Αγροτουρισμός: ένας συνδυασμός της αγροτικής παραγωγής με τον τουρισμό

Transcript

1 Αγροτουρισμός: ένας συνδυασμός της αγροτικής παραγωγής με τον τουρισμό Εισαγωγή Ο Αγροτουρισμός ορίζεται ως μια επιχειρηματική δραστηριότητα παραγωγών αγροτικών προϊόντων για την ψυχαγωγία και την εκπαίδευση του κοινού, με στόχο την προώθηση των προϊόντων και τη δημιουργία πρόσθετου εισοδήματος. Αγροτουρισμός είναι η οικονομική δραστηριότητα που εμφανίζεται όταν ο κόσμος συνδέει το ταξίδι του με προϊόντα, υπηρεσίες και εμπειρίες στον τομέα της γεωργίας. Οι επιχειρήσεις αγροτουρισμού μπορούν να πάρουν πολλές μορφές. Η γεωργική έκταση μπορεί να σχεδιαστεί με μονοπάτια ανάμεσα σε θερμοκήπια, να έχει περιοχές για πικ-νικ ή κάμπινγκ ή να φιλοξενήσει τοπικές μικρές αγορές. Οι πελάτες μπορεί να είναι περαστικοί ή να διανυκτερεύουν. Η επίδειξη του φυτέματος, οι παρουσιάσεις εξοπλισμού, καθώς και μικρά αγροτικά μουσεία αποτελούν εκπαιδευτικές προσφορές που δίνουν στους επισκέπτες τη δυνατότητα να κατανοήσουν την παραγωγή των αγροτικών προϊόντων. Ειδικές εκδηλώσεις, όπως αγροτικά φεστιβάλ, εκθέσεις λουλουδιών κ.ά. μπορούν να προσελκύσουν επισκέπτες. Δραστηριότητες του τύπου «διάλεξε μόνος σου το λουλούδι σου» ή «διάλεξε το φρούτο σου και κόψτο» είναι πολύ ελκυστικές για τους νέους επισκέπτες. Φυτώρια και θερμοκήπια, από τα οποία μπορεί κανείς να αγοράσει απευθείας προϊόντα, προσελκύουν μεγάλο αριθμό επισκεπτών σε μια κοινότητα. Αυτοί οι επισκέπτες μπορεί, επίσης, να προμηθευτούν και άλλα είδη (φαγώσιμα ή όχι) από την κοινότητα, προσφέροντας κέρδη και σε επιχειρήσεις που παρέχουν άλλες υπηρεσίες ή προϊόντα. Έτσι, ο αγροτουρισμός συμβάλλει όχι μόνο στην αύξηση του εισοδήματος των συγκεκριμένων αγροτών, αλλά και στην ανάπτυξη της κοινότητας. 1

2 Oι τρεις βασικές αρχές του αγροτουρισμού Nα έχετε κάτι να δουν οι επισκέπτες Nα έχετε κάτι να κάνουν Nα έχετε κάτι να αγοράσουν O επιτυχής συνδυασμός των διαφόρων στοιχείων (μέσα από ένα θέμα ή με άλλο τρόπο) θα καθορίσει την επιτυχία της επιχείρησης. Συνήθως, τα πράγματα που είναι για να δουν ή να κάνουν οι επισκέπτες προσφέρονται δωρεάν το κέρδος βγαίνει από τις πωλήσεις. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι οι επισκέπτες αγοράζουν κυρίως τρόφιμα, ποτά και σουβενίρ. Kάτι να δουν Εκπαιδευτικές εκδρομές Η «επανανακάλυψη της γεωργίας», ιδιαίτερα για τα παιδιά των πόλεων μπορεί να αποτελέσει έναν ενδιαφέροντα πόλο έλξης. Tα παιδιά πηγαίνουν με τις οικογένειές τους ή με το σχολείο τους. