ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ Ανώνυµη Ναυτιλιακή Εταιρεία

Transcript

1 ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ Ανώνυµη Ναυτιλιακή Εταιρεία Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις για τη χρήση 2013 ( ) Σε ενοποιηµένη και εταιρική βάση Σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς ( ΠΧΑ) 1

2 Πίνακας περιεχοµένων Σελίδα Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις (εταιρικές και ενοποιηµένες), σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς ( ΠΧΑ) για τη χρήση Έκθεση ιαχείρισης ιοικητικού Συµβουλίου της HELLENIC SEAWAYS Α.Ν.Ε. προς την Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων για τη χρήση ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ...13 ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ...14 ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ Ι ΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ...15 ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΑΜΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ...16 Σηµειώσεις στις ετήσιες οικονοµικές καταστάσεις για τη χρήση Γενικές πληροφορίες για την Εταιρεία και τον Όµιλο Βάση κατάρτισης των οικονοµικών καταστάσεων Γενικό πλαίσιο υνατότητα συνέχισης δραστηριότητας (going concern) Χρήση κρίσεων και εκτιµήσεων της ιοίκησης Νέα λογιστικά πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερµηνείες Βασικές λογιστικές πολιτικές Βάση Ενοποίησης Θυγατρικές ιεταιρικές συναλλαγές Μετατροπή στοιχείων σε ξένο νόµισµα Άυλα περιουσιακά στοιχεία Ενσώµατα πάγια περιουσιακά στοιχεία Αποµείωση αξίας µη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων Αποθέµατα Χρηµατοοικονοµικά µέσα Απαιτήσεις από πελάτες / Λοιπές απαιτήσεις ιαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά στοιχεία Ταµιακά διαθέσιµα και ταµιακά ισοδύναµα ανειακές υποχρεώσεις Υποχρεώσεις σε προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις Προβλέψεις για παροχές σε εργαζοµένους Λοιπές προβλέψεις / Ενδεχόµενες υποχρεώσεις και ενδεχόµενες απαιτήσεις Φόρος εισοδήµατος (τρέχων και αναβαλλόµενος) Λειτουργικές µισθώσεις Αναγνώριση εσόδων Αναγνώριση εξόδων Άυλα και ενσώµατα πάγια περιουσιακά στοιχεία Επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρείες Λοιπά µη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Αποθέµατα Απαιτήσεις από πελάτες Λοιπές απαιτήσεις και λοιπά κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία ιαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία Ταµιακά διαθέσιµα και ταµιακά ισοδύναµα Μετοχικό Κεφάλαιο και διαφορά υπέρ το άρτιο Λοιπά αποθεµατικά Αποτελέσµατα εις νέο Μακροπρόθεσµες δανειακές υποχρεώσεις Προβλέψεις για παροχές σε εργαζόµενους και λοιπές προβλέψεις...37

3 17. Προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις Βραχυπρόθεσµες τραπεζικές υποχρεώσεις ουλευµένα έξοδα και έσοδα εποµένων χρήσεων Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) Κόστος πωληθέντων Λοιπά έσοδα εκµετάλλευσης Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Έξοδα λειτουργίας ερευνών ανάπτυξης Έξοδα λειτουργίας διάθεσης Αµοιβές προσωπικού Λοιπά έξοδα εκµετάλλευσης Χρηµατοοικονοµικά έσοδα Χρηµατοοικονοµικά έξοδα Αποτελέσµατα από επενδυτικές δραστηριότητες Φόροι εισοδήµατος Μερίσµατα Ενδεχόµενες υποχρεώσεις και ενδεχόµενες απαιτήσεις Ενδεχόµενες υποχρεώσεις Ενδεχόµενες απαιτήσεις Συναλλαγές µε συνδεδεµένα µέρη Απαιτήσεις - Υποχρεώσεις µε συνδεδεµένα µέρη Αγορές - πωλήσεις µε συνδεδεµένα µέρη Αµοιβές µελών ιοικητικού Συµβουλίου και Γενικών ιευθυντών ιαχείριση χρηµατοοικονοµικού κινδύνου Πιστωτικός κίνδυνος Κίνδυνος ρευστότητας Κίνδυνος συνθηκών αγοράς ιαχείριση κεφαλαίου Αναπροσαρµογές κονδυλίων Γεγονότα µετά την ηµεροµηνία του ισολογισµού

4 Ετήσιες Οικονοµικές Καταστάσεις (εταιρικές και ενοποιηµένες), σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς ( ΠΧΑ) για τη χρήση 2013 Βεβαιώνεται ότι οι συνηµµένες Οικονοµικές Καταστάσεις είναι εκείνες που εγκρίθηκαν από το ιοικητικό Συµβούλιο της Εταιρείας «ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ Α.Ν.Ε.» στη συνεδρία της 28 ης Μαΐου Γεράσιµος Στρίντζης Πρόεδρος του ιοικητικού Συµβουλίου της ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ Α.Ν.Ε. 4

5 DFK PD AUDIT Ανώνυμη Εταιρία Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και Συμβούλων Επιχειρήσεων Βασιλίσσης Σοφίας 4, Αθήνα Τηλ: , Φαξ: ΕΚΘΕΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΥ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ ΛΟΓΙΣΤΗ Προς τους Μετόχους της Ανώνυµης Ναυτιλιακής Εταιρείας «ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ» Έκθεση επί των Εταιρικών και Ενοποιηµένων Οικονοµικών Καταστάσεων Ελέγξαµε τις συνηµµένες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Ανώνυµης Ναυτιλιακής Εταιρείας «ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ» που αποτελούνται από την εταιρική και ενοποιηµένη κατάσταση χρηµατοοικονοµικής θέσης της 31ης εκεµβρίου 2013, τις εταιρικές και ενοποιηµένες καταστάσεις αποτελεσµάτων χρήσεως και συνολικού εισοδήµατος, µεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταµειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ηµεροµηνία αυτή, καθώς και περίληψη σηµαντικών λογιστικών αρχών και µεθόδων και λοιπές επεξηγηµατικές πληροφορίες. Ευθύνη της ιοίκησης για τις Εταιρικές και Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις Η διοίκηση είναι υπεύθυνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις εσωτερικές δικλείδες, που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων απαλλαγµένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική µας ευθύνη είναι να εκφράσουµε γνώµη επί αυτών των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων µε βάση τον έλεγχό µας. ιενεργήσαµε τον έλεγχό µας σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν να συµµορφωνόµαστε µε κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να σχεδιάζουµε και διενεργούµε τον έλεγχο µε σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το εάν οι εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις είναι απαλλαγµένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαµβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκµηρίων, σχετικά µε τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις. Οι επιλεγόµενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή περιλαµβανοµένης της εκτίµησης των κινδύνων ουσιώδους ανακρίβειας των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιµήσεων κινδύνου, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλείδες που σχετίζονται µε την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων της εταιρείας, µε σκοπό το σχεδιασµό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι µε σκοπό την έκφραση γνώµης επί της αποτελεσµατικότητας των εσωτερικών δικλείδων της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαµβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών αρχών και µεθόδων που χρησιµοποιήθηκαν και του εύλογου των εκτιµήσεων που έγιναν από τη διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων. Πιστεύουµε ότι τα ελεγκτικά τεκµήρια που έχουµε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεµελίωση της ελεγκτικής µας γνώµης.

6 DFK PD AUDIT Ανώνυμη Εταιρία Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και Συμβούλων Επιχειρήσεων Βασιλίσσης Σοφίας 4, Αθήνα Τηλ: , Φαξ: Γνώµη Κατά τη γνώµη µας, οι συνηµµένες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονοµική θέση της Ανώνυµης Ναυτιλιακής Εταιρείας «ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ» και των θυγατρικών αυτής, κατά την 31η εκεµβρίου 2013 και τη χρηµατοοικονοµική τους επίδοση και τις ταµειακές τους ροές για τη χρήση που έληξε την ηµεροµηνία αυτή σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έµφαση Θέµατος Εφιστούµε τη προσοχή σας στη σηµείωση 2.2 επί των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων όπου αναφέρεται στη δυνατότητα συνέχισης της δραστηριότητας του Οµίλου και της Εταιρείας δεδοµένων των ζηµιών του Οµίλου και της Εταιρείας για τη χρήση 2013 και του γεγονότος ότι οι βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις είναι σηµαντικά µεγαλύτερες από το κυκλοφορούν ενεργητικό. Ειδικότερα, ο Όµιλος για τη χρήση 2013 παρουσίασε ζηµιές µετά από φόρους ποσού 52,8 εκατ. έναντι 34,9 εκατ. τη χρήση 2012 και αντίστοιχα η Εταιρεία παρουσίασε ζηµιές 49,0 εκατ. για τη χρήση 2013 έναντι 29,1 εκατ. για τη χρήση Επίσης µέρος των µακροπρόθεσµων δανείων της εµφανίζεται στις βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις δεδοµένου ότι δεν πληρούνταν οι όροι των σχετικών δανειακών συµβάσεων όσον αφορά στην εξυπηρέτηση των δανείων. Ως συνέπεια της αναταξινόµησης των µακροπρόθεσµων δανείων, το σύνολο των βραχυπρόθεσµων υποχρεώσεων του Οµίλου στις ανερχόταν σε 192,7 εκατ. (Εταιρεία: 188,9 εκατ)., ενώ το σύνολο των κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων ανερχόταν σε 21,8 εκατ (Εταιρεία: 28,2 εκατ). Οι παραπάνω συνθήκες υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας που µπορεί να εγείρει σηµαντική αµφιβολία για την ικανότητα του Οµίλου και τη Εταιρείας να συνεχίσουν οµαλά τη δραστηριότητα τους. Στη σηµείωση 2.2 επί των ετήσιων οικονοµικών καταστάσεων, αναφέρονται τα µέτρα που έχουν ληφθεί ή σχεδιαστεί από τη ιοίκηση του Οµίλου και τη Εταιρείας για τη διασφάλιση της οµαλής συνέχισης της δραστηριότητας τους. Στη γνώµη µας δεν διατυπώνεται επιφύλαξη ως προς το θέµα αυτό. Άλλο Θέµα Οι εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Ανώνυµης Ναυτιλιακής Εταιρείας «ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ» για τη χρήση που έληξε την 31η εκεµβρίου 2012, είχαν ελεγχθεί από άλλον Ορκωτό Ελεγκτή Λογιστή, οι οποίος εξέφρασε γνώµη χωρίς διαφοροποίηση την 28η Μάιου 2013, επί των εταιρικών και ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων της προηγούµενης χρήσεως.

7 DFK PD AUDIT Ανώνυμη Εταιρία Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και Συμβούλων Επιχειρήσεων Βασιλίσσης Σοφίας 4, Αθήνα Τηλ: , Φαξ: Αναφορά επί Άλλων Νοµικών και Κανονιστικών Θεµάτων Επαληθεύσαµε τη συµφωνία και την αντιστοίχηση του περιεχοµένου της Έκθεσης ιαχείρισης του ιοικητικού Συµβουλίου µε τις συνηµµένες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις, στα πλαίσια των οριζόµενων από τα άρθρα 43α, 108 και 37 του Κ.Ν. 2190/1920. Αθήνα, 29 Μαΐου 2014 DFK PD AUDIT Ανώνυµη Εταιρία Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών και Συµβούλων Επιχειρήσεων Βασιλίσσης Σοφίας 4, Αθήνα ΑΜ ΣΟΕΛ 163 Ο ΟΡΚΩΤΟΣ ΕΛΕΓΚΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΗΣ ΣΠΥΡΙ ΩΝ ΚΩΝ. ΓΚΡΟΥΪΤΣ ΑΜ ΣΟΕΛ 27931

8 Έκθεση ιαχείρισης ιοικητικού Συµβουλίου της HELLENIC SEAWAYS Α.Ν.Ε. προς την Τακτική Γενική Συνέλευση των Μετόχων για τη χρήση 2013 Κυρίες και Κύριοι Μέτοχοι, Το ιοικητικό Συµβούλιο της Εταιρείας παρουσιάζει και υποβάλλει στην κρίση σας τις εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της διαχειριστικής χρήσης 2013, µε την παρούσα έκθεση να αναφέρεται ιδιαίτερα στις ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις. 1. Η θέση της Εταιρείας στην αγορά Το 2013 η Hellenic Seaways δραστηριοποιήθηκε στις γραµµές των Κυκλάδων, του Β.Α. Αιγαίου, των Σποράδων και του Σαρωνικού, ενώ εκτός από την ακτοπλοΐα, συνέχισε την παρουσία της, µέσω της θυγατρικής HELLENIC SEAWAYS CARGO Ν.Ε., στη γραµµή Κορίνθου Βενετίας. Τα συνολικά στοιχεία της µεταφορικής κίνησης του Οµίλου για το 2013 παρουσιάζονται στον παρακάτω πίνακα: % Αριθµός δροµολογηµένων πλοίων Επιβάτες ,60% Ι.Χ. Οχήµατα & ίκυκλα ,28% Φορτηγά ,34% 2. Οικονοµικά Αποτελέσµατα για τη χρήση 2013 Οι οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας και του Οµίλου συντάσσονται σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς, όπως έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ οι λογιστικές πολιτικές που εφαρµόσθηκαν περιγράφονται αναλυτικά στις Σηµειώσεις των Ετήσιων Οικονοµικών Καταστάσεων, που αποτελούν αναπόσπαστο µέρος τους. Το 2013 ήταν ο έκτος συνεχόµενος χρόνος επιδείνωσης της ελληνικής οικονοµίας, µε τη σωρευτική απώλεια του ΑΕΠ να φτάνει το 24%, τις περικοπές των εισοδηµάτων να συνεχίζονται και την ανεργία να ξεπερνά το 27%. Η επιβατική κίνηση στις βασικές ακτοπλοϊκές γραµµές υποχώρησε περαιτέρω κατά 2% σε σχέση µε το 2012, ενώ σωρευτικά, σε σχέση µε το 2009, η επιβατική κίνηση έχει υποχωρήσει κατά 26%. Οι συνέπειες αυτού του δυσµενούς κλίµατος είχαν άµεσο αντίκτυπο στα οικονοµικά αποτελέσµατα της Hellenic Seaways. Ο κύκλος εργασιών διαµορφώθηκε στα 102,9 εκατ., σηµειώνοντας µείωση κατά 7,6% σε σχέση µε τη χρήση του 2012, γεγονός που οφείλεται κυρίως: Στη µείωση των εκτελεσθέντων δροµολογίων κατά 8% στην ακτοπλοΐα και κατά 29% στη γραµµή της Αδριατικής, Στην όξυνση του ανταγωνισµού σε πολλές ακτοπλοϊκές γραµµές, γεγονός που είχε σαν αποτέλεσµα τη µείωση των τιµών και των µεριδίων της αγοράς µας. Στη συρρίκνωση των µεγεθών του ακτοπλοϊκού κλάδου. 8

9 Μικτά Κέρδη Λόγω της σηµαντικής µείωσης του κόστους πωληθέντων κατά 10,8 εκατ. (9,1%), η οποία οφείλεται τόσο στη µείωση του αριθµού των δροµολογίων, όσο και στη µείωση κατά 8% των τιµών των καυσίµων, το µικτό αποτέλεσµα βελτιώθηκε κατά 2,3 εκατ. σε σχέση µε το 2012, παρέµεινε όµως ζηµιογόνο κατά 4,8 εκατ. EBITDA Ως συνέπεια των παραπάνω και παρά τη µείωση των εξόδων διάθεσης & διοίκησης κατά 1,0 εκατ. (6,0%), ο Όµιλος παρουσίασε ζηµιές προ φόρων, χρηµατοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσµάτων και αποσβέσεων (EBITDA) ποσού 6,3 εκατ., βελτιωµένο κατά 1,6 εκατ. έναντι του Χρηµατοοικονοµικά έξοδα Τα χρηµατοοικονοµικά έξοδα ανήλθαν σε 8,6 εκατ. έναντι 9,0 εκατ. την προηγούµενη χρήση, κυρίως λόγω της µείωσης του επιτοκίου αναφοράς Euribor. Καθαρά αποτελέσµατα Τα καθαρά, µετά από φόρους αποτελέσµατα του Οµίλου διαµορφώθηκαν σε ζηµιές ποσού 52,8 εκατ. έναντι ζηµιών 34,9 εκατ. το 2012 και έχουν επιβαρυνθεί µε: α) Έκτακτες ζηµιές 2,4 εκατ. που προήλθαν από την πώληση των Hellenic Master και Hellenic Trader, έναντι αντίστοιχων κερδών 0,8 εκατ. το 2012 που είχαν προέλθει από την πώληση των πλοίων Hellenic Sailor, Νεφέλη και Flyingcat 2. β) Την αποµείωση της αξίας Παγίων Στοιχείων (πλοίων) κατά 21,0 εκατ. (έναντι 2,5 εκατ. το 2012), λόγω των οικονοµικών συνεπειών στην ακτοπλοΐα από την συνεχιζόµενη χρηµατοοικονοµική κρίση. 3. Στοιχεία Ισολογισµού και Ταµιακών Ροών για τη χρήση 2013 Η καθαρή θέση του Οµίλου ανήλθε σε 86,2 εκατ. µειωµένη κατά 38%, γεγονός που οφείλεται στις ζηµιές της χρήσης. Στη χρήση του 2013 υπήρξαν µεταβολές στην αξία των ενσώµατων παγίων, λόγω της πώλησης δύο πλοίων (Hellenic Master και Hellenic Trader), της αποµείωσης της αξίας των πλοίων καθώς και των αποσβέσεων της χρήσης. Η καθαρή τους αξία διαµορφώθηκε σε 267,0 εκατ. έναντι 308,7 εκατ. το Ο τραπεζικός δανεισµός του Οµίλου ανήλθε σε 164,1 εκατ., αυξηµένος κατά 6,7 εκατ. σε σχέση µε το 2012 (157,4 εκατ.). κατά τη χρήση του 2013 παρουσίασε εκροές σε επίπεδο λειτουργικών δραστηριοτήτων ποσού 9,9 εκατ. έναντι εκροών 14,1 εκατ. την προηγούµενη χρήση, κυρίως λόγω της επιδείνωσης των λειτουργικών του αποτελεσµάτων. Οι εισροές από επενδυτικές δραστηριότητες ύψους 3,6 εκατ. οφείλονται κυρίως στην πώληση των δύο πλοίων. Τα ταµιακά διαθέσιµα στη λήξη της χρήσης ανήλθαν σε 1,2 εκατ., έναντι 0,9 εκατ. την περυσινή χρήση. 4. Χρηµατοοικονοµικοί είκτες Ο δείκτης κεφαλαιακής µόχλευσης (Ίδια προς Ξένα Κεφάλαια), ανήλθε σε 0,42 το 2013 έναντι 0,70 το Ο δείκτης γενικής ρευστότητας (Κυκλοφορούν Ενεργητικό / Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις) στις 31/12/2013 ανήλθε σε 0,11 έναντι 0,15 το Σχετικά µε τους δείκτες δανειακής επιβάρυνσης, ο δείκτης Υποχρεώσεις / Ίδια Κεφάλαια διαµορφώθηκε σε 2,35 από 1,43 ενώ ο δείκτης Τραπεζικές Υποχρεώσεις / Ίδια Κεφάλαια ανήλθε σε 1,90 από 1,14. 9

