Ε τ ή σ ι α Έ κ θ ε σ η

Transcript

1 Ε τ ή σ ι α Έ κ θ ε σ η

2

3 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Πρόλογος 4 1 Δομή και ανάπτυξη της Eurojust 10 2 Noμικό Περιβάλλον και Εταίροι 14 3 Διαχείριση Υποθέσεων 28 4 Σχέσεις με τις Εθνικές Αρχές 68 5 Τρίτες Χώρες 72 6 Διοίκηση 76 7 Απόδοση σε σχέση με τους στόχους του Οι στόχοι της Eurojust για το Όραμα Γενική σύνοψη και συμπεράσματα Παραρτήματα 102

4 Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ Έχω τη χαρά να παρουσιάσω την τέταρτη Ετήσια Έκθεση της Eurojust. Η Έκθεση είναι για το ημερολογιακό έτος 2005 και ετοιμάστηκε βάσει του Άρθρου 32, παράγραφος 1 της απόφασης της Eurojust που ορίζει πως ο Πρόεδρος, εκ μέρους του Συλλογικού Οργάνου (Κολλεγίου), «αναφέρεται εγγράφως στο Συμβούλιο, κάθε χρόνο σχετικά με τις δραστηριότητες και τη διαχείριση, συμπεριλαμβανομένης και της οικονομικής διαχείρισης της Eurojust. Στην Ετήσια Έκθεση του 2004 δήλωσα πως η Eurojust είχε ολοκληρώσει την πρώτη φάση της ιδρύσεώς της. Τον Δεκέμβριο του 2005 η Eurojust συμπλήρωσε τον τρίτο χρόνο παρουσίας της στη Χάγη. Μπορώ να πω με σιγουριά πως η Eurojust έχει πλέον σημειώσει μια σειρά προόδων, οι οποίες θα την οδηγήσουν να εδραιωθεί πλήρως ως ένας οργανισμός τέτοιος που θα βοηθά τις εθνικές ανακριτικές και διωκτικές αρχές. Αυτές οι πρόοδοι εσωτερικά αφορούν στην ανάπτυξη της υποδομής μας και στη συνεχή αύξηση των υποθέσεων μας, ενώ εξωτερικά συνεισφέρουν στη σύσφιξη των σχέσεων με οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ολοκλήρωση των επίσημων συμφωνιών συνεργασίας με τρίτα μη ευρωπαϊκά κράτη. Είναι ιδιαίτερη χαρά να επιβεβαιώσω πως η βασική μας ενασχόληση, οι φάκελοι των υποθέσεών μας, συνεχίζουν να αυξάνονται με γρηγορότατους ρυθμούς. Το 2005 ο αριθμός των υποθέσεων που παραπέμφθηκαν στο Συλλογικό Όργανο αυξήθηκε κατά 54 % σε σχέση με το Αυτή ήταν μια πολύ σημαντική αύξηση. Πιστεύω πως η αύξηση αυτή αποδεικνύει την ολοένα και μεγαλύτερη εμπιστοσύνη των ανακριτικών και διωκτικών αρχών στην ικανότητα της Eurojust να δώσει προστιθέμενη αξία στη δουλειά τους και δείχνει μια αυξανόμενη προθυμία των ευρωπαϊκών κρατών να συνεργαστούν με την Eurojust και μεταξύ τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν το διασυνοριακό έγκλημα. Η αύξηση του 2005 συνεχίζει την πολύ θετική τάση του 2004 με 27 % αύξηση σε σχέση με τις υποθέσεις που παραπέμφθηκαν το 2003 και την 50 % αύξηση του 2003 σε σχέση με το Το ποσοστό των διμερών υποθέσεων, δηλ. υποθέσεις που αφορούν δύο χώρες, αυξήθηκε κατά τη διάρκεια του 2005, θα ήταν όμως παραπλανητικό να λέγαμε πως οι υποθέσεις αυτές ήταν απλές. Συνήθως οι διμερείς υποθέσεις είναι πολύπλοκες και συχνά συμβαίνει επιπλέον χώρες να προστίθενται στις ανακρίσεις ή στις διώξεις. Είμαστε ακόμη στην ευχάριστη θέση να σημειώσουμε πως παραπέμφθηκε σε εμάς ένας αυξανόμενος αριθμός σοβαρών υποθέσεων, κάτι που συνεχίζει τη θετική τάση των προηγουμένων ετών. Ο αριθμός των συναντήσεων που διευκολύνουν τη συνεργασία και συντονίζουν τη δράση σε συγκεκριμένες υποθέσεις από 52 που ήταν το 2004, αυξήθηκε σε 73 το Πιστεύω πως η αύξηση αυτή, δεν είναι μια επιπόλαιη σύγκριση αριθμών των διμερών και πολυμερών υποθέσεων, αλλά μια πιο ακριβής εικόνα της πολυπλοκότητας των υποθέσεων που χειρίζεται η Eurojust. Μια πιο λεπτομερής ανάλυση των παραπομπών των υποθέσεων αυτών και των στρατηγικών συναντήσεων εμπεριέχεται στο μέρος της Έκθεσης που αναφέρεται στη Διαχείριση Υποθέσεων, μαζί με παραδείγματα υποθέσεων στις οποίες η Eurojust παρείχε τη βοήθειά της. 4

5 Η αύξηση των παραπομπών υποθέσεων είναι αναμφισβήτητα αποτέλεσμα των ισχυρών δεσμών και της εμπιστοσύνης που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα στη Eurojust και τις εθνικές ανακριτικές και διωκτικές αρχές, τα τελευταία τρία χρόνια. Περαιτέρω τα δέκα Εθνικά Μέλη των οποίων οι χώρες εισήλθαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση το Μάιο του 2004 έχουν πλέον ενσωματωθεί πλήρως στη μονάδα μας. Η εργασία τους συνετέλε επίσης σημαντικά στην αποτελεσματικότητα της Eurojust και στην αύξηση του αριθμού των παραπομπών υποθέσεων. Σημαντικά περισσότερες υποθέσεις παραπέμφθηκαν στη Eurojust σε ένα πρώιμο στάδιο διεθνών ερευνών. Όταν συμβαίνει αυτό η Eurojust μπορεί να διαθέτει πόρους και να συνδράμει αυτούς που μάχονται το διεθνές έγκλημα. Είμαστε ευχαριστημένοι αλλά όχι ακόμα ικανοποιημένοι από τις αυξήσεις και τις βελτιώσεις αυτές. Σε προηγούμενες Ετήσιες Εκθέσεις έχω πει και παραμένω πεπεισμένος ότι παρά τον αυξημένο αριθμό των παραπομπών υποθέσεων, υπάρχουν ακόμα κι άλλες υποθέσεις που θα έπρεπε να παραπεμφθούν στη Eurojust. Το Συλλογικό Όργανο συνεχίζει να πιστεύει πως οι δυνατότητες της Eurojust σχετικά με το χειρισμό υποθέσεων δεν έχουν πλήρως αξιοποιηθεί. Επιπλέον πολλά Εθνικά Μέλη εργάζονται μόνα τους, χωρίς την υποστήριξη κάποιου Αναπληρωτή ή Βοηθού. Αρκετά Εθνικά Μέλη έχουν αυξημένο φόρτο εργασίας τόσο με υποθέσεις όπου συνδράμουν τις δικές τους εθνικές αρχές, όσο και με υποθέσεις άλλων Κρατών-Μέλων που σχετίζονται με τη χώρα τους. Καθώς η Eurojust αναπτύσσεται και η διαχείριση υποθέσεων αυξάνεται, γίνεται σαφές ότι μερικά Εθνικά Μέλη, δουλεύοντας μόνα, δεν έχουν τις δυνατότητες και δεν μπορούν να παρέχουν ολοκληρωμένη διαχείριση των υποθέσεων στις εθνικές αρχές τους και σε υποθέσεις των άλλων μελών του Συλλογικού Οργάνου, αφού ο βασικός τους ρόλος στο Συλλογικό Όργανο είναι η συμμετοχή τους στο διοικητικό συμβούλιο. Θα προέτρεπα τους Υπουργούς Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, τους Ανώτατους Εισαγγελείς ή τους ομόλογούς τους να επανεξετάσουν τις ανάγκες του Εθνικού τους Μέλους και να αξιολογήσουν κατά πόσο αυτό χρειάζεται υποστήριξη από Αναπληρωτή ή Αποσπασμένο Εθνικό Εμπειρογνώμονα. Εκτός από την αύξηση του αριθμού των συναντήσεων συνεργασίας για συγκεκριμένες υποθέσεις που διοργανώσαμε το έτος 2005, συνεχίσαμε να διοργανώνουμε τακτικές στρατηγικές συναντήσεις σχετικά με τις έρευνες και τις διώξεις σοβαρών μορφών οργανωμένου εγκλήματος. Τα ζητήματα που καλύφθηκαν μέχρι τώρα περιλαμβάνουν την τρομοκρατία, την εμπορία ανθρώπων, υποθέσεις διακίνησης ναρκωτικών, σχέσεις με Δικαστές Συνδέσμους, παραχάραξη, ξέπλυμα χρήματος, δέσμευση, πάγωμα και κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων. Τα αποτρόπαια τρομοκρατικά γεγονότα τον Ιούλιο στο Λονδίνο, επιβεβαίωσαν ότι η τρομοκρατία παραμένει άμεση προτεραιότητα της Eurojust. Κατά τη διάρκεια του 2005, τόσο στη Χάγη, όσο 5

6 και σε άλλα μέρη διοργανώσαμε έναν αριθμό επιτυχημένων συναντήσεων για ανακριτές και εισαγγελείς των Κρατών-Μέλων της ΕΕ ειδικούς σε θέματα τρομοκρατίας. Ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό αυτής της εργασίας είναι ότι συνεργαζόμαστε πιο τακτικά με ανακριτές και εισαγγελείς που είναι ειδικοί σε θέματα τρομοκρατίας και προέρχονται από χώρες εκτός ΕΕ και προσδοκούμε ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί στο μέλλον. Μια τουλάχιστον πολυεθνική συνάντηση είχε ως αποτέλεσμα την αποφυγή επικείμενης τρομοκρατικής επίθεσης. Εκτός από αυτές τις συναντήσεις στρατηγικής, διοργανώσαμε το ετήσιο σεμινάριο για ειδικούς στις 17 και 18 Μαΐου στη Βουδαπέστη. Θέμα ήταν το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης και τα πρακτικά ζητήματα που το αφορούν, συνεχίζοντας την αρχική στρατηγική συνάντηση που έλαβε χώρα τον Οκτώβριο του Συνεχίσαμε να αναπτύσσουμε τους δεσμούς μας με άλλα όργανα της ΕΕ. Η σχέση μας με τη Europol και τον νέο διευθυντή της συνεχίζει να ενδυναμώνεται. Ωστόσο υπάρχουν μερικές βελτιώσεις που θα μπορούσαν να γίνουν στη διάρθρωση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων της Europol, κάτι που πιστεύουμε πως αναμφισβήτητα θα καταστήσει τη συνεργασία μας πιο γόνιμη. Αν και ακόμη υπάρχουν πολλές ευκαιρίες να αξιοποιηθούν, η σχέση μας με την Eυρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (ΟLAF) βελτιώθηκε αισθητά κατά τη διάρκεια του Στις δύο προηγούμενες Ετήσιες Εκθέσεις αναφέραμε πως κάποια Κράτη-Μέλη δεν έχουν ακόμα αλλάξει τη νομοθεσία τους για να εφαρμόσουν την Απόφαση της Eurojust. Δυστυχώς η Ισπανία κι η Ελλάδα δεν έχουν ακόμα εφαρμόσει την Απόφαση της Eurojust στη νομοθεσία τους, παρόλο που η προθεσμία ήταν τον Σεπτέμβριο του Ελπίζουμε πως η εφαρμογή θα γίνει το Η προστασία των δεδομένων που σχετίζονται με την αποτελεσματική διαχείριση υποθέσεων παραμένει μεγάλη προτεραιότητα. Το Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων (CMS) είναι τώρα πλήρως λειτουργικό. Κατά τη διάρκεια του έτους ολοκληρώσαμε την εγκατάσταση του άκρως σημαντικού και ασφαλούς δικτύου για εσωτερική επικοινωνία. Επίσης ολοκληρώσαμε το Σχέδιο Ε-POC II για τη μελέτη δυνατότητας εφαρμογής ενδεχόμενων λύσεων που εγγυώνται ασφαλή επικοινωνία με τις αρμόδιες εθνικές αρχές και άλλους εταίρους, ώστε τα Εθνικά Μέλη να μπορούν να στέλνουν και να λαμβάνουν ηλεκτρονικά, ευαίσθητες πληροφορίες με ασφαλή μέσα. Η γρήγορη και αποτελεσματική εφαρμογή αυτού του συστήματος θα είναι παράγοντας-κλειδί στην επιτυχία της Eurojust στο μέλλον. Ελπίζουμε πως θα δοθεί έγκριση για να συνεχίσουμε το 2006, με το Σχέδιο Ε-POC III και με τον τρόπο αυτό να προχωρήσουμε περισσότερο. Οι σχέσεις μας με κράτη εκτός ΕΕ έχουν αναπτυχθεί αισθητά κατά τη διάρκεια του έτους Με την υπογραφή της συμφωνίας με τη Νορβηγία στο Όσλο στις 28 Απριλίου 2005 η Eurojust 6

7 ολοκλήρωσε την πρώτη επίσημη συμφωνία συνεργασίας με κράτος εκτός ΕΕ. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι που σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας η Νορβηγική Εισαγγελία διόρισε τον Knut Kallerud ως Σύνδεσμο Εισαγγελέα της Νορβηγίας με έδρα στη Eurojust. Στις 2 Δεκεμβρίου του 2005 υπογράφηκαν δύο επιπρόσθετες συμφωνίες συνεργασίας με τη Ρουμανία και την Ισλανδία. Είμαστε βέβαιοι πως αυτές οι συμφωνίες βασίζονται στις άριστες ανεπίσημες σχέσεις που έχουμε και με τις δύο χώρες και ιδιαίτερα με τη Ρουμανία. Θεωρούμε την υπογραφή της συμφωνίας με τη Ρουμανία σαν φυσικό βήμα προς τη σύμβαση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2005 ξεκινήσαμε επίσημες διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνίας με τις ΗΠΑ και την Ελβετία. Επίσης είχαμε ανεπίσημες συζητήσεις με τη Ρωσία και την Ουκρανία και αναμένουμε περαιτέρω θετικές εξελίξεις μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες. Η οργανωτική δομή της Eurojust συνέχισε να αναπτύσσεται. Ως το τέλος Δεκεμβρίου 2005 ο οργανισμός αυξήθηκε σε 25 Εθνικά και Μέλη και βοηθούς, με την υποστήριξη του Γενικού Διευθυντή Διοικητικών Υπηρεσιών και 73 άλλων διοικητικών υπαλλήλων. Πιστεύω πως η πρόοδος που έχουμε κάνει είναι μεγάλη, αλλά υπάρχουν κι άλλα πράγματα που πρέπει να γίνουν. Θα συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε την υποδομή και την ικανότητα μας να βοηθούμε τους εθνικούς ανακριτές και εισαγγελείς προκειμένου να εδραιώσουμε το προφίλ μας εντός της ΕΕ, αλλά και τη δυνατότητα να λειτουργήσουμε ως συνδετικός κρίκος για τους ανακριτές και τους εισαγγελείς εκτός ΕΕ. Αποτελεί ιδιαίτερη επιδίωξή μας η ενίσχυση της ικανότητάς μας να παρέχουμε νομική συνδρομή, βοήθεια και τις βέλτιστες πρακτικές στους εφαρμοστές του νόμου, καθώς και σε όλα τα νομικά ζητήματα που ανακύπτουν σχετικά με ανακρίσεις και διώξεις που αφορούν το σοβαρό και οργανωμένο διασυνοριακό έγκλημα. Επιθυμούμε επίσης να συνεχίσουμε τη συνεισφορά μας στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ή και άλλων φορέων, για πιο αποτελεσματικούς νόμους, διαδικασίες και εξελίξεις στον τομέα της ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης της ΕΕ. Το Δεκέμβριο του 2005 σημειώσαμε σημαντική πρόοδο με τις ολλανδικές αρχές προκειμένου να επιβεβαιώσουμε και να σταθεροποιήσουμε τη θέση μας και το καθεστώς μας στη Χάγη. Ολοκληρώσαμε μακρές διαπραγματεύσεις με το ολλανδικό Υπουργείο Εξωτερικών σχετικά με την Συμφωνία της Έδρας μας και ξεχωριστά με την Κυβερνητική Oλλανδική Υπηρεσία Ακινήτων (Rijksgebouwendienst) για να διασφαλίσουμε μισθωτική σύμβαση μέχρι το 2012 για τα γραφεία μας στη Χάγη. 7

8 Η τριετής μου θητεία ως Πρόεδρος του Συλλογικού Οργάνου πέρασε γρήγορα και έληξε στο μέσο του χρόνου. Απεδείχθη μια ευχάριστη περίοδος γεμάτη προκλήσεις, κι έτσι αποφάσισα να θέσω υποψηφιότητα και για δεύτερη θητεία. Ήταν μεγάλη μου τιμή και ευχαρίστηση που οι συνάδελφοι μου με επανεξέλεξαν για δεύτερη φορά. Κατά τη διάρκεια του 2005, τρία Εθνικά Μέλη έφυγαν από την Eurojust. Με λύπη αποχαιρετήσαμε τους Barbara Brezigar, Σταυρούλα Κουτουλάκου και Jerzy Iwanicki, Εθνικά Μέλη της Σλοβενίας, της Ελλάδας και της Πολωνίας, αντίστοιχα. Θα ήθελα να τους ευχαριστήσω για τη σημαντική συνεισφορά όλων τους στην ανάπτυξη και επέκταση της Eurojust. Η Σταυρούλα επέστρεψε στα καθήκοντά της ως εισαγγελική λειτουργός στην Αθήνα. Ο Jerzy επέστρεψε στο πολωνικό Υπουργείο Δικαιοσύνης όπου ελπίζουμε πως θα εκμεταλλευθεί την εμπειρία που απέκτησε στη Eurojust. Ήταν επίσης χαρά μας που η Barbara διορίστηκε ως Γενική Εισαγγελέας της Σλοβενίας. Τους ευχόμαστε κάθε επιτυχία στους καινούργιους τους ρόλους. Καλωσορίσαμε τους αντικαταστάτες τους στο Συλλογικό Όργανο: Malči Gabrijelčič από τη Σλοβενία, Λάμπρο Πατσαβέλλα από την Ελλάδα και Mariusz Skowroński από την Πολωνία. Το 2005 η Donatella Frendo Dimech προήχθη από Αναπληρώτρια σε Εθνικό μέλος για τη Μάλτα, εξασφαλίζοντας έτσι την τακτική αντιπροσώπευση της Μάλτας στις συναντήσεις του Συλλογικού Οργάνου. Θα ήμουν ευγνώμων αν αυτή η έκθεση μπορούσε να φτάσει στα χέρια όλων των ανακριτών και εισαγγελέων που έχουν την ευθύνη, ή το ενδιαφέρον για την καταπολέμηση του σοβαρού οργανωμένου διασυνοριακού εγκλήματος. MICHAEL G. KENNEDY Πρόεδρος του Συλλογικού Οργάνου Ιανουαρίου

9 9

10 1 Η Δ Ο Μ Η Κ Α Ι Η Α Ν Α Π Τ Υ Ξ Η Τ Η Σ E U R O J U S T Εισαγωγή Το Συλλογικό Όργανο της Eurojust απαρτίζεται από 25 Εθνικά Μέλη. Το καθένα από αυτά αποσπάται από κάθε Κράτος-Μέλος με την ιδιότητα του εισαγγελέα, δικαστή ή αξιωματικού αστυνομίας με αντίστοιχες αρμοδιότητες. Αρκετά Κράτη-Μέλη έχουν διορίσει βοηθούς για να επικουρούν τα Εθνικά Μέλη τους. Το έτος 2005, 15 Βοηθοί εργάστηκαν στη Χάγη μαζί με τα Εθνικά τους Μέλη. Τέσσερα Κράτη-Μέλη έχουν βοηθούς που εδρεύουν στις χώρες τους. Οι Βοηθοί οι οποίοι δεν εργάζονται μαζί μας μόνιμα, έρχονται στη Χάγη να αναπληρώσουν τα Εθνικά τους Μέλη ή να εκτελέσουν άλλη εργασία, αν αυτό απαιτηθεί. Ο όγκος της εργασίας των Εθνικών Μελών έχει αυξηθεί και αρκετοί ζητούν επιπλέον Βοηθούς ή Αποσπασμένους Εθνικούς Εμπειρογνώμονες για να τους επικουρούν. Το Συλλογικό Όργανο πλαισιώνεται από διοικητικό προσωπικό, με επικεφαλής το Γενικό Διευθυντή Διοικητικών Υπηρεσιών. Η δομή και οι αρμοδιότητες του προσωπικού παρατίθενται στο Κεφάλαιο 6 αυτής της έκθεσης. Νέα εργασιακή δομή στη Eurojust Ένας από τους στόχους της Eurojust για το 2005 ήταν να εισάγει και να εφαρμόσει μια νέα εργασιακή δομή αποτελούμενη από 21 ομάδες για να αναζητήσει να επωφεληθεί από όλα τα δυνατά πλεονεκτήματα, προερχόμενα από τη διεύρυνση της ΕΕ. Επίσης συμφωνήσαμε να επανεξετάσουμε την αποτελεσματικότητα αυτών των ρυθμίσεων μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Η οργανωτική δομή εφαρμόστηκε κι έγινε λειτουργική, στις αρχές του Η δομή αυτή αποδείχθηκε πολύ καλή στην πράξη και πολύ καλύτερη από τις προηγούμενες ρυθμίσεις, καθώς επέτρεψε στα μέλη του Συλλογικού Οργάνου να δουλεύουν μαζί σε μικρές ομάδες, για συγκεκριμένα ζητήματα, με τη βοήθεια μελών της διοίκησης, όπου κρινόταν απαραίτητο. Ένα από τα προβλήματα που εμφανίστηκε για μερικά Εθνικά Μέλη ήταν ότι ο αυξημένος αριθμός των ομάδων σήμαινε πως ήταν υποχρεωμένοι να παρίστανται σε πολλές συναντήσεις, κάθε εβδομάδα. Συζητήσαμε το πρόβλημα στη συνάντηση σχεδιασμού τον Οκτώβριο και συμφωνήσαμε να μειώσουμε τον αριθμό των ομάδων σε 14. Συμφωνήσαμε να συγχωνεύσουμε μερικές από τις ομάδες, αποτρέποντας το ενδεχόμενο σύμπτωσης αρμοδιοτήτων ή αντικειμένου εργασίας. Παρόλα 10

11 αυτά αποφασίσαμε να διατηρήσουμε μερικές από τις μικρότερες ομάδες για να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στην ανάπτυξη και τη βελτίωση σημαντικών συνεργασιών, όπως για παράδειγμα τις συνεργασίες με το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο (ΕΔΔ) και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF). H νέα δομή συζητήθηκε και συμφωνήθηκε από το Συλλογικό Όργανο το Δεκέμβριο. Θέλουμε να εξασφαλίσουμε ότι οι ομάδες θα παραμείνουν όσο το δυνατό πιο ισχυρές, αντλώντας προσωπική εμπειρία από το Συλλογικό Όργανο και διατηρώντας τα οφέλη της συνεχιζόμενης συμμετοχής των μελών σε αυτές. Προσδοκούμε ότι η ανακατανομή των Εθνικών Μελών στις καινούργιες ομάδες θα ολοκληρωθεί στις αρχές του Εντωμεταξύ η «παλιά» δομή των ομάδων συνεχίζει να ισχύει. Προστασία δεδομένων, το Σχέδιο E-POC και το Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων της Eurojust. Οι κανόνες της διαδικασίας επεξεργασίας και προστασίας των προσωπικών δεδομένων στη Eurojust υιοθετήθηκαν από το Συμβούλιο στις 24 Φεβρουαρίου Αυτοί οι κανόνες υποχρεώνουν την Eurojust να δημιουργήσει ένα αυτοματοποιημένο σύστημα διαχείρισης υποθέσεων. Το σύστημα αυτό πρόκειται να χρησιμοποιηθεί από τα Εθνικά Μέλη κατά την ενασχόλησή τους με δραστηριότητες που σχετίζονται με υποθέσεις και περιλαμβάνει τους προσωρινούς φακέλους και καταλόγους υποθέσεων που ορίζει η Απόφαση της Eurojust. Η παράλληλη ανάπτυξη των κανονισμών προστασίας δεδομένων και το πρόγραμμα E-POC ήταν απόλυτα επιτυχημένα. Έδωσαν στη Eurojust τη δυνατότητα να εξασφαλίσει πλήρη συμβατότητα των κανονισμών με τις τεχνικές απαιτήσεις του Συστήματος Διαχείρισης Υποθέσεων. Το 2005 το Πρόγραμμα Ε-POC II άρχισε να εφαρμόζεται ως συνέχεια του Προγράμματος Ε-POC του 2004, το οποίο ήταν η πρώτη προσωρινή έκδοση του Συστήματος Διαχείρισης Υποθέσεων της Eurojust. Η Eurojust έγινε πλήρης εταίρος για αυτό το χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε. πρόγραμμα, υπό την ονομασία «AGIS», το οποίο επίσης περιλαμβάνει τα Υπουργεία Δικαιοσύνης της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Σλοβενίας και της Ρουμανίας. Το σχέδιο προχώρησε σε δύο νέες εκδόσεις του Συστήματος Διαχείρισης Υποθέσεων, εργαλείο που χρησιμοποιούν τα Εθνικά Μέλη και το προσωπικό για να χειρίζονται τις υποθέσεις. Η πρώτη έκδοση του Ιουλίου, επικεντρώθηκε στην εφαρμογή και αυτοματοποίηση πολλών απαιτήσεων των κανόνων προστασίας δεδομένων της Eurojust. 11

12 Το Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων περιελάμβανε τις εξής δυνατότητες: διαχείριση των δικαιωμάτων των χρηστών για την πρόσβαση στα δεδομένα, διαδικασία καταχώρησης ευαίσθητων δεδομένων, επεξεργασία προσωπικών δεδομένων στον κατάλογο, αυτόματες ειδοποιήσεις και δυνατότητα επανεξέτασης των αρχείων από τον Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων και έλεγχος σε σχέση με τα χρονικά όρια των δεδομένων. Η δεύτερη έκδοση, η οποία λειτουργεί από το Νοέμβριο, διαθέτει νέα χαρακτηριστικά που υποστηρίζουν την έρευνα κατά της τρομοκρατίας, της διακίνησης ναρκωτικών και των υποθέσεων εμπορίας ανθρώπων. Υποστηρίζει ακόμα τις αρμοδιότητες της Eurojust σχετικά με το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης, τους εξελιγμένους μηχανισμούς που αναγνωρίζουν συνδέσμους μεταξύ των διαφορετικών υποθέσεων και εξελιγμένες στατιστικές εκθέσεις. Επιπρόσθετα, παρέχει μια μελέτη εφαρμοσιμότητας, προκειμένου να διευκολυνθεί η ανταλλαγή πληροφοριών των Εθνικών Μελών με τις αντίστοιχές τους εθνικές αρχές. Το σχέδιο ολοκληρώθηκε με μια ενημερωτική συνάντηση στη Ρώμη, το Δεκέμβριο, όπου στους συμμετέχοντες από τα 25 Κράτη-Μέλη υποδείχθηκαν τα ενδεχόμενα πλεονεκτήματα μιας κοινής προσέγγισης που στοχεύει στη διευκόλυνση της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των Εθνικών Μελών και των αντίστοιχων εθνικών τους αρχών. Τα αποτελέσματα των δοκιμαστικών ελέγχων που έγιναν από τον Υπεύθυνο Προστασίας Δεδομένων τον Οκτώβριο του 2005 και ο πρώτος έλεγχος από το Κοινό Εποπτικό Όργανο το Νοέμβριο του 2005, υπογράμμισαν τη σπουδαιότητα της εκτεταμένης χρήσης του Συστήματος Διαχείρισης Υποθέσεων στην εξασφάλιση συμμόρφωσης με τους κανόνες προστασίας δεδομένων και την πλήρη ωφέλεια από όλες τις δυνατότητές του. 12

13 13

14 2 Ν Ο Μ Ι Κ Ο Π Ε Ρ Ι Β Α Λ Λ Ο Ν Κ Α Ι Ε Τ Α Ι Ρ Ο Ι Εισαγωγή Ο ρόλος της Eurojust να υποστηρίζει και να διευκολύνει τη διασυνοριακή συνεργασία και τον συντονισμό μεταξύ των εθνικών ανακριτών και εισαγγελέων στα Κράτη-Μέλη, καθιστά τη Μονάδα βασικό φορέα ενίσχυσης του χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης της ΕΕ. Η Μονάδα παρέχει συχνά πλέον συμβουλές και προσκαλείται σε συναντήσεις για να εκθέσει τις απόψεις της σχετικά με προβλήματα στα οποία η πείρα και η εξειδίκευσή της είναι ωφέλιμες [συγκρούσεις αρμοδιότητας, σχέδιο απόφασης πλαισίου για το οργανωμένο έγκλημα, αξιολόγηση του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης (ΕΕΣ), το δίκτυο των Κοινών Ομάδων Έρευνας (KOE), καταπολέμηση της τρομοκρατίας, κ.λπ.] Κάποιες προσκλήσεις πλέον έρχονται σε τακτική βάση, παραδείγματος χάριν από το Συμβούλιο Υπουργών, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, από την Πολυτομεακή Ομάδα κατά του Οργανωμένου Εγκλήματος και από την Δύναμη Κρούσης των Αρχηγών των Ευρωπαϊκών Αστυνομιών. Αυτές είναι άριστες ευκαιρίες για τη Eurojust να εκφράσει τις απόψεις που προέρχονται από την εμπειρία της και να πληροφορηθεί τα τρέχοντα ζητήματα που επηρεάζουν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Η ανταλλαγή πληροφοριών είναι επίσης σκοπός άλλων συναντήσεων που λαμβάνουν χώρα στις εγκαταστάσεις της Eurojust κάθε δυο μήνες, με αντιπροσώπους της Γραμματείας του Συμβουλίου και της Επιτροπής. Από τον Σεπτέμβριο του 2005 οι προσκλήσεις σε αυτές τις συναντήσεις επεκτάθηκαν και στους αντιπροσώπους της εκάστοτε προεδρίας της ΕΕ, καθώς και τις δύο επόμενες προεδρίες, κάτι που επιτρέπει τη συνέχεια στην καθιέρωση χρησίμων επαφών και στην ανταλλαγή πληροφοριών. Η οργανωτική δομή της Eurojust που ξεκίνησε στην αρχή του 2005 βοήθησε στη δημιουργία επαφών με άλλες ευρωπαϊκές υπηρεσίες και όργανα και στη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ αυτών και της Eurojust. Στις 19 Οκτωβρίου η Eurojust είχε τη χαρά να καλωσορίσει τον κ. Frattini, αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπεύθυνο για τα ζητήματα ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης και εκτίμησε ιδιαίτερα την προσφορά του για την ενίσχυση της συνεργασίας ανάμεσα στη Eurojust και την Επιτροπή. Η Ομάδα των Βρυξελλών έχει την ευθύνη για το συντονισμό και τις επαφές μεταξύ της Eurojust και των κέντρων λήψεων αποφάσεων στα ευρωπαϊκά όργανα των Βρυξελλών. Εφαρμογή της απόφασης για την Eurojust Η Eurojust είναι πλέον παίκτης «κλειδί» στο χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης της ΕΕ. Η σημασία της αυτή αναγνωρίζεται σε πολλά ευρωπαϊκά έγγραφα, όπως το Πρόγραμμα της Χάγης. Ωστόσο τα Κράτη-Μέλη δεν εφαρμόζουν στο εθνικό τους δίκαιο πάντα μέσα σε εύλογο 14

15 χρονικό διάστημα τις αποφάσεις που λαμβάνονται στις Βρυξέλλες,. Αυτές οι καθυστερήσεις και τα χαμηλότερα επίπεδα εφαρμογής δεν αποτελούν πλεονέκτημα για τη Eurojust και έχουν επιπτώσεις στην καθημερινή μας εργασία. Είναι ωστόσο θετικό ότι το Λουξεμβούργο και η Ιταλία έχουν εφαρμόσει την απόφαση της Eurojust και ότι η Μάλτα αντιπροσωπεύεται πλέον τακτικά στο Συλλογικό Όργανο. Ελπίζουμε πως η Απόφαση της Eurojust θα εφαρμοστεί όσο το δυνατό γρηγορότερα στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Ισπανία. Στην Ετήσια Έκθεση του 2004 τονίσαμε ότι η μη εφαρμογή περιορίζει την ικανότητα των σχετικών Εθνικών Μελών να είναι αποτελεσματικά και να αποδίδουν το μέγιστο μαζί με τις εθνικές τους αρχές. Αυτό, σαν αποτέλεσμα, περιορίζει τη δραστηριότητα ολόκληρης της Μονάδας. Είναι απογοητευτικό πως μερικά Εθνικά Μέλη δεν υποστηρίζονται επαρκώς από τις εθνικές τους αρχές για να μπορέσουν να εγκατασταθούν μόνιμα στη Χάγη. Για παράδειγμα, τα Εθνικά Μέλη της Λιθουανίας και της Πολωνίας μένουν σε ξενοδοχεία ήδη από την 1η Μαΐου 2004, έως σήμερα. Παρόλα αυτά, η εφαρμογή της Απόφασης της Eurojust δεν είναι η μοναδική λύση. Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ο βαθμός της εξουσίας που παρέχεται σε κάθε Εθνικό Μέλος (βλ. Εξουσίες Μελών). Η Απόφαση της Eurojust μπορεί να εφαρμοστεί σε βασικό επίπεδο, δίνοντας στα Εθνικά Μέλη την εξουσία να βοηθήσουν και να υποστηρίξουν τα αιτήματα Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής (MLA) και να συντονίσουν έρευνες. Η Απόφαση μπορεί επίσης να προβλέψει περισσότερες εξουσίες (για τα Εθνικά Μέλη) σε περίπτωση ανάγκης, ή παραδείγματος χάριν να υποστηρίζουν τις ελεγχόμενες παραδόσεις ή τις μυστικές επιχειρήσεις. Είναι σαφές ότι η συνολική δύναμη της Eurojust είναι στενά συνδεδεμένη με τις εξουσίες των Εθνικών Μελών που τους παρέχονται από τις χώρες τους. Ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να τονιστεί είναι η σπουδαιότητα της ίδρυσης εθνικών γραφείων, των οποίων το μέγεθος και το επίπεδο εξουσίας στην εθνική ιεραρχία επιτρέπει την καλύτερη διαχείριση πολλών πολύπλοκων υποθέσεων. Αυτή η ανάπτυξη σε μια Μονάδα που είναι ακόμα πολύ νέα, πρέπει να συνεχιστεί, μέχρι να καταστεί σαφές πως κάθε εθνικό γραφείο βρίσκεται σε θέση να κάνει όσο το δυνατό καλύτερα τη δουλειά του, για την καταπολέμηση του εγκλήματος στην αντίστοιχη χώρα. Ο διορισμός εθνικών αντιπροσώπων και βοηθών που βρίσκονται σε κάθε Κράτος-Μέλος θα διευκολύνει την εργασία της Eurojust με δικαστές και εισαγγελείς στη χώρας τους. Θα υπήρχε επίσης ένα προφανές όφελος από τον βελτιωμένο συντονισμό μεταξύ των Εθνικών Μελών. Η εφαρμογή των βασικών νομικών κειμένων στο χώρο της Δικαιοσύνης και των Εσωτερικών Υποθέσεων Η Eurojust σε προηγούμενες Ετήσιες Εκθέσεις έδωσε έμφαση στη γρήγορη και αποτελεσματική εφαρμογή των νομικών εργαλείων για τη βελτίωση της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές 15

16 υποθέσεις. Η μη εφαρμογή ή η μερική μόνον εφαρμογή, αυξάνει τις διαφορές ανάμεσα στα Κράτη-Μέλη και έχει επιπτώσεις στην εργασία των Εθνικών Μελών, δημιουργώντας δυσκολίες και κινδύνους που υπονομεύουν την ικανότητά τους να συντονίσουν το επιχειρησιακό έργο αποτελεσματικά. Μια επανεξέταση της παρούσας κατάστασης εφαρμογής στα Κράτη-Μέλη φανερώνει ότι κάποια σημαντικά νομικά «εργαλεία» δεν έχουν πλήρως εφαρμοστεί σε όλα τα Κράτη-Μέλη μέσα στα πλαίσια της αρχικής προθεσμίας που είχε καθοριστεί για να εφαρμοστεί καθένα από τα νομικά αυτά κείμενα. Αρκετά κείμενα δεν έχουν καν εφαρμοστεί μέσα στα πλαίσια της προθεσμίας που ορίστηκε από τη Διακήρυξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που έγινε μετά τη βομβιστική επίθεση στη Μαδρίτη. Μερικά παραδείγματα αναφέρονται παρακάτω: Η Απόφαση-Πλαίσιο της 13ης Ιουνίου 2002 για το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης, της οποίας η προθεσμία εφαρμογής είχε καθοριστεί από τη Διακήρυξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο του 2004: Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ και η ΚΥΠΡΟΣ δεν μπορούν να εκτελέσουν να Ευρωπαϊκά Εντάλματα Σύλληψης εναντίον των δικών τους υπηκόων. Η Απόφαση-Πλαίσιο της 13ης Ιουνίου 2002 για τις Κοινές Ομάδες Έρευνας (ΚΟΕ), της οποίας η προθεσμία εφαρμογής είχε καθοριστεί από τη Διακήρυξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο του 2004: Η ΕΛΛΑΔΑ, η ΙΤΑΛΙΑ και το ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ δεν έχουν εφαρμόσει την Απόφαση- Πλάισιο. Η Απόφαση-Πλαίσιο της 13ης Ιουνίου 2002 για την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας, της οποίας η προθεσμία εφαρμογής είχε καθοριστεί από τη Διακήρυξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο του 2004: Η ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ και η ΚΥΠΡΟΣ δεν έχουν εφαρμόσει την Απόφαση-Πλάισιο. Η Απόφαση-Πλαίσιο της 13ης Ιουνίου 2002 για το Ξέπλυμα Χρήματος, την εξακρίβωση, την ανεύρεση, τη δέσμευση, την κατάσχεση και τη δήμευση των Μέσων Τέλεσης και των Προϊόντων του Εγκλήματος, της οποίας η προθεσμία εφαρμογής είχε καθοριστεί από τη Διακήρυξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο του 2004: Η ΕΛΛΑΔΑ και το ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ δεν έχουν εφαρμόσει την Απόφαση-Πλάισιο. 16

17 Η σύμβαση της 29ης Μαΐου 2000 για την Αμοιβαία Δικαστική Συνδρομή σε ποινικές υποθέσεις μεταξύ των Κρατών-Μέλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οποίας η προθεσμία εφαρμογής είχε καθοριστεί από τη Διακήρυξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το Δεκέμβριο του 2004: Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΤΣΕΧΙΑΣ, η ΕΛΛΑΔΑ, η ΙΡΛΑΝΔΙΑ, η ΙΤΑΛΙΑ, το ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ, η ΜΑΛΤΑ και η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΣΛΟΒΑΚΙΑΣ δεν έχουν επικυρώσει τη Σύμβαση. Το πρωτόκολλο της 16ης Οκτωβρίου 2001 της σύμβασης για την Αμοιβαία Δικαστική Συνδρομή σε ποινικές υποθέσεις μεταξύ των Κρατών-Μέλων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εντός της ορισθείσης προθεσμίας από τη Διακήρυξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου το Δεκέμβριο του 2004: Η ΕΣΘΟΝΙΑ, η ΕΛΛΑΔΑ, η ΙΡΛΑΝΔΙΑ, η ΙΤΑΛΙΑ, το ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ, η ΜΑΛΤΑ, η ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ και η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΣΛΟΒΑΚΙΑΣ δεν έχουν επικυρώσει το Πρωτόκολλο. Η Απόφαση-Πλαίσιο της 22ας Ιουλίου 2003 για την Εκτέλεση Ενταλμάτων περί Δέσμευσης Περιουσίας ή Αποδεικτικών Μέσων, αρχικής προθεσμίας τον Αύγουστο του 2005, εντός της ορισθείσης προθεσμίας από τη Διακήρυξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο του 2004: Το ΒΕΛΓΙΟ, η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΤΣΕΧΙΑΣ, η ΓΕΡΜΑΝΙΑ, η ΕΣΘΟΝΙΑ, η ΙΣΠΑΝΙΑ, η ΕΛΛΑΔΑ, η ΙΡΛΑΝΔΙΑ, η ΙΤΑΛΙΑ, η ΛΕΤΤΟΝΙΑ, η ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ, το ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ, η ΜΑΛΤΑ, η ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ, η ΣΛΟΒΕΝΙΑ και το ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ δεν έχουν εφαρμόσει την Απόφαση-Πλάισιο. Το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο (ΕΔΔ) και οι Δικαστές-Σύνδεσμοι Η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου και Δικαστών-Συνδέσμων ιδρύθηκε από το Συλλογικό Όργανο, σύμφωνα με τα όσα αποφασίστηκαν στη συνάντηση σχεδιασμού της Eurojust το Στόχοι για το 2005 Το έτος 2005 ήταν ο πρώτος χρόνος της εργασίας της Ομάδας. Οι στόχοι της ήταν: 1) να καθιερώσει ένα κατάλληλο θεσμικό σύνδεσμο και επιπλέον ένα κανάλι επικοινωνίας αφ ενός ανάμεσα στα μέλη του ΕΔΔ, τη Γραμματεία τους και τους Δικαστές-Συνδέσμους κι αφ ετέρου με το Συλλογικό 17

