ΒΙΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Transcript

1 ΒΙΟΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ 5 η ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «Επιχειρηματική Υπευθυνότητα και Αειφορία» Τετάρτη, 16 Σεπτεμβρίου 2015 Ώρα έναρξης 16:30 Τόπος: (Αίθουσα συνεδριάσεων Β.Ε.Α.) ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: κ.κων/νοσ ΔΑΜΙΓΟΣ (Β Αντ/δρος ΔΣ ΒΕΑ) ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Καλησπέρα φίλες, φίλοι. Θα ήθελα να σας καλωσορίσω στη σημερινή μας εκδήλωση για το Πρόγραμμα ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ. Για τα επόμενα βήματα προς την τελική ευθεία για τη λήξη του Προγράμματος, θα σας ενημερώσουν εδώ οι συνεργάτες μας. Θα ξεκινήσει η κα Καρρά. Ν.ΚΑΡΡΑ: Γεια σας και από εμάς. Ευχαριστούμε πολύ που ήρθατε σήμερα εδώ. Ας δούμε λίγο για τι θα συζητήσουμε σήμερα. Θα μιλήσουμε κατ αρχάς για την πιλοτική εφαρμογή, για τα Festival της Αειφορίας και της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας, για τις Εβδομάδες της Ανθρώπινης Δράσης, για τα Βραβεία τα οποία έχουμε ετοιμάσει για τις επιχειρήσεις, για όλους εσάς, τα οποία τα έχουμε ονομάσει και Βραβεία Εύγε, σαν επιβράβευση για όλους σας. Θα μιλήσουμε για τη Δικτύωση μεταξύ των επιχειρήσεων του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου και άλλων φορέων και για το εκπαιδευτικό ταξίδι το οποίο διοργανώνουμε. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν, με το Festival Αειφορίας. Τι σημαίνει αυτό: είναι ουσιαστικά ένα Festival, το οποίο είναι για περιβαλλοντικές ενέργειες. Θα θέλαμε, τις επιχειρήσεις του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου να

2 2 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» εκπαιδευτούν και να έρθουν να παρακολουθήσουν δράσεις και ενέργειες που έχουν σχέση με την προστασία του περιβάλλοντος και πώς μπορείτε εσείς να βοηθήσετε το περιβάλλον της Αθήνας και κυρίως, του Δήμου Αθηναίων. Ποιοι θα συμμετέχουν: θα είστε εσείς, έχουμε μία πολύ καλή συνεργασία με τον ΟΠΑΝΔΑ, που είναι του Δήμου Αθηναίων, ουσιαστικά ο Πολιτιστικός Οργανισμός που διοργανώνει όλες αυτές τις εκδηλώσεις. Έχουμε περιβαλλοντικές δομές του Δήμου Αθηναίων, τα Σχολεία τα οποία θα συμμετέχουν, θα σας εξηγήσω με ποιον τρόπο και τις κοινωνικές δομές πάλι, του Δήμου Αθηναίων. Το Festival θα γίνει στους χώρους του Πνευματικού Κέντρου Αθηνών και συγκεκριμένα, στην αίθουσα του Euro Direct το οποίο βρίσκεται επί της οδού Σόλωνος και Μασσαλίας, πάρα πολύ κοντά εδώ, στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο, οπότε γενικά βολεύει, είναι δίπλα το Μετρό, είναι προσβάσιμο. Θα έχουμε και τον εξωτερικό και τον εσωτερικό χώρο, οπότε σε περιπτώσεις που έχουμε πρόβλημα με τον καιρό, θα μπορούμε να κάνουμε τις δράσεις μας και εντός του κτιρίου. Και επίσης, το βασικό είναι ότι οι ημερομηνίες είναι Οκτωβρίου Τι σημαίνει αυτό: το έχουμε χωρίσει σε κάποιες θεματικές. Πρέπει να μιλήσουμε στα Festival μας για δύο πράγματα. Πρέπει να μιλήσουμε πρώτον, για το οικολογικό αποτύπωμα, που τι σημαίνει αυτό: ως πολίτες και ως επιχειρήσεις, όλοι μας, επιβαρύνουμε το περιβάλλον με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο και κατά ένα πολύ συγκεκριμένο ποσοστό. Αυτό λοιπόν, μέσω των δράσεων που θα κάνουμε στα Festival και τις πέντε ημέρες, θα σας μάθουμε πώς να μειώσετε, σαν επιχειρήσεις και σαν πολίτες του Δήμου Αθηναίων, είτε της ευρύτερης Αττικής, το οικολογικό σας αποτύπωμα, πώς μπορείτε να καταναλώνετε λιγότερα καύσιμα, πώς 2 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

3 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ μπορείτε να χρησιμοποιείτε τα υλικά σας, τα οποία δεν τα χρειάζεστε στις επιχειρήσεις σας, πού να τα ανακυκλώνετε και πώς. Αυτό λοιπόν, είναι η μία θεματική, είναι το οικολογικό αποτύπωμα. Η δεύτερη θεματική, στην οποία ερχόμαστε, είναι το up cycling. Τι σημαίνει up cycling: είναι ένας διεθνής όρος, με τον οποίο τι κάνουμε ουσιαστικά: χρησιμοποιούμε ανακυκλώσιμα υλικά, βασικά ό,τι υλικά έχει ο καθένας στο σπίτι του, είτε είναι πλαστικά, αλουμίνια, ίνες, ό,τι μπορείτε να φανταστείτε, ώστε να τα μεταποιήσουμε σε κάτι πάλι χρήσιμο. Σας έχω βάλει μερικά παραδείγματα πιο όμορφα, δηλαδή λίγο πιο τέχνης, γιατί ουσιαστικά, μέσα από το Festival, θα δείτε κι εκείνη τη στιγμή, ανθρώπους να δημιουργούν με υλικά τα οποία έχουμε μαζέψει, ανακυκλώσιμα και μη, να δημιουργούν κάτι πάλι από την αρχή, είτε είναι ένα έργο τέχνης το οποίο θα βάλουμε στην Αθήνα να φαίνεται, είτε κάτι χρηστικό, κάτι δηλαδή που ο καθένας μας μπορεί να χρησιμοποιήσει στο σπίτι του, ή στην επιχείρησή του. Σκοπός μας λοιπόν, είναι, μέσα από τις επιχειρήσεις σας, ό,τι άχρηστο έχετε, να μας το φέρετε, για να δημιουργήσουμε κάτι καινούργιο. Και το βασικό που θέλουμε να κάνουμε, είναι να φέρουμε τους πολίτες, τους μικρούς πολίτες της Αθήνας και τα δικά σας παιδιά, εννοείται και άλλα παιδιά να τους μάθουμε αυτές τις δύο έννοιες: του up cycling, δηλαδή: κοίτα τι μπορείς να δημιουργήσεις με κάτι που δεν χρειάζεσαι και το οικολογικό αποτύπωμα, ότι ο καθένας από εμάς, σ αυτό τον πλανήτη, αφήνει και το δικό του κομμάτι. Και θα κάνουμε Εργαστήρια βιωματικά, για τα παιδιά, ώστε να μπορούν να έρθουν και να μάθουν τη διαδικασία. Τι άλλο: πώς θα συμμετέχετε. Έχουμε κανονίσει για εσάς, μία Ημερίδα (βασικά, Εσπερίδα θα είναι), που θα είναι την πρώτη ημέρα του ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 3