10 5. Σηµαντικά γεγονότα χρήσης 2013 Κατόπιν της παραιτήσεως του Προέδρου του ιοικητικού Συµβουλίου κ. Γ. Σ. Βαρδινογιάννη κατά τη συνεδρίαση του ιοικητικού Συµβουλίου της 14/06/2013, η Τακτική Γενική Συνέλευση των µετόχων που πραγµατοποιήθηκε στις 22 Ιουλίου εξέλεξε νέο ιοικητικό Συµβούλιο το οποίο αποτελούν οι εξής σύµβουλοι: 1. Στρίντζης Γεράσιµος / Πρόεδρος 2. Αγαπητός Αντώνιος / Α Αντιπρόεδρος & ιευθύνων Σύµβουλος 3. Κληρονόµος Κωνσταντίνος / Β Αντιπρόεδρος 4. Francesco Saverio Lauro / Μέλος 5. Pacella Diego / Μέλος 6. Βασιλοκωνσταντάκης Γεώργιος / Μέλος 7. Κορρές Αλκιβιάδης-Ιωάννης / Μέλος 8. Κυριακόπουλος Ιωάννης / Μέλος 9. Μπαϊρακτάρης Ευάγγελος / Μέλος 10. Παπαϊωάννου Γεώργιος / Μέλος 11. Σαρλής Μιχαήλ / Μέλος Το Μάρτιο η εταιρεία υπέγραψε τριετή συµφωνία συνεργασίας µε την Cosmote, για την προβολή της στα ταχύπλοα πλοία του στόλου µας. Το Σεπτέµβριο το Νήσος Ρόδος δροµολογήθηκε στη γραµµή της Αδριατικής, αντικαθιστώντας τα δύο Ro- Ro, δίνοντας τη δυνατότητα στην εταιρεία µας να δραστηριοποιηθεί για πρώτη φορά στην αγορά του συνοδευόµενου φορτίου στη συγκεκριµένη γραµµή. Στις αρχές εκεµβρίου η εταιρεία προέβη στην πώληση των Hellenic Trader και Hellenic Master τα οποία δεν εντάσσονταν πλέον στον επιχειρησιακό σχεδιασµό της. Τα έσοδα της πώλησης συνέβαλαν στην εκπλήρωση δανειακών υποχρεώσεων προς τις πιστώτριες τράπεζες. Το εκέµβριο υπογράφτηκε σύµβαση κοινοπραξίας µε τις εταιρείες Nova Ferries και 2wayferries για την εκτέλεση συνδυασµένων δροµολογίων στις γραµµές του Αργοσαρωνικού. 6. Κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες Οι σηµαντικότεροι επιχειρηµατικοί κίνδυνοι και αβεβαιότητες αφορούν: i Πιστωτικός κίνδυνος και ο Όµιλος εκτιµούν ότι ο πιστωτικός κίνδυνος κυµαίνεται σε χαµηλά επίπεδα δεδοµένου ότι, όσον αφορά την ακτοπλοΐα, υφίσταται ικανοποιητική διασπορά των απαιτήσεων από πελάτες. Επιπρόσθετα, οι διοικητικές υπηρεσίες εφαρµόζουν αυστηρές διαδικασίες πιστωτικού ελέγχου, οι οποίες περιλαµβάνουν ορισµό συγκεκριµένου πιστωτικού ορίου και όρων πληρωµής ανά πελάτη, ενώ επίσης έχουν ληφθεί εγγυητικές επιστολές τραπέζης, ως εξασφάλιση των σηµαντικότερων απαιτήσεων. Όσον αφορά τις ναυλώσεις πλοίων υφίσταται µεγαλύτερη συγκέντρωση των απαιτήσεων, ωστόσο ο πιστωτικός κίνδυνος παραµένει χαµηλός καθώς η µεγαλύτερη απαίτηση (47% των απαιτήσεων από Πελάτες του Οµίλου) αφορά τις πρώην συνδεδεµένες εταιρείες (έως τον Ιούνιο 2013) ΑΝΕΚ και ΑΙΓΑΙΟΝ ΠΕΛΑΓΟΣ, µε τις οποίες η Εταιρεία κατόπιν διαπραγµατεύσεων, σύναψε συµφωνία έντοκης αποπληρωµής της οφειλής, Αναφορικά µε τις απαιτήσεις από τις ΑΝΕΚ και ΑΙΓΑΙΟΝ ΠΕΛΑΓΟΣ, έχουν σηµειωθεί καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση της οφειλής τους και η Εταιρεία προτίθεται να αναλάβει όλα τα εύλογα µέτρα προκειµένου να διαφυλάξει τα συµφέροντά της και να εξασφαλίσει την πλήρη αποπληρωµή της. ii Κίνδυνος διακύµανσης τιµών καυσίµων και ο Όµιλος εκτίθενται στον κίνδυνο αύξησης των τιµών των καυσίµων, δεδοµένης της σηµαντικής συµµετοχής του κόστους καυσίµων στο κόστος εκµετάλλευσης. Μια αύξηση ή µείωση κατά 1% στην τιµή των καυσίµων σε ετήσια βάση θα είχε επίδραση στα αποτελέσµατα και στην καθαρή θέση του Οµίλου κατά 0,5 εκ. Κατά 10

11 συνέπεια, ενδεχόµενη αύξηση στις τιµές των καυσίµων αναµένεται να επιφέρει ουσιωδώς δυσµενείς επιδράσεις στα οικονοµικά αποτελέσµατα, τις ταµιακές ροές και τη χρηµατοοικονοµική κατάσταση του Οµίλου. iii Κίνδυνος διακύµανσης επιτοκίων Τα µακροπρόθεσµα και βραχυπρόθεσµα δάνεια του Οµίλου είναι σε ευρώ µε κυµαινόµενο επιτόκιο euribor πλέον περιθωρίου. Κατά συνέπεια ο Όµιλος είναι εκτεθειµένος σε κίνδυνο διακύµανσης επιτοκίων, αφού σε περίπτωση ανόδου αυτών, θα επιβαρυνθεί µε υψηλότερους χρεωστικούς τόκους. Ενδεικτικά, µία µεταβολή σε ετήσια βάση κατά 1% στο επιτόκιο θα είχε επίδραση στα αποτελέσµατα και στα ίδια κεφάλαια του Οµίλου κατά 1,65 εκ. iv Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας λόγω της υποχώρησης των οικονοµικών µεγεθών αλλά και της σοβαρής περιστολής των δανειακών περιθωρίων των τραπεζών, έχει αυξηθεί σηµαντικά σε σχέση µε τα προηγούµενα έτη. Για την αποφυγή του ενδεχοµένου δηµιουργίας ελλείψεων επαρκούς ρευστότητας, η ιοίκηση φροντίζει να υπάρχουν διαθέσιµες τραπεζικές πιστώσεις για την κάλυψη εκτάκτων αναγκών σε περιόδους χαµηλής ρευστότητας. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, δε µπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόµενο να υπάρξει παραβίαση κάποιου ή κάποιων όρων των δανειακών συµβάσεων του Οµίλου, γεγονός που ενδέχεται να επιφέρει ουσιωδώς αρνητικές συνέπειες στην επιχειρηµατική δραστηριότητα, στα αποτελέσµατα της λειτουργίας, στις ταµιακές ροές και στη χρηµατοοικονοµική κατάσταση του Οµίλου. εδοµένου ότι, από τις δεν πληρούνταν όροι των σχετικών δανειακών συµβάσεων της Μητρικής όσον αφορά στην εξυπηρέτηση των δανείων, στην Κατάσταση Χρηµατοοικονοµικής Θέσης αναταξινοµήθηκε σχεδόν το σύνολο των µακροπρόθεσµων δανείων και περιλαµβάνεται στις βραχυπρόθεσµες τραπεζικές υποχρεώσεις. Η διοίκηση του Οµίλου βρίσκεται σε επαφές µε τις δανείστριες τράπεζες, προκειµένου να συµφωνηθεί αναδιάρθρωση των όρων αποπληρωµής του συνόλου του µακροπρόθεσµου δανεισµού. Οι σχετικές συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και σε περίπτωση θετικής έκβασής τους θα ενισχυθεί η ρευστότητα της Εταιρείας, λόγω µετατόπισης των πληρωµών των δόσεων σε µεταγενέστερο χρόνο, παράτασης του χρόνου αποπληρωµής και ενδεχοµένως µείωσης του χρηµατοοικονοµικού κόστους. Επιπλέον, η διοίκηση του Οµίλου έχει ήδη προβεί σε µια σειρά ενεργειών για την ενίσχυση του κεφαλαίου κίνησης, όπως η περαιτέρω µείωση του λειτουργικού κόστους, η αναδιάταξη του στόλου και οι αποδροµολογήσεις πλοίων, η ρύθµιση εµπορικών υποχρεώσεων σε µεταγενέστερο χρόνο, ενώ εξετάζεται και η περίπτωση πώλησης πλοίων. 7. Σηµαντικά γεγονότα από τη λήξη της χρήσης µέχρι την ηµεροµηνία της παρούσας έκθεσης Τα σηµαντικότερα γεγονότα που συνέβησαν µετά την λήξη της χρήσης την 31/12/2013, παρουσιάζονται παρακάτω: 1) Το Φεβρουάριο 2014, η Εταιρεία, σε συνεργασία µε τον χρηµατοοικονοµικό σύµβουλο Eurofin, κατέθεσε ολοκληρωµένη πρόταση προς τις πιστώτριες τράπεζες, για την αναχρηµατοδότηση του τραπεζικού δανεισµού της. 2) Το Μάρτιο 2014 υπεγράφη σύµβαση µακροχρόνιας χρονοναύλωσης του πλοίου Νήσος Χίος στη υτική Μεσόγειο. 3) Τον Απρίλιο του 2014 η Εταιρεία προχώρησε στη σύναψη βραχυπρόθεσµου δανείου µε την Τράπεζα Πειραιώς, ύψους 3,0 εκατ. 8. Η εταιρική κοινωνική ευθύνη Η Hellenic Seaways έχει αναπτύξει ένα πρόγραµµα εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, το οποίο βασίζεται σε δύο πυλώνες: Κοινωνία & Περιβάλλον. µας στηρίζει έµπρακτα την ελληνική κοινωνία και ενισχύει κάθε πρωτοβουλία για την ανάδειξη και την προστασία των πολιτιστικών µας µνηµείων, τις αθλητικές και ψυχαγωγικές διοργανώσεις σε όλη την περιφέρεια της Ελλάδας, τη στήριξη του έργου τοπικών συλλόγων, επαγγελµατικών συνδέσµων, πολιτιστικών κέντρων και ενώσεων πολιτών. 11

12 Ενδεικτικά αναφέρεται πως µέσα στο 2013, η Εταιρεία πραγµατοποίησε περίπου δωρεάν µεταφορές, όντας χορηγός αθλητικών και πολιτιστικών συλλόγων αλλά και ουσιαστικός αρωγός των τοπικών κοινωνιών στις οποίες δραστηριοποιείται. Παράλληλα, συνεπείς προς τις δεσµεύσεις µας για υπεύθυνη εταιρική λειτουργία, εφαρµόζουµε ένα πλήρες σύστηµα ποιοτικής και περιβαλλοντικής διαχείρισης, όπως ορίζεται από τα πρότυπα ISO 9001:2008 και 14001:2004. Στόχος της Εταιρείας είναι, αφενός η µείωση της περιβαλλοντικής της επίδρασης και αφετέρου η διαρκής βελτίωση της περιβαλλοντικής της απόδοσης, ώστε κάθε χρόνο να επιτυγχάνει καλύτερα αποτελέσµατα. Σε αυτό το πλαίσιο η Εταιρεία έχει αναπτύξει ολοκληρωµένα προγράµµατα, επιλέγοντας αντιπροσωπευτικούς δείκτες προς παρακολούθηση και έχει θέσει µετρήσιµους στόχους, η πορεία των οποίων καταγράφεται κάθε µήνα. 9. Οι προοπτικές της Εταιρείας και του Οµίλου Η εξέλιξη του ακτοπλοϊκού κλάδου και του Οµίλου για το 2014 θα εξαρτηθεί κυρίως από τους εξής παράγοντες: 1. Την αναµενόµενη αναστροφή της Ελληνικής οικονοµίας σε ρυθµούς ανάπτυξης, έστω και ασθενούς, που εκτιµάται ότι θα σταθεροποιήσει στα υφιστάµενα επίπεδα την εσωτερική ζήτηση, η οποία καταγράφει συνεχή επιδείνωση κατά τα τελευταία έτη. 2. Την πορεία των τιµών των καυσίµων, που εµφανίζει το πρώτο τετράµηνο του 2014 µια πτώση της τάξεως του 5%, σε σχέση µε την αντίστοιχη περίοδο του Τα αισιόδοξα µηνύµατα για τον εισερχόµενο τουρισµό, που αν και σε µικρότερο βαθµό από τον εσωτερικό τουρισµό, εκτιµάται ότι θα επιδράσει θετικά στην αύξηση της επιβατικής κίνησης. 4. Τις εξελίξεις στο ανταγωνιστικό περιβάλλον και τις πιθανές αναδιαρθρώσεις και συγκεντρώσεις στις εταιρείες του κλάδου, ως αποτέλεσµα της υπερπροσφοράς tonnage και των συσσωρευµένων ζηµιών των τελευταίων ετών. Η επιστροφή της Εταιρείας στη λειτουργική κερδοφορία και η εξασφάλιση της απαραίτητης ρευστότητας για την κάλυψη των αναγκών σε κεφάλαια κίνησης αποτελούν τους βασικούς στόχους της ιοίκησης για το Μέσα σε αυτό το πλαίσιο έχουν ήδη υλοποιηθεί σηµαντικές αποφάσεις για την τρέχουσα χρήση 2014, οι οποίες αφορούν ανακατατάξεις των δροµολογίων του στόλου, πωλήσεις & ναυλώσεις πλοίων και περικοπές διοικητικών εξόδων. Παράλληλα, αποτελεί σηµαντική προτεραιότητα η αναδιάρθρωση του δανεισµού σε συµφωνία µε της δανείστριες τράπεζες, ενώ εξετάζονται και άλλες δυνατότητες που θα συµβάλουν στην ενίσχυση της ρευστότητας του Οµίλου. Κυρίες και Κύριοι Μέτοχοι, Από τα στοιχεία που σας εκθέσαµε παραπάνω αλλά και από τις Οικονοµικές Καταστάσεις που συνοδεύουν την παρούσα Έκθεση ιαχείρισης του ιοικητικού Συµβουλίου, µπορείτε να διαµορφώσετε πλήρη εικόνα σε ό, τι αφορά τις εργασίες και την πορεία τόσο της Εταιρείας όσο και του Οµίλου για τη χρήση Πειραιάς, 28 Μαΐου 2014 ΤΟ ΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ και κατ εντολή αυτού Ο Πρόεδρος Γεράσιµος Στρίντζης 12

13 ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ (ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ) Σηµ * * Μη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Άυλα περιουσιακά στοιχεία Ενσώµατα πάγια περιουσιακά στοιχεία Επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρείες Λοιπά µη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο µη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων Κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Αποθέµατα Απαιτήσεις από πελάτες Λοιπές απαιτήσεις και λοιπά κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Ταµιακά διαθέσιµα και ταµιακά ισοδύναµα Σύνολο κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων ΣΥΝΟΛΟ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ) Ι ΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ(ΠΑΘΗΤΙΚΟ) Ίδια κεφάλαια Μετοχικό κεφάλαιο ιαφορά υπέρ το άρτιο Λοιπά αποθεµατικά Αποτελέσµατα εις νέο 14 ( ) (67.347) (93.207) (44.377) Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων αποδιδόµενων στους µετόχους της µητρικής εταιρείας Μη ελέγχουσες συµµετοχές Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Μακροπρόθεσµες υποχρεώσεις Μακροπρόθεσµες δανειακές υποχρεώσεις Προβλέψεις για παροχές σε εργαζοµένους Λοιπές προβλέψεις Σύνολο µακροπρόθεσµων υποχρεώσεων Βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις Προµηθευτές και λοιπές βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις Βραχυπρόθεσµες δανειακές υποχρεώσεις ουλευµένα έξοδα χρήσης και έσοδα εποµένων χρήσεων Σύνολο βραχυπρόθεσµων υποχρεώσεων Σύνολο Υποχρεώσεων ΣΥΝΟΛΟ Ι ΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ (ΠΑΘΗΤΙΚΟΥ) * Αναπροσαρµοσµένα ποσά, λόγω του τροποποιηµένου ΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζοµένους» Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις που αναφέρονται στις σελ. 16 έως 51 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των Οικονοµικών Καταστάσεων. 13

14 ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΥΝΟΛΙΚΟΥ ΕΙΣΟ ΗΜΑΤΟΣ Σηµ. * * Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) Κόστος πωληθέντων 21 ( ) ( ) (91.295) (96.833) Μικτά κέρδη / (ζηµίες) (4.805) (7.090) (761) (5.316) Λοιπά έσοδα Έξοδα διοικητικής λειτουργίας 23 (6.590) (7.299) (6.074) (6.631) Έξοδα λειτουργίας ερευνών - ανάπτυξης 24 (63) (43) (63) (43) Έξοδα λειτουργίας διάθεσης 25 (8.198) (8.427) (7.417) (7.322) Λοιπά έξοδα 27 (3.698) (4.388) (1.111) (867) Ζηµίες προ φόρων, χρηµατοδοτικών & επενδυτικών αποτελεσµάτων (21.536) (24.616) (13.715) (17.876) Χρηµατοοικονοµικά έσοδα Χρηµατοοικονοµικά έξοδα 29 (8.637) (8.994) (8.578) (8.894) Αποτελέσµατα από επενδυτικές δραστηριότητες 30 (2.391) 811 (7) 811 Αποµειώσεις θυγατρικών (8.000) (2.500) Αποµειώσεις πλωτών µέσων 4 (21.000) (2.500) (19.500) (1.000) Ζηµίες προ φόρων (52.714) (34.868) (48.999) (29.069) Φόρος εισοδήµατος 31 (54) (43) (40) (30) Ζηµίες µετά από φόρους (Α) (52.768) (34.911) (49.039) (29.099) Λοιπά Συνολικά Εισοδήµατα (Β) Στοιχεία που δε θα ταξινοµηθούν µεταγενέστερα στην Κατάσταση Αποτελεσµάτων : Αναλογιστικά Κέρδη / (Ζηµίες ) υποχρεώσεων καθορισµένων παροχών 247 (37) 209 (37) Συγκεντρωτικά Συνολικά Εισοδήµατα µετά από Φόρους (Α)+(Β) (52.521) (34.948) (48.830) (29.136) Οι (ζηµίες) χρήσης κατανέµονται σε: Μετόχους της Μητρικής (52.768) (34.911) (49.039) (29.099) Μη ελέγχουσες συµµετοχές Σύνολο (52.768) (34.911) (49.039) (29.099) Τα συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα κατανέµονται σε: Μετόχους της Μητρικής (52.521) (34.948) (48.830) (29.136) Μη ελέγχουσες συµµετοχές Συγκεντρωτικά Συνολικά Εισοδήµατα µετά από Φόρους (52.521) (34.948) (48.830) (29.136) ΣΥΝΟΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Κέρδη / (ζηµίες) προ φόρων, χρηµατοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσµάτων και αποσβέσεων (EBITDA) Κέρδη / (ζηµίες) προ φόρων, χρηµατοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσµάτων (ΕΒΙΤ) * Αναπροσαρµοσµένα ποσά, λόγω του τροποποιηµένου ΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζοµένους». (6.287) (7.902) (1.744) (5.071) (21.536) (24.616) (13.715) (17.876) Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις που αναφέρονται στις σελ. 16 έως 51 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των Οικονοµικών Καταστάσεων. 14

15 ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ Ι ΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Μετοχικό κεφάλαιο ιαφορά υπέρ το άρτιο Λοιπά αποθεµατικά Αποτελέσµατα εις νέο * Σύνολο ιδίων κεφαλαίων Υπόλοιπο (32.695) Τροποποίηση ΛΠ Αναπροσαρµοσµένο υπόλοιπο (32.399) Ζηµίες χρήσεως έως (34.911) (34.911) Αναλογιστικά κέρδη / (ζηµίες) υποχρεώσεων καθορισµένων παροχών ( ΛΠ 19) (37) (37) Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα χρήσης (34.948) (34.948) Υπόλοιπο την * (67.347) Ζηµίες χρήσεως έως (52.768) (52.768) Αναλογιστικά κέρδη / (ζηµίες) υποχρεώσεων καθορισµένων παροχών ( ΛΠ 19) Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα χρήσης (52.521) (52.521) Υπόλοιπο την ( ) Υπόλοιπο (15.514) Τροποποίηση ΛΠ Αναπροσαρµοσµένο υπόλοιπο (15.241) Ζηµίες χρήσεως έως (29.099) (29.099) Αναλογιστικά κέρδη / (ζηµίες) υποχρεώσεων καθορισµένων παροχών ( ΛΠ 19) (37) (37) Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα χρήσης (29.136) (29.136) Υπόλοιπο την * (44.377) Ζηµίες χρήσεως έως (49.039) (49.039) Αναλογιστικά κέρδη / (ζηµίες) υποχρεώσεων καθοριµένων παροχών ( ΛΠ 19) Συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα χρήσης (48.830) (48.830) Υπόλοιπο την (93.207) * Αναπροσαρµοσµένα ποσά, λόγω του τροποποιηµένου ΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζοµένους». Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις που αναφέρονται στις σελ. 16 έως 51 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των Οικονοµικών Καταστάσεων. 15