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να υπάρχει ένας κατάλληλος ξεναγός για να εξηγήσει στα παιδιά όλες τις διαδικασίες. Σε μικρούς και μεγάλους αρέσει να αγγίζουν, να μυρίζουν, να γεύονται, να έρχονται σε επαφή με τα φυτά. Οι παρουσιάσεις λουλουδιών ή μικρών φυτών θα πρέπει να περιλαμβάνουν και πήλινες γλάστρες, ψάθινα καλάθια, ζαρτινιέρες κλπ. Μπορούμε, βέβαια, να μιλήσουμε και για τις αλλαγές που φέρνει στη γεωργία η νέα τεχνολογία, με την προϋπόθεση, φυσικά, ότι η γεωργική επιχείρηση έχει προχωρήσει στην ανάλογη εξέλιξη (για παράδειγμα, λειτουργεί ένα ηλεκτρονικά ελεγχόμενο θερμοκήπιο). Ιστορικές αναδημιουργίες Παλιά γεωργικά εργαλεία, παλιές κατασκευές από κούτσουρα, οικογενειακά κειμήλια, παλιά αντικείμενα της γεωργικής ζωής μπορούν να αποτελέσουν ένα σύνολο αναπαράστασης μιας παλιότερης εποχής. Η δημιουργία ενός γεωργικού μικρομουσείου, ενώ δεν έχει υψηλό κόστος, προσελκύει ιδιαίτερα τους ταξιδιώτες. Eιδικές δραστηριότητες Οι ειδικές δραστηριότητες μπορούν να είναι είτε ιδιωτικά πάρτι είτε δημόσιες δραστηριότητες. Μπορεί να αφορούν τα γενέθλια κάποιου, την επέτειο ενός γάμου, το πικ-νικ μιας εταιρείας. Μπορούν να σχεδιαστούν ειδικές νυχτερινές δραστηριότητες. Για παράδειγμα, η εξερεύνηση από παιδιά ενός θερμοκήπιου με τη βοήθεια φακών. Γενικά, οι νυχτερινές δραστηριότητες (με περισσότερο ή λιγότερο τεχνητό φωτισμό) προσελκύουν πολλούς επισκέπτες. Ένα σημαντικό θέμα είναι το ντύσιμο των ανθρώπων της αγροτουριστικής επιχείρησης. Υπάρχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές: από τις τοπικές παραδοσιακές φορεσιές ως 2

3 ένα σύγχρονο ομοιόμορφο ντύσιμο που φανερώνει τον επαγγελματισμό των εργαζομένων στην επιχείρηση. Επιδείξεις επεξεργασίας και παραγωγής προϊόντων Υπάρχει ένα μεγάλο ενδιαφέρον του κοινού για να παρακολουθεί τις διαδικασίες παραγωγής τροφών και ποτών ιδιαίτερα όταν αυτές οι διαδικασίες έχουν το άρωμα του «παλιού καιρού». Άλλου είδους δυνατότητες προσφέρονται, επίσης, με το κούρεμα των προβάτων και την επεξεργασία του μαλλιού. Τέχνη με αγροτικά προϊόντα Εκτάσεις με λουλούδια ή σπαρτά δίνουν τη δυνατότητα για καλλιτεχνικές δημιουργίες. Πολλά αγροτικά προϊόντα, επίσης, μπορούν να χρησιμοποιηθούν μεμονωμένα ή πολλά μαζί για να γίνουν χειροτεχνίες ή κατασκευές ελκυστικές ή περίεργες που προκαλούν το ενδιαφέρον. Φυσικές ομορφιές Αν η περιοχή περιλαμβάνει ιδιαίτερα φυσικά στοιχεία (κάποιο λόφο, βράχια, μια μικρή λίμνη κλπ.) αυτά μπορούν να αξιοποιηθούν καλλιτεχνικά με τρόπο που να αναδεικνύεται η ομορφιά τους. Το νερό προσφέρει πάντα μεγάλες δυνατότητες καλλιτεχνικής δημιουργίας και μπορεί να αξιοποιηθεί στο σχεδιασμό ενός ελκυστικού