Ε τ ή σ ι α Έ κ θ ε σ η

Transcript

1 Ε τ ή σ ι α Έ κ θ ε σ η

2

3 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος 4 1 Δομή και Ανάπτυξη της Eurojust 8 2 Νομικό Περιβάλλον και Εταίροι 12 3 Διαχείριση Υποθέσεων 22 4 Σχέσεις με τις Εθνικές Αρχές 46 5 Διεύρυνση ΕΕ και Τρίτες Χώρες 50 6 Διοίκηση 54 7 Απόδοση σε σχέση με τους στόχους του Στόχοι της Eurojust για το Συμπεράσματα Παραρτήματα 72

4 Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ Έχω τη χαρά να παρουσιάσω την ετήσια έκθεση της Eurojust για το Πρόκειται για την τρίτη ετήσια έκθεση που συνέταξε το Συλλογικό Όργανο, βάσει του άρθρου 32, παράγραφος 1, της απόφασης για την Eurojust, το οποίο ορίζει ότι ο Πρόεδρος, εξ ονόματος του Συλλογικού Οργάνου, «λογοδοτεί εγγράφως στο Συμβούλιο, μια φορά το χρόνο, σχετικά με τις δραστηριότητες και τη διαχείριση, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης του προϋπολογισμού, της Eurojust». Έχω τη χαρά να σας αναφέρω ότι το 2004 ο αριθμός των υποθέσεων, οι οποίες παραπέμφθηκαν στο Συλλογικό Όργανο ήταν κατά 27 % μεγαλύτερος από το 2003, γεγονός που αντανακλά την συνεχή αυξητική τάση των υποθέσεών μας. Ομοίως, το 2003 ο αριθμός των υποθέσεων ήταν κατά 50 % μεγαλύτερος από το Κατά το 2004 παρατηρήθηκε συμαντική και εντυπωσιακή αύξηση σχεδόν 40 % του αριθμού των πολυμερών υποθέσεων που παραπέμφθηκαν στο Συλλογικό Όργανο καθώς και αύξηση του αριθμού των ιδιαίτερα σοβαρών υποθέσεων. Αξίζει να σημειωθεί ότι περισσότερες υποθέσεις παραπέμφθηκαν στην Eurojust για την παροχή βοήθειας στην αρχική φάση διεθνών ερευνών. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η Eurojust είναι σε θέση να εξοικονομήσει πόρους και να συνεισφέρει στην προσπάθεια όσων καταπολεμούν το διεθνές έγκλημα. Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι, αλλά όχι πλήρως ικανοποιημένοι, με αυτές τις αυξήσεις στους αριθμούς και τις βελτιώσεις. Είμαστε πεπεισμένοι ότι περισσότερες υποθέσεις θα μπορούσαν να παραπεμφθούν στην Eurojust, καθώς το Συλλογικό Όργανο πιστεύει ότι οι δυνατότητες της Eurojust για τον χειρισμό υποθέσεων δεν έχουν πλήρως αξιοποιηθεί. Πολλές σημαντικές πολυμερείς υποθέσεις που αντιμετωπίζονται από τις αρχές των κρατών μελών δεν διαβιβάζονται στην Eurojust. Πιστεύουμε ότι σε πολλές από αυτές τις υποθέσεις η συνεισφορά της Eurojust θα ήταν ιδιαίτερα αποδοτική. Στο επίκεντρο των προσπαθειών μας είναι να καταστήσουμε ευρέως γνωστό ότι η Eurojust έχει την απαραίτητη τεχνογνωσία για να συνεισφέρει στην καταπολέμηση του οργανωμένου διασυνοριακού εγκλήματος. Στην Ετήσια Έκθεση του 2003 εκφράσαμε τη δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι οι Ολλανδικές αρχές δεν είχαν αποπερατώσει τις αίθουσες συνδιασκέψεων εντός του έτους με αποτέλεσμα να μην αναπτύξουμε πλήρως το δυναμικό μας. Οι εργασίες στη μεγαλύτερη συνεδριακή μας αίθουσα ολοκληρώθηκαν στα τέλη Φεβρουαρίου, ενώ μία δεύτερη ειδική αίθουσα συνδιασκέψεων ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο. Είμαστε πολύ περήφανοι για αυτές τις εγκαταστάσεις που αναμφισβήτητα θα μας βοηθήσουν στην πλήρη επίτευξη των στόχων που μας έχουν ανατεθεί. Καταφέραμε να διοργανώσουμε αρκετές στρατηγικές συναντήσεις οι οποίες ήταν ιδιαίτερα αποδοτικές σχετικά με σημαντικά ζητήματα διαχείρισης υποθέσεων, περιλαμβανομένων νέων πεδίων έρευνας και δίωξης των σοβαρών μορφών οργανωμένου εγκλήματος. Μεταξύ των ζητημάτων ήταν η τρομοκρατία, η εμπορία ανθρώπων, οι ελεγχόμενες παραδόσεις και η μυστική παρακολούθηση σε υποθέσεις διασυνοριακής διακίνησης ναρκωτικών, οι σχέσεις με τους ΔικαστέςΔ Συνδέσμους καθώς και η απάτη πολλαπλής συμμετοχής στον τομέα του ΦΠΑ. Οι συναντήσεις μας με ειδικούς σε θέματα τρομοκρατίας στέφθηκαν με επιτυχία και καταφέραμε να αναπτύξουμε ένα δίκτυο ανακριτικών και εισαγγελικών αρχών στην Ευρώπη. 4

5 Εκτός από αυτές τις στρατηγικές συναντήσεις διοργανώσαμε το ετήσιο σεμινάριο Eurojust για ειδικούς στις 25 και 26 Οκτωβρίου στην Πράγα με θέμα το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης και τα πρακτικά ζητήματα γύρω από αυτό. Διοργανώσαμε επίσης συνολικά 52 συναντήσεις για να διευκολύνουμε τη συνεργασία και να συντονίσουμε τη δράση μας σε συγκεκριμένες υποθέσεις. Λεπτομερής ανάλυση των στοιχείων σχετικά με τις υποθέσεις και τις στρατηγικές συναντήσεις περιλαμβάνεται στο σχετικό κεφάλαιο. Η Eurojust συνέχισε να αναπτύσσει περαιτέρω τη συνεργασία της με διάφορα όργανα και φορείς. Τον Ιούνιο ο Διευθυντής της Europol, Jürgen Storbeck, και εγώ υπογράψαμε μια επίσημη συμφωνία μεταξύ της Eurojust και της Europol, αφού πρώτα ενεκρίθη από το Συμβούλιο στις αρχές του Η Eurojust και η Europol συνεχίζουν να ενδυναμώνουν τις επιχειρησιακές τους σχέσεις. Τον Νοέμβριο είχαμε τη χαρά να διευκολύνουμε τη συγκρότηση, σε συνεργασία με την Europol, της πρώτης Κοινής Ομάδας Έρευνας, απαρτιζόμενηςςςαπαρτιζόμενη από ανακριτές και εισαγγελείς από τις Κάτω Χώρες και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίοι εργάζονται από κοινού σε υπόθεση διακίνησης ναρκωτικών. Ολοκληρώσαμε τις διαπραγματεύσεις με την Νορβηγία, εξασφαλίζοντας έτσι την πρώτη επίσημη σύναψη συμφωνίας της Εurojust με κράτος εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η συμφωνία ενεκρίθη από το Συμβούλιο στις αρχές του Οι διαπραγματεύσεις με την Ρουμανία έχουν προχωρήσει επαρκώς και ελπίζουμε ότι η δεύτερη επίσημη σύναψη συμφωνίας θα πραγματοποιηθεί το πρώτο εξάμηνο του Το δίκτυο των σημείων επαφής μας συνεχώς μεγαλώνει. Αρκετά κράτη των Δυτικών Βαλκανίων έχουν διορίσει σημεία επαφής, όπως και η Ουκρανία. Τα Εθνικά Μέλη έχουν τακτική επικοινωνία με το σημείο επαφής μας στη Ρωσία, με θετικά αποτελέσματα μετά την επίσκεψή του στα γραφεία μας τον Μάρτιο του Έχουν πραγματοποιηθεί επίσης προκαταρκτικές διαπραγματεύσεις με το Υπουργείο Δικαιοσύνης του Ισραήλ, οι οποίες ελπίζουμε ότι θα οδηγήσουν στον διορισμό ενός σημείου επαφής στις αρχές του Ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα του 2004 ήταν το προσχέδιο που συνέταξαν τα μέλη του Συλλογικού Οργάνου, από κοινού με τον υπεύθυνο προστασίας δεδομένων, με ομόφωνη έγκριση από το Συλλογικό Όργανο, του εσωτερικού κανονισμού για την επεξεργασία και προστασία των προσωπικών δεδομένων. Κατόπιν έγκρισής τους από το ανεξάρτητο Κοινό Εποπτικό ργανο της Eurojust σε θέματα προστασίας δεδομένων, οι κανόνες υπεβλήθησαν προς έγκριση τον Οκτώβριο και ενεκρίθησαν από το Συμβούλιο στις αρχές του Ορισμένα Κράτη Μέλη και όχι μόνο εκείνα που προσχώρησαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον Μάιο του 2004 δεν έχουν τροποποιήσει ακόμα τη νομοθεσία τους και ως εκ τούτου δεν έχουν τηρήσει την προθεσμία για την εφαρμογή της Απόφασης για την Eurojust. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα Εθνικά Μέλη να έχουν πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για την άσκηση των καθηκόντων τους. Ορισμένα Εθνικά Μέλη δέχτηκαν ελάχιστες υποθέσεις από τις αρμόδιες εθνικές αρχές τους και θεωρούμε ότι αυτό συχνά οφείλεται στην έλλειψη σχετικής νομοθεσίας. Οι αρμοδιότητες κάθε Εθνικού Μέλους θα πρέπει να στηρίζονται σε απόλυτα σαφείς και διαφανείς διατάξεις ρητά ενσωματωμένες στο εθνικό τους δίκαιο. Για αρκετά Εθνικά Μέλη δεν υπάρχουν ακόμα αυτές οι προϋποθέσεις, με αποτέλεσμα η δράση τους, εντός του κράτους τους, να είναι περιορισμένη. 5

6 Το Συλλογικό Όργανο εκφράζει την αμέριστη χαρά του για την έντονη παρουσία της Eurojust στο Πρόγραμμα της Χάγης, το οποίο συμφωνήθηκε στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Νοέμβριο του 2004 και βασίζεται στα Συμπεράσματα του Συμβουλίου κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης Κορυφής του Tampere το Είμαστε ικανοποιημένοι που το πρόγραμμα της Χάγης αναφέρεται συχνά στη Eurojust, επιβεβαιώνοντας τον πρωταγωνιστικό μας ρόλο σε θέματα Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ. Το Πρόγραμμα είναι φιλόδοξο και εμείς θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις του. Κατά τη διάρκεια του 2004, αποχαιρετήσαμε τρία Εθνικά Μέλη, καθένα από τα οποία ήταν μέλος του Συλλογικού Οργάνου από τη σύσταση της προσωρινής Eurojust την 1η Μαρτίου Λυπηθήκαμε πολύ που αποχωριστήκαμε τον Αντιπρόεδρο του Συλλογικού Οργάνου και Εθνικό Μέλος της Γαλλίας, Olivier de Baynast, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα Γενικού Εισαγγελέα της Amiens τον Σεπτέμβριο. Το καλοκαίρι αποχωριστήκαμε επίσης τα Εθνικά Μέλη της Ιρλανδίας και της Φινλανδίας, Micheál Mooney και Tuomas Oja, τα οποία ανέλαβαν καθήκοντα στις χώρες τους. Ευχόμαστε στους Olivier, Micheál και Tuomas κάθε επιτυχία στα νέα τους καθήκοντα και καλωσορίζουμε στο Συλλογικό Όργανο τους αντικαταστάτες τους François Falletti από την Γαλλία, Jarlath Spellman από την Ιρλανδία και Maarit Loimukoski από την Φινλανδία. Η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Μάιο του 2004 επέφερε μεγάλες αλλαγές σε όλα τα κοινοτικά όργανα. Η Eurojust δεν αποτέλεσε εξαίρεση. Είμαστε χαρούμενοι που οι εκτεταμένες προπαρασκευαστικές εργασίες μας απέφεραν καλά αποτελέσματα. Το διευρυμένο Συλλογικό Όργανο συνεδρίασε για πρώτη φορά την Τρίτη 4 Μαΐου. Τα 10 νέα Κράτη Μέλη είχαν ήδη διορίσει τα Εθνικά τους Μέλη και έτσι καθένα από τα 25 Κράτη Μέλη εκπροσωπήθηκε. Το πιο σημαντικό δε είναι ότι εννέα από τα νέα Κράτη Μέλη παρίστανται έκτοτε στις συνεδριάσεις σε τακτική βάση. Μόνο η Μάλτα δεν εκπροσωπείται συχνά. Είμαστε βέβαιοι ότι αυτό το θέμα θα επιλυθεί το Μία αύξηση σε μέγεθος κατά 66 % επιφέρει αναπόφευκτα αλλαγές σε οποιοδήποτε οργανισμό. Ακόμα και στην περίπτωση ενός νεοσύστατου οργανισμού όπως ο δικός μας, η αλλαγή ήταν τονωτική και αναζωογονητική. Τα νέα Εθνικά Μέλη επιδεικνύουν προσήλωση, αφοσίωση και ενθουσιασμό που είμαι βέβαιος ότι θα μας βοηθήσουν καθώς αναπτύσσουμε τον ρόλο της Eurojust. Στον πρόλογο της ετήσιας έκθεσης για το 2003 επεσήμανα ότι πολλά ακόμα χρειάζεται να επιτευχθούν και έτσι παραμένει η κατάσταση. Ωστόσο, έχει γίνει σημαντική πρόοδος και έχουμε να επιδείξουμε αρκετά αξιοσημείωτα επιτεύγματα κατά τη διάρκεια του Πιστεύουμε πως έχουμε τις βάσεις για την παροχή αποτελεσματικής υποστήριξης και μέσων στους ειδικούς που ασχολούνται με τις σοβαρές μορφές διασυνοριακού εγκλήματος. Ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα για την ανάπτυξη της υποδομής μας κατά τη διάρκεια του έτους ήταν το γεγονός ότι, μετά το σχέδιο E-POC I, εγκαταστήσαμε το νέο ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης υποθέσεων (CMS), το οποίο τώρα βρίσκεται σε λειτουργία. Το σύστημα αυτό ανταποκρίθηκε στις απαιτήσεις της απόφασης για την Eurojust σχετικά με τη διατήρηση ενός αυτόματου καταλόγου δεδομένων. Ξεκινήσαμε επίσης την εγκατάσταση ενός σημαντικού ασφαλούς δικτύου εσωτερικής επικοινωνίας. Ξεκινήσαμε να εκπονούμε, στο πλαίσιο του σχεδίου E-POC II, μία μελέτη εφαρμοσιμότητας για τις ενδεχόμενες λύσεις που θα επιτρέπουν στα Εθνικά 6

7 Μέλη να μεταβιβάζουν και να δέχονται ευαίσθητες πληροφορίες με απόλυτη ασφάλεια από και προς τις αρμόδιες εθνικές αρχές και άλλους εταίρους. Η μελέτη εφαρμοσιμότητας του σχεδίου E-POC IΙ θα έχει ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2005 και θα περιλαμβάνει μία εφαρμογή που θα επιτρέπει στο Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο να έχει τηλεπικοινωνιακό δίκτυο (VPN). Το 2004, σταθεροποιήσαμε την πρόοδο που επιτύχαμε κατά τη διάρκεια των δώδεκα πρώτων μηνών στη Χάγη. Η υποδομή και η στελέχωση της Eurojust διευρύνθηκαν ούτως ώστε να είμαστε σε θέση να αναπτύξουμε την αποτελεσματικότητα και το έργο μας εντός και εκτός των ορίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στις αρχές Ιανουαρίου του 2004, η Eurojust απαρτιζόταν από 15 Εθνικά Μέλη, έναν Διοικητικό Διευθυντή και 29 άτομα διοικητικό προσωπικό. Μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου, η Eurojust απαριθμούσε 25 Εθνικά Μέλη και τους βοηθούς τους καθώς και 63 άτομα διοικητικό προσωπικό. Το 2004 πραγματοποιήθηκαν αρκετές προσλήψεις για την κάλυψη θέσεων σύμφωνα με το οργανόγραμμα της Eurojust. Οι θέσεις αυτές περιλαμβάνουν όλες σχεδόν τις θέσεις-κλειδιά στη διοίκηση της Eurojust: τους επικεφαλείς της νομικής υπηρεσίας, του ανθρώπινου δυναμικού, του προϋπολογισμού και των οικονομικών υποθέσεων καθώς και της διαχείρισης πληροφοριών. Μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2004 διενεργήθηκε η πρώτη ανεξάρτητη έρευνα και έκθεση για τη λειτουργία και τις εργασίες της Eurojust. Η υποεπιτροπή F της Βουλής των Λόρδων του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία είναι υπεύθυνη για θέματα Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, διενήργησε μία ενδελεχή έρευνα για την Eurojust. Τα μέλη της ομάδας έρευνας συγκέντρωσαν αποδεικτικά στοιχεία για τους πρώτους μήνες του έτους και, στα πλαίσια της επίσκεψής τους στα γραφεία μας τον Μάιο, έλαβαν επίσημα στοιχεία από το Συλλογικό Όργανο. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι για τα συμπεράσματα της έκθεσης που κάνουν λόγο για το εξαιρετικό ξεκίνημα της Eurojust. Εντούτοις, πολλά ακόμα χρειάζεται να επιτευχθούν. Πρέπει να συνεχίσουμε να εδραιώνουμε το προφίλ μας στη διευρυμένη ΕΕ και να ενισχύσουμε την εμπιστοσύνη των ανακριτικών και εισαγγελικών αρχών στην Eurojust προκειμένου να μας συμβουλεύονται και να παραπέμπουν τις υποθέσεις τους σε εμάς χωρίς ενδοιασμούς. Προτρέπω τους αποδέκτες της παρούσας έκθεσης να εξασφαλίσουν τη διάθεσή της σε όλους τους αρμόδιους φορείς που ενδιαφέρονται για την καταπολέμηση των σοβαρών μορφών διασυνοριακού εγκλήματος. MICHAEL G. KENNEDY Πρόεδρος του Συλλογικού Οργάνου Φεβρουάριος

8 1 Δ Ο Μ Η Κ Α Ι Α Ν Α Π Τ Υ Ξ Η Τ Η Σ E U R O J U S T Η Eurojust απαρτίζεται από 25 Εθνικά Μέλη, το καθένα οπό τα οποία αποσπάται από κάθε κράτος μέλος, σύμφωνα με την έννομη τάξη του, και έχει την ιδιότητα του δικαστή, του εισαγγελέα ή του αξιωματικού της αστυνομίας, με ισοδύναμες προνομίες. Αρκετά κράτη μέλη έχουν διορίσει βοηθούς για να επικουρούν τα Εθνικά Μέλη τους. Δώδεκα βοηθοί έχουν έδρα την Χάγη μαζί με τα Εθνικά τους Μέλη, ενώ τέσσερα κράτη μέλη έχουν διορίσει βοηθούς που εδρεύουν στην χώρα τους. Οι βοηθοί οι οποίοι δεν έχουν έδρα την Χάγη επισκέπτονται τα γραφεία μας για να αναπληρώσουντα Εθνικά τους Μέλη, όποτε τους ζητηθεί. Ο όγκος της εργασίας ορισμένων Εθνικών Μελών και των βοηθών τους έχει αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό που αρκετά Εθνικά Μέλη έχουν ζητήσει επιπλέον βοηθό. Η διεύρυνση της ΕΕ φέρνει νέα εργασιακή δομή στην Eurojust Το 2002 συστήσαμε τέσσερις επιτροπές για να διασφαλίσουμε ότι το ευρύ φάσμα υποθέσεων τις οποίες χειρίζονται τα Εθνικά Μέλη θα μπορούσε να καταμερισθεί σε μικρότερες ομάδες του Συλλογικού Οργάνου για αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση. Ωστόσο, οι επιτροπές που ασχολούνται με τη διαχείριση υποθέσεων, την πολιτική/στρατηγική, την επικοινωνία και την αξιολόγηση συνέχισαν τις εργασίες τους κατά το Κατά τα δύο τελευταία έτη, η δομή αυτή των τεσσάρων επιτροπών λειτούργησε με επιτυχία και διεκπεραίωσε έναν σημαντικό όγκο εργασιών. Αυτό κατέστη ιδιαίτερα φανερό το 2004, όταν η επιτροπή διαχείρισης υποθέσεων ανέλαβε την ευθύνη για τη διοργάνωση μιας σειράς συνεδριάσεων και σεμιναρίων σχετικά με διάφορα είδη οργανωμένου εγκλήματος, τα οποία παρατίθενται αναλυτικά στη συνέχεια της παρούσας έκθεσης. Η επιτροπή πολιτικής/στρατηγικής ήταν επίσης υπεύθυνη για έναν σημαντικό αριθμό εξελίξεων κατά τη διάρκεια του έτους. Όλες αυτές οι εξελίξεις ήταν σημαντικές γι εμάς αλλά η πιο απαιτητική, και επομένως πιο ευχάριστη, ήταν η προετοιμασία και η ομόφωνη συμφωνία του εσωτερικού κανονισμού σχετικά με την επεξεργασία και προστασία των προσωπικών δεδομένων. Μεταξύ άλλων σημαντικών εργασιών συγκαταλέγονται η οριστικοποίηση των συμφωνιών με την Europol και την Νορβηγία, καθώς η προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεών μας με την Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF). Οι επιτροπές επικοινωνίας και αξιολόγησης ήταν λιγότερο δραστήριες για διάφορους λόγους, από τον διορισμό ενός μόνιμου υπαλλήλου ως υπεύθυνου του γραφείου τύπου το 2003 μέχρι τις αλλαγές στη δομή του Συλλογικού Οργάνου. Η διεύρυνση της ΕΕ και η αύξηση του διοικητικού μας προσωπικού επέφεραν σημαντικές επιπτώσεις. Έπρεπε να βρούμε πιο αποτελεσματικούς και αποδοτικούς τρόπους εργασίας στο νέο περιβάλλον. Κατέστη σαφές ότι οι τέσσερις επιτροπές δεν εξυπηρετούσαν με τον καλύτερο και τον πιο αποτελεσματικό τρόπο το διευρυμένο συλλογικό όργανο των 25 Εθνικών Μελών και την Eurojust. Ήταν σημαντικό να αξιοποιηθούν και να συνδυαστούν οι ικανότητες και η πείρα όλων των Εθνικών Μελών, των νέων και των πιο έμπειρων, προκειμένου όλα τα Εθνικά Μέλη και οι 8

9 βοηθοί τους να μπορούν να συνεισφέρουν στη λειτουργία, τις επιχειρησιακές υποθέσεις και τη διαχείριση της Eurojust. Στα πλαίσια της συνάντησης προγραμματισμού μας τον Οκτώβριο, αποφασίσαμε να προχωρήσουμε σε μια πιο ευέλικτη και πρακτική ρύθμιση. Συμφωνήσαμε να μοιράσουμε την αρχική ευθύνη των εργασιών μας δημιουργώντας 21 ομάδες, τα μέλη των οποίων προέρχονται από τα Εθνικά Μέλη και τους βοηθούς που έχουν τη μόνιμη έδρα τους στην Χάγη. Οι περισσότερες ομάδες είναι εξειδικευμένες σε συγκεκριμένα είδη εγκλήματος, ενώ άλλες ομάδες έχουν διοικητικές ή στρατηγικές ευθύνες. Κάθε ομάδα αποτελείται από ορισμένα Εθνικά Μέλη και βοηθούς, ένα εκ των οποίων εκτελεί καθήκοντα προέδρου και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες στον εκάστοτε τομέα εργασίας. Αυτή η μέθοδος λειτουργίας μας επιτρέπει να αξιοποιήσουμε την ατομική πείρα και εξειδίκευση των Εθνικών Μελών και των βοηθών τους και να εξασφαλίσουμε την υποστήριξη του διοικητικού προσωπικού της Eurojust. Οι ομάδες ασχολούνται με τις αρχικές αντιδράσεις, εξετάζουν το υλικό και τις υποθέσεις, υποβάλλουν συστάσεις και προετοιμάζουν την ενημέρωση για τις συναντήσεις του Συλλογικού Οργάνου. Τα μέλη των ομάδων αυτών εκπροσωπούν επίσης το Συλλογικό Όργανο σε φόρουμ που αφορούν τα θέματα για τα οποία έχουν αναλάβει την κύρια ευθύνη. Με αυτόν τον τρόπο, το Συλλογικό Όργανο μπορεί να χειριστεί καλύτερα τα σύνθετα θέματα, αποφεύγοντας έτσι την επίπονη διαδικασία παραπομπής όλων των υποθέσεων στα 25 Εθνικά Μέλη προς συζήτηση και απόφαση σχετικά με τον προτεινόμενο τρόπο δράσης. Η στρατηγική αυτή είναι καθοριστική στην περίπτωση χειρισμού του συνεχώς αυξανόμενου φάσματος θεμάτων στον τομέα της διαχείρισης υποθέσεων και στρατηγικών ζητημάτων, καθώς και στην περίπτωση των νομοθετικών προτάσεων που παραπέμφθηκαν από τα Κράτη Μέλη και τους εταίρους της ΕΕ, ιδίως από τις υπηρεσίες και τα όργανα της ΕΕ, στο Συλλογικό Όργανο προς γνωμοδότηση. Λεπτομέρειες σχετικά με τα ονόματα των ομάδων και των μελών τους περιέχονται στα παραρτήματα της παρούσας έκθεσης. Προστασία προσωπικών δεδομένων, το σχέδιο E-POC και το σύστημα διαχείρισης υποθέσεων της Eurojust (CMS) Στην Ετήσια Έκθεση για το 2003 αναφέραμε ότι η Eurojust είχε ξεκινήσει ένα ηλεκτρονικό σύστημα αρχειοθέτησης υποθέσεων. Επειδή η κύρια δραστηριότητα της Eurojust είναι η διαχείριση υποθέσεων, δόθηκε μεγάλη προτεραιότητα στο σχέδιο αυτό. Στόχος του συστήματος είναι η παροχή μιας γενικής εικόνας της φύσης και της έκτασης των διασυνοριακών εγκλημάτων και ερευνών που διαβιβάζονται στην Eurojust και η συγκέντρωση αυτών των στοιχείων και άλλων πληροφοριών σχετικών με υποθέσεις σε μια εύκολα προσβάσιμη βάση δεδομένων. Η εργασία αυτή συνεχίστηκε το

10 Κατά τη διάρκεια του 2004 η Eurojust συμμετείχε επίσης σε ένα πρόγραμμα της ΕΕ γνωστό ως E-POC, το οποίο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα ποινικής δίωξης Grotius II. Επικεφαλής του σχεδίου είναι η Ιταλία με την υποστήριξη των Υπουργείων Δικαιοσύνης της Γαλλίας, της Σλοβενίας και της Ρουμανίας. Κύριοι στόχοι του προγράμματος είναι η παράδοση μιας μελέτης εφαρμοσιμότητας για τον σχεδιασμό ενός λογισμικού συστήματος που να υποστηρίζει τις εργασίες της Eurojust για την ανταλλαγή πληροφοριών καθώς και για την ανάπτυξη αντίστοιχου λογισμικού. Κατά τη διάρκεια ανάπτυξης του σχεδίου το 2004 κατέστη σαφές ότι θα ήταν εφικτή η ανάπτυξη ενός πρωτότυπου συστήματος διαχείρισης υποθέσεων με βάση το σχέδιο E-POC, το οποίο θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις που η Eurojust είχε ορίσει για το σύστημα αρχειοθέτησης των υποθέσεών της. Κατόπιν τούτου, η Eurojust υπέγραψε συμφωνία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ιταλίας για την περαιτέρω ανάπτυξη του πρωτοτύπου με στόχο την παραγωγή της πρώτης έκδοσης του συστήματος διαχείρισης υποθέσεών της (CMS). Ταυτόχρονα η Eurojust ήταν σε θέση να διαμορφώσει ένα σύστημα για την προστασία των δεδομένων της, περιλαμβανομένης της προστασίας των δεδομένων σε σχέση με τη διαχείριση υποθέσεων, ενώ έλαβε την έγκριση του Κοινού Εποπτικού Οργάνου τόσο για το σύστημα προστασίας δεδομένων όσο και για το νέο σύστημα διαχείρισης υποθέσεων. Η εργασία αυτή ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε τον Σεπτέμβριο του Κατόπιν κατάρτισης των Εθνικών Μελών, των βοηθών και του σχετικού προσωπικού, το σύστημα τέθηκε σε λειτουργία στις 15 Οκτωβρίου Τριακόσιες εβδομήντα υποθέσεις καταχωρήθηκαν στο σύστημα πριν από την ημερομηνία έναρξης της λειτουργίας του και επιπλέον 150 υποθέσεις καταχωρήθηκαν από χρήστες μετά από την ημερομηνία αυτή. Στο διάστημα αυτό ξεκίνησαν οι εργασίες για το σχέδιο E-POC II στο οποίο η Eurojust συμμετέχει ως επίσημος εταίρος. Το σχέδιο αυτό θα επαυξήσει τη λειτουργική ικανότητα του συστήματος διαχείρισης υποθέσεων (CMS) της Eurojust, ιδίως σε σχέση με τις επικοινωνίες και την εισαγωγή κανόνων προστασίας δεδομένων της Eurojust. 10

11 11

12 2 Ν Ο Μ Ι Κ Ο Π Ε Ρ Ι Β Α Λ Λ Ο Ν Κ Α Ι Ε Τ Α Ι Ρ Ο Ι Η Eurojust αποτελεί σημαντικό μέρος της δομής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Με χαρά βλέπουμε ότι η θέση αυτή αντανακλάται σε σημαντικές πρωτοβουλίες όπως το Πρόγραμμα της Χάγης. Η δημιουργία του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης απαιτεί από τα Κράτη Μέλη να ενσωματώσουν στην εθνική τους νομοθεσία τις Αποφάσεις και τις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν στις συναντήσεις των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων των κρατών μελών της ΕΕ. Μία επισκόπηση της παρούσας κατάστασης εφαρμογής των μέτρων στα Κράτη Μέλη αποκαλύπτει ότι έχουν γίνει κάποια σημαντικά βήματα αλλά και ότι κάποιες σημαντικές διατάξεις δεν έχουν πλήρως εφαρμοστεί σε όλα τα Κράτη Μέλη. Παρακάτω παραθέτουμε την κατάσταση εφαρμογής ορισμένων σημαντικών μέτρων. Εφαρμογή της απόφασης για την Eurojust Στην Έκθεση για το 2003 αναφέραμε ότι αρκετά Κράτη Μέλη δεν είχαν ψηφίσει νομοθετικές ρυθμίσεις για την εφαρμογή της Απόφασης για την Eurojust στις αντίστοιχες χώρες. Βρισκόμαστε στη δυσάρεστη θέση να αναφέρουμε ότι αυτό ισχύει ακόμα στην περίπτωση της Ελλάδας και της Ισπανίας. Το Λουξεμβούργο και η Ιταλία εφάρμοσαν την Απόφαση τον Φεβρουάριο του Από τα Κράτη Μέλη που προσχώρησαν στην ΕΕ την 1η Μαΐου 2004 και που έπρεπε να τροποποιήσουν τη νομοθεσία τους προκειμένου να εφαρμόσουν την απόφαση, μόνο η Κύπρος δεν έχει προβεί στις απαραίτητες νομοθετικές αλλαγές. Η αδυναμία ψήφισης νομοθετικών μέτρων σε τακτική βάση συνεπάγεται ότι οι αρμόδιες αρχές δεν έχουν την επίσημη νομική βάση για να παραπέμψουν τις υποθέσεις τους στο αντίστοιχο Εθνικό Μέλος της Eurojust προκειμένου να ζητήσουν τη συνδρομή της και, δεύτερον, ότι αυτό το Εθνικό Μέλος της Eurojust δεν θα έχει τη δυνατότητα να δράσει με τον τρόπο που προβλεπόταν κατά τη σύσταση της Εurojust. Στην περίπτωση που ένα Εθνικό Μέλος δεν έχει τη δυνατότητα να δράσει όπως προβλέπεται στην Απόφαση, δημιουργείται πρόβλημα όχι μόνο για το εν λόγω Εθνικό Μέλος αλλά και για ολόκληρη τη μονάδα, της οποίας η συνεργασία με το μέλος αυτό θα περιοριστεί και θα τεθεί σε χαμηλότερο επίπεδο από εκείνο που προβλέπεται στην Απόφαση. Κάθε αλυσίδα είναι τόσο ισχυρή όσο ο πιο αδύναμος κρίκος της. Εφαρμογή των βασικών μέτρων στον τομέα της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων Κατά τη διάρκεια του 2004, 24 από τα 25 Κράτη Μέλη ενσωμάτωσαν το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης (ΕΕΣ) στο εθνικό τους δίκαιο. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή εξέλιξη. Παρόλο που το ΕΕΣ δεν είχε υιοθετηθεί από όλα τα Κράτη Μέλη της ΕΕ, στα τέλη του 2004 μόνο η Ιταλία δεν είχε υιοθετήσει το νέο μέτρο. Τον Οκτώβριο η Eurojust διοργάνωσε στην Πράγα ένα σεμινάριο για ειδικούς σχετικά με το ΕΕΣ. Οι αντιπρόσωποι που συμμετείχαν στο σεμινάριο ανέφεραν αρκετά εμπόδια και ζητήματα, τα οποία επισημαίνονται στο παράρτημα ΙΙ της παρούσας έκθεσης, σχετικά με την πρακτική εφαρμογή του ΕΕΣ. 12