16 ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΑΜΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ Ταµιακές ροές από λειτουργικές δραστηριότητες Σηµ. * * Κέρδη / (ζηµίες) προ φόρων (52.714) (34.868) (48.999) (29.069) Πλέον / (Μείον) προσαρµογές για: Αποσβέσεις Προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων Προβλέψεις αποζηµίωσης προσωπικού Λοιπές προβλέψεις Χρησιµοποιηθείσες προβλέψεις πελατών και αποζηµίωσης προσωπικού (535) (289) (505) (290) Αποµειώσεις θυγατρικών Αποµειώσεις πλωτών µέσων Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα Αποτελέσµατα επενδυτικής δραστηριότητας (Πιστωτικοί τόκοι / Μερίσµατα) 28 (516) (259) (516) (259) Κέρδη / (ζηµίες) από πώληση παγίων (878) 7 (878) Αποτελέσµατα εκµετάλλευσης προ µεταβολών κεφαλαίου κίνησης (5.396) (7.476) (1.285) (4.997) Μεταβολές του κεφαλαίου κίνησης (Αύξηση) / Μείωση: Αποθεµάτων (Αύξηση) / Μείωση: Απαιτήσεων από πελάτες (Αύξηση) / Μείωση: Λοιπών απαιτήσεων (1.810) (1.382) (5.010) 848 (Αύξηση) / Μείωση: Προκαταβολών Αύξηση / (Μείωση): Προµηθευτών και λοιπών υποχρεώσεων (2.934) (1.160) (3.015) Αύξηση / (Μείωση): ουλευµένων εξόδων - εσόδων εποµένων χρήσεων (2.500) (2.455) Αποτελέσµατα εκµετάλλευσης µετά από µεταβολές κεφαλαίου κίνησης (5.179) (4.603) (662) (2.490) Χρεωστικοί τόκοι και συναφή έξοδα καταβεβληµένα (4.642) (9.454) (4.546) (9.441) Καταβεβληµένοι φόροι εισοδήµατος (56) (52) (42) (39) Σύνολο εισροών / (εκροών) από λειτουργικές δραστηριότητες (α) (9.877) (14.109) (5.250) (11.970) Ταµιακές ροές από επενδυτικές δραστηριότητες Αυξήσεις κεφαλαίου θυγατρικών (1.360) (2.207) Αγορές ενσώµατων πάγιων και άυλων περιουσιακών στοιχείων (630) (30) (506) (24) Εισπράξεις από πωλήσεις / αποζηµιώσεις παγίων Εισπράξεις από επιστροφή κεφαλαίου θυγατρικών Τόκοι εισπραχθέντες Σύνολο εισροών / (εκροών) από επενδυτικές δραστηριότητες (β) (1.350) Ταµιακές ροές από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες Εισπράξεις από εκδοθέντα / αναληφθέντα δάνεια Εξοφλήσεις δανειακών υποχρεώσεων (5.974) (7.008) (5.974) (7.008) Μερίσµατα πληρωθέντα (7) (32) (7) (32) Σύνολο εισροών / (εκροών) από χρηµατοδοτικές δραστηριότητες (γ) Καθαρή αύξηση / (µείωση) στα ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα 251 (1.127) (28) (1.187) χρήσης (α)+(β)+(γ) Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα στην έναρξη της περιόδου Ταµιακά διαθέσιµα και ισοδύναµα στη λήξη της περιόδου *Αναπροσαρµοσµένα ποσά, λόγω του τροποποιηµένου ΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζοµένους». Οι επισυναπτόµενες σηµειώσεις που αναφέρονται στις σελ. 16 έως 51 αποτελούν αναπόσπαστο µέρος των Οικονοµικών Καταστάσεων. 16

17 Σηµειώσεις στις ετήσιες οικονοµικές καταστάσεις για τη χρήση 2013 (01/01/ /12/2013) 1. Γενικές πληροφορίες για την Εταιρεία και τον Όµιλο Η µητρική Εταιρεία ΧΕΛΛΕΝΙΚ ΣΗΓΟΥΕΪΣ Α.Ν.Ε. (εφεξής «Εταιρεία» ή «Μητρική») είναι ανώνυµη ναυτιλιακή Εταιρεία, µε διακριτικό τίτλο HELLENIC SEAWAYS, η οποία στις διεθνείς συναλλαγές φέρει την επωνυµία HELLENIC SEAWAYS MARITIME S.A. Η προηγούµενη ονοµασία της Εταιρείας ήταν ΕΛΛΑΣ ΦΛΑΪΝΓΚ ΝΤΟΛΦΙΝΣ Α.Ν.Ε. και η προηγούµενη αυτής ήταν ΜΙΝΩΑΝ ΦΛΑΙΝΓΚ ΝΤΟΛΦΙΝΣ Α.Ν.Ε. προήλθε από τη µετονοµασία, την αλλαγή σκοπού και αντικειµένου δραστηριότητας της Εταιρείας ΣΕΡΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Α.Ε. (ΦΕΚ 1118/ τεύχος Α.Ε. και Ε.Π.Ε.). Η έδρα της Εταιρείας ευρίσκεται στο δήµο Πειραιά (οδός Άστιγγος 6, Πλατεία Καραϊσκάκη, Τ.Κ ). Το µετοχικό κεφάλαιο της Εταιρείας διαιρείται σε ονοµαστικές µετοχές ονοµαστικής αξίας 2,50 εκάστης, οι οποίες κατέχονται σήµερα από περισσότερα των φυσικών και νοµικών προσώπων. Στον όµιλο HELLENIC SEAWAYS Α.Ν.Ε. (εφεξής «Όµιλος»), πέραν της Μητρικής περιλαµβάνονται και οι ακόλουθες θυγατρικές εταιρείες, οι οποίες ελέγχονται καθ ολοκληρία (ποσοστό συµµετοχής 100 %) από τη Μητρική: Επωνυµία Ποσοστό Συµµετοχής Μητρικής Έδρα Hellenic Seaways Cargo N.E. 100% Ελλάδα Hellenic Seaways Management S.A. 100% Λιβερία World Cruises Holdings Ltd 100% Λιβερία Helcat Lines S.A. 100% Νήσοι Marshall Alpha Ferries Ltd* 100% Λιβερία Betta Ferries Ltd* 100% Λιβερία Vertino Shipping Company Limited* 100% Κύπρος * Εταιρείες σε αδράνεια δραστηριοποιείται στον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας, παρέχοντας υπηρεσίες θαλάσσιων µεταφορών επιβατών και εµπορευµάτων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η µητρική Εταιρεία HELLENIC SEAWAYS Α.Ν.Ε. δραστηριοποιείται κύρια στην ελληνική ακτοπλοΐα µε την εκµετάλλευση ιδιόκτητων επιβατηγών και επιβατηγών - οχηµαταγωγών πλοίων µε ελληνική σηµαία, ενώ η θυγατρική HELLENIC SEAWAYS CARGO Ν.Ε. δραστηριοποιείται πλέον στην εκµετάλλευση µισθωµένου επιβατηγού-οχηµαταγωγού πλοίου µε ελληνική σηµαία στη γραµµή Ελλάδος - Ιταλίας. Η αλλοδαπή Εταιρεία HELLENIC SEAWAYS MANAGEMENT S.A που είναι εγκατεστηµένη στην Ελλάδα βάσει του Α.Ν. 89/1967 ασχολείται µε τη διαχείριση πλοίων του Οµίλου, που εκτελούν πλόες εξωτερικού. Η εταιρεία World Cruises Holdings Ltd αποκτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2009 και δραστηριοποιείται στην εκµετάλλευση ιδιόκτητου επιβατηγού πλοίου µε σηµαία Μάλτας. Η εταιρεία Helcat Lines S.A. ιδρύθηκε την 17 η Αυγούστου 2009 και δραστηριοποιείται στην εκµετάλλευση ιδιόκτητου κρουαζιερόπλοιου µε σηµαία Μάλτας. Οι εταιρείες Alpha Ferries Ltd και Betta Ferries Ltd ιδρύθηκαν στις 10 Ιουνίου

18 Τα οικονοµικά µεγέθη των παραπάνω θυγατρικών έχουν συµπεριληφθεί στις ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας µε τη µέθοδο της ολικής ενοποίησης. Ο αριθµός του απασχολούµενου προσωπικού κατά την 31 η εκεµβρίου 2013 ανερχόταν σε 374 άτοµα για την Εταιρεία (εκ των οποίων τα 275 απασχολούνταν ως πληρώµατα στα πλοία της) και σε 398 άτοµα για τον Όµιλο (πληρώµατα πλοίων 282 άτοµα). 2. Βάση κατάρτισης των οικονοµικών καταστάσεων 2.1 Γενικό πλαίσιο Οι ετήσιες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της 31 ης εκεµβρίου 2013 (εφεξής «Οικονοµικές Καταστάσεις») έχουν συνταχθεί σύµφωνα µε τα ιεθνή Πρότυπα Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς (εφεξής «ΠΧΑ»), όπως αυτά έχουν εκδοθεί από το Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών Προτύπων (εφεξής «Σ ΛΠ») και την Επιτροπή ιερµηνειών τους και έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι οικονοµικές καταστάσεις συντάχθηκαν σύµφωνα µε την αρχή της συνέχισης της δραστηριότητας (going concern) και την αρχή του ιστορικού κόστους. Επίσης, σηµειώνεται ότι ο Όµιλος εφάρµοσε το ΠΧΑ 1 «Πρώτη εφαρµογή των ΠΧΑ» κατά τη σύνταξη των οικονοµικών καταστάσεων της χρήσης 2007, οι οποίες ήταν οι πρώτες που συντάχθηκαν µε βάση τα ΠΧΑ, µε ηµεροµηνία µετάβασης για το σκοπό του ΠΧΑ 1 την 1 η Ιανουαρίου υνατότητα συνέχισης δραστηριότητας (going concern) για τη χρήση 2013 παρουσίασε ζηµιές µετά από φόρους ποσού 52,8 εκατ. έναντι 34,9 εκατ. τη χρήση 2012 και αντίστοιχα η Εταιρεία παρουσίασε ζηµιές 49,0 εκατ. για το 2013 έναντι 29,1 εκατ. το Τα εταιρικά και ενοποιηµένα αποτελέσµατα της χρήσης 2013 επιβαρύνθηκαν σε σηµαντικό βαθµό από µη επαναλαµβανόµενα έξοδα όπως οι αποµειώσεις της λογιστικής αξίας των πλοίων του Οµίλου οι οποίες ανήλθαν σε 21 εκατ. περίπου (Εταιρεία: 19,5 εκατ. περίπου). Επίσης µέρος των µακροπρόθεσµων δανείων της εµφανίζεται στις βραχυπρόθεσµες υποχρεώσεις δεδοµένου ότι δεν πληρούνταν όροι των σχετικών δανειακών συµβάσεων όσον αφορά στην εξυπηρέτηση των δανείων. Ως συνέπεια της αναταξινόµησης των µακροπρόθεσµων δανείων, το σύνολο των βραχυπρόθεσµων υποχρεώσεων του Οµίλου στις ανερχόταν σε 192,7 εκατ. (Εταιρεία: 188,9 εκατ)., ενώ το σύνολο των κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων ανερχόταν σε 21,8 εκατ (Εταιρεία: 28,2 εκατ). Η ιοίκηση του Οµίλου, από την προηγούµενη χρήση, έχει λάβει µέτρα για την αντιµετώπιση των προβληµάτων ρευστότητας προβαίνοντας σε µια σειρά ενεργειών όπως: - Επαφές µε τις δανείστριες τράπεζες προκειµένου να συµφωνηθεί αναδιάρθρωση των όρων αποπληρωµής του συνόλου του µακροπρόθεσµου δανεισµού και λήψη νέας χρηµατοδότησης, η θετική έκβαση των οποίων θα ενισχύσει τη ρευστότητα της Εταιρείας λόγω µετατόπισης της πληρωµής δόσεων σε µεταγενέστερο χρόνο, παράτασης του χρόνου αποπληρωµής και µείωσης του χρηµατοοικονοµικού κόστους. Η ιοίκηση του Οµίλου έχει συντάξει πρόταση αναχρηµατοδότησης του δανεισµού του Οµίλου προς τις δανείστριες τράπεζες και οι συζητήσεις βρίσκονται σε ικανοποιητικό στάδιο ενώ εκτιµάται ότι εντός της τρέχουσας χρήσης θα επιτευχθεί τελική συµφωνία. - Κινήσεις για πωλήσεις πλοίων που θα έχουν άµεσα θετική επίδραση στη ρευστότητα ενώ εκτιµάται ότι στο προσεχές διάστηµα θα υπάρξουν σχετικές συµφωνίες. - Συµµετοχή σε κοινοπραξίες µε εταιρείες του κλάδου σε γραµµές δραστηριοποίησης των εταιρειών του Οµίλου οι οποίες θα βοηθήσουν στην επίτευξη οικονοµιών κλίµακος. - Σε λειτουργικό επίπεδο, από το τέλος της προηγούµενης χρήσης έχουν ληφθεί µέτρα όπως η µείωση του µισθολογικού κόστους των διοικητικών υπαλλήλων, η περικοπή δροµολογίων των πλοίων, και η αποδροµολόγηση πλοίων από µη αποδοτικές γραµµές. Επίσης, όσον αφορά στο θεσµικό πλαίσιο, θετική επίδραση είχε η µείωση των οργανικών συνθέσεων των πλοίων για τη χειµερινή περίοδο, ενώ µε την επιδιωκόµενη επίλυση µιας σειράς 18

19 εκκρεµών θεµάτων (π.χ. υποχρεωτικές εκπτώσεις, µείωση Φ.Π.Α., κατάργηση των µη ανταποδοτικών τελών υπέρ τρίτων) εκτιµάται ότι θα επιτευχθεί περαιτέρω µείωση του λειτουργικού κόστους και βελτίωση της ρευστότητας. - Τέλος, τίθεται υπό εξέταση η δυνατότητα αύξησης µετοχικού κεφαλαίου στο προσεχές µέλλον µε σκοπό την ενίσχυση της ρευστότητας. Σηµειώνεται ότι εντός της χρήσης 2013 οι δανείστριες τράπεζες ανανέωσαν µε ένα νέο κοινοπρακτικό δάνειο ένα µέρος του µακροπρόθεσµου δανεισµού της Εταιρείας ύψους 12,0 εκατ και χορήγησαν πρόσθετο δάνειο ύψους 4,0 εκατ µε σκοπό την ενίσχυση του κεφαλαίου κίνησης. Επίσης, τον Απρίλιο 2014 η Εταιρεία προχώρησε στη σύναψη βραχυπρόθεσµου δανείου µε την Τράπεζα Πειραιώς, ύψους 3,0 εκ. Λαµβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω γεγονότα, οι οικονοµικές καταστάσεις του Οµίλου και της Εταιρείας καταρτίσθηκαν βάσει της αρχής της συνέχισης της δραστηριότητας (going concern). Ως εκ τούτου, οι συνηµµένες εταιρικές και ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις δεν περιλαµβάνουν προσαρµογές σχετικές µε την ανακτησιµότητα και την ταξινόµηση των περιουσιακών στοιχείων του ενεργητικού, τα ποσά και την ταξινόµηση των υποχρεώσεων ή άλλες προσαρµογές οι οποίες τυχόν θα απαιτούνταν αν η Εταιρεία και ο Όµιλος δεν ήταν σε θέση να συνεχίσουν οµαλά τις δραστηριότητές τους. 2.3 Χρήση κρίσεων και εκτιµήσεων της ιοίκησης Η σύνταξη των οικονοµικών καταστάσεων, σύµφωνα µε τα ΠΧΑ., απαιτεί όπως η ιοίκηση προβαίνει στη διενέργεια αξιολογικών κρίσεων και εκτιµήσεων που επηρεάζουν τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις, τα ποσά εσόδων και εξόδων καθώς και τη γνωστοποίηση ενδεχόµενων απαιτήσεων και υποχρεώσεων. Οι εν λόγω αξιολογικές κρίσεις και εκτιµήσεις βασίζονται στην πληρέστερη πληροφόρηση που έχει στη διάθεσή της η ιοίκηση για τον Όµιλο και τις αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται, καθώς και στην εµπειρία της σε σχέση µε συναφείς συναλλαγές ή γεγονότα και θεωρούνται λογικές κάτω από τις παρούσες συνθήκες. Μεταγενέστερες πιθανές αλλαγές στις υπάρχουσες συνθήκες λαµβάνονται υπόψη προκειµένου να αναθεωρηθούν, εάν είναι αναγκαίο, οι εν λόγω κρίσεις και εκτιµήσεις. Τα πραγµατικά αποτελέσµατα ενδέχεται να διαφέρουν από αυτές τις εκτιµήσεις. Οι εκτιµήσεις και οι σχετικές µε αυτές υποθέσεις αναθεωρούνται σε συνεχή βάση. Σηµαντικές λογιστικές εκτιµήσεις για τα περιουσιακά στοιχεία της Εταιρείας και του Οµίλου αποτελούν αυτές της ωφέλιµης διάρκειας ζωής και της υπολειµµατικής αξίας των πλοίων, δεδοµένου ότι επηρεάζουν σε σηµαντικό βαθµό τις οικονοµικές καταστάσεις (βλέπε Λογιστική πολιτική 3.4). Επίσης, η ανακτησιµότητα των απαιτήσεων, ο σχηµατισµός προβλέψεων σχετικά µε τις υποχρεώσεις καθορισµένων παροχών ή για άλλες ενδεχόµενες υποχρεώσεις απαιτούν κρίσεις και εκτιµήσεις που είναι επίσης σηµαντικές, δεδοµένου ότι µπορούν να επηρεάσουν σηµαντικά τις οικονοµικές καταστάσεις. 2.4 Νέα λογιστικά πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και διερµηνείες Πρότυπα και ιερµηνείες υποχρεωτικές για την τρέχουσα οικονοµική χρήση ΛΠ 1 (Τροποποίηση) «Παρουσίαση Οικονοµικών Καταστάσεων»: Αυτή η τροποποίηση απαιτεί από τις οικονοµικές οντότητες να διαχωρίσουν τα στοιχεία που παρουσιάζονται στα λοιπά συνολικά εισοδήµατα σε δύο οµάδες, µε βάση το αν αυτά στο µέλλον είναι πιθανό να µεταφερθούν στα αποτελέσµατα χρήσεως ή όχι. Η τροποποίηση επηρεάζει µόνο την παρουσίαση της κατάστασης Συνολικού Εισοδήµατος. ΛΠ 19 (Τροποποίηση) «Παροχές σε Εργαζοµένους»: Αυτή η τροποποίηση επιφέρει σηµαντικές αλλαγές στην αναγνώριση και επιµέτρηση του κόστους των προγραµµάτων καθορισµένων παροχών και των παροχών εξόδου από την υπηρεσία (κατάργηση της µεθόδου του περιθωρίου), καθώς και στις γνωστοποιήσεις όλων των παροχών σε εργαζοµένους. Οι βασικές αλλαγές αφορούν κυρίως στην αναγνώριση των αναλογιστικών κερδών και ζηµιών, στην αναγνώριση του κόστους 19

20 προϋπηρεσίας/περικοπών, στην επιµέτρηση του εξόδου συντάξεων, στις απαιτούµενες γνωστοποιήσεις, στο χειρισµό των εξόδων και των φόρων που σχετίζονται µε τα προγράµµατα καθορισµένων παροχών, καθώς και στη διάκριση µεταξύ «βραχυπρόθεσµων» και «λοιπών µακροπρόθεσµων» παροχών. Το αποτέλεσµα αυτής της τροποποίησης επεξηγείται αναλυτικότερα στη Σηµείωση 36. ΛΠ 12 (Τροποποίηση) «Φόροι εισοδήµατος»: Η τροποποίηση του ΛΠ 12 παρέχει µια πρακτική µέθοδο για την επιµέτρηση των αναβαλλόµενων φορολογικών υποχρεώσεων και αναβαλλόµενων φορολογικών περιουσιακών στοιχείων όταν επενδυτικά ακίνητα επιµετρώνται µε τη µέθοδο εύλογης αξίας σύµφωνα µε το ΛΠ 40 «Επενδύσεις σε ακίνητα». Η τροποποίηση δεν έχει εφαρµογή στον Όµιλο και την Εταιρεία. ΠΧΑ 13 «Επιµέτρηση Εύλογης Αξίας»: Το ΠΧΑ 13 παρέχει νέες οδηγίες σχετικά µε την επιµέτρηση της εύλογης αξίας και τις απαραίτητες γνωστοποιήσεις. Οι απαιτήσεις του προτύπου δεν διευρύνουν τη χρήση των εύλογων αξιών αλλά παρέχουν διευκρινίσεις για την εφαρµογή τους σε περίπτωση που η χρήση τους επιβάλλεται υποχρεωτικά από άλλα πρότυπα. Το ΠΧΑ 13 παρέχει ακριβή ορισµό της εύλογης αξίας, καθώς και οδηγίες αναφορικά µε την επιµέτρηση της εύλογης αξίας και τις απαραίτητες γνωστοποιήσεις, ανεξάρτητα από το πρότυπο µε βάση το οποίο γίνεται χρήση των εύλογων αξιών. Επιπλέον, οι απαραίτητες γνωστοποιήσεις έχουν διευρυνθεί και καλύπτουν όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις που επιµετρούνται στην εύλογη αξία και όχι µόνο τα χρηµατοοικονοµικά. Το αποτέλεσµα αυτής της τροποποίησης δεν έχει ουσιώδη επίδραση στις Οικονοµικές Καταστάσεις της Εταιρείας και του Οµίλου. ΠΧΑ 7 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Γνωστοποιήσεις»: Το Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών Προτύπων («Σ ΛΠ») δηµοσίευσε αυτή την τροποποίηση προκειµένου να συµπεριλάβει επιπλέον πληροφόρηση η οποία θα βοηθήσει τους χρήστες των οικονοµικών καταστάσεων µίας οικονοµικής οντότητας να αξιολογήσουν την επίδραση ή την πιθανή επίδραση που θα έχουν οι συµφωνίες για διακανονισµό χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, συµπεριλαµβανοµένου του δικαιώµατος για συµψηφισµό που σχετίζεται µε αναγνωρισµένα χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις, στην οικονοµική θέση της οικονοµικής οντότητας. Ε ΠΧΑ 20 «απάνες απογύµνωσης υπαίθριων ορυχείων κατά το στάδιο της παραγωγής»: Αυτή η διερµηνεία παρέχει καθοδήγηση για τη λογιστικοποίηση των δαπανών της αποµάκρυνσης των στείρων υπερκείµενων («απογύµνωση») κατά το στάδιο της παραγωγής ενός ορυχείου. Βάσει αυτής της διερµηνείας, οι µεταλλευτικές οικονοµικές οντότητες πιθανώς να χρειαστεί να διαγράψουν στα αποτελέσµατα εις νέον της έναρξης της περιόδου τις ήδη κεφαλαιοποιηµένες δαπάνες απογύµνωσης των ορυχείων οι οποίες δεν µπορούν να αποδοθούν σε ένα αναγνωρίσιµο συστατικό ενός αποθέµατος µεταλλεύµατος ( ore body ). Η διερµηνεία έχει εφαρµογή µόνο σε δαπάνες υπαίθριων ορυχείων και όχι σε υπόγεια ορυχεία ή σε δραστηριότητες εξόρυξης πετρελαίου και φυσικού αερίου. Η ερµηνεία δεν έχει εφαρµογή στον Όµιλο και την Εταιρεία. Τροποποιήσεις σε πρότυπα που αποτελούν ένα τµήµα του προγράµµατος ετήσιων βελτιώσεων για το 2011 του Σ ΛΠ Οι παρακάτω τροποποιήσεις περιγράφουν τις σηµαντικότερες αλλαγές που υπεισέρχονται στα ΠΧΑ ως επακόλουθο των αποτελεσµάτων του ετήσιου προγράµµατος βελτιώσεων του Σ ΛΠ που δηµοσιεύτηκε τον Μάιο ΛΠ 1 «Παρουσίαση των οικονοµικών καταστάσεων»: Η τροποποίηση παρέχει διευκρινίσεις σχετικά µε τις απαραίτητες γνωστοποιήσεις για τη συγκριτική πληροφόρηση όταν µια οικονοµική οντότητα συντάσσει έναν επιπλέον ισολογισµό είτε (α) όπως απαιτείται από το ΛΠ 8 «Λογιστικές πολιτικές, µεταβολές των λογιστικών εκτιµήσεων και λάθη» είτε (β) εθελοντικά. ΛΠ 16 «Ενσώµατα πάγια»: Η τροποποίηση διευκρινίζει πως τα ανταλλακτικά και ο λοιπός εξοπλισµός συντήρησης ταξινοµούνται ως ενσώµατα πάγια και όχι ως αποθέµατα όταν πληρούν τον ορισµό των ενσώµατων παγίων, δηλαδή όταν χρησιµοποιούνται για περισσότερες από µία περίοδο. ΛΠ 32 «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Παρουσίαση»: Η τροποποίηση διευκρινίζει πως ο φόρος εισοδήµατος που σχετίζεται µε τη διανοµή αναγνωρίζεται στα αποτελέσµατα και ο φόρος εισοδήµατος 20