περιβάλλοντος. Παραδοσιακά κτίσματα Αν υπάρχουν κάποια παλιά κτίσματα, η αναπαλαίωση και η ανάδειξή τους μπορεί να προσφέρει ένα ακόμα κίνητρο στους επισκέπτες. Τέτοιου είδους κτίσματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για τη διανυκτέρευση ορισμένων επισκεπτών. Kάτι να κάνουν Εκπαιδευτικές δραστηριότητες - εργαστήρια Υπάρχουν απεριόριστες δυνατότητες για εκπαιδευτικές δραστηριότητες με την οργάνωση μικρών μαθημάτων (με διαλέξεις, οπτικές παρουσιάσεις, ξεναγήσεις κλπ.) ή εργαστηρίων για τη συμμετοχή των επισκεπτών σε παραγωγικές αγροτικές διαδικασίες. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες μπορούν να έχουν πολλούς στόχους: από την προβολή των προϊόντων του αγροκτήματος ως τη γενικότερη ενημέρωση των επισκεπτών για διάφορα αγροτικά θέματα. Δραστηριότητες για παιδιά με ζώα του αγροκτήματος Κουνέλια, πάπιες, χήνες, κότες, κατσικάκια και άλλα μικρά ζώα ενός αγροκτήματος είναι πολύ ελκυστικά για τα παιδιά. Το τάισμα τέτοιων ζώων, είτε με τη μορφή του ατομικού ταΐσματος, είτε με τη μορφή της συμμετοχής στη λειτουργία ενός μηχανισμού ταΐσματος και ποτίσματος είναι μια δραστηριότητα που ενθουσιάζει τα παιδιά. 3

4 Μια βόλτα πάνω σε ένα πόνυ είναι άλλη μια ελκυστική δραστηριότητα για τα παιδιά. Η χρήση μιας άμαξας ή ενός κάρου που σέρνεται από ένα ή δύο άλογα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ομαδική περιήγηση (μικρών και μεγάλων). Μάζεψε μόνος σου Η συμμετοχή σε μια αγροτική δραστηριότητα αποκτά ιδιαίτερη σημασία όταν οδηγεί σε παραγωγή προϊόντων που συλλέγει ο ίδιος ο επισκέπτης. O επισκέπτης μπορεί να συμμετάσχει στο φύτεμα ενός δέντρου ή κάποιων λαχανικών και λουλουδιών σε μια πολύ μικρή έκταση. Όταν έρθει η εποχή της συλλογής των προϊόντων, μπορεί να ξαναέρθει για να μαζέψει μόνος του ένα μικρό μέρος της παραγωγής. Ψυχαγωγικές δραστηριότητες για παιδιά Μερικά παραδείγματα σε έναν λαχανόκηπο: Κατασκευή φύλλων διαφόρων λαχανικών από χρωματιστό χαρτί. Κατασκευή σφραγίδων από πατάτες. Κάρτες με σχετικές λέξεις, τις οποίες τα παιδιά πρέπει να τοποθετήσουν δίπλα στα ανάλογα φυτά. Kάτι να αγοράσουν Η οργάνωση όλων των δραστηριοτήτων έχει, φυσικά, ως στόχο τις πωλήσεις άμεσες ή έμμεσες στο κοινό που επισκέπτεται το αγρόκτημα. Η ανάπτυξη ενός μάρκετινγκ που στηρίζεται στη δημιουργία σχέσεων με τον επισκέπτη μπορεί να οδηγήσει σε πολύ θετικά αποτελέσματα. Επιδίωξη είναι ο επισκέπτης να ξαναέρθει για να αγοράσει εκείνα που του χρειάζονται. Φαγητό - ποτά Μια δραστηριότητα μερικών ωρών μέσα σε ένα αγρόκτημα σίγουρα θα ανοίξει την όρεξη και θα φέρει δίψα. Ένα έτοιμο φαγητό, μια