13 Δυστυχώς πρέπει να επαναλάβουμε τη διαπίστωση που κάναμε στις ετήσιες εκθέσεις για το 2002 και το 2003 ότι ένας σημαντικός αριθμός χωρών δεν έχουν εφαρμόσει τη Σύμβαση Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής της ΕΕ του 2000 και το Πρωτόκολλο της Σύμβασης. Την περίοδο που ετοιμάζαμε την παρούσα έκθεση μόνο η Δανία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Ουγγαρία, η Λεττονία, η Λιθουανία, η Πορτογαλία, η Ισπανία και οι Κάτω Χώρες είχαν εφαρμόσει τις διατάξεις της Σύμβασης. Στα τέλη του 2004 μόνο η Ισπανία, οι Κάτω Χώρες, η Λεττονία και η Λιθουανία είχαν επιβεβαιώσει την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου. Η αδυναμία εφαρμογής είναι απογοητευτική και υπονομεύει σε μεγάλο βαθμό την αποτελεσματική αμοιβαία δικαστική συνδρομή και τη διεθνή συνεργασία εντός της ΕΕ για την καταπολέμηση των σοβαρών μορφών διασυνοριακού εγκλήματος. Η Απόφαση-Πλαίσιο για τη σύσταση Κοινών Ομάδων Έρευνας εφαρμόστηκε στα τέλη του 2004 σε όλα τα Κράτη Μέλη, εξαιρουμένης της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Λεττονίας και του Λουξεμβούργου. Οι προθεσμίες εφαρμογής της, όπως καθορίστηκαν από το Συμβούλιο, ήταν η 1η Ιανουαρίου 2003 για τα 15 Κράτη Μέλη και ο Ιούνιος 2004 για τα δέκα Υπό Ένταξη Κράτη. Μέχρι το τέλος του 2004 η απόφαση της 19ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων για την αστυνομική και δικαστική συνεργασία με στόχο την καταπολέμηση της τρομοκρατίας είχε πλήρως εφαρμοστεί σε όλα τα Κράτη Μέλη. Εντούτοις, η Απόφαση-Πλαίσιο της 13ης Ιουνίου 2002 σχετικά με την καταπολέμηση της τρομοκρατίας δεν είχε εφαρμοστεί στην Κύπρο, την Ιρλανδία, την Λεττονία, την Λιθουανία και την Μάλτα. Η Απόφαση-Πλαίσιο της 26ης Ιουνίου 2001 σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τον προσδιορισμό, τον εντοπισμό, τη δέσμευση, την κατάσχεση και τη δήμευση των οργάνων και των προϊόντων του εγκλήματος είχε προθεσμία εφαρμογής στις 31 Δεκεμβρίου 2002 (Ιούνιος 2004 για τα Υπό Ένταξη Κράτη). Στα τέλη του 2004 η Ελλάδα, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα και η Σουηδία δεν είχαν εφαρμόσει ακόμα πλήρως την Απόφαση. Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο (ΕΔΔ) Η εξαιρετική συνεργασία μεταξύ της Eurojust και του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου (ΕΔΔ) συνεχίστηκε και μέσα στο Ο Γραμματέας του ΕΔΔ συναντάται τακτικά με το Συλλογικό Όργανο, ενώ αρκετοί αναπληρωτές και βοηθοί των εθνικών μελών της Eurojust είναι σημεία επαφής του ΕΔΔ. Τα σημεία επαφής του ΕΔΔ παρέχουν σημαντικές πρόσθετες πρακτικές πληροφορίες και συνεισφέρουν στην τεχνογνωσία της Eurojust, ιδίως όταν προκύπτουν προβλήματα και θέματα που ενδεχομένως να απαιτούν την υποβολή επίσημων συστάσεων για τη βελτίωση της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής. Κατά τη διάρκεια του 2004 αρκετά Εθνικά Μέλη της Eurojust παρακολούθησαν ως ομιλητές, μέλη εργαστηρίων και συνεργάτες, τις επιτυχημένες συναντήσεις του ΕΔΔ στα πλαίσια της Δανικής και της Ιρλανδικής προεδρίας. 13

14 Η συνάντηση του ΕΔΔ κατά τη διάρκεια της Δανικής προεδρίας πραγματοποιήθηκε στην Χάγη. Η Eurojust ήταν στην ευχάριστη θέση να φιλοξενήσει μέρος των εκδηλώσεων στα γραφεία της, γεγονός που έδωσε σε πολλά σημεία επαφής του ΕΔΔ τη δυνατότητα να επισκεφτούν την Eurojust για πρώτη φορά, καθώς και να συναντήσουν τα Εθνικά τους Μέλη και να δουν από κοντά τις εντυπωσιακές αίθουσες συνδιασκέψεων και συνεδριάσεων που είχαν ολοκληρωθεί μέσα στο Η Γραμματεία του ΕΔΔ ενσωματώθηκε και συνεργάζεται στενά με τη διοίκηση της Eurojust. Η περαιτέρω ανάπτυξη διαφόρων δομών και διαδικασιών εξασφαλίζει τη συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις της Απόφασης για την Eurojust και επιτρέπει τη χρηματοδότηση του ΕΔΔ από τον προϋπολογισμό της Eurojust και επομένως την αποτελεσματική λειτουργία του. Ένα από τα κυριότερα επιτεύγματα της Γραμματείας του ΕΔΔ ήταν η βελτίωση των εργαλείων πληροφόρησης μέσα στο Η ιστοσελίδα «Atlas» έχει πλήρως ανανεωθεί προκειμένου να γίνει πιο εύχρηστη και να περιλαμβάνει πληροφορίες από τα δέκα νέα Κράτη Μέλη. Μετά την τελική επικύρωσή της, η ιστοσελίδα αυτή θα τεθεί σε απευθείας σύνδεση στις αρχές του Η ιστοσελίδα θα περιλαμβάνει νέα στοιχεία και θα έχει τη δυνατότητα να φιλοξενεί νέα εργαλεία, συμπεριλαμβανομένου ενός διαδικτυακού συστήματος πληροφοριών για το ΕΕΣ και ενός εργαλείου, του «Compendium», το οποίο θα βοηθάει τους χρήστες για τη σύνταξη γραπτών αιτημάτων. Η προσδοκώμενη αναβάθμιση ενός άλλου εργαλείου πληροφοριών του ΕΔΔ, του «Fiches Belges», ξεκίνησε το 2004, ενώ το σχέδιο δράσης για την επέκταση του δικαστικού «Atlas» στα νέα Κράτη Μέλη έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Όλα τα υπόλοιπα απαραίτητα βήματα για την ένταξη των νέων Κρατών Μελών στο σύστημα πληροφόρησης του ΕΔΔ έγιναν έγκαιρα. Οι εθνικοί ανταποκριτές από τα νέα Κράτη Μέλη για τα εργαλεία πληροφοριών του ΕΔΔ έχουν καθοριστεί και συμμετέχουν στα προγράμματα του ΕΔΔ σχετικά με την ανάπτυξη, τη βελτίωση και την αναβάθμιση των εργαλείων πληροφόρησης. Europol Η σχέση μεταξύ της Eurojust και της Europol ενδυναμώθηκε κατά το Οι μακρές διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στη σύναψη της Συμφωνίας Europol-Eurojust ολοκληρώθηκαν και η συμφωνία ενεκρίθη από το Συμβούλιο την άνοιξη του Στις 9 Ιουνίου 2004, η Συμφωνία υπεγράφη επισήμως από τον Πρόεδρο του Συλλογικού Οργάνου και τον Διευθυντή της Europol. Ισχυρότεροι δεσμοί μεταξύ των δύο οργανισμών αναπτύχθηκαν μέσα στο

15 Το πρώτο αίτημα της Eurojust προς την Europol για τη χρησιμοποίηση ενός αναλυτικού φακέλλου εργασίας έγινε το 2003 και πραγματοποιήθηκε το 2004, γεγονός που αποτελεί την ατράνταχτη απόδειξη της προθυμίας των δύο οργανισμών να συνεργαστούν πιο στενά σε πρακτικό επίπεδο. Η Eurojust πάντοτε θεωρούσε ότι η Συμφωνία αυτή είναι ένα πρώτο βήμα για την ανάπτυξη μιας ισχυρότερης μελλοντικής Συμφωνίας. Οι τακτικές συναντήσεις και η κοινή προσέγγιση για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος ήταν τα χαρακτηριστικά της συνεργασίας μας κατά το παρελθόν έτος. Πολλά Εθνικά Μέλη έδραξαν της ευκαιρίας να αναπτύξουν μία κοινή προσέγγιση σε υποθέσεις με τους εθνικούς αστυνομικούς ομολόγους τους στην Europol. Μερικά Εθνικά Μέλη εργάζονται για την από κοινού προετοιμασία ενημερωτικών φυλλαδίων για τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων των εργασιών τους. Κάποια Εθνικά Μέλη έχουν αναπτύξει μια κοινή προσέγγιση ανταλλαγής πληροφοριών και συνδέσμους με τις αρμόδιες αρχές των Κρατών Μελών τους, ενώ άλλα ασχολούνται με τις δυνατότητες κοινής προβολής. Το γραφείο του Ηνωμένου Βασιλείου στην Eurojust έχει υπογράψει ένα Μνημόνιο Συνεργασίας με το αντίστοιχο γραφείο του Ηνωμένου Βασιλείου στην Europol. Σκοπός του είναι η αποφυγή διπλής εργασίας και η ενίσχυση της συλλογής πληροφοριών καθώς και η διευκρίνιση αυτής της σχέσης όχι μόνο προς όφελος εκείνων που εργάζονται στην Χάγη άλλα και για την καλύτερη κατανόηση όσων εργάζονται σε διεθνή αστυνομικά και δικαστικά ζητήματα στις διάφορες χώρες. Ορισμένα Εθνικά Μέλη εξακολουθούν να συναντούν εμπόδια για την ανάπτυξη στενών σχέσεων με τους ομολόγους τους στην Europol λόγω της δομής των εθνικών νομικών συστημάτων τους και των διαφορετικών αρμοδιοτήτων και σχέσεων της αστυνομίας και του δικαστικού σώματος. Είμαστε πεπεισμένοι ότι η στενότερη συνεργασία μεταξύ των δύο οργάνων σε όλα τα επίπεδα προσφέρει μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας στην καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος στην Ευρώπη. Επίσης, η επένδυση των Κρατών Μελών της ΕΕ σε μία τέτοια συνεργασία μεταξύ Europol και Eurojust προσφέρει τις καλύτερες αποδόσεις. Οι πολίτες της ΕΕ δικαιούνται να απαιτούν να χρησιμοποιούνται από κοινού η εμπειρία και οι ικανότητες της Europol και της Eurojust για τη διασφάλιση της επιτυχημένης δημιουργίας ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τώρα που οι σχέσεις μεταξύ της Eurojust και της Europol ισχυροποιούνται και υπάρχει ανταλλαγή πληροφοριών, έχει παρατηρηθεί ότι κάποια Κράτη Μέλη δεν παρέχουν στην Europol αρκετές ή αρκετά έγκυρες πληροφορίες. Τα περιστατικά αυτά είναι απογοητευτικά και υπονομεύουν την αποτελεσματικότητα όχι μόνο της Europol αλλά και της συνεργασίας μεταξύ Eurojust και Europol για την καταπολέμηση σοβαρών μορφών διασυνοριακού εγκλήματος. Κοινές Ομάδες Έρευνας (ΚΟΕ) Η ιδέα της σύστασης κοινών Ομάδων Έρευνας (ΚΟΕ) διατυπώθηκε στη Σύμβαση Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής της ΕΕ του Εντούτοις, η εφαρμογή των διατάξεων της σύμβασης 15

16 καθυστέρησε στα Κράτη Μέλη. Οι διατάξεις για τις ΚΟΕ αποσπάστηκαν από τη Σύμβαση και διαμόρφωσαν μία ειδική Απόφαση-Πλαίσιο με στόχο την ανάπτυξη της ικανότητας των αρμόδιων αρχών όσον αφορά τη δημιουργία μιας ΚΟΕ. Παρόλο που η Απόφαση-Πλαίσιο είχε συμφωνηθεί το 2002, είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι η πρώτη ΚΟΕ συστάθηκε μόλις τον Νοέμβριο του 2004, όταν οι Κάτω Χώρες και το Ηνωμένο Βασίλειο δημιούργησαν μία ομάδα για την αντιμετώπιση ενός δικτύου διακίνησης ναρκωτικών. Η Eurojust και η Europol σχετίζονται επίσης με αυτήν την πρωτοβουλία. Θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με την Europol για την υποστήριξη αυτής της ΚΟΕ και θα χρησιμοποιήσουμε την αποκτηθείσα εμπειρία για τη μετάδοση της βέλτιστης πρακτικής και άλλων διδαγμάτων καθώς η ιδέα αυτή αναπτύσσεται και τίθεται σε εφαρμογή. Είναι σημαντικό για άλλους φορείς που ξεκινούν παρόμοιες επιχειρήσεις να λαμβάνουν τις καλύτερες δυνατές συμβουλές και υποστήριξη. Τα πλεονεκτήματα των ΚΟΕ είναι ευρέως γνωστά. Παρέχουν μια βάση για τη συνεργασία των ανακριτικών και εισαγγελικών αρχών των κρατών μελών και επιτρέπουν τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων εντός νομικών πλαισίων. Υπάρχουν ωστόσο αρκετοί παράγοντες που εμποδίζουν τη δημιουργία περισσότερων ΚΟΕ. Συνήθως αφορούν την απουσία σχετικής νομοθεσίας στα κράτη που επιθυμούν τη σύσταση μίας ΚΟΕ και ως εκ τούτου τονίζουν ένα πρόβλημα το οποίο έχουμε υπογραμμίσει πολλές φορές, ότι δηλαδή οι δεσμεύσεις κατά τη συμφωνία νομικών πρωτοβουλιών της ΕΕ πρέπει να επικυρώνονται και η νομοθεσία να εφαρμόζεται σε εθνικό επίπεδο. Υπάρχουν εντούτοις και άλλες δυσκολίες, οι οποίες αφορούν την περιπλοκότητα της συμφωνίας που θα πρέπει να οριστικοποιηθεί ή το κόστος σύστασης μίας ΚΟΕ. Η Eurojust συμβάλλει στην παροχή πρακτικών συμβουλών και στη διάδοση της βέλτιστης πρακτικής και έχει την ικανότητα να συγκαλεί άμεσα συναντήσεις για την επίλυση των προβλημάτων. Επιπλέον, η Eurojust έχει την ικανότητα να επεξεργάζεται και να χρησιμοποιεί τα αναλυτικά δεδομένα της Europol. Η συμμετοχή της Eurojust στην ανάπτυξη των ΚΟΕ θα μας επιτρέψει να διαμορφώσουμε τα κριτήρια για τη σύσταση κοινών ομάδων καθώς και ένα σύνολο προτάσεων ή εγχειρίδιο που θα βοηθά όσους συστήνουν μία ΚΟΕ για πρώτη φορά. Κάποιες χώρες έχουν συνεργαστεί στενά σε υποθέσεις ή θέματα κοινού ενδιαφέροντος σε συνθήκες παρόμοιες με τις συνθήκες μιας ΚΟΕ χωρίς να κρίνεται απαραίτητη μία επίσημη συμφωνία βάσει της Απόφασης-Πλαίσιο. Οι επί μακρόν διευθετήσεις μεταξύ της Γαλλίας και της Ισπανίας για την αντιμετώπιση των τρομοκρατικών δράσεων της ΕΤΑ αποτελούν ένα καλό παράδειγμα. Ο παράγοντας-κλειδί για τη σύσταση των ΚΟΕ είναι η θέσπιση νομοθετικών μέτρων από μέρους των κρατών μελών με στόχο την εξασφάλιση της νομικής βάσης που θα επιτρέπει στις αρμόδιες αρχές να συστήσουν ΚΟΕ. Ελπίζουμε ότι η πάροδος του χρόνου και η εμπειρία που θα αποκτήσουν όσοι συστήσουν τις πρώτες ΚΟΕ θα είναι εποικοδομητικές. Είμαστε πεπεισμένοι ότι η Eurojust και η Europol μπορούν να συνδράμουν στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου οι ΚΟΕ θα θεωρούνται η φυσική μέθοδος για την αντιμετώπιση των δικτύων οργανωμένου εγκλήματος που λειτουργούν σε διάφορες περιφέρειες της ΕΕ. 16

17 Σχέσεις με την OLAF (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης) Στις 14 Απριλίου 2003 η Eurojust και η OLAF υπέγραψαν ένα Μνημόνιο Συνεργασίας (ΜΣ) με στόχο την πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση των διαφορετικών αλλά παρόμοιων αρμοδιοτήτων των δύο οργανισμών στον τομέα της αντιμετώπισης της απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δυστυχώς ελάχιστη πρόοδος σημειώθηκε μετά την υπογραφή του ΜΣ και έτσι το Συλλογικό Όργανο και ο Διευθυντής της OLAF συναντήθηκαν τον Οκτώβριο του 2003 και συμφώνησαν να συστήσουν μία ομάδα εργασίας. Η ομάδα εργασίας, η οποία απαρτίστηκε από δύο μέλη του Συλλογικού Οργάνου και δύο μέλη του δικαστικού τμήματος της OLAF, συνέταξε πρακτικές οδηγίες για τη σαφή και ενιαία εφαρμογή του ΜΣ στους ακόλουθους τομείς: Διορισμός των γενικών σημείων επαφής (Εθνικό Μέλος της Eurojust/δικαστής της OLAF) για τα δύο όργανα Προώθηση της καλύτερης γνώσης των δύο οργάνων μέσω επιμορφωτικών προγραμμάτων και ανταλλαγών εξοικείωσης ή μέσω διευθετήσεων «παρακολούθησης» μεμονωμένων Εθνικών Μελών ή δικαστών Κοινή συμμετοχή σε σεμινάρια και συνέδρια Επιλογή πληροφοριών σχετικών με υποθέσεις οι οποίες ανταλλάσσονται μεταξύ των δύο οργάνων σύμφωνα με τους κανόνες προστασίας δεδομένων της OLAF. Αυτές οι οδηγίες έλαβαν την έγκριση του Συλλογικού Οργάνου της Eurojust τον Μάιο του 2004 και στη συνέχεια προωθήθηκαν στην OLAF για περαιτέρω έγκριση. Είμαστε απογοητευμένοι που η πρωτοβουλία αυτή δεν προχώρησε περαιτέρω. Εντούτοις, υπήρξε κάποια συνεργασία με την OLAF και ένας εκπρόσωπος της τελευταίας ήταν ομιλητής στη στρατηγική συνάντηση που διοργάνωσε η Eurojust για θέματα απάτης τον Δεκέμβριο του Ελπίζουμε ότι και άλλα πρακτικά βήματα θα ακολουθήσουν μέσα στο Η σχέση μας με την OLAF παραμένει ένα από τα λίγα απογοητευτικά στοιχεία του έργου της Eurojust για το Έχουμε σημειώσει κάποια μικρή πρόοδο αλλά δεν έχουμε αναπτύξει την στενή επιχειρησιακή σχέση που θα επιθυμούσαμε με έναν φορέα που θα έπρεπε να είναι ένας από τους πιο στενούς συνεργάτες μας. Το 2005 στο πλαίσιο της νέας δομής των ομάδων της Eurojust συστάθηκε μια εξειδικευμένη ομάδα αποκλειστικά για τη συνεργασία με την OLAF. Ελπίζουμε ότι η εν λόγω ομάδα θα προωθήσει τη συνεργασία αυτή. Αισθανόμαστε ότι και οι δύο πλευρές χρειάζεται να εργαστούν πιο σκληρά για την ανάπτυξη μίας πιο πρακτικής κοινής προσέγγισης για την καταπολέμηση της απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της Κοινότητας. 17

18 Δικαστές Σύνδεσμοι Αρκετά Κράτη Μέλη έχουν διορίσει Δικαστές Συνδέσμους οι οποίοι εργάζονται σε άλλα κράτη της ΕΕ σε διμερή βάση προκειμένου να υποστηρίξουν την καλύτερη αμοιβαία δικαστική συνδρομή. Οι περισσότεροι εργάζονται στον τομέα της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής σε ποινικές υποθέσεις, ενώ άλλοι προσφέρουν τη συνδρομή τους σε υποθέσεις αστικού δικαίου. Τον Ιούνιο του 2004 η Eurojust φιλοξένησε μία συνεδρίαση όλων των Δικαστών Συνδέσμων της ΕΕ. Η συνεδρίαση ήταν επιτυχημένη και συνέβαλε στην ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των ίδιων των Δικαστών Συνδέσμων καθώς και μεταξύ αυτών και της Eurojust. Όλοι τους συμφώνησαν ότι θα πρέπει να αποφευχθεί η πιθανότητα επικάλυψης των εργασιών και των προσπαθειών. Η συνεδρίαση έδωσε τη δυνατότητα να εντοπιστούν πρωτίστως τα πρακτικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ειδικοί και να ενισχυθούν οι σχέσεις μεταξύ των Εθνικών Μελών της Eurojust και των Δικαστών Συνδέσμων από άλλα κράτη που εργάζονται στις χώρες τους. Οι σύνεδροι ζήτησαν από την Eurojust να διοργανώνει μία παρόμοια συνεδρίαση κάθε χρόνο. Συντονιστής της ΕΕ για την καταστολή της τρομοκρατίας Το 2004 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διόρισε τον κ. Gijs de Vries ως Συντονιστή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταστολή της τρομοκρατίας. Ήμασταν πολύ χαρούμενοι όταν μάθαμε για την απόφαση δημιουργίας αυτής της νέας θέσης. Οι τρομοκρατικές δραστηριότητες έχουν προβληματίσει ιδιαίτερα τα Κράτη Μέλη και όλα τους έχουν δώσει προτεραιότητα στην αντιμετώπισή τους. Ο διορισμός ενός συνομιλητή με τις διάφορες αρμόδιες αρχές που ασχολούνται με την τρομοκρατία στα Κράτη Μέλη και εντός των ευρωπαϊκών οργάνων αποτελεί ένα βασικό βήμα. Το γεγονός επίσης ότι ενεργεί ως επίσημος σύνδεσμος της ΕΕ με τρίτες χώρες και λογοδοτεί απευθείας στο Συμβούλιο, θα πρέπει να έχει αδιαμφισβήτητα οφέλη και να συμβάλλει στον καλύτερο συντονισμό των προσπαθειών για αυτό το δύσκολο εγχείρημα. Ο κ. de Vries επισκέφθηκε τα γραφεία της Eurojust σχεδόν αμέσως μετά τον διορισμό του. Μας επισκέφθηκε ξανά και προλόγισε τη στρατηγική συνάντησή μας για την τρομοκρατία που διοργανώθηκε τον Ιούνιο. Στα πλαίσια της συνάντησης αυτής είχε την ευκαιρία να συζητήσει θέματα με ανακριτές και εισαγγελείς που είναι υπεύθυνοι για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας σε ολόκληρη την ΕΕ. Θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να υποστηρίξουμε τον κ. de Vries στο σημαντικό έργο του. Η Διεθνής Ένωση Εισαγγελέων (ΔΕΕ) Η Διεθνής Ένωση Εισαγγελέων φημίζεται για το υψηλό της επίπεδο στον τομέα της διαμόρφωσης, της υπεράσπισης και της προώθησης υψηλών προτύπων επαγγελματισμού στο εισαγγελικό έργο. 18

19 Κάποια μέλη του Συλλογικού Οργάνου, πριν αναλάβουν καθήκοντα στην Eurojust, ήταν μέλη της ΔΕΕ. Το 2004 η Eurojust είχε τη χαρά να γίνει δεκτή ως θεσμικό μέλος της ΔΕΕ. Στο πλαίσιο της ετήσιας γενικής συνεδρίασης της Ένωσης τον Σεπτέμβριο του 2004, η Eurojust τιμήθηκε όταν ο Πρόεδρος του Συλλογικού Οργάνου ορίστηκε υποψήφιος και εξελέγη μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της ΔΕΕ. Ο François Falletti, το πρόσφατα διορισμένο Εθνικό Μέλος της Γαλλίας, εξάλλου, υπηρετεί στην εκτελεστική επιτροπή της ΔΕΕ για αρκετά χρόνια. Το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα Η Eurojust καλωσορίζει τη συμφωνία για το νέο Σύνταγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία έλαβε χώρα το Συγκεκριμένα, είχαμε τη χαρά να δούμε ότι στο τμήμα του Συντάγματος περί Δικαιοσύνης κι Εσωτερικών Υποθέσεων η Eurojust έχει πρωτεύοντα ρόλο και αναγνωρίζεται ως βασικός εταίρος για τη δημιουργία και την ενδυνάμωση του Ευρωπαϊκού χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Το Σύνταγμα δημιουργεί διάφορες δυνατότητες για την μελλοντική εξέλιξη της Eurojust, παρέχοντας στην Eurojust την αρμοδιότητα για την έναρξη ερευνών και διώξεων και για την επίλυση συγκρούσεων δικαιοδοσίας. Είμαστε χαρούμενοι για την εμπιστοσύνη που στην Eurojust οι αρχιτέκτονες του Συντάγματος και, εφόσον μπορέσει να ψηφιστεί στο μέλλον, προσβλέπουμε στο διορισμό ενός Ευρωπαίου Εισαγγελέα από την Eurojust. 19

20

21

22 3 Δ Ι Α Χ Ε Ι Ρ Ι Σ Η Υ Π Ο Θ Ε Σ Ε Ω Ν Σχόλια επί των στατιστικών Στην Ετήσια Έκθεση για το 2003 εκφράσαμε την ελπίδα μας ότι το ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης υποθέσεων θα μας επέτρεπε να κάνουμε πιο λεπτομερή σχόλια για τα στατιστικά στοιχεία των υποθέσεων που διαχειρίστηκε το Συλλογικό Οργανο μέσα στο Εντούτοις, καθώς αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε το σύστημα μόλις στα μέσα Οκτωβρίου του 2004, έπρεπε να αναθεωρήσουμε τη φιλοδοξία μας αυτή. Παρόλα αυτά, ελπίζουμε ότι οι ακόλουθες παρατηρήσεις θα βοηθήσουν στην απεικόνιση της αποτελεσματικότητας των εργασιών της Eurojust στην καταπολέμηση των σοβαρών μορφών του οργανωμένου διασυνοριακού εγκλήματος. Το 2004 η Eurojust ασχολήθηκε με 381 υποθέσεις. Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει μία αύξηση της τάξης του 27 % σε σύγκριση με τις υποθέσεις που διαβιβάσθηκαν το 2003 (πίνακας 1). Η αύξηση αυτή οφείλεται εν μέρει στη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντανακλά δε τη βελτίωση της συνεργασίας με τις εθνικές αρχές, πολλές εκ των οποίων είναι τώρα πιο πρόθυμες να συνεργαστούν με την Eurojust και έχουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις ικανότητές μας για καλύτερη συνεργασία και συντονισμό των διασυνοριακών ερευνών και διώξεων. Ο αριθμός των 381 υποθέσεων δεν πρέπει να εκληφθεί ως το μέγεθος της συμμετοχής των Εθνικών Μελών και των βοηθών τους στη δικαστική επιχειρησιακή συνεργασία εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει μόνο τις υποθέσεις που διαβιβάσθηκαν στην Eurojust. Αρκετές μικρότερες υποθέσεις και ερωτήματα διαβιβάζονται στα Εθνικά Μέλη από τις αρμόδιες ανακριτικές και εισαγγελικές αρχές των κρατών τους, ανέρχονται δε σε αρκετές εκατοντάδες μέσα σε ένα έτος, επιλύονται άμεσα και επομένως δεν καταχωρούνται. Υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις στον αριθμό των υποθέσεων που διαβιβάζονται από τα Εθνικά Μέλη και στις χώρες των οποίων ζητείται η συνδρομή (πίνακες 2 και 3). Θα περίμενε κανείς τα πιο πολυπληθή κράτη μέλη να κάνουν τις περισσότερες παραπομπές υποθέσεων και είναι χαρακτηριστικό ότι η Γερμανία, η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία έχουν κάνει πολλές παραπομπές. Το μέγεθος όμως του πληθυσμού αποτελεί έναν μόνο παράγοντα που επηρεάζει τον αριθμό των διαβιβαζόμενων υποθέσεων στην Eurojust. Ο βαθμός εφαρμογής της απόφασης για την Eurojust στα Κράτη Μέλη μπορεί να αποτελεί επίσης έναν σημαντικό παράγοντα. Για παράδειγμα, η Πορτογαλία και η Σουηδία, δύο χώρες που έχουν ενσωματώσει την Απόφαση στην εθνική τους νομοθεσία, έχουν έναν υψηλό αριθμό παραπομπών αναλογικά προς τον σχετικά μικρό πληθυσμό τους. Οι χώρες των οποίων ζητείται η συνδρομή επηρεάζονται σε μικρότερο βαθμό από τον πληθυσμό. Η Ισπανία ήταν και πάλι η χώρα που της ζητήθηκε περισσότερο η συνδρομή της. Κάποια Κράτη Μέλη, όπως οι Κάτω Χώρες, έχουν υποβάλει σχετικά λίγα αιτήματα για βοήθεια, ενώ συχνά ζητήθηκε η συνδρομή τους από άλλα Κράτη Μέλη. Τα 10 Εθνικά Μέλη από τα νέα Κράτη Μέλη βρίσκονται σε παρόμοια θέση με εκείνη των πρώτων 15 Εθνικών Μελών, όταν η Eurojust ξεκίνησε τις δραστηριότητές της ως προσωρινή μονάδα το Η απόφαση για την Eurojust δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα σε όλα τα νέα Κράτη Μέλη. Η κατάσταση αυτή εξηγεί τον λόγο για τον οποίο μόνο έξι από τα νέα Κράτη Μέλη ζήτησαν την συνδρομή της Eurojust στις υποθέσεις τους. Εντούτοις, τα νέα Εθνικά Μέλη εργάζονται με σκοπό 22

23 να βελτιώσουν την ενημέρωση για την Eurojust στις χώρες τους και έτσι να ενθαρρύνουν την παραπομπή υποθέσεων στο Συλλογικό Οργανο. Αισθανόμαστε ότι δύο γεγονότα απεικονίζουν τη βελτίωση της συνεργασίας με τις εθνικές αρχές και τονίζουν την αυξανόμενη εμπιστοσύνη μεταξύ της Eurojust και των εθνικών αρχών. Πρώτον, ο αριθμός των υποθέσεων για τρομοκρατικές ενέργειες έχει σχεδόν διπλασιαστεί. Δεύτερον, ο συνολικός αριθμός των πολυμερών υποθέσεων, στις οποίες εμπλέκονται πάνω από τρεις χώρες, έχει υπερδιπλασιαστεί (πίνακας 4). Οι δύο αυτές τάσεις απεικονίζονται επίσης από τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν τις συντονιστικές (πίνακας 5). Η Ετήσια Εκθεση για το 2003 παρουσίασε τις δραστηριότητες της Eurojust και τόνισε συγκεκριμένα ότι οι δραστηριότητες των Εθνικών Μελών δεν μπορούν να εκτεθούν με ακρίβεια με απλούς αριθμούς όπως για παράδειγμα η συμμετοχή σε μία υπόθεση ως το κράτος που ζητεί τη συνδρομή ή το κράτος του οποίου ζητείται η συνδρομή. Από την άλλη πλευρά, αισθανόμαστε ότι ο αριθμός των συντονιστικών συναντήσεων που διεξήχθησαν αποτελεί μία καλή ένδειξη του τρόπου με τον οποίο μία χώρα αναπτύσσει τις δραστηριότητές της και τη σχεση της με τη Eurojust. Ο αριθμός των συντονιστικών συναντήσεων αυξήθηκε σημαντικά από τις 26 το 2003 στις 52 το Σαράντα από τις συναντήσεις αυτές φιλοξενήθηκαν στα γραφεία της Eurojust ή διοργανώθηκαν με τη συνδρομή των εγκαταστάσεων και των πόρων της Eurojust. Είκοσι τρεις από τις συναντήσεις αυτές αφορούσαν πάνω από τρεις χώρες. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι από τον Μάρτιο του 2004 η αποπεράτωση και η επακόλουθη διάθεση των νέων μας εντυπωσιακών αιθουσών συνεδριάσεων αποδείχθηκε ένας παράγοντας-κλειδί για την αύξηση των αιτημάτων στην Eurojust σχετικά με τη διοργάνωση συντονιστικών συναντήσεων στις εγκαταστάσεις της. Οι κατηγορίες εγκλημάτων τις οποίες χειρίστηκε η Eurojust στα πλαίσια των συντονιστικών της συναντήσεων επικεντρώθηκαν στα παρακάτω είδη οργανωμένου εγκλήματος: τρομοκρατία, διακίνηση ναρκωτικών, απάτη (περιλαμβανομένης της απάτης σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Κοινότητας), εμπορία ανθρώπων και λαθρομετανάστευση. Οι κύριες κατηγορίες εγκλημάτων που χειρίστηκε η Eurojust μέσα στο 2004 δεν διαφέρουν πολύ από το παρελθόν έτος. Οι υποθέσεις που διαβιβάσθηκαν στην Eurojust για κάποια είδη εγκλημάτων, όπως η εμπορία ανθρώπων, έχουν υπερβεί σε αριθμό τις αντίστοιχες υποθέσεις που διαβιβάσθηκαν το υποθέσεις το 2003 και 19 το 2004 (πίνακας 6). Η Eurojust βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να έχει τη δυνατότητα να παρουσιάζει την πρόοδό της, η οποία αντικατοπτρίζεται στα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τη διαχείριση των υποθέσεων που καταγράφηκαν το Ωστόσο, εμείς ακόμα πιστεύουμε ότι οι αρμόδιες αρχές των Kρατών Mελών και ιδίως κάποιων Kρατών Mελών όπως οι Κάτω Χώρες, θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν περισσότερο και καλύτερα την Eurojust. Πρέπει να γίνουν περισσότερα για την ανάπτυξη και τη 23

24 βελτίωση της συνεργασίας, και ιδίως του συντονισμού, μεταξύ των Kρατών Mελών, όταν πρόκειται για έρευνες και διώξεις για σοβαρές μορφές διασυνοριακού εγκλήματος. Η Eurojust διαθέτει ακόμα περισσότερες δυνατότητες για να χειριστεί πιο πολύπλοκες και δύσκολες υποθέσεις. Ομάδα για την καταστολή της τρομοκρατίας Μετά τις τραγικές βομβιστικές επιθέσεις στην Μαδρίτη, στις 11 Μαρτίου 2004, το Συλλογικό Όργανο ανταποκρίθηκε στην αυξημένη ζήτηση για για τη διευκόλυνση και τον αποτελεσματικό χειρισμό των αιτημάτων παροχής συνδρομής, δημιουργώντας μία ομάδα από αρκετά Εθνικά Μέλη, καθένα με εξειδίκευση στον τομέα αυτόν, η οποία ασχολείται για λογαριασμό του Συλλογικού Οργάνου με θέματα τρομοκρατίας. Η ομάδα για την καταστολή της τρομοκρατίας ήταν ο προπομπός της νέας δομής ομάδων την οποία εφαρμόσαμε σε διάφορους τομείς εργασίας στα τέλη του Οι βασικοί στόχοι της ομάδας για την καταστολή της τρομοκρατίας ήταν να διασφαλισθεί ότι οι συντονιστικές συναντήσεις για θέματα τρομοκρατίας είναι σωστά προετοιμασμένες και οργανωμένες, να ενισχυθεί η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την τρομοκρατία μέσω τακτικών επαφών με τους ανταποκριτές σε θέματα τρομοκρατίας και να καθιερωθεί μία βάση δεδομένων νομικών εγγράφων σχετικών με την τρομοκρατία. Η ομάδα σχεδίασε επίσης έναν πίνακα ελέγχου με πέντε ξεχωριστούς στόχους. Κάθε τομέας έχει σαφή περιγραφή, καθορισμένες ευθύνες, προθεσμία και απαιτήσεις για μεταγενέστερες εργασίες και για παροχή ενημέρωσης στο Συλλογικό Όργανο. Οι πέντε τομείς είναι: Δικαστική συνεργασία: οργάνωση και προετοιμασία όλων των στρατηγικών συναντήσεων με θέμα την τρομοκρατία και υποστήριξη των επιχειρησιακών συντονιστικών συναντήσεων για τις υποθέσεις τρομοκρατίας, Βελτίωση της αμοιβαίας συνδρομής μεταξύ ομολόγων σε θέματα τρομοκρατίας: εδραίωση τακτικών επαφών με εθνικούς ανταποκριτές σε θέματα τρομοκρατίας, με δικαστές και εισαγγελείς οι οποίοι εξειδικεύονται στον τομέα της τρομοκρατίας ή είναι επικεφαλείς σημαντικών υποθέσεων τρομοκρατίας, με την Europol, τον συντονιστή της ΕΕ για την καταστολή της τρομοκρατίας, τις μυστικές υπηρεσίες και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς, Νομική βάση δεδομένων: τακτική ενημέρωση της επισκόπησης των διαθέσιμων εθνικών, ευρωπαϊκών και διεθνών νομικών εγγράφων και μέτρων σχετικά με την τρομοκρατία, Έναρξη της δικαστικής βάσης δεδομένων για την τρομοκρατία: έναρξη μίας μελέτης εφαρμοσιμότητας με βάση τα δεδομένα τα οποία συλλέγονται στα πλαίσια των συντονιστικών συναντήσεων που διεξάγονται στις εγκαταστάσεις της Eurojust και λαμβάνονται από τους εθνικούς ανταποκριτές σε θέματα τρομοκρατίας, και 24