4 4 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» Festival, στις 14 Οκτωβρίου. Τι σημαίνει αυτό: θα είναι πολύ σύντομο, δεν θα διαρκέσει πάρα πολύ και θα μιλήσουν άνθρωποι ειδικοί, οι οποίοι θα σας βοηθήσουν, εσάς και τις επιχειρήσεις σας, πώς τα άχρηστα υλικά σας, ή πράγματα τα οποία ανακυκλώνονται, να τα χρησιμοποιήσετε και πού και πώς. Δηλαδή, με ποιες ίσως, δομές του Δήμου Αθηναίων, θα μπορέσετε να επικοινωνήσετε, ώστε να δώσετε τα υλικά που δεν χρειάζεστε. Επίσης, αυτό που θα θέλαμε και το κάνουμε και εσωτερικά, σαν Βιοτεχνικό Επιμελητήριο είναι να μαζέψετε όσα υλικά έχετε, τα οποία δεν χρησιμοποιείτε. Σας δίνω παραδείγματα: οι ηλεκτρολόγοι, ας πούμε, μπουλόνια, που μπορούμε να φτιάξουμε ωραία πράγματα (ωραία κοσμήματα π.χ.), ανακυκλώσιμα υλικά, μπουκάλια τα οποία μπορούμε να τα κάνουμε γλάστρες, ή δεν ξέρω τι. Να μας τα φέρετε κατά τη διάρκεια του Festival, ώστε οι καλλιτέχνες μας οι μικροί και οι μεγάλοι καλλιτέχνες, τα παιδιά και οι μεγάλοι να φτιάξουν κάτι από ανακυκλώσιμα υλικά. Το ξαναλέω, γιατί θέλω να γίνει σαφές, ότι όλη η συμμετοχή δεν αφορά μόνο την επιχείρηση και τους ανθρώπους της επιχείρησης, αφορά και τις οικογένειές σας, γιατί θα έχουμε διάφορα δρώμενα εκείνη την περίοδο, δηλαδή θα έχουμε και για τα παιδιά και για εσάς, μουσικά δρώμενα, δηλαδή θα είναι μία μεγάλη γιορτή, δεν θα είναι κάτι το οποίο θα είναι υποχρεωτικό να έρθετε, γιατί πρέπει να έρθετε, είναι γιορτή. Δηλαδή, θα κάνουμε κάτι, ώστε να γιορτάσουμε σαν επιχειρήσεις, σαν μικρές επιχειρήσεις του Δήμου Αθηναίων, το περιβάλλον, μέσα στο πιο κεντρικό, ίσως, σημείο του Δήμου Αθηναίων. Αυτό είναι δηλαδή το ζουμί. Παρακάτω, θα σας μιλήσει τώρα ο Βασίλης για το Festival Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

5 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ Β.ΚΟΜΠΟΓΙΑΝΝΗΣ: Καλησπέρα και από εμένα. Έχουμε λοιπόν και το Festival Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας. Θα γίνει τις ίδιες ημερομηνίες, μαζί με το Festival του Περιβάλλοντος, που περιέγραψε πριν η Νικολέτα. Σ αυτό το Festival θα έχουμε κάποιες κοινωνικές επιχειρήσεις, που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον, οι οποίες θα μπορούν να εκθέτουν το τι κάνουν. Δηλαδή, κάποιες είναι στον τομέα των υπηρεσιών, κάποιες είναι στην παραγωγή προϊόντων ή στο εμπόριο. Ο στόχος είναι να δείτε τι μπορούν να προσφέρουν και αν μπορεί κάποια επιχείρηση να συνεργαστεί μ αυτές τις κοινωνικές επιχειρήσεις. Να τονίσω ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις δεν έχουν το ανταγωνιστικό, ότι είναι ανταγωνιστικές απέναντι στις ιδιωτικές επιχειρήσεις. Συνήθως είναι από ανθρώπους από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Αυτό είναι σημαντικό, δηλαδή να δούμε το πώς μπορείτε να προσφέρετε, να συνεργαστείτε, επειδή είναι πραγματικά άνθρωποι από ευάλωτες ομάδες, που έχουν πραγματικά ανάγκη και ψάχνουν συνεργασίες, ψάχνουν γενικά πράγματα. Θα συμμετέχουν λοιπόν, ιδιωτικές επιχειρήσεις εσείς που σας περιμένουμε μαζί με κοινωνικές επιχειρήσεις που θα είναι εκεί και θα εκθέτουν τα πράγματα και τις υπηρεσίες τους. Στοχεύουμε, μέσα απ αυτό το πράγμα, όπως είπα και πριν, να καλλιεργηθούν κάποιες συνεργασίες, γιατί πράγματα που μπορεί εσείς να αναλαμβάνετε σε κάποιες συνεργασίες, όπως άτυπες μορφές, ένα παράδειγμα: το πλύσιμο των τζαμιών της επιχείρησής σας, το αναλαμβάνει κάποιος πλανόδιος που περνάει. Θα ήταν πολύ σημαντικό και για τους ίδιους τους ανθρώπους και γενικά για την προσφορά σας στο κοινωνικό σύνολο, να το αναλάβει μία κοινωνική αντίστοιχη επιχείρηση από ανθρώπους που έχουν ανάγκη. ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 5

6 6 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» Στοχεύουμε λοιπόν, στη δημιουργία συνεργασιών, για υπηρεσίες που καλύπτονται πολλές φορές με άτυπη εργασία, για προϊόντα που παράγονται από ανθρώπους με ειδικές ικανότητες. Αυτό είναι το Festival Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας, θα δείτε κάποια πράγματα λοιπόν κι εκεί. Στις 15 του μηνός έχουμε και την Ημερίδα της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας, στην οποία θα μιλήσουν οι άνθρωποι οι ίδιοι, θα μιλήσουν και κάποιοι άλλοι φορείς, θα έρθετε σε περισσότερη επαφή με τις κοινωνικές επιχειρήσεις. Στη συνέχεια, να σας αναφέρω και τις Εβδομάδες Ανθρώπινης Δράσης που έχουμε, στο πλαίσιο των οποίων ο στόχος θα είναι η κοινωνική προσφορά. Αυτές οι εβδομάδες θα γίνουν 7 11 και Οκτωβρίου. Σ αυτές τις εκδηλώσεις, σε κάθε εβδομάδα, θα έχουμε τέσσερις Παιδικές Παραστάσεις, τρεις Βραδιές Κινηματογράφου και μία Μουσική Βραδιά. Οι επιχειρήσεις που θα συμμετέχουν από πριν, δηλαδή θα μας έχετε δηλώσει το ενδιαφέρον σας να συμμετέχετε με προϊόντα ή υπηρεσίες που θα προσφερθούν στους Δήμους, θα πάρετε έναν αντίστοιχο όγκο εισιτηρίων, που θα μπορείτε να διαθέσετε στο Προσωπικό, ή στους πελάτες σας. Δηλαδή, κάθε επιχείρηση, το έχουμε κατανείμει ότι θα πάρει ανάλογα με το Προσωπικό της, τον αντίστοιχο όγκο εισιτηρίων. Απλά, το σημαντικό είναι να μας δηλώσετε από πριν, ποιοι θέλετε να συμμετέχετε. Ήδη υλοποιείτε δηλαδή κάποιοι που έχουμε συζητήσει και που σας γνωρίζουμε πια κάποιες δράσεις. Κάποιοι που επιθυμείτε να κάνετε, ή να προσφέρετε σαν επιχείρηση, ήδη κάποιες δράσεις, θα ήταν καλό να επικοινωνήσετε μαζί μας, να σας πούμε και περισσότερα και το πώς θα γίνει η διανομή των εισιτηρίων. Ο στόχος είναι να προσφέρουμε, όπως είπα. Ας κάνουμε την προσφορά τρόπο ζωής. Κατά τη διάρκεια κάθε εβδομάδας, δηλαδή σ αυτές τις εκδηλώσεις που σας είπα πριν, στα Σινεμά, ή στις 6 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

