Οι Ευρωπαίοι, δύο χρόνια πριν τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2014 Ευρωβαρόµετρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (EB/PE 77.4)

Transcript

1 Γενική ιεύθυνση Επικοινωνίας ιεύθυνση Σχέσεων µε τους Πολίτες Μονάδα παρακολούθησης της κοινής γνώµης Βρυξέλλες, 20 Αυγούστου 2012 Οι Ευρωπαίοι, δύο χρόνια πριν τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2014 Ευρωβαρόµετρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (EB/PE 77.4) ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Κάλυψη: ΕΕ-27 ( ευρωπαίοι πολίτες) Πληθυσµός: Ευρωπαίοι ηλικίας 15 ετών και άνω Μεθοδολογία: Ενώπιος ενωπίω (CAPI Προσωπική συνέντευξη µε βοήθεια Η/Υ) Πεδίο: 2-17 Ιουνίου 2012, διεξήχθη από την TNS Opinion ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 3 I. Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΕΕ II. Η ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΟΥ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΕ III. Η ΦΩΝΗ ΜΟΥ ΜΕΤΡΑ A. Η ΦΩΝΗ ΜΟΥ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΕΕ B. Η ΦΩΝΗ ΜΟΥ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΟΥ Γ. Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΟΥ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΕΕ IV. Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ A. ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ B. ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ Γ. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ Ι ΑΓΕΝΕΙΑΣ V. ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ A. ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ B. ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΘΟΥΝ ΣΕ ΠΕΡΙΟ Ο ΚΡΙΣΗΣ VI. Η ΑΓΝΟΙΑ ΤΩΝ ΘΕΣΜΩΝ A. ΟΝΟΜΑΣΤΕ ΤΡΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ B. ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ, ΤΩΝ ΡΟΛΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΗΓΕΣΙΑΣ ΤΟΥΣ Γ. ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ, ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΤΟΥΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΓΝΩΣΗ : ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΕΧΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ Ε. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΓΝΩΣΗ : ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΣΤ. ΤΟ ΠΙΟ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ VII. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ VIII. ΠΩΣ ΘΑ ΑΚΟΥΣΤΕΙ Η ΦΩΝΗ ΜΟΥ IX. Η ΕΚΛΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ A. ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΥ B. ΤΡΟΠΟΣ ΕΚΛΟΓΗΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΙΣΑΒΟΝΑΣ... 51

2 Ευρωβαρόµετρα που χρησιµοποιήθηκαν για τον εντοπισµό των τάσεων EB/PE76.3 EB/CE76.3 EB/CE75.3 EB/CE73.4 EB/PE70.1 Parlmètre Πεδίο: Κάλυψη: Πληθυσµός: Standard Πεδίο: Κάλυψη: Πληθυσµός: Standard Πεδίο: Κάλυψη: Πληθυσµός: Standard Πεδίο: Κάλυψη: Πληθυσµός: Parlemètre Πεδίο: Κάλυψη: Πληθυσµός: 3 Νοε Νοε (δηµοσκόπηση TNS) ΕΕ-27 ( ευρωπαίοι πολίτες) Ευρωπαίοι ηλικίας 15 ετών και άνω 3 Νοε Νοε (δηµοσκόπηση TNS) ΕΕ 33 ( συνεντεύξεις) 15 ετών και άνω 6-26 Μαΐου 2011 (δηµοσκόπηση TNS) ΕΕ 33 ( συνεντεύξεις) 15 ετών και άνω 5-28 Μαΐου 2010 (δηµοσκόπηση TNS) ΕΕ 32 ( συνεντεύξεις) 15 ετών και άνω 6 Οκτωβρίου - 6 Νοεµβρίου 2008 (δηµοσκόπηση TNS) προσωπικές συνεντεύξεις. Ευρωπαίοι ηλικίας 15 ετών και άνω Σηµείωση προς τον αναγνώστη: Υπενθυµίζεται στους αναγνώστες ότι τα αποτελέσµατα των ερευνών είναι εκτιµήσεις, η ακρίβεια των οποίων, µε όλα τα άλλα σταθερά, βασίζεται στο µέγεθος του δείγµατος και στο παρατηρούµενο ποσοστό. Με δείγµατα περίπου συνεντεύξεων (µέγεθος δείγµατος που συνήθως χρησιµοποιείται σε κλίµακα κράτους µέλους), το πραγµατικό ποσοστό, αν δηλαδή είχε ερωτηθεί το σύνολο του πληθυσµού, κυµαίνεται µεταξύ των παρακάτω ορίων εµπιστοσύνης: Παρατηρούµενα ποσοστά Περιθώριο σφάλµατος 10% ή 90% 20% ή 80% 30% ή 70% 40% ή 60% 50% +/- 1,9 ποσοστιαίες µονάδες +/- 2,5 ποσοστιαίες µονάδες +/- 2,7 ποσοστιαίες µονάδες +/- 3,0 ποσοστιαίες µονάδες +/- 3,1 ποσοστιαίες µονάδες 2

3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Καθώς διαγράφονται στον ορίζοντα οι ευρωπαϊκές εκλογές του 2014, κρίθηκε σκόπιµο να πραγµατοποιηθεί µια ευρεία επισκόπηση µε αντικείµενο τις αντιλήψεις των Ευρωπαίων για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις γνώσεις τους για τα θεσµικά της όργανα και τις προσδοκίες τους σε τούτη την περίοδο της κρίσης. Το χρονικό πεδίο αυτής της έρευνας για το Ευρωβαρόµετρο / Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διήρκεσε από τις 2 έως τις 19 Ιουνίου Η έρευνα διεξήχθη από την TNS Opinion µέσω προσωπικών συνεντεύξεων µε πολίτες σε 27 κράτη µέλη της ΕΕ. Όπως συµβαίνει µε όλες τις έρευνες αυτού του τύπου, καλό είναι να έχουµε κατά νου ότι ο ευρωπαϊκός µέσος όρος είναι αποτέλεσµα στάθµισης και ότι τα στοιχεία των έξι πολυπληθέστερων κρατών µελών βαραίνουν κατά ποσοστό περίπου 70% στη διαµόρφωση αυτού του µέσου όρου. Πρέπει επίσης να σηµειωθεί ότι η συγκριτική ανάλυση της διαµόρφωσης της κοινής γνώµης σε βάθος χρόνου αφορά, στην µεγάλη πλειοψηφία των ερωτήσεων, διάστηµα που κυµαίνεται µεταξύ 6 και 12 µηνών, µε την εξαίρεση δύο ερωτήσεων που αφορούν µεγαλύτερη περίοδο. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο Όπως συµβαίνει την τελευταία πενταετία, το ευρωπαϊκό πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται αυτό το ευρωβαρόµετρο χαρακτηρίζεται κυρίως από την νοµισµατική, δηµοσιονοµική, οικονοµική και κοινωνική κρίση η οποία διέπει τον περί Ευρώπης δηµόσιο διάλογο και τις καθηµερινές εξελίξεις στα 27 κράτη µέλη. Τούτων δοθέντων, πρέπει επίσης να συνυπολογιστούν στο πεδίο της έρευνας τα ακόλουθα στοιχεία. Η γενικευµένη επιδείνωση που σηµειώνεται στην αγορά εργασίας της ΕΕ έχει άµεσο αντίκτυπο στις απαντήσεις που δίνουν οι ερωτώµενοι σε ορισµένες από τις ερωτήσεις της έρευνας. Η προοπτική αξιολόγησης του δηµοσίου χρέους των κρατών µελών υποβαθµίστηκε στα 15 από τα 27 κράτη της ΕΕ από την 1η Ιανουαρίου 2012 και έπειτα. Στην ίδια χρονική περίοδο, ορισµένα κράτη µέλη έτυχαν οικονοµικής ενίσχυσης εκ µέρους της ΕΕ και συνεχίστηκε η διαδικασία κύρωσης της Συνθήκης για τη σταθερότητα, τον συντονισµό και τη διακυβέρνηση στην Οικονοµική και Νοµισµατική Ένωση. Πάντα κατά τη διάρκεια της ίδιας αυτής πρόσφατης περιόδου, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο ενέκρινε Σύµφωνο για την ανάπτυξη και την απασχόληση ενώ τα ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα ολοκλήρωσαν τις εργασίες τους µε στόχο την ενίσχυση της δηµοσιονοµικής σύγκλισης µεταξύ κρατών µελών. Από την αρχή της χρονιάς έχουν επίσης διεξαχθεί κοινοβουλευτικές εκλογές σε 3 χώρες (Σλοβακία, Ελλάδα και Γαλλία) καθώς και µία εκλογή Προέδρου (Γαλλία).

4 Οι τάσεις σε βάθος χρόνου Ανεξαρτήτως των θεµάτων που καλύφθηκαν από τα διάφορα ευρωβαρόµετρα τα δύο τελευταία χρόνια, ορισµένες τάσεις ξεχωρίζουν και επιβεβαιώνονται από έρευνα σε έρευνα: Καταρχάς, παρατηρείται µια αυξανόµενη πόλωση της κοινής γνώµης, γεγονός που αποδεικνύει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στο επίκεντρο του διαλόγου που πραγµατοποιείται στα κράτη µέλη. Ανεξαρτήτως περιεχοµένου, ολοένα και περισσότεροι ευρωπαίοι έχουν άποψη για την ΕΕ. Η περαιτέρω συγκριτική ανάλυση των αποτελεσµάτων εντός και εκτός ευρωζώνης επιβεβαιώνει ότι σε ορισµένα θέµατα οι γνώµες διίστανται σηµαντικά. Σε αυτές τις περιπτώσεις, παρατηρούµε ότι οι αποκλίσεις µεταξύ των χωρών της ευρωζώνης και των χωρών εκτός ευρωζώνης µπορούν να φτάσουν ακόµη και τις 30 ποσοστιαίες µονάδες για θέµατα τόσο σηµαντικά όσο ο ρόλος του ευρώ ως συστατικού στοιχείου της ευρωπαϊκής ταυτότητας. Τέλος, διαφαίνονται ορισµένες κοινωνικές και δηµογραφικές σταθερές. Η πρώτη διαπίστωση είναι ότι οι άνδρες που έχουν θετική εικόνα για την ΕΕ και ικανοποιητικές γνώσεις για αυτήν είναι περισσότεροι από τις γυναίκες. Το αυτό ισχύει για όσους ανήκουν σε υψηλότερα οικονοµικά στρώµατα και διαθέτουν υψηλότερο µορφωτικό επίπεδο. Αντιστρόφως, οι λιγότερο ευνοηµένες οµάδες διατηρούν την πιο αρνητική εικόνα της ΕΕ ενώ οι γνώσεις τους σχετικά µε αυτήν βρίσκονται κάτω του µέσου όρου. Όσο για τους νεώτερους, εµφανίζονται µε τις απαντήσεις τους να έχουν ιδιαιτέρως θετική άποψη για την ΕΕ αλλά οι γνώσεις τους για τον τρόπο λειτουργίας της είναι λιγότερο επαρκείς από των µεγαλυτέρων τους. ΣΗΜ : Ο αναγνώστης µπορεί να ανατρέξει στο παράρτηµα µε την λεπτοµερή κοινωνικοδηµογραφική ανάλυση επί συγκεκριµένων ερωτηµάτων. Τα κυριότερα διδάγµατα Παρά την πραγµατικότητα που έχει δηµιουργήσει η κρίση και το ιδιαιτέρως αµφιλεγόµενο πολιτικό κλίµα που έχει δηµιουργηθεί, οι ευρωπαίοι, όπως τουλάχιστον προκύπτει από αυτήν την έρευνα, δεν έχουν στραφεί κατά της ΕΕ, αν και είναι γεγονός ότι µια λεπτοµερής ανάλυση ανά κράτος µετριάζει εκ των πραγµάτων αυτό το συµπέρασµα. Η εικόνα της ΕΕ βελτιώνεται στα µάτια της πλειοψηφίας των Ευρωπαίων. Επιπλέον και µάλιστα για πρώτη φορά, προκύπτει µια απόλυτη πλειοψηφία σύµφωνα µε την οποία "είναι καλό πράγµα να είσαι µέλος της ΕΕ". Πρέπει παρ' όλα αυτά να σηµειωθεί ότι η πλειοψηφία των ερωτηθέντων εξακολουθεί να πιστεύει ότι η φωνή τους δεν µετρά στην ΕΕ, µολονότι έχουν αυξηθεί σαφώς εκείνοι που αντίθετα πιστεύουν ότι η φωνή τους όντως µετρά στην ΕΕ. Ενθαρρυντικό σηµείο από αυτήν την άποψη αποτελεί το γεγονός ότι τα τρία πέµπτα περίπου των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι ο καλύτερος τρόπος για να ακουστεί η 4