σαλάτα και μερικά αναψυκτικά αποτελούν ουσιαστικό τμήμα της επίσκεψης. Η παραγωγή τους θα πρέπει, όσο είναι δυνατό, να συνδέεται με την παραγωγή του αγροκτήματος και με το κεντρικό θέμα που έχει αναπτυχθεί για να προσελκύσει τους επισκέπτες. Σπιτικά παγωτά, αναψυκτικά και κρασιά θα μπορούσαν να είναι διαθέσιμα για πώληση. Δώρα - σουβενίρ Τα σουβενίρ θα μπορούσαν να εκφράζουν το συγκεκριμένο αγρόκτημα και την παραγωγή του ή να έχουν σχέση με την ευρύτερη περιοχή. Χειροποίητες κατασκευές από ξύλο, πηλό και ύφασμα είναι συνήθως ελκυστικές για τους επισκέπτες. Διακοσμητικά είδη από ξεραμένα φυτά, σπόρους και ρίζες είναι, επίσης, ενδιαφέροντα. 4

5 Tο κατάστημα του αγροκτήματος Το κλειδί για επιτυχημένες πωλήσεις είναι η μετατροπή της αγοράς των προϊόντων σε μια ψυχαγωγική δραστηριότητα. O επισκέπτης θα πρέπει να διασκεδάζει ψωνίζοντας δεν κάνει μια δουλειά ρουτίνας. Η συμπεριφορά και η εμφάνιση των πωλητών παίζει καθοριστικό ρόλο. Η δημιουργία μιας φιλικής ατμόσφαιρας βοηθάει την ευχάριστη προσαρμογή των επισκεπτών στο περιβάλλον. Το κατάστημα του αγροκτήματος δεν μπορεί να θυμίζει ένα σουπερ-μάρκετ. O επισκέπτης πρέπει να αισθάνεται ότι ψωνίζει κάτι διαφορετικό, κάτι που πραγματικά δεν μπορεί να βρει αλλού. Έρευνες έχουν δείξει ότι το 80% των εσόδων προέρχεται από το 20% των επισκεπτών. Και χρειάζονται πέντε φορές περισσότεροι πόροι για να φέρεις ένα νέο επισκέπτη από το να κρατήσεις έναν παλιό. Ψάρεμα Αν το αγρόκτημα βρίσκεται πολύ κοντά σε κάποιο ποτάμι ή στη θάλασσα, μπορεί να οργανώνονται εκδρομές για ερασιτεχνικό ψάρεμα, αφού προσφερθούν μικρά σεμινάρια ιδιαίτερα σχεδιασμένα για παιδιά και νέους για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα. H ασφάλεια των παιδιών στο αγρόκτημα Είναι πολύ σημαντικό το θέμα της ασφάλειας των παιδιών και των νέων μέσα στο αγρόκτημα. Βασικές κατευθυντήριες γραμμές είναι: Ηλικίες 0-5 Ηλικίες 5-10 Ηλικίες Ηλικίες Προσεκτική παρακολούθηση από τους ενήλικες. Φυσικά όρια, όπως φράχτες και κάγκελα. Ασφαλείς ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Απαγόρευση ανάβασης στα μηχανήματα του αγροκτήματος. Αυστηρή τήρηση των κανόνων. Καθοδήγηση για την ασφαλή συμπεριφορά. Προσεκτική επίβλεψη στις δραστηριότητες. Σταθεροί κανόνες, με συνέπειες για την παραβίασή τους και ανταμοιβές για την ασφαλή συμπεριφορά. Απαγόρευση καπνίσματος και αλκοόλ. Έμφαση στην αποδοχή ευθυνών των ενηλίκων. Ευκαιρία να αποτελέσουν πρότυπα για τους μικρότερους. Φυσικά, είναι απαραίτητη η ύπαρξη ενός στοιχειώδους φαρμακείου για την παροχή πρώτων βοηθειών σε μικρούς και μεγάλους. 5