18 Όργανο 2) να προσδιορίσει πρακτικά μέσα για τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ του ΕΔΔ, των Δικαστών-Συνδέσμων και της Eurojust, προκειμένου να αυξήσουν την αποδοτικότητά τους, να αποφύγουν τη σύμπτωση αρμοδιοτήτων στις υποθέσεις 3) να δημιουργήσει μια αποτελεσματική σχέση ανάμεσα στα μέλη του ΕΔΔ, των Δικαστών-Συνδέσμων και της Eurojust. Επιτεύγματα το 2005 Η Ομάδα του ΕΔΔ και Δικαστών-Συνδέσμων συνεδρίασε οκτώ φορές το 2005 για να θέσει σε εφαρμογή αυτούς τους στόχους, επιτυγχάνοντας τρεις βασικούς σκοπούς. Την τακτική συμμετοχή των μελών της Ομάδας στις συναντήσεις του ΕΔΔ, με ιδιαίτερη έμφαση στις δύο ολομέλειες στο Λουξεμβούργο (τον Ιούνιο) και στο Εδιμβούργο (το Δεκέμβριο). Αυτές οι ευκαιρίες χρησιμοποιήθηκαν για να ενισχύσουν τη σχέση μεταξύ της Eurojust και του ΕΔΔ και να παρέχουν διαρκείς πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο που επετεύχθη από την Eurojust στις υπηρεσιακές και διοικητικές της δραστηριότητες. Πράγματι, η Ομάδα έχει γίνει μόνιμος συνδετικός κρίκος μεταξύ του ΕΔΔ, της Γραμματείας του και του Συλλογικού Οργάνου της Eurojust. Στις 14 Νοεμβρίου 2005 πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση στις εγκαταστάσεις της Eurojust, που οργανώθηκε από την Ομάδα του ΕΔΔ και των Δικαστών-Συνδέσμων, για όλους τους Δικαστές-Συνδέσμους των Κρατών-Μέλων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων και αντιπροσώπων του ΕΔΔ από τα Κράτη-Μέλη της Τρόικας. Αυτή η συνάντηση ήταν συνέχεια των προηγούμενων συναντήσεων του Μαρτίου 2002 στις Βρυξέλλες και του Ιουλίου 2004 στη Χάγη. Οι συμμετέχοντες στη συνάντηση μπόρεσαν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους για τη συνεργασία στο διμερές επίπεδο και για την εμπειρία της Eurojust στο πολυμερές επίπεδο, ιδιαίτερα μετά τη διεύρυνση της ΕΕ, το Μάιο του Οι Δικαστές-Σύνδεσμοι ενημερώθηκαν για τις δραστηριότητες της Eurojust και επίσης συζήτησαν προβλήματα που σχετίζονται με διασυνοριακές ανακρίσεις και διώξεις, με επικέντρωση στην αξιολόγηση κατάλληλων ρόλων και στρατηγικών για τη βελτίωση της υποστήριξης των εθνικών αρχών κατά του διεθνούς οργανωμένου εγκλήματος. Στη συνάντηση παραβρέθηκαν 18 από τους 21 Δικαστές-Συνδέσμους της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου και του Νορβηγού Εισαγγελέα-Συνδέσμου, καθώς και τριών Γάλλων και ενός Ισπανού Δικαστών-Συνδέσμων, τοποθετημένων εκτός ΕΕ (στον Καναδά, στη Ρωσία και στο Μαρόκο). Η έκδοση ενός κοινού διαφημιστικού φυλλαδίου του ΕΔΔ και της Eurojust ήταν η τρίτη δραστηριότητα που ανέλαβε η Ομάδα μέσα στο Ο σκοπός αυτής της μπροσούρας είναι διπλός: ένα κοινό φυλλάδιο στο πρώτο στάδιο, ειδικά σχεδιασμένο για τους εφαρμοστές του νόμου, που παρέχει μερικές βασικές πληροφορίες για τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του ΕΔΔ και της Eurojust. Αυτό το φυλλάδιο θα είναι διαθέσιμο στις ιστοσελίδες και των 18

19 δύο οργανισμών. Μια μελλοντική βελτίωση του φυλλαδίου θα περιλαμβάνει σύντομες παρουσιάσεις της Europol και της OLAF. Μέχρι το τέλος της άνοιξης του 2005 ετοιμάστηκε μια δοκιμαστική έκδοση για το ΕΔΔ, ενώ η τελική έκδοση της Eurojust εγκρίθηκε από το Συλλογικό Όργανο το Δεκέμβριο του Η τελική κοινή έκδοση θα είναι έτοιμη τις πρώτες εβδομάδες του Στις ιστοσελίδες του ΕΔΔ και της Eurojust έχουν ήδη τοποθετηθεί υπερσυνδέσεις, οι οποίες παραπέμπουν στις ιστοσελίδες της Europol και της OLAF. Europol Κατά το έτος 2005 η Ομάδα Europol της Eurojust συνεργάστηκε με τη Europol για την εφαρμογή της συμφωνίας που υπεγράφη από τους δύο οργανισμούς το Συστήθηκε μια κοινή ειδική επιτροπή, η καθοδηγητική επιτροπή, η οποία συνήλθε αρκετές φορές ασχολούμενη με γενικά ζητήματα συνεργασίας. Ο Διευθυντής της Europol και ο Πρόεδρος του Συλλογικού Οργάνου της Eurojust συναντήθηκαν επίσης τακτικά μέσα στο έτος. Οι δύο οργανισμοί έχουν ανταλλάξει ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό πληροφοριών, μέσω ειδικά καθορισμένων σημείων επαφής. Για να διευκολυνθεί η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των δύο οργανισμών, προσπαθούμε να εξασφαλίσουμε ασφαλή ηλεκτρονική διασύνδεση μεταξύ τους. Δυστυχώς η προσπάθεια αυτή δεν προχώρησε όσο γρήγορα ελπίζαμε, περιμένουμε όμως να βρούμε μια λύση κοινά αποδεκτή και από τα δύο μέρη μέσα στο πρώτο μισό του Κατά την άποψη της Europol, η ανταλλαγή πληροφοριών με την Eurojust είχε ως εξής: Αιτήματα της Europol προς τη Eurojust: 0 1 Απαντήσεις της Eurojust προς τη Europol: 0 1 Αιτήματα της Eurojust προς τη Europol: 8 64 Απαντήσεις της Europol προς τη Eurojust: 4 52 Σύνολο: Κατά τη διάρκεια του 2005 έγινε μια κοινή έκθεση για την αξιολόγηση της συνεργασίας μεταξύ των δύο οργανισμών. Μια από τις συστάσεις ήταν πως η Eurojust πρέπει να ενθαρρύνει τα Κράτη-Μέλη να προσκαλέσουν τα Εθνικά Μέλη της Eurojust να συμμετάσχουν στους Αναλυτικούς Φακέλους Δικαστικών Υποθέσεων. Η έκθεση επίσης συνιστά τη διερεύνηση του ενδεχομένου να μπορεί καθένας από τους δύο Οργανισμούς να συμμετέχει στην εκδήλωση σχεδιασμού του άλλου. 19

20 Η Eurojust και η Europol συνεργάζονται σε ένα σχέδιο για τις Κοινές Ομάδες Έρευνας (ΚΟΕ). Το πρώτο βήμα, το οποίο έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, είναι η δημιουργία ενός οδηγού με τη νομοθεσία των Κρατών-Μέλων για τις ΚΟΕ. Το Νοέμβριο του 2005, η Eurojust και η Europol διοργάνωσαν την πρώτη συνάντηση εμπειρογνωμόνων για τις ΚΟΕ, οι οποίοι ορίστηκαν από τα 25 Κράτη-Μέλη. Περισσότερα από 90 άτομα παραβρέθηκαν στη συνάντηση. Η Eurojust και η Europol συμμετείχαν και έκαναν παρουσιάσεις διαφόρων θεμάτων σε αρκετές στρατηγικές και επιχειρησιακές συναντήσεις που διοργάνωσαν και οι δύο οργανισμοί. Η Eurojust και η Europol συνεργάστηκαν επίσης σε αρκετές επιχειρησιακές υποθέσεις σχετικά π.χ. με την τρομοκρατία, τη διακίνηση ναρκωτικών, την εμπορία ανθρώπων, την παιδική πορνογραφία, την παραχάραξη χαρτονομισμάτων και την απάτη. Κατά τη διάρκεια του 2005 η Eurojust ασχολήθηκε με συντονισμό υποθέσεων, σχετιζόμενες με τους 8 από τους 17 Αναλυτικούς Φακέλους Εργασίας (ΑΦΕ) της Europol. Ωστόσο, το νομικό πλαίσιο της Europol δεν επιτρέπει στην Eurojust να συνεργάζεται με τη Europol τόσο στενά, όσο θα επιθυμούσε κανείς. Είναι κοινό ενδιαφέρον και των δύο οργανισμών να έχουν μια πιο στενή συνεργασία για να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά ως προς την καταπολέμηση του σοβαρού διασυνοριακού οργανωμένου εγκλήματος. Ελπίζουμε ότι τα εμπόδια για πιο στενή συνεργασία θα απομακρυνθούν γρήγορα. Κοινές Ομάδες Έρευνας (ΚΟΕ) και το Σεμινάριο του Νοεμβρίου Η Απόφαση-Πλαίσιο για τις Κοινές Ομάδες Έρευνας της 13ης Ιουνίου 2002 δεν εφαρμόστηκε σε όλα τα Κράτη-Μέλη. Η πρωτοβουλία να οριστούν εθνικοί εμπειρογνώμονες για τις ΚΟΕ, προτάθηκε τον Απρίλιο του 2005, από την Ολλανδική Προεδρία με σκοπό να ενθαρρυνθεί η χρήση των ΚΟΕ. Εν συνεχεία, τον Ιούλιο του 2005 συμφωνήθηκε η ίδρυση ενός ανεπίσημου Δικτύου Εμπειρογνωμόνων για τις ΚΟΕ χωρίς υπερβολική γραφειοκρατική δομή, που θα μπορεί να συνεδριάζει συλλογικά ή χωρισμένο σε μικρότερες ομάδες. Οι συναντήσεις θα μπορούν να λαμβάνουν χώρα ίσως στην Eurojust ή στην Europol. Το Δίκτυο του ΚΟΕ θα πρέπει να παρέχει υποστήριξη σχετικά με τα παρακάτω: α) στο να προσδιοριστούν οι αιτίες για τους οποίες οι ΚΟΕ δεν χρησιμοποιούνται μέχρι τώρα ευρέως (έλλειψη γνώσεων μεταξύ των εφαρμοστών του νόμου, έλλειψη πόρων, νομοθετικές δυσκολίες, γραφειοκρατικά εμπόδια κ.λπ.), β) στην ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με πρακτικά προβλήματα που σχετίζονται με την οργάνωση και τη λειτουργία των ΚΟΕ σε όλα τα Κράτη- Μέλη, γ) στη διάδοση βέλτιστης πρακτικής και δ) στη δημιουργία επαφών με άλλους εθνικούς εμπειρογνώμονες και οργανισμούς. 20

21 Όλα τα Κράτη-Μέλη έχουν ορίσει εμπειρογνώμονες, όπως έχει κάνει και η OLAF, η Europol και η Eurojust. Το Σεμινάριο του Νοεμβρίου Στις 22 και 23 Νοεμβρίου, η Eurojust και η Europol συγκάλεσαν την πρώτη συνάντηση του Δικτύου Εμπειρογνωμόνων για τις ΚΟΕ, που έλαβε χώρα στις εγκαταστάσεις της Eurojust. Σε αυτό συμμετείχαν εμπειρογνώμονες από 22 Κράτη-Μέλη, από την OLAF, από την Eurojust και την Europol, αντιπρόσωποι από τη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου και από την Επιτροπή. Έγιναν πολλές παρουσιάσεις αλλά και συζητήσεις, εν μέρει σε ομάδες εργασίας, όπου οι συμμετέχοντες εξέτασαν τα εξής θέματα: αποστολή και στόχοι του Δικτύου και των εμπειρογνωμόνων αλληλεπίδραση των διεθνών οργανισμών όπως η Eurojust, η Europol και η OLAF, δομή, μέθοδοι εργασίας και εργαλεία του Δικτύου. Ένα πολύ ενδιαφέρον τμήμα της συνάντησης αφιερώθηκε στις παρουσιάσεις που έγιναν από τους Ισπανούς, Γάλλους, Βρετανούς και Ολλανδούς εμπειρογνώμονες σχετικά με υφιστάμενες ΚΟΕ που δημιουργήθηκαν με βάση την Απόφαση-Πλάισιο. Οι υποθέσεις αφορούσαν διεθνείς έρευνες σχετικά με τη διακίνηση ναρκωτικών και την τρομοκρατία. Οι εμπειρογνώμονες έκαναν μια ανασκόπηση της πρακτικής και των προβλημάτων που συνάντησαν, τονίζοντας ορισμένα σημεία τα οποία σύμφωνα με την εμπειρία τους πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά τη σύσταση των ΚΟΕ. Αυτά αναφέρονται στη σπουδαιότητα των διαπραγματεύσεων πριν τη συμφωνία, οι οποίες θα πρέπει να επικεντρώνονται σε όλες τις λεπτομέρειες, στην ανάγκη προσεκτικής επιλογής των ανακριτικών πράξεων και στα γλωσσικής ή άλλης πρακτικής φύσεως προβλήματα που αφορούν τους υπαλλήλους εφαρμοστές του νόμου, οι οποίοι συμμετέχουν στις ΚΟΕ. Οι νομικές υπηρεσίες της Europol και της Eurojust αναφέρθηκαν στην πρόοδο που είχαν σημειώσει στη σύνταξη ενός εγχειριδίου με τις εθνικές νομοθεσίες σχετικά με τις ΚΟΕ σε όλα τα Κράτη-Μέλη. Οι παρόντες κατέληξαν σε έναν αριθμό συμπερασμάτων, σχετικά κυρίως με τα καθήκοντα και τους στόχους. Τα συμπεράσματα αυτά, και τα αποτελέσματα των ομάδων εργασίας παρατίθενται στο επίσημο Έγγραφο 15277/05 του Συμβουλίου που εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του Η ανταπόκριση των συμμετεχόντων ήταν υπερβολικά θετική. Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν να διοργανώσουν μελλοντικές συναντήσεις σε μια ad hoc βάση και εξέφρασαν την επιθυμία να συνεχίσουν να επικεντρώνονται σε πρακτικά ζητήματα. Η Europol 21

22 συμφώνησε να φιλοξενήσει την επόμενη συνάντηση, η οποία θα διοργανωθεί στο ίδιο πλαίσιο και σε συνεργασία με την Eurojust. Σχέσεις με την OLAF (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης) Οι σχέσεις μεταξύ της Eurojust και τις OLAF αναπτύχθηκαν σημαντικά κατά τη διάρκεια του Η Ομάδα της OLAF αποτελείται από τέσσερα μέλη του Συλλογικού Οργάνου και ξεκίνησε τις εργασίες της τον Ιανουάριο του Από τότε η Ομάδα συνέρχεται δύο φορές το μήνα από κοινού με το Δικαστικό Τμήμα της OLAF. Κατά τη διάρκεια αυτών των συναντήσεων, η Eurojust έλαβε σύντομα ιστορικά για έντεκα υποθέσεις της OLAF. Τα Εθνικά Μέλη της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Ιρλανδίας, κύριες εμπλεκόμενες χώρες των υποθέσεων αυτών της OLAF, πληροφόρησαν το Συλλογικό Όργανο σχετικά με την πρόοδο των ερευνών για αυτές τις υποθέσεις. Ωστόσο τα Εθνικά Μέλη ανέφεραν πως σε επτά από αυτές τις υποθέσεις, η OLAF τις παρέπεμψε στην Eurojust σε χρόνο τέτοιο ώστε τελικά η Eurojust να μην μπορεί να δώσει κάποια προστιθέμενη αξία. Σημαντικά βήματα έγιναν, όσον αφορά τις κατευθυντήριες γραμμές που προτάθηκαν στο Κοινό Μνημόνιο Συνεργασίας που υπογράφτηκε το 2003: Ξεκίνησε η αποστολή υποθέσεων από την OLAF στην Eurojust. Τον Οκτώβριο του 2005 έλαβε χώρα η πρώτη ανταλλαγή επίσκεψης, κατά την οποία τέσσερα Εθνικά Μέλη επισκέφτηκαν την OLAF για δυο ημέρες. Πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις και ανταλλαγή εμπειριών από ανώτερους λειτουργούς των τριών διευθύνσεων της OLAF, συμπεριλαμβανομένης και της διεύθυνσης επιχειρήσεων και ερευνών, καθώς και συμμετοχή σε μια συνεδρίαση του εκτελεστικού συμβουλίου σχετικά με διαχείριση υποθέσεων. Η επίσκεψη αποτέλεσε ευκαιρία όχι μόνο ενημέρωσης, αλλά και ενίσχυσης της αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Αυξήθηκε η κοινή συμμετοχή σε συνέδρια και σεμινάρια. Η Eurojust συμπροέδρευσε στο Τρίτο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Εισαγγελέων για την καταπολέμηση της απάτης που διοργανώθηκε από την OLAF, το Νοέμβριο του Η OLAF προσεκλήθη να παραστεί στη στρατηγική συνάντηση της Eurojust σχετικά με ξέπλυμα χρήματος, το Νοέμβριο του Η Eurojust και η OLAF επεξεργάζονται τη δημιουργία κοινού προωθητικού υλικού, ενώ στην ιστοσελίδα της καθεμιάς υπάρχουν υπερσύνδεσμοι που παραπέμπουν στην ιστοσελίδα της άλλης. 22

23 Στην Eurojust κατά τη διάρκεια του έτους, πραγματοποιήθηκαν δύο σημαντικές επισκέψεις που έχουν σχέση με την OLAF. Τον Απρίλιο, επισκέφτηκε την Eurojust ο κ. Siim Kallas, Αντιπρόεδρος και Επίτροπος, με αποτέλεσμα μια γόνιμη συνάντηση για τους δύο οργανισμούς. Το Δεκέμβριο του 2005, την Eurojust επισκέφτηκε ο Διευθυντής της OLAF, κ. Franz-Hermann Brüner, ο οποίος συναντήθηκε με τον Πρόεδρο και την Ομάδα της OLAF. Συμφωνήθηκαν οι μελλοντικοί στόχοι, όπως και η πορεία για την επίσημη συμφωνία συνεργασίας. Στη συνάντηση παρουσιάστηκε στο Δικαστικό Τμήμα της OLAF μια γενική ανασκόπηση της πορείας των υποθέσεων που αντάλλαξε το 2005 η OLAF με τα Εθνικά Μέλη. Στα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την Ετήσια Έκθεση της Eurojust ζητήθηκε από την Eurojust και την Επιτροπή (OLAF) να εξετάσουν τις νομικές προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν γρήγορες διευθετήσεις για το σκοπό ανταλλαγής των προσωπικών δεδομένων. Και οι δύο οργανισμοί προσπαθούν να συμμορφωθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Ελπίζουμε πως οι διαπραγματεύσεις για μια επίσημη συμφωνία θα ξεκινήσουν στις αρχές του Ενώ υπήρξαν σημαντικές βελτιώσεις στις σχέσεις της Eurojust με την OLAF το 2005, υπάρχουν ακόμα πολλά που πρέπει να επιτευχθούν προκειμένου να διασφαλισθεί πως οι δύο οργανισμού θα συνεργαστούν αποτελεσματικά για να επωφεληθούν τα μέγιστα από τις εξουσίες, την ικανότητα και την εμπειρία τους. Ο Συντονιστής της ΕΕ για την καταστολή της τρομοκρατίας Ως ανώτερος επίσημος σύνδεσμος της ΕΕ με τρίτες χώρες και αναφερόμενος απευθείας στο Συμβούλιο, ο κ. Gijs de Vries επηρέασε σημαντικά το συντονισμό της εργασίας που έγινε από διαφόρους υπευθύνους που ασχολούνται με την καταστολή της τρομοκρατίας. Ο κ. de Vries επισκέφθηκε την Eurojust στις 10 Νοεμβρίου 2005, όπου και συμμετείχε σε συνεδρίαση του Συλλογικού Οργάνου. Η Ομάδα κατά της Τρομοκρατίας είχε την ευκαιρία να κάνει μια γενική ανασκόπηση των δραστηριοτήτων της. Η Ομάδα αναφέρθηκε στα τεκτενόμενα στο χώρο αυτό και στα όσα ισχύουν μετά την Απόφαση του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 2002 και σύμφωνα με τη νέα Απόφαση της 20ής Σεπτεμβρίου Ο κ. de Vries επιβεβαίωσε τη δέσμευση του να υποστηρίξει την Eurojust σε πολιτικό επίπεδο, βοηθώντας στη συστηματοποίηση των διαφόρων νομοθετικών πρωτοβουλιών στον τομέα της τρομοκρατίας και καλώντας συνεχώς τα ενδιαφερόμενα Κράτη-Μέλη να εκσυγχρονίσουν τις νομοθεσίες τους σχετικά με την τρομοκρατία. Αυτή η κοινή προσπάθεια, σίγουρα θα έχει μεγαλύτερη επιτυχία και ειλικρινά ελπίζουμε στη βαθμιαία μείωση του κινδύνου τρομοκρατικών υποθέσεων στην Ευρώπη. 23

24 Η Διεθνής Ένωση Εισαγγελέων (ΔΕΕ) Οι στενές σχέσεις της Eurojust με τη ΔΕΕ συνεχίστηκαν και κατά τη διάρκεια του Το Μάρτιο του 2005, στη Eurojust έλαβε χώρα το ευρωπαϊκό περιφερειακό συνέδριο της ΔΕΕ, το οποίο έγινε ένα ετήσιο πλέον γεγονός για τη ΔΕΕ. Το συνέδριο έφερε κοντά περισσότερους από 50 νέους εισαγγελείς από πολλές ευρωπαϊκές χώρες, εντός κι εκτός ΕΕ. Έδωσε την ευκαιρία στην Eurojust να γνωρίσει εισαγγελείς των οποίων η συνηθισμένη τους εργασία δε θα τους έφερνε σε επαφή με τον οργανισμό μας. Τον Αύγουστο, αρκετά Εθνικά Μέλη συμμετείχαν στο ετήσιο συνέδριο της ΔΕΕ που φιλοξενήθηκε από την Εισαγγελία της Κοπεγχάγης στη Δανία. Θέμα ήταν οι μάρτυρες, οι πραγματογνώμονες και τα θύματα. Eurojustice Τον Οκτώβριο ο Ανώτατος Εισαγγελέας της Δημοκρατίας της Πορτογαλίας προσκάλεσε την Eurojust να παραβρεθεί στο 8ο Ετήσιο Συνέδριο της Eurojustice στη Λισσαβόνα. Στη συνάντηση αυτή συμμετείχαν οι Γενικοί Εισαγγελείς από τα Κράτη-Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από μερικές τρίτες χώρες. Τα συμπεράσματα του συνεδρίου τόνισαν τη σημασία της Eurojust καθώς και την ανάγκη να αξιοποιήσει τις δυνατότητες που έχει για να συντονίζει τις αρμόδιες αρχές για την καταπολέμηση του διεθνούς εγκλήματος. Το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα Το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, όπως πρόσφατα συντάχθηκε, περιλαμβάνει διατάξεις που ενισχύουν την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της τρομοκρατίας. Η Eurojust για παράδειγμα, με την προϋπόθεση θέσπισης της κατάλληλης ευρωπαϊκής νομοθεσίας, θα έχει την εξουσία να ξεκινά έρευνες, και θα είναι δυνατόν με ομόφωνη απόφαση των Κρατών-Μέλων να οριστεί ως η Ευρωπαϊκή Εισαγγελική Αρχή, στην οποία θα ανατίθεται η καταπολέμηση της απάτης σε βάρος του Κοινοτικού Προϋπολογισμού και γενικότερα η καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος. Άλλες διατάξεις σκοπεύουν σε καλύτερη εναρμόνιση στην ποινική νομοθεσία, ειδικά στον τομέα των Ευρω-εγκλημάτων, καθώς επίσης και όσον αφορά δικονομικά θέματα, όπως η ανταλλαγή αποδεικτικών στοιχείων και η μεταχείριση κατηγορουμένων και θυμάτων. Με βάση την πρακτική της εμπειρία, η Eurojust θεωρεί πως η εναρμόνιση της νομοθεσίας μεταξύ των διαφόρων Κρατών-Μέλων και η ισχυροποίηση των εξουσιών της θα μπορούσε να βελτιώσει κατά πολύ την αποτελεσματικότητα της ΕΕ, στο χώρο της ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Η πλήρης ανάμειξη κάθε Εθνικού Μέλους και Βοηθού σε διεθνείς ανακριτικές έρευνες, θα είναι αναμφισβήτητα ευκολότερη, αν μερικές από τις διατάξεις του σχεδίου του Συντάγματος τεθούν σε ισχύ. 24

25 Όποιο και να είναι το μέλλον του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, είναι σημαντικό να μελετήσουμε τις αρχές που έχουν ήδη διατυπωθεί στις ισχύουσες διατάξεις και τα δημοψηφίσματα. Ιδιαίτερα όμως, η αρχή της αμοιβαίας αναγνώρισης αποδείχθηκε πολύ αποτελεσματική με την εφαρμογή της Απόφασης-Πλαίσιο για το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης και τη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων. Πρέπει να ενθαρρυνθεί η πρόταση για τη σύσταση μιας επιτροπής εσωτερικής ασφάλειας (Επιτροπή Συντονισμού Υψηλού Επιπέδου, πρώην COSI) στην οποία οι συναφείς Ευρωπαϊκοί Οργανισμοί θα μπορούν να ανταλλάσουν πληροφορίες, να αναπτύσσουν στρατηγικές κατά του εγκλήματος και να μεριμνούν για την ασφάλεια στην Ευρώπη. Η Eurojust είχε τη χαρά να συμμετάσχει στην πρώτη συνάντηση του Μαΐου 2005 και πιστεύει πως η επιτροπή αυτή έχει σημαντικές δυνατότητες. Οι πολίτες των Κρατών-Μέλων αναμένουν προόδους όσον αφορά στην καταπολέμηση του σοβαρού εγκλήματος σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Eurojust είναι αποφασισμένη να συμβάλει στη βελτίωση του πλαισίου των ισχυουσών διατάξεων για να πετύχει τους σκοπούς και τους στόχους της. Οι Εξουσίες των Μελών Κατά τη συνάντηση της 2ας Δεκεμβρίου 2004, το Συμβούλιο των Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών κάλεσε την Eurojust να αξιολογήσει την εμπειρία της σχετικά με τη φύση και το βαθμό των δικαστικών εξουσιών των Εθνικών Μελών της και να εκθέσει την άποψη της στο Συμβούλιο, στα μέσα του Το Συμβούλιο ζήτησε η έκθεση να συμπεριλαμβάνει και συστάσεις για πιθανές βελτιώσεις. Το ζήτημα των εξουσιών των Μελών είναι βασικό για τη διαχείριση των υποθέσεων της Eurojust κι έτσι αδράξαμε την ευκαιρία να υποβάλλουμε τη γνώμη μας και να κάνουμε τα σχόλιά μας για αυτό. Το Συλλογικό Όργανο ανέλυσε και αξιολόγησε τις εξουσίες σύμφωνα με το Άρθρο 9 (παράγραφος 3) της Απόφασης της Eurojust, λαμβάνοντας υπόψη και τις εξουσίες που απαιτούνται για την εκτέλεση των καθηκόντων που αναφέρονται στο Άρθρο 6. Στην απάντηση που εστάλη στο Συμβούλιο τον Ιούλιο του 2005, το Συλλογικό Όργανο αναγνώρισε την προφανή πιθανή κριτική πως μια τέτοιας φύσεως αξιολόγηση είναι και υποκειμενική και μη επιστημονική και πως μπορεί να απεικονίζει μόνο την εμπειρία που τα Εθνικά Μέλη αποκομίζουν με τις υπάρχουσες εξουσίες. Επίσης, είναι πολύ φυσικό να είχαν παραπεμφθεί περισσότερες υποθέσεις στα Εθνικά Μέλη, αν αυτά είχαν περισσότερες εξουσίες. Αυτό από μόνο του θα απαιτούσε περισσότερες εξουσίες για να είναι δυνατό να χειρισθούν ικανοποιητικά τις υποθέσεις αυτές. Η ανάλυση αυτή μπορεί επίσης να φανερώνει το γεγονός ότι πολλά Εθνικά Μέλη στις χώρες τους είναι εμπειρότατοι εισαγγελείς και δικαστές που διαθέτουν επαρκή και αποτελεσματικά δίκτυα 25

26 και επαφές εντός της εθνικής τους δικαιοδοσίας. Εξαιτίας αυτού του γεγονότος, θα είναι λιγότερο φανερή η ανάγκη τους για εξουσίες, τις οποίες όμως τα λιγότερο έμπειρα Μέλη ίσως χρειαστούν για την αποτελεσματική απόδοσή τους. Λαμβάνοντας αυτά υπόψη, η ανάλυση δείχνει πως πολύ λίγα μόνο Εθνικά Μέλη έχουν αντιμετωπίσει πραγματικά προβλήματα, εξαιτίας της απουσίας συγκεκριμένων δικαστικών εξουσιών είτε στους ίδιους, είτε σε άλλα Εθνικά Μέλη με τα οποία συνεργάζονται. Σύμφωνα λοιπόν με τα παραπάνω, πολλά Εθνικά Μέλη επεσήμαναν τις εξουσίες που πιστεύουν ότι πρέπει να τους παρασχεθούν. Η παροχή αυτών των εξουσιών θα βοηθούσε στην εξασφάλιση της ομοιομορφίας, επιτρέποντας στα Εθνικά Μέλη να συνεργάζονται σε ίση βάση, να έχουν ίσες προσδοκίες τόσο οι ίδιοι, όσο και οι εθνικοί ομόλογοί τους κι έτσι να μπορούν να διευκολύνουν συντονισμένες ενέργειες και να βοηθούν αποτελεσματικά τη δικαστική συνεργασία. Μεταξύ αυτών των κοινών βασικών εξουσιών, θα έπρεπε να συγκαταλέγονται και οι ακόλουθες εξουσίες: Η έκδοση αιτημάτων αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής Η εκτέλεση αιτημάτων αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής Η λειτουργία ως κεντρική εξουσία σε σχέση με τις ξένες δικαστικές αρχές Η λήψη αποφάσεων και όχι μόνο συστάσεις για ενέργειες αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής, έρευνες και διώξεις Η λήψη αποφάσεων και η έγκριση ελεγχόμενων παραδόσεων σε επείγουσες περιπτώσεις και Η λήψη αποφάσεων για άλλα θέματα ερευνών (π.χ. άρση του απορρήτου των τηλεπικοινωνιών και μυστικές επιχειρήσεις) σε επείγουσες περιπτώσεις Φαίνεται ίσως παράδοξο πως παρόλο που τα Εθνικά Μέλη έχουν βιώσει λίγα προβλήματα λόγω έλλειψης των αντίστοιχων δικαστικών εξουσιών, εμείς πιστεύουμε πως υπάρχει ανάγκη για περισσότερες εξουσίες. Ωστόσο, δεν είναι μόνο αυτό το πρόβλημα. Όπως προαναφέραμε, μια τέτοιας φύσεως αξιολόγηση απεικονίζει μόνο την εμπειρία που αποκομίζουμε με τις υπάρχουσες εξουσίες. Πιθανότατα περαιτέρω εξουσίες θα ενδυναμώσουν το ρόλο της Eurojust, φέρνοντας σε αυτήν περισσότερες υποθέσεις καθώς και πληροφορίες που αφορούν το οργανωμένο έγκλημα, προκειμένου να παρέχει τη συνδρομή της συντονίζοντας τα Κράτη-Μέλη και με τον τρόπο αυτό να γίνει επιτακτικότερη η ανάγκη για περισσότερες εξουσίες. 26

27

28 3 Δ Ι Α Χ Ε Ι Ρ Ι Σ Η Υ Π Ο Θ Ε Σ Ε Ω Ν Σχόλια επί των στατιστικών στοιχείων Κατά το 2005, το Συλλογικό Όργανο καταχώρησε 588 υποθέσεις, συμπεριλαμβανομένων και δύο υποθέσεων που από εθνικές μετατράπηκαν σε υποθέσεις του Συλλογικού Οργάνου. Αυτό αντιπροσωπεύει μια αύξηση 54 % εν συγκρίσει με τον αριθμό των υποθέσεων που καταχωρήθηκαν το Για την αύξηση αυτή έχουν συμβάλει τα περισσότερα Κράτη-Μέλη, στα οποία η Eurojust γίνεται ολοένα και πιο γνωστή. Παρόλο που πρέπει ακόμα να γίνει αρκετή δουλειά, φαίνεται πως οι εθνικές αρχές έχουν αρχίσει να γνωρίζουν και να πιστεύουν περισσότερο στην προστιθέμενη αξία που προκύπτει από την ανάμειξη της Eurojust. Όπως και τα προηγούμενα έτη, το ποσοστό των διμερών υποθέσεων συνεχίζει να είναι σημαντικό (78 %). Για να αποφευχθούν παρανοήσεις, νομίζουμε ότι είναι σημαντικό να αναφέρουμε μερικά σημαντικά ζητήματα. Όταν η Eurojust αναφέρεται σε διμερείς υποθέσεις, αυτό δεν σημαίνει πάντοτε, πως σε εθνικό επίπεδο, στην υπόθεση εμπλέκονται μόνο δύο χώρες. Σημαίνει ότι ανεξάρτητα από το ότι οι εθνικές αρχές πρέπει να συνεργάζονται πιο στενά ή να συντονίζουν τις έρευνές τους και τις διώξεις τους ή να λύνουν μερικά προβλήματα με μία χώρα, η υπόθεση μπορεί να αφορά σε άλλες χώρες. Μερικές φορές αργότερα στην πορεία εμπλέκονται στην υπόθεση και άλλη ή άλλες χώρες. Επιπροσθέτως, μια διμερής υπόθεση δεν είναι πάντα απλή. Αρκετά Εθνικά Μέλη έχουν αναφέρει πως μερικές διμερείς υποθέσεις είναι ιδιαίτερα πολύπλοκες και πως η ανάμειξη της Eurojust είναι πολύ χρονοβόρα για αυτά, αλλά και κρίσιμη για τη βελτίωση της συνεργασίας και του συντονισμού των ερευνών και των διώξεων ανάμεσα στις δυο χώρες. Η προσπάθεια αυτή απέχει πολύ από τα αναμενόμενα αποτελέσματα που μπορούν να έχουν τα σημεία επαφής του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου. Τελικά η προστιθέμενη αξία της Eurojust στις διμερείς υποθέσεις πολλές φορές είναι πιο σημαντική ακόμη κι από αυτή στις πολυμερείς υποθέσεις. Αυτό που πρέπει να ληφθεί κυρίως υπόψη είναι η ανάγκη για την ανάμειξη της Eurojust, κι όχι τόσο η φύση των διμερών ή πολυμερών υποθέσεων. Σε μερικές υποθέσεις, η Eurojust είναι η τελευταία ελπίδα των εισαγγελέων για την πρόσβαση στη διεθνή συνεργασία που χρειάζονται. Τα σχόλια που αφορούν στα δύο αιτήματα του Συλλογικού Οργάνου σύμφωνα με το Άρθρο 7 αποτελούν ένα καλό παράδειγμα για το θέμα αυτό. Παραδείγματος χάριν, η ιδιαίτερα πολύπλοκη υπόθεση Prestige που αφορά κυρίως την Ισπανία και τη Γαλλία. Ακολουθώντας την αύξηση του αριθμού καταχώρησης υποθέσεων, ο αριθμός των συντονιστικών συναντήσεων αυξήθηκε κατά 40 %. Οι 73 αυτές συναντήσεις που διοργανώθηκαν ή υποστηρίχθηκαν 28

29 από την Eurojust, έλαβαν χώρα στα γραφεία μας (55) ή στα Κράτη-Μέλη (18). Η απόφαση του τόπου συνάντησης εξαρτήθηκε από τα αιτήματα και τις ανάγκες των εθνικών αρχών, καθώς και από θέματα που είχαν να κάνουν με την πρακτική υποστήριξη των συναντήσεων. Οι περισσότερες από αυτές τις συντονιστικές συναντήσεις (42) έγιναν με τη συμμετοχή 3 έως 14 χωρών. Οι υποθέσεις κυρίως αφορούσαν διακίνηση ναρκωτικών (22), απάτη και ή ξέπλυμα χρήματος (20), τρομοκρατία (10) και εμπορία ανθρώπων (9). Άλλοι οργανισμοί όπως η OLAF, η Europol και Κράτη-Μέλη εκτός ΕΕ, συμμετείχαν σε 13 συντονιστικές συναντήσεις. Κάθε Κράτος-Μέλος αντιπροσωπεύθηκε σε τουλάχιστον μία συντονιστική συνάντηση. Σε πολλές από αυτές τις συναντήσεις, επιχειρησιακά θέματα περιελάμβαναν τη διαμόρφωση ενός συγκεκριμένου σχεδίου δράσης με την εκτέλεση συντονισμένων μέτρων, π.χ. έρευνες, κατασχέσεις αποδεικτικών στοιχείων και συλλήψεις. Αυτό αποτελεί μεγάλη επιπρόσθετη αξία και κάνει τις εθνικές αρχές πιο φιλόδοξες στον χειρισμό του διεθνούς χαρακτήρα των υποθέσεων. Αιτήματα για συνεργασία, βάσει του Άρθρου 6 (παράγραφος γ ) της Απόφασης της Eurojust, δεν ακολουθούνται συστηματικά από συντονιστικές συναντήσεις. Σε 99 υποθέσεις, υποβλήθηκαν εξαρχής αιτήματα για συντονιστική συνάντηση σε 14 από αυτές τις υποθέσεις, το Εθνικό Μέλος διασφάλισε τη μεταβίβαση ενός ή περισσοτέρων αιτημάτων δικαστικής συνδρομής, σύμφωνα με το Άρθρο 6 (παράγραφος ζ ) της Απόφασης της Eurojust. Σχετικά με αυτό το τελευταίο ζήτημα, αξίζει να σημειωθεί πως ζητήθηκε η συνδρομή των Εθνικών Μελών σε 58 υποθέσεις. Κατά τη γνώμη μας, ο αριθμός αυτός απεικονίζει ένα υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης ανάμεσα στην Eurojust και τις εθνικές αρχές. Το είδος των υποθέσεων που χειρίζεται η Eurojust είναι περίπου παρόμοιο με αυτό των προηγούμενων ετών. Οι υποθέσεις διακίνησης ναρκωτικών και απάτης συνεχίζουν να αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό εγκληματικών ενεργειών που παραπέμπονται στην Eurojust. Ωστόσο τα ποσοστά αυτά δεν αποτελούν πάρα πολύ σχετικά δεδομένα όσον αφορά τις εγκληματικές ενέργειες. Η Eurojust το 2005 καταχώρησε 36 διαφορετικούς τύπους εγκληματικών ενεργειών και είναι δύσκολο να αναφερθούμε στην καθεμία από αυτές. Ωστόσο, θα θέλαμε να επισημάνουμε πως γενικά έχουν αυξηθεί αισθητά οι παραπομπές για όλους τους τύπους εγκληματικών ενεργειών. Για παράδειγμα, το 2004 υπήρχαν 19 υποθέσεις εμπορίας ανθρώπων, ενώ το 2005 έγιναν 33. Θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι σε πολλές υποθέσεις εκτός από το κυρίως έγκλημα υπάρχουν και δευτερεύοντα αδικήματα. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία απεικονίζουν μόνο την εργασία μας πάνω σε καταχωρημένες υποθέσεις συγκεκριμένων εγκλημάτων που παραπέμφθηκαν στην Eurojust. Πέραν όμως αυτού, τα Εθνικά Μέλη βοήθησαν σημαντικά τις εθνικές τους αρχές, π.χ. αναλύοντας και επιλύοντας νομικά ζητήματα, δίδοντας συμβουλές για τον χειρισμό αιτημάτων δικαστικής συνδρομής, παρέχοντας τη συνδρομή τους στο χειρισμό διαφόρων θεμάτων ή βοηθώντας στη διευθέτηση γενικών προβλημάτων μεταξύ των αρχών των Κρατών-Μέλων που συμμετέχουν στη διασυνοριακή συνεργασία. Θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε με σκοπό να βελτιώσουμε τα στατιστικά αποτελέσματα και να παρέχουμε περισσότερες λεπτομέρειες για το βαθμό συμμετοχής των Εθνικών Μελών στη δικαστική συνεργασία στην Ευρώπη. 29

30 Πίνακας 1: Συντονιστικές Συναντήσεις BE 6 CZ 3 DK DE EE EL ES FR IE IT 3 CY 4 LV 2 LT 4 LU 1 HU NL 6 AT 3 PL 8 PT 1 SI 2 SK 2 FI SE UK Πίνακας 2: Αύξηση του αριθμού υποθέσεων

31 Πίνακας 3: Αιτήματα χωρών BE CZ DK DE EE EL ES FR IE IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT SI SK FI SE UK Πίνακας 4: Αιτήματα χωρών BE CZ DK DE EE EL ES 46 FR IE IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT SI SK FI SE UK