5 φωνή τους είναι να ψηφίσουν στις ευρωπαϊκές εκλογές. Ερωτώµενοι σχετικά µε την ευρωπαϊκή ταυτότητα, οι ευρωπαίοι εκτιµούν ότι οι αξίες της δηµοκρατίας και της ελευθερίας, καθώς και το κοινό νόµισµα, το ευρώ, αποτελούν τα κύρια στοιχεία της µε µεγάλη διαφορά από τα υπόλοιπα. Όσον αφορά την αίσθηση ταυτότητας ή της συνείδησης που διακατέχει τους ερωτηθέντες, παρατηρούµε, σε χρονικό ορίζοντα ενός έτους, αύξηση του αριθµού των Ευρωπαίων που αποδέχονται για τον εαυτό τους στο εγγύς µέλλον µία αποκλειστικά εθνική ταυτότητα και µείωση όσων διεκδικούν εξίσου µια εθνική και µια ευρωπαϊκή ταυτότητα. Το έτος 2013 θα είναι αυτό της ευρωπαϊκής ιθαγένειας. Για τους Ευρωπαίους, οι παράγοντες που µπορούν να εδραιώσουν πάνω από όλα την αίσθηση της ευρωπαϊκής τους συνείδησης είναι κυρίως οι εξής: ένα εναρµονισµένο ευρωπαϊκό σύστηµα κοινωνικής προστασίας, η ελευθερία εγκατάστασης στο κράτος της προσωπικής επιλογής του καθενός µετά την συνταξιοδότηση σε συνδυασµό µε την δυνατότητα είσπραξης της σύνταξης σε αυτό το κράτος µέλος και η αναγνώριση των εθνικών πτυχίων χωρίς νέες εξετάσεις. Όπως παρατηρήθηκε σε προηγούµενες έρευνες, η αντιµετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισµού ανήκει µε διαφορά στις κορυφαίες προτεραιότητες που πρέπει να υπερασπιστεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σύµφωνα µε τις επιθυµίες των Ευρωπαίων. Συγκεκριµένα και πριν από οποιαδήποτε άλλα µέτρα για την καταπολέµηση της κρίσης αναφέρονται η απασχόληση και η πάταξη της ανεργίας. εδοµένων των ευρηµάτων, σίγουρα δεν αποτελεί υπερβολή να οµιλούµε για άγνοια των θεσµών. Καταρχάς, οι Ευρωπαίοι δεν γνωρίζουν παρά πολύ λίγα σχετικά µε τον τρόπο λειτουργίας της ΕΕ και των θεσµών της. Περισσότεροι από το ένα τρίτο δεν είναι σε θέση να αναφέρουν τρία ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα τα οποία γνωρίζουν. Σε τούτο το πλαίσιο της άγνοιας, θα σηµειώσουµε εντούτοις ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το θεσµικό όργανο το οποίο αναφέρθηκε συχνότερα από τους ερωτηθέντες. Πράγµατι, περισσότεροι από τους µισούς αναφέρουν πρώτα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το ένα τρίτο σχεδόν αναφέρει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ένα τέταρτο την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρέπει εδώ να προσθέσουµε ότι ένας αριθµός που ξεπερνά την απόλυτη πλειοψηφία των Ευρωπαίων εκτιµά ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το πιο αντιπροσωπευτικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τέλος, αριθµός που υπερβαίνει τα δύο τρίτα εξακολουθεί να πιστεύει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο στην λειτουργία της ΕΕ, µολονότι ο αριθµός αυτός έχει υποστεί ελαφρά µείωση εδώ και ένα χρόνο. Περιέργως, το ένα τέταρτο των Ευρωπαίων γνωρίζει ήδη την ηµεροµηνία των επόµενων ευρωπαϊκών εκλογών του Ιουνίου Με την ευκαιρία αυτή, βολιδοσκοπήθηκαν οι ερωτηθέντες σχετικά µε µία θεµελιώδη καινοτοµία της Συνθήκης της Λισαβόνας, τον νέο τρόπο εκλογής του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το ερώτηµα είναι εάν θα ήταν µεγαλύτερο σε σχέση µε σήµερα το κίνητρο για να προσέλθουν οι Ευρωπαίοι στις κάλπες σε περίπτωση που οι µεγάλες πολιτικές 5

6 οικογένειες της Ευρώπης κατέβαζαν, βάσει κοινού προγράµµατος, υποψήφιο ή υποψήφια για τη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Με έκπληξη παρατηρούµε ότι οι µισοί και παραπάνω ερωτηθέντες απάντησαν ότι πράγµατι θα ήταν µεγαλύτερο το κίνητρο για να προσέλθουν στις κάλπες τον Ιούνιο του Θα αισθάνονταν έτσι ότι συµµετέχουν, έστω και έµµεσα, στην εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ο αναγνώστης θα βρει τα λεπτοµερή αποτελέσµατα στα σχεδιαγράµµατα και στους πίνακες που αποτελούν το δεύτερο τµήµα αυτής της ανάλυσης. A. Καλύτερη εικόνα της ΕΕ και µεγαλύτερη πόλωση Η εικόνα της ΕΕ βελτιώνεται : Το 40% των ερωτηθέντων Ευρωπαίων (+9 ποσοστιαίες µονάδες) έχουν θετική εικόνα της ΕΕ. Η βελτίωση αυτή παρατηρείται σε 23 από τα 27 κράτη µέλη, µε τις διαφορές σε ποσοστιαίες µονάδες να κυµαίνονται από το -5 στο +17. Πόλωση απόψεων : Πρόκειται για ένα διαδεδοµένο φαινόµενο που αποκτά ιδιαίτερη σηµασία ως προς την εικόνα της ΕΕ. Πράγµατι, τα ποσοστά της ουδέτερης εικόνας σχετικά µε την ΕΕ εµφανίζουν σαφή υποχώρηση (35%, -6), όπως ακριβώς και τα ποσοστά της αρνητικής εικόνας (23%, -3) στην ίδια χρονική περίοδο (Νοέµβριος 2011-Ιούνιος 2012). Μικρή διαφορά µεταξύ κρατών εντός και εκτός ευρωζώνης Εντός ευρωζώνης η θετική εικόνα συγκεντρώνει 42% (+10). Εκτός ευρωζώνης συγκεντρώνει 37% (+7). B. Ένα αίσθηµα εθνικής ταυτότητας που ενισχύεται, µια ευρωπαϊκή ταυτότητα που θεµελιώνεται πάνω σε αξίες και στο ευρώ και µία ευρωπαϊκή ιθαγένεια που χρειάζεται να θεµελιωθεί στο απτό και στο συγκεκριµένο Το αίσθηµα εθνικής ταυτότητας καθίσταται πλειοψηφικό - Μέσα σε έξι µήνες παρακολουθούµε µιαν αντιστροφή των τάσεων. Πράγµατι, στην ερώτηση σχετικά µε το πως αντιλαµβάνονται την ταυτότητά τους στο εγγύς µέλλον, το 44% (+5) των ερωτηθέντων πολιτών δήλωσε "αποκλειστικά εθνική", το 43% (-3) δήλωσε "εθνική και ευρωπαϊκή" και το 6% (-2) δήλωσε "ευρωπαϊκή και εθνική". Τέλος, εκείνοι που αισθάνονται "αποκλειστικά Ευρωπαίοι" είναι 4% (=). Η "αποκλειστικά εθνική" ταυτότητα σηµειώνει αύξηση σε 20 κράτη µέλη και αποτελεί την πλειοψηφία σε 9 κράτη µέλη. Παρατηρείται ότι οι απαντήσεις που δίνονται στις χώρες που έχουν 6

7 πληγεί περισσότερο από την κρίση εµφανίζουν συχνά µεγάλες διαφορές: - Οι σηµαντικότερες αυξήσεις της τάσης "αποκλειστικά εθνική ταυτότητα" παρατηρούνται στην Ισπανία, στην Βουλγαρία, στην Πορτογαλία και, σε ένα µικρότερο βαθµό, στην Ιταλία και στην Ιρλανδία. - Αντιθέτως, αυτή η απάντηση εµφανίζει ισχυρότατη πτώση στην Ελλάδα, όπου η απάντηση "εθνική και ευρωπαϊκή" σηµειώνει ισχυρότατη αύξηση. - Σηµαντικές αποκλίσεις εντός και εκτός ευρωζώνης: Η αίσθηση της αποκλειστικά εθνικής ταυτότητας συγκεντρώνει 38% εντός ευρωζώνης ενώ ανέρχεται στο 54% εκτός ευρωζώνης. Αντιθέτως, το αίσθηµα ότι έχει κανείς ταυτόχρονα εθνική και ευρωπαϊκή συνείδηση ανέρχεται στο 48% εντός της ευρωζώνης και στο 36% εκτός. Μια ευρωπαϊκή ταυτότητα βασισµένη στις αξίες και στο ευρώ. Τα αποτελέσµατα αυτά σχετικά µε τις συστατικές αξίες της ευρωπαϊκής ταυτότητας αναδεικνύουν ορισµένες πολύ έντονες αποκλίσεις µεταξύ των κρατών χωρών που βρίσκονται εντός της ευρωζώνης και εκείνων που βρίσκονται εκτός. - Έτσι, στο σύνολο της ΕΕ, οι ερωτηθέντες τοποθετούν στην κορυφή της βαθµολογίας των συστατικών στοιχείων της ευρωπαϊκής ταυτότητας πρώτα τις αξίες της δηµοκρατίας και της ελευθερίας (45%, +8) και στη συνέχεια το κοινό νόµισµα, το ευρώ (43%, +3). Όταν πραγµατοποιήθηκε η τελευταία δηµοσκόπηση επί του θέµατος, τέσσερα χρόνια πριν, το κοινό νόµισµα βρισκόταν στην πρώτη θέση µε 40% και οι αξίες της δηµοκρατίας και της ελευθερίας ακολουθούσαν µε 37%. - Το κοινό νόµισµα µπορεί να βρίσκεται στην πρώτη θέση µέσα στην ευρωζώνη αλλά εκτός ευρωζώνης φτάνει µόλις στην τέταρτη θέση. Στην πράξη, µε το 54% (+8) που συγκεντρώνει εντός της ευρωζώνης, το ευρώ ξεπερνά σηµαντικά τις αξίες της δηµοκρατίας και της ελευθερίας (48%, +8). Αντιθέτως, δεν συγκεντρώνει παρά το 24% (-5) εκτός ευρωζώνης, στην τέταρτη θέση µαζί µε την γεωγραφία (24%, +5) και πολύ πίσω από τις αξίες της δηµοκρατίας και της ελευθερίας (4, +9), την ιστορία (3, +6) και τον πολιτισµό (30%, +9). Μία ευρωπαϊκή ιθαγένεια θεµελιωµένη στο απτό και στο συγκεκριµένο : Στη συνέχεια, υποβλήθηκαν στους συµµετέχοντες διάφορα στοιχεία που µπορούν ενδεχοµένως να ενισχύσουν το αίσθηµα της ευρωπαϊκής τους ιθαγένειας. Για µία ακόµη φορά, τις περισσότερες προτιµήσεις συγκέντρωσαν στοιχεία που συνδέονται άµεσα µε την καθηµερινή ζωή. - ένα εναρµονισµένο ευρωπαϊκό σύστηµα κοινωνικής προστασίας : 44% - η δυνατότητα εγκατάστασης σε οποιοδήποτε κράτος µέλος και η δυνατότητα είσπραξης της σύνταξης σε αυτό το κράτος µέλος: 33% - η γενικευµένη αναγνώριση των πτυχίων : 33% - ευρωπαϊκές υπηρεσίες επέµβασης σε περίπτωση φυσικών καταστροφών : 26% - ευρωπαϊκό δελτίο ταυτότητας : 25% - δικαίωµα ψήφου σε άλλο κράτος µέλος της ΕΕ : 24% 7

8 Γ. Ελαφρά αύξηση σε σχέση µε την ικανοποίηση από την ένταξη στην ΕΕ Η πλειοψηφία των Ευρωπαίων θεωρεί ότι είναι καλό πράγµα να είσαι µέλος της ΕΕ. Στο ερώτηµα σχετικά µε το πως αντιµετωπίζουν το γεγονός ότι η χώρα τους ανήκει στην ΕΕ, η πλειοψηφία των Ευρωπαίων εκτιµά πλέον ότι πρόκειται για κάτι καλό (50%, +3 από τον Μάιο του 2011). Το 3 (=) εκτιµά ότι δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό και το 16% (-2) θεωρεί ότι είναι κακό. Στα 16 από τα 27 κράτη µέλη, η απόλυτη πλειοψηφία πιστεύει ότι είναι καλό. Σε 2 κράτη µέλη θεωρούν ότι δεν είναι ούτε καλό ούτε κακό. Στα µάτια των περισσοτέρων Ευρωπαίων συνεπώς, οι εντυπώσεις από την ένταξη στην ΕΕ είναι θετικές. Πρόκειται για µια άποψη που απορρέει περισσότερο από τις εντυπώσεις παρά από τις γνώσεις των Ευρωπαίων σχετικά µε την Ένωση. Παρακάτω θα δούµε ότι υπάρχει έλλειµµα γνώσεων σχετικά µε πολλές πτυχές της δράσης της ΕΕ.. Το αίσθηµα ότι η φωνή µου δεν µετρά στην ΕΕ συνεχίζει να είναι πλειοψηφικό. Μολονότι οι αριθµοί τους εµφανίζουν σαφώς πτωτική τάση, οι Ευρωπαίοι που πιστεύουν ότι η φωνή τους δεν µετρά στην ΕΕ εξακολουθούν να αποτελούν την απόλυτη πλειοψηφία µε 54% (-7), ενώ αυξάνονται τα ποσοστά εκείνων που πιστεύουν ότι η φωνή τους όντως µετρά στην ΕΕ (42% (+9)). Η εν λόγω αντίληψη "η φωνή µου µετρά" σηµειώνει αύξηση σε 26 κράτη µέλη, µε τις αποκλίσεις µεταξύ κρατών να φτάνουν τις 16 ποσοστιαίες µονάδες. Ε. Οι συνέπειες της κρίσης στο επίκεντρο των πολιτικών προτεραιότητας Πολιτικές προτεραιότητας : η αντιµετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισµού απασχολούν πρωτίστως τους Ευρωπαίους. Με 50% (+1), η αντιµετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισµού ξεπερνά µε διαφορά όλες τις άλλες. Στην δεύτερη θέση έρχεται ο συντονισµός των οικονοµικών πολιτικών µε 37% (=), ακολουθούµενος από την προστασία του καταναλωτή και της δηµόσιας υγείας (3, +1). Σε περίοδο κρίσης, δίνεται απόλυτη προτεραιότητα στην απασχόληση και στην καταπολέµηση της ανεργίας. - Πέραν της συνήθους ερώτησης σχετικά µε τις πολιτικές προτεραιότητας, τέθηκαν στους Ευρωπαίους συγκεκριµένες ερωτήσεις σχετικά µε τα πρακτέα µέτρα στο πλαίσιο της κρίσης. εν αποτελεί έκπληξη ότι η απασχόληση και η πάταξη της ανεργίας ξεπερνούν κατά πολύ, µε το 72% που συγκέντρωσαν, όλες τις άλλες πολιτικές. Πράγµατι, η µείωση του χρέους των κρατών µελών συγκεντρώνει 37%, 8