7 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ Μουσικές Βραδιές, θα υπάρχει ένα ειδικό καλάθι, στο οποίο θα παρακινούμε τους ανθρώπους που θα πάρουν τις προσκλήσεις, να φέρουν μία σακούλα με κάτι. Δηλαδή, μπορεί να είναι γάλα μακράς διάρκειας εννοώ κουτάκια ρύζι, ή κάτι που του περισσεύει, προκειμένου να διατεθούν στις Κοινωνικές Δομές και στις ΜΚυΟ και έτσι να ενισχυθεί η προσφορά στον Δήμο των Αθηναίων και στους ανθρώπους που έχουν πραγματικά ανάγκη. Αυτά είναι τα δύο Festival που έχουμε, στις Εβδομάδες Ανθρώπινης Δράσης. Τώρα, στη συνέχεια, έχουμε τα επόμενα: τη Δικτύωση και τα Βραβεία Εύγε, για τα οποία θα σας μιλήσει η Μαρία Φωτάκη από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Μ.ΦΩΤΑΚΗ: Καλησπέρα και από εμένα. Το ζητούμενο στο ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ ήταν να γνωρίσουν οι επιχειρήσεις του Δήμου Αθηναίων την έννοια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και να μπορέσουν να κάνουν κάποιες δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, έτσι ώστε συνολικά, να υπάρξει μία ωφέλεια για την κοινωνία, για το περιβάλλον και μία βελτίωση στην ποιότητα ζωής στην Αθήνα, σήμερα. Στο έργο αυτό είχαμε κάποιες δράσεις ενημέρωσης, επιμόρφωσης, δικτύωσης και πιλοτικής εφαρμογής. Μέσα στη χρονική διάρκεια αυτή, οι επιχειρήσεις γνώρισαν κάποιες πρακτικές Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και επίσης, γνωρίσαμε κι εμείς από τις επιχειρήσεις, πολλές πρακτικές Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, τις οποίες ήδη εφαρμόζουν, ή εφάρμοζαν, πριν από το έργο. Σκοπός λοιπόν, των Βραβείων Εύγε είναι να βραβευθούν και να αναδειχθούν αυτές οι καλύτερες πρακτικές Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, που έχουν σχεδιαστεί, ή και αναπτυχθεί από τις επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο έργο, στους τομείς της κοινωνικής πρόνοιας και του ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 7

8 8 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» περιβάλλοντος και οι οποίες μπορεί να πραγματοποιούνται από τις επιχειρήσεις είτε με ίδιες δυνάμεις, είτε σε συνεργασία με μία κοινωνική επιχείρηση. Γι αυτό, θα βραβεύσουμε τις τρεις καλύτερες επιχειρήσεις οι οποίες εφαρμόζουν πρακτικές Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης οι οποίες αφορούν στην κάλυψη κοινωνικών αναγκών ασθενών κοινωνικών ομάδων και τις τρεις καλύτερες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν υιοθετήσει ή εφαρμόζουν κάποιες πρακτικές Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, που συμβάλλουν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, στην προστασία του περιβάλλοντος και στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων. Οι προϋποθέσεις συμμετοχής. Ουσιαστικά, μπορεί να συμμετέχουν όλες οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στο ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ και οι οποίες έχουν σχεδιάσει, ή και αναπτύξει, μία πρακτική Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στο διάστημα των τελευταίων δύο ετών. Το ζητούμενο δεν είναι να αναδείξουμε μόνο τις πρακτικές, τις οποίες πιθανόν να γνωρίσετε στα Σεμινάρια Επιμόρφωσης, αλλά να αναδείξουμε και πρωτότυπες πρακτικές, τις οποίες εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις και δεν τις γνωρίζει κανένας μας. Κάθε επιχείρηση μπορεί να καταθέσει έως και τρεις υποψηφιότητες, τρεις αιτήσεις. Την αίτηση συμμετοχής μπορείτε να τη βρείτε στο site του ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ και η τελική ημερομηνία υποβολής της αίτησης συμμετοχής στον διαγωνισμό, είναι η 18 η του Οκτώβρη και η τελετή βράβευσης θα γίνει στην κεντρική τελετή λήξης του έργου, στις 23 Οκτωβρίου. Τώρα, θα περάσουμε και στις ενέργειες της Δικτύωσης. Η Δικτύωση, ουσιαστικά είναι μία από τις τέσσερις δράσεις του έργου, όπως είπα και πριν. το ζητούμενο στη Δικτύωση είναι, αυτές οι δράσεις που έχουν επικοινωνηθεί στις επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια του έργου, να λάβουν 8 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

9 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ σάρκα και οστά. Δηλαδή, τελικά από όλο αυτό το έργο και από όλη αυτή τη συνεργασία, να μείνουν κάποιες δράσεις, οι οποίες πραγματικά ωφελούν την κοινωνία και το περιβάλλον στην Αθήνα. Προκειμένου να το επιτύχουμε αυτό, έχουμε στη φαρέτρα μας διάφορα ηλεκτρονικά εργαλεία, τα οποία τα έχουμε δει και στο παρελθόν, είναι το site του ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ, είναι το Face-book το οποίο έχουμε δημιουργήσει και άλλα ηλεκτρονικά εργαλεία. Και από εκεί και πέρα, έχουμε και μία σειρά ενεργειών φυσικής δικτύωσης, οι οποίες έχουν στόχο να κάνουν αυτό το πλάνο, το οποίο έχουμε δημιουργήσει, της Δικτύωσης, πραγματικότητα. Αυτές οι ενέργειες περιλαμβάνουν, για παράδειγμα: Επικοινωνία από εμάς στις επιχειρήσεις των συγκεκριμένων ενεργειών δικτύωσης, με τις οποίες μπορούν να φέρουν σε πέρας κάποιες δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης τις οποίες τους έχουμε επικοινωνήσει. Έχουμε κάποιες επισκέψεις εργασίας σε εταιρείες με καλές πρακτικές, προκειμένου να γνωρίσουν άλλες δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Έχουμε συμμετοχή σε Εκθέσεις και Συνέδρια για τη μεταφορά καλών πρακτικών Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Και έχουμε και το ταξίδι το εκπαιδευτικό, πάλι στο πλαίσιο των ενεργειών της Δικτύωσης. Ν.ΚΑΡΡΑ: Και πάμε στο ταξίδι. Λοιπόν, το ταξίδι θα γίνει στην Κοπεγχάγη της Δανίας. Θα μας υποδεχθεί εκεί ο Οργανισμός της κυβέρνησης της Δανίας, που ασχολείται μόνο με την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Ναι, είναι σε τέτοια επίπεδα η Δανία, στην οποία υπάρχει Οργανισμός Κυβερνητικός, που ασχολείται μόνο με την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη και κυρίως, οι άνθρωποι αυτοί έχουν κάνει καταπληκτική δουλειά, σε ό,τι αφορά την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Γι ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 9

10 10 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» αυτό λοιπόν κι εμείς, τους επιλέξαμε με αυτή τη λογική, ότι δεν θα πάμε σε κάποιον ο οποίος δεν μπορεί να μιλήσει για εμάς. Θα μας υποδεχθούν, πιθανότατα, στο διάστημα 7 με 9 Οκτωβρίου Η επίσκεψη θα είναι διήμερη, δηλαδή ουσιαστικά θα φύγουμε το πρωί, θα κάνουμε δύο διανυκτερεύσεις και θα γυρίσουμε την τρίτη ημέρα. Σας τα λέω αυτά πρακτικά, για να καταλάβετε λίγο, πόσο χρόνο χρειάζεται, για να μπορείτε να οργανωθείτε. Η επίσκεψη ουσιαστικά στον Οργανισμό θα είναι μία ημέρα εργάσιμη, ουσιαστικά. Και θα προσπαθήσουμε να βρούμε και επιχειρήσεις που είναι αντίστοιχες με τις δικές σας, είτε Αρτοποιεία, είτε Ηλεκτρολογεία, είτε, οι οποίες μπορούν να μας δεχθούν, έτσι ώστε να δείτε εσείς απευθείας και αυτό είναι στα πλαίσια της Δικτύωσης, να δικτυωθείτε κι εσείς με άλλους ανθρώπους επαγγελματίες συναδέλφους σας έτσι, ώστε ό,τι κάνουν εκείνοι στην ΕΚΕ στη Δανία, να μπορέσετε κι εσείς να πάρετε ένα κομμάτι απ αυτά και να το φέρετε εδώ και να δείτε στις δικές σας επιχειρήσεις, τι μπορείτε να κάνετε. Αυτός είναι ο σκοπός άλλωστε, να μάθετε τι κάνουν εκεί καλά και πώς μπορείτε να το φέρετε εδώ, να το κάνουμε καλύτερα. Κάπως έτσι. Θα έρθουν 20 στελέχη των επιχειρήσεων. Μαζί θα τους συνοδεύσουν δύο Μέλη της Ομάδας Έργου του ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ. Θέλετε να ρωτήσετε κάτι; Έχετε κάποια απορία γι αυτό; ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: (παρεμβαίνει εκτός μικροφώνου και δεν καταγράφεται). Ν.ΚΑΡΡΑ: Εννοείτε για το Festival; Για ποιο πράγμα; ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: (παρεμβαίνει εκτός μικροφώνου και δεν καταγράφεται). Ν.ΚΑΡΡΑ: Θα αποσταλούν όλα κατ αρχάς, ηλεκτρονικά, όπως και να έχει. Για το ταξίδι θα είναι πολύ διαφορετική ενημέρωση, έτσι κι αλλιώς, αλλά για όλα τα Festival θα λάβετε φυλλάδια, το υλικό ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

