H Δημοσιογραφία των Δεδομένων Ι

Transcript

1 AMC BA in Media Production Data Journalism, Researching & Reporting (1 ο έτος) H Δημοσιογραφία των Δεδομένων Ι Αχιλλέας Καραδημητρίου

2 Η Δημοσιογραφία των Δεδομένων H δημοσιογραφία των δεδομένων ως φράση εμφανίστηκε το 2008 στην εφημερίδα Guardian. Το Δεκέμβριο του 2008 ο Simon Rogers πόσταρε στο ιστολόγιο Guardian Insider: «Από χθες η ομάδα έχει εφεύρει μια εφαρμογή που παίρνει τα πρωτόλεια δεδομένα και τα μετατρέπει σε επεξεργάσιμο χάρτη. Που σήμαινε ότι μπορούσαμε να παράγουμε ένα φανταστικό διαδραστικό γραφικό βασισμένο σε νούμερα. Είναι δημοσιογραφία των δεδομένων [ ] και αλλάζει το πώς δουλεύουμε και πώς βλέπουμε τα δεδομένα».

3 Προ-στάδιο της Δημοσιογραφίας των Δεδομένων H δημοσιογραφία των δεδομένων εμφανίζεται να είναι το προ-στάδιο δύο παλιότερων ειδησεογραφικών πρακτικών: Της χρήσης πινάκων, χαρτών, διαγραμμάτων (τα πρώτα infographics) Του Computer-Assisted Reporting (CAR) Η δημιουργία γραφημάτων, χαρτών, πινάκων, διαγραμμάτων χρονολογείται από τέλη του 19 ου αιώνα σε εφημερίδες όπως η Guardian και η USA Today. To CAR εμφανίζεται στη δεκαετία του 1980 με την ανάπτυξη των προσωπικών υπολογιστών, του διαδικτύου και της εξειδίκευσης στη χρήση του Η/Υ.

4 Computer-Assisted Reporting Computer-Assisted Reporting Το 1986 το Time Magazine για πρώτη φορά αναφέρεται σε παραδείγματα ανάλυσης δεδομένων μέσω υπολογιστή, που αξιοποιούνται σε ερευνητικά ρεπορτάζ σχετικά με κοινωνικές ταραχές, οικονομικά θέματα και απάτες. Το 1989 ιδρύεται το Εθνικό Ινστιτούτο για το Computer- Assisted Reporting στο Missouri. Ο Philip Meyer ένας από τους πρωτεργάτες του CAR. Μια σειρά βιβλίων (τη δεκαετία του 1990) προσφέρουν κατευθυντήριες γραμμές για το πώς να κάνει κάποιος Computer-Assisted Reporting. Αυτά τα βιβλία ενέταξαν την ιδέα του CAR στη mainstream δημοσιογραφία και στη δημοσιογραφική εκπαίδευση.

5 Computer-Assisted Reporting (CAR) / Journalism Data Driven Journalism (περίπου το 2010) Η ωρίμανση του CAR άνοιξε το δρόμο για το DDJ

6 Δεξιότητες ανά επίπεδο στο CAR (με βάση το αμερικανικό παράδειγμα) Βασικό επίπεδο: χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ανάγνωση ομάδων συζήτησης, χρήση απλών εργαλείων αναζήτησης, ανάγνωση e-zines και e-journals, διαχείριση «αγαπημένων» (bookmark), «αντιγραφή» και «επικόλληση» σε ιστοσελίδες. Μεσαίο επίπεδο: ακριβής χρήση εργαλείων αναζήτησης, κατέβασμα αρχείων, χρήση αρχείων Excel. Επίπεδο Έρευνας: δημιουργία και ανάλυση αρχείων Excel με βάση ακατέργαστα δεδομένα (raw data), δημιουργία και ανάλυση βάσεων δεδομένων, χρήση γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών (GIS).

7 Σήμερα διανύουμε την εποχή των big data. Άνθρωποι με τη βοήθεια συσκευών δημιουργούν και διακινούν καθημερινά τεράστιο όγκο δεδομένων. Πλέον εταιρείες πληροφορικής δημιουργούν εργαλεία ανάλυσης και επεξεργασίας των big data.