21 που σχετίζεται µε τα έξοδα συναλλαγών απευθείας στην καθαρή θέση αναγνωρίζεται στην καθαρή θέση, σύµφωνα µε το ΛΠ 12. ΛΠ 34 «Ενδιάµεση χρηµατοοικονοµική αναφορά»: Η τροποποίηση διευκρινίζει τις απαραίτητες γνωστοποιήσεις για τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις των τοµέων στην ενδιάµεση χρηµατοοικονοµική αναφορά, σύµφωνα µε το ΠΧΑ 8 «Λειτουργικοί τοµείς». Πρότυπα και ιερµηνείες υποχρεωτικές για περιόδους που ξεκινούν την ή µετά από την 1 Ιανουαρίου 2014 και δεν εφαρµόστηκαν νωρίτερα από τον Όµιλο. ΠΧΑ 9 «Χρηµατοοικονοµικά µέσα»: (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2015). Το ΠΧΑ 9 αποτελεί την πρώτη φάση στο έργο του Σ ΛΠ για την αντικατάσταση του ΛΠ 39 και αναφέρεται στην ταξινόµηση και επιµέτρηση των χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων και χρηµατοοικονοµικών υποχρεώσεων. Το Σ ΛΠ στις επόµενες φάσεις του έργου θα επεκτείνει το ΠΧΑ 9 έτσι ώστε να προστεθούν νέες απαιτήσεις για την αποµείωση της αξίας. βρίσκεται στη διαδικασία εκτίµησης της επίδρασης του ΠΧΑ 9 στις οικονοµικές του καταστάσεις. Το ΠΧΑ 9 δεν έχει υιοθετηθεί από την ΕΕ. ΠΧΑ 9 «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Λογιστική αντιστάθµισης και τροποποιήσεις στο ΠΧΑ 9, ΠΧΑ 7 και ΛΠ 39»: (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2015). Το Σ ΛΠ εξέδωσε το ΠΧΑ 9 «Λογιστική Αντιστάθµισης», την τρίτη φάση στο έργο αντικατάστασης του ΛΠ 39, το οποίο καθιερώνει µία προσέγγιση της λογιστικής αντιστάθµισης βασιζόµενη σε αρχές και αντιµετωπίζει ασυνέπειες και αδυναµίες στο τρέχον µοντέλο του ΛΠ 39. Η δεύτερη τροποποίηση απαιτεί να αναγνωρίζονται στα λοιπά συνολικά εισοδήµατα οι αλλαγές στην εύλογη αξία µίας υποχρέωσης της οντότητας η οποία οφείλεται σε αλλαγές του πιστωτικού κινδύνου της ίδιας της οντότητας και η τρίτη τροποποίηση αφαιρεί την υποχρεωτική ηµεροµηνία εφαρµογής του ΠΧΑ 9. Οι τροποποιήσεις δεν έχουν υιοθετηθεί από την ΕΕ. ΠΧΑ 7 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Γνωστοποιήσεις»: (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2015). Η τροποποίηση απαιτεί επιπλέον γνωστοποιήσεις κατά την µετάβαση από το ΛΠ 39 στο ΠΧΑ 9. Η τροποποίηση δεν έχει υιοθετηθεί ακόµη από την ΕΕ. ΛΠ 32 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Παρουσίαση»: (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2014). Αυτή η τροποποίηση στις οδηγίες εφαρµογής του ΛΠ 32 παρέχει διευκρινίσεις σχετικά µε κάποιες απαιτήσεις για τον συµψηφισµό χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων στην κατάσταση οικονοµικής θέσης. Οµάδα προτύπων σχετικά µε ενοποίηση και από κοινού συµφωνίες (εφαρµόζονται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2014) Το Σ ΛΠ δηµοσίευσε πέντε νέα πρότυπα σχετικά µε ενοποίηση και τις από κοινού συµφωνίες: ΠΧΑ 10, ΠΧΑ 11, ΠΧΑ 12, ΛΠ 27 (Τροποποίηση) και ΛΠ 28 (Τροποποίηση). Αυτά τα πρότυπα εφαρµόζονται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου Επιτρέπεται η πρόωρη εφαρµογή τους µόνο εάν ταυτόχρονα εφαρµοστούν και τα πέντε αυτά πρότυπα. βρίσκεται στη διαδικασία εκτίµησης της επίδρασης των νέων προτύπων στις ενοποιηµένες οικονοµικές του καταστάσεις. Οι κυριότεροι όροι των προτύπων είναι οι εξής: ΠΧΑ 10 «Ενοποιηµένες Οικονοµικές Καταστάσεις»: Το ΠΧΑ 10 αντικαθιστά στο σύνολό τους τις οδηγίες αναφορικά µε τον έλεγχο και την ενοποίηση, που παρέχονται στο ΛΠ 27 και στο SIC 12. Το νέο πρότυπο αλλάζει τον ορισµό του ελέγχου ως καθοριστικού παράγοντα προκειµένου να αποφασιστεί εάν µια οικονοµική οντότητα θα πρέπει να ενοποιείται. Το πρότυπο παρέχει εκτεταµένες διευκρινίσεις που υπαγορεύουν τους διαφορετικούς τρόπους κατά τους οποίους µία οικονοµική οντότητα (επενδυτής) µπορεί να ελέγχει µία άλλη οικονοµική οντότητα (επένδυση). Ο αναθεωρηµένος ορισµός του ελέγχου εστιάζει στην ανάγκη να υπάρχει ταυτόχρονα το δικαίωµα (η δυνατότητα να 21

22 κατευθύνονται οι δραστηριότητες που επηρεάζουν σηµαντικά τις αποδόσεις) και οι µεταβλητές αποδόσεις (θετικές, αρνητικές ή και τα δύο) προκειµένου να υπάρχει έλεγχος. Τα νέο πρότυπο παρέχει επίσης διευκρινίσεις αναφορικά µε συµµετοχικά δικαιώµατα και δικαιώµατα άσκησης βέτο (protective rights), καθώς επίσης και αναφορικά µε σχέσεις πρακτόρευσης / πρακτορευοµένου. ΠΧΑ 11 «Από κοινού Συµφωνίες»: Το ΠΧΑ 11 παρέχει µια πιο ρεαλιστική αντιµετώπιση των από κοινού συµφωνιών εστιάζοντας στα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις, παρά στη νοµική τους µορφή. Οι τύποι των συµφωνιών περιορίζονται σε δύο: από κοινού ελεγχόµενες δραστηριότητες και κοινοπραξίες. Η µέθοδος της αναλογικής ενοποίησης δεν είναι πλέον επιτρεπτή. Οι συµµετέχοντες σε κοινοπραξίες εφαρµόζουν υποχρεωτικά την ενοποίηση µε τη µέθοδο της καθαρής θέσης. Οι οικονοµικές οντότητες που συµµετέχουν σε από κοινού ελεγχόµενες δραστηριότητες εφαρµόζουν παρόµοιο λογιστικό χειρισµό µε αυτόν που εφαρµόζουν επί του παρόντος οι συµµετέχοντες σε από κοινού ελεγχόµενα περιουσιακά στοιχεία ή σε από κοινού ελεγχόµενες δραστηριότητες. Το πρότυπο παρέχει επίσης διευκρινίσεις σχετικά µε τους συµµετέχοντες σε από κοινού συµφωνίες, χωρίς να υπάρχει από κοινού έλεγχος. ΠΧΑ 12 «Γνωστοποίηση Συµµετοχής σε Άλλες Οικονοµικές Οντότητες»: Το ΠΧΑ 12 αναφέρεται στις απαιτούµενες γνωστοποιήσεις µιας οικονοµικής οντότητας, συµπεριλαµβανοµένων σηµαντικών κρίσεων και υποθέσεων, οι οποίες επιτρέπουν στους αναγνώστες των οικονοµικών καταστάσεων να αξιολογήσουν τη φύση, τους κινδύνους και τις οικονοµικές επιπτώσεις που σχετίζονται µε τη συµµετοχή της οικονοµικής οντότητας σε θυγατρικές, συγγενείς, από κοινού συµφωνίες και µη ενοποιούµενες οικονοµικές οντότητες (structured entities). Μία οικονοµική οντότητα έχει τη δυνατότητα να προβεί σε κάποιες ή όλες από τις παραπάνω γνωστοποιήσεις χωρίς να είναι υποχρεωµένη να εφαρµόσει το ΠΧΑ 12 στο σύνολό του, ή το ΠΧΑ 10 ή 11 ή τα τροποποιηµένα ΛΠ 27 ή 28. ΛΠ 27 (Τροποποίηση) «Εταιρικές Οικονοµικές Καταστάσεις»: Το Πρότυπο αυτό δηµοσιεύθηκε ταυτόχρονα µε το ΠΧΑ 10 και σε συνδυασµό, τα δύο πρότυπα αντικαθιστούν το ΛΠ 27 «Ενοποιηµένες και Εταιρικές Οικονοµικές Καταστάσεις». Το τροποποιηµένο ΛΠ 27 ορίζει το λογιστικό χειρισµό και τις απαραίτητες γνωστοποιήσεις αναφορικά µε τις συµµετοχές σε θυγατρικές, κοινοπραξίες και συγγενείς όταν µία οικονοµική οντότητα ετοιµάζει εταιρικές οικονοµικές καταστάσεις. Παράλληλα, το Σ ΛΠ µετέφερε στο ΛΠ 27 όρους του ΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς Επιχειρήσεις» και του ΛΠ 31 «Συµµετοχές σε Κοινοπραξίες» που αφορούν τις εταιρικές οικονοµικές καταστάσεις. ΛΠ 28 (Τροποποίηση) «Επενδύσεις σε Συγγενείς Επιχειρήσεις και Κοινοπραξίες»: Το ΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς Επιχειρήσεις και Κοινοπραξίες» αντικαθιστά το ΛΠ 28 «Επενδύσεις σε Συγγενείς Επιχειρήσεις». Ο σκοπός αυτού του Προτύπου είναι να ορίσει τον λογιστικό χειρισµό αναφορικά µε τις επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις και να παραθέσει τις απαιτήσεις για την εφαρµογή της µεθόδου της καθαρής θέσης κατά τη λογιστική των επενδύσεων σε συγγενείς και κοινοπραξίες, όπως προκύπτει από τη δηµοσίευση του ΠΧΑ 11. ΠΧΑ 10, ΠΧΑ 11 και ΠΧΑ 12 (Τροποποίηση) «Ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις, από κοινού συµφωνίες και γνωστοποίηση συµµετοχής σε άλλες οικονοµικές οντότητες: Οδηγίες µετάβασης»: (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2014). H τροποποίηση στις οδηγίες µετάβασης των ΠΧΑ 10, 11 και 12 παρέχει διευκρινίσεις σχετικά µε τις οδηγίες µετάβασης στο ΠΧΑ 10 και περιορίζει τις απαιτήσεις για παροχή συγκριτικής πληροφόρησης στις γνωστοποιήσεις του ΠΧΑ 12 µόνο για την περίοδο που προηγείται άµεσα της πρώτης ετήσιας περιόδου κατά την οποία εφαρµόζεται το ΠΧΑ 12. Συγκριτική πληροφόρηση για γνωστοποιήσεις σχετικά µε συµµετοχές σε µη ενοποιούµενες οικονοµικές οντότητες (structured entities) δεν απαιτείται. ΠΧΑ 10, ΠΧΑ 12 και ΛΠ 27 (Τροποποίηση) «Εταιρείες Επενδύσεων»: (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2014). Η τροποποίηση του ΠΧΑ 10 ορίζει µία εταιρεία επενδύσεων και παρέχει µία εξαίρεση από την ενοποίηση. Πολλά επενδυτικά κεφάλαια και παρόµοιες εταιρείες που πληρούν τον ορισµό των εταιρειών επενδύσεων εξαιρούνται από την ενοποίηση των περισσότερων θυγατρικών τους, οι οποίες λογιστικοποιούνται ως επενδύσεις σε εύλογη αξία µέσω αποτελεσµάτων, παρόλο που ασκείται έλεγχος. Οι τροποποιήσεις στο ΠΧΑ 12 εισάγουν τις γνωστοποιήσεις που χρειάζεται να παρέχει µια εταιρεία επενδύσεων. Οι τροποποιήσεις δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 22

23 ΛΠ 36 (Τροποποίηση) «Γνωστοποιήσεις ανακτήσιµης αξίας µη χρηµατοοικονοµικών περιουσιακών στοιχείων»: (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2014). Αυτή η τροποποίηση απαιτεί: α) την γνωστοποίηση της ανακτήσιµης αξίας ενός περιουσιακού στοιχείου ή µονάδας δηµιουργίας ταµειακών ροών (Μ ΤΡ) όταν έχει αναγνωριστεί ή αναστραφεί µια ζηµιά αποµείωσης και β) λεπτοµερείς γνωστοποιήσεις σχετικά µε την επιµέτρηση της εύλογης αξίας µείον έξοδα πώλησης όταν έχει αναγνωριστεί ή αναστραφεί µια ζηµιά αποµείωσης. Επίσης, αφαιρεί την απαίτηση να γνωστοποιηθεί η ανακτήσιµη αξία όταν µία Μ ΤΡ περιέχει υπεραξία ή άυλα περιουσιακά στοιχεία µε απροσδιόριστη ωφέλιµη ζωή και δεν υπάρχει αποµείωση. Οι τροποποιήσεις δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ε ΠΧΑ 21 «Εισφορές»: (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2014). Αυτή η διερµηνεία ορίζει τον λογιστικό χειρισµό µιας υποχρέωσης πληρωµής εισφοράς που έχει επιβληθεί από την κυβέρνηση και δεν είναι φόρος εισοδήµατος. Η διερµηνεία διευκρινίζει πως το δεσµευτικό γεγονός βάσει του οποίου θα έπρεπε να σχηµατιστεί η υποχρέωση καταβολής εισφοράς (ένα από τα κριτήρια για την αναγνώριση υποχρέωσης σύµφωνα µε το ΛΠ 37) είναι η ενέργεια όπως περιγράφεται στη σχετική νοµοθεσία η οποία προκαλεί την πληρωµή της εισφοράς. Η διερµηνεία µπορεί να έχει ως αποτέλεσµα την αναγνώριση της υποχρέωσης αργότερα από ότι ισχύει σήµερα, ειδικότερα σε σχέση µε εισφορές οι οποίες επιβάλλονται ως αποτέλεσµα συνθηκών που ισχύουν σε µια συγκεκριµένη ηµεροµηνία. Η διερµηνεία δεν έχει υιοθετηθεί ακόµη από την ΕΕ. ΛΠ 39 (Τροποποίηση) «Χρηµατοοικονοµικά Μέσα: Αναγνώριση και Επιµέτρηση»: (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2014). Αυτή η τροποποίηση επιτρέπει τη συνέχιση της λογιστικής αντιστάθµισης όταν ένα παράγωγο, το οποίο έχει οριστεί ως µέσο αντιστάθµισης, ανανεώνεται νοµικά (novated) προκειµένου να εκκαθαριστεί από έναν κεντρικό αντισυµβαλλόµενο ως αποτέλεσµα νόµων ή κανονισµών, εφόσον πληρούνται συγκεκριµένες συνθήκες. ΛΠ 19 Αναθεωρηµένο (Τροποποίηση) «Παροχές σε Εργαζοµένους»: (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιουλίου 2014). Η περιορισµένου σκοπού τροποποίηση εφαρµόζεται σε εισφορές των εργαζοµένων ή τρίτων µερών στα προγράµµατα καθορισµένων παροχών και απλοποιούν την λογιστικοποίηση των εισφορών όταν είναι ανεξάρτητες του αριθµού των ετών που παρέχεται η εργασία, για παράδειγµα, εισφορές εργαζοµένων που υπολογίζονται βάση ενός σταθερού ποσοστού του µισθού. Η τροποποίηση δεν έχει υιοθετηθεί ακόµη από την Ευρωπαϊκή Ένωση Ετήσιες Βελτιώσεις σε ΠΧΑ 2012 (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιουλίου 2014) Οι παρακάτω τροποποιήσεις περιγράφουν τις σηµαντικότερες αλλαγές που υπεισέρχονται σε επτά ΠΧΑ ως επακόλουθο των αποτελεσµάτων του κύκλου του ετήσιου προγράµµατος βελτιώσεων του Σ ΛΠ. Οι τροποποιήσεις αυτές δεν έχουν υιοθετηθεί ακόµη από την ΕΕ. ΠΧΑ 2 «Παροχές που εξαρτώνται από την αξία των µετοχών»: Η τροποποίηση διευκρινίζει τον ορισµό της «προϋπόθεσης κατοχύρωσης» και ορίζει διακριτά τον «όρο απόδοσης» και τον «όρο υπηρεσίας». ΠΧΑ 3 «Συνενώσεις επιχειρήσεων»: Η τροποποίηση διευκρινίζει πως η υποχρέωση για ενδεχόµενο τίµηµα το οποίο πληροί τον ορισµό του χρηµατοοικονοµικού στοιχείου ταξινοµείται ως χρηµατοοικονοµική υποχρέωση ή ως στοιχείο της καθαρής θέσης βάση των ορισµών του ΛΠ 32 «Χρηµατοοικονοµικά µέσα: Παρουσίαση». Επίσης διευκρινίζει πως κάθε ενδεχόµενο τίµηµα, χρηµατοοικονοµικό και µη χρηµατοοικονοµικό, που δεν είναι στοιχείο της καθαρής θέσης επιµετράται στην εύλογη αξία µέσω των αποτελεσµάτων. ΠΧΑ 8 «Λειτουργικοί τοµείς»: Η τροποποίηση απαιτεί τη γνωστοποίηση των εκτιµήσεων της διοίκησης όσον αφορά την συνάθροιση των λειτουργικών τοµέων. ΠΧΑ 13 «Επιµέτρηση εύλογης αξίας»: Η τροποποίηση διευκρινίζει ότι το πρότυπο δεν αποκλείει τη δυνατότητα της επιµέτρησης βραχυπρόθεσµων απαιτήσεων και υποχρεώσεων στα ποσά των τιµολογίων σε περιπτώσεις όπου η επίπτωση της προεξόφλησης είναι ασήµαντη. 23