9 ακολουθούµενη από την αγοραστική δύναµη και την καταπολέµηση του πληθωρισµού καθώς και την αναπτυξιακή ώθηση, αµφότερες στο 35%. Η ρύθµιση των χρηµατοπιστωτικών αγορών συγκεντρώνει 33%. Στη συνέχεια συναντούµε τις συντάξεις (28%) και την κατοικία (18%). - Παρατηρούνται εντούτοις ιδιαιτερότητες στις απαντήσεις ορισµένων κρατών. - Έτσι, η απασχόληση και η πάταξη της ανεργίας βρίσκονται στην πρώτη θέση σε όλα τα κράτη µέλη εκτός από ένα, την Γερµανία, όπου η µείωση του δηµόσιου χρέους ανέρχεται στο 65% και η απασχόληση και η πάταξη της ανεργίας συγκεντρώνει το 63%. - Όσον αφορά τον διάλογο "ανάκαµψη ή µείωση του χρέους", επιβεβαιώνεται ότι οι πολίτες των χωρών που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση προτιµούν να δοθεί προτεραιότητα στην επανεκκίνηση της ανάπτυξης µε διαφορές που φτάνουν έως και τις 26 ποσοστιαίες µονάδες. Αντιθέτως, η τάση αντιστρέφεται υπέρ της µείωσης του χρέους σε εκείνα τα κράτη που έχουν πληγεί λιγότερο από την κρίση, µε διαφορές που φτάνουν έως και τις 39 ποσοστιαίες µονάδες. ΣΤ. Μία ορισµένη άγνοια των θεσµών Έχει σηµασία να σχηµατιστεί µια εικόνα σχετικά µε τις γνώσεις που έχουν οι Ευρωπαίοι για τα ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα, για την λειτουργία και τους αντίστοιχους ρόλους τους, καθώς και για το ποια είναι η άποψή τους για αυτά. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το πλέον γνωστό όργανο: - όταν ζητείται από τους συµµετέχοντες στην έρευνα να αναφέρουν αυθόρµητα 3 ευρωπαϊκά όργανα που γνωρίζουν, το 53% αναφέρει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το 27% την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, το 25% την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το 1 το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο. Πρέπει ωστόσο να επισηµανθεί ότι το 33% των ερωτηθέντων δεν γνωρίζουν κανένα. Αυτή η σειρά κατάταξης που βασίζεται στον µέσο όρο της ΕΕ των 27, αντιστοιχεί σε εκείνη της ευρωζώνης αλλά όχι σε εκείνη των χωρών εκτός ευρωζώνης. Σε αυτή την τελευταία, η Επιτροπή (24%) είναι πιο γνωστή από την ΕΚΤ (14%). Ένα επίπεδο γνώσεων των οργάνων που χρήζει βελτίωσης: Η πλειοψηφία των Ευρωπαίων δηλώνει ότι γνωρίζει λίγα σχετικά µε την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα όργανά της. ο µέσος όρος της ΕΕ των 27 είναι 3,4 ποσοστιαίες µονάδες στις 10. Στη συνέχεια τέθηκαν τρεις ερωτήσεις στους συµµετέχοντες σχετικά µε την λειτουργία και την σύνθεση των ευρωπαϊκών θεσµικών οργάνων. Και στις τρεις περιπτώσεις, ανεξαρτήτως της ορθότητας της απάντησης, το Κοινοβούλιο αναφέρεται πρώτο. - "τα µέλη του εκλέγονται µε καθολική ψηφοφορία" : 55% το Κοινοβούλιο, 9% η Επιτροπή, 8% το Συµβούλιο. - "προτείνει τους νόµους" της ΕΕ : 40% το Κοινοβούλιο, 22% η Επιτροπή, 14% το Συµβούλιο. - "αποτελείται από Υπουργούς" του κάθε κράτους µέλους : 29% το 9

10 Κοινοβούλιο, 19% η Επιτροπή, 28% το Συµβούλιο. Οι πίνακες που εµφαίνονται στο δεύτερο µέρος αυτής της ανάλυσης παρουσιάζουν µια εικόνα των αποκλίσεων από κράτος σε κράτος ως προς τα επίπεδα γνώσεων. Οι αποκλίσεις φτάνουν έως και τις 36 ποσοστιαίες µονάδες. Ο ένας στους τέσσερεις Ευρωπαίους γνωρίζει ήδη την ηµεροµηνία των επόµενων ευρωπαϊκών εκλογών του Ιουνίου ύο χρόνια πριν τις ευρωπαϊκές εκλογές, το 25% των Ευρωπαίων γνωρίζει την ηµεροµηνία διεξαγωγής (µήνα και/ή έτος), το 27% απαντά λάθος και το 48% δεν είναι σε θέση να δώσει καµία απάντηση. Μία αντικειµενική συνολική γνώση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που υπερβαίνει τον µέσο όρο: Τέσσερεις ερωτήσεις µε την µορφή "σωστό/λάθος" τέθηκαν στους συµµετέχοντες. Οι ορθές απαντήσεις ήταν 58%. - το 58% (=) γνωρίζει ότι το ΕΚ εκλέγεται µε άµεση καθολική ψηφοφορία. - το 59% (+5) γνωρίζει ότι ο προϋπολογισµός εγκρίνεται από κοινού από το ΕΚ και τα κράτη µέλη. - το 6 (+2) γνωρίζει ότι οι ευρωπαϊκοί νόµοι πρέπει να αποτελούν προϊόν συµφωνίας µεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κρατών µελών. - το 56% (+1) γνωρίζει ότι δεν έχουν όλα τα κράτη µέλη τον ίδιο αριθµό ευρωβουλευτών. Αντίληψη περί σηµαντικού ρόλου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 7 των ερωτηθέντων εκτιµά ότι το ΕΚ διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο στην λειτουργία της ΕΕ. Παρά το υψηλό αποτέλεσµα, πρέπει εντούτοις να σηµειωθεί ότι το ποσοστό έχει µειωθεί κατά 6 ποσοστιαίες µονάδες σε σχέση µε τον Νοέµβριο του Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το πιο αντιπροσωπευτικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Ζητήθηκε από τους Ευρωπαίους να δηλώσουν ποιο είναι το πιο αντιπροσωπευτικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την άποψή τους. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ένα σαφέστατο προβάδισµα µε 52% των απαντήσεων έναντι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (15%) και του Συµβουλίου της ΕΕ (14%). Η τάση είναι ίδια τόσο εντός όσο και εκτός ευρωζώνης, καθώς και στην πλειοψηφία των κρατών µελών. Ζ. Ψήφος στις ευρωπαϊκές εκλογές, ο καλύτερος τρόπος για να ακουστεί η φωνή σου από εκείνους που λαµβάνουν τις αποφάσεις στην ΕΕ Παρά την διαπιστωµένη άγνοια ως προς τα ευρωπαϊκά όργανα, ο δηµοκρατικός χαρακτήρας της ΕΕ δεν τίθενται επ' ουδενί σε αµφισβήτηση. ύο χρόνια πριν τις ευρωπαϊκές εκλογές, είναι σηµαντικό και πρέπει να υπογραµµιστεί το γεγονός ότι το 57% των Ευρωπαίων πιστεύει ο καλύτερος τρόπος για να ακουστεί η 10

11 φωνή τους από εκείνους που λαµβάνουν τις αποφάσεις στην ΕΕ είναι να ψηφίσουν στις ευρωπαϊκές εκλογές. Οι υπόλοιπες απαντήσεις υστερούν σηµαντικά, δεδοµένου ότι η χρήση της πρωτοβουλίας των πολιτών συγκεντρώνει 29%, η αλληλογραφία µε τον ευρωβουλευτή του πολίτη το 19% και η απευθείας αλληλογραφία µε τα ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα 18%. Αν και η συµµετοχή στις ευρωπαϊκές εκλογές βρίσκεται στην πρώτη θέση τόσο εντός όσο και εκτός ευρωζώνης, παρατηρούνται ωστόσο σηµαντικές διαφορές δεδοµένου ότι στην πρώτη περίπτωση έχουµε 6 και στην δεύτερη 50%. Είναι σαφές συνεπώς ότι οι Ευρωπαίοι θεωρούν ότι η συµµετοχή στις ευρωπαϊκές εκλογές επιτρέπει στην φωνή τους να ακουστεί. Το επόµενο ερώτηµα είναι κατά πόσον η νέα διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως προκύπτει από την Συνθήκη της Λισαβόνας, µπορεί να αποτελέσει κίνητρο για να πάει κανείς να ψηφίσει. Η. Η εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Για πρώτη φορά το 2014, τα κράτη µέλη πρέπει να στηριχτούν στα αποτελέσµατα των ευρωπαϊκών εκλογών για να προτείνουν υποψήφιο για το αξίωµα του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο οποίος θα πρέπει στη συνέχεια να εκλεγεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Θεωρήθηκε λοιπόν ενδιαφέρον να βολιδοσκοπηθούν οι Ευρωπαίοι για το αν πιστεύουν ότι τούτη η νέα διαδικασία µπορεί να αποτελέσει µεγαλύτερο κίνητρο για τους ίδιους ώστε να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωµα. Τρεις στους τέσσερεις Ευρωπαίους δεν γνωρίζουν µε ποιο τρόπο διορίζεται σήµερα ο Πρόεδρος της Επιτροπής. Είναι σαφές ότι σήµερα µόλις το 26% των Ευρωπαίων γνωρίζουν τον τωρινό τρόπο διορισµού του Προέδρου της ΕΕ (ορισµός από το Συµβούλιο και ψήφος έγκρισης του Κοινοβουλίου), ο οποίος εφαρµόζεται από τότε που τέθηκε σε ισχύ η Συνθήκη της Νίκαιας. Το 49% απάντησε λάθος και το 25% δεν απάντησε καθόλου. Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ενδιαφέρονται να συµµετάσχουν, έστω και έµµεσα, στην εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. - Αφού τους δόθηκαν εξηγήσεις για την νέα διαδικασία, τέθηκε στους Ευρωπαίους το εξής ερώτηµα: Φανταστείτε ότι στις επόµενες ευρωπαϊκές εκλογές, οι µεγάλες πολιτικές οικογένειες της Ευρώπης κατεβάζουν, βάσει κοινού προγράµµατος, υποψήφιο ή υποψήφια για τη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι πολίτες όλων των κρατών µελών θα συµµετείχαν συνεπώς µε έµµεσο τρόπο στην εκλογή του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε περίπτωση νίκης στις ευρωπαϊκές εκλογές της πολιτικής οικογένειας που αυτοί είχαν ψηφίσει. Θα αποτελούσε κάτι τέτοιο για σας µεγαλύτερο κίνητρο σε σχέση µε σήµερα ώστε να ασκήσετε το εκλογικό σας δικαίωµα; Καταφατικά απάντησε το 54% των ερωτηθέντων, αρνητικά απάντησε το 36% και καµία απάντηση δεν έδωσε το 15%. 11

12 Η περαιτέρω ανάλυση των απαντήσεων δίνει τα εξής αποτελέσµατα: - "Ναι": Από το 54% που απάντησε καταφατικά, το 15% δηλώνει ότι οπωσδήποτε θα πήγαιναν να ψηφίσουν και το 39% δηλώνει ότι µάλλον θα πήγαιναν να ψηφίσουν. - "Όχι": Από το 36% που απάντησε αρνητικά, το 12% δηλώνει κατηγορηµατικά ότι επ' ουδενί δεν θα πήγαιναν να ψηφίσουν και το 24% δηλώνει ότι µάλλον δεν θα πήγαιναν να ψηφίσουν - Το "Ναι" συγκεντρώνει την πλειοψηφία τόσο εντός όσο και εκτός ευρωζώνης. Η διαφορά που παρατηρείται στα αποτελέσµατα των δύο ζωνών είναι µικρή: Το ναι συγκεντρώνει 56% εντός της ευρωζώνης και 5 εκτός. Όσο για το όχι, συγκεντρώνει παρόµοια ποσοστά ένθεν και εκείθεν (35% εντός ευρωζώνης και 37% εκτός). - Ενδεχοµένως θετικός αντίκτυπος ως προς την συµµετοχή σε όλα τα κράτη µέλη; ιαβάζοντας τα αποτελέσµατα, διαπιστώνουµε ότι το ναι αποτελεί την πλειοψηφία σε 23 κράτη µέλη αλλά µε σηµαντικές διαφορές που κυµαίνονται από το 4 της Εσθονίας ως το 67% της Ελλάδας. Όσο για το όχι, αποτελεί την πλειοψηφία στην Εσθονία (48%), στην Φινλανδία (49%), στην ανία (50%) και στην Σλοβενία (52%). Ας δούµε τις λεπτοµέρειες: - Το υψηλότερο αποτέλεσµα του οπωσδήποτε ναι σηµειώνεται στην Κύπρο (30%), στην Γερµανία (24%) και στην Ελλάδα (20%). Το χαµηλότερο αποτέλεσµα του παρατηρείται στην Φινλανδία (8%), στην Εσθονία και στην Τσεχία (αµφότερες 7%) και στην Πολωνία (5%). - Η απάντηση επ` ουδενί όχι διαθέτει από την άλλη µεριά τα υψηλότερα ποσοστά στην Σλοβενία (23%), στην Γαλλία (20%) και στην Κύπρο, στην ανία, στην Ουγγαρία, στην Λιθουανία και στην Εσθονία (όλες 17%). - Όσο για την αδυναµία απάντησης, τα υψηλότερα ποσοστά σηµειώνονται στην Μάλτα (28%), στην Ρουµανία (26%) και στην Βουλγαρία (20%). 12