25 Χρηματοδότηση της τρομοκρατίας: επαλήθευση της πρακτικής χρήσης και της προστιθέμενης αξίας των υφιστάμενων μέτρων της ΕΕ και του ΟΗΕ στον εν λόγω τομέα. Από τη σύστασή της, η ομάδα για την καταστολή της τρομοκρατίας έχει διοργανώσει τακτικές συναντήσεις, οι οποίες τελικά οδήγησαν στη στρατηγική συνάντηση για θέματα τρομοκρατίας τον Ιούνιο του 2004 καθώς και σε αρκετές άλλες ξεχωριστές πολυμερείς συντονιστικές συνεδριάσεις. Τα μέλη της ομάδας συμμετέχουν επίσης σε συνέδρια και σεμινάρια για την τρομοκρατία για λογαριασμό του Συλλογικού Οργάνου. Στρατηγικές συναντήσεις Μετά την αποπεράτωση της πρώτης από τις νέες εξαιρετικές αίθουσες συνδιασκέψεων και συναντήσεων τον Μάρτιο του 2004, το Συλλογικό Όργανο αποφάσισε να διεξάγει αρκετές στρατηγικές συναντήσεις σχετικά με τις διάφορες σοβαρές μορφές οργανωμένου εγκλήματος. Το Συλλογικό Όργανο επιδίωξε να δημιουργήσει δίκτυα ανακριτικών και εισαγγελικών αρχών που εξειδικεύονται σε συγκεκριμένους τομείς οργανωμένου διασυνοριακού εγκλήματος, γεγονός το οποίο λειτούργησε καλά στον τομέα της τρομοκρατίας και είμαστε πρόθυμοι να επεκτείνουμε την εμπειρία μας αυτή και σε άλλους σημαντικούς τομείς του οργανωμένου εγκλήματος. Η ανάπτυξη της εμπιστοσύνης αυτών των ειδικών στην Eurojust είναι σημαντική για την καλύτερη και ταχύτερη συνεργασία και συντονισμό. Όσο καλύτερα οι ειδικοί αυτοί γνωρίζουν τους ομολόγους και συνεργάτες τους σε άλλες περιοχές δικαιοδοσίας, τόσο πιο πολλές πιθανότητες υπάρχουν να συνεργαστούν αποτελεσματικά σε σοβαρές ποινικές υποθέσεις. Οι συναντήσεις παρέχουν στους ειδικούς σε κάθε τομέα μια ευκαιρία να συναντηθούν και να συζητήσουν πρακτικά θέματα και προβλήματα που προκύπτουν από τις τρέχουσες έρευνες και διώξεις. Επιπλέον, οι συναντήσεις επιτρέπουν στην Eurojust να ενημερώνει τους ειδικούς για τις σχετικές δραστηριότητες και τη διαχείριση υποθέσεων στους κόλπους της. Οι συναντήσεις παρέχουν επίσης το πλαίσιο για την διεξαγωγή αρκετών διμερών ή πολυμερών συντονιστικών συναντήσεων σχετικά με συγκεκριμένες τρέχουσες επιχειρησιακές υποθέσεις. Πέντε συναντήσεις διεξήχθησαν από τον Ιούνιο μέχρι το τέλος του Οι συναντήσεις αυτές σε συνδυασμό με όλες τις υπόλοιπες υποθέσεις και τα σχετικά καθήκοντα των Εθνικών Μελών οδήγησαν σε μία πολύ δραστήρια περίοδο με μεγάλη οργανωτική προσπάθεια για την εξασφάλιση της επιτυχίας. Μία σύντομη αναφορά για καθεμιά εκ των συναντήσεων παρατίθεται παρακάτω: Τρομοκρατία Ο ρόλος και τα καθήκοντα των εθνικών ανταποκριτών σε θέματα τρομοκρατίας και των σχετικών δικαστικών αρχών συζητήθηκαν εκτενώς στην πρωινή συνεδρίαση της 23ης Ιουνίου καθώς και 25

26 σε μία συνεδρίαση μέσω δικτύου για συμμετέχοντες που ενδιαφέρονταν αλλά δεν παρευρέθηκαν στις επιχειρησιακές συνεδριάσεις της 24ης Ιουνίου. Σημείο εκκίνησης για τις συζητήσεις ήταν η Απόφαση 2003/48 του Συμβουλίου ΔΕΥ σχετικά με την εφαρμογή ειδικών μέτρων αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η οποία στο άρθρο 3 ορίζει την υποχρέωση των Kρατών Mελών να εξασφαλίσουν ότι οι πληροφορίες σε αυτόν τον τομέα κοινοποιούνται στην Eurojust. Προκειμένου να διευκολυνθούν οι εργασίες για την εφαρμογή της διάταξης αυτής στα Κράτη Μέλη, η Eurojust είχε προετοιμάσει μία σειρά οδηγιών σχετικά με τις πληροφορίες που υποβάλλονται από τους εθνικούς ανταποκριτές σε θέματα τρομοκρατίας και τις αρμόδιες εθνικές αρχές στα Εθνικά Μέλη της Eurojust, προτείνοντας πρακτικούς κανόνες για την ανταλλαγή πληροφοριών. Από τις συζητήσεις που έγιναν για αυτό το θέμα, προέκυψε ότι οι εθνικοί ανταποκριτές και οι εθνικές αρχές γνωρίζουν καλά ότι πρέπει να συνεργαστούν με τα Εθνικά Μέλη της Eurojust προκειμένου να πραγματοποιήσουν, το συντομότερο δυνατό, τις πρακτικές ρυθμίσεις για την εν λόγω διαβίβαση πληροφοριών, διασφαλίζοντας έτσι την ορθή εφαρμογή της Απόφασης του Συμβουλίου. Προς το παρόν, πολύ λίγες χώρες έχουν πραγματοποιήσει αυτές τις ρυθμίσεις. Οι οδηγίες έγιναν ευρέως αποδεκτές ως ένα καλό εργαλείο και μία βάση για τις εθνικές συζητήσεις σε αυτό το θέμα. Οι οδηγίες διατίθενται στο παράρτημα ΙΙΙ της παρούσας έκθεσης. Άλλα θέματα που συζητήθηκαν ήταν: Τα νομικά εμπόδια στα κράτη μέλη για τη διαβίβαση πληροφοριών στην Eurojust. Το είδος των πληροφοριών που θα πρέπει να λαμβάνει η Eurojust: δικαστικές πληροφορίες ή αστυνομικές πληροφορίες, καθώς και τα δεδομένα που σχετίζονται με τα καθήκοντα της Eurojust. Η ποσότητα των πληροφοριών που θα πρέπει να λαμβάνει η Eurojust: κάθε πληροφορία/ περίληψη/διαβαθμισμένη πληροφορία. Η χρονική περίοδος ή το στάδιο κατά το οποίο θα πρέπει οι πληροφορίες να διαβιβάζονται στην Eurojust: στο αρχικό στάδιο ερευνών/μετά από καθυστέρηση σε ειδικές υποθέσεις. Η ασφάλεια/προστασία δεδομένων που θα πρέπει να απαιτείται από την Eurojust όσον αφορά τις πληροφορίες που της διαβιβάζονται. Τα δέοντα καθήκοντα της Eurojust: Ανάπτυξη επαφών μεταξύ των αρμόδιων αρχών Ταχύτερη ικανοποίηση αιτημάτων για αμοιβαία δικαστική συνδρομή 26

27 Διευκόλυνση της εφαρμογής της αμοιβαία δικαστικής συνδρομής Συντονισμός των ερευνών Δημιουργία συστημάτων για τον χειρισμό των πληροφοριών δημιουργία βάσης δεδομένων Παροχή ενημέρωσης στις χώρες που της παρέχουν πληροφορίες Ανάπτυξη στενής συνεργασίας με την Europol Πρόταση νομοθεσίας στο Συμβούλιο Υπουργών Η Eurojust θα οργανώσει μία συμπληρωματική συνεδρίαση την άνοιξη του 2005 για να διασφαλίσει την εφαρμογή της Απόφασης του Συμβουλίου και την αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εθνικών αρχών, των εθνικών ανταποκριτών και των Εθνικών Μελών της Eurojust. Εμπορία Ανθρώπων Η Ετήσια συνάντηση για την εμπορία ανθρώπων του 2004, που πλέον έχει καθιερωθεί, έλαβε χώρα τον Σεπτέμβριο. Επικεντρώθηκε όχι μόνο στην εμπορία ανθρώπων αλλά και στη διευκόλυνση της παράνομης λαθρομετανάστευσης (λαθρεμπόριο ανθρώπων) λόγω της προφανούς σχέσης μεταξύ αυτών των εγκλημάτων. Οι προτεραιότητες που τέθηκαν στην συνάντηση αφορούσαν τη βελτίωση του συντονισμού των διασυνοριακών υποθέσεων και τον προσδιορισμό και την επίλυση των προβλημάτων που εμποδίζουν τη συνεργασία, καθώς και τη διευκόλυνση της σύστασης Κοινών Ομάδων Έρευνας (ΚΟΕ) για τις υποθέσεις αυτές. Ένας άλλος στόχος ήταν η ανάπτυξη της συνεργασίας και μίας ισχυρής επιχειρησιακής σχέσης με την Europol προς όφελος των αρμοδίων, συμπεριλαμβανομένης της συνδρομής για τη σύσταση των ΚΟΕ και την προστασία των μαρτύρων. Οι απαντήσεις που δόθηκαν σε ερωτηματολόγιο της Eurojust κατέδειξαν την ικανότητα των Κρατών Μελών να χρησιμοποιούν συγκεκαλυμμένες μεθόδους έρευνας στις υποθέσεις. Έγιναν επιπλέον παρουσιάσεις σχετικά με την προστασία των μαρτύρων και την προσαγωγή μαρτύρων, τη χρησιμοποίηση των θυμάτων ως μαρτύρων σε περιπτώσεις διώξεων, καθώς και σχετικά με διάφορες δυσκολίες κατά τη συλλογή αποδείξεων σε υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων. Όλα αυτά πυροδότησαν το ενδιαφέρον και αποτέλεσαν το έναυσμα για συζητήσεις από μέρους των συνέδρων για την πρακτική συνεργασία σε επιχειρησιακές υποθέσεις. Οι παρεμβάσεις κατέδειξαν ότι όλοι οι συμμετέχοντες είχαν επίγνωση της σημασίας της έγκαιρης διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ των εισαγγελικών αρχών (και όχι μόνο των αστυνομικών), της ανάγκης ενημέρωσης σχετικά με την εκδίκαση μιας υπόθεσης ακόμα και όταν η έρευνα βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, της σημασίας της συνεργασίας μεταξύ των εισαγγελικών αρχών και των μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ) τόσο στις χώρες «εκκίνησης» όσο και στις χώρες «προορισμού», της σημασίας της χορήγησης προσωρινών αδειών παραμονής και της υποστήριξης των θυμάτων της εμπορίας ανθρώπων, καθώς και της πιθανότητας σύγκρουσης με άλλες εθνικές προτεραιότητες όπως η απομάκρυνση των λαθρομεταναστών. Οι παρεμβάσεις επιπλέον κατέδειξαν 27

28 τη σημασία της συλλογής αποδεικτικών στοιχείων από τα θύματα, γεγονός το οποίο συχνά φωτίζει πολιτιστικές, γλωσσικές και άλλες συναφείς δυσκολίες. Οι παρεμβάσεις συνέκριναν επίσης μία προσέγγιση των μυστικών υπηρεσιών με την προσέγγιση ενός θύματος σε έρευνες για υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων. Αρκετές νομοθεσίες απαιτούν την ύπαρξη αποδεικτικών στοιχείων από τα θύματα. Η πρόταση της συνδυασμένης προσέγγισης αποτελεί ίσως λύση. Άλλες παρεμβάσεις και παρουσιάσεις τόνισαν θέματα δικαιοδοσίας, ιδίως σε περιπτώσεις όπου αδικήματα εμπίπτουν εν μέρει σε μία δικαιοδοσία και εν μέρει σε μία άλλη, καθώς και την ανάγκη επαφών και συμμετοχής σε εγκληματική ομάδα ή οργάνωση. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης έγινε μία παρουσίαση σχετικά με το νεοσυσταθέν δίκτυο CARIN, στόχος του οποίου είναι η προσέγγιση των εθνικών υπηρεσιών που ασχολούνται με την κράτηση και την κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων από εγκληματικές δραστηριότητες. Η πρωτοβουλία έχει την υποστήριξη της Europol και στόχος της είναι η ανάληψη πιο αποτελεσματικής διεθνούς δράσης για την κατάσχεση των προϊόντων του εγκλήματος. Το δίκτυο θα διαθέτει πληροφορίες για τις εθνικές νομοθεσίές σχετικά με την κατάσχεση των προϊόντων εγκλήματος και την βέλτιστη πρακτική. Η Eurojust συμμετέχει επίσης στο δίκτυο CARIN και προσφέρει τη συνδρομή της διαβιβάζοντας υποθέσεις στα Εθνικά της Μέλη. Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης (ΕΕΣ) Το ΕΕΣ αποτέλεσε το θέμα της ετήσιας συνάντησης ειδικών που διοργάνωσε η Eurojust στην Πράγα, στην Τσεχική Δημοκρατία, τον Οκτώβριο του Ήταν η πρώτη συνεδρίαση που διοργάνωσε η Eurojust σε ένα από τα «νέα» Κράτη Μέλη. Ελπίζουμε να έγινε έκδηλη η προθυμία μας να έρθουμε σε επαφή και να συνεργαστούμε πλήρως με τις ανακριτικές και εισαγγελικές αρχές στα Κράτη Μέλη που πρόσφατα προσχώρησαν στην ΕΕ. Η συνάντηση ήταν επίκαιρη και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Την περίοδο της διεξαγωγής της δε η Τσεχική Δημοκρατία επρόκειτο να ενσωματώσει το ΕEΣ στην εθνική νομοθεσία της. Πλήρης καταγραφή των αποτελεσμάτων της συνάντησης και των κριτηρίων που προέκυψαν διατίθενται στο παράρτημα ΙΙ της παρούσας έκθεσης. Διακίνηση Ναρκωτικών Η πρώτη στρατηγική συνάντηση της Eurojust για τη διακίνηση ναρκωτικών διοργανώθηκε στις 10 και 11 Νοεμβρίου 2004, με τη συμμετοχή 70 ειδικευμένων ανακριτών και εισαγγελέων που εκπροσωπούσαν όλα τα Κράτη Μέλη, εξαιρουμένης της Μάλτας. Επιπλέον συμμετείχαν αντιπρόσωποι από την Ρουμανία, την Europol, την Interpol και την Υπηρεσία Αντιμετώπισης της Διακίνησης Ναρκωτικών (DEA) των Ηνωμένων Πολιτειών. Σκοπός της ήταν να επικεντρωθεί στα προβλήματα και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι εισαγγελείς και οι ανακριτές στο καθημερινό 28

29 τους έργο και να δοθούν τα μέσα στους διεθνείς οργανισμούς, όπως η Eurojust και η Europol, για την επίλυση των προβλημάτων. Τη δεύτερη ημέρα της συνάντησης, παραχωρήθηκαν στους αντιπροσώπους αίθουσες συνεδριάσεων εξοπλισμένες με καμπίνες διερμηνείας, γεγονός που επέτρεψε στους συνέδρους να συναντηθούν και να συζητήσουν μεμονωμένες υποθέσεις σε διμερή ή πολυμερή βάση. Οι στρατηγικές συζητήσεις επικεντρώθηκαν στα νομικά και δικαστικά προβλήματα που ανακύπτουν όταν σχεδιάζονται ειδικές τεχνικές για την καταπολέμηση της διεθνούς διακίνησης ναρκωτικών. Κατά τη διάρκεια της της ολομέλειας την πρώτη ημέρα, ακούστηκαν ομιλητές από τα Κράτη Μέλη, την Europol, την Interpol και την DEA των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Όλοι τους έκαναν παρουσιάσεις με θέμα τις ελεγχόμενες παραδόσεις και άλλες μεθόδους για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Μετά τις παρουσιάσεις αυτές έγινε παρουσίαση υποθέσεων από την Σλοβενία, την Ιταλία, την Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισπανία, τις Κάτω Χώρες και την Ελλάδα. Το απόγευμα οργανώθηκαν εργαστήρια για τρία διαφορετικά θέματα: ελεγχόμενες παραδόσεις, υποκλοπή τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και συντονισμός και νομικά εμπόδια. Σε όλα προέδρευσαν Εθνικά Μέλη της Eurojust. Οι αντιπρόσωποι έμειναν ικανοποιημένοι από τα εργαστήρια. Τα συμπεράσματα και οι προτάσεις του σεμιναρίου μπορούν να συνοψισθούν ως εξής: ανάγκη για έγκαιρη συμμετοχή της Eurojust, ανάγκη για έγκαιρη συνεργασία μεταξύ της Europol και της Eurojust και ανάγκη για έγκαιρο συντονισμό των ερευνών σε διάφορες χώρες. Υπάρχει επίσης η ανάγκη για μεγαλύτερη ομοιομορφία στη νομοθεσία των κρατών μελών με στόχο την εξασφάλιση ελεγχόμενων παραδόσεων και άλλων ειδικών μέτρων για την καταπολέμηση της διακίνησης ναρκωτικών. Σύμφωνα με μία πρόταση που κατατέθηκε, αυτή η ομοιομορφία θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη θέσπιση μιας Απόφασης-Πλαίσιο σχετικά με τις ειδικές τεχνικές έρευνας. Απάτη στον τομέα του ΦΠΑ Ο αυξανόμενος όγκος υποθέσεων απάτης στον τομέα του ΦΠΑ και η επίδρασή τους σε ολόκληρη την ΕΕ είχε απασχολήσει έντονα την Eurojust. Οι υποθέσεις σχετικά με απάτες στον τομέα του ΦΠΑ, τη φοροδιαφυγή και άλλες μορφές απάτης αποτελούν τη μεγαλύτερη κατηγορία υποθέσεων που παραπέμπονται στην Eurojust. Εντούτοις, ενώ οι υποθέσεις απάτης στον τομέα του ΦΠΑ συνιστούν μία από τις πιο σοβαρές μορφές οργανωμένου διασυνοριακού εγκλήματος, οι δικαστικές αρχές συχνά στερούνται της κατάλληλης τεχνογνωσίας για τον αποτελεσματικό χειρισμό τους. Επιπλέον, πολυάριθμα εμπόδια αποτελούν τροχοπέδη για την αμοιβαία δικαστική συνδρομή και συνεργασία. Τον Δεκέμβριο του 2004 η Eurojust διοργάνωσε μία στρατηγική συνάντηση με θέμα την απάτη πολλαπλής συμμετοχής στον τομέα του ΦΠΑ με στόχο τη συζήτηση των προβλημάτων όχι μόνο με τις άμεσα εμπλεκόμενες δικαστικές αρχές αλλά και με διοικητικούς φορείς, κυρίως με τις φορολογικές και τελωνειακές αρχές, οι οποίες έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στον τομέα αυτό. 29

30 Οι κύριοι στόχοι της συνάντησης αυτής ήταν η παροχή εκτενών πληροφοριών για τις μεθόδους λειτουργίας της απάτης πολλαπλής συμμετοχής στον τομέα του ΦΠΑ σε έμπειρες και σε λιγότερο έμπειρες δικαστικές αρχές, καθώς και η προώθηση μιας πιο στενής συνεργασίας με τους αρμόδιους διοικητικούς φορείς. Στη συνάντηση παρευρέθησαν σχεδόν 80 σύνεδροι από τα 25 Κράτη Μέλη της ΕΕ. Υπήρχαν επίσης εκπρόσωποι της Ρουμανίας, της Νορβηγίας και της Ελβετίας. Οι περισσότερες αντιπροσωπίες αποτελούνταν από δικαστικές και διοικητικές αρχές, αντικατοπτρίζοντας έτσι τον εξειδικευμένο σκοπό της συνάντησης. Το πρόγραμμα της συνάντησης περιλάμβανε δύο διαφορετικές αλλά συμπληρωματικές συνεδριάσεις. Στόχος της πρωινής συνεδρίασης ήταν η περιγραφή των γενικών προβλημάτων, ενώ η απογευματινή συνεδρίαση ήταν αφιερωμένη στην παρουσίαση υποθέσεων. Οι ομιλητές προέρχονταν από δικαστικές και διοικητικές αρχές. Ένας εκπρόσωπος της Εφοριακής Διοίκησης του Λουξεμβούργου ήταν ο κεντρικός ομιλητής της πρωινής συνεδρίασης. Άλλοι ομιλητές προέρχονταν από την OLAF και την Europol ενώ, για πρώτη φορά, είχε κληθεί στα γραφεία της Eurojust ένας ομιλητής από ιδιωτική χρηματοοικονομική εταιρεία την KPMG. Οι σύνεδροι είχαν την ευκαιρία να μοιραστούν εμπειρίες και να διευρύνουν τις γνώσεις τους όχι μόνο για τους περίπλοκους μηχανισμούς αυτής της μορφής απάτης αλλά και για τον καλύτερο τρόπο καταπολέμησής τους. Η στρατηγική συνάντηση κατέληξε στα ακόλουθα κύρια συμπεράσματα: Το διαφυγόν κέρδος είναι πολύ υψηλό. Είναι επιτακτική ανάγκη να αντιμετωπιστεί πιο αποτελεσματικά αυτή η μορφή απάτης, η οποία, μετά τη διακίνηση ναρκωτικών, έχει γίνει ένα από τα πιο δημοφιλή αδικήματα των διασυνοριακών εγκληματικών οργανώσεων, Η δικαστική παρέμβαση στα πρώτα στάδια μιας υπόθεσης μπορεί να είναι ισχυρή και απαραίτητη για δραστικά μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Για τον σκοπό αυτό είναι επίσης επιτακτική ανάγκη να διευκολυνθεί η συνεργασία μεταξύ των εισαγγελικών και ανακριτικών αρχών, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνικό επίπεδο, και να προσαρμοστούν οι ποινικές διαδικασίες στις ανάγκες που δημιουργεί αυτή η μορφή απάτης, Οι «παραδοσιακές» μέθοδοι έρευνας και συγκέντρωσης αποδεικτικών στοιχείων, για παράδειγμα, θα πρέπει να αναθεωρηθούν. Ορισμένα συστήματα του Κοινοδικαίου μπορούν να προσφέρουν εξαιρετικά χρήσιμα παραδείγματα ορθής πρακτικής και Η Eurojust θα πρέπει να είναι σε θέση να αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και να γίνει περισσότερο αποτελεσματική στην καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Σε αυτό το πλαίσιο καθίσταται σκόπιμη η σύσταση Κοινών Ομάδων Έρευνας και μόνιμων δικτύων συνεργασίας μεταξύ των δικαστικών και διοικητικών αρχών. 30

31 Παρουσίαση υποθέσεων Για να απεικονίσουμε το είδος των υποθέσεων με τις οποίες ασχολείται η Eurojust, παραθέτουμε λεπτομέρειες μερικών υποθέσεων τις οποίες χειρίστηκε το Συλλογικό Όργανο το Τα παραδείγματα καλύπτουν αρκετά Κράτη Μέλη και διάφορες μορφές εγκληματικότητας. Τρομοκρατία Στις 11 Μαρτίου 2004 στην Μαδρίτη και σε ώρα αιχμής εξελίχθηκε μία από τις πιο καταστροφικές τρομοκρατικές επιθέσεις που έγιναν ποτέ στην Ευρώπη. Δέκα βόμβες εξερράγησαν μέσα σε τέσσερις αμαξοστοιχίες της πόλης. Μακρύς ο κατάλογος των θυμάτων: 191 νεκροί και περισσότεροι από τραυματίες. Εκτεταμένες ζημιές προκλήθηκαν στο σιδηροδρομικό δίκτυο της Μαδρίτης. Οι βόμβες ήταν κρυμμένες μέσα σε σχολικές τσάντες τοποθετημένες κάτω από τα καθίσματα. Δύο βόμβες δεν εξερράγησαν και οι έρευνες κατέδειξαν ότι κινητά τηλέφωνα χρησιμοποιήθηκαν για την εκπυρσοκρότηση των εκρηκτικών. Ανώτατος δικαστής της Audiencia Nacional κλήθηκε να συνεργαστεί με τις αστυνομικές αρχές για τη διαλεύκανση της υπόθεσης. Διεξοδικές έρευνες αποκάλυψαν ότι μία ομάδα Μαροκινών υπηκόων, κατοίκων Ισπανίας, ευθύνονταν για τις επιθέσεις. Κάποιοι ισπανοί υπήκοοι τους είχαν προμηθεύσει τα εκρηκτικά υλικά. Εννέα εκ των δραστών αυτοκτόνησαν πριν τους συλλάβει η αστυνομία. Αρκετοί άλλοι ύποπτοι διέφυγαν της σύλληψης. Κάποιοι είχαν συνδέσμους εντός και εκτός της ΕΕ. Οι έρευνες για τη χρηματοδότηση των επιθέσεων συνεχίζονται. Οι δικαστικές αρχές της Ισπανίας ζήτησαν από την Eurojust να διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών με άλλα κράτη της ΕΕ με συντονισμένες έρευνες και να συμβάλει στην αποφυγή συγκρούσεων δικαιοδοσίας. Η Eurojust διοργάνωσε μία συντονιστική την 24η Ιουνίου 2004, στην οποία παρέστησαν δικαστικές και αστυνομικές αρχές από την Ισπανία, την Ιταλία, το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Γαλλία. Η συνάντηση αποτέλεσε ένα φόρουμ για την ανταλλαγή πληροφοριών και την οικοδόμηση έγκαιρης διμερούς συνεργασίας μεταξύ των αστυνομικών και δικαστικών αρχών σε ορισμένες από τις εμπλεκόμενες χώρες. Έγιναν οι απαραίτητες ρυθμίσεις για την ταχεία εκτέλεση των. Οι αρχές της Γαλλίας είχαν ξεκινήσει έρευνες καθώς ένας Γάλλος υπήκοος είχε τραυματιστεί και έτσι ήταν σε θέση να βοηθήσουν τις ανακριτικές αρχές της Ισπανίας, χρησιμοποιώντας τις δικές τους έρευνες προκειμένου να βοηθήσουν με περαιτέρω αιτήματα. Κατάφεραν επίσης να συντονιστούν με τους Ισπανούς ομολόγους τους και να αντιμετωπίσουν θέματα σύγκρουσης δικαιοδοσίας. Οι αρχές της Ιταλίας διενεργούσαν επίσης έρευνες μετά τη σύλληψη ενός άλλου υπόπτου με διασυνδέσεις στο Βέλγιο και την Γαλλία. Είχαν τη δυνατότητα να συζητήσουν θέματα δικαιοδοσίας και επίσης να αναζητήσουν λύσεις για την επίλυση θεμάτων έκδοσης. 31

32 Διακίνηση ναρκωτικών Στην υπόθεση αυτή, η αστυνομία της Αυστρίας παρακολουθούσε μία εγκληματική οργάνωση που εμπλεκόταν σε κύκλωμα διακίνησης ναρκωτικών στην Βιέννη. Ένας έμπορος ήταν σεσημασμένος και υπήρχαν ενδείξεις ότι ένας Γερμανός πολίτης οργάνωνε το κύκλωμα με τους Ολλανδούς και Αυστριακούς διανομείς. Η αστυνομία της Αυστρίας σχεδίασε μία ελεγχόμενη παράδοση ούτως ώστε να εντοπίσει τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους. Η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Eurojust μέσω του γραφείου της Αυστρίας στην Europol για την παροχή διευκρινίσεων σχετικά με τις νομικές απαιτήσεις για μία ελεγχόμενη παράδοση από το Άμστερνταμ στην Βιέννη μέσω της Γερμανίας. Στα γραφεία της Eurojust, Αυστριακοί, Γερμανοί και Ολλανδοί συνάδελφοι συζήτησαν τα θέματα και εξασφάλισαν την εκπλήρωση των απαιτήσεων προκειμένου να πραγματοποιηθεί η ελεγχόμενη παράδοση. Η Eurojust διαβίβασε τις πληροφορίες στις Αυστριακές αρχές και το δικαστήριο εξέδωσε αιτήματα για αμοιβαία δικαστική συνδρομή. Η ελεγχόμενη παράδοση πραγματοποιήθηκε, έγιναν αρκετές συλλήψεις, τα μέλη της εγκληματικής οργάνωσης αναγνωρίστηκαν και μεγάλες ποσότητες κάνναβης και κοκαΐνης κατασχέθηκαν. Η υπόθεση αυτή παρουσιάζει τα πλεονεκτήματα της έγκαιρης παραπομπής της υπόθεσης στην Eurojust για την επίλυση δικαστικών προβλημάτων και την ανάπτυξη μιας επιτυχημένης, συντονισμένης και κοινής προσέγγισης των αστυνομικών και των δικαστικών αρχών επιβολής του νόμου. Τρομοκρατία Η υπόθεση αυτή αποτελεί ένα σημαντικό παράδειγμα της εποικοδομητικής συνεργασίας μεταξύ της Eurojust και της Europol κατά το αρχικό στάδιο ερευνών. Το βασικό πρόβλημα ήταν ο τρόπος με τον οποίο η Eurojust θα μπορούσε να συμβάλει στον συντονισμό της δικαστικής δράσης με τις πληροφοριες της Europol για μία επιχείρηση στην Αυστρία εναντίον μίας ομάδας ισλαμιστών τρομοκρατών, χρησιμοποιώντας τα αποτελέσματα από συγκεκριμένα αναλυτικά αρχεία εργασίας για την προετοιμασία τυχόν ποινικών διαδικασιών. Μετά τη στρατηγική συνάντηση της Eurojust τον Ιούνιο του 2004, το Εθνικό Μέλος της Αυστρίας οργάνωσε μία ακόμα συνάντηση μεταξύ του ανταποκριτή της Αυστρίας σε θέματα τρομοκρατίας και των ειδικών της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας της Europol καθώς και όσων ασχολούνται με το αναλυτικό αρχείο εργασίας της Europol για την ισλαμική τρομοκρατία. Στα πλαίσια της συνάντησης αυτής συμφωνήθηκε ότι ένας αναλυτής και ένας ειδικός από την Europol θα έπαιρναν μέρος σε μία επιχείρηση στη Βιέννη. Μέσα σε δύο μέρες διενεργήθηκαν αρκετές κατ οίκον έρευνες, συλλήψεις, ανακρίσεις και κατασχέσεις αποδεικτικών στοιχείων και άλλου υλικού. Η έκβαση τους ήταν επιτυχής και το κύκλωμα που αποσκοπούσε στην προετοιμασία 32

33 πιθανών τρομοκρατών και στην παροχή πόρων για τρομοκρατικές επιχειρήσεις εξαρθρώθηκε. Αρκετές χρήσιμες πληροφορίες συγκεντρώθηκαν, χρησιμοποιήθηκαν και συσχετίσθηκαν με τις πληροφορίες και το υλικό που υπήρχε στο αναλυτικό αρχείο εργασίας της Europol. Η υπόθεση αυτή ήταν ένα καλό παράδειγμα επιτυχημένης πρόληψης και ανάπτυξης κοινών στρατηγικών μεταξύ των αρμόδιων αρχών στα Κράτη Μέλη και της Eurojust και Europol. Απάτη Μια υπόθεση που αφορούσε διαφυγόν κέρδος ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ διαβιβάστηκε από έναν ανακριτή στην Ομοσπονδιακή Εισαγγελία του Βελγίου για τον συντονισμό και τη συνεργασία της δικαστικής δράσης. Τα αρχικά γραπτά αιτήματα που επρόκειτο να αποσταλούν στο Λουξεμβούργο, την Γαλλία, την Ισπανία και την Ελβετία διαβιβάσθηκαν απευθείας στο Εθνικό Μέλος του Βελγίου. Τα Εθνικά Μέλη της Eurojust υπέβαλαν τις προτάσεις τους για την τροποποίηση των αιτημάτων ούτως ώστε να διασφαλισθεί η ταχύτερη και πιο αποτελεσματική εκτέλεσή τους. Κατόπιν σύσκεψης με το σημείο επαφής της Eurojust στην Ελβετία, η επιστολή προωθήθηκε στο Ομοσπονδιακό Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ελβετίας. Πρώτος μας στόχος ήταν να εξακριβώσουμε, σε κάθε χώρα, τις αρμόδιες ομάδες που ήταν υπεύθυνες για την εκτέλεση των αιτημάτων, ούτως ώστε να τις προσκαλέσουμε σε μία συντονιστική συνάντηση υψηλού επιπέδου και να τις φέρουμε αντιμέτωπες με τις απαιτήσεις του Βέλγου ανακριτή και του Βέλγου εθνικού ανταποκριτή. Ο τελικός στόχος της συνάντησης ήταν ο ταυτόχρονος συντονισμός των ακόλουθων ενεργειών: εκτέλεση των αιτήσεων δικαστικής συνδρομής, «πάγωμα» τραπεζικών λογαριασμών, κατάσχεση εγγράφων, διενέργεια κατ οίκον ερευνών και ανάκριση υπόπτων. Στο τέλος της συνάντησης όλες οι αντιπροσωπίες συμφώνησαν σε μία κοινή ημερομηνία για την εκτέλεση των αιτημάτων. Οι σχεδιασμένες ενέργειες έλαβαν χώρα ταυτόχρονα τον Ιούνιο του Χωρίς την υποστήριξη της Eurojust θα ήταν αδύνατο να επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα μέσα στο ίδιο χρονικό πλαίσιο. Διακίνηση ναρκωτικών Στα τέλη Αυγούστου ένας Τσέχος εισαγγελέας ζήτησε τη συνδρομή του Εθνικού Μέλους της Τσεχικής Δημοκρατίας για μια υπόθεση διακίνησης περίπου 60 κιλών ηρωίνης από την Τσεχική Δημοκρατία στην Ιταλία. Η διακίνηση γινόταν για αρκετά χρόνια, ενώ αρκετοί ύποπτοι βρίσκονταν υπό κράτηση στην Τσεχική Δημοκρατία. Η κράτησή τους όμως θα έληγε στα μέσα Νοεμβρίου του Ο εισαγγελέας είχε λίγο χρόνο για να προετοιμάσει και να διαβιβάσει την υπόθεση στα δικαστήρια. Σε αντίθετη περίπτωση, οι κρατούμενοι θα αποφυλακίζονταν και μερικοί από αυτούς 33