11 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: (παρεμβαίνει εκτός μικροφώνου και δεν καταγράφεται). ΣΤ.ΚΟΜΝΗΝΟΣ: Είμαι ο Στέφανος Κομνηνός, συνεργάτης στη Διοικητική Επιτροπή, αρμόδιος επιστημονικά για το project. Λοιπόν, τρεις είναι οι πυλώνες, που αυτό το έργο μας έχει αναθέσει από την πλευρά του Δήμου Αθηναίων. Να θυμηθούμε, είναι έργο του Δήμου Αθηναίων, απευθύνεται κυρίως στις επιχειρήσεις που λειτουργούν και έχουν έδρα στον Δήμο Αθηναίων. Ο ένας πυλώνας είναι το περιβάλλον και η προστασία του περιβάλλοντος, δηλαδή όλες οι δράσεις που συνδέονται με την ανακύκλωση, δράσεις που συνδέονται με λιγότερα απόβλητα. Ο δεύτερος πυλώνας είναι η Κοινωνική Πρόνοια, τι κάνουν οι επιχειρήσεις για να υποστηρίξουν τους αδύναμους πολίτες μας, είτε στη σίτιση, είτε στην εν γένει υποστήριξη, με δράσεις όπως, για παράδειγμα, οι κομμωτές, που προσφέρουν δωρεάν υπηρεσίες σε ορφανά, ή σε ανθρώπους που βρίσκονται στα Γηροκομεία, όπως οι ταπητοκαθαριστές, όπως οι φούρνοι, που είναι το πρώτο project που ξεκινήσαμε και είναι ένα από τα πιλοτικά, που προσφέρουν τα περισσεύματα της ημέρας, στους άπορους, σε όποιον έχει ανάγκη. Αυτό είναι λοιπόν, ο δεύτερος πυλώνας, η Κοινωνική Πρόνοια. Υπάρχει και ένας τρίτος πυλώνας, η λεγόμενη Κοινωνική Επιχειρηματικότητα. Σας αναφέρθηκε προηγουμένως τι ονομάζουμε Κοινωνική Επιχειρηματικότητα και σε τι διαφοροποιείται από την άλλη επιχειρηματικότητα (είστε όλοι σας επιχειρηματίες κι εγώ σε επιχειρήσεις είμαι είναι μία ιδιωτική πρωτοβουλία, κάθε τι που κάνετε εσείς): υπάρχουν κάποιες τρύπες στην παραγωγική διαδικασία, ή αν θέλετε, στην αγορά, που δεν καλύπτονται από μία επιχείρηση, για πολλούς λόγους, γιατί πιθανόν δεν συμφέρει οικονομικά, να δραστηριοποιηθεί κανείς σε κάτι τέτοιο. Στην ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 11

12 12 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» Ευρώπη λοιπόν, υπάρχει μία λογική και μεταφέρεται και στην Ελλάδα, αυτά τα κενά, να καλύπτονται από ανθρώπους που είναι άνεργοι. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: (παρεμβαίνει εκτός μικροφώνου και δεν καταγράφεται). ΣΤ.ΚΟΜΝΗΝΟΣ: Στην αγορά. Όχι της επιχείρησης. Επιχειρηματικής δραστηριότητας. Να πω ένα παράδειγμα. Για τους Φούρνους, που λέγαμε προηγουμένως, δεν υπάρχει κανείς αυτή τη στιγμή, να μαζεύει τα πλεονάσματα των Φούρνων, από κάθε έναν απ αυτούς τους δεκάδες εκατοντάδες Φούρνους που υπάρχουν. Δεν βγαίνει, δεν συμφέρει. Η ιδέα λοιπόν είναι: να βρεθούν κάποιοι άνθρωποι που είναι άνεργοι, που είναι άνθρωποι με ειδικές ικανότητες, οι οποίοι αντί να κάθονται και να παίρνουν το επίδομα, να μπορούν να προσφέρουν με τη δουλειά τους σε αυτή την προσπάθεια και να χρηματοδοτηθούν από αυτές τις δράσεις και να εργαστούν, να νοιώσουν και εκείνοι Μέλη αυτής της κοινωνίας και να έχουμε και ένα όφελος για όλη την αγορά. Αυτό λοιπόν, ονομάζεται Κοινωνική Επιχειρηματικότητα. Στην Ελλάδα έχει πάρει και μία νομική μορφή, που λέγεται ΚΟΙΝΣΕΠ, θα τις έχετε ακουστά. Οπότε, ο τρίτος πυλώνας στον οποίο δουλεύουμε, είναι το πώς εσείς θα αξιοποιήσετε τέτοιες ΚΟΙΝΣΕΠ, αν χρειάζονται αυτές οι ΚΟΙΝΣΕΠ. Αυτός είναι ο τρίτος πυλώνας. Για καθένα απ αυτά λοιπόν, κάνουμε τα εξής: πρώτον, σας εκπαιδεύουμε, να καταλάβετε τι σημαίνουν αυτά και πώς μπορεί ο κάθε ένας από εσάς να συμβάλλει. Δεύτερον, σας μιλάμε και για άλλους πυλώνες. Όταν μιλάμε για Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, δεν αναφερόμαστε μονάχα σ αυτά τα τρία πράγματα. Η Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία και στην Ελλάδα υπάρχει ένας αντίστοιχος εθνικός σχεδιασμός, ακόμα δεν έχει δυστυχώς, τελεσφορήσει βάζει και άλλα ζητήματα μέσα. Για παράδειγμα, οι σχέσεις ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

13 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ μας με τους εργαζόμενους, η ενδοεπιχειρησιακή λειτουργία μας, πώς συμπεριφερόμαστε απέναντι στον εργαζόμενο. Είναι θέμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Οι πελάτες μας, ποια είναι η σχέση με τους πελάτες μας, τι τους προσφέρουμε, πώς διασφαλίζουμε την ποιότητα των υπηρεσιών μας, βασικός άξονας στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Αυτά, λοιπόν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, σας τα έχουμε πει και θα σας τα ξαναπούμε. Η εκπαίδευση αποδείχθηκε κυρίως επειδή ήμασταν μέσα στο καλοκαίρι και δυστυχώς άργησε το πράγμα να ξεκινήσει, αλλά επειδή πέσαμε και πάνω στην κρίση, αυτή την επονείδιστη, είχαμε μικρή συμμετοχή από τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, γι αυτό τον λόγο η απόφαση του Επιμελητηρίου είναι αυτό να συνεχιστεί. Ήδη υπάρχει συνεννόηση με την Περιφέρεια Αττικής, να επεκταθεί το Πρόγραμμα και για εκτός του Δήμου Αθηναίων, επιχειρήσεις. Αυτό που χτίζουμε λοιπόν, δεν είναι μόνο οι δεκάδες επιχειρήσεις που συμμετέχουν, πώς θα εκπαιδευτούν, ή πώς θα πάρουν ένα σήμα, είναι το σύνολο της μικρής επιχειρηματικότητας στην Αττική, σε πρώτη φάση. Έχουμε ήδη ένα σήμα (το σήμα που βλέπετε πίσω). Αυτό το σήμα θέλουμε να γίνει η πιστοποίηση των επιχειρηματιών που σέβονται την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Τώρα, ο επιχειρηματίας γιατί να θέλει ένα τέτοιο σήμα; Γιατί να θέλει να εκπαιδευτεί; Γιατί να θέλει να συμμετάσχει σε όλα αυτά; Πρώτον, γιατί αποδεικνύεται ότι όποιος έχει στο μυαλό του, το επιχειρηματικό μυαλό, όλες αυτές τις διαστάσεις, είναι καλός επιχειρηματίας. Όποιος δηλαδή φροντίζει να έχει τη σχέση του με τον πελάτη σε υγιή βάση, όποιος φροντίζει με τους εργαζόμενούς του να έχει καλή επικοινωνία και συνεργασία, όποιος απευθύνεται στο σύνολο του περιβάλλοντός του, είτε το φυσικό περιβάλλον, ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 13