24 ΛΠ 16 «Ενσώµατα πάγια» και ΛΠ 38 «Άυλα περιουσιακά στοιχεία»: Και τα δύο πρότυπα τροποποιήθηκαν προκειµένου να διευκρινιστεί ο τρόπος µε τον οποίο αντιµετωπίζονται η προ αποσβέσεων λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου και οι συσσωρευµένες αποσβέσεις όταν µια οικονοµική οντότητα ακολουθεί τη µέθοδο της αναπροσαρµογής. ΛΠ 24 «Γνωστοποιήσεις συνδεδεµένων µερών»: Το πρότυπο τροποποιήθηκε προκειµένου να συµπεριλάβει ως συνδεδεµένο µέρος µία εταιρεία που παρέχει υπηρεσίες βασικού διοικητικού στελέχους στην οικονοµική οντότητα ή στην µητρική εταιρεία της οικονοµικής οντότητας. Ετήσιες Βελτιώσεις σε ΠΧΑ 2013 (εφαρµόζεται στις ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1 Ιουλίου 2014) Οι παρακάτω τροποποιήσεις περιγράφουν τις σηµαντικότερες αλλαγές που υπεισέρχονται σε τέσσερα ΠΧΑ ως επακόλουθο των αποτελεσµάτων του κύκλου του ετήσιου προγράµµατος βελτιώσεων του Σ ΛΠ. Οι τροποποιήσεις αυτές δεν έχουν υιοθετηθεί ακόµη από την ΕΕ. ΠΧΑ 3 «Συνενώσεις επιχειρήσεων»: Η τροποποίηση διευκρινίζει πως το ΠΧΑ 3 δεν έχει εφαρµογή στην λογιστικοποίηση του σχηµατισµού οποιασδήποτε από κοινού δραστηριότητας βάσει του ΠΧΑ 11 στις οικονοµικές καταστάσεις της ίδιας της από κοινού δραστηριότητας. ΠΧΑ 13 «Επιµέτρηση εύλογης αξίας»: Η τροποποίηση διευκρινίζει πως η εξαίρεση που παρέχει το ΠΧΑ 13 για ένα χαρτοφυλάκιο χρηµατοοικονοµικών απαιτήσεων και υποχρεώσεων ( portfolio exception ) έχει εφαρµογή σε όλα τα συµβόλαια (συµπεριλαµβανοµένων των µη χρηµατοοικονοµικών συµβολαίων) εντός του πεδίου εφαρµογής του ΛΠ 39/ ΠΧΑ 9. ΛΠ 40 «Επενδύσεις σε ακίνητα»: Το πρότυπο τροποποιήθηκε προκειµένου να διευκρινιστεί πως το ΛΠ 40 και το ΠΧΑ 3 δεν είναι αµοιβαίως αποκλειόµενα. ΠΧΑ 1 «Πρώτη εφαρµογή των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς»: Η τροποποίηση διευκρινίζει πως µία οντότητα που υιοθετεί για πρώτη φορά τα ΠΧΑ δύναται να ακολουθήσει είτε την προγενέστερη είτε τη νέα εκδοχή ενός αναθεωρηµένου προτύπου όταν επιτρέπεται η πρόωρη υιοθέτησή του. 3. Βασικές λογιστικές πολιτικές Οι βασικές λογιστικές πολιτικές οι οποίες έχουν υιοθετηθεί στην κατάρτιση των οικονοµικών καταστάσεων της χρήσης 2013, έχουν εφαρµοσθεί µε συνέπεια από όλες τις εταιρείες του Οµίλου και κατά τη σύνταξη των οικονοµικών καταστάσεων της προηγούµενης χρήσης 2012 και έχουν ως ακολούθως : 3.1 Βάση Ενοποίησης Θυγατρικές Οι ενοποιηµένες οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας περιλαµβάνουν τις οικονοµικές καταστάσεις της Μητρικής, καθώς και όλων των θυγατρικών εταιρειών της. Αυτές ελέγχονται, άµεσα ή έµµεσα, από τη Μητρική, µέσω της κατοχής της πλειοψηφίας των µετοχών τους (βλέπε σηµείωση 1) και του ελέγχου των διοικητικών συµβουλίων τους. Οι θυγατρικές ενοποιούνται πλήρως µε την µέθοδο της ολικής ενοποίησης, από την ηµεροµηνία που αποκτάται ο έλεγχος επ αυτών και παύουν να ενοποιούνται όταν τέτοιος έλεγχος δεν υφίσταται. Όπου απαιτήθηκε, οι λογιστικές αρχές των θυγατρικών έχουν τροποποιηθεί, ώστε να είναι οµοιόµορφες µε αυτές που έχουν υιοθετηθεί από τη Μητρική. Στις εταιρικές οικονοµικές καταστάσεις της Μητρικής, οι θυγατρικές αποτιµώνται στο κόστος κτήσης τους µείον τις τυχόν ζηµίες αποµείωσης. 24

25 3.1.2 ιεταιρικές συναλλαγές Οι διεταιρικές (µεταξύ των εταιρειών του Οµίλου) συναλλαγές, τα διεταιρικά υπόλοιπα καθώς και τα µη πραγµατοποιηθέντα κέρδη από διεταιρικές συναλλαγές περιουσιακών στοιχείων απαλείφονται κατά τη σύνταξη των ενοποιηµένων οικονοµικών καταστάσεων. Οι µη πραγµατοποιηθείσες ζηµίες, επίσης απαλείφονται, εκτός εάν η συναλλαγή παρέχει ενδείξεις αποµείωσης του µεταβιβασθέντος περιουσιακού στοιχείου. 3.2 Μετατροπή στοιχείων σε ξένο νόµισµα Τα στοιχεία που περιλαµβάνονται στις οικονοµικές καταστάσεις αποτιµώνται στο νόµισµα του πρωτεύοντος οικονοµικού περιβάλλοντος, στο οποίο δραστηριοποιείται η Εταιρεία (λειτουργικό νόµισµα), το οποίο είναι το Ευρώ. Οι συναλλαγές σε ξένα νοµίσµατα µετατρέπονται σε Ευρώ, µε τη χρήση των ισοτιµιών που ήταν σε ισχύ κατά την ηµεροµηνία των συναλλαγών αυτών. Κατά την ηµεροµηνία σύνταξης των οικονοµικών καταστάσεων, τα νοµισµατικά στοιχεία του ενεργητικού και παθητικού που είναι εκφρασµένα σε άλλα νοµίσµατα, αποτιµώνται στις συναλλαγµατικές ισοτιµίες της ηµεροµηνίας αυτής. Τα κέρδη και ζηµίες από συναλλαγµατικές διαφορές που προκύπτουν, καταχωρούνται στα χρηµατοοικονοµικά έσοδα ή έξοδα της κατάστασης αποτελεσµάτων χρήσης αναλόγως της φύσης τους (πιστωτικές ή χρεωστικές συναλλαγµατικές διαφορές αντίστοιχα). 3.3 Άυλα περιουσιακά στοιχεία Στα άυλα περιουσιακά στοιχεία περιλαµβάνονται: (α) οι άδειες χρήσεως λογισµικών προγραµµάτων και (β) το κόστος κατοχύρωσης του εµπορικού σήµατος της Εταιρείας. Οι άδειες λογισµικών προγραµµάτων και το εµπορικό σήµα αποτιµώνται στο κόστος κτήσης τους, µειωµένο κατά τις σωρευµένες αποσβέσεις τους. Οι αποσβέσεις διενεργούνται µε τη σταθερή µέθοδο, καθ όλη την ωφέλιµη διάρκεια ζωής τους, η οποία έχει ορισθεί σε τρία (3) έτη για τα λογισµικά προγράµµατα και δέκα (10) έτη για το εµπορικό σήµα. 3.4 Ενσώµατα πάγια περιουσιακά στοιχεία Τα ενσώµατα πάγια περιουσιακά στοιχεία αποτιµώνται στις οικονοµικές καταστάσεις στις αξίες κόστους κτήσης τους, πλέον τόκων κατασκευαστικής περιόδου, µειωµένες κατά τις σωρευµένες αποσβέσεις και τις τυχόν αποµειώσεις της αξίας τους και αυξηµένες µε τις µεταγενέστερες προσθήκες - βελτιώσεις. Οι αξίες κόστους κτήσης των παγίων περιουσιακών στοιχείων κατά την 1 η Ιανουαρίου 2005 (ηµεροµηνία µετάβασης στα ΠΧΑ.), προσδιορίστηκαν ως εξής: α) Τα πλωτά µέσα (πλοία) αποτιµήθηκαν στο τεκµαιρόµενο κόστος, σύµφωνα µε τις διατάξεις του ΠΧΑ 1. Ως τεκµαιρόµενο κόστος λήφθηκε η εύλογη αξία κατά την ηµεροµηνία µετάβασης, η οποία προσδιορίστηκε από ανεξάρτητο εκτιµητή και β) Τα υπόλοιπα ενσώµατα πάγια στοιχεία αποτιµήθηκαν στο ιστορικό κόστος κτήσης τους. Οι αποσβέσεις των παγίων περιουσιακών στοιχείων διενεργούνται µε βάση τη σταθερή µέθοδο απόσβεσης και επιβαρύνουν τα αποτελέσµατα χρήσης, καθ όλη τη διάρκεια της εκτιµώµενης ωφέλιµης ζωής των παγίων περιουσιακών στοιχείων. Η ιοίκηση της Εταιρείας προέβη σε εκτιµήσεις για την ωφέλιµη διάρκεια ζωής και την υπολειµµατική αξία των πάγιων περιουσιακών στοιχείων, οι οποίες έχουν ως εξής: 25

26 α) Εκτιµώµενη ωφέλιµη διάρκεια ζωής Κατηγορία περιουσιακών στοιχείων Έτη Πλοία συµβατικά (επιβατηγά οχηµαταγωγά) 35 Πλοία ταχύπλοα τύπου catamaran (επιβατηγά ή επιβατηγά οχηµαταγωγά) 25 Πλοία υδροπτέρυγα ιπτάµενα δελφίνια (επιβατηγά) 35 Πλοία τύπου Ro/Ro (φορτηγά οχηµαταγωγά) 35 Εγκαταστάσεις κτιρίων σε ακίνητα τρίτων 9 Μηχανήµατα 6,67 Επιβατικά αυτοκίνητα 6,67 Φορτηγά αυτοκίνητα 5 Μοτοποδήλατα 6,67 Έπιπλα και λοιπός εξοπλισµός 5 Ηλεκτρονικοί υπολογιστές 3,33 β) Υπολειµµατική αξία Ορίσθηκε µόνο για τα πλοία σε ποσοστό 20 % επί του κόστους κτήσης. Οι εκτιµήσεις αυτές, επανεξετάζονται σε τακτά χρονικά διαστήµατα και αναπροσαρµόζονται εάν χρειασθεί, αλλά δεν αναµένεται να διαφοροποιηθούν τους επόµενους δώδεκα (12) µήνες. Κατά την πώληση ενσώµατου πάγιου περιουσιακού στοιχείου, η διαφορά µεταξύ του τιµήµατος πώλησης και της αναπόσβεστης αξίας αυτού, µετά την αφαίρεση τυχόν εξόδων της πώλησης, καταχωρείται στα αποτελέσµατα της χρήσης κατά την οποία πραγµατοποιείται η πώληση ως κέρδος ή ζηµία από την πώληση παγίων. 3.5 Αποµείωση αξίας µη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων Οι λογιστικές αξίες των µη κυκλοφορούντων περιουσιακών στοιχείων (ενσώµατα πάγια και άυλα περιουσιακά στοιχεία) ελέγχονται για σκοπούς αποµείωσης, όταν γεγονότα ή αλλαγές στις συνθήκες υποδηλώνουν ότι η λογιστική αξία τους (αναπόσβεστο κόστος) µπορεί να µην είναι ανακτήσιµη. Η ζηµία αποµείωσης αναγνωρίζεται κατά το ποσό που η λογιστική αξία του περιουσιακού στοιχείου υπερβαίνει την ανακτήσιµη αξία του και καταχωρείται στην κατάσταση αποτελεσµάτων χρήσης. Η ανακτήσιµη αξία προσδιορίζεται ως η µεγαλύτερη αξία µεταξύ της εύλογης αξίας µειωµένης κατά τα έξοδα πώλησης και της αξίας χρήσης. Η εύλογη αξία είναι το ποσό που µπορεί να ληφθεί από την πώληση ενός περιουσιακού στοιχείου στα πλαίσια µιας συναλλαγής, στην οποία τα µέρη έχουν πλήρη γνώση και προσχωρούν οικειοθελώς, µετά την αφαίρεση κάθε πρόσθετου άµεσου κόστους διάθεσης του περιουσιακού στοιχείου, ενώ αξία χρήσης είναι η καθαρή παρούσα αξία των εκτιµώµενων µελλοντικών ταµιακών ροών που αναµένεται να πραγµατοποιηθούν από τη συνεχή χρήση ενός περιουσιακού στοιχείου και από την πρόσοδο που αναµένεται να προκύψει από τη διάθεσή του στο τέλος της εκτιµώµενης ωφέλιµης ζωής του. Ζηµιά αποµείωσης που έχει αναγνωριστεί κατά τις προηγούµενες περιόδους επανεκτιµάται σε κάθε χρήση για τυχόν ενδείξεις µείωσής της και αντιλογίζεται εάν υπάρξει αλλαγή στις εκτιµήσεις που χρησιµοποιήθηκαν για τον προσδιορισµό της ανακτήσιµης αξίας µέχρι το ύψος της λογιστικής αξίας, που θα προσδιοριζόταν, καθαρή από αποσβέσεις, εάν δεν είχε καταχωρηθεί η ζηµιά αποµείωσης. 3.6 Αποθέµατα Τα αποθέµατα περιλαµβάνουν εµπορεύµατα και καύσιµα - λιπαντικά επί των πλοίων. Το κόστος κτήσης περιλαµβάνει όλες τις δαπάνες που πραγµατοποιήθηκαν για να φθάσουν τα αποθέµατα στην παρούσα θέση και κατάσταση. Κατά την ηµεροµηνία ισολογισµού, τα αποθέµατα αποτιµώνται στη χαµηλότερη τιµή, µεταξύ κόστους κτήσης και καθαρής ρευστοποιήσιµης αξίας. Η καθαρή ρευστοποιήσιµη αξία των καυσίµων και λιπαντικών επί των πλοίων είναι η εκτιµώµενη τιµή πώλησης, µειωµένη µε τα έξοδα πωλήσεων. 26

27 3.7 Χρηµατοοικονοµικά µέσα Χρηµατοοικονοµικό µέσο είναι κάθε σύµβαση που δηµιουργεί χρηµατοοικονοµικό περιουσιακό στοιχείο σε µία επιχείρηση και χρηµατοοικονοµική υποχρέωση σε µία άλλη. και ο Όµιλος διαθέτουν µόνο µη παράγωγα χρηµατοοικονοµικά µέσα, τα οποία αποτελούν οι απαιτήσεις από πελάτες και οι λοιπές απαιτήσεις, τα διαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά στοιχεία, τα ταµιακά διαθέσιµα και ταµιακά ισοδύναµα (χρηµατοοικονοµικά στοιχεία ενεργητικού), καθώς και οι δανειακές υποχρεώσεις, οι υποχρεώσεις σε προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις (χρηµατοοικονοµικά στοιχεία παθητικού). Τα µη παράγωγα χρηµατοοικονοµικά µέσα αναγνωρίζονται αρχικά στις οικονοµικές καταστάσεις στην εύλογη αξία τους (η οποία συµπίπτει µε το κόστος συναλλαγής), προσαρµοσµένη κατά τα άµεσα κόστη συναλλαγής, όταν η Εταιρεία και ο Όµιλος γίνονται συµβαλλόµενα µέρη σε συναλλαγή µε αντικείµενο τα µέσα αυτά. Ένα χρηµατοοικονοµικό στοιχείο ενεργητικού παύει να αναγνωρίζεται στις οικονοµικές καταστάσεις, όταν τα συµβατικά δικαιώµατα της Εταιρείας και του Οµίλου επί των ταµιακών ροών του στοιχείου αυτού λήξουν ή όταν µεταβιβασθεί το στοιχείο αυτό σε τρίτο, χωρίς να διατηρηθεί ο έλεγχος ή όλα τα ουσιώδη οφέλη ή οι κίνδυνοι που συνδέονται µε αυτό. Οι αγορές και πωλήσεις χρηµατοοικονοµικών στοιχείων ενεργητικού που πραγµατοποιούνται κατά τη συνήθη δραστηριότητα των εταιρειών του Οµίλου καταχωρούνται στις οικονοµικές καταστάσεις κατά την ηµεροµηνία της συναλλαγής, δηλαδή κατά την ηµεροµηνία που δεσµεύονται να αγοράσουν ή να πωλήσουν το στοιχείο αυτό. Ένα χρηµατοοικονοµικό στοιχείο παθητικού παύει να αναγνωρίζεται στις οικονοµικές καταστάσεις, όταν οι συµβατικές υποχρεώσεις της Εταιρείας και του Οµίλου που απορρέουν από αυτό, λήξουν ή ακυρωθούν Απαιτήσεις από πελάτες / Λοιπές απαιτήσεις Οι απαιτήσεις από πελάτες και οι λοιπές απαιτήσεις επιµετρώνται στην αξία που αναγνωρίσθηκαν αρχικά (ονοµαστική αξία που συµπίπτει µε την εύλογη αξία), µειωµένη από τυχόν προβλέψεις για µη εισπρακτέα υπόλοιπα. Για το σκοπό αυτό, σε κάθε ηµεροµηνία ισολογισµού όλες οι καθυστερηµένες ή επισφαλείς απαιτήσεις εκτιµώνται για να προσδιορισθεί η αναγκαιότητα ή µη πρόβλεψης για επισφαλείς απαιτήσεις. Κάθε οριστικά ανεπίδεκτο είσπραξης υπόλοιπο διαγράφεται µε αντίστοιχη µείωση της πρόβλεψης για επισφαλείς απαιτήσεις ιαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά στοιχεία Τα διαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία αποτιµώνται στην εύλογη αξία τους, η οποία είναι η χρηµατιστηριακή τιµή κατά την ηµεροµηνία του ισολογισµού. Τα σχετικά κέρδη ή ζηµίες αναγνωρίζονται σε αποθεµατικό εύλογης αξίας των ιδίων κεφαλαίων, έως ότου εκποιηθούν ή διαπιστωθεί ότι υπάρχει µόνιµη αποµείωση της αξίας τους, οπότε το σωρευτικό κέρδος ή ζηµία που είχε προηγουµένως αναγνωρισθεί στα ίδια κεφάλαια, µεταφέρεται στα αποτελέσµατα χρήσης Ταµιακά διαθέσιµα και ταµιακά ισοδύναµα Τα ταµιακά διαθέσιµα και ταµιακά ισοδύναµα περιλαµβάνουν µετρητά στο ταµείο, καταθέσεις όψεως καθώς και βραχυπρόθεσµες τραπεζικές καταθέσεις µέχρι τριών µηνών από την ηµεροµηνία του ισολογισµού ανειακές υποχρεώσεις Οι δανειακές υποχρεώσεις περιλαµβάνουν τραπεζικά και οµολογιακά δάνεια. Όλα τα δάνεια αρχικώς αναγνωρίζονται στο κόστος, που είναι η εύλογη αξία του ανταλλάγµατος που λαµβάνεται, µειωµένα µε το κόστος σύναψης του τραπεζικού δανείου ή το κόστος έκδοσης του οµολογιακού δανείου. Μετά την αρχική αναγνώριση, τα δάνεια αποτιµώνται στο αναπόσβεστο κόστος µε τη µέθοδο του πραγµατικού επιτοκίου Υποχρεώσεις σε προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 27