32 Πίνακας 5: Εγκλήματα Διακίνηση Ναρκωτικών Απάτη Εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας ή του δημοσίου Ξέπλυμα Χρήματος Εγκλήματα κατά της ζώης, της σωμ. ακεραιότητας ή της προσωπικής ελευθερίας Δολοφονία Φορολογική Απάτη Άλλα Εγκλήματα Συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση Εμπορία Ανθρώπων Οργανωμένη ληστεία Πλαστογραφία διοικητικών εγγράφων Τρομοκρατία Απάτη Φ.Π.Α. Ελπίζουμε πως τα στατιστικά στοιχεία και οι πίνακες που ακολουθούν στις επόμενες τρεις σελίδες καθώς επίσης και τα σχόλια σε συνδυασμό με την ανάλυση των υποθέσεων, θα συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση της διαχείρισης υποθέσεων από το Συλλογικό Όργανο. Το Άρθρο 7 της Απόφασης της Eurojust Για πρώτη φορά το 2005, το Συλλογικό Όργανο ενήργησε σύμφωνα με τη διάταξη του Άρθρου 7 (παράγραφος α ). Έγιναν δύο τέτοιες ενέργειες για διαφορετικούς σκοπούς. Στην πρώτη περίπτωση, το Συλλογικό Όργανο, σύμφωνα με το Άρθρο 7 (παράγραφος α, στοιχείο Ι), ζήτησε από τις ισπανικές αρχές να διενεργήσουν έρευνες, ή ακόμα και να ασκήσουν ποινικές διώξεις για μια υπόθεση απάτης, εξαιτίας του γεγονότος ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, η δεύτερη χώρα που συμμετείχε, δεν είχε δικαιοδοσία προκειμένου να προχωρήσει σε ποινικές διώξεις σχετικά με την υπόθεση. 32

33 Στη δεύτερη περίπτωση, σύμφωνα με με το Άρθρο 7 (παράγραφος α, στοιχείο ΙΙ), το Συλλογικό Όργανο ζήτησε από τις αρμόδιες γαλλικές και ισπανικές αρχές να συμφωνήσουν πως οι ισπανικές δικαστικές αρχές ήταν σε πλεονεκτικότερη θέση να χειρισθούν συνολικά τις διαδικασίες που σχετίζονταν με το ναυάγιο του Prestige. Κάθε ένα από αυτά τα αιτήματα, και κυρίως η υπόθεση του Prestige περιελάμβαναν λεπτομερή αιτιολόγηση. Και στις δύο περιπτώσεις λήφθηκε υπόψη η κατάσταση των θυμάτων καθώς και δυνατότητες που αυτά θα είχαν για να ασκήσουν τα δικαιώματά τους. Ωστόσο το Συλλογικό Όργανο θεωρεί πως για να επιτευχθεί ο τελικός στόχος, είναι ανάγκη να υπάρξει περαιτέρω συνεργασία μεταξύ των εμπλεκομένων κρατών. Η Eurojust έχει ήδη προσφερθεί να παράσχει οποιαδήποτε επιπρόσθετη υποστήριξη στις εθνικές αρχές. Υπερβάσεις του εύλογου χρόνου εκτέλεσης των υποθέσεων Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης (ΕΕΣ) Σύμφωνα με τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν πέρυσι, η Eurojust ειδοποιήθηκε για υπερβάσεις του εύλογου χρόνου εκτέλεσης Ευρωπαϊκών Ενταλμάτων Σύλληψης (ΕΕΣ). Παρόλα αυτά αντιλαμβανόμαστε ότι ακόμα η Eurojust δεν ειδοποιείται συστηματικά για τις υπερβάσεις αυτές. Αν και τα Εθνικά Μέλη υπενθυμίζουν στις εθνικές τους αρχές την υποχρέωσή τους,όπως αυτή περιγράφεται στο Άρθρο 17 (παράγραφος 7) της Απόφασης-Πλαίσιο της 13ης Ιουνίου 2002, αντιμετωπίζουν μεγάλη δυσκολία στη λήψη όλων των σχετικών πληροφοριών. Ελπίζουμε ότι τον επόμενο χρόνο όλα τα Κράτη-Μέλη θα εκπληρώσουν την υποχρέωσή τους και ότι η Eurojust θα λάβει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες. Λαμβάνοντας υπόψη αυτό το τελευταίο σχόλιο, τα παρακάτω στατιστικά στοιχεία πρέπει να θεωρηθούν ατελή. Το 2005, αναφέρθηκαν 53 υπερβάσεις εύλογου χρόνου. Οι αιτίες γνωστοποιήθηκαν για 44 υποθέσεις: Ηνωμένο Βασίλειο: 31 Πορτογαλία: 6 Γαλλία: 4 Μάλτα: 3 Ιρλανδία: 3 Ισπανία 2 Βέλγιο: 2 Σουηδία: 1 Ιταλία: 1 Οι κύριες αιτίες που πρόβαλαν τα Κράτη-Μέλη αφορούσαν σε: α) αναβολές λόγω εκκρεμών διαδικασιών και λόγω εκτέλεσης ποινών στις χώρες στις οποίες απευθύνονται οι αιτήσεις 33

34 13 υποθέσεις β) έφεση από τους κατηγορουμένους 12 υποθέσεις γ) επιπρόσθετες πληροφορίες που ζητήθηκαν από τις αρχές εκτέλεσης 11 υποθέσεις. Επίσης, σε πέντε υποθέσεις, τα όργανα εκτέλεσης δεν μπόρεσαν να παραδώσουν τους υπόπτους εξαιτίας του γεγονότος πως δύο ύποπτοι δραπέτευσαν και τρεις παρέλειψαν να εμφανιστούν στο ακροατήριο. Και στις δύο περιπτώσεις, οι εθνικές αρχές εξέδωσαν εντάλματα σύλληψης. Έχει ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι οι επιπρόσθετες πληροφορίες που ζητούνται από τις αρχές εκτέλεσης και τις αιτούσες αρχές εμπίπτουν στις ακόλουθες κατηγορίες: Πάροδος χρόνου (3 υποθέσεις) Χρονολόγηση των γεγονότων που οδηγούν στην έκδοση του ΕΕΣ (1 υπόθεση) Εγκληματική συμπεριφορά όπως περιγράφεται στο ΕΕΣ (3 υποθέσεις) Απαγόρευση διπλής τιμωρίας (2 υποθέσεις) Νοσηλεία (2 υποθέσεις) Παρόλο που τα Κράτη-Μέλη πρέπει να αναφέρουν τις παραλείψεις συμμορφώσεως με τις προθεσμίες του ΕΕΣ που ορίζει η Eurojust, δεν έχουμε καμία δικαιοδοσία στη συλλογή δεδομένων για τον αριθμό των Ευρωπαϊκών Ενταλμάτων Σύλληψης που εκδόθηκαν. Πάνω από ΕΕΣ εκδόθηκαν το Παρότι προφανώς δεν εκτελέσθηκαν όλα, δεν πιστεύουμε ότι υπήρξε υπέρβαση της προθεσμίας παράδοσης του φυγοδίκου, μόνο σε 48 υποθέσεις. Ωστόσο είμαστε απογοητευμένοι με το γεγονός ότι λάβαμε απαντήσεις μόνο από επτά Κράτη-Μέλη, κάτι που κάνει αμφίβολη την αξία των όποιων συγκρίσεων. Μια προσεκτικότερη εξέταση των 31 υποθέσεων του Ηνωμένου Βασιλείου δείχνει πως σε πάνω από τις μισές υποθέσεις, η καθυστέρηση ήταν είτε αποτέλεσμα της φυγοδικίας, είτε της μη ολοκλήρωσης της ποινικής διαδικασίας, είτε της έκτισης ποινών από φυγόδικους στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ελπίζουμε πως στο μέλλον όλα τα Κράτη-Μέλη θα παρέχουν πλήρεις και λεπτομερείς εκθέσεις σχετικά με τους λόγους της μη τήρησης των προθεσμιών εκτέλεσης των Ευρωπαϊκών Ενταλμάτων Σύλληψης. Η Ομάδα Καταστολής της Τρομοκρατίας και η Νέα Απόφαση του Συμβουλίου Η Ομάδα Καταστολής της Τρομοκρατίας Οι κυρίαρχοι σκοποί της Ομάδας Καταστολής της Τρομοκρατίας είναι να: καθιερώσει ένα κέντρων εμπειρογνωμόνων μέσα στην Eurojust σχετικά με την τρομοκρατία 34

35 να εξασφαλίσει πως οι συντονιστικές συναντήσεις κατά της τρομοκρατίας είναι καλά προετοιμασμένες και οργανωμένες να ενισχύσει την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την τρομοκρατία, μέσω τακτικών επαφών με τους ορισθέντες εθνικούς ανταποκριτές για την τρομοκρατία να συστήσει και να διατηρήσει μια γενική νομική βάση δεδομένων για έγγραφα που σχετίζονται με την τρομοκρατία να προσδιορίσει μια καλύτερη προσέγγιση στη λήψη και τον χειρισμό πληροφοριών για την τρομοκρατία που απορρέουν από αξιόπιστες πηγές και να διατηρήσει επαφές με τις αρμόδιες ομάδες εργασίας και να μετέχει στις συναντήσεις που οργανώνονται στις Βρυξέλλες πάνω σε αυτά τα θέματα Η Ομάδα Καταστολής της Τρομοκρατίας συνεδρίαζε σχεδόν κάθε εβδομάδα και συνέχισε την εργασία της με βάση το σχεδιάγραμμα επίτευξης των στόχων της που εκπονήθηκε το Τα πέντε κύρια ζητήματα που τέθηκαν είναι τα εξής: δικαστική συνεργασία: η οργάνωση στρατηγικών, επιχειρησιακών και άλλων συναντήσεων σχετικών με την τρομοκρατία και η παροχή υποστήριξης σε συναντήσεις επιχειρησιακού συντονισμού για υποθέσεις τρομοκρατίας βελτίωση της αμοιβαίας συνδρομής μεταξύ ομολόγων σε θέματα τρομοκρατίας: εδραίωση τακτικών επαφών με τους εθνικούς ανταποκριτές για την τρομοκρατία, με δικαστές και εισαγγελείς ειδικευμένους στην τρομοκρατία ή ασχολούμενους με σημαντικές υποθέσεις τρομοκρατίας, με την Europol, τον Ευρωπαϊκό Συντονιστή για την Καταστολή της Τρομοκρατίας, τις υπηρεσίες πληροφοριών και άλλες υπηρεσίες που ενδιαφέρονται μελέτη εφαρμοσιμότητας μιας νομικής βάσης δεδομένων προκειμένου να υπάρχει τακτική ενημέρωση για τα διαθέσιμα εθνικά, ευρωπαϊκά και διεθνή νομικά κείμενα και «εργαλεία» που σχετίζονται με την τρομοκρατία καθιέρωση μιας δικαστικής βάσης δεδομένων για την τρομοκρατία: αυτή θα βασιστεί πάνω στα δεδομένα που συλλέγονται π.χ. στα πλαίσια συντονιστικών συναντήσεων που διεξάγονται στην Eurojust και προέρχονται από τους εθνικούς ανταποκριτές σε θέματα τρομοκρατίας παρουσίαση των δυνατοτήτων του Συστήματος Διαχείρισης Υποθέσεων, και 35

36 χρηματοδότηση της τρομοκρατίας: προκειμένου να γίνει επαλήθευση της πρακτικής εφαρμογής και της προστιθέμενης αξίας των υφιστάμενων μέτρων της ΕΕ και του ΟΗΕ σε αυτόν τον τομέα. Η Ομάδα Καταστολής της Τρομοκρατίας συγκάλεσε δύο σημαντικές συναντήσεις: η πρώτη έλαβε χώρα τον Φεβρουάριο του 2005, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, του Βελγίου, του Καναδά, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο στόχος ήταν η παροχή πληροφοριών για τις περαιτέρω εξελίξεις και η συνεργασία μεταξύ αυτών των χωρών σε υποθέσεις τρομοκρατίας από εξτρεμιστές Ισλαμιστές που σχετίζονται με την ΕΕ και τη Βόρεια Αφρική. Επίσης στόχος ήταν να εντοπιστούν τα εμπόδια και τα λάθη και να τεθούν οι γενικές αρχές για την ανταλλαγή των πληροφοριών. Τα συμπεράσματα αυτής της συνάντησης αναφέρθηκαν στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της ΕΕ και στο Ευρωπαϊκό Συντονιστικό Όργανο Καταστολής της Τρομοκρατίας. Η δεύτερη σημαντική συνάντηση έλαβε χώρα τον Μάρτιο του 2005 προκειμένου να διασφαλίσει την καλύτερη συνεργασία των 25 Εθνικών Μελών με τους Εθνικούς Ανταποκριτές για θέματα τρομοκρατίας και ειδικότερα να διασφαλίσει την πλήρη συμμόρφωση με την Απόφαση του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 2002 σχετικά με την ανταλλαγή πληροφοριών πάνω σε θέματα τρομοκρατίας. Στη συνάντηση τονίστηκε πως στη Eurojust δε δόθηκαν για επεξεργασία αρκετές πληροφορίες προκειμένου να έχει τη συνολική εικόνα για τις τρομοκρατικές υποθέσεις σε όλα τα Κράτη-Μέλη. Επίσης έδειξε ότι αρκετά Κράτη-Μέλη συνεχίζουν να έχουν εμπιστοσύνη περισσότερο στα δικά τους δίκτυα και στις διμερείς μεθόδους, απ ό,τι στη συνεργασία με την Eurojust. Η κατάσταση δεν βελτιώθηκε σημαντικά. Μόνο λίγα Κράτη-Μέλη ανταλλάσσουν τακτικά και σε οργανωμένο πλαίσιο πληροφορίες πάνω σε θέματα τρομοκρατίας με την Eurojust, ενώ υπάρχουν και Κράτη-Μέλη που το κάνουν μεν, αλλά σε μη οργανωμένη βάση. Για την πλειοψηφία όμως των Κρατών-Μέλων, η ανταλλαγή πληροφοριών γίνεται σπάνια ή και καθόλου. Ελπίζουμε ότι αυτό θα αλλάξει με την εφαρμογή της νέας Απόφασης του Συμβουλίου στα μέσα του Το ποσοστό των τρομοκρατικών υποθέσεων μειώθηκε κατά τη διάρκεια του 2005 σε σύγκριση με το 2004 από 7 % σε 5 %, αξίζει όμως να σημειώσουμε ότι η ποιότητα των συναντήσεων πολυμερούς επιχειρησιακού συντονισμού για θέματα ισλαμικού εξτρεμισμού βελτιώθηκε σημαντικά. Κατά τη διάρκεια του 2005, η Eurojust λάμβανε ενημερώσεις για αρκετές αποφάσεις που εκδόθηκαν για θέματα τρομοκρατίας. Η Eurojust είχε ανάμειξη σε όλες αυτές τις υποθέσεις. Η Ομάδα Καταστολής της Τρομοκρατίας πήρε επίσης την πρωτοβουλία να συγκαλεί τακτικές συναντήσεις πάνω σε θέματα τρομοκρατίας. 36

37 Η νέα Απόφαση του Συμβουλίου Η ποιοτική και ποσοτική βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών είναι ένας από τους βασικότερους παράγοντες για την ενδυνάμωση της προσπάθειας καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Η Eurojust χαιρετίζει την Απόφαση του Συμβουλίου 2005/671/ΔΕΥ της 20ής Σεπτεμβρίου 2005 σχετικά με την ανταλλαγή πληροφοριών και τη συνεργασία που αφορά σε τρομοκρατικά αδικήματα. Η απόφαση αυτή τέθηκε σε ισχύ στις 30 Σεπτεμβρίου 2005 και πρέπει να εφαρμοστεί από τα Κράτη- Μέλη μέχρι τις 30 Ιουνίου Αυτό το νέο νομικό κείμενο, αντικαθιστώντας την Απόφαση του Συμβουλίου 2003/48/ΔΕΥ της 19ης Οκτωβρίου 2002 για την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων περί αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας ενάντια στην τρομοκρατία, θα διευρύνει σημαντικά το εύρος των πληροφοριών που πρέπει να μεταβιβάζονται στην Eurojust. Διευρύνει την υποχρέωση αυτή σε όλα τα στάδια των ποινικών διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένων και της καταδίκης, και σε όλα τα άτομα, τις ομάδες ή τις οργανώσεις που ανακρίνονται, διώκονται ή καταδικάζονται για αδικήματα τρομοκρατίας. Η θέσπιση Στρατηγικών Συναντήσεων Το 2005, η Eurojust ενίσχυσε την προσπάθεια στρατηγικής ενάντια στις κύριες μορφές σοβαρού οργανωμένου εγκλήματος, διοργανώνοντας επτά στρατηγικά σεμινάρια (έναντι των πέντε σεμιναρίων που είχαν διοργανωθεί τον προηγούμενο χρόνο). Τα περισσότερα σεμινάρια διεξήχθησαν στις άριστες εγκαταστάσεις μας στη Χάγη, κάποια όμως έλαβαν χώρα και στην Ουγγαρία, την Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι στόχοι των σεμιναρίων είναι τριπλοί. Πρώτον, για να δοθούν πληροφορίες σχετικά με πρακτικά εισαγγελικά προβλήματα, με λύσεις και βέλτιστη πρακτική στους ειδικούς τομείς του οργανωμένου εγκλήματος και να δημιουργηθεί ένα φόρουμ όπου οι εφαρμοστές του νόμου, οι οποίοι αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα καθημερινά στη δουλειά τους, να μπορούν να τα συζητούν κατ ευθείαν με τους Ευρωπαίους ομολόγους τους. Δεύτερον, να δημιουργηθούν δίκτυα μεταξύ των εισαγγελικών και των ανακριτικών αρχών που εργάζονται σε αυτόν τον τομέα και να αναπτυχθεί μεγαλύτερη εμπιστοσύνη ανάμεσά τους, κάτι που θα εξασφαλίσει καλύτερη, ταχύτερη και αμεσότερη συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών. Τρίτον, να εντοπισθούν νέες πιθανές υποθέσεις για τις οποίες υπάρχει ανάγκη για συνεργασία και συντονισμό και να έρθουν αυτές οι υποθέσεις στην Eurojust. Στα σεμινάρια στρατηγικής, εκτός από τις συζητήσεις και τις παρουσιάσεις μεταξύ ειδικών, οι συναντήσεις παρέχουν επίσης το πλαίσιο ενός αριθμού διμερών και πολυμερών συναντήσεων συντονισμού, όπου συγκεκριμένες ανακρίσεις και διώξεις γίνονται αντικείμενο συζήτησης ανάμεσα σε εισαγγελείς, αστυνομία και άλλους που έχουν ασχολούνται άμεσα με τις υποθέσεις. 37

38 Στις επόμενες ενότητες παρατίθενται μικρές περιλήψεις για την κάθε συνάντηση. Στρατηγική Συνάντηση για την Τρομοκρατία Στις 9 Μαρτίου 2005 η Eurojust διοργάνωσε για δεύτερη φορά στη δικαστική ιστορία της Ευρώπης μια στρατηγική συνάντηση με τη συμμετοχή των 25 Εθνικών Ανταποκριτών κατά της τρομοκρατίας. Η στρατηγική συνάντηση χωρίστηκε σε τρία μέρη: 1. Εφαρμογή της Απόφασης του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 2002 (ορισμός των Εθνικών Ανταποκριτών κατά της Τρομοκρατίας και ανταλλαγή των πληροφοριών μεταξύ των εθνικών αρμοδίων αρχών, της Eurojust και της Europol) και παροχή πληροφοριών σχετικά με το νέο σχέδιο της Απόφασης του Συμβουλίου, το οποίο διευρύνει σημαντικά το πεδίο εφαρμογής της Απόφασης του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου Μια ενημέρωση που αφορούσε τρία σχέδια που εκτελέστηκαν με στενή συνεργασία μεταξύ της Eurojust και της Europol. Από τους Εθνικούς Ανταποκριτές κατά της τρομοκρατίας ζητήθηκε εν ενθέτω χρόνω η παροχή δικαστικών πληροφοριών σχετικά με: Τη δημιουργία ενός γλωσσάριου/οδηγού για τις τρομοκρατικές ομάδες Τη χρήση πολυμέσων σε όλα τα στάδια της ποινικής διαδικασίας και Τη στρατολόγηση τρομοκρατών 3. Οργανώθηκαν τέσσερις ομάδες εργασίας. Ο στόχος ήταν να απαντηθεί το ερωτηματολόγιο σχετικά με την ανταλλαγή των πληροφοριών (επιλογή κατάλληλου χρόνου, δίαυλοι επικοινωνίας και μεθοδολογία). Τακτικές Συναντήσεις για την Τρομοκρατία Για να ενισχυθεί η προσπάθεια συλλογής υποθέσεων, η Ομάδα Καταστολής της Τρομοκρατίας παρουσίασε μια νέα ιδέα: τις τακτικές συναντήσεις. Μέχρι στιγμής σε αυτές τις συναντήσεις μπορούν να συμμετέχουν μόνο εισαγγελείς που ασχολούνται με τέτοιες υποθέσεις και οι οποίοι θα πρέπει να φέρνουν μαζί τους αυτές τις υποθέσεις. Ως εκ τούτου δεν απαιτείται όλες οι χώρες να στέλνουν αντιπροσώπους σε αυτές τις συναντήσεις, παρόλο που όλα τα Εθνικά Μέλη μπορούν να παραβρεθούν σε αυτές. Ο στόχος της συνάντησης είναι η παρουσίαση και η συζήτηση αυτών των υποθέσεων και των προβλημάτων που σχετίζονται με αυτές. Μια τακτική συνάντηση διενεργείται μόνο όταν μπορεί να συγκεντρωθεί επαρκής αριθμός υποθέσεων. 38

39 Η Eurojust αποφάσισε να διοργανώσει μια τακτική συνάντηση για τα Κράτη-Μέλη τα οποία αφορά κυρίως η ισλαμική τρομοκρατία. Κύριοι στόχοι αυτής της συνάντησης ήταν να δοθεί βήμα στους δικαστές που χειρίζονται κυρίως τέτοιες υποθέσεις και να συζητηθούν θέματα σχετιζόμενα με την τρομοκρατία, να γίνει ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών και να συσταθεί ένα σχετικό δίκτυο. Κατά τη διάρκεια της πρώτης τακτικής συνάντησης που διεξήγαγε η Eurojust στην Ιταλία, ένας αριθμός κρατών και ειδικά η Γαλλία, εξέφρασαν σοβαρές ανησυχίες για άτομα που σχετίζονται ή εκπαιδεύονται στο Ιράκ και επιστρέφουν στην Ευρώπη για να προβούν σε τρομοκρατικές ενέργειες. Η συνάντηση αυτή έτυχε μεγάλης αποδοχής από τους συμμετέχοντες και φάνηκε η ανάγκη να συνεχιστεί η δράση στον τομέα αυτό. Σαν επόμενο βήμα, ζητήθηκε από την Eurojust να ερευνήσει σε όλα τα Κράτη-Μέλη για έρευνες ή διώξεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, για τις σχέσεις αυτών με άλλα Κράτη-Μέλη και με τις ΗΠΑ και εκφράστηκε η επιθυμία για νέα τακτική συνάντηση στην Eurojust, προκειμένου να συντονιστούν οι σχετικές δραστηριότητες για το Στρατηγική συνάντηση για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης (ΕΕΣ) Η Eurojust στις 17 και 18 Μαΐου 2005, διεξήγαγε συνάντηση για εφαρμοστές του νόμου στη Βουδαπέστη σχετικά με την εφαρμογή του ΕΕΣ. Λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία που αποκτήθηκε στη στρατηγική συνάντηση της Πράγας το 2004, η Eurojust επικέντρωσε στα πρακτικά προβλήματα που σχετίζονται με την εφαρμογή του ΕΕΣ. Η μισή πρώτη μέρα αφιερώθηκε στις παρουσιάσεις. Ανάμεσα σε διάφορες παρεμβάσεις, οι συμμετέχοντες στη συνάντηση πληροφορήθηκαν για τις υποθέσεις που εκκρεμούσαν ή ολοκληρώθηκαν στα Συνταγματικά Δικαστήρια στη Γερμανία και στο Βέλγιο. Δύο μήνες μετά, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας ακύρωσε την εφαρμογή της Απόφασης-Πλαίσιο για το ΕΕΣ. Όλες οι παρουσιάσεις, τα συμπεράσματα, οι απαντήσεις στο ερωτηματολόγιο που εκδόθηκε από την Eurojust, καθώς και το κείμενο της απόφασης των Συνταγματικών Δικαστηρίων της Γερμανίας και της Πολωνίας, βρίσκονται στον ψηφιακό δίσκο (CD-ROM) που εξέδωσε η Eurojust μετά το σεμινάριο. Παρόλο που το σεμινάριο έλαβε χώρα μόλις επτά μήνες μετά το αντίστοιχο της Πράγας, η Eurojust αντιμετώπισε σημαντικό αριθμό πρακτικών προβλημάτων, τα οποία συζητήθηκαν σε ομάδες εργασίας. Στις ομάδες εργασίας συζητήθηκαν τα παρακάτω ζητήματα και εξήχθησαν τα εξής συμπεράσματα: Σύνδεση μεταξύ του ΕΕΣ και της έκδοσης Τα Κράτη-Μέλη εφαρμόζουν το ΕΕΣ στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για σχέσεις με μη Κράτη- Μέλη, ακολουθούνται οι διαδικασίες έκδοσης. Παρόλα αυτά η Σύμβαση Έκδόσεως βρίσκεται 39

40 ακόμα σε ισχύ σε διάφορα Κράτη-Μέλη. Καθώς η Απόφαση-Πλαίσιο δεν μπορεί από μόνη της να τροποποιήσει τις διατάξεις της Διεθνούς Συνθήκης, συνιστάται να αποκλείεται η εφαρμογή της Συνθήκης Έκδοσης με παραπομπή στο Άρθρο 28 (παράγραφος 3) της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Έκδοση. Έγκαιρη Εφαρμογή Το ΕΕΣ πρέπει να είναι εφαρμόσιμο ανεξάρτητα από τον χρόνο τέλεσης των πράξεων, με εξαίρεση τις χώρες που έκαναν δήλωση βάσει του Άρθρου 32 της Απόφασης-Πλαίσιο (Αυστρία, Ιταλία και Γαλλία). Τα χρονικά όρια για την εκτέλεση του ΕΕΣ τα οποία επιβλήθηκαν από άλλα κράτη, δημιουργούν προβλήματα στην εφαρμογή του ΕΕΣ που πρέπει να λυθούν σε πρακτικό επίπεδο, σε ad hoc βάση και με μεγάλη ευελιξία. Παρόλα αυτά οι εθνικοί νομοθέτες θα πρέπει να γνωρίζουν πως οι περιοριστικές νομικές προϋποθέσεις δεν βοηθούν στην εφαρμογή του ΕΕΣ, το οποίο πρέπει να απλοποιεί και να επισπεύδει και όχι να δημιουργεί δυσκολίες και να ενισχύει τις εθνικές διαφορετικότητες. Αιτίες Άρνησης Αναφέρθηκαν πολλές αιτίες για την άρνηση εκτέλεσης του ΕΕΣ, μεταξύ των οποίων είναι: ανεπαρκής περιγραφή των γεγονότων, έλλειψη συμπληρωματικών πληροφοριών και νομοθεσίας περί εκτέλεσης της ποινής για την οποία εκδόθηκε το ΕΕΣ. Ένα ζήτημα ήταν κοινό σε όλες τις ομάδες: οι μεταφράσεις. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν πως αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της μετάφρασης μέσα στα όρια του καθορισμένου χρόνου. Αναφέρθηκε επίσης η κακή ποιότητα των μεταφράσεων. Μια καλή λύση θα ήταν για τα Κράτη- Μέλη να αποδέχονται κι άλλες γλώσσες εκτός της δικής τους, ή ακόμη περισσότερο, να αποδέχονται μια κοινή γλώσσα. Εκκρεμείς διαδικασίες σχετικά με τη συνταγματικότητα του ΕΕ Όπως προαναφέρθηκε, έγιναν παρουσιάσεις για τις γερμανικές και τις βελγικές υποθέσεις. Επιπρόσθετα, στην ομάδα εργασίας έγινε μια παρουσίαση σχετική με την πολωνική υπόθεση. Οι συμμετέχοντες ζήτησαν πληροφορίες για την πρακτική των κρατών που αρνήθηκαν να παραδώσουν τους υπηκόους τους, δηλαδή μήπως πρέπει να εφαρμοστεί η αρχή της αμοιβαιότητας. Πρακτική Εμπειρία για τη αποστολή Για την αποστολή του ΕΕΣ, μπορούν να χρησιμοποιηθούν αρκετοί δίαυλοι επικοινωνίας (Σύστημα Σένγκεν, Ιντερπόλ, Δικαστές-Σύνδεσμοι, απευθείας επαφή). Όλοι οι εφαρμοστές του νόμου πρέπει να γνωρίζουν ότι τα Κράτη-Μέλη που προσχώρησαν το 2004 στην ΕΕ, όπως επίσης και η Μεγάλη Βρετανία κι η Ιρλανδία, δεν έχουν πρόσβαση στο Σύστημα Σένγκεν. Για αυτό το λόγο χρησιμοποιείται η Ιντερπόλ ως δίαυλος επικοινωνίας. Παρόλα αυτά η ειδοποίηση της Ιντερπόλ (όταν δε συνοδεύει ΕΕΣ) δεν είναι επαρκής λόγος συλλήψεων σε ορισμένα Κράτη-Μέλη (Ολλανδία, Σουηδία, Κύπρος και Ιρλανδία). 40

41 Προβλήματα σχετικά με την παράδοση Τέθηκαν τρία κύρια ερωτήματα σχετικά με την εφαρμογή του Άρθρου 5 (παράγραφος 3) της Απόφασης-Πλαίσιο: Ποια είναι η νομική βάση για την επιστροφή των κρατουμένων; Ποιος είναι υπεύθυνος; Ποιος καλύπτει τα έξοδα; Τα συμπεράσματα που εξήχθησαν ήταν ότι η Ευρωπαϊκή Σύμβαση του 1983, που σχετίζεται με την μεταφορά καταδικασθέντων προσώπων, δεν είναι το πιο κατάλληλο εργαλείο, καθώς χρειάζεται η συναίνεσή των ιδίων. Για αυτό το λόγο χρειάζεται η σαφής εφαρμογή εθνικού νόμου. Δεν υπάρχει σύστημα που να πληροφορεί τη χώρα που εκτελεί την έκδοση ότι το άτομο που παραδίδεται καταδικάσθηκε και θα πρέπει να επιστραφεί. Η ανησυχία που εκφράστηκε επίσης, ήταν πως δεν υπάρχει σαφής κανονισμός που να καλύπτει τα έξοδα επιστροφής των καταδικασθέντων προσώπων. Στρατηγική συνάντηση για την Παραχάραξη του ευρώ Τα αυξανόμενα κρούσματα παραχάραξης του νομίσματος και ο αντίκτυπος τους σε όλη την Ευρώπη έγινε θέμα ειδικής εξέτασης από την Eurojust. Για το λόγο αυτό τον Ιούνιο του 2005, η Ομάδα της Eurojust κατά της παραχάραξης συγκάλεσε στρατηγική συνάντηση για εφαρμοστές του νόμου που χειρίζονται υποθέσεις παραχάραξης του ευρώ. Προκειμένου να επικεντρωθεί σε πρακτικά ζητήματα, η Ομάδα κατά της Παραχάραξης επανεξέτασε και συζήτησε με τα εμπλεκόμενα Εθνικά Μέλη όλες τις σχετικές υποθέσεις. Ομιλητές από την Europol και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έκαναν παρουσιάσεις και πρότειναν λύσεις στα ανακύπτοντα προβλήματα. Έγινε και μια παρουσίαση σχετική με μια λιθουανική υπόθεση, όπου εντοπίστηκε το κέντρο εκτύπωσης, κατασχέθηκαν 8 εκατ. EUR πλαστά χαρτονομίσματα και συνελήφθησαν οι ύποπτοι. Περισσότεροι από 60 συμμετέχοντες παρακολούθησαν τη συνάντηση και συζήτησαν τα εξής θέματα: 1. Πληθαίνουν οι υποθέσεις παραχάραξης του ευρώ στα Κράτη-Μέλη, ενώ παράλληλα βελτιώνεται η ποιότητα του πλαστού νομίσματος. Ωστόσο, ο αριθμός υποθέσεων που παραπέμπονται στην Eurojust παραμένει ίδιος. 2. Η παραχάραξη του ευρώ από την παραγωγή στη διανομή αποτελεί διασυνοριακό έγκλημα. Για αυτό το λόγο οι έρευνες πρέπει να επικεντρώνονται όχι μόνο στα εκτυπωτικά κέντρα ή στους διανομείς, αλλά κυρίως στα εγκληματικά δίκτυα. Όλοι οι συμμετέχοντες ανέφεραν σαν προτεραιότητα την ανάγκη ύπαρξης κοινής εκπαίδευσης, την έγκαιρη ανταλλαγή πληροφοριών, και την υιοθέτηση ενός αποτελεσματικού συστήματος έγκαιρης πληροφόρησης και συντονισμού των ερευνών. Η συνεργασία δεν είναι ακόμη αποτελεσματική: η ανταλλαγή πληροφοριών είναι 41

42 αργή και η έλλειψη συντονισμού σε εθνικό επίπεδο έχει άμεσο αντίκτυπο στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 3. Τονίστηκε πως όλα τα πλαστά ευρώ πρέπει να αποστέλλονται στα Εθνικά Κέντρα Ανάλυσης των εθνικών τραπεζών των Κρατών-Μέλων, οι πληροφορίες πρέπει να διαβιβάζονται στην Europol και οι διασυνοριακές υποθέσεις πρέπει να παραπέμπονται στην Eurojust. Η στρατηγική συνάντηση προσέφερε επίσης το πλαίσιο για έναν αριθμό διμερών και πολυμερών συντονιστικών συναντήσεων για συγκεκριμένες υποθέσεις. Μια από αυτές τις συναντήσεις αφιερώθηκε στην πολυμερή υπόθεση που παραπέμφθηκε από την Αυστρία με τη συμμετοχή της Europol, η οποία κατέληξε στη σύλληψη αρκετών ατόμων καθώς και του αρχηγού του εγκληματικού δικτύου. Στρατηγική συνάντηση για τη Διακίνηση Ναρκωτικών Η δεύτερη στρατηγική συνάντησητης Eurojust για τη διακίνηση ναρκωτικών διεξήχθη στις 21 και 22 Σεπτεμβρίου Η συνάντηση ήταν πολύ επιτυχημένη, με τη συμμετοχή 80 σχεδόν εκπροσώπων από όλα τα Κράτη-Μέλη και πολλών ειδικευμένων στο αδίκημα αυτό ανακριτών και εισαγγελέων. Σκοπός της συνάντησης ήταν να προσδιορισθούν τα εμπόδια που συναντούν οι εφαρμοστές του νόμου στις υποθέσεις διακίνησης ναρκωτικών και να προταθούν πιθανές λύσεις. Οι παρουσιάσεις έγιναν στην πρωινή συνεδρίαση, ενώ στην απογευματινή ακολούθησαν οι ομάδες εργασίας. Η δεύτερη μέρα αφιερώθηκε στις συντονιστικές συναντήσεις. Στα εργαστήρια συζητήθηκαν τα παρακάτω θέματα και εξήχθησαν τα εξής συμπεράσματα: Διακίνηση ναρκωτικών μέσω διαδικτύου Ένα από τα εμπόδια που εντοπίστηκαν ήταν το ότι σε μερικές χώρες, η πώληση ναρκωτικών μέσω διαδικτύου δε θεωρείται έγκλημα. Επιπλέον σε κάθε χώρα υπάρχουν σημαντικές διαφορές στη σχετική νομοθεσία, όπως και διαφορετικές μέθοδοι καταπολέμησης του διαδικτυακού εγκλήματος. Υπογραμμίσθηκε η ανάγκη δικαστικής εποπτείας των υπηρεσιών εφαρμογής του νόμου. Δικαστική Αξιοποίηση των αποδεικτικών μέσων Ένα από τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζονται σε αυτόν τον τομέα είναι πως στις χώρες που εφαρμόζουν εθιμικό δίκαιο, οι μάρτυρες πρέπει να δίνουν προφορικές καταθέσεις 42

43 στο δικαστήριο, ενώ στις χώρες με γραπτό δίκαιο, είναι δεκτές οι γραπτές καταθέσεις. Μια λύση σε αυτήν την ανομοιομορφία θα ήταν η εξής: όταν οι χώρες που εφαρμόζουν εθιμικό δίκαιο συντάσσουν αιτήσεις δικαστικής συνδρομής, να δηλώνουν σαφώς την ανάγκη οι μάρτυρες να εμφανίζονται στο δικαστήριο και να καταθέτουν. Όσον αφορά τα αρχεία του επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα, προτάθηκε ότι θα ήταν χρήσιμο οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας να υποχρεωθούν να διαμορφώνουν με ενιαίο τρόπο τα αρχεία των λογαριασμών τους σε όλη την ΕΕ. Αυτό θα μπορούσε να είναι προϋπόθεση για την έκδοση των αδειών τους. Ελεγχόμενες Υποθέσεις Παράδοσης Προκειμένου να διεξάγονται στο μέλλον πιο πετυχημένες επιχειρήσεις, προτάθηκαν τα εξής: Οι εισαγγελείς πρέπει να συνεργάζονται με τους ερευνητές και την αστυνομία, το συντομότερο δυνατό Οι ελεγχόμενες διασυνοριακές παραδόσεις πρέπει να επιβλέπονται όσον αφορά το επιχειρησιακό τους μέρος από την Europol και όσον αφορά το νομικό τους μέρος από την Eurojust Είναι αναγκαίες οι στενές επαφές μεταξύ αρμοδίων αρχών πριν και κατά τη διάρκεια της ελεγχόμενης παράδοσης και Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή τόσο στην καλύτερη κατανόηση των διαφόρων νομοθετικών προβλέψεων που υπάρχουν στα Κράτη-Μέλη, όσο και των διαφορών στην νομική κουλτούρα μεταξύ των χωρών. Η Ομάδα κατά της Διακίνησης των Ναρκωτικών σχεδιάζει να προβεί σε περαιτέρω συζητήσεις με την Europol για να ετοιμάσει ένα ενημερωμένο εγχειρίδιο για τις ελεγχόμενες παραδόσεις. Ελπίζουμε το εγχειρίδιο αυτό να είναι έτοιμο νωρίς το Στρατηγική συνάντηση σε θέματα Εμπορίας Ανθρώπων και Παράνομης Μετανάστευσης Στις 24 και 25 Οκτωβρίου 2005 διεξήχθη συνάντηση ειδικών πάνω στα θέματα Εμπορίας Ανθρώπων και Λαθρομετανάστευσης. Η συνάντηση έλαβε χώρα στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια της προεδρίας του στην ΕΕ και διοργανώθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου και από την Eurojust. Σκοποί αυτής της συνάντησης ήταν να συζητηθούν οι πρόσφατες 43

44 εξελίξεις στον τομέα που αφορά τους ασχολούμενους με το θέμα, να διαπιστωθεί ο βαθμός του προβλήματος της Εμπορίας Ανθρώπων σε σύγκριση με τις διωκτικές ενέργειες της ΕΕ και τις παραπομπές υποθέσεων στη Europol και στη Eurojust, και τέλος να προωθηθούν οι συζητήσεις για συγκεκριμένες προσεγγίσεις έρευνας και δίωξης σχετικά με τη διαχείριση των υποθέσεων αυτού του είδους. Κύρια έμφαση δόθηκε στην Εμπορία Ανθρώπων, αλλά συμπεριλήφθηκε και η λαθρομετανάστευση προκειμένου να αντιπαραβληθούν οι διαφορετικές προσεγγίσεις διαχείρισης των υποθέσεων. Παρουσιάσεις έγιναν από ανώτατους εισαγγελείς και αστυνομικούς, καθώς και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από το Συμβούλιο της Ευρώπης, το Διεθνές Κέντρο για την Ανάπτυξη της Πολιτικής για την Μετανάστευση (ICMPD), το Γραφείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα (UNODOC), την Europol, την Eurojust και την Αποστολή Αστυνομικής Συνδρομής της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στην Αλβανία (PAMECA). Στο τέλος της συνάντησης παρουσίασθηκε από τον εκπρόσωπο της Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου της ΕΕ, μια γενική έκθεση, που περιελάμβανε και συστάσεις. Γενικά συμπεράσματα και προτάσεις Συμφωνήθηκε ότι η Εμπορία Ανθρώπων αποτελεί στυγερό έγκλημα που διαπράττεται από οργανωμένες εγκληματικές ομάδες με σκοπό την σεξουαλική ή εργατική εκμετάλλευση ανδρών, γυναικών και παιδιών για οικονομικό όφελος. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, η διεθνής κοινότητα προέβη σε μια σειρά ενεργειών με σκοπό την καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων, κυρίως με την υιοθέτηση του Πρωτοκόλλου της Σύμβασης του Παλέρμο, την υιοθέτηση της Απόφασης-Πλαίσιο του Συμβουλίου της ΕΕ και την πρόσφατη υπογραφή της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Εμπορία Ανθρώπων από 16 Κράτη-Μέλη. Ένα νέο σχέδιο δράσης για την Εμπορία Ανθρώπων βρίσκεται σε εξέλιξη προκειμένου να υιοθετηθεί σε επίπεδο ΕΕ και το οποίο προβλέπεται από το Πρόγραμμα της Χάγης. Αυτά τα νομικά εργαλεία αποτελούν τη βάση για μια συνολική απάντηση κατά της Εμπορίας Ανθρώπων σε παγκόσμιο και περιφερειακό επίπεδο. Η ανταπόκριση σε εθνικό επίπεδο πρέπει να εμφορείται από μια προσέγγιση που να περιλαμβάνει όλες τις σχετικές εθνικές αρχές, μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και τη συνεργασία με την Eurojust και την Europol. Ομάδες εργασίας και ειδικά συμπεράσματα Η συνάντηση χωρίστηκε σε τέσσερις ομάδες για να συζητηθούν τα ακόλουθα θέματα: 1) συγκεκριμένα ζητήματα που προκύπτουν από το προτεινόμενο σχέδιο του Συμβουλίου, το οποίο σχετίζεται με τους εφαρμοστές του νόμου, 2) η συνεργασία με την Eurojust και την Europol και 3) συγκεκριμένες προσεγγίσεις σε διώξεις. Οι συζητήσεις έγιναν όπως αναφέρεται παρακάτω. Τα ζητήματα που επιλέχθηκαν για να συζητηθούν είναι σημαντικά σε τοπικό ανακριτικό και διωκτικό επίπεδο σχετικά με την Εμπορία Ανθρώπων. Προτάθηκε λοιπόν οι συστάσεις αυτές να ληφθούν υπόψη από τα Κράτη-Μέλη της ΕΕ για τη διαμόρφωση μιας αποτελεσματικής εθνικής πολιτικής για την καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων. 44