13 I. Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΕΕ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP2 Γενικά, η εικόνα που έχετε για την ΕΕ είναι πολύ θετική, αρκετά θετική, ουδέτερη, αρκετά αρνητική ή πολύ αρνητική; Total "positive" Neutral Total "negative" Don't know (June 2012) 40% (+9) 35% (-6) 23% (-3) 2% (Nov. 2011) % 2% 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΕΕ Απολύτως θετική Ουδέτερη Απολύτως αρνητική εν ξέρω / εν απαντώ ΕΕ27 40% (+9) 35% (-6) 23% (-3) 2% (=) εντός ευρωζώνης 42% (+10) 33% (-8) 23% (-2) 2% (=) εκτός ευρωζώνης 37% (+7) 37% (-3) 24% (-4) 2% (=) *( ) ιαφορά µεταξύ Ιουνίου 2012 και Νοεµβρίου

14 3) Αποκλίσεις µεταξύ κρατών µελών QP2 Γενικά, η εικόνα που έχετε για την ΕΕ είναι πολύ θετική, αρκετά θετική, ουδέτερη, αρκετά αρνητική ή πολύ αρνητική; Απολύτως θετική Ουδέτερη Απολύτως αρνητική εν ξέρω / εν απαντώ Νοε 2011 Ιουν 2012 ιαφ. - Νοε 2011 Ιουν 2012 ιαφ. - Νοε 2011 Ιουν 2012 ιαφ. - Νοε 2011 Ιουν 2012 ιαφ. - BE 3 48% % 34% % 18% -5 0% 0% = DE 30% 46% % 35% -9 25% 18% -7 = EL 28% 42% % 26% -9 37% 3-6 0% +1 SE 3 43% % 33% % 23% -2 0% +1 FR 32% 43% % 30% % 25% -1 2% 2% = IE 37% 46% +9 33% 28% -5 26% 22% -4 4% 4% = LT 3 40% +9 58% 45% -13 9% 14% +5 2% -1 NL 3 40% +9 40% 37% -3 29% 22% -7 0% +1 UE % % -6 26% 23% -3 2% 2% = UK 13% 22% +9 35% 39% +4 49% 36% -13 3% 3% = DK 32% % 17% = 0% +1 RO 49% 58% +9 38% 29% -9 9% 9% = 4% 4% = LU 43% % 28% -8 20% 20% = = FI 22% 30% +8 46% 39% = 0% -1 EE 29% 36% +7 55% 48% -7 15% 15% = = IT 42% 49% +7 35% 30% % -1 2% -1 AT 25% % 40% +8 42% 29% -13 0% -1 MT 36% 42% % -3 19% 18% -1 4% 2% -2 PL 42% 48% +6 47% 38% -9 9% 12% +3 2% 2% = SK 34% 40% +6 39% 38% -1 26% 2-5 = LV 2 26% +5 60% 52% -8 18% 2 +3 = BG 57% % -9 9% 14% +5 3% 3% = ES 26% 30% % % 28% +6 3% +2 PT 26% 28% +2 36% 34% -2 35% 34% -1 3% 4% +1 CZ 26% 25% -1 42% 40% -2 32% 35% +3 0% 0% = SI 40% 39% -1 40% 35% -5 20% 25% +5 0% +1 HU 3 29% -2 42% 42% = 27% 28% +1 0% +1 CY 39% 34% -5 39% 30% % +14 = 14

15 II. Η ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΟΥ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΜΕΛΟΣ ΤΗΣ ΕΕ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP23 Γενικά, νοµίζετε ότι το γεγονός ότι η (όνοµα χώρας) είναι µέλος της ΕΕ είναι...; A good thing Neither a good thing nor a bad thing A bad thing Don't know 3% (-1) 16% (-2) 4% 18% 3 (=) 3 50% (+3) 47% (June 2012) EB75.3 (May 2011) 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης Ι ΙΟΤΗΤΑ ΜΕΛΟΥΣ ΤΗΣ ΕΕ καλό ούτε καλό, ούτε κακό κακό εν ξέρω / εν απαντώ ΕΕ27 50% (+3) 3 (=) 16% (-2) 3% (-1) εντός ευρωζώνης 54% (+5) 29% (=) 14% (-4) 3% (-1) εκτός ευρωζώνης 44% (+3) 35% (=) 18% (-2) 3% (-1) *( ) ιαφορά µεταξύ Ιουνίου 2012 και Μαΐου

16 3) Εθνικοί µέσοι όροι QP23 Γενικά, νοµίζετε το γεγονός ότι η (όνοµα χώρας) είναι µέλος της ΕΕ είναι...; LU 78% 13% 8% NL 70% 20% 9% DE 70% 20% 8% 2% BE 66% 24% 9% DK 66% 23% 10% SE 6 25% 13% RO 59% 26% 9% 6% IE 56% 27% 13% 4% BG 56% 3 9% 4% FR 56% 30% 12% 2% EE 53% 37% 9% FI 53% 29% 17% PL 52% 39% 6% 3% ES 5 27% 18% 4% LT 50% 37% 1 2% UE27 50% 3 16% 3% MT 50% 34% 12% 4% EL 45% 35% 19% SK 44% 43% 1 2% SI 43% 40% 16% IT 38% 37% 20% 5% CY 35% 36% 27% 2% PT 34% 3 3 4% UK 33% 34% 30% 3% AT 3 38% 29% 2% LV 3 53% 14% 2% HU 30% 43% 25% 2% CZ 24% 54% 2 Une bonne chose Une chose ni bonne, ni mauvaise Une mauvaise chose Ne sait pas 16

17 4) Αποκλίσεις µεταξύ κρατών µελών QP23 Γενικά, νοµίζετε ότι το γεγονός ότι η (όνοµα χώρας) είναι µέλος της ΕΕ είναι...; EB75.3 Μάιος 11 Καλό ούτε καλό, ούτε κακό κακό εν ξέρω / εν απαντώ Ιούνιος 12 ιαφορά - EB75.3 EB75.3 Μάιος 11 Ιούνιος 12 ιαφορά - EB75.3 EB75.3 Μάιος 11 Ιούνιος 12 ιαφορά - EB75.3 EB75.3 Μάιος 11 Ιούνιος 12 DE 54% 70% % 20% -6 16% 8% -8 4% 2% -2 DK 55% 66% % 23% -5 16% 10% -6 = FR 46% 56% % 30% -3 19% 12% -7 2% 2% = BG 48% 56% +8 38% % 9% -1 4% 4% = MT 42% 50% +8 37% 34% -3 18% 12% -6 3% 4% +1 EL 38% 45% +7 28% 35% +7 33% 19% -14 = UK 26% 33% +7 37% 34% -3 32% 30% -2 5% 3% -2 LU 72% 78% +6 13% 13% = 13% 8% -5 2% -1 FI 47% 53% +6 33% 29% -4 19% 17% -2 = LV 25% % % -7 3% 2% -1 SE 56% % 25% = 17% 13% -4 2% -1 EE 49% 53% +4 40% 37% -3 9% 9% = 2% -1 SI 39% 43% +4 39% 40% % -5 = UE27 47% 50% = 18% 16% -2 4% 3% -1 RO 57% 59% +2 28% 26% % -2 4% 6% +2 NL 68% 70% +2 19% 20% +1 12% 9% -3 = BE 65% 66% +1 23% 24% % -2 = LT 49% 50% % +6 16% 1-5 4% 2% -2 PL 53% 52% -1 33% 39% +6 10% 6% -4 4% 3% -1 CY 37% 35% -2 36% 36% = 25% 27% +2 2% 2% = HU 32% 30% -2 44% 43% -1 22% 25% +3 2% 2% = IT 4 38% -3 36% 37% +1 17% 20% +3 6% 5% -1 ES 55% % 27% +5 17% 18% +1 6% 4% -2 PT 39% 34% -5 30% % % 4% -1 AT 37% % 38% +2 25% 29% +4 2% 2% = IE 63% 56% -7 18% 27% +9 12% 13% +1 7% 4% -3 CZ 3 24% -7 48% 54% +6 19% % -1 SK 52% 44% -8 37% 43% +6 10% % +1 ιαφορ ά - EB75.3

18 III. Η ΦΩΝΗ ΜΟΥ ΜΕΤΡΑ QP22 Σε ποιο βαθµό συµφωνείτε ή διαφωνείτε µε κάθε µία από τις παρακάτω δηλώσεις; A. Η ΦΩΝΗ ΜΟΥ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΕΕ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος Κατάσταση τον Ιούνιο του 2012 () : 4% (-2) Don't know 42% (+9) Total "agree" 54% (-7) Total "disagree" (Juin 2012) Εξέλιξη από τον εκέµβριο του 2011 (EB76.4) έως τον Ιούνιο του 2012 () : 54% (-7) 6 42% (+9) 33% 4% (-2) 6% Total "agree" Total "disagree" Don't know (June 2012) EB76.4 (Dec. 2011)

19 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης QP22.1 Σε ποιο βαθµό συµφωνείτε ή διαφωνείτε µε κάθε µία από τις παρακάτω δηλώσεις; " Η φωνή µου µετρά στην ΕΕ" Η ΦΩΝΗ ΜΟΥ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΕΕ Συµφωνώ απολύτως ιαφωνώ απολύτως εν ξέρω / εν απαντώ ΕΕ27 42% 54% 4% εντός ευρωζώνης 43% 53% 4% εκτός ευρωζώνης 39% 57% 4% 3) Αποκλίσεις µεταξύ κρατών µελών Συµφωνώ απολύτως ιαφωνώ απολύτως εν ξέρω / εν απαντώ EB76.4 εκ.11 Ιούνιος 2012 ιαφ. - EB76.4 EB76.4 εκ.11 Ιούνιος 2012 ιαφ. - EB76.4 EB76.4 εκ.11 Ιούνιος 2012 ιαφ. - EB76.4 SE 52% 70% % 29% -17 2% -1 BG 27% % 50% -8 15% 9% -6 RO 23% 35% % 58% -11 8% 7% -1 FR 45% 57% % -11 4% 3% -1 DK 6 72% % 27% -10 2% -1 DE 47% 57% % 4-3 9% 2% -7 AT 3 40% +9 64% 58% -6 5% 2% -3 EL 15% 24% +9 84% 75% -9 = UK 22% % 66% -9 3% 3% = UE27 33% 42% % -7 6% 4% -2 PL 4 49% +8 54% 46% -8 5% 5% = IT 16% 24% +8 75% 69% -6 9% 7% -2 CZ 14% % 77% -7 2% 2% = EE 22% 29% +7 75% 69% -6 3% 2% -1 BE 55% 62% +7 44% 37% -7 = IE 30% 36% +6 65% 59% -6 5% 5% = SK 37% 43% +6 60% 55% -5 3% 2% -1 FI 43% 49% +6 56% 50% -6 = NL 55% % 37% -6 2% 2% = LT 25% 30% +5 66% 63% -3 9% 7% -2 PT 27% 32% +5 69% 64% -5 4% 4% = SI 43% 48% +5 54% 50% -4 3% 2% -1 LU 48% 52% +4 49% 47% -2 3% -2 LV 25% 29% +4 72% 66% -6 3% 5% +2 HU 38% % 56% -2 4% 3% -1 MT 47% 49% +2 44% 43% -1 9% 8% -1 ES 27% 29% +2 68% 66% -2 5% 5% = CY 24% 22% % +3 5% 4% -1 19

20 B. Η ΦΩΝΗ ΜΟΥ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΟΥ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP22.2 Σε ποιο βαθµό συµφωνείτε ή διαφωνείτε µε κάθε µία από τις παρακάτω δηλώσεις; "Η φωνή µου µετρά στην (όνοµα χώρας)" 58% (+6) 52% 40% (-5) 45% 2% (-1) 3% Total "agree" Total "disagree" Don't know (June 2012) EB76.4 (Dec. 2011) 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης Η ΦΩΝΗ ΜΟΥ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΧΩΡΑ ΜΟΥ Συµφωνώ απολύτως ιαφωνώ απολύτως εν ξέρω / εν απαντώ ΕΕ27 58% 40% 2% εντός ευρωζώνης 59% 39% 2% εκτός ευρωζώνης 56% 42% 2% 20

