμενη ύλη. ΙΙ. Θα γίνεται εκτενής χρήση του Διαδικτύου & άλλων ελληνικών και διεθνών ββλ βιβλιογραφικών πηγών. ΙΙΙ. Η παράδοση τους θα γίνεται σε καθορισμένες ημερομηνίες. ΙV. Θα δοθούν 3 ασκήσεις και για τη συμμετοχή στις εξετάσεις του εργαστηρίου είναι υποχρεωτική η παράδοση όλων των ασκήσεων (και μόνο σε ειδικές περιπτώσεις δύο τουλάχιστων ασκήσεων). V. Οι ασκήσεις θα βαθμολογούνται με βάση το 100 1

2 Οι ασκήσεις θα παραδίνονται ηλεκτρονικά στο Μετά την καθορισμένη ημερομηνία, θα αφαιρείται για κάθε δύο ημέρες καθυστέρησης 10% της βαθμολογίας της. Σύνολο βαθμολογίας: 100 Εργαστηριακές ασκήσεις : 40 % Τελικές εξετάσεις: 60 % 2

3 Άσκηση 1: Περιγραφή Προστατευόμενων Περιοχών (διάρκεια προετοιμασίας 2 εβδομάδες). Άσκηση 2: Διαχειριστικό σχέδιο Θα απαιτηθεί χρήση Internet και παράδοση εργασίας σε μορφή ψηφιακού κειμένου Θα ολοκληρωθεί μετά από επίσκεψη σε ΠΠ (διάρκεια προετοιμασίας 2 εβδομάδες) Άσκηση 3: Σύστημα επιστημονικής παρακολούθησης (διάρκεια προετοιμασίας 2 εβδομάδες) Φτιάξτε μια λίστα των ονομάτων σας και δίπλα σημειώσετε τον νομό και την Περιφέρεια που κατάγεστε. 3

4 Τι είναι προστατευόμενη περιοχή Μια χερσαία ή θαλάσσια έκταση αφιερωμένη στην προστασία και διατήρηση της βιολογικής ποικιλότητας Και των φυσικών και συναφών πολιτιστικών πόρων, η οποία υπόκειται σε διαχείριση με νομικά μέσα ή άλλους αποτελεσματικούς πόρους International Union for Nature Conservation - IUCN, 1994 ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Από το 1937, η Ελλάδα άρχισε να αναγνωρίζει περιοχές με ειδικό οικολογικό ενδιαφέρον (δάση, υγροτόπους κτλ.) και να τις θέτει υπό καθεστώς προστασίας. Η προσέγγιση που ακολουθήθηκε στα πρώτα στάδια του θεσμού των προστατευόμενων περιοχών ήταν η απόλυτη προστασία φυσικών περιοχών και ο αποκλεισμός των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Στην πορεία η προσέγγιση αυτή εγκαταλείπεται και δίνει τη θέση της Στην πορεία, η προσέγγιση αυτή εγκαταλείπεται και δίνει τη θέση της στην αντίληψη της ενσωμάτωσης της προστατευόμενης περιοχής στον περιβάλλοντα χώρο και της στενής σύνδεσης της προστασίας με την αειφορική χρήση των φυσικών πόρων. 4

5 ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Στην Ελλάδα φυσικές περιοχές αναγνωρίζονται ως προστατευόμενες είτε μέσω του χαρακτηρισμού τους με βάση την ισχύουσα εθνική νομοθεσία, είτε με την κατοχύρωσή τους στο πλαίσιο διεθνών συμβάσεων τις οποίες έχει κυρώσει η χώρα και διεθνών ή Ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών. Περαιτέρω, οι περιοχές του Δικτύου Natura 2000, αποτελούν περιοχές διατήρησης τύπων οικοτόπων και ειδών Κοινοτικού ενδιαφέροντος. Σε πολλές περιπτώσεις παρατηρείται αλληλεπικάλυψη μεταξύ των προστατευόμενων περιοχών σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Μέρος 1 ο : Ερωτήσεις για απάντηση 1.1. Με βάση τον νομό που ανήκετε, περιγράψτε τις κατηγορίες ΠΠ που υπάρχουν σε αυτόν, με βάση την Ελληνική Νομοθεσία αλλά και σύμφωνα με τις κατηγορίες της IUCN και το ν.1650/1986 (άρθρο 19) Το δίκτυο Natura 2000, σε τι βαθμό καλύπτει αυτές τις ΠΠ. 5