45 Ανταλλαγή πληροφοριών Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν πως η ανταλλαγή πληροφοριών ανάμεσα στους εισαγγελείς και τους ανακριτές των Κρατών-Μέλων της ΕΕ αποτελεί προϋπόθεση για επιτυχημένες έρευνες και διώξεις σε περιπτώσεις διασυνοριακού εγκλήματος, όπως είναι και η Εμπορία Ανθρώπων. Στόχος είναι να γίνει σωστή ανταλλαγή πληροφοριών, σύμφωνη με μια κοινή προσέγγιση σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Η ανταλλαγή πληροφοριών θα πρέπει να διευκολύνεται και όχι να εμποδίζεται από τα υπάρχοντα συστήματα. Η ανταλλαγή πληροφοριών της Europol θα πρέπει να είναι γρήγορη, μη γραφειοκρατική και να δίνει προστιθέμενη αξία μέσω της ανάλυσης. Η ανταλλαγή πληροφοριών με τη Eurojust θα πρέπει να γίνεται στο πλαίσιο συγκεκριμένων υποθέσεων, οι οποίες θα της παραπέμπονται για να παράσχει συνδρομή ή συντονισμό. Σε περίπτωση που η ανταλλαγή πληροφοριών γίνεται με τις μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και τις οργανώσεις των θυμάτων, οι οργανώσεις αυτές θα πρέπει στο τέλος να ενημερώνουν για το βαθμό συνδρομής τους στις υποθέσεις. Η προσέγγιση του θέματος θα πρέπει να γίνεται με τη συμμετοχή όλων. Συντονισμός μεταξύ ανακριτικών/διωκτικών αρχών και άλλων αρχών Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν πως πρέπει να καθιερωθεί συνεργασία μεταξύ ανακριτικών, διωκτικών κι άλλων αρχών, ιδιαίτερα εκείνων που είναι υπεύθυνες για τη μετανάστευση, και ότι από τέτοιου είδους συνεργασία θα προκύψουν μόνιμα πλεονεκτήματα. Οι μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και οι οργανώσεις των θυμάτων θα πρέπει επίσης να συνεργάζονται με τις ανακριτικές/διωκτικές αρχές, παρά τις διαφορετικές προτεραιότητες που υπάρχουν μεταξύ τους μερικές φορές. Προκειμένου να διευκολυνθεί αυτή η συνεργασία, θα πρέπει να γίνουν τα απαραίτητα μνημόνια ή συμφωνίες που να διευκρινίζουν το ρόλο της κάθε ομάδας. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν αφορά ευπαθή θύματα και παιδιά μέτρα επίσης πρέπει να ληφθούν προς αποφυγή επαναθυματοποίησης. Χρήση του όρου του εγκλήματος της εμπορίας ανθρώπων Ο χαρακτηρισμός ενός εγκλήματος ως Εμπορία Ανθρώπων θα πρέπει να γίνεται στις περιπτώσεις που απαιτείται, αναγνωρίστηκε όμως ότι αυτό είναι δυνατό μόνο όταν υπάρχουν θύματα τα οποία παρέχουν πλήρη συνεργασία. Σε άλλες υποθέσεις, θα πρέπει να διώκονται συναφή αδικήματα, το έγκλημα όμως της Εμπορίας Ανθρώπων δε θα πρέπει να συγχέεται με άλλα αδικήματα που σχετίζονται με τον έλεγχο της πορνείας ή της λαθρομετανάστευσης. Επίσης, θα πρέπει πάντα να γίνονται ενέργειες προκειμένου να ανακτώνται και να κατάσχονται τα οικονομικά οφέλη και κάθε προιόν προερχόμενο από την εμπορία ανθρώπων. 45

46 Ειδική επιμόρφωση για εισαγγελείς και δικαστές Η εκπαίδευση και η ειδίκευση των εισαγγελέων στον τομέα της Εμπορίας Ανθρώπων άρχισε να αποτελεί θέμα στην Ευρωπαϊκή ημερήσια διάταξη, μόλις πρόσφατα. Σε μερικά Κράτη- Μέλη της ΕΕ υπάρχουν εθνικά επιμορφωτικά προγράμματα και ειδικότητες για εισαγγελείς, οι προσεγγίσεις όμως εντός της ΕΕ ποικίλουν. Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν πως η καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων είναι ένα πολύ εξειδικευμένο αντικείμενο που απαιτεί ειδικές γνώσεις, συνεχή εκπαίδευση και εντεινόμενες προσπάθειες σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Η εκπαίδευση θα πρέπει να είναι πολύπλευρη και θα πρέπει να περιλαμβάνει, όπου αυτό απαιτείται, το Δικαστικό Σώμα. Τα Κράτη-Μέλη θα πρέπει να ανταλλάσσουν απόψεις για τη βελτίωση του τρέχοντος υλικού (εγχειριδίων, κ.λπ.). Αξιοποίηση της Eurojust και της Europol Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν πως θα πρέπει να αξιοποιηθούν η Eurojust και η Europol προκειμένου να υπάρξει προστιθέμενη αξία στις υποθέσεις, από πλευράς συντονισμού ή άλλης συνδρομής, και στις πληροφορίες που συλλέγονται από την Europol για ανάλυση. Αναγνωρίσθηκε η δυσκολία των εθνικών εισαγγελέων να ασχοληθούν μόνοι τους με υποθέσεις Εμπορίας Ανθρώπων, καθώς και η μεγάλη αποτελεσματικότητα που θα μπορούσε να έχει η χρήση των δυνατοτήτων ανάλυσης της Europol σε συνδυασμό με τις διευκολύνσεις συντονισμού που προσφέρει η Eurojust. Προς το παρόν, αν δούμε το εύρος των ανακρίσεων και διώξεων στην ΕΕ, καθίσταται σαφές πως η Eurojust και η Europol δεν χρησιμοποιούνται όπως θα έπρεπε. Για την ανταλλαγή επίσης πληροφοριών και συνδρομής σε διμερείς υποθέσεις, θα μπορούσε να γίνει μεγαλύτερη αξιοποίηση του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου. Ο τρόπος προσέγγισης όσον αφορά τα αποδεικτικά στοιχεία και τις διώξεις Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν πως για το έγκλημα αυτό θα πρέπει να υπάρξει μια ισορροπία μεταξύ της προσέγγισης η οποία μπορεί να γίνει αφενός μεν με τη βοήθεια των θυμάτων, και της προσέγγισης που μπορεί να γίνει μέσω πληροφοριών. Ο στόχος είναι μια «μεικτή» προσέγγιση, προκειμένου να αποφευχθεί η δημιουργία ψυχικών τραυμάτων ή η άσκηση πίεσης στα θύματα, τα οποία δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως μέσα για την επίτευξη μιας καταδίκης. Παρόλα αυτά, οι συμμετέχοντες διχάστηκαν από τη «σουηδική προσέγγιση» ποινικοποίησης του «πελάτη». Κάποιοι από τους συμμετέχοντες θεώρησαν ότι οι διώξεις θα πρέπει να ασκούνται μόνο κατά των εμπόρων. Άλλοι είχαν τη γνώμη πως παρόλο που η προσέγγιση αυτή δεν είναι πλήρως αποδεκτή, οι «πελάτες» ίσως να ήταν σε θέση να δώσουν χρήσιμα στοιχεία κατά των εμπόρων. Τέλος μια άλλη μερίδα συμμετεχόντων εξέφρασε την άποψη πως είναι πολύ καλό το αμερικάνικο σύστημα εκπαίδευσης «πελατών», το επονομαζόμενο «John schools». 46

47 Γενικότερα πάντως συμφωνήθηκε ότι η λεγόμενη «δίωξη άνευ θύματος» δεν εφαρμόζεται καθόλου στα Κράτη-Μέλη της ΕΕ και ότι η προσεκτική μεταχείριση των θυμάτων, όπως και οι φιλικές προς τα θύματα δικαστικές διαδικασίες αποτελούν σημαντικούς παράγοντες σε όλες της υποθέσεις Εμπορίας Ανθρώπων. Στρατηγική συνάντηση με θέμα το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος Στις 30 Νοεμβρίου 2005, η Eurojust οργάνωσε μία συνάντηση, με αντικείμενο το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, τη δήμευση και την κατάσχεση περιουσιακών στοιχείων. Η συνάντηση αυτή συγκέντρωσε ειδικούς από όλα τα Κράτη-Μέλη της ΕΕ και δόθηκε χρόνος στις αντιπροσωπείες να συνομιλήσουν μεταξύ τους, για συγκεκριμένες υποθέσεις. Οι αντιπρόσωποι παρακολούθησαν κάποιες παρουσιάσεις σχετικές με την Αναθεωρημένη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και άλλη μία παρουσίαση που αναφέρθηκε στις νέες εξελίξεις όσον αφορά το Δίκτυο Ανάκτησης Περιουσιακών Στοιχείων (CARIN). Οι εισαγγελείς από το ολλανδικό γραφείο κατασχέσεων περιουσιακών στοιχείων αντάλλαξαν εμπειρίες με τους αντιπροσώπους σχετικά με προβλήματα, εμπόδια και πιθανές λύσεις. Ειδικοί από την Πολωνία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο παρουσίασαν σε γενικές γραμμές κάποιες υποθέσεις και τα προβλήματα που είχαν αντιμετωπίσει. Αυτά περιελάμβαναν, μεταξύ των άλλων: α) πληροφορίες που απαιτούνται από το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλα Κράτη-Μέλη προκειμένου να προχωρήσουν σε εκτέλεση μια σειράς αιτημάτων δικαστικής συνδρομής, β) καθυστερήσεις στην εκτέλεση των αιτημάτων δικαστικής συνδρομής σε μερικά Κράτη-Μέλη (η Ισπανία απαντά με καθυστέρηση ενός έτους κατά μέσο όρο), γ) μερικές χώρες υποβάλλουν ασαφή αιτήματα δικαστικής συνδρομής, τα οποία θεωρούνται «αορίστου περιεχομένου» κι έτσι δεν μπορούν να εκτελεστούν από τα δικαστήρια και δ) ανεφάρμοστες συμφωνίες αστικής φύσεως, από Κράτη-Μέλη που τις έχουν υπογράψει. Ορισμένοι αντιπρόσωποι θεώρησαν πως υπήρχαν ανομοιομορφίες και πως θα έπρεπε να υπάρξει μια συγκριτική αξιολόγηση μεταξύ των κρατών της ΕΕ και όσον αφορά την αμοιβαία δικαστική συνδρομή στις υποθέσεις ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Μέτρηση της Ικανοποίησης των Εθνικών Αρχών Τα Εθνικά Μέλη της Eurojust γνωρίζουν τη σημασία της παροχής υψηλής ποιότητας διαχείρισης υποθέσεων και συνεχώς προσπαθούμε να βελτιώνουμε την απόδοσή μας σε σχέση με αυτό το θέμα. Η παρουσίαση αποτελεσμάτων που ικανοποιούν τις εθνικές μας αρχές δεν είναι σημαντική μόνο για την αντιμετώπιση του διασυνοριακού εγκλήματος στα Κράτη-Μέλη, αλλά και επίσης αποτελεί αποτελεσματικό εργαλείο προβολής, το οποίο διασφαλίζει την παραπομπή ολοένα και υψηλότερης ποιότητας υποθέσεων στην Eurojust. 47

48 Για να υποστηρίξει αυτήν την προσπάθεια, το 2005, το Συλλογικό Όργανο διενήργησε σφυγμομέτρηση σχετικά με την ικανοποίηση των εθνικών αρχών στα αιτούντα τη συνδρομή της Eurojust Κράτη-Μέλη με τη διαχείριση των υποθέσεων που γίνεται από την Eurojust να έχει γίνει σε 100 τυχαίως επιλεγμένα παραδείγματα. Η σφυγμομέτρηση έδειξε μια γενική ικανοποίηση το 90 % δήλωσαν ικανοποιημένοι ή πολύ ικανοποιημένοι. Έδειξε επίσης πως υπάρχει περιθώριο μεγαλύτερης βελτίωσης και εμείς θα συνεχίζουμε να εργαζόμαστε έχοντας αυτό το στόχο. Στο Παράρτημα ΙΙΙ υπάρχει μια πιο λεπτομερής έκθεση της σφυγμομέτρησης αυτής. Εισαγωγή στη Διαχείριση των Υποθέσεων (20 υποθέσεις) Για να διευκρινίσουμε την εργασία της Eurojust σχετικά με τις επιχειρησιακές υποθέσεις, θα αναφέρουμε ως παραδείγματα μια σειρά υποθέσεων που αφορούν διάφορα εγκλήματα και αρκετά Κράτη-Μέλη. Ωστόσο για να διευκρινίσουμε μερικά προβλήματα και εμπόδια που αντιμετωπίζουμε, στο Παράρτημα ΙΙ έχουμε συμπεριλάβει έναν κατάλογο αυτών των δυσκολιών. Διακίνηση Ναρκωτικών επείγουσα έρευνα [υπόθεση 1η] Για περίπου έξι μήνες, η αστυνομία της Δανίας ερεύνησε μια πολύ σημαντική υπόθεση διακίνησης ναρκωτικών που αφορούσε 13 τόνους χασίς και ένα μεγάλο φορτίο κοκαΐνης. Ο φερόμενος ως αρχηγός ήταν Δανός πολίτης που διέμενε στη Νότιο Αφρική, ενώ οι συνεργοί του διέμεναν στο Λουξεμβούργο και τη Δανία. Για επιχειρησιακούς λόγους κρίθηκε επείγον να συλληφθεί ο κύριος ύποπτος κι οι συνεργοί του. Κατά τη διάρκεια της κράτησης του, ο ύποπτος, σε ένα τηλεφώνημα, έκανε λόγο για ένα πρόσωπο, που η αστυνομία ταυτοποίησε ως ένα Δανό πολίτη που διέμενε στην Ισπανία, έχοντας τρεις γνωστές διευθύνσεις. Έτσι χρειάστηκε επειγόντως η διεξαγωγή έρευνας στη Ισπανία, καθώς υπήρχε ο φόβος το εν λόγω άτομο να ειδοποιηθεί και να καταστρέψει τα αποδεικτικά στοιχεία που υπήρχαν στις παραπάνω διευθύνσεις. Η εισαγγελία της Δανίας παρέπεμψε την υπόθεση στην Eurojust μια Παρασκευή απόγευμα. Τα Εθνικά Μέλη της Δανίας και της Ισπανίας βοήθησαν να διατυπωθεί η αίτηση αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής, βρήκαν τις αρμόδιες δικαστικές αρχές της Ισπανίας, επικοινώνησαν με τους αρμόδιους δικαστές, έλυσαν ένα πρόβλημα σχετικά με τους λόγους της διεξαγωγής της έρευνας κατά το σαββατοκύριακο και εξασφάλισαν συνεδρίαση δικαστηρίου, την επόμενη ημέρα, Σάββατο. 48

49 Η έρευνα επετράπη και διεξήχθη το Σάββατο το μεσημέρι, συγκεντρώνοντας πολύτιμα αποδεικτικά στοιχεία. Η διεξαγωγή μιας τέτοιας έρευνας μέσα σε 24 ώρες σε τρία διαφορετικά σημεία που ανήκαν στη δικαιοδοσία δυο διαφορετικών πρωτοδικείων και σε διαφορετική χώρα, θα ήταν αδύνατη υπό το παλιό καθεστώς της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής. Έγινε εφικτή μόνο με τη παρέμβαση της Eurojust. Απάτη Πολλαπλής Συμμετοχής (Απάτη «Γαϊτανάκι») [υπόθεση 2α] Το 2004 η εισαγγελία της Μαζεράτα στην Ιταλία διεξήγαγε μια τεράστια έρευνα για ύποπτους που διώκονταν για σύσταση εγκληματικής οργάνωσης και κυκλοφορία εικονικών τιμολογίων που αφορούσε διακίνηση οχημάτων από τη Γερμανία στην Ιταλία. Σε αυτήν την απάτη «γαϊτανάκι» που γινόταν εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η εισαγγελία της Μαζεράτα ζήτησε από την Eurojust να οργανώσει μια συντονιστική συνάντηση με τις αρμόδιες δικαστικές αρχές της Γερμανίας. Ζητήθηκε επίσης από τις ιταλικές αρχές να διευκολυνθεί η αποστολή αίτησης δικαστικής συνδρομής στη Γερμανία. Η συνάντηση αυτή οδήγησε σε γόνιμη συνεργασία μεταξύ των ιταλικών και των γερμανικών αρχών. Ανταλλάχθηκαν πολύτιμες πληροφορίες, ανοίχτηκαν οι τραπεζικοί λογαριασμοί των υπόπτων, σχεδιάστηκαν κάποιες έρευνες σε γερμανικό έδαφος και κατασχέθηκαν περιουσιακά στοιχεία. Ακολουθώντας μια εκτίμηση σχετικά με την εφαρμογή της αρχής non bis in idem, οι αρμόδιες αρχές αποφάσισαν να προχωρήσουν ξεχωριστά και μια ανεξάρτητη διαδικασία διεξήχθη από τις γερμανικές αρχές, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την αποκάλυψη μια σοβαρής υπόθεσης φοροδιαφυγής. Τρομοκρατία [υπόθεση 3η] Τον Απρίλιο του 2004, η Ιταλία ζήτησε τη συνδρομή της Eurojust σχετικά με τις φερόμενες διασυνδέσεις ανάμεσα στη Camorra της Νάπολης και ισλαμικές τρομοκρατικές δραστηριότητες. Οι Ιταλοί εισαγγελείς ζήτησαν τη συνεργασία των εθνικών μελών της Ιταλίας και της Ισπανίας, για τη διεξαγωγή συγκεκριμένης έρευνας για τη σχέση μεταξύ ενός Μαροκινού πολίτη που συνελήφθη στη Νάπολη με την κατηγορία της διακίνησης ναρκωτικών και ενός κρατουμένου στην Ισπανία με το ίδιο όνομα, αλλά με την κατηγορία για ανάμειξη σε τρομοκρατικές επιθέσεις στη Μαδρίτη, στις 11 Μαρτίου Το 2003 μια σύλληψη που έγινε στη Νάπολη αποκάλυψε μια οργάνωση της ναπολιτάνικης Camorra που διακινούσε ναρκωτικά ανάμεσα στην Ιταλία και την Ισπανία, διαμέσου της Ολλανδίας. Τότε 49

50 συνελήφθη ένας Μαροκινός, ο οποίος αργότερα αφέθηκε ελεύθερος, λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων για πιο σοβαρές κατηγορίες. Τον επόμενο χρόνο όμως, ο ίδιος συνελήφθη στην Ισπανία ως ύποπτος για συμμετοχή στην ισλαμική τρομοκρατία. Ο φερόμενος ως συνεργός του ήταν πράγματι ένας από τους αρχηγούς της ομάδας που ευθύνεται για τις επιθέσεις στη Μαδρίτη, ο οποίος στη συνέχεια, μαζί με άλλους συνεργούς του αυτοκτόνησε για να αποφύγει τη σύλληψη. Σε μια συνάντηση της Eurojust τον Απρίλιο του 2005, η Ιταλία ζήτησε στενή δικαστική συνεργασία με την Ισπανία προκειμένου να εξακριβωθεί η εμπλοκή της ιταλικής μαφίας στο ισλαμικό τρομοκρατικό δίκτυο. Μετά την αξιολόγηση των πληροφοριών και των προσωπικών λεπτομερειών που είχαν στην κατοχή τους σχετικά με τον Μαροκινό, οι δικαστικές και αστυνομικές αρχές συμφώνησαν να συντονίσουν τις μελλοντικές έρευνες και την ανταλλαγή πληροφοριών. Κατέληξαν επίσης σε μια συμφωνία για να παραστούν οι ιταλικές δικαστικές αρχές και η αστυνομία στην εξέταση του Μαροκινού κρατουμένου. Στη συνάντηση τονίστηκε το σημαντικό επίπεδο συνεργασίας ανάμεσα στην Ιταλία και την Ισπανία. Επετεύχθη η σύσταση μιας επιτροπής διαχείρισης των αιτήσεων δικαστικής συνδρομής που ισχυροποιεί και βελτιώνει την ανταλλαγή πληροφοριών και τη δικαστική συνεργασία μεταξύ Ιταλίας κι Ισπανίας. Τον Σεπτέμβριο του 2005 η Ιταλία ζήτησε επίσης αμοιβαία νομική συνδρομή από το Μαρόκο. Διακίνηση Ναρκωτικών [υπόθεση 4η] Οι έρευνες στην Ιταλία έριξαν φως σε μια αλβανική εγκληματική οργάνωση που ενεπλάκη σε μεταφορά κοκαΐνης από το Βέλγιο και την Ολλανδία στην Ιταλία. Υπό το φως των ερευνητικών επαφών με τις Βρυξέλλες και το Ρότερνταμ, ο Ιταλός εισαγγελέας της Μπρέσια, τον Ιανουάριο του 2004 εξέδωσε αίτημα δικαστικής συνδρομής ζητώντας συνδρομή σχετικά με την άρση του απορρήτου των τηλεφωνικών συνδιαλέξεων και περαιτέρω ταυτοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένης και της πλήρους αναγνώρισης των υπόπτων. Προκειμένου να ανακόψει τις επιχειρήσεις αυτού του αλβανικού δικτύου εμπόρων ναρκωτικών, σε Αλβανία, Βέλγιο, Ιταλία και Ολλανδία, τον Μάιο του 2005 ο Ιταλός εισαγγελέας εξέδωσε 42 προληπτικά μέτρα σύλληψης, συμπεριλαμβανομένων και δεκατεσσάρων Ευρωπαϊκών Ενταλμάτων Σύλληψης, για να εκτελεστούν στο Βέλγιο και την Ολλανδία. Σε μια πολυμερή συντονιστική συνάντηση που διεξήχθη στην Eurojust με το Βέλγιο και την Ολλανδία, ο Ιταλός εισαγγελέας πέτυχε να διασφαλίσει δικαστική συνεργασία και την ανταλλαγή πληροφοριών προκειμένου να εντοπίσει τους υπόπτους και να συντονίσει την ταυτόχρονη εκτέλεση των Ευρωπαϊκών Ενταλμάτων Σύλληψης. Πριν από την συνάντηση αυτή, η Ιταλία είχε αποστείλει αιτήματα στο Βέλγιο και την Ολλανδία μέσω της Eurojust, για να συγκεντρωθούν οι 50

51 απαραίτητες πληροφορίες για τον εντοπισμό των υπόπτων και για να σχεδιασθεί μια συντονισμένη επιχείρηση σύλληψης. Στη συνάντηση αυτή, ο Ιταλός εισαγγελέας τόνισε την ανάγκη να εκτελεσθούν αυτά τα προληπτικά μέτρα ταυτόχρονα, για να μην μπορέσουν οι ύποπτοι να διαφύγουν τη σύλληψη. Μια συντονιστική συνάντηση πραγματοποιήθηκε επίσης στην Europol, στη Χάγη, για να διευκολύνει την αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ όλων των δικαστικών και των εμπλεκομένων αρχών επιβολής του νόμου. Κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου 2005, διεξήχθη μια συντονισμένη επιχείρηση σύλληψης, η οποία έδειξε πόσο επιτυχημένα η Eurojust διασφάλισε τον αποτελεσματικό δικαστικό συντονισμό. Φορολογική Απάτη, Ξέπλυμα Βρώμικου Χρήματος, Διαφθορά [υπόθεση 5η] Σε αυτήν την υπόθεση παράνομης απασχόλησης στη Γερμανία, που ελεγχόταν από μια σικελιανή εγκληματική οργάνωση της μαφίας, η Eurojust εκλήθη από την εισαγγελία του Βούπερταλ κι από την Κρατική Αστυνομία του Ντίσελντορφ να συντονίσει κατασταλτικά μέτρα στη Γερμανία και την Ιταλία. Οι εγκληματίες είχαν δραστηριότητα στους τομείς της φυτοκομίας και στους εξωραϊσμούς περιοχών, χρησιμοποιώντας ένα δίκτυο εικονικών εταιρειών-φάντασμα, προξενώντας ζημιές αρκετών εκατομμυρίων ευρώ μέσω προκαθορισμένων τιμών, φοροδιαφυγή, απουσία κοινωνικής ασφάλισης και δωροδοκίας, προκειμένου να ενισχύσουν τη θέση τους στην αγορά και στον τομέα των δημοσίων σχέσεων. Κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης συντονισμού που πραγματοποιήθηκε στην Eurojust το Μάρτιο του 2005, προτάθηκε μια λεπτομερής κοινή στρατηγική για τη λήψη κατασταλτικών μέτρων στη Γερμανία και την Ιταλία ταυτόχρονα. Τα μέτρα αυτά, που εκτελέστηκαν τον Απρίλιο του 2005 στη Γερμανία με τη βοήθεια 900 εισαγγελέων, αστυνομικών και δημοσίων υπαλλήλων από τελωνεία, εφορίες και γραφεία απασχόλησης οδήγησαν: α) στην εκτέλεση 9 ενταλμάτων σύλληψης στη Γερμανία (με δύο δεσμευτικές καταδίκες και αρκετές ποινικές διώξεις μέχρι στιγμής), β) στην έναρξη ερευνών κατά 90 περίπου πρόσθετων υπόπτων, γ) στην εκτέλεση περισσότερων από 100 ερευνών και δ) στην κατάσχεση περισσότερων από 2 εκατομμύρια ευρώ. Στην Ιταλία έγινε κατάσχεση χρηματικού ποσού 272,500 ευρώ σε μετρητά και ενός οχήματος μάρκας Μαζεράτι. Η γερμανο-ιταλική συνεργασία αποδείχτηκε άριστη στην υπόθεση αυτή, τόσο σε δικαστικό, όσο και σε αστυνομικό επίπεδο, ιδίως στο πολύπλοκο θέμα κατάσχεσης των περιουσιακών στοιχείων. 51

52 Σοβαρή Απάτη επείγουσα πολυμερής συνδρομή [υπόθεση 6η] Στις 8 και 15 Απριλίου και στις 3 Μαΐου 2005, η Γενική Εισαγγελία της Δημοκρατίας της Σλοβακίας ζήτησε αμοιβαία νομική συνδρομή από αρμόδιες αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας και της Αυστρίας, να ερευνηθεί και να διωχθεί σοβαρή υπόθεση απάτης. Το έγκλημα αυτό φερόταν να έχει διαπραχθεί από πρόσωπα που δρούσαν ως αντιπρόσωποι μιας μετοχικής εταιρίας. Καθένας από αυτούς είχε εκδώσει και υπογράψει τέσσερα ασφαλιστικά ομόλογα αξίας 5 εκατομμυρίων δολλαρίων ΗΠΑ το καθένα, 20 εκατομμυρίων δολλαρίων ΗΠΑ συνολικά, τα οποία όμως δεν πληρούσαν τις νομικές προϋποθέσεις που ορίζονται από τον ειδικό νόμο για τα ομόλογα. Όλα τα ομόλογα ήταν πληρωτέα στις 30 Σεπτεμβρίου 2006 και κυκλοφόρησαν από συγκεκριμένα άτομα με σκοπό το οικονομικό κέρδος που θα απολάμβαναν οι δράστες ή άλλοι, ύστερα από την πώληση τους, ύψους 20 εκατομμυρίων δολλαρίων ΗΠΑ. Οι σλοβακικές αρχές ζήτησαν την εξέταση των μαρτύρων και την υποβολή των χρεογράφων. Τα αιτήματα για αμοιβαία δικαστική συνδρομή εκτελέστηκαν προσηκόντως από τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου και της Αυστρίας, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του Οι γερμανικές αρχές, οι οποίες λόγω διαδικαστικού κωλύμματος αδυνατούσαν να ανταποκριθούν πλήρως, απάντησαν τον Αύγουστο του Η υπόθεση αυτή αποδεικνύει τη γρήγορη και αποτελεσματική συνδρομή της Eurojust και των αρμοδίων αρχών σε ορισμένα Κράτη-Μέλη. Τα αποτελέσματα βοήθησαν τις αρμόδιες αρχές της Δημοκρατίας της Σλοβακίας να απαγγείλουν άμεσα κατηγορίες εις βάρος των υπόπτων. Η υπόθεση βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη. Λαθρομετανάστευση [υπόθεση 7η] Η Eurojust είχε σημαντική συμβολή σε μια υπόθεση λαθρομετανάστευσης που της παραπέμφθηκε από το Ηνωμένο Βασίλειο. Αφορούσε τουρκικές ομάδες οργανωμένου εγκλήματος που φέρονταν να εμπλέκονται στη λαθρομετανάστευση μεγάλου αριθμού Κούρδων από την Τουρκία στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η ομάδα αυτή ήταν υπό παρακολούθηση από την Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου. Η επιχείρηση στο Ηνωμένο Βασίλειο σχετιζόταν με αντίστοιχες επιχειρήσεις σε άλλες χώρες, κυρίως το Βέλγιο, την Ιταλία, τη Γαλλία και τη Δανία. Το Ηνωμένο Βασίλειο υπέβαλε πολλά αιτήματα για δικαστική συνδρομή αναζητώντας αποδεικτικά στοιχεία από τις χώρες αυτές και η άμεση εκτέλεση κι η διευκόλυνση της όλης διαδικασίας, ήταν ένας από τους λόγους που παραπέμφθηκε η υπόθεση στην Eurojust. Επίσης, καθώς η επιχείρηση στο Ηνωμένο Βασίλειο όδευε προς το στάδιο της εκτέλεσης, οι βρετανοί ανακριτές κι εισαγγελείς επεδίωξαν να εξασφαλίσουν τον συντονισμό των συλλήψεων που θα πραγματοποιούνταν στη χώρα αυτή, με τις συλλήψεις 52

53 των υπόπτων σε άλλες εμπλεκόμενες χώρες, όχι μόνο για να πετύχουν μεγαλύτερα αποτελέσματα, αλλά και για να εξαρθρωθεί ολόκληρο το οργανωμένο δίκτυο λαθρομετανάστευσης στις χώρες που υπήρχε και δρούσε. Μετά από τη σύλληψη, θα χρειαζόταν η ανταλλαγή πληροφοριών και αποδεικτικών στοιχείων για την προετοιμασία της ποινικής δίωξης και επομένως, για όλους αυτούς τους λόγους η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Eurojust. Μια συντονιστική συνάντηση διεξήχθη στην Eurojust το Μάιο του Σε αυτήν εκπροσωπήθηκαν το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ολλανδία και η Europol. Ανάμεσα στα θέματα, συζητήθηκε η ανάγκη να υπάρξει μια κοινή ημερομηνία συλλήψεων, πράγμα που επί της αρχής συμφωνήθηκε. Εξετάστηκαν επίσης συμπληρωματικά θέματα όπως η επαφή με τις τουρκικές αρχές και η ακολουθητέα πολιτική έναντι των μέσων ενημέρωσης που ακολουθούσε τις συλλήψεις. Μια δεύτερη συνάντηση έλαβε χώρα στην Eurojust το Σεπτέμβριο του Βασικός σκοπός της ήταν να σχεδιάσει και να συντονίσει τις ομαδικές συλλήψεις που επρόκειτο να λάβουν χώρα στις αρχές του Οκτωβρίου. Συνολικά έγιναν 26 συλλήψεις, 19 στο Ηνωμένο Βασίλειο και 7 στο Βέλγιο, κατά τη διάρκεια κοινής επιχείρησης που έγινε και στις δύο χώρες στις 11 και 13 Οκτωβρίου. Είναι σαφές πως η επιτυχία αυτή εν μέρει οφείλεται στην συντονισμένη προσέγγιση διασυνοριακών υποθέσεων με τη μεσολάβηση της Eurojust. Η Eurojust συνεχίζει να είναι αναμεμιγμένη σε αυτή την υπόθεση. Προτάθηκε ακόμη η πραγματοποίηση μιας νέας συνάντησης στην Eurojust στις αρχές του 2006 για να γίνει μια σχετική ανασκόπηση και για να συζητηθεί η συλλογή αποδεικτικών στοιχείων προκειμένου να προετοιμασθούν οι δίκες. Τρομοκρατία Έκδοση και Συντονισμός [υπόθεση 8η] Στην Ισπανία διεξήχθη έρευνα σχετικά με ισλαμικό πυρήνα που προετοίμαζε βομβιστική επίθεση κατά δημοσίων και ιδιωτικών οργανισμών. Η υπόθεση συνδεόταν με το Βέλγιο, την Ολλανδία και την Ελβετία. Ο αρχηγός της οργάνωσης ήταν ακόμη ελεύθερος και εκδόθηκε γι αυτόν ένταλμα σύλληψης. Με το ένταλμα αυτό, η σύλληψη του έγινε στην Ελβετία και οι ελβετικές αρχές ξεκίνησαν έρευνες σχετικά με τη σύσταση ισλαμικού πυρήνα που ο ύποπτος δημιούργησε στη χώρα. Η Ισπανία έστειλε αίτημα έκδοσης για τον ύποπτο και η Ελβετία ανακοίνωσε ανεπίσημα την πρόθεσή της να αρνηθεί το αίτημα λόγω της εκεί διεξαγόμενης έρευνας. Οι διμερείς προσπάθειες που έγιναν δεν κατάφεραν να λύσουν το πρόβλημα κι έτσι οι ισπανικές αρχές ήρθαν σε επαφή με την Eurojust. Οργανώθηκε μια συντονιστική συνάντηση προκειμένου να γίνει ανταλλαγή πληροφοριών και εξεταστεί ποια δικαιοδοσία βρισκόταν σε πλεονεκτικότερη θέση για να ασκήσει ποινική δίωξη. Η ανταλλαγή πληροφοριών αποκάλυψε ότι στην Ισπανία οι έρευνες ήταν πιο προχωρημένες, με 53

54 σχετικά αποδεικτικά στοιχεία. Οι ολλανδικές αρχές που ανέκριναν έναν ισλαμικό πυρήνα που πλαστογραφούσε δελτία ταυτότητας αποφάσισαν να προτιμήσουν τη δικαιοδοσία στην Ισπανία, καθώς μερικά μέλη του πυρήνα που ερευνούσε η Ισπανία εκεί χρησιμοποιούσαν πλαστά διαβατήρια φτιαγμένα από τους δράστες της Ολλανδίας. Οι ελβετικές αρχές δήλωσαν πως προτείνουν την έγκριση της έκδοσης των υπόπτων στην Ισπανία, και πράγματι αυτό αποφάσισε η Ελβετία να κάνει. Η Eurojust δε διευκόλυνε απλά την έκδοση, έλυσε επίσης και την δικαιοδοτική διαμάχη ανάμεσα στην Ελβετία και την Ισπανία. Διακεκριμένη Απάτη [υπόθεση 9η] Σε μια διακεκριμένη απάτη που το έγκλημα διεπράχθη στη Φιλανδία και οι εγκαλούντες βρίσκονταν στην Ολλανδία, οι Φιλανδοί εισαγγελείς έστειλαν αίτημα δικαστικής συνδρομής στις ολλανδικές αρχές για να λάβουν την κατάθεση των Ολλανδών εγκαλούντων μέσω τηλεδιάσκεψης. Το αίτημα αυτό απορρίφθηκε από τον Ολλανδό εισαγγελέα ο οποίος ενημέρωσε το Φιλανδό ομόλογό του πως η οργάνωση μιας τηλεδιάσκεψης δεν ενδείκνυτο. Σε αυτό το σημείο, το Εθνικό Μέλος της Φιλανδίας ζήτησε από τον Ολλανδό συνάδελφό της να επηρεάσει την απόφαση των εθνικών του αρχών για να επιτραπεί η διεξαγωγή της τηλεδιάσκεψης μέσα στα πλαίσια της συνεδρίασης του φιλανδικού δικαστηρίου. Με τη συνδρομή του Εθνικού Μέλους της Ολλανδίας, ο δικαστής από την αρμόδια ανακριτική υπηρεσία συμφώνησε στη διεξαγωγή τηλεδιάσκεψης, η οποία πραγματοποιήθηκε επιτυχώς τον Αύγουστο του Κατά τη διάρκεια των τεχνικών προεργασιών για την τηλεδιάσκεψη, ο Φιλανδός εισαγγελέας συνέταξε έναν κατάλογο προσώπων για να εξεταστούν και έναν κατάλογο ερωτήσεων για να ερωτηθούν. Και οι δύο χώρες χρησιμοποίησαν διερμηνείς κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης προκειμένου να ξεπεραστούν πιθανά γλωσσικά προβλήματα. Η τηλεδιάσκεψη έπαιξε ουσιαστικό ρόλο στη διεξαγωγή της διαδικασίας και αποτέλεσε το πιο κρίσιμο σημείο όλης της διαδικασίας. Οι παρόμοιες καταθέσεις των Ολλανδών εγκαλούντων απέδειξαν ψευδείς τις εξηγήσεις του κατηγορουμένου, ο οποίος μέχρι την τηλεδιάσκεψη αρνείτο όλες τις κατηγορίες εναντίον του. Οι τεχνικές ρυθμίσεις λειτούργησαν τέλεια και όλα τα μέρη που ενεπλάκησαν ήταν ικανοποιημένα με το αποτέλεσμα. Το πείραμα αποδείχθηκε πολύ αποδοτικό σε εξοικονόμηση κόστους και χρόνου και για τους εγκαλούντες και για την όλη διαδικασία, όμως ένα τέτοιο αποτέλεσμα δε θα είχε επιτευχθεί χωρίς τη βοήθεια της Eurojust. 54

55 Εκτέλεση Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης και Παράδοση [υπόθεση 10η] Το Μάιο του 2005, οι αρχές της Λετονίας έστειλαν αίτημα στη Δημοκρατία της Τσεχίας για εκτέλεση ενός ΕΕΣ και για παράδοση ενός προσώπου που είχε διαπράξει ένα έγκλημα πριν από την 1η Νοεμβρίου Οι τσεχικές αρχές απάντησαν ότι η παράδοση του προσώπου με βάση το ΕΕΣ δεν ήταν δυνατή σε αυτήν την υπόθεση, διότι η τσεχική νομοθεσία εφαρμόζει την Απόφαση-Πλαίσιο του Συμβουλίου περί του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης και των Διαδικασιών Παράδοσης (2002/584/ΔΕΥ), όμως προβλέπει την παράδοση προσώπων με βάση το ΕΕΣ αποκλειστικά για τα αδικήματα που διαπράχθηκαν μετά την 1η Νοεμβρίου Για το λόγο αυτό, οι τσεχικές αρχές κάλεσαν τις λετονικές αρχές να συνεργαστούν στην υπόθεση με βάση την Ευρωπαϊκή Σύμβαση περί Εκδόσεως του 1957, και τα δύο συμπληρωματικά Πρωτόκολλα αυτής. Ωστόσο σύμφωνα με το δίκαιο της Λετονίας, αφού η Απόφαση-Πλαίσιο του Συμβουλίου για το ΕΕΣ και τις Διαδικασίες Παράδοσης εφαρμόζεται στο εθνικό δίκαιο της χώρας, στη Λετονία δεν υφίσταντο πλέον οι νομικές βάσεις για συνεργασία με βάση τη Σύμβαση του Τα Εθνικά Μέλη της Τσεχίας και της Λετονίας συνεργάστηκαν στενά, συμβουλεύοντας τις εθνικές τους αρχές και προσπαθώντας να βρουν μια πιθανή λύση στην υπόθεση. Εν τέλει η λύση βρέθηκε μέσα σε δυο ημέρες. Η Λετονία μέσω της διπλωματικής οδού έστειλε στην Τσεχική Δημοκρατία πρόσθετα έγγραφα, βοηθητικά για το ΕΕΣ και το αίτημα για έκδοση. Και έτσι, ικανοποιήθηκαν οι απαιτήσεις των τσεχικών δικαστικών αρχών. Η υπόθεση αυτή δείχνει τα πλεονεκτήματα της παραπομπής υποθέσεων στην Eurojust για την επίλυση δισεπίλυτων δικαστικών προβλημάτων και για την ανάπτυξη μιας εποικοδομητικής συνεργασίας μεταξύ των δικαστικών αρχών των Κρατών-Μέλων. Διακίνηση Ναρκωτικών [υπόθεση 11η] Τον Αύγουστο του 2004 συνελήφθη ένας Σλοβένος πολίτης και αργότερα καταδικάστηκε στην Ιταλία για διακίνηση ναρκωτικών. Τον Απρίλιο του 2005 συνελήφθη κι ένας συνεργός του και έμεινε υπό κράτηση στη Σλοβενία. Οι Σλοβένος ανακριτής χρειάστηκε να ανακρίνει τον κατηγορούμενο που βρισκόταν στην Ιταλία υπό κράτηση και επίσης χρειάστηκε τα σχετικά με τη σύλληψή του έγγραφα. Τον Μάιο του 2005, ο ανακριτής έστειλε αίτημα δικαστικής συνδρομής στις ιταλικές αρχές. Η εκτέλεση του αιτήματος ήταν επείγουσα λόγω του περιορισμένου χρόνου κράτησης του υπόπτου στο στάδιο της ανάκρισης. Τα ιταλικά αποδεικτικά στοιχεία ήταν πολύ σημαντικά για την κατηγορία. Ο Σλοβένος 55