14 14 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» είτε το ανθρώπινο, τελικά είναι καλός επιχειρηματίας, με την έννοια ότι η επιχείρηση του αποδίδει περισσότερο από κάποιον που δεν ακολουθεί αυτές τις αρχές, γιατί είναι βιώσιμη η επιχείρηση του, έχει μέλλον όταν στηρίζεται σε υγιείς βάσεις. Υπάρχει και ένα άλλο, δεύτερο όφελος που έχει μία επιχείρηση, το εμπορικό, διαφημιστικό. Όποιος έχει αυτό το σήμα έξω από το μαγαζί του ή στο φυλλάδιό του ή αν είναι κάποιος ελεύθερος επαγγελματίας, ένας υδραυλικός ή ένας ηλεκτρολόγος που δεν έχει έδρα, όποιος έχει αυτή τη σήμανση, με τη διαφήμιση που θα ξεκινήσει να κάνει το Επιμελητήριο γι αυτό το σήμα, θα έχει αναγνωρισιμότητα. Αλλιώς είναι να πηγαίνω εγώ, σαν ταπητοκαθαριστής και να λέω: «Καθαρίζω καλά τα χαλιά» κι αλλιώς είναι να πηγαίνει η κα Καρρά και να λέει: «Καθαρίζω χαλιά, αλλά κοίταξε, έχω κι αυτή την επισήμανση, που σημαίνει ότι είμαι ευαίσθητος για θέματα περιβαλλοντικά, ότι τηρώ αυτούς κι αυτούς τους κανόνες, βοηθάω την κοινωνία». Ο καταναλωτής, όλο και περισσότερο σήμερα προσέχει αυτά τα χαρακτηριστικά της επιχείρησης. Το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο μέσα απ αυτή τη δράση, δημιουργεί μία άλλη λογική στο επιχειρείν, προσφέρει υπηρεσίες σ εσάς. Δεν θα τελειώσουν αυτές οι υπηρεσίες με το έργο, θα συνεχιστούν και θα επεκταθούν. Σκοπός μας είναι, το σήμα αυτό να γίνει ισχυρό σήμα, brand πολύ ισχυρό και να προβάλλει τις επιχειρήσεις σας. Τα ντεσού τώρα για να απαντήσω και στο πιο συγκεκριμένο είναι ότι θα υποστηριχθούν με φυλλάδια. Φυλλάδιο για το τι σημαίνει ΕΚΕ, φυλλάδιο για το τι σημαίνει Κοινωνική Πρόνοια και πώς υποστηρίζεται. Το Οικονομικό Πανεπιστήμιο έχει φτιάξει μία λίστα με τους φορείς ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

15 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ Καλές πρακτικές, σας δίνει παραδείγματα τι μπορεί να κάνετε στην επιχείρησή σας. Μ.ΦΩΤΑΚΗ: Είναι ένα εξατομικευμένο πλάνο δικτύωσης το οποίο αφορά σε κάθε Κλάδο και είναι παραδείγματα δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, οι οποίες μπορεί να γίνουν ή μόνες τους, ή σε συνεργασία, προσφέροντας την υποστήριξη σε κάποια κοινωνική επιχείρηση, ή σε συνεργασία με κοινωνική επιχείρηση, ή με Μη Κερδοσκοπικό Οργανισμό, οι οποίες αυτές δράσεις θα έχουν ένα αποτέλεσμα για κάποια δομή του Δήμου Αθηναίων, η οποία μπορεί να είναι είτε κοινωνική δομή, είτε μπορεί να έχει αποτέλεσμα στο περιβάλλον συνολικά. Αυτό το πλάνο είναι εξατομικευμένο σε κάθε Κλάδο, δηλαδή έχουμε ένα πλάνο για τους Αρτοποιούς, ένα πλάνο για τα Ζαχαροπλαστεία, για τα Ταπητοκαθαριστήρια, για την Ένδυση Υπόδηση, για την Επιπλοποιία, για τους Ηλεκτρολόγους, για τα Συνεργεία. Αυτό το πλάνο θα σας το επικοινωνήσουμε άμεσα, κάνοντας εξατομικευμένες επικοινωνίες με κάθε επιχείρηση, προκειμένου να σας κατευθύνουμε όσο καλύτερα μπορούμε, στο ποια δράση μπορείτε και εσείς να κάνετε, αλλά και είναι εφικτή και με ποιον μπορείτε να συνεργαστείτε. Αυτό το πλάνο φροντίζουμε να το επικοινωνήσουμε μέσα στο επόμενο διάστημα, δηλαδή την επόμενη εβδομάδα, το οποίο θα αφορά στη μετουσίωση σε πράξη, των δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης τις οποίες προτείνουμε. Από εκεί και πέρα, θα υπάρχουν τα Festival που είπαμε, οι Εβδομάδες Ανθρώπινης Δράσης και το Festival Περιβάλλοντος Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας. Στις Εβδομάδες Ανθρώπινης Δράσης ουσιαστικά, θα έχουν χαρακτήρα πολιτιστικό. Θα μπορούν, το Προσωπικό σας, οι πελάτες ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 15

16 16 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» κι εσείς να παρακολουθήσουν κάποιες απ αυτές τις εκδηλώσεις. Και από εκεί και πέρα, θα έχουμε τη γιορτή που θα είναι στο Festival του Περιβάλλοντος και της Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας, όπου αυτή η γιορτή, πέρα από γιορτή, θα έχει και λίγο πιο εκπαιδευτικό χαρακτήρα, για περαιτέρω εκπαίδευση σε κάποιες έννοιες που αφορούν στο περιβάλλον, αλλά και στην κοινωνική επιχειρηματικότητα. Αυτές όλες οι δράσεις και της Δικτύωσης, αλλά και των Festival, θα επικοινωνηθούν σ εσάς, με τα αντίστοιχα φυλλάδια τα οποία έχουμε ετοιμάσει και τα οποία θα σας τα δώσουμε το επόμενο διάστημα. Και επίσης, θα τις επικοινωνήσουμε και ακόμα πιο συγκεκριμένα, με το Πρόγραμμα αυτών των Festival, στην τελευταία, έκτη εκδήλωση του έργου, όπου εκεί πλέον θα σας δώσουμε και τα Προγράμματα. ΣΤ.ΚΟΜΝΗΝΟΣ: Ουσιαστικά, είναι η μεγάλη περιουσία, η παρακαταθήκη που μας αφήνει, μέσα από το έργο, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Έχει κάνει μία εξαιρετική δουλειά. Απλές προτάσεις. Δηλαδή, δεν είναι θεωρίες. Για κάθε Κλάδο, έχουμε δουλέψει, έχουν δουλέψει και μ εσάς και έχουμε εξειδικεύσει απλές προτασούλες, που κάποιος μπορεί άνετα να βρει μία απ αυτές και να την εφαρμόσει στη δική του επιχείρηση. Η ιδέα λοιπόν είναι, να φτιάξουμε ένα μηχανισμό εδώ μέσα στο Επιμελητήριο, που θα promo-τάρει, θα προωθεί αυτού του είδους τις δράσεις, θα τις συντονίζει, θα τις καταγράφει. Ήδη έχουμε μία ηλεκτρονική πλατφόρμα, που το Μητρώο των επιχειρήσεων που θα παίρνουν το σήμα, θα παρουσιάζουν τις δράσεις τους. Αυτή την πλατφόρμα θα την κάνουμε εργαλείο επικοινωνίας, θα βγάζουμε από εκεί μέσα διαφημίσεις, προωθήσεις στους πολίτες, ότι αυτή η εταιρεία, αυτός ο φούρνος, αυτός ο ηλεκτρολόγος ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