28 Οι προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις περιλαµβάνουν εµπορικές και λοιπές υποχρεώσεις. Αυτές αναγνωρίζονται στα ονοµαστικά τους ποσά που θεωρείται ότι ταυτίζονται µε την εύλογη αξία τους, εκτός εάν η επίδραση της διαχρονικής αξίας του χρήµατος είναι σηµαντική. 3.8 Προβλέψεις για παροχές σε εργαζοµένους Οι υποχρεώσεις για αποζηµίωση προσωπικού (εκτός των πληρωµάτων των πλοίων) κατά τη συνταξιοδότηση, υπολογίζονται στην παρούσα αξία των µελλοντικών παροχών που θεωρούνται δουλευµένες κατά το τέλος της χρήσης µε βάση την αναγνώριση δικαιώµατος παροχών των εργαζοµένων κατά τη διάρκεια της αναµενόµενης εργασιακής ζωής. Οι ανωτέρω υποχρεώσεις υπολογίζονται ετησίως µε βάση οικονοµικές και αναλογιστικές παραδοχές που γίνονται από ανεξάρτητο εκτιµητή και καθορίζονται χρησιµοποιώντας την αναλογιστική µέθοδο αποτίµησης των εκτιµώµενων µονάδων υποχρέωσης (projected unit credit method). Οι σχετικές προβλέψεις περιλαµβάνονται στα λοιπά έξοδα των εξόδων διοικητικής λειτουργίας και των εξόδων λειτουργίας διάθεσης και αποτελούνται από την παρούσα αξία των παροχών που έγιναν δουλευµένες κατά τη διάρκεια της χρήσης, τους τόκους επί της υποχρέωσης παροχών, τυχόν κόστος προγενέστερης υπηρεσίας (προϋπηρεσίας). Τα αναλογιστικά κέρδη ή ζηµίες αναγνωρίζονται απευθείας στα λοιπά συγκεντρωτικά συνολικά εισοδήµατα της περιόδου κατά την οποία πραγµατοποιούνται. Αναφορικά µε τα πληρώµατα των πλοίων, µε βάση την υφιστάµενη νοµοθεσία, αυτά δε σωρεύουν δικαιώµατα επί αποζηµιώσεων αποχώρησης, λόγω απόλυσης ή συνταξιοδότησης και κατά συνέπεια οι οικονοµικές καταστάσεις δεν περιλαµβάνουν σχετική πρόβλεψη. 3.9 Λοιπές προβλέψεις / Ενδεχόµενες υποχρεώσεις και ενδεχόµενες απαιτήσεις Προβλέψεις αναγνωρίζονται όταν η Εταιρεία και ο Όµιλος έχουν παρούσες νοµικές ή τεκµαιρόµενες δεσµεύσεις, ως αποτέλεσµα γεγονότων του παρελθόντος, είναι πιθανή η πραγµατοποίησή τους µέσω εκροής πόρων και η εκτίµηση των σχετικών ποσών των υποχρεώσεων µπορεί να γίνει µε αξιοπιστία. Οι προβλέψεις επανεξετάζονται σε κάθε ηµεροµηνία ισολογισµού και προσαρµόζονται, προκειµένου να αντανακλούν την παρούσα αξία της δαπάνης που αναµένεται να απαιτηθεί για την τακτοποίηση της δέσµευσης. Οι ενδεχόµενες υποχρεώσεις δεν αναγνωρίζονται στις οικονοµικές καταστάσεις αλλά γνωστοποιούνται, εκτός εάν η πιθανότητα εκροής πόρων για την τακτοποίησή τους είναι µικρή. Οι ενδεχόµενες απαιτήσεις δεν αναγνωρίζονται στις οικονοµικές καταστάσεις, αλλά γνωστοποιούνται εφόσον η εισροή οικονοµικών οφελών είναι πιθανή Φόρος εισοδήµατος (τρέχων και αναβαλλόµενος) Σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία περί φορολογίας πλοίων (άρθρο 2 Ν.27/1975), οι πλοιοκτήτριες πλοίων µε Ελληνική σηµαία απαλλάσσονται του φόρου εισοδήµατος για τα κέρδη από την εκµετάλλευση των πλοίων τους. Με βάση τον ίδιο νόµο, τα πλοία υπόκεινται µόνο σε ειδικό φόρο, βάσει των κόρων της ολικής χωρητικότητάς τους. Ο φόρος αυτός θεωρείται φόρος εισοδήµατος. Τα κέρδη από τις µη ναυτιλιακές δραστηριότητες φορολογούνται µε βάση τις γενικές διατάξεις περί φορολογίας εισοδήµατος, όπου βάσει των ισχυουσών διατάξεων ο φορολογικός συντελεστής ανέρχεται σε ποσοστό 26% για τη χρήση Η δαπάνη για τρέχοντα φόρο εισοδήµατος αφορά εποµένως τον τρέχοντα φόρο πλοίων βάσει του Ν. 27/1975 και το φόρο εισοδήµατος για τις µη ναυτιλιακές δραστηριότητες, ο οποίος υπολογίζεται µε τον τρόπο που προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 27/1975. και η Εταιρεία δε διενεργούν προβλέψεις για τυχόν πρόσθετους φόρους και προσαυξήσεις για ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις και αναγνωρίζουν ως δαπάνη φόρου εισοδήµατος τυχόν διαφορές φορολογικού ελέγχου κατά το χρόνο που ο έλεγχος αυτός ολοκληρωθεί. Ο αναβαλλόµενος φόρος εισοδήµατος είναι ο φόρος που θα πληρωθεί ή θα ανακτηθεί στο µέλλον για έσοδα ή έξοδα που έγιναν κατά τη διάρκεια µιας χρήσης, αλλά θεωρούνται φορολογητέα έσοδα ή εκπιπτέα έξοδα εποµένων χρήσεων. Λόγω του ανωτέρω ειδικού φορολογικού καθεστώτος που ισχύει για τις ηµεδαπές εταιρείες του Οµίλου, δε λογίζονται αναβαλλόµενοι φόροι στην Εταιρεία και τον Όµιλο. 28

29 3.11 Λειτουργικές µισθώσεις Οι µισθώσεις όπου ο εκµισθωτής µεταβιβάζει το δικαίωµα χρήσης ενός περιουσιακού στοιχείου για µία συµφωνηµένη χρονική περίοδο, χωρίς ωστόσο να µεταβιβάζει και τους κινδύνους και τα οφέλη της ιδιοκτησίας του, ταξινοµούνται ως λειτουργικές µισθώσεις. Οι πληρωµές που γίνονται από το µισθωτή για λειτουργικές µισθώσεις, αναγνωρίζονται ως έξοδο στην κατάσταση αποτελεσµάτων χρήσης κατά τη διάρκεια της µίσθωσης. Η µητρική Εταιρεία και ο Όµιλος λειτουργούν ως µισθωτές για λειτουργικές µισθώσεις Αναγνώριση εσόδων Τα έσοδα περιλαµβάνουν την αξία παροχής υπηρεσιών και την αξία πωλήσεων αγαθών, καθαρά από Φόρο Προστιθέµενης Αξίας, κρατήσεις υπέρ τρίτων, εκπτώσεις και επιστροφές. Η αναγνώριση των εσόδων γίνεται ως εξής: Έσοδα από ναύλους: Οι παρεχόµενες υπηρεσίες αφορούν κυρίως στη θαλάσσια µεταφορά επιβατών και εµπορευµάτων και τα έσοδα είναι οι σχετικοί ναύλοι από εισιτήρια ή ναυλώσεις πλοίων. Τα έσοδα από εισιτήρια αναγνωρίζονται τη χρονική στιγµή πραγµατοποίησης του ταξιδίου για την οποία έχει εκδοθεί το εισιτήριο, ενώ τα έσοδα από ναυλώσεις πλοίων αναγνωρίζονται µε βάση τη λογιστική αρχή του δουλευµένου. Τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών που σχετίζονται µε υπηρεσίες που θα παρασχεθούν σε µεταγενέστερη χρήση, αναγνωρίζονται σε λογαριασµό υποχρέωσης (έσοδα εποµένων χρήσεων) και µεταφέρονται στα έσοδα της περιόδου στην οποία παρέχονται οι υπηρεσίες. Έσοδα από πωλήσεις επί των πλοίων: Τα έσοδα από την πώληση αγαθών επί των πλοίων αναγνωρίζονται µε την παράδοση των αγαθών, ενώ τα έσοδα από παροχή υπηρεσιών επί των πλοίων (βάσει συµβάσεων µε τρίτους στους οποίους έχει παραχωρηθεί η εκµετάλλευση των χώρων εστίασης και των καταστηµάτων των πλοίων) αναγνωρίζονται µε βάση την αρχή του δουλευµένου στα πλαίσια των σχετικών συµβάσεων. Έσοδα από πιστωτικούς τόκους (Χρηµατοοικονοµικά έσοδα): Τα έσοδα από τόκους αναγνωρίζονται βάσει χρονικής αναλογίας µε βάση το πραγµατικό επιτόκιο. Έσοδα από µερίσµατα µετοχών διαθέσιµων προς πώληση (Χρηµατοοικονοµικά έσοδα): Τα έσοδα από µερίσµατα µετοχών αναγνωρίζονται στο λογαριασµό αποτελεσµάτων κατά την ηµεροµηνία έγκρισης της διανοµής τους Αναγνώριση εξόδων Έξοδα επισκευών και συντηρήσεων (Κόστος πωληθέντων) : Τα έξοδα εκµετάλλευσης αναγνωρίζονται στα αποτελέσµατα χρήσης σε δουλευµένη βάση. Με βάση την αρχή αυτή, τα έξοδα επισκευών, συντηρήσεων και περιοδικών επιθεωρήσεων µηχανών των πλοίων αναγνωρίζονται ως εξής: α) Τα έξοδα επισκευών και συντηρήσεων που διενεργούνται κατά την ετήσια ακινησία των πλοίων αναγνωρίζονται στη χρήση κατά την οποία αυτά δραστηριοποιούνται µετά το τέλος της ακινησίας τους, κατανεµόµενα στις περιόδους (τρίµηνο, εξάµηνο, εννεάµηνο) αυτής της χρήσης, µε βάση τα πραγµατοποιηθέντα µίλια πλεύσης τους σε σχέση µε τα προϋπολογισθέντα. 29

30 β) Τα έξοδα περιοδικών επιθεωρήσεων µηχανών των πλοίων που γίνονται ανά τακτά χρονικά διαστήµατα (τριετία έως εξαετία ανάλογα µε τις προδιαγραφές των κατασκευαστών τους σε συνδυασµό µε τις ώρες λειτουργίας τους) αναγνωρίζονται στις αντίστοιχες χρήσεις µε βάση τις πραγµατοποιηθείσες ώρες λειτουργίας τους σε κάθε χρήση. Έξοδα από χρεωστικούς τόκους (Χρηµατοοικονοµικά έξοδα): Τα έξοδα από τόκους αναγνωρίζονται βάσει χρονικής αναλογίας µε βάση το πραγµατικό επιτόκιο και περιλαµβάνουν τόκους από βραχυπρόθεσµα και µακροπρόθεσµα δάνεια. Τα έξοδα από χρεωστικούς τόκους όταν ο δανεισµός αφορά άµεσα στην απόκτηση ή κατασκευή πάγιου περιουσιακού στοιχείου και µέχρις ότου περατωθεί η κατασκευή του πάγιου αυτού περιουσιακού στοιχείου, αναγνωρίζονται στο κόστος κτήσης του πάγιου αυτού στοιχείου. Το κόστος δανεισµού κεφαλαιοποιείται ως τµήµα του κόστους του περιουσιακού στοιχείου, εφόσον πιθανολογείται ότι θα αποφέρει στο µέλλον οικονοµικά οφέλη στην επιχείρηση και µπορεί να αποτιµηθεί αξιόπιστα. 30

31 4. Άυλα και ενσώµατα πάγια περιουσιακά στοιχεία Η ανάλυση και κίνηση των άυλων και ενσώµατων παγίων περιουσιακών στοιχείων του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , έχει ως εξής: Πλωτά µέσα Μηχανήµατα Επιβατικά & λοιπά αυτοκίνητα Έπιπλα, εγκαταστάσεις κτιρίων & λοιπός εξοπλισµός Άυλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο Αξία κτήσης Προσθήκες χρήσης Μειώσεις χρήσης (19.254) 0 0 (44) 0 (19.298) Αποµειώσεις χρήσης (2.500) (2.500) Αξία κτήσης Προσθήκες χρήσης Μειώσεις χρήσης (20.293) 0 0 (60) 0 (20.353) Αποµειώσεις χρήσης (21.000) (21.000) Αξία κτήσης Σωρευµένες αποσβέσεις Αποσβέσεις χρήσης Μειώσεις χρήσης (9.699) 0 0 (42) 0 (9.741) Σωρευµένες αποσβέσεις Αποσβέσεις χρήσης Μειώσεις χρήσης (14.238) 0 0 (53) 0 (14.291) Σωρευµένες αποσβέσεις Αναπόσβεστη αξία Αναπόσβεστη αξία Πλωτά µέσα Μηχανήµατα Επιβατικά & λοιπά αυτοκίνητα Έπιπλα, εγκαταστάσεις κτιρίων & λοιπός εξοπλισµός Άυλα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο Αξία κτήσης Προσθήκες χρήσης Μειώσεις χρήσης (19.254) 0 0 (45) 0 (19.299) Αποµειώσεις χρήσης (1.000) (1.000) Αξία κτήσης Προσθήκες χρήσης Μειώσεις χρήσης (35) 0 (35) Αποµειώσεις χρήσης (19.500) (19.500) Αξία κτήσης Σωρευµένες αποσβέσεις Αποσβέσεις χρήσης Μειώσεις χρήσης (9.699) 0 0 (42) 0 (9.741) Σωρευµένες αποσβέσεις Αποσβέσεις χρήσης Μειώσεις χρήσης (26) 0 (26) Σωρευµένες αποσβέσεις Αναπόσβεστη αξία Αναπόσβεστη αξία

32 Οι µειώσεις χρήσης 2013 στην αξία κτήσης και τις αποσβέσεις αφορούν στις πωλήσεις των πλοίων «HELLENIC MASTER» και «HELLENIC TRADER», που ολοκληρώθηκαν εντός της κλειόµενης χρήσης. Το συνολικό τίµηµα των πωλήσεων αυτών ανήλθε σε χιλ., ενώ το αποτέλεσµα από τις πωλήσεις διαµορφώθηκε σε ζηµία χιλ. και περιλαµβάνεται στα Αποτελέσµατα από επενδυτικές δραστηριότητες. προβαίνει σε αποτίµηση της αξίας των πλοίων κατά την ηµεροµηνία του Ισολογισµού. Προκειµένου να προσδιοριστούν οι εύλογες αξίες των πλοίων, λαµβάνονται υπόψη εκτιµήσεις ανεξάρτητων οίκων εµπειρογνωµόνων. Εφαρµόζοντας τα οριζόµενα στο ΛΠ 36, διενεργήθηκε αποµείωση κατά χιλ. σε συγκεκριµένα πλοία των οποίων η καθαρή λογιστική αξία, στο τέλος της χρήσης 2013, υπολειπόταν της εύλογης αξίας τους. Το ποσό της αποµείωσης καταχωρήθηκε στην Κατάσταση Συνολικού Εισοδήµατος της χρήσης Η ιοίκηση της Εταιρείας εκτιµά ότι µετά τις αποµειώσεις αυτές η λογιστική αξία όλων των πλοίων του Οµίλου προσεγγίζει την εύλογη αξία τους κατά την Επί ορισµένων πλοίων του Οµίλου έχουν εγγραφεί ναυτικές υποθήκες, ποσού χιλ., για την εξασφάλιση των µακροπρόθεσµων, βραχυπρόθεσµων δανειακών και λοιπών υποχρεώσεων του Οµίλου. 5. Επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρείες Οι συµµετοχές της Μητρικής σε θυγατρικές εταιρείες και τα αντίστοιχα ποσοστά συµµετοχής αναφέρονται στη σηµείωση 1. Οι αξίες των συµµετοχών στις θυγατρικές πλέον των συσσωρευµένων αποµειώσεων που περιλαµβάνονται στις οικονοµικές καταστάσεις της Εταιρείας έχουν ως εξής : Hellenic Seaways Cargo N.E Hellenic Seaways Management S.A. 0 0 World Cruises Holdings Ltd Helcat Lines S.A Alpha Ferries Ltd 0 0 Betta Ferries Ltd 0 0 Vertino Shipping Company Limited 1 0 Σύνολο Η αξία των συµµετοχών σε θυγατρικές στις οικονοµικές καταστάσεις της Μητρικής κατά την ανέρχεται σε χιλ., µειωµένη σε σχέση µε την κατά χιλ., που οφείλεται σε αποµείωση της αξίας των θυγατρικών Hellenic Seaways Cargo N.E. ( χιλ.), World Cruises Holdings Ltd ( χιλ.), Helcat Lines S.A. ( χιλ.) και αύξηση κεφαλαίου στη World Cruises Holdings Ltd κατά 860 χιλ. και στη Helcat Lines S.A. κατά 500 χιλ. Η ιοίκηση της Εταιρείας εκτιµά ότι η αποµειωµένη αξία των εν λόγω θυγατρικών αντιπροσωπεύει την εύλογη αξία τους κατά την. Η ζηµία αποµείωσης περιλαµβάνεται στην Κατάσταση Συνολικού Εισοδήµατος. 6. Λοιπά µη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Τα λοιπά µη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία του Οµίλου και της Εταιρείας αφορούν σε εγγυήσεις ενοικίων, ΕΗ, ΟΛΠ, κλπ.

33 ποσά σε Λοιπά µη κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Σύνολο Αποθέµατα Τα αποθέµατα τόσο του Οµίλου όσο και της Μητρικής αφορούν κυρίως σε καύσιµα και λιπαντικά. Η ανάλυση των αποθεµάτων της Εταιρείας και του Οµίλου, έχει ως εξής: Εµπορεύµατα Καύσιµα και λιπαντικά Σύνολο Απαιτήσεις από πελάτες Οι απαιτήσεις από πελάτες τόσο για τον Όµιλο όσο και για τη Μητρική αφορούν σε εµπορικές απαιτήσεις από συνεργαζόµενα ναυτικά πρακτορεία, γραφεία τουρισµού και µεταφορικές εταιρείες από έκδοση εισιτηρίων και φορτωτικών. Οι ανωτέρω απαιτήσεις του Οµίλου και της Εταιρείας αναλύονται ως ακολούθως: Υπόλοιπα πελατών Επιταγές εισπρακτέες Μείον: Προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων (10.481) (9.656) (6.466) (6.067) Σύνολο Οι εύλογες αξίες των ανωτέρω απαιτήσεων ταυτίζονται µε τις αντίστοιχες λογιστικές αξίες τους. Οµοίως η µέγιστη έκθεση στον πιστωτικό κίνδυνο, χωρίς να λαµβάνονται υπ όψη οι ληφθείσες εγγυήσεις, δε διαφέρει από τις λογιστικές αξίες των απαιτήσεων. Ο σχηµατισµός προβλέψεων αποµείωσης επισφαλών απαιτήσεων από πελάτες για τον Όµιλο και την Εταιρεία κατά τις χρήσεις αναλύεται ως ακολούθως: 33

34 ποσά σε Υπόλοιπο Προβλέψεις χρήσης Αντιστροφή προβλέψεων, λόγω είσπραξης επισφαλών απαιτήσεων (10) (10) Υπόλοιπο Προβλέψεις χρήσης (Σηµ. 27) Αντιστροφή προβλέψεων, λόγω είσπραξης επισφαλών απαιτήσεων (7) (7) Υπόλοιπο Η σχηµατισµένη πρόβλεψη κρίνεται επαρκής για να καλύψει τις πιθανές περιπτώσεις µη ανάκτησης απαιτήσεων. Σε διασφάλιση των απαιτήσεων από πελάτες έχουν ληφθεί οι ακόλουθες εξασφαλίσεις: Εγγυητικές επιστολές Επιταγές σε εγγύηση Γραµµάτια εισπρακτέα για εξασφάλιση εκτέλεσης όρων συµβάσεως Σύνολο Λοιπές απαιτήσεις και λοιπά κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία Οι λοιπές απαιτήσεις και τα λοιπά κυκλοφορούντα περιουσιακά στοιχεία του Οµίλου και της Εταιρείας αναλύονται, για τις χρήσεις , ως εξής: Λοιπές απαιτήσεις Βραχυπρόθεσµες απαιτήσεις κατά συνδεδεµένων επιχειρήσεων Έξοδα εποµένων χρήσεων Έσοδα χρήσης εισπρακτέα Μείον: Προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων (7.692) (7.692) (7.692) (7.692) Σύνολο Το κονδύλι των εξόδων εποµένων χρήσεων της του Οµίλου αποτελείται κυρίως από i) έξοδα επισκευών και συντηρήσεων ποσού 944 χιλ., ii) ασφάλιστρα πλοίων ποσού χιλ., iii) προµήθειες ναύλου ποσού 515 χιλ. που θα επιβαρύνουν τη χρήση

35 ποσά σε Όλες οι ανωτέρω απαιτήσεις είναι βραχυπρόθεσµης λήξης και οι εύλογες αξίες τους ταυτίζονται µε τις αντίστοιχες λογιστικές αξίες τους. Οµοίως η µέγιστη έκθεση στον πιστωτικό κίνδυνο των λοιπών απαιτήσεων δε διαφέρει από τις λογιστικές αξίες των απαιτήσεων αυτών. Ο σχηµατισµός προβλέψεων αποµείωσης επισφαλών απαιτήσεων για τις λοιπές απαιτήσεις του Οµίλου και της Εταιρείας κατά τις χρήσεις αναλύεται ως ακολούθως: Υπόλοιπο Προβλέψεις χρήσης 0 0 Αντιστροφή προβλέψεων 0 0 Υπόλοιπο Προβλέψεις χρήσης 0 0 Αντιστροφή προβλέψεων 0 0 Υπόλοιπο Η σχηµατισµένη πρόβλεψη κρίνεται επαρκής για να καλύψει τις πιθανές περιπτώσεις µη ανάκτησης συγκεκριµένων απαιτήσεων. των 10. ιαθέσιµα προς πώληση χρηµατοοικονοµικά περιουσιακά στοιχεία Την η Εταιρεία κατείχε µετοχές της εταιρείας «Ναυτιλιακή Εταιρεία Λέσβου Α.Ε.», αξίας κτήσεως 13 χιλ., η αξία των οποίων έχει αποµειωθεί σε προηγούµενες χρήσεις. 11. Ταµιακά διαθέσιµα και ταµιακά ισοδύναµα Η ανάλυση των ταµιακών διαθεσίµων και ταµιακών ισοδυνάµων του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , έχει ως εξής: ιαθέσιµα στο ταµείο Τραπεζικές καταθέσεις Σύνολο Μετοχικό Κεφάλαιο και διαφορά υπέρ το άρτιο Το µετοχικό κεφάλαιο της Μητρικής ανέρχεται σε χιλ. διαιρούµενο σε κοινές ονοµαστικές µετοχές ονοµαστικής αξίας 2,50 η κάθε µία. Όλες οι µετοχές της Μητρικής παρέχουν ίσα δικαιώµατα στη λήψη µερισµάτων και εκάστη µετοχή αντιπροσωπεύει µία ψήφο στη γενική συνέλευση των µετόχων της Μητρικής. Η υπέρ το άρτιο διαφορά σχηµατίσθηκε κατά τις αυξήσεις του µετοχικού κεφαλαίου της Μητρικής µε τιµή έκδοσης των µετοχών µεγαλύτερη της ονοµαστικής. Μετά από κεφαλαιοποιήσεις της υπέρ το άρτιο διαφοράς, οι οποίες έλαβαν χώρα πριν τη χρήση 2005, ο συγκεκριµένος λογαριασµός διαµορφώθηκε σε ποσό ύψους χιλ. 35