56 ανακριτής περίμενε ένα μήνα για την εκτέλεση του αιτήματος και τότε ζήτησε τη βοήθεια του Εθνικού Μέλους της Σλοβενίας. Τα Εθνικά Μέλη της Σλοβενίας και της Ιταλίας συνεργάστηκαν στενά προκειμένου να πείσουν τις ιταλικές αρχές να ολοκληρώσουν γρήγορα την εκτέλεση του αιτήματος. Με τη συνδρομή τους, ο Σλοβένος ανακριτής μπόρεσε να ανακρίνει τον κατηγορούμενο σε ιταλικές φυλακές στις 14 Ιουλίου 2005, ενώ παράλληλα έλαβε και τα αιτηθέντα έγγραφα. Η ανάκριση ολοκληρώθηκε πριν τη λήξη του χρόνου κράτησης κι ο Σλοβένος εισαγγελέας ήταν σε θέση να φέρει την κατηγορία ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου. Έκδοση [υπόθεση 12η] Στις αρχές Οκτωβρίου 2005, η αστυνομία της Δημοκρατίας της Τσεχίας, μετά από αίτημα των βελγικών αρχών, έθεσε υπό κράτηση έναν Βούλγαρο πολίτη. Το δικαστήριο αποφάσισε να τον θέσει σε προσωρινή κράτηση εν όψει έκδοσης. Σύμφωνα με το άρθρο 6, παράγραφος 4 της Σύμβασης περί Εκδόσεως του 1957 η προθεσμία των 40 ημερών άρχισε να τρέχει από την πρώτη ημέρα της κράτησης. Από τις βελγικές αρχές ζητήθηκε να παραδώσουν τα έγγραφα για την έκδοση, μέσα στην περίοδο αυτή. Ωστόσο μέχρι την τριακοστή έβδομη ημέρα της προθεσμίας, η Τσεχική Δημοκρατία δεν είχε λάβει κανένα σχετικό έγγραφο και ο Τσέχος εισαγγελέας επικοινώνησε με το Εθνικό Μέλος της Τσεχίας, το οποίο ενημέρωσε άμεσα το Εθνικό Μέλος του Βελγίου, το οποίο με τη σειρά του ήρθε σε επαφή με τις βελγικές αρχές. Και τα δύο Εθνικά Μέλη ήρθαν σε επαφή με τα Υπουργεία Δικαιοσύνης τους και εξασφάλισαν την παράδοση του υλικού της έκδοσης στην τσεχική πρεσβεία στων Βρυξελλών, την τριακοστή ένατη ημέρα. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η τελευταία ημέρα της προθεσμίας ήταν Σάββατο και η προηγούμενη ημέρα ήταν αργία για το Βέλγιο. Χωρίς τη βοήθεια της Eurojust η παράδοση των εγγράφων για την έκδοση δε θα γινόταν εγκαίρως και ο ύποπτος θα είχε αφεθεί ελεύθερος. Επενδυτική Απάτη μεγάλης κλίμακας [υπόθεση 13η] Στην υπόθεση αυτή, ενεπλάκησαν αρκετά Κράτη-Μέλη: η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, η Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και μια τρίτη χώρα, η Ελβετία. Ένας ανακριτής του Λουξεμβούργου που ασχολείτο με μια πολύπλοκη υπόθεση διασυνοριακής επενδυτικής απάτης μεγάλης κλίμακας, με εκατοντάδες θύματα και τεράστιες οικονομικές βλάβες της τάξεως των 30 με 50 εκατομμυρίων ευρώ, ζήτησε από την Eurojust να διευκολύνει 56

57 την εκτέλεση επειγόντων αιτημάτων αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής και να βοηθήσει στον συντονισμό κι άλλων δικαστικών ενεργειών σε αυτήν την υπόθεση. Ο βασικός ύποπτος βρισκόταν υπό προσωρινή κράτηση στο Λουξεμβούργο. Τα αιτήματα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής στόχευαν κυρίως στο πάγωμα των τραπεζικών λογαριασμών και στην ανάκτηση των περιουσιακών στοιχείων. Η Eurojust το Νοέμβριο του 2005 διοργάνωσε μια συντονιστική συνάντηση με τη συμμετοχή του Λουξεμβούργου, του Βελγίου, της Γαλλίας και της Ισπανίας. Οι αρχές που συμμετείχαν βρήκαν πρακτικές λύσεις σε προβλήματα που εμφανίστηκαν κατά την εκτέλεση των διαφόρων αιτημάτων αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής. Εντοπίστηκαν επίσης μερικά νέα πεδία για περαιτέρω έρευνες. Επίσης, επιβεβαιώθηκε ότι το Λουξεμβούργο κι η Γαλλία διεξήγαγαν παράλληλες έρευνες για την ίδια υπόθεση. Οι δύο χώρες είχαν σοβαρούς λόγους να αναλάβει η κάθεμιά τους ολόκληρη την υπόθεση: Για τη Γαλλία, λόγω του μεγάλου αριθμού Γάλλων παθόντων, έπρεπε να εξασφαλιστεί η πλήρης προστασία των δικαιωμάτων των παθόντων και Για το Λουξεμβούργο, υπήρχε η εξίσου σημαντική ανάγκη να προσδιορισθούν οι ζημίες που προξενήθηκαν στους οικονομικούς του οργανισμούς, εξαιτίας αυτών των εγκλημάτων. Μετά από γόνιμες συζητήσεις, υπό την καθοδήγηση της Eurojust, οι συμμετέχοντες κατέληξαν σε συμφωνία ότι οι διαδικασίες θα μπορούσαν να μεταβιβαστούν από το Λουξεμβούργο στη Γαλλία, προς αποφυγή επικάλυψης ερευνών κι από τις δύο πλευρές. Σε μεταγενέστερο στάδιο, η συμφωνία επιβεβαιώθηκε από τις διωκτικές αρχές και των δύο χωρών, οι οποίες αποφάσισαν ότι η γαλλική δικαιοσύνη θα έπρεπε να αναλάβει ολόκληρη την υπόθεση. Χάρη στην μεσολάβηση της Eurojust, απετράπη πιθανή σύγκρουση αρμοδιότητας. Αυτή η υπόθεση απεικονίζει με σαφήνεια τα οφέλη του συντονισμού που αναλαμβάνεται από την Eurojust σε πρώιμο στάδιο, κυρίως όταν η εκτέλεση επειγόντων αιτημάτων αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής φαίνεται να είναι ιδιαίτερα δύσκολη και όταν υπάρχουν σε εξέλιξη παράλληλες ανακρίσεις έρευνες σε διαφορετικές χώρες. Διακίνηση Ναρκωτικών Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης [υπόθεση 14η] Στην Ισπανία γίνονταν έρευνες για μια εγκληματική οργάνωση διακίνησης ναρκωτικών που είχε την έδρα της στη Μαδρίτη και διακινούσε ναρκωτικά στην Ευρώπη. Εννέα άτομα μάλιστα 57

58 είχαν τεθεί υπό προσωρινή κράτηση. Όλοι οι ύποπτοι εντοπίστηκαν και η αστυνομία περίμενε να κατάσχει το τελευταίο φορτίο που βρισκόταν στον Ατλαντικό Ωκεανό. Το πλοίο που μετέφερε ναρκωτικά, εντοπίστηκε σε μια ακτή της Πορτογαλίας, ακινητοποιήθηκε και οι αστυνομικές αρχές διενήργησαν έλεγχο. Δύο από τους υπόπτους βρίσκονταν στην Πορτογαλία αναζητώντας ένα μέρος όπου το φορτίο θα μπορούσε να ξεφορτωθεί με ασφάλεια. Οι αστυνομικές αρχές της Πορτογαλίας τους συνέλαβαν και κατέσχεσαν το πλοίο, κι έτσι ξεκίνησε μια νέα δικαστική έρευνα στη Λισσαβόνα. Η Ισπανία εξέδωσε ευρωπαϊκά εντάλματα σύλληψης για τους δύο υπόπτους που συνελήφθησαν στην Πορτογαλία, όμως κάτι τέτοιο δεν έγινε δεκτό από τις πορτογαλικές αρχές, οι οποίες θεωρούσαν πως υπάρχει πορτογαλική δικαιοδοσία για να συνεχίσουν την ανάκριση και τη δίωξη. Η υπόθεση παραπέμφθηκε στην Eurojust και την χειρίστηκαν τα Εθνικά Μέλη της Ισπανίας και της Πορτογαλίας, οι οποίοι οργάνωσαν μια συντονιστική συνάντηση μεταξύ των αντίστοιχων εθνικών αρχών. Δικαστικές αρχές από διαφορετικές χώρες διεξήγαγαν ανακρίσεις με τα ίδια αποδεικτικά στοιχεία και κατά των ιδίων προσώπων. Υπήρχε ανάγκη για συντονισμό και έρευνα της δυνατότητας να επικεντρωθούν οι έρευνες στην Ισπανία και να διασφαλιστεί η παράδοση των υπόπτων στην Ισπανία. Ο απαιτούμενος συντονισμός έγινε από την Eurojust. Λήφθηκαν υπόψη τα εξής: Αφενός, οι ισπανικές ανακρίσεις ξεκίνησαν πρώτες, τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία αναφορικά με την εγκληματική οργάνωση βρίσκονταν στην Ισπανία, η οργάνωση είχε την έδρα της στην Ισπανία, τα περισσότερα μέλη της συνελήφθησαν στην Ισπανία, όπου κι άλλες συναφείς πράξεις τους ερευνήθηκαν επίσης εκεί. Αφετέρου, έγινε δεκτό πως η πορτογαλική ανάκριση ξεκίνησε σαν επακόλουθο της σύλληψης των δύο υπόπτων για συγκεκριμένες πράξεις, τα σχετικά όμως αποδεικτικά στοιχεία που αφορούσαν την εγκληματική οργάνωση θα έπρεπε να ζητηθούν από την Ισπανία μέσω αιτημάτων που είχαν ήδη εκδοθεί. Έχοντας κατά νου τα παραπάνω, παρόλο που υπήρχε δικαστική απόφαση για μη παράδοση των υπόπτων στην Ισπανία, το Εθνικό Μέλος της Πορτογαλίας ζήτησε από τις εθνικές αρχές του να λάβουν υπόψη ότι οι ισπανικές αρχές βρίσκονταν σε πλεονεκτικότερη θέση για τη συνέχιση της ανάκρισης και της δίωξης. Η συμβολή της Eurojust έγινε δεκτή από τον Πορτογάλο εισαγγελέα, ο οποίος ζήτησε από το δικαστή να διαβιβάσει όλη την υπόθεση στην Ισπανία. Η πρόταση έγινε δεκτή και επικυρώθηκε από το Εφετείο κατόπιν αιτήματος ενός εκ των κατηγορουμένων. 58

59 Μόλις αντιμετωπίστηκε το θέμα της μη εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, εκδόθηκε ένα νέο ΕΕΣ από τον Ισπανό δικαστή σε συνεννόηση με τις πορτογαλικές αρχές. Ως τελικό αποτέλεσμα, η υπόθεση διαβιβάσθηκε στην Ισπανία και οι κατηγορούμενοι παραδόθηκαν στην Ισπανία. Η επίτευξη καλού συντονισμού ανάμεσα στις δύο εθνικές αρχές, έγινε με την υποστήριξη της Eurojust και με την άσκηση δίωξης από ένα Κράτος-Μέλος και τελικά με την έκδοση ενός ΕΕΣ, επιλύθηκε επιτυχώς η σύγκρουση αρμοδιότητας. Εμπορία Ανθρώπων Τρίτη Χώρα [υπόθεση 15η] Το Μάρτιο του 2005 οι αρχές της Λετονίας ξεκίνησαν έρευνες για μια υπόθεση εμπορίας ανθρώπων από τη Λετονία στη Νορβηγία με σκοπό την πορνεία, η οποία διεπράχθη από μια οργανωμένη εγκληματική ομάδα κατά την περίοδο Νοεμβρίου 2004 Φεβρουαρίου Η νομική συνδρομή εκ μέρους των νορβηγικών αρχών ήταν απαραίτητη στην υπόθεση, καθώς κάποια από τα μέλη της εγκληματικής ομάδας είχαν ενεργό δράση στη Λετονία στρατολογώντας γυναίκες, κι άλλα δραστηριοποιούνταν στη Νορβηγία έχοντας νοικιάσει διαμέρισμα και δημοσιεύοντας τηλεφωνικούς αριθμούς για παροχή ερωτικών υπηρεσιών. Το Μάρτιο του 2005 οι λετονικές αρχές έστειλαν αίτημα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής στη Νορβηγία, ζητώντας εντοπισμό της ακριβούς διεύθυνσης του διαμερίσματος στο Όσλο, όπου παρέχονταν οι ερωτικές υπηρεσίες, για να βρεθεί ο τόπος κατοικίας των γυναικών από τη Λετονία που διέμεναν στη Νορβηγία και να εξεταστούν ως μάρτυρες. Το αίτημα εστάλη μέσω της Eurojust, προκειμένου να διευκολυνθεί η εκτέλεση της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής. Με βάση πληροφορίες που ελήφθησαν από τη Λετονία, οι αρμόδιες αρχές της Νορβηγίας ξεκίνησαν παράλληλη έρευνα λόγω των Νορβηγών υπηκόων που εμπλέκονταν στην υπόθεση. Ο συντονισμός κι η υποστήριξη που παρείχε η Eurojust διευκόλυνε την ανταλλαγή πληροφοριών και τη συνεργασία ανάμεσα στις νορβηγικές και τις λετονικές αρχές κατά τη διάρκεια των παράλληλων ερευνών ανακρίσεων στην υπόθεση. Οι λετονικές κι οι νορβηγικές ανακρίσεις βρίσκονται ακόμα σε εξέλιξη. Η αμοιβαία δικαστική συνδρομή στην υπόθεση ζητήθηκε από τις λετονικές αρχές, μέσα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής σε Ποινικές Υποθέσεις. Η έναρξη εφαρμογής της συμφωνίας συνεργασίας ανάμεσα στη Νορβηγία και την Eurojust στις 26 Οκτωβρίου 2005, διευκόλυνε τη συνεργασία και το συντονισμό μεταξύ των εθνικών αρχών στην υπόθεση. 59

60 Εμπορία ανθρώπων τρεις δικαιοδοσίες [υπόθεση 16η] Σημαντική αξία και αναμφισβήτητο όφελος είχε μια σειρά υποθέσεων εμπορίας ανθρώπων που παραπέμφθηκαν από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Eurojust. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι υποθέσεις αυτές, παρόλο που προέρχονταν από διαφορετικά μέρη του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως Λονδίνο, Νότιο Γιορκσάιρ και Σκοτία, συνδέονταν σαφέστατα μεταξύ τους στο καθώς όλες επικεντρώνονταν σε έρευνες για τις δραστηριότητες ενός δικτύου οργανωμένων εγκληματικών ομάδων από την Αλβανία. Τα γραφεία του Ηνωμένου Βασιλείου και της Λιθουανίας στην Eurojust, χειριζόμενα αυτές τις υποθέσεις, ενεπλάκησαν σε όλες τις πτυχές της βοήθειας που προσφέρθηκε στις εθνικές αρχές από την Eurojust. Η βοήθεια αυτή συνίστατο στη διευκόλυνση των αιτημάτων για αμοιβαία δικαστική συνδρομή από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Λιθουανία, στην έναρξη και συνέχιση του συντονισμού των συνδεόμενων ερευνών και διώξεων, στη διευθέτηση της εκτέλεσης ενός επείγοντος ΕΕΣ μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα και κάτω από πολύπλοκες συνθήκες. Οι υποθέσεις αφορούσαν την εμπορία γυναικών ή και ακόμα και δεκατετράχρονων κοριτσιών από τη Λιθουανία στο Ηνωμένο Βασίλειο. Με την άφιξή τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι γυναίκες πωλούνταν σε αλβανικές ομάδες οργανωμένου εγκλήματος με σκοπό την πορνεία. Ο αρχικός λόγος της παραπομπής των υποθέσεων στην Eurojust ήταν να διευκολυνθεί η εκτέλεση των αιτημάτων αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής για τη χρησιμοποίηση αποδεικτικών στοιχείων σε μελλοντικές δίκες των Αλβανών κατηγορουμένων στην Αγγλία. Σε μια επανεξέταση των υποθέσεων στην Eurojust, έγινε φανερή η ανάγκη να ξεκινήσουν οι έρευνες στη Λιθουανία εναντίον των οργανωτών που σχετίζονταν με τη στρατολόγηση των θυμάτων και τη μεταφορά τους στο Ηνωμένο Βασίλειο. Και οι δύο αυτοί στόχοι επιτεύχθηκαν σε μια επιτυχημένη συντονιστική συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στην Eurojust τον Ιανουάριο του Έγινε ανταλλαγή πληροφοριών με τις λιθουανικές εισαγγελικές και αστυνομικές αρχές, οι οποίες στη συνέχεια συμφώνησαν να ξεκινήσουν οι έρευνες. Αυτό οδήγησε σε συλλήψεις στη Λιθουανία και σε έναρξη των ανακρίσεων, τη συγχώνευση των υπαρχόντων ανακρίσεων και σε συντονισμό των ερευνών που διεξάγονταν από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Λιθουανία. Στη συνάντηση αυτή συμμετείχε και η Europol, παρέχοντας μια εικόνα της συλλογής πληροφοριών για δραστηριότητες των αλβανικών ομάδων οργανωμένου εγκλήματος. Παράλληλα στο Ηνωμένο Βασίλειο, κι ιδίως στην περιοχή του Sussex έγιναν κι άλλες συλλήψεις, όταν ένας από τους φερόμενους Λιθουανούς εμπόρους έφτασε στο αεροδρόμιο του Gatwick. Εξαιτίας προβλημάτων στην εφαρμογή δικαιοδοσίας στην Αγγλία και την Ουαλία, δεν ασκήθηκε 60

61 δίωξη. Μετά από περαιτέρω συζητήσεις με την Eurojust, οι λιθουανικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι μπορούσαν να εξασκήσουν τη δικαιοδοσία τους και ότι ήταν σε θέση να ασκήσουν δίωξη και προς εξυπηρέτηση αυτού του σκοπού συμφώνησαν να εκδώσουν Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης. Η προετοιμασία, η διαδικασία και η εκτέλεση αυτού του εντάλματος συντονίστηκε μέσω της Eurojust. Ολόκληρη η διαδικασία, η οποία περιελάμβανε επανέκδοση του ΕΕΣ λόγω της απαίτησης από τις αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου για απαραίτητες συμπληρωματικές πληροφορίες, διήρκεσαν τέσσερις ημέρες και είχαν σαν αποτέλεσμα ο Λιθουανός ύποπτος να μεταφερθεί στη Λιθουανία για τη δίκη. Κατά την ίδια περίοδο, η Διεθνής Μονάδα Συνεργασίας στη Σκοτία παρέπεμψε άλλη μια υπόθεση Εμπορίας Ανθρώπων στην Eurojust. Η υπόθεση αυτή παραπέμφθηκε για να διευκολυνθεί η αμοιβαία νομική συνδρομή και αφορούσε παρόμοιες καταστάσεις: εμπορία γυναικών και νεαρών κοριτσιών από τη Λιθουανία στο Ηνωμένο Βασίλειο, με την άφιξή τους εκεί πωλούνταν σε Αλβανούς και κατόπιν απασχολούνταν στο ερωτικό εμπόριο της χώρας. Μια αξιολόγηση της σκοτσέζικης έρευνας στην Eurojust αποκάλυψε κοινούς παράγοντες και διασυνδέσεις και στις τρέχουσες αγγλικές υποθέσεις και στις ανακρίσεις που διεξάγονταν στη Λιθουανία. Το Εθνικό Μέλος της Λιθουανίας στην Eurojust πληροφόρησε τις εθνικές αρχές του για αυτούς τους συνδέσμους και η λιθουανική πλευρά των ανακρίσεων ενώθηκε και χειρίστηκε το θέμα σαν μία υπόθεση. Αναμένεται αυτό να ενισχύσει τη λιθουανική υπόθεση κι όταν αυτή προχωρήσει τελικά σε δίκη να συνδέσει την εμπορία σε Σκοτία και Αγγλία. Οι υποθέσεις που παραπέμφθηκαν στην Eurojust από την Εισαγγελία του Νότιου Yorkshire έχουν εκδικαστεί κι έχουν ως αποτέλεσμα όχι μόνο καταδίκες, αλλά και μεγάλες καθείρξεις, που συνίστανται σε 18 με 21 χρόνια φυλάκισης. Η συνεργασία μεταξύ των σκοτσέζικων και αγγλικών αρχών με τους Λιθουανούς ομολόγους τους εξελίσσεται και προετοιμάζει τις λιθουανικές διώξεις. Η Eurojust συνεχίζει να παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη συνεργασία αυτή. Και οι δύο αυτές υποθέσεις τόσο ατομικά όσο και συνολικά αποτελούν άριστα παραδείγματα για το πώς η Eurojust κάνει τη διαφορά καθώς διευκολύνει και συντονίζει απαραίτητες ενέργειες μεταξύ των εθνικών αρχών και υπηρεσιών. Παιδική πορνογραφία [υπόθεση 17η] Μια ιστοσελίδα του διαδικτύου χρησιμοποιήθηκε προκειμένου να εμφανίζονται και να ανταλλάσσονται εικόνες παιδικής πορνογραφίας. Σε αυτήν την υπόθεση ενεπλάκησαν αρκετά 61

62 άτομα από διαφορετικές χώρες τις Ευρώπης και της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής: Ισπανία, Σουηδία, Γαλλία, Ιταλία, Χιλή, Αργεντινή, Κόστα Ρίκα και Περού. Η Eurojust κλήθηκε να βοηθήσει στο συντονισμό των ανακριτικών και εισαγγελικών ενεργειών σε συνεργασία με την Ένωση Εισαγγελέων της Νότιας Αμερικής, IberRed (La Red Iberoamericana de Cooperacion Judicial). Οι αρμόδιες αρχές ορισμένων χωρών είναι μερικές φορές απρόθυμες να διεξαγάγουν έρευνες και διώξεις για αυτό το είδος εγκλήματος, κυρίως όταν οι ύποπτοι διαμένουν σε διαφορετικές χώρες. Στην Eurojust έλαβε χώρα μια συντονιστική συνάντηση με τη συμμετοχή όχι μόνο των αρμοδίων αρχών των κρατών της ΕΕ, αλλά και αρκετών χωρών της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής μέσω της IberRed. Τα προβλήματα σχετικά με τις νομικές προϋποθέσεις για την έναρξη των ερευνών σε κάθε εμπλεκόμενη χώρα, όπως επίσης και τα προβλήματα σχετικά με τη δικαιοδοσία λύθηκαν. Υιοθετήθηκε επίσης ένα πολύ καλά οργανωμένο σχέδιο δράσης, με σκοπό τη διεξαγωγή ερευνών και ανακρίσεων. Συλλήψεις και διώξεις έγιναν σε διαφορετικές χώρες της Ευρώπης και της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, οι οποίες αφορούσαν σε περισσότερα από 100 άτομα από την Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ουρουγουάη, τον Παναμά, τη Χιλή και την Αργεντινή. Η υπόθεση αυτή αποτελεί το πρώτο παράδειγμα για το συντονισμό ανάμεσα στην Ευρώπη και την Κεντρική και Νότια Αμερική με τη μεσολάβηση της Eurojust και της IberRed. Παραχάραξη [υπόθεση 18η] Μια σύνθετη εγκληματική οργάνωση που εμπλεκόταν σε υποθέσεις παραχάραξης του ευρώ, πλαστογράφησης εγγράφων και πιστωτικών καρτών, διακίνησης ναρκωτικών και εμπορίας ανθρώπων εξαρθρώθηκε τον Οκτώβριο του 2005, όταν 15 ύποπτα μέλη, συμπεριλαμβανομένων και δύο φερόμενων αρχηγών της οργάνωσης, συνελήφθησαν στη Βουλγαρία και την Αυστρία. Ερευνήθηκαν ταυτόχρονα τριάντα περιοχές στη Βουλγαρία και την Αυστρία. Κατασχέθηκαν πλαστά έγγραφα, συμπεριλαμβανομένων δελτίων ταυτότητας, διαβατηρίων, χρεωστικών και πιστωτικών καρτών, καθώς επίσης και παραποιημένα βουλγαρικά υπουργικά έγγραφα. Επιπροσθέτως, βρέθηκαν όπλα, χημικά ναρκωτικά, πλαστά χαρτονομίσματα του ευρώ, μεγάλα χρηματικά ποσά και έγγραφα που σχετίζονταν με ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Η επιχείρηση αυτή ήταν το αποτέλεσμα πολύμηνων συντονισμένων και συγκροτημένων προσπαθειών της βουλγαρικής και αυστριακής αστυνομίας, των δικαστικών τους αρχών και της Europol, με το συντονισμό και τη συνδρομή της Eurojust. 62

63 Η Eurojust οργάνωσε δύο συναντήσεις συντονισμού για να βοηθήσει στην επίλυση της υπόθεσης. Η πρώτη συνάντηση πραγματοποιήθηκε στη Χάγη στις 28 Ιουνίου και η δεύτερη στη Βιέννη στις 29 Σεπτεμβρίου. Οι συναντήσεις αυτές έδωσαν τη δυνατότητα σε όλους τους εμπλεκόμενους στην επιχείρηση και στις βουλγαρικές αρχές, να διασκεφθούν και να σχεδιάσουν τις επιχειρήσεις διεξοδικά και να επιλύσουν προβλήματα για την προετοιμασία μιας κοινής επιχείρησης. Χωρίς το συντονισμό και τη συνδρομή της Eurojust, οι βουλγαρικές αρχές δε θα μπορούσαν να συμμετέχουν στη δεύτερη κρίσιμη συντονιστική συνάντηση. Αυτή ήταν μια υπόθεση υψηλής διαβάθμισης, η σπουδαιότητα της οποίας αναγνωρίστηκε ιδιαίτερα από τις αυστριακές δικαστικές αρχές και καλύφθηκε εκτεταμένα από τα αυστριακά μέσα ενημέρωσης, τα οποία τόνισαν την παρέμβαση της Eurojust. Η εμπειρία αυτή δημιούργησε καλές σχέσεις μεταξύ όλων των εμπλεκομένων αστυνομικών και δικαστικών αρχών. Το πολύ θετικό αποτέλεσμα σε αυτήν την υπόθεση δημιούργησε γερά θεμέλια αμοιβαίας εμπιστοσύνης ανάμεσα στις αστυνομικές και δικαστικές αρχές και την Eurojust, που θα αποτελέσουν στο μέλλον τη βάση για συνεργασία και συντονισμένη δράση. Τρομοκρατία [υπόθεση 19η] Στη Σουηδία το 2005 δύο Ιρακινοί υπήκοοι με διασυνδέσεις με τις οργανώσεις Ansar al- Islam ή αλλιώς Ansar al-sunna και με το δίκτυο του Abu Musab al Zarqavi, οι οποίες είναι τρομοκρατικές οργανώσεις διεθνώς γνωστές και συνδεόμενες με την Al Qaeda, διώχθηκαν και μετέπειτα συνελήφθησαν για χρηματοδότηση της τρομοκρατίας με το συνολικό ποσό των δολλαρίων ΗΠΑ. Κατηγορήθηκαν για προπαρασκευαστικές πράξεις τρομοκρατίας και εγκλημάτων κατά της δημόσιας ασφάλειας και εναλλακτικά για χρηματοδότηση ιδιαίτερα σοβαρών εγκληματικών πράξεων. Ήταν η πρώτη φορά που κάποιος στη Σουηδία διωκόταν σύμφωνα με το σουηδικό αντιτρομοκρατικό νόμο. Προφανώς πολλές τρομοκρατικές οργανώσεις ενεπλάκησαν σε αυτήν την επιχείρηση, της οποίας στόχος ήταν να ιδρύσει ένα ισλαμικό κράτος βασισμένο στο δίκαιο της Sharia. Η οικονομική υποστήριξη για το σχεδιαζόμενο τρομοκρατικό έγκλημα συλλέχθηκε στο διάστημα στα τζαμιά της Σουηδίας και αργότερα μεταφέρθηκε στο Ιράκ με τη χρησιμοποίηση του επονομαζόμενου τραπεζικού συστήματος «Hawala» και μέσω μεταφορέων. Ένα μέρος των εισπράξεων φέρεται ότι χρησιμοποιήθηκε για την προετοιμασία μιας φονικής βομβιστικής επίθεσης στην Αrbil, στο Ιράκ, στις αρχές του Η διεθνής συνεργασία ήταν υψίστης σημασίας για να γίνει αυτή η έρευνα. Ο Σουηδός εισαγγελέας, ο οποίος είναι και εθνικός ανταποκριτής της Eurojust κατά της τρομοκρατίας, ενημέρωσε τη 63

64 Eurojust για τις διεξαγόμενες ανακρίσεις στη Σουηδία, όταν αυτές ακόμη βρίσκονταν στο αρχικό στάδιο. Ο Σουηδός εισαγγελέας χρειαζόταν αποδείξεις σχετικά με τη σύνδεση ή τη συμμετοχή των δύο δραστών στις τρομοκρατικές οργανώσεις καθώς και για τον τρόπο που τα χρήματα εστάλησαν στο Ιράκ. Οι δικαστικές αρχές της Σουηδίας χρειάζονταν σημαντικές συναφείς πληροφορίες οι οποίες έπρεπε να συλλεχθούν σε ένα άλλο Κράτος-Μέλος της ΕΕ. Καθώς αυτές οι πληροφορίες προέρχονταν από μια μυστική επιχείρηση, το ερωτώμενο Κράτος-Μέλος δεν ήταν πρόθυμο να τις μοιραστεί με τη Σουηδία. Μετά από αρκετές συναντήσεις και συντονισμό μέσω της Eurojust, τα δύο Κράτη-Μέλη συμφώνησαν στην ανταλλαγή εκτεταμένων πληροφοριών και εκτέλεσαν τα σχετικά αιτήματα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής. Η σουηδική πλευρά έλαβε περισσότερες πληροφορίες και αποδείξεις από ό,τι περίμενε. Μεταξύ άλλων, αποδείχθηκε πως δολλάρια ΗΠΑ μεταφέρθηκαν στο Ιράκ λίγο πριν τη βομβιστική επίθεση στο Βόρειο Ιράκ. Ορισμένα αποδεικτικά στοιχεία που προέρχονταν από ένα άλλο Κράτος-Μέλος της ΕΕ προσκομίσθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου της Στοκχόλμης και του Εφετείου της Σουηδίας. Οι δύο δράστες τελικά καταδικάστηκαν από το Εφετείο για προπαρασκευαστικές πράξεις τρομοκρατίας και εγκλημάτων κατά της δημόσιας ασφάλειας και για χρηματοδότηση ιδιαίτερα σοβαρών εγκληματικών πράξεων. Το Εφετείο δεν βρήκε επαρκή αποδεικτικά στοιχεία για το ότι το χρηματικό ποσό που είχε συγκεντρωθεί προοριζόταν συγκεκριμένα για την τρομοκρατική επίθεση στην Arbil, αλλά ότι προοριζόταν γενικότερα για την τρομοκρατία. Η απόφαση του δικαστηρίου είναι πλέον αμετάκλητη. Ο Σουηδός εισαγγελέας που χειρίστηκε την υπόθεση κλήθηκε ως μάρτυρας σε ένα άλλο Κράτος-Μέλος της ΕΕ για να καταθέσει σχετικά με τα όσα διεμείφθησαν στις συνεδριάσεις του διακαστηρίου της Στοκχόλμης. Λαθρομετανάστευση Επιχείρηση Pachtou [υπόθεση 20ή] Η επιχείρηση Pachtou αποτέλεσε μια υπόθεση που συνέδεσε μια σειρά ερευνών με τη συμμετοχή τεσσάρων Κρατών-Μέλων της ΕΕ και την Τουρκία. Έρευνες στη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο έδειξαν πως ένα οργανωμένο δίκτυο λαθρομετανάστευσης μετέφερε ανθρώπους από τις κουρδικές περιοχές της Τουρκίας στην Ιταλία, μέσω της Ελλάδας και από την Ιταλία στη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Eurojust συγκέντρωσε πληροφορίες, οι οποίες αποκάλυψαν ότι για το ίδιο δίκτυο διενεργούνταν ξεχωριστές έρευνες, όχι προχωρημένου σταδίου, στη Ιταλία, στην Ελλάδα και στην Τουρκία. Η Eurojust οργάνωσε τον Οκτώβριο μια συντονιστική συνάντηση, στην οποία παραβρέθηκαν αστυνομικές, δικαστικές και εισαγγελικές αρχές από το κάθε ένα από τα πέντε 64

65 εμπλεκόμενα κράτη. Ανταλλάχθηκαν πολλές πληροφορίες και διασαφηνίστηκαν οι δεσμοί μεταξύ των διαφόρων μερών του δικτύου. Οι αντιπρόσωποι της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου επιδίωξαν να ενεργήσουν άμεσα και να προχωρήσουν σε σειρά συλλήψεων στις χώρες τους. Ωστόσο μετά από συζητήσεις και συμφωνία για την παροχή περισσότερων πληροφοριών στις ιταλικές, ελληνικές και τουρκικές αρχές, αποφασίστηκε ότι οι γαλλικές και οι αγγλικές υπηρεσίες θα καθυστερούσαν οποιαδήποτε ενέργεια, ούτως ώστε όλες οι συλλήψεις ή οι κατ οίκον έρευνες να γίνουν την ίδια ημέρα και στις πέντε χώρες, το Δεκέμβριο. Στις 14 Δεκεμβρίου το δίκτυο εξαρθρώθηκε, όταν πραγματοποιήθηκαν 82 συλλήψεις στην Ευρώπη: στην Τουρκία (3), στην Ελλάδα (2), στην Ιταλία (21), στη Γαλλία (49) και στο Ηνωμένο Βασίλειο (7). Αυτή η υπόθεση απεικονίζει οφέλη που μπορεί να προσφέρει μια πολυεθνική και πολυλειτουργική προσέγγιση μέσω της Eurojust. Αποδεικνύει επίσης ότι μια υπόθεση που αρχικά ήταν διμερής και μεταξύ της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, στην Eurojust επεκτάθηκε αποτελεσματικά περιλαμβάνοντας κι αρκετά άλλα Κράτη-Μέλη και εξασφαλίστηκε η συνεργασία για ένα πολύ επιτυχημένο αποτέλεσμα. 65

66 66

67 67

68 4 Σ Χ Ε Σ Ε Ι Σ Μ Ε Τ Ι Σ Ε Θ Ν Ι Κ Ε Σ Α Ρ Χ Ε Σ Η Eurojust δίνει πολύ μεγάλη σημασία στην περαιτέρω ανάπτυξη και στη διατήρηση καλών σχέσεων με τις εθνικές αρχές, έτσι ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των παραπομπών υποθέσεων και η Eurojust να γίνει περισσότερο γνωστή τόσο στους αρμοδίους φορείς, όσο και στο ευρύ κοινό. Κάθε χρόνο αυξάνεται αισθητά ο αριθμός των υποθέσεων που παραπέμπονται στην Eurojust από τις εθνικές αρχές. Το 2004 ο αριθμός των υποθέσεων που παραπέμφθηκαν στην Eurojust ήταν 381. Το 2005 ο αριθμός αυξήθηκε σε 588. Τέτοια αύξηση υπάρχει και στον αριθμό των πολύπλοκων υποθέσεων που παραπέμφθηκαν στην Eurojust. Αυτά τα στατιστικά στοιχεία είναι μεν ενθαρρυντικά, αλλά δείχνουν ότι παρότι υπάρχουν ακόμη υποθέσεις που θα μπορούσαν να παραπέμπονται στην Eurojust, αυτές δεν στέλνονται. Μερικά Κράτη-Μέλη παραπέμπουν λιγότερες υποθέσεις απ ό,τι θα περίμενε κανείς. Ακόμη και σε εκείνες τις δικαιοδοσίες που είναι τακτικοί «πελάτες» της Eurojust, υπάρχουν πολλές υποθέσεις των οποίων ο χειρισμός γίνεται χωρίς τη συνεργασία της Eurojust, παρόλο η συνεργασία αυτή θα διευκόλυνε πολύ το χειρισμό τους. Πολλές υποθέσεις προέρχονται από Κράτη-Μέλη που προσχώρησαν στην ΕΕ τον Μάιο του 2004,γεγονός το οποίο θεωρούμε πολύ θετικό. Επιπροσθέτως, κατά τη διάρκεια του 2005, επισκέφθηκαν την Eurojust αρκετοί Υπουργοί Δικαιοσύνης, Ανώτατοι Εισαγγελείς και βουλευτές, τόσο από την Ευρωβουλή, όσο και από τα εθνικά τους κοινοβούλια. Ωστόσο πρέπει ακόμα να γίνουν πολλά για να εξασφαλιστεί ότι η Eurojust είναι επαρκώς γνωστή σε όλες τις αρμόδιες αρχές. Ενημερωτικά Σεμινάρια Για να βελτιωθεί η παραπάνω κατάσταση, πολλά Κράτη-Μέλη διοργάνωσαν στις χώρες τους ενημερωτικά σεμινάρια για δικαστές, εισαγγελείς και αξιωματούχους διωκτικών αρχών. Ένα τέτοιο σεμινάριο πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη, με τη συμμετοχή περισσοτέρων από 90 εισαγγελέων. Κάτι παρόμοιο συνέβη και στο Ταλίν, όπου στο σεμινάριο ήταν παρόντες πάνω από 100 εισαγγελείς των τριών βαλτικών χωρών. Ένα άλλο σεμινάριο πραγματοποιήθηκε και στο Κότμπους που βρίσκεται στα σύνορα της Γερμανίας με την Πολωνία, και το οποίο παρακολούθησαν 100 εισαγγελείς από τη Γερμανία, την Πολωνία και την Ουκρανία. Επίσης, μόνο στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας, διοργανώθηκαν περίπου 70 σεμινάρια, 15 στην Πορτογαλία, αρκετά στην Αυστρία, τη Γαλλία, την Ολλανδία και τη Φιλανδία, ενώ ένα σεμινάριο έγινε στη Βουδαπέστη, με τη συμμετοχή 60 Ούγγρων εισαγγελέων. Για πρώτη φορά, πραγματοποιήθηκε σεμινάριο και στη Μάλτα, όπου παραβρέθηκε σχεδόν όλες οι δικαστικές και διωκτικές αρχές. 68

69 Τα σεμινάρια αυτά διεξάγονται συνήθως μόνο από τα αρμόδια εθνικά γραφεία, μερικές φορές όμως τα Εθνικά Μέλη παρέχουν βοήθεια στους συναδέλφους τους προκειμένου να δώσουν μια πιο ευρωπαϊκή χροιά στα σεμινάρια. Επιπλέον, συχνά η προβολή επιτυγχάνεται και στις εγκαταστάσεις της Eurojust, όπου μας επισκέπτονται αντιπροσωπίες δικαστών, αστυνομικών ή άλλων αξιωματούχων από τα Κράτη- Μέλη. Αυτό συνέβη τουλάχιστον 30 φορές κατά τη διάρκεια του Η Eurojust συμμετέχει επίσης σε σεμινάρια που διοργανώνονται από άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ, από το Συμβούλιο της Ευρώπης, τα Ηνωμένα Έθνη κι άλλους φορείς όπου παρέχονται πληροφορίες για το έργο, το ρόλο και τις λειτουργίες της Eurojust. Παρόλο που η Eurojust προσπαθεί να ανταποκρίνεται όσο το δυνατό πιο συχνά σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις, διότι η συμμετοχή αυτή συμβάλλει στην εδραίωση της εικόνας της και επομένως ενθαρρύνει την παραπομπή υποθέσεων, οι ευκαιρίες αυτές προβολής επιβαρύνουν το κύριο έργο μας, δηλαδή τον συντονισμό των υποθέσεων. Κατά συνέπεια το Συλλογικό Όργανο προσπαθεί πάντα να βρίσκει μια λογική ισορροπία ανάμεσα στις απαιτήσεις της διαχείρισης υποθέσεων και στην προώθηση της Eurojust στα Κράτη-Μέλη. Όλα τα Κράτη-Μέλη έχουν ορίσει εθνικούς ανταποκριτές στην Eurojust για θέματα τρομοκρατίας. Ο διορισμός εθνικών ανταποκριτών που προβλέπεται από το Άρθρο 12, παράγραφος 1 της Απόφασης της Eurojust, δεν έχει εφαρμοστεί όμως από όλα τα Κράτη-Μέλη. Το Συλλογικό Όργανο της Eurojust υποστηρίζει τέτοιους διορισμούς, καθώς πιστεύει ότι θα βοηθήσουν στην ενίσχυση της ποιότητας των εργασιακών σχέσεων με τις αντίστοιχες εθνικές αρχές. 69