34 ήταν ξένοι, οι οποίοι πολύ πιθανόν να εξαφανίζονταν από τη χώρα. Ο χρόνος που απέμενε για την εκτέλεση των αιτημάτων ήταν περιορισμένος και η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Eurojust για να ζητηθεί η συνδρομή της. Κατόπιν στα γραφεία της Eurojust, τα Εθνικά Μέλη ήταν σε θέση να διευκολύνουν μία σειρά περίπλοκων δράσεων σε τρεις διαφορετικές δικαιοδοσίες πριν τη λήξη του χρόνου κράτησης. Οι ανακριτικές αρχές της Τσεχικής Δημοκρατίας είχαν επίσης τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν μία μόνο επίσκεψη, και όχι περισσότερες, στην Ιταλία, εξοικονομώντας έτσι πολύτιμο χρόνο. Διακίνηση ναρκωτικών Γερμανοί εισαγγελείς ερευνούσαν μία υπόθεση διακίνησης ναρκωτικών στην οποία μία γυναίκα ήταν ύποπτη για τη μεταφορά ηρωίνης από το Ρότερνταμ και την παράδοσή της σε μία οργάνωση εμπόρων στην Ιταλία. Οι Γερμανικές αρχές σχεδίαζαν να την συλλάβουν, ενώ οι εισαγγελικές αρχές της Ιταλίας διενεργούσαν έρευνα σχετικά με την ίδια ομάδα εμπόρων ναρκωτικών. Έγινε όμως γνωστή η πρόθεση των Γερμανικών αρχών να συλλάβουν την μεταφορέα, μία κίνηση που θα κατάστρεφε όλες τις προσπάθειες των Ιταλών. Οι εισαγγελικές αρχές της Ιταλίας έστειλαν επείγον αίτημα στην Eurojust να ζητήσει από τις Γερμανικές αρχές να αναβάλουν τη σύλληψη. Ο Γερμανός εισαγγελέας είπε ότι βάσει του Γερμανικού νόμου ήταν αδύνατον να αναβληθεί η σύλληψη, εκτός εάν οι Κάτω Χώρες, η Γερμανία και η Ιταλία συμφωνούσαν να οργανώσουν μία ελεγχόμενη παράδοση. Η Eurojust διοργάνωσε μία συντονιστική συνάντηση μόλις ένα 24ωρο μετά το αίτημα για τη συνδρομή της, στην οποία παρέστησαν οι αρμόδιες αρχές από τις τρεις εμπλεκόμενες χώρες. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί μία ελεγχόμενη παράδοση, η οποία οργανώθηκε και υλοποιήθηκε μετά από τρεις ημέρες. Δώδεκα ύποπτοι Ιταλοί έμποροι ναρκωτικών και η Γερμανίδα μεταφορέας συνελήφθησαν στην Ιταλία και οδηγήθηκαν στο δικαστήριο. Διακίνηση ναρκωτικών Στα τέλη Νοεμβρίου του 2004 ένας πολωνός εισαγγελέας ζήτησε τη συνδρομή του Εθνικού Μέλους της Πολωνίας για μια υπόθεση διακίνησης ναρκωτικών. Σύνδεσμοι της υπόθεσης είχαν κάποια σχέση με την Γερμανία, όπου αρκετοί ύποπτοι ήταν προφυλακισμένοι. Ο Πολωνός εισαγγελέας περίμενε την έκδοση ενός αιτήματος δικαστικής συνδρομής από τις Γερμανικές αρχές για αρκετούς μήνες. Η ανάγκη για την εκτέλεση αυτού του αιτήματος κατέστη επείγουσα, καθώς η περιορισμένη περίοδος κράτησης των υπόπτων στο στάδιο της προανάκρισης επρόκειτο να λήξει και υπήρχαν πιέσεις για τη χρήση αποδεικτικών στοιχείων στο δικαστήριο. Τα στοιχεία από την Γερμανία ήταν σημαντικά ούτως ώστε να ξεκινήσει η εκδίκαση της υπόθεσης. Τα Εθνικά Μέλη της Γερμανίας και της Πολωνίας εργάστηκαν στενά για να πείσουν τις αρχές να ολοκληρώσουν γρήγορα την εκτέλεση του αιτήματος, η υπόθεση υποβλήθηκε στην Eurojust και εντός τριών ημερών το αίτημα εκτελέσθηκε και τα αποδεικτικά στοιχεία παρελήφθησαν. Η υπόθεση διεκπεραιώθηκε πριν από την λήξη της περιόδου κράτησης. 34

35 Λαθρομετανάστευση Μία υπόθεση που εμπλέκει περισσότερες από 25 χώρες διαβιβάστηκε στην Eurojust από το Γραφείο του Ομοσπονδιακού Εισαγγελέα του Βελγίου. Προηγήθηκε μία προπαρασκευαστική συνάντηση στις Βρυξέλες τον Οκτώβριο του Σε Βελγικό εθνικό επίπεδο, η υπόθεση είχε σχεδόν ολοκληρωθεί και ο αρμόδιος δικαστής αποφάσισε να διαβιβάσει όλες τις διαθέσιμες και σχετικές πληροφορίες στις αρμόδιες αρχές των διαφόρων εμπλεκόμενων κρατών της ΕΕ με στόχο την εξάρθρωση αυτού του εγκληματικού δικτύου με πιο συντονισμένο τρόπο. Οι επτά περισσότερο εμπλεκόμενες χώρες κλήθηκαν να στείλουν έναν αντιπρόσωπο από τις ανακριτικές και εισαγγελικές αρχές τους σε μία συνάντηση που οργάνωσε η Eurojust. Πρώτος μας στόχος ήταν οι αρμόδιες αρχές των επτά χωρών να ελέγξουν εκ των προτέρων την ύπαρξη ερευνών που συνδέονταν με αυτό το δίκτυο και, εφόσον ήταν εφικτό, να διερευνήσουν τη δυνατότητα έναρξης ποινικών ανακρίσεων με την προοπτική οργάνωσης μίας ταυτόχρονης δράσης για την εξάρθρωσή του στις διάφορες χώρες. Η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε άμεσα και η Europol δέχθηκε να προσφέρει το αναλυτικό αρχείο εργασίας της, εφόσον κρινόταν αναγκαίο. Η ανταλλαγή πληροφοριών κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης στέφθηκε με επιτυχία. Τον Δεκέμβριο ο βασικός στόχος συνελήφθη στο Βέλγιο, ενώ συντονισμένη δικαστική και αστυνομική δράση πραγματοποιήθηκε σε τέσσερα άλλα κράτη της ΕΕ. Η υπόθεση βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη. Παρόλο που η συνδρομή της Eurojust ζητήθηκε όταν πλέον η Βελγική υπόθεση βρισκόταν σε προχωρημένο στάδιο, τα αποτελέσματα ήταν αρκετά θετικά αν και περιορισμένα. Εάν η συνδρομή της Eurojust είχε ζητηθεί νωρίτερα, τα αποτελέσματα θα ήταν περισσότερο ενθαρρυντικά. Εντούτοις, η υπόθεση καταδεικνύει την πραγματική αλλαγή της προσέγγισης των Βελγικών δικαστικών αρχών και ιδίως τη βούληση να εξαρθρωθεί ένα ολόκληρο δίκτυο εγκληματιών και όχι ένα μεμονωμένο τμήμα του από ένα κράτος μέλος. Διακίνηση ναρκωτικών μυστική επιχείρηση Η Eurojust είχε τη δυνατότητα να προσφέρει τη συνδρομή της σε Γερμανικές και Πολωνικές εισαγγελικές αρχές για την εξεύρεση και την παροχή του νομικού πλαισίου δράσης των Γερμανών αστυνομικών στην επικράτεια της Πολωνίας. Πιστεύουμε ότι αυτή ήταν η πρώτη φορά που συνέβη αυτό. Οι αστυνομικές αρχές της Γερμανίας και της Πολωνίας εργάστηκαν στενά και εφάρμοσαν μία σειρά σύνθετων τεχνικών μέτρων. Το έργο των δικαστικών και εισαγγελικών αρχών έπρεπε να επαναπροσδιοριστεί σε ορισμένα σημεία. Έντονο ήταν το συναίσθημα ότι οι εν λόγω τεχνικές έρευνας θα μπορούσαν να ζητηθούν και να επαναληφθούν στο μέλλον, όχι μόνο από την Γερμανία και την Πολωνία αλλά και μεταξύ άλλων Κρατών Μελών. 35

36 Κατόπιν αναλυτικών διαπραγματεύσεων, συζητήσεων και διαβουλεύσεων με την Eurojust, υπεγράφη μεταξύ των εισαγγελικών αρχών των δύο χωρών ένα μνημόνιο στα πλαίσια μίας συνάντησης που πραγματοποιήθηκε σε μία πόλη στα σύνορα Γερμανίας-Πολωνίας. Ανθρωποκτονία και συνωμοσία σπείρα μοτοσικλετιστών Ο Γενικός Εισαγγελέας της Bolzano, στην Ιταλία, ζήτησε τη συνδρομή της Eurojust σε μία υπόθεση που αφορούσε μια εγκληματική οργάνωση με δράση σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η υπόθεση αφορούσε μία ομάδα μοτοσικλετιστών εις βάρος των οποίων εκκρεμούσαν κατηγορίες ανθρωποκτονίας και συνωμοσίας στην Ιταλία και οι οποίοι αποτελούσαν αντικείμενο έρευνας σε Γερμανία, Σουηδία, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες, Γαλλία και Αυστρία. Μία σειρά αιτημάτων δικαστικής συνδρομής διαβιβάστηκαν από τον ιταλό εισαγγελέα στην Δανία, το Λουξεμβούργο, την Σουηδία και την Γερμανία. Η Eurojust συγκάλεσε μία συντονιστική συνεδρίαση όπου παρευρέθησαν οι αρμόδιες αρχές των εμπλεκόμενων χωρών καθώς και ανταποκριτές της Europol. Η συνάντηση ήταν άκρως εποικοδομητική. Η συνάντηση και η υποστήριξη της Eurojust επέτρεψε και διευκόλυνε την αποτελεσματική εκτέλεση όλων των γραπτών αιτημάτων, γεγονός που έδωσε σημαντική ώθηση στην Ιταλική έρευνα. Επιπλέον, η ανταλλαγή πληροφοριών ήταν ουσιαστική, γεγονός που επέτρεψε την εξάρθρωση της δομής της εγκληματικής οργάνωσης και των δραστηριοτήτων της στην Ευρώπη. Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης (ΕΕΣ) Στα τέλη Αυγούστου 2004 οι αρχές της Σλοβακικής Δημοκρατίας εξέδωσαν ένα ΕΕΣ για τη σύλληψη ενός υπηκόου από το Ζαΐρ, ο οποίος βρισκόταν υπό κράτηση στο Βέλγιο. Η κράτησή του επρόκειτο να λήξει στις 14 Οκτωβρίου Το ΕΕΣ μεταβιβάστηκε στις 6 Σεπτεμβρίου μέσω της Interpol στα Σλοβακικά, συνοδευόμενο από μετάφραση στα Αγγλικά. Στις 13 Οκτωβρίου 2004 η Γαλλική μετάφραση του ΕΕΣ μεταβιβάστηκε μέσω της Interpol. Δυστυχώς, το ΕΕΣ δεν έφτασε στο αρμόδιο δικαστικό σώμα του Βελγίου και έτσι δεν εκτελέστηκε και ο ύποπτος απελευθερώθηκε. Η υπόθεση αυτή αποτελεί ένα ξεκάθαρο παράδειγμα των προβλημάτων που ανακύπτουν στη διαβίβαση πληροφοριών σχετικά με το ΕΕΣ όχι μόνο μεταξύ των οργάνων ενός κράτους αλλά και μεταξύ δύο Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ροή πληροφοριών μέσω του Συστήματος Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν χρησιμοποιείται στα επονομαζόμενα «παλιά» Κράτη Μέλη της ΕΕ. Το σύστημα είναι πολύ αποτελεσματικό και οι υπηρεσίες Sirene έχουν ήδη θεσπίσει κανονισμούς για τη διαχείριση των ΕΕΣ που εκδίδονται ή λαμβάνονται. Αν και τα «νέα» Κράτη Μέλη της ΕΕ δεσμεύονται από τη συμφωνία του Σένγκεν (δεν υπέγραψαν τη σύμβαση αλλά αποδέχτηκαν την εφαρμογή της κατά την υπογραφή της Συνθήκης προσχώρησης στην ΕΕ), δεν δύνανται να χρησιμοποιήσουν το Σύστημα Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν εξαιτίας των τεχνικών περιορισμών του. Για αυτόν τον λόγο χρησιμοποιείται η μέθοδος μεταβίβασης του 36

37 ΕΕΣ μέσω της Interpol. Οι αρχές στα «παλιά» Κράτη Μέλη της ΕΕ οφείλουν να γνωρίζουν αυτήν τη δυνατότητα και να προσαρμόσουν τους εθνικούς τους διαύλους επικοινωνίας για την έγκαιρη και αποτελεσματική εκτέλεση των ΕΕΣ. Η Eurojust θα ήθελε να επισημάνει τη σημασία και την αποτελεσματικότητα, όπου είναι εφικτό, της άμεσης διαβίβασης των ΕΕΣ μεταξύ της δικαστικής αρχής έκδοσης και της δικαστικής αρχής εκτέλεσης του εντάλματος. Εμπορία Ανθρώπων Μία υπόθεση εμπορίας ανθρώπων στην οποία εμπλέκονται αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, διαβιβάστηκε στην Eurojust από τις εισαγγελικές αρχές της Ιταλίας και της Ελλάδας μέσω των αντίστοιχων Εθνικών Μελών τους. Οι δύο εισαγγελικές αρχές, εν αγνοία τους αρχικά, ερευνούσαν αδικήματα που είχαν διαπραχθεί από το ίδιο δίκτυο εγκληματιών, το οποίο διακινούσε ανθρώπους από την Αλβανία και άλλα Βαλκανικά κράτη. Η Eurojust διευκόλυνε σε αρχικό στάδιο την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των Ιταλικών κι Ελληνικών αρχών και διασφάλισε τον συντονισμό της δράσης τους. Η πρώτη συντονιστική συνάντηση πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα, ενώ η δεύτερη συνάντηση έλαβε χώρα στα γραφεία μας στην Χάγη στις αρχές του 2005 με τη συμμετοχή εισαγγελέων από την Αλβανία και τη συνδρομή της Europol. Η υπόθεση συνεχίζεται. Διακίνηση ναρκωτικών και ξέπλυμα χρήματος Μία σημαντική υπόθεση διακίνησης ναρκωτικών και ξεπλύματος χρήματος, στην οποία εμπλέκονται η Ελλάδα, η Ισπανία, η Γερμανία και το Βέλγιο, διαβιβάσθηκε στην Eurojust το δεύτερο εξάμηνο του Μετά από δύο χρόνια επιτυχημένης αστυνομικής συνεργασίας, στην οποία συμμετείχαν κυρίως αξιωματικοί από την Ελλάδα, την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, κατασχέθηκε φορτίο 5,4 τόνων κοκαΐνης στα Ισπανικά ύδατα. Ακολούθησε η σύλληψη και κράτηση των μελών του πληρώματος στην Ισπανία, ενώ ο βασικός ύποπτος της υπόθεσης αυτής και παρόμοιων παράνομων επιχειρήσεων συνελήφθη στην Γερμανία για να παραδοθεί στην Ελλάδα βάσει ενός ΕΕΣ. Ήταν το πρώτο ΕΕΣ που εκδόθηκε στην Ελλάδα, καθώς η εθνική νομοθεσία για το ΕΕΣ είχε τεθεί σε ισχύ μόλις μερικές ημέρες νωρίτερα. Οι δικαστικές αρχές της Ελλάδας έπρεπε να απευθύνουν αιτήματα αμοιβαίας δικαστικής συνεργασίας στην Γερμανία και το Βέλγιο για παράνομες δραστηριότητες των μελών της εγκληματικής οργάνωσης στις εν λόγω χώρες. Η Eurojust οργάνωσε μία συντονιστική συναντηση μεταξύ των εισαγγελικών αρχών των εμπλεκόμενων χωρών στα γραφεία της στην Χάγη. Η παροχή ταυτόχρονης διερμηνείας στις τέσσερις γλώσσες διευκόλυνε την ανταλλαγή νομικών και πρακτικών πληροφοριών και διασφάλισε ότι όλες οι αρμόδιες αρχές που έγιναν εταίροι στην εν λόγω υπόθεση μπορούσαν να συνεργαστούν στενά και να φέρουν ενώπιον της δικαιοσύνης μία εγκληματική οργάνωση με μακροσκελές ιστορικό συμμετοχής σε σημαντικές εγκληματικές δραστηριότητες. 37

38 Περιπτώσεις συντρέχουσας δικαιοδοσίας Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης (ΕΕΣ) Πρόκειται για την πρώτη υπόθεση στην οποία ζητήθηκε η συνδρομή της Eurojust βάσει του άρθρου 16 της Απόφασης-Πλαίσιο για το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης, για την επίλυση ενός προβλήματος συντρέχουσας δικαιοδοσίας. Σε μια υπόθεση απάτης είχαν εκδοθεί εντάλματα σύλληψης από τις Γερμανικές και Βελγικές αρχές για τον ίδιο ύποπτο, έναν Ολλανδό υπήκοο, ο οποίος εφέρετο να κατοικεί στις Κάτω Χώρες. Η εισαγγελία του Άμστερνταμ, η οποία αποτελεί την υπεύθυνη κεντρική αρχή για όλα τα εισερχόμενα αιτήματα ΕΕΣ στις Κάτω Χώρες, ζήτησε τη συνδρομή της Eurojust. Τα ποινικά αδικήματα αφορούσαν την μη πληρωμή προϊόντων μέσω μίας Γερμανικής εταιρείας. Μετά την αγορά ακολουθούσε η άμεση πώληση των προϊόντων, συχνά μέσω διαμεσολαβητών, σε αγοραστές στο Βέλγιο. Οι αγοραστές πλήρωναν σε ρευστό και οι αποδείξεις που τους παρέχονταν ήταν πιθανώς πλαστές. Το διαφυγόν κέρδος ανήρχετο σε εκατομμύρια ευρώ. Τόσο η Γερμανία όσο και το Βέλγιο επεδίωκαν τη δίωξη του βασικού υπόπτου. Το Βέλγιο επιπλέον ζήτησε την παράδοση ενός ακόμα Ολλανδού υπόπτου, ο οποίος δραστηριοποιείτο μόνο στο Βέλγιο. Η Βελγική υπόθεση αφορούσε την απάτη και την παραχάραξη εγγράφων. Και οι δύο χώρες είχαν τη δικαιοδοσία δίωξης του βασικού υπόπτου αλλά μόνο το Βέλγιο είχε τη δικαιοδοσία να χειριστεί την παραχάραξη εγγράφων. Η υπόθεση συζητήθηκε σε αρκετές από τα Εθνικά Μέλη των εμπλεκόμενων χωρών. Η Eurojust συνέστησε στις αρμόδιες αρχές των Κάτω Χωρών, πρώτον, τη μεταφορά του βασικού υπόπτου στην Γερμανία με την προϋπόθεση ότι η Γερμανία θα αναλάμβανε τη Βελγική δίωξη σε βαθμό που να μην δημιουργεί κατάσταση non bis in idem και, δεύτερον, τη μεταφορά του δεύτερου υπόπτου στο Βέλγιο. Οι Γερμανικές και Βελγικές αρχές συμφώνησαν με αυτήν την λύση. Το αρμόδιο δικαστήριο στο Άμστερνταμ στήριξε την απόφασή του στις συστάσεις της Eurojust. Σοβαρές μορφές φορολογικής απάτης λαθρεμπόριο αλκοολούχων ποτών Μία υπόθεση σοβαρής φορολογικής απάτης διαβιβάστηκε αρχικά στην Eurojust το Πέντε ευρωπαϊκές χώρες εμπλέκονται στην υπόθεση και το διαφυγόν κέρδος υπολογίζεται τουλάχιστον σε 80 εκατομμύρια ευρώ. Μία σύνθετη εγκληματική οργάνωση δρούσε στην Πορτογαλία και την Ισπανία και είχε δεσμούς με πρόσωπα και εταιρείες που δρούσαν σε άλλες χώρες. Εφαρμόστηκαν μέτρα για τη στενή συνεργασία μεταξύ των δικαστικών αρχών και η οργάνωση εξαρθρώθηκε. Στην αρχή ήταν γνωστό μόνο ότι μία εταιρεία εξήγαγε αλκοολούχα ποτά από τη μία χώρα στην άλλη και ότι τεράστιες ποσότητες αλκοολούχων ποτών αποστέλλονταν στις Σκανδιναβικές χώρες από χώρες της Νότιας Ευρώπης. Ήταν αναγκαία η συλλογή πιο αναλυτικών πληροφοριών στις χώρες από όπου προέρχονταν τα αλκοολούχα ποτά και σε σχέση με αδικήματα που διαπράττονταν σε διάφορες χώρες. Υπήρχαν κάποιες ενδείξεις ότι οι δραστηριότητες και οι ύποπτοι στις διάφορες χώρες θα μπορούσαν να είναι οι ίδιοι ή να έχουν στενές σχέσεις μεταξύ τους. Χρησιμοποιώντας τις 38

39 πληροφορίες που ανταλλάχθηκαν μέσω της Eurojust, οι αρχές της Πορτογαλίας και της Ισπανίας είχαν στενή αστυνομική και δικαστική συνεργασία και ανέλαβαν συντονισμένη δράση τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο με την υποστήριξη της Eurojust, που περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, την οργάνωση των συντονιστικών συναντήσεων σε διάφορα μέρη και στα γραφεία της Eurojust. Η συμμετοχή της Eurojust κατέστησε εφικτό τον προσδιορισμό των στοιχείων σύνδεσης των ερευνών και διασφάλισε την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των εθνικών αρχών. Επιπλέον ξεκίνησαν νέες έρευνες με βάση αυτές τις πληροφορίες και έγιναν συσχετισμοί σχετικά με τις δραστηριότητες της οργάνωσης, καθιστώντας εφικτή την εξιχνίαση των υπόπτων και των εταιρειών που εμπλέκονταν στις εγκληματικές δραστηριότητες, καθώς και τη συλλογή πληροφοριών και αποδεικτικών στοιχείων που τέθηκαν στη διάθεση των εθνικών αρχών. Περισσότεροι από 20 άνθρωποι συνελήφθησαν, συμπεριλαμβανομένου του αρχηγού της οργάνωσης. Οι διώξεις συνεχίζονται. Η Eurojust επιπλέον διευκόλυνε την προετοιμασία και την εκτέλεση αιτημάτων εντός σύντομου χρονικού πλαισίου. Ο συντονισμός αποσκοπούσε στην αποφυγή τυχόν ελλείψεων και επικαλύψεων της προσπάθειας στο πλαίσιο των συνδυασμένων ερευνών. Επέτρεψε επίσης τον σαφή προσδιορισμό των γεγονότων που εμπίπτουν σε διαφορετικές δικαιοδοσίες και την αποφυγή της πιθανότητας συντρέχουσας δικαιοδοσίας μεταξύ των Κρατών Μελών που συμμετείχαν στις έρευνες και τις διώξεις. Λαθρεμπόριο μεταναστών και διακίνηση ναρκωτικών Ένας σημαντικός αριθμός υποθέσεων που παραπέμφθηκαν από το Ηνωμένο Βασίλειο κατά το παρελθόν έτος αφορούσε το λαθρεμπόριο μεταναστών. Μία υπόθεση που αφορούσε την έρευνα για μία οργανωμένη εγκληματική ομάδα εμπλεκόμενη στο λαθρεμπόριο μεταναστών και τη διακίνηση ναρκωτικών παραπέμφθηκε στην Eurojust από κοινού από την Εισαγγελική Υπηρεσία του Στέμματος (CPS) και την Εθνική Υπηρεσία Καταπολέμησης του εγκλήματος (NCS). Τον Μάρτιο του 2004 διεξήχθη συνάντηση κατόπιν αίτησης των αρχών του Ηνωμένου Βασιλείου, στην οποία συμμετείχαν η Γερμανία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Αυστρία και οι Κάτω Χώρες. Παρευρέθησαν επίσης αντιπρόσωποι της Europol. Η συνάντηση επικεντρώθηκε στη διαχείριση των παράλληλων ερευνών στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Γερμανία και στην ανταλλαγή αποδεικτικών στοιχείων μεταξύ των εθνικών αρχών των δύο χωρών. Ασχολήθηκε επίσης με τη σύνδεση των ερευνών στο Ηνωμένο Βασίλειο και το Βέλγιο, ενώ περαιτέρω πληροφορίες δόθηκαν στις Βελγικές αρχές για να εντείνουν τις έρευνές τους. Η συνάντηση εξασφάλισε επίσης τη διευκόλυνση της υποβολής αιτήσεων αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής στη Γαλλία και την Αυστρία, διερεύνησε δε τη δυνατότητα έναρξης ερευνών στις Κάτω Χώρες. Ακολούθησαν συλλήψεις στην Γερμανία και κατασχέθηκαν επιτυχώς 107 κιλά ηρωίνης. Συλλήψεις έγιναν και στο Ηνωμένο Βασίλειο για τη εξάρθρωση της λαθρομετανάστευσης. Στις Κάτω Χώρες οι έρευνες πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες τοποθεσίες. 39

40 Τον Μάιο του 2004 πραγματοποιήθηκε μία δεύτερη συνάντηση. Εκπρόσωποι από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Γερμανία έκαναν παρουσιάσεις σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση των ερευνών και διώξεών τους. Οι εκπρόσωποι των Κάτω Χωρών διέθεσαν επίσης ενημερωμένα στοιχεία, ενώ καθορίστηκε ένα χρονοδιάγραμμα για την εκτέλεση των αιτήσεων από το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι Γερμανοί αντιπρόσωποι είχαν επίσης τη δυνατότητα να διαβιβάσουν στις Ολλανδικές αρχές νέα αιτήματα προς εκτέλεση. Επιπλέον πραγματοποιήθηκαν ενημερωτικές συζητήσεις σχετικά με τα αποδεικτικά στοιχεία και τα ζητήματα δικαιοδοσίας. Αναμφισβήτητα αυτή η ανταλλαγή πληροφοριών αποδείχτηκε πολύ χρήσιμη κατά την πρόοδο των ερευνών. Λαθρεμπόριο μεταναστών Μία ακόμα υπόθεση λαθρεμπορίου μεταναστών παραπέμφθηκε από τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου στην Eurojust τον Οκτώβριο του 2004 και συγκεκριμένα από την Εισαγγελική Υπηρεσία του Στέμματος (CPS) και την αστυνομία του Kent. Ξεχωριστή έρευνα σχετικά με την υπόθεση του Ηνωμένου Βασιλείου βρισκόταν σε εξέλιξη στην Γερμανία. Οι Γερμανοί σχεδίαζαν να συλλάβουν τους υπόπτους στις αρχές Δεκεμβρίου του 2004, ενώ η CPS και η αστυνομία του Kent επιθυμούσαν να οργανώσουν μία κοινή επιχείρηση προκειμένου να εκτελέσουν συντονισμένες συλλήψεις την ίδια μέρα. Στην υπόθεση του Ηνωμένου Βασιλείου ενεπλάκη επίσης και το Βέλγιο. Ένας βασικός συνεργάτης της Βρετανικής σπείρας θεωρείτο ότι κατοικούσε και δρούσε ως παρακλάδι της ομάδας στις Βρυξέλλες. Η CPS και η αστυνομία του Kent ήθελαν να εξετάσουν τη δυνατότητα των Βελγικών αρχών να ξεκινήσουν μία έρευνα για το εν λόγω άτομο και τις δραστηριότητές του καθώς και για τις επαφές του με τους Βρετανούς υπόπτους. Η Eurojust οργάνωσε μία συντονιστική συνάντηση για να εξετάσει τα θέματα αυτά. Ένας εισαγγελέας της CPS του Kent, δύο αξιωματικοί της αστυνομίας του Kent, ένας Γερμανός εισαγγελέας και ένας Βέλγος δικαστής συμμετείχαν στη συνεδρίαση. Όλοι οι παρευρισκόμενοι ήταν αποφασισμένοι για τη μεταξύ τους συνεργασία και συνδρομή. Κατόπιν χρήσιμων συζητήσεων συμφώνησαν ότι οι συλλήψεις θα γίνονταν στην Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο με συντονισμένες ενέργειες, ενώ οι Βελγικές αρχές θα ξεκινούσαν μία έρευνα σχετικά με συνδεδεμένες δραστηριότητες που ενδεχομένως λάμβαναν χώρα στις Βρυξέλλες. Μετά τη συνεδρίαση ακολούθησαν συντονισμένες συλλήψεις. Ένας ύποπτος στο Ηνωμένο Βασίλειο και δύο άλλοι στη Γερμανία βρίσκονται υπό κράτηση. Στο Βέλγιο ξεκίνησε μία έρευνα η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη. Οι υποθέσεις αυτές απεικονίζουν καθαρά τα πλεονεκτήματα του συντονισμού κατά τη διεξαγωγή συνδυασμένων ή παράλληλων ερευνών σε διάφορες χώρες. Η Eurojust παρέχει το τέλειο φόρουμ για τη συγκέντρωση αυτών των ερευνών με στόχο την ανταλλαγή πληροφοριών και τη συζήτηση, χάραξη, συμφωνία και εκτέλεση μελλοντικών στρατηγικών. Επενδυτική απάτη Η υπόθεση αυτή αποτελεί παράδειγμα εποικοδομητικής συνεργασίας μεταξύ των χωρών της ΕΕ και τρίτων χωρών στα αρχικά στάδια μίας υπόθεσης. Ένας Γάλλος δικαστής, ο οποίος εξέταζε μία 40

41 υπόθεση επενδυτικής απάτης με διαφυγόν κέρδος ύψους 1,5 εκατομμυρίων ευρώ, ζήτησε από την Eurojust την παροχή πληροφοριών σχετικά με παρόμοιες υποθέσεις που αφορούσαν τους ίδιους υπόπτους που δρούσαν παγκοσμίως. Εκτός από την Γαλλία εμπλέκονται πέντε κράτη μέλη της ΕΕ: το Λουξεμβούργο, η Αυστρία, η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τσεχική Δημοκρατία καθώς και δύο τρίτες χώρες: το Λιχτενστάιν και η Ελβετία. Οι συντονισμένες δράσεις που οργανώθηκαν με τη βοήθεια της Eurojust, σε συνεργασία με τους δικαστικούς συνδέσμους, το ΕΔΔ και τα σημεία επαφής της Eurojust στις τρίτες χώρες, σύντομα επιβεβαίωσαν την ύπαρξη παρόμοιων υποθέσεων σε πέντε χώρες μερικές υποθέσεις αφορούσαν τον ίδιο Γάλλο υπήκοο και αποκάλυψαν μία ακόμα υπόθεση στη Γαλλία. Η ανταλλαγή πληροφοριών παρείχε στις δικαστικές και αστυνομικές αρχές μία πλήρη και σφαιρική θεώρηση των αδικημάτων που διαπράττονταν σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αποκάλυψε επίσης ότι οι εγκληματίες ήταν καλά οργανωμένοι. Τον Ιούνιο του 2004 συνελήφθησαν δύο ύποπτοι στην Γαλλία. Ένας από τους δικαστές της υπόθεσης ζήτησε αμέσως από την Eurojust να οργανώσει μία δεύτερη συντονιστική συνάντηση, η οποία προγραμματίστηκε για τις αρχές του Η συνάντηση θα επιτρέψει τον αποτελεσματικό συντονισμό των ερευνών και θα προωθήσει την απευθείας ανταλλαγή πληροφοριών προκειμένου να διευκολύνει την τρέχουσα και μελλοντική αμοιβαία δικαστική συνδρομή σε σχέση με τις νέες συλλήψεις. Θα συμβάλλει επίσης στον περαιτέρω συντονισμό της δικαστικής δράσης προκειμένου να μην τεθούν σε κίνδυνο οι τρέχουσες έρευνες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η συνάντηση αυτή θα δώσει επιπλέον τη δυνατότητα να συζητηθούν σε αρχικό στάδιο οι ενδεχόμενες διαμάχες σε περιπτώσεις συντρέχουσας δικαιοδοσίας και τα προβλήματα έκδοσης. Γενικότερα θα αναπτυχθεί μία στρατηγική που θα προσδιορίζει τον τόπο διώξεων αυτής της οργανωμένης εγκληματικής ομάδας και εάν οι διώξεις θα πρέπει να πραγματοποιηθούν σε μία ή σε περισσότερες χώρες. 41

42 Πίνακας 1: Παραπομπή υποθέσεων Πίνακας 2: Αιτούντα κράτη BE CZ DK DE EE EL ES FR IE IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT SI SK FI SE UK

43 Πίνακας 3: Κληθέντα κράτη BE CZ DK DE 8 EE EL ES FR 3 7 IE 41 IT 12 CY 8 LV LT LU HU MT NL 7 15 AT PL PT 8 SI SK FI SE UK Πίνακας 4: Διμερείς και πολυμερείς υποθέσεις Διμερείς υποθέσεις Πολυμερείς υποθέσεις Πολυμερείς υποθέσεις (τρεις χώρες) (τέσσερις ή περισσότερες χώρες)

44 Πίνακας 5: Συντονιστικές συνεδριάσεις BE CZ DK DE EE EL ES FR IT 1 LV 2 LT LU HU NL AT PL PT 1 SI SK FI SE UK RO AL NO TU SW Πίνακας 6: Αδικήματα Διακίνηση Απάτη Ξέπλυμα Ανθρωπο- Τρομοκρατία Οργανωμένη Λοιπά ναρκωτικών 20 % χρήματος κτονία 7% ληστεία 33% 20% 7% 7 % 6% 44