21 3) Αποκλίσεις µεταξύ κρατών µελών QP22.2 Σε ποιο βαθµό συµφωνείτε ή διαφωνείτε µε κάθε µία από τις παρακάτω δηλώσεις; "Η φωνή µου µετρά στην (όνοµα χώρας)" EB76.4 εκ Συµφωνώ απολύτως ιαφωνώ απολύτως εν ξέρω / εν απαντώ Ιούνιος 2012 ιαφ. - EB76.4 Déc Ιούνιος 2012 ιαφ. - EB76.4 εκ Ιούνιος 2012 ιαφ. - EL 15% % 68% -16 = BG 37% % 44% -10 9% 5% -4 IE 4 53% % 43% -11 5% 4% -1 UK 46% 58% % 4-12 = RO 29% 40% % 56% -9 6% 4% -2 FR 74% 84% % 15% -10 = AT 66% 76% % 24% -8 2% 0% -2 BE 62% % 28% -9 = PT 35% 42% +7 63% 55% -8 2% 3% +1 SE 89% 96% +7 10% 4% -6 0% -1 IT 18% 24% +6 77% 73% -4 5% 3% -2 CY 3 37% +6 67% 62% -5 2% -1 UE27 52% 58% +6 45% 40% -5 3% 2% -1 EE 53% 59% +6 46% 40% -6 = NL 8 87% +6 19% 13% -6 0% 0% = SK 52% 58% +6 46% 4-5 2% -1 DE 70% 75% +5 26% 24% -2 4% -3 HU 4 45% +4 57% 54% -3 2% -1 LT 16% 20% +4 79% 77% -2 5% 3% -2 LV 32% 36% +4 66% 63% -3 2% -1 CZ 3 34% +3 67% 64% -3 2% 2% = LU 65% 68% +3 33% 3-2 2% -1 MT 55% 58% +3 37% 38% +1 8% 4% -4 PL 59% % 36% -1 4% 3% -1 SI 72% 72% = 27% 27% = = FI 8 8 = 18% 18% = = DK 96% 95% -1 4% 4% = 0% +1 ES 45% 43% -2 52% 54% +2 3% 3% = 21

22 Γ. Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΟΥ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΕΕ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP22.3 Σε ποιο βαθµό συµφωνείτε ή διαφωνείτε µε κάθε µία από τις παρακάτω δηλώσεις; "Η φωνή µου µετρά στην ΕΕ" 65% (+3) 62% 3 (+2) 29% 4% (-5) 9% Total "agree" Total "disagree" Don't know (June 2012) EB73.4 (May 2010) 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΟΥ ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΝ ΕΕ Συµφωνώ απολύτως ιαφωνώ απολύτως εν ξέρω / εν απαντώ ΕΕ27 65% 3 4% εντός ευρωζώνης 69% 28% 3% εκτός ευρωζώνης 59% 36% 5% 22

23 3) Αποκλίσεις µεταξύ κρατών µελών QP22.3 Σε ποιο βαθµό συµφωνείτε ή διαφωνείτε µε κάθε µία από τις παρακάτω δηλώσεις; "Η φωνή της (όνοµα χώρας) µετρά στην ΕΕ" Συµφωνώ απολύτως ιαφωνώ απολύτως εν ξέρω / εν απαντώ EB73.4 Μάιος 2010 Ιούνιος 2012 ιαφ. - EB73.4 EB73.4 Μάιος 2010 Ιούνιος 2012 ιαφ. - EB73.4 EB73.4 Μάιος 2010 Ιούνιος 2012 ιαφ. - EB73.4 AT 42% 60% % -13 7% 2% -5 RO 30% 46% % 47% -6 17% 7% -10 BG 43% 56% % 33% -4 20% 1-9 LV 33% 45% % 52% -8 7% 3% -4 FR 79% 90% % 7% -7 7% 3% -4 UK 47% 58% % 37% % -6 DE % 7% -6 6% 2% -4 BE 70% 78% +8 26% 2-5 4% -3 SE 84% % 8% -5 3% -2 LU 78% 85% +7 18% 13% -5 4% 2% -2 FI 72% 78% +6 25% 22% -3 3% 0% -3 LT 42% 47% +5 42% 48% +6 16% 5% -11 EU27 62% 65% +3 29% % 4% -5 CY 43% 46% +3 49% 50% +1 8% 4% -4 MT 6 64% +3 27% 29% +2 12% 7% -5 DK 86% 88% % -1 3% 2% -1 NL 77% 79% +2 19% 20% +1 4% -3 CZ 40% 40% = 55% 57% +2 5% 3% -2 PL 67% 67% = 24% 28% +4 9% 5% -4 EL 33% 32% -1 65% 67% +2 2% -1 PT 53% 52% -1 37% % 7% -3 EE 64% 60% -4 32% 38% +6 4% 2% -2 SI 65% 60% -5 29% 37% +8 6% 3% -3 SK 62% 56% -6 32% % 3% -3 IT 50% 42% -8 37% 53% % 5% -8 HU 59% 49% % 48% +13 6% 3% -3 IE 56% 46% % % 7% -6 ES 6 50% % 45% % 5% -5 23

24 IV. Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ A. ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP8 Στο άµεσο µέλλον βλέπετε την ταυτότητά σας: (June 2012) EB76.4 (Novembre 2011) 44% 39% 43% 46% 6% 8% 4% 4% 2% 2% National only National and European European andeuropean only None National (Spontaneous) Don't know 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ αποκλειστικά εθνική εθνική και ευρωπαϊκή ευρωπαϊκή και εθνική αποκλειστικά ευρωπαϊκή καµία (αυθόρµητα) εν ξέρω / εν απαντώ ΕΕ27 44% (+5) 43% (-3) 6% (-2) 4% (=) 2% (=) (=) εντός ευρωζώνης 38% (+4) 48% (-2) 7% (-2) 4% (=) 2% (=) (=) εκτός ευρωζώνης 54% (+4) 36% (-1) 5% (-2) 2% (-1) (=) 2% (=) *( ) ιαφορά µεταξύ Ιουνίου 2012 και Νοεµβρίου

25 3) Αποκλίσεις µεταξύ κρατών µελών QP8 Στο άµεσο µέλλον βλέπετε την ταυτότητά σας: αποκλειστικά εθνική εθνική και ευρωπαϊκή ευρωπαϊκή και εθνική αποκλειστικά ευρωπαϊκή καµία (αυθόρµητα) εν ξέρω / εν απαντώ Ιουν 12 Νοε. 11 ιαφορ ά - Ιούνιος 12 Νοε. 11 ιαφορ ά - Ιούνιος 12 Νοε. 11 ιαφορ ά - ES 4 30% % 5-8 5% 9% -4 6% 5% +1 3% 4% -1 2% +1 BG 52% 42% % 40% -3 5% 9% -4 2% 2% = 2% -1 3% 5% -2 PT 56% 46% % 40% -7 5% 7% -2 2% 3% -1 2% 2% = 2% -1 LT 59% 50% +9 32% 37% -5 4% 6% -2 2% 3% -1 2% 3% -1 = PL 49% % 50% -5 4% 7% -3 = 0% 0% = = IT 36% 28% +8 49% 55% -6 6% 10% -4 3% 2% +1 2% 3% -1 3% 2% +1 SI 45% 38% +7 44% 50% -6 4% 6% -2 3% 4% -1 2% +1 0% +1 SK 38% % 52% = 6% 12% -6 2% 2% = = = LV 55% 49% % -3 7% 1-4 4% 4% = 2% 2% = 0% +1 BE 34% 28% +6 50% 49% +1 8% 14% -6 5% 8% -3 2% +1 0% +1 EE 5 45% % -3 5% 6% -1 2% 4% -2 0% -1 0% +1 CZ 60% 54% +6 34% 36% -2 4% 6% -2 3% -2 = 0% 0% = IE 63% 58% +5 33% 33% = 4% -3 2% -1 0% +1 3% -2 UK 65% 60% +5 27% 30% -3 3% 5% -2 2% 2% = 2% 2% = = UE27 44% 39% +5 43% 46% -3 6% 8% -2 4% 4% = 2% 2% = = MT 37% 32% +5 60% 62% -2 4% -3 = 0% -1 0% +1 DE 34% % % 1-1 6% 6% = = 0% +1 HU 52% 50% +2 42% % 6% -2 2% -1 = 0% 0% = NL 34% 32% +2 52% 52% = 10% 10% = 3% 4% -1 2% -1 0% 0% = FI 48% 46% +2 46% 46% = 4% 5% -1 = 2% -1 0% 0% = FR 38% 37% +1 50% 48% +2 6% 8% -2 5% 5% = = 0% -1 CY 39% 40% -1 42% 40% +2 10% 13% -3 7% 6% +1 = 0% +1 LU 2 22% -1 45% 44% +1 15% 15% = 16% 18% -2 3% +2 0% 0% = SE 38% 39% -1 56% % 6% -2 3% -2 = 0% 0% = DK 38% % 52% +5 3% 5% -2 2% +1 0% -1 0% 0% = AT 40% 44% -4 49% 42% +7 8% 10% -2 2% 2% = = 0% -1 RO 40% 44% -4 32% 25% +7 12% 13% -1 7% 9% -2 2% 2% = 6% 6% = EL 39% 54% % 35% +18 4% 7% -3 2% -1 2% 2% = 0% +1 Ιούνιος 12 Νοε. 11 ιαφορ ά - Ιούνιος 12 Νοε. 11 ιαφορ ά - Ιούνιος 12 Νοε. 11 ιαφορ ά -

26 B. ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP9 Η ευρωπαϊκή ταυτότητα µπορεί να συνίσταται σε αρκετά στοιχεία. Κατά την άποψή σας, ποια από τα ακόλουθα είναι τα σηµαντικότερα στοιχεία που συναποτελούν την ευρωπαϊκή ταυτότητα; (µέχρι 3 απαντήσεις) The values of democracy and freedom (+8) 45% The single currency, the euro Culture (+5) 27% (+3) 43% History The successes of the European economy Geography The European flag The EU motto: "Unity in diversity" (-2) 13% 13% (-3) (+2) (-2) (+1) 20% 19% (+2) 26% (June 2012) EB70.1 (Oct. 2008) The European anthem 5% (-1) None (Spontaneous) 4% Other (Spontaneous) Don't know (-4) 4% 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης για τα έξι πρώτα στοιχεία ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ηµοκρατία/ Ελευθερία Ευρώ Πολιτισµός Ιστορία Επιτυχία ευρωπ. οικονοµίας Γεωγραφία ΕΕ27 45% (+8) 43% 26% 27% (+5) (+3) (+2) 20% (-3) 19% (+2) εντός 54% 48% (+8) ευρωζώνης (+8) 26% (+3) 23% (-1) 2 (-3) 17% (+1) εκτός 24% (- 3 4 (+9) 30% (+9) ευρωζώνης 5) (+6) 17% (-3) 24% (+5) *( ) ιαφορά µεταξύ Ιουνίου 2012 και Οκτωβρίου 2010

27 3) Αποκλίσεις µεταξύ κρατών µελών για τα πέντε πρώτα στοιχεία QP9 Συστατικά στοιχεία της ευρωπαϊκής ταυτότητας Οι αξίες της δηµοκρατίας και της ελευθερίας Ιουν. 12 EB70.1 Οκτ. 08 ιαφ. - EB70.1 Το ενιαίο νόµισµα, το ευρώ Ο πολιτισµός Η ιστορία Ιουν. 12 EB70.1 Οκτ. 08 ιαφ. - EB70.1 Ιουν. 12 EB70.1 Οκτ. 08 ιαφ. - EB70.1 Ιουν. 12 EB70.1 Οκτ. 08 ιαφ. - EB70.1 Οι επιτυχίες της ευρωπαϊκής οικονοµίας Ιουν. 12 NL 62% 44% % 63% -4 26% 20% +6 24% 23% +1 24% 30% -6 UK 4 23% % 17% +2 32% 22% % 19% +7 12% 18% -6 LU 50% 34% % 48% +4 36% 18% % 32% +1 30% 26% +4 FR 56% % 56% % +7 28% 30% -2 28% 22% +6 SE 76% % 32% % +9 44% 35% +9 20% 19% +1 EE 4 26% % 40% % +3 20% 23% -3 16% 14% +2 FI 57% 43% % 65% -6 25% 22% +3 30% 33% -3 13% 15% -2 HU 45% 32% % % % 27% +7 23% 27% -4 MT 47% 34% % 42% -5 33% 17% % 20% % +3 DK 72% 60% % 27% % 28% % 49% +8 12% 17% -5 DE 65% 53% % 47% +5 29% 25% +4 26% 22% +4 20% 29% -9 BE 52% % 66% = 25% 20% +5 20% 19% % -1 UE27 45% 37% +8 43% 40% +3 27% 22% +5 26% 24% +2 20% 23% -3 CY 54% 46% +8 62% 46% % 43% -5 22% 33% -11 8% 9% -1 LV 28% 22% % -5 28% 17% % +2 13% 14% -1 IT 38% 32% +6 44% 37% +7 23% 18% +5 20% 17% +3 28% 26% +2 BG 4 36% +5 34% 38% -4 23% % % 18% -3 IE 39% 34% +5 64% 50% % 18% -3 29% 38% -9 15% 13% +2 AT 47% 42% +5 52% % 22% +1 28% 29% -1 20% 24% -4 SI 32% 27% +5 63% 59% +4 22% 17% +5 23% 27% -4 22% 19% +3 LT 42% 38% +4 26% 29% -3 30% % 18% +4 23% 19% +4 PL 3 27% +4 18% 26% -8 29% 22% % +1 19% 23% -4 CZ 45% 44% +1 17% 37% % 19% +5 25% 18% +7 27% 29% -2 ES 26% 28% % % -5 15% 20% -5 13% 19% -6 RO 35% 38% -3 48% 47% +1 26% 18% +8 35% 30% +5 16% 22% -6 SK 30% 35% -5 68% 63% +5 18% 16% +2 20% 30% % 18% +4 PT 23% % % 23% -6 18% % 16% -2 EL % 34% = 26% 44% -18 9% 14% -5 EB70.1 Οκτ. 08 ιαφ. - EB70.1

28 Το ευρώ, θεωρούµενο ως ένα από τα συστατικά στοιχεία της ευρωπαϊκής ταυτότητας, σηµειώνει σαφή άνοδο στις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση.