17 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ συμμετέχει και προσφέρει, διαφήμιση δηλαδή για εσάς, μέσα απ αυτό το έργο. Και επίσης, θα βοηθήσουμε και στη διάχυσή του, να μπουν όλο και περισσότεροι επιχειρηματίες και επιχειρήσεις σε αυτό. Άρα, είναι κάτι πολύ πολύ πρακτικό και είμαστε χαρούμενοι όλοι εδώ, η ομάδα, που παίρνει σάρκα και οστά πολύ συγκεκριμένα και είμαστε επίσης σίγουροι, ότι προσφέρουμε μέσα απ αυτή τη δράση, πραγματική βοήθεια στους συνανθρώπους μας που δυσκολεύονται αυτή την περίοδο, αλλά και στις επιχειρήσεις, για να προβάλλουν τη διαφορετικότητά τους. Ν.ΚΑΡΡΑ: Θέλετε κάτι να ρωτήσετε; Για τα πάντα ενημερώνεστε από την ιστοσελίδα, δηλαδή τα πάντα θα ανεβαίνουν εκεί, άμεσα, δηλαδή όλη η ενημέρωση θα είναι εκεί, οι δράσεις και όλα, στην ιστοσελίδα του ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ. Θα σας δώσουμε ένα φυλλάδιο. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Κάποιες ιδέες που ενδεχόμενα υπάρχουν μεταξύ μας, ή αν το ψάξουμε, μπορούν να ενταχθούν και άλλες ιδέες, περισσότερο για την Κοινωνική Πρόνοια, ας πούμε. Κάποιες είναι καταγεγραμμένες στην ιστοσελίδα. Αν θέλω εγώ να προσθέσω κάτι, υπάρχει διαδικασία να προστεθεί; Μ.ΦΩΤΑΚΗ: Ναι. υπάρχει στο site του ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ, δεξιά επάνω, έχει ένα μικρό εικονίδιο, που λέει: Επικοινωνία. Εκεί έχει μία φόρμα επικοινωνίας, στην οποία έχει συγκεκριμένο πεδίο, που μπορείτε να μας γράψετε τις ιδέες σας και είναι ακριβώς αυτό, δηλαδή θέλαμε εκεί να πιάσουμε τη μία ιδέα επιπλέον, που μπορεί να υπάρξει από τις επιχειρήσεις και η οποία θα είναι χρήσιμη στο έργο. Συμπληρώνετε τη φόρμα επικοινωνίας, τη στέλνετε κι εμείς έχουμε πάρει την ιδέα σας και την έχουμε καταγράψει. ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 17

18 18 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Απλά, το ξαναλέω. Καλό είναι αυτό το σήμα, να είναι κάποιο κίνητρο για τις επιχειρήσεις, να μπουν, να ενεργοποιηθούν σ αυτές τις δράσεις, αλλά αυτό το σήμα παράλληλα, πρέπει να το προστατέψουμε. Να μην το απομυθοποιήσουμε, ή να το κάνουμε να μην έχει αξία. Αυτό σημαίνει τι: θα πάρω εγώ το σήμα Προστατεύω το περιβάλλον. Να ελεγχθεί (σε εισαγωγικά), με κάποιον τρόπο, αν όντως προστατεύω το περιβάλλον. Δηλαδή, εάν πάρω το σήμα και δεν έχει καμία σχέση η επιχείρηση μου με την προστασία του περιβάλλοντος, μάλλον σε λίγο καιρό, δεν θα έχει καμία ισχύ το σήμα. Άρα, πρέπει να βρούμε και ασφαλιστικές δικλείδες για την ισχύ αυτού του σήματος. Ν.ΚΑΡΡΑ: Πολύ σωστό. ΣΤ.ΚΟΜΝΗΝΟΣ: Αυτό είναι που θα κάνουμε. Ήδη υπάρχουν κανόνες. Δηλαδή, μέσα απ αυτό το project, έχουμε φτιάξει κριτήρια και δεν είναι τυχαίο το ότι πάμε και στη Δανία, η οποία αυτό το έχει εξειδικεύσει περισσότερο. Έχει δηλαδή ένα μηχανισμό παρακολούθησης της παραπλάνησης. Αλλά προσέξτε τώρα. Ή πάμε κατευθείαν στο βέλτιστο. Χαίρομαι που κοιτάμε αρκετά μπροστά. Έχει ταλαιπωρηθεί η παγκόσμια επιχειρηματική κοινότητα, όσοι ασχολούνται με την ΕΚΕ, για την ταχύτητα με την οποία θα φτάσουμε στον τελικό βαθμό πιστοποίησης. Να σας δώσω ένα παράδειγμα. Οι ισολογισμοί, ξέρετε πώς βγαίνουν. Ξέρετε επίσης, ότι πρέπει να είναι δημόσιοι οι ισολογισμοί και επίσης να είναι και ελεγχόμενοι. Υπάρχει ένας ορκωτός ελεγκτής, που παρακολουθεί εάν αυτά που λέγονται στους ισολογισμούς, είναι αληθινά και αν γίνονται με τον σωστό τρόπο. Για να φτάσου με στο σημείο αυτό, πέρασαν δεκαετίες. Κάποτε, έγραφε κάποιος σε ένα μπακαλόχαρτο κάποια πράγματα για το ποια ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

19 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ είναι η επιχείρηση του, μετά είπαν να το οργανώσουμε λίγο περισσότερο, να το κωδικοποιήσουμε, μετά μπήκε ο έλεγχος. Εδώ τώρα, πάμε να χτίσουμε την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη μέσα σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν πρώτα, να μάθουμε να δημοσιοποιούμε το τι κάνουμε. Μετά, σε δεύτερη φάση αυτό προβλέπει ένας σοβαρός σχεδιασμός θα δημοσιοποιούμε αυτά που κάνουμε, κωδικοποιημένα, όχι φύρδην μίγδην. Στην τρίτη φάση, θα υπάρχει ο έλεγχος. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Ο λόγος που το λέω, δεν είναι ότι βλέπω πολύ μακριά. Για να έχει αξία αυτό το σήμα, θα πρέπει εξαρχής να μην πάρουν πολλοί. ΣΤ.ΚΟΜΝΗΝΟΣ: Συμφωνούμε. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Εγώ είμαι ταπητοκαθαριστής. Ήρθα και πήρα το σήμα Προστατεύω το περιβάλλον. Εάν εγώ, ο πρώτος ταπητοκαθαριστής που θα πάρω το σήμα, την επιχείρηση μου την έχω και με τα απόνερα μου ποτίζω τα μαρούλια που εμείς τρώμε, ο άλλος που θα το δει, μάλλον θα πει: «Μην ασχοληθούμε μ αυτό, δεν είναι σοβαρό». ΣΤ.ΚΟΜΝΗΝΟΣ: Έχετε πολύ δίκιο. Σας είπα, απλά θέλει κάποια βήματα λίγο σταδιακά, δηλαδή να μάθουμε τον κόσμο τι σημαίνει ΕΚΕ, να αρχίσει να ενδιαφέρεται. Υπάρχουν κριτήρια και πάμε να στήσουμε και ένα μηχανισμό ελέγχου μέσα στο Βιοτεχνικό Επιμελητήριο. Μαζί με τον κάθε Κλάδο πρέπει να γίνει αυτό, για να είναι πιο αποτελεσματικό. Αλλά η ολοκλήρωσή του, λίγο αργότερα. Μ.ΦΩΤΑΚΗ: Θα μπορούσα να προσθέσω κάτι; Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη σαν έννοια, δεν είναι τόσο θεσμοθετημένη, σαν κάποιες άλλες έννοιες, δηλαδή δεν υπάρχουν Νόμοι και Κανονισμοί, όπως για παράδειγμα, είναι η Εταιρική Διακυβέρνηση, ή τα ISO, για παράδειγμα. Δεν είναι τόσο ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 19