45 45

46 4 Σ Χ Ε Σ Ε Ι Σ Μ Ε Τ Ι Σ Ε Θ Ν Ι Κ Ε Σ Α Ρ Χ Ε Σ Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα Εθνικά Μέλη της Eurojust και τους βοηθούς τους να έχουν ισχυρές σχέσεις εμπιστοσύνης με όλες τις εθνικές τους αρχές. Η δύναμη της σχέσης αυτής συμβάλλει στην παραπομπή κατάλληλων υποθέσεων στην Eurojust. Η πλειοψηφία των Εθνικών Μελών εργάζεται στο Συλλογικό Όργανο χωρίς βοηθό. Όλοι συνεισφέρουν σε θέματα υποδομής και ευρύτερης πολιτικής και στρατηγικής της Eurojust. Η διαχείριση υποθέσεων αποτελεί προτεραιότητά τους. Ωστόσο ο χρόνος που αφιερώνεται στην ενθάρρυνση της παραπομπής υποθέσεων και στην προώθηση της Eurojust στις αντίστοιχες χώρες τους είναι περιορισμένος. Για το λόγο αυτό το Συλλογικό Όργανο συνέρχεται στην Χάγη τρεις ημέρες την εβδομάδα, οι δύο εκ των οποίων είναι αφιερωμένες στην επικοινωνία με τις εθνικές αρχές. Το Συλλογικό Όργανο εξακολουθεί να ορίζει μία εβδομάδα ανά δύο μήνες στην οποία τα Εθνικά Μέλη αφιερώνουν χρόνο για τη διαχείριση υποθέσεων και την ανάπτυξη σχέσεων με τις εθνικές αρχές. Η Eurojust δεν έχει την εξουσία να απαιτεί την παραπομπή των υποθέσεων στο Συλλογικό Όργανο. Ενώ ο αριθμός των υποθέσεων έχει αυξηθεί σταδιακά από τη σύσταση της Eurojust, το Συλλογικό Όργανο θεωρεί ότι η Eurojust έχει περισσότερες δυνατότητες να διεκπεραιώσει μεγαλύτερο αριθμό υποθέσεων. Τα στατιστικά στοιχεία των υποθέσεων φανερώνουν ότι ορισμένες χώρες έχουν διαβιβάσει στο παρελθόν πολύ λίγες υποθέσεις στην Eurojust, ενώ άλλες χώρες έχουν ζητήσει τη συνδρομή της σε σημαντικό αριθμό υποθέσεων. Κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2004 η Ολλανδική προεδρία της ΕΕ διοργάνωσε μία ανεπίσημη συνεδρίαση των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στην Χάγη. Η Eurojust ήταν πολύ ικανοποιημένη διότι αρκετοί υπουργοί βρήκαν τον χρόνο να επισκεφθούν τα γραφεία της. Ήταν ενθαρρυντικό που αρκετοί εξ αυτών προέρχονταν από τα νέα Κράτη Μέλη της ΕΕ. Είχαν τη δυνατότητα να συναντήσουν τα Εθνικά τους Μέλη και να μάθουν από κοντά για το έργο μας. Βρισκόμαστε στην ευχάριστη θέση να αναφέρουμε ότι οι επισκέψεις υπουργών, γενικών εισαγγελέων και άλλα αξιωματούχων της αστυνομίας αυξήθηκαν το Πολλοί επισκέπτες συνδυάζουν την επίσκεψή τους στην Eurojust με μία επίσκεψη στους συναδέλφους μας στην Europol. Είναι σημαντικό ότι και οι δύο φορείς είναι πλέον ευρύτερα γνωστοί στα Κράτη Μέλη. Η Eurojust βρίσκεται πάντα στην ευχάριστη θέση να καλωσορίζει υπουργούς και άλλους υψηλόβαθμους Εθνικούς Αντιπροσώπους στα γραφεία της. Καλούμε όλους όσους δεν μας έχουν επισκεφθεί να το πράξουν με την πρώτη ευκαιρία. Η ενίσχυση, ο ενθουσιασμός και η προώθηση του οργανισμού μας στα υψηλότερα επίπεδα διακυβέρνησης και μεταξύ άλλων οργανισμών μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της γνώσης και της ενημέρωσης για την Eurojust εντός των Κρατών Μελών. 46

47 Το 2004 τα Εθνικά Μέλη παρουσίασαν με κάθε ευκαιρία το έργο του οργανισμού μας και προώθησαν την εκτεταμένη χρήση της Eurojust. Τα Εθνικά Μέλη, εισαγγελείς και ανακριτές στο επάγγελμα, δεν διαθέτουν πάντα ειδίκευση σε θέματα διαφήμισης και προβολής. Η αδιάκοπη όμως προσπάθειά μας να βελτιώνουμε την εικόνα της Eurojust αποτελεί σημαντικό τμήμα του έργου μας και συνεχίζουμε να αφιερώνουμε χρόνο προκειμένου να καταστήσουμε την Eurojust ευρύτερα γνωστή στα Κράτη Μέλη. Πρέπει να επαινεθούν οι πρωτοβουλίες ορισμένων Εθνικών Μελών, τα οποία συνεργάζονται με τους εθνικούς ομολόγους τους στην Europol για την ανάπτυξη στρατηγικών ενημέρωσης σχετικά με τους δύο οργανισμούς στις αντίστοιχες χώρες. Με χαρά αναφέρουμε ότι όλα τα Κράτη Μέλη, συμπεριλαμβανομένων των Υπό Ένταξη Κρατών, έχουν διορίσει Εθνικούς Ανταποκριτές για θέματα τρομοκρατίας. Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα. Είναι όμως εξίσου σημαντικό για την αποτελεσματικότητα του συστήματος, για την Eurojust και για τα Κράτη Μέλη, οι ανταποκριτές αυτοί να είναι σε θέση να εκπληρώνουν τα καθήκοντά τους. Για την καλή πρακτική εφαρμογή των μέτρων και για το κοινό συμφέρον όλοι οι ανταποκριτές πρέπει να έχουν ταχεία πρόσβαση και να είναι σε θέση να διαβιβάζουν στα Εθνικά Μέλη της Eurojust όλες τις πληροφορίες που ορίζονται στην απόφαση του Συμβουλίου. Αυτό δεν ισχύει όμως πάντα. Η Eurojust αναγνωρίζεται επίσης όλο και περισσότερο από πλήθος σχολιαστών, πανεπιστημιακών και διοργανωτών συνεδρίων ως βασικός φορέας για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπάρχουν πολλές πρόσφατες εξελίξεις και πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με θέματα Δικαιοσύνης κι Εσωτερικών Υποθέσεων, καθώς και μέτρα για τη βελτίωση της καταπολέμησης των σοβαρών μορφών διασυνοριακού εγκλήματος. Τα Εθνικά Μέλη, όπως και οι συνάδελφοί τους στις οικίες χώρες τους, καλούνται να εμφανιστούν σε εθνικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης, ως ομιλητές σε σεμινάρια ή ως συμμετέχοντες σε εργαστήρια. Δεδομένου ότι μία τέτοια συμμετοχή δεν προσκρούει στη διαχείριση υποθέσεων, εκμεταλλευόμαστε κάθε δυνατή ευκαιρία. Αυτό θα συμβάλλει στην ενίσχυση της εικόνας της Eurojust και στην προώθηση της παραπομπής υποθέσεων από τις εθνικές ανακριτικές και εισαγγελικές αρχές. 47

48

49

50 5 Δ Ι Ε Υ Ρ Υ Ν Σ Η Κ Α Ι Τ Ρ Ι Τ Ε Σ Χ Ω Ρ Ε Σ Η διεύρυνση της ΕΕ Η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης την 1η Μαΐου 2004 επέφερε τεράστιες αλλαγές σε όλους τους οργανισμούς της ΕΕ. Η Eurojust δεν απετέλεσε εξαίρεση. Ήδη από τη σύσταση της προσωρινής Eurojust το 2002 είχαμε στενές σχέσεις με τα Υπό Ένταξη Κράτη της ΕΕ μέσω διορισμένων σημείων επαφής. Οργανώσαμε τακτικές συναντήσεις με τα σημεία επαφής μας για να προετοιμαστούμε εν όψει των νέων προκλήσεων που θα επέφερε η διεύρυνση και για να διασφαλίσουμε την ομαλή μετάβαση της Eurojust, τα Εθνικά Μέλη της οποίας αυξήθηκαν από 15 σε 25. Επιτύχαμε τον στόχο μας αφού τα 10 Υπό Ένταξη Κράτη είχαν διορίσει τα Εθνικά τους Μέλη στην Eurojust την ημερομηνία της διεύρυνσης. Στις 4 Μαΐου 2004 τα 10 νέα Εθνικά Μέλη παρέστησαν στη συνάντηση του διευρυμένου Συλλογικού Οργάνου. Έκτοτε η πλειοψηφία των Εθνικών Μελών ήρθαν στη Eurojust σε μόνιμη βάση. Αρκετά Εθνικά Μέλη συμμετείχαν συχνά στις συναντήσεις του Συλλογικού Οργάνου, όμως δεν είχαν μόνιμη έδρα στην Χάγη, γεγονός που αντικατοπτρίζει την ανάγκη εφαρμογής πρακτικών και νομοθετικών ρυθμίσεων για τη διάθεση των οικονομικών πόρων που θα τους εξασφαλίσουν την απαραίτητη υποστήριξη προκειμένου να έχουν τη μόνιμη έδρα τους στην Χάγη. Κατά τη διάρκεια του 2004 η Μάλτα ήταν το μόνο Κράτος Μέλος της ΕΕ που δεν είχε τακτική εκπροσώπηση στις συναντήσεις του Συλλογικού Οργάνου, εν μέρει διότι το Εθνικό Μέλος της Μάλτας ορίστηκε Γενικός Εισαγγελέας λίγο μετά τη διεύρυνση της ΕΕ. Ελπίζουμε ότι σύντομα θα διοριστεί καινούριο πρόσωπο, ούτως ώστε η Μάλτα να μπορέσει να έχει πληρέστερο ρόλο στις εργασίες της Eurojust. Τα νέα Εθνικά Μέλη έφεραν μία προσέγγιση ανανέωσης και νέες προοπτικές για την καταπολέμηση του οργανωμένου διασυνοριακού εγκλήματος. Άρχισαν να έχουν ενεργό συμμετοχή στις εργασίες του Συλλογικού Οργάνου και της Eurojust συνολικά. Πολλά Εθνικά Μέλη έχουν υποβάλλει έναν σημαντικό αριθμό υποθέσεων, ενώ άλλα είχαν ενεργό συμμετοχή στις εργασίες του Συλλογικού Οργάνου. Προσβλέπουμε στην ανάπτυξη περαιτέρω συνεργασίας καθώς το Συλλογικό Όργανο κερδίζει περισσότερη εμπιστοσύνη και αισθάνεται πιο δυνατό στην συνεργασία και τον συντονισμό υποθέσεων στα πλαίσια του νέου νομικού περιβάλλοντος που ισχύει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τρίτες Χώρες Κατά τη διάρκεια του 2004 η Eurojust ολοκλήρωσε τις διαπραγματεύσεις και υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας με το Βασίλειο της Νορβηγίας. Πρόκειται για την πρώτη συμφωνία της Eurojust με τρίτη χώρα και ελπίζουμε ότι θα αποτελέσει το πλαίσιο για μελλοντικές συμφωνίες με άλλες τρίτες χώρες. Η συμφωνία διαβιβάστηκε προς έγκριση στο Συμβούλιο το φθινόπωρο του Με χαρά μάθαμε ότι το Συμβούλιο ενέκρινε τη συμφωνία τον Φεβρουάριο του 2005, ενώ η παρούσα έκθεση ολοκληρωνόταν. 50

51 Η Eurojust συνέχισε να εργάζεται πάνω σε τακτική βάση με τα σημεία επαφής της στα εναπομείναντα Υποψήφια προς Ένταξη Κράτη. Για παράδειγμα, η συνεργασία με τις αρχές της Ρουμανίας μέσω του σημείου επαφής μας συνεχίστηκε με θετικά αποτελέσματα. Ο Γενικός Εισαγγελέας της Ρουμανίας επισκέφθηκε την Eurojust κατά τη διάρκεια του έτους και δρομολόγησε την υπογραφή μιας επίσημης συμφωνίας συνεργασίας. Ελπίζουμε ότι αυτή η συμφωνία θα ολοκληρωθεί εντός του Μεταξύ άλλων επισκέψεων στην Eurojust το 2004 συγκαταλέγεται η πρώτη επίσκεψη του μόλις πρόσφατα διορισμένου σημείου επαφής της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Το σημείο επαφής της Eurojust είναι ένας υψηλόβαθμος Εισαγγελέας του διεθνούς τμήματος του Γραφείου της Γενικής Εισαγγελίας στη Μόσχα. Επισκέφθηκε την Eurojust συνοδευόμενος από έναν συνάδελφό του τον Μάρτιο και παρείχε πολύτιμες ιδέες για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να αναπτυχθούν οι κοινές εργασίες. Είμαστε ικανοποιημένοι διότι προσέφερε τακτική βοήθεια στα Εθνικά Μέλη σε πολλές υποθέσεις που σχετίζονταν με την Ρωσική Ομοσπονδία. Ελπίζουμε να ενισχυθούν οι αρχικές επαφές που έγιναν στα πλαίσια αυτής της πρώτης επίσκεψης. Η διεύρυνση της ΕΕ άλλαξε τα ανατολικά της σύνορα και δημιούργησε νέους γείτονες όπως την Ουκρανία. Ο Πρόεδρος του Συλλογικού Οργάνου σε επιστολή του προς τον Γενικό Εισαγγελέα της Ουκρανίας πρότεινε τον διορισμό ενός Σημείου Επαφής. Ακολούθησε θετική απάντηση και ο διορισμός του Σημείου Επαφής. Ο Γενικός Εισαγγελέας και το σημείο επαφής αναμένονται να επισκεφτούν την Eurojust στις αρχές του Η Eurojust έχει επίσης έναν αριθμό σημείων επαφής στα κράτη της Νοτίου Αμερικής. Με ενθουσιασμό υποστηρίζουμε το νεοσυσταθέν δίκτυο εισαγγελέων και ανακριτών Red Iberoamericana de Asistencia Judicial (IbeRED). Το 2004 έγιναν οι πρώτες επαφές μέσω του Εθνικού Μέλους της Ισπανίας και ελπίζουμε ότι αυτά τα πρώτα βήματα θα εξελιχθούν προς το κοινό συμφέρον του δικτύου IbeRED και των αρχών της Νοτίου Αμερικής και της ΕΕ. Είναι σημαντικό να αναπτύξουμε αυτούς τους δεσμούς καθώς η Eurojust ωριμάζει ως οργανισμός. Κατά τη διάρκεια του 2004, αντιπρόσωποι από το διεθνές τμήμα της Γενικής Εισαγγελίας του Ισραήλ είχαν προκαταρκτικές συνομιλίες με την Eurojust με στόχο την ανάπτυξη στενότερων σχέσεων στο μέλλον και την οικοδόμηση μέσων δικαστικής συνεργασίας. Ελπίζουμε ότι οι συνομιλίες αυτές θα οδηγήσουν στο διορισμό επίσημου Σημείου Επαφής στις αρχές του Αντιπρόσωποι από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής άκουσαν θετικές εκθέσεις σχετικά με τη στρατηγική μας συνάντηση για θέματα τρομοκρατίας και ήταν πρόθυμοι να συνεργαστούν με την Eurojust στον τομέα αυτό. Σκοπεύουμε να οργανώσουμε μια συνάντηση στις αρχές του 2005 για να εξετάσουμε ολοκληρωμένες υποθέσεις τρομοκρατίας. Στόχος είναι η εδραίωση μίας σχέσης μεταξύ των Εισαγγελικών Αρχών των Ηνωμένων Πολιτειών και του Δικτύου Ανακριτών και Εισαγγελέων της Eurojust σε θέματα τρομοκρατίας, καθώς και η εξέταση της ορθής πρακτικής, των διδαγμάτων και των συσχετισμών με συναφείς υποθέσεις. 51

52 Πιστεύουμε ότι μία θετική εμπειρία θα ενθαρρύνει τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να διαπραγματευτούν μια επίσημη συμφωνία με την Eurojust. Η συμφωνία αυτή θα συμβάλλει στην ανάπτυξη θετικών και εποικοδομητικών σχέσεων όχι μόνο για τις υποθέσεις τρομοκρατίας αλλά και σε άλλες περιπτώσεις οργανωμένου εγκλήματος, όπως η διακίνηση ναρκωτικών, η παραχάραξη και η απάτη καθώς και το ξέπλυμα χρήματος. Ο Πρόεδρος του Συλλογικού Οργάνου κοινή συνεδρίαση των Υπουργών Δικαιοσύνης των Κρατών Μελών της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανικών κρατών προς το τέλος του Το 2004 όλα τα εν λόγω κράτη, εξαιρουμένης της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, ανταποκρίθηκαν στο αίτημά του και διόρισαν Σημεία Επαφής για να συνεργαστούν με την Eurojust. Η Eurojust θεωρεί ότι η ανάπτυξη μιας αποτελεσματικής συνεργασίας με τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων αποτελεί βασικό παράγοντα για την επιτυχημένη μελλοντική εξέλιξή της. Αρκετά κράτη των Δυτικών Βαλκανίων είναι διαμετακομιστικοί σταθμοί ή κράτη εκκίνησης που χρησιμοποιούνται από ομάδες οργανωμένου εγκλήματος για την εμπορία ανθρώπων ή απαγορευμένων προϊόντων εντός της ΕΕ. Η αποτελεσματική δικαστική συνεργασία είναι απαραίτητη για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των μορφών εγκλήματος. Δύο αναπληρωτές Εθνικών Μελών ορίστηκαν υπεύθυνοι για τις σχέσεις της Eurojust με πρωτοβουλίες σε αυτήν την περιοχή, όπως η Πρωτοβουλία Συμφώνου Σταθερότητας για το Οργανωμένο Εγκλημα, η Πρωτοβουλία Συνεργασίας των Κρατών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (κέντρο SECI) και η Συμβουλευτική Ομάδα Εισαγγελέων των Κρατών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEEPAG). Επιπλέον μια από τις νέες ομάδες της Eurojust συνεχίζει να εργάζεται για την πιο αποτελεσματική άσκηση των καθηκόντων των εισαγγελικών και ανακριτικών αρχών στην περιοχή. Στα τέλη του 2004 τα ακόλουθα κράτη είχαν διορίσει σημεία επαφής για να συνεργαστούν με την Eurojust: Αλβανία, Αργεντινή, Βουλγαρία, Καναδάς, Κροατία, Ιαπωνία, Λιχτενστάιν, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Νορβηγία, Μαυροβούνιο, Ρουμανία, Ρωσική Ομοσπονδία, Σερβία, Ελβετία, Τουρκία, Ουκρανία και Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. 52

53 53

54 6 Δ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η Η διοίκηση της Eurojust σε καθημερινή βάση και η διαχείριση του προσωπικού της εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Διοικητικού Διευθυντή, οι δραστηριότητες του οποίου επιτηρούνται από τον Πρόεδρο του Συλλογικού Οργάνου. Οι παρακάτω παράγραφοι παρέχουν περαιτέρω πληροφορίες για τη διοίκηση και τη διαχείριση της Eurojust, περιλαμβανομένης της διαχείρισης του προϋπολογισμού. Γενικά Το 2004 υπήρξε ένα πολύ απαιτητικό έτος για τη διοίκηση της Eurojust. Κατά τη διάρκεια των δύο ετών από την μεταφορά των εγκαταστάσεων της Eurojust στην Χάγη έχουν γίνει μεγάλες προσπάθειες για την ανάπτυξη μίας υποδομής που θα διασφαλίζει την πλήρη λειτουργικότητα της Eurojust και του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους εν λόγω δύο φορείς να έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν την υποστήριξη και τα μέσα που απαιτούνται από αυτούς, εφόσον πλέον διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στον ευρωπαϊκό χώρο Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης. Παρόλο που αρχικά οι πόροι του προϋπολογισμού ήταν περιορισμένοι, σημειώθηκε σημαντική πρόοδος για την οικοδόμηση της βασικής υποδομής εντός της στοχοθετημένης περιόδου Είμαστε ικανοποιημένοι με την πρόοδο που επιτύχαμε. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι μερικά από τα πιο σημαντικά και απαιτητικά στοιχεία, όπως το τηλεπικοινωνιακό σύστημα (VPN) για το ΕΔΔ, βρίσκονται ακόμα στο στάδιο της ανάπτυξης. Εντούτοις, η υποδομή τόσο της Eurojust όσο και του ΕΔΔ αναπτύχθηκε σημαντικά μέσα στο 2004 και τώρα παρέχει ένα ευρύ φάσμα μέσων και υπηρεσιών που είναι απαραίτητες για την πραγματοποίηση των στόχων που ορίζονται στην Απόφαση για την Eurojust και στην Κοινή Δράση για τη σύσταση του ΕΔΔ. Οι εγκαταστάσεις της Eurojust βρίσκονται τα δύο τελευταία χρόνια στις Κάτω Χώρες. Ωστόσο, είμαστε απογοητευμένοι διότι δεν έχει ακόμα υπογραφεί μία επίσημη συμφωνία έδρας με την Ολλανδική Κυβέρνηση. Οι επί μακρόν διαπραγματεύσεις με το Ολλανδικό Υπουργείο Εξωτερικών Υποθέσεων δεν έχουν καταλήξει ακόμα στην οριστική υπογραφή μίας επίσημης συμφωνίας που να επιβεβαιώνει το νομικό μας καθεστώς στην Χάγη. Ομοίως, δεν έχει ακόμα υπογραφεί επίσημο Μισθωτήριο Συμβόλαιο ακινήτου που να ρυθμίζει την εγκατάσταση των γραφείων μας στην πόλη. Αυτή η συνεχής αβεβαιότητα προκαλεί ανησυχία στα υπάρχοντα και μελλοντικά Εθνικά Μέλη, τους βοηθούς τους και το λοιπό προσωπικό της Eurojust. Διεύρυνση της ΕΕ Η προετοιμασία, καθώς και ο χειρισμός για τη διεύρυνση της ΕΕ επηρέασαν σημαντικά τις επιχειρησιακές εργασίες και τη στελέχωση της Eurojust το Στο κτίριο έπρεπε να πραγματοποιηθούν διάφορες κατασκευαστικές εργασίες κι εργασίες ανακαίνισης για να φιλοξενηθούν τα δέκα Νέα Εθνικά Μέλη και προσωπικό. Είμαστε ικανοποιημένοι διότι οι λεπτομερείς προπαρασκευαστικές εργασίες διασφάλισαν την ομαλή και επιτυχημένη διεύρυνση της Eurojust τον Μάιο και τους επόμενους μήνες. 54

55 Οργανωτική δομή της διοίκησης Οι διοικητικές υπηρεσίες παρέχονται επί του παρόντος από έξι μονάδες: Προϋπολογισμός και Οικονομικά, η Γραμματεία του ΕΔΔ, Ανθρώπινο δυναμικό, Διαχείριση Πληροφοριών, Νομική Υπηρεσία και Ασφάλεια και Γενικές Υπηρεσίες. Επιπλέον, υπάρχουν τρεις ειδικές υπηρεσίες: η Υπηρεσία Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων, το Γραφείο Προστασίας Δεδομένων και η Γραμματεία του Συλλογικού Οργάνου. Οργανόγραμμα ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΚΟΙΝΟ ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΥΠΟΥ ΕΔΔ Οι τρέχουσες διοικητικές ρυθμίσεις συνδυάζουν τις συγκεκριμένες απαιτήσεις της απόφασης για την Eurojust με μία λιτή δομή διαχείρισης με επικεφαλείς για κάθε μονάδα και τμήμα, οι οποίοι λογοδοτούν στον Διοικητικό Διευθυντή. Ειδικές ομάδες που περιλαμβάνουν μέλη του Συλλογικού Οργάνου, κατά περίπτωση, συστάθηκαν για το χειρισμό συγκεκριμένων σχεδίων, όπως η διεύρυνση της ΕΕ, η ανάπτυξη και η υλοποίηση ενός συστήματος διαχείρισης υποθέσεων και το ασφαλές δίκτυο. Οι δομές που δημιουργήθηκαν είναι ευέλικτες και μπορούν να τροποποιηθούν ανάλογα με τις ανάγκες προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι καλύπτονται οι ανάγκες διαχείρισης των υποθέσεων και οι λοιπές επιχειρησιακές ανάγκες του Συλλογικού Οργάνου. Διαχείριση του προϋπολογισμού Παρόλο που η Eurojust διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και των λοιπών μορφών σοβαρού εγκλήματος εντός της ΕΕ, ο ετήσιος προϋπολογισμός της είναι σχετικά μικρός. Το 2003 η διάθεση πόρων από την Αρχή Προϋπολογισμού στην Eurojust ανήλθε σε 8 εκατομμύρια ευρώ, ενώ το 2004 ο αριθμός ήταν 9,3 εκατομμύρια ευρώ, παρόλο που η Eurojust είχε ζητήσει 11,5 εκατομμύρια ευρώ. Τα ποσά αυτά για τη διευκόλυνση του συντονισμού όλης της δικαστικής δράσης σε περιπτώσεις σοβαρών μορφών διασυνοριακού εγκλήματος στα 25 Κράτη Μέλη είναι σχετικά μικρά σε σύγκριση με τη χρηματοδότηση που παρέχεται σε 55

56 άλλα όργανα. Μία μεμονωμένη υπόθεση απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, η οποία επιλύεται με την συνδρομή της Eurojust, μπορεί ενδεχομένως να απαιτήσει ένα ποσό ίσο με όλον τον ετήσιο προϋπολογισμό της Eurojust. Είμαστε πεπεισμένοι ότι το έργο μας το 2004 έχει «ξεπληρώσει» τους διαθέσιμους πόρους του προϋπολογισμού μας. Εξέλιξη του προϋπολογισμού για την περίοδο (αίτηση, χορήγηση, εκτέλεση) (πίνακας 7) Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο αναγνώρισε τη χρηστή χρηματοοικονομική διαχείριση της Eurojust για το έτος Στην Έκθεσή του προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ελεγκτικό Συνέδριο παραδέχθηκε την πλήρη εκτέλεση των καθηκόντων του Διοικητικού Διευθυντή για το οικονομικό έτος Στην έκθεσή του σχολίασε θετικά τη διαχείριση του προϋπολογισμού της Eurojust για το οικονομικό έτος Το Ελεγκτικό Συνέδριο εξέφρασε την ικανοποίησή του ιδιαίτερα για το γεγονός ότι οι ετήσιοι λογαριασμοί του 2003 καταρτίστηκαν σε βάση λογιστικής υποχρεώσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα του Δημόσιου Τομέα. Οι συστάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου συνέβαλαν στη βελτίωση των κατευθύνσεων για την χρηματοοικονομική διαχείριση και στην ανάπτυξη προτύπων εσωτερικού ελέγχου. Με την υποστήριξη της Υπηρεσίας Εσωτερικού Λογιστικού Ελέγχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα αναπτύξουμε περαιτέρω την ικανότητα εσωτερικού λογιστικού ελέγχου. Είμαστε ικανοποιημένοι διότι το 2004 η Eurojust κατάφερε να εκτελέσει το 98 % του διαθέσιμου προϋπολογισμού της για το έτος. Αισθανόμαστε ότι αυτό αντικατοπτρίζει τη βελτίωση της χρηματοοικονομικής διαχείρισης και της διαχείρισης του προϋπολογισμού, όπως σημείωσαν εξωτερικοί ορκωτοί ελεγκτές το Το αντίστοιχο ποσοστό για το 2003 ήταν σχεδόν 76 %, το οποίο οφειλόταν στη μεταβατική φάση ανάπτυξης της δομής του οργανισμού μας. Θα πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι η Eurojust ακόμα περιμένει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το προσχέδιο του Δημοσιονομικού Κανονισμού, το οποίο υιοθετήθηκε από το Συλλογικό Όργανο της Eurojust τον Νοέμβριο του Πρόσληψη και Διαχείριση Προσωπικού (Μονάδα Ανθρώπινου Δυναμικού) Το 2004 η Μονάδα Ανθρώπινου Δυναμικού επικεντρώθηκε σε τρεις βασικές εργασίες: πρόσληψη προσωπικού, εφαρμογή του νέου Κανονισμού και προετοιμασία για τη διεύρυνση. Επιπλέον αναπτύχθηκε περαιτέρω η επιμόρφωση του προσωπικού της Eurojust και εγκαταστάθηκε το Centurio, ένα εργαλείο λογισμικού για τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού. Κατά τη διάρκεια του έτους έγιναν σπουδαίες προσπάθειες για την πρόσληψη προσωπικού με στόχο την πλήρωση 76 θέσεων στο οργανόγραμμα της Eurojust για το Μέχρι το τέλος του 2003 καλύφθηκαν 28 από τις συνολικά 53 διαθέσιμες θέσεις. Μέσα στο 2004 είκοσι πέντε νέα 56

57 μέλη του προσωπικού ξεκίνησαν εργασίες. Στα τέλη του 2004 η Μονάδα Ανθρώπινου Δυναμικού είχε καλύψει 52 θέσεις (πίνακας 8). Κατά τη διάρκεια της ίδιας περιόδου ορισμένες θέσεις καλύφθηκαν από προσωπικό για τη διασφάλιση της πλήρους λειτουργίας της Eurojust. Είμαστε ικανοποιημένοι διότι τέσσερα μέλη του προσωπικού από τα νέα Κράτη Μέλη ανέλαβαν καθήκοντα στην Eurojust μέσα στο Μονάδα Πληροφορικής Η πιο σημαντική εξέλιξη για τη Μονάδα Πληροφοικής πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2004 όταν το (Προσωρινό) Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων (CMS) της Eurojust υλοποιήθηκε με επιτυχία. Αυτό το εργαλείο-κλειδί για τις επιχειρησιακές εργασίες της Eurojust αναπτύχθηκε μέσω ενός πρωτοτύπου, γνωστού ως σχεδίου E-POC, με τη χρηματοδότηση του προγράμματος Grotius, στο οποίο συμμετέχουν διάφοροι εταίροι με επικεφαλής το ιταλικό Υπουργείο Δικαιοσύνης. Μέσα στο 2004 σημειώθηκε επίσης σημαντική πρόοδος για τη δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος για το CMS, ενώ αρκετά Εθνικά Μέλη συνεργάστηκαν με το διοικητικό προσωπικό την ανάπτυξη του προγράμματος. Σε πρώτη φάση εφαρμόστηκαν ειδικά χαρακτηριστικά ασφάλειας στο δίκτυο της Eurojust για την προστασία της επεξεργασίας δεδομένων. Οι προετοιμασίες για τη δεύτερη φάση του ασφαλούς δικτύου, ενός ξεχωριστού δικτύου με υψηλά πρότυπα ασφαλείας το οποίο θα συμμορφώνεται πλήρως με τις απαιτήσεις προστασίας δεδομένων της Eurojust, έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί. Οι επιπρόσθετοι σταθμοί εργασίας που είναι απαραίτητοι για την περάτωση αυτής της φάσης αγοράστηκαν ενόψει της ολοκλήρωσης του δικτύου στις αρχές του Ολοκληρώθηκε επίσης ο σχεδιασμός της τρίτης φάσης του εν λόγω σχεδίου, η οποία θα εξασφαλίσει τη δυνατότητα ασφαλούς επικοινωνίας με τα Κράτη Μέλη και άλλους στρατηγικούς εταίρους, όπως η Europol. Έχει παρασχεθεί επίσης μία σειρά επιμορφωτικών σεμιναρίων για την εξοικείωση των χρηστών με τα νέα εργαλεία και με λοιπές εφαρμογές ICT που χρησιμοποιούνται εντός της Eurojust. Η Υποστήριξη Χρηστών ICT εγκατέστησε με επιτυχία όλον τον απαιτούμενο τεχνικό εξοπλισμό για τα νέα Κράτη Μέλη. Υπογράφηκαν νέες συμβάσεις-πλαίσια για την προμήθεια υλισμικού, εξοπλισμού κινητής τηλεφωνίας και υλικού βιβλιοθήκης. Το εν λόγω υλικό συνέβαλε στην επέκταση της βιβλιοθήκης, παρέχοντας μία πολύγλωσση συλλογή βιβλίων, περιοδικών και λοιπού υλικού για την υποστήριξη των επιχειρησιακών εργασιών του Συλλογικού Οργάνου. Μονάδα Νομικής Υπηρεσίας Την 1η Απριλίου 2004 συστάθηκε η Μονάδα Νομικής Υπηρεσίας με τον διορισμό του πρώτου Διευθυντή της Νομικής Υπηρεσίας. Ο επικεφαλής της μονάδας διορίστηκε τον Αύγουστο. Η σύσταση της Νομικής Μονάδας βρίσκεται ακόμα στην αρχική της φάση. Παρόλο που υπάρχουν δύο μόνο δικηγόροι, έχουν ήδη αρχίσει να παρέχουν ένα ευρύ φάσμα νομικών συμβουλών στο Συλλογικό Οργανο και κατά την εκτέλεση των διαφόρων διοικητικών καθηκόντων εντός της Eurojust. 57

58 Το 2004 η μονάδα παρείχε σημαντική βοήθεια για την ολοκλήρωση του νομοθετικού πλαισίου της Eurojust, συμπεριλαμβανομένης της έγκρισης της Απόφασης για την πρόσβαση στα έγγραφα και της Απόφασης για την Εφαρμογή του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1073/1999 σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την OLAF. Ένα άλλο σημαντικό έργο της μονάδας ήταν η παροχή νομικών συμβουλών σχετικά με την υλοποίηση και την εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου της Eurojust και σχετικά με την Eυρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία, καθώς και η παροχή νομικών συμβουλών στο Συλλογικό Όργανο και στις διοικητικές μονάδες. Η μονάδα έχει παράσχει σημαντική βοήθεια κατά τις διαπραγματεύσεις, τα προσχέδια και τη νομική παρακολούθηση συμβάσεων που έχουν υπογραφεί ή που πρόκειται να υπογραφούν από την Eurojust, ενώ έχει διασφαλίσει τη διαχείριση επίδικων υποθέσεων. Η Μονάδα θα διευρυνθεί το 2005, γεγονός που θα της επιτρέψει να υποστηρίξει το Συλλογικό Όργανο για την υποβολή σχολίων σε θέματα πολιτικών καθώς και νομοθετικών προτάσεων που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της Eurojust. Τον Απρίλιο του 2003 το Βασίλειο της Ισπανίας προσέφυγε ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για οκτώ αγγελίες για την πρόσληψη προσωπικού τις οποίες δημοσίευσε η Eurojust. Η Ισπανία η οποία στη συνέχεια υποστηρίχτηκε από την Δημοκρατία της Φινλανδίας, ισχυρίστηκε ότι οι γλωσσικές απαιτήσεις, καθώς και η απαίτηση της σύνταξης ορισμένων εγγράφων που πρέπει να συνοδεύουν τις αιτήσεις υποψηφιότητας στην Αγγλική γλώσσα, προσέκρουαν στο κοινοτικό δίκαιο και στην αρχή της μη διακριτικής μεταχείρισης. Ο Γενικός Εισαγγελέας εξέφρασε την άποψή του στις 16 Δεκεμβρίου 2004, με την οποία απέρριψε το επιχείρημα παραβίασης της αρχής της μη διακριτικής μεταχείρισης και πρότεινε την ακύρωση μόνο μίας πρόσκλησης υποβολής προσφορών για την οποία δεν υπήρχε σχέση μεταξύ των προτεινόμενων καθηκόντων και της απαίτησης υποβολής της αίτησης στα Αγγλικά. Εντούτοις, σύμφωνα με την άποψη αυτή δεν έπρεπε να επηρεαστεί ο διορισμός που είχε ήδη πραγματοποιηθεί. Την περίοδο που η παρούσα έκθεση βρισκόταν στο τυπογραφείο, το Δικαστήριο εξέδωσε την τελική απόφαση στις 15 Μαρτίου 2005, με την οποία απέρριπτε την υπόθεση της Ισπανίας ως απαράδεκτη. Το Δικαστήριο θεωρεί ότι η προσφυγή Κράτους Μέλους κατά πράξεων που υιοθετούνται στον τομέα της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις δυνάμει του τίτλου VI της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση στερείται νομικής βάσης. Πλήρες αντίγραφο της απόφασης διατίθεται στην ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στην διεύθυνση κωδικός υπόθεσης C-160/03, Ισπανία/Eurojust. Διαχείριση επικοινωνίας (Υπηρεσία Τύπου και δημοσίων Δημοσίων Σχέσεων) Κατά τη διάρκεια του 2004 η Υπηρεσία Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων ανάπτυξε και εφάρμοσε την πολιτική επικοινωνίας της Eurojust και ενίσχυσε την εικόνα της Eurojust στην ΕΕ, ενώ ανέλαβε την έκδοση της Ετήσιας Εκθεσης. 58