8 Η ασυμμετρία των πληροφοριών (δηλ. η αδυναμία του ατόμου να τις επεξεργαστεί με την ίδια ταχύτητα που του προσφέρονται και όχι η απουσία πληροφοριών) είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονοι πολίτες στην προσπάθεια τους να πάρουν σωστές αποφάσεις. Συνεπώς, σήμερα λόγω της υπερπληθώρας πληροφοριών η επεξεργασία τους είναι πιο σημαντική από τη συλλογή τους.

9 Ο δημοσιογράφος καλό είναι να γνωρίζει να επεξεργάζεται την πληροφορία σε δύο επίπεδα: Να την αναλύει για να φέρνει νόημα και μορφή στην ατελείωτη ροή δεδομένων, & Να την παρουσιάζει με τέτοιο τρόπο ώστε να μεταφέρει στον αναγνώστη οτιδήποτε είναι σημαντικό σε σχέση με αυτόν και την κοινωνία του. Η σωστή δημοσιογραφία δεδομένων βοηθάει στην καταπολέμηση της ασυμμετρίας της πληροφορίας. (Tom Fries, Bertelsmann Foundation)

10 Σήμερα οι ειδήσεις διαδίδονται τη στιγμή που συμβαίνουν από πολλαπλές πηγές, μάρτυρες και blogs. Συνεπώς, η συλλογή, το φιλτράρισμα και η οπτικοποίηση του τι πραγματικά έγινε και δεν μπορούμε να αντιληφθούμε, αποκτάει όλο και μεγαλύτερη αξία. Δεδομένα Μονάδες πληροφοριών που εκ πρώτης όψεως δεν συσχετίζονται μεταξύ τους, αλλά αποκτούν τεράστια σημασία όταν τα βλέπουμε από τη σωστή οπτική.

11 Δεδομένα Η ανάλυση δεδομένων μπορεί Να μας αποκαλύψει «το σχήμα μίας ιστορίας» (σύμφωνα με την Sarah Cohen) ή Να μας προσφέρει μία «νέα φωτογραφική μηχανή» (σύμφωνα με τον David McCandless). Χρησιμοποιώντας δεδομένα, οι δημοσιογράφοι αλλάζουν και οι ίδιοι: Από το να προσπαθούν να καλύψουν πρώτοι μια είδηση, εστιάζουν πλέον στο να μας εξηγούν τι πραγματικά μπορεί να σημαίνει μια συγκεκριμένη εξέλιξη.

12 Δεδομένα Χρησιμοποιώντας δεδομένα μπορούν οι δημοσιογράφοι να μετατρέψουν κάτι αόριστο σε κάτι που ο καθένας μπορεί να κατανοήσει και να συσχετιστεί μαζί του. Τα δεδομένα μπορούν Να αναλύσουν τη δυναμική μιας περίπλοκης κατάστασης, όπως είναι οι εξεγέρσεις ή μία πολιτική συζήτηση, Να αποκαλύψουν λανθασμένες αντιλήψεις και Να βοηθήσουν τον καθένα μας να δει πιθανές λύσεις σε περίπλοκα προβλήματα.

13 Δεδομένα Το να αρχίσεις να εργάζεσαι με δεδομένα είναι σαν να περπατάς μέσα σε μία αχανή και άγνωστη περιοχή. Εκ πρώτης όψεως, τα ακατέργαστα δεδομένα είναι ακατανόητα. Η συνθήκη αυτή απαιτεί έμπειρους δημοσιογράφους που έχουν την αντοχή να εξετάζουν συχνά δυσνόητα ή βαρετά δεδομένα και να μπορούν να «βλέπουν» το κρυμμένο θέμα που αξίζει να φέρουν στην επιφάνεια. (Mirko Lorenz, Deutsche Welle)

14 Δεδομένα Τα δεδομένα μπορούν να αποτελέσουν το «πρωτόλειο υλικό» για την εφαρμογή της δημοσιογραφίας δεδομένων, ή απλά να χρησιμοποιηθούν ως το εργαλείο που θα διηγηθεί μία ιστορία, ή μπορεί να αποτελέσουν και τα δύο. Όπως συμβαίνει με κάθε πηγή πληροφόρησης, τα δεδομένα πρέπει να αντιμετωπιστούν με σκεπτικισμό. Ο δημοσιογράφος πρέπει να αποκτήσει επίγνωση του τρόπου με τον οποίο μπορούν τα δεδομένα να εξελίξουν ή να περιορίσουν τα ειδησεογραφικά θέματα που προκύπτουν από αυτά.