29 Γ. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΟΥ ΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ Ι ΑΓΕΝΕΙΑΣ QP10T Ποιο από τα ακόλουθα θα συνέβαλε περισσότερο στην ενίσχυση της αίσθησής σας ότι είστε ευρωπαίος πολίτης; Κατά πρώτον; (Μέχρι 6 απαντήσεις) UE27 ένα εναρµονισµένο ευρωπαϊκό σύστηµα κοινωνικής προστασίας µεταξύ των κρατών µελών (υγεία, συντάξεις κλπ) δυνατότητα εγκατάστασης σε οποιοδήποτε κράτος µέλος της ΕΕ µετά τη συνταξιοδότησή σας σε συνδυασµό µε την δυνατότητα απευθείας είσπραξης της σύνταξης σας στο εν λόγω κράτος µέλος η γενικευµένη αναγνώριση των εθνικών πτυχίων σε όλα τα κράτη µέλη της ΕΕ χωρίς νέες εξετάσεις ευρωπαϊκές υπηρεσίες επέµβασης έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση διεθνών φυσικών καταστροφών ευρωπαϊκό δελτίο ταυτότητας που συµπληρώνει το εθνικό δελτίο ταυτότητας δικαίωµα συµµετοχής σε όλες τις εκλογές που διεξάγονται στο κράτος µέλος της διαµονής σας ακόµη και αν δεν είστε υπήκοος του εν λόγω κράτους µέλους 44% 33% 33% 26% 25% 24% µάθηµα αγωγής του ευρωπαίου πολίτη από το δηµοτικό σχολείο 19% δυνατότητα χρήσης κινητού τηλεφώνου σε όλες τις χώρες της ΕΕ µε το ίδιο κόστος δυνατότητα αγορών στο ιαδίκτυο σε όλες τις χώρες της ΕΕ µε την ίδια τιµή και µε την ίδια νοµοθεσία προστασίας των καταναλωτών αντικατάσταση του εθνικού φόρου εισοδήµατος από ευρωπαϊκό φόρο εισοδήµατος 18% 16% 15% ευρωπαϊκός στρατός 1 πρεσβείες της ΕΕ στις χώρες του εξωτερικού της ΕΕ 9% ευρωπαϊκή ολυµπιακή οµάδα 5% να δω έναν ευρωπαίο ερευνητή να βραβεύεται µε Βραβείο Νοµπέλ 4% άλλο (αυθόρµητα) κανένα (αυθόρµητα) 1 εν θέλω να είµαι ευρωπαίος πολίτης / δεν έχω την αίσθηση ότι είµαι ευρωπαίος πολίτης (αυθόρµητα) 6% εν ξέρω / εν απαντώ 6% 29

30 V. ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ A. ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ QP6T Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προάγει την ανάπτυξη ορισµένων πολιτικών στην ΕΕ. Σε ποιες από τις ακόλουθες πολιτικές, κατά τη γνώµη σας, θα έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα; Κατά πρώτον; (Μέχρι 3 απαντήσεις) 44% 52% 5 49% 50% Combating poverty and social exclusion 35% 30% 24% 33% 28% 27% 23% 32% 28% 24% 37% 37% Coordinating economic, budget and tax policies 30% 3 Improving consumer and public health protection 29% Security and defense policy 28% Combating terrorism 24% 22% Jan EB73.1 Aug EB74.1 May 2011 EB75.3 Nov June 2012

31 Πολιτικές προτεραιότητας EB 77.4 (Ιούνιος 2012) EB 76.3 (Νοέµβριος 2011) ιαφορά - EB 75.3 (Μάιος 2011) EB 74.1 (Αύγουστος 2010) EB 73,1 (Ιανουάριος 2010) Καταπολέµηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισµού 50% 49% % 44% Συντονισµός των οικονοµικών, δηµοσιονοµικών και φορολογικών πολιτικών 37% 37% = 28% 27% 24% Ενισχυµένη προστασία του καταναλωτή και της δηµόσιας υγείας 3 30% +1 32% 33% 35% Πολιτική ασφάλειας και άµυνας που θα επιτρέψει στην ΕΕ να αντιµετωπίζει διεθνείς κρίσεις 28% 29% -1 24% 23% 30% Καταπολέµηση της τροµοκρατίας σε πνεύµα σεβασµού των ατοµικών ελευθεριών 24% 22% +2 25% 28% 34% Πολιτική γεωργίας που σέβεται το περιβάλλον και συνεισφέρει στην παγκόσµια επισιτιστική ισορροπία 23% 22% +1 25% 27% 28% Εξωτερική πολιτική που επιτρέπει στην ΕΕ να οµιλεί µε µία φωνή στην παγκόσµια σκηνή 22% % 17% 2 Κοινή ενεργειακή πολιτική που αποσκοπεί στην διασφάλιση της ενεργειακής ανεξαρτησίας της ΕΕ 2 22% -1 23% 20% 24% Καταπολέµηση της αλλαγής του κλίµατος 20% 22% -2 26% 26% 34% Πολιτική µετανάστευσης σε συνεννόηση µε τις χώρες προέλευσης 19% 19% = 22% 20% 20% Πολιτική έρευνας και ανάπτυξης που διασφαλίζει ανταγωνιστικότητα και καινοτοµία 16% 14% +2 13% 14% 13% Επιβεβαίωση ενός ευρωπαϊκού κοινωνικού µοντέλου 14% 14% = 12% 13% 1 Καµία (αυθόρµητα) 3% 3% = 2% Άλλη (αυθόρµητα) = εν ξέρω / εν απαντώ 4% 4% = 3% 7% 3%

32 B. ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΗΘΟΥΝ ΣΕ ΠΕΡΙΟ Ο ΚΡΙΣΗΣ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP7T Πιο συγκεκριµένα, ποιος τοµέας πιστεύετε ότι πρέπει να έχει προτεραιότητα δεδοµένης της κρίσης; Jobs and combating unemployment 72% Reducing EU Member States public debt 37% Purchasing power, combating inflation 35% Stimulating growth 35% Regulating financial markets 33% Pensions 28% Housing 18% Don't know 2% 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης για τα έξι πρώτα στοιχεία ΤΟΜΕΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟ- ΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΚΡΙΣΗ η απασχόληση και η καταπολέµηση της ανεργίας η µείωση του δηµόσιου χρέους των κρατών µελών της ΕΕ η αγοραστική δύναµη, η καταπολέµηση του πληθωρισµού η αναπτυξιακή ώθηση Η ρύθµιση των χρηµατοπιστωτικών αγορών ΕΕ27 72% 37% 35% 35% 33% εντός ευρωζώνης 70% 4 38% 38% 36% εκτός ευρωζώνης 74% 28% 28% 32% 28%

33 3) Εθνικοί µέσοι όροι QP7T Πιο συγκεκριµένα, ποιος τοµέας πιστεύετε ότι πρέπει να έχει προτεραιότητα δεδοµένης της κρίσης; η απασχόληση και η καταπολέµηση της ανεργίας η µείωση του δηµόσιου χρέους των κρατών µελών της ΕΕ η αγοραστική δύναµη, η καταπολέµηση του πληθωρισµού η αναπτυξιακή ώθηση η ρύθµιση των χρηµατοπιστωτι κών αγορών οι συντάξεις η στέγαση CY 90% 4 36% 49% 2 23% 30% 0% ES 89% 22% 24% 46% 25% 27% 3 DK 85% 47% 28% 46% 36% 14% 12% HU 84% 39% 4 36% 34% 29% 15% 0% LV 83% 23% 33% 43% 27% 37% 8% SI 82% 36% 29% 52% 28% 22% 15% 0% EE 79% 26% 44% 27% 27% 35% 10% 2% EL 78% 38% 37% 63% 19% 30% 10% LT 78% 20% 40% 35% 30% 30% 20% 3% PT 77% 28% 43% 40% 16% 40% 13% 2% SK 77% 43% 44% 24% 29% 28% 20% BG 75% 17% 62% 37% 35% 39% 6% IE 75% 29% 19% 55% 45% 14% 22% 2% PL 75% 28% 28% 20% 20% 43% 16% 4% FI 75% 50% 40% 19% 39% 18% 18% CZ 73% 4 43% 2 27% 36% 19% LU 73% 38% 32% 3 37% 2 30% 0% SE 73% 52% 2 54% 42% 1 9% UE27 72% 37% 35% 35% 33% 28% 18% 2% UK 72% 25% 12% 37% 26% 25% 27% 5% RO 70% 17% 48% 24% 33% 36% 25% 2% FR 69% 35% 46% 42% 29% 25% 24% AT 69% 58% 56% 28% 4 24% 10% NL 67% % 42% 17% 10% IT 66% 3 37% 38% 3 33% 15% DE 63% 65% 37% 26% 56% 20% 4% BE 59% 36% 50% 42% 33% 32% 20% 0% MT 56% 50% 42% 17% 30% 33% 1 3% εν ξέρω / εν απαντώ

34 VI. Η ΑΓΝΟΙΑ ΤΩΝ ΘΕΣΜΩΝ A. ΟΝΟΜΑΣΤΕ ΤΡΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΘΕΣΜΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP1 Μπορείτε να ονοµάσετε τρία ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα που γνωρίζετε; (Μέχρι 3 απαντήσεις) 53% 33% 27% 25% 1 10% 10% 3% 0% 5% The European Parliament The European Central Bank The European Commission The European Council The Council of the EU The Court of Justice of the EU The European Court of Auditors The European Economic and Social Committee The Committee of the Regions Other Does not know of any 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης για τα έξι πρώτα στοιχεία ΑΝΑΦΟΡΑ 3 ΟΡΓΑΝΩΝ Κοινοβο ύλιο Ευρωπαϊ κή Κεντρικ ή Τράπεζα Επιτροπ ή Ευρωπαϊ κό Συµβούλ ιο Συµβούλ ιο της ΕΕ ικαστή ριο Κανένα/ ε ν γνωρίζω ΕΕ27 53% 27% 25% 1 10% 10% 33% εντός ευρωζώνης 57% 35% 26% 12% 10% 10% 27% εκτός ευρωζώνης 45% 14% 24% 9% 1 10% 43%

35 3) Εθνικοί µέσοι όροι QP1 Μπορείτε να ονοµάσετε τρία ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα που γνωρίζετε; (Μέχρι 3 απαντήσεις) Ευρωπαϊκ ό Κοινοβού λιο Ευρωπαϊκή Επιτροπή Συµβούλι ο της ΕΕ Ευρωπαϊ κό Συµβούλι ο Ευρωπαϊκ ή Κεντρική Τράπεζα Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο ικαστήρ ιο της ΕΕ Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή Επιτροπή των Περιφερει ών SK 79% 29% 22% 15% 36% 16% 2% 1 IT 73% 34% 15% 2 38% 5% 4% 2% 1 BG 72% 34% 15% 16% 30% 2% 16% 0% 0% 18% HU 72% 38% 18% 18% 19% 2% 9% 2% 0% 17% CZ 7 24% 3 14% 32% 16% 3% 14% AT 7 49% 2 14% 46% 14% 20% 3% 2% 4% RO 69% 4 28% 22% 19% 4% 6% 0% 22% SI 65% 32% 15% 6% 23% 12% 20% 0% 0% 5% 2 DE 64% 25% 10% 13% 50% 8% 22% 2% 0% 4% 18% LU 62% 40% 8% 4% 24% 9% 3 0% 8% 2 BE 6 49% 16% 10% 24% 2% 10% 0% 10% 19% LT 59% 27% 13% 3% 18% 2% 16% 3% 2% 35% MT 59% 25% 13% 1 18% 4% 9% - - 2% 35% DK 57% 34% 10% 4% 8% 0% 10% 7% 35% EE 56% 27% 14% 3% 16% 12% 0% 5% 33% PT 56% 28% 9% 13% 29% 5% 5% - 2% 29% IE 55% 29% 12% 14% 44% 4% 8% 3% 0% 5% 30% EL 55% 28% 12% 15% 34% 1-3% 25% UE27 53% 25% 10% 1 27% 3% 10% 0% 5% 33% NL 53% 3 10% 7% 39% 3% 1 2% 1 26% CY 49% 19% 15% 8% 14% 23% - 3% 43% PL 48% 25% 7% 7% 5% 0% 9% 0% 0% 44% ES 43% 16% 4% 6% 29% 3% 0% 6% 45% SE 42% 23% 5% 4% 16% 0% 20% 2% 0% 9% 44% FR 39% 16% 4% 4% 16% 2% 6% 0% 9% 49% FI 39% 35% 5% 8% 17% 10% 3% 2% 13% 39% LV 35% 18% 6% 8% 7% 1 0% 3% 53% UK 22% 12% 4% 5% 1 0% 8% 0% 9% 63% Άλλο εν απαντώ εν γνωρίζω κανένα