59 Κατά το περασμένο έτος η ιστοσελίδα της Eurojust είχε καθημερινά έναν σημαντικό αριθμό χρηστών. Η ιστοσελίδα βελτιώθηκε και ενημερώθηκε το 2004, ενώ θα επανασχεδιαστεί και θα τεθεί σε λειτουργία το Το εσωτερικό μας ενημερωτικό δελτίο Eurojust Weekly είχε τεράστια επιτυχία. Εκδίδεται σε μορφή ηλεκτρονικού περιοδικού και διανέμεται σε όλο το προσωπικό καθώς και στα Σημεία Επαφής μας εκτός Eurojust, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να ενημερώνονται για τις εξελίξεις που πραγματοποιούνται στον οργανισμό μας. Το περιοδικό αυτό έχει ευρέως επαινεθεί και χρησιμοποιείται ως πρότυπο από άλλες παλαιότερες υπηρεσίες και οργανισμούς. Υπηρεσία Εκδηλώσεων Η Eurojust διαθέτει τη δική της Υπηρεσία Εκδηλώσεων η οποία χειρίζεται την υλικοτεχνική υποστήριξη της διοργάνωσης συνδιασκέψεων και συνεδριάσεων για αντιπροσώπους από περισσότερα από 25 κράτη. Συνολικά 267 επιχειρησιακές συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν το Η υπηρεσία διοργάνωσε έξι στρατηγικές συνεδριάσεις για διάφορα θέματα, στις οποίες παρέστησαν σχεδόν 80 αντιπρόσωποι. Μία Στρατηγική συνάντηση για το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης πραγματοποιήθηκε στην Πράγα και κατέδειξε την ικανότητα της Eurojust να διοργανώνει εκδηλώσεις σε Κράτη Μέλη που βρίσκονται σε σημαντική απόσταση από τις Κάτω Χώρες. 59

60 Πίνακας 7: Προϋπολογισμός της Eurojust (Τιμές σε εκατομμύρια ευρώ) Αίτηση Χορήγηση Εκτέλεση Πίνακας 8: Στελέχωση της Eurojust

61 61

62 7 Α Π Ο Δ Ο Σ Η Σ Ε Σ Χ Ε Σ Η Μ Ε Τ Ο Υ Σ Σ Τ Ο Χ Ο Υ Σ Τ Ο Υ Παρακάτω παρατίθενται οι στόχοι που το Συλλογικό Οργανο συμφώνησε να επιτύχει το 2004 και οι οποίοι δημοσιεύθηκαν στην ετήσια έκθεση για το Παραθέτουμε παρατηρήσεις για την αξιολόγηση των πραγματικών επιτευγμάτων σε σχέση με καθέναν από τους στόχους αυτούς. ΣΤΟΧΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Προετοιμασία και υποβολή προς έγκριση στο Συμβούλιο των κανόνων για την προστασία δεδομένων σύμφωνα με την απόφαση για την Eurojust. Επετεύχθη. Οι κανόνες έλαβαν την ομόφωνη έγκριση του Συλλογικού Οργάνου τον Οκτώβριο του 2004 κατόπιν προηγούμενης έγκρισής τους από το ανεξάρτητο εποπτικό όργανο της Eurojust για την προστασία δεδομένων. Το Συμβούλιο έδωσε την έγκρισή του τον Φεβρουάριο του Θέσπιση προγράμματος συναντήσεων και άλλων δράσεων για την περαιτέρω ανάπτυξη των υφιστάμενων σχέσεων μεταξύ του Συλλογικού Οργάνου και των Υπό Ένταξη Κρατών της ΕΕ για την ομαλή μετάβαση κατά την αύξηση του αριθμού του Συλλογικού Οργάνου από 15 σε 25 Εθνικά Μέλη ενόψει της διεύρυνσης της 1ης Μαΐου Επετεύχθη. Οργανώθηκε μια σειρά συναντήσεων. Τα δέκα Υπό Ένταξη Κράτη διόρισαν Εθνικά Μέλη. Όλα τα Εθνικά Μέλη παρέστησαν στην πρώτη συνάντηση του Διευρυμένου Συλλογικού Οργάνου στην Χάγη στις 4 Μαΐου Η Μάλτα δεν συμμετέχει ακόμα πλήρως. Συνέχιση με κάθε ευκαιρία της ενθάρρυνσης της έγκαιρης και πλήρους μεταφοράς της Απόφασης για την Eurojust σε όλα τα κράτη μέλη με τη θέσπιση κατάλληλων νομοθετικών ρυθμίσεων, όπου αυτό απαιτείται. Εν μέρει επετεύχθη. Αξιοποιήθηκε κάθε ευκαιρία για την προώθηση της ανάγκης εφαρμογής της Απόφασης στην εθνική νομοθεσία. Μέχρι το τέλος του 2004, αρκετά Κράτη Μέλη που έπρεπε να προσαρμόσουν τη νομοθεσία τους, το έπραξαν. Απομένουν ακόμα κάποια που δεν το έχουν πράξει. Αναθεώρηση και ανανέωση της στρατηγικής δημοσιότητας της Eurojust με σκοπό την αύξηση των σοβαρών πολυμερών υποθέσεων που της διαβιβάζονται. Η στρατηγική αυτή θα πρέπει να εξασφαλίσει τη δέουσα προσοχή για την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού προγράμματος με στόχο τη διαβίβαση υποθέσεων από τα νέα Κράτη Μέλη της διευρυμένης Ευρώπης. Επετεύχθη εν μέρει και συνεχίζεται. 62

63 ΣΤΟΧΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Βελτίωση της ποιότητας των σχέσεων αλληλεπίδρασης μεταξύ Eurojust και Europol μέσω της: Επετεύχθη. Προσπάθειας υιοθέτησης και εφαρμογής της υπό διαπραγμάτευση συμφωνίας με την Europol. Η Συμφωνία μεταξύ Eurojust και Europol υπεγράφη στις 9 Ιουνίου Διεξάγονται κοινές συνεδριάσεις σε τακτική βάση για την επιτυχή εφαρμογή της. Ανακάλυψης νέων υποθέσεων από την Eurojust σε κατάλληλες συνθήκες και σε στενή συνεργασία με την Europol. Η Eurojust έχει αρχίσει να έχει μία ή δύο δικές της υποθέσεις, ενώ θα συνεχισθεί η συνεργασία με την Europol για την ανάπτυξη αυτής της ικανότητας. Ενθάρρυνσης των Εθνικών Μελών να αναπτύξουν και να βελτιώσουν τις σχέσεις τους με τους Εθνικούς Ομολόγους τους στην Europol. Αυτό θα διασφαλίσει την από κοινού χρησιμοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού της Eurojust και της Europol για καλύτερα αποτελέσματα και ιδίως για την αποφυγή περιττών επαναλήψεων, ούτως ώστε η αναληφθείσα δράση του ενός οργανισμού να μην υπονομεύει το έργο του άλλου. Πολλά εθνικά μέλη έχουν τακτικές συναντήσεις με τους Εθνικούς Ομολόγους τους στην Europol. Μία χώρα έχει συνάψει μνημόνιο συμφωνίας μεταξύ της ομάδας της Eurojust και του Εθνικού Γραφείου της στην Europol για τη διαφάνεια, τη διεύρυνση και την πρακτική αποτελεσματικότητα της επιχειρησιακής τους συνεργασίας. Συνέχιση της προσπάθειας βελτίωσης της ποιότητας της συνεργασίας μεταξύ της Eurojust και Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου (ΕΔΔ) και διασφάλισης ότι κάθε οργανισμός είναι απολύτως ενήμερος για το έργο του άλλου, εξασφαλίζοντας την πλήρη αξιοποίηση των ευκαιριών συνεργασίας με τη Γραμματεία του ΕΔΔ. Επετεύχθη. Η συνεργασία μεταξύ της Eurojust και του ΕΔΔ παραμένει δυνατή. Υπήρχε τακτική συνεργασία με το ΕΔΔ κατά τη διάρκεια του έτους τόσο στην Χάγη με τη Γραμματεία του ΕΔΔ όσο και στις τακτικές συνεδριάσεις του ΕΔΔ στο Δουβλίνο και την Χάγη στα πλαίσια της Ιρλανδικής και Ολλανδικής προεδρίας της ΕΕ. Αναθεώρηση και αξιολόγηση του υπάρχοντος μνημονίου συμφωνίας με την OLAF και χρήση της εν λόγω αξιολόγησης για το σχεδιασμό και την προετοιμασία μιας νέας συμφωνίας με την OLAF με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των δύο οργανισμών. Επετεύχθη εν μέρει μέσω των προσπαθειών μας για την εφαρμογή του μνημονίου συμφωνίας. Θα πρέπει να γίνει μεγαλύτερη προσπάθεια και ο καλύτερος τρόπος είναι η εφαρμογή της συμφωνίας, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη τους προσφάτως συμφωνημένους Κανόνες Προστασίας Δεδομένων της Eurojust. Θέσπιση πλαισίου για την παροχή νέου συστήματος ICT στην Eurojust για την ασφαλή μεταβίβαση ηλεκτρονικών πληροφοριών στις αρμόδιες αρχές των Κρατών Μελών και την παροχή μίας βάσης δεδομένων για τη διαχείριση υποθέσεων. Επετεύχθη. Το Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων (ΣΔΥ) έχει τεθεί σε λειτουργία από τον Οκτώβριο του Θα πρέπει να γίνει μεγαλύτερη προσπάθεια εντός του 2005 για την περαιτέρω ανάπτυξη του συστήματος ΣΔΥ και ενός ασφαλούς συστήματος επικοινωνίας με τις αρχές των Κρατών Μελών. 63

64

65

66 8 Σ Τ Ο Χ Ο Ι Τ Η Σ E U R O J U S T Γ Ι Α Τ Ο Τον Οκτώβριο του 2004 διοργανώσαμε την Ετήσια Εκδήλωση Προγραμματισμού των στόχων της Eurojust. Η διεύρυνση της ΕΕ και μία σειρά αλλαγών στα Εθνικά Μέλη σήμαινε ότι για πάνω από τα μισά μέλη του Συλλογικού Οργάνου αυτή ήταν η πρώτη εμπειρία Εκδήλωσης Προγραμματισμού των στόχων της Eurojust. Περισσότερα από 40 άτομα παρευρέθησαν στην εκδήλωση, η οποία αποδείχτηκε ενδιαφέρουσα για όλους τους συμμετέχοντες. Η διαχείριση των διαδικασιών με τη συμμετοχή τόσων πολλών ατόμων στη συνεισφορά, τη λήψη αποφάσεων για τους στόχους και τη διαμόρφωση του μελλοντικού έργου της Eurojust δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Το Συλλογικό Όργανο εκφράζει την ευγνωμοσύνη του στους εκπροσώπους της Υπηρεσίας Διαχείρισης και ελέγχου από την Εισαγγελική Υπηρεσία του Στέμματος (CPS), η οποία για μία ακόμα φορά διευκόλυνε την επιτυχή υλοποίηση της εκδήλωσης. Το Συλλογικό Όργανο συμφώνησε στους ακόλουθους βασικούς στόχους για το 2005: Ανάπτυξη νέας δομής για την παροχή πιο αποτελεσματικών μεθόδων εργασίας με βάση την εξειδίκευση κάθε μέλους του Συλλογικού Οργάνου και τις δεξιότητες του προσωπικού, Διασφάλιση της ορθής πρακτικής εφαρμογής της συμφωνίας με την Europol, Βελτίωση του τρόπου συνεργασίας και επιρροής της OLAF με βάση τους κανόνες προστασίας δεδομένων, Χάραξη στρατηγικών προς διαπραγμάτευση και προτεραιοτήτων για τη σύναψη μελλοντικών συμφωνιών με τρίτες χώρες, Ανάπτυξη μίας στρατηγικής προσέγγισης για τη διαχείριση των υποθέσεων: ορίζοντας δράσεις προτεραιότητας και ενισχύοντας την ικανότητά μας για τον χειρισμό της τρομοκρατίας, επικέντρωση στη στρατηγική δημοσιότητας και συγκέντρωσης υποθέσεων με στόχο την παραπομπή περισσότερων υποθέσεων, προσδιορίζοντας τα εμπόδια της παραπομπής υποθέσεων και τις αιτίες τους, και ενημερώνοντας περαιτέρω τα κράτη μέλη για την προστιθέμενη αξία της Eurojust. Εξεύρεση μεθόδων για τη βελτίωση της απόδοσης της Eurojust ως εξής: αξιολόγηση του ρόλου της Eurojust, θέσπιση συστήματος διαχείρισης της απόδοσης, και καθορισμός προτύπων απόδοσης, 66

67 Ανάληψη πρωτοβουλιών για την επιρροή της πολιτικής, της νομοθεσίας και των βασικών φορέων λήψης αποφάσεων στον τομέα των ποινικών υποθέσεων της ΕΕ, Ανάπτυξη της δυνατότητας επιμόρφωσης των μελών του Συλλογικού Οργάνου και του προσωπικού της Eurojust, Συνέχιση της προσπάθειας βελτίωσης της αποτελεσματικής πρακτικής λειτουργίας του ΕΕΣ, Ανάπτυξη αποτελεσματικών συστημάτων υποστήριξης για τη διαχείριση υποθέσεων και την προηγμένη και ασφαλή λειτουργικότητα των τεχνολογιών ICT, και Αναζήτηση και καθορισμός ενός πιο μακροπρόθεσμου οράματος για την Eurojust. 67

68 9 Σ Υ Μ Π Ε Ρ Α Σ Μ Α Τ Α Τον Δεκέμβριο του 2004 κλείσαμε δύο χρόνια από τότε που η Eurojust εγκαταστάθηκε στα γραφεία της στην Χάγη. Αυτό ήταν ορόσημο για την πορεία του οργανισμού μας. Αισθανόμαστε ότι η περίοδος της «εγκατάστασης» έχει ολοκληρωθεί. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τα γραφεία μας εξοπλίστηκαν και προσαρμόστηκαν στις ανάγκες μας, ενώ προσελήφθη όλο σχεδόν το βασικό διοικητικό προσωπικό και αρκετοί άλλοι εργαζόμενοι. Ολοκληρώσαμε επιτυχώς την απαιτητική διαδικασία διορισμού και εγκατάστασης δέκα νέων Εθνικών Μελών παράλληλα με τη διεύρυνση της ΕΕ. Ολοκληρώθηκαν η νέα αίθουσα συνεδριάσεων και οι εγκαταστάσεις συνδιασκέψεων, ενώ τέθηκε σε λειτουργία ένα βασικό σύστημα Πληροφορικής. Παρόλο που πρέπει να γίνουν πολλά ακόμα, αισθανόμαστε ότι έχουμε επιτύχει ένα ικανοποιητικό επίπεδο γνώσης και έναν σχετικά καλό αριθμό υποθέσεων. Έχουμε βάλει τα θεμέλια για την οργάνωση ενός ισχυρού οργανισμού και πλέον μπορούμε να στοχεύουμε στην ανάπτυξη και ισχυροποίηση των υφιστάμενων σχέσεων συνεργασίας καθώς και στην ανάπτυξη νέων σχέσεων εντός και εκτός της ΕΕ. Μία σειρά σημαντικών επιτευγμάτων σημειώθηκε το 2004: Διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η διεύρυνση της Eurojust, παράλληλα με την διεύρυνση της ΕΕ, ήταν μια ομαλή αύξηση του αριθμού των Εθνικών Μελών του Συλλογικού Οργάνου από 15 σε 25 Εθνικά Μέλη. Τα δέκα νέα Εθνικά Μέλη διορίστηκαν τον Μάιο και όλα παρευρέθησαν στην πρώτη συνεδρίαση της Eurojust στις αρχές Μαΐου Τα νέα Εθνικά Μέλη αρχίζουν να έχουν σημαντικό ρόλο στις εργασίες της Eurojust. Με λύπη διαπιστώνουμε ότι η Μάλτα σπάνια εκπροσωπείται στην Eurojust και κατά συνέπεια δεν έχει τη δυνατότητα να συμμετέχει πλήρως στις επιχειρησιακές εργασίες του Συλλογικού Οργάνου. Ελπίζουμε ότι η κατάσταση αυτή θα αλλάξει το Διαχείριση Υποθέσεων Το 2004 παραπέμφθηκαν στην Eurojust 381 υποθέσεις. Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει μία αύξηση της τάξης του 27 % σε σύγκριση με τις 300 υποθέσεις που παραπέμφθηκαν το Μέσα στο 2004 σημειώθηκε αύξηση της τάξης του 40 % του αριθμού των πολυμερών υποθέσεων που παραπέμφθηκαν στην Eurojust, υποθέσεων δηλαδή που εμπλέκουν περισσότερα από δύο Κράτη Μέλη. Η Eurojust συγκάλεσε 52 συντονιστικές συναντήσεις για μεμονωμένες υποθέσεις και μία σειρά στρατηγικών συναντήσεων για διάφορες μορφές οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας. 68

69 Τον Οκτώβριο η Eurojust διοργάνωσε στην Πράγα την Ετήσια Συνάντηση ειδικών σε θέματα που αφορούν την εφαρμογή του ΕΕΣ. Κανόνες Προστασίας Δεδομένων και το σχέδιο EPOC/Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων (ΣΔΥ) Μία μικρή ομάδα του Συλλογικού Οργάνου επικουρούμενη από τον Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων προετοίμασε το σχέδιο του εσωτερικού κανονισμού για την προστασία δεδομένων. Όπως ορίζεται στην Απόφαση για την Eurojust, οι κανόνες αυτοί έλαβαν αρχικά την ομόφωνη έγκριση της ολομέλειας του Συλλογικού Οργάνου και αμέσως μετά την έγκριση του ανεξάρτητου Κοινού Εποπτικού Οργάνου (ΚΕΟ) σε θέματα Προστασίας Δεδομένων. Οι κανόνες υπεβλήθησαν στο Συμβούλιο προς έγκριση κι εγκρίθηκαν στις αρχές του Στο ενδιάμεσο διάστημα και με την επικύρωσή τους από το ΚΕΟ της Eurojust, οι κανόνες προστασίας δεδομένων εφαρμόζονται όπως εάν είχαν εγκριθεί και τεθεί σε ισχύ. Η ανάπτυξη του σχεδίου E-POC κατά τη διάρκεια του έτους αποτέλεσε τη βάση για την ανάπτυξη ενός πρότυπου συστήματος διαχείρισης υποθέσεων. Η πρώτη εκδοχή του Συστήματος Διαχείρισης Υποθέσεων (ΣΔΥ) τέθηκε σε λειτουργία στις 15 Οκτωβρίου Europol Η επίσημη συμφωνία Eurojust/Europol υπεγράφη και η σχέση μεταξύ των δύο οργανισμών εξακολουθεί να ισχυροποιείται ολοένα και περισσότερο. Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο (ΕΔΔ) Η Eurojust και το ΕΔΔ εξακολουθούν να έχουν στενή συνεργασία, αξιοποιώντας το πλεονέκτημα της εγκατάστασης της Γραμματείας του ΕΔΔ στα γραφεία της Eurojust. Η σχέση ενδυναμώθηκε περαιτέρω όταν στα πλαίσια της Ολλανδικής Προεδρίας της ΕΕ ένα μέρος των συνεδριάσεων των σημείων επαφής του ΕΔΔ διεξήχθη στα γραφεία της Eurojust. OLAF Η σχέση με την OLAF αποτελεί μια απογοητευτική πτυχή σε ένα έτος με ικανοποιητική απόδοση σε όλους τους τομείς. Ελάχιστες υποθέσεις παραπέμφθηκαν από την OLAF στην Eurojust. Αν και υπήρχαν τακτικές επαφές μεταξύ μεμονωμένων υπαλλήλων των δύο οργανισμών, αυτό δεν είχε τα θετικά αποτελέσματα που προσδοκούσαμε. Οφείλουμε να κάνουμε μεγαλύτερη προσπάθεια για την ανάπτυξη μιας πιο εποικοδομητικής σχέσης το

70 Europol Τρίτα κράτη Οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνίας με το Βασίλειο της Νορβηγίας ολοκληρώθηκαν στα μέσα του Προσδοκούμε την επίσημη έγκρισή της από το Συμβούλιο ούτως ώστε η συμφωνία να υπογραφεί και να εφαρμοστεί. Έχουμε λάβει αρκετή θετική υποστήριξη από κράτη εκτός της ΕΕ μέσω του δικτύου των σημείων επαφής μας, αρκετά εκ των οποίων παρίστανται στις συνεδριάσεις μας σε τακτική βάση. Σημεία επαφής έχουν επίσης διοριστεί σε αρκετά κράτη των Δυτικών Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένης της Κροατίας, η οποία το 2004 ορίστηκε υποψήφια προς ένταξη χώρα. Η Ουκρανία έχει επίσης διορίσει ένα σημείο επαφής και αναμένουμε επιπλέον διορισμούς, συμπεριλαμβανομένου του Ισραήλ, το Νέα δομή για τη διαχείριση των επιχειρήσεων της Eurojust Στα τέλη του 2004 αναπτύξαμε μία νέα δομή ομάδων προκειμένου η Eurojust να είναι σε θέση να αξιοποιεί καλύτερα τις ικανότητες και τους πόρους της και να προσαρμοστεί στη νέα μορφή και το νέο μέγεθος του οργανισμού. Η εφαρμογή αυτής της νέας δομής θα συνεχιστεί το Οι ομάδες που καταγράφονται παρακάτω απαρτίζονται από Εθνικά Μέλη και Βοηθούς και υποστηρίζονται από κατάλληλα μέλη της διοίκησης. Οι ομάδες είναι υπεύθυνες για τους κατωτέρω τομείς και υποβάλλουν εκθέσεις και συστάσεις στην ολομέλεια του Συλλογικού Οργάνου για την ανάληψη δράσης. Εγκλήματα κατά του περιβάλλοντος Δυτικά Βαλκάνια Διαχείριση της απόδοσης Διακίνηση ναρκωτικών Εγκλήματα στον κυβερνοχώρο ΕΔΔ & δικαστικοί σύνδεσμοι ΕΕΣ & ΕΕΕ Εμπορία ανθρώπων OLAF Ξέπλυμα χρήματος & δέσμευση περιουσιακών στοιχείων Παραχάραξη Ποδοσφαιρικό έγκλημα Προεδρία Προστασία δεδομένων & σχέδιο EPOC Στρατηγική διαχείρισης υποθέσεων Τρίτες χώρες Σχέσεις με Ε.Ε. Τρομοκρατία Απάτη ΣΥΛΛOΓΙΚO OΡΓΑΝO Το Μέλλον της Eurojust 70

71 Απόδοση σε σχέση με τους στόχους του 2004 Στα τέλη του 2003 καθορίσαμε μια σειρά στόχων για το Αρκετοί από τους στόχους επετεύχθησαν πλήρως ενώ όλοι τους επετεύχθησαν τουλάχιστον εν μέρει. Σχολιασμός σχετικά με την απόδοσή μας σε σχέση με τους εν λόγω στόχους διατίθεται σε ξεχωριστό κεφάλαιο της παρούσας έκθεσης. Ανάπτυξη της Διοίκησης Οι στόχοι για την πρόσληψη προσωπικού προκειμένου να ολοκληρωθεί το Οργανόγραμμα της Eurojust επετεύχθησαν. Ο αριθμός των εργαζομένων της Eurojust αυξήθηκε από 29 στις αρχές Ιανουαρίου του 2004 σε 52 στα τέλη Δεκεμβρίου του Προσελήφθησαν όλοι οι επικεφαλής των μονάδων και υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής της Μονάδας Νομικής Υπηρεσίας. Στα τέλη του 2004 έγιναν τα πρώτα βήματα για την εγκατάσταση του ασφαλούς συστήματος επικοινωνιών και πληροφοριών της Eurojust. Οι εργασίες για το σχέδιο αυτό θα συνεχιστούν καθ όλη τη διάρκεια του Συμφωνία Έδρας Το 2004 προσδοκούσαμε να υπογράψουμε μία Συμφωνία για την έδρα και μισθωτήριο για το κτίριο με τις Ολλανδικές αρχές. Αυτά θα επισημοποιούσαν την παρουσία μας ως διεθνούς οργανισμού στις Κάτω Χώρες και την εγκατάσταση των γραφείων μας στην Χάγη αντίστοιχα. Είναι λυπηρό που καμία από τις δύο συμφωνίες δεν υπεγράφη το Η έλλειψη ταχύτητας και η μεταβαλλόμενη διαπραγματευτική στάση των ολλανδικών αρχών έχουν καθυστερήσει τις διαδικασίες. Η αβεβαιότητα προκαλεί ανησυχία και ανασφάλεια στο Συλλογικό Όργανο και το προσωπικό της Eurojust. Ελπίζουμε και άλλοι φορείς εντός της ΕΕ να μοιράζονται αυτήν την ανησυχία. Έκθεση Έρευνας της Βουλής των Λόρδων του Ηνωμένου Βασιλείου Μία έκθεση για το έργο της Eurojust ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο από την υποεπιτροπή F της Βουλής των Λόρδων του Κοινοβουλίου του Ηνωμένου Βασιλείου. Αναλυτικά γραπτά και προφορικά αποδεικτικά στοιχεία συγκεντρώθηκαν από ποικίλες επίσημες πηγές. Πρόκειται για την πρώτη ανεξάρτητη έκθεση με θέμα τη λειτουργία και το έργο της Eurojust. Τα συμπεράσματα ήταν θετικά. Η υποεπιτροπή επαίνεσε το έργο του Συλλογικού Οργάνου και της διοίκησης για την ανάπτυξη της νέας οργάνωσης και σημείωσε ότι η Eurojust έχει κάνει ένα εξαιρετικό ξεκίνημα. Η πλήρης έκθεση διατίθεται στη διεύθυνση: 71

72 1 0 Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Τ Α ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Εθνικά Μέλη Mike Kennedy, Πρόεδρος του Συλλογικού Οργάνου και Εθνικό Μέλος του Ηνωμένου Βασιλείου. Διαθέτει πάνω από 20 ετή πείρα ως εισαγγελέας. Ασχολήθηκε με ευρύ φάσμα σοβαρών υποθέσεων στα κεντρικά γραφεία της Γενικής Εισαγγελίας του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου ήταν επίσης επικεφαλής του Διεθνούς Κλάδου, που εχειρίζετο θέματα Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής και Έκδοσης. Πριν διορισθεί στην Eurojust ήταν Γενικός Εισαγγελέας (Chief Crown Prosecutor) για το Sussex του Ηνωμένου Βασιλείου. Ulrike Haberl-Schwarz, Εθνικό Μέλος της Αυστρίας και Αντιπρόεδρος. Ξεκίνησε την καριέρα της το 1990 ως δικαστής στο Salzburg. Κατά την διάρκεια της εξαετούς θητείας της ως ανακρίτρια ασχολήθηκε με σοβαρές υποθέσεις οικονομικών εγκλημάτων και απέκτησε εμπειρία σε θέματα διεθνούς συνεργασίας και οργανωμένου εγκλήματος. Διορίσθηκε στην Eurojust τον Ιανουάριο του Εξελέγη Αντιπρόεδρος τον Ιανουάριο του Roelof-Jan Manschot, Εθνικό Μέλος των Κάτω Χωρών και Αντιπρόεδρος. Διαθέτει πάνω από 30 ετή πείρα ως εισαγγελέας. Από το 1985 υπήρξε Γενικός Εισαγγελέας (advocate-general) στο Εφετείο του Άμστερνταμ, όπου ασχολήθηκε ειδικά με το οικονομικό και το οργανωμένο έγκλημα. Το 1995 διορίσθηκε Γενικός Εισαγγελέας (Chief Prosecutor) και ανέλαβε καθήκοντα στην Eurojust τον Ιούνιο του Εξελέγη Αντιπρόεδρος τον Σεπτέμβριο του Michèle Coninsx, Εθνικό Μέλος του Βελγίου. Διαθέτει πάνω από 15 ετή πείρα ως εισαγγελέας. Εργάστηκε επί 9 έτη στον Οργανισμό Διεθνούς Πολιτικής Αεροπορίας και ήταν υπεύθυνη Αντιτρομοκρατίας σε θέματα σαμποτάζ αεροσκαφών και αεροπειρατείας. Πριν αναλάβει καθήκοντα στην Eurojust ήταν Εθνικός Εισαγγελέας στο Βέλγιο για θέματα τρομοκρατίας και οργανωμένου εγκλήματος. Pavel Zeman, Εθνικό Μέλος της Τσεχικής Δημοκρατίας. Είναι Εισαγγελέας της Ανώτατης Γενικής Εισαγγελίας στο Brno. Πριν αναλάβει καθήκοντα εθνικού μέλους της Eurojust, εργάστηκε στο διεθνές τμήμα της Ανώτατης Γενικής Εισαγγελίας, όπου ασχολήθηκε με υποθέσεις διεθνούς νομικής συνδρομής. Johan Reimann, Εθνικό Μέλος της Δανίας. Εργάστηκε επί 25 έτη στο δανικό δικαστικό σώμα, μεταξύ άλλων, ως εισαγγελέας με τους εισαγγελείς της Κοπεγχάγης και του Zealand, ως επικεφαλής των αστυνομικών υπηρεσιών του Υπουργείου Δικαιοσύνης και ως αστυνομικός ελεγκτής. Πριν τον διορισμό του στην Eurojust, ήταν αναπληρωτής γραμματέας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, υπεύθυνος για τη γενική διαχείριση του προϋπολογισμού και του προσωπικού των αστυνομικών και εισαγγελικών αρχών της Δανίας. 72

73 Hermann von Langsdorff, εθνικό μέλος της Γερμανίας. Διαθέτει 30 ετή πείρα ως Δικαστής και Εισαγγελέας. Πριν γίνει Εθνικό Μέλος της Γερμανίας εργαζόταν ως Ομοσπονδιακός Εισαγγελέας σε υποθέσεις τρομοκρατίας και κατασκοπίας. Raivo Sepp, Εθνικό Μέλος της Εσθονίας. Διαθέτει 15 ετή πείρα στο δικαστικό σώμα της Εσθονίας. Ξεκίνησε την καριέρα του στις εισαγγελικές υπηρεσίες ως ανακριτής. Εργάσθηκε επίσης ως Διευθυντής του Γραφείου Προδικαστικής Ανάκρισης. Αργότερα, διορίστηκε Αρχηγός Αστυνομίας και Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Διοικητικού Συμβουλίου της αστυνομίας. Για πέντε χρόνια διετέλεσε Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας της Εσθονίας. Stavroula Koutoulakou, Εθνικό Μέλος της Ελλάδας. Εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα ως δικηγόρος πριν ενταχθεί το 1997 στο Ελληνικό Δικαστικό Σώμα. Εργάσθηκε ως Αντεισαγγελέας Πρωτοδικών στην Αθήνα και την Κόρινθο έως την απόσπασή της στην Eurojust τον Ιούνιο του Ruben Jimenez, Εθνικό Μέλος της Ισπανίας. Διορίστηκε το 1973 Ανακριτής. Το 1996 διορίστηκε και υπηρέτησε επί έξι έτη ως μέλος του Γενικού Συμβουλίου του Ισπανικού Δικαστικού Σώματος. Από τη θέση αυτή οργάνωσε το ΕΔΔ στην Ισπανία. François Falletti, Εθνικό Μέλος της Γαλλίας. Διαθέτει 27 ετή πείρα ως εισαγγελέας, ενώ διορίστηκε «Directeur des affaires criminelles et des graces» στο Γαλλικό Υπουργείο Δικαιοσύνης από το 1993 έως το 1996 πριν διοριστεί Γενικός Εισαγγελέας στο Εφετείο της Λυών, όπου παρέμεινε μέχρι τον διορισμό του στην Eurojust τον Σεπτέμβριο του 2004 για να αντικαταστήσει τον Olivier de Baynast ως Εθνικό Μέλος της Γαλλίας. Στις προηγούμενες θέσεις του ήταν υπεύθυνος για ποικίλες υποθέσεις και θέματα που αφορούσαν κυρίως οικονομικά εγκλήματα και την Αμοιβαία Δικαστική Συνδρομή. Συμμετείχε επίσης στις δραστηριότητες εισαγγελικών σωμάτων σε Ευρωπαϊκό και Διεθνές επίπεδο. Jarlath Spellman, Εθνικό Μέλος της Ιρλανδίας. Έγινε μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου της Ιρλανδίας το 1992 και εργάστηκε ως δικηγόρος επί σειρά ετών. Το 2000 εργάστηκε ως Σύμβουλος (Advisory Counsel) στη Γενική Εισαγγελία στον τομέα Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Το 2001 διορίστηκε Ανώτατος Υπάλληλος στο γραφείο του Διευθυντή της Γενικής Εισαγγελίας (Office of the Director of Public Prosecutions). Διαθέτει εμπειρία στη δίωξη σοβαρών εγκλημάτων καθώς και στον τομέα της αμοιβαίας συνδρομής και έκδοσης. 73