20 20 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» θεσμοθετημένη, σαν έννοια. Ακόμα ουσιαστικά, εν γένει προσπαθούν οι επιχειρήσεις να γνωρίσουν την έννοια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Δεν υπάρχουν ακόμα Νόμοι, Κανονισμοί, έτσι ώστε μετά να μπορέσουμε να αξιολογήσουμε και ακριβώς τι κάνουν στην πράξη. Είμαστε σε ένα πρώιμο στάδιο στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Και μάλιστα, είναι σε πρώιμο στάδιο ακόμα και οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις και εισηγμένες επιχειρήσεις εκεί που έχουν φτάσει μέχρι στιγμής, στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη εδώ στην Ελλάδα, είναι ότι κάποιες οι 40 οι μεγαλύτερες κάνουν έναν απολογισμό Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, δημοσιοποιούν έναν απολογισμό Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, το τι κάνουν. Το να ελεγχθεί το κατά πόσο πραγματικά τα κάνουν όλα αυτά, αυτό δεν έχει γίνει ακόμα. Οπότε, είμαστε σε ένα πρώιμο στάδιο και σίγουρα, το καταλαβαίνουμε όλοι μας ότι εάν προφυλάξουμε αυτό το σήμα και διασφαλίσουμε τη διαχρονικότητά του και την ποιότητά του, είναι προς το συμφέρον όλων μας. Γενικά το πεδίο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης αυτό το κομμάτι δεν το έχει κατοχυρώσει ακόμα. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Για τον μηχανισμό διαφύλαξης του σήματος. Μπορούμε να το προφυλάξουμε και μέσα από το Επιμελητήριο. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Να πω κάτι, γιατί δεν έγινε λιγάκι κατανοητό αυτό που λέω. Προφανώς και έτσι είναι, ότι δεν πρέπει να είμαστε εξαρχής αυστηροί, επειδή δεν υπάρχουν και κανόνες τι σημαίνει: Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, τι σημαίνει: Προστασία του Περιβάλλοντος. Για μερικά πράγματα όμως, είναι λυμένα, δηλαδή για το: Προστασία του Περιβάλλοντος, ότι εγώ τα απόνερα μου, είμαι υποχρεωμένος, είτε να τα ανακυκλώνω, είτε να μην τα πετάω μέσα στ αμπέλια, αυτό είναι καθαρό. Εάν εγώ πάρω το σήμα πρώτος ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

21 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ και τα απόνερα τα ρίχνω στ αμπέλια μέσα, το τινάξαμε στον αέρα το σήμα. ΣΤ.ΚΟΜΝΗΝΟΣ: Να απαντήσω. Πολύ καλά το λέτε. Και πρέπει να σας πω ότι αυτός ο προβληματισμός δεν είναι απλά γενικός προβληματισμός. Σας πληροφορώ ότι είναι κλαδικός ταξικός προβληματισμός. Και το λέω με κάθε επίγνωση του χαρακτηρισμού. Υπάρχουν, κυρίως οι μεγάλες βιομηχανίες, οι μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες λένε: «Δεν θέλω να με ελέγχεις, δεν θέλω να βάζεις αυστηρούς κανόνες, γιατί η ΕΚΕ λέει, είναι εθελοντική». Αλλά εάν είναι εθελοντική, κράτησέ το για τον εαυτό σου. Γιατί το διαφημίζεις; Αν αρχίζεις να το διαφημίζεις, πρέπει να μην παραπλανάς. Από τη στιγμή λοιπόν, που υπάρχουν επιχειρήσεις, που σου λένε: «Κοίταξε πόσα δέντρα πότισα» και τα απόβλητά τους τα ρίχνουν στον Ασωπό, εκεί πρέπει να αρχίσεις να το ελέγχεις. Πολύ σωστά. Προφανώς, αυτά είναι μεγάλα ζητήματα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο συζητούνται. Είμαστε όμως λίγο πιο ώριμοι, κυρίως στις μεγάλες επιχειρήσεις, γιατί με πρωτοβουλία της Ελληνικής Προεδρίας και απλά, για να χαιρόμαστε λίγο για το τι κάνει η Ελλάδα στην Ευρώπη, η Ελλάδα πριν από ενάμιση χρόνο, είχε την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης πέτυχε λοιπόν η Ελλάδα, συγκρουόμενη με τη Γερμανία κυρίως και τη Μεγάλη Βρετανία και έχουμε πια Οδηγία Ευρωπαϊκή, συμφωνημένη από το Ευρωκοινοβούλιο και από την Επιτροπή, η οποία επιβάλλει τη σταδιακή ενσωμάτωση υποχρεωτικών κανόνων δημοσιοποίησης και ελέγχου της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Τι λέει λοιπόν η Ευρώπη, με την Οδηγία αυτή: από το 2017, (με τελευταίο ισολογισμό του 2016), από το 2017 λοιπόν, σε κάθε ισολογισμό, η κάθε μεγάλη επιχείρηση (μεγάλες επιχείρησες στην Ελλάδα, με τα κριτήρια που έχουν μπει, που έχουν να κάνουν με τον αριθμό εργαζομένων και με τον ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 21

22 22 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» τζίρο, είναι γύρω στις 300 επιχειρήσεις), θα υποχρεώνεται στο τέλος της περιόδου, να δημοσιοποιεί την ΕΚΕ, με βάση συγκεκριμένους κανόνες. Δηλαδή στον ισολογισμό της, θα έχει και την ΕΚΕ. Ευρωπαϊκή Οδηγία, υποχρέωση. Έγινε μεγάλη κουβέντα στην Commission και στο Ευρωκοινοβούλιο, εάν το κατώφλι για τη συμμετοχή των επιχειρήσεων θα πρέπει να κατέβει πιο κάτω. Επήλθε ένας συμβιβασμός, η Γερμανία δεν ήθελε καθόλου να είναι υποχρεωτικό, η Αγγλία επίσης, οπότε συμφωνήθηκε να πάμε στις πιο πιο μεγάλες, αλλά με πρόβλεψη, μέσα στην Οδηγία, αυτό σιγά σιγά να πάει και στις πιο μικρές. Άρα, η λογική είναι αυτή. Σωστά το λέτε, βάζει ζητήματα τυπικότητας, κανονικότητας, υποχρεωτικότητας. Το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο έρχεται να πει το εξής: κοιτάξτε, δεδομένου ότι θα είναι υποχρεωτική πια η ΕΚΕ και η δημοσιότητά της για τις μεγάλες επιχειρήσεις, δεν θέλει το Βιοτεχνικό Επιμελητήριο, που εκπροσωπεί τη μικρή και την πολύ μικρή επιχειρηματικότητα, να είναι μονάχα οι μεγάλες που θα το χρησιμοποιούν σαν εργαλείο. Έρχεται λοιπόν, να το προλάβει αυτό και είναι πολύ σημαντική αυτή η δράση, γιατί θέλει να βάλει και τη μικρή επιχειρηματικότητα σ αυτή τη λογική, ώστε να μπορεί κι εκείνη να αποδείξει ότι είναι ευαίσθητη σ αυτά τα θέματα, εξίσου αν όχι περισσότερο από τις μεγάλες επιχειρήσεις. Καταλάβατε γιατί είναι και ταξικό το θέμα; ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Νομίζω ότι θα χάσουμε λίγο τον στόχο, γιατί πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή, ακόμα και αν μία επιχείρηση ξεκινήσει με μόνο σκοπό να πάρει αυτό το σήμα για διαφημιστικούς λόγους, η όλη συμμετοχή στις δράσεις που κάνετε και όπως το ακούω εγώ, πιστεύω ότι θα ευαισθητοποιήσει πολλούς ανθρώπους μέσα απ αυτό. Δηλαδή και αυτό το ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