70

71

72 5 Τ Ρ Ι Τ Ε Σ Χ Ω Ρ Ε Σ Οι διασυνοριακοί εγκληματίες δε σταματούν ούτε στα εθνικά σύνορα ούτε στα σύνορα της ΕΕ. Κατά συνέπεια, το έργο της Eurojust να δημιουργήσει ισχυρούς δεσμούς με σημαντικές χώρες εκτός ΕΕ, παραμένει υψηλή προτεραιότητα. Συνεχίζουμε να διευρύνουμε τον κατάλογο των ανεπίσημων σημείων επαφής σε χώρες εκτός ΕΕ. Ο κατάλογος αυτός αποτελεί ένα αρχικό στάδιο και περιέχει τις χώρες, με τις οποίες πιστεύουμε ότι θα ήταν ωφέλιμο να συνάψουμε επίσημη συμφωνία συνεργασίας. Η συμφωνία συνεργασίας με το Βασίλειο της Νορβηγίας υπογράφτηκε στις 28 Απριλίου 2005 και τέθηκε σε ισχύ την 1η Αυγούστου Ο κ. Knud Kallerud, εισαγγελέας από το γραφείο του Διευθύνοντος την Εισαγγελεία της Νορβηγίας, αποσπάσθηκε μόνιμα στην Eurojust. Ο κ. Kallerud εδρεύει στην Eurojust, συμμετέχει σε τακτική βάση στο έργο της, και χειρίζεται υποθέσεις στις οποίες εμπλέκεται η Νορβηγία. Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι με το ότι κατά τη διάρκεια του 2005, οι σχετικές διαπραγματεύσεις ολοκληρώθηκαν με τη σύναψη συμφωνιών συνεργασίας με τη Δημοκρατία της Ρουμανίας και τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Οι δύο συμφωνίες εγκρίθηκαν από τους Υπουργούς Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και υπογράφτηκαν στις 2 Δεκεμβρίου 2005 στις Βρυξέλλες, μέσα στα πλαίσια συνάντησης των Υπουργών. Επίσημες διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ συνεχίστηκαν καθ όλη τη διάρκεια του έτους. Υπάρχει προθυμία κι από τις δύο πλευρές να καταλήξουμε σε συμφωνία στο άμεσο μέλλον, οι διαφορές όμως στα νομικά συστήματα, και ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, αποτελούν σημαντικές δυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Σκοπός μας είναι να καταβάλουμε μεγάλες προσπάθειες για να βρεθούν λύσεις κοινά αποδεκτές κι από τις δύο πλευρές, και για να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις μέχρι το καλοκαίρι του Την 1η Οκτωβρίου 2005 έλαβε χώρα η πρώτη επίσημη συνάντηση ανάμεσα στην Eurojust και τις αρμόδιες αρχές της Ελβετίας, οι οποίες εκπροσωπήθηκαν από τον Υπουργό Δικαιοσύνης και την Εισαγγελία. Η αντιπροσωπεία της Ελβετίας θα ενημερώσει την Eurojust στις αρχές του 2006, μετά από διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς της χώρας της, εάν είναι δυνατή, σύμφωνα με το ελβετικό νομικό σύστημα, η διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας. Εάν η απάντηση είναι θετική, οι διαπραγματεύσεις θα μπορούσαν να ξεκινήσουν μέσα στο πρώτο τρίμηνο του Η Eurojust είχε ένα σημείο επαφής με στην Ουκρανία για μικρό χρονικό διάστημα. Το Δεκέμβριο του 2005 δεχθήκαμε αντιπροσωπεία από την Ουκρανία, της οποίας σκοπός ήταν να εξετάσει τη δυνατότητα έναρξης επίσημων διαπραγματεύσεων και την ολοκλήρωση της συμφωνίας με την Eurojust. Το αποτέλεσμα της συνάντησης ήταν ελπιδοφόρο και οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε 72

73 κοινούς στόχους για να αρχίσουν διαπραγματεύσεις στις αρχές του 2006, και να τις ολοκληρώσουν πριν το τέλος του Κατά τη διάρκεια του έτους, είχαμε αρχικές επαφές με την κυβέρνηση της Κροατίας, οι οποίες μας οδήγησαν να απευθύνουμε επίσημη πρόσκληση στον Υπουργό Δικαιοσύνης της χώρας να επισκεφτεί την Eurojust στις αρχές του Ελπίζουμε ότι η έκβαση της επίσκεψης θα σημάνει την έναρξη των διαπραγματεύσεων για μια ακόμα συμφωνία συνεργασίας. Είχαμε επίσης τακτικές επαφές με την Τουρκία και τη Βουλγαρία, άλλα δύο κράτη που είναι υποψήφια μέλη της ΕΕ. Οι σχέσεις μας με την Τουρκία έγιναν στενότερες, και κατά τη διάρκεια του 2005 την Eurojust επισκέφτηκαν αρκετές αντιπροσωπίες από Τούρκους δικαστές και από τις τουρκικές διωκτικές αρχές. Η Τουρκία κι η Βουλγαρία ενεπλάκησαν σε ξεχωριστές υποθέσεις, οι οποίες συντονίστηκαν από την Eurojust και για τις οποίες η παρούσα έκθεση κάνει αναφορά. Το επίπεδο συνεργασίας ήταν ικανοποιητικό. Οι σχέσεις μας με τη Ρωσία, δεν είχαν την εξέλιξη που είχαμε προβλέψει στην Ετήσια Έκθεση για το Ωστόσο η συνεργασία σε ξεχωριστές υποθέσεις απέδωσε καλά μέσω των σημείων επαφών μας στη Μόσχα. Ελπίζουμε ότι στις αρχές του 2006 θα ξεκινήσουν εργασίες με στόχο την εδραίωση επίσημης συνεργασίας. Η Ρωσία, μέσω του αντιπροσώπου της στην ΕΕ στις Βρυξέλλες, προσκάλεσε την Eurojust να επισκεφτεί τη Μόσχα μέσα στο Η Eurojust θα χαρεί να αποδεχθεί την πρόταση, με την προϋπόθεση να μπουν στην ημερήσια διάταξη της συνάντησης οι διαπραγματεύσεις για πιθανή συμφωνία με τις αρμόδιες ρωσικές αρχές. Επαφές με τα κράτη της Λατινικής Αμερικής μέσω της IberRed συνεχίστηκαν και το 2005, ειδικά σε συγκακριμένες υποθέσεις, στις οποίες είχαν ανάμειξη οι χώρες της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Η IberRed αποδείχθηκε χρήσιμη δίοδος στις αρμόδιες αρχές της περιοχής. Η Νομική Υπηρεσία της Eurojust ξεκίνησε να εξετάζει τη δυνατότητα να υπάρξει επίσημη συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών. Το 2005 η Eurojust συμμετείχε στο Περιφερειακό Πρόγραμμα Συνεργασίας στον τομέα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων των μεσογειακών εταίρων, το Euromed Justice Programme, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και διευθύνεται από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δημόσιας Διοίκησης, μέσα στο πλαίσιο της Διακήρυξης της Βαρκελώνης, του Νοεμβρίου του Το τρίτο σεμινάριο με θέμα «Τρομοκρατία και Διασύνδεση των Δικτύων του Εγκλήματος» οργανώθηκε με την υποστήριξη του Υπουργείου Δικαιοσύνης της Ολλανδίας και φιλοξενήθηκε από την Eurojust το Δεκέμβριο του Η συμμετοχή της Eurojust στην πρωτοβουλία αυτή, μας επιτρέπει να προσφέρουμε την υποστήριξή μας για να επιτευχθούν οι στόχοι του Προγράμματος, το οποίο ενθαρρύνει την ανταλλαγή εμπειριών, γνώσεων και καλής πρακτικής και τέλος βοηθά στη σύσταση ενός Ευρω-Μεσογειακού δικτύου στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας. 73

74 Δυτικά Βαλκάνια Κατά το 2005 η Ομάδα Δυτικών Βαλκανίων της Eurojust συνέχισε την προσπάθεια ανάπτυξης των σχέσεων με τα κράτη αυτής της σημαντικής περιοχής, που περιλαμβάνουν την Κροατία, και την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, νέες προς ένταξη υποψήφιες χώρες, καθώς και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Σερβία-Μαυροβούνιο και την Αλβανία. Το έργο της ομάδας αφιερώθηκε αφ ενός στο να προσφέρει βοήθεια σε τρέχοντα ευρωπαϊκά ή περιφερειακά προγράμματα και αφ ετέρου να πετύχει τον στόχο της Eurojust, δηλαδή να πετύχει μια υψηλής ποιότητας συνεργασία με τις εθνικές ανακριτικές και διωκτικές αρχές της περιοχής. Στοχεύουμε επίσης στη διασφάλιση κάποιων σημείων επαφής σε όλες τις χώρες, για να πετύχουμε μια αποτελεσματική συνεργασία. Τα μέλη της ομάδας συνέβαλαν στα αστυνομικά και δικαστικά προγράμματα της Επιτροπής (CARDS) στην περιοχή και έκαναν παρουσιάσεις σχετικά με τη διεθνή δικαστική συνεργασία και με το έργο της Eurojust σε πολλά περιφερειακά συνέδρια και συναντήσεις, που οργανώθηκαν από την Επιτροπή, το Συμβούλιο και τα Ηνωμένα Έθνη. Η ομάδα εκπροσώπησε την Eurojust στη Βιέννη, στη συνάντηση μεταξύ Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και των Δυτικών Βαλκανίων, το Νοέμβριο του Η ομάδα συμμετείχε επίσης σε μια στρατηγική συνάντηση που οργανώθηκε από την Επιτροπή και το Συμβούλιο και είχε στόχο να εξετάσει τις δραστηριότητες της ΕΕ και να θέσει τις προτεραιότητες για την περιοχή στον τομέα Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Μέσω της ομάδας, η Eurojust συνέχισε να υποστηρίζει τα περιφερειακά προγράμματα, όπως είναι η Εισαγγελική Συμβουλευτική Ομάδα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEEPAG) κατά το 2005 και ενθάρρυνε τη συμμετοχή των χωρών αυτών στην τελευταία ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου, που πραγματοποιήθηκε στη Σκοτία, κατά την περίοδο της βρετανικής προεδρίας. Ο ορισμός των σημείων επαφής της Eurojust σε όλες τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων επιβεβαιώθηκε κατά το Στις 15 Νοεμβρίου 2005, η Ομάδα Δυτικών Βαλκανίων οργάνωσε μια συνάντηση στην Eurojust για τα σημεία επαφής από την Αλβανία, την Κροατία και το Μαυροβούνιο, προκειμένου να συζητηθούν οι δυνατότητες μελλοντικής επιχειρησιακής συνεργασίας. Δυστυχώς δε μπόρεσαν να παραβρεθούν τα υπόλοιπα σημεία επαφής. Επρόκειτο για μια πολύ χρήσιμη συνάντηση και ευελπιστούμε ότι ο ορισμός σημείων επαφής στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων θα ενθαρρύνει την παραπομπή υποθέσεων στην Eurojust, τόσο από την περιοχή αυτή, όσο και από Κράτη-Μέλη της ΕΕ. Στις αρχές του 2006 σχεδιάζεται να γίνει άλλη μια συνάντηση για τα σημεία επαφής από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και τη Σερβία. Ελπίζουμε πως μέσα στο 2006 θα έχουμε περισσότερες δυνατότητες να συνεργαστούμε με συναδέλφους από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. 74

75 75

76 6 Δ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η Εισαγωγή Οι καθημερινές διοικητικές λειτουργίες της Eurojust, όπως η διαχείριση ανθρωπίνου δυναμικού και οι οικονομικές υπηρεσίες, αποτελεί ευθύνη του Γενικού Διευθυντή Διοικητικών Υπηρεσιών, ο οποίος αναφέρεται στον Πρόεδρο του Συλλογικού Οργάνου. Οι στόχοι που είχαν τεθεί για το 2005 επιτεύχθηκαν και η διοίκηση είναι ιδιαίτερα ευχαριστημένη με αυτό. Έχει γίνει σημαντική πρόοδος σε όλους τους τομείς, πράγμα που οδηγεί στη σύσταση μια βασικής υποδομής, απαραίτητης για τη λειτουργία της Eurojust και του ΕΔΔ. Η υγιής οικονομική διαχείριση της Eurojust επιβεβαιώθηκε στην Έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Οργάνου για το οικονομικό έτος Οι συστάσεις του Ελεγκτικού Οργάνου αποτέλεσαν τη βάση για την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να εγκρίνει την πλήρη απαλλαγή του Γενικού Διευθυντή Διοικητικών Υπηρεσιών από τις ευθύνες του. Παρόλο που κατά τη διάρκεια του 2005 σημειώθηκε αρκετή πρόοδος όσο αφορά σε ένα ενιαίο Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας, η ολοκλήρωσή του αναμένεται το Το 2005, η Υπηρεσία Εσωτερικού Λογιστικού Ελέγχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διενήργησε την πρώτη, ενδεικτική αξιολόγηση της Eurojust, λαμβάνοντας υπόψη πως η Μονάδα βρίσκεται στο στάδιο της σύστασής της. Η πορεία των εργασιών θα αποτελέσει ένα σημαντικό στοιχείο στην περαιτέρω ανάπτυξη του Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας. Ανθρώпινο Δυναμικό και Οργανωтική Δομή ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΟΙΝΟ ΕΠΟΠΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑ & ΓΕΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΟΥ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΥΠΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ (ΕΔΔ) Η οργανωτική δομή αποδείχθηκε αποτελεσματική και αποδοτική και το 2005, έγιναν μόνο κάποιες μικρές προσαρμογές. Το 2006 σχεδιάζεται μια μικρή αναθεώρηση, για να υπάρχει ανταπόκριση στην αυξανόμενη ανάγκη υποστήριξης του επιχειρησιακού έργου του Συλλογικού Οργάνου. 76

77 Το 2005 σύμφωνα με το Άρθρο 9 του Κανονισμού για το Ανθρώπινο Δυναμικό και τους αντίστοιχους εφαρμόσιμους κανονισμούς, το προσωπικό εξέλεξε το πρώτο Αντιπροσωπευτικό Συμβούλιό του. Δημιουργήθηκε η κατάλληλη υποδομή και καθιερώθηκαν τακτικές συνεδρίες με τον Γενικό Διευθυντή Διοικητικών Υπηρεσιών καθώς επίσης και με την Ομάδα Προεδρίας. Μέσω αυτού του φόρουμ, γίνεται διαχείριση όλων των ζητημάτων που σχετίζονται με το προσωπικό. Διαχείριση Προϋπολογισμού Ο προϋπολογισμός των 13 εκατομμυρίων ευρώ για το 2005, εκτελέστηκε σε ποσοστό 93 %. Σχεδόν δαπανήθηκε 100 % του προϋπολογισμού για έξοδα προσωπικού και οργάνωσης και οι δαπάνες για τα επιχειρησιακά έξοδα έφτασαν τα ,39 ευρώ, επί συνόλου ,68 ευρώ. Όσον αφορά τον τελευταίο αριθμό, στοχεύαμε σε υψηλότερο ποσοστό εκτέλεσης, ήταν όμως δύσκολο να επιτευχθεί καθώς 2 εκατομμύρια ευρώ δόθηκαν μόνο στο δεύτερο στάδιο του προϋπολογισμού του Δεκεμβρίου 2004 και διατέθηκαν για επιχειρησιακές δαπάνες. Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι το 2005 αυξήθηκε ο αριθμός των συντονιστικών συναντήσεων. Αυτό απεικονίζεται και στον προϋπολογισμό, με αύξηση 200 % στα χρηματικά ποσά που διατέθηκαν για τον σκοπό αυτό. Η Eurojust είναι σίγουρη ότι τα κονδύλια που δεν χρησιμοποιήθηκαν το 2005, θα είναι διαθέσιμα το 2006 το αίτημά της για 16.5 εκατομμύρια ευρώ μειώθηκε σε 14.7 εκ. ευρώ το υπόλοιπο όμως ποσό θα χρειαστεί για την τελική οργάνωση της βασικής υποδομής της ίδιας και του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου. Πίνακας 7: Προϋπολογισμός της Eurojust (Nούμερα σε εκατομμύρια ευρώ) Αίτηση Χορήγηση Εκτέλεση 77

78 Το 2005 βελτιώθηκε σημαντικά η διαδικασία διαχείρισης του προϋπολογισμού. Οι επισκέψεις που έγιναν σε άλλους οργανισμούς για να μελετηθούν καλύτεροι τρόποι διαχείρισης, η ολοκλήρωση του ελέγχου από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Όργανο και οι συστάσεις που έγιναν από την Υπηρεσία Εσωτερικού Λογιστικού Ελέγχου, οδήγησαν στο να διασαφηνιστούν τα καθήκοντα των διαφόρων πλευρών, να αναθεωρηθούν και βελτιωθούν οι πολιτικές και το επίπεδο των εργασιών. Παρόλο που το 2005 προχώρησαν οι διαπραγματεύσεις σχετικά με τον Οικονομικό Κανονισμό, η Eurojust αναμένει ακόμα σχετική έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πιστεύουμε ότι θα γίνει αποδεκτή από την Επιτροπή η πρόσφατη πρόταση της Eurojust που αφορά στα δύο σημαντικά ζητήματα, και ότι ο φάκελος θα κλείσει στις αρχές του Διαχείριση Ανθρωπίνων Πόρων και Προσλήψεις (Μονάδα Ανθρώπινου Δυναμικού) Κατά τη διάρκεια του 2005 η Μονάδα Ανθρώπινου Δυναμικού επικεντρώθηκε πρωτίστως στην πρόσληψη νέου προσωπικού στην Eurojust. Εξαιτίας της μεταρρύθμισης της 1ης Μαίου 2004, η Μονάδα έδωσε μεγάλη προσοχή στην αποτελεσματική εφαρμογή των νέων Κανονισμών για το Προσωπικό και παρουσιάστηκε η ανάγκη για αναβάθμιση του σχετικού λογισμικού προγράμματος Διαχείρισης Προσωπικού (CENTURIO). Ο αυξανόμενος αριθμός του προσωπικού της Eurojust βοήθησε με τη σειρά του στην αύξηση των εσωτερικών και εξωτερικών συνεδριάσεων. Μέχρι το τέλος του 2005, από τις 87 διαθέσιμες θέσεις καλύφθηκαν οι 70, σύμφωνα με το σχέδιο συγκρότησης της Eurojust. Έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες προσλήψης των υπαλλήλων ορισμένου χρόνου για την κάλυψη των υπολοίπων θέσεων εργασίας. Για να εξασφαλιστεί η συνέχεια του Πίνακας 8: Ανθρώπινο Δυναμικό

79 χειρισμού των μεγάλων όγκων εργασίας, έχει προσληφθεί προσωρινό προσωπικό για τις θέσεις που δεν έχουν καλυφθεί, ενώ έχουν τοποθετηθεί και ορισμένοι Αποσπασμένοι Εθνικοί Εμπειρογνώμονες. Η Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού με ευχαρίστηση παρατήρησε μια θετική τάση αυξανόμενου ενδιαφέροντος για την Eurojust, λόγω τόσο της αύξησης των αιτήσεων για τις θέσεις εργασίας, όσο και της αύξησης στον αριθμό των αιτημάτων για βοηθούς από όλα τα Κράτη-Μέλη. Μονάδα Διαχείρισης Πληροφοριακών Συστημάτων (IT) Το 2005 η Μονάδα Διαχείρισης Πληροφοριακών Συστημάτων σημείωσε σημαντική πρόοδο στη χρηστικότητα των υπηρεσιών που παρέχει. Εκτός από τη συνεισφορά της στη συμμετοχή της Eurojust στο Σχέδιο E-POC II, η Μονάδα εφάρμοσε ένα νέο, εξαιρετικά ασφαλές εσωτερικό δίκτυο δεδομένων για να την υποστήριξη του Συστήματος Διαχείρισης Υποθέσεων. Ξεκίνησε επίσης ο σχεδιασμός κι άλλων λογισμικών προγραμμάτων, όπως το Σύστημα Διαχείρισης Εγγράφων και προεργασία για την παροχή σύνδεσης στα Εθνικά Μέλη με το Σύστημα Σένγκεν (SIS). Συνεργαζόμενη με το Γραφείο Τύπου, η Μονάδα Διαχείρισης Πληροφοριακών Συστημάτων δημιούργησε μια νέα ιστοσελίδα της Eurojust στο διαδίκτυο και βοήθησε τη Γραμματεία του ΕΔΔ με τη μεταφορά της ιστοσελίδας του ΕΔΔ. Η Μονάδα παρέχει και υποστηρίζει την τεχνική υποδομή για το σημαντικό αυτό εργαλείο του ΕΔΔ. Οι προεργασίες που έγιναν αφορούν στην παροχή ασφαλούς υποδομής επικοινωνιών για την Eurojust και το ΕΔΔ, η υλοποίηση της οποίας αποτελεί μέγιστο στόχο για το Η βιβλιοθήκη ενισχύθηκε με ένα μεγάλο αριθμό καινούργιων βιβλίων και με συνδρομές σε πηγές στο διαδίκτυο και σε άλλα ηλεκτρονικά μέσα. Ολοκληρώθηκε η διαδικασία προμήθειας των επίπλων της βιβλιοθήκης, κάτι που επιτρέπει και την κανονική της λειτουργία μέσα στο Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων Αυτό το έτος υπήρξε σημαντικό για τη διεύρυνση ενός ασφαλούς καθεστώτος προστασίας δεδομένων στην Eurojust. Αυτό ήταν αρχικά αποτέλεσμα της έγκρισης των κανονισμών περί επεξεργασίας και προστασίας των δεδομένων από το Συμβούλιο, στις 24 Φεβρουαρίου Ο Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων είχε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των κανονισμών και του Συστήματος Διαχείρισης Υποθέσεων, το οποίο είναι πλήρως συμβατό με τους κανονισμούς προστασίας δεδομένων και έχει τη δυνατότητα να εξασφαλίζει αυτόματη συμβατότητα με πολλές βασικές προϋποθέσεις τη διαδικασίας. Μεταξύ άλλων δραστηριοτήτων, ο Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων βοήθησε στη δημιουργία ενός καλού επιπέδου συνεργασίας και κατανόησης ανάμεσα στο προσωπικό της Eurojust και στο Συλλογικό Όργανο. Αρκετά ενημερωτικά σεμινάρια έλαβαν χώρα και δόθηκαν στο Συλλογικό 79

80 Όργανο και στη διοίκηση προφορικές και γραπτές συνδρομές για αρκετές υποθέσεις. Ο Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων έλαβε επίσης μέρος στις εργασίες της Ομάδας Προστασίας Δεδομένων του Συλλογικού Οργάνου και στην Επιτροπή Ασφαλείας. Ο Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων εκτέλεσε χρέη συνδέσμου με το Κοινό Εποπτικό Όργανο και συνέβαλε ενεργά στην προετοιμασία για τον πρώτο έλεγχο της προστασίας προσωπικών δεδομένων, που πραγματοποιήθηκε στην Eurojust το Νοέμβριο του Πριν από τον έλεγχο, ο Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων έκανε έξι δοκιμαστικούς ελέγχους στα εθνικά γραφεία, για να προσδιοριστούν τα ζητήματα που θα χρειάζονταν περισσότερη προσοχή, ενώ εξέθεσε τα αποτελέσματα των ελέγχων αυτών στο Συλλογικό Όργανο. Νομική Υπηρεσία Η Νομική Υπηρεσία αποτελεί τη νεότερη Μονάδα της Eurojust και αναπτύσσεται για να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο αριθμό αιτημάτων για νομική συνδρομή τόσο από το Συλλογικό Όργανο, όσο κι από τη Διοίκηση. Στο Συλλογικό Όργανο, η Νομική Υπηρεσία παρέχει πληροφορίες και συνδρομή για όλους τους τύπους νομικών ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένων της πολιτικής της ΕΕ και του νομοθετικού έργου στον τομέα των ποινικών θεμάτων και του ποινικού δικονομικού δικαίου. Σε σχέση με αυτό, η Νομική Υπηρεσία ακολουθεί στενά τη νομοθετική διαδικασία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και προετοιμάζει τις γνωμοδοτήσεις του Συλλογικού Οργάνου σε νομοθετικές προτάσεις που συζητούνται στα διάφορα όργανα στις Βρυξέλλες και ενδιαφέρουν την Eurojust. Η Νομική Υπηρεσία συμμετέχει αντιπροσωπεύοντας την Eurojust στις ομάδες εργασίας του Συμβουλίου. Επιτελεί μια πολύτιμη συμβουλευτική λειτουργία για τις ομάδες του Συλλογικού Οργάνου και συχνά καλείται από την Προεδρία να προσφέρει νομικές γνωμοδοτήσεις σχετικά με την ερμηνεία της Απόφασης της Eurojust και τον Κανονισμό Λειτουργίας της Eurojust. Όσον αφορά τη διοίκηση, η Νομική Υπηρεσία συνεργάζεται στενά με τον Γενικό Διευθυντή Διοικητικών Υπηρεσιών και με τις άλλες Μονάδες. Συγκεκριμένα συνεχίζει τον συμβουλευτικό της ρόλο στη Μονάδα Οικονομικών Υπηρεσιών (συμμετέχοντας μεταξύ των άλλων, στις διαπραγματεύσεις με την Επιτροπή για το σχέδιο του Οικονομικού Κανονισμού) και στη Μονάδα Ανθρώπινου Δυναμικού, στην οποία παρέχει συμβουλές για μια σειρά ζητημάτων που σχετίζονται με την ερμηνεία και την εφαρμογή των Κανονισμών για το Προσωπικό. Η Νομική Υπηρεσία είναι επίσης υπεύθυνη για τον χειρισμό των υποθέσεων της Eurojust στα δικαστήρια. Η Νομική Υπηρεσία κατέχει θέση ζωτικής σημασίας για τη σχέση της Eurojust με το Συμβούλιο, την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία για την Καταπολέμηση της Απάτης (OLAF). Μετά από αίτημα του Συλλογικού Οργάνου συμμετέχει σε συναντήσεις στις Βρυξέλλες και κατόπιν αναφέρει στο Συλλογικό Όργανο. Η Νομική Υπηρεσία έχει ακόμη άριστες σχέσεις με τη Europol και τους εκεί ομόλογούς της. Οι σχέσεις αυτές ενδυναμώθηκαν μέσω της συνεργασίας σε δύο προγράμματα 80

81 που σχετίζονται με τις Κοινές Ομάδες Έρευνας (ΚΟΕ), στα οποία οι Νομικές Υπηρεσίες και των δύο οργανισμών διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο. Στα προγράμματα αυτά περιλαμβάνεται η σύνταξη ενός εγχειριδίου όλων των εθνικών νομοθεσιών για τις ΚΟΕ και η διοργάνωση της πρώτης συνάντησης του ανεπίσημου δικτύου των εθνικών εμπειρογνωμόνων για τις ΚΟΕ (βλ. Κεφάλαιο 2). Η Νομική Υπηρεσία συνέβαλε στις διαπραγματεύσεις με το κράτος που μας φιλοξενεί πάνω σε σημαντικά ζητήματα, όπως για τη Σύμβαση για το Μισθωτήριο, για τη Συμφωνία για την Έδρα και για διάφορες αλλαγές σε διατάξεις που αφορούν σε προνόμια και ασυλίες. Από τον Ιανουάριο του 2005, η Νομική Υπηρεσία ανέλαβε την ευθύνη για ολόκληρη τη διαδικασία προμηθειών. Η αλλαγή αυτή συνοδεύτηκε από μια ενίσχυση κι αναθεώρηση της διαδικασίας, προκειμένου να διασφαλιστεί μεγαλύτερη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του πλαισίου του Οικονομικού Κανονισμού, το οποίο τώρα παρακολουθείται προσεκτικά. Διαχείριση Επικοινωνίας (Υπηρεσίες Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων) Κατά τη διάρκεια του 2005 οι Υπηρεσίες Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων αναπτύχθηκαν περαιτέρω και συνέχισαν να βελτιώνουν την επικοινωνιακή πολιτική της Eurojust, αυξάνοντας το κύρος της εντός και εκτός της ΕΕ. Η Ετήσια Έκθεση του 2004 μεταφράστηκε και στις 20 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ διανεμήθηκαν αντίτυπα. Η ιστοσελίδα μας, παρέχει πληροφορίες στους συνεργάτες μας και στο κοινό. Τον Σεπτέμβριο του 2005 δημιουργήθηκε μια πλήρως αναθεωρημένη ιστοσελίδα. Κατά το 2005, η ιστοσελίδα της Eurojust δέχθηκε συνολικά επισκέπτες, με μέσο όρο 164 επισκέψεις ημερησίως. Οι πηγές επισκεψιμότητας της ιστοσελίδας δείχνουν ακόμη ότι το 86 % των επισκέψεων έγιναν από χρήστες διεθνούς καταγωγής, ενώ το 14 % των επισκέψεων προήλθε από χρήστες στην Ολλανδία. Οι Υπηρεσίες Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων εξέδωσαν ένα ενημερωτικό φυλλάδιο που απευθύνεται σε επισκέπτες της Eurojust, αλλά και στο ευρύ κοινό. Μέχρι στιγμής έχουν διανεμηθεί αντίτυπα. Το φυλλάδιο αυτό εκδόθηκε αρχικά στα αγγλικά, μέσα στο 2006 όμως θα είναι διαθέσιμο και στις 20 γλώσσες. Το 2005, η Eurojust φιλοξένησε 18 ενημερωτικές επισκέψεις νομικών, δικηγόρων, καθηγητών και φοιτητών πανεπιστημίου από νομικές σχολές διαφόρων Κρατών-Μελών και επίσης από τη Νορβηγία, τις ΗΠΑ, τον Καναδά και άλλες τρίτες χώρες. Οι επισκέπτες ξεναγήθηκαν στις εγκαταστάσεις μας και παρακολούθησαν μια παρουσίαση σχετικά με την Eurojust. Η Eurojust συμμετείχε σε δύο παραγωγές DVD «Τρομοκρατία στη Ευρώπη: ποιες είναι οι απαντήσεις;» και «Καλωσορίσατε σε ένα χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης». Και οι δύο ήταν παραγωγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι ταινίες αυτές είναι διαθέσιμες για τα μέσα 81

82 ενημέρωσης και το ευρύ κοινό. Επίσης, μετά από σχετικό σεμινάριό μας τον Απρίλιο κυκλοφόρησε κι ένα CD-ROM για την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης, το οποίο διανεμήθηκε σε ειδικούς σε όλη την Ευρώπη. Οι Υπηρεσίες Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων είχαν αρκετές συναντήσεις με το διεθνή τύπο. Οργανώθηκαν πολλές συνεντεύξεις με τον Πρόεδρο και τα Εθνικά Μέλη, τόσο στην Eurojust, όσο και αλλού για να ενημερωθεί ο τύπος σχετικά με το έργο και τα επιτεύγματα της Eurojust, σε επίπεδο διαχείρισης υποθέσεων. Μονάδα Ασφάλειας, Διαχείρισης Εγκαταστάσεων, Γενικών Υπηρεσιών και Εκδηλώσεων Την 1η Απριλίου 2005, συστήθηκε η Μονάδα Ασφάλειας, Διαχείρισης Εγκαταστάσεων, Γενικών Υπηρεσιών και Εκδηλώσεων, υπό τη διεύθυνση του νεοπροσληφθέντος Διευθυντή της Μονάδας. Η απόφαση βασίστηκε στο ότι οι απαιτήσεις της ασφάλειας συνδέονται αναπόσπαστα με τη διαχείριση των εγκαταστάσεων, τις γενικές υπηρεσίες και τις εκδηλώσεις. Το Τμήμα Ασφάλειας διατηρεί στενή συνεργασία με τις υπηρεσίες ασφάλειας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου όσον αφορά τη σωματική ασφάλεια. Έχει δημιουργηθεί ένα ασφαλές περιβάλλον για όλες τις δραστηριότητες της Eurojust που διενεργούνται εντός ή εκτός των κεντρικών γραφείων της. Επίσης έχει δοθεί μεγάλη έμφαση σε περαιτέρω ανάπτυξη των διαδικασιών και των πολιτικών ασφάλειας, οι οποίες θα υιοθετηθούν μέσα στο Ο Τομέας Διαχείρισης Εγκαταστάσεων και Γενικών Υπηρεσιών ασχολείται με τη συντήρηση του κτιρίου των γραφείων της Eurojust, με εσωτερικές μετεγκαταστάσεις γραφείων, με κατασκευή νέων γραφείων και αιθουσών συνεδριάσεων, καθώς και με την υποστήριξη του τομέα εφοδιασμού και μεταφορών. Επιπρόσθετα, έχει συμβάλει στην ανάπτυξη του Προγράμματος των Απαιτήσεων για τα νέα γραφεία της Eurojust που θα παράσχει η ολλανδική κυβέρνηση μέχρι το 2012, οπότε και λήγει η ισχύουσα συμφωνία μισθωτηρίου και τα παρόντα γραφεία δε θα μπορούν να εξυπηρετήσουν την Eurojust. Ο Τομέας Εκδηλώσεων έχει οργανώσει με επιτυχία έναν μεγάλο αριθμό σεμιναρίων, συνεδριάσεων, συναντήσεων στρατηγικής και συντονισμού. Κάτι τέτοιο αποτελεί μια πολύπλοκη και πολυπρόσωπη υλικοτεχνική εργασία που αφορά την οργάνωση των ταξιδιών και των καταλυμάτων για τους επισκέπτες, την επαφή μαζί τους, την παροχή υπηρεσιών διερμηνείας, εστίασης και τεχνικής υποστήριξης για τις συναντήσεις. Η Γραμματεία του Συλλογικού Οργάνου Η Γραμματεία του Συλλογικού Οργάνου συστήθηκε το 2005 για να βοηθά το Συλλογικό Όργανο, να προετοιμάζει και να παρακολουθεί όλες τις συναντήσεις, να καταγράφει τα πρακτικά τους, 82

83 να τηρεί αρχείο εγγράφων και να εκτελεί άλλα συμπληρωματικά καθήκοντα. Η Γραμματεία είναι επίσης υπεύθυνη για τη διευκόλυνση των επαφών στα πλαίσια του Συλλογικού Οργάνου και στις σχέσεις του ιδίου με τη διοίκηση. Η Γραμματεία εγκαινίασε αλλαγές μέσα στο 2005 που συνέβαλαν ουσιαστικά στη βελτίωση του έργου του Συλλογικού Οργάνου, όπως για παράδειγμα η τήρηση αρχείου, η οργάνωση των συναντήσεων του και η καθημερινή λειτουργία του. Η Γραμματεία συνεργάστηκε με την πλευρά της διοίκησης και εφάρμοσε πρωτοβουλίες για να βελτιωθούν οι επαφές της με το Συλλογικό Όργανο. Άλλα σημαντικά γεγονότα ήταν η εκλογή του Προέδρου της Eurojust και η συνάντηση των πρώην διατελεσάντων μελών του Συλλογικού Οργάνου τον Ιούνιο. Η Γραμματεία του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου (ΕΔΔ) Πέραν από τα κανονικά της καθήκοντα που έχουν σαν στόχο τη διευκόλυνση της λειτουργίας του ΕΔΔ, το 2005 η δραστηριότητα της Γραμματείας του ΕΔΔ καθορίστηκε από δυο παράγοντες: από τη συνέχεια της δεύτερης έκθεσης του και από την ολοκλήρωση της μεταφορά των ιστοσελίδων Atlas και Solon. Όσον αφορά τον πρώτο, ο ρόλος της Γραμματείας του ΕΔΔ ήταν η προώθηση της εσωτερικής συζήτησης, κυρίως πάνω σε θέματα που σχετίζονται με τη διαδικασία λήψης αποφάσεων και της μελλοντικής ανάπτυξης του ΕΔΔ. Όσον αφορά το δεύτερο, θα πρέπει να σημειωθεί πως οι δυο προηγούμενες ιστοσελίδες συγχωνεύτηκαν σε μία ( που ξεκίνησε να λειτουργεί την 1η Ιουλίου 2005 και την οποία διαχειρίζεται η Γραμματεία του ΕΔΔ μαζί με τη Μονάδα Πληροφοριακών Συστημάτων της Eurojust. Έγιναν επιπλέον ενέργειες για βελτίωση της ποιότητας και τον καθορισμό των απαιτήσεων για την περαιτέρω ενίσχυση της ιστοσελίδας, λαμβάνοντας υπόψη τα εργαλεία πληροφορικής που θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν για να μπορούν τα σημεία επαφής του ΕΔΔ να ανταποκρίνονται στα καθήκοντά τους σύμφωνα με τα νέα νομικά εργαλεία και ενόψει της επερχόμενης διεύρυνσης της ΕΕ. Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην καθιέρωση της Ομάδας Δικαστών-Συνδέσμων/ΕΔΔ, της οποίας είναι μόνιμο μέλος η Γραμματεία του ΕΔΔ, ως μέσο κατεύθυνσης και ενίσχυσης της αποτελεσματικής συνεργασίας με το Συλλογικό Όργανο. Η 21η συνάντηση του ΕΔΔ πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της Προεδρίας του Λουξεμβούργου, από τις 8 έως τις 10 Ιουνίου Οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στην μελλοντική ανάπτυξη του ΕΔΔ και είχαν ως αποτέλεσμα την έγκριση ενός κειμένου συμπερασμάτων (έγγραφο 10070/05, ΕΔΔ 35). Η 22α συνάντηση έγινε υπό την Προεδρία του Ηνωμένου Βασιλείου στο Εδιμβούργο, από τις 5 έως τις 7 Δεκεμβρίου Μερικά κύρια θέματα της ημερήσιας διάταξης ήταν η λειτουργία κι η πρακτική των βρετανικών οργανισμών στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας, η εμπειρία που συλλέγεται σε σχέση με την εφαρμογή των τελευταίων νομικών κειμένων της ΕΕ και οι σχέσεις με δίκτυα συναφή με το ΕΔΔ. 83

84 Διοίκηση της Eurojust Διευθυντές Μονάδων και Υπηρεσιών της Eurojust Catherine Deboyser, Legal Service; Jacques Vos, Security, General Services & Events; Ernst Merz, Administrative Director; Joannes Thuy, Press Officer; Nadine Thwaites, Secretary to the College; Jon Broughton, Information Management; Elizabeth Casey, Budget & Finance; Angel Galgo, EJN Secretary; Diana Alonso Blas, Data Protection Officer. (από τη φωτογραφία απουσιάζει ο Fabian Pereyra, Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού) 84

85 85

86 7 Α Π Ο Δ Ο Σ Η Σ Ε Σ Χ Ε Σ Η Μ Ε Τ Ο Υ Σ Σ Τ Ο Χ Ο Υ Σ Τ Ο Υ Στο κεφάλαιο αυτό παρατίθενται αναλυτικά οι στόχοι που είχαν συμπεριληφθεί στην Ετήσια Έκθεση του 2004, τους οποίους η Eurojust έπρεπε να πετύχει το έτος 2005, σύμφωνα με το Συλλογικό Όργανο. Πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό οι οργανισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κάνουν ανασκόπηση της προόδου που σημειώνουν ετησίως. Όπως και στις προηγούμενες Ετήσιες Εκθέσεις, έτσι και τώρα, έχουμε κάνει παρατηρήσεις και αξιολογήσεις, για να παρουσιάσουμε την άποψή μας σχετικά με την απόδοση μας το 2005 ως προς τους στόχους που είχαν τεθεί. ΣΤΟΧΟΣ ΑΠΟΔΟΣΗ Ανάπτυξη μιας νέας οργανωτικής δομής για την παροχή πιο αποτελεσματικών μεθόδων εργασίας, με βάση την εξειδίκευση όλων των μελών του Συλλογικού Οργάνου και τις ικανότητες του προσωπικού. Επιτεύχθηκε. Συμφωνήθηκε μια νέα δομή των Ομάδων και ένα σχετικό διάγραμμα συμπεριλήφθηκε στην Ετήσια Έκθεση του Η δομή αυτή άρχισε να λειτουργεί στις αρχές του Προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι λειτουργεί ομαλά η συμφωνία συνεργασίας με την Europol. Επιτεύχθηκε, τουλάχιστον σε ένα βαθμό. Η σχέση μας με την Europol ισχυροποιείται και ενισχύεται ολοένα και περισσότερο. Υπάρχει πολύ καλό επίπεδο συνεργασίας μεταξύ της ανώτερης διοίκησης και των εθνικών μελών και στους δύο οργανισμούς. Ωστόσο θα πρέπει να βρούμε τρόπους να βελτιώσουμε την οργανωτική δομή για να μπορέσουν οι δύο οργανισμοί να συνεργαστούν πιο αποτελεσματικά σε συγκεκριμένες υποθέσεις. Βελτίωση του επιπέδου συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης Απάτης (OLAF), με βάση τους κανονισμούς προστασίας δεδομένων. Επιτεύχθηκε. Κατά τη διάρκεια του έτους υπήρξαν θετικά σημεία βελτίωσης της συνεργασίας. Πρέπει όμως ακόμη να γίνουν πολλά για να εξασφαλιστεί πλήρης αποτελεσματικότητα στις κοινές προσπάθειες και για να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες και των δύο οργανισμών να βοηθήσουν για την αντιμετώπιση διαφόρων δύσκολων υποθέσεων απάτης, σε βάρος του Κοινοτικού Προϋπολισμού, που αναφέρονται στην OLAF. Στα τέλη του 2005 αποφασίσαμε μαζί με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης Απάτης να εξετάσουμε τη δυνατότητα σύναψης μιας επίσημης συμφωνίας, κατά το Άρθρο 27 της Απόφασης της Eurojust. Χάραξη της στρατηγικής των διαπραγματεύσεων και των προτεραιοτήτων για τη σύναψη μελλοντικών συμφωνιών με τρίτες χώρες. Επιτεύχθηκε. Προσκομίσαμε στη Γραμματεία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναν κατάλογο με τις χώρες, με τις οποίες θα θέλαμε αρχικά να συνάψουμε συμφωνίες συνεργασίας μέσα στο χρόνο. Ο κατάλογος αυτός θα αναθεωρείται τακτικά. Κατά το 2005, καταλήξαμε στην υπογραφή επίσημων συμφωνιών με τη Νορβηγία, τη Ρουμανία και την Ισλανδία. 86