36 ποσά σε 13. Λοιπά αποθεµατικά Τα λοιπά αποθεµατικά για τον Όµιλο και την Εταιρεία αναλύονται, για τις χρήσεις , ως εξής: Τακτικό αποθεµατικό Αποθεµατικά εύλογης αξίας (13) (13) (13) (13) Σύνολο Τακτικό αποθεµατικό: Αφορά στην υποχρεωτική κράτηση, πριν τη διανοµή, 5% ετησίως από τα καθαρά κέρδη της µητρικής εταιρείας, όπως προβλέπουν οι διατάξεις του Κ.Ν /1920, µέχρις ότου το ύψος του ποσού φθάσει το ένα τρίτο του µετοχικού κεφαλαίου. Αποθεµατικά εύλογης αξίας: Αφορά τη ζηµία αποτίµησης του εµπορικού χαρτοφυλακίου των µετοχών της «ΝΕΛ Α.Ε.», που η Εταιρεία κατέχει στις , η οποία εµφανίζεται αφαιρετικά των λοιπών αποθεµατικών. 14. Αποτελέσµατα εις νέο Τα αποτελέσµατα εις νέο του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: Υπόλοιπο αποτελεσµάτων προηγουµένων χρήσεων (67.347) (32.399) (44.377) (15.244) Υπόλοιπο κερδών / (ζηµιών) χρήσης εις νέο (52.768) (34.911) (49.039) (29.096) Αναλογιστικά κέρδη / (ζηµίες) 247 (37) 209 (37) Σύνολο ( ) (67.347) (93.207) (44.377) 15. Μακροπρόθεσµες δανειακές υποχρεώσεις Τα µακροπρόθεσµα οµολογιακά δάνεια του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , έχουν ως ακολούθως: Σηµειώνεται ότι στις και στην Κατάσταση Χρηµατοοικονοµικής Θέσης έχει γίνει αναταξινόµηση µακροπρόθεσµων δανείων της Μητρικής, ποσού χιλ. (2012: χιλ.) σε βραχυπρόθεσµες τραπεζικές υποχρεώσεις, σύµφωνα µε την παράγραφο 74 του ΛΠ 1, δεδοµένου ότι τη συγκεκριµένη ηµεροµηνία δεν πληρούνταν όροι των σχετικών δανειακών συµβάσεων, όσον αφορά στην εξυπηρέτηση των δανείων. Βάσει των σχετικών συµβάσεων η µη εξυπηρέτηση των δανειακών υποχρεώσεων συνιστά µη τήρηση των όρων, γεγονός που συνεπάγεται την υποχρέωση της Εταιρείας για πλήρη αποπληρωµή των δανείων. Ωστόσο, η 36 Οµολογιακά δάνεια Μείον: Βραχυπρόθεσµο µέρος οµολογιακών δανείων ( ) ( ) ( ) ( ) Σύνολο

37 ποσά σε διοίκηση του Οµίλου βρίσκεται σε συζητήσεις µε τις δανείστριες τράπεζες, προκειµένου να συµφωνηθεί αναδιάρθρωση των όρων αποπληρωµής του συνόλου του µακροπρόθεσµου δανεισµού και εκτιµά ότι στο επόµενο διάστηµα θα επιτευχθεί συµφωνία. εξέδωσε στη χρήση 2007 δύο οµολογιακά δάνεια µε τα οποία χρηµατοδότησε το επενδυτικό της πρόγραµµα και αναχρηµατοδότησε τον παλαιότερο τραπεζικό δανεισµό της. Το πρώτο δάνειο (οι οµολογιούχοι του εκπροσωπούνται από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος) ήταν ύψους χιλ., ενώ το δεύτερο δάνειο (οι οµολογιούχοι του εκπροσωπούνται από την τράπεζα AEGEAN BALTIC BANK S.A.) ήταν ύψους χιλ. Και τα δύο έχουν δεκαετή διάρκεια και επιβαρύνονται µε κυµαινόµενο επιτόκιο (Euribor), πλέον περιθωρίου. Την υπεγράφη µε την PROTON BANK οµολογιακό δάνειο ποσού χιλ., τριετούς διάρκειας. Την η Εταιρεία υπέγραψε µε την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος οµολογιακό δάνειο ύψους χιλ., µε διάρκεια 4 έτη. Τέλος, την υπεγράφη µε την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος οµολογιακό δάνειο ύψους χιλ., από το οποίο τα χιλ. αποπλήρωσαν δάνειο της µε την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος. Η εξέλιξη των πληρωµών κεφαλαίου των παραπάνω µακροπροθέσµων δανειακών υποχρεώσεων έχει ως εξής: Πληρωµές µεταξύ 2 και 5 ετών Το σταθµισµένο µέσο επιτόκιο την ηµεροµηνία του ισολογισµού ήταν 4,98% (2012: 5,42%) Επί ορισµένων πλοίων του Οµίλου έχουν εγγραφεί ναυτικές υποθήκες, ποσού χιλ., για την εξασφάλιση των µακροπρόθεσµων, βραχυπρόθεσµων δανειακών και λοιπών υποχρεώσεων του Οµίλου. 16. Προβλέψεις για παροχές σε εργαζόµενους και λοιπές προβλέψεις Η κίνηση της υποχρέωσης για αποζηµιώσεις προσωπικού, λόγω συνταξιοδότησης, έχει ως εξής : 37

38 ποσά σε Ποσά αναγνωρισµένα στον ισολογισµό Παρούσα αξία υποχρεώσεων Εύλογη αξία περιουσιακών στοιχείων προγράµµατος Καθαρή υποχρέωση αναγνωρισµένη στον ισολογισµό Ποσά αναγνωρισµένα στο λογαριασµό αποτελεσµάτων Κόστος τρέχουσας απασχόλησης Καθαρός τόκος επί της υποχρέωσης/(περιουσιακού στοιχείου) Κανονικό έξοδο στο λογαριασµό αποτελεσµάτων Αναγνώριση κόστους προϋπηρεσίας Κόστος περικοπών/διακανονισµών/τερµατισµού υπηρεσίας Συνολικό έξοδο στο λογαριασµό αποτελεσµάτων Μεταβολή στην παρούσα αξία της υποχρέωσης Παρούσα αξία υποχρέωσης στην αρχή της περιόδου Κόστος τρέχουσας απασχόλησης Κόστος τόκου Παροχές που πληρώθηκαν από τον εργοδότη (529) (279) (503) (279) Κόστος περικοπών/διακανονισµών/τερµατισµού υπηρεσίας Προσαρµογή στην υποχρέωση (µέσω Καθαρής Θέσης) Κόστος προϋπηρεσίας κατά την περίοδο Αναλογιστική ζηµιά / (κέρδος) - οικονοµικές υποθέσεις (218) 17 (194) 18 Αναλογιστική ζηµιά / (κέρδος) - δηµογραφικές υποθέσεις (64) 0 (57) 0 Αναλογιστική ζηµιά / (κέρδος) - εµπειρία περιόδου Παρούσα αξία υποχρέωσης στο τέλος περιόδου Προσαρµογές Προσαρµογές στις υποχρεώσεις από αλλαγή των υποθέσεων 281 (17) 250 (18) Εµπειρικές προσαρµογές στις υποχρεώσεις (35) (20) (41) (19) Εµπειρικές προσαρµογές στα περιουσιακά στοιχεία Συνολικό αναλογιστικό κέρδος / (ζηµία) στην Καθαρή Θέση 247 (37) 209 (37) Άλλες προσαρµογές στην Καθαρή Θέση Συνολικό ποσό που αναγνωίζεται στην Καθαρή Θέση 247 (37) 209 (37) Μεταβολές στην καθαρή υποχρέωση αναγνωρισµένη στον ισολογισµό Καθαρή υποχρέωση κατά την έναρξη του έτους Πληρωθείσες αποζηµειώσεις (529) (279) (503) (279) Σύνολο δαπάνης που αναγωρίσθηκε στο λογαριασµό αποτελεσµάτων Συνολικό ποσό που αναγνωρίζεται στην Καθαρή Θέση (247) 37 (209) 37 Υπόλοιπα στο τέλος της χρήσης Οι προβλέψεις που αναγνωρίσθηκαν στη χρήση περιλαµβάνονται στα λοιπά έξοδα των εξόδων διοικητικής λειτουργίας και των εξόδων λειτουργίας διάθεσης. Η παραπάνω σωρευµένη πρόβλεψη αναφέρεται στους εργαζόµενους του Οµίλου, εκτός από τα πληρώµατα των πλοίων για τα οποία η υφιστάµενη νοµοθεσία αναφέρει ότι δε σωρεύουν δικαιώµατα αποζηµίωσης σε περίπτωση αποχώρησης, λόγω απόλυσης ή συνταξιοδότησης. 38

39 ποσά σε Οι ανωτέρω υποχρεώσεις του Οµίλου και της Εταιρείας (βλέπε σηµείωση 3.10) προσδιορίσθηκαν µε βάση αναλογιστική µελέτη από ανεξάρτητη εταιρεία αναλογιστών. Οι κύριες αναλογιστικές παραδοχές της µελέτης αυτής έχουν ως εξής: Προεξοφλητικό επιτόκιο : 3,80 % κατά την Μέσος ετήσιος πληθωρισµός : 1 % Μέση ετήσια αύξηση µισθολογίου : 0 % για και εφεξής 2% Αναµενόµενος µέσος όρος υπολειπόµενης Εργασιακής ζωής κατά την : 16,91 έτη Οι λοιπές προβλέψεις για τον Όµιλο και την Εταιρεία, ποσού 243 χιλ., αφορούν κατά το µεγαλύτερο µέρος ποσού 213 χιλ. σε προβλέψεις για ναυτεργατικές απαιτήσεις. Στην κλειόµενη χρήση σχηµατίστηκαν προβλέψεις ποσού 100 χιλ., οι οποίες περιλαµβάνονται στο λογαριασµό µισθοδοσίας πληρωµάτων του Κόστους Πωληθέντων (βλ. σηµ. 21). Η ιοίκηση της Εταιρείας και του Οµίλου εκτιµά ότι η ανωτέρω πρόβλεψη για ναυτεργατικές απαιτήσεις είναι επαρκής για να καλύψει τα ποσά τυχόν επιβαρύνσεων που αναµένεται να προκύψουν (βλέπε σηµείωση 33.1 (ζ)). 17. Προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις Οι προµηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: Προµηθευτές Επιταγές πληρωτέες Προκαταβολές πελατών Υποχρεώσεις από φόρους-τέλη Υποχρεώσεις προς ασφαλιστικούς οργανισµούς Μερίσµατα πληρωτέα Πιστωτές διάφοροι Υποχρεώσεις προς συνδεδεµένες επιχειρήσεις Σύνολο Οι εύλογες αξίες των ανωτέρω υποχρεώσεων ταυτίζονται µε τις αντίστοιχες λογιστικές αξίες τους. Οι υποχρεώσεις προς προµηθευτές είναι κατά µέσο όρο εξοφλητέες εντός δύο µηνών από την ηµεροµηνία ισολογισµού. 18. Βραχυπρόθεσµες τραπεζικές υποχρεώσεις Οι βραχυπρόθεσµες τραπεζικές υποχρεώσεις (περιλαµβανοµένου του βραχυπρόθεσµου µέρους των µακροπρόθεσµων δανείων, καθώς και το µέρος των µακροπρόθεσµων δανείων που αναταξινοµήθηκαν) του Οµίλου και της Εταιρείας για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: 39

40 ποσά σε Βραχυπρόθεσµο µέρος οµολογιακών δανείων (καθαρά από έξοδα οµολογιακών δανείων) Βραχυπρόθεσµες τραπεζικές υποχρεώσεις Σύνολο Οι βραχυπρόθεσµες τραπεζικές χρηµατοδοτήσεις είχαν ληφθεί και χρησιµοποιηθεί ως κεφάλαιο κίνησης. Κατά τη διάρκεια της χρήσης η Εταιρεία σύναψε βραχυπρόθεσµο δάνειο για κεφάλαιο κίνησης ύψους 4 εκατ. µε την Τράπεζα Πειραιώς. Επί ορισµένων πλοίων του Οµίλου έχουν εγγραφεί ναυτικές υποθήκες, ποσού χιλ., για την εξασφάλιση των µακροπρόθεσµων, βραχυπρόθεσµων δανειακών και λοιπών υποχρεώσεων του Οµίλου. 19. ουλευµένα έξοδα και έσοδα εποµένων χρήσεων Τα δουλευµένα έξοδα και έσοδα εποµένων χρήσεων του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: Έσοδα εποµένων χρήσεων ουλευµένα έξοδα χρήσης Σύνολο Κύκλος εργασιών (πωλήσεις) Ο κύκλος εργασιών του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύεται ως εξής: Έσοδα από ναύλους Έσοδα από πωλήσεις επί των πλοίων Έσοδα από µισθώσεις Λοιπά έσοδα Σύνολο Κόστος πωληθέντων Το κόστος πωληθέντων του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύεται ως εξής: 40

41 ποσά σε Μισθοδοσία και λοιπά έξοδα πληρωµάτων Καύσιµα και λιπαντικά Επισκευές, συντηρήσεις, ανταλλακτικά και µισθοδοσία τεχνιτών Έξοδα λιµένων Ασφάλιστρα Λοιπά έξοδα Αποσβέσεις Σύνολο Λοιπά έσοδα εκµετάλλευσης Τα λοιπά έσοδα εκµετάλλευσης του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: Προµήθειες από δικαιώµατα τρίτων επί εισιτηρίων Έσοδα από επιχορηγήσεις και επιδοτήσεις Λοιπά έσοδα Σύνολο Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Τα έξοδα διοικητικής λειτουργίας του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: Μισθοδοσία και λοιπά έξοδα προσωπικού Αµοιβές και έξοδα τρίτων Λοιπά έξοδα Αποσβέσεις Σύνολο Έξοδα λειτουργίας ερευνών ανάπτυξης Τα έξοδα λειτουργίας ερευνών ανάπτυξης του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: 41

42 ποσά σε Μισθοδοσία και λοιπά έξοδα προσωπικού Λοιπά έξοδα Σύνολο Τα έξοδα ερευνών και ανάπτυξης αφορούν στη συµµετοχή της Εταιρείας στα έργα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης : α) «ΡΟΤΑ» για το σχεδιασµό και την ανάπτυξη πρωτότυπου συστήµατος τηλεδιοίκησης πλοίων µε διαδικτυακή αµφίδροµη επικοινωνία υψηλών ταχυτήτων (VPN) β) «MERIT» για την έρευνα και ανάπτυξη πρότυπου ολοκληρωµένου ηλεκτρονικού συστήµατος ασφάλειας των θαλάσσιων µεταφορών µε καινοτόµα χρήση RFID Tec. 25. Έξοδα λειτουργίας διάθεσης Τα έξοδα λειτουργίας διάθεσης του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: Μισθοδοσία και λοιπά έξοδα προσωπικού Αµοιβές και έξοδα τρίτων Προµήθειες πωλήσεων Έξοδα διαφήµισης και προώθησης πωλήσεων Αποσβέσεις Λοιπά έξοδα Σύνολο Αµοιβές προσωπικού Οι αµοιβές προσωπικού του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: 42

43 ποσά σε Τακτικές αποδοχές Εργοδοτικές εισφορές Παροχές σε εργαζοµένους (Σηµ. 16) Λοιπά έξοδα Σύνολο Να σηµειωθεί ότι για τον Όµιλο και την Εταιρεία ποσό 368 χιλ. και 276 χιλ. αντίστοιχα από τις αµοιβές προσωπικού συµπεριλαµβάνονται στις Επισκευές-συντηρήσεις του Κόστους Πωληθέντων. 27. Λοιπά έξοδα εκµετάλλευσης Τα λοιπά έξοδα εκµετάλλευσης του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: Προβλέψεις αποµείωσης επισφαλών απαιτήσεων (Σηµ. 8) Λοιπά έξοδα Σύνολο Στα λοιπά έξοδα του Οµίλου συµπεριλαµβάνεται ποσό χιλ. που αφορά σε αποδροµολογηµένο πλοίο. 28. Χρηµατοοικονοµικά έσοδα Τα χρηµατοοικονοµικά έσοδα του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: Πιστωτικοί τόκοι Πιστωτικές συναλλαγµατικές διαφορές Σύνολο Χρηµατοοικονοµικά έξοδα Τα χρηµατοοικονοµικά έξοδα του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: 43

44 ποσά σε Χρεωστικοί τόκοι Λοιπά χρηµατοοικονοµικά έξοδα Χρεωστικές συναλλαγµατικές διαφορές Σύνολο Τα λοιπά χρηµατοοικονοµικά έξοδα περιλαµβάνουν τραπεζικές προµήθειες και έξοδα για την έκδοση εγγυητικών επιστολών και την εκκαθάριση πωλήσεων µέσω πιστωτικών καρτών, καθώς και έξοδα δανείων που αφορούν κύρια στην ετήσια απόσβεση εξόδων σύναψης δανείων (ή εξόδων έκδοσης οµολογιακών δανείων), που υπολογίζονται µε τη σταθερή µέθοδο απόσβεσης στη διάρκεια των εν λόγω δανείων. 30. Αποτελέσµατα από επενδυτικές δραστηριότητες Τα αποτελέσµατα από επενδυτικές δραστηριότητες του Οµίλου και της Εταιρείας, για τις χρήσεις , αναλύονται ως εξής: Κέρδη / (ζηµίες) από πώληση παγίων (2.391) 811 (7) 811 Σύνολο (2.391) 811 (7) 811 Κατά τη διάρκεια της χρήσης πωλήθηκαν τα πλοία «HELLENIC MASTER» και «HELLENIC TRADER» και προέκυψε ζηµία χιλ. που περιλαµβάνεται στα Κέρδη / (ζηµίες) από πώληση παγίων. 31. Φόροι εισοδήµατος Η Μητρική και οι θυγατρικές της δεν υπόκεινται σε φορολογία εισοδήµατος για τα κέρδη που προκύπτουν από την εκµετάλλευση των πλοίων τους, αλλά υπόκεινται σε φόρο βάσει των κόρων ολικής χωρητικότητας των πλοίων τους σύµφωνα µε το Ν.27/1975 και σε φόρο εισοδήµατος για τις µη ναυτιλιακές δραστηριότητες ( βλέπε σηµείωση 3.10). Ο φόρος εισοδήµατος που εµφανίζεται στις καταστάσεις αποτελεσµάτων του Οµίλου και της Εταιρείας των χρήσεων 2013 και 2012 αναλύεται ως εξής: Φόρος εισοδήµατος µη ναυτιλιακών δραστηριοτήτων Φόρος Ν.27/ Σύνολο