74 Cesare Martellino, Εθνικό Μέλος της Ιταλίας. Ξεκίνησε την καριέρα του το 1969 ως εισαγγελέας. Μέχρι το 1988 ήταν αναπληρωτής εισαγγελέας στην Ρώμη και αργότερα Γενικός Εισαγγελέας στο Τέρνι. Κατά την διάρκεια της καριέρας του χειρίστηκε υποθέσεις σχετικά με το οργανωμένο έγκλημα, τη διαφθορά, τις ανθρωποκτονίες και τις απαγωγές. Στην Ιταλία έχει τώρα αναλάβει καθήκοντα δικαστή στον τομέα της αθλητικής δικαιοσύνης. Katerina Loizou, Εθνικό Μέλος της Κύπρου. Εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα ως δικηγόρος πριν διοριστεί το 2002 στη Γενική Εισαγγελία. Υπηρέτησε ως Δικηγόρος της Δημοκρατίας στην Λευκωσία μέχρι την απόσπασή της στην Eurojust τον Σεπτέμβριο του Gunãrs Bundzis, Εθνικό Μέλος της Λεττονίας. Διαθέτει 11 ετή πείρα ως Εισαγγελέας. Πριν διοριστεί στην Εισαγγελία εργάστηκε για αρκετά χρόνια στην Δικαστική αστυνομία. Ξεκίνησε να εργάζεται στη Γενική Εισαγγελία ως ανώτατος βοηθός. Αργότερα διορίστηκε Προιστάμενος Εισαγγελέας σε μία περιφέρεια της Λεττονίας. Συνέχισε να εργάζεται στη Γενική Εισαγγελία ως επικεφαλής εισαγγελέας στην υπηρεσία μεθοδολογίας και αργότερα στην υπηρεσία για την διεθνή συνεργασία, όπου χειρίστηκε θέματα συνεργασίας σχετικά με την έκδοση εγκληματιών, τη μεταφορά των διαδικασιών και των κρατουμένων και την αμοιβαία δικαστική συνδρομή. Rolandas Tilindis, Εθνικό Μέλος της Λιθουανίας. Ξεκίνησε την καριέρα του ως ανακριτής το 1991 στις υπηρεσίες του Ανακριτικού Τμήματος του Υπουργείου Εσωτερικών Υποθέσεων και στη Γενική Εισαγγελία της Λιθουανίας. Το 1995 διορίστηκε εισαγγελέας στο Τμήμα Ερευνών για το Οργανωμένο Έγκλημα και τη Διαφθορά της Γενικής Εισαγγελίας και χειρίστηκε ευαίσθητες υποθέσεις δημόσιου ενδιαφέροντος, που αφορούσαν επίσης το διεθνές οργανωμένο έγκλημα. Πριν διοριστεί στην Eurojust τον Μάιο του 2004, διετέλεσε σημείο επαφής της Γενικής Εισαγγελίας. Georges Heisbourg, Εθνικό Μέλος του Λουξεμβούργου. Από το 1976 υπήρξε μέλος του Δικαστικού Σώματος του Λουξεμβούργου. Εργάσθηκε πάνω από 20 έτη ως εισαγγελέας. Το 1993 διορίστηκε αναπληρωτής Γενικός Εισαγγελέας και ετέθη επικεφαλής του τμήματος οργανωμένου εγκλήματος και υπεύθυνος για σοβαρές υποθέσεις ξεπλύματος χρήματος και θέματα διεθνούς δικαστικής συνδρομής. Ilona Lévai, Εθνικό Μέλος της Ουγγαρίας. Είναι εισαγγελέας με πείρα σε όλα τα επίπεδα της Γενικής Εισαγγελίας κατά τη διάρκεια της 25 ετούς επαγγελματικής της διαδρομής. Από το 1990 εργάζεται στα γραφεία της Γενικής Εισαγγελίας της Ουγγαρίας. Επί έξι χρόνια διετέλεσε Γενικός Διευθυντής της υπηρεσίας Διεθνών και Ευρωπαϊκών θεμάτων πριν διοριστεί στην Eurojust. Μεταξύ άλλων, είχε την ευθύνη για την προετοιμασία της Υπηρεσίας Δίωξης εν όψει της προσχώρησης της Ουγγαρίας στην ΕΕ. Το 2003 τιμήθηκε με τον Σταυρό της Λεγεώνας της Τιμής από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Ουγγαρίας. 74

75 Silvio Camilleri, Εθνικό Μέλος της Μάλτας. Jerzy Iwanicki, Εθνικό Μέλος της Πολωνίας. Διαθέτει 18 ετή πείρα ως εισαγγελέας σε διάφορα επίπεδα των εισαγγελικών υπηρεσιών στην Πολωνία. Χειρίστηκε υποθέσεις οικονομικού εγκλήματος στην Ανακριτική Υπηρεσία των γραφείων της Περιφερειακής Εισαγγελίας στην Βαρσοβία. Το 1996 διορίστηκε στην υπηρεσία για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος της Γενικής Εισαγγελίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Πριν διοριστεί στην Eurojust, διετέλεσε σημείο επαφής της Υπηρεσίας Δίωξης. José Luis Lopes da Mota, Εθνικό Μέλος της Πορτογαλίας. Διαθέτει 25 ετή πείρα στο δικαστικό σώμα ως εισαγγελέας και βοηθός του Γενικού Εισαγγελέα της Πορτογαλίας. Ήταν υπεύθυνος για θέματα σχετικά με τη διοίκηση της εισαγγελικής αρχής σε εθνικό επίπεδο καθώς και για την διεθνή συνεργασία. Διετέλεσε λέκτορας στην Εθνική Σχολή Δικαστών της Πορτογαλίας και Αναπληρωτής Υπουργός Δικαιοσύνης επιφορτισμένος με διάφορα θέματα, συμπεριλαμβανομένων των Ευρωπαϊκών Υποθέσεων. Barbara Brezigar, Εθνικό Μέλος της Σλοβενίας. Αφιέρωσε όλη της την καριέρα στην Υπηρεσία Δίωξης. Είναι Ανώτατη Εισαγγελέας του Κράτους. Στο παρελθόν διετέλεσε αρχικά επικεφαλής της ομάδας των εθνικών εισαγγελέων, η οποία διεκπεραιώνει υποθέσεις σχετικά με το οργανωμένο έγκλημα και άλλες μορφές σοβαρού εγκλήματος. Το 2002 διετέλεσε Υπουργός Δικαιοσύνης. Peter Paluda, Εθνικό Μέλος της Σλοβακικής Δημοκρατίας. Εργάστηκε επί 22 έτη στο δικαστικό σώμα της Σλοβακίας. Διαθέτει 12 ετή πείρα ως εισαγγελέας. Εργάστηκε στα γραφεία της περιφερειακής Εισαγγελίας στην Banská Bystrica, στην Κεντρική Σλοβακία έως το Από 1η Φεβρουαρίου 1987 έως 24 Μαΐου 1994, εργάστηκε στο γραφείο της Γενικής Εισαγγελίας στην Μπρατισλάβα. Όταν διορίστηκε στην Eurojust, ήταν δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας, όπου ασχολήθηκε με ποινικές υποθέσεις. Maarit Loimukoski, Εθνικό Μέλος της Φινλανδίας. Διαθέτει πάνω από 15 ετή πείρα ως περιφερειακή εισαγγελέας στο Ελσίνκι. Το 1999 διορίστηκε στη Γενική Εισαγγελία ως Εθνική Εισαγγελέας, εξειδικευμένη στο οργανωμένο έγκλημα. Πριν διοριστεί στην Eurojust εργάστηκε στην Υπηρεσία Πρωτοκόλλου του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο και ως Σύμβουλος της Μόνιμης Αντιπροσωπίας της Φινλανδίας στην ΕΕ σε θέματα ποινικής και δικαστικής συνεργασίας. 75

76 Solveig Wollstad, Εθνικό Μέλος της Σουηδίας. Διαθέτει πάνω από 15ετή πείρα ως εισαγγελέας και ασχολείται, μεταξύ άλλων, με θέματα διακίνησης ναρκωτικών και άλλες σοβαρές μορφές εγκλήματος. Πριν διοριστεί Εθνικό Μέλος της Σουηδίας ήταν Γενικός Εισαγγελέας στην Σουηδία και επικεφαλής της διεθνούς μονάδας της Γενικής Εισαγγελίας στο Linköping της Σουηδίας. Υπήρξε επίσης σημείο επαφής της Σουηδίας στο ΕΔΔ. Αναπληρωτές Jürgen Kapplinghaus, αναπληρωτής εθνικό μέλος της Γερμανίας. Διαθέτει πάνω από 29ετή πείρα σε διαφορετικά επίπεδα στις εισαγγελικές υπηρεσίες. Από το 1975 έως το 1989 υπήρξε τοπικός εισαγγελέας και μετά εργάστηκε επί 10 έτη στα γραφεία του Γενικού Εισαγγελέα. Μεταξύ 1999 και 2001 αποσπάστηκε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας. Συνολικά διαθέτει πάνω από 15ετή πείρα σε θέματα Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής και στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Πριν διοριστεί στην Eurojust το 2001 ήταν επικεφαλής της διεύθυνσης του Υπουργείου και υπεύθυνος για θέματα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής και έκδοσης. Jean-Francois Bohnert, αναπληρωτής εθνικό μέλος της Γαλλίας. Διαθέτει 19ετή πείρα στο Γαλλικό Δικαστικό Σώμα. Ξεκίνησε την καριέρα του ως εισαγγελέας στο Στρασβούργο και μετά εργάστηκε ως Ανακριτής στο Γαλλικό Στρατιωτικό Δικαστήριο στην Γερμανία. Στη συνέχεια υπήρξε επί πέντε χρόνια ο Γάλλος Δικαστικός Σύνδεσμός στην Γερμανία με έδρα την Βόννη και αργότερα το Βερολίνο. Carmen Manfredda, αναπληρώτρια εθνικό μέλος της Ιταλίας. Διαθέτει 30ετή πείρα στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Πριν διοριστεί στην Eurojust εργάστηκε ως εισαγγελέας στο Μιλάνο και στη συνέχεια ως γενικός εισαγγελέας στο Vigevano. Donatella Frendo Dimech, αναπληρώτρια εθνικό μέλος της Μάλτας. Αποφοίτησε ως συμβολαιογράφος το 1991 και το 1993 της απονεμήθηκε το Διδακτορικό Δίπλωμα της Νομικής Σχολής, ενώ το 1995 απέκτησε τίτλο Magister Juris (Διεθνές Δίκαιο). Το 1997 διορίστηκε στη Γενική Εισαγγελία ως εισαγγελέας, ενώ από το 2000 ασχολείται με υποθέσεις ξεπλύματος χρήματος και είναι υπεύθυνη για θέματα διεθνούς αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής και έκδοσης. Με την ιδιότητα της Ανώτατης Συμβούλου της Δημοκρατίας της Μάλτας είναι επίσης το σημείο επαφής της Μάλτας στο Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο. 76

77 Jolien Kuitert, αναπληρώτρια εθνικό μέλος των Κάτω Χωρών. Είναι εισαγγελέας με έδρα τα γραφεία της Εθνικής Εισαγγελίας (National Public Prosecutor s Office) στις Κάτω Χώρες, όπου ασχολείται με τη διεθνή συνεργασία στους τομείς καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος. Είναι επίσης σημείο επαφής για την Υπηρεσία Γενικής Εισαγγελίας (Public Prosecutors Service) στο Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο. António Santos Alves, αναπληρωτής εθνικό Μέλος της Πορτογαλίας. Διαθέτει πάνω από 15ετή πείρα σε διάφορα επίπεδα της Υπηρεσίας Γενικής Εισαγγελίας. Από το 2000 έως το 2002 διετέλεσε Γενικός Επιθεωρητής για το Περιβάλλον και από το 2003 έως τον Μάιο του 2004 ήταν Σύμβουλος στη Μόνιμη Αντιπροσωπία της Πορτογαλίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Sanna Palo, αναπληρώτρια εθνικό μέλος της Φινλανδίας. Αξιωματικός της Φινλανδικής Αστυνομίας με νομικές γνώσεις. Υπήρξε επί δύο έτη νομική γραμματέας στο Υπουργείο Εξωτερικών Υποθέσεων και επί ένα έτος δικαστής σε ποινικές υποθέσεις στο Ελσίνκι. Εργάστηκε επίσης επί τέσσερα έτη στο Ελσίνκι στην Εθνική Υπηρεσία Ερευνών (National Bureau of Investigation) για θέματα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής. Ola Löfgren, αναπληρωτής εθνικό μέλος της Σουηδίας. Εργάστηκε επί 10 έτη ως εισαγγελέας. Έχει εμπειρία δίωξης όλων των σοβαρών μορφών εγκλήματος και εργάστηκε στην Υπηρεσία Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Economic Crimes Bureau) στην Στοκχόλμη. Έχει πολυετή πείρα στη διεθνή συνεργασία στα Γραφεία του Γενικού Εισαγγελέα στη Σουηδία. Υπήρξε επίσης μέλος της Σουηδικής ομάδας κατά τις διαπραγματεύσεις που πραγματοποιήθηκαν στις Βρυξέλλες για τη συμφωνία της Απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με την ίδρυση της Eurojust. Rajka Vlahovic, αναπληρώτρια εθνικό μέλος του Ηνωμένου Βασιλείου. Διαθέτει 12η πείρα ως εισαγγελέας στο κεντρικό Λονδίνο και είναι Δικαστής Ανώτερου Δικαστηρίου. Στην εισαγγελική υπηρεσία του στέμματος (Crown Prosecution Service) ασχολήθηκε με ευρύ φάσμα σοβαρών υποθέσεων περιλαμβανομένης της δίωξης εγκλημάτων πολέμου. Πριν διοριστεί στην Eurojust εργαζόταν στο γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα για υποθέσεις τελωνειακών δασμών και ειδικών φόρων κατανάλωσης του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου ήταν υπεύθυνη για θέματα διεθνούς δικαστικής συνδρομής και έκδοσης. 77

78 Βοηθοί Anne Delahaie, βοηθός του εθνικού μέλους της Γαλλίας. Εργαζόταν από το 1979 στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Απέκτησε πτυχίο Νομικής το Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης ασχολήθηκε με θέματα διεθνούς δικαστικής συνδρομής σε ποινικές υποθέσεις και σε διμερείς και πολυμερείς διαπραγματεύσεις (Σένγκεν ΕΕ, Συμβούλιο της Ευρώπης και Ηνωμένα Έθνη). Από το 2001 είναι βοηθός του εθνικού μέλους της Γαλλίας στην Eurojust. Francesca Pietrini, βοηθός του εθνικού μέλους της Ιταλίας. Εργαζόταν από το 1997 στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Το 1998 έγινε δικηγόρος. Από το 1999 έχει διοριστεί βοηθός στη Γενική Γραμματεία του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Αργότερα εργάστηκε για τον προϊστάμενο του ιδιαίτερου γραφείου του Υπουργού Δικαιοσύνης. Το Σεπτέμβριο του 2004 αποσπάστηκε στην Eurojust ως βοηθός του εθνικού μέλους της Ιταλίας. Ann den Bieman, βοηθός του εθνικού μέλους του Ηνωμένου Βασιλείου. Υπήρξε από το 1996 εισαγγελέας στην Εισαγγελική Αρχή της Σκοτίας, στη δημοσιονομική υπηρεσία. Τον Μάρτιο του 2000 διορίστηκε στις Κάτω Χώρες ως μία εκ των εισαγγελέων που συμμετείχαν στη δίκη Lockerbie. Στη συνέχεια διορίστηκε στην Eurojust όπου εργάζεται ως βοηθός του εθνικού μέλους του Ηνωμένου Βασιλείου. Susanne Stotz, βοηθός του εθνικού μέλους της Γερμανίας. Από το 1999 εργάζεται για το γερμανικό δικαστικό σώμα στην Βαυαρία, όπου ξεκίνησε την καριέρα της ως εισαγγελέας. Μετά από τετραετή θητεία στο τμήμα οικονομικού εγκλήματος ορίστηκε το 2003 Δικαστής σε δικαστήριο ενόρκων για τον χειρισμό υποθέσεων σοβαρού εγκλήματος. Έχοντας την έδρα της βορειοανατολικά της Βαυαρίας κοντά στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, ασχολήθηκε με υποθέσεις αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής και πολυμερούς συνεργασίας κυρίως με την Τσεχική Δημοκρατία. Από τον Ιανουάριο του 2005 εργάζεται για το γραφείο της Γερμανίας στην Eurojust. Διοικητικός Διευθυντής Ernst Merz, απόφοιτος της Νομικής Σχολής το Διορίστηκε και υπηρέτησε ως δικαστής στην Γερμανία έως το Κατόπιν αποσπάσθηκε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ρηνανίας-Παλατινάτο και της Τουριγκίας (Thuringia). Μεταξύ 1992 και 1994 διετέλεσε Διευθυντής της Ακαδημίας Ευρωπαϊκού Δικαίου (ERA) στην Trier. Το 2000 διορίστηκε Πρόεδρος του Social Court Koblenz και άσκησε τα καθήκοντα του πρώτου Γενικού Γραμματέα του Ευρωπαϊκού Δικτύου Δικαστικής Επιμόρφωσης. Τον Μάιο του 2000 έγινε προσωρινός διοικητικός διευθυντής της Eurojust και τον Σεπτέμβριο του 2002 διορίστηκε Διοικητικός Διευθυντής. 78

79 79

80 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II Η ΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ-ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΝΤΑΛΜΑ ΣΥΛΛΗΨΗΣ (ΕΕΣ) Τον Οκτώβριο του 2004 η Eurojust οργάνωσε μία στρατηγική συνάντηση στην Πράγα για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης. Βασικοί στόχοι της συνάντησης ήταν ο προσδιορισμός των νομικών και πρακτικών εμποδίων για την εφαρμογή της απόφασηςπλαισίου του Συμβουλίου της 13ης Ιουνίου 2002 για το ΕΕΣ και ο καθορισμός των κριτηρίων σε περιπτώσεις ΠΕΡΙΣΣΟΤEΡΩΝ ΕΕΣ για το ίδιο πρόσωπο (άρθρο 16 της Απόφασης-Πλαίσιο για το ΕΕΣ). Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στην Τσεχική Δημοκρατία με στόχο την ενημέρωση σχετικά με τα νέα εργαλεία της δικαστικής συνεργασίας σε ένα από τα Υπό Ένταξη Κράτη Μέλη με τη συμμετοχή ειδικών στον εν λόγω τομέα από τα 25 κράτη μέλη και εκπροσώπων του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου, της Γραμματείας του Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα θέματα συζητήθηκαν στο πλαίσιο συνεδριάσεων της ολομέλειας και εργαστηρίων. Τα αποτελέσματα μπορούν να συνοψιστούν ως εξής: Προσδιορισμός των εμποδίων Βασικός στόχος της Απόφασης-Πλαίσιο της 13ης Ιουνίου 2002 για τη δημιουργία του ΕΕΣ ήταν η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της δικαστικής συνεργασίας εντός της ΕΕ, καθώς και η επίσπευση των διαδικασιών έκδοσης. Όλα τα Κράτη Μέλη, εξαιρουμένης της Ιταλίας, έχουν μεταφέρει τις διατάξεις της Απόφασης-Πλαίσιο στην εθνική τους νομοθεσία. Αν και το ΕΕΣ τέθηκε σε ισχύ αρκετά πρόσφατα σε ορισμένα κράτη μέλη, φαίνεται ότι διάφορα προβλήματα έχουν ήδη ανακύψει σχετικά με την εκτέλεσή του: Η συμπλήρωση του εντύπου υποδείγματος του ΕΕΣ και η έκταση της περιγραφής των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης. Ορισμένα Κράτη Μέλη δίνουν ελλείπεις πληροφορίες και επίσης δεν παρέχουν μία επαρκή περιγραφή του αδικήματος. Η ποιότητα της μετάφρασης του ΕΕΣ στην επίσημη γλώσσα του κράτους εκτέλεσης. Όταν η ποιότητα της μετάφρασης των εγγράφων στη γλώσσα του κράτους εκτέλεσης δεν είναι καλή, ενδέχεται να προκληθούν περιττές καθυστερήσεις, καθώς και να υπάρξει κίνδυνος μη τήρησης των χρονικών πλαισίων εκτέλεσης του ΕΕΣ. Η διαβίβαση του πρωτότυπου ΕΕΣ εντός χρονικών ορίων, τα οποία διαφέρουν ανά κράτος μέλος. Μερικές από τις εκτελεστικές αρχές έχουν περιορισμένα χρονικά όρια σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία τους για να αποστείλουν το ΕΕΣ συνοδευόμενο από την απαραίτητη μετάφραση δυνάμει του άρθρου 8, παράγραφος 2, της Απόφασης-Πλαίσιο. Επιπλέον, ορισμένα Κράτη Μέλη δεν δέχονται τη διαβίβαση του εντάλματος μέσω φαξ και απαιτούν την αποστολή του πρωτότυπου εντός σύντομης προθεσμίας. 80

81 Σε ορισμένα Κράτη Μέλη, η ειδοποίηση που αποστέλλεται μέσω της Interpol («Ερυθρά Αγγελία») δεν θεωρείται αίτηση προσωρινής σύλληψης. Σε αυτήν την περίπτωση, το ένταλμα θα πρέπει να αποσταλεί μόλις βρεθεί ο εκζητούμενος. Τα Κράτη Μέλη που ανήκουν στο Σένγκεν αποστέλλουν ειδοποιήσεις μέσω του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν (ΣΠΣ). Το πρόβλημα που ανακύπτει σε αυτήν την περίπτωση είναι εάν η διαβίβαση μέσω του συστήματος ΣΠΣ γίνεται μόνο όταν η διεύθυνση του καταζητούμενου είναι άγνωστη ή εάν αυτό γίνεται συστηματικά. Υπάρχουν κάποιες αμφιβολίες κατά πόσο η υπηρεσία SIRENE εξετάζει τη «νομιμότητα» του εντάλματος, για παράδειγμα το αν το αδίκημα έχει υποπέσει σε παραγραφή ή όχι. Ο προσδιορισμός των αρμόδιων δικαστικών αρχών των κρατών μελών εκτέλεσης. Η συνδρομή της υπηρεσίας SIRENE είναι συνήθως χρήσιμη για τη διευκόλυνση και την αποτελεσματικότητα των επαφών των Κρατών Μελών που ανήκουν στο Σένγκεν. Η προσαρμογή του συστήματος «Atlas» του ΕΔΔ θα αποτελέσει σημαντική εξέλιξη προς αυτήν την κατεύθυνση. Ο κατάλογος αξιόποινων πράξεων. Λόγω των διαφορετικών νομικών συστημάτων, κάποια αδικήματα θεωρούνται από ορισμένους ασαφή. Η απουσία ερμηνευτικών κατευθυντήριων γραμμών φαίνεται να προσθέτει κάποια σύγχυση και αβεβαιότητα στις διαδικασίες. Θα πρέπει ωστόσο να υπογραμμιστεί ότι ο κατάλογος των αξιόποινων πράξεων στην Απόφαση-Πλαίσιο «προσδιορίζεται από το δίκαιο του Κράτους Μέλους έκδοσης του εντάλματος». Ο δικαστής ή ο εισαγγελέας γνωρίζει έτσι την υπόθεση που ερευνά. Από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι η Απόφαση-Πλαίσιο για το ΕΕΣ δεν προβλέπει την «έκδοση για τα συναφή», δηλαδή την παράδοση ενός εκζητούμενου για μικρότερης σοβαρότητας αδικήματα μαζί με τα αδικήματα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΕΕΣ, έχει επίσης προκαλέσει δυσκολίες. Οι διαφορές στον ορισμό των αξιόποινων πράξεων στις εθνικές νομοθεσίες και στη μετάφρασή τους στο πλαίσιο του πεδίου εφαρμογής του ΕΕΣ (άρθρο 2 της απόφασηςπλαίσιο) καταδεικνύουν ότι όλες οι χώρες δεν αποδίδουν την ίδια σημασία ούτε έχουν την ίδια αντίληψη για ορισμένα αδικήματα. Σε ορισμένες υποθέσεις, η παράδοση του εκζητούμενου αναστάλθηκε επειδή εις βάρος του ίδιου εκζητούμενου εκκρεμούσε συρροή διώξεων από περισσότερες εθνικές αρχές. Επιπλέον, η νομοθεσία σε κάποια κράτη μέλη απαιτεί την ύπαρξη ΕΕΣ πριν την εκτέλεση της σύλληψης, ιδίως όταν το ΕΕΣ διαβιβάζεται μέσω της Interpol. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή ενέχει τον κίνδυνο, και την πιθανότητα, διαφυγής του υπόπτου. 81

82 Ένα Κράτος Μέλος εφαρμόζει το ΕΕΣ για αδικήματα που έγιναν μετά την ημερομηνία εφαρμογής της απόφασης-πλαισίου. Πράγματι, υπήρξαν υποθέσεις όπου το ΕΕΣ δεν εκτελέστηκε διότι όταν ελήφθη ή όταν οι αξιόποινες πράξεις έγιναν δεν είχε ακόμα μεταφερθεί η απόφαση-πλαίσιο για το ΕΕΣ στην εθνική νομοθεσία του κράτους μέλους. Δυσκολίες προκύπτουν επίσης καθώς ορισμένα Κράτη Μέλη συμπεριέλαβαν στη εθνική τους νομοθεσία για το ΕΕΣ τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα στους λόγους υποχρεωτικής μη εκτέλεσης του ΕΕΣ, παρόλο που τα εν λόγω δικαιώματα δεν ανήκουν στους λόγους που προβλέπει η Απόφαση-Πλαίσιο και τα Κράτη Μέλη οφείλουν να συμμορφώνονται σε κάθε περίπτωση. Η αρχική εμπειρία των ειδικών σε υποθέσεις που διεκπεραιώθηκαν βάσει της Απόφασης-Πλαίσιο για το ΕΕΣ καταδεικνύει ότι θα χρειαστεί χρόνος και θα πρέπει να γίνουν κάποιες τροποποιήσεις προκειμένου η απόφαση να τεθεί πλήρως σε εφαρμογή. Παρόλο που όλα σχεδόν τα Κράτη Μέλη έχουν ήδη μεταφέρει την Απόφαση-Πλαίσιο για το ΕΕΣ στο εθνικό τους δίκαιο, καθένα χρησιμοποίησε τις δικές του μεθόδους εφαρμογής και τις δικές του απαιτήσεις. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν μέχρι τώρα τα Κράτη Μέλη εστιάζεται στην ανεπαρκή ρύθμιση των γλωσσών επικοινωνίας, των όρων παράδοσης και των μέσων μετάφρασης. Όσον αφορά τη διαβίβαση του εντάλματος είναι εμφανής η έλλειψη ομοιομορφίας. Στο άμεσο μέλλον θα πρέπει να διευκρινισθεί και να ενοποιηθεί ο τρόπος διαβίβασης του ΕΕΣ ούτως ώστε το σύστημα να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά. Οδηγίες για τη λήψη απόφασης σε περίπτωση συρροής ΕΕΣ Η αύξηση υποθέσεων διεθνούς διασυνοριακού εγκλήματος έχει οδηγήσει στην επακόλουθη αύξηση του αριθμού των υποθέσεων, για τις οποίες περισσότερα από ένα Κράτη Μέλη έχουν, δυνάμει της εθνικής τους νομοθεσίας, τη δικαιοδοσία άσκησης δίωξης και εκδίκασής τους. Χρειάζεται συντονισμός ούτως ώστε να εξασφαλισθεί ότι ένα άτομο δεν θα διώκεται για τις ίδιες πράξεις σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη. Ένα από τα βασικά καθήκοντα της Eurojust είναι να διευκολύνει τον κατάλληλο συντονισμό των Εθνικών Διωκτικών Αρχών. Για αυτόν τον σκοπό, στην ετήσια έκθεση για το 2003 και δυνάμει της απόφασης για την Eurojust δημοσιεύσαμε κατευθυντήριες γραμμές προτείνοντας τα κριτήρια που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη σε υποθέσεις συντρέχουσας δικαιοδοσίας. Οι αρμόδιες εθνικές αρχές αποφασίζουν ποια δικαιοδοσία είναι καταλληλότερη για τη δίωξη. Οι έγκαιρες διαβουλεύσεις και αποφάσεις μεταξύ των ενδιαφερόμενων κρατών μελών οδηγούν σε καλύτερα αποτελέσματα. Ομοίως, ο αποτελεσματικός και έγκαιρος συντονισμός των αρμοδίων αρχών των ενδιαφερόμενων κρατών μελών πριν την έκδοση του ΕΕΣ ελαχιστοποιεί τον αριθμό υποθέσεων πολλαπλών αιτήσεων για το ίδιο πρόσωπο. 82

83 Υπάρχουν τέσσερις κύριες περιπτώσεις όπου δύο ή περισσότερα κράτη μέλη εκδίδουν ΕΕΣ για το ίδιο πρόσωπο προς το σκοπό της δίωξης ή της εκτέλεσης ποινής ή μέτρου ασφαλείας στερητικών της ελευθερίας («συρροή ευρωπαικών ενταλμάτων σύλληψης»): Δύο (ή περισσότερα) εντάλματα σύλληψης για το ίδιο πρόσωπο προς το σκοπό της δίωξης του ίδιου εγκλήματος, Δύο (ή περισσότερα) εντάλματα σύλληψης για το ίδιο πρόσωπο προς το σκοπό της δίωξης δύο (ή περισσότερων) διαφορετικών εγκλημάτων, Δύο (ή περισσότερα) εντάλματα σύλληψης για το ίδιο πρόσωπο, ένα (ή περισσότερα) προς το σκοπό της δίωξης εγκλημάτων και ένα (ή περισσότερα) προς το σκοπό της εκτέλεσης ποινής ή μέτρου ασφαλείας στερητικού της ελευθερίας, Δύο (ή περισσότερα) εντάλματα σύλληψης για το ίδιο πρόσωπο προς το σκοπό εκτέλεσης δύο (ή περισσότερων) ποινών ή μέτρων ασφαλείας στερητικών της ελευθερίας. Τα κριτήρια που θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την απόφαση σχετικά με το ένταλμα σύλληψης που θα πρέπει εκτελεστεί ποικίλουν σε καθεμιά από αυτές τις περιπτώσεις ανάλογα με τις κατωτέρω οδηγίες. Οι τέσσερις περιπτώσεις ενίοτε διαπλέκονται. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι οποίες ελπίζουμε να μην συμβαίνουν συχνά, τα κριτήρια θα πρέπει να εφαρμόζουν την αρχή mutatis mutandis. Κάθε περίπτωση συρροής ενταλμάτων είναι μοναδική. Η απόφαση σχετικά με το ένταλμα σύλληψης που θα πρέπει να εκτελεστεί, πρέπει να εξετάζεται κατά περίπτωση λαμβάνοντας υπόψη όλα τα γεγονότα, τις περιστάσεις και το βάσιμο κάθε μεμονωμένης υπόθεσης και αξιολογώντας όλα τα συναφή θέματα. Σύμφωνα με τις ακόλουθες κατευθυντήριες γραμμές, καθένα από τα συγκρουόμενα εντάλματα σύλληψης συνεπάγεται ότι η εκάστοτε δικαιοδοσία είναι ικανή και πρόθυμη να ασκήσει δίωξη και να εξασφαλίσει την καταδίκη. 1) Δύο (ή περισσότερα) εντάλματα σύλληψης για το ίδιο πρόσωπο προς το σκοπό της δίωξης του ίδιου εγκλήματος. Βασικά πρόκειται για την απόφαση σχετικά με τη δικαιοδοσία που θα πρέπει να ασκήσει τη δίωξη. Θεωρούμε ότι σε διασυνοριακές υποθέσεις όπου υπάρχει δυνατότητα δίωξης από δύο ή περισσότερες δικαιοδοσίες σημείο εκκίνησης θα πρέπει να είναι οι οδηγίες της Eurojust σχετικά με τη δικαιοδοσία που θα πρέπει να ασκήσει τη δίωξη. Επομένως, θα πρέπει να συνεκτιμώνται όλοι 83

84 οι σχετικοί παράγοντες που αναφέρονται στις κατευθυντήριες γραμμές, όπως, για παράδειγμα, ο τόπος τέλεσης των περισσότερων αξιόποινων πράξεων ή των περισσότερων απωλειών. Τα κριτήρια που αναφέρονται στις κατευθυντήριες γραμμές έχουν δυνατότητα εφαρμογής στην πλειοψηφία των υποθέσεων, εντούτοις υπάρχουν μερικές διαφορές λόγω της ύπαρξης συρροής ενταλμάτων σύλληψης. Οι ημερομηνίες των συγκρουόμενων ενταλμάτων σύλληψης, που αναφέρονται στο άρθρο 16, παράγραφος 1, της Απόφασης-Πλαίσιο ως πιθανό στοιχείο για την επιλογή του εντάλματος σύλληψης που θα πρέπει να εκτελεστεί, δεν έχουν από μόνες τους ειδικό βάρος. Ωστόσο, εάν η ημερομηνία ενός από τα εντάλματα σύλληψης συνεπάγεται ότι η δίωξη σε ένα από τα συγκρουόμενα κράτη μέλη βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο και επομένως αυτό το κράτος μέλος έχει τη δυνατότητα γρηγορότερης εκδίκασης της υπόθεσης, ο παράγοντας αυτός θα ληφθεί υπόψη. Η τοποθεσία του κατηγορούμενου αναφέρεται στις κατευθυντήριες γραμμές της Eurojust, ενώ η πιθανότητα παράδοσης του κατηγορούμενου θα είναι ασήμαντη, εάν το κράτος εκτέλεσης δεν ασκήσει το ένταλμα για άλλους λόγους. Ωστόσο η ιθαγένεια του κατηγορούμενου μπορεί να αποτελέσει παράγοντα προς αξιολόγηση σε περίπτωση που ο κατηγορούμενος έχει ιθαγένεια σε ένα από τα κράτη που ζητούν την παράδοσή του. Ομοίως, η ισχυρή προσωπική σχέση με ένα από τα κράτη που ζητούν την παράδοσή του μπορεί να αποτελέσει παράγοντα προς αξιολόγηση. Η σχετική βαρύτητα του εγκλήματος αναφέρεται ως κριτήριο στην Απόφαση-Πλαίσιο. Εντούτοις, όταν τα εντάλματα σύλληψης αφορούν το ίδιο ποινικό αδίκημα, λίγη σημασία μπορεί να δοθεί σε αυτόν τον παράγοντα. Αναμφισβήτητα, η απόφαση σχετικά με τη δικαιοδοσία που θα πρέπει να ασκήσει τη δίωξη δεν θα πρέπει να βασίζεται στον υπολογισμό της υψηλότερης δυνατής ποινής. 2) Δύο (ή περισσότερα) εντάλματα σύλληψης για το ίδιο πρόσωπο προς το σκοπό της δίωξης δύο (ή περισσότερων) διαφορετικών εγκλημάτων. Στην περίπτωση αυτή η απόφαση δεν μπορεί να βασιστεί μόνο στις αρχές σχετικά με την επιλογή της δικαιοδοσίας. Το ερώτημα δεν είναι «ποιος θα πρέπει να ασκήσει τη δίωξη» αλλά «ποιος θα πρέπει να ασκήσει τη δίωξη πρώτος». 84