87 ΣΤΟΧΟΣ ΑΠΟΔΟΣΗ Ανάπτυξη στρατηγικής προσέγγισης για τη διαχείριση των υποθέσεων που να περιλαμβάνει: α) ορισμό των προτεραιοτήτων και ενίσχυση της ικανότητάς μας για τον χειρισμό της τρομοκρατίας, β) Επαναπροσδιαορισμό της στρατηγικής προβολής προώθησης και της συγκέντρωσης υποθέσεων, για να έχουμε πλήρη εικόνα του γιατί στην Eurojust δεν παραπέμπονται περισσότερες υποθέσεις, γ) Προσδιορισμό των εμποδίων για την παραπομπή υποθέσεων, και δ) Ενημέρωση των Κρατών-Μελών για την προστιθέμενη αξία της Eurojust. Επιτεύχθηκε, αν και αποτελεί πάγιο στόχο της Eurojust: α) Επικεντρώσαμε, με επιτυχίες που αναφέρονται λεπτομερώς σε αυτή την έκθεση, στη βελτίωση της ανταπόκρισής μας μέσω της Ομάδας κατά της Τρομοκρατίας. β) Οι παραπομπές υποθέσεων αυξήθηκαν κατά 54 %. Ο στόχος μας είναι η συγκέντρωση περισσότερων υποθέσεων και γι αυτό το λόγο οργανώνουμε σεμινάρια προβολής, όπως και άλλες εκδηλώσεις σε κράτη της ΕΕ, όπου πιστεύουμε ότι υπάρχει προοπτική βελτίωσης. γ) Πάντοτε αναζητούμε τον προσδιορισμό των εμποδίων στην Αμοιβαία Δικαστική Συνδρομή. Παραθέτουμε μερικές πιο λεπτομερέστερες πληροφορίες στο Παράρτημα ΙΙΙ της έκθεσης, και δ) Εκμεταλλευτήκαμε κάθε ευκαιρία να κάνουμε γνωστότερο το έργο της Eurojust. Η αύξηση του όγκου διαχείρισης των υποθέσεων απεικονίζει τη επιτυχία αυτής της προσπάθειας. Θα πρέπει να χρησιμοποιούμε περισσότερο το Γραφείο Τύπου για να αναπτύξουμε περισσότερες σχέσεις με τα μέσα ενημέρωσης και να εδραιώσουμε την εικόνα μας. Εξεύρεση μεθόδων για τη βελτίωση της απόδοσης της Eurojust με: Επιτεύχθηκε και συνεχίζεται. α) Αξιολόγηση του ρόλου της Eurojust β) Καθιέρωση ενός συστήματος διαχείρισης της απόδοσης γ) Καθορισμός μέτρων απόδοσης α) Το 2005 έγινε αξιολόγηση μέσω μέτρησης ικανοποίησης των αρχών που ζητούν τη συνδρομή της Eurojust. Για λεπτομέρειες, βλ. Παράρτημα ΙΙΙ. β) & γ) Εισήχθησαν κατευθυντήριες γραμμές όσο αφορά στο άνοιγμα των φακέλων των υποθέσεων εντός συγκεκριμένης προθεσμίας. Οι παράμετροι της απόδοσης έχουν επίσης προσδιοριστεί. Η Υπηρεσία Εσωτερικού Λογιστικού Ελέγχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε καθοδηγητική έκθεση την οποία και ακολουθούμε. Ανάληψη πρωτοβουλιών για επιρροή σε θέματα ποινικής δικαιοσύνης σε επίπεδο ΕΕ, στη νομοθεσία και στους σημαντικούς φορείς λήψης αποφάσεων στον τομέα των ποινικών υποθέσεων της ΕΕ. Ε π ι τ ε ύ χ θ η κ ε ε ν μ έ ρ ε ι κ α ι σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι. Εκπροσωπούμενη από μέλη του Συλλογικού Οργάνου ή της Νομικής Υπηρεσίας, η Eurojust συμμετέχει συχνά σε συναντήσεις προσδιορισμού πολιτικής, με Υπουργούς Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, στις Βρυξέλλες. Η Επιτροπή και άλλα όργανα ζητούν πλέον τη συνδρομή της Eurojust, πράγμα που μας επιτρέπει να διατυπώνουμε παρατηρήσεις πάνω σε σχέδια που περιέχουν προτάσεις για τη νέα νομοθεσία της ΕΕ. 87

88 ΣΤΟΧΟΣ ΑΠΟΔΟΣΗ Αύξηση των γνώσεων και των αρμοδιοτήτων των Μελών του Συλλογικού Οργάνου και του προσωπικού της Eurojust με ανάπτυξη των δυνατοτήτων για εκπαίδευση. Επιτεύχθηκε εν μέρει και συνεχίζεται. Μέσα στο 2005 έγιναν εκπαιδεύσεις του προσωπικού για βελτίωση των ικανοτήτων του και επιμορφωτικά προγράμματα με σκοπό την κάλυψη ενός ευρέως φάσματος επαγγελματικών απαιτήσεων. Η εκμάθηση γλωσσών περιλαμβάνει πλέον εκτός από ολλανδικά, μαθήματα γαλλικών και αγγλικά σεμινάρια επιχειρηματικής και νομικής ορολογίας. Προσφέρονται επίσης εκπαιδευτικά σεμινάρια μάνατζμεντ, πληροφορικής, οικονομικών, προμηθειών, διεθνών σχέσεων, και μαθήματα οδήγησης. Επίσης, στα γραφεία της Eurojust οργανώνονται διάφορα εργαστήρια εκπαίδευσης CMS (Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων), Excel, κ.α. Το επόμενο έτος θα προσφερθεί ένας ακόμα μεγαλύτερος αριθμός επιμορφωτικών προγραμμάτων. Συνέχιση της προσπάθειας βελτίωσης της αποτελεσματικής πρακτικής λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης. Επιτεύχθηκε. Η επίλυση των προβλημάτων που σχετίζονται με το ΕΣΣ συνεχίζει να αποτελεί σημαντικό μέρος της προσπάθειάς μας. Τον Μάιο του 2005, πραγματοποιήσαμε ένα επιτυχές σεμινάριο για ειδικούς στο ΕΣΣ και θα πραγματοποιήσουμε και νέα, αν παραστεί ανάγκη. Ανάπτυξη αποτελεσματικών συστημάτων υποστήριξης για τη διαχείριση υποθέσεων και για την προηγμένη κι ασφαλή λειτουργικότητα της τεχνολογίας ICT. Επιτεύχθηκε εν μέρει και συνεχίζεται. Η νέα έκδοση του συστήματος διαχείρισης υποθέσεων σύμφωνα με το Σχέδιο E-POC ενίσχυσε την υποστήριξη για τη διαχείριση υποθέσεων και την προστασία των δεδομένων. Το 2005 το Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων εξελίχθηκε για να παρέχει ασφαλείς υπηρεσίες. Αναζήτηση και καθορισμός μακροπρόθεσμου οράματος για την Eurojust. Επιτεύχθηκε. Στο Κεφάλαιο 9, γίνεται εκτενής αναφορά στο Όραμά μας. 88

89

90 8 Ο Ι Σ Τ Ο Χ Ο Ι Τ Η Σ E U R O J U S T Γ Ι Α Τ Ο Η ετήσια Συνάντηση Σχεδιασμού αποτελεί πλέον ένα σημαντικό μέρος του ετήσιου προγραμματισμού της Eurojust. Πάνω από 50 άτομα συμμετείχαν στη συνάντηση του 2005, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Sluis της Ολλανδίας τον Οκτώβριο. Για πρώτη φορά, εκτός από τα Εθνικά Μέλη, τους Αναπληρωτές και Βοηθούς και το Γενικό Διευθυντή Διοικητικών Υπηρεσιών, παραβρέθηκαν και οι Διευθυντές των Μονάδων της διοίκησης. Για μια ακόμη φορά, ευχαριστούμε την Εισαγγελική Υπηρεσία της Αγγλίας και της Ουαλίας και συγκεκριμένα το Τμήμα Βελτίωσης της Αποδοτικότητας που μας έστειλε αντιπροσώπους, με επικεφαλής τον Bob Capstick, προκειμένου να μας βοηθήσουν και να μας διευκολύνουν σε αυτό το πολύ σημαντικό για εμάς έργο. Συζητήσαμε κι αξιολογήσαμε την απόδοσή μας το 2005 σε σχέση με τους στόχους που είχαμε θέσει το Επανεξετάσαμε επίσης την αποτελεσματικότητα της νέας οργανωτικής δομής των 21 ομάδων που συστήσαμε στις αρχές του Προβήκαμε σε κάποιες αναθεωρήσεις και βάσει της εμπειρίας μας, προτείναμε ένα πλαίσιο για βελτίωση της απόδοσης μειώνοντας τον αριθμό των ομάδων. Επιπρόσθετα, ολοκληρώσαμε το κύριο έργο μας συζητώντας και καταλήγοντας στους στόχους για το Αυτοί οι στόχοι εμπίπτουν σε τρεις κατηγορίες: Στόχοι Διαχείρισης Υποθέσεων, Εσωτερικοί Στόχοι και Εξωτερικοί Στόχοι. Στόχοι Διαχείρισης Υποθέσεων Οι σημαντικότεροι στόχοι του Συλλογικού Οργάνου για το 2006 είναι οι εξής: 1. Ανάπτυξη μιας ενιαίας πολιτικής για τη διαχείριση των υποθέσεων 2. Ενίσχυση της προσπάθειας και της ικανότητας της Eurojust να χειρίζεται τρομοκρατικές υποθέσεις και ζητήματα πολιτικής, συναφή με την τρομοκρατία 3. Αναζήτηση συχνότερης χρήσης και άσκησης των επίσημων εξουσιών της Eurojust, σύμφωνα με τα Άρθρα 6 και 7 της Απόφασης της Eurojust 4. Ανασκόπηση της αποτελεσματικής διοργάνωσης συναντήσεων στρατηγικής σχετικά με συγκεκριμένα θέματα 5. Συνέχιση της ισχυροποίησης της στρατηγικής προβολής δημοσιότητάς μας, με στόχο τις παραπομπές περισσότερων υποθέσεων 6. Αξιοποίηση της εμπειρίας και των γνώσεων που αποκτώνται από την Eurojust προκειμένου να αρχίσουμε να έχουμε τις δικές μας υποθέσεις και 7. Βελτίωση της παρακολούθησης των περαιτέρω σταδίων και ανάπτυξη των ενεργειών εκείνων που απαιτούνται ώστε να ξεπεραστούν εμπόδια στην αμοιβαία δικαστική συνδρομή και σε κάθε άλλης μορφής δικαστική συνεργασία. 90

91 Εσωτερικοί Στόχοι 1. Βελτίωση της απόδοσης της Eurojust με: Θέσπιση ενός συστήματος διαχείρισης και παρακολούθησης της αποδοτικότητας Καθορισμός προτύπων αποδοτικότητας Εδραίωση της εικόνας της Eurojust με πιο συστηματική χρήση του Γραφείου Τύπου 2. Ανάπτυξη συστήματος σχεδιασμού με: Συνδυασμό του Οράματος της Eurojust με τους στόχους της και Συστηματικοποιημένες ενέργειες, καθορισμό προτεραιοτήτων και παρακολούθησή τους 3. Συνεργασία με ειδικούς για τη βελτίωση εφαρμογής και αποτελεσματικότητας των νομικών «εργαλείων» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης, οι Κοινές Ομάδες Έρευνας και όταν θα τεθεί σε ισχύ, το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Συγκέντρωσης Αποδεικτικών Στοιχείων. 4. Ανάπτυξη και υποστήριξη μιας πολιτικής βελτίωσης ικανοτήτων και τεχνογνωσίας εντός της Eurojust 5. Ανάπτυξη συστήματος ICT για την υποστήριξη της διαχείρισης των υποθέσεων, του ασφαλούς δικτύου και της διαχείρισης των εγγράφων 6. Επανεξέταση κι αν χρειαστεί τροποποίηση του μακροπρόθεσμου Οράματος για το μέλλον της Eurojust και 7. Αναζήτηση της καλύτερης δυνατής λύσης για μόνιμη εγκατάσταση της Eurojust στη Χάγη. Εξωτερικοί Στόχοι 1. Συνέχιση της προσπάθειας για βελτίωση της συνεργασίας με: Το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο (ΕΔΔ) Τη Europol Tην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης Απάτης (OLAF) 2. Συνέχιση της άσκησης επιρροής μας βάσει της εμπειρίας της δικής μας ή των ειδικών για την ανάπτυξη της Ποινικής Δικαιοσύνης εντός της ΕΕ 3. Ανάπτυξη στρατηγικής για αποτελεσματικότερο χειρισμό της ένταξης της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή ένωση και 4. Επανεξέταση κι αν χρειαστεί αναθεώρηση των προτεραιοτήτων μας για τις διαπραγματεύσεις των συμφωνιών συνεργασίας με κράτη που δεν έχουν ενταχθεί στην ΕΕ. 91

92

93 93

94 9 Ο Ρ Α Μ Α Ένας από τους στόχους μας για το 2005 ήταν να ερευνήσουμε και να καθορίσουμε το Όραμά μας για το μέλλον της Eurojust. Μελετήσαμε προσεκτικά αυτό το ζήτημα τον Οκτώβριο στη Συνάντηση Σχεδιασμού, αλλά αποφασίσαμε να επανεξετάσουμε λεπτωμερώς το θέμα το Νοέμβριο. Στη συνάντηση αυτή το Συλλογικό Όργανο μαζί με ανώτερα στελέχη της Διοίκησης της Eurojust καθόρισαν την Αποστολή και το Όραμα της Eurojust για το μέλλον. Θέσαμε επίσης αρκετούς δευτερεύοντες στόχους, οι οποίοι πιστεύουμε πως θα πρέπει να μελετηθούν για να εξασφαλίσουμε ότι θα επιτευχθούν στην πορεία. Η Αποστολή μας Η Eurojust αποτελεί όργανο δικαστικής συνεργασίας που δημιουργήθηκε με σκοπό να παρέχει «υψηλό επίπεδο ασφάλειας σε ένα χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης» (Άρθρα 29 και 31 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Το Όραμά μας «Να έχουμε τον σημαντικότερο ρόλο και να αποτελούμε το καλύτερο κέντρο σε δικαστικό επίπεδο για αποτελεσματική δράση στην καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.» Στόχοι και Έργα που απαιτούνται για την επιτυχία της Αποστολής και του Οράματος της Eurojust 1 1. Ενίσχυση της ευρωπαϊκής δικαστικής συνεργασίας και συντονισμού σε υποθέσεις σοβαρού διασυνοριακού εγκλήματος: 1.1. Προσπάθεια για άριστη επίδοση στη συνδρομή και διευκόλυνση που προσφέρει η Eurojust στις εθνικές αρχές προκειμένου: Να αποκτήσει το Συλλογικό Όργανο και η Διοίκηση αποτελεσματικές μεθόδους εργασίας, οι οποίες περλαμβάνουν ισχυρή και ασφαλή υποδομή πληροφορικής τεχνολογίας Να παρέχεται αποτελεσματική διοικητική, νομική και πρακτική συνδρομή στο επιχειρησιακό έργο των Εθνικών Μελών Να έχουμε θετικά και άμεσα αποτελέσματα 1 Οι συγκεκριμένες «δραστηριότητες» (που πρέπει να γίνουν κάτω από τις «αρμοδιότητες») πρέπει πρώτα να συζητηθούν και να πάρουν την έγκριση από το Συλλογικό Όργανο. Πρέπει επίσης να υπάρχει όνομα/ομάδα/τμήμα ή υπηρεσία που να αναλαμβάνει κάθε αρμοδιότητα καθώς και προθεσμία. 94

95 Πιο συγκεκριμένα, να προβαίνουμε σε γρήγορη εκτέλεση των αιτημάτων Να αναπτύξουμε και να βελτιώσουμε το Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων Να εξασφαλίσουμε μόνιμη εγκατάσταση για την έδρα μας, σε χώρους που διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή για την Eurojust και Να παρέχουμε νομική, τεχνική ή άλλη υποστήριξη (ακόμη και εξ αποστάσεως αν χρειαστεί, σε Κράτη-Μέλη της ΕΕ) Εμμονή στην ανακάλυψη των διασυνοριακών πτυχών σε περιπτώσεις έρευνας και δίωξης του σοβαρού οργανωμένου εγκλήματος για: Ανάδειξη της προστιθέμενης αξίας της Eurojust από αυτήν τη άποψη Οργάνωση πολυμερών συναντήσεων συντονισμού Πρόταση μέτρων για την αντιμετώπιση των εμποδίων στην Αμοιβαία Δικαστική Συνδρομή Ενέργειες πέρα από τη διευκόλυνση της Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής: παρακολούθηση, συντονισμός και ανάληψη πρωτοβουλιών για σχηματισμό ποινικών υποθέσεων στα Κράτη-Μέλη, καθώς και πιθανές παραγγελίες για έρευνες και διώξεις και Εξασφάλιση και εφαρμογή πρόσβασης της Eurojust στο Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν Επιρροή στην πολιτική των νομοθετών ή άλλων αρμοδίων αρχών στα Κράτη-Μέλη για: Ενθάρρυνση της δημιουργίας επαρκούς υποδομής στα Κράτη-Μέλη Ενθάρρυνση των Κρατών-Μελών για παροχή επαρκούς αριθμού Βοηθών ή άλλης μορφής απαιτούμενης βοήθειας στα Εθνικά Μέλη και Ενθάρρυνση των Κρατών-Μελών να θεσπίσουν ειδικές κεντρικές μονάδες για την αντιμετώπιση του σοβαρού οργανωμένου εγκλήματος (συμπεριλαμβανομένης και της τρομοκρατίας) προκειμένου να διασφαλιστεί η επαρκής διάχυση των πληροφοριών από και προς την Eurojust και άλλα μέσα υποστήριξης Δημιουργία εικόνας αξιοπιστίας κι εμπιστοσύνης στα κράτη που εξυπηρετούνται από την Eurojust για: Ενδυνάμωση των δεσμών και της επικοινωνίας με τις εθνικές αρχές Εφαρμογή, βελτίωση και ανάδειξη της αποτελεσματικότητας του νομικού καθεστώτος της Eurojust αναφορικά με την προστασία προσωπικών δεδομένων Εξέταση, όπου κρίνεται αναγκαίο, του ενδεχομένου ανάπτυξης εθνικών «υπηρεσιών» υποστήριξης, λαμβάνοντας υπόψη τον ρόλο των σημείων επαφής του ΕΔΔ. Διασφάλιση της υποστήριξης των Εθνικών Μελών στη διαχείριση υποθέσεων με έναν ενισχυμένο ρόλο για τους εθνικούς ανταποκριτές ως κεντρικών εθνικών «συνεργατών» στα Κράτη- Μέλη, και βελτίωση και όχι μόνο αύξηση της αποτελεσματικότητας της Eurojust και Παροχή διαφανών συστημάτων διαχείρισης και αξιολόγησης. 95

96 1.5. Κοινοποίηση των επιτυχιών της Eurojust Ανακοίνωση των άμεσων και θετικών αποτελεσμάτων Προσπάθεια για ενιαίο επίπεδο εξουσιών για τα Εθνικά Μέλη της Eurojust Ανάληψη πρωτοβουλίας για τον εντοπισμό διασυνοριακών υποθέσεων και για εκκίνηση υποθέσεων από την ίδια την Eurojust, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι διασυνοριακοί εγκληματίες θα οδηγούνται ενώπιον της δικαιοσύνης Διασφάλιση της δυνατότητας της Eurojust να ασκεί πρωτεύοντα ρόλο μέσω συντονισμού των διώξεων κι ανακρίσεων και της ανάμειξής της όσο αφορά την τρομοκρατία, το ΕΕΣ, τις ΚΟΕ και πιθανώς τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ποινικού μητρώου με σκοπό: Τη σταδιακή ανάπτυξη και βελτίωση των επιχειρησιακών ικανοτήτων της Eurojust, της ευελιξίας στην οργάνωση και στα συστήματα προκειμένου αυτή να γίνει, αν χρειαστεί, Ενιαία Ευρωπαϊκή Εισαγγελική Αρχή και Παροχή νομικής, τεχνικής ή άλλης υποστήριξης στις ΚΟΕ Συνεργασία με την Europol για να εξασφαλιστεί μια πιο αποτελεσματική αλληλεπίδραση με τον οργανισμό αυτό Συνεργασία με άλλους συναφείς ευρωπαϊκούς φορείς και θεσμούς, όπως το ΕΔΔ και η OLAF Ανάπτυξη της εκπαιδευτικής ικανότητας της Eurojust για εισαγγελείς και ανακριτές σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο Εκπαίδευσης (EJTN), το Ευρωπαϊκό Δίκτυο των Αρχηγών της Αστυνομίας (CEPOL) και άλλους φορείς. 2. Επιρροή στη νομοθετική διαδικασία της Ε.Ε.: 2.1. Παρακολούθηση των νομοθετικών εξελίξεων στις Βρυξέλλες Στενή συνεργασία με την Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο, προκειμένου να συνεισφέρουμε όσον αφορά τα προτεινόμενα νομικά κείμενα, τα «εργαλεία» Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής και άλλες νομικές πρωτοβουλίες που συνδέονται με την Eurojust Διασφάλιση των στενών σχέσεων με συμβούλους της Επιτροπής των Μονίμων Αντιπροσώπων με τους Συμβούλους Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες, ή και με άλλες ισχυρές πολιτικές δομές. 96

97 2.4. Μεταφορά των απόψεων των εφαρμοστών του νόμου στους νομοθέτες προκειμένου να επηρεάζουμε τη νέα νομοθεσία και να βελτιώνουμε με τροποποιήσεις την ισχύουσα. 3. Απόκτηση σημαντικού ρόλου όσον αφορά τη συνεργασία με τρίτες χώρες και άλλους οργανισμούς: 3.1. Ολοκλήρωση ή/και ενίσχυση των συμφωνιών με τρίτες χώρες, και ιδίως με γειτονικά ευρωπαϊκά κράτη και άλλες σημαντικές χώρες Ολοκλήρωση των συμφωνιών και σύσφιξη των σχέσεων με άλλους οργανισμούς, όπως η DEA και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο Ανάπτυξη και επέκταση των επαφών με συναφείς θεσμούς εκτός ΕΕ. 4. Διασφάλιση της συνεργασίας μεταξύ Συλλογικού Οργάνου και Διοίκησης με στόχο την άριστη απόδοση, την αποτελεσματικότητα και τη συνέχεια Αύξηση των ανθρώπινων πόρων για την εκπλήρωση των στόχων Βελτίωση της επικοινωνίας και αποσαφήνιση των ρόλων. 97

98 1 0 Γ Ε Ν Ι Κ Η Σ Υ Ν Ο Ψ Η Κ Α Ι Σ Υ Μ Π Ε Ρ Α Σ Μ Α Τ Α Κατά τη διάρκεια του 2005, η Eurojust παγίωσε τη θέση της ως οργανισμός εσωτερικά, αλλά και εξωτερικά, όπου ενίσχυσε το ρόλο της ως σημαντικός παράγοντας στην Ε.Ε. υπέρ της καταπολέμησης του διασυνοριακού εγκλήματος. Αυτό το κεφάλαιο περιλαμβάνει μια σύνοψη των επιτευγμάτων, τα οποία περιγράφονται λεπτομερώς σε άλλα κεφάλαια της Ετήσιας Έκθεσης για το Οι επιτυχίες αυτές μπορούν να συνοψιστούν σε τρία κύρια μέρη με τους εξής τίτλους: Διαχείριση Υποθέσεων, Εξωτερικές Σχέσεις, Εσωτερικά Θέματα. Διαχείριση Υποθέσεων Το 2005 στην Eurojust παραπέμφθηκαν 588 υποθέσεις. Πρόκειται για 207 επιπλέον υποθέσεις, αύξηση δηλαδή κατά ποσοστό 54 % έναντι των υποθέσεων που παραπέμφθηκαν στην Eurojust το Αυξήθηκε επίσης ο αριθμός των συναντήσεων συντονισμού από 52 το 2004, σε 73 το 2005, αύξηση δηλαδή κατά ποσοστό 40 %. Οι ανακριτικές και διωκτικές αρχές των δέκα κρατών που εντάχθηκαν στην Ε.Ε. το Μάϊο του 2004 έχουν ξεκινήσει να συνεργάζονται στενότερα με την Eurojust. Είμαστε ικανοποιημένοι με τον αυξανόμενο αριθμό των υποθέσεων που εισάγονται μέσω των Εθνικών τους Μελών. Σημειώθηκαν σημαντικές επιτυχίες σε συγκεκριμένες υποθέσεις που περιγράφονται στο κεφάλαιο που αναφέρεται στη Διαχείριση των Υποθέσεων. Σε μερικές περιπτώσεις τα διεθνή δίκτυα του εγκλήματος έχουν πλήρως εξαρθρωθεί. Κατά τη διάρκεια του έτους το Συλλογικό Όργανο άσκησε τις εξουσίες του σύμφωνα με το Άρθρο 7 της Απόφασης της Eurojust, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στο Συλλογικό Όργανο να υποβάλει επίσημα αιτήματα στις εθνικές αρχές προκειμένου αυτές να προβούν σε ενέργειες. Στην Eurojust παραπέμφθηκε μια υπόθεση σχετικά με την εκτεταμένη πετρελαϊκή μόλυνση κατά μήκος των ισπανικών και των γαλλικών ακτών, στον Βισκαϊκό Κόλπο, γεγονός που προκλήθηκε από τη βύθιση του πετρελαιοφόρου Prestige. Το Συλλογικό Όργανο έλαβε υπόψη του τις ποινικές ανακρίσεις που διεξήχθησαν σε Γαλλία και Ισπανία, πριν η Eurojust υποβάλει επίσημο αίτημα στις ισπανικές αρχές να αναλάβουν πλήρως την ποινική δίωξη της υπόθεσης στην Ισπανία. Η υπόθεση ήταν εξαιρετικά ευαίσθητη καθώς υπήρχαν πολλά θύματα και μεγάλες ζημιές. Μας ικανοποίησε ιδιαίτερα το γεγονός ότι οι ισπανικές αρχές συμφώνησαν να αποδεχθούν τις απόψεις των Γάλλων σχετικά με την υπόθεση, και ότι οι Γάλλοι ανακριτές δέχθηκαν να συνεργαστούν πλήρως με τους Ισπανούς ομόλογούς τους. Σε μια άλλη υπόθεση που εισήχθη από το Ηνωμένο Βασίλειο, το Συλλογικό Όργανο υπέβαλε επίσημο αίτημα στην Ισπανία να ερευνήσει μια καταγγελία για σοβαρή απάτη και οι ισπανικές αρχές συμφώνησαν να ενεργήσουν επ αυτού. 98

99 Παρόλο που η σημαντική αύξηση του αριθμού των υποθέσεων είναι πολύ ενθαρρυντική και η ανάπτυξη άλλων πλευρών της διαχείρισης υποθέσεων είναι θετική, συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι ακόμη περισσότερες υποθέσεις θα μπορούσαν να παραπέμπονται σε εμάς. Θα συνεχίσουμε να προβάλουμε την Eurojust, να εμπνέουμε αμοιβαία εμπιστοσύνη στα συστήματα ποινικής δικαιοσύνης της Ε.Ε και να παροτρύνουμε τις ανακριτικές και τις διωκτικές αρχές των Κρατών- Μελών να παραπέμπουν σε εμάς τις προβληματικές διασυνοριακές υποθέσεις. Συνεχίσαμε να αναπτύσσουμε την ικανότητά μας να υποστηρίζουμε και να ενισχύουμε τα δίκτυα ειδικών ανακριτών και εισαγγελέων, οι οποίοι χειρίζονται θέματα τρομοκρατίας στα Κράτη-Μέλη. Έχουμε συμβάλει στην αποτροπή μιας τουλάχιστον τρομοκρατικής επίθεσης, συγκεντρώνοντας τους αρμόδιους από διάφορα κράτη και διευκολύνοντας την ανταλλαγή πληροφοριών και τον συντονισμό των ενεργειών. Έχουμε επίσης πραγματοποιήσει συναντήσεις για να ισχυροποιηθούν οι δεσμοί με κράτη εκτός Ε.Ε., όπως οι ΗΠΑ και αρκετές χώρες της Βορείου Αφρικής. Με την ειδική Ομάδα κατά της Τρομοκρατίας το Συλλογικό Όργανο αύξησε την αντιτρομοκρατική του δραστηριότητα. Έγιναν αρκετές συναντήσεις με θέμα τον χειρισμό συγκεκριμένων τρομοκρατικών υποθέσεων καθώς και συναντήσεις στρατηγικού επιπέδου. Τόσο η ποιότητα της ανταλλαγής πληροφοριών σε αυτές τις συναντήσεις, όσο και η αποτελεσματικότητά τους αυξάνεται συνεχώς. Σημειώθηκαν πολλά θετικά αποτελέσματα και ανάμεσα τους, όπως προαναφέρθηκε τουλάχιστον ένα παράδειγμα συμβολής της Eurojust στην αποτροπή τρομοκρατικής επίθεσης. Προτρέπουμε όλα τα Κράτη-Μέλη να διασφαλίσουν ότι οι εθνικοί τους ανταποκριτές, που ορίσθηκαν με σκοπό να παρέχουν στενή συνεργασία και πληροφορίες στην Eurojust πάνω σε θέματα τρομοκρατίας, τηρούν όντως τη δέσμευση που ανέλαβαν οι Υπουργοί στην Απόφαση του Συμβουλίου, στις 20 Σεπτεμβρίου 2005, να δίνουν στην Eurojust μια σειρά από συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με την τρομοκρατική δραστηριότητα. Εξωτερικές Σχέσεις Ισχυροποιήθηκαν οι δεσμοί με τις χώρες εκτός Ε.Ε., καθώς οι αρχές που δραστηριοποιούνται κατά της τρομοκρατίας στις χώρες αυτές συνεργάζονται πλέον συχνότερα με την Eurojust. Η Eurojust πραγματοποίησε αρκετές συναντήσεις, στις οποίες παραβρέθηκαν αντιπρόσωποι από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και προς μεγάλη μας ευχαρίστηση από τη Βόρειο Αφρική. Κατά το 2005 το Συμβούλιο ενέκρινε επίσημες συμφωνίες συνεργασίας με τη Νορβηγία, την Ισλανδία και τη Ρουμανία, οι οποίες και υπογράφηκαν. Ξεκίνησαν και συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ και την Ελβετία. Επίσης έχουμε κάνει τους απαραίτητους διακανονισμούς για να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, την Ουκρανία και την Κροατία, στις αρχές του

100 Η σχέση μας με την Europol αναπτύσσεται και ισχυροποιείται και παρόλο που η πρόοδος είναι ικανοποιητική, θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη. Τα μέτρα για την εξασφάλιση ενός στενού συνδέσμου μεταξύ των δύο οργανισμών έχουν προχωρήσει και θα τεθούν σε εφαρμογή στα μέσα του Θα θέλαμε να δούμε βελτιώσεις στην εσωτερική διοικητική δομή της Europol, έτσι ώστε να μπορέσει να συμβάλει σε μια πιο αποτελεσματική συνεργασία, πράγμα το οποίο είναι εμφανής ανάγκη και στους δύο οργανισμούς, προκειμένου αυτή να είναι πρακτικά πιο αποδοτική. Η σχέση ανάμεσα στο ΕΔΔ και την Eurojust παραμένει ισχυρή. Το ΕΔΔ συνεχίζει να είναι ο κύριος ευρωπαϊκός εταίρος της Eurojust, μέσα στα πλαίσια της δικαστικής συνεργασίας στην Ε.Ε. Η σχέση μας με την OLAF βελτιώθηκε αισθητά κατά το Η συνεργασία που εξασφαλίστηκε μέσω της ομάδας μας η οποία συστήθηκε με στόχο να βελτιώσει τη σχέση μας με την OLAF, έχει αποφέρει καρπούς. Μια συνάντηση μεταξύ του Γενικού Διευθυντή της OLAF και του Συλλογικού Οργάνου οδήγησε σε μια επικαιροποίηση του σχεδιασμού συνεργασίας, που μεταξύ των άλλων, περιλαμβάνει την προώθηση της σχέσεων μέσα από ένα χρονοδιάγραμμα διαπραγματεύσεων για την αντικατάσταση των μνημονίου συνεργασίας από μια επίσημη συμφωνία. Εσωτερικά Θέματα Όλα τα κράτη που έγιναν μέλη της διευρυμένης Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2004, έχουν ορίσει Εθνικά Μέλη που παρευρίσκονται στην Eurojust τακτικά. Κατά τη διάρκεια του έτους, η Eurojust δημιούργησε μια νέα δομή των ομάδων για την επίτευξη των στόχων που είχαν τεθεί για το Αυτό οδήγησε στη βελτίωση της αποδοτικότητας, αλλά συζητήθηκαν και περαιτέρω τροποποιήσεις και η δομή αναθεωρήθηκε ως μέρος του σχεδιασμού της Eurojust. Κατά συνέπεια, στις αρχές του 2006, θα συσταθεί μια νέα οργανωτική δομή με μειωμένο αριθμό ομάδων. Η Μονάδα Πληροφοριακών Συστημάτων της Eurojust παρέδωσε το νέο Σύστημα Διαχείρισης Υποθέσεων (CMS), το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή. Έγινε εκπαίδευση στα Εθνικά Μέλη και στο προσωπικό, για να εξασφαλιστεί η πλέον αποδοτική λειτουργία του σύμφωνα με τους κανόνες προστασίας προσωπικών δεδομένων. Τέλος, ολοκληρώθηκε το Πρόγραμμα E-POC II. Οι κανόνες περί επεξεργασίας και προστασίας των προσωπικών δεδομένων, που υιοθετήθηκαν ομόφωνα από το Συλλογικό Όργανο, στη συνάντηση της 21ης Οκτωβρίου 2004, εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 24 Φεβρουαρίου 2005 (EE C 68 της ). Ετοιμάστηκε μια συγκριτική μελέτη των εξουσιών που παρέχονται σε όλα τα Εθνικά Μέλη της Eurojust, η οποία εστάλη στο Συμβούλιο τον Ιούλιο του Πιστεύουμε πως θα πρέπει σε όλα τα Εθνικά Μέλη να παρέχεται όμοιο φάσμα εξουσιών. Αυτό, μεταξύ των άλλων θα δημιουργήσει μια ομοιομορφία προσέγγισης και ικανότητας κατά τον χειρισμό των υποθέσεων. 100

101 Στην Ετήσια Έκθεση του 2004 εκθέσαμε σε γενικές γραμμές τους στόχους μας για το έτος 2005 και στο Κεφάλαιο 7 κάναμε μια αξιολόγηση της αποδοτικότητας σε σχέση με εκείνους τους στόχους. Η πλειονότητα των στόχων επιτεύχθηκαν, τουλάχιστον εν μέρει. Προσπάθεια ολοκλήρωσης των στόχων θα συνεχιστεί και τον επόμενο χρόνο. Στο Κεφάλαιο 8, παραθέτουμε τους στόχους μας για το Η οργανωτική δομή του διοικητικού προσωπικού της Eurojust συνεχίζει να αναπτύσσεται, και έχουν καλυφθεί όλες οι θέσεις σύμφωνα με το σχεδιασμό και το οργανόγραμμα που είχε εγκριθεί από το Συλλογικό Όργανο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Στην Ετήσια Έκθεση του 2004 καταγράψαμε την απογοήτευσή μας που δεν κατορθώσαμε να ολοκληρώσουμε: 1) την Συμφωνία Έδρας, προκειμένου να διατυπωθεί επίσημα όχι μόνο η δική μας οργανωτική κατάσταση, αλλά και αυτή του προσωπικού του Συλλογικού Οργάνου της Eurojust που εργάζεται στη Χάγη. 2) το Μισθωτήριο Συμβόλαιο, για να ρυθμιστεί η χρήση των εγκαταστάσεών μας με τους Ολλανδούς οικοδεσπότες. Και οι δύο αυτές διαπραγματεύσεις ολοκληρώθηκαν το Δεκέμβριο του 2005 και τα επίσημα έγγραφα θα υπογραφούν στις αρχές του Κατά το 2005, ασκήθηκε πίεση στην Eurojust από τη συνεχή ανάπτυξη του γειτονικού Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από τις τωρινές εγκαταστάσεις μας και ιδίως από τις άριστους χώρους συνεδριάσεων που κατασκευάστηκαν από τους Ολλανδούς οικοδεσπότες. Η αύξηση του όγκου των υποθέσεων και η διεύρυνση της Ε.Ε. δεν αφήνουν περιθώρια παραχώρησης χώρου από εμάς στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Αυτές οι απόψεις λήφθηκαν υπόψη και έγιναν αποδεκτές από μια αντιπροσωπία που ορίσθηκε από το Συμβούλιο των Κρατών-Μελών των Ηνωμένων Εθνών και συνεδρίασε με το Προεδρείο της Eurojust το Δεκέμβριο του Κατά τη διάρκεια του έτους, κάναμε κάποιες ανεπίσημες συζητήσεις με τις ολλανδικές αρχές για να προσδιορίσουμε τη δυνατότητα να συμπεριληφθεί και η Eurojust μέσα στο σχέδιο για τις νέες εγκαταστάσεις της Europol, που αναμένεται να ολοκληρωθεί το Η Eurojust και η Europol ήταν πρόθυμες να εξετάσουν τη δυνατότητα συστέγασης των δύο οργανισμών, προκειμένου να επωφεληθούν από τα προφανή πλεονεκτήματα που μπορεί να επιφέρει αυτή. Δυστυχώς, οι χωροταξικοί περιορισμοί, η προετοιμασία που είχε ήδη προηγηθεί για τα νέα γραφεία της Europol και το υψηλό κόστος εμπόδισαν την υλοποίηση του σχεδίου. Έχουμε τονίσει πως οι μελλοντικές εγκαταστάσεις της Eurojust θα πρέπει να βρίσκονται σε πολύ κοντινή απόσταση από την Europol. 101

102 1 1 Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α Τ Α ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι Εθνικα μελη Mike Kennedy, Πρόεδρος του Συλλογικού Οργάνου και Εθνικό Μέλος του Ηνωμένου Βασιλείου. Διαθέτει πάνω από 20 χρόνια εμπειρία ως εισαγγελέας. Ασχολήθηκε με ευρύ φάσμα σοβαρών υποθέσεων στα κεντρικά γραφεία της Εισαγγελίας του Στέμματος του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου ήταν επίσης επικεφαλής του Διεθνούς Τμήματος που χειρίζεται θέματα Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής και Έκδοσης. Πριν διορισθεί στην Eurojust ήταν Γενικός Εισαγγελέας του Στέμματος στο Sussex της Αγγλίας. Ulrike Haberl-Schwarz, Εθνικό Μέλος της Αυστρίας και Αντιπρόεδρος. Ξεκίνησε την καριέρα της το 1990 ως δικαστής στο Salzburg. Κατά την διάρκεια της εξαετούς θητείας της ως ανακρίτρια ασχολήθηκε με σοβαρές υποθέσεις οικονομικών εγκλημάτων και απέκτησε εμπειρία σε θέματα διεθνούς συνεργασίας και οργανωμένου εγκλήματος. Διορίσθηκε στην Eurojust τον Ιανουάριο του Εξελέγη Αντιπρόεδρος τον Ιανουάριο του Roelof-Jan Manschot, Εθνικό Μέλος της Ολλανδίας και Αντιπρόεδρος. Διαθέτει πάνω από 30 χρόνια εμπειρία ως εισαγγελέας. Από το 1985 υπήρξε Γενικός Εισαγγελέας στο Εφετείο του Άμστερνταμ, όπου ασχολήθηκε ειδικά με το οικονομικό και το οργανωμένο έγκλημα. Το 1995 διορίσθηκε Γενικός Εισαγγελέας και έγινε μέλος της Eurojust τον Ιούνιο του Εξελέγη Αντιπρόεδρος τον Σεπτέμβριο του Michèle Coninsx, Εθνικό Μέλος του Βελγίου. Διαθέτει πάνω από 15 χρόνια εμπειρία ως εισαγγελέας. Εργάστηκε επί 9 έτη στον Οργανισμό Διεθνούς Πολιτικής Αεροπορίας και ήταν υπεύθυνη Αντιτρομοκρατίας σε θέματα σαμποτάζ αεροσκαφών και αεροπειρατείας. Πριν γίνει μέλος της Eurojust, ήταν εισαγγελέας στο Βέλγιο ασχολούμενη με θέματα τρομοκρατίας και οργανωμένου εγκλήματος. Pavel Zeman, Εθνικό Μέλος της Τσεχικής Δημοκρατίας. Είναι εισαγγελέας της Ανώτατης Εισαγγελίας στο Brno. Πριν αναλάβει καθήκοντα Εθνικού Μέλους στη Eurojust, εργάστηκε στο διεθνές τμήμα της Ανώτατης Εισαγγελίας, όπου ασχολήθηκε με υποθέσεις διεθνούς δικαστικής συνδρομής. Johan Reimann, Εθνικό Μέλος της Δανίας. Εργάστηκε επί 25 έτη στο δικαστικό σώμα της Δανίας, μεταξύ άλλων, ως εισαγγελέας στην Κοπεγχάγης και στο Zealand, ως επικεφαλής των αστυνομικών υπηρεσιών στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και ως αστυνομικός επιθεωρητής. Πριν τον διορισμό του στην Eurojust, ήταν αναπληρωτής μόνιμος γραμματέας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, υπεύθυνος για τη γενική διαχείριση του προϋπολογισμού και του προσωπικού των αστυνομικών και εισαγγελικών αρχών της Δανίας. 102