23 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ θεωρώ πιο σημαντικό, γιατί εγώ και νομίζω, πολλές επιχειρήσεις μέσα στην Ελλάδα, δεν το έχουμε ξανακούσει το ΕΚΕ. Εγώ πάω δηλαδή πολλά χρόνια, βλέπω εταιρείες στην Ευρώπη, που τις έβλεπα και τις θαύμαζα, έβλεπα διάφορα moto, κάτι περίεργα, κάτι ευαίσθητα, κάτι όμορφα και έλεγα : «Τι εταιρείες είναι αυτές!» και τελικά, από όταν ήρθα εδώ σ αυτή την πρωτοβουλία, βλέπω ότι αυτό είναι ΕΚΕ που έβλεπα και δεν το ήξερα. Νομίζω και απ την άλλη, ότι αν πούμε γι αυτό ότι πρέπει να είμαστε πολύ αυστηροί, δεν θα καταφέρουμε, γιατί οι Ελληνικές μικρές επιχειρήσεις έχουν πάρα πολλά προβλήματα και πρέπει να είμαστε ειλικρινείς, αν αρχίσει η επιχείρηση να μπει σ αυτή τη διαδικασία, σιγά σιγά, πιστεύω ότι θα καταφέρει να φτάσει σε ένα επίπεδο, όπως είναι και στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες. Δηλαδή, δεν νομίζω ότι είναι αυτή τη στιγμή αυτό. ΣΤ.ΚΟΜΝΗΝΟΣ: Αυτό που μας λείπει, είναι η συνειδητοποίηση αυτού που κάνουμε. Η δουλειά που έχουν κάνει μαζί σας εδώ, όλη η ομάδα, τους τελευταίους μήνες, απέδειξε κάποιοι από εμάς το υποπτευόμασταν, ή το ξέραμε, αλλά νομίζω ότι έχει αποδειχθεί πια και στη μελέτη που θα παρουσιάσει και το Οικονομικό Πανεπιστήμιο ότι η Ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση υλοποιεί δράσεις τέτοιες. Απλά, ο φούρναρης το έκανε ήδη, έδινε και πριν, ψωμί. Ο κομμωτής προσέφερε τα μαλλιά ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Ναι, αλλά μπορεί συγνώμη που σας διακόπτω η τσιμινιέρα του μπορεί να βγάζει λίγο παραπάνω καπνό και να μην έχει τα χρήματα να το φτιάξει. ΣΤ.ΚΟΜΝΗΝΟΣ: Έχετε δίκιο. Δεν έχει το ολιστικό. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Είναι καλό όμως, να μπει σ αυτή τη διαδικασία. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Υπάρχει ήδη Νόμος, θεωρώ, σε όλες τις επιχειρήσεις. ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 23

24 24 ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Η περιβαλλοντική μελέτη, που δεν έχει να κάνει με το ΕΚΕ. ΣΤ.ΚΟΜΝΗΝΟΣ: Η ΕΚΕ πάει πέραν των υποχρεώσεων από τον Νόμο. Είναι το κάτι παραπάνω. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Δεν χρειάζεται να κάνουμε τον.. ας πούμε. Είναι άλλο το ΕΚΕ και άλλο το ΣΤ.ΚΟΜΝΗΝΟΣ: Απλά, να δώσω λίγο τη διάσταση της μεγάλης και της μικρής επιχείρησης. Βγαίνει μία μεγάλη αλυσίδα καταστημάτων και λέει: «Πότισα 100 δέντρα». Μπράβο! Και υπάρχει και το μανάβικο, ή το Mini Market της γειτονιάς, που κρατάει πεντακάθαρο το παρτέρι με τα λουλούδια μπροστά από το μαγαζί του. Αναλογικά, το Mini Market κάνει περισσότερα από το μεγάλο, αναλογικά με τον τζίρο. Ο μικρός επιχειρηματίας, εξαιτίας της ανάγκης, δίνει στον πελάτη πίστωση. Τα μικρά καταστήματα λιανικής δουλεύουν πολύ με την πίστωση. Αυτό είναι ΕΚΕ. Ποιος μεγάλος το κάνει; Άρα λοιπόν, η μικρή επιχειρηματικότητα, επειδή είναι πιο κοντά στον απλό, μικρό καταναλωτή, κάνει πράγματα. Πρέπει να τα αναδείξουμε, να τα κωδικοποιήσουμε και να τα εμφανίσουμε. Ι.ΜΑΝΟΣ: Θέλω να κάνω μία σύγκριση με αυτά που είπε η κυρία πριν. Όσον αφορά τις επιχειρήσεις που μπορεί να παραβιάζουν τα όρια του ρύπου, ας πούμε, υπάρχουν άλλοι ελεγκτικοί μηχανισμοί, είναι έξω απ αυτό το πεδίο. Όμως θα ήθελα να πω και το εξής: για να κάνεις κοινωνική προσφορά, πρέπει να έχεις τον ανάλογο ζωτικό χώρο. Και ζωτικός χώρος είναι οι μικρές επιχειρήσεις να μπορούν να δραστηριοποιούνται με άνεση και χωρίς οικονομική πίεση. Αυτό να το έχετε υπόψη σας και για μελλοντικά καθήκοντα, ότι οι μικρές επιχειρήσεις πρέπει να έχουν ζωτικό χώρο, πρέπει να έχουν κέρδη, για να μπορούν να ασχοληθούν και με άλλες δράσεις ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2015

25 16 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Καμία άλλη ερώτηση, κάποιος συνάδελφος; Όχι. Κλείσαμε. Σας ευχαριστούμε για την παρουσία σας. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Το ταξίδι στη Δανία πότε θα είναι; ΠΡΟΕΔΡΟΣ: 7 με 10 Οκτωβρίου. Ωστόσο, δεν ξέρω αν σας είπαν όσες εταιρείες συμμετείχαν στο Σεμινάριο και σ αυτά, στις εκδηλώσεις που θα γίνουν, θα υπάρχει στα folders και μία διαφήμισή τους, με το λογότυπό τους, σε όλες τις εκδηλώσεις που θα γίνουν στο προσεχές μέλλον. Ν.ΚΑΡΡΑ: Να σας πούμε και πάλι ότι όπως βλέπετε, θα είναι 8 10 Οκτωβρίου (με μία πολύ μικρή επιφύλαξη) ανάμεσα σ εκείνες τις ημέρες, από τις 7 μέχρι τις 10, ένα διήμερο θα είναι: Πέμπτη Παρασκευή και γυρίζουμε Σάββατο. Είναι είκοσι στελέχη από εσάς και δύο Μέλη του ΒΕΑ, μαζί. Θα το οργανώσει Ταξιδιωτικό Γραφείο. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: (παρεμβαίνει εκτός μικροφώνου και δεν καταγράφεται). Ν.ΚΑΡΡΑ: Έχουν αποφασιστεί, όπως βλέπετε, τα στελέχη. Έχουν αποφασιστεί τα άτομα από τις επιχειρήσεις που θα συμμετέχουν, θα είναι κυρίως (Βασίλη, βοήθησέ με άμα κάνω κάποιο λάθος), έχουν επιλεγεί από την ΑΝΘΡΩΠΟΜΑΝΙΑ που σας έκανε τα Ενημερωτικά και Εκπαιδευτικά Εργαστήρια και είναι οι άνθρωποι οι οποίοι έχουν δείξει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, είναι οι άνθρωποι που συμμετείχαν πραγματικά στα Σεμινάρια με την παρουσία τους και ήταν εκεί και εκπαιδεύτηκαν πάνω στην Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη. Και λίστα υπάρχει, φυσικά και έχετε ενημερωθεί οι περισσότεροι. ΣΥΜΜΕΤΕΧΩΝ: Υπάρχει λίστα. Έχει γίνει επιλογή δηλαδή, των ατόμων. Ν.ΚΑΡΡΑ: Ακριβώς. Έχουν ενημερωθεί. Είστε εδώ, ουσιαστικά. ΩΡΑ ΛΗΞΗΣ: ΠΡΑΚΤΙΚΑ 5 ης ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ «ΕΥ ΑΕΙΦΟΡΕΙΝ» 25