6 Εθνικοί Δρυμοί Εθνικά Πάρκα Αισθητικά Δάση Κατηγορίες ΠΠ στην Ελλάδα Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης Καταφύγια Άγριας Ζωής Ελεγχόμενες κυνηγετικές περιοχές Εκτροφεία θηραμάτων Περιοχές Προστασίας της Φύσης Περιοχές Απόλυτης Προστασίας της Φύσης Προστατευτικά Δάση Προστατευόμενοι Φυσικοί Σχηματισμοί και Τοπία Περιοχές Οικοανάπτυξης Κατηγορία Κατηγορίες ΠΠ (IUCN κριτήρια) Προστασία για Ιa. Αυστηρά Προστατευόμενες Περιοχές Επιστήμη Strict Nature Reserves Ib. Φυσικά αποθέματα Φυσικότητα/ Wilderness Areas Οικολογική Λειτουργία II. Εθνικοί Δρυμοί Προστασία οικοσυστήματος National Parks Αναψυχή III. Μνημεία της Φύσης Προστασία συγκεκριμένων Natural Monument ιδιαίτερων χαρακτηριστικών ΙV. Περιοχές διαχείρισης οικοτόπων / ειδών Προστασία μέσω Habitat/species management area ενεργής διαχείρισης V. Προστατευόμενο τοπίο Προστασία τοπίου Protected Landscape/Seascape αναψυχή VI. Προστατευόμενες περιοχές Αειφορική χρήση διαχειριζόμενων πόρων φυσικών πόρων Managed Resource Protected Area 6

7 Ποια τα κριτήρια που θα πρέπει να χρησιμοποιούμε για να επιλέγουμε Προστατευόμενες Περιοχές; 2. Αντιπροσωπευτικότητα 1. Κέντρα βιοποικιλότητας ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΛΙΜΑΚΑ 6. Πολιτικά κριτήρια 5. Ανθρωπογενείς απειλές 4. Αντιπροσωπευτικότητα 3. Φυσικότητα, οικολογ. διεργασίες 2. Σπανιότητα, ενδημισμός, απειλή 1. Δείκτες ποικιλότητας ΤΟΠΙΚΗ ΚΛΙΜΑΚΑ Εκπαιδευτική αξία Επιστημονική αξία Ψυχαγωγική αξία Τουρισμός Πολιτισμική αξία Αισθητική αξία Έως σήμερα... Η χάραξη των προστατευόμενων περιοχών βασιζόταν σε κοινωνικο-πολιτικά και όχι επιστημονικά κριτήρια. Ανθρώπινη πίεση για χώρο Ανθρώπινη πίεση για πόρους Οι ΠΠ τοποθετούνταν σε περιοχές χωρίς ενδιαφέρον (βουνά) Σήμερα στην Ευρώπη 92/43 EΕ Οδηγία Κριτήρια; Δίκτυο Φύση 2000 Ενδιαιτήματα Είδη (10% Ποικιλία (φυτά, ζώα) επιφάνειας χώρας) Σπανιότητα, απειλή, ενδημισμός Ποικιλία και σπανιότητα ενδιαιτημάτων 7

8 Tο δίκτυο Φύση στην Ελλάδα: πώς επιλέχθηκε; Στάδιο Ι: Κατάρτηση επιστημονικού καταλόγου LIFE PROJECT: περιοχές Καταγραφή, Αναγνώριση, Εκτίμηση και Χαρτογράφηση των Τύπων Οικοτόπων και των Ειδών Χλωρίδας και Πανίδας της Ελλάδας. 3 Τμήματα Βιολογίας ΕΚΒΥ Μουσείο Γουλανδρή Υπουργεία ΠΕΧΩΔΕ + ΓΕΩΡΓΙΑΣ Στάδιο ΙΙ: Κατάρτιση εθνικού καταλόγου ΥΠΕΧΩΔΕ, Υπ. Γεωργίας, Αά Ανάπτυξης, Εμπ. Ναυτιλίας, Εθνικής Άμυνας, Εξωτερικών, Γενική Γραμματεία Δημοσίων Έργων. Στάδιο ΙΙΙ: Ειδικές Ζώνες Διατήρησης - SACs Δίκτυο Φύση περιοχές 208 ~ (92/43) 120 ~ (79/409) 31 ~ (SPA +psci) (psci) (SPA) 8

9 Μέρος 2 ο : Λόγοι δημιουργίας των ΠΠ 2.1. Στο νομό που έχετε χρεωθεί, περιγράψτε συνοπτικά τις περιοχές Natura 2000 που υπάρχουν, σημειώνοντας το / τα κριτήρια για την ανακήρυξη τους και παρουσιάστε χάρτη των περιοχών αυτών Παρουσιάστε τα αποτελέσματα αυτά σε συγκεντρωτικά ιστογράμματα ανά κριτήριο. Μέρος 3 ο : Αξιολόγηση του σχεδιασμού ίδρυσης ΠΠ Με βάση τις δύο προηγούμενες ενότητες, σχολιάστε σε λέξεις το βαθμό αποτελεσματικής προστασίας της βιοποικιλότητας στο νομό σας (σε σχέση με διάφορα κριτήρια π.χ. προστασία απειλούμενων ειδών, προστασία σημαντικών τοπίων) και κάντε μια δική σας αξιολόγηση για τον επιτυχή σχεδιασμό αυτών των περιοχών με βάση τη σύγχρονη φιλοσοφία της Προστασίας της Φύσης. 9

10 ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 01 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

11 11