36 B. ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ, ΤΩΝ ΡΟΛΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΗΓΕΣΙΑΣ ΤΟΥΣ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP11 Σε µια κλίµακα από το 1 έως το 10, όπου '1' σηµαίνει ότι «δεν γνωρίζετε τίποτα απολύτως» και '10' σηµαίνει ότι «γνωρίζετε πολλά», πόσα πιστεύετε ότι γνωρίζετε για τα ακόλουθα ζητήµατα σχετικά µε τη λειτουργία της ΕΕ και των θεσµικών οργάνων της; Know nothing at all (1) Know little (2 à 4) Know moderately (5 à 6) Know a lot (7 à 10) The various European institutions 22% 47% 23% 7% The allocation of roles played by the various institutions (who does what?) The people who run the various EU institutions, the leaders of the EU 28% 46% 19% 6% 27% 46% 19% 6% 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚ Η ΓΝΩΣΗ σε κλίµακα από 1 έως 10 τα διάφορα ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα η κατανοµή των ρόλων µεταξύ διαφορετικών οργάνων (ποιος κάνει τι) τα πρόσωπα που διευθύνουν τα διάφορά ευρωπαϊκά όργανα, η ηγεσία της ΕΕ ΕΕ27 3,4 3,1 3,1 εντός ευρωζώνης 3,5 3,2 3,3 εκτός ευρωζώνης 3,1 2,8 2,8

37 3) Εθνικοί µέσοι όροι QP11 Σε µια κλίµακα από το 1 έως το 10, όπου '1' σηµαίνει ότι «δεν γνωρίζετε τίποτα απολύτως» και '10' σηµαίνει ότι «γνωρίζετε πολλά», πόσα πιστεύετε ότι γνωρίζετε για τα ακόλουθα ζητήµατα σχετικά µε τη λειτουργία της ΕΕ και των θεσµικών οργάνων της; τα διάφορα ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα η κατανοµή των ρόλων µεταξύ διαφορετικών οργάνων (ποιος κάνει τι) τα πρόσωπα που διευθύνουν τα διάφορά ευρωπαϊκά όργανα, η ηγεσία της ΕΕ µέσος όρος από το 1 ως το 10 όπου '1' σηµαίνει «δεν γνωρίζω τίποτα απολύτω ς» µέσος όρος από το 1 ως το 10 όπου '1' σηµαίνει «δεν γνωρίζω τίποτα απολύτω ς» µέσος όρος από το 1 ως το 10 όπου '1' σηµαίνει «δεν γνωρίζω τίποτα απολύτω ς» UE27 3,4 22% 3,1 28% 3,1 27% BE 3,6 16% 3,4 20% 3,8 15% BG 3,0 25% 2,6 33% 2,7 3 CZ 3,4 24% 3,0 33% 2,9 35% DK 3,3 15% 2,9 23% 2,9 23% DE 3,8 13% 3,4 19% 3,3 18% EE 3,1 24% 2,8 3 2,8 29% IE 3,4 2 3,3 23% 3,3 24% EL 3,6 18% 3,4 20% 3,8 19% ES 2,8 35% 2,6 39% 2,8 36% FR 2,8 29% 2,6 35% 2,7 36% IT 4,1 10% 3,9 14% 4,0 13% CY 2,9 38% 2,8 40% 2,6 44% LV 3,1 26% 2,8 3 2,9 3 LT 3,4 23% 3,1 29% 3,1 30% LU 4,0 14% 3,9 18% 3,9 18% HU 3,3 23% 3,1 29% 2,9 32% MT 3,5 29% 3,1 33% 3,2 3 NL 3,8 10% 3,5 17% 3,6 15% AT 4,4 7% 4,1 10% 4,2 10% PL 3,6 18% 3,3 22% 3,4 2 PT 3,2 24% 3,2 27% 3,2 24% RO 3,4 23% 3,1 29% 2,9 32% SI 3,4 19% 3,1 24% 3,2 24% SK 3,6 22% 3,2 29% 3,2 29% FI 3,4 17% 3,0 2 3,1 24% SE 3,1 18% 2,7 27% 2,6 29% UK 2,6 39% 2,3 46% 2,4 44% 37

38 Γ. ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ, ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ ΤΟΥΣ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP12 Παρακαλώ πείτε µου ποια κατά τη γνώµη σας από τις ακόλουθες δηλώσεις ισχύει για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ποιο από αυτά τα θεσµικά όργανα...; A. αποτελείται από µέλη τα οποία εκλέγονται µε άµεση καθολική ψηφοφορία από τους ευρωπαίους πολίτες 27% Don't know 9% European Commission 8% Council of the EU B. προτείνει τους νόµους της Ευρωπαϊκής Ένωσης 24% Don't know 55% European Parliament 22% European Commission 14% Council of the EU Γ. αποτελείται από Υπουργούς του κάθε κράτους µέλους 24% Don't know 40% European Parliament 19% European Commission 28% Council of the EU 29% European Parliament 38

39 2) Εθνικοί µέσοι όροι ορθών απαντήσεων στις τρεις δηλώσεις QP12 Παρακαλώ πείτε µου ποια κατά τη γνώµη σας από τις ακόλουθες δηλώσεις ισχύει για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ποιο από αυτά τα θεσµικά όργανα...; - Έχει µέλη που εκλέγονται µε καθολική ψηφοφορία (απευθείας από τους ευρωπαίους πολίτες) - Προτείνει ευρωπαϊκούς νόµους - Αποτελείται από Υπουργούς από κάθε Κράτος Μέλος DK 6 30% 9% SE 52% 39% 9% NL 52% 39% 9% FI 50% 38% 12% DE 46% 37% 17% LU 44% 37% 19% BE 44% 47% 9% SK 43% 45% 12% HU 42% 42% 16% EE 42% 36% 22% AT 4 46% 13% CY 4 36% 23% CZ 38% 45% 17% BG 38% 29% 33% SI 37% 46% 17% FR 36% 39% 25% EL 36% 48% 16% UE27 35% 40% 25% MT 34% 34% 32% UE27 LV 34% 39% 27% PL 33% 36% 3 RO 30% 32% 38% LT 30% 43% 27% IE 30% 3 39% ES 27% 40% 33% PT 26% 39% 35% IT 26% 48% 26% UK 25% 40% 35% Moyenne des bonnes réponses Moyenne des mauvaises réponses Ne sait pas 39

40 . ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΓΝΩΣΗ : ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΕΧΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP4 Κατά την άποψή σας, πότε θα διεξαχθούν οι επόµενες Ευρωεκλογές, εδώ στην (όνοµα χώρας); In two years/ in 2014 / in June 2014 Next year/ in 2013 / in June 2013 In three years/ in 2015 / in June 2015 Later This year/ in June 2012 Don't know 3% 2% 4% 18% 25% Mauvaises réponses : 27% 48% 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης ΗΜΕΡΟΜΗΝΙ Α ΠΡΟΣΕΧΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΕΚ σε δύο χρόνια/το 2014/τον Ιούνιο του 2014 του χρόνου/το 2013/τον Ιούνιο του 2013 σε τρία χρόνια/το 2015/τον Ιούνιο του 2015 Αργότερα φέτος/τον Ιούνιο του 2012 εν γνωρίζω ΕΕ27 25% 18% 4% 3% 2% 48% εντός ευρωζώνης εκτός ευρωζώνης 27% 20% 5% 3% 2% 43% 20% 15% 3% 3% 2% 57% 40

41 3) Εθνικοί µέσοι όροι QP4 Κατά την άποψή σας, πότε θα διεξαχθούν οι επόµενες Ευρωεκλογές, εδώ στην (όνοµα χώρας); HU 40% 2% 16% 4% 3% 35% BE 40% 6% 25% 5% 5% 19% AT 39% 18% 7% 4% 3 SK 38% 22% 6% 2% 3 LU 38% 12% 6% 3% 40% DE 37% 18% 4% 3% 37% CZ 37% 3% 25% 5% 2% 28% CY 34% 0% 1 3% 0% 52% EE 33% 15% 4% 3% 44% EL 32% 4% 23% 5% 2% 34% MT 30% 2% 12% 4% 2% 50% SI 28% 20% 4% 4% 43% SE 27% 3 9% 6% 26% LT 27% 2% 18% 2% 3% 48% IT 27% 3% 29% 3% 2% 36% IE 27% 1 3% 2% 56% PL 26% 10% 4% 2% 57% NL 25% 2% 43% 4% 25% BG 25% 13% 59% UE27 UE27 RO 25% 24% 2% 6% 18% 12% 4% 3% 3% 3% 52% 48% FI 23% 26% 7% 5% 38% DK 23% 3% 39% 3% 3% 29% LV 22% 20% 4% 2% 5 FR 22% 2% 10% 7% 5% 54% PT 16% 10% 4% 2% 67% ES 13% 19% 3% 2% 62% UK 7% 2% 1 2% 2% 76% Dans deux ans/en 2014/en juin 2014 Cette année/en juin 2012 L année prochaine/en 2013/en juin 2013 Dans trois ans/en 2015/en juin 2015 Plus tard Ne sait pas 41

42 Ε. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΓΝΩΣΗ : ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP5 Θα µπορούσατε σας παρακαλώ να µου πείτε ποια κατά τη γνώµη σας από τις ακόλουθες δηλώσεις για την ΕΕ είναι αληθινή ή εσφαλµένη; Αντικειµενική γνώση : Γενικά αποτελέσµατα 2 Don't know 2 Average of wrong answers 58% Average of correct answers Αντικειµενική γνώση : αναλυτικά αποτελέσµατα Σωστό Λάθος εν γνωρίζω Ιούνιος 2012 Νοε ιαφορά - Ιούνιος 2012 Νοε ιαφορά - Ιούνιος 2012 Νοε ιαφορά - Τα µέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλέγονται απευθείας από τους πολίτες κάθε κράτους µέλους Ο προϋπολογισµός της ΕΕ εκπονείται από κοινού από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από τα κράτη µέλη Σε επίπεδο ΕΕ, οι ευρωπαϊκοί νόµοι (οδηγίες και κανονισµοί) πρέπει να αποτελούν προϊόν συµφωνίας µεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κρατών µελών. Κάθε κράτος µέλος διαθέτει ίδιο αριθµό ευρωβουλευτών 58% 58% = 27% 28% -1 15% 14% +1 59% 54% +5 16% 18% -2 25% 28% % +2 17% 19% -2 22% 22% = 23% % 55% % -3 42

43 ΣΤ. ΤΟ ΠΙΟ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΥΤΙΚΟ ΟΡΓΑΝΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP14 Γενικά, κατά την άποψή σας, ποιο από τα ακόλουθα θεσµικά όργανα αντιπροσωπεύει καλύτερα την Ευρωπαϊκή Ένωση; 52% 15% 14% 18% The European Parliament The European Commission The Council of the EU Other (Spontaneous) Don't know 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠ ΕΥΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΕ Ευρωπαϊκό Κοινοβούλι ο Ευρωπαϊκή Επιτροπή Συµβούλιο της ΕΕ Άλλο (αυθόρµητα) εν γνωρίζω ΕΕ27 52% 15% 14% 18% εντός ευρωζώνης 54% 16% 14% 15% εκτός ευρωζώνης 49% 14% 14% 22% 3) Εθνικοί µέσοι όροι 43

44 QP14 Γενικά, κατά την άποψή σας, ποιο από τα ακόλουθα θεσµικά όργανα αντιπροσωπεύει καλύτερα την Ευρωπαϊκή Ένωση; Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ευρωπαϊκή Επιτροπή Συµβούλιο της ΕΕ Άλλο (αυθόρµητα) εν γνωρίζω LT 68% 8% 1 12% SI 64% 14% 15% 2% 5% BG 60% 9% 14% 0% 17% FR 60% 10% 12% 0% 18% SK 59% 1 20% 9% DK 57% 17% 9% 16% DE 57% 17% 13% 12% HU 57% 20% 16% 0% 7% NL 57% 2 14% 0% 8% EL 56% 14% 18% 2% 10% RO 56% 12% 14% 17% FI 54% 23% 17% 0% 6% UE27 52% 15% 14% 18% ES 52% 12% 1 2% 23% LV 52% 12% 17% 0% 19% PL 52% 13% 10% 0% 25% SE 52% 26% 7% 0% 15% EE 49% 15% 14% 2 IT 49% 16% 18% 2% 15% MT 47% 19% 9% 0% 25% BE 45% 29% 18% 2% 6% CZ 45% 14% 28% 12% IE 45% 20% 9% 0% 26% CY 45% 14% 23% 0% 18% LU 44% 28% 14% 2% 12% AT 43% 26% 15% 4% 12% UK 40% 14% 16% 0% 30% PT 39% 20% 12% 0% 29% 44

45 VII. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP3 Κατά την άποψή σας, ο ρόλος που διαδραµατίζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη λειτουργία της ΕΕ είναι ; Important role Not important role Don't know (June 2012) 7 (-6) 2 (+4) 8% (+2) (Nov. 2011) 77% 17% 6% 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης ΡΟΛΟΣ ΕΚ Σηµαντικός Μη σηµαντικός εν γνωρίζω ΕΕ27 7 (-6) 2 (+4) 8% (+2) εντός ευρωζώνης 72% (-4) 2 (+3) 7% (+1) εκτός ευρωζώνης 69% (-8) 20% (+2) 1 (+4) *( ) ιαφορά µεταξύ Ιουνίου 2012 και Νοεµβρίου