45 ποσά σε Όλες οι εταιρείες του Οµίλου έχουν ελεγχθεί από τις φορολογικές αρχές µέχρι και τη χρήση Οι διαφορές φορολογικού ελέγχου που προέκυψαν, αναγνωρίσθηκαν στη χρήση Η έκβαση του φορολογικού ελέγχου για τις ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις 2007 έως και 2011 για τη Μητρική και 2007 έως και 2013 για τις θυγατρικές δεν είναι δυνατό να προβλεφθεί στο παρόν στάδιο και ως εκ τούτου δεν έγινε οποιαδήποτε σχετική πρόβλεψη στις οικονοµικές καταστάσεις. Το ποσό που θα προκύψει εκτιµάται ότι δεν επηρεάζει ουσιωδώς τις οικονοµικές καταστάσεις. Σηµειώνεται ότι για τη χρήση 2012 η Μητρική Εταιρεία είχε υπαχθεί στο φορολογικό έλεγχο των Ορκωτών Ελεγκτών-Λογιστών, που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 82, παρ.5 του ν. 2238/1994. Από τον έλεγχο αυτό δεν προέκυψαν σηµαντικές φορολογικές υποχρεώσεις πέραν από αυτές που καταχωρήθηκαν και που απεικονίζονται στις Οικονοµικές Καταστάσεις. Για την κλειόµενη χρήση 2013, ο φορολογικός έλεγχος ήδη διενεργείται από τους νόµιµους ελεγκτές της εταιρείας. Από τη διεξαγωγή αυτού του φορολογικού ελέγχου, η ιοίκηση της Εταιρείας, δεν αναµένει να προκύψουν σηµαντικές φορολογικές υποχρεώσεις, πέραν αυτών που έχουν καταχωρηθεί και απεικονίζονται στις Οικονοµικές Καταστάσεις. 32. Μερίσµατα Σύµφωνα µε τις διατάξεις της νοµοθεσίας περί Ανωνύµων Εταιρειών (Κ.Ν. 2190/1920), οι εταιρείες είναι υποχρεωµένες να διανέµουν κάθε έτος πρώτο µέρισµα, που να αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 35 % των κερδών µετά από φόρους, µετά την αφαίρεση του τακτικού αποθεµατικού. Στη χρήση 2013 δεν τίθεται θέµα διανοµής µερίσµατος, λόγω ζηµιών. 33. Ενδεχόµενες υποχρεώσεις και ενδεχόµενες απαιτήσεις 33.1 Ενδεχόµενες υποχρεώσεις Σε βάρος της Εταιρείας και του Οµίλου δεν εκκρεµούν επίδικες ή υπό διαιτησία διαφορές ή άλλες υποχρεώσεις, που θα µπορούσαν να έχουν σηµαντικές επιπτώσεις στην οικονοµική κατάστασή τους πέραν των παρακάτω αναφεροµένων : (α) 3 αγωγές εταιρειών συµφερόντων Κ. Αγαπητού αφορώσες την παρασχεθείσα εγγύηση για την τιµή της µετοχής της Εταιρείας υπέρ των εις την αύξηση του µετοχικού κεφαλαίου εγγραφέντων προσώπων κατά τη µεταβίβαση των πλοίων του στην Εταιρεία τον εκέµβριο Οι αγωγές έχουν απορριφθεί µε τις υπ'αριθµ. 301, 303 και 304/2011 απόφασης του Πολυµ. Πρωτ. Πειραιώς. (β) Η εταιρεία Rabbit Company S.A. (συµφερόντων Κων. Αγαπητού) έχει ασκήσει αγωγή κατά της Εταιρείας για απαίτηση ποσού 5,9 εκατ. από φερόµενη µη απόδοση µετοχών στην εν λόγω εταιρεία κατά την αύξηση µετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας το Η αγωγή απερρίφθη πρωτόδικα και ασκήθηκε έφεση του αντίδικου κατά της απορριπτικής απόφασης, επί της οποίας αναµένεται η έκδοση αποφάσεως, µε εκτιµώµενο αποτέλεσµα ευνοϊκό για την Εταιρεία. (γ) Η εταιρεία Ευρωπαϊκά Ναυτιλιακά Πρακτορεία ΕΠΕ (ETA) έχει ασκήσει τρεις αγωγές κατά της Εταιρείας για απαιτήσεις συνολικού ποσού 4,6 εκατ. σε σχέση µε φερόµενη κυριότητα του προγράµµατος κρατήσεων θέσεων (MINOWIDE) που χρησιµοποιούσε η Εταιρεία τα έτη , ενώ εκκρεµεί επίσης σε αυτά και αντίθετη αγωγή της Εταιρείας κατά ΕΤΑ. δε σχηµάτισε σχετική πρόβλεψη, εκτιµώντας ότι θα δικαιωθεί στα αρµόδια δικαστήρια. (δ) Το Γραφείο Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (ΓΕΝΕ) επέβαλε στα έτη στην Εταιρεία πρόστιµα συνολικού ύψους 1,56 εκατ. για µη επάνδρωση των πλοίων της τη χειµερινή περίοδο µε δέκα επτά αποφάσεις του. έχει ασκήσει προσφυγές κατά όλων αυτών των αποφάσεων. Ακυρώθηκαν όλοι οι καταλογισµοί (πρόστιµα) µε αποφάσεις κυρίως του ΣτΕ. Εκκρεµούν µόνο δύο ακόµη υποθέσεις. Η µία για το πλοίο ΕΞΠΡΕΣ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ µε την ευνοϊκή την πρωτόδικη 45

46 ποσά σε απόφαση και η άλλη για το πλοίο ΦΑΙ ΡΑ µολονότι η ταµειακή της βάρος της εταιρείας βεβαίωση έχει διαγραφεί. (ε) Με την υπ αριθµ. 210/ΙΙΙ/2002 απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισµού επιβλήθηκε στην Εταιρεία πρόστιµο 1,8 εκατ. για τη µη γνωστοποίηση και πραγµατοποίηση συγκεντρώσεων επιχειρήσεων στον κλάδο της ακτοπλοΐας το άσκησε προσφυγή κατά της απόφασης αυτής στο ιοικ. Εφετείο, το οποίο µείωσε το πρόστιµο σε 0,9 εκατ., ποσό το οποίο κατέβαλε η Εταιρεία (πλέον τόκων 0,15 εκατ.). Ασκηθεισών αντιθέτων αναιρέσεων στο ΣτΕ από την Εταιρεία και το Ελληνικό ηµόσιο κατά της εφετειακής απόφασης, το ΣτΕ απέρριψε την αναίρεση του Ελληνικού ηµοσίου ενώ έκανε δεκτή την αναίρεση της Εταιρείας και παρέπεµψε την υπόθεση να εκδικασθεί εκ νέου στο ιοικητικό Εφετείο στο οποίο και έχει συζητηθεί χωρίς να έχει εκδοθεί απόφαση. (στ) Το Λιµενικό Ταµείο Κορινθίας έχει βεβαιώσει φερόµενες οφειλές σε βάρος εταιρειών του Οµίλου συνολικού ποσού 0,79 εκατ. για τέλη διέλευσης οχηµάτων από το λιµάνι της Κορίνθου, κατά των οποίων ( βεβαιώσεων) ο Όµιλος έχει ασκήσει προσφυγές στο ιοικ. Πρωτοδικείο Κορίνθου, επί των οποίων εκκρεµεί η έκδοση αποφάσεως. δεν σχηµάτισε σχετική πρόβλεψη, εκτιµώντας ότι θα δικαιωθεί από τα αρµόδια ικαστήρια. (ζ) Εκκρεµούν αγωγές κατά εταιρειών του Οµίλου για ναυτεργατικές απαιτήσεις συνολικού αρχικώς αιτουµένου ποσού ύψους 2,8 εκατ. κατά προσέγγιση. Κατά πάγια πρακτική ο Όµιλος διενεργεί πρόβλεψη στη βάση εκτιµήσεων των Νοµικών του Συµβούλων που χειρίζονται τις εν λόγω υποθέσεις για το ποσό της τελικής επιβάρυνσης ανά υπόθεση, δεδοµένου ότι πλήθος δικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί στο παρελθόν σε παρόµοιες υποθέσεις επιδικάζουν ποσά που είναι µικρότερα των αιτουµένων. Για το λόγο αυτό, ο Όµιλος έχει διενεργήσει πρόβλεψη στον ισολογισµό του για ποσό 0,213 εκατ. έναντι των ανωτέρω απαιτήσεων, το οποίο εκτιµά ότι είναι επαρκές για την κάλυψη της επιβάρυνσης που ενδέχεται να προκύψει από τις αγωγές αυτές. (η) Η εταιρεία NAVEGANTE έχει ασκήσει αγωγή για ποσό 0,57 εκατ. Η αγωγή απερρίφθη µε την υπ'αριθµ. 1367/2013 απόφαση του Π.Π.Π. Έχει ασκηθεί έφεση και αναµένεται απόφαση. (θ) Η εταιρεία ΑΝΕΝ έχει ασκήσει αγωγή κατά HSW και ΑΝΕΚ για ποσό 4 εκατ. Η αγωγή δεν έχει συζητηθεί και δεν προβλέπεται ευδοκίµηση Ενδεχόµενες απαιτήσεις έχει ασκήσει αγωγή κατά του Ελληνικού ηµοσίου για την απόδοση οφειλοµένου ποσού 1,5 εκατ. Ευρώ από επιβαλλόµενες µε Υπουργική Απόφαση εκπτώσεις στη διακίνηση ορισµένων κατηγοριών επιβατών το έτος Η αγωγή έχει συζητηθεί στο.π.π. και αναµένεται απόφαση 34. Συναλλαγές µε συνδεδεµένα µέρη 34.1 Απαιτήσεις - Υποχρεώσεις µε συνδεδεµένα µέρη Οι συναλλαγές που αφορούν σε συνδεδεµένα µέρη έχουν πραγµατοποιηθεί υπό τους συνήθεις όρους της αγοράς. Τα υπόλοιπα (απαιτήσεις / υποχρεώσεις) µε τα συνδεδεµένα µέρη, κατά τις ηµεροµηνίες ισολογισµού, έχουν ως εξής: 46

47 ποσά σε Απαιτήσεις Απαιτήσεις από θυγατρικές Απαιτήσεις από λοιπά συνδεδεµένα µέρη Σύνολο Υποχρεώσεις Υποχρεώσεις σε θυγατρικές Υποχρεώσεις σε λοιπά συνδεδεµένα µέρη Υποχρεώσεις σε µέλη.σ. και Γενικούς ιευθυντές Σύνολο Εγγυητικές επιστολές Σύνολο Στη χρήση 2013 έχουν συµπεριληφθεί στις υποχρεώσεις σε µέλη.σ. και ιευθυντικά Στελέχη οι αµοιβές των Γενικών ιευθυντών της Εταιρείας Αγορές - πωλήσεις µε συνδεδεµένα µέρη Οι αγορές και πωλήσεις µε τα συνδεδεµένα µέρη, για τις χρήσεις , έχουν ως εξής: Αγορές Αγορές αγαθών και υπηρεσιών από θυγατρικές Αγορές αγαθών και υπηρεσιών από λοιπά συνδεδεµένα Σύνολο Πωλήσεις Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών σε θυγατρικές Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών σε λοιπά συνδεδεµένα µέρη Σύνολο Αµοιβές µελών ιοικητικού Συµβουλίου και Γενικών ιευθυντών Οι µικτές αµοιβές και αποζηµιώσεις των µελών του ιοικητικού Συµβουλίου και των Γενικών ιευθυντών του Οµίλου και της Εταιρείας για τις χρήσεις έχουν ως εξής : 47

48 ποσά σε Αµοιβές και αποζηµιώσεις µελών ιοικητικού Συµβουλίου Αµοιβές Γενικών ιευθυντών Σύνολο Στις χρήσεις 2013 και 2012 έχουν συµπεριληφθεί οι αµοιβές των Γενικών ιευθυντών της Εταιρείας. 35. ιαχείριση χρηµατοοικονοµικού κινδύνου και ο Όµιλος εκτίθενται σε χρηµατοοικονοµικούς κινδύνους, όπως πιστωτικό κίνδυνο, κίνδυνο ρευστότητας και κίνδυνο συνθηκών αγοράς (διακυµάνσεις επιτοκίων, συναλλαγµατικών ισοτιµιών και τιµών καυσίµων). Γι αυτό το λόγο η ιοίκηση της Εταιρείας και του Οµίλου επιδιώκουν την ελαχιστοποίηση των κινδύνων αυτών, µέσω ενός προγράµµατος διαχείρισης κινδύνων. Παράλληλα, η ιοίκηση εφαρµόζει πολιτικές διαχείρισης του κεφαλαιουχικού κινδύνου µε στόχο τη διασφάλιση της απρόσκοπτης λειτουργίας της Εταιρείας και του Οµίλου στο µέλλον και την εξασφάλιση µιας ικανοποιητικής µερισµατικής απόδοσης στους µετόχους. Η σηµείωση αυτή παρουσιάζει πληροφορίες για την έκθεση της Εταιρείας και του Οµίλου σε κάθε έναν από τους ανωτέρω κινδύνους, καθώς επίσης για τους στόχους, τις πολιτικές και τις διαδικασίες που εφαρµόζει η ιοίκηση για την επιµέτρηση και τη διαχείρισή τους Πιστωτικός κίνδυνος και ο Όµιλος εκτιµούν ότι ο πιστωτικός κίνδυνος κυµαίνεται σε χαµηλά επίπεδα δεδοµένου, όσον αφορά την ακτοπλοΐα, ότι υφίσταται ικανοποιητική διασπορά των απαιτήσεων από πελάτες. Επιπρόσθετα, οι διοικητικές υπηρεσίες εφαρµόζουν αυστηρές διαδικασίες πιστωτικού ελέγχου, οι οποίες περιλαµβάνουν ορισµό συγκεκριµένου πιστωτικού ορίου και όρων πληρωµής ανά πελάτη, ενώ επίσης έχουν ληφθεί εγγυητικές επιστολές τραπέζης, ως εξασφάλιση των σηµαντικότερων απαιτήσεων. Όσον αφορά τις ναυλώσεις πλοίων υφίσταται µεγαλύτερη συγκέντρωση των απαιτήσεων, ωστόσο ο πιστωτικός κίνδυνος παραµένει χαµηλός, καθώς η µεγαλύτερη απαίτηση (47% των απαιτήσεων από Πελάτες του Οµίλου), αφορά τις πρώην συνδεδεµένες εταιρείες (έως τον Ιούνιο 2013) ΑΝΕΚ και ΑΙΓΑΙΟΝ ΠΕΛΑΓΟΣ, µε τις οποίες η Εταιρεία, κατόπιν διαπραγµατεύσεων, σύναψε συµφωνία έντοκης αποπληρωµής της οφειλής Κίνδυνος ρευστότητας Ο κίνδυνος ρευστότητας λόγω της υποχώρησης των οικονοµικών µεγεθών αλλά και της σοβαρής περιστολής των δανειακών περιθωρίων των τραπεζών, έχει αυξηθεί σηµαντικά σε σχέση µε τα προηγούµενα έτη. Για την αποφυγή του ενδεχοµένου δηµιουργίας ελλείψεων επαρκούς ρευστότητας, η ιοίκηση φροντίζει να υπάρχουν διαθέσιµες τραπεζικές πιστώσεις για την κάλυψη εκτάκτων αναγκών σε περιόδους χαµηλής ρευστότητας. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, δε µπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόµενο να υπάρξει παραβίαση κάποιου ή κάποιων όρων των δανειακών συµβάσεων του Οµίλου, γεγονός που ενδέχεται να επιφέρει ουσιωδώς αρνητικές συνέπειες στην επιχειρηµατική δραστηριότητα, τα αποτελέσµατα της λειτουργίας, τις ταµιακές ροές και τη χρηµατοοικονοµική κατάσταση του Οµίλου. εδοµένου ότι στις δεν πληρούνταν όροι των σχετικών δανειακών συµβάσεων της Μητρικής, όσον αφορά στην εξυπηρέτηση των δανείων, στην Κατάσταση Χρηµατοοικονοµικής Θέσης αναταξινοµήθηκε µέρος των µακροπρόθεσµων δανείων και περιλαµβάνεται στις βραχυπρόθεσµες τραπεζικές υποχρεώσεις. Η διοίκηση του Οµίλου βρίσκεται σε επαφές µε τις δανείστριες τράπεζες, προκειµένου να συµφωνηθεί αναδιάρθρωση των όρων αποπληρωµής του συνόλου του µακροπρόθεσµου δανεισµού. Οι σχετικές συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και µε θετική τους έκβαση θα ενισχυθεί η ρευστότητα της Εταιρείας, λόγω µετατόπισης των πληρωµών των δόσεων σε µεταγενέστερο χρόνο, παράτασης του χρόνου αποπληρωµής 48

49 ποσά σε και ενδεχοµένως µείωσης του χρηµατοοικονοµικού κόστους. Επιπλέον, η διοίκηση του Οµίλου για την ενίσχυση του κεφαλαίου κίνησης έχει ήδη προβεί σε µια σειρά ενεργειών, όπως ο περαιτέρω περιορισµός του λειτουργικού κόστους, η αναδιάταξη του στόλου και οι αποδροµολογήσεις πλοίων, η ρύθµιση εµπορικών υποχρεώσεων σε µεταγενέστερο χρόνο, ενώ εξετάζεται και η περίπτωση πώλησης πλοίων Κίνδυνος συνθηκών αγοράς Τα µακροπρόθεσµα και βραχυπρόθεσµα δάνεια του Οµίλου είναι σε ευρώ µε κυµαινόµενο επιτόκιο euribor πλέον περιθωρίου. Κατά συνέπεια ο Όµιλος είναι εκτεθειµένος σε κίνδυνο διακύµανσης επιτοκίων, αφού σε περίπτωση ανόδου αυτών, θα επιβαρυνθεί µε υψηλότερους χρεωστικούς τόκους. Ενδεικτικά, µία µεταβολή σε ετήσια βάση κατά 1% στο επιτόκιο θα είχε επίδραση στα αποτελέσµατα και στα ίδια κεφάλαια του Οµίλου κατά 1,65 εκ. και ο Όµιλος εκτίθενται στον κίνδυνο αύξησης των τιµών των καυσίµων, δεδοµένης της σηµαντικής συµµετοχής του κόστους καυσίµων στο κόστος εκµετάλλευσης. Μια αύξηση ή µείωση κατά 1% στην τιµή των καυσίµων σε ετήσια βάση θα είχε επίδραση στα αποτελέσµατα και στην καθαρή θέση του Οµίλου κατά 0,5 εκ. Κατά συνέπεια, ενδεχόµενη αύξηση στις τιµές των καυσίµων αναµένεται να επιφέρει ουσιωδώς δυσµενείς επιδράσεις στα οικονοµικά αποτελέσµατα, τις ταµιακές ροές και τη χρηµατοοικονοµική κατάσταση του Οµίλου ιαχείριση κεφαλαίου Ο στόχος της Εταιρείας και του Οµίλου κατά τη διαχείριση του κεφαλαίου είναι η διασφάλιση της ικανότητας να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους, ώστε να εξασφαλίζουν ικανοποιητικές αποδόσεις στους µετόχους του και οφέλη στα λοιπά µέρη, που σχετίζονται µε τις δραστηριότητές τους. Με σκοπό τη διατήρηση ή την προσαρµογή της κεφαλαιακής τους διάρθρωσης, η Εταιρεία και ο Όµιλος µπορούν να προσαρµόσουν το ποσό των πληρωτέων µερισµάτων, να επιστρέψουν κεφάλαιο στους µετόχους, να εκδώσουν νέες µετοχές ή να προβούν σε πώληση περιουσιακών στοιχείων. Η ιοίκηση του Οµίλου ελέγχει και παρακολουθεί την κεφαλαιακή του επάρκεια µε βάση το συντελεστή µόχλευσης, ο οποίος υπολογίζεται, διαιρώντας το σύνολο των ξένων κεφαλαίων (Σύνολο Υποχρεώσεων) µε τα συνολικά απασχολούµενα κεφάλαια (Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων και Υποχρεώσεων). Ο δείκτης αυτός διαµορφώνεται ως εξής για την Εταιρεία και τον Όµιλο κατά τις ηµεροµηνίες ισολογισµού : Σύνολο υποχρεώσεων Σύνολο ιδίων κεφαλαίων και υποχρεώσεων είκτης κεφαλαιακής µόχλευσης 0,70 0,59 0,64 0,54 Κατά την τρέχουσα χρήση η αύξηση του δείκτη κεφαλαιακής µόχλευσης οφείλεται στη µείωση των ιδίων κεφαλαίων, λόγω των ζηµιών της χρήσης. 36. Αναπροσαρµογές κονδυλίων Από έχει αλλάξει η πολιτική αναγνώρισης στις ενοποιηµένες και εταιρικές οικονοµικές καταστάσεις των υποχρεώσεων συνταξιοδοτικών παροχών καθώς τίθεται σε εφαρµογή το αναθεωρηµένο ιεθνές Λογιστικό Πρότυπο ( ΛΠ) 19, όπως αυτό υιοθετήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση το τέταρτο τρίµηνο του Αυτή η τροποποίηση επιφέρει σηµαντικές αλλαγές στην αναγνώριση και επιµέτρηση του κόστους των προγραµµάτων καθορισµένων παροχών και των παροχών εξόδου από την υπηρεσία (κατάργηση της µεθόδου του περιθωρίου), καθώς και στις γνωστοποιήσεις όλων των παροχών σε εργαζοµένους. 49

50 ποσά σε Η επίδραση από την τροποποίηση του προτύπου έχει ως εξής: 31/12/2012 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ Πριν την εφαρµογή του τροποποιηµένου ΛΠ 19 (34.896) (29.085) Επίδραση του τροποποιηµένου ΛΠ 19 (15) (14) Μετά την εφαρµογή του τροποποιηµένου ΛΠ 19 (34.911) (29.099) ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ Ι ΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ 31/12/ /01/ /12/ /01/2012 Πριν την εφαρµογή του τροποποιηµένου ΛΠ Επίδραση του τροποποιηµένου ΛΠ Μετά την εφαρµογή του τροποποιηµένου ΛΠ /12/2012 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΟΜΙΛΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ Πριν την εφαρµογή του τροποποιηµένου ΛΠ Επίδραση του τροποποιηµένου ΛΠ 19 (245) (223) Μετά την εφαρµογή του τροποποιηµένου ΛΠ

51 ποσά σε 37. Γεγονότα µετά την ηµεροµηνία του ισολογισµού Τα σηµαντικότερα γεγονότα που συνέβησαν µετά την λήξη της χρήσης την 31/12/2013, παρουσιάζονται παρακάτω: 1) Το Φεβρουάριο 2014, η Εταιρεία, σε συνεργασία µε τον χρηµατοοικονοµικό σύµβουλο Eurofin, κατέθεσε ολοκληρωµένη πρόταση προς τις πιστώτριες τράπεζες, για την αναχρηµατοδότηση του τραπεζικού δανεισµού της. 2) Το Μάρτιο 2014 υπεγράφη σύµβαση µακροχρόνιας χρονοναύλωσης του πλοίου Νήσος Χίος στη υτική Μεσόγειο. 3) Τον Απρίλιο του 2014 η Εταιρεία προχώρησε στη σύναψη βραχυπρόθεσµου δανείου µε την Τράπεζα Πειραιώς, Πειραιάς, 28 Μαΐου 2014 Ο Πρόεδρος του ιοικητικού Συµβουλίου Ο Α Αντιπρόεδρος του ιοικητικού Συµβουλίου Γεράσιµος. Στρίντζης Αντώνιος Β. Αγαπητός Α Τ ΑΚ Α Τ Π Ο Γενικός Οικονοµικός ιευθυντής Η ιευθύντρια Λογιστηρίου Νικόλαος. Αρτέµης Ανδρούλα Ν. Πορτίδου Α Τ ΑΚ Α Τ ΑΚ