6 Γιατί οι άνθρωποι πηγαίνουν διακοπές; Η κατανόηση των λόγων που οι άνθρωποι πηγαίνουν κάπου για διακοπές μπορεί να μας βοηθήσει να σχεδιάσουμε καλύτερα την επιχείρησή μας. Σκοπός μας είναι να καλύψουμε τις διάφορες ανάγκες των επισκεπτών μας είτε μέσα σε ένα γενικότερο πλαίσιο, είτε οργανώνοντας συγκεκριμένες δραστηριότητες για συγκεκριμένες ομάδες επισκεπτών. Όπως έχουν δείξει οι έρευνες, οι κυριότεροι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι πηγαίνουν διακοπές είναι οι εξής: Nα ξεκουραστούν και να χαλαρώσουν, φεύγοντας μακριά από τη δουλειά τους, την ένταση και τις έγνοιες τους. Θέλουν έτσι να αναζωογονηθούν. Nα ξεφύγουν από τη ρουτίνα και το στρες. Ψάχνουν κάτι διαφορετικό: ένα καλύτερο κλίμα, ένα ωραιότερο περιβάλλον, έναν πιο αργό ρυθμό ζωής, έναν καθαρότερο αέρα ή οτιδήποτε άλλο λείπει από την καθημερινότητά τους. Nα βελτιώσουν την υγεία και την ευεξία τους. Πολλοί ενήλικες λένε ότι οι διακοπές είναι ζωτική ανάγκη για τη φυσική και διανοητική υγεία των οικογενειών τους. Θέλουν να ανανεωθούν μέσα από τη συμμετοχή τους σε υπαίθριες δραστηριότητες. Nα ζήσουν μια περιπέτεια. Πολλοί ταξιδιώτες ψάχνουν στις διακοπές τους για μια συναρπαστική εμπειρία που να κεντρίζει τα συναισθήματά τους. Η περιπέτεια που μπορεί να είναι επικίνδυνη ή ρομαντική προκαλεί εκείνα τα δυνατά αισθήματα που αναζητεί ο ταξιδιώτης. Nα δημιουργήσουν ή να δυναμώσουν σχέσεις. Στις διακοπές, οι οικογένειες έχουν τον απαιτούμενο χρόνο για να βρεθούν μαζί όλα τα μέλη τους κάτι που δεν γίνεται εύκολα μέσα στην έντονη καθημερινότητα. Έτσι, οι οικογενειακές σχέσεις μπορούν να επανεξεταστούν και να δυναμώσουν. Πολλοί, επίσης, αναζητούν κοινωνικές επαφές ή βλέπουν τις διακοπές ως τον κατάλληλο χρόνο για να δημιουργήσουν νέες φιλίες ή νέες σχέσεις. Nα αποκτήσουν νέες γνώσεις. Η μάθηση και η ανακάλυψη είναι ισχυρά κίνητρα για τους πιο μορφωμένους ταξιδιώτες. Ταξιδεύουν για να γνωρίσουν άλλα μέρη και άλλους πολιτισμούς, για να γευτούν άλλα φαγητά ή ποτά, να ανακαλύψουν κάτι από τον εαυτό τους. Θέλουν να δουν, να αγγίξουν ή να αισθανθούν πράγματα που δεν είναι συνηθισμένα ή οικεία. Nα γιορτάσουν ξεχωριστές περιστάσεις ή γεγονότα: νέες σχέσεις, γάμους, γενέθλια ή επαγγελματικές επιτυχίες. Οι διακοπές που σημαδεύουν ειδικές περιστάσεις γίνονται συνήθως με τα αγαπημένα πρόσωπα και αφήνουν αναμνήσεις που κρατάνε μια ολόκληρη ζωή. Nα αναπολήσουν αγαπημένες αναμνήσεις. Πολλοί άνθρωποι, ιδιαίτερα οι ηλικιωμένοι, πηγαίνουν σε μέρη που τους ξυπνούν ευχάριστες αναμνήσεις από τα παιδικά ή τα νεανικά τους χρόνια. Τάσος Ανθουλιάς 6