46 3) Αποκλίσεις µεταξύ κρατών µελών QP3 Κατά την άποψή σας, ο ρόλος που διαδραµατίζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη λειτουργία της ΕΕ είναι ; Νοε. 11 Σύνολο "σηµαντικός" Σύνολο "µη σηµαντικός" εν γνωρίζω Ιούνιος 12 ιαφ. - Νοε. 11 Ιούνιος 12 ιαφ. - Νοε. 11 Ιούνιος 12 ιαφ. - CY 87% 76% -11 6% 14% +8 7% 10% +3 LV 74% 63% % +7 5% 9% +4 HU 89% 8-8 8% 15% +7 3% 4% +1 UK 65% 57% -8 23% 30% +7 12% 13% +1 IT 78% 72% -6 16% 22% +6 6% 6% = LU 86% 77% -9 12% 18% +6 2% 5% +3 NL 85% 78% -7 13% 19% +6 2% 3% +1 EL 80% 73% -7 18% 23% +5 2% 4% +2 SI 86% 79% -7 12% 17% +5 2% 4% +2 SK 9 83% -8 8% 13% +5 4% +3 LT 79% % % 8% +3 PL 86% 75% -11 8% 12% +4 6% 13% +7 UE27 77% % % 8% +2 DK 78% 73% -5 17% % 6% +1 BG 85% 77% -8 9% 12% +3 6% 1 +5 CZ 80% 73% -7 17% 20% +3 3% 7% +4 DE 76% 73% -3 18% % 6% = ES 67% 64% -3 23% 26% +3 10% 10% = FR 77% 72% -5 17% 20% +3 6% 8% +2 PT 68% % 26% +3 9% 13% +4 SE 86% 79% -7 10% 13% +3 4% 8% +4 IE 79% 77% -2 8% 9% +1 13% 14% +1 EE 78% 74% -4 16% 16% = 6% 10% +4 MT 85% 88% +3 6% 6% = 9% 6% -3 FI 80% 77% -3 18% 18% = 2% 5% +3 BE 83% 82% -1 16% 15% -1 3% +2 RO 78% 77% -1 16% 12% -4 6% 1 +5 AT 66% 68% +2 32% 27% -5 2% 5% +3 46

47 VIII. ΠΩΣ ΘΑ ΑΚΟΥΣΤΕΙ Η ΦΩΝΗ ΜΟΥ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP24 Ποιοι από τους ακόλουθους είναι οι καλύτεροι τρόποι να διασφαλίσετε ότι η φωνή σας θα ακουστεί από τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων στην ΕΕ; (Μέχρι 3 απαντήσεις) Voting in European elections 57% Using the European Citizens Initiative 29% Writing to your MEP Writing directly to the European institutions Taking part in debates on the websites or social media sites of the European institutions Being a member of or supporting European associations or NGOs (nongovernmental organisations) Joining a trade union Being a member of a consumers association None (Spontaneous) Don't know 19% 18% 13% 12% 12% 1 8% 7% Other (Spontaneous) 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης για τα έξι πρώτα στοιχεία ΠΩΣ ΘΑ ΑΚΟΥΣΤΕΙ Η ΦΩΝΗ ΜΟΥ Ψήφος στις ευρωπαϊκές εκλογές Χρήση της πρωτοβουλί ας των ευρωπαίων πολιτών Αλληλογρα φία µε τον ευρωβουλε υτή σας Απευθείας αλληλογραφ ία µε τα ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα ιάλογοι στις ιστοσελίδες ή στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης των ευρωπαϊκών οργάνων Εγγραφή σε συνδικάτ ο ΕΕ27 57% 29% 19% 18% 13% 12% εντός ευρωζώνης εκτός ευρωζώνης 6 33% 16% 18% 12% 12% 50% 22% 25% 18% 14% 1 47

48 Εθνικοί µέσοι όροι QP24 Ποιοι από τους ακόλουθους είναι οι καλύτεροι τρόποι να διασφαλίσετε ότι η φωνή σας θα ακουστεί από τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων στην ΕΕ; (Μέχρι 3 απαντήσεις) Ψήφος στις ευρωπαϊκέ ς εκλογές Χρήση της πρωτοβου λίας των ευρωπαίω ν πολιτών Αλληλο γραφία µε τον ευρωβο υλευτή σας Εγγραφή σε συνδικάτ ο συµµετοχή σε ένωση καταναλωτών συµµετοχή ή ενίσχυση οργανώσεων ή ευρωπαϊκών ΜΚΟ Συµµετοχή σε διάλογους στις ιστοσελίδες ή στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης των ευρωπαϊκών οργάνων Απευθείας αλληλογρα φία µε τα ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα Άλλος (αυθόρµη τα) Κανένας (αυθόρµη τα) εν γνωρίζω SE 82% 37% 40% 9% 6% 15% 24% 23% 2% DK 80% 36% 30% 12% 10% 20% 20% 17% 0% 2% 2% NL 75% 48% 8% 15% 9% 13% 20% 16% 2% 3% 3% FR 74% 26% 25% 10% 15% 16% 15% 22% 4% 4% DE 7 42% 18% 10% 10% 12% 1 22% 0% 7% 4% BE 69% 33% 1 24% 16% 14% 17% 17% 4% LU 69% 30% 19% 16% 15% 15% 23% 23% 3% IE 67% 2 28% 22% 2 13% 13% 16% 5% 10% MT 66% 15% 32% 7% 10% 10% 13% 2-4% 5% FI 66% 24% 36% 16% 10% 16% 15% 1 5% EL 59% 25% 9% 16% 19% 14% 16% 16% 0% 15% ES 58% 20% 6% 7% 7% 10% 9% 14% 2% 12% 7% UE27 57% 29% 19% 12% 1 12% 13% 18% 8% 7% UK 55% 13% 32% 1 5% 5% 13% 14% 9% 1 RO 53% 25% 19% 15% 13% 17% 15% 25% 8% 14% AT 52% 36% 14% 2 27% 22% 15% 19% 5% 1 3% BG 46% 24% 24% 6% 1 14% 13% 35% 0% 1 12% EE 46% 29% 16% 15% 9% 15% 14% 13% 13% 8% LV 43% 23% 15% 1 4% 9% 15% 27% 12% 7% HU 43% 25% 17% 14% 13% 17% 14% 16% 0% 19% 5% CY 42% 42% 20% 1 17% 17% 25% 38% 15% 2% PT 42% 20% 10% 1 9% 10% 8% 9% 0% 16% 16% SI 42% 26% 28% 8% 7% 15% 18% 3 2% 9% 3% SK 42% 35% 24% 7% 9% 14% 17% 26% 10% 6% IT 40% 37% 16% 15% 18% 12% 1 14% 2% 10% 7% PL 39% 25% 16% 10% 7% 7% 12% 15% 0% 10% 17% CZ 34% 30% 20% 12% 12% 20% 15% 24% 0% 1 7% LT 34% 27% 17% 13% 8% 8% 15% 27% 1 10%

49 IX. Η ΕΚΛΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ A. ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΥ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP13 Απ' όσο γνωρίζετε, πώς διορίζεται ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής; He is appointed by the Heads of States and Governments of the EU Member States, choice which has then to be approved by the EP He is elected by the European Parliament (MEPs), following a vote on his main policy guidelines He is appointed by all the members of the European Commission He is directly elected by the citizens of every Member State Don't know 4% 19% 26% 25% 26% Mauvaises réponses : 49% 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΥ Ορισµός από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων των κρατών µελών της ΕΕ και στη συνέχεια έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Εκλογή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ευρωβουλευτές) κατόπιν ψηφοφορίας σχετικά µε τους γενικούς πολιτικούς του/της προσανατολισµούς Ορισµός από το σύνολο των µελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Απευθείας εκλογή από τους πολίτες όλων των κρατών µελών εν γνωρίζω ΕΕ27 26% 26% 19% 4% 25% εντός ευρωζώνης εκτός ευρωζώνης 28% 26% 19% 4% 22% 2 26% 17% 5% 3

50 3) Εθνικοί µέσοι όροι QP13 Απ' όσο γνωρίζετε, πώς διορίζεται ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής; Ορίζεται από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων των κρατών µελών της ΕΕ και στη συνέχεια έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Εκλέγεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ευρωβουλευτές) κατόπιν ψηφοφορίας σχετικά µε τους γενικούς πολιτικούς του/της προσανατολισµούς Ορίζεται από το σύνολο των µελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Εκλέγεται απευθείας από τους πολίτες όλων των κρατών µελών εν γνωρίζω LU 43% 22% 16% 2% 17% DK 4 20% 24% 4% 1 SE 4 27% 2 2% 9% BE 39% 24% 24% 4% 8% IE 37% 19% 9% 3% 32% NL 35% 25% 26% 2% 12% DE 33% 2 23% 3% 19% CZ 28% 23% 30% 3% 16% FR 28% 24% 2 4% 23% IT 27% 28% 18% 5% 2 FI 27% 29% 26% 4% 13% UE27 26% 26% 19% 4% 25% AT 26% 27% 25% 5% 14% SK 26% 38% 19% 2% 15% EL 25% 33% 22% 3% 17% HU 24% 32% 26% 3% 15% EE 23% 32% 20% 5% 20% CY 22% 27% 18% 3% 30% ES 2 29% 1 5% 34% LV 19% 33% 2 4% 22% PT 19% 27% 16% 9% 29% SI 19% 35% 25% 4% 16% UK 19% 18% 17% 7% 39% PL 18% 38% 12% 4% 28% LT 17% 33% 20% 6% 22% MT 17% 20% 23% 6% 34% BG 16% 3 10% 3% 40% RO 13% 27% 16% 4% 40%

51 B. ΤΡΟΠΟΣ ΕΚΛΟΓΗΣ ΠΟΥ ΠΡΟΒΛΕΠΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΗΣ ΛΙΣΑΒΟΝΑΣ 1) Ευρωπαϊκός µέσος όρος QP15 Οι επόµενες ευρωεκλογές θα διεξαχθούν τον Ιούνιο του Με αυτή την αφορµή, για πρώτη φορά, τα Κράτη Μέλη θα πρέπει να προτείνουν έναν υποψήφιο για την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βάσει των αποτελεσµάτων των ευροεκλογών. Ο πρόεδρος θα εκλεγεί τότε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Φανταστείτε ότι στις επόµενες ευρωεκλογές, οι µεγαλύτερες ευρωπαϊκές πολιτικές οικογένειες προτείνουν έναν υποψήφιο για τη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βάσει ενός κοινού προγράµµατος. Οι πολίτες κάθε µέλους κράτους θα συµµετείχαν έµµεσα στην εκλογή του Πρόεδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αν οι πολιτικές οικογένειες της επιλογής τους κέρδιζαν τις ευρωεκλογές. Θα σας παρακινούσε αυτό σε µεγαλύτερο βαθµό απ' ότι τώρα να ψηφίσετε; Total "No" : 36% 12% No, definitely not 10% Don't know 15% Yes, definitely Total "Yes" : 54% 24% No, probably not 39% Yes, probably 2) Μέσος όρος εντός/εκτός ευρωζώνης ΕΚΛΟΓΗ ΠΡΟΕ ΡΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Οπωσδήποτε ναι Μάλλον ναι Μάλλον όχι Επ` ουδενί όχι εν γνωρίζω ΕΕ27 15% 39% 24% 12% 10% εντός ευρωζώνης εκτός ευρωζώνης 18% 38% 23% 12% 9% 1 40% 25% 12% 12%

52 3) Εθνικοί µέσοι όροι QP15 Φανταστείτε ότι στις επόµενες ευρωεκλογές, οι µεγαλύτερες ευρωπαϊκές πολιτικές οικογένειες προτείνουν έναν υποψήφιο για τη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βάσει ενός κοινού προγράµµατος. Οι πολίτες κάθε µέλους κράτους θα συµµετείχαν έµµεσα στην εκλογή του Πρόεδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αν οι πολιτικές οικογένειες της επιλογής τους κέρδιζαν τις ευρωεκλογές. Θα σας παρακινούσε αυτό σε µεγαλύτερο βαθµό απ' ότι τώρα να ψηφίσετε; CY 30% 3 14% 17% 8% DE 24% 37% 24% 9% 6% EL 20% 47% 18% 10% 5% MT 19% 33% 14% 6% 28% NL 18% 3 33% 15% 3% LU 18% 33% 30% 15% 4% ES 18% 33% 23% 15% 1 RO 17% 42% 1 4% 26% BE 17% 4 25% 15% 2% FR 16% 36% 23% 20% 5% IE 16% 4 18% 7% 18% UE27 UE27 SE 15% 14% 39% 40% 24% 34% 12% 9% 10% 3% AT 13% 44% 25% 1 7% IT 13% 44% 18% 8% 17% BG 13% 4 18% 8% 20% UK 12% 37% 27% 16% 8% SK 12% 43% 25% 13% 7% SI 12% 32% 29% 23% 4% LV 12% 47% 22% 10% 9% DK 12% 33% 33% 17% 5% PT % 10% 15% HU 1 38% 28% 17% 6% LT 1 34% 26% 17% 12% FI 8% 40% 39% 10% 3% EE 7% 34% 3 17% 1 CZ 7% 40% 3 15% 7% PL 5% 43% 26% 8% 18% Oui, certainement Oui, probablement Non, probablement pas Non, certainement pas Ne sait pas 52/53

53 Η συµµετοχή στην εκλογή του Προέδρου της Επιτροπής θα είχε θετικό αντίκτυπο στην κινητοποίηση των εκλογέων στα περισσότερα κράτη µέλη. Unité de Suivi de l'opinion publique Jacques Nancy EPEurobarometer@europar.europa.eu