15 Τι κάνει τη δημοσιογραφία των δεδομένων διαφορετική από τα υπόλοιπα είδη δημοσιογραφίας; Οι νέες δυνατότητες που ανοίγονται στο δημοσιογράφο, ο οποίος καλείται να συνδυάσει: τον παραδοσιακό τρόπο εντοπισμού θεμάτων (την παρατηρητικότητα και τη διαίσθηση) την ικανότητα να διηγείται μία συγκλονιστική ιστορία με τη χρήση πλήθους διαφορετικών ψηφιακών δεδομένων που είναι σήμερα στη διάθεση μας

16 Η Δημοσιογραφία Δεδομένων Μπορεί να γίνει αντιληπτή ως η προσπάθεια των Μέσων Επικοινωνίας να προσαρμοστούν και να ανταποκριθούν στις αλλαγές του πληροφοριακού μας περιβάλλοντος. Υπάρχει η ανάγκη για πιο διαδραστική και πολυδιάστατη εξιστόρηση που δίνει τη δυνατότητα στο κοινό να εξερευνήσει τις πηγές πίσω από κάθε είδηση, και τον ενθαρρύνει να συμμετάσχει στη διαδικασία δημιουργίας και αξιολόγησης ειδήσεων.

17 Η Δημοσιογραφία των Δεδομένων «Ένας τομέας που συνδυάζει [ηλεκτρονικά] φύλλα / έγγραφα, ανάλυση γραφιστικών δεδομένων και τις μεγαλύτερες ειδησεογραφικές ιστορίες». (Simon Rogers, 2011) «Διαδικασία που πηγαίνει από την ανάλυση, το φιλτράρισμα και την οπτικοποίηση των δεδομένων σε μια μορφή που συνδέεται με μια αφήγηση και είναι χρήσιμη στο κοινό». (Mirko Lorenz, 2010). Έμφαση στα γραφικά και την οπτικοποίηση

18 Η Δημοσιογραφία των Δεδομένων Είναι κυρίως η παραγωγή ειδησεογραφικών γραφικών, που ταιριάζει μέσα στο πλαίσιο της [δημοσιογραφικής] πρακτικής, με τα στοιχεία ντιζάιν και αλληλεπίδρασης να έχουν το προβάδισμα. (Bradshaw, 2010, Lorenz, 2010, Rogers, 2011) Έμφαση στα γραφικά και την οπτικοποίηση

19 Η Δημοσιογραφία των Δεδομένων Από άλλους η έμφαση δίνεται στις μεγάλες πηγές δεδομένων, που έχουν συχνά αποκτηθεί μέσω διαρροών, καθώς και στην εκτεταμένη και πολύπλοκη ανάλυση των δεδομένων, με αποτέλεσμα να συνδέεται η δημοσιογραφία των δεδομένων με την ερευνητική δημοσιογραφία

20 Chris Taggart, OpenCorporates Η καλή Δημοσιογραφία Δεδομένων περιλαμβάνει την ικανότητα του δημοσιογράφου Να ανακαλύπτει τα δεδομένα που χρειάζεται Να τα κατανοεί Να εντοπίζει το θέμα πίσω από αυτά Να τα ερμηνεύει μέσα από την αφήγηση Να τα οπτικοποιεί

21 Οι τρεις διαστάσεις της δημοσιογραφίας των δεδομένων

22 Ρόλοι στην Αίθουσα Σύνταξης

23 Η αντεστραμμένη πυραμίδα της Δημοσιογραφίας των Δεδομένων (κατά Paul Bradshaw)

24 Οι πρωτοπόροι του χώρου Guardian The New York Times Die Zeit (γερμανική εβδομαδιαία εφημερίδα) Data Journalism Programmer- Journalism Computational Journalism

25 Η δημοσιογραφία των δεδομένων στην Ευρώπη γεννήθηκε το 2009, όταν ήρθε στο φως από την Daily Telegraph το πολιτικό σκάνδαλο των εξόδων των Βρετανών βουλευτών. Οι αποκαλύψεις των δημοσιογράφων βασίστηκαν στην επεξεργασία πολύπλοκων δεδομένων (με τη βοήθεια ειδικού λογισμικού), που βρίσκονταν σε ένα σκληρό δίσκο, και αφορούσαν πληροφορίες για όλα τα έξοδα των βουλευτών.