85 Επομένως το σημείο εκκίνησης θα πρέπει να είναι ποια δικαιοδοσία θα ζημιωθεί περισσότερο, εάν η δίωξη πρέπει να περιμένει τα αποτελέσματα της δίωξης σε μια άλλη δικαιοδοσία. Αυτό ενδέχεται να συμβεί, για παράδειγμα, εξαιτίας της παραγραφής, της διττής δίωξης, των προβλημάτων στη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των καταθέσεων των μαρτύρων, της ανησυχίας για τα θύματα, της πιθανότητας κατάσχεσης, κλπ. Οι ημερομηνίες των συγκρουόμενων ενταλμάτων σύλληψης θα πρέπει να αποτελέσουν σημαντικό παράγοντα μόνο εάν η ημερομηνία ενός από τα εντάλματα σύλληψης συνεπάγεται ότι η δίωξη σε ένα από τα συγκρουόμενα κράτη μέλη βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο και επομένως αυτό το κράτος μέλος έχει τη δυνατότητα γρηγορότερης εκδίκασης της υπόθεσης. Η σχετική βαρύτητα των εγκλημάτων θα πρέπει να συνεκτιμάται. Το ένταλμα σύλληψης από μία δικαιοδοσία ενδέχεται να απαιτεί για τη δίωξη μεγάλου αριθμού εγκλημάτων την παράδοση, ενώ το ένταλμα από άλλη δικαιοδοσία ενδέχεται να αφορά μόνο ένα έγκλημα. Ωστόσο θα πρέπει να συνεκτιμάται επίσης η βαρύτητα του μεμονωμένου εγκλήματος. Από την άποψη αυτή, ο καθοριστικός παράγοντας θα πρέπει να είναι η βαρύτητα της ίδιας της εγκληματικής συμπεριφοράς και όχι η σχετική καταδικαστική εξουσία των δικαστηρίων στις διαφορετικές δικαιοδοσίες. Επιπροσθέτως η κατάσταση των θυμάτων θα πρέπει να αποτελεί σημαντικό παράγοντα, τόσο στην αξιολόγηση της βαρύτητας του εγκλήματος όσο και στην εκτίμηση της δίωξης που θα πρέπει να ασκηθεί πρώτη. 3) Δύο (ή περισσότερα) εντάλματα σύλληψης για το ίδιο πρόσωπο, ένα (ή περισσότερα) προς το σκοπό της δίωξης εγκλημάτων και ένα (ή περισσότερα) προς το σκοπό της εκτέλεσης ποινής ή μέτρου ασφαλείας στερητικών της ελευθερίας. Σε αυτήν την περίπτωση πάλι το ερώτημα δεν είναι ποιος θα πρέπει να ασκήσει τη δίωξη ή ποια ποινή θα πρέπει να εκτελεστεί, αλλά η σειρά σε σχέση με τη δίωξη των αδικημάτων και την έκτιση της ποινής. Πρέπει να υπάρχει ένα ισχυρό τεκμήριο ότι η παράδοση ενός ατόμου προκειμένου να του ασκηθεί δίωξη έχει προτεραιότητα έναντι της έκτισης ποινής. 85

86 Ωστόσο, σε ειδικές περιπτώσεις, όπου για παράδειγμα υπάρχει κίνδυνος παραγραφής της ποινής λόγω περιοριστικών κανόνων και παρόμοιος κίνδυνος δεν υπάρχει σχετικά με τη δίωξη, η παράδοση για το σκοπό της έκτισης ποινής ενδέχεται να έχει προτεραιότητα. Οι ημερομηνίες των συγκρουόμενων ενταλμάτων σύλληψης φαίνεται ότι έχουν ελάχιστη σημασία στην περίπτωση αυτή, όπως και η τοποθεσία και σχετική βαρύτητα του εγκλήματος. 4) Δύο (ή περισσότερα) εντάλματα σύλληψης για το ίδιο πρόσωπο προς το σκοπό της εκτέλεσης δύο (η περισσότερων) ποινών ή μέτρων ασφαλείας στερητικών της ελευθερίας. Καθώς το βασικό πρόβλημα στην περίπτωση αυτή είναι η ρύθμιση της σειράς και των περιστάσεων για την επιβολή δύο ή περισσότερων ποινών φυλάκισης σε διαφορετικές χώρες, εναπόκειται, σε μεγάλο βαθμό, στις αρμόδιες αρχές των εμπλεκόμενων κρατών να συνεργαστούν στενά για τον σχεδιασμό και τις πρακτικές ρυθμίσεις για την εκτέλεση των ποινών, λαμβάνοντας επίσης υπόψη τις προσωπικές συνθήκες του κατηγορούμενου. Ο κίνδυνος παραγραφής των ποινών λόγω περιοριστικών κανόνων πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στην απόφαση του κράτους εκτέλεσης. Οι ημερομηνίες των αδικημάτων και η σχετική βαρύτητα των εγκλημάτων μπορούν να ληφθούν υπόψη ούτως ώστε να εξασφαλιστεί η αρχή που ορίζει ότι η παλαιότερη ποινή εκτελείται πρώτη και ότι το σοβαρότερο έγκλημα τιμωρείται πριν από το λιγότερο σοβαρό. Ωστόσο, οι ημερομηνίες των συγκρουόμενων ενταλμάτων σύλληψης έχουν ελάχιστη σημασία σε αυτήν την περίπτωση. Η παραπομπή στην Eurojust Το άρθρο 16, παράγραφος 2, της Απόφασης-Πλαίσιο προβλέπει ότι η δικαστική αρχή εκτέλεσης μπορεί να ζητήσει τη γνώμη της Eurojust προκειμένου να επιλέξει το ένταλμα σύλληψης που θα πρέπει να εκτελεσθεί. Η Eurojust είναι πρόθυμη να προσφέρει τη συνδρομή της σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη σε παρόμοιες περιπτώσεις. Τα Εθνικά Μέλη θα λάβουν ευχαρίστως μέρος στις συζητήσεις για τις υποθέσεις αυτές και θα διευκολύνουν τις συναντήσεις και διαπραγματεύσεις μεταξύ των εισαγγελικών αρχών των εμπλεκόμενων χωρών. 86

87 Μη τήρηση των προθεσμιών σε υποθέσεις έκδοσης του ΕΕΣ Εκτός από τον παραπάνω ρόλο, η Απόφαση-Πλαίσιο για το ΕΕΣ προβλέπει ένα ακόμα καθήκον της Eurojust. Το άρθρο 17, παράγραφος 7, της Απόφασης-Πλαίσιο της 13ης Ιουνίου 2002 προβλέπει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να ειδοποιούν την Eurojust για κάθε περίπτωση υπέρβασης των χρονικών ορίων, γεγονός που παρεμποδίζει την παράδοση του εκζητούμενου. Τα Κράτη Μέλη θα πρέπει επίσης να αναφέρουν τους λόγους της ενδεχόμενης καθυστέρησης (μη τήρηση των προθεσμιών). Είμαστε πεπεισμένοι ότι οι αρμόδιες αρχές στην πλειοψηφία των Κρατών Μελών δεν γνώριζαν αυτή την υποχρέωσή τους. Αρκετά Εθνικά Μέλη της Eurojust έπρεπε να υπενθυμίζουν στις Εθνικές Αρχές τους την απαίτηση αυτή πριν τη διαβίβαση οποιαδήποτε πληροφορίας. Έχουμε συγκεντρώσει τις ακόλουθες πληροφορίες για περιπτώσεις μη τήρησης των προθεσμιών. Το 2004 η Eurojust ενημερώθηκε ότι οι προθεσμίες για την εκτέλεση των ΕΕΣ δεν τηρήθηκαν σε 14 υποθέσεις. Ο αριθμός αυτός είναι μικρός και είμαστε πεπεισμένοι ότι υπήρχαν περισσότερες ανάλογες περιπτώσεις. Η εντύπωσή μας αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι τέσσερα μόνο κράτη μέλη υπέβαλαν τις σχετικές εκθέσεις. Προτρέπουμε όλα τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την ύπαρξη και την εφαρμογή διαδικασιών για την αναφορά των περιπτώσεων μη τήρησης των προθεσμιών στην Eurojust. Τα κράτη μέλη που υπέβαλαν εκθέσεις στην Eurojust είναι: Ηνωμένο Βασίλειο 8 υποθέσεις Βέλγιο 2 υποθέσεις Γαλλία 2 υποθέσεις Δανία 1 υπόθεση Πορτογαλία 1 υπόθεση Τα κράτη μέλη ανέφεραν τους ακόλουθους λόγους καθυστέρησης: Χρόνος για ετοιμασία της υπεράσπισης: 2 υποθέσεις Σε μία υπόθεση ο συνήγορος του κατηγορουμένου ζήτησε χρόνο για να προβάλλει επιχειρήματα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και σε μια άλλη για να προβάλλει ισχυρισμό για λόγους ψυχικής υγείας. Άρνηση: 3 υποθέσεις. Στη πρώτη υπόθεση η αρμόδια δικαστική αρχή θεώρησε ότι μερικές από τις πράξεις έγιναν πριν από την ημερομηνία που κοινοποιήθηκε από το κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 32 της 87

88 Απόφασης-Πλαίσιο της 13ης Ιουνίου Στη δεύτερη υπόθεση η αρμόδια δικαστική αρχή έδωσε ίση αξία στους κανόνες εφαρμογής της Απόφασης-Πλαίσιο και στους εθνικούς κανονισμούς για την εκτέλεση των ποινών. Δεν δόθηκαν πληροφορίες για την τρίτη υπόθεση. Για αυτές τις περιπτώσεις άρνησης ασκήθηκε έφεση με επιτυχία. Αναβολή διαδικασίας εξαιτίας εκκρεμούσας δίωξης ή ποινής που εκτίεται στο κράτος εκτέλεσης: 6 υποθέσεις Σε κάποιες από τις περιπτώσεις αυτές, φαίνεται ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν εφάρμοσε τις διατάξεις του άρθρου 24 της απόφασης-πλαισίου αλλά αποφάσισε, σε συμφωνία με το Κράτος Έκδοσης, να προγραμματίσει την εξέταση της υπόθεσης μετά την εκτέλεση της εθνικής ποινής. Στην πρώτη υπόθεση το χρονοδιάγραμμα δεν μπορούσε να τηρηθεί επειδή ασκήθηκε έφεση στην απόφαση παράδοσης του καταζητούμενου. Στη δεύτερη υπόθεση δεν υπάρχουν πλήρη στοιχεία. Στη τρίτη υπόθεση έπρεπε να δοθούν διευκρινήσεις σχετικά με τη νομική βάση των γεγονότων της υπόθεσης και τη μετάφραση. Η περίπτωση αυτή οδήγησε στην απελευθέρωση του υπόπτου και στην ανάγκη έκδοσης νέου ΕΕΣ ούτως ώστε να ξεπεραστούν οι αρχικές δυσκολίες. Στις 2 υποθέσεις που αφορούν το Βέλγιο όλη η διαδικασία που ακολουθήθηκε, είχε ένα θετικό κι ένα αρνητικό αποτέλεσμα. 88

89 89

90 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΟΥ ΔΙΑΒΙΒΑΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΘΝΙΚΟΥΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΕΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΡΜΟΔΙΕΣ ΕΘΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΤΑ ΕΘΝΙΚΑ ΜΕΛΗ ΤΗΣ EUROJUST 1. Η απόφαση 2003/48 του Συμβουλίου ΔΕΥ της 19ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με την εφαρμογή ειδικών μέτρων αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας υποχρεώνει τα Κράτη Μέλη να εξασφαλίσουν ότι οι πληροφορίες σχετικά με τις έρευνες σε υποθέσεις τρομοκρατίας διαβιβάζονται στην Eurojust από ή μέσω των Εθνικών Ανταποκριτών για θέματα Τρομοκρατίας ή από την ενδεδειγμένη δικαστική ή άλλη αρμόδια αρχή. Το άρθρο 3, παράγραφος 2, της απόφασης προβλέπει: «2. Κάθε Κράτος Μέλος λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να εξασφαλίσει ότι τουλάχιστον οι ακόλουθες πληροφορίες που συγκεντρώνονται από τον εθνικό ανταποκριτή ή από την ενδεδειγμένη δικαστική ή άλλη αρμόδια αρχή διαβιβάζονται στην Eurojust, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και στο μέτρο που επιτρέπεται από τις διατάξεις της απόφασης Eurojust, προκειμένου να είναι σε θέση να ασκήσει τα καθήκοντά της: α) τα στοιχεία εξακρίβωσης της ταυτότητας του προσώπου, της ομάδας ή της οντότητας, β) οι υπό διερεύνηση ή δίωξη πράξεις και οι ειδικές συνθήκες τέλεσής τους, γ) η σχέση τους με άλλες συναφείς περιπτώσεις τρομοκρατικών πράξεων, δ) η ύπαρξη αιτήσεων Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής, συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών παραγγελιών, οι οποίες μπορούν να έχουν γίνει προς ή από άλλο κράτος μέλος, καθώς και τα αποτελέσματά τους.» 2. Το Συλλογικό Όργανο μελέτησε προσεκτικά τον καταλληλότερο τρόπο διαβίβασης των πληροφοριών στην Eurojust και προτείνει τις εξής κατευθυντήριες γραμμές: 2.1. Οι πληροφορίες που διαβιβάζονται θα πρέπει να αφορούν τον κατάλογο προσώπων, ομάδων και οντοτήτων, ο οποίος εμπεριέχεται στην ενημερωμένη έκδοση του παραρτήματος της κοινής θέσης του Συμβουλίου για την εφαρμογή ειδικών μέτρων για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. (Κοινή Θέση 2001/931/ΚΕΠΠΑ). Για περισσότερες πληροφορίες, η τελευταία έκδοση είναι η Κοινή Θέση 2004/500/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2004, Επίσημη Εφημερίδα τεύχος L 196 της 3ης Ιουνίου Ωστόσο, οι Εθνικοί Ανταποκριτές θα πρέπει να βεβαιωθούν ότι γνωρίζουν πλήρως τις αλλαγές Οι πληροφορίες που διαβιβάζονται θα πρέπει να είναι σχετικές με τα καθήκοντα της Eurojust. Θα πρέπει δηλαδή να αφορούν και να προέρχονται από ποινικές διαδικασίες που διεξήχθησαν υπό την ευθύνη των δικαστικών αρχών. Επομένως, θα πρέπει να διαβιβάζονται μόνο οι πληροφορίες των δικαστικών αρχών, αποτέλεσμα των δικαστικών ερευνών και διώξεων, και όχι δεδομένα των μυστικών αστυνομικών υπηρεσιών, ήτοι πληροφορίες που συγκεντρώνονται από συλλήψεις, έρευνες, ανακρίσεις, κ.λπ. 90

91 2.3. Οι πληροφορίες που διαβιβάζονται θα πρέπει να αφορούν τρομοκρατικές αξιόποινες πράξεις, όπως αναφέρονται στα άρθρα 1 έως 3 της Απόφασης-Πλαίσιο 2002/475 του Συμβουλίου ΔΕΥ, της 13ης Ιουνίου 2002, για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας Οι πληροφορίες θα πρέπει να διαβιβάζονται στην Eurojust μέσω του Εθνικού Μέλους με τη μορφή περιληπτικής έκθεσης, η οποία θα διαβεβαιώνει: την αιτία έναρξης των ερευνών, τα μέτρα που χρησιμοποιήθηκαν στις έρευνες τουλάχιστον τις ακόλουθες πληροφορίες: οι υπό διερεύνηση ή δίωξη αξιόποινες πράξεις και οι ειδικές συνθήκες τέλεσής τους, τα στοιχεία εξακρίβωσης της ταυτότητας του προσώπου, της ομάδας ή της οντότητας, η σχέση τους με άλλες σχετικές περιπτώσεις τρομοκρατικών πράξεων, ιδίως με άλλα κράτη μέλη Αντίγραφα όλων των αιτήσεων αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής που αποστέλλονται από τις αρμόδιες αρχές των Κρατών Μελών και αφορούν τρομοκρατικές υποθέσεις προς εκτέλεση σε άλλα Κράτη Μέλη, θα πρέπει να διαβιβάζονται στην Eurojust προς ενημέρωση, μαζί με τα αποτελέσματά τους σε μορφή περιληπτικής έκθεσης. Όλες οι αιτήσεις που απαιτούν συντονισμένη δράση σε ανάλογες υποθέσεις θα πρέπει να διαβιβάζονται στην Eurojust σύμφωνα με το άρθρο 6, παράγραφος ζ, της απόφασης για την Eurojust, όταν ζητείται η παρέμβασή της για τον συντονισμό της δράσης. Σε περιπτώσεις όπου ζητείται η συνδρομή της Eurojust, η αίτηση θα πρέπει να συνοδεύεται από μία έκθεση που θα επεξηγεί, για παράδειγμα, τη φύση του ζητούμενου συντονισμού ή της συνεργασίας Αντίγραφα όλων των Ευρωπαϊκών Ενταλμάτων Σύλληψης που έχουν εκδοθεί για τρομοκρατικές πράξεις θα πρέπει να διαβιβάζονται στην Eurojust Συμπληρωματικές πληροφορίες για τις υποθέσεις θα πρέπει να είναι στη διάθεση των Εθνικών Μελών κατόπιν αίτησής τους Η μορφή, το μέσο και η μέθοδος της διαβίβασης των πληροφοριών θα πρέπει να αποφασίζονται από τον Εθνικό Ανταποκριτή και το Εθνικό Μέλος. Η μονάδα διαχείρισης πληροφοριών της Eurojust θα πρέπει να ενημερώνεται για την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής διαβίβασης των πληροφοριών. 91

92 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΗΣ ΑΡΜΟΔΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΔΙΩΞΗΣ Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά ως παράρτημα της Ετήσιας Έκθεσης της Eurojust για το Αρκετά Εθνικά Μέλη από τα 10 Υπό Ένταξη Κράτη ζήτησαν να συμπεριληφθούν ξανά σε παράρτημα της Ετήσιας Έκθεσης για το Πιστεύουν ότι θα φανούν χρήσιμες στους συναδέλφους τους που χειρίζονται παρόμοια θέματα και δεν είχαν τη δυνατότητα να διαβάσουν τις κατευθυντήριες γραμμές στη γλώσσα τους. Τον Νοέμβριο του 2003 η Eurojust οργάνωσε ένα σεμινάριο για να συζητήσει και να εξετάσει το θέμα της δικαιοδοσίας δίωξης στις διασυνοριακές υποθέσεις όπου υπάρχει δυνατότητα δίωξης από δύο ή περισσότερες διαφορετικές δικαιοδοσίες. Στόχος του σεμιναρίου ήταν η ανάπτυξη οδηγιών που θα βοηθούσαν την Eurojust κατά την άσκηση της αρμοδιότητάς της να ζητήσει από ένα κράτος να παραιτηθεί από την άσκηση δίωξης υπέρ άλλου κράτους που βρίσκεται σε καλύτερη θέση για να το πράξει. Στο σεμινάριο συμμετείχαν ειδικοί από όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και από τα περισσότερα υπό ένταξη κράτη, καθώς και εκπρόσωποι της Επιτροπής, της Γραμματείας του Συμβουλίου, της Europol και της OLAF. Πραγματοποιήθηκε μία σειρά ομιλιών και τέσσερα εργαστήρια με περιπτωσιολογικές μελέτες για τον προσδιορισμό των πιθανών κριτηρίων. Σημαντική ήταν η παρουσία, μεταξύ των ομιλητών και των συμμετεχόντων, πολλών καθηγητών πανεπιστημίου και/ή πανεπιστημιακών με ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε αυτόν τον τομέα της δικαιοσύνης. Τους ευχαριστούμε όλους για τη συνεισφορά τους. Το Συλλογικό Όργανο της Eurojust προτείνει τις ακόλουθες κατευθυντήριες γραμμές οι οποίες δημοσιεύτηκαν για πρώτη φορά ως παράρτημα στην ετήσια έκθεσή μας για το Γενικά Όπου υπάρχει αναφορά σε «εισαγγελείς» εννοούνται επίσης οι δικαστές και άλλες αρμόδιες δικαστικές αρχές. Κάθε περίπτωση είναι μοναδική, επομένως οποιαδήποτε απόφαση σχετικά με τη δικαιοδοσία που είναι καταλληλότερη για την άσκηση δίωξης θα πρέπει να βασίζεται στα γεγονότα και το βάσιμο κάθε υπόθεσης ξεχωριστά. Όλοι οι παράγοντες που θεωρούνται συναφείς πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Η απόφαση πρέπει πάντα να είναι δίκαιη, αμερόληπτη και αντικειμενική και να λαμβάνεται σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διασφαλίζοντας την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κάθε κατηγορούμενου ή πιθανού κατηγορούμενου. 92

93 Η απόφαση θα πρέπει να λαμβάνεται κατά το δυνατόν ταχύτερα στα πλαίσια της έρευνας ή δίωξης και κατόπιν διαβούλευσης με όλες τις εμπλεκόμενες αρχές σε κάθε δικαιοδοσία. Το περίπλοκο ζήτημα του «forum shopping», που θα ορίζαμε ως την αυθαίρετη επιλογή τόπου διεξαγωγής δίωξης, έχει διαφορετική σημασία στα διάφορα νομικά συστήματα και δεν αποτελεί αντικείμενο αυτών των οδηγιών. Πιθανώς να αποτελέσει αντικείμενο μελλοντικής συζήτησης στην Eurojust καθώς εμπλουτίζεται η πείρα μας στον χειρισμό ανάλογων υποθέσεων. Στο πλαίσιο των συζητήσεών τους για την επίλυση αυτών των υποθέσεων, οι εισαγγελείς θα πρέπει να εξετάζουν όλες τις δυνατότητες που παρέχονται από τις ισχύουσες διεθνείς συμβάσεις και μέσα, π.χ. για τη μεταφορά των διαδικασιών και τη συγκέντρωση της δίωξης σε ένα μόνο Κράτος Μέλος. Μια σειρά συμβάσεων και άλλων μέσων που έχουν υπογραφεί αλλά δεν έχουν ακόμα επικυρωθεί θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν στο μέλλον, όταν θα έχουν πλήρως εφαρμοστεί. Non bis in idem Βασική αρχή του διεθνούς ποινικού δικαίου και του δικαίου των εθνικών ποινικών δικαιοδοσιών είναι ότι ο κατηγορούμενος δεν μπορεί να διωχθεί για το ίδιο ποινικό αδίκημα περισσότερες από μία φορές. Αυτό ισχύει ακόμα και όταν ο κατηγορούμενος έχει κηρυχθεί αθώος σε μία δικαιοδοσία. Οι παρούσες οδηγίες υποστηρίζουν και συμμορφώνονται πλήρως με αυτήν την αρχή. Αρχικές σκέψεις Η αρχική σκέψη θα πρέπει να είναι ο τόπος άσκησης της δίωξης. Αυτή η απόφαση θα πρέπει να λαμβάνεται το νωρίτερο δυνατό κατά το στάδιο της έρευνας και οπωσδήποτε μόλις γίνει αντιληπτό ότι θα μπορούσε να ασκηθεί δίωξη σε περισσότερες από μία δικαιοδοσίες. Οι εισαγγελείς πρέπει να προσδιορίζουν κάθε δικαιοδοσία στην οποία υπάρχει δυνατότητα δίωξης και ρεαλιστική προοπτική καταδίκης. Η αξιολόγηση αυτή απαιτεί εμπειρία και γνώσεις, οι οποίες εξασφαλίζονται μόνο από τους ειδικούς στις διάφορες δικαστικές δικαιοδοσίες. Συναντήσεις για την Ανάληψη Δράσης Εάν το αδίκημα τελέσθηκε σε πολλές δικαιοδοσίες, στις οποίες οι αρμόδιες αρχές θα μπορούσαν να κινήσουν διαδικασία δίωξης, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί συνάντηση μεταξύ των ανωτάτων 93

94 εισαγγελέων που εκπροσωπούν κάθε δικαιοδοσία προκειμένου να συζητηθεί και να συμφωνηθεί ο τόπος άσκησης της δίωξης. Κάθε εισαγγελέας που παρίσταται στην εν λόγω συνάντηση θα πρέπει να είναι πλήρως εξουσιοδοτημένος να συζητήσει τα εν λόγω θέματα και να αποφασίσει εξ ονόματος των εισαγγελικών αρχών της χώρας που εκπροσωπεί. Οι εισαγγελείς θα πρέπει να εφαρμόσουν τα ακόλουθα κριτήρια για τη λήψη της απόφασής τους. Παραπομπή στην Eurojust Η Eurojust επιθυμεί να της διαβιβάζεται κάθε ανάλογη υπόθεση, ειδικά όταν οι εκπρόσωποι των αντίστοιχων δικαιοδοσιών δεν μπορούν να συμφωνήσουν για τον τόπο δίωξης. Η Eurojust είναι πρόθυμη να προσφέρει συμβουλές και να διευκολύνει ανάλογες συναντήσεις. Εάν χρειαστεί, τα αντίστοιχα Εθνικά Μέλη της Eurojust είναι πρόθυμα να συμμετέχουν σε αυτές τις συναντήσεις. Η Eurojust ενθαρρύνει όλες τις αρμόδιες αρχές να της διαβιβάζουν αυτές τις υποθέσεις για την παροχή συνδρομής. Απόφαση σχετικά με τη δικαιοδοσία δίωξης Τεκμήριο Θα πρέπει να υπάρχει ένα προκαταρκτικό τεκμήριο κατά το οποίο η δίωξη, όπου είναι δυνατό, θα πρέπει να ασκείται στη δικαιοδοσία όπου τελέστηκε η πλειοψηφία των αξιόποινων πράξεων ή σε εκείνη που υπέστη τη μεγαλύτερη ζημία. Κατά τη λήψη της απόφασης, οι εισαγγελείς θα πρέπει να εξετάζουν προσεκτικά και δίκαια όλους τους παράγοντες υπέρ και κατά της έναρξης της δίωξης σε κάθε δικαιοδοσία όπου υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και που μπορούν να επηρεάσουν την τελική απόφαση. Όλοι αυτοί οι παράγοντες θα πρέπει να εξετάζονται στη συνάντηση των εισαγγελέων των πληγέντων κρατών. Η απόφαση θα εξαρτάται από τις περιστάσεις κάθε υπόθεσης και οι οδηγίες αυτές αποσκοπούν στη συνεκτικότητα της διαδικασίας λήψης της απόφασης. 94

95 Μερικοί από τους παράγοντες που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη είναι: Η τοποθεσία του κατηγορούμενου Η δυνατότητα δίωξης σε αυτήν τη δικαιοδοσία και ο βαθμός στον οποίο οι διαδικασίες έκδοσης ή η μεταφορά των διαδικασιών είναι δυνατές αποτελούν παράγοντες που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη. Έκδοση και παράδοση ατόμων Η δυνατότητα των αρμοδίων αρχών μίας δικαιοδοσίας να εκδώσουν ή να παραδώσουν έναν κατηγορούμενο που ανήκει σε άλλη δικαιοδοσία προκειμένου να διωχθεί στην δική τους δικαιοδοσία αποτελεί παράγοντα που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη για την απόφαση του τόπου δίωξης του κατηγορούμενου. Καταμερισμός της δίωξης σε υποθέσεις δύο ή περισσοτέρων δικαιοδοσιών Η έρευνα και η δίωξη περίπλοκων υποθέσεων διασυνοριακού εγκλήματος οδηγεί πολλές φορές στη δυνατότητα άσκησης δίωξης σε διαφορετικές δικαιοδοσίες. Σε περιπτώσεις όπου το αδίκημα τελέσθηκε σε πολλές δικαιοδοσίες, εάν και εφόσον τούτο καθίσταται δυνατό, οι εισαγγελείς θα πρέπει να εξετάσουν τη δυνατότητα άσκησης όλων των διώξεων σε μία δικαιοδοσία. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι εισαγγελείς θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις που θα έχει η δίωξη ενός κατηγορούμενου σε μια δικαιοδοσία για τη δίωξη σε μια δεύτερη ή τρίτη δικαιοδοσία. Θα πρέπει να καταβάλλεται κάθε προσπάθεια εξασφάλισης ότι μια δίωξη δεν υπονομεύει μια άλλη. Όταν πολλοί εγκληματίες κατηγορούνται ότι εμπλέκονται σε αδικήματα που συνδέονται μεταξύ τους, τότε όταν αυτό είναι δυνατό και αποτελεσματικό παρόλο που συχνά δεν είναι πρακτικό οι εισαγγελείς θα πρέπει να εξετάζουν τη δυνατότητα δίωξης όλων των κατηγορούμενων σε μία δικαιοδοσία. Παρουσία μαρτύρων Η διασφάλιση δίκαιης και αδέκαστης κρίσεως είναι προτεραιότητα κάθε εισαγγελέα. Οι εισαγγελείς θα πρέπει να αξιολογήσουν τη θέληση των μαρτύρων να καταθέσουν και, εάν χρειαστεί, να 95

96 ταξιδέψουν για τον σκοπό αυτό σε άλλη δικαιοδοσία. Εφόσον δεν υφίσταται διεθνές ένταλμα κλήτευσης μαρτύρων, θα πρέπει να εξετάζεται η δυνατότητα υποβολής αποδείξεων στο δικαστήριο σε έγγραφη ή άλλη μορφή (εξ αποστάσεως, μέσω τηλεφωνικής σύνδεσης ή βιντεοσύνδεσης). Η προθυμία ενός μάρτυρα να ταξιδέψει για να καταθέσει σε άλλη δικαιοδοσία θα πρέπει να εξετάζεται προσεκτικά διότι είναι πιθανόν να επηρεάσει την απόφαση σχετικά με τον τόπο άσκησης της δίωξης. Προστασία μαρτύρων Οι εισαγγελείς θα πρέπει πάντα να εξασφαλίζουν την προστασία των μαρτύρων και όσων βοηθούν τη διαδικασία δίωξης. Όταν λαμβάνεται η απόφαση για τη δικαιοδοσία δίωξης, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως η δυνατότητα μιας δικαιοδοσίας να παράσχει πρόγραμμα προστασίας των μαρτύρων όταν μία άλλη δικαιοδοσία δεν έχει αυτήν τη δυνατότητα. Καθυστερήσεις Μία Αρχή αναγνωρισμένη από όλες τις δικαιοδοσίες είναι ότι «η καθυστερημένη δικαιοσύνη είναι ανύπαρκτη δικαιοσύνη». Παρόλο που ο χρόνος δεν θα πρέπει να είναι ο πρωταρχικός παράγοντας στην απόφαση της δικαιοδοσίας δίωξης, σε περίπτωση που οι υπόλοιποι παράγοντες εξισορροπούν, οι εισαγγελείς θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τον χρόνο μέσα στον οποίο μπορούν να περατωθούν οι διαδικασίες στη μία ή στην άλλη δικαιοδοσία. Εάν πολλά κράτη έχουν δικαιοδοσία δίωξης, θα πρέπει να λαμβάνεται πάντα υπόψη ο χρόνος περάτωσης των διαδικασιών. Συμφέροντα των θυμάτων Οι εισαγγελείς θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα συμφέροντα των θυμάτων και κατά πόσο θα υποστούν ζημία εάν η δίωξη λάβει χώρα σε μία δικαιοδοσία αντί σε μία άλλη. Στις σκέψεις αυτές θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται η δυνατότητα αποζημίωσης των θυμάτων. Προβλήματα αποδεικτικών στοιχείων Οι εισαγγελείς μπορούν να κινήσουν μια υπόθεση μόνον βάσει αξιόπιστων, βάσιμων και αποδεκτών αποδεικτικών στοιχείων. Τα στοιχεία συλλέγονται ποικιλοτρόπως και συχνά υπό ανόμοιες μορφές στις διάφορες δικαιοδοσίες. Τα δικαστήρια έχουν διαφορετικούς κανόνες σχετικά με το αποδεκτό των στοιχείων που συλλέγονται συχνά σε διάφορες μορφές. Η διάθεση των στοιχείων σε σωστή μορφή και η αποδοχή τους από το δικαστήριο θα πρέπει να αποτελούν παράγοντες που θα 96

97 επηρεάσουν την απόφαση της δικαιοδοσίας δίωξης. Οι παράγοντες αυτοί θα ληφθούν υπόψη από τους εισαγγελείς για να αποφασίσουν τον τόπο άσκησης της δίωξης. Νομικές απαιτήσεις Οι εισαγγελείς δεν πρέπει να επιλέξουν μια δικαιοδοσία δίωξης εις βάρος μιας άλλης απλά και μόνον για να αποφύγουν να συμμορφωθούν με τις νομικές υποχρεώσεις που ισχύουν στη μία και όχι στην άλλη δικαιοδοσία. Όλες οι πιθανές επιπτώσεις της απόφασης δίωξης σε μία δικαιοδοσία και όχι σε μία άλλη, καθώς και το πιθανό αποτέλεσμα κάθε υπόθεσης θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Τα θέματα αυτά αφορούν, μεταξύ άλλων, την ευθύνη των πιθανών κατηγορουμένων και την ύπαρξη αντίστοιχων ποινών για τα αδικήματα. Καταδικαστική εξουσία Η καταδικαστική εξουσία των δικαστηρίων στις διάφορες πιθανές δικαιοδοσίες δεν θα πρέπει να είναι πρωταρχικός παράγοντας στην απόφαση σχετικά με τη δικαιοδοσία άσκησης της δίωξης. Οι εισαγγελείς δεν θα πρέπει να επιδιώκουν την άσκηση δίωξης στη δικαιοδοσία με τις υψηλότερες ποινές. Ωστόσο, θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι υφίστανται οι κατάλληλες ποινές για τα αντίστοιχα αδικήματα. Προϊόντα εγκλήματος Οι εισαγγελείς δεν θα πρέπει να προτιμούν τη δίωξη σε μία δικαιοδοσία έναντι μιας άλλης μόνον λόγω της δυνατότητας αποτελεσματικότερης επανάκτησης των προϊόντων του εγκλήματος. Θα πρέπει να εξετάζουν πάντα τις δυνατότητες που υπάρχουν για την κράτηση, επανάκτηση, κατάσχεση και δήμευση των προϊόντων του εγκλήματος, αξιοποιώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις διεθνείς συμφωνίες συνεργασίας για αυτά τα θέματα. Πόροι και κόστος δίωξης Το κόστος της δίωξης ή ο αντίκτυπός της στους πόρους μιας εισαγγελικής αρχής θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για την επιλογή μιας δικαιοδοσίας άσκησης της δίωξης μόνον όταν όλοι οι άλλοι παράγοντες εξισορροπούν. Οι αρμόδιες αρχές δεν θα πρέπει να αρνηθούν μία υπόθεση δίωξης στη δικαιοδοσία τους επειδή δεν τους ενδιαφέρει ή δεν αποτελεί προτεραιότητα για τους ανώτερους εισαγγελείς ή το Υπουργείο Δικαιοσύνης τους. 97

98 Σε περίπτωση που μία αρμόδια αρχή εκφράσει δισταγμούς για τη δίωξη μίας υπόθεσης για αυτούς τους λόγους, η Eurojust θα είναι έτοιμη να παρέμβει για να την πείσει να δράσει. Ειδικός πίνακας (Matrix) Οι παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για την απόφαση σχετικά με τη δικαιοδοσία δίωξης αναφέρονται στις παρούσες οδηγίες. Η προτεραιότητα και η βαρύτητα κάθε παράγοντα διαφέρουν κατά περίπτωση. Στόχος των οδηγιών είναι η υπενθύμιση και ο καθορισμός των σημαντικών θεμάτων που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε τέτοιες αποφάσεις. Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου της Eurojust για το θέμα αυτό, ορισμένοι σύνεδροι θεώρησαν χρήσιμη την εφαρμογή ενός ειδικού πίνακα (Matrix). Πιθανώς η αυστηρή εφαρμογή του ειδικού πίνακα να είναι πολύ περιοριστική, ορισμένοι όμως ίσως θεωρούν πιο χρήσιμη μία πιο δομημένη προσέγγιση για την επίλυση των προβλημάτων δικαιοδοσίας. Ο ειδικός αυτός πίνακας επιτρέπει την άμεση σύγκριση και στάθμιση των σχετικών παραγόντων που ισχύουν για τις διάφορες πιθανές δικαιοδοσίες. 98

99 99