103 Hermann von Langsdorff, Εθνικό Μέλος της Γερμανίας. Διαθέτει 30ετή εμπειρία ως δικαστής και εισαγγελέας. Πριν γίνει Εθνικό Μέλος της Γερμανίας εργαζόταν ως Ομοσπονδιακός Εισαγγελέας σε υποθέσεις τρομοκρατίας και κατασκοπείας. Raivo Sepp, Εθνικό Μέλος της Εσθονίας. Διαθέτει 15ετή πείρα στο δικαστικό σώμα της Εσθονίας. Ξεκίνησε την καριέρα του στην εισαγγελική υπηρεσία ως ανακριτής. Εργάσθηκε επίσης ως Διευθυντής του Γραφείου Προανάκρισης. Αργότερα, διορίστηκε Διευθυντής της Επαρχιακής Αστυνομίας και Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Διοικητικού Συμβουλίου της Αστυνομίας. Διετέλεσε Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας της Εσθονίας για πέντε χρόνια. Λάμπρος Πατσαβέλλας, Εθνικό Μέλος της Ελλάδας. Εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα ως δικηγόρος, πριν ενταχθεί στο Ελληνικό Δικαστικό Σώμα. Εργάστηκε ως Αντεισαγγελέας Πρωτοδικών στην Κέρκυρα και στην Αθήνα. Δίδαξε το μάθημα της ανακριτικής επί διετία στο πρόγραμμα επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης των Αξιωματικών της Ελληνικής Αστυνομίας, στην Αθήνα. Υπήρξε αντιπρόσωπος της Ελλάδας στη Βιέννη, για την κατάρτιση της Ποινικής Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών κατά της Διαφθοράς και στο Συμβούλιο της Ευρώπης (Επιτροπή κατά της διαφθοράς GRECO). Το 2003 ήταν μέλος της Ελληνικής Προεδρίας της Ε.Ε. στην Ομάδα του Ουσιαστικού Ποινικού Δικαίου, στις Βρυξέλλες. Μέχρι την απόσπασή του στην Eurojust τον Ιούνιο του 2005, διετέλεσε Προϊστάμενος του Τομέα Πληροφοριακών Συστημάτων στην Εισαγγελία Πρωτοδικών της Αθήνας. Ruben Jiménez, Εθνικό Μέλος της Ισπανίας. Το 1973 διορίστηκε ως ανακριτής. Το 1996 διορίστηκε και υπηρέτησε επί έξι έτη ως μέλος του Γενικού Συμβουλίου του Ισπανικού Δικαστικού Σώματος. Από τη θέση αυτή οργάνωσε το ΕΔΔ στην Ισπανία. François Falletti, Εθνικό Μέλος της Γαλλίας. Διαθέτει 27ετή πείρα ως εισαγγελέας, ενώ υπηρέτησε ως Διευθυντής Ποινικών Θεμάτων και Χαρίτων στο Γαλλικό Υπουργείο Δικαιοσύνης από το 1993 έως το 1996, πριν διοριστεί Γενικός Εισαγγελέας στο Εφετείο της Λυόν, όπου παρέμεινε μέχρι τον διορισμό του στην Eurojust τον Σεπτέμβριο του Στις προηγούμενες θέσεις του ήταν υπεύθυνος για πολλές και διαφορετικές υποθέσεις και θέματα που αφορούσαν κυρίως οικονομικά εγκλήματα και Αμοιβαία Δικαστική Συνδρομή. Συμμετείχε επίσης στις δραστηριότητες εισαγγελικών οργανισμών σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Jarlath Spellman, Εθνικό Μέλος της Ιρλανδίας. Έγινε μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου της Ιρλανδίας το 1992 και εργάστηκε ως δικηγόρος επί σειρά ετών. Εργάστηκε ως Σύμβουλος στη Γενική Εισαγγελία στον τομέα Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων. Το 2001 διορίστηκε Ανώτερος Υπάλληλος στο γραφείο του Διευθυντή της Γενικής Εισαγγελίας. Διαθέτει εμπειρία στη δίωξη σοβαρών εγκλημάτων καθώς και στον τομέα της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής και της έκδοσης. 103

104 Cesare Martellino, Εθνικό Μέλος της Ιταλίας. Ξεκίνησε την καριέρα του το 1969, ως εισαγγελέας. Μέχρι το 1988 ήταν αντεισαγγελέας στη Ρώμη και αργότερα εισαγγελέας στο Τέρνι. Κατά την διάρκεια της καριέρας του χειρίστηκε υποθέσεις σχετικά με το οργανωμένο έγκλημα, τη διαφθορά, ανθρωποκτονίες και απαγωγές. Στην Ιταλία πρόσφατα ανέλαβε καθήκοντα δικαστή στον τομέα της αθλητικής δικαιοσύνης. Katerina Loizou, Εθνικό Μέλος της Κύπρου. Εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα ως δικηγόρος πριν διοριστεί το 2002 στη Γενική Εισαγγελία. Υπηρέτησε ως Δικηγόρος της Δημοκρατίας στην Λευκωσία, μέχρι την απόσπασή της στην Eurojust το Σεπτέμβριο του Gunãrs Bundzis, Εθνικό Μέλος της Λετονίας. Διαθέτει 11ετή πείρα ως εισαγγελέας. Πριν διοριστεί στην Εισαγγελία εργάστηκε για αρκετά χρόνια στην Δικαστική αστυνομία. Ξεκίνησε να εργάζεται στη Γενική Εισαγγελία ως βοηθός. Αργότερα διορίστηκε εισαγγελέας σε μία περιοχή της Λετονίας. Συνέχισε να εργάζεται στη Γενική Εισαγγελία ως εισαγγελέας στην υπηρεσία μεθοδολογίας και αργότερα στην υπηρεσία για την διεθνή συνεργασία, όπου χειρίστηκε θέματα συνεργασίας σχετικά με την έκδοση εγκληματιών, τη μεταφορά των διαδικασιών και των κρατουμένων και την αμοιβαία δικαστική συνδρομή. Rolandas Tilindis, Εθνικό Μέλος της Λιθουανίας. Ξεκίνησε την καριέρα του ως ερευνητής το 1991 στο Ανακριτικό Τμήμα του Υπουργείου Εσωτερικών και στη Γενική Εισαγγελία της Λιθουανίας. Το 1995 διορίστηκε εισαγγελέας στο Τμήμα Ερευνών για το Οργανωμένο Έγκλημα και τη Διαφθορά της Γενικής Εισαγγελίας και χειρίστηκε ευαίσθητες υποθέσεις δημοσίου ενδιαφέροντος, που αφορούσαν και το διεθνές οργανωμένο έγκλημα. Πριν διοριστεί στην Eurojust τον Μάιο του 2004, διετέλεσε σημείο επαφής της Γενικής Εισαγγελίας. Georges Heisbourg, Εθνικό Μέλος του Λουξεμβούργου. Από το 1976 υπήρξε μέλος του Δικαστικού Σώματος του Λουξεμβούργου. Εργάσθηκε πάνω από 20 χρόνια ως εισαγγελέας. Το 1993 διορίστηκε Αναπληρωτής Γενικός Εισαγγελέας και τέθηκε επικεφαλής του τμήματος οργανωμένου εγκλήματος και υπεύθυνος για σοβαρές υποθέσεις ξεπλύματος χρήματος και για θέματα διεθνούς δικαστικής συνδρομής. Ilona Lévai, Εθνικό Μέλος της Ουγγαρίας. Είναι εισαγγελέας με εμπειρία σε όλα τα επίπεδα της Γενικής Εισαγγελίας κατά τη διάρκεια της 25ετούς επαγγελματικής της διαδρομής. Από το 1990 εργάζεται στα γραφεία της Γενικής Εισαγγελίας της Ουγγαρίας. Επί έξι χρόνια διετέλεσε Γενική Διευθύντρια της Υπηρεσίας Διεθνών και Ευρωπαϊκών Θεμάτων, πριν διοριστεί στην Eurojust. Μεταξύ άλλων, είχε την ευθύνη για την προετοιμασία της Εισαγγελίας εν όψει της προσχώρησης της Ουγγαρίας στην Ε.Ε. Το 2003 τιμήθηκε με τον Σταυρό της Λεγεώνας της Τιμής από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Ουγγαρίας. 104

105 Donatella Frendo Dimech, Εθνικό Μέλος της Μάλτας. Το 1997 διορίστηκε Εισαγγελέας στη Γενική Εισαγγελία κι από το 2000 χειρίζεται υποθέσεις για ξέπλυμα χρήματος, ενώ είναι υπεύθυνη για τη διεθνή αμοιβαία δικαστική συνεργασία και την έκδοση. Ως Σύμβουλος της Δημοκρατίας της Μάλτας, είναι και το σημείο επαφής της Μάλτας με το Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο. Mariusz Skowroński, Εθνικό Μέλος της Πολωνίας. Διαθέτει πάνω από 20 χρόνια εμπειρία ως εισαγγελέας σε διάφορα επίπεδα της εισαγγελίας της Πολωνίας. Χειρίστηκε υποθέσεις διαφθοράς και οργανωμένου εγκλήματος στην Ανακριτική Υπηρεσία της Περιφερειακής Εισαγγελίας και στην Εισαγγελία της Lodz. Το 1996 διορίστηκε στην Υπηρεσία Οργανωμένου Εγκλήματος της Γενικής Εισαγγελίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Πριν διοριστεί στην Eurojust, συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις για δύο Συμβάσεις των Ηνωμένων Εθνών. Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης ήταν υπεύθυνος για τη συνεργασία με τα γραφεία των Ηνωμένων Εθνών στη Βιέννη για υποθέσεις οργανωμένου εγκλήματος, και με αυτά στη Νέα Υόρκη για υποθέσεις λαθρεμπορίας όπλων και εκρηκτικών. José Luis Lopes da Mota, Εθνικό Μέλος της Πορτογαλίας. Διαθέτει 25ετή πείρα στο δικαστικό σώμα ως εισαγγελέας και βοηθός του Γενικού Εισαγγελέα της Πορτογαλίας. Ήταν υπεύθυνος για θέματα σχετικά με τη διοίκηση της εισαγγελικής αρχής σε εθνικό επίπεδο καθώς και για τη διεθνή συνεργασία. Διετέλεσε λέκτορας στην Εθνική Σχολή Δικαστών της Πορτογαλίας και Αναπληρωτής Υπουργός Δικαιοσύνης, υπεύθυνος για διάφορα θέματα, συμπεριλαμβανομένων των Ευρωπαϊκών Υποθέσεων. Malči Gabrijelčič, Εθνικό Μέλος της Δημοκρατίας της Σλοβενίας. Διαθέτει 20ετή πείρα ως εισαγγελέας του πρώτου βαθμού. Ως εισαγγελέας, εργάστηκε στην Εισαγγελία της Nova Gorica, όπου χειρίστηκε υποθέσεις οικονομικού εγκλήματος. Το 1997 ορίστηκε Προϊσταμένη της Εισαγγελίας. Peter Paluda, Εθνικό Μέλος της Σλοβακικής Δημοκρατίας. Εργάστηκε επί 22 έτη στο δικαστικό σώμα της Σλοβακίας. Διαθέτει 12ετή πείρα ως εισαγγελέας. Εργάστηκε στα γραφεία της περιφερειακής Εισαγγελίας στην Banskα Bystrica, στην Κεντρική Σλοβακία έως το Από το 1987 έως το Μάιο του 1994, εργάστηκε στο γραφείο της Γενικής Εισαγγελίας στην Μπρατισλάβα. Όταν διορίστηκε στην Eurojust, ήταν δικαστής του Ανώτατου Δικαστηρίου της Σλοβακικής Δημοκρατίας, ασχολούμενος με ποινικές υποθέσεις. Maarit Loimukoski, Εθνικό Μέλος της Φινλανδίας. Διαθέτει πάνω από 15 έτη πείρα ως περιφερειακή εισαγγελέας στο Ελσίνκι. Το 1999 διορίστηκε στη Γενική Εισαγγελία ως εισαγγελέας, εξειδικευμένη στο οργανωμένο έγκλημα. Πριν διοριστεί στην Eurojust εργάστηκε στην Υπηρεσία Αρχείου του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο και ως σύμβουλος της Μόνιμης Αντιπροσωπίας της Φινλανδίας στην ΕΕ για θέματα ποινικής και δικαστικής συνεργασίας. 105

106 Solveig Wollstad, Εθνικό Μέλος της Σουηδίας. Διαθέτει πάνω από 15ετή πείρα ως εισαγγελέας και ασχολείται, μεταξύ άλλων, με θέματα διακίνησης ναρκωτικών και άλλες σοβαρές μορφές εγκλήματος. Πριν διοριστεί Εθνικό Μέλος της Σουηδίας ήταν Γενικός Εισαγγελέας στην Σουηδία και επικεφαλής της διεθνούς μονάδας της Γενικής Εισαγγελίας στο Linköping της Σουηδίας. Υπήρξε επίσης σημείο επαφής της Σουηδίας στο ΕΔΔ. Αναπλήρωτες Jürgen Kapplinghaus, Αναπληρωτής του Εθνικού Μέλους της Γερμανίας. Διαθέτει περίπου 30ετή πείρα σε διάφορα αντικείμενα της εισαγγελίας. Από το 1975 έως το 1989 υπήρξε τοπικός εισαγγελέας και μετά εργάστηκε επί 10 έτη στη Γενική Εισαγγελία. Μεταξύ 1999 και 2001 αποσπάστηκε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης της Βόρειας Ρηνανίας- Βεστφαλίας. Συνολικά διαθέτει 15ετή εμπειρία σε θέματα Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής και στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Πριν διοριστεί στην Eurojust το 2001 ήταν επικεφαλής της διεύθυνσης του Υπουργείου για θέματα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής και έκδοσης. Jean-François Bohnert, Αναπληρωτής του Εθνικού Μέλους της Γαλλίας. Διαθέτει 19ετή πείρα στο Γαλλικό Δικαστικό Σώμα. Ξεκίνησε την καριέρα του ως εισαγγελέας στο Στρασβούργο και μετά εργάστηκε ως Ανακριτής στο Γαλλικό Στρατιωτικό Δικαστήριο στην Γερμανία. Στη συνέχεια υπήρξε επί πέντε χρόνια ο Δικαστικός Σύνδεσμός της Γαλλίας στην Γερμανία με έδρα την Βόννη και αργότερα το Βερολίνο. Carmen Manfredda, Αναπληρώτρια του Εθνικού Μέλους της Ιταλίας. Διαθέτει 30ετή πείρα στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Πριν διοριστεί στην Eurojust εργάστηκε ως εισαγγελέας στο Μιλάνο και στη συνέχεια ως Γενικός Εισαγγελέας στο Vigevano. Jolien Kuitert, Αναπληρώτρια του Εθνικού Μέλους της Ολλανδίας. Είναι εισαγγελέας με έδρα τα γραφεία της Εθνικής Εισαγγελίας στην Ολλανδία, όπου ασχολείται με τη διεθνή συνεργασία στους τομείς καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος. Είναι επίσης σημείο επαφής για την Εισαγγελία στο Ευρωπαϊκό Δικαστικό Δίκτυο. 106

107 António Luis Santos Alves, Αναπληρωτής του Εθνικού Μέλους της Πορτογαλίας. Διαθέτει πάνω από 15ετή πείρα σε διάφορα αντικείμενα της Εισαγγελίας. Από το 2000 έως το 2002 διετέλεσε Γενικός Επιθεωρητής για το Περιβάλλον, και από το 2003 έως τον Μάιο του 2004 ήταν Σύμβουλος στη Μόνιμη Αντιπροσωπία της Πορτογαλίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Sanna Palo, Αναπληρώτρια του Εθνικού Μέλους της Φινλανδίας. Αξιωματικός της Φινλανδικής Αστυνομίας με νομικές γνώσεις. Διατέλεσε για δύο έτη νομική γραμματέας στο Υπουργείο Εξωτερικών και για ένα έτος δικαστής ποινικών υποθέσεων στο Ελσίνκι. Εργάστηκε επίσης για τέσσερα έτη στο Ελσίνκι στην Εθνική Υπηρεσία Ερευνών για θέματα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής. Annette von Sydow, Αναπληρώτρια του Εθνικού Μέλους της Σουηδίας από την 1η Σεπτεμβρίου Διαθέτει 30ετή πείρα εισαγγελέα με ειδίκευση σε σοβαρές υποθέσεις οικονομικού εγκλήματος, τις οποίες χειρίστηκε στο διάστημα που εργάστηκε στην Υπηρεσία Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος. Εργάστηκε στο Συμβούλιο της Ευρώπης κατά της διαφθοράς στην Αλβανία και συμμετείχε στην εκπαίδευση εισαγγελέων και δικαστών στις Βαλτικές Χώρες. Επίσης εργάστηκε για έναν χρόνο στη Γεωργία στην ειδική αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Το Κράτος του Δικαίου». Διαθέτει εμπειρία αρκετών ετών στη διεθνή συνεργασία, ως Γενική Εισαγγελέας στην Εισαγγελία της Σουηδίας. Rajka Vlahovic, Αναπληρώτρια του Εθνικού Μέλους του Ηνωμένου Βασιλείου. Διαθέτει 12η πείρα ως εισαγγελέας στο κεντρικό Λονδίνο στο Ανώτερο Δικαστήριο. Στην Εισαγγελική Υπηρεσία του Στέμματος ασχολήθηκε με ευρύ φάσμα σοβαρών υποθέσεων συμπεριλαμβανομένης της δίωξης εγκλημάτων πολέμου. Πριν διοριστεί στην Eurojust εργαζόταν στο γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα του Στέμματος για υποθέσεις τελωνειακών δασμών και ειδικών φόρων κατανάλωσης του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου ήταν υπεύθυνη για θέματα διεθνούς δικαστικής συνδρομής και έκδοσης. Βοήθοι Susanne Stotz, βοηθός του Εθνικού Μέλους της Γερμανίας. Από το 1999 εργάζεται για το γερμανικό δικαστικό σώμα στην Βαυαρία, όπου ξεκίνησε την καριέρα της ως εισαγγελέας. Μετά από τετραετή θητεία στο τμήμα οικονομικού εγκλήματος έγινε το 2003 Δικαστής σε δικαστήριο ενόρκων για σοβαρά εγκλήματα. Έχοντας την έδρα της βορειοανατολικά της Βαυαρίας κοντά στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, ασχολήθηκε με υποθέσεις αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής και πολυμερούς συνεργασίας κυρίως με την Τσεχική Δημοκρατία. Από τον Ιανουάριο του 2005 εργάζεται για το γραφείο της Γερμανίας στην Eurojust. 107

108 Anne Delahaie, βοηθός του Εθνικού Μέλους της Γαλλίας. Εργαζόταν από το 1979 στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή το Στο Υπουργείο Δικαιοσύνης ασχολήθηκε με θέματα διεθνούς δικαστικής συνδρομής σε ποινικές υποθέσεις και με διμερείς και πολυμερείς διαπραγματεύσεις (Σένγκεν Ε.Ε., Συμβούλιο της Ευρώπης και Ηνωμένα Έθνη). Από το 2001 είναι βοηθός του Εθνικού Μέλους της Γαλλίας στην Eurojust. Ann den Bieman, βοηθός του Εθνικού Μέλους του Ηνωμένου Βασιλείου. Διετέλεσε από το 1996 εισαγγελέας στην Εισαγγελική Αρχή της Σκοτίας, στη δημοσιονομική υπηρεσία. Τον Μάρτιο του 2000 διορίστηκε στην Ολλανδία, ως μία εκ των εισαγγελέων που συμμετείχαν στη δίκη Lockerbie. Στη συνέχεια διορίστηκε στην Eurojust όπου εργάζεται ως βοηθός του Εθνικού Μέλους του Ηνωμένου Βασιλείου. Εισαγγελέας Σύνδεσμος O Knut H. Kallerud είναι ο Νορβηγός Εισαγγελέας Σύνδεσμος στην Eurojust. Πριν το διορισμό του στην Eurojust, εργάστηκε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης ως βοηθός δικαστής, και οκτώ χρόνια ως δικηγόρος στον ιδιωτικό τομέα, κυρίως με την ιδιότητα του συνηγόρου υπεράσπισης. Τα τελευταία 11 χρόνια εργάζεται στο γραφείο του Γενικού Διευθυντή της Εισαγγελίας της Νορβηγίας. Παραμένει ακόμα αποσπασμένος στο γραφείο του Γενικού Διευθυντή της Εισαγγελίας ως ανώτερος εισαγγελέας. Τέλος, είναι το σημείο επαφής του Ευρωπαϊκού Δικαστικού Δικτύου. Διοικητικός Διευθυντής Ernst Merz, απόφοιτος της Νομικής Σχολής το Διορίστηκε και υπηρέτησε ως δικαστής στην Γερμανία έως το Κατόπιν αποσπάσθηκε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ρηνανίας-Παλατινάτο και της Τουριγκίας (Thuringia). Μεταξύ 1992 και 1994 διετέλεσε Διευθυντής της Ακαδημίας Ευρωπαϊκού Δικαίου (ERA) στην Trier. Το 2000 διορίστηκε Πρόεδρος του Social Court Koblenz και άσκησε τα καθήκοντα του πρώτου Γενικού Γραμματέα του Ευρωπαϊκού Δικτύου Δικαστικής Επιμόρφωσης. Τον Μάιο του 2000 έγινε προσωρινός διοικητικός διευθυντής της Eurojust και τον Σεπτέμβριο του 2002 διορίστηκε Διοικητικός Διευθυντής. 108

109 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Το κύριο έργο της Eurojust είναι η προσπάθεια αντιμετώπισης ειδικών επιχειρησιακών υποθέσεων. Γι αυτό είναι πολύ σημαντικό να εργαζόμαστε συνεχώς για τον εντοπισμό και την καταπολέμηση προβλημάτων κι εμποδίων που ανακύπτουν σε υποθέσεις που παραπέμπονται στην Eurojust, έτσι ώστε να είναι αποτελεσματικός και επιτυχής ο χειρισμός τους. Το 2005 το Συλλογικό Όργανο ετοίμασε τον ακόλουθο κατάλογο προβλημάτων και εμποδίων με βάση τις συζητήσεις που προηγήθηκαν με Εθνικά Μέλη, Αναπληρωτές και Βοηθούς. Στον κατάλογο αυτό δεν τηρείται σειρά προτεραιότητας. Εμπόδια στη διαβίβαση των υποθέσεων που παραπέμπονται στην Eurojust Προβλήματα που σχετίζονται με τα κίνητρα χρήσης της Eurojust Η ύπαρξη μιας πολυμερούς, διασυνοριακής προσέγγισης της έρευνας και της δίωξης ενός εγκλήματος προϋποθέτει δαπάνη χρημάτων και ανθρώπινων πόρων. Είναι ευκολότερο και πιο οικονομικό για την αστυνομία και τους εισαγγελείς να ασχολούνται με το έγκλημα και τους δράστες του μόνο σε εθνικό επίπεδο, μέσα στη χώρα τους. Πολύ συχνά οι αρχές δεν εκτιμούν ή δεν υποστηρίζουν τη διασυνοριακή προσέγγιση. Η νέα πολιτική της Eurojust να αναλαμβάνει τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής για τους ειδικούς που συμμετέχουν στις συναντήσεις συντονισμού, θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση του προβλήματος και να ενισχύσει το προφίλ του Εθνικού Μέλους, σε περιορισμένο όμως βαθμό. Όταν τίθενται οι στόχοι και οι σκοποί από την εθνικές αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές, η διασυνοριακή συνεργασία και η παροχή βοήθειας σε αλλοδαπές δικαιοδοσίες δεν αποτελεί προτεραιότητα. Όταν γίνεται η εξέταση των αποτελεσμάτων σε σχέση με τους στόχους, αυτή η συνδρομή δεν λαμβάνεται υπόψη. Αυτό σημαίνει ότι οι δραστηριότητες αυτές υποβαθμίζονται και δεν τους δίδεται μεγάλη προτεραιότητα σε σύγκριση με τις ανακρίσεις και τις διώξεις των εθνικών εγκλημάτων και δραστών. Οι ανακριτικές και διωκτικές αρχές στις περισσότερες χώρες στερούνται της επιβαλλόμενης από το νόμο υποχρέωσης να παραπέμπουν σοβαρές υποθέσεις διασυνοριακού εγκλήματος στην Eurojust ή ακόμα και να ενημερώνουν τα Εθνικά τους Μέλη για τέτοιες υποθέσεις. Η υποχρέωση αυτή συμπεριλαμβάνεται στη νομοθεσία ή στους διοικητικούς κανονισμούς λίγων μόνο κρατών, σαν μέρος της Απόφασης της Eurojust. Προβλήματα που σχετίζονται με την προθυμία των εθνικών αρχών να χρησιμοποιήσουν την Eurojust Πολλοί εισαγγελείς δεν έχουν ακόμα αντιληφθεί πως όλες σχεδόν οι υποθέσεις οργανωμένου εγκλήματος έχουν διασυνοριακό χαρακτήρα. Συνεχίζουν να 109

110 αντιμετωπίζουν το διασυνοριακό έγκλημα σαν εθνικό εγκληματικό φαινόμενο και έτσι δεν πιστεύουν ότι χρειάζεται να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες της Eurojust. Δεν θεωρούν την Eurojust μέσο προώθησης που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να ανακαλύψουν κατά πόσο η υπόθεση συνδέεται με έρευνες ή διώξεις σε άλλες χώρες, των οποίων οι αρχές θα μπορούσαν να αποδειχθούν ικανές να τους βοηθήσουν στη δική τους υπόθεση. Οι κεντρικές αρχές σε μερικά Κράτη-Μέλη δεν ενδιαφέρονται να εμπλέξουν την Eurojust. Προτιμούν να χρησιμοποιούν τους παλιούς, παραδοσιακούς διαύλους επικοινωνίας με άλλες κεντρικές αρχές στα Κράτη-Μέλη. Κάποιες αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές προτιμούν να χρησιμοποιούν διμερείς επαφές, ακόμα και στις πολυμερείς υποθέσεις, από το να χρησιμοποιούν έναν πολυμερή οργανισμό σαν την Eurojust για διασυνοριακή συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις. Η περιορισμένη εξειδίκευση των εισαγγελικών λειτουργών σε μερικές χώρες σημαίνει ότι ασχολούνται μόνο με την εθνική δικαστική συνδρομή ή τις εθνικές ανακρίσεις ή διώξεις, κάτι που μερικές φορές έχει σαν αποτέλεσμα κακή ποιότητα αιτημάτων, καθυστερήσεις και επίσης τη δημιουργία εμποδίων στην έγκαιρη ανάμειξη της Eurojust στο στάδιο των ερευνών. Στα Κράτη-Μέλη που επέλεξαν μια τέτοια λύση, τα σημεία επαφής της Eurojust («Σκιώδη Εθνικά Μέλη») αποτελούν μερικές φορές εμπόδιο στις χώρες τους, καθώς κάνουν την πρώτη επιλογή των κατάλληλων υποθέσεων που στέλνονται στα Εθνικά Μέλη της Eurojust. Προβλήματα που σχετίζονται με την προβολή της Eurojust Μερικές εθνικές αρχές δε γνωρίζουν την Eurojust, ούτε τις δυνατότητες που αυτή παρέχει στην ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας Ορισμένοι εισαγγελείς έχουν μηδενική ή ελάχιστη εμπειρία χρησιμοποίησης της Eurojust κι έτσι είναι εντελώς απρόθυμοι να επικοινωνήσουμε με αυτήν. Σε μερικές χώρες δεν υπάρχει ούτε επίσημη αναγνώριση της Eurojust στην εθνική νομοθεσία για την ποινική δικαιοσύνη, ούτε διοικητικές οδηγίες ή κατευθυντήριες γραμμές στους εισαγγελείς και την αστυνομία για τη χρησιμοποίηση της Eurojust. Αυτό δυσχεραίνει τη διάδοση πληροφοριών για την Eurojust, καθώς και τη δημιουργία ανάγκης στους εισαγγελείς να την χρησιμοποιήσουν. 110

111 Ορισμένα Εθνικά Μέλη δεν έχουν ακόμη δημιουργήσει ένα αρκετά ισχυρό δίκτυο με τις αστυνομικές και τις εισαγγελικές αρχές στις χώρες τους. Προβλήματα που σχετίζονται με το ρόλο των Εθνικών Μελών Αποδείχθηκε δύσκολο για την Eurojust να αναπτύξει τις «δικές» της υποθέσεις. Τα Εθνικά Μέλη δείχνουν απροθυμία να ενεργήσουν ενάντια στις επιθυμίες των εθνικών τους αρχών. Θεωρείται αδυναμία η υποβολή επίσημου αιτήματος, σύμφωνα με το Άρθρο 6 ή 7 της Απόφασης της Eurojust, στις εθνικές αρχές που είναι απρόθυμες να παραπέμπουν υποθέσεις. Υπάρχει και ένα επιπρόσθετο στοιχείο: τα Εθνικά Μέλη, σε ένα βαθμό, αισθάνονται και λειτουργούν περισσότερο σαν πρεσβευτές των εθνικών τους αρχών, παρά σαν υποστηρικτές της ιδέας της διασυνοριακής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις. Εμπόδια στον χειρισμό υποθέσεων Νομικά προβλήματα Καθυστερημένη ή λανθασμένη εφαρμογή των νομικών «εργαλείων» από τις εθνικές αρχές δυσχεραίνει τον χειρισμό των υποθέσεων και δημιουργεί αβεβαιότητα στα αποτελέσματα (π.χ. Σύμβαση του 2000, ΕΕΣ, ΚΟΕ). Διαφορές στα νομικά συστήματα των Κρατών-Μελών δημιουργούν την ανάγκη για επιπρόσθετα αιτήματα αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής ή για διορθώσεις των αιτημάτων, πράγμα που δημιουργεί γραφειοκρατία και καθυστερήσεις. Προβλήματα που σχετίζονται με τις εθνικές αρχές Σε ορισμένες χώρες η συνεργασία ανάμεσα σε κάποιες εθνικές αρχές και τα Εθνικά Μέλη δεν είναι πάντα αποτελεσματική. Υπάρχουν επίσης προβλήματα στην εσωτερική αλληλεπίδραση και στις σχέσεις μεταξύ των εθνικών αρχών. Σε ορισμένες χώρες τα αιτήματα που τους αποστέλλονται για αμοιβαία νομική συνδρομή, αρκετά συχνά χάνονται, π.χ. στη Ισπανία. Οι αρχές ορισμένων χωρών καθυστερούν να παράσχουν τη συνδρομή τους, π.χ. το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ισπανία. 111

112 Η ποιότητα της μετάφρασης των αιτημάτων Αμοιβαίας Νομικής Συνδρομής είναι συχνά πολύ κακή. Προβλήματα που σχετίζονται με τις εξουσίες των Εθνικών Μελών Τα Εθνικά Μέλη δεν έχουν άμεσο έλεγχο των ανακρίσεων και των διώξεων. Συχνά δεν έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν το στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης, προανάκρισης ή ανάκρισης κι έτσι δεν μπορούν να παρέμβουν ή να προωθήσουν μια διασυνοριακή προσέγγιση όταν λαμβάνονται αποφάσεις σε αυτό το στάδιο. Πολλές υποθέσεις έρχονται με τόσο μεγάλη καθυστέρηση, που είναι δύσκολο να παρασχεθεί οποιαδήποτε επαρκής υποστήριξη. Πολλά Εθνικά Μέλη μπορούν μόνο να μεταβιβάσουν αιτήματα. Δεν έχουν την εξουσία να λαμβάνουν αποφάσεις για αυτά. Κατά συνέπεια, οι δυνατότητες χειρισμού υποθέσεων και η παροχή αποτελεσμάτων εξαρτάται από την προθυμία και την καλή θέληση των εθνικών αρχών για συνεργασία. Οι εξουσίες των Εθνικών Μελών δεν είναι ίδιες για όλα, πράγμα που δυσχεραίνει την εκ των προτέρων γνώση του είδους της συνδρομής που αναμένεται. Προβλήματα σχετικά με το ρόλο των Εθνικών Μελών της Eurojust Τα αιτήματα των Εθνικών Αρχών για συνδρομή είναι συχνά πολύ περιορισμένα, π.χ. αιτήματα για διμερή διευκόλυνση της Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής ζητούνται ακόμη και σε πολυμερείς υποθέσεις. Τα Εθνικά Μέλη θα πρέπει να παίρνουν πρωτοβουλίες σε τέτοιες υποθέσεις, έτσι ώστε να προγραμματίζουν συντονιστική συνάντηση με τη συμμετοχή όλων των χωρών, ακόμα κι αν αυτό δεν τους έχει ζητηθεί. Η Απόφαση της Eurojust απαιτεί η επικοινωνία να γίνεται μόνο μέσω των Εθνικών Μελών. Στην πράξη όμως χρησιμοποιούνται αρκετοί δίαυλοι επικοινωνίας: παραδοσιακοί, μέσω της Europol, μέσω Δικαστών Συνδέσμων και απ ευθείας. Τα Εθνικά Μέλη σπαταλούν χρόνο προσπαθώντας να εντοπίσουν αυτούς τους διαύλους επικοινωνίας και αυτή η απώλεια χρόνου δημιουργεί εμπόδιο στην πληροφόρηση, καθώς εκτός από την Eurojust υπάρχουν πολλοί ακόμη δίαυλοι επικοινωνίας. Τα Εθνικά Μέλη χρειάζεται να κάνουν μεγαλύτερη τυπική χρήση των εξουσιών σύμφωνα με τα Άρθρα 6 και 7 και να ζητούν επισήμως την παροχή συνδρομής από τις αρχές που 112

113 δείχνουν απροθυμία ή καθυστερούν. Το Εθνικό Μέλος δεν θα πρέπει να λειτουργεί σαν πρεσβευτής για τις εθνικές αρχές, αλλά και θα πρέπει να είναι ικανός/ή να λειτουργεί ως αντιπρόσωπος της Eurojust. Τα Εθνικά Μέλη λαμβάνουν ελάχιστη βοήθεια στον χειρισμό των υποθέσεών τους. Χρειάζονται Βοηθούς, νομικούς συμβούλους και μεταφραστές για να χειρίζονται τις υποθέσεις και να εκμεταλλεύονται πλήρως τις δυνατότητες του Συστήματος Διαχείρισης Υποθέσεων. Για τα Εθνικά Μέλη που δεν έχουν Αναπληρωτές ή Βοηθούς, ο χρόνος που δαπανάται εκτός Χάγης, για διακοπές, για επαφές με εθνικές αρχές, σεμινάρια και συναντήσεις, δημιουργεί πρόβλημα στο γρήγορο και αποτελεσματικό χειρισμό των υποθέσεων. Προβλήματα στη λήψη πληροφοριών μετά τη διεκπεραίωση των υποθέσεων Η έλλειψη πληροφοριών μετά τη διεκπεραίωση των υποθέσεων παραμένει μεγάλο πρόβλημα. Σε πολλές υποθέσεις, το Εθνικό Μέλος πρέπει να ζητά, αντί να λαμβάνει εθελοντικά πληροφόρηση για τις υποθέσεις από τις εθνικές του αρχές. Οι εθνικές αρχές έχουν την τάση να παραλείπουν τη συνεργασία με την Eurojust σε περίπτωση που το αίτημα για συνδρομή έχει ικανοποιηθεί. Οι εθνικές αρχές έχουν πίεση χρόνου κι έλλειψη ανθρωπίνων πόρων και επομένως η πληροφόρηση δεν παρέχεται εύκολα. Οι πληροφορίες περιορίζονται σε θέματα που αφορούν το αίτημα και δεν επεκτείνονται στην συνολική έκβαση της υπόθεσης ή στον διασυνοριακό της χαρακτήρα. Άλλα Εθνικά Μέλη παραλείπουν να δίνουν πληροφορίες μετά την παροχή δικαστικής συνδρομής, π.χ. στο Μέλος που έχει υποβάλει το αίτημα. 113

114 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ Το 2005 το Συλλογικό Όργανο διενήργησε μια μη επιστημονική υποτυπώδη έρευνα «ικανοποίησης των χρηστών» θέτοντας την ερωτήματα στις αρχές των αιτούντων Κρατών-Μελών για τη διαχείριση των υποθέσεων. Ο σκοπός ήταν να αξιολογηθεί η αντίληψη της ποιότητας και της ταχύτητας του χειρισμού των υποθέσεών μας και να εντοπιστούν τυχόν βελτιώσεις. Για το σκοπό αυτό, επιλέχθηκαν τυχαία 100 υποθέσεις από τη Γραμματεία του Συλλογικού Οργάνου, και ζητήθηκε από τα Εθνικά Μέλη να λάβουν απαντήσεις από τα αντίστοιχα αιτούντα Κράτη-Μέλη μέσω των εθνικών αρχών. Οι ερωτήσεις ήταν απλές και αφορούσαν την ικανοποίησή τους από τη συνδρομή της Eurojust. Παρόλο που στις περισσότερες υποθέσεις οι ερωτήσεις μπόρεσαν να απαντηθούν, σε άλλες υποθέσεις: α. δε δόθηκε καμία απάντηση, β. απαντήσεις δεν δόθηκαν επειδή οι υποθέσεις βρίσκονταν ακόμη σε εξέλιξη, γ. μερικές απαντήσεις δεν απαντούσαν ευθέως στο ερωτηματολόγιο. Συνολικά ελήφθησαν περισσότερες από 60 αξιοποιήσιμες απαντήσεις. Εξαιτίας της περιορισμένης ανταπόκρισης, είναι αδύνατον να αντλήσουμε έγκυρα στατιστικά δεδομένα από την έρευνα και φυσικά, η μεθοδολογία μόνη της περιέχει κάποια στοιχεία αβεβαιότητας. Ωστόσο, ακόμα και με αυτές τις επιφυλάξεις και χωρίς να θέλουμε να υπερερμηνεύσουμε τις απαντήσεις, μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα για κάποιες τάσεις που φανερώνει η δημοσκόπηση: Σχετικά με την ποιότητα της συνδρομής που ζητήθηκε και παρασχέθηκε: 50 ερωτηθέντες (το 89 %) απαντούν πως βρίσκουν την ποιότητα πολύ ικανοποιητική, ενώ 6 ερωτηθέντες (το 11 %) τη θεωρούν μη ικανοποιητική. Σχετικά με τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος ανάμεσα στο αίτημα προς τη Eurojust και στην εκτέλεση του αιτήματος στο κράτος που δέχθηκε το αίτημα, η εικόνα είναι περίπου η ίδια, με 56 απαντήσεις (88 %) για πολύ ικανοποιητική ταχύτητα και 8 απαντήσεις (12 %) για μη ικανοποιητική. Σχετικά με τη διαθεσιμότητα της υπηρεσίας που προσφέρεται από την Eurojust, η ικανοποίηση δείχνει να επικρατεί, με το 93 % των ερωτηθέντων να δηλώνουν ικανοποιημένοι και μόλις το 7 % να δηλώνουν μη ικανοποιημένοι. 114

115 Σχετικά με την επίτευξη των στόχων σε κάθε υπόθεση ξεχωριστά, η εικόνα παραμένει σχεδόν η ίδια. Σε 54 υποθέσεις, οι στόχοι επιτεύχθηκαν, ενώ σε 6 υποθέσεις δεν επιτεύχθηκαν (90 % και 10 %, αντίστοιχα). Ήταν ενθαρρυντικό πως όλοι οι ερωτηθέντες είπαν πως σίγουρα (58 %) ή πιθανότατα (4 %) θα ξαναχρησιμοποιούσαν την Eurojust. Οι μισοί σχεδόν ερωτηθέντες (25 από τους 58) δεν έδωσαν πληροφορίες στην Eurojust σχετικά με την έκβαση των υποθέσεών τους. Ο αριθμός αυτός επαληθεύει τη δυσκολία των Εθνικών Μελών στη συλλογή πληροφοριών που αφορούν στο αποτέλεσμα της παροχής συνδρομής της Eurojust. Είναι άνευ σημασίας ο διαχωρισμός των αποτελεσμάτων σε διάφορες μορφές συνδρομής που παρέχει η Eurojust. Οι αριθμοί είναι μικροί και δεν έχουν ιδιαίτερη αξία. Ωστόσο, μπορούν να προσδιοριστούν ορισμένες τάσεις. Φαίνεται να επικρατεί ικανοποίηση. Υπάρχει περιθώριο βελτίωσης, αλλά το συνολικό επίπεδο ικανοποίησης κυμαίνεται γύρω στο 90 %. Η ικανοποίηση δε διαφέρει σημαντικά ανάλογα με το είδος της συνδρομής που παρασχέθηκε από την Eurojust (αν αυτή ήταν δηλαδή συντονισμός, συνεργασία, ανταλλαγή πληροφοριών, ή υποστήριξη στις εθνικές αρχές). Μόνο μια μορφή συνδρομής διαφέρει κι αυτή είναι η συνδρομή εξαιτίας της έλλειψης ανταπόκρισης σε αίτημα Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής. Οι στόχοι επιτεύχθηκαν μόνο σε δύο από τις πέντε υποθέσεις. Μια πιθανής εξήγηση θα ήταν πως η Eurojust καλείται μερικές φορές να επιταχύνει την εκτέλεση των αιτημάτων Αμοιβαίας Δικαστικής Συνδρομής, όταν όλοι οι άλλοι δίαυλοι απέτυχαν και συνεπώς καλείται να καταβάλει προσπάθειες για την επίλυση μιας υπόθεσης που θεωρείται χαμένη από την αρχή. Όπως προαναφέρθηκε, η έρευνα αυτή ήταν απλά μια πρόχειρη προσπάθεια αξιολόγησης της απόδοσης της Eurojust στη διαχείριση υποθέσεων. Θα πρέπει να γίνει μια νέα, βελτιωμένη δημοσκόπηση, με την ελπίδα να επιτευχθεί ένα περισσότερο επιστημονικά και στατιστικά έγκυρο αποτέλεσμα που θα μπορέσει να βελτιώσει την ποιότητα της υπηρεσίας που προσφέρουμε σε ειδικές περιπτώσεις και σε άλλες γενικότερα. 115

116 116 Φωτογραφίες Joannes Thuy, Eurojust 2006