26 Wikileaks Πίσω από τα big data κρύβονται ιστορίες Τους τόνους απόρρητων εγγράφων που έφερε στο φως η ιστοσελίδα τους επεξεργάστηκαν επαγγελματίες δημοσιογράφοι.

27 Χαρακτηριστικά της Δημοσιογραφίας των Δεδομένων: Η έγνοια του δημοσιογράφου δεν είναι η πρωτιά της είδησης αλλά η ανακάλυψη του τι σημαίνει μια συγκεκριμένη είδηση. Εργάζεται περισσότερο στη βάση της ερευνητικής δημοσιογραφίας παρά στη βάση του επίκαιρου ρεπορτάζ. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο κοινωνικός ρόλος της δημοσιογραφίας, που διευρύνεται.

28 Οι τρεις πυλώνες της Δημοσιογραφίας των Δεδομένων: Ανάπτυξη εργαλείων ερευνητικής δημοσιογραφίας Ανακάλυψη της σημασίας-ουσίας που κρύβεται πίσω από ένα σύνολο δεδομένων. Παρουσίαση περίπλοκων πληροφοριών με βάση διάφορα γραφήματα (π.χ. εφαρμογές επαυξημένης πραγματικότητας).

29 Η διαδικασία της Δημοσιογραφίας των Δεδομένων: Συγγραφή κειμένου * Πρόσβαση στα διαθέσιμα δεδομένα Έρευνα των δεδομένων για τυχόν ύπαρξη «σχεδίων» Οπτικοποίηση για να κατανοηθεί το νόημα * Τα Δεδομένα από μόνα τους δεν έχουν ενδιαφέρον. Ο δημοσιογράφος χρειάζεται να γράψει το θέμα ώστε να εξηγήσει τι σημαίνουν.

30 Σε το συνίσταται ένα καλό infographic;

31 Διαμαρτυρίες στην πλατεία Taksim: Φωτογραφικό Τουρ Πηγή:

32 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία Appelgren, Ester, and Gunnar Nygren Data Journalism in Sweden: Introducing New Methods and Genres of Journalism into Old Organizations Digital Journalism, 2 (3): doi: / Coddington, Mark Clarifying Journalism s Quantitative Turn: A Typology for Evaluating Data Journalism, Computational Journalism, and Computer-Assisted Reporting. Digital Journalism. doi: / Fink, Katherine, and C. W. Anderson Data Journalism in the United States: Beyond the Usual Suspects. Journalism Studies. doi: / x Franklin, Bob The Future of Journalism: In an Age of Digital Media and Economic Uncertainty. Digital Journalism, 2 (3): Gray, Jonathan, Liliana Bounegru, and Lucy Chambers The Data Journalism Handbook. Sebastopol, CA: O Reilly Media.

33 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία Gynnild, Astrid Journalism Innovation Leads to Innovation Journalism: The Impact of Computational Exploration on Changing Mindsets. Journalism, 15 (6): doi: / Howard, Alexander Benjamin The Art and Science of Data-Driven Journalism. New York: Tow Center for Digital Journalism, Columbia University. Lewis, Seth C., and Nikki Usher Open Source and Journalism: Toward New Frameworks for Imagining News Innovation. Media, Culture & Society, 35 (5): doi: / Lewis, Seth C., and Oscar Westlund. 2014b. Big Data and Journalism: Epistemology, Expertise, Economics, and Ethics. Digital Journalism. doi: / Mahrt, Merja, and Michael Scharkow The Value of Big Data in Digital Media Research. Journal of Broadcasting & Electronic Media 57 (1): doi: /

34 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία de Maeyer, Juliette, Manon Libert, David Domingo, Francois Heinderyckx, and Florence Le Cam Waiting for Data Journalism: A Qualitative Assessment of the Anecdotal Take-up of Data Journalism in Frenchspeaking Belgium. Digital Journalism. doi: / Parasie, Sylvain, and Eric Dagiral Data-driven Journalism and the Public Good: Computer-Assisted-Reporters and Programmerjournalists in Chicago. New Media & Society, 15